Đề tài Tổ chức hoạch toán, quản lý tài sản cố đinh của công ty tnhh trang sức Bình Minh

nh h÷u Ých cña c«ng t¸c ho¹ch to¸n,qu¶n lý trong c«ng ty vµ nh÷ng bÊt hîp lýcßn tån t¹i . C¸c gi¶i ph¸p. PhÇn 1 Giíi thiÖu c«ng ty tnhh t rang søc b×nh minh 1.Qua tr×nh h×nh thµnh ph¸t triÓn cña c«ng ty. TiÒn th©n cña c«ng ty TNHH Trang Søc B×nh Minh lµ mét c«ng ty cã s¶n xuÊt v ïa vµ nhá víi vµi tr¨m c«ng nh©n , nã ®­îc thµnh lËp do UBND TØnh Gia L©m, Thµnh phè Hµ Néi phª duyÖt vµo ngµy 21 th¸ng 5 n¨m 1999 sè :4345 GP/TLDN. §Õn n¨m 2000 trô së chÝnh ®­îc ®Æt t¹i tæ 14 ThÞ trÊn sµi ®ång- gia l©m- hµ néi , §T:8751659 Ph¸t huy ®­îc nh÷ng thuËn lîi cña c«ng ty lµ nhê cã ®éi ngò c¸n bé qu¶n lý c«ng nh©n kü thuËt cã tay nghÒ cao ®­îc tuyÓn chän kü nªn ®· tiÕp thu ®­îc c«ng nghÖ tiªn tiÕn cïng víi sù n¨ng ®éng nh¹y bÐn trªn thÞ tr­êng míi. V× thÕ n¨m 2000 c«ng ty ®· ký kÕt ®­îc nhiÒu hîp ®ång gia c«ng lín trong n­íc vµ c¶ ®èi víi n­íc ngoµi ®ång thêi cã ®iÒu kiÖn ph¸t huy ®Èy m¹nh tèc ®é t¨ng tr­ëng vµ tÝch luü cho c«ng ty. 2. Mét sè chØ tiªu kinh tÕ Nh©n sù cña c«ng ty trong 3 n¨n gÇn ®©y: Do c«ng ty hÕt søc quan t©m ®Õn viÖc x©y dùng ®éi ngò kü s­ kü thuËt c¸n bé qu¶n lý giái c«ng nh©n cã tay nghÒ cao víi kü thuËt chuyªn s©u. V× vËy cho ®Õn nay c«ng ty ®· cã nh÷ng ®éi ngò c¸n bé giái cã thÓ tù quyÕt ®Þnh s¶n phÈm ... Ta cã thÓ xem xÐt tr×nh ®é ®éi ngò c¸n bé vµ thèng kª nh©n sù cña tÊt c¶ c¸c c¸n bé hiÖn ®ang lµm viÖc t¹i c«ng ty th«ng qua sè liÖu sau: C«ng ty cã quy m« vÒ c¸n bé c«ng nh©n viªn lµ 720 ng­êi. Trong ®ã cã 1 Kü s­ ,12 Kü thuËt viªn, vµ 707 c«ng nh©n Kü thuËt bËc 1vµ bËc 2 BËc 1 cã 438 BËc 2 cã 269 Qua nh÷ng sè liÖu trªn cho thÊy C«ng ty ®· ph¸t huy lîi thÕ vÒ sù dåi dµo nguån nh©n lùc. §ång thêi qua c¸c ho¹t ®éng liªn doanh , liªn kÕt trong vµ ngoµi n­íc cã nhiÒu thu¹n lîi cïng víi sù qu¶n lý tèt cña c«ng ty ®Æc biÖt trong c«ng t¸c tæ chøc ho¹ch to¸n TSC§. C«ng ty ®· sö dông h×nh thøc nhËt ký chung dÓ ho¹ch to¸n v× thÕ ®Õn nay c«ng ty ®· cã ®ñ n¨ng l­cj nhËn gia c«ng vµ hoµn thµnh tèt hîp ®ång cã quy m« lín , ®Õn nay d· lµ mét c«ng ty m¹nh nhÊt vÒ s¶n xuÊt gia c«ng hµng trang søc mü ký. Hµng n¨m c«ng ty nép vµo ng©n s¸ch nhµ n­íc lµ 192.991 triÖu ®ång Cßn vÒ lîi nhuËn vµ sù t¨ng tr­ëng vµ ph¸t triÓn vÒ t×nh h×nh tµi chÝnh trong 3 n¨m gÇn ®©y ChØ tiªu N¨m 1999 2000 2001 Tæng tµi s¶n 57,53 62,2 166 Tµi s¶n hiÖn hµnh 18,7 20,2 63,9 Tæng tµi s¶n n¬ 30 35,2 45 T¸i s¶n nî hiÖn hµnh 6,7 7,2 12,1 Tµi s¶n thùc 27,53 27 121 Vèn ho¹t ®éng 12 13 51,8 Doanh thu 96,256 105 110,25 phÇn 2 C¬ së lý luËn cña tæ chøc h¹ch to¸n, qu¶n lý TSC§ ë doanh nghiÖp A. ý nghÜa cña TSC§ víi vÊn ®Ò h¹ch to¸n. 1. Lý luËn chung vÒ tæ chøc h¹ch to¸n, qu¶n lý TSC§. S¶n xuÊt lu«n lµ sù t¸c ®éng qua l¹i cña ba yÕu tè c¬ b¶n: Søc lao ®éng cña con ng­êi; T­ liÖu lao ®éng vµ ®èi t­îng lao ®éng. Trong t­ liÖu lao ®éng, TSC§ lµ yÕu tè c¬ b¶n cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh. TSC§ lµ nh÷ng t­ liÖu lao ®éng cã gi¸ trÞ lín, thêi gian sö dông dµi. TSC§ tham gia vµo chu kú kinh doanh vµ gi÷ nguyªn h×nh th¸i vËt chÊt ban ®Çu cho ®Õn khi háng. Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng, TSC§ bÞ hao mßn dÇn vµ gi¸ trÞ cña nã chuyÓn dÞch tõng phÇn vµo chi phÝ kinh doanh cña s¶n phÈm lµm ra. Khi s¶n phÈm trªn tiªu thô ®­îc th× hao mßn nµy cña TSC§ sÏ chuyÓn thµnh vèn tiÒn tÖ. Vèn hµng nµy ph¶i tÝch luü l¹i thµnh nguån vèn ®Ó t¸i TSC§ khi cÇn thiÕt. Ngoµi ra TSC§ ph¶i lµ s¶n phÈm cña lao ®éng, tøc lµ võa cã gi¸ trÞ, võa cã gi¸ trÞ sö dông. Nãi c¸ch kh¸c nã ph¶i lµ hµng ho¸ vµ nh­ vËy nã ph¶i ®­îc mua b¸n, chuyÓn nh­îng víi nhau trªn thÞ tr­êng t­ liÖu s¶n xuÊt. TSC§ g¾n liÒn vãi doanh nghiÖp trong suèt qu¸ tr×nh tån t¹i vµ ph¸t triÓn.VËy t¨ng c­êng ®Çu t­ TSC§ hiÖn ®¹i, n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm, ®Çu t­ TSC§ lµ mét trong nh÷ng biÖn ph¸p hµng ®Çu ®Ó t¨ng n¨ng su©t lao ®éng, t¹o ra s¶n phÈm chÊt l­îng cao, gi¸ thµnh h¹, t¹o ®iÒu kiÖn cho doanh nghiÖp ngµy cµng ph¸t triÓn. Do vËy cÇn ph¶i qu¶n lý TSC§ nh­ mét yÕu tè s¶n xuÊt c¬ b¶n. TSC§ lµ mét bé phËn cña vèn s¶n xuÊt nªn còng ph¶i qu¶n lý TSC§ nh­ mét bé phËn cña vèn s¶n xuÊt kinh doanh c¬ b¶n. Do vËy ph¶i thÓ hiÖn TSC§ vÒ mÆt gi¸ trÞ vµ theo dâi nguyªn gi¸, gi¸ trÞ hao mßn vµ gi¸ trÞ cßn l¹i. Trong sè nguyªn gi¸ ph¶n ¸nh l­îng vèn ban ®Çu ®· bá ra ®Ó h×nh thµnh TSC§. Gi¸ trÞ hao mßn ph¶n ¸nh phÇn gi¸ trÞ ®· ®­îc chuyÓn vµo gi¸ trÞ s¶n phÈm cña TSC§, nh­ng quan träng vÉn lµ GTCL cña TSC§, nã ph¶n ¸nh phÇn gi¸ trÞ cña TSC§ cã kh¶ n¨ng lu©n chuyÓn vµo gi¸ trÞ s¶n phÈm hay phÇn cßn l¹i cña TSC§ cã kh¶ n¨ng sinh lîi. C¸c lo¹i gi¸ trÞ nµy ph¶i ®­îc ph¶n ¸nh trªn c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh cña doanh nghiÖp. §Ó qu¶n lý TSC§, tÊt c¶ TSC§ ®Òu ph¶i cã sù giao nhËn gi÷a c¸c bé phËn cã liªn quan ®Ó x¸c ®Þnh tr¸ch nhiÖm cña mçi c¸ nh©n vµ bé phËn qu¶n lý ®Ó sö dông TSC§. Trong qu¶n lý TSC§, ph¶i thÓ hiÖn qu¶n lý bé phËn tµi s¶n ®· tiªu dïng vµ tiªu hao víi t­ c¸ch lµ mét chi phÝ vËt chÊt cña kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh. Do vËy ®Ó h¹ch to¸n tèt TSC§, hÖ thèng kÕ to¸n ViÖt Nam ®· ra ®êi ¸p dông cho c¸c doanh nghiÖp (Ban hµnh theo quyÕt ®inh sè 1141- TC/C§KT ngµy 1/11/95 cña bé tr­ëng Bé tµi chÝnh - ®· söa ®æi ) Nã quy ®Þnh vµ ®­îc s¾p xÕp nh­ sau: Trong b¶ng c©n ®èi tµi s¶n th× ®­îc chia thµnh nhiÒu lo¹i kh¸c nhau vµ ký hiÖu lµ ( I,II,...).Trong mçi nhãm l¹i ®­îc chia ra thµnh nhiÒu chØ tiªu vµ ®­îc ký hiÖu lµ (1, 2,.....), trong c¸c chØ tiªu l¹i ®­îc chia thµnh c¸c chØ tiªu nhá. Do ®ã mµ mçi nhãm mçi chØ tiªu l¹i cã nh÷ng ®Æc tr­¬ng riªng nhÊt ®Þnh dÔ dµng cho viÖc qu¶n lý. Th«ng qua viÖc ph©n lo¹i, TSC§ sÏ ®­îc x¸c ®Þnh vÒ sè l­¬ng, c¬ cÊu cña tõng lo¹i hiÖn cã trong tõng doanh nghiÖp. Tµi liÖu ph©n lo¹i TSC§ ®­îc dïng ®Ó l©p kÕ hoach s¶n xuÊt, nhËp khÈu, kÕ ho¹ch söa ch÷a lín vµ hiÖn ®¹i ho¸ TSC§, lµ c¬ së ®Ó x¸c ®Þnh GTCL vµ møc khÊu hao TSC§. Nªn viÖc ph©n lo¹i chÝnh x¸c sÏ t¹o ®iÒu kiÖn ph¸t huy hÕt t¸c dông cña TSC§ trong qu¸ tr×nh sö dông, ®ång thêi phôc vô tèt cho c«ng t¸c thèng kª, kÕ to¸n TSC§ ë c¸c ®¬n vÞ c¬ së. V× thÕ mµ tuú theo môc ®Ých sö dông cña mçi lo¹i h×nh doanh nghiÖp mµ cã nh÷ng c¸ch ph©n lo¹i nh­ sau: TSC§ h÷u h×nh: Nã bao gåm toµn bé nh÷ng t­ liÖu lao ®éng h×nh th¸i vËt chÊt cô