Đề tài Tổ chức công tác kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng ở công ty Thương mại Thuốc lá

õ cã gi¸, tµi kiÖu hå s¬ thÕ chÊp, vµng b¹c ngo¹i tÖ. +Rót sè d­ hµng ngµy ®«Ý chiÕu víi kÕ to¸n tiÒn mÆt, chñ ®éng nép tiÒn mÆt vµo ng©n hµng, chÊm c«ng lao ®éng. Gi÷a c¸c phÇn kÕ to¸n cã sù phèi hîp chÆt chÏ vµ ®ång bé, ®¶m b¶o tÝnh th«ng nhÊt vÒ ph¹m vi, ph­¬ng ph¸p tÝnh to¸n vµ ghi chÐp. Tõ ®ã t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc kiÓm tra, ®èi chiÕu ®­îc dÔ dµng vµ ph¸t hiÖn nh÷ng sai sãt ®Ó söa ch÷a kÞp thêi. C«ng ty ¸p dông ph­¬ng ph¸p tÝnh VAT theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ, viÖc qu¶n lý chøng tõ vµ ho¸ ®¬n gi¸ trÞ ra t¨ng ®Çu ra, ®Çu vµo ®­îc c«ng ty t¸ch riªng biÖt cho hai nh©n viªn kÕ to¸n cña hai phÇn hµnh chÞu tr¸ch nhiÖm vµ ®èi chiÕu víi kÕ to¸n tæng hîp. §éi ngò kÕ to¸n cña c«ng ty cã tr×nh ®é nghiÖp vô, cã tr¸ch nhiÖm vµ nhiÖt t×nh trong c«ng viÖc; thµnh th¹o trong øng dông phÇn mÒm kÕ to¸n vµo c«ng t¸c h¹ch to¸n. §iÒu nµy gióp kÕ to¸n viªn kh«ng nh÷ng gi¶m bít ®­îc khèi l­îng c«ng viÖc mµ cßn ®¶m b¶o tÝnh kÞp thêi , ®Çy ®ñ vµ chÝnh x¸c, ®¶m b¶o cung cÊp trung thùc nh÷ng th«ng tin gióp cho l·nh ®¹o, c¸c ngµnh cã chøc n¨ng ®¸nh gi¸ ®­îc hiÖu qu¶ kinh doanh trong kú, qua ®ã x©y dùng ®­îc kÕ ho¹ch kinh doanh phï hîp víi yªu cÇu cña thÞ tr­êng. ChÝnh s¸ch kÕ to¸n ¸p dông t¹i doanh nghiÖp: + Niªn ®é kÕ to¸n: b¾t ®Çu tõ 01/01 ®Õn hÕt ngµy 31/12 n¨m d­¬ng lÞch + §¬n vÞ tiÒn tÖ sö dông trong ghi chÐp kÕ to¸n: ®ång ViÖt Nam. + H×nh thøc sæ kÕ to¸n ¸p dông: Chøng tõ ghi sæ. + Ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n TSC§: TSC§ h¹ch to¸n theo nguyªn gi¸. Ph­¬ng ph¸p khÊu hao TSC§ theo ®­êng th¼ng. + Ph­¬ng ph¸p kÕ to¸n hµng tån kho: theo ph­¬ng ph¸p nhËp tr­íc, xuÊt tr­íc. Nguyªn t¾c ®¸nh gi¸ hµng tån kho theo nguyªn t¾c gi¸ gèc. Ph­¬ng ph¸p x¸c ®Þnh gi¸ trÞ hµng tån kho cuèi kú theo ph­¬ng ph¸p nhËp tr­íc, xuÊt tr­íc. Ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n hµng tån kho theo ph­¬ng ph¸p kª khai th­êng xuyªn. + Kú b¸o c¸o : quý, n¨m. + BCTC : C«ng ty Th­¬ng m¹i Thuèc l¸ ¸p dông hÖ thèng b¸o c¸o tæng hîp do Bé tµi chÝnh ban hµnh, bao gåm: B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n B¸o c¸o l­u chuyÓn tiÒn tÖ ThuyÕt minh b¸o c¸o tµi chÝnh Ngoµi c¸c b¸o c¸o quyÕt to¸n n¨m, ®Þnh kú c«ng ty lËp c¸c b¸o c¸o bæ trî cho qu¸ tr×nh ®iÒu hµnh vµ qu¶n lý, bao gåm: B¸o c¸o t×nh h×nh nhËp, xuÊt, tån hµng ho¸ B¸o c¸o chi tiÕt c¸c kho¶n ph¶i thu, ph¶i tr¶ B¸o c¸o b¸n hµng B¸o c¸o tæng hîp tån theo kho. B¸o c¸o t×nh h×nh t¨ng, gi¶m tµi s¶n cè ®Þnh. Víi ho¹t ®éng kinh doanh hiÖn nay, kÕ to¸n c«ng ty sö dông hÇu hÕt c¸c tµi kho¶n trong hÖ thèng tµi kho¶n, tu©n thñ theo nguyªn t¾c ®· ®­îc quy ®Þnh cña vô chÕ ®é kÕ to¸n vµ Bé tµi chÝnh. HiÖn nay c«ng ty tæ chøc tr×nh tù ghi sæ nh­ sau: Chøng tõ gèc Chøng tõ ghi sæ Sæ c¸i B¶ng c©n ®èi sè ph¸t sinh B¸o c¸o tµi chÝnh Chøng tõ ghi sæ Sæ quü TM, TGNH Sæ, thÎ kÕ to¸n chi tiÕt B¶ng tæng hîp chi tiÕt 2.2.3 Tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n trªn m¸y vi tÝnh: HiÖn nay, c«ng ty ®ang sö dông phÇn mÒm kÕ to¸n AFSYS cña c«ng ty cæ phÇn Th­¬ng m¹i vµ phÇn mÒm tin häc AFSYS lµ phÇn mÒm ch¹y trªn hÖ ®iÌu hµnh MS Windows (95, NT) v× thÕ nã kÕ thõa ®Çy ®ñ nh÷ng g× mµ m«i tr­êng Windows hç trî. Nã ®­îc thiªt kÕ cho hÖ thèng ®a ng­êi dïng vµ cã tÝnh b¶o mËt cao. Cho phÐp ph©n quyÒn sö dông chi tiÕt ®Õn c¸c khèi chøc n¨ng c«ng viÖc cña tõng nh©n viªn. AFSYS ®­îc thiÕt kÕ theo hÖ thèng më cho phÐp ng­êi dïng lùa chän, khai b¸o tham sè phï hîp ®iÒu kiÖn ®Æc thï cña tõng doanh nghiÖp, hÖ thèng sæ s¸ch b¸o c¸o kÕ to¸n phong phó, ®a d¹ng (trªn 80 biÓu). §èi víi ®¬n vÞ cã nhiÒu ®¬n vÞ thµnh viªn trùc thuéc AFSYS cã thÓ gióp b¹n c«ng viÖc tæng hîp sè liÖu b¸o c¸o cña c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn thµnh b¸o c¸o chung cña toµn doanh nghiÖp. Hµng ngµy, c¨n cø vµo c¸c chóng tõ gèc nh­: phiÕu thu, phiÕu chi, giÊy b¸o nî, giÊy b¸o cã, phiÕu nhËp kho, phiÕu xuÊt kho, biªn lai thu thuÕ ...kÕ to¸n tiÕn hµnh kiÓm tra, ph©n lo¹i. Chøng tõ thuéc phÇn hµnh nµo th× ®­îc ph¶n ¸nh t¹i phÇn hµnh ®ã vµ ®­îc b¶o qu¶n, l­u tr÷. M¸y tÝnh sÏ xö lý th«ng tin vµ lªn c¸c lo¹i sæ s¸ch nh­ c¸c sæ kÕ chi tiÕt, sæ c¸i c¸c tµi kho¶n. Cuèi kú , m¸y tÝnh sÏ lËp c¸c b¶ng biÓu kÕ to¸n vµ c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh. Tr×nh tù ghi sæ trªn m¸y vi tÝnh ®­îc thÓ hiÖn qua s¬ ®å sau. các chứng từ gốc xử lý chứng từ Nhập dữ liệu: + Ctừ đã được xử lý. + Bút toán k/c, điều chỉnh + Các tiêu thức phân bổ Máy thực hiện + Lên sổ sách + Lập :bảng biẻu, BCTC In các thông tin theo yêu cấu ViÖc trang bÞ vi tÝnh t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c«ng t¸c kÕ to¸n, gi¶m nhÑ bít ®­îc nh÷ng phÇn viÖc ®¬n gi¶n. Tuy nhiªn viÖc nµy còng cã mét sè h¹n chÕ nhÊt ®Þnh v× nã phô thuéc vµo kü thuËt cña ng­êi lËp tr×nh phÇn mÒm. C«ng ty ®ang ¸p dông h×nh thøc chøng tõ ghi sæ, ®iÓm næi bËt cña ph­¬ng ph¸p nµy lµ dÔ lµm, dÔ kiÓm tra ®èi chiÕu, c«ng viÖc kÕ to¸n ®­îc ph©n c«ng ®Òu trong th¸ng vµ dÔ ph©n c«ng chia nhá. Tuy nhiªn nÕu viÖc ghi chÐp ®­îc thùc hiÖn b»ng ph­¬ng ph¸p thñ c«ng th× viÖc ghi chÐp trïng lÆp nhiÒu nªn sè liÖu kÕ to¸n ph¶i lµm ®ång ®Òu, ph¶i th­êng xuyªn kiÓm tra, ®èi chiÕu, nÕu cã sai sãt ph¶i söa ch÷a trªn nhiÒu sæ. Nh­ng c«ng ty sö dông phÇn mÒm kÕ to¸n nªn kh«ng nh÷ng kh¾c phôc ®­îc nh÷ng nh­îc ®iÓm mµ tiÕn ®é xö lý th«ng tin, lËp c¸c b¸o c¸o vµ tÝnh to¸n c¸c chØ tiªu qu¶n lý nhanh chãng vµ thuËn tiÖn h¬n so víi kÕ to¸n thñ c«ng, cã sö dông ®¨ng ký chøng tõ ghi sæ. C«ng ty ¸p dông ph­¬ng ph¸p kª khai th­êng xuyªn ®Ó thanh to¸n hµng tån kho, ®¶m b¶o cung cÊp th«ng tin th­êng xuyªn, chÝnh x¸c vÒ t×nh h×nh biÕn ®éng cña hµng ho¸ nhËp kho. Trong ho¹ch to¸n chi tiÕt hµng tån kho kÕ to¸n ¸p dông ph­¬ng ph¸p ghi thÓ song song. 2.3 KÕ to¸n gi¸ vèn hµng b¸n : §Æc ®iÓm cña hµng ho¸ vµ qu¸ tr×nh tiªu thô hµng ho¸ ¶nh h­ëng ®Õn kÕ to¸n gi¸ vèn hµng b¸n C«ng ty Th­¬ng m¹i Thuèc l¸ lµ doanh nghiÖp kinh doanh trªn c¸c lÜnh vùc sau: - Mua b¸n thuèc l¸ bao c¸c lo¹i. -Tæ chøc vËn chuyÓn c¸c lo¹i nguyªn liÖu, vËt t­, phô liÖu vµ thuèc l¸ bao phôc vô cho s¶n xuÊt thuèc l¸ ®iÕu cña c«ng ty. - TiÕn hµnh ho¹t ®éng kh¸c trong ph¹m vi cho phÐp cña tæng c«ng ty. Trong kinh doanh mua b¸n thuèc l¸ bao c¸c lo¹i, hiÖn nay c«ng ty chØ b¸n trong n­íc. Hµng ho¸ cña c«ng ty ®­îc