Có thể nói rằng