thÓ, cã ®ñ tiªu chuÈn vµ thêi gian sö dông ( HiÖn nay gi¸ trÞ ≥5 triÖu ®ång, thêi gian sö dông≥1 n¨m) Nã ®­îc ph©n lo¹i theo kÕt kÊu, theo nguån h×nh thµnh.......vµ nã bao gåm: - Nhµ cöa, vËt liÖu kiÕn tróc. - M¸y mãc, thiÕt bÞ. - Ph­¬ng tiÖn, thiÕt bÞ vËn t¶i, truyÒn dÉn. - ThiÕt bÞ dông cô qu¶n lý . - C©y l©u n¨m, sóc vËt lµm viÖc vµ cho s¶n phÈm. - Tµi s¶n cè ®Þnh phóc lîi. - Tµi s¶n cè ®Þnh kh¸c. TSC§ v« h×nh: Lµ nh÷ng tµi s¶n kh«ng cã h×nh th¸i vËt chÊt, ph¶n ¸nh mét l­îng gi¸ trÞ mµ doanh ®· thùc sù ®Çu t­. Theo quy ®Þnh mäi kho¶n chi phÝ thùc tÕ mµ doanh nghiÖp ®· chi ra liªn quan ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp cã gi¸ trÞ tõ 5 triÖu ®ång vµ thêi gian sö dông tõ 1 n¨m trë lªn mµ kh«ng h×nh thµnh TSC§ h÷u h×nh th× coi lµ TSC§ v« h×nh. Nã ®­îc ph©n lo¹i theo kÕt cÊu, ®Æc ®iÓm.....vµ nã bao gåm: - Chi phÝ thµnh lËp doanh nghiÖp . - Chi phÝ nghiªn cøu, ph¸t triÓn. - B»ng ph¸t minh, s¸ng chÕ. - Lîi thÕ th­¬ng m¹i. - QuyÒn ®Æc nh­îng hay quyÒn khai th¸c. - QuyÒn thuª nhµ. - QuyÒn sö dông ®Êt. - B¶n quyÒn t¸c gi¶. - Nh·n hiÖu . Tµi s¶n cè ®Þnh thuª (cho thuª) tµi chÝnh: Lµ TSC§ mµ doanh nghiÖp ®i thuª dµi h¹n vµ ®­îc bªn cho thuª trao quyÒn qu¶n lý sö dông trong h©ï hÕt thêi gian tuæi thä cña TSC§. TiÒn thu vÒ cho thuª ®ñ cho ng­êi cho thuª trang tr¶i ®­îc chi phÝ cña tµi s¶n céng vèi kho¶n lîÞ nhuËn tõ ®Çu t­ ®ã. Ho¹t ®éng thuª (cho thuª) tµi chÝnh nã cã c¸c ®iÒu kiÖn sau: - Thø nhÊt: Khi kÕt thóc hîp ®ång cho thuª, bªn thuª ®­îc nhËn quyÒn së h÷u tµi s¶n thuª hoÆc ®­îc tiÕp tôc thuª theo tho¶ thuËn. -Thø hai: Khi kÕt thóc hîp ®ång cho thuª, bªn thuª ®­îc nhËn quyÒn lùa chän mua tµi s¶n thuª theo gi¸ danh nghÜa thÊp h¬n gi¸ thùc tÕ cña tµi s¶n thuª t¹i thêi ®iÓm mua l¹i. -Thø ba: Thêi h¹n cho thuª Ýt nhÊt ph¶i b»ng 60% thêi gian cÇn thiÕt ®Ó khÊu hao tµi s¶n. -Thø t­: Tæng sè tiÒn huª tµi s¶n ph¶i tr¶ Ýt nhÊt ph¶i t­¬ng ®­¬ng gi¸ trÞ ®ã trªn thÞ tr­êng vµo thêi ®iÓm ký hîp ®ång. VËy nã ®­îc tho¶ m·n 1 trong 4 ®iÒu kiÖn trªn ®­îc coi lµ thuª dµi h¹n. 2. X¸c ®Þnh gi¸ trÞ ghi sæ cña TSC§. Mäi tr­êng hîp th× TSC§ ®­îc ®¸nh gi¸ theo nguyªn gi¸, gi¸ trÞ hao mßn vµ GTCL. Do vËy viÖc ghi sæ ph¶i ®¶m b¶o ph¶n ¸nh ®­îc tÊt c¶ 3 chØ tiªu vÒ gi¸ trÞ TSC§. Ta cã: Gi¸ trÞ hao mßn =Nguyªn gi¸ - Gi¸ trÞ hao mßn. X¸c ®Þnh nguyªn gi¸ cho TSC§ h÷u h×nh vµ TSC§ v« h×nh: Khi cã TSC§ nhËp vÒ doanh nghiÖp kÕ to¸n c¨n cø vµo chøng tõ x¸c ®Þnh nguyªn gi¸ nh­ sau: -Vèi TSC§ doanh nghiÖp mua ngoµi: Nguyªn gi¸ = Gi¸ mua trªn ho¸ ®¬n + Chi phÝ (gåm vËn chuyÓn, l¾p ®Æt, ch¹y thö, thuÕ nhËp khÈu, thuÕ tr­íc b¹ ) - Vèi TSC§ do doanh nghiÖp ®­îc cÊp, ®­îc gãp. Nguyªn gi¸ = Gi¸ tho¶ thuËn (cÊp, gãp) + Chi phÝ (nÕu cã). - Vèi TSC§ do doanh nghiÖp hoµn thµnh: Nguyªn gi¸ =Gi¸ quyÕt to¸n duyÖt (kh«ng tÝnh VAT) + Chi phÝ ( nÕu cã). X¸c ®Þnh nguyªn gi¸ cho TSC§ thuª tµi chÝnh. Khi doanh nghiÖp cã TSC§ thuª tµi chÝnh, kÕ to¸n c¨n cø vµo hîp ®ång thuª gåm (Tæng tiÒn thuª ph¶i tr¶, tiªu chuÈn thuª, l·i thuª nÕu cã). §Ó x¸c ®Þnh nguyªn gi¸ cho TSC§ thuª ®ã. -Vèi TSC§ thuª thuéc ®iÒu kiÖn 1: + Tr­êng hîp thuª tr¶ tiÒn thuª 1 lÇn khi hÕt thêi h¹n thuª. Ta x¸c ®Þnh nguyªn gi¸ nh­ sau: Trong ®ã: FV:Tæng tiÒn thuª ph¶i tr¶ hîp ®ång thuª. PV: Nguyªn gi¸ TSC§ thuª kú ®ã. R : Tû lÖ l·i suÊt trªn 1 ®¬n vÞ thêi gian thuª. T : Sè ®¬n vÞ thåi gian thuª trªn hîp ®ång. + Tr­êng hîp thuª, tr¶ tiÒn thuª ®Òu hµng kú. hay PV = Trong ®ã FV1: lµ sè tiÒn thuª ph¶i tr¶ ®Òu hµng kú. FV =PV1* t. Cßn PV, FV, r, t ®­îc tÝnh nh­ tr­êng hîp trªn. - Vèi TSC§ thuª theo (®iªu kiÖn + ®iÒu kiÖn + ®iÒu kiÖn 4). Nguyªn gi¸ =(Tæng sè tiÒn thuª ph¶i tr¶ cña hîp ®ång thuª -Tæng l·i thuª ph¶i tr¶ cña hîp ®ång thuª). Chó ý: Nguyªn gi¸ TSC§ chØ thay ®æi khi doanh nghiÖp ®¸nh gi¸ l¹i TSC§, hoÆc l¾p ®Æt thªm ,hoÆc th¸o bít. B - tæ chøc h¹ch to¸n, qu¶n lý tsc®. B1- h¹ch to¸n chi tiÕt. Trong thùc tÕ th× nguyªn gi¸ , GTHM, ®­îc x¸c ®Þnh thÕ nµo... V× vËy thÎ TSC§ dïng ®Ó ghi chÐp kÞp thêi vµ ®Çy ®ñ chi tiÕt tõng TSC§ cña tõng doanh nghiÖp , ®¬n vÞ vÒ t×nh h×nh thay ®æi nguyªn gi¸, GTHM ®· trÝch hµng n¨m cña TSC§. ThÎ TSC§ do kÕ to¸n TSC§ lËp vµ kÕ to¸n tr­ëng x¸c nhËn. C¨n cø lËp thÎ lµ : ‘Biªn b¶n giao nhËn TSC§ ‘, ‘Biªn b¶n ®¸nh gi¸ TSC§ ‘, ‘B¶ng tÝnh khÊu hao TSC§ ‘, ‘Biªn b¶n thanh lý TSC§ ‘ vµ c¸c tµi liÖu kü thuËt cã liªn quan. C¨n cø vµo tµi liÖu ph¸t sinh, kÕ to¸n TSC§ ph¶i kÞp thêi ghi c¸c biÕn ®éng vµo thÎ. ThÎ TSC§ lËp lµm 1 b¶n ®Ó t¹i phßng kÕ to¸n cña doanh nghiÖp, lËp xong thÎ TSC§ ®­îc ®¨ng ký vµo sæ TSC§. Sæ TSC§ lËp chung cho toµn doanh nghiÖp mét quyÓn vµ cho tõng ®¬n vÞ, tõng xÝ nghiÖp, tõng phßng ban mçi n¬i mét quyÓn. Toµn bé thÎ TSC§ ®­îc b¶o qu¶n tËp trung nh­ng chia lµm nhiÒu ng¨n theo yªu cÇu ph©n lo¹i cña TSC§. Mçi ng¨n TSC§ ®­îc chia chi tiÕt theo ®¬n vÞ sö dông vµ sè liÖu tµi s¶n. C¨n cø vµo c¸c ng¨n thÎ TSC§ nµy ®Ó tæng hîp gi¸ trÞ TSC§, sè khÊu hao t¨ng, gi¶m hµng th¸ng trong n¨m. ThÎ TSC§ §¬n vÞ ....... Sè thÎ ........ §Þa chØ ........ Ngµy .....th¸ng ....n¨m.... KÕ to¸n tr­ëng (ký ,hä tªn) C¨n cø vµo biªn b¶n giao nhËn TSC§, sè....., ngµy......, th¸ng .....,n¨m ...... Tªn, m·, quy c¸ch TSC§.......Sè hiÖu TSC§........ N­íc s¶n xuÊt ........n¨m 200........ Bé phËn qu¶n lý sö dông........... n¨m ®­a vµo sö dông............ C«ng suÊt (diÖn tÝch )thiÕt kÕ................ §×nh chØ sö dông TSC§ . Ngµy.... th¸ng .....n¨m 200 ...Lý do ®×nh chØ.......... Chøng tõ DiÔn Nguyªn KhÊu hao Sè hiÖu Ngµy th¸ng n¨m gi¶i gi¸ N¨m Tû lÖ KH n¨m Møc KH Hao mßn céng dån B2: h¹ch to¸n tæng hîp. Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh, TSC§ cña doanh nghiÖp th­êng xuyªn biÕn ®éng. §Ó qu¶n lý tèt TSC§, kÕ to¸n cÇn ph¶i theo dâi chÆt chÏ, ph¶n ¸nh mçi tr­êng hîp biÕn ®éng t¨ng, gi¶m TSC§. VËy môc ®Ých cña h¹ch to¸n tæng hîp TSC§ lµ ghi chÐp, ph¶n ¸nh sè l­îng, gi¸ trÞ TSC§ hiÖn cã t×nh h×nh t¨ng, gi¶m vµ hiÖn tr¹ng cña TSC§, kiÓm tra viÖc gi÷ g×n, sö dông b¶o d­ìng TSC§ vµ kÕ ho¹ch ®Çu t­ ®æi m¬i trong doanh nghiÖp, tÝnh to¸n ph©n bæ chÝnh x¸c sè khÊu hao TSC§ vµ chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh, dich vô. Tham gia lËp kÕ ho¹ch söa ch÷a TSC§ vµ lËp dù to¸n chi phÝ söa ch÷a TSC§ kiÓm tra viÖc thùc hiÖn söa ch÷a vµ dù to¸n chi phÝ söa ch÷a. Qua ®ã cung cÊp th«ng tin vÒ vèn kinh doanh cña doanh nghiÖp, t×nh h×nh sö dông vèn vµ TSC§, thÓ hiÖn c¸c c©n ®èi còng nh­ lµ c¸c c¨n cø ®Ó tÝnh to¸n hiÖu qu¶ kinh tÕ . I. h¹ch to¸n biÕn ®éng tsc® h÷u h×nh. 1). Tµi kho¶n sö dông: Lµ TK: 211-Tµi s¶n cè ®Þnh h÷u h×nh. Nã dïng ®Ó ph¶n ¸nh gi¸ trÞ hiÖn cã vµ biÕn ®éng t¨ng, gi¶m cña toµn bé TSC§ h÷u h×nh cña doanh nghiÖp theo nguyªn gi¸. + Bªn nî: Ph¶n ¸nh c¸c nghiÖp vô lµm t¨ng TSC§ h÷u h×nh theo nguyªn gi¸ (mua s¾m, x©y dùng, cÊp ph¸t......). + Bªn cã: Ph¶n ¸nh c¸c nghiÖp vô lµm gi¶m TSC§ h÷u h×nh theo nguyªn gi¸ (thanh lý, nh­îng b¸n ,.........). +D­ nî: Nguyªn gi¸ cña TSC§ h÷u h×nh hiÖn cã . TK: 211 chi tiÕt cho 6 tiÓu khu¶n: *TK: 2112 Nhµ cöa, vËt liÖu kiÕn tróc. *TK: 2113 . M¸y mãc, thiÕt bÞ. *TK: 2114. Ph­¬ng tiÖn vËn t¶i, truyÒn dÉn. *TK: 2115. ThiÕt bÞ, dông cô qu¶n lý. *TK: 2116 C©y l©u n¨m, sóc vËt lµm viÖc vµ cho s¶n phÈm. *TK: 2118. Tµi s¶n cè ®Þnh kh¸c . TK: 214. Hao mßn TSC§. Dïng ®Ó ph¶n ¸nh gi¸ trÞ hao mßn cña toµn bé TSC§ cña doanh nghiÖp. + Bªn nî: Ph¶n ¸nh c¸c nghiÖp vô lµm gi¶m gi¸ trÞ hao mßn cña TSC§ (nh­îng b¸n, thanh lý......). +Bªn cã: Ph¶n ¸nh c¸c nghiÖp vô lµm t¨ng gi¸ trÞ hao mßn cña TSC§ do (triÕt khÊu, ®¸nh gi¸ t¨ng...). +D­ cã: Gi¸ trÞ hao mßn TSC§ hiÖn cã. TK: 214 ph©n tÝch thµnh: *TK 2141 :Hao mßn TSC§ h÷u h×nh. *TK 2142 :Hao mßn TSC§ thuª tµi chÝnh. *TK 2143 :Hao mßn TSC§ v« h×nh. Ngoµi ra trong qu¸ tr×nh h¹ch to¸n, kÕ to¸n cßn sö dông mét sè tµi kho¶n kh¸c cã liªn quan nh­: TK:311,TK:341,TK:111,TK:112...... 2). Ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n. 2.1) H¹ch to¸n biÕn ®éng t¨ng. Khi cã TSC§ nhËp vÒ doanh nghiÖp th× kÕ to¸n c¨n cø chøng tõ x¸c ®Þnh nguyªn gi¸ lËp thÎ TSC§ vµ ghi sæ nh­ sau: a) Víi TSC§ t¨ng do ®­îc gãp. Nî TK 211 : Nguyªn gi¸. Cã TK 411 : (ct: gãp ) : theo gi¸ tho¶ thuËn. NÕu chñ doanh nghiÖp gãp vèn b»ng TSC§ mµ trong biªn b¶n ghi râ: Nguyªn gi¸, hao mßn ®· khÊu hao cña TSC§ ®ã th×: Nî TK 211 : Nguyªn gi¸ trong biªn b¶n. Cã TK 2141 : Hao mßn ®· khÊu hao trong biªn b¶n. Cã TK 411 : (ct: gãp) ; GTCL - vèn gãp. b) Víi TSC§ t¨ng do doanh nghiÖp mua ngoµi: Tr­íc khi doanh nghiÖp mua TSC§ th× kÕ to¸n tr­ëng cÇn x¸c ®Þnh nguån vèn sö dông cho viÖc mua s¾m TSC§ ®ã. b1) NÕu tiÒn mua TSC§ dïng tõ vèn SXKD, c¸c quü th× kÐ to¸n ghi: BT1: Ph¶n ¸nh nguyªn gi¸, thuÕ VAT, tæng tiÒn thanh to¸n cña TSC§ ®ã. Nî TK 211 : Nguyªn gi¸ (gåm c¶ chi phÝ, kh«ng cã VAT). Nî TK 133 : ThuÕ VAT ®­îc khÊu trõ. Cã TK :111,112,331 : Tæng tiÒn thanh to¸n. BT2: Ph¶n ¸nh nguån sö dông vÒ vèn kinh doanh. Nî TK 441 : (ct: gãp bæ sung) : Sè vèn ®· dïng. Nî TK 414,415....431 : Sè quü ®· dïng. Cã 411 : (ct: gãp bæ sung ): Nguyªn gi¸. b2) NÕu dïng vèn khÊu hao ®Ó mua TSC§ th× kÕ to¸n ph¶n ¸nh BT1: nh­ ( b1 ) vµ ph¶n ¸nh BT2 nh­ sau Ghi : Cã TK 009: Sè vèn khÊu hao ®· dïng ®Ó mua TSC§. b3) NÕu dïng tiÒn vay ®Ó mua TSC§ BT1:Ph¶n ¸nh, nguyªn gi¸,VAT tiÒn vay . Nî TK 211 : Nguyªn gi¸. Nî TK 133 : ThuÕ VAT ®­îc khÊu trõ. Cã TK 341 :TiÒn vay nî tr¶ trùc tiÕp. Khi nµo C«ng ty cã tiÒn tr¶ sè tiÒn vay, khi ®ã kÕ to¸n c¨n cø vµo nguån sö dông tr¶ vay ®Ó ph¶n ¸nh nh­ sau: BT2: + NÕu dïng quü tr¶ vay. Nî TK414, 415....431 : (Sè quü ®· dïng) Cã TK 411 : Nguån vèn kinh doanh. + NÕu dïng TK 009 tr¶ vay . Ghi ®¬n : Cã TK 009: Sè vèn khÊu hao ®· dïng ®Ó mua TSC§. c) Víi TSC§ t¨ng do C«ng ty tù hoµn thµnh. BT1: Ph¶n ¸nh nguyªn gi¸ cña TSC§ ®ã. Nî TK 211 : Nguyªn gi¸. Cã TK : 2412 : Gi¸ quyÕt to¸n duyÖt céng chi phÝ (nÕu cã), kh«ng cã VAT. BT2: KÕ to¸n c¨n cø vµo nguån sö dông dïng ®Ó XDCB cho TSC§ trªn mµ ph¶n ¸nh gièng nh­: *BT2 cña b1 *BT2 cña b2 hoÆc BT2 cña b3. d) Víi TSC§ t¨ng do l­îng chuyÓn tõ CCDC. d1)C«ng cô dông cô ( CCDC) ch­a sö dông chuyÓn vÒ TSC§. Nî TK 211 : Nguyªn gi¸ Cã TK 1531 : Gi¸ gèc ghi sæ Cã TK 111, 112, 331 :Chi phÝ l¾p ®Æt thªm d2). CCDC ®ang sö dông Nî TK 211: Nguyªn gi¸. Cã TK 1421 : Gi¸ trÞ cßn l¹i cña CCDC Cã Tk 2141 : gi¸ trÞ hao mßn ®· ph©n bæ cña TSC§ Cã TK 111, 112, 331: Chi phÝ l¾p ®Æt thªm e) T¨ng do ®¸nh gi¸ TSC§. BT1: PhÇn chªnh lÖch t¨ng nguyªn gi¸ Nî TK 211: Cã TK 412: BT2: PhÇn trªnh lÖch t¨ng hao mßn (nÕu cã) Nî TK 412: Cã TK 214: i). Ph¸t hiÖn thõa do kiÓm kª. - NÕu TSC§ ®ã ®ang sö dông, cÇn trÝch bæ sung khÊu hao Nî c¸c TK liªn quan (627, 641, 642) Cã TK 214(2141): -NÕu TSC§ lµ cña ®¬n vÞ kh¸c th× th«ng b¸o cho hä, nÕu kh«ng biÕt cña ®¬n vÞ nµo th× trong thêi gian chê sö lý kÕ to¸n theo dâi ë TK 3381 Nî TK 211:Nguyªn gi¸ Cã TK 214:Gi¸ trÞ hao mßn Cã TK3381:Gi¸ trÞ cßn l¹i 2.2). H¹ch to¸n biÕn ®éng gi¶m Khi doanh nghiÖp cã TSC§ gi¶m th× kÕ to¸n c¨n cø thÎ TSC§, vµ chøng t­ liªn quan ®Ó ghi nh­ sau: a) Víi TSC§ gi¶m do doanh nghiÖp thanh lý , nh­îng b¸n BT1: Ph¶n ¸nh nguyªn gi¸, hao mßn, GTCL cña TSC§ ®ã. Nî TK 821 : GTCL Nî TK 2141 : Hao mßn ®· khÊu hao Cã TK 211 : Nguyªn gi¸ BT2: Ph¶n ¸nh chi phÝ cho thanh lý nh­îng b¸n Nî TK 821 : Sè chi phÝ Cã TK 111, 112, 331, 338 : Sè chi phÝ BT3: Ph¶n ¸nh sè thu vÒ cña thanh lý nh­îng b¸n Nî TK 111, 112, 131, 1528 : Sè thu Cã TK 721 : Gi¸ b¸n, thu (doanh thu) Cã TK 3331 : ThuÕ VAT ®Çu ra. b) Víi TSC§ gi¶m do doanh nghiÖp xuÊt, mang gãp vèn liªn doanh víi ®¬n vÞ kh¸c,. Dùa vµo biªn b¶n gãp vèn ghi: Nî TK 222(ct) : Gi¸ tho¶ thuËn gãp Nî TK 2141 : Hao mßn ®· khÊu hao Cã TK 211 : Nguyªn gi¸ Cã (hoÆc nî) TK: 412: Chªnh lÖch gi÷a gi¸ tho¶ thuËn víi GTCL -NÕu doanh nghiÖp cã ®Êt ®­îc cÊp tr­íc kia nay ®­îc phÐp mang ®i gãp vèn liªn doanh ®Êt ®ã Nî TK 222 (ct) : Gi¸ trÞ vèn gãp cña ®Êt Cã TK 411(ct:gãp) : T¨ng vèn gãp. -NÕu tr¶ l¹i TSC§ cho c¸c bªn tham gia liªn doanh BT1: Xo¸ sæ TSC§ Nî TK (ct: vèn kinh doanh) :GTCL Nî TK 214 (2141) : Gi¸ trÞ hao mßn Nî (cã) TK:412 : PhÇn chªnh lÖch (nªó cã) Cã TK 211 : Nguyªn gi¸ BT2: Thanh to¸n nèt sè vèn liªn doanh cßn l¹i Nî TK 411 : (ct:vèn liªn doanh) Cã TK 111, 112, 338: PhÇn chªnh lÖch gi÷a gi¸ trÞ vèn gãp víi GTCL c). Gi¶m do chuyÓn thµnh CCDC nhá -NÕu GTCL nhá, kÕ to¸n sÏ ph©n bæ vµo chi phÝ SXKD. Nî TK 214: GTHM luü kÕ Nî TK 627 (6273): TÝnh vµo chi phÝ SXC Nî TK 641(6413) : TÝnh vµo chi phÝ b¸n hµng Nî TK 642(6423) : TÝnh vµo chi phÝ QLDN Cã TK 211 : Nguyªn gi¸ TSC§ -NÕu GTCL lín, ®­a vµo chi phÝ tr¶ tr­íc dÓ ph©n bæ dÇn. Nî TK 214 : GTHM luü kÕ Nî TK :142(1421) : GTCL Cã TK: 211 : Nguyªn gi¸ TSC§ -NÕu TSC§ cßn míi, ch­a sö dông th× : Nî TK 153(1531) NÕu nhËp kho Nî TK 142(1421): NÕu ®em sö dông Cã TK 211: Nguyªn gi¸ TSC§ d) ThiÕu ph¸t hiÖn qua kiÓm kª. C¨n cø vµo biªn b¶n kiÓm kª vµ quyÕt sö lý cña Gi¸m ®èc doanh nghiÖp kÕ to¸n ghi: Nî TK 214(2141) : GTHM Nî TK 3388,334: Gi¸ trÞ c¸ nh©n ph¶i båi th­êng Nî TK 1381 : gi¸ trÞ thiÕu chê sö lý Nî TK 411: Ghi gi¶m vèn Nî TK 821 : tÝnh vµo chi phÝ bÊt th­êng Cã TK 211: nguyªn gi¸ II) h¹ch to¸n tsc® thuª ngoµi vµ cho thuª. 1). H¹ch to¸n TSC§ ®i thuª (cho thuª) tµi chÝnh. 