nhËp tõ c¸c nhµ m¸y s¶n xuÊt thuèc l¸: Th¨ng Long, Sµi Gßn, Thanh Ho¸, B¾c S¬n. C¸c mÆt hµng chñ yÕu cña c«ng ty lµ: Vinataba Tcty, Vinataba Sµi Gßn, Vina Premium, Marlboro. Ngoµi ra c«ng ty cßn kinh doanh vËn chuyÓn nh­ng doanh thu vËn chuyÓn chiÕm tû träng nhá trong tæng doanh thu. T×nh h×nh tiªu thô hµng ho¸ ë c«ng ty lu«n ®­îc chó träng vÒ c¸c mÆt: Quy c¸ch phÈm chÊt: Hµng ho¸ tr­íc khi nhËp xuÊt kho ph¶i ®­îc kiÓm tra kü l­ìng vÒ chÊt l­îng còng nh­ quy c¸ch. ChÝnh v× vËy tr­êng hîp hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i rÊt Ýt khi x¶y ra do hµng bÞ kÐm phÈm chÊt. Gi¸ c¶: Hµng ho¸ cña c«ng ty lµ gi¸ kÕ ho¹ch do Tæng c«ng ty phª duyÖt. C«ng ty kh«ng ®­îc quyÒn chñ ®éng quyÕt ®Þnh gi¸ b¸n ra cña hµng ho¸. Tuy nhiªn, gi¸ b¸n ra cña hµng ho¸ c«ng ty trªn thÞ tr­êng trong nh÷ng n¨m qua lµ kh¸ æn ®Þnh, ®¶m b¶o cho kh¸ch hµng cã lîi nhuËn, gi¸ b¸n cña kh¸ch hµng nh×n chung ®¶m b¶o cã lîi nhuËn tèi thiÓu tõ 50 ®Õn 70 ®/bao. C«ng t¸c thÞ tr­êng vµ ch¨m sãc kh¸ch hµng: T¨ng c­êng, triÓn khai c«ng t¸c b¸n lÎ vµ tËp trung, ®Èy m¹nh c«ng t¸c khuyÕn m¹i cho ng­êi tiªu dïng ë c¸c thÞ tr­êng c¹nh tranh. ChÝnh s¸ch ph©n phèi s¶n phÈm: Ký hîp ®ång theo quý vµ b¸n hµng theo kÕ ho¹ch th¸ng, tuÇn cho c¸c kh¸ch hµng, kÕt hîp víi kiÓm tra, gi¸m s¸t chÆt chÏ tõng khu vùc thÞ tr­êng, giao hµng s¸t víi nhu cÇu thÞ tr­êng. Riªng n¨m 2004 t×nh h×nh tiªu thô vµ gi¸ c¶ hµng ho¸ b¸n ra nh­ sau: S¶n l­îng tiªu thô n¨m 2004 so víi n¨m 2003 t¨ng trªn 28 triÖu bao, xÊp xØ ®¹t 112% . S¶n l­îng tiªu thô n¨m 2004 ®· t¨ng æn ®Þnh vµ t¨ng v÷ng ch¾c ë tÊt c¶ c¸c khu vùc thÞ tr­êng truyÒn thèng. C¸c thi tr­êng c¹nh tranh víi s¶n phÈm Virnia Gold: H¶i Phßng, Qu¶ng Ninh, H¶i D­¬ng,Th¸i B×nh ...s¶n l­îng ®¹t 42 triÖu bao/n¨m chiÕm 16% s¶n l­îng toµn c«ng ty, t¨ng h¬n 10 triÖu bao so víi cïng kú n¨m tr­íc. ThÞ tr­êng NghÖ An, Hµ TÜnh do c¹nh tranh quyÕt liÖt víi s¶n phÈm White Horse. S¶n l­îng n¨m 2004 ®¹t 6,5 triÖu bao, gi¶m so víi n¨m 2003 lµ 2 triÖu bao. Gi¸ c¶: Tõ ngµy 01/01/2004, tæng c«ng ty ®iÒu chØnh t¨ng gi¸ b¸n Vinataba Sµi Gßn tõ 7390 ®/bao lªn 7535 ®/bao, Vinataba Tæng c«ng ty t¨ng tõ 6800®/bao lªn 7040®/bao. Sau khi t¨ng gi¸ th¸ng 11 vµ 12 n¨m 2004 gi¸ b¸n trªn thÞ tr­êng tiÕp tôc ®­îc gi÷ æn ®Þnh tõ 7650 ®Õn 7700®/bao kÝch thÝch tiªu dïng t¨ng. Qu¸ tr×nh b¸n hµng ho¸ LËp kÕ ho¹ch b¸n hµng: + C¨n cø vµo kÕ ho¹ch tiªu thô th¸ng ®· ®­îc G§ phª duþÖt, phßng/ban kinh doanh x©y dùng kÕ ho¹ch b¸n hµng theo th¸ng, tuÇn cho c¸c kh¸ch hµng phï hîp víi hîp ®ång ®¨ng ký. + Dùa vµo kÕ ho¹ch b¸n hµng, c¸n bé phßng/ban kinh doanh th«ng b¸o cho kh¸ch hµng ®Ó kh¸ch hµng cã kÕ ho¹ch thùc hiÖn (th«ng b¸o b»ng ®iÖn tho¹i). Thùc hiÖn b¸n hµng: C¨n cø yªu cÇu mÆt hµng cña kh¸ch hµng b»ng fax, giÊy giíi thiÖu phï hîp víi kÕ ho¹ch b¸n hµng vµ ®¶m b¶o c¸c ®iÒu kho¶n trong hîp ®ång ®· quyÕt ®Þnh, phßng kinh doanh lËp ho¸ ®¬n GTGT chuyÓn vÒ phßng kÕ to¸n. NÕu ®ñ ®iÒu kiÖn vÒ thanh to¸n tiÒn hµng, l·nh ®¹o phßng kÕ to¸n ký, ho¸ ®¬n sau ®ã chuyÓn vÒ phßng/ban kinh doanh ký ho¸ ®¬n theo uû quyÒn cña Gi¸m §èc. §èi víi kh¸ch hµng c«ng ty: +C¸n bé phô tr¸ch cïng viÕt giÊy ®Ò nghÞ vËn chuyÓn theo biÓu mÉu QT- 140 H§TL- F04 göi cho ®¬n vÞ vËn chuyÓn do c«ng ty thuª, yªu cÇu vËn chuyÓn cho tõng kh¸c hµng vµ chuyÓn ho¸ ®¬n b¸n hµng cho thñ kho. +Thñ kho c¨n cø vµo sè l­îng ghi trªn ho¸ ®¬n tiÕn hµnh xuÊt hµng, l­u biªn lai giao nhËn hµng ho¸. §èi víi kh¸ch hµng cña chi nh¸nh: +Kh¸ch hµng ph¸i Nam: C¸n bé phßng thÞ tr­êng phèi hîp cïng bé phËn vËn chuyÓn (ban kinh doanh) sÏ nhËp hµng t¹i kho nhµ m¸y, giao cho ®¬n vÞ vËn chuyÓn vµ chuyÓn hµng hãa tíi kh¸ch hµng. +Kh¸ch hµng phÝa B¾c: Ban kinh doanh lËp lÖnh vËn chuyÓn vµ phiÕu vËn chuyÓn néi bé, bé phËn vËn chuyÓn nhËn hµng t¹i kho nhµ m¸y chuyÓn hµng ra kho L¹c Trung, thñ kho L¹c Trung nhËp hµng vµ sau ®ã xuÊt hµng cho kh¸ch hµng phÝa B¾c theo ho¸ ®¬n b¸n hµng cña chi nh¸nh. _ViÖc bèc xÕp vµ vËn chuyÓn theo quyÕt ®Þnh vËn chuyÓn thuèc l¸ bao QT19.02.VC HiÖn nay, t¹i c«ng ty trÞ gi¸ cña hµng ho¸ xuÊt kho ®­îc tÝnh theo ph­¬ng ph¸p NhËp tr­íc_XuÊt tr­íc, tøc lµ hµng ho¸ nµo nhËp kho tr­íc sÏ ®­îc ®em xuÊt tr­íc. Víi c¸c nghiÖp vô nhËp, xuÊt diÔn ra liªn tôc th× ph­¬ng ph¸p nµy ph¶n ¸nh kh¸ chÝnh x¸c trÞ gi¸ hµng xuÊt kho, phï hîp víi ®iÒu kiÖn kinh doanh cña c«ng ty. 2.3.1 Ph­¬ng ph¸p x¸c ®Þnh gi¸ thùc tÕ hµng ho¸ xuÊt kho b¸n: Hµng ho¸ cña c«ng ty mua vÒ nhËp kho hay xuÊt b¸n th¼ng ®Òu ®­îc ph¶n ¸nh, ghi chÐp trªn c¶ hai chØ tiªu sè l­îng vµ gi¸ trÞ. KÕ to¸n chi tiÕt vµ kÕ to¸n tæng hîp ®Òu h¹ch to¸n theo gi¸ thùc tÕ. C«ng ty h¹ch to¸n hµng tån kho theo ph­¬ng ph¸p kª khai th­êng xuyªn. Do vËy viÖc xuÊt b¸n hµng ho¸ ph¶i ®­îc ghi hµng ngµy khi nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh. §Ó theo dâi t×nh h×nh biÕn ®éng cña tõng lo¹i hµng ho¸, kÕ to¸n sö dông sæ chi tiÕt TK 156 (xem biÓu 1.1). Cuèi quý, c¨n cø vµo sè liÖu trªn sæ chi tiÕt TK 156 kÕ to¸n tæng hîp sÏ tiÕn hµnh lªn B¸o c¸o b¸n hµng vµ lËp sæ C¸i TK 156 (xem phÇn phô lôc). TK 156 ®­îc më chi tiÕt: TK 1561CT: Gi¸ mua hµng ho¸ t¹i c«ng ty TK 1561TX: Gi¸ mua hµng ho¸ t¹i cöa hµng Thanh Xu©n TK 1561GL: Gi¸ mua hµng ho¸ th¹i cöa hµng Gia L©m. TK 1561YK: Gi¸ mua hµng ho¸ t¹i cöa hµng YÕt Kiªu. TK 1561QT: Gi¸ mua hµng ho¸ t¹i cöa hµng Qu¸n Th¸nh. TK 1562CT: Chi phÝ thu mua hµng ho¸ t¹i c«ng ty. TrÞ gi¸ vèn cña hµng xuÊt kho ®Ó b¸n bao gåm : TrÞ gi¸ mua thùc tÕ cña hµng xuÊt kho ®Ó b¸n vµ chi phÝ thu mua ph©n bæ cho hµng ®· b¸n. Trong ®ã: + TrÞ gi¸ mua thùc tÕ cña hµng xuÊt kho ®Ó b¸n ®­îc x¸c ®Þnh theo ph­¬ng ph¸p nhËp tr­íc- xuÊt tr­íc. Khi hµng ho¸ xuÊt kho, kÕ to¸n tiÕn hµnh ®Þnh kho¶n: Nî TK 632 Cã TK 1561CT + Chi phÝ mua hµng ph©n bæ cho sè hµng ®· b¸n: do chi phÝ mua hµng mµ chñ yÕu lµ chi phÝ vËn chuyÓn liªn quan ®Õn nhiÒu chñng lo¹i hµng ho¸, víi mçi lo¹i hµng ho¸ ®­îc cung cÊp tõ c¸c nhµ m¸y s¶n xuÊt kh¸c nhau, liªn quan ®Õn c¶ khèi l­îng hµng ho¸ trong kú vµ hµng ho¸ ®Çu kú nªn ®­îc ph©n bæ. Chi phÝ thu mua ph©n bæ cho hµng ho¸ xuÊt kho cña c«ng ty phÝ nµy hµng th¸ng ®­îc trÝnh tr­íc nh­ sau: ` + Cuèi quý ( hay cuèi th¸ng) c¨n cø vµo s¶n l­îng nhËp kho thùc tÕ cña tõng nhµ m¸y dÓ tiÕn hµnh trÝch tr­íc chi phÝ vËn chuyÓn, chi tiÕt cho tõng nhµ m¸y: Nhµ m¸y thuèc l¸ Sµi Gßn: Chi phÝ thu mua 36,8 ®/bao. Nhµ m¸y thuèc l¸ Thanh Ho¸: Chi phÝ thu mua 7,1428 ®/bao. Nhµ m¸y thuèc l¸ B¾c S¬n: Chi phÝ thu mua 3,33 ®/bao. Nhµ m¸y thuèc l¸ Th¨ng Long: Chi phÝ thu mua 0 ®/bao. KÕ to¸n h¹ch to¸n cho tõng nhµ m¸y theo ®Þnh kho¶n: Nî TK 1562CT Cã TK 3353 §ång thêi cuèi th¸ng kÕ to¸n tiªu thô c¨n cø vµo s¶n l­îng xuÊt b¸n thùc tÕ trong th¸ng t¹i kho vµ l­îng hµng xuÊt chuyÓn kho tíi c¸c cöa hµng giíi thiÖu s¶n phÈm (chi tiÕt theo tõng nhµ m¸y), h¹ch to¸n chi phÝ vËn chuyÓn: Nî Tk 632 Cã TK 1562CT Khi nhËn ®­îc ho¸ ®¬n thanh to¸n vËn chuyÓn cña c¸c nhµ m¸y göi ®Õn, kÕ to¸n ng©n hµng ph¶n ¸nh nghiÖp vô sau: Nî TK 3353 Cã TK 112 §èi chiÕu gi÷a chi phÝ thu mua thùc tÕ víi sè liÖu trÝch tr­íc, nÕu sè thùc tÕ nhá h¬n sè trÝch tr­íc, kÕ to¸n tiªu thô tiÕn hµnh hoµn nhËp sè d­ theo ®Þnh kho¶n: Nî TK 3353 Cã TK 632 Cô thÓ th¸ng 12/2004 Chi phÝ vËn chuyÓn ®­îc tËp hîp chi tiÕt cho tõng nhµ m¸y: C«ng ty Th­¬ng m¹i Thuèc l¸. Chi phÝ vËn chuyÓn t­¬ng øng cña hµng ho¸ xuÊt kho. Th¸ng 12 n¨m 2004 Stt Tªn ®¬n vÞ XuÊt trong kú (bao) §¬n gi¸ Thµnh tiÒn 1 2 3 4 Nhµ m¸y thuèc l¸ Sµi Gßn Nhµ m¸y thuèc l¸ Thanh Ho¸ Nhµ m¸y thuèc l¸ B¾c S¬n Nhµ m¸y thuèc l¸ Th¨ng Long 9833590 1456000 2970500 5206183 36,8 7,1428 3,33 0 361876112 10399917 9891765 0 Tæng céng 19466273 382167794 C¨n cø vµo B¸o c¸o b¸n hµng th¸ng 12/2004, tæng gi¸ mua hµng ho¸ lµ 121810479600 ®ång. VËy gi¸ thµnh thùc tÕ cña hµng ho¸ xuÊt kho th¸ng 12/2004: 121810479600 + 382167794 = 122192647394 (®) 2.3.2 KÕ to¸n gi¸ vèn hµng b¸n. §Ó h¹ch to¸n gi¸ vèn hµng b¸n kÕ to¸n sö dông TK 632: Gi¸ vèn hµng b¸n. TK nµy ®­îc chi tiÕt thµnh c¸c TK sau: TK63213: Gi¸ vèn thuèc l¸ bao, hµng ho¸ kh¸c. TK63213GL: Gi¸ vèn thuèc l¸ bao ë cöa hµng Gia L©m TK63213QT: Gi¸ vèn thuèc l¸ bao ë cöa hµng Qu¸n Th¸nh TK63213TX: Gi¸ vèn thuèc l¸ bao ë cöa hµng Thanh Xu©n TK63213YK: Gi¸ vèn thuèc l¸ bao ë cöa hµng YÕt Kiªu TK63232: Gi¸ vèn dÞch vô vËn chuyÓn TK63288: Gi¸ vèn hµng ho¸ kh¸c. Trong c«ng ty m¹ng l­íi m¸y vi tÝnh ®­îc kÕt nèi néi bé nªn sau khi phßng kÕ to¸n nhËn ®­îc hãa ®¬n GTGT do thñ kho chuyÓn lªn, hµng ho¸ xuÊt b¸n ®­îc phßng kinh doanh lËp Ho¸ ®¬n xuÊt b¸n hµng ho¸ vµ kÕ to¸n tiªu thô trªn phßng kÕ to¸n sÏ tiÕn hµnh ®Þnh kho¶n ph¶n ¸nh gi¸ vèn hµng xuÊt b¸n trªn Ho¸ ®¬n xuÊt b¸n hµng ho¸. §ång thêi lËp Chøng tõ ghi sæ. Sè liÖu tõ ®©y sÏ tù ®éng kÕt chuyÓn vµo c¸c sæ liªn quan nh­: sæ chi tiÕt TK 632 (xem biÓu 1.2), cuèi th¸ng gi¸ vèn ®­îc tËp hîp trªn Sæ C¸i TK 632(xem phµn phô lôc). Cô thÓ: Ngµy 05/10/2004 c«ng ty xuÊt b¸n thuèc l¸ ®iÕu VINATABA (Sµi Gßn) cho c«ng ty Th­¬ng M¹i Du LÞch Yªn B¸i víi sè l­îng lµ 25000 bao, tæng gi¸ vèn 157500000. Sau khi thñ kho xuÊt hµng ho¸ vµ chuyÓn ho¸ ®¬n GTGT lªn phßng kÕ to¸n, phßng kinh doanh vµo phÇn Ho¸ ®¬n xuÊt b¸n hµng ho¸ vµ nhËp d÷ liÖu vµo c¸c tiªu thøc: Lo¹i chøng tõ, m· kh¸ch VAT, m· KH c«ng nî, m· ®èi t­îng tËp hîp, kho xuÊt, ngµy, sè ho¸ ®¬n, sè sere VAT, diÔn gi¶i, m· hµng ho¸,...cô thÓ xem giao diÖn Ho¸ ®¬n xuÊt b¸n hµng ho¸ ë trang sau. Trªn phßng kÕ to¸n, kÕ to¸n tiªu thô tiÕn hµnh ph¶n ¸nh gi¸ vèn theo ®Þnh kho¶n: Nî TK 63213 157500000 Cã TK 1561CT 157500000 C«ng ty Th­¬ng m¹i Thuèc l¸ Chøng tõ ghi sæ N¨m 2004 TK 632: Gi¸ vèn hµng b¸n Ngµy, sè chøng tõ, diÔn gi¶i Tk Nî TK Cã TiÒn Nî TiÒn Cã ... + 05/10/2004, 00735, xuÊt b¸n kho 01- Cty TM du lÞch Yªn b¸i ... 1561CT 157500000 Tæng céng 2.3.6 KÕ to¸n doanh thu: "Tiªu thô lµ ®iÒu kiÖn tån t¹i vµ ph¸t triÓn" ®ã chÝnh lµ t©m niÖm cña ban l·nh ®¹o c«ng ty, v× vËy mäi quýet ®Þnh ®­a ra ®Òu nh»m môc ®Ých thóc ®Èy qu¸ tr×nh tiªu thô hµng ho¸ cña c«ng ty. C«ng t¸c tiªu thô lu«n ®­îc ®¶m b¶o ®ã lµ nhê sù phèi hîp nhÞp nhµng, linh ho¹t gi÷a c¸c bé phËn phßng ban trong c«ng ty, c«ng ty ®· gi÷ d­îc uy tÝn vµ ®· t¹o mèi quan hÖ víi kh¸ch hµng trong nh÷ng n¨m qua. ChÝnh v× vËy, trong cuéc c¹nh tranh víi c¸c s¶n phÈm cïng lo¹i trªn thÞ tr­êng, s¶n phÈm cña c«ng ty lu«n gi÷ vÞ trÝ quan träng, ®iÒu ®ã t¹o cho ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y ®¹t nhiÒu thµnh tÝch. HiÖn nay ph­¬ng thøc b¸n hµng chñ yÕu lµ: _ B¸n bu«n _B¸n lÎ Víi hai h×nh thøc thanh to¸n: _B¸n hµng thu tiÒn ngay _B¸n hµng thu tiÒn chËm *§èi víi h×nh thøc b¸n bu«n: DiÔn ra chñ yÕu ®èi víi kh¸ch hµng ®­îc lùa chän: Kh¸ch hµng lµ ph¸p nh©n kinh tÕ: Doanh nghiÖp Nhµ n­íc, C«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n, C«ng ty cæ phÇn vµ doanh nghiÖp t­ nh©n. §iÒu kiÖn ®Ó trë thµnh kh¸ch hµng theo th«ng t­ sè30/1999/TT_BTM ngµy 09/09/1999 cña Bé Th­¬ng M¹i. §©y lµ ho¹t ®éng b¸n hµng chÝnh, hµng n¨m ®em lai doanh thu lín nªn rÊt ®­îc chó träng. Ho¹t ®éng b¸n bu«n khi thùc hiÖn cÇn ph¶i cã hîp ®ång kinh tÕ gi÷a kh¸ch hµng vµ c«ng ty. Trong hîp ®ång cã c¸c néi dung chÝnh sau: _Chñng lo¹i vµ sè l­îng hµng th¸ng _Gi¸ b¸n s¶n phÈm _Ph­¬ng thøc vËn chuyÓn hµng, ®Þa ®iÓm giao nhËn hµng _Thêi gian thanh to¸n tiÒn hµng _NÕu mua hµng theo ph­¬ng thøc thanh to¸n chËm ph¶i cã thÕ chÊp tµi s¶n cÇm cè, b¶o hµnh... theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt _Tr¸ch nhiÖm cña mçi bªn... §©y lµ nh÷ng c¨n cø chñ yÕu nhÊt ®Ó bªn b¸n giao hµng hoÆc khi cã ph¸t sinh c¸c tranh chÊp vÒ kinh tÕ dÔ dµng gi¶i quyÕt. Mét hîp ®ång mua b¸n ph¶i cã sù kÕt hîp chÆt chÏ gi÷a phßng kinh doanh vµ phßng TC_KT, thñ tôc ban ®Çu liªn quan ®Õn c¸c ®iÒu kho¶n tho¶ thuËn gi÷a hai bªn do phßng kinh doanh ®¶m nhËn, phßng TC_KT sÏ thùc hiÖn c¸c b­íc tiÕp theo nh­ giao hµng, thu tiÒn b¸n hµng, h¹ch to¸n vµo sæ s¸ch kÕ to¸n. Hîp ®ång mua b¸n ®­îc lËp thµnh 3 b¶n: + Mét b¶n phßng kinh doanh gi÷ l¹i +Mét b¶n göi tíi phßng kÕ to¸n lµm c¨n cø viÕt ho¸ ®¬n b¸n hµng vµ phiÕu xuÊt + Mét b¶n kh¸ch hµng gi÷ B¸n hµng theo ®¬n ®Æt hµng hoÆc th«ng qua ký kÕt hîp ®ång kinh tÕ t¹o c¬ së v÷ng ch¾c vÒ ph¸p luËt trong ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty. MÆt kh¸c, c«ng ty cã thÓ chñ ®éng lËp kÕ ho¹ch mua b¸n hµng ho¸, rÊt thuËn lîi cho c«ng t¸c tiªu thô nãi riªng vµ c«ng t¸c kinh doanh nãi chung. *§èi víi h×nh thøc b¸n lÎ: ViÖc mua b¸n diÔn ra ®¬n gi¶n h¬n, ®­îc tiÕn hµnh trùc tiÕp gi÷a kh¸ch hµng víi bé phËn b¸n hµng cña c«ng ty. Trong h×nh thøc nµy kh¸ch hµng ph¶i thanh to¸n toµn bé tiÒn khi nhËn hµng. *§èi víi thanh to¸n nhËn: - C¨n cø quy ®Þnh trªn hîp ®ång thuèc l¸ bao vµ vµ kh¶ n¨ng thanh to¸n cña kh¸ch hµng, lËp v¨n b¶n ®Ò nghÞ møc thÕ chÊp cña kh¸ch hµng tr×nh Gi¸m ®èc phª duyÖt. Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn hîp ®ång, møc nî cã thÓ ®­îc ®iÒu chØnh. - LËp hå s¬ xin thÕ chÊp: Cã ®Çy ®ñ quy ®Þnh vÒ thÕ chÊp ®· ®­îc l·nh ®¹o c«ng ty duyÖt nh­: Hîp ®ång mua b¸n thuèc l¸ bao, giÊy tê hîp ph¸p cã gi¸ trÞ b»ng tiÒn (thÎ tµi s¶n, kú phiÕu, tr¸i phiÕu). §¬n xin cÇm cè tµi s¶n, thÕ chÊp tµi s¶n... - Phßng ban TC_KT tæ chøc tiÕn hµnh x¸c minh, ®Þnh gi¸ tµi s¶n thÕ chÊp, b¶o l·nh vµ lËp thµnh biªn b¶n tr×nh Gi¸m ®èc duyÖt. Sau khi hîp ®ång thÕ chÊp tµi s¶n, hîp ®ång b¶o l·nh tµi s¶n ®­îc ký kÕt ph¶i cã chøng nhËn cña phßng c«ng chøng c¸c tØnh hoÆc chøng thùc cña Uû ban nh©n d©n tØnh, thµnh phè, quËn, huyÖn. -X¸c ®Þnh møc nî: Tµi s¶n ký quü, cÇm cè: Møc nî tèi ®a b»ng 100% trªn tæng gi¸ trÞ tµi s¶n Tµi s¶n dïng thÕ chÊp lµ bÊt ®éng s¶n: Møc ®é nî tèi ®a b»ng 70% tæng gi¸ trÞ tµi s¶n B¶o l·nh ng©n hµng: Møc ®é nî tèi da b»ng 100% tæng gi¸ trÞ b¶o l·nh, thêi gian ®­îc ghi nhËn nî tr­íc 15 ngµy tÝnh tõ thêi gian ghi trªn v¨n b¶n b¶o hµnh ng©n hµng hÕt hiÖu lùc. Ngoµi ra c«ng ty cßn nhËn tiÒn øng tr­íc cña kh¸ch hµng, sau ®ã thùc hiÖn hîp ®ång giao hµng cho kh¸ch hµng theo yªu cÇu. 2.4.1 KÕ to¸n doanh thu. C«ng ty Th­¬ng m¹i thuèc l¸ trong mäi tr­êng hîp xuÊt b¸n hµng ho¸ ®Òu ®­îc x¸c ®Þnh lµ tiªu thô vµ ghi nhËn doanh thu b¸n hµng, cã nghÜa lµ kh¸ch hµng ®Òu thanh to¸n hoÆc chÊp nhËn thanh to¸n. C«ng ty lµ ®¬n vÞ kinh doanh nép thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ, toµn bé hµng ho¸ cña c«ng ty ®Òu thuéc ®èi t­îng chÞu thuÕ GTGT vµ víi cïng mét møc thuÕ 10% cho mäi hµng ho¸. V× vËy, doanh thu b¸n hµng cña c«ng ty chÝnh lµ toµn bé sè tiÒn b¸n hµng kh«ng bao gåm thuÕ GTGT. Ho¸ ®¬n GTGT x¸c nhËn sè l­îng, ®¬n gi¸, sè tiÒn b¸n vµ tæng gi¸ thanh to¸n cña hµng xuÊt kho, ho¸ ®¬n do kÕ to¸n tiªu thô lËp thµnh 3 liªn: Liªn 1: L­u ë phßng kinh doanh (sau nµy göi c¬ quan thuÕ) Liªn 2: Kh¸ch hµng gi÷ lµm c¨n cø ®i ®­êng vµ h¹ch to¸n ë ®¬n vÞ kh¸ch hµng Liªn 3: L­u t¹i phßng TC_KT lµm c¨n cø ®Ó ghi sæ kÕ to¸n. Cô thÓ: mÉu ho¸ ®¬n GTGT cho nghiÖp vô xuÊt b¸n hµng ho¸ cña c«ng ty cho c«ng ty Th­¬ng M¹i Du LÞch Yªn B¸i. MÉu sè: 01GTKT-2LN. Ho¸ §¬n (GTGT) Ngµy 05/10/2004 Sè: 0072934 §¬n vÞ b¸n hµng: C«ng ty Th­¬ng m¹i Thuèc l¸. §Þa chØ: 10 YÕt Kiªu, QuËn Hoµn KiÕm, Hµ Néi. Tµi kho¶n: 710A-00117 §iÖn tho¹i: 9439841. MS: 0101045913 Hä vµ tªn ng­êi mua: §¬n vÞ: C«ng ty Th­¬ng M¹i Du LÞch Yªn B¸i. §Þa chØ: H×nh thøc thanh to¸n: thanh to¸n chËm. Tªn hµng ho¸, dÞch vô §V tÝnh Sè l­îng §¬n gi¸ Thµnh tiÒn Thuèc l¸ ®iÕu VINATABA (Sµi Gßn) ............................................. Bao 25000 6850 171250000 Trõ chiÕt khÊu b¸n hµng: Céng tiÒn hµng: 171250000 ThuÕ suÊt GTGT: 10% Céng thuÕ GTGT: 17125000 Tæng céng tiÒn thanh to¸n: 188375000 Sè tiÒn viÕt b»ng ch÷: Mét tr¨m t¸m t¸m triÖu ba tr¨m b¶y m­¬i l¨m ngh×n ®ång ch½n. Ng­êi mua hµng KÕ to¸n tr­ëng Thñ tr­ëng ®¬n vÞ + Chøng tõ kÕ to¸n sö dông chñ yÕu trong kÕ to¸n doanh thu vµ c¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu b¸n hang ho¸ gåm: Ho¸ ®¬n GTGT. C¸c chøng tõ thanh to¸n ( PhiÕu thu, sÐc chuyÓn kho¶n, sÐc thanh to¸n, uû nhiÖm thu, giÊy b¸o cã ng©n hµng, b¶n sao kª cña ng©n hµng...) Tê khai thuÕ GTGT. ThÎ quÇy hµng. Chõng tõ kÕ to¸n liªn quan kh¸c nh­ phiÕu nhËp kho hµng tr¶ l¹i... + Tµi kho¶n sö dông: TK 511: Doanh thu b¸n hµng, ®­îc chi tiÕt thµnh 7 TK: TK51113: Doanh thu thuèc l¸ bao t¹i chi nh¸nh. TK51113CT: Doanh thu thuèc l¸ bao t¹i c«ng ty TK51113GL: Doanh thu thuèc l¸ bao t¹i cöa hµng Gia L©m TK51113QT: Doanh thu thuèc l¸ bao t¹i cöa hµng Qu¸n Th¸nh TK51113TX: Doanh thu thuèc l¸ bao t¹i cöa hµng Thanh Xu©n TK51113YK: Doanh thu thuèc l¸ bao t¹i cöa hµng YÕt Kiªu TK511132: Doanh thu dÞch vô vËn chuyÓn TK531: Hµng bÞ tr¶ l¹i TK 532: gi¶m gi¸ b¸n hµng. + Sæ s¸ch kÕ to¸n sö dông gåm: C¸c b¶ng kª TM, b¶ng kª TGNH, chøng tõ hµng ho¸ b¸n ra, b¶ng kª nhËp_xuÊt_tån hµng ho¸, ... C¨n cø vµo ho¸ ®¬n GTGT do thñ kho chuyÓn ®Õn, phßng kinh doanh lËp Ho¸ ®¬n xuÊt b¸n hµng ho¸, t¹i phßng kÕ to¸n kÕ to¸n tiªu thô ®ång thêi víi viÖc h¹ch to¸n gi¸ vèn lµ h¹ch to¸n doanh thu, sè liÖu tõ ®©y sÏ vµo c¸c sæ liªn quan nh­ sæ chi tiÕt TK 511, chøng tõ ghi sæ vµ vµo c¸c b¸o biÓu kh¸c nh­: b¸o c¸o b¸n hµng. Cuèi th¸ng ®­îc tËp hîp trªn Sæ C¸i TK 511( xem phÇn phô lôc). MÆt kh¸c doanh thu cã thÓ d­îc lÊy chi tiÕt cho tõng lo¹i hµng ho¸, tõng cöa hµng tõ b¸o c¸o b¸n hµng . MÉu sæ chi tiÕt TK 511 (xem biÓu 1.3). Tõ sè liÖu cña sæ chi tiÕt TK 511, kÕ to¸n tæng hîp sÏ tiÕn hµnh kÕt chuyÓn sang TK 911 ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶. ThuÕ GTGT ®Çu ra ®­îc kÕ to¸n tiªu thô kª khai theo mÉu sau ®©y: (xem biÓu 1.4). 2.4.2 KÕ to¸n thanh to¸n víi ng­êi mua: Khi b¸n hµng thu tiÒn ngay, trªn c¬ së c¸c ho¸ ®¬n b¸n hµng, b¶ng kª b¸n lÎ, sè tiÒn kh¸ch hµng tr¶, kÕ to¸n tiÒn mÆt lËp phiÕu thu. PhiÕu thu ®­îc lËp lµm 3 liªn, chuyÓn cho kÕ to¸n tr­ëng ký. Sau ®ã ®­îc chuyÓn cho cho thñ quü ®Ó lµm thñ tôc nhËp quü tiÒn mÆt. Khi ®· nhËn ®ñ tiÒn, thñ quü ký tªn vµo phiÕu thu. Mét liªn l­u l¹i n¬i lËp phiÕu, mét liªn giao l¹i cho ng­êi nép tiÒn, thñ quü gi÷ mét liªn ®Ó ghi vµo sæ quü, sau ®ã chuyÓn cho kÕ to¸n tiÒn mÆt ®Ó ghi sæ. Cô thÓ, c¨n cø vµo ho¸ ®¬n sè 0073549 b¸n hµng ngµy 29/12/2004 vµ sè tiÒn ghi trªn ho¸ ®¬n, kÕ to¸n lËp phiÕu thu nh­ sau: §¬n vÞ: C«ng ty Th­¬ng m¹i Thuèc l¸. §Þa chØ: PhiÕu Thu Ngµy 29/12/2004. Sè:.... Ghi Nî 1113 Hä vµ tªn ng­êi nép: Lª V¨n B»ng. §Þa chØ: DNTN Liªn Dung. VÒ kho¶n TK Cã Sè tiÒn (VN§) Thu tiÒn hµng 13111 584000000 Céng Sè tiÒn nhËn b»ng ch÷: N¨m tr¨m t¸m bèn triÖu ViÖt Nam §ång. KÌm theo: chøng tõ gèc. Thñ tr­ëng Phßng TCKT Ng­êi lËp Thñ quü Ng­êi nép ®¬n vÞ phiÕu tiÒn Khi b¸n hµng thu tiÒn chËm, tõ Ho¸ ®¬n xuÊt b¸n hµng ho¸, ®ång thêi víi viÖc ghi nhËn doanh thu lµ ghi nhËn c¸c kho¶n nî cña kh¸ch hµng theo ®Þnh kho¶n: Nî TK 13111 Cã TK 511 Cô thÓ víi vÝ dô vÒ nghiÖp vô b¸n hµng cho c«ng ty Th­¬ng m¹i Du LÞch Yªn B¸i, kÕ to¸n tiÕn hµnh ®Þnh kho¶n trªn ho¸ ®¬n xuÊt b¸n hµng ho¸: Nî TK 13111 171250000 Cã TK 51113CT 171250000 vµ Nî TK13111 17125000 Cã TK 33311 17125000 Tãm l¹i tõ c¸c phiÕu thu tiÒn mÆt, vµ ho¸ ®¬n xuÊt b¸n hµng ho¸, hµng ngµy kÕ to¸n c«ng nî vµo phÇn “c«ng nî” trªn giao diÖn chÝnh, vµo phÇn “b¸o biÓu”, “ho¸ ®¬n b¸n hµng”, “sæ c«ng nî”, “b¶ng tæng hîp c«ng nî”. Sæ c«ng nî bao gåm: Sæ chi tiÕt c«ng nî. Sæ chi tiÕt c«ng nî mua hµng, b¸n hµng. Sæ chi tiªt TK 131 Sæ chi tiÕt c¸c kho¶n c«ng nî. B¶ng tæng hîp c«ng nî. ViÖc theo dâi c«ng nî chi tiÕt cho tõng kh¸ch hµng ®­îc tiÕn hµnh ë sæ chi tiÕt c«ng nî, theo dâi t×nh h×nh thanh to¸n cña kh¸ch hµng ë sæ chi tiÕt tµi kho¶n 131 (xem biÓu 1.5) Cuèi kú, c¨n cø vµo sè liÖu trªn sæ chi tiÕt, kÕ to¸n t«ng hîp sÏ lªn b¶ng tæng hîp c«ng nî vµ sæ c¸i TK131 ( xem phÇn phô lôc ). 