Đề tài Tổ chức hạch toán nguyên vật liệu, công cụ dụng cụ trong các doanh nghiệp

quy tr×nh lu©n chuyÓn chøng tõ PhiÕu nhËp, phiÕu xuÊt kho: + PhiÕu nhËp kho: 1/ Ng­êi mua vËt t­ xin nhËp l« hµng 2/ §¬n vÞ thµnh lËp ban kiÓm nghiÖm vËt t­ theo yªu cÇu Cã tr¸ch nhiªm kiÓm nghiÖm l« hµng vÒ sè l­îng, vÒ chñng lo¹i X¸c nhËn t×nh tr¹ng hµng tån kho biªn b¶n kiÓm nghiÖm 3/ C¨n cø vµo biªn b¶n kiÓm nghiÖm vµ chøng tõ ghi hµng c¸n bé phßng cung øng lËp phiÕu nhËp kho ( MS 01- VT) 4/ Phô tr¸ch cung øng vËt t­ ký phiÕu xuÊt kho 5/ Thñ kho nhËp kho vËt t­ KiÓm tra chøng tõ KiÓm nhËp hµng Ghi cét sè l­îng Thùc nhËp cña phiÕu nhËp kho Ký phiÕu nhËp kho Ghi sæ kho giao chøng tõ cho kÕ to¸n ghi sæ 6/ KÕ to¸n nhËn chøng tõ kiÓm tra kho vµ ghi sæ nghiÖp vô KÕ to¸n ®Þnh kho¶n chøng tõ C¨n cø vµo chøng tõ mua ®Ó ghi cét ®¬n gi¸ vµ thµnh tiÒn 7/ B¶o qu¶n l­u chøng tõ theo qui ®Þnh + PhiÕu xuÊt kho: 1/ §Ò xuÊt yªu cÇu xin xuÊt hµng tån kho: lËp 1 chøng tõ xin xuÊt vËt t­ s¶n phÈm hµng ho¸. 2/ Xin lÖnh xuÊt hµng: ( chøng tõ mÖnh lÖnh) 3/ LËp phiÕu xuÊt kho cho c¸c lo¹i kh¸c nhau tuú theo nghiÖp vô xu©t: PhiÕu xuÊt kho do phßng nghiÖp vô hoÆc bé phËn kÕ to¸n vËt t­ lËp ®­îc lËp tõ 2 ®Õn 3 liªn. Trong ®ã liªn 1 l­u, liªn 2 vµ 2 dïng ®Ó lu©n chuyÓn. Tr¸ch nhiÖm ghi c¸c chØ tiªu trªn phiÕu xuÊt kho: + Ng­êi nhËp chøng tõ ®­îc ghi c¸c yÕu tè & chÊt l­îng xuÊt theo yªu cÇu + Thñ kho ghi x¸c nhËn sè l­îng xuÊt thùc tÕ t¹i kho + KÕ to¸n chÞu tr¸ch nhiÖm ghi ®Þnh kho¶n, ®¬n gi¸ xuÊt, thµnh tiÒn xuÊt. 4/ Phô tr¸ch phßng cung øng ký phiÕu XK 5/ Thñ kho xuÊt kho theo chøng tõ KiÓm tra chøng tõ khi xuÊt Giao nhËn hµng, Thñ kho ký phiÕu xuÊt kho NÕu phiÕu xuÊt kho ®­îc lËp theo h¹n møc th× b­íc 5 ®­îc thùc hiÖn nhiÒu lÇn trong h¹n møc xuÊt kho. Khi xuÊt lÇn cuèi cïng theo h¹n møc th× phiÕu xuÊt kho hÕt gi¸ trÞ lu©n chuyÓn ®Ó xÕp hµng. 6/ KÕ to¸n ghi sæ theo phiÕu xuÊt kho §Þnh kho¶n Ghi cét ®¬n gi¸ vµ thµnh tiÒn Ghi sæ c¸c lo¹i theo c¸ch tæ chøc ghi sæ 7/ B¶o qu¶n l­u phiÕu xuÊt kho vµ chøng tõ gèc t¹i kÕ to¸n vËt t­ 4- Tµi kho¶n kÕ to¸n sö dông: Sù biÕn ®éng cña NVL, CCDC trong c¸c Doanh nghiÖp s¶n xuÊt, sau khi ph¶n ¸nh trªn chøng tõ kÕ to¸n sÏ ®­îc ph¶n ¸nh trùc tiÕp ë tµi kho¶n cÊp I, cÊp II cña NVL – CCDC th­êng xuyªn, liªn tôc cã hÖ thèng. §Ó tiÕn hµnh h¹ch to¸n nguyªn vËt liÖu, c«ng cô dông cô kÕ to¸n sö dông c¸c TK sau 4.1-Theo ph­¬ng ph¸p KKTX * TK 152 “ Nguyªn liÖu vµ vËt liÖu” Bªn nî: - TrÞ gi¸ thùc tÕ cña NVL nhËp kho do mua ngoµi, tù chÕ, thuª gia c«ng chÕ biÕn, nhËn vèn gãp liªn doanh ho¹c tõ c¸c nguån kh¸c; - TrÞ gi¸ NVL thõa ph¸t hiÖn khi kiÓm kª - KÕt chuyÓn gi¸ trÞ thùc tÕ cña NVL tån kho cuèi kú (Tr­êng hîp doanh nghiÖp kÕ to¸n to¸n theo ph­¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú) Bªn cã: - TrÞ gi¸ thùc tÕ cña NVL xuÊt kho dïng vµo s¶n xuÊt, kinh doanh, ®Ó b¸n, thuª gia c«ng chÕ biÕn hoÆc gãp vèn liªn doanh; - TrÞ gi¸ NVL tr¶ l¹i ng­êi b¸n hoÆc ®­îc gi¶m gi¸; - TrÞ gi¸ NVL thiÕu hôt ph¸t hiÖn khi kiÓm kª; - KÕt chuyÓn trÞ gi¸ thùc tÕ cña NVL tån kho ®Çu kú (Tr­êng hîp DN kto¸n hµng tån kho theo ph­¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú) Sè d­ bªn Nî: TrÞ gi¸ thùc tÕ cña NVL tån kho cuèi kú. * TK 153 “ C«ng cô dông cô” Bªn nî: - TrÞ gi¸ thùc tÕ cña CCDC nhËp kho do mua ngoµi, tù chÕ, thuª gia c«ng, chÕ biÕn, nhËn vèn gãp liªn doanh ; - TrÞ gi¸ CCDC cho thuª nhËp l¹i kho; - TrÞ gi¸ CCDC thõa ph¸t hiÖn khi kiÓm kª - KÕt chuyÓn gi¸ trÞ thùc tÕ cña CCDC tån kho cuèi kú (Tr­êng hîp doanh nghiÖp kÕ to¸n to¸n theo ph­¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú) Bªn cã: - TrÞ gi¸ thùc tÕ cña CCDC xuÊt kho dïng vµo s¶n xuÊt, kinh doanh, ®Ó b¸n, thuª gia c«ng chÕ biÕn hoÆc gãp vèn liªn doanh; - TrÞ gi¸ CCDC tr¶ l¹i ng­êi b¸n hoÆc ®­îc gi¶m gi¸; - TrÞ gi¸ CCDC thiÕu hôt ph¸t hiÖn khi kiÓm kª; - KÕt chuyÓn trÞ gi¸ thùc tÕ cña CCDC tån kho ®Çu kú (Tr­êng hîp DN kÕ to¸n hµng tån kho theo ph­¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú) Sè d­ bªn Nî: TrÞ gi¸ thùc tÕ cña CCDC tån kho cuèi kú. * TK 151 “ Hµng mua ®ang ®i ®­êng ”. TK nµy ph¶n ¸nh gi¸ trÞ vËt t­, hµng ho¸ Doanh nghiÖp ®· mua, ®· thanh to¸n tiÒn hoÆc ®· chÊp nhËn thanh to¸n nh­ng ch­a nhËp kho vµ hµng ®ang ®i ®­êng cuèi th¸ng tr­íc vµ ®· nhËp kho th¸ng nµy. Ngoµi ra cßn sö dông nh÷ng TK sau TK 331 “ Ph¶i tr¶ cho ng­êi b¸n ”. TK 111 “ TiÒn mÆt ” TK 112 “ TiÒn göi ng©n hµng ” TK 141 “ T¹m øng ” TK 222 “ Gãp vèn liªn doanh ” TK 241 “ X©y dùng c¬ b¶n dë dang ” TK 411 “ Nguån vèn kinh doanh ” TK 621 “ Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp ” TK 627 “ Chi phÝ s¶n xuÊt chung ” TK 642 “ Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp ” 4.1.1. H¹ch to¸n vËt liÖu: a. H¹ch to¸n t¨ng vËt liÖu 1/ Tr­êng hîp mua ngoµi, hµng vµ ho¸ ®¬n cïng vÒ C¨n cø vµo ho¸ ®¬n mua hµng, biªn b¶n kiÓm nhËn vµ phiÕu nhËp kho, kÕ to¸n ghi: Nî TK 152: Gi¸ mua thùc tÕ ( chi tiÕt tõng lo¹i) Nî TK 133 ( 1331): ThuÕ VAT ®­îc khÊu trõ Cã TK liªn quan: TK 331, 111, 112, 141 v.v...: Tæng gi¸ thanh to¸n Tr­êng hîp doanh nghiÖp ®­îc h­ëng chiÕt khÊu mua hµng, gi¶m gi¸ hµng mua hay hµng mua tr¶ l¹i ( nÕu cã) ghi: Nî TK 331: Trõ vµo sè tiÒn hµng ph¶i tr¶ Nî TK 111,112: Sè tiÒn ®­îc ng­êi b¸n tr¶ l¹i Nî TK 1388: Sè ®­îc ng­êi b¸n chÊp nhËn Cã TK 152 (chi tiÕt tõng lo¹i): Sè chiÕt khÊu mua hµng, gi¶m gÝa hµng mua ®­îc h­ëng theo gi¸ kh«ng cã thuÕ Cã TK 1331: ThuÕ VAT kh«ng ®­îc khÊu trõ 2/ Tr­êng hîp hµng thõa so víi ho¸ ®¬n NÕu nhËp toµn bé: Nî TK 152 ( chi tiÕt ): TrÞ gi¸ toµn bé sè hµng ( gi¸ kh«ng cã thuÕ VAT) Nî TK 133 ( 1331): ThuÕ VAT tÝnh theo sè ho¸ ®¬n Cã TK 331: Gi¸ trÞ thanh to¸n theo ho¸ ®¬n Cã TK 3381: TrÞ gi¸ hµng thõa ch­a cã thuÕ VAT C¨n cø vµo quyÕt ®Þnh xö lý, ghi: NÕu tr¶ l¹i cho ng­êi b¸n: NîTK 3381: TrÞ gi¸ hµng thõa ®· xö lý Cã TK 152 ( chi tiÕt): Tr¶ l¹i sè thõa NÕu ®ång ý mua tiÕp sè thõa Nî TK 3381: TrÞ gi¸ hµng thõa ( Gi¸ ch­a cã thuÕ VAT) Nî TK 133 ( 1331): ThuÕ VAT cña sè hµng thõa Cã TK 331: Tèng gi¸ hµng thõa NÕu thõa kh«ng râ nguyªn nh©n: Ghi t¨ng thu nhËp Nî TK 3381: TrÞ gi¸ hµng thõa ( Gi¸ ch­a cã thuÕ VAT) Cã TK 721: Sè thõa kh«ng râ nguyªn nh©n NÕu nhËp theo sè ho¸ ®¬n: Ghi nhËn sè nhËp nh­ tr­êng hîp (1) ë trªn. Sè thõa coi nh­ gi÷ hé ng­êi b¸n vµ ghi: Nî TK 002 Khi xö lý sè thõa, ghi cã TK 002 §ång thêi, c¨n