1.1). Tµi kho¶n sö dông lµ: TK212- TSC§ thuª tµi chÝnh. -Bªn nî : Ph¶n ¸nh nguyªn gi¸ TSC§ di thuª dµi h¹n t¨ng thªm. -Bªn cã : Ph¶n ¸nh nguyªn gi¸ TSC§ ®ang thuª dµi h¹n gi¶m do gi¶ bªn cho thuª hoÆc mua l¹i. -D­ nî: Nguyªn gi¸ TSC§ ®ang thuª dµi h¹n. 1.2) Ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n. * ë ®¬n vÞ ®i thuª gåm: a) Khi nhËn TSC§ thuª ngoµi c¨n cø vµo hîp ®ång thuª, ®Ó x¸c ®Þnh nguyªn gi¸, l·i thuª cña TSC§ ®ã vµ ghi: Nî TK 212 :nguyªn gi¸ (PV) Nî TK 1421 :l·i thuª (FV-PV) Cã TK 342 :Tæng tiÒn thuª ph¶i tr¶ (FV) b) §Þnh kú thanh to¸n tiÒn thuª theo hîp ®ång. Nî TK 342 (hoÆc315) : sè tiÒn thuª ph¶i tr¶. Nî TK 133 (1332) : thuÕ VAT. Cã TK liªn quan (111,112,.......): tæng sè ®· thanh to¸n c) Hµng kú trÝch khÊu hao TSC§ ®i thuª vµ kÕt chuyÓ n(trõ dÇn )l·i ph¶i tr¶ vµo chi phÝ kinh doanh. Nî TK liªn quan (626,641,642): Cã TK 214(2141): sè khÊu hao ph¶i trÝch. Cã TK 1421: trõ dÇn l·i ph¶i tr¶ vµo chi phÝ. d) Khi kÕt thóc hîp ®ång thuª. - NÕu tr¶ l¹iTSC§ cho bªn thuª. Nî TK 1421: ChuyÓn GTCL ch­a khÊu hao hÕt. Nî TK 214 (2142) : GTHM. Cã TK 212 : Nguyªn gi¸ TSC§ ®i thuª -NÕu bªn ®i thuª ®­îc quyÒn sæ h÷u hoµn toµn. BT1: chuyÓn quyÒn nguyªn gi¸ TSC§ Nî TK 211,213: Cã TK 212: nguyªn gi¸ -BT2: KÕt chuyÓn GTHM luü kÕ Nî TK214(2142): Cã TK 214(2131,2143): GTHM -NÕu bªn ®i thuª ®­îc mua l¹i Nî TK 211,213: gi¸ trÞ tr¶ thªm (kh«ng cã VAT) Nî TK 133(1332) thuÕ VAT Cã TK 111,112,342: * ë ®¬n vÞ cho thuª: a) Khi giao TSC§ cho bªn ®i thuª Nî TK 228: Gi¸ trÞ TSC§ cho thuª. Nî TK 214 (2141,2143): GTHM (nÕu cã) Cã TK 211,213: Nguyªn gi¸ TSC§ cho thuª Cã TK 214: ChuyÓn gi¸ trÞ XDCB hoµn thµnh cho thuª b) §Þnh kú (th¸ng, quý, n¨m), theo hîp ®ång, ph¶n ¸nh sè tiÒn thu vÒ cho thuª tõng kú (c¶ vèn lÉn l·i). Nî TK liªn quan (111,112,1388....): Tæng sè thu Cã TK 711: Thu vÒ cho thuª TSC§ Cã TK 3331(33311): ThuÕ VAT §ång thêi x¸c ®Þnh gi¸ trÞ TSC§ cho thuª ph¶i thu håi trong qu¸ tr×nh ®Çu t­ t­¬ng øng víi tõng thêi kú. Nî TK811: Cã TK 228: c) NÕu chuyÓn quyÒn së h÷u hoÆc b¸n cho bªn ®i thuÓ tr­íc khi hÕt h¹n hoÆc khi hÕt h¹n cho thuª. BT1: Ph¶n ¸nh sè thu vÒ chuyÓn nh­îng tµi s¶n Nî TK liªn quan (111,112,131...) : Tæng sè thu Cã TK 3331 (33311) ThuÕ VAT Cã TK 711 : Thu nhËp ho¹t ®éng tµi chÝnh BT2: Ph¶n ¸nh sè vèn ®Çu t­ cßn l¹i ch­a thu håi Nî TK 811. Cã TK228 d) NÕu nhËn l¹i TSC§ khi hÕt h¹n cho thuª, c¨n cø gi¸ trÞ ®­îc ®¸nh gi¸ l¹i (nÕu cã) ghi t¨ng TSC§. Nî TK 211,213: gi¸ trÞ ®¸nh gi¸ l¹i hoÆc GTCL Nî TK 811 (hoÆc cã 711): phÇn chªnh lÖch gi÷a GTCL ch­a thu håi víi gi¸ trÞ ®­îc ®¸nh gi¸ l¹i Cã TK228: GTCL ch­a thu håi. 2). Thuª (cho thuª) ho¹t ®éng. 2.1) T¹i ®¬n vÞ thuª. C¨n cø hîp ®ång thuª TSC§ vµ c¸c chi phÝ kh¸c cã liªn quan ®Õn viÖc thuª ngoµi (vËn chuûÓn, bèc dì...), kÕ to¸n ghi: Nî TK liªn quan (627,641,6420: TiÒn thuª kh«ng cã VAT vµ chi phÝ kh¸c Nî TK133 (1331) thuÕ VAT Cã TK 331(hoÆc 3388); sè tiÒn thuª ph¶i tr¶ Cã TK 111,112: c¸c chi phÝ kh¸c VËy khi tr¶ tiÒn cho ®¬n vÞ cho thuª Nî TK331(hoÆc 3388): Cã TK 111, 112... 2.2) T¹i ®¬n vÞ cho thuª. TSC§ vÉn thuéc quyÒn së h÷u cña doanh nghiÖp, nªn hµng th¸ng vÉn trÝch khÊu hao vµ c¸c chi phÝ kh¸c cã liªn quan. Nî TK 811: tËp hîp chi phÝ cho thuª Cã TK 214(2141,2143): khÊu hao TSC§ cho thuª. Cã TK liªn quan (111,112,.....): c¸c chi phÝ kh¸c Kho¶n thu vÒ cho thuª: Nî TK liªn quan (111,112,138...) : Tæng sè thu Cã TK 333 (3331): ThuÕ VAT ph¶i nép Cã TK 711 Sè thu vÒ cho thuª (trõ thuÕ VAT) III). h¹ch to¸n tsc® v« h×nh. 1. Tµi kho¶n sö dông :TK-213:TSC§ v« h×nh. - Bªn nî: Nguyªn gi¸ TSC§ v« h×nh t¨ng thªm. - Bªn cã: Nguyªn gi¸ TSC§ v« h×nh gi¶m trong kú. - D­ nî : Nguyªn gi¸ TSC§ v« h×nh hiÖn cã. Tµi kho¶n 213 cã 6 tiÓu kho¶n: +TK 2131: QuyÒn sö dông ®Êt. +TK 2132: Chi phÝ thµnh lËp doanh nghiÖp. +TK:2133: B»ng ph¸t minh, s¸ng chÕ. +TK 2134: Chi phÝ nghiªm cøu ph¸t triÓn. +TK 2135: Chi phÝ lîi thÕ th­¬ng m¹i. +TK 2138: TSC§ v« h×nh kh¸c. 2) Ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n. 2.1) H¹ch to¸n biÕn ®éng t¨ng. a) T¨ng TSC§ v« h×nh trong qu¸ tr×nh thµnh lËp doanh nghiÖp, chuÈn bÞ kinh doanh. Nh­ chi phÝ th¨m dß, khai tr­¬ng... Nî TK241(2412): tËp hîp chi phÝ thùc tÕ (kh«ng kÓ thuÕ VAT) Nî TK133 (1331): thuÕ VAT ®­îc khÊu trõ Cã TK liªn quan(111,112,331,333): Khi kÕt thóc qu¸ tr×nh ®Çu t­, b­íc vµo kinh doanh Nî TK213 (2132): Cã TK 241: NÕu sö dông vèn chñ së h÷u ghi: Nî TK liªn quan (414,431,441): Cã TK 411: b) T¨ng do bá tiÒn mua b»ng ph¸t minh, s¸ng chÕ,®Æc nh­înh, quyÒn sö dông ®Êt. BT1: Ph¶n ¸nh nguyªn gi¸ TSC§ t¨ng thªm. Nî TK 213 (2131,2133,2138..): nguyªn gi¸. Nî TK 133 (1332): thuÕ VAT ®­îc khÊu trõ Cã TK (111,112,311,331...): BT2: KÕt chuyÓn nguån vèn t­¬ng øng. Nî TK liªn quan (414,431,441) Cã TK 411: c) T¨ng TSC§ do ®Çu t­ nghiªm cøu ,ph¸t triÓn. BT1: TËp hîp chi phÝ. Nî TK 241(2412): chi phÝ thùc tÕ Nî TK133 (1331) thuÕ VAT ®­îc khÊu trõ Cã TK (111,112,331.....) BT2: KÕt chuyÓn gi¸ trÞ ®Çu t­ nghiªm cøu, ph¸t triÓn. Nî TK 213 (2133): nÕu ®­îc nhµ n­íc c«ng nhËn lµ ph¸t minh, s¸ng chÕ Nî TK 213 (2134): nÕu kh«ng ®­îc c«ng nhËn lµ ph¸t minh, s¸ng chÕ, nh­ng ®­îc ¸p dông ë doanh nghiÖp Nî TK 627,631,642,1421:nÕu dù ¸n thÊt b¹i Cã TK 241(2412): kÕt chuûªn chi phÝ ®Çu t­, nghiªm cøu theo tõng dù ¸n BT3: KÕt chuyÓn nguån vèn. Nî TK liªn quan (414,431,441): Cã TK 411: d) T¨ng TSC§ v« h×nh do ph¶i chi phÝ vÒ lîi thÕ th­¬ng m¹i. BT1: Ph¶n ¸nh nguyªn gi¸ TSC§ h÷u h×nh. Nî TK211: nguyªn gi¸ TSC§ h÷u h×nh Nî TK 133 (1332): thuÕ VAT ®­îc khÊu trõ Cã TK 111,112,331...) BT2: kÕt chuyÓn nguån vèn t­¬ng øng Nî TK 414,431,441: Cã TK 411: e) T¨ng do nhËn vèn gãp, vèn cæ phÇn b»ng TSC§ v« h×nh. Nî TK 213: Cã TK 411: g) C¸c tr­êng hîp kh¸c (nhËn vèn gãp, ®­îc cÊp...). Nî TK 213: nguyªn gi¸ t¨ng Cã TK 222: nhËn l¹i vèn gãp Cã TK 411: nhËn cÊp ph¸t ,biÕu tÆng 2.2) H¹ch to¸n biÕn déng gi¶m TSC§ v« h×nh. Gi¶m do nh­îng b¸n vµ gi¶m do c¸c tr­êng