2.5 KÕ to¸n chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp. Chi phÝ b¸n hµng thùc tÕ ë c«ng ty Thu¬ng m¹i thuèc l¸ ®­îc tËp hîp theo kho¶n môc chi phÝ 2.5.1 KÕ to¸n chi phÝ b¸n hµng: Chi phÝ b¸n hµng thùc tÕ ë c«ng ty Thu¬ng m¹i thuèc l¸ ®­îc tËp hîp theo kho¶n môc chi phÝ. Thuéc vÒ chi phÝ b¸n hµng cña c«ng ty gåm cã c¸c kho¶n: chi phÝ nh©n viªn b¸n hµng, chi phÝ khÊu hao TSC§ ë kh©u b¸n hµng, chi phÝ ®iÖn tho¹i, ®iÖn n­íc thuéc cöa hµng, chi phÝ gi¸m ®Þnh chÊt l­îng vµ c¸c kho¶n chi phÝ kh¸c,... Tµi kho¶n sö dông: TK641- chi phÝ b¸n hµng, TK nµy ®­îc më chi tiÕt thµnh c¸c TK sau: TK 641CT: Chi phÝ b¸n hµng ë c«ng ty. TK 641QT: Chi phÝ b¸n hµng ë cöa hµng Qu¸n Th¸nh. TK 641GL: Chi phÝ b¸n hµng ë cöa hµng Gia L©m. TK 641TX: Chi phÝ b¸n hµng ë cöa hµng Thanh Xu©n. Tk 641YK: Chi phÝ b¸n hµng ë cöa hµng YÕt Kiªu. C¬ sá ®Ó tËp hîp chi phÝ b¸n hµng: Chi phÝ nh©n c«ng: b¶ng ph©n bæ tiÒn l­¬ng; b¶ng kª trÝch tr­íc tiÒn l­¬ng, BHXH,BHYT, KPC§, phiÕu chi t¹m øng... Chi phÝ khÊu hao TSC§: b¶ng ph©n bæ khÊu hao TSC§, bªn cã cña TK 214... Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi, chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c: phiÕu chi, hãa ®¬n thanh to¸n tiÒn c«ng t¸c phÝ.... Chi phÝ c«ng cô, dông cô: phiÕu xuÊt kho c«ng cô, dông cô... PhÇn chi phÝ lín nhÊt trong chi phÝ b¸n hµng lµ chi phÝ liªn quan ®Õn qu¸ tr×nh thu mua hµng ho¸, chi phÝ nµy l¹i ®­îc ph¶n ¸nh vµo TK 641 chø kh«ng ph¶i tµi kho¶n 1562. H¹ch to¸n nh­ vËy lµm gi¸ vèn hµng b¸n ra bÞ gi¶m ®i, kh«ng x¸c ®Þnh ®­îc chÝnh x¸c doanh thu thuÇn cña hµng ho¸ tiªu thô. Hµng ngµy c¨n cø vµo phiÕu chi, giÊy t¹m øng. ho¸ ®¬n, biªn lai,... kÕ to¸n tiÕn hµnh kiÓm tra, ph©n lo¹i vµ tiÕn hµnh nhËp th«ng tin vµo m¸y: vµo phÇn “cËp nhËt chøng tõ ” ë phÇn “chøng tõ”, sau ®ã vµo “ kho¶n môc chi phÝ liªn quan 641”. ë kho¶n môc chi phÝ liªn quan, c¸c kho¶n môc chi phÝ thuéc chi phÝ b¸n hµng ®· ®­îc ®Æt tr­íc ë “danh môc kho¶n môc chi phÝ”. VÝ dô: Chi phÝ nh©n c«ng : KM02. Chi phÝ tiÕp kh¸ch: KM03. Cuèi cïng kÕ to¸n tiÕn hµnh h¹ch to¸n chi tiÕt cho tõng ®èi t­îng: Nî TK641 Cã TK liªn quan (111, 112, 141,...) M¸y sÏ xö lý th«ng tin ®­a sè liÖu vµo B¸o c¸o chi phÝ bµn hµng vµ vµo sæ chi tiÕt TK 641 (xem biÓu 1.6). C¨n cø vµo sæ chi tiÕt TK 641, cuèi kú kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ vµo Sæ C¸i TK 641( xem phÇn phô lôc ). Cuèi kú b¸o c¸o, kÕ to¸n tæng hîp chØ cÇn ®­a ra yªu cÇu còng nh­ c¸c bót to¸n ®iÒu chØnh vµ kÕt chuyÓn, m¸y sÏ tù ®éng kÕt chuyÓn sang bªn nî TK 911. 2.4.2 KÕ to¸n chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp: Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp ë c«ng ty Th­¬ng m¹i Thuèc l¸ còng ®­îc tËp hîp theo kho¶n môc nh­ chi phÝ b¸n hµng, bao gåm c¸c kho¶n chi phÝ sau: chi phÝ nh©n viªn qu¶n lý, chi phÝ c«ng cô ®å dïng, v¨n phßng phÈm, chi phÝ khÊu hao TSC§, chi phÝ ®iÖn tho¹i, fax, ®iÖn n­íc dïng cho qu¶n lý, c¸c kho¶n phÝ b»ng tiÒn kh¸c,... Tµi kho¶n kÕ to¸n sö dông: TK 642- Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp. TK nµy ®­îc më chi tiÕt thµnh c¸c TK: TK 642CT: Chi phÝ QLDN ë c«ng ty. TK 642QT: Chi phÝ QLDN ë cöa hµng Qu¸n Th¸nh. TK 642GL: Chi phÝ QLDN ë cöa hµng Gia L©m. TK 642TX: Chi phÝ QLDN ë cöa hµng Thanh Xu©n. Tk 642YK: Chi phÝ QLDN ë cöa hµng YÕt Kiªu. Còng gièng nh­ h¹ch to¸n chi phÝ b¸n hµng, c¬ së sè liÖu lµm c¨n cø ®Ó kÕ to¸n theo dâi vµ h¹ch to¸n chi phÝ QLDN lµ t­¬ng tù nhau, chØ kh¸c ë chç nh÷ng chi phÝ ®ã phôc vô cho c«ng t¸c QLDN. Vµ viÖc nhËp sè liÖu vµo m¸y hoµn toµn t­¬ng tù nh­ nhËp liÖu chi phÝ b¸n hµng. KÕ to¸n chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp tiÕn hµnh nhËp sè liÖu vµo m¸y chi tiÕt cho tõng ®èi t­îng theo ®Þnh kho¶n: Nî TK 642 Cã Tk liªn quan ( 111, 112, 331,...) Sau ®ã m¸y sÏ tù ®éng tÝnh to¸n vµ vµo c¸c sæ kÕ to¸n nh­: b¸o c¸o chi phÝ QLDN, sæ chi tiÕt TK642 (xem biÓu 1.7) vµ cuèi kú kÕ to¸n tæng hîp t­¬ng tù nh­ TK641, tøc lµ ®­a ra yªu cÇu, c¸c bót to¸n ®iÒu chØnh, kÕt chuyÓn, m¸y sÏ tù ®éng kÕt chuyÓn sang bªn nî TK 911. Cuèi cïng lªn sæ c¸i TK 641(xem phô lôc). 2.6 KÕ to¸n x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng: Bªn c¹nh viÖc ph¶n ¸nh mét c¸ch chÝnh x¸c kho¶n doanh thu b¸n hµng vµ c¸c kho¶n chi phÝ liªn quan b¸n hµng, phßng kÕ to¸n c«ng ty rÊt chó träng ®Õn viÖc x¸c ®Þnh vµ ph¶n ¸nh ®óng kÕt qu¶ b¸n hµng. §iÒu nµy gióp cho viÖc lËp chØ tiªu trªn b¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh ®­îc thuËn tiÖn, ®ång thêi ®­a l¹i cho nhµ qu¶n lý mét c¸i nh×n tæng qu¸t, s©u s¾c vÒ t×nh h×nh ho¹t ®éng cña c«ng ty m×nh trong mét kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh. Tµi kho¶n kÕ to¸n sö dông: TK911- X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh. TK nµy ®­îc më chi tiÕt thµnh c¸c TK: TK 911CT: KÕt qu¶ b¸n hµng t¹i c«ng ty. TK 911QT: KÕt qu¶ b¸n hµng t¹i cöa hµng Qu¸n Th¸nh. TK 911GL: KÕt qu¶ b¸n hµng t¹i cöa hµng Gia L©m. TK 911TX: KÕt qu¶ b¸n hµng t¹i cöa hµng Thanh Xu©n. TK 911YK: KÕt qu¶ b¸n hµng t¹i cöa hµng YÕt Kiªu. Cuèi kú b¸o c¸o, khi muèn x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng cña c«ng ty, kÕ to¸n b¸n hµng chØ cÇn ®­a ra yªu cÇu (b¸o c¸o chi tiÕt hay b¸o c¸o tæng hîp) vµ nhËp kho¶ng thêi gian lÊy b¸o c¸o, m¸y sÏ tù ®éng kÕt chuyÓn thu nhËp vµ chi phÝ vµo TK 911 tõ c¸c sæ c¸i, sæ chi tiÕt. X¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng: phÇn nµy chØ thùc hiÖn ®­îc trªn m¸y khi ®· hoµn thµnh: + TËp hîp doanh thu vµ chi phÝ chi tiÕt cho tõng ®èi t­îng. + Ph©n bæ chi phÝ b¸n hµng, chi phÝ qu¶n lý theo tõng ®èi t­îng tÝnh l·i lç. VÝ dô: §Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng quý 4 n¨m 2004 cña c«ng ty t¹i Hµ Néi, vµo phÇn “b¸o biÓu”, sau ®ã vµo “hµng ho¸”, “b¸o c¸o b¸n hµng” ®­îc giao diÖn trªn, t¹i « “kú b¸o c¸o” kÕ to¸n chän Quý 4 n¨m 2004, t¹i “m· kho” chän 01 ; nÕu lÊy sè liÖu kÕt qu¶ kinh doanh chi tiÕt, chØ cÇn vµo phÇn in chi tiÕt, ng­îc l¹i chän in tæng qu¸t. CHƯƠNG III MỘT SỐ Ý KIẾN NHẰM HOÀN THIỆN TỔ CHỨC CÔNG TÁC KẾ TOÁN BÁN HÀNG VÀ XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ BÁN HÀNG Ở CÔNG TY THƯƠNG MẠI THUỐC LÁ 4.1.Nhận xét đánh giá chung về công tác kế toán bán hàng và xác định kết quả