cø c¸ch xö lý cô thÓ h¹ch to¸n nh­ sau: NÕu ®«ng ý mua tiÕp sè thõa: Nî TK 152: TrÞ gi¸ hµng thõa ( gi¸ ch­a cã thuÕ VAT) Nî TK 133 ( 1331): ThuÕ VAT cña sè hµng thõa Cã TK 331: Tæng gi¸ thanh to¸n NÕu thõa kh«ng râ nguyªn nh©n, ghi t¨ng thu nhËp: Nî TK 152: TrÞ gi¸ hµng thõa ( gi¸ ch­a cã thuÕ VAT) Cã TK 721: Sè thõa kh«ng râ nguyªn nh©n 3/ Tr­êng hîp hµng thiÕu so víi ho¸ ®¬n KÕ to¸n chØ ph¶n ¸nh sè hµng thùc nhËn, sè thiÕu c¨n cø vµo biªn b¶n kiÓm nhËn, th«ng b¸o cho bªn b¸n biÕt hoÆc ghi sæ nh­ sau: Khi nhËp: Nî TK 152: TrÞ gi¸ sè thùc nhËp kho theo gi¸ kh«ng thuÕ ( chi tiÕt) Nî TK 1381: TrÞ gi¸ sè thiÕu ( kh«ng cã thuÕ VAT) Nî TK 133 ( 1331): ThuÕ VAT theo ho¸ ®¬n Cã TK 331: TrÞ gi¸ thanh to¸n theo hãa ®¬n Khi xö lý: + NÕu ng­êi b¸n giao tiÕp sè hµng cßn thiÕu: Nî TK 152: Ng­êi b¸n giao tiÕp sè thiÕu Cã TK 1381: Xö lý sè thiÕu + NÕu ng­êi b¸n kh«ng cßn hµng: Nî TK 331: Ghi gi¶m sè tiÒn ph¶i tr¶ ng­êi b¸n Cã TK 1381: Xö lý sè thiÕu Cã TK 133(1331): ThuÕ VAT cña sè hµng thiÕu + NÕu c¸ nh©n lµm mÊt ph¶i båi th­êng Nî TK 1388, 334: C¸ nh©n ph¶i båi th­êng Cã TK 133(1331): ThuÕ VAT cña sè hµng thiÕu Cã TK 1381: Xö lý sè thiÕu + NÕu thiÕu kh«ng x¸c ®Þnh ®­îc nguyªn nh©n: Nî TK 821: Sè thiÕu kh«ng râ nguyªn nh©n Cã TK 1381: Xö lý sè thiÕu 4/ Tr­êng hîp hµng ho¸ kÐm phÈm chÊt, sai quy c¸ch, kh«ng ®¶m b¶o hîp ®ång Sè nµy cã thÓ ®­îc gi¶m gi¸ hoÆc tr¶ l¹i cho ng­¬× b¸n. Khi xuÊt kho giao hoÆc sè ®­îc gi¶m gi¸, ghi: Nî TK 331, 111,112 Cã TK 152 ( chi tiÕt) Cã TK 133(1331): ThuÕ VAT cña sè giao tr¶ hoÆc gi¶m gi¸ 5/ Tr­êng hîp hµng vÒ ch­a cã ho¸ ®¬n KÕ to¸n l­u phiÕu nhËp kho vµo tËp hå s¬ “ Hµng ch­a cã ho¸ ®¬n”. NÕu trong th¸ng cã ho¸ ®¬n vÒ th× ghi sæ b×nh th­êng, cßn nÕu cuèi th¸ng, ho¸ ®¬n vÉn ch­a vÒ th× ghi sæ theo gi¸ t¹m tÝnh b»ng bót to¸n: Nî TK 152 ( chi tiÕt vËt liÖu) Cã TK 331 Sang th¸ng sau, khi ho¸ ®¬n vÒ, sÏ tiÕn hµnh ®iÒu chØnh theo gi¸ thùc tÕ b»ng 1 trong 3 c¸ch sau: C¸ch 1: Xo¸ gi¸ t¹m tÝnh b»ng bót to¸n ®á, råi ghi gi¸ thùc tÕ b»ng bót to¸n b×nh th­êng C¸ch 2: Ghi sè chªnh lÖch gi÷a gi¸ t¹m tÝnh víi gi¸ thùc tÕ b»ng bót to¸n ®á ( nÕu gi¸ t¹m tÝnh > gi¸ thùc tÕ) hoÆc b»ng bót to¸n th­êng ( nÕu gi¸ thùc tÕ > gi¸ t¹m tÝnh) C¸ch 3: Dïng bót to¸n ®¶o ng­îc ®Ó xo¸ bót to¸n theo gi¸ t¹m tÝnh ®· ghi, ghi l¹i gi¸ thùc tÕ b»ng bót to¸n ®óng nh­ b×nh th­êng. 6/ Tr­êng hîp ho¸ ®¬n vÒ nh­ng hµng ch­a vÒ KÕ to¸n l­u ho¸ ®ên vµo tËp hå s¬ “ Hµng mua ®ang ®i ®­êng”. NÕu trong th¸ng, hµng vÒ th× ghi sæ b×nh th­êng, cßn nÕu cuèi th¸ng vÉn ch­a vÒ thi ghi: Nî TK 151: TrÞ gi¸ hµng mua theo ho¸ ®¬n ( kh«ng cã thuÕ VAT) Nî TK 1331: ThuÕ VAT ®­îc khÊu trõ Cã TK liªn quan (331, 111,112,141...) Sang th¸ng sau, khi hµng vÒ, ghi: Nî TK 152: NÕu nhËp kho ( chi tiÕt ) Nî TK 621,627: XuÊt cho s¶n xuÊt ë ph©n x­ëng Cã TK 151: Hang ®i ®­êng kú tr­íc ®· vÒ 7/ C¸c tr­êng hîp t¨ng vËt liÖu kh¸c Ngoµi nguån vËt liÖu mua ngoµi vµ tù chÕ nhËp kho, vËt liÖu cña doanh nghiÖp cßn t¨ng do nhiªu nguyªn nh©n kh¸c nh­ nhËn liªn doanh, biÕu, tÆng, ®¸nh gi¸ t¨ng, thõa... Mäi tr­êng hîp ph¸t sinh lµm t¨ng gi¸ vËt liÖu ®Òu ®­îc ghi Nî TK 152 theo gi¸ thùc tÕ, ®èi øng víi c¸c tµi kho¶n thÝch øng. Ch¼ng h¹n: Nî TK 152 ( chi tiÕt): Gi¸ thùc tÕ vËt liÖu t¨ng thªm Cã TK 411: NhËn cÊp ph¸t, viÖn trî, tÆng th­ëng, vèn gãp... Cã TK 412: §¸nh gi¸ t¨ng vËt liÖu Cã TK 336: Vay lÉn nhau trong c¸c ®¬n vÞ néi bé Cã TK 642: Thõa trong ®Þnh møc t¹i kho Cã TK 3381: Thõa ngoµi ®Þnh møc chê xö lý Cã TK 621,627,641,642: Dïng kh«ng hÕt hoÆc thu håi phÕ liÖu Cã TK 222, 128: NhËn l¹i vèn gãp liªn doanh Cã TK 241: NhËp kho thiÕt bÞ XDCB hoÆc thu håi phÕ liÖu tõ XDCB, tõ söa ch÷a lín TSCD. * §èi víi doanh nghiÖp tÝnh thuÕ VAT theo ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp h¹ch to¸n nh­ sau - Mua hµng Nî TK 152 ( chi tiÕt): Gi¸ thùc tÕ vËt liÖu mua ngoµi ( kÓ c¶ VAT) Cã TK liªn quan (331,111,112,311...) - Sè chiÕt khÊu mua hµng, gi¶m gi¸ hµng mua, hµng mua tr¶ l¹i: Nî TK cã liªn quan (331,111,112,1388...) Cã TK 152 ( chi tiÕt) b/ H¹ch to¸n gi¶m vËt liÖu 1/ XuÊt vËt liÖu cho s¶n xuÊt kinh doanh kÕ to¸n ghi: Nî TK 621 ( chi tiÕt ®èi t­îng): XuÊt trùc tiÕp chÕ t¹o s¶n phÈm hay thùc hiÖn c¸c lao vô, dÞch vô Nî TK 627 ( 6272- chi tiÕt ph©n x­ëng): XuÊt dïng chung cho ph©n x­ëng Nî TK 641( 6412): XuÊt phôc vô cho b¸n hµng Nî TK 642 ( 6422): XuÊt cho nhu cÇu qu¶n lý doanh nghiÖp Nî TK 241: XuÊt cho XDCB hoÆc söa ch÷a TSCD Cã TK 152 ( chi tiÕt VL): Gi¸ thùc tÕ vËt liÖu xuÊt dïng 2/ XuÊt gãp vèn liªn doanh C¨n cø vµo gi¸ gèc vËt liÖu xuÊt gãp vèn vµ gi¸ trÞ vèn gãp ®­îc liªn doanh chÊp nhËn, phÇn chªnh lÖch gi÷a thùc tÕ vµ gi¸ trÞ vèn gãp sÏ ®­îc ph¶n ¸nh vµo TK 412 “ Chªnh lÖch ®¸nh gi¸ l¹i tµi s¶n” ( nÕu gi¸ vèn > gi¸ trÞ vèn gãp th× ghi nî; gÝa vèn < gi¸ trÞ vèn gãp th× ghi cã TK 412 phÇn chªnh lÖch). Nî TK 222: Gi¸ trÞ vèn gãp liªn doanh Nî TK 128: Gi¸ trÞ vèn gãp liªn doanh ng¾n h¹n Nî ( hoÆc Cã) TK 412: phÇn chªnh lÖch Cã TK 152 ( chi tiÕt vËt liÖu): gi¸ thùc tÕ vËt liÖu xuÊt gãp vèn liªn doanh 3/ XuÊt thuª ngoµi gia c«ng, chÕ biÕn Nî TK 154: Gi¸ thùc tÕ vËt liÖu xuÊt chÕ biÕn Cã TK 152: Gi¸ thùc tÕ ( chi tiÕt) 4/ Gi¶m do cho vay t¹m thêi Nî TK 138 (1388): Cho c¸cc¸ nh©n, tËp thÓ vay t¹m thêi Nî TK 136 (1368): Cho vay néi bé t¹m thêi Cã TK 152( chi tiÕt vËt liÖu): Gi¸ thùc tÕ vËt liÖu cho vay 5/ Gi¶m do c¸c nguyªn nh©n kh¸c ( Nh­îng b¸n, ph¸t hiÖn thiÕu...) Nî TK 632: Nh­îng b¸n, xuÊt tr¶ l­¬ng, tr¶ th­ëng Nî TK 642: ThiÕu trong®Þnh møc t¹i kho Nî TK 1381: ThiÕu kh«ng râ nguyªn nh©n, chê xö lý Nî TK 138 (1388), 334: ThiÕu c¸ nh©n ph¶i båi th­êng Cã TK 152: Gi¸ thùc tÕ vËt liÖu thiÕu 4.1.2 H¹ch to¸n c«ng cô dông cô a/ H¹ch to¸n CCDC xuÊt dïng Khi xuÊt dïng CCDC c¨n cø vµo quy m« vµ môc ®Ých xuÊt dïng ®Ó x¸c ®Þnh sè lÇn ph©n bæ CCDC. 1/ Tr­êng hîp xuÊt dïng víi gi¸ trÞ nhá, sè l­îng kh«ng nhiÒu víi môc ®Ých thay thÕ, bæ sung mét phÇn CCDC cho s¶n xuÊt th× toµn bé gi¸ trÞ xuÊt dïng tÝnh hÕt vµo chi phÝ trong kú ( cßn gäi lµ ph©n bæ mét lÇn hay 100% gi¸ trÞ). Nî TK 627 (6273 – chi tiÕt ph©n x­ëng): XuÊt dïng ë ph©n x­ëng Nî TK 641 (6413): XuÊt dïng cho tiªu thô Nî TK 642 (6423): XuÊt phôc vô cho qu¶n lý doanh nghiÖp Cã TK 153 (1531): Toµn bé gi¸ trÞ xuÊt dïng 2/ Tr­êng hîp xuÊt dïng CCDC cã gi¸ trÞ t­¬ng ®èi cao. Quy m« t­¬ng ®èi lín mµ nÕu ¸p dông