hîp kh¸c (nh­ : gãp vèn liªn doanh, tr¶ l¹i vèn gãp liªn doanh...) Ph¶n ¸nh t­¬ng tù TSC§ h÷u h×nh. Ngoµi ra , khi trÝch ®ñ khÊu hao, ph¶i xo¸ sæ TSC§. Nî TK 214 (2143): Cã TK 213: *S¬ ®å h¹ch to¸n tæng qu¸t t¨ng TSC§ h÷u h×nh, TSC§ v« h×nh do mua s¾m, Nguyªn gi¸ TSC§ t¨ng trong kú TK 111,112, 341 ThuÕ VAT ®­îc khÊu hao Thanh to¸n ngay (kÕ c¶ phÝ tæn míi) TK 111,112,341... TK 414,431,441... TK 411 TK 331 TK 1332 C¸c tr­êng hîp kh¸c (nhËn l¹i vèn gãp liªn doanh , ®¸nh gi¸ t¨ng... §Çu t­ b»ng vèn chñ së h÷u NhËn cÊp ph¸t, t¨ng th­ëng liªn doanh Ph¶i tr¶ ng­êi b¸n Tr¶ tiÒn cho ng­êi b¸n TK 211, 213 *S¬ ®å h¹ch to¸n gi¶m TSC§ h÷u h×nh,TSC§ v« h×nh. Nguyªn gi¸ TSC§ gi¶m do nh­îng b¸n thanh lý TK 111,112,334 TK 821 TK214 TK 211, 213 Gi¸ trÞ hao mßn Gi¸ trÞ cßn l¹i ®Õn thanh to¸n, thanh lý C¸c chi phÝ kh¸c cã liªn quan TK 721 ThuÕ VAT Ph¶i nép TK 111,112,152,131 TK 33311 C¸c kho¶n thu liªn quan ®Õn nh­îng b¸n thanh lý Gi¶m doanh thu IV. h¹ch to¸n khÊu hao tsc®. 1)Kh¸i niÖm: Trong qu¸ tr×nh ®Çu t­ vµ sö dông, d­íi t¸c ®éng cña m«i tr­êng tù nhiªn vµ ®iÒu kiÖn lµm viÖc còng nh­ tiÕn bé kü thuËt, TSC§ bÞ hao mßn. Nã ®­îc thÓ hiÖn d­íi 2 d¹ng: + Hao mßn h÷u h×nh . + Hao mßn v« h×nh. 2). C¸ch tÝnh khÊu hao ®Òu theo thêi gian. Møc khÊu hao ph¶i trÝch b×nh qu©n n¨m = Nguyªn gi¸ TSC§ b×nh qu©n x Tû lÖ khÊu hao b×nh qu©n n¨m Th«ng th­êng kÕ to¸n tÝnh khÊu hao TSC§ vµo ngµy ®Çu th¸ng nªn. Møc khÊu hao TSC§ th¸ng nµy = Møc khÊu hao TSC§ th¸ng tr­íc + Møc khÊu hao TSC§ t¨ng trong th¸ng tr­íc - Møc khÊu hao TSC§ gi¶m trong th¸ng tr­íc 3. Tµi kho¶n sö dông vµ ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n. a. Tµi kho¶n sö dông. Lµ TK 214 "Hao mßn TSC§". Ngoµi ra ta cßn sö dông TK009 "Nguån vèn khÊu hao c¬ b¶n". - Bªn nî: Ph¶n ¸nh c¸c nghiÖp vô lµm t¨ng nguån vèn khÊu hao c¬ b¶n. - Bªn cã: Ph¶n ¸nh nghiÖp vô lµm gi¶m nguån vèn khÊu hao c¬ b¶n. - D­ nî: Sè vèn khÊu hao c¬ b¶n hiÖn cßn. b. Ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n. - Hµng (th¸ng, quý...) kÕ to¸n x¸c ®Þnh khÊu hao TSC§ ®Ó lËp b¶ng ph©n bæ vµ ghi sæ nh­ sau: Nî TK 6274 (ct: cho ph©n x­ëng, tæ ®éi): Møc khÊu hao TSC§ sö dông trong s¶n xuÊt chung. Nî TK 6414 : Møc khÊu hao TSC§ sö dông trong b¸n hµng. Nî TK 6424 : Møc khÊu hao TSC§ sö dông trong QLDN. Nî TK 241 : Møc khÊu hao TSC§ sö dông trong x©y dùng c¬ b¶n. Cã TK 214 (1, 2, 3) : Tæng møc khÊu hao TSC§ trong toµn doanh nghiÖp. Vµ ghi ®¬n Nî TK 009: Tæng møc khÊu hao TSC§ trong toµn doanh nghiÖp. - NÕu trong th¸ng doanh nghiÖp cã TSC§ gi¶m th× kÕ to¸n c¨n cø vµo thÎ TSC§ ®ã vµ chøng tõ liªn quan ghi. Nî TK 214 (1, 2, 3) : Hoa mßn ®· khÊu hao cña TSC§ ®ã. Nî TK liªn quan gi¶m: 821, 128, 222, 411, 153...GTCL. Cã TK 211, 212, 213: Nguyªn gi¸ (lÊy ë thÎ). * S¬ ®å h¹ch to¸n khÊu hao vµ hao mßn TSC§. TK (211, 212, 213) TK 2141 TK 214 TK (627, 641, 642) TK (4313, 466) Gi¸ trÞ hao mßn cña TSC§ thanh lý , nh­îng b¸n, ®iÒu chuyÓn mÊt m¸t, thiÕu hôt... Xo¸ sæ TSC§ v« h×nh khi thu ®ñ khÊu hao KÕt chuyÓn GTHM cña TSC§ tù cã khi d d­îc nhËn quyÒn së h÷u TSC§ thuª ngoµi TrÝch khÊu hao TSC§ tÝnh vµo chi phÝ kinh doanh tõng kú X¸c ®Þnh hao mßn cña TSC§ h×nh thµnh tõ quÜ phóc lîi vµ nguån kinh phÝ vµo cuèi liªn ®é V. H¹ch to¸n söa ch÷a TSC§. Trong qu¸ tr×nh sö dông TSC§ bÞ hao mßn vµ h­ háng cÇn ph¶i söa ch÷a, thay thÕ kh«i phôc n¨ng lùc ho¹t ®éng. C«ng viÖc söa ch÷a cã thÓ tù lµm hoÆc thuª ngoµi, vµ ®­îc thùc hiÖn trong hoÆc ngoµi kÕ ho¹ch. VËy tuú theo quy m«, tÝnh chÊt söa ch÷a mµ kÕ to¸n ghi vµo TK thÝch hîp. 1. Tr­êng hîp söa ch÷a nhá mang tÝnh b¶o d­ìng. - NÕu viÖc söa ch÷a do doanh nghiÖp tù lµm. Nî c¸c TK liªn quan (627, 641, 642...). Cã c¸c TK chi phÝ (111, 112, 214, 334, 338...). - Tr­êng hîp thuª ngoµi. Nî c¸c TK liªn quan (627, 641, 642...). Nî TK 133 (1331) : ThuÕ VAT ®­îc khÊu trõ. Cã TK chi phÝ (111, 112, 331): Tæng sè tiÒn ph¶i tr¶. 2. Tr­êng hîp söa ch÷a lín, mang tÝnh phôc håi hoÆc n©ng cÊp. a. TËp hîp chi phÝ söa ch÷a. - NÕu thuª ngoµi: Khi hoµn thµnh c«ng viÖc söa ch÷a, bµn giao, ph¶n ¸nh sè tiÒn ph¶i tr¶ theo hîp ®ång. Nî TK 133 : ThuÕ VAT ®­îc khÊu trõ. Nî TK 241 (2413) : Chi phÝ söa ch÷a thùc tÕ. Cã TK 331 : Tæng sè tiÒn ph¶i tr¶ theo hîp ®ång. Tr­êng hîp øng tr­íc tiÒn c«ng hoÆc thanh to¸n cho ng­¬i nhËn thÇu. Nî TK 331. Cã TK liªn quan (111, 112, 152, 214, 338...). b. KÕt chuyÓn gi¸ thµnh söa ch÷a khi hoµn thµnh. - Tr­êng hîp söa ch÷a n©ng cÊp, kÐo dµi tuæi thä (kh«ng ph©n biÖt söa ch÷a trong hay ngoµi kÕ ho¹ch). Nî TK 211 : Nguyªn gi¸., Cã TK 2413 : Gi¸ thµnh thùc tÕ c«ng t¸c söa ch÷a. - Tr­êng hîp söa ch÷a mang tÝnh phôc håi, tiÕn hµnh theo kÕ ho¹ch (kÕt chuyÓn vµo chi phÝ ph¶i tr¶). Nî TK 335 : Gi¸ hµnh thùc tÕ c«ng t¸c söa ch÷a. Cã TK 2413 : Gi¸ thµnh thùc tÕ c«ng t¸c söa ch÷a. - Tr­êng hîp söa ch÷a mang tÝnh phôc håi, tiÕn hµnh ngoµi kÕ ho¹ch. Gi¸ thµnh söa ch÷a ®­îc kÕt chuyÓn vµo chi phÝ tr¶ tr­íc. Nî TK 1421 : Gi¸ thµnh thùc tÕ c«ng t¸c söa ch÷a. Cã TK 2413: Gi¸ thµnh thùc tÕ c«ng t¸c söa ch÷a. * S¬ ®å h¹ch to¸n tæng qu¸t söa ch÷a TSC§. TK (111, 112, 152, 334) TK 331 TËp hîp chi phÝ söa ch÷a lín KÕt chuyÓn gi¸ thµnh söa ch÷a TK 2413 TK 331 Thuª ngoµi ThuÕ VAT Tù lµm TK 211 TK 335 TK 1421 TK (627, 641, 642) Chi phÝ söa ch÷a lÆt vÆt N©ng cÊp Trong kÕ ho¹ch Ngoµi kÕ ho¹ch Ph©n bæ dÇm TrÝch tr­íc Chi phÝ söa ch÷a lÆt vÆt VI. C¸c chØ tiªu ph©n tÝch hiÖu qu¶ sö dông TSC§. 1. ChØ tiªu søc s¶n xuÊt cña TSC§. Søc s¶n xuÊt cña TSC§ = ChØ tiªu nµy cho thÊy mét ®ång nguyªn gi¸ cña TSC§ b×nh qu©n t¹o ra ®­îc bao nhiªu doanh sè. 2. ChØ tiªu søc sinh lîi cña TSC§. Søc sinh lîi cña TSC§ = ChØ tiªu nµy cho ta thÊy 1 ®ång nguyªn gi¸ b×nh qu©n TSC§ sö dông t¹o ra ®­îc bao ®ång lîi nhuËn. 3. ChØ tiªu suÊt hao phÝ TSC§. SuÊt hao phÝ TSC§ = ChØ tiªu nµy cho biÕt ®Ó cã mét ®ång doanh sè th× cÇn ph¶i cã bao nhiªu ®ång nguyªn gi¸ TSC§. 