tại công ty. 4.1.1.Nhận xét chung: Trong những năm gần đây công ty Thương mại Thuốc lá đã trưởng thành và đạt dược những thành tựu đáng khâm phục. Là một doanh nghiệp nhà nước dưới sự quản lý của cơ quan cấp trên là: Tổng công ty Thuốc lá Việt Nam, song không vì thế mà công ty mất tự chủ trong kinh doanh, ngược lai công ty luôn thích ứng linh hoạt với những thay đổi của nền kinh tế thị trường và luôn tìm cho mình một chỗ đứng quan trọng trên thị trường . Điều đó đã giúp công ty đạt được những thành quả như ngày hôm nay, có thể khẳng định rằng sự phát triển đó là do công ty luôn quan tâm chú trọng đến đầu ra của sản phẩm. Nhận thức được tiêu thụ là điều kiện sống còn của công ty nên ban lãnh đạo cùng toàn thể cán bộ trong công ty luôn tích cực với công việc được giao, sản phẩm công ty bán khá chạy trên thị trường. Mặt khác sản phẩmVinataba có uy tín cao trên thị trường nhiều năm, chiếm phần lớn thị trường các tỉnh phía Bắc. Nhu cầu tiêu dùng sản phẩm thuốc lá cao cấp ngày càng cao.Hệ thống mạng lưới phân phối mạnh về khả năng bán hàng và tài chính ngày càng được củng cố vững mạnh. Đây là những thuận lợi, ưu thế lớn để công ty tiếp tục mở rộng thị trường tiêu thụ, tăng doanh thu, tăng lợi nhuận trong những năm tới. Là một doanh nghiệp chủ yếu hoạt động trên lĩnh vực kinh doanh thương mại dịch vụ, đặc biệt trung tâm và chi nhánh của công ty đều hoạt động trên địa bàn Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh, với chức năng giới thiệu sản phẩm, giao dịch tìm kiếm thị trường tiêu thụ cho công ty, với đặc điểm như vậy công ty áp dụng hình thức tổ chức công tác kế toán nửa tập trung nửa phân tán là phù hợp, cùng với đội ngũ cán bộ kế toán có trình độ nghiệp vụ vững vàng với tinh thần trách nhiệm cao, năng động. Công ty hiện nay đã vận dụng phần mềm kế toán nên công việc kế toán giảm đi rất nhiều. Về chứng từ và luân chuyển chứng từ: Công ty đang sử dụng chứng từ ban đầu đúng như mẫu biểu do Bộ tài chính quy định như: phiếu thu, hoá đơn GTGT, chứng từ đều được ghi đầy đủ chính xác các nghiệp vụ phát sinh theo đúng thời gian, có chữ ký đầy đủ của các bộ phận có liên quan và đúng với chế độ tài chính kế toán quy đinh, điều này rất quan trọng trong việc kiểm tra đối chiếu giữa số liệu thực tế với số liệu trên sổ kế toán. Giữa các phòng ban, các bộ phận có sự kết hợp chặt chẽ trong việc hoàn chỉnh chứng từ, nhờ đó tạo điều kiện cho việc theo dõi từng bộ phận liên quan được thuận lợi. Bên cạnh việc kiểm tra chứng từ thường xuyên, kế toán không ngừng hợp lý hoá các thủ tục và xử lý chứng từ như:giảm các thủ tục xét duyệt và chứng từ tới mức tối đa, đồng thời thực hiện chương trình luân chuyển chứng từ theo quy định và phù hợp với yêu cầu của nghiệp vụ kinh doanh. Khi áp dụng luật thuế GTGT, công tác quản lý chứng từ thuế GTGT đầu ra và thuế GTGT đầu vào được chia thành hai mảng rõ ràng thuận tiện cho việc kê khai thuế GTGT và thực hiện nghĩa vụ với Nhà nước. Về tài khoản sử dụng: Các tài khoản công ty sử dụng phù hợp với chế độ kế toán hiện hành. Hệ thống tài khoản kế toán công ty áp dụng là hệ thống tài khoản kế toán do Bộ tài chính ban hành ngày 01/11/1995 theo Quy định số 1141/TC/QĐ/CĐKT. Cho đến nay việc áp dụng vẫn dược triển khai tốt và phù hợp với đặc điểm kinh doanh của công ty, phần nào đáp ứng được yêu cầu của kế toán tổng hợp và kế toán chi tiết. Tài khoản 511, TK 641, TK 642 hạch toán chi tiết cho từng cửa hàng, cho công ty, cho chi nhánh, cho vận chuyển. Có thể nói việc tổ chức hệ thống tài khoản ở công ty là tốt và phù hợp với đặc điểm tình hình của công ty hiện nay, song yêu cầu mở tài khoản chi tiết cho từng loại hàng hoá để phản ánh chính xác doanh thu, chi phí, kết quả của từng loại là rất quan trọng tạo điều kiện thuận lợi cho công tác quản trị của công ty. Về việc tổ chức hệ thống sổ sách và báo cáo kế toán: Công ty áp dụng hình thức chứng từ ghi sổ để phản ánh các nghiệp vụ kinh tế phát sinh, hình thức này khá đơn giản về quy trình hạch toán và công việc kế toán được phân đều trong tháng thuận tiện cho việc đối chiếu và kiểm tra. Công ty sử dụng máy vi tính trong ghi chép, xử lý số liệu nên đã khắc phục được nhược điểm của hình thức ghi sổ này là giảm được khối lượng ghi chép chung, giảm mức độ nhầm lẫn về con số, đồng thời tiến độ lập báo cáovà cung cấp các chỉ tiêu nhanh, đầy đủ, chính xác, kịp thời. Công ty áp dụng phương pháp kê khai thường xuyên để hạch toán hàng tồn kho. Phương pháp này đảm bảo cung cấp thông tin thường xuyên chính xác về tình hình biến động của hàng hoá trên các mặt: tiêu thụ, dự trữ và cung ứng tạo ra sự quản lý và bảo quản tốt hàng hoá cả về mặt số lượng và giá trị. Trong hạch toán chi tiết hàng tồn kho, kế toán áp dụng phương pháp thẻ song song là phù hợp. Nói chung về tổ chức công tác kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng ở công ty được tổ chức một cách linh hoạt, đáp ứng yêu cầu quản lý của công ty. Sự phối hợp giữa phòng kế toán, phòng kinh doanh và kho hàng hoá được thực hiện một cách ăn khớp, nhịp nhàng đảm bảo công tác tiêu thụ thông suốt. Ngoài những điểm mạnh trên công tác kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng của dông ty vẫn còn những điểm cần được cải tiến, hoàn thiện nhằm đáp ứng hơn nữa yêu cầu trong công tác quản lý tại công ty. 4.1.2. Một số tồn tại cần khắc phục: -Thứ nhất, theo chế độ kế toán thì những khoản chi phí liên quan đến việc thu mua hàng hoá, trừ tiền hàng và thuế nhập khẩu, phát sinh trước lúc nhập kho hoặc tiêu thụ trực tiếp thì phải hạch toán vào TK 1562-Chi phí thu mua hàng hoá. Đến cuối kỳ phân bổ cho hàng hoá bán ra. Những khoản chi phí lưu thông, chi phí tiếp thị và các khoản chi phí khác phát sinh trong quá trình tiêu thụ thì phải hạch toán vào TK 641-Chi phí bán hàng. Những chi phí liên quan đến hoạt động quản lý chung của doanh nghiệp thì được hạch toán vào TK 642-Chi phí quản lý doanh nghiệp. Trên thực tế, ở công ty Thương mại Thuốc lá những khoản chi phí không thuộc chi phí bán hàng vẫn được phản ánh vào TK 641 như: Chi phí vệ sinh, tạp vụ; chi phí cơm ca cán bộ công nhân viên, chi phí mua tài liệu;..Mặt khác chí bán hàng và chi phí quản lý doanh nghiệp chưa được phân bổ cho từng loại hàng, vì thế dẫn đến việc phản ánh không đúng kết quả của từng loại hàng, việc đưa ra quyết định các phương án kinh doanh sẽ kém chính xác. -Thứ hai, trong doanh nghiệp kế toán quản trị doanh