ph­¬ng ph¸p ph©n bæ mét lÇn nãi trªn sÏ lµm cho chi phÝ kinh doanh ®ét biÕn t¨ng lªn th× kÕ to¸n ¸p dông ph­¬ng ph¸p ph©n bæ 2 lÇn ( cßn gäi lµ ph©n bæ 50% gi¸ trÞ). Theo ph­¬ng ph¸p nµy, khi xuÊt dïng kÕ to¸n ph¶n ¸nh c¸c bót to¸n sau: - Ph¶n ¸nh toµn bé gi¸ trÞ xuÊt dïng: Nî TK 142 (1421) Cã TK 153 (1531) - Ph©n bæ 50 % gi¸ trÞ xuÊt dïng cho c¸c ®èi t­îng sö dông CCDC: Nî c¸c tµi kho¶n cã liªn quan ( 6273, 6431, 6423...) Cã TK 142 (1421): 50% gi¸ trÞ xuÊt dïng Khi b¸o háng, mÊt hoÆc hÕt thêi gian sö dông: Nî TK 138, 334, 111, 152... PhÕ liÖu thu håi hoÆc båi th­êng Nî c¸c tµi kho¶n 6273, 6413, 6423: Ph©n bæ nèt gi¸ trÞ cßn l¹i ( trõ thu håi) Cã TK 142 (1421): Gi¸ trÞ cßn l¹i ( 50% gi¸ trÞ xuÊt dïng) 3/ Tr­êng hîp CCDC xuÊt dïng víi quy m« lín, gi¸ trÞ cao víi môc ®Ých thay thÕ, trang bÞ míi hµng lo¹t, cã t¸c dông phôc vô cho nhiªu kú th× toµn bé gi¸ trÞ xuÊt dïng ®­îc ph©n bæ dÇn vµo chi phÝ ( cßn gäi lµ ph­¬ng ph¸p ph©n bæ dÇn nhiÒu lÇn). Khi xuÊt dïng, kÕ to¸n ph¶n ¸nh c¸c bót to¸n sau: - Ph¶n ¸nh 100% gi¸ trÞ xuÊt dïng: Nî TK 142 (1421) Cã TK 153 (1531) - Ph¶n ¸nh gi¸ trÞ ph©n bæ mçi lÇn: Nî c¸c tµi kho¶n liªn quan (6273, 6413. 6423) Cã TK 142 (1421): Gi¸ trÞ ph©n bæ mçi lÇn C¸c kú tiÕ p theo kÕ to¸n chØ ph¶n ¸nh bót to¸n ph©n bæ gi¸ trÞ hao mßn. Khi b¸o háng hay sè båi th­êng cña ng­êi lµm mÊt, háng..., gi¸ trÞ cßn l¹i sÏ ®­îc ph©n bæ vµo chi phÝ kinh doanh t­¬ng tù nh­ ph©n bæ 2 lÇn. b/ H¹ch to¸n xuÊt dïng bao b× lu©n chuyÓn 1/ Khi xuÊt dïng bao b× lu©n chuyÓn: Ghi nhËn toµn bé gi¸ trÞ xuÊt dïng Nî TK 142 (1421): Gi¸ thùc tÕ Cã TK 153 (1532): Gi¸ thùc tÕ 2/ Ph©n bæ gi¸ trÞ hao mßn vµo chi phÝ cña kú sö dông Nî TK 152: TÝnh vµo gi¸ trÞ vËt liÖu mua ngoµi Nî TK 6413: TÝnh vµo chi phÝ b¸n hµng Cã TK 142 (1421): Gi¸ trÞ hao mßn 3/ Khi thu håi bao b× lu©n chuyÓn, nhËp kho: Nî TK 153 (1532): Gi¸ trÞ cßn l¹i Cã TK 142 (1421): Gi¸ trÞ cßn l¹i c/ H¹ch to¸n ®å dïng cho thuª 1/ Khi chuyÓn CCDC thµnh ®å dïng cho thuª hay ®å dïng cho thuª mua ngoµi, nhËp kho: Nî TK 153 (1533): Gi¸ thùc tÕ ®å dïng cho thuª Nî TK 133 (1331): ThuÕ VAT ®­îc khÊu trõ Cã TK 153 (1531), 331, 111, 112... 2/ Khi xuÊt ®å dïng cho thuª, ghi: Nî TK 142 (1421): Toµn bé gi¸ trÞ xuÊt dïng Cã TK 153 (1533 3/ X¸c ®Þnh gi¸ trÞ hao mßn cña ®å dïng cho thuª: Nî TK 821: NÕu H§ cho thuª kh«ng th­êng xuyªn Nî TK 627 (6273): NÕu ho¹t ®éng cho thuª lµ ho¹t ®éng kinh doanh th­êng xuyªn ( chÝnh hoÆc phô) Cã TK 142 (1421): Gi¸ trÞ hao mßn 4/ Sè thu vÒ cho thuª: Nî TK liªn quan (111, 112, 131...): Tæng sè thu cho thuª Cã TK 333 (3331): ThuÕ VAT ph¶i nép Cã TK 721: NÕu lµ ho¹t ®éng kh«ng th­êng xuyªn Cã TK 511: NÕu lµ ho¹t ®éng th­êng xuyªn 5/ Khi thu håi ®å dïng cho thuª, ghi Nî TK 153 (1533): Gi¸ trÞ cßn l¹i Cã TK 142 (1421): Gi¸ trÞ cßn l¹i 4.2 -Theo ph­¬ng ph¸p KK§K - Tµi kho¶n 152,153,151 kh«ng dïng ®Ó theo dâi t×nh h×nh nhËp xuÊt NVL-CCDC trong kú mµ chØ ®Ó kÕt chuyÓn gi¸ trÞ thùc tÕ NVL- CCDC vµ hµng mua ®ang ®i ®­êng lóc ®Çu kú, cuèi kú vµo TK 611 “Mua hµng ” *TK 611: “Mua hµng” Bªn Nî: - KÕt chuyÓn trÞ gi¸ thùc tÕ hµng ho¸, NVL, CCDC tån kho ®Çu kú (Theo kÕt qu¶ kiÓm kª) - TrÞ gi¸ thùc tÕ hµng ho¸, NVL, CCDC mua vµo trong kú; hµng ho¸ ®· bÞ tr¶ l¹i Bªn Cã: -KÕt chuyÓn trÞ gi¸ hµng ho¸ NVL, CCDC tån kho cuèi kú (Theo kÕt qu¶ kiÓm kª) -TrÞ gi¸ thùc tÕ hµng ho¸ NVL ,CCDC xuÊt sö dông trong kú, hoÆc trÞ gi¸ thùc tÕ hµng ho¸ xuÊt b¸n (ch­a ®­îc x¸c ®Þnh lµ tiªu thô trong kú) -TrÞ gi¸ NVL, CCDC hµng ho¸ mua vµo tr¶ l¹i cho ng­êi b¸n, hoÆc ®­îc gi¶m gi¸. Tµi kho¶n 611 kh«ng cã sè d­ cuèi kú + TK 611 ®­îc më 2 tµi kho¶n cÊp II. TK 6111 Mua nguyªn vËt liÖu TK 6112 Mua hµng ho¸ Ngoµi ra kÕ to¸n còng sö dông c¸c tµi kho¶n liªn quan kh¸c nh­ ph­¬ng ph¸p kª khai th­êng xuyªn. Theo ph­ong ph¸p KK§K, kÕ to¸n tæng hîp NVL,CCDC kh«ng c¨n cø vµo phiÕu xuÊt kho ®Ó x¸c ®Þnh gi¸ thùc tÕ NVL- CCDC xuÊt dïng mµ c¨n cø vµo gi¸ trÞ thùc tÕ NVL - CCDC tån ®Çu kú, nhËp trong kú vµ kÕt qu¶ kiÓm kª cuèi kú kÕ to¸n ph¶i kÕt hîp víi sè liÖu h¹ch to¸n chi tiÕt ®Ó x¸c ®Þnh. TrÞ gi¸ thùc tÕ TrÞ gi¸ thùc tÕ TrÞ gi¸ thùc tÕ TrÞ gi¸ thùc VL- CCDC = VL- CCDC + VL- CCDC - VL- CCD xuÊt dïng tån ®Çu kú nhËp trong kú tån cuèi kú  KÕ to¸n tæng hîp NVL- CCDC theo PPKK§K ®­îc biÓu diÔn kh¸i qu¸t b»ng s¬ ®å sau: TK 151.152.153 TK 611 (6111) TK151.152.153 K/c gi¸ thùc tÕ VL.CCDC tån KÕt chuyÓn gi¸ trùc tÕ VL.CCDC ®ang ®i ®­êng ®Çu kú tån ®ang ®i ®­êng cuèi kú TK 111.112.141.331.311 TK 621.627.641 NhËp kho VL.CCDC mua XuÊt VL.CCDC phôc vô s.xuÊt ngoµi (hµng vµ ho¸ ®¬n cïng vÒ) TK 142 GTrÞ VL CCDC Ph©n bæ dÇn TK 133 xuÊt dïng lín ThuÕ GTGT ®Çu vµo TK 333 TK 331,111,112 Hµng mua tr¶ l¹i ThuÕ GTGT ®Çu vµo ®v hµng NK TK 632 ThuÕ tÝnh vµo gi¸ trÞ XuÊt b¸n VL.CCDC VL.CCDC nhËp kho . TK 411 TK 334.138… NhËn vèn gãp LD, cæ phÇn VL.CCDC bÞ thiÕu cÊp ph¸t b»ng VL.CCDC hôt mÊt m¸t TK 412 TK 412 Chªnh lÖch t¨ng vÒ ®¸nh Chªnh lÖch gi¶m vÒ ®¸nh gi¸ l¹i gi¸ l¹i a/ H¹ch to¸n vËt liÖu 1/ §Çu kú kÕt chuyÓn gi¸ trÞ tån kho theo tõng lo¹i Nî TK 611 ( 6111) Cã TK 152: Nguyªn, vËt liÖu tån kho Cã TK 151: Hµng ®i ®­êng ( vËt liÖu ®i ®­êng) 2/ Trong kú, c¨n cø vµo c¸c ho¸ ®¬n mua hµng ( víi doanh nghiÖp tÝnh thuÕ VAT theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ): Nî TK 611 ( 6111): Gi¸ thùc tÕ vËt liÖu thu mua Nî TK 133 (1331): ThuÕ VAT ®­îc khÊu trõ Cã TK liªn quan (111,112,331...): Tæng gi¸ thanh to¸n 3/ C¸c nghiÖp vô kh¸c lµm t¨ng vËt liÖu trong kú: Nî TK 611 ( 6111) Cã TK 411: NhËn vèn liªn doanh, cÊp ph¸t, tÆng th­ëng Cã TK 311, 336, 338: T¨ng do ®i vay Cã TK 128: NhËn l¹i vèn gãp liªn doanh ng½n h¹n Cã TK 222: NhËn l¹i vèn gãp liªn doanh dµi h¹n v.v... 4/ Sè chiÕt khÊu mua hµng, gi¶m gi¸ hµng mua vµ hµng mua tr¶ l¹i trßng kú ( víi doanh nghiÖp tÝnh thuÕ VAT theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ): Nî TK 331, 111, 112...: Sè chiÕt khÊu mua hµng, gi¶m gi¸ hµng mua, hµng mua tr¶ l¹i ( tæng sè) Cã TK 133 (1331): ThuÕ VAT kh«ng ®­îc khÊu trõ Cã TK 611 (6111): TrÞ gi¸ thùc tÕ 5/ Cuèi kú, c¨n cø vµo biªn b¶n kiÓm kª vËt liÖu tån kho vµ biªn b¶n xö lý mét sè mÊt m¸t, thiÕu hôt: Nî TK 152: Nguyªn vËt liÖu tån kho cuèi kú Nî TK 151: Hµng ®i ®­êng cuèi kú (vËt liÖu ®i ®­êng) Nî TK 138, 334: Sè thiÕu hôt, mÊt m¸t c¸ nh©n ph¶i båi th­êng Nî TK 1381: Sè thiÕu hôt ch­a râ nguyªn nh©n chê xö lý Nî