4. ChØ tiªu hÖ sè sö dông ®­îc cña TSC§. HÖ sè sö dông ®­îc cña TSC§ = 1 - HÖ sè hao mßn cña TSC§. HÖ sè hao mßn vµ hÖ sè sö dông ®­îc cña TSC§ do thÊy kh¶ n¨ng tiÕp tôc phôc vô cña TSC§. VII. h×nh thøc sæ s¸ch. Cã 4 h×nh thøc ghi sæ lµ: H×nh thøc nhËt ký sæ c¸i, h×nh thøc chøng tõ ghi sæ, h×nh thøc nhËt ký chøng tõ, h×nh thøc nhËt ký chung. H×nh thøc nhËt ký chung lµ h×nh thøc ph¶n ¸nh c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh theo thø tù thêi gian vµo mét quyÓn sæ gäi lµ nhËt ký chung. Sau ®ã c¨n cø vµo nhËt ký chung lÊy mét sè liÖu ®Ó ghi vµo sæ c¸i. MÉu sæ: NhËt ký chung Ngµy th¸ng ghi sæ Chøng tõ TK ghi Nî TK ghi Cã DiÔn gi¶i Sè tiÒn ghi Nî Sè tiÒn ghi Cã SH NT mÉu Sæ c¸i Chøng tõ DiÔn Sè tiÒn Sè tiÒn SH NT gi¶i ghi Nî ghi Cã PhÇn 3 thùc tÕ vÒ tæ chøc h¹ch to¸n vµ qu¶n lý tsc® t¹i c«ng ty TNHH trang søc b×nh minh H¹ch to¸n tæng hîp. Song song víi c«ng t¸c h¹ch to¸n chi tiÕt Tµi s¶n cè ®Þnh. C«ng ty ®· tiÕn hµnh h¹ch to¸n tæng hîp tµi s¶n cè ®Þnh ®Ó ph¶n ¸nh biÕn ®éng vÒ mÆt gÝa trÞ cô thÓ nh­ sau: Ta trÝch sè liÖu cña C«ng ty t¹i qui I n¨m 1999) I. h¹ch to¸n biÕn ®éng TSC§. 1. H¹ch to¸n biÕn ®éng t¨ng tµi s¶n cè ®Þnh h÷u h×nh. Tr­êng hîp nµy lµ do doanh nghiÖp ®­îc cÊp (gãp), mua ngoµi... ®Ó ®Çu t­ thªm. Ch¼ng h¹n: Ngµy 12/01/1999 C«ng ty cã hîp ®ång mua xe Mercedes cña C«ng ty liªn doanh s¶n xuÊt « t« Hoµ B×nh, víi tæng gi¸ thanh to¸n lµ 1.050.000.000® trong ®ã thuÕ VAT 10%. Chi phÝ vËn chuyÓn, l¾p ®Æt theo hîp ®ång bªn b¸n chÞu to¸n bé. Ngµy 04/02/1999 C«ng ty s¶n xuÊt « t« ®· bµn giao l¹i chiÕc « t« trªn cho C«ng ty, ®ång thêi C«ng ty ®· thanh to¸n toµn bé tiÒn mua TSC§ b»ng chuyÓn kho¶n. §­îc biÕt nguån vèn C«ng ty sö dông ®Ó bï ®¾p lÊy tõ quÜ ®Çu t­ ph¸t triÓn lµ 600.000.000®, tõ vèn ®Çu t­ x©y dùng c¬ b¶n lµ 400.000.000®, cßn l¹i sö dông vèn khÊu hao c¬ b¶n. * VËy kÕ to¸n ®· ghi nh­ sau: BT1: Ph¶n ¸nh nguyªn gi¸, thuÕ VAT, tæng tiÒn thanh to¸n cña tµi s¶n cè ®Þnh ®ã. Nî TK 211 : 945.000.000® Nî TK 133 : 105.000.000® Cã TK 112 : 1.050.000.000® BT2: KÕt chuyÓn nguån vèn sö dông vÒ nguån vèn kinh doanh. Nî TK 414 (4141) : 600.000.000® Nî TK 441 : 400.000.000® Cã Tk 411 : 1.000.000.000® BT3: V× dïng vèn khÊu hao ®Ó mua tµi s¶n cè ®Þnh nªn ghi ®¬n. Cã TK 009 : 50.000.000 (cßn l¹i). * Sau ®ã kÕ to¸n tiÕn hµnh ghi: NhËt ký chung Chøng tõ TK ghi TK ghi DiÔn Sè tiÒn Sè tiÒn SH NT Nî Cã gi¶i ghi nî ghi cã 4/02/99 211 112 Mua xe 945.000.000 1.050.000.000 133 411 Mercedes 105.000.000 1.000.000.000 4141 009 Thanh to¸n b»ng tiÒn göi 600.000.000 50.000.000 441 Ng©n hµng 400.000.000 Sæ c¸i tµi kho¶n 211 Chøng tõ DiÔn TK Sè tiÒn Sè tiÒn SH NT gi¶i ®èi øng ghi Nî ghi Cã Mua xe 945.000.000 Mercedes 133 105.000.000 Thanh to¸n b»ng tiÒn göi ng©n hµng 112 1.050.000.00 2. H¹ch to¸n gi¶m tµi s¶n cè ®Þnh h÷u h×nh. Tr­êng hîp nµy doanh nghiÖp do thanh lý, nh­îng b¸n... Do viÖc sö dông kh«ng cã hiÖu qu¶ hoÆc thu hÑp qui m«. Ch¼ng h¹n: §Õn ngµy 01/03/1999 C«ng ty nh­îng b¸n 1 « t« 4 chç ngåi, nguyªn gi¸ 500.000.000. Gi¸ nh­îng b¸n ®­îc ng­êi mua chÊp nhËn (gåm c¶ VAT 10% lµ 400.000.000®. Chi phÝ söa ch÷a t©n trang tr­íc khi nh­îng b¸n C«ng ty ®· thuª ngoµi hÕt lµ 5.500.000 (gåm c¶ thuÕ VAT 10%0 vµ ®· tr¶ b»ng tiÒn mÆt. BiÕt b»ng khi giao « t« th× C«ng ty ®· ®­îc thanh to¸n b»ng chuyÓn kho¶n. * VËy kÕ to¸n ®· ghi nh­ sau: BT1: Ph¶n ¸nh nguyªn gi¸, hao mßn, vµ gi¸ trÞ cßn l¹i cña tµi s¶n cè ®Þnh ®ã: Nî TK 821 : 355.000.000 Nî TK 2141 : 145.000.000 Cã TK 211 : 500.000.000 BT2: Ph¶n ¸nh chi phÝ cho thanh lý, nh­îng b¸n. Nî TK 821 : 50.000.000 Nî TK 133 (1331) : 500.000 Cã TK 111 : 5.500.000 BT3: Ph¶n ¸nh sè thu vÒ cña thanh lý nh­îng b¸n. Nî TK 112 : 400.000.000 Cã TK 721 : 360.000.000 Cã TK 3331 (33311) : 40.000.000 * Sau ®ã kÕ to¸n tiÕn hµnh ghi. NhËt ký chung Chøng tõ TK ghi TK ghi DiÔn Sè tiÒn Sè tiÒn SH NT Nî Cã gi¶i ghi nî ghi cã 1/03/99 821 211 Nh­îng b¸n 360.000.000 500.000.000 2141 111 ¤ t« thu b»ng 145.000.000 5.500.000 1331 721 ChuyÓn kho¶n 500.000 360.000.000 112 33311 400.000.000 40.000.000 Sæ c¸i tµi kho¶n 211 Chøng tõ DiÔn TK Sè tiÒn Sè tiÒn SH NT gi¶i ®èi øng ghi Nî ghi Cã Nh­îng b¸n 821 355.000.000 500.000.000 ¤ t« 2141 145.000.000 3. H¹ch to¸n biÕn ®éng t¨ng tµi s¶n cè ®Þnh v« h×nh. ViÖc t¨ng tµi s¶n cè ®Þnh v« h×nh cã rÊt nhiÒu nguyªn nh©n nh­: chuÈn bÞ cho qu¸ tr×nh thµnh lËp C«ng ty, chuÈn bÞ kinh doanh, hoÆc tiÒn bá ra mua b»ng ph¸t minh, s¸ng chÕ... Ch¼ng h¹n: Vµo ngµy 15/02/1999 C«ng ty ®· ®Çu t­ 50.000.000 (bao gåm c¶ VAT 10%), cho viÖc thuª ®Êt ®Æt v¨n phßng vµ thanh to¸n b»ng chuyÓn kho¶n. C«ng ty ®· lÊy tõ nguån vèn ®Çu t­ ph¸t triÓn ®Ó bï ®¾p kho¶n thanh to¸n trªn. * ViÖc h¹ch to¸n cña kÕ to¸n nh­ sau: BT1: Ph¶n ¸nh nguyªn gi¸ tµi s¶n cè ®Þnh t¨ng thªm. Nî TK 2131 : 45.000.000 Nî TK 133 (1332) : 5.000.000 Cã TK 112 : 50.000.000 BT2: KÕt chuyÓn nguån vèn. Nî TK 414 : 50.000.000 Cã TK : 50.000.000 * Sau ®ã kÕ to¸n tiÕn hµnh ghi. NhËt ký chung Chøng tõ TK ghi TK ghi DiÔn Sè tiÒn Sè tiÒn SH NT Nî Cã gi¶i ghi nî ghi cã 12/2/99 431 112 Thuª ®Êt 45.000.000 50.000.000 1332 411 Thanh to¸n b»ng 5.000.000 50.000.000 414 ChuyÓn kho¶n 50.000.000 Sæ c¸i tµi kho¶n 211 Chøng tõ DiÔn TK Sè tiÒn Sè tiÒn SH NT gi¶i ®èi øng ghi Nî ghi Cã T¨ng tµi s¶n cè ®Þnh 1332 5.000.000 V« h×nh 112 45.000.000 50.000.000 II. h¹ch to¸n tµi s¶n cè ®Þnh thuª (cho thuª) tµi chÝnh. §Ó tiÕn hµnh ®Çu t­ kÞp thêi, kh«ng bá nì c¬ héi trong khi vèn cña C«ng ty cßn h¹n chÕ mµ ph¶i bá ra 1 kho¶n ®Çu t­ lín th× C«ng ty cã thÓ chän ph­¬ng ¸n ®i thuª tµi chÝnh. Ch¼ng h¹n: Ngµy 04/03/1999 C«ng ty ®· thuª 20 xe vËn t¶i phôc vô cho c«ng viÖc chuyªn chë trong vßng 5 n¨m (lo¹i chÞu thuÕ). Sè tiÒn thuÕ ph¶i tr¶ (ch­a kÓ VAT) lµ 1.000.000.000®, trong ®ã viÖc tr¶ ®­îc chia ®Òu cho 10 lÇn tr¶, mçi lÇn tr¶ c¸ch nhau lµ 6 th¸ng. Mçi lÇn tr¶ lµ 1.000.000.000® c¶ gèc vµ l·i (®­îc biÕt sè l·i thuª ph¶i tr¶ mçi lÇn b×nh qu©n 30.000.000 ®). C«ng ty ®· thanh to¸n tiÒn thuª lÇn ®Çu vµo quý 1 n¨m 1999 vµ b»ng chuyÓn kho¶n lµ 110.000.000®, trong ®ã VAT lµ 10.000.000®. * KÕ to¸n ®· ghi nh­ sau: BT1: C¨n cø vµo phiÕu thuª vµ chøng tõ liªn quan. Nî TK 212 : 700.000.000 Nî TK 142 (1421) : 300.000.000 Cã TK 342 : 1.000.000.000 BT2: §Þnh kú thanh to¸n tiÒn thuª theo hîp ®ång. Nî TK 342 : 100.000.000 Nî TK 1332 : 10.000.000 Cã TK 112 : 110.000.000 BT3: Hµng kú trÝch khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh ®i thuª vµ kÕt chuyÓn (trõ dÇn) l·i ph¶i tr¶ vµo chi phÝ kinh doanh. Nî TK 627 : 100.000.000 Cã TK 214 : 70.000.000 Cã TK 1421 : 30.000.000 * Sau ®ã kÕ to¸n ghi. NhËt ký chung Chøng tõ TK ghi TK ghi DiÔn Sè tiÒn Sè tiÒn SH NT Nî Cã gi¶i ghi nî ghi cã 4/02/99 212 342 Thuª tµi chÝnh 700.000.000 1421 112 thanh to¸n b»ng 300.000.000 110.000.000 342 ChuyÓn kho¶n 100.000.000 1.000.000 1332 1421 10.000.000 