thu và xác định kết quả kinh doanh chưa thực sự phát huy được vai trò của nó. Bởi việc xây dựng công tác kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng chưa tổ chức kế toán chi tiết doanh thu, kế toán chi tiết xác định kết quả kinh doanh cho từng loại mặt hàng, từng loại dịch vụ. Do đó nhà quản trị doanh nghiệp khó có thể nắm bắt kịp thời các thông tin về tình hình tiêu thụ của từng loại hàng hoá trong khoảng thời gian bất kỳ, hàng hoá nào có lợi nhuận đơn vị cao nhất để đưa ra các quyết định kinh doanh kịp thời và phù hợp. -Thứ ba, là một doanh nghiệp thương mại chủ yếu kinh doanh mua bán thuốc lá bao các loại, một mặt hàng mà Nhà nước hạn chế tiêu thụ và cấm quảng cáo dưới mọi hình thức. Điều này gây khó khăn cho công tác tiêu thụ, vậy mà công ty lại không áp dụng phương thức chiết khấu thương mại cho khách hàng đã mua hàng hoá, dịch vụ với khối lượng lớn hoặc thanh toán trước thời hạn để khuyến khích khách hàng mua hàng của công ty. Đây là một hạn chế mà trong tương lai công ty cần khắc phục. 4.2. Một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác tổ chức kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng ở công ty. 4.2.1 Sự cần thiết phải hoàn thiện. Ngày nay kế toán không chỉ làm công việc tính toán ghi chép đơn thuần về tài sản và sự vận động của tài sản, mà nó còn là một bộ phận chủ yếu của hệ thông thông tin, là công cụ quản lý thiết yếu. Dựa trên những thông tin trung thực, chính xác nhà quản trị mới có thể đưa ra được những quyết định kinh doanh hữu hiệu nhất. Như vậy về mặt sử dụng thông tin, kế toán là một công cụ không thể thiếu trong hệ thống công cụ quản lý kinh tế, nó cung cấp các thông tin cần thiết cho quản lý kinh doanh có hiệu quả, giúp nhà quản lý đánh giá được các hoạt động của mọi tổ chức, mọi doanh nghiệp. Đối với doanh nghiệp thương mại, yếu tố thị trường và co chế quản lý có ảnh hưởng rất lớn tới tổ chức công tác kế toán trong doanh nghiệp, do vậy cần phải thấy được những đặc trưng của nên kinh tế thị trường và sự tác động của các nhân tố khác tới việc tố chức công tác kế toán để tìm ra các biện pháp nhằm hoàn thiện tổ chức công tác kế toán, đáp ứng được các yêu cầu của quản lý doanh nghiệp mà thực tiễn đặt ra. Muốn vậy, việc hoàn thiện tổ chức công tác kế toán trong doanh nghiệp nói chung và tổ chức công tác kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng cần phải tuân theo các yêu cầu sau: -Phải tuân thủ chế độ tài chính và chế độ kế toán hiện hành. Hoạt động trong nền kinh tế thị trường, các doanh nghiệp phải chịu sự quản lý, điều hành và kiểm soát của Nhà nước bằng pháp luật và các biện pháp hành chính, các công cụ quản lý kinh tế. Chính vì vậy, các biện pháp nhằm hoàn thiện công tác tổ chức kế toán phải dựa trên chế độ quản lý tái chính và chế độ kế toán hiện hành, có như vậy kế toán mới thực sự là công cụ quản lý không chỉ trong phạm vi doanh nghiệp mà của cả Nhà nước đối với các doanh nghiệp trong nền kinh tế quốc dân. Việc tuân thủ chế độ kế toán hiên hành thể hiện từ việc tuân thủ tài khoản sử dụng, phương pháp và trình tự kế toán đến việc sử dụng hệ thống sổ kế toán, lập báo cáo. -Phải phù hợp với đặc điểm kinh doanh của công ty. Việc hoàn thiện công tác kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng. Song nền kinh tế nước ta hiện nay là nền kinh tế nhiều thành phần, mỗi doanh nghiệp có những đặc điểm sản xuất kinh doanh cũng như yêu cầu quản lý riêng. Nhà nước ban hành các chính sách, các quy định chung cho tất cả các loại hình doanh nghiệp chỉ mang tính chất định hướng, hướng dẫn cho các doanh nghiệp, các doanh nghiệp phải biết vận dụng một cách linh hoạt, phù hợp với điều kiện, đặc điểm của doanh nghiệp mình. Việc vận dụng phù hợp cũng cần phải đảm bảo sự thống nhất vế phương pháp đánh giá, về việc sử dụng chứng từ, tài khoản cũng như hệ thống sổ sách báo cáo. -Phải đáp ứng việc cung cấp thông tin kịp thời, chính xác. Đây là yêu cầu không thể thiếu được trong tổ chức công tác kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng. Như chúng ta đã biết, kế toán là khoa học thu nhận, xử lý và cung cấp thông tin phục vụ cho yêu cầu quản lý của các nhà quản trị doanh nghiệp, do vậy việc hoàn thiện công tác kế toán phai đáp ung được yêu cầu đối với thông tin là phải kịp thời, chính xác, phù hợp giúp việc ra quyết định đạt kết quả tối ưu. -Tổ chức công tác kế toán phải đảm bảo nguyên tắc tiết kiệm, hiệu quả. Mục đích hoạt động của các doanh nghiệp là tối đa hoá lợi nhuận. Để đạt đựoc mục tiêu này, cùng với việc không ngừng tăng doanh thu các doanh nghiệp cần phải có các biện pháp hữu hiệu hạ thấp chi phí có thể được, đây là một yêu cầu tất yếu đặt ra với các doanh nghiệp trong nền kinh tế thị trường. 4.2.2. Một số ý kiến nhằm khắc phục những tồn tại trong tổ chức công tác kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng. Trong điều kiện tình hình phát triển kinh tế của nước ta hư hiện nay, quan hệ buôn bán thương mại diễn ra ngày càng mạnh mẽ, có thể nói kết quả bán hàng có ảnh hưởng to lớn đến sự tồn tại và phát triển của doanh nghiệp. Chính vì vậy hoàn thiện tổ chức công tác kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng là một yêu cầu cấp thiêt đối với mỗi doanh nghiệp. Tại công ty Thương mại Thuốc lá, mặc dù khá hoàn thiện song tổ chúc công tác kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng vẫn còn những tồn tại cần sửa đổi. Dựa vào quá trình tìm hiểu thực tế tại công ty thời gian qua, với mong muốn để tổ chức hợp lý công tác kế toán bán hàng và xác đinh kết quả bán hàng, tôi xin có một vài ý kiến đề xuất sau: Thứ nhất, kế toán công ty nên hạch toán riêng từng khoản chi phí một cách rõ ràng. Các chi phí phát sinh trong quá trình bán hàng mới hạch toán vào TK 641, các chi phí liên quan đến quản lý doanh nghiệp mới hạch toán vào TK 642. Riêng chi phí phát sinh trong quá trình thu mua, nhập hàng phải phản ánh vào TK 1562, cuối kỳ phân bổ chi phí thu mua cho số hàng tiêu thụ trong kỳ và số hàng tồn còn lại. Thứ hai, các nhà quản trị doanh nghiệp luôn cần thiết thông tin một cách chi tiết cụ thể về chi phí- doanh thu- kết quả của từng loại hàng hoá để đáp ứng yêu cầu quản lý vĩ mô, để có được những quyết định đúng đắn cho sự phát triển của công tykhông chỉ trong thời gian hiện tại mà cả về tương lai lâu dài. Việc kế toán chi tiết chi phí- doanh thu- kết quả sẽ giúp cho các chủ doanh nghiệp