TK 642: Sè thiÕu hôt trong ®Þnh møc. Cã TK 611 (6111): TrÞ gi¸ hµng tån kho cu«i kú vµ thiÕu hôt 6/ Gi¸ trÞ NVL tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt ®­îc x¸c ®Þnh (= Tæng sè ph¸t sinh bªn nî TK 6111 – Tæng sè ph¸t sinh bªn cã) råi ph©n bæ cho c¸c ®èi t­îng sö dông. Nî TK cã liªn quan ( 621, 627, 641, 642...) Cã TK 611 (6111) Víi doanh nghiÖp tÝnh thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng trùc tiÕp, ®èi víi vËt liÖu mua ngoµi gi¸ thùc tÕ gåm c¶ thuÕ VAT ®Çu vµo, kÕ to¸n ghi: Nî TK 611 ( 6111): Gi¸ thùc tÕ vËt liÖu mua ngoµi Cã TK liªn quan ( 331, 111, 112...): Tæng gi¸ thanh to¸n ( kÓ c¶ thuÕ VAT, thuÕ nhËp khÈu) C¸c kho¶n chiÕt khÊu mua hµng, gi¶m gi¸ hµng mua vµ hµng mua tr¶ l¹i ( nÕu cã) Nî TK 331, 111, 112... Cã TK 611 ( 6111) C¸c nghiÖp vô kh¸c ph¸t sinh ë thêi ®iÓm ®Çu kú, trong kú, cuèi kú h¹ch to¸n t­¬ng tù nh­ doanh nghiÖp ¸p dông ph­¬ng ph¸p khÊu trõ ®Ó tÝnh thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng. b. H¹ch to¸n CCDC: ViÖc h¹ch to¸n CCDC nhá ®­îc tiÕn hµnh t­¬ng tù nh­ ®èi víi vËt liÖu. Tr­êng hîp CCDC xuÊt dïng trong kú nÕu xÐt thÊy gi¸ trÞ lín, cÇn trõ dÇn vµo chi phÝ nhiÒu kú (qua kiÓm kª l­îng ®· xuÊt dïng, ®ang sö dông), ghi: Nî TK 142 (1421) Cã TK 611 (6111) C¨n cø vµo sè lÇn ph©n bæ, x¸c ®Þnh møc chi phÝ c«ng cô trõ dÇn vµo tõng kú Nî TK 627, 641, 642... Cã TK 142 (1421) Tãm l¹i, theo ph­¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú, khi xuÊt dïng NVL, CDDC cho c¸c môc ®Ých th× kÕ to¸n kh«ng ph¶n ¸nh theo tõng chøng tõ mµ cuèi kú míi x¸c ®Þnh gi¸ trÞ cña chóng trªn c¬ së kÕt qu¶ kiÓm kª hµng tån kho.) 5. Tæ chøc h¹ch to¸n tæng hîp VL- CCDC: 5-1.Tæ chøc h¹ch to¸n chi tiÕt Sæ kÕ to¸n chi tiÕt phôc vô cho viÖc h¹ch to¸n chi tiÕt c¸c nghiÖp vô kinh tÕ liªn quan ®Õn ®èi t­îng kÕ to¸n cÇn h¹ch to¸n chi tiÕt. Tuú thuéc vµo ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi tiÕt VL- CCDC ¸p dông trong Doanh nghiÖp mµ sö dông c¸c sæ (thÎ) kÕ to¸n chi tiÕt nh­ sau: ThÎ kho. Sæ ( thÎ ) kÕ to¸n chi tiÕt nguyªn vËt liÖu. Sæ ®èi chiÕu lu©n chuyÓn. Sæ sè d­. Ngoµi c¸c sæ kÕ to¸n chi tiÕt nªu trªn, cßn cã thÓ sö dông c¸c b¶ng kª nhËp, xuÊt; c¸c b¶ng luü kÕ tæng hîp NhËp - XuÊt - Tån VL- CCDC phôc vô cho viÖc ghi sæ kÕ to¸n chi tiÕt ®­îc ®¬n gi¶n, nhanh chãng vµ kÞp thêi. C¸c ph­¬ng ph¸p kÕ to¸n chi tiÕt VL- CCDC Trong thùc tÕ hiÖn nay tïy thuéc yªu cÇu vµ tr×nh ®é qu¶n lý mµ c¸c Doanh nghiÖp cã thÓ ¸p dông mét trong ba ph­¬ng ph¸p kÕ to¸n chi tiÕt VL- CCDC sau ®©y: *.Ph­¬ng ph¸p thÎ song song: Nguyªn t¾c h¹ch to¸n ®èi víi ph­¬ng ph¸p nµy lµ ë kho ghi chÐp vÒ mÆt l­îng cßn ë Phßng kÕ to¸n ghi chÐp vÒ mÆt sè l­îng vµ gi¸ trÞ cña tõng thø VL- CCDC. Tr×nh tù ghi chÐp cô thÓ nh­ sau: + ë kho:ViÖc ghi chÐp t×nh h×nh NhËp - XuÊt - Tån hµng ngµy do thñ kho tiÕn hµnh trªn thÎ kho vµ chØ ghi theo chØ tiªu sè l­îng. ThÎ kho ®­îc më cho tõng danh ®iÓm VL- CCDC vµ tõng kho. Khi nhËn ®­îc c¸c chøng tõ NhËp- XuÊt VL- CCDC thñ kho ph¶i kiÓm tra tÝnh hîp lý, hîp ph¸p cña chøng tõ råi tiÕn hµnh ghi chÐp sè thùc nhËp, thùc xuÊt vµo chøng tõ vµ thÎ kho. §Þnh kú thñ kho göi lªn cho phßng kÕ to¸n ( hoÆc kÕ to¸n xuèng kho nhËn) c¸c chøng tõ nhËp – xuÊt ®· ®­îc ph©n lo¹i theo tõng thø VL- CCDC. §¬n vÞ ………… Tªn kho ………. M Éu sè: 06-VT Ban hµnh theo Q§ sè 1141-TC/Q§/C§KT ngµy 1th¸ng 11 n¨m 1995 cña Bé Tµi ChÝnh ThÎ kho Ngµy lËp thÎ……… Tê sè……………… -Tªn, nh·n hiÖu, quy c¸ch vËt t­……………………………………………… -§¬n vÞ tÝnh: ………………………………………………………………… -M· sè:……………………………………………………………………… Sè thø tù Chøng tõ DiÔn Gi¶i Ngµy nhËp xuÊt Sè l­îng Ký x¸c nhËn cña kÕ to¸n Sè hiÖu Ngµy Th¸ng NhËp XuÊt Tån A B C D E 1 2 3 4 + ë phßng KÕ to¸n: KÕ to¸n sö dông sæ (thÎ) kÕ to¸n chi tiÕt VL- CCDC ®Ó ghi chÐp t×nh h×nh NhËp - XuÊt - Tån kho theo chØ tiªu hiÖn vËt vµ gi¸ trÞ. Sæ chi tiÕt ®­îc më cho tõng danh ®iÓm vµ tõng kho. C¬ së ®Ó ghi sæ (thÎ) chi tiÕt VL- CCDC lµ c¸c chøng tõ NhËp- XuÊt kho do thñ kho göi lªn sau khi ®· ®­îc kiÓm tra vµ hoµn chØnh ®Çy ®ñ. ViÖc lËp vµ s¾p xÕp c¸c lo¹i VL- CCDC trong sæ chi tiÕt vµ thÎ kho ph¶i phï hîp. Cuèi th¸ng kÕ to¸n céng sæ chi tiÕt VL- CCDC vµ tiÕn hµnh kiÓm tra, ®èi chiÕu víi thÎ kho. Ngoµi ra ®Ó cã sè liÖu ®èi chiÕu víi kÕ to¸n tæng hîp, cÇn ph¶i tæng hîp sè liÖu kÕ to¸n chi tiÕt tõ c¸c sæ (thÎ) chi tiÕt vµo b¶ng tæng hîp NhËp- XuÊt- Tån kho VL- CCDC theo tõng nhãm, tõng lo¹i VL- CCDC. Sæ chi tiÕt vËt t­,s¶n phÈm hµng ho¸. Tªn vËt t­:………... §¬n vÞ tÝnh:………. Ngµy th¸ng Chøng tõ DiÔn gi¶i TK ®èi øng §¬ngi¸ NhËp XuÊt Tån Sè ngµy Lg TiÒn Lg TiÒn Lg TiÒn Céng P/s Néi dung, tr×nh tù kÕ to¸n chi tiÕt VL- CCDC theo ph­¬ng ph¸p thÎ song song cã thÓ ®­îc kh¸i qu¸t theo s¬ ®å sau: PhiÕu nhËp kho B¶ng tæng hîp NhËp- XuÊt- Tån vËt liÖu Sæ (thÎ) chi tiÕt vËt liÖu ThÎ kho _ _ _ _ _ _ _ PhiÕu xuÊt kho Ghi chó : Ghi hµng ngµy KiÓm tra ®èi chiÕu Ghi cuèi th¸ng Víi c¸ch kiÓm tra, ®èi chiÕu nh­ trªn ph­¬ng ph¸p thÎ song song cã ­u ®iÓm lµ viÖc ghi chÐp ®¬n gi¶n dÔ kiÓm tra, ®èi chiÕu sè liÖu, ph¸t hiÖn ®­îc nh÷ng sai sãt trong viÖc ghi chÐp, qu¶n lý chÆt chÏ t×nh h×nh biÕn ®éng vÒ sè hiÖn cã cña tõng nguyªn vËt liÖu, c«ng cô dông cô theo sè l­îng vµ gi¸ trÞ cña chóng. Tuy nhiªn theo ph­¬ng ph¸p nµy cã nh­îc ®iÓm lín lµ viÖc ghi chÐp gi÷a kho vµ phßng kÕ to¸n cßn trïng l¾p vÒ chØ tiªu sè l­îng vµ khèi l­îng c«ng viÖc ghi chÐp qu¸ lín nÕu nh­ chñng lo¹i vËt t­ nhiÒu vµ t×nh h×nh nhËp xuÊt diÔn ra th­êng xuyªn liªn tôc hµng ngµy. H¬n n÷a viÖc kiÓm tra, ®èi chiÕu chñ yÕu tiÕn hµnh vµo cuèi th¸ng do vËy h¹n chÕ chøc n¨ng kiÓm tra cña kÕ to¸n. *-Ph­¬ng ph¸p sæ ®èi chiÕu lu©n chuyÓn. Nguyªn t¾c h¹ch to¸n ®èi víi ph­¬ng ph¸p nµy lµ ë kho theo dâi vÒ mÆt l­îng, phßng kÕ to¸n ghi chÐp c¶ vÒ sè l­îng vµ ghi theo tõng kho, tõng thø, tõng lo¹i vËt t­ nh­ng chØ ghi mét lÇn vµo cuèi th¸ng . Tr×nh tù ghi chÐp cô thÓ nh­ sau: + ë kho: Thùc hiÖn nh­ ph­¬ng ph¸p ghi thÎ song song . + ë phßng kÕ to¸n: KÕ to¸n më sæ ®èi chiÕu lu©n chuyÓn ®Ó ghi chÐp t×nh h×nh nhËp - xuÊt - tån kho cña tõng thø VL- CCDC theo tõng kho dïng cho c¶ n¨m. Sæ ®èi chiÕu chØ ghi mçi th¸ng 1 lÇn vµo cuèi th¸ng. §Ó cã sè liÖu ghi vµo sæ ®èi chiÕu lu©n chuyÓn, KÕ to¸n ph¶i lËp c¸c b¶ng kª nhËp – b¶ng kª xuÊt theo tõng thø VL- CCDC trªn c¬ së c¸c chøng tõ nhËp, xuÊt do thñ kho ®Þnh kú göi lªn. Sæ ®èi chiÕu lu©n chuyÓn