30.000.000 627 214 110.000.000 70.000.000 Sæ c¸i tµi kho¶n 212 Chøng tõ DiÔn gi¶i TK ®èi øng Sè tiÒn ghi Nî Sè tiÒn ghi Cã SH NT §i thuª 1421 300.000.000 tµi chÝnh 341 1.000.000.000 700.000.000 iii. h¹ch to¸n khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh. Do viÖc ¸p dông qui ®Þnh míi vÒ "chÕ ®é qu¶n lý, sö dông vµ trÝch khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh" theo quyÕt ®Þnh sè 1062/TC/CSTC cña Bé tµi chÝnh nªn viÖc qu¶n lý, sö dông vµ tÝnh khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh t¹i C«ng ty cã 1 sè thay ®æi. T¹i C«ng ty ®èi víi tµi s¶n cè ®Þnh lµ nhµ cöa vËt liÖu kiÕn tróc, th× tû lÖ khÊu hao lµ 4%, cßn ®èi víi ph­¬ng tiÖn, m¸y mãc th× tû lÖ khÊu hao quy ®Þnh lµ 9%, ®èi víi trang thiÕt bÞ dông cô gia c«ng lµ 1%, cßn tµi s¶n cè ®Þnh lµ m¸y mãc v¨n phßng th× tû lÖ khÊu hao cã thÓ lµ 15%, hoÆc 20% hoÆc 30% tuú theo tõng lo¹i m¸y mãc. V× vËy mµ ngµy 04/02/1999 c«ng ty mua chiÕc xe Mercedes víi nguyªn gi¸ lµ 1.050.000.000®. Nªn ta tÝnh ®­îc: + Nguyªn gi¸ x Tû lÖ khÊu hao n¨m. B¶ng tÝnh khÊu hao TSC§. Tªn TSC§ N­íc SX Nguyªn gi¸ Tû lÖ KH KH luü kÕ TSC§ t¨ng 1999 Sè KH TSC§ quü 1 Ngµy th¸ng Nguyªn gi¸ Sè th¸ng Sè KH ¤ t« Mercedes NhËt 9% 4/02/99 1.050.000.000 1 7.875.000 IV. h¹ch to¸n söa ch÷a tµi s¶n cè ®Þnh. Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cã mét sè tµi s¶n cè ®Þnh cña c«ng ty bÞ h­ háng ®ßi hái ph¶i ®­îc söa ch÷a. Th«ng th­êng söa ch÷a tµi s¶n cè ®Þnh t¹i C«ng ty ®Òu do thuª ngoµi. Nh­ng 1 sè tr­êng hîp c«ng ty tù söa ch÷a lÊy. Ch¼ng h¹n: Ngµy 16/03/1999 c«ng ty tiÕn hµnh söa ch÷a, n©ng cÊp v¨n phßng ®Ó kÐo dµi tuæi thä, víi tæng chi phÝ lµ 100.000.000® vµ ®· chi b»ng tiÒn mÆt. §Õn ngµy 26/03/1999 ®· hoµn thµnh vµ tiÕn hµnh bµn giao. BT1 : TËp hîp chi phÝ söa ch÷a thùc tÕ ph¸t sinh cho viÖc söa ch÷a. Nî TK 241 (2413) : 100.000.000 Cã TK 111 : 100.000.000 BT2: KÕt chuyÓn gi¸ thµnh söa ch÷a khi hoµn thµnh. Nî TK 211 : 100.000.000 Cã TK 2413 : 10.000.000 V. ph©n tÝch hiÖu qu¶ sö dông tµi s¶n cè ®Þnh t¹i c«ng ty §Ó xem xÐt t×nh h×nh trang thiÕt bÞ tµi s¶n cè ®Þnh vµ ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông tµi s¶n cè ®Þnh cña c«ng ty n¨m nay so víi n¨m tr­íc ta tiÕn hµnh ph©n tÝch mét sè chØ tiªu sau: 1. ChØ tiªu suÊt hao phÝ tµi s¶n cè ®Þnh. Nh­ vËy 1 ®ång doanh sè th× cÇn ph¶i cã 0,076 ®ång nguyªn gi¸ tµi s¶n cè ®Þnh. SuÊt hao phÝ nµy t­¬ng ®èi thÊp, nh­ vËy tµi s¶n cè ®Þnh t¹i C«ng ty ®em l¹i doanh sè kh¸ lín. 2. ChØ tiªu søc sinh lîi cña tµi s¶n cè ®Þnh. Søc sinh lîi cña TSC§ = N¨m 1999 2000 Nguyªn gi¸ TSC§ 35.084.157.933 41.508.221.741 Søc sinh lîi 7.562.347.520 8.888.944.793 4,64 4,67 ChØ tiªu søc sinh lîi cña tµi s¶n cè ®Þnh cho thÊy mét ®ång nguyªn gi¸ b×nh qu©n tµi s¶n cè ®Þnh t¹o ra h¬n 4,6 ®ång lîi nhuËn vµ søc sinh lîi tµi s¶n cè ®Þnh n¨m 2000 cao h¬n søc sinh lîi cña n¨m 1999. Chøng tá c«ng ty cã sù tiÕn triÓn ngµy cµng tèt. 3. ChØ tiªu hÖ sè sö dông cña tµi s¶n cè ®Þnh. HÖ sè sö dông cña tµi s¶n cè ®Þnh = 1 - HÖ sè hao mßn TSC§. N¨m 1999 2000 HÖ sè hao mßn TSC§ 0,14 0,16 HÖ sè sö dông TSC§ 0,86 0,84 HÖ sè sö dông qua 2 n¨m 1999 vµ 2000 cho ta thÊy kh¶ n¨ng tiÕp tôc phôc vô cña tµi s¶n cè ®Þnh t¹i c«ng ty vÉn cßn dåi dµo, tuy nhiªn kh¶ n¨ng phôc vô cña n¨m 2000 cã gi¶m h¬n so víi n¨m 1999. Qua viÖc ph©n tÝch c¸c chØ tiªu trªn ta thÊy r»ng tµi s¶n cè ®Þnh t¹i c«ng ty ®­îc ®æi míi so víi sè l­îng kh¸ lín v× hÖ sè hao mßn cña tµi s¶n cè ®Þnh trong n¨m 1999 vµ 2000 chØ cã 0,14 cã 0,16. §iÒu ®ã cµng chøng tá kh¶ n¨ng phôc vô cña tµi s¶n cè ®Þnh cña c«ng ty vÉn cßn m¹nh, hiÖu qu¶ sö dông cao. Vµ ®Ó cã ®­îc 1 ®ång doanh sè chØ cÇn ®Õn 0,076 ®ång nguyªn gi¸ tµi s¶n cè ®Þnh. PhÇn 4 tÝnh h÷u Ých cña c«ng t¸c h¹ch to¸n, qu¶n lý tscd trong c«ng ty vµ nh÷ng bÊt hîp lý cßn tån t¹i - c¸c gi¶i ph¸p hoµn thiÖn. 1. Nh÷ng ­u ®iÓm, nh÷ng nh­îc ®iÓm vµ h­íng hoµn thiÖn. * KÕ to¸n lµ khoa häc nghÖ thuËt quan s¸t, ghi chÐp ph©n lo¹i tæng hîp c¸c ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp vµ tr×nh bµy kÕt qu¶ cña chóng nh»m cung cÊp th«ng tin h÷u Ých cho viÖc ra quyÕt ®Þnh kinh tÕ, chÝnh trÞ, x· héi, ®ång thêi nã ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ cña mét tæ chøc. Qua thùc tÕ cho thÊy, hÖ thèng kÕ to¸n míi ®· ®¸p øng ®­îc ®ßi hái vÒ thèng tin vµ yªu cÇu qu¶n lý cña doanh nghiÖp trong c¬ chÕ thÞ tr­êng. Cã thÓ kh¼ng ®Þnh, hÖ thèng kÕ to¸n ®· ®­îc thùc sù ®i vµo cuéc sèng vµ ®­îc cuéc sèng chÊp nhËn. Nã ®­îc ra ®êi vµ ®­îc hoµn thiÖn nh»m t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho mäi ®èi t­îng sö dông nã. HÖ thèng kÕ to¸n míi ra ®êi nã ®· gióp cho c¸c doanh nghiÖp, c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ h¹ch to¸n, qu¶n lý tµi s¶n tèt h¬n, ®Æc biÖt lµ trong viÖc qu¶n lý tµi s¶n cè ®Þnh. Nh­ng bªn c¹nh ®ã nã còng cã nh÷ng ®iÓm bÊt hîp lý ®Æt ra tõ phÝa doanh nghiÖp vµ v× thÕ cÇn ph¶i cã c¸c gi¶i ph¸p. * C«ng ty B×nh Minh lµ mét lo¹i h×nh doanh nghiÖp ngoµi qu«c doanh, tr¶i qua h¬n 3 n¨m ho¹t ®éng kh«ng ngõng phÊn ®Êu c«ng ty ®· cã mét quy m« kh¸ ®å sé . Lµ mét c«ng ty ph¸t ®¹t, hµng n¨m thùc hiÖn ®Çy ®ñ nghÜa vô víi ng©n s¸ch nhµ n­íc, ®ång thêi tÝch luü cho doanh nghiÖp m×nh 1 sè vèn ®¸ng kÓ. Cã ®­îc nh­ vËy lµ do c«ng ty ®· ph¸t huy ®­îc nh÷ng ­u ®iÓm trong qu¶n lý, h¹ch to¸n tµi s¶n nãi chung vµ trong tµi s¶n cè ®Þnh nãi riªng. - C¸c ­u ®iÓm ®­îc thÓ hiÖn nh­ sau: + Thø nhÊt: VÒ c«ng t¸c qu¶n lý. Tµi s¶n cè ®Þnh t¹i c«ng ty ®­îc chia thµnh 4 lo¹i râ rµng, nã rÊt phï hîp theo yªu cÇu sö dông: Nhµ x­ëng, m¸y mãc , ThiÕt bÞ , m¸y mãc v¨n phßng. Nh­ vËy nã sÏ theo dâi ®­îc chi tiÕt t×nh h×nh biÕn ®éng cña tµi s¶n cè ®Þnh ë c«ng ty theo tõng thÎ tµi s¶n cè ®Þnh cña c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn h¹ch to¸n ®éc lËp, nh­ vËy nã còng lµm cho kÕ to¸n tµi s¶n cè ®Þnh cã nhiÖm vô ph¶i theo dâi t×nh h×nh biÕn ®éng cña tµi s¶n cè ®Þnh mét c¸ch s¸t sao, ph¶n ¸nh vµo sæ s¸ch ®Çy ®ñ h¬n. + Thø 2: C«ng ty ®· tiÕn hµnh c¸c qu¸ tr×nh h¹ch to¸n tµi s¶n cè ®Þnh, theo ®óng quy ®Þnh: qu¸ tr×nh t¨ng, gi¶m tµi s¶n cè ®Þnh, khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh, tµi s¶n cè ®Þnh thuª ngoµi, cho thuª, söa ch÷a tµi s¶n cè ®Þnh vµ c¶ qu¸ tr×nh vµo sæ. H¹ch to¸n theo tõng ®¬n vÞ, sang cuèi kú c¸c ®¬n vÞ l¹i b¸o c¸o lªn cho ®¬n vÞ mµ m×nh trùc thuéc ®Ó h¹ch to¸n