quyết định lựa chọn thúc đẩy tiêu thụ mặt hàng nào, tiêu thụ như thế nào. Việc tổ chức kế toán doanh thu tiêu thụ phải được tiến hành riêng thành doanh thu tiêu thụ ở công ty, ở các cửa hàng và cho từng loại sản phẩm nhằm phục vụ cho việc xác định đầy đủ, chính xác kết quả kinh doanh theo yêu cầu quản lý tài chính và lập báo cáo kết quả kinh doanh của doanh nghiệp. Công ty có thể mở TK chi tiết theo dõi doanh thu của từng mặt hàng từ các tài khoản cấp hai. Ví dụ: TK 51113CT: Doanh thu thuốc lá bao tại công ty. Từ Tk này công ty có thể mở chi tiết thành: TK 51113CTS: Doanh thu thuốc lá bao vinataba Sài Gòn tại công ty. TK 51113CTP: Doanh thu thuốc lá bao vina Premium tại công ty... Sổ chi tiết doanh thu bán hàng của từng loại hàng hoá cần phải đảm bảo các nội dung sau: - Ngày tháng ghi sổ. - Số liệu và ngày lập chứng từ. - Tóm tắt nội dung của chứng từ. - TK đối ứng. - Số lượng, đơn giá, thành tiền của hàng hoá tiêu thụ. - Các khoản tính trừ doanh thu. Mẫu sổ chi tiết doanh thu bán hàng có thể kết cấu như sau: Sổ chi tiết doanh thu bán hàng Tên hàng hoá Ngày tháng Chứng từ Nội dung TK đồi ứng Doanh thu Các khoản tính trừ Số Ngày Số lượng Đơn giá Thành tiền Khác Thuế tiêu thụ Cộng phát sinh Doanh thu thuần Giá vốn hàng bán Lãi gộp Việc tổ chức kế toán quản trị kết quả kinh doanh của từng mặt hàng, cần phải tiến hành một cách đồng bộ, bắt đầu từ khâu tổ chức kế toán chi tiết giá vốn hàng bán, tới việc kế toán chi tiế doanh thu, thu nhập và việc phân bổ các chi phia thời kỳ: Chi phí bán hàng, chi phí quản lý doanh nghiệp. Theo quy định hiện hành của chế độ kế toán tài chính, chi phí bán hàng và chi phí quản lý doanh nghiệp tập hợp trong kỳ được kết chuyển toàn bộ trừ vào lợi nhuận gộp để tính toán, xác định kết quả lợi nhuận thuần của hoạt động kinh doanh thông thường. Tuy nhiên để đáp ứng yêu cầu quản trị doanh nghiệp cũng như việc tính toán chi tiết kết quả kinh doanh của từng loại sản phẩm, lao vụ, dịch vụ mà chi phí bán hàng và chi phí QLDN phải phân bổ cho cả số hàng tiêu thụ và số hàng tồn kho, đồng thời phân bổ các chi phí này cho từng loại sản phẩm tiêu thụ. Doanh nghiệp có thể tiến hành phân bổ chi phí bán hàng, chi phí QLDN cho hàng đã bán theo tiêu chuẩn trị giá vốn hàng xuất kho bán như sau: CPBH (CPQLDN) phát sinh trong kỳ CPBH (CPQLDN) của hàng tồn đầu kỳ Trị giá vốn hàng đã bán trong kỳ + CPBH (CPQLDN) phân bổ cho hàng đã bán x = Trị giá vốn hàng nhập trong kỳ + Trị giá vốn hàng tồn đầu kỳ Sau khi phân bổ chi phí bán hàng, chi phí QLDN cho số hàng hoá bán trong kỳ, kế toán tiếp tục phân bổ chi phí bán hàng và chi phí QLDN cho từng loại hàng hoá theo công thức: CPBH (CPQLDN) phân bổ cho hàng đã bán Doanh thu từng hàng hoá cần phân bổ CPBH (CPQLDN) phân bổ cho từng loại hàng hoá đã bán = x Tổng doanh thu bán hàng hoá CPBH (CPQLDN) phân bổ cho từng loại hàng hoá đã bán Từ đây ta có thể tính được lợi nhuận đơn vị của từng loại hàng hoá đã xuất bán theo công thức: - Lợi nhuận gộp của từng loại hàng hoá Lợi nhuận thuần đơn vị cuả từng loại hàng hoá bán ra = Số lượng hàng hoá đó đã được bán ra trong kỳ Để kế toán quản trị kết quả kinh doanh của từng mặt hàng, doanh nghiệp có thể mở kết hợp cả sổ chi tiết doanh thu và sổ chi tiết kết quả kinh doanh thành một sổ “ Sổ chi tiết tiêu thụ và kết quả” như mẫu sau: Sổ chi tiết tiêu thụ, kết quả Tên sản phẩm(hàng hoá, dịch vụ) Số TT Ngày tháng ghi sổ Chứng từ Diễn giải tóm tắt nội dung chứng từ Doanh thu Các khoản giảm trừ Chi phí bán hàng Chi phí QLDN Lỗ (lãi) Số Ngày Số lượng Đơn giá Thành tiền Chiết khấu Giảm giá ... Với việc tổ chức kế toán chi tiết doanh thu và kết quả kinh doanh từng mặt hàng, các nhà quản trị doanh nghiệp có thể thực hiện việc phân tích, đánh giá tình hình thực hiện kế hoạch doanh thu và kế hoạch lợi nhuận cũng như việc xác định mức độ ảnh hưởng của các nhân tố: Khối lượng sản phẩm tiêu thụ, kết cấu mặt hàng,.. đến lợi nhuận của doanh nghiệp từ đó có thể đưa ra các quyết định phù hợp với sự thay đổi của thị trường, với sự phát triển của công ty. Thứ ba, công ty nên áp dụng kế toán chiết khấu bán hàng, vì chiết khấu bán hàng khuyến khích khách hàng mua nhiều.Với doanh thu rất lớn của công ty hiện nay nếu thực hiện chiết khấu bán hàng sẽ không ảnh hưởng nhiều đến doanh thu của doanh nghiệp. Ngược lại không những khuyến khích khách hàng mua hàng mà nó còn giúp doanh nghiệp giữ được mối quan hệ lâu dài với khách hàng, nâng cao uy tín trên thị trường, tăng sức cạnh tranh. Công ty có thể mở thêm tài khoản TK 521_chiết khấu thương mại. Đồng thời mở TK chi tiết cho TK 521 theo từng cửa hàng, công ty. Theo dõi chi tiết chiết khấu thương mại đã thực hiện cho từng loại khách hàng, từng loại hàng bán, dịch vụ. Như vậy để tổ chức tốt công tác kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng, công ty phải kết hợp hài hoà, hợp lý giữa các biện pháp trên để phù hợp với điều kiện thực tế của công ty và để giúp công ty có chiến lược kinh doanh đúng đắn, chủ động thích ứng với môi trường, quyết định kịp thời khi có cơ hội xuất hiện, huy động có hiệu quả các nguồn lực hiện có và chủ động nguồn lực lâu dài, đặc biệt đảm bảo cho công ty không bị mất phương hướng trong kinh doanh. KẾT LUẬN Trong cơ chế mới hiện nay, vấn đề tiêu thụ có vị trí quan trọng quyết định đến sự tồn tại và phát triển của các doanh nghiệp, tổ chức công tác kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng là một công cụ quan trọng cho các nhà quản lý nghiên cứu, vận dụng và việc hoàn thiện vấn đề này cũng hoàn toàn cầp thiết đối với các doanh nghiệp. Qua quá trình học tập, nghiên cứu và tìm hiểu thực tế tổ chức công tác kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng tại công ty Thương mại Thuốc lá, tôi đã mạnh dạn đưa ra một số ý kiến đóng góp nhằm hoàn thiện hơn nữa tổ chức công tác kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng tại công ty. Do hạn chế về hiểu biết và kinh nghiệm thực tế nên không tránh khỏi những sai sót khi hoàn thành luận văn này. Tôi mong muốn có sự đóng góp ý kiến của giáo viên hướng dẫn, các nhà quản lý công ty, các nhà nghiên cứu để nội dung đề tài ngày càng hoàn thiện hơn. Em xin chân thành cảm ơn cô giáo: Thạc sỹ-Nguyễn Thị Ngọc Thạch đã hướng dẫn, dìu dắt em trong thời gian thực tập và hoàn thành luận văn này. Xin chân thành cảm ơn sự giúp đỡ tận tình của các cán bộ phòng TC-KT công ty Thương mại Thuốc lá. MỤC LỤC