còng ®­îc theo dâi c¶ vÒ chØ tiªu sè l­îng vµ gi¸ trÞ. Cuèi th¸ng tiÕn hµnh kiÓm tra ®èi chiÕu sè liÖu gi÷a sæ ®èi chiÕu lu©n chuyÓn víi thÎ kho vµ sè liÖu kÕ to¸n tæng hîp MÉu sæ ®èi chiÕu lu©n chuyÓn Tªn vËt t­ §v tÝnh Tån ®Çu Th¸ng 1 Lu©n chuyÓn th¸ng 1 Tån cuèi th¸ng 1 L/c th¸ng 2 … Lg TiÒn NhËp XuÊt Lg tiÒn NhËp XuÊt …. Lg tiÒn Lg tiÒn Lg tiÒn L T céng Néi dung vµ tr×nh tù kÕ to¸n tæng hîp chi tiÕt vËt liÖu, CCDC theo ph­¬ng ph¸p sæ ®èi chiÕu lu©n chuyÓn cã thÓ kh¸i qu¸t theo s¬ ®å sau B¶ng kª nhËp PhiÕu nhËp kho Sæ ®èi chiÕu lu©n chuyÓn ThÎ kho B¶ng kª xuÊt PhiÕu xuÊt kho Ghi chó : Ghi hµng ngµy KiÓm tra ®èi chiÕu Ghi cuèi th¸ng Ph­¬ng ph¸p nµy cã ­u ®iÓm lµ gi¶m ®­îc khèi l­îng ghi chÐp do chØ ghi 1 lÇn vµo cuèi th¸ng, gi¶m ®­îc sè l­îng sæ s¸ch. Nh­ng cã nh­îc ®iÓm lµ viÖc ghi sæ vÉn cßn trïng l¾p gi÷a kho vµ phßng kÕ to¸n vÒ chØ tiªu hiÖn vËt, viÖc kiÓm tra ®èi chiÕu gi÷a kho vµ phßng kÕ to¸n còng chØ tiÕn hµnh vµo cuèi th¸ng nªn h¹n chÕ t¸c dông kiÓm tra. *- Ph­¬ng ph¸p sæ sè d­. Nguyªn t¾c h¹ch to¸n ®èi víi ph­¬ng ph¸p nµy lµ ë kho theo dâi vÒ sè l­îng tõng thø VL- CCDC, phßng kÕ to¸n chØ theo dâi vÒ gi¸ trÞ tõng nhãm VL- CCDC Tr×nh tù ghi chÐp cô thÓ nh­ sau: + ë kho: Thñ kho còng dïng thÎ kho ®Ó ghi chÐp t×nh h×nh NhËp - XuÊt - Tån kho vÒ mÆt sè l­îng. Cuèi th¸ng ph¶i ghi sè tån kho ®· tÝnh ®­îc trªn thÎ (vÒ l­îng ) vµo sæ sè d­ cét sè l­îng. + ë Phßng KÕ to¸n: KÕ to¸n më sæ sè d­ theo tõng kho ( dïng cho c¶ n¨m) ®Ó ghi sè tån kho cña tõng thø nhãm, lo¹i vµo cuèi th¸ng theo chØ tiªu gi¸ trÞ. Ngoµi ra kÕ to¸n lËp b¶ng kª nhËp, b¶ng kª xuÊt ®Ó ghi chÐp t×nh h×nh nhËp, xuÊt VL- CCDC hµng ngµy ( hoÆc ®Þnh kú). Tõ c¸c b¶ng kª nhËp, b¶ng kª xuÊt kÕ to¸n lËp b¶ng luü kÕ nhËp, b¶ng luü kÕ xuÊt råi tõ c¸c b¶ng kª nµy lËp b¶ng tæng hîp nhËp- xuÊt- tån kho theo tõng nhãm, lo¹i VL- CCDC theo chØ tiªu gi¸ trÞ. Cuèi th¸ng khi nhËn sæ sè d­ do thñ kho göi lªn, kÕ to¸n c¨n cø vµo sæ tån kho vÒ sè l­îng mµ thñ kho ®· ghi ë sæ sè d­ vµ ®¬n gi¸ h¹ch to¸n ®Ó tÝnh ra sè tån kho cña tõng thø, nhãm lo¹i VL- CCDC theo chØ tiªu gi¸ trÞ ®Ó ghi vµo cét sè tiÒn ë sæ sè d­. C¨n cø vµo cét sè tiÒn tån kho vµo cuèi th¸ng trªn sæ sè d­ kÕ to¸n sÏ tiÕn hµnh kiÓm tra ®èi chiÕu vµo cuèi th¸ng víi cét sè tiÒn tån kho trªn b¶ng kª tæng hîp NhËp - XuÊt - Tån kho vµ sè liÖu cña kÕ to¸n tæng hîp. MÉu Sæ sè d­ Tªn vËt t­ §v tÝnh Sè d­ ®Çu th¸ng 1 Sè d­ cuèi th¸ng 1 Sè d­ cuèi th¸ng 2 …. …. Sè d­ cuèi th¸ng 12 l­îng TiÒn l­îng TiÒn l­îng TiÒn l­îng TiÒn Céng Néi dung, tr×nh tù kÕ to¸n chi tiÕt VL- CCDC theo ph­¬ng ph¸p sæ sè d­ cã thÓ ®­îc kh¸i qu¸t nh­ sau: B¶ng kª xuÊt B¶ng luü kÕ nhËp PhiÕu nhËp kho B¶ng tæng hîp nhËp- xuÊt- tån Sæ sè d­ ThÎ kho B¶ng luü kÕ xuÊt B¶ng kª xuÊt PhiÕu xuÊt kho Ghi chó : Ghi hµng ngµy KiÓm tra ®èi chiÕu Ghi cuèi th¸ng Ph­¬ng ph¸p nµy cã nhiÒu ­u ®iÓm lµ gi¶m bít ®­îc khèi l­îng c«ng viÖc ghi sæ kÕ to¸n. C«ng viÖc kÕ to¸n ®­îc tiÕn hµnh ®Òu trong th¸ng, t¹o ®iÒu kiÖn cung cÊp kÞp thêi tµi liÖu kÕ to¸n ®Ó phôc vô cho c«ng t¸c l·nh ®¹o vµ qu¶n lý ë doanh nghiÖp. Tuy nhiªn ph­¬ng ph¸p nµy còng cã nh­îc ®iÓm lµ do kÕ to¸n chØ ghi sæ theo chØ tiªu gi¸ trÞ theo nhãm, lo¹i nguyªn vËt liÖu nªn qua sè liÖu kÕ to¸n kh«ng thÓ nhËn biÕt ®­îc sè hiÖn cã vµ t×nh h×nh t¨ng gi¶m nguyªn vËt liÖu mµ ph¶i xem sè liÖu trªn thÎ kho. Ngoµi ra khi ®èi chiÕu kiÓm tra sè liÖu ë sæ sè d­ vµ b¶ng kª tæng hîp NhËp - XuÊt - Tån kho nÕu kh«ng khíp ®óng th× viÖc kiÓm tra ®Ó ph¸t hiÖn nhÇm lÉn, sai sãt trong viÖc ghi sæ sÏ cã nhiÒu khã kh¨n , phøc t¹p vµ tèn nhiÒu c«ng søc. * So s¸nh gi÷a 3 h×nh thøc sæ kÕ to¸n chi tiÕt: Gièng nhau: C¸c ph­¬ng ph¸p ghi chÐp ®Òu sö dông c¸c chøng tõ gèc gièng nhau ( chøng tõ nhËp, xuÊt NVL, CCDC) Kh¸c nhau: - C¸ch h¹ch to¸n, ghi chÐp - H×nh thøc ¸p dông: Ph­¬ng ph¸p thÎ song song ®­îc ¸p dông thÝch hîp trong c¸c Doanh nghiÖp cã Ýt chñng lo¹i VL- CCDC, khèi l­îng c¸c nghiÖp vô (chøng tõ ) nhËp, xuÊt Ýt kh«ng th­êng xuyªn vµ tr×nh ®é chuyªn m«n cña kÕ to¸n cã h¹n. Ph­¬ng ph¸p nµy ¸p dông thÝch hîp víi c¸c doanh nghiÖp cã khèi l­îng nghiÖp vô nhËp, xuÊt kh«ng nhiÒu kh«ng bè trÝ riªng nh©n viªn kÕ to¸n VL- CCDC nªn kh«ng cã ®iÒu kiÖn ghi chÐp, theo dâi t×nh h×nh nhËp, xuÊt hµng ngµy. Ph­¬ng ph¸p ghi sæ sè d­ ®­îc ¸p dông thÝch hîp trong c¸c Doanh nghiÖp cã khèi l­îng nghiÖp vô kinh tÕ vÒ nhËp, xuÊt nguyªn vËt liÖu CCDC diÔn ra th­êng xuyªn nhiÒu chñng lo¹i nguyªn vËt liÖu vµ ®· x©y dùng nhiÒu hÖ thèng danh ®iÓm nguyªn vËt liÖu, dïng gi¸ h¹ch to¸n ®Ó h¹ch to¸n hµng ngµy t×nh h×nh NhËp - XuÊt - Tån kho VL- CCDC vµ tr×nh ®é cña c¸n bé kÕ to¸n trong Doanh nghiÖp t­¬ng ®èi cao. 4-2. HÖ thèng sæ kÕ to¸n tæng hîp: Qu¸ tr×nh h¹ch to¸n bao giê còng xuÊt ph¸t tõ chøng tõ gèc vµ kÕt thóc b»ng b¸o c¸o kÕ to¸n th«ng qua viÖc ghi chÐp, theo dâi, tÝnh to¸n xö lý sè liÖu trªn sæ s¸ch kÕ to¸n. C¸c Doanh nghiÖp sö dông sæ kÕ to¸n cho viÖc kÕ to¸n tæng hîp nguyªn vËt liÖu tuú thuéc vµo h×nh thøc kÕ to¸n ¸p dông t¹i Doanh nghiÖp. Tuú thuéc vµo tõng h×nh thøc ghi sæ ®Ó kÕ to¸n ghi vµo sæ c¸i TK 152,153,611. *H×nh thøc NhËt ký- Sæ c¸i: S¬ ®å h¹ch to¸n NVL - CDDC gi÷a c¸c sæ Sæ thÎ chi tiÕt NhËt ký sæ c¸i B¶ng tæng hîp chi tiÕt Chøng tõ N-X B¸o c¸o TC Ghi chó: Ghi hµng ngµy Ghi cuèi th¸ng §èi chiÕu, kiÓm tra KÕ to¸n tæng hîp nhËp xuÊt NVL-CCDC ®­îc thùc hiÖn trªn NhËt ký - Sæ c¸i. KÕ to¸n c¨n cø vµo c¸c phiÕu phiÕu nhËp kho, phiÕu xuÊt kho ®Ó ghi vµo NhËt ký - Sæ c¸i theo hÖ thèng, kÕt hîp ghi theo thø tù thêi gian ph¸t sinh c¸c chøng tõ. §ång thêi c¨n cø vµo c¸c phiÕu nhËp kho, phiÕu xuÊt kho vµ c¸c chøng tõ cã liªn quan ®Ó ghi vµo c¸c sæ hoÆc thÎ chi tiÕt, lËp c¸c b¶ng tæng hîp chi tiÕt. B¶ng tæng hîp chi tiÕt ®­îc dïng ®Ó ®èi chiÕu sè liÖu víi sæ NhËt ký - Sæ c¸i vµo cuèi th¸ng. * H×nh thøc kÕ to¸n Chøng tõ ghi sæ. S¬ ®å h¹ch to¸n NVL – CCDC gi÷a c¸c sæ Chøng tõ N-X B¸o c¸o Tµi chÝnh ghi sæ Sæ ®¨ng ký chøng tõ ghi sæ sæ Sæ, thÎ kÕ to¸n chi tiÕt Chøng tõ ghi sæ B¶ng tæng hîp chi tiÕt ghi sæ Sæ c¸i TK 152,3 Ghi chó: Ghi hµng ngµy Ghi cuèi th¸ng §èi chiÕu, kiÓm tra - C¨n cø vµo c¸c chøng tõ kÕ to¸n vÒ nhËp NVL - CCDC kÕ to¸n lËp c¸c chøng tõ ghi sæ. - C¨n cø vµo c¸c chøng tõ kÕ to¸n vÒ xuÊt kho NVL - CCDC kÕ to¸n ph¶n ¸nh trÞ gi¸ thùc tÕ nguyªn vËt liÖu xuÊt kho cho tõng ®èi t­îng trªn b¶ng ph©n bæ nµy ®Ó lËp chøng tõ ghi sæ. C¨n