råi C«ng ty c¨n cø vµo ®è ra quyÕt ®Þnh kinh doanh. + Thø 3: Toµn C«ng ty ®· ¸p dông h×nh thøc nhËt ký chung vµ ®Òu sö dông m¸y vi tÝnh ®Ó thùc hµnh qu¸ tr×nh kÕ to¸n. §iÒu ®ã rÊt thuËn tiÖn cho c«ng t¸c kÕ to¸n cho h×nh thøc sæ NhËt ký chung, v× nã ®¬n gi¶n, gän nhÑ vµ thÝch hîp víi kÕ to¸n trªn m¸y vi tÝnh. §ã lµ nh÷ng ­u ®iÓm cña viÖc h¹ch to¸n, qu¶n lý tµi s¶n cè ®Þnh t¹i C«ng ty, nh­ng bªn c¹nh ®ã nã cßn tån t¹i mét sè nh­îc ®iÓm sau: + Thø nhÊt: VÒ vÊn ®Ò ®¸nh gi¸ l¹i tµi s¶n cè ®Þnh lµ m¸y mãc thiÕt bÞ. §¸nh gi¸ l¹i g©y khã kh¨n cho viÖc b¶o toµn vµ ph¸t triÓn vèn cña doanh nghiÖp qua nh÷ng lý do sau: §¸nh gi¸ l¹i tµi s¶n cè ®Þnh ch­a phï hîp víi thùc tÕ: V× trong thùc tÕ th­êng cã khuynh h­íng x¸c ®Þnh chÊt l­îng cßn l¹i cao h¬n gi¸ trÞ thùc tÕ cña nã. Nh­ng cã tr­êng hîp l¹i ®¸nh gi¸ gi¶m so víi gi¸ trÞ thùc cña nã, nªn ®· mÊt ®i tÝnh chÝnh x¸c. Tµi s¶n cè ®Þnh do nguån vèn tù cung cÊp, tù ®¸nh gi¸ trªn c¬ së mua b¸n , nªn rÊt khã kh¨n cho viÖc x¸c ®Þnh khÊu hao hoÆc tÝnh vµo chi phÝ... VËy, ®Ó æn ®Þnh cho viÖc ph¸t triÓn th× hµng n¨m c«ng ty nªn kh«ng ®¸nh gi¸ l¹i tµi s¶n cè ®Þnh vµo thêi ®iÓm cuèi n¨m, mµ sau 1 thêi gian nhÊt ®Þnh (kho¶ng 3 n¨m), míi tiÕn hµnh ®¸nh gi¸ l¹i tµi s¶n cè ®Þnh. NÕu nh÷ng lý do cña viÖc ®¸nh gi¸ l¹i tµi s¶n cè ®Þnh lµ kh«ng chÝnh x¸c dÉn ®Õn sai lÖch trong vÊn ®Ò tÝnh to¸n, tæ chøc ®¸nh gi¸ l¹i. §Ó thay cho viÖc ®¸nh gi¸ l¹i tµi s¶n cè ®Þnh ta cã thÓ tÝnh thªm 1 hÖ sè tr­ît gi¸ cho phï hîp víi phÇn gi¸ trÞ cßn l¹i cña thiÕt bÞ hoÆc t¨ng thuÕ vèn ®Ó bï ®¾p vµo tr­ît gi¸. + Thø 2: VÊn ®Ò tÝnh vµ ph©n bæ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh. T¹i c«ng ty ¸p dông ph­¬ng ph¸p khÊu hao ®Òu. Ph­¬ng ph¸p nµy ®¬n gi¶n tiÕn hµnh ®­îc dÔ dµng, nh­ng nã cã nh­îc ®iÓm lín lµ kh«ng ph¶n ¸nh ®­îc thùc chÊt gi¸ trÞ tµi s¶n cè ®Þnh chuyÓn vµo chi phÝ, nªn nã còng kh«ng ph¶n ¸nh ®óng thùc tÕ gi¸ trÞ hao mßn cña tµi s¶n cè ®Þnh. VËy theo em C«ng ty nªn ¸p dông ph­¬ng ph¸p khÊu hao luü tho¸i, v× trong nh÷ng n¨m ®Çu lóc nµy tµi s¶n cè ®Þnh cßn míi kh¶ n¨ng s¶n xuÊt cßn cao, nªn khÊu hao tÝnh vµo chi phÝ còng cao h¬n. Cµng vÒ sau, n¨ng lùc s¶n xuÊt cña tµi s¶n cè ®Þnh thÊp, nªn khÊu hao tÝnh vµo chi phÝ thÊp h¬n. Nh­ vËy nã sÏ ph¶n ¸nh ®óng thùc tÕ gi¸ trÞ hao mßn cña tµi s¶n cè ®Þnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt. Ph­¬ng ph¸p nµy chØ ¸p dông cho nh÷ng doanh nghiÖp lµm ¨n cã l·i, nªn ¸p dông cho c«ng ty em thÊy rÊt thuËn lîi. Ph­¬ng ph¸p tÝnh lµ: Møc khÊo hao = Nguyªn gi¸ TSC§ x Tû lÖ khÊu hao gi¶m dÇn. + Thø 3 : C«ng ty ch­a ®Ò cËp mét c¸ch triÖt ®Ó vÒ viÖc ®¸nh gi¸ kÕt hîp víi b¶o toµn vµ ph¸t triÓn vèn cè ®Þnh, nªn nã kh«ng b¶o ®¶m gi¸ trÞ thùc tÕ cña vèn. Theo em, hµng th¸ng C«ng ty nªn ®¸nh gi¸ kÕt hîp víi viÖc b¶o toµn vµ ph¸t triÓn vèn cè ®Þnh. VÒ viÖc b¶o toµn vèn nh»m b¶o ®¶m gi¸ trÞ thùc tÕ cña tiÒn vèn t¹i c¸c thêi ®iÓm kh¸c nhau khi cã tr­ît gi¸ . 2. Nh÷ng gi¶i ph¸p chung. XuÊt ph¸t tõ nh÷ng yªu cÇu qu¶n lý nãi trªn, ®ßi hái c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n cÇn ®­îc n©ng cao vµ hoµn thiÖn. ViÖc n©ng cao vµ hoµn thiÖn trong h¹ch to¸n kÕ to¸n gióp cho c¸c doanh nghiÖp nãi chung vµ C«ng ty nãi riªng qu¶n lý, sö dông mét c¸ch hiÖu qu¶ tµi s¶n cña ®¬n vÞ. Ta biÕt tµi s¶n cè ®Þnh lµ sù thÓ hiÖn vÒ tµi s¶n cña vèn cè ®Þnh, lµ mét bé phËn quan träng quyÕt ®Þnh ®Õn sù sèng cßn cña C«ng ty trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. V× vËy c¸c doanh nghiÖp nãi chung, C«ng ty nãi riªng, ph¶i sö dông tµi s¶n cè ®Þnh lµm sao ®Ó tËn dông ®­îc tèi ®a tÝnh n¨ng, c«ng dông cña chóng. §ång thêi lu«n sö dông tèi ®a c«ng suÊt cña m¸y mãc thiÕt bÞ hiÖn cã (®Ó tr¸nh hao mßn v« h×nh ), vµ kÞp thêi thay thÕ m¸y mãc thiÕt bÞ l¹c hËu, lu«n b¶o qu¶n, b¶o d­ìng tèt m¸y mãc, thiÕt bÞ, ®ång thêi cÇn tÝnh to¸n chÝnh x¸c hao mßn tµi s¶n cè ®Þnh trong qu¸ tr×nh sö dông thu håi vèn ®Çu t­ nhanh chãng. ChÝnh v× vËy mµ yªu cÇu cÇn thiÕt ®èi víi C«ng ty lµ ph¶i tæ chøc h¹ch to¸n tµi s¶n cè ®Þnh mét c¸ch khoa häc, ph¶i x©y dùng ®Çy ®ñ vµ chÝnh x¸c c¸c chØ tiªu ph¶n ¸nh viÖc sö dông tµi s¶n cè ®Þnh. Tr¸nh t×nh tr¹ng lµm sai lÖch con sè trong h¹ch to¸n ®Ó vô lîi hoÆc lµm mÊt ®i tÝnh chÝnh x¸c cu¶ th«ng tin. Trªn c¬ së ®ã gióp cho viÖc qu¶n lý tµi s¶n cè ®Þnh cña c«ng ty cã th«ng tin ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c kÞp thêi. Ngoµi ra sù cã mÆt cña hÖ thèng kÕ to¸n míi, ®Æc biÖt lµ tõ khi cã chÕ ®é ¸p dông thuÕ VAT, ®· cã nhiÒu thuËn lîi trong c«ng t¸c tÝnh thuÕ, nh­ng bªn c¹nh ®ã nã cßn tån t¹i nh÷ng khã kh¨n kh«ng thÓ tr¸nh khái. §ã lµ nhiÒu c¸ nh©n, doanh nghiÖp lîi dông s¬ hë khi cã thuÕ VAT ®· lµm sai lÖch th«ng tin ®Ó vô lîi. Do ®ã cÇn cã sù gi¸m s¸t chÆt chÏ h¬n cña c¬ quan kiÓm to¸n, c¬ quan nhµ n­íc cã chøc n¨ng... ®Ó viÖc h¹ch to¸n, qu¶n lý tµi s¶n ®­îc tèt h¬n. §èi víi C«ng ty, khi ¸p dông thuÕ VAT cÇn ph¶i gi¸m s¸t chÆt chÏ ®Ó viÖc h¹ch to¸n tµi s¶n cè ®Þnh ®­îc chÝnh x¸c. Nh­ vËy sÏ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho C«ng ty trong viÖc qu¶n lý tµi s¶n cè ®Þnh, ®Ó C«ng ty ngµy cµng thµnh ®¹t vµ ph¸t triÓn h¬n n÷a. KÕt luËn Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, tµi s¶n cè ®Þnh ngµy cµng cã vai trß quan träng trong c¸c doanh nghiÖp. §ã lµ bé phËn c¬ b¶n trong doanh nghiÖp ngay tõ nh÷ng ngµy ®Çu h×nh thµnh vµ nã thÓ hiÖn lµ c¬ së vËt chÊt kü thuËt, tr×nh ®é c«ng nghÖ, n¨ng lùc vµ thÕ m¹nh cña doanh nghiÖp trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh. Sö dông hîp lý tµi s¶n cè ®Þnh lµ nhiÖm vô quan träng cña mçi mét doanh nghiÖp theo yªu cÇu h¹ch to¸n kinh tÕ, gãp phÇn t¨ng thªm tÝch luü x· héi vµ t¹o thuËn lîi cho doanh nghiÖp trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, nh»m gi¶m bít l·ng phÝ trong viÖc sö dông tµi s¶n cè ®Þnh. Tæ chøc khoa häc vµ hîp lý c«ng t¸c h¹ch to¸n tµi s¶n cè ®Þnh lµ mét trong nh÷ng biÖn ph¸p quan träng kh«ng thÓ thiÕu ®­îc nh»m thóc ®Èy viÖc qu¶n lý chÆt chÏ, cã hiÖu qu¶ trong c¸c mÆt sö dông, b¶o qu¶n...tµi s¶n cè ®Þnh. VËy ®Ó doanh nghiÖp thµnh ®¹t vµ ph¸t triÓn, th× vÊn ®Ò cÇn quan t©m nhÊt lµ ph¶i h¹ch to¸n, qu¶n lý tèt tµi s¶n cè ®Þnh. Tµi liÖu tham kh¶o 1. KÕ to¸n - VAT. Chñ biªn : PTS.NguyÔn V¨n C«ng. 2. Tæ chøc h¹ch to¸n kÕ to¸n. Chñ biªn: PTS. NguyÔn ThÞ Mai §«ng. 3. KÕ to¸n tµi chÝnh. Chñ biªn: PTS. §Æng ThÞ Loan.