cø vµo c¸c chøng tõ ghi sæ ®Ó ghi vµo sæ ®¨ng ký chøng tõ ghi sæ vµ sæ c¸i c¸c tµi kho¶n. C¸c chøng tõ gèc sau khi lµm c¨n cø lËp chøng tõ ghi sæ ®­îc dïng ®Ó ghi vµo c¸c sæ, thÎ kÕ to¸n chi tiÕt. Tõ c¸c sæ, thÎ kÕ to¸n chi tiÕt lËp B¶ng tæng hîp chi tiÕt. Sau khi ®èi chiÕu khíp ®óng sè liÖu ghi trªn Sæ C¸i vµ B¶ng tæng hîp chi tiÕt råi tiÕn hµnh ®­a vµo B¸o c¸o Tµi chÝnh. * H×nh thøc kÕ to¸n NhËt ký - Chøng tõ S¬ ®å h¹ch to¸n NVL – CCDC gi÷a c¸c sæ Chøng tõ N-X B¶ng ph©n bæ sè 2 Sæ chi tiÕt TK 331 NKT LQ 1,2,4,10 B¶ng kª sè 4,5,6 B¶ng kª sè 3 NKCT 5 Sæ c¸i TK 152,3 NKCT sè 7 B¸o c¸o TC Ghi chó: nh­ phÇn trªn + KÕ to¸n tæng hîp nhËp nguyªn vËt liÖu , c«ng cô dông cô ®­îc thùc hiÖn trªn c¸c sæ kÕ to¸n sau * Sæ chi tiÕt TK 331 “ Ph¶i tr¶ cho ng­êi b¸n ” (Sæ chi tiÕt sè hai ) sæ nµy gåm hai phÇn chÝnh PhÇn : “ Ghi cã TK 331, Nî TK liªn quan ” PhÇn : Theo dâi thanh to¸n “ Ghi nî TK 331, cã TK liªn quan ” * NhËt ký chøng tõ sè 5 . Ghi cã TK 331 “ Ph¶i tr¶ cho ng­êi b¸n ” Sæ nµy gåm hai phÇn chÝnh PhÇn “ghi cã TK 331 , Ghi nî c¸c TK liªn quan ” PhÇn theo dâi thanh to¸n : “ Ghi nî TK 331, cã TK liªn quan ” * NhËt ký chøng tõ sè 6 Ghi cã TK 151 “ hµng mua ®ang ®i ®­êng ” Sæ nµy ph¶n ¸nh c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh cã liªn quan ®Õn bªn cã TK151 + §èi víi kÕ to¸n tæng hîp xuÊt xuÊt nguyªn vËt liÖu, c«ng cô dông cô H¹ch to¸n c¸c nghiÖp vô xuÊt nguyªn vËt liÖu, c«ng cô dông cô ®­îc ph¶n ¸nh trªn “ B¶ng ph©n bæ sè hai ” b¶ng ph©n bæ nµy ®­îc dïng ®Ó ph¶n ¸nh trÞ gi¸ thùc tÕ cña nguyªn vËt liÖu ®­îc ph©n bæ cho c¸c ®èi t­îng sö dông, gåm 2 phÇn chÝnh. PhÇn : Ghi cã TK 152 PhÇn : §èi t­îng sö dông ( ghi nî c¸c TK ) C¨n cø vµo b¶ng ph©n bæ sè 2 ghi vµo c¸c b¶ng kª + B¶ng kª sè 4 “ TËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt theo ph©n x­ëng ” (PhÇn ghi nî TK 154, 621,627 - Ghi cã TK 152 ) +B¶ng kª sè 5 : TËp hîp chi phÝ b¸n hµng ( TK 641 ), chi phi qu¶n lý doanh nghiÖp ( TK 642 ) ( PhÇn ghi nî TK 641, 642 - ghi cã TK 152 ) Cuèi th¸ng sè liÖu tæng céng cña c¸c b¶ng kª trªn ®­îc ghi vµo nhËt ký chøng tõ sè 7. §èi víi c¸c Doanh nghiÖp ®¸nh gi¸ nguyªn vËt liÖu, c«ng cô dông cô theo gi¸ h¹ch to¸n th× viÖc x¸c ®Þnh gi¸ trÞ nguyªn vËt liÖu theo gi¸ thùc tÕ cho tõng ®èi t­îng sö dông tr­íc hÕt ph¶i c¨n cø vµo b¶ng kª sè 3 “ TÝnh gi¸ thµnh thùc tÕ vËt liÖu ”. Sau ®ã lËp b¶ng ph©n bæ sè 2 ” * H×nh thøc kÕ to¸n NhËt ký chung: S¬ ®å h¹ch to¸n NVL – CCDC gi÷a c¸c sæ NhËt ký chung Sæ thÎ kÕ to¸n chi tiÕt Chøng tõ N- X B¶ng tæng hîp chi tiÕt Sæ c¸i TK 152,3 B¸o c¸o TC Ghi chó: Ghi hµng ngµy Ghi cuèi th¸ng §èi chiÕu, kiÓm tra Chøng tõ N-X Hµng ngµy ( ®Þnh kú) c¨n cø vµo c¸c chøng tõ thu mua, nhËp nguyªn vËt liÖu, c«ng cô dông cô kÕ to¸n ghi sæ NhËt ký chuyªn dïng. C¨n cø vµo sè liÖu tæng céng tõ NhËt ký chuyªn dïng ghi mét lÇn trong kú vµo NhËt ký chung. C¨n cø vµo sæ NhËt ký chung ghi vµo sæ c¸i c¸c TK. TrÞ gi¸ thùc tÕ nguyªn vËt liÖu, c«ng cô dông cô xuÊt kho ®­îc ph¶n ¸nh trªn b¶ng ph©n bæ sè 2 ®­îc dïng lµm c¨n cø ®Ó ghi vµo NhËt ký chung. C¨n cø vµo sè liÖu tæng hîp vÒ t×nh h×nh xuÊt nguyªn vËt liÖu, c«ng cô dông cô trªn NhËt ký chung ghi vµo sæ c¸i c¸c TK. PhÇn thø ba Mét sè nhËn xÐt vµ kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu, c«ng cô dông cô t¹i XÝ nghiÖp X©y l¾p ®iÖn – C«ng ty §iÖn lùc Hµ Néi I - NhËn xÐt chung vÒ c«ng t¸c qu¶n lý vµ h¹ch to¸n nguyªn vËt liÖu, c«ng cô dông cô t¹i XÝ nghiÖp x©y l¾p ®iÖn Cïng víi thêi gian ho¹t ®éng tr­ëng thµnh vµ ph¸t triÓn cña ngµnh ®iÖn còng nh­ nh÷ng ngµnh kinh tÕ kh¸c XÝ nghiÖp x©y l¾p ®iÖn ®· kh«ng ngõng lín m¹nh víi nhiÒu thµnh tÝch trong c«ng t¸c qu¶n lý s¶n xuÊt kinh doanh vµ qu¶n lý tµi chÝnh. §¬n vÞ ngµy cµng cã nhiÒu kinh nghiÖm ®Ó hoµn thiÖn c«ng t¸c qu¶n lý cña m×nh. Nh»m tho¶ m·n mét c¸ch tèt nhÊt nhu cÇu tiªu dïng cña x· héi. §¹t ®­îc møc lîi nhuËn cao cã thÓ ®¹t ®­îc, ph¸t triÓn mét c¸ch nhanh nhÊt víi kh¶ n¨ng cña m×nh ®ã lµ môc tiªu còng nh­ h­íng ®i chÝnh trong Doanh nghiÖp s¶n xuÊt hiÖn nay Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh ®¬n vÞ lu«n t×m tßi, më réng kh¸ch hµng, ®¸p øng tèi ®a nhu cÇu tiªu dïng cña x· héi, ®¶m b¶o h¹ gi¸ thµnh, mµ vÉn ®¶m b¶o qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña ®¬n vÞ. Gi¸ thµnh s¶n phÈm ®­îc t¹o bëi ba nh©n tè: chi phÝ nguyªn vËt liÖu, nh©n c«ng, s¶n xuÊt chung Trong ®ã chi phÝ vÒ nguyªn vËt liÖu lu«n chiÕm tû träng lín, ë ®©y nguyªn vËt liÖu, c«ng cô dông cô lao ®éng nhá gãp phÇn quan träng trong viÖc ®¶m b¶o qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. ViÖc t¨ng c­êng qu¶n lý, sö dông hiÖu qu¶ nguyªn vËt liÖu, c«ng cô dông cô b»ng c¸ch hoµn thiÖn c¸c c«ng cô, ph­¬ng tiÖn qu¶n lý kinh tÕ vÒ nguyªn vËt liÖu, c«ng cô dông cô ( lµ mét trong nh÷ng c«ng cô qu¶n lý kinh tÕ ) ®¶m b¶o sö dông, qu¶n lý mét c¸ch cã hiÖu qu¶ vËt t­ sÏ gãp phÇn tiÕt kiÖm chi phÝ s¶n xuÊt Qua thêi gian thùc tËp, ®i s©u vµo t×m hiÓu phÇn hµnh kÕ to¸n vÒ nguyªn vËt liÖu, c«ng cô dông cô, vËn dông lý thuyÕt vµo thùc tiÔn c«ng t¸c kÕ to¸n víi sù h­íng dÉn cña c¸c c¸n bé trong phßng kÕ to¸n em thÊy c«ng t¸c kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu, c«ng cô dông cô t¹i XÝ nghiÖp x©y l¾p cã nh÷ng ­u ®iÓm næi bËt sau: C«ng t¸c thu mua vËt t­ hµng th¸ng ®­îc phßng KÕ ho¹ch – VËt t­ thùc hiÖn tèt víi khèi l­îng vËt t­ sö dông kh¸ phøc t¹p chñng lo¹i ®a d¹ng mµ vÉn ®¸p øng ®­îc cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña ®¬n vÞ, kh«ng lµm gi¸n ®o¹n. §ã lµ nh÷ng cè g¾ng cña c¸c phßng ban nhÊt lµ phßng KÕ ho¹ch-VËt t­ víi c«ng viÖc trùc tiÕp ®¶m b¶o cung cÊp vËt t­ ®óng, ®ñ vµ kÞp thêi. XÝ nghiÖp ®· lËp ®­îc danh ®iÓm tõng lo¹i vËt t­ C«ng viÖc vËn chuyÓn, b¶o qu¶n lu«n thùc hiÖn tèt chøc n¨ng cña m×nh ®¬n vÞ ®· cã xe « t« cã nhiÖm vô vËn chuyÓn vËt t­ cho nªn còng ®· gi¶i quyÕt ®­îc Ýt nhiÒu chi phÝ mµ ®¬n vÞ ph¶i bá ra ®Ó tæ chøc vËn chuyÓn vËt t­ cña ®¬n vÞ. Khi vÒ tíi kho ®­îc b¶o qu¶n mét c¸ch ®Çy ®ñ b»ng hÖ thèng kho cña ®¬n vÞ . Víi hÖ thèng kho ®­îc chia theo tõng chñng lo¹i, ®èi t­îng thÓ hiÖn ®­îc c«ng dông kinh tÕ rÊt phï hîp cho viÖc kiÓm tra, kiÓm kª vµ viÖc lÊy ra ®­îc dÔ dµng nh­ng vÉn ®¶m b¶o qu¸ tr×nh qu¶n lý sö dông. Bëi vËy, gióp cho kÕ to¸n thuËn tiÖn h¬n trong c«ng t¸c h¹ch to¸n, kÕ to¸n, cho viÖc kiÓm tra ®èi chiÕu gi÷a kho vµ phßng kÕ to¸n. - Nh©n viªn kinh tÕ cña c¸c ®éi s¶n xuÊt ®· thùc hiÖn tèt viÖc theo dâi t×nh h×nh cung cÊp vµ sö dông vËt t­, cung cÊp ®Çy ®ñ chøng tõ cho kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu vµ kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ tÝnh gi¸ thµnh. - §¬n vÞ ®· ¸p dông h×nh thøc kÕ to¸n NhËt ký chung.§©y lµ h×nh thøc kÕ to¸n ®¬n gi¶n, dÔ kiÓm tra, thuËn tiÖn cho viÖc ph©n c«ng c«ng viÖc gi÷a kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu vµ kÕ to¸n tæng hîp - C«ng viÖc ®¸nh gi¸ vËt t­ cña ®¬n vÞ ®· ®­îc thùc hiÖn theo gi¸ thùc tÕ. Gi¸ xuÊt lµ gi¸ b×nh qu©n gia quyÒn cña lÇn nhËp tr­íc víi sè tån ®Çu kú ( nÕu cã ). §¶m b¶o cho gi¸ trÞ cña vËt t­ ®­îc tÝnh to¸n chÝnh x¸c, s¸t víi thùc tÕ nh­ng c¸ch tÝnh to¸n kh¸ khã kh¨n vµ phøc t¹p - Lu«n cã sù ®«n ®èc, kiÓm tra trong phßng kÕ to¸n cña l·nh ®¹o C«ng ty còng nh­ kÕ to¸n tr­ëng cã sù ®èi chiÕu kiÓm tra lÉn nhau gi÷a c¸c phÇn hµnh kÕ to¸n ®¶m b¶o cho viÖc thùc hiÖn tèt chÝnh s¸ch chÕ ®é h¹ch to¸n chÝnh x¸c, ®Çy ®ñ. - Phßng kÕ to¸n ®­îc trang bÞ m¸y vi tÝnh víi viÖc sö dông phÇn mÒm kÕ to¸n øng dông ®· lµm gi¶m bít mét sè c«ng viÖc kÕ to¸n ®¶m b¶o ®­îc ®é chÝnh x¸c cao. Cung cÊp kÞp thêi c¸c chøng tõ b¸o c¸o khi cÇn §Ó ®øng v÷ng vµ ph¸t triÓn lín m¹nh nh­ hiÖn nay ®¬n vÞ ngµy cµng t×m mäi c¸ch ®Ó hoµn thiÖn m×nh, lu«n t×m tßi, s¸ng t¹o, ph¸t huy nh÷ng ­u ®iÓm cña m×nh ®Ó ®¶m b¶o cho c«ng t¸c qu¶n lý, h¹ch to¸n ®­îc tèt. II Nh÷ng mÆt cÇn hoµn thiÖn. 1 Hoµn thiÖn c«ng t¸c qu¶n lý nguyªn vËt liÖu - VÒ c¸ch tÝnh gi¸ nguyªn vËt liÖu. HiÖn nay ®¬n vÞ sö dông gi¸ thùc tÕ ®Ó h¹ch to¸n nguyªn vËt liÖu, c«ng cô dông cô trong kú lµ rÊt tèt. Nh­ng phßng KÕ ho¹ch vËt t­ khi mua vÒ th­êng nhËp kho víi gi¸ thùc tÕ ghi trªn ho¸ ®¬n chi phÝ vËn chuyÓn, thu mua nhiÒu khi kh«ng ®­îc céng vµo víi nguyªn vËt liÖu ®Ó tÝnh gi¸ trÞ thùc tÕ cña nguyªn vËt liÖu. V× khi viÕt phiÕu nhËp kho chØ cã gi¸ mua thùc tÕ trªn ho¸ ®¬n ( ch­a cã chi phÝ vËn chuyÓn ) ViÖc h¹ch to¸n chi phÝ vËn chuyÓn thu mua nguyªn vËt liÖu, c«ng cô dông cô ®¬n vÞ h¹ch to¸n th¼ng chi phÝ vµo c¸c c«ng tr×nh. Nh­ vËy, viÖc h¹ch to¸n nµy lµ ch­a hîp lý. Theo em viÖc ®¸nh gi¸ thùc tÕ cña nguyªn vËt liÖu ph¶i tiÕn hµnh ®ång thêi ngay thêi ®iÓm mua hµng vÒ, cã nh­ vËy míi ph¶n ¸nh ®óng gi¸ trÞ thùc tÕ cña hµng nhËp kho. Tuy nhiªn sè nguyªn vËt liÖu trªn kh«ng ph¶i chØ dïng hÕt cho mét c«ng tr×nh mµ cã thÓ cho nhiÒu c«ng tr×nh. Râ rµng ®¬n vÞ ®· ph¶n ¸nh kh«ng ®óng gi¸ trÞ thùc tÕ cña nguyªn vËt liÖu xuÊt kho cho tõng c«ng tr×nh Theo em ®¬n vÞ nªn tiÕn hµnh tÝnh ngay Gi¸ thùc tÕ = Gi¸ ho¸ ®¬n + Chi phÝ vËn chuyÓn + chi phÝ thu mua… §Ó ®¶m b¶o cho viÖc xuÊt nguyªn vËt liÖu cho tõng c«ng tr×nh, tr¸nh t×nh tr¹ng c«ng tr×nh tr­íc bÞ lç, c«ng tr×nh sau l·i nhiÒu. Nh­ vËy kh«ng ph¶n ¸nh gi¸ trÞ thùc tÕ. Cßn ®èi víi c¸c lo¹i vËt t­ tù mua vÒ khi nhËp kho theo gi¸ nµo th× xuÊt kho ra theo gi¸ Êy. - Phßng KÕ ho¹ch VËt t­ nªn ®­a ch­¬ng tr×nh phÇn mÒm m¸y vi tÝnh vµo sö dông. VÝ dô khi nhËp, xuÊt vËt t­ chØ cÇn cã giÊy ®Ò nghÞ nhËp, xuÊt vËt t­ c¸n bé phßng vËt t­ nhËp th«ng tin vµo m¸y vµo m¸y vµ in phiÕu nhËp vµ phiÕu xuÊt khi ®ã ký nhËn phiÕu vµ ®­a cho thñ kho xuÊt kho hoÆc nhËp kho. Lµm ®­îc nh­ vËy phßng KÕ hoÆc vËt t­ qu¶n lý ®­îc nguyªn vËt liÖu trªn m¸y rÊt thuËn tiÖn cho viÖc kiÓm tra. MÆt kh¸c, cßn tiÖm cho viÖc ®èi chiÕu sæ s¸ch vµ thùc tÕ ë kho. Sau ®ã ®Õn cuèi th¸ng sÏ truyÒn sè liÖu cho phßng kÕ to¸n, kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu, c«ng cô dông cô chØ viÖc kiÓm tra sè l­îng vµ ®iÒn gi¸ trÞ vµo phiÕu nhËp vµ khãa sæ vËt t­ sÏ tÝnh ®­îc gi¸ xuÊt kho. Lµm ®­îc nh­ vËy gi¶m ®­îc rÊt nhiÒu c«ng viÖc trong qu¸ tr×nh qu¶n lý vµ h¹ch to¸n nguyªn vËt liÖu, c«ng cô dông cô ë XÝ nghiÖp - Víi lo¹i vËt t­ do ®éi s¶n xuÊt ®i mua nh­ ( c¸t, ®¸, sái…). Kh«ng vÒ nhËp kho cña XÝ nghiÖp mµ ®­îc ®­a th¼ng tíi tËn c«ng tr×nh, ®· gi¶m bít c«ng viÖc theo dâi vËt t­ . Nh­ng mÆt kh¸c kh«ng tr¸nh khái t×nh tr¹ng ®éi ®i mua kh«ng ®óng quy c¸ch, chñng lo¹i … - ViÖc qu¶n lý c«ng cô dông cô ë XÝ nghiÖp ch­a chÆt chÏ. V× khi xuÊt c«ng cô dông cô lo¹i ph©n bæ 100% cho c¸c ®éi s¶n xuÊt gi¸ trÞ kh«ng lín l¾m hÇu nh­ XÝ nghiÖp kh«ng qu¶n lý n÷a, cho nªn c¸c ®éi sö dông kh«ng b¶o qu¶n, gi÷ g×n lµm h­ háng, mÊt m¸t, kh«ng quy tr¸ch nhiÖm. HoÆc kh«ng quy ®Þnh c«ng cô dông cô nµy ph¶i sö dông trong bao l©u. Khi ®· viÕt phiÕu xuÊt kho c«ng cô dông cô XÝ nghiÖp nªn më thªm sæ theo dâi cÊp ph¸t c«ng cô dông cô vµ thêi gian sö dông ®Ó theo dâi viÖc sö dông c«ng cô dông cô tr¸nh t×nh tr¹ng sö dông l·ng phÝ lµm t¨ng chi phÝ trong gi¸ thµnh - LËp ban kiÓm nghiÖm vËt t­ vµ biªn b¶n kiÓm nghiÖm VËt t­ mua vÒ tr­íc khi nhËp kho cÇn kiÓm nghiÖm ®Ó x¸c ®Þnh sè l­îng, chÊt l­îng vµ quy c¸ch thùc tÕ cña vËt t­. Do ®ã XÝ nghiÖp cÇn lËp mét ban kiÓm nghiÖm vËt t­ bao gåm nh÷ng ng­êi chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ vËt t­ trong XÝ nghiÖp. Trong ®ã ng­êi chÞu tr¸ch nhiÖm chÝnh lµ thñ kho.C¬ së ®Ó kiÓm nhËn lµ ho¸ ®¬n cña ng­êi cung cÊp. Tr­êng hîp ch­a cã ho¸ ®¬n ph¶i c¨n cø vµo hîp ®ång mua b¸n ®Ó kiÓm nhËn. Trong qu¸ tr×nh kiÓm nhËn vËt t­ nhËp kho nÕu ph¸t hiÖn vËt t­ thõa, thiÕu hoÆc sai quy c¸ch phÈm chÊt ®· ghi trong hîp ®ång ph¶i lËp biªn b¶n x¸c ®Þnh râ nguyªn nh©n ®Ó tiÖn cho viÖc sö lý sau nµy Cô thÓ c¨n cø vµo ho¸ ®¬n GTGT sè 97045 ngµy 18.12.2000 XÝ nghiÖp mua 3315m c¸p vÆn xo¾n 4 x 120 cña C«ng ty §iÖn lùc Thµnh phè Hµ Néi vµ thùc tÕ kiÓm nhËn vËt t­ nhËp kho ban kiÓm nghiÖm vËt t­ nhËp kho, ban kiÓm nghiÖm vËt t­ cã thÓ lËp biªn b¶n kiÓm nghiÖm nh­ sau Biªn b¶n kiÓm nghiÖm vËt liÖu Sè…. C¨n cø vµo ho¸ ®¬n GTGT sè 97045 ngµy 18.12.2000 cña C«ng ty ®iÖn lùc Thµnh phè Hµ Néi. Ban kiÓm nghiÖm gåm cã §¹i diÖn kÕ to¸n : Bµ Chu ThÞ Minh §¹i diÖn kho : ¤ng §Ëu Ngäc S¬n §¹i diÖn vËt t­ : NguyÔn ThÞ M¬ §· kiÓm nghiÖm sè vËt t­ nhËp kho d­íi ®©y do trùc tiÕp «ng San nhËn vÒ TT Tªn nh·n hiÖu quy c¸ch vËt t­ M· sè PThøc KnghiÖm §V tÝnh SL theo ®¬n gi¸ KQña KNghiÖm §óng Sai 1 C¾p vÆn xo¾n 4x120 31569122 §o m 3315 3315 ý kiÕn cña ban kiÓm nghiÖm : ¤ng kiÓm so¸t viªn nhËn c¸p vÆn xo¾n 4x120 cña C«ng ty §iÖn lùc Thµnh phè Hµ Néi b¸n cho ®ñ tiªu chuÈn nhËp kho kh«ng mÊt m¸t thiÕu hôt §¹i diÖn vËt t­ §¹i diÖn kÕ to¸n §¹i diÖn kho - Hoµn thiÖn vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n VL- CCDC. 2.1 KÕ to¸n chi tiÕt vËt liÖu, CCDC ViÖc ®¸nh gi¸ vËt t­ cã sö dông gi¸ t¹m tÝnh ®Ó ph¶n ¸nh kÞp thêi c¸c nghiÖp vô kÕ to¸n ë ®¬n vÞ vµ ®Ó ghi sæ kÕ to¸n còng ®­îc nhanh chãng kÞp thêi. C¨n cø vµo c¸c phiÕu nhËp kho do phßng KHVT lËp kÕ to¸n ghi vµo sæ kÕ to¸n chi tiÕt vËt liÖu c¶ vÒ l­îng vµ gi¸ trÞ. C¨n cø vµo c¸c phiÕu xuÊt kho do c¸c ®éi lËp mµ kÕ to¸n chi tiÕt vËt liÖu ghi sæ. BÊt cø lóc nµo còng cã thÓ kiÓm tra ®­îc sè l­îng thùc tÕ xuÊt kho, tån kho vËt t­ vµ tÝnh ®­îc gi¸ trÞ xuÊt dïng tån kho cña vËt t­ ®ã. Nh­ vËy viÖc ghi sæ kÕ to¸n chi tiÕt vËt liÖu ®· ®Çy ®ñ phï hîp víi ph­¬ng ph¸p ghi thÎ song song. §Ó qu¶n lý vËt t­ ®­îc chÆt chÏ, ph¸t hiÖn kÞp thêi chç thiÕu hôt, sù ghi chÐp ch­a ®¶m b¶o kÕ to¸n chi tiÕt vËt liÖu vµ thñ kho th­êng xuyªn ph¶i ®èi chiÕu gi÷a sæ chi tiÕt vËt liÖu víi sù ghi chÐp ë thÎ kho vËt liÖu trong kho. Cã thÓ t¨ng sù ®èi chiÕu nµy theo tõng quý ®Ó theo dâi VL- CCDC ë ®¬n vÞ ®­îc tèt h¬n. 2.2 KÕ to¸n tæng hîp nhËp, xuÊt vËt t­ : 2.2.1 Tµi kho¶n sö dông §¬n vÞ hiÖn nay ®ang sö dông TK 154 “ Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh ” ®Ó tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm . VD TK 154 chi tiÕt: TK 154212A §éi x©y l¾p 1 TK 154212B §éi x©y l¾p 2 TK 154212D §éi x©y l¾p 4 TK 154212G §éi x©y l¾p 6 Nh­ vËy ®Ó phï hîp víi chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh ®¬n vÞ nªn sö dung tµi kho¶n kÕ to¸n ®óng quy ®Þnh. XÝ nghiÖp nªn sö dông TK 621 vµ TK 627 ®Ó h¹ch to¸n chi phÝ vËt liÖu trùc tiÕp vµ vËt liÖu, c«ng cô dông cô phôc vô cho c¸c ®éi. Nh­ vËy míi ph¶n ¸nh ®óng kho¶n môc chi phÝ ®Ó kÕt chuyÓn vÒ TK 154 tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm 2.2.2 H¹ch to¸n tæng hîp nhËp vËt t­ §èi víi viÖc nhËp vËt t­ theo dâi t×nh h×nh thanh to¸n víi ng­êi b¸n XÝ nghiÖp x©y l¾p ®iÖn lµ mét ®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh viÖc mua nguyªn vËt liÖu ®· diÔn ra th­êng xuyªn, tøc lµ viÖc theo dâi t×nh h×nh thanh to¸n víi ng­êi b¸n diÔn ra th­êng xuyªn viÖc h¹ch to¸n c«ng nî víi kh¸ch hµng bªn ngoµi khi nhËp kho vµ tr¶ tiÒn l¹i ®Þnh kho¶n * Nî TK 331 Cã TK 112 * Nî TK 133 Cã TK 112,111 … * Nî TK 152, 153 Cã TK 331 Trªn TK 331 kh«ng thÓ hiÖn tæng sè tiÒn thanh to¸n mµ chØ thÓ hiÖn ®­îc gi¸ trÞ thùc thÕ trªn ho¸ ®¬n mµ kh«ng thÓ hiÖn ®­îc tæng sè nî mµ XÝ nghiÖp ph¶i tr¶ cho ng­êi b¸n h¹ch to¸n nh­ vËy lµ kh«ng ®óng VD: Mua d©y da an toµn ë C«ng ty b¶o hé lao ®éng sè l­îng 46, ®¬n gi¸ 100.000®/c thµnh tiÒn 4.600.000, thuÕ VAT 10% C¨n cø vµo phiÕu nhËp kho sè 51 ngµy 16.12.2000 kÕ to¸n nªn h¹ch to¸n a) Nî TK 1531: 4.600.000 Cã TK 331: 4.600.000. b) Nî TK 133 : 460.000. Cã TK 331: 460.000. C¨n cø vµo giÊy b¸o nî cña ng©n hµng sè 20 ®¬n vÞ ®· thanh to¸n b»ng TGNH ®· tr¶ toµn bé tiÒn mua sè d©y da an toµn cña C«ng ty BHL§ b ) Nî TK 331: 5.060.000 Cã TK 112: 5.060.000 2.2.3 H¹ch to¸n tæng hîp xuÊt vËt t­ Cuèi th¸ng kÕ to¸n tËp hîp phiÕu xuÊt kho sau ®ã ph©n lo¹i theo tõng c«ng tr×nh vµ h¹ch to¸n Nî TK 154, 642,627 Cã TK 152, 153 ViÖc h¹ch to¸n nh­ thÕ nµy lµ ch­a ®óng quy ®Þnh hiÖn hµnh vÒ qu¶n lý chi phÝ. V× theo quy ®Þnh chi phÝ vËt liÖu trùc tiÕp ph¶i ®­îc h¹ch to¸n vµo tµi kho¶n 621 “ Chi phÝ vËt liÖu trùc tiÕp ”kÕ to¸n ®Þnh kho¶n Nî TK 621, 642, 627 Cã TK 152, 153 VD: Nh­ phiÕu xuÊt kho sè 70 ngµy 21.12.2000 xuÊt c¾p vÆn xo¾n 4x120 sè l­îng 3315m ®¬n gi¸ 48.650®/m thµnh tiÒn 161.274.200 kÕ to¸n nªn ®Þnh kho¶n Nî TK 621: 161.274.250 Cã TK 15222: 161.274.250 §èi víi viÖc xuÊt c«ng cô dông cô kÕ to¸n ph¶i h¹ch to¸n vµo TK 627 “ Chi phÝ s¶n xuÊt chung” nÕu dïng cho viÖc thi c«ng c¸c c«ng tr×nh nh­ng ë XÝ nghiÖp l¹i h¹ch to¸n nh­ sau a - Nî TK 154 Cã TK 1531 ( lo¹i ph©n bæ 100% ) b - Nî TK 154 Cã TK 142 ( lo¹i ph©n bæ 50 % ) VD: PhiÕu xuÊt kho sè 70 ngµy 25.12.2000 xuÊt 10 d©y da an toµn phôc vô viÖc thi c«ng tr×nh, kÕ to¸n nªn h¹ch to¸n a Nî TK 627: 1.000.000 Cã TK 1531: 1.000.000 Sau ®ã kÕt chuyÓn b Nî TK 154: 1.000.000 Cã TK 627: 1.000.000 Kh«ng tËp hîp chi phÝ nguyªn vËt liÖu, c«ng cô dông cô vµo TK 621, 627 nh­ vËy lµ kh«ng ®óng quy ®Þnh chÕ ®é ban hµnh cña nhµ n­íc. H¹ch to¸n TK 154 th× kh«ng thÓ hiÖn ®­îc kho¶n chi phÝ vËt liÖu trùc tiÕp ph¸t sinh trong kú lµ bao nhiªu. 3 Hoµn thiÖn hÖ thèng sæ kÕ to¸n tæng hîp XÝ nghiÖp x©y l¾p ®iÖn ¸p dông h×nh thøc kÕ to¸n NhËt ký chung nh­ng khi lËp ch­¬ng tr×nh m¸y tÝnh l¹i t¸ch riªng ra phÇn nî TKvµ phÇn cã TK riªng mµ chØ xem ®­îc mét TK VD : Nî TK 15222 Cã TK liªn quan HoÆc Nî TK liªn quan Cã TK15222 V× vËy XÝ nghiÖp nªn thiÕt kÕ l¹i theo mÉu quy ®Þnh sau MÉu sè S05. SKT/ DNN NhËt ký chung (1/12/200 – 31/12/ 2000) NT CT ghi DiÔn gi¶i ®·ghi sæ c¸i SH TK Sè ph¸t sinh SH NT Nî Cã 20/12 50 20/12 Mua c¸p vÆn xo¾n 4x120 152 161274750 133 16127475 331 177402225 25/12 55 25/12 Mua d©y da an toµn 153 4600000 331 4600000 20/12 15 20/12 Tr¶ tiÒn mua d©yda AT 331 4600000 112 4600000 133 460000 112 460000 25/12 20 25/12 Tr¶ tiÒn CTY §LHN 331 115700000 115700000 112 … 2870900000 Céng 2870900000 Ngµy 31Th¸ng 12 N¨m 2000 Ng­êi ghi sæ KÕ to¸n tr­ëng Gi¸m ®èc kÕt luËn KÕ to¸n vËt liÖu chiÕm mét vÞ trÝ rÊt quan träng trong c«ng t¸c kÕ to¸n ë c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt, kÕ to¸n mét c¸ch chÝnh x¸c vËt liÖu ch¼ng nh÷ng lµ mét trong nh÷ng yÕu tè ®Ó tÝnh ®óng, tÝnh ®ñ gi¸ thµnh s¶n phÈm mµ cßn lµ mét ®iÒu kiÖn ®Ó qu¶n lý ®­îc chÆt chÏ mét bé phËn tµi s¶n l­u ®éng cña ®¬n vÞ. XÝ nghiÖp X©y l¾p ®iÖn ®· hiÓu râ vai trß cña vËt liÖu vµ ®· ®­a viÖc h¹ch to¸n vËt liÖu ®i dÇn vµo nÒ nÕp. Tuy nhiªn ®Ó kÕ to¸n nãi chung vµ kÕ to¸n vËt liÖu nãi riªng thùc sù trë thµnh c«ng cô qu¶n lý kinh tÕ, XÝ nghiÖp cÇn kiÖn toµn vµ tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n mét c¸ch chÝnh x¸c vµ khoa häc h¬n, ®¶m b¶o ®óng chÕ ®é ban hµnh. Qu¸ tr×nh thùc tËp t¹i XÝ nghiÖp X©y l¾p ®iÖn , v× ®iÒu kiÖn thêi gian nghiªn cøu vµ sù hiÓu biÕt cã h¹n nªn chuyªn ®Ò míi chØ ®Ò cËp ®Õn mét sè vÊn ®Ò chñ yÕu cña c«ng t¸c qu¶n lý vµ kÕ to¸n vËt liÖu. Em mong r»ng qua nh÷ng ý kiÕn ®Ò xuÊt cña m×nh, ®Ó gãp phÇn n©ng cao h¬n n÷a c«ng t¸c qu¶n lý vµ kÕ to¸n vËt liÖu cña xÝ nghiÖp . Mét lÇn n÷a em xin ch©n thµnh c¶m ¬n thÇy gi¸o , c¶m ¬n sù gióp ®ì tËn t×nh cña anh chi em Phßng KÕ to¸n - XÝ nghiÖp X©y l¾p ®iÖn , ®· t¹o mäi ®iÒu kiÖn ®Ó em hoµn thµnh chuyªn ®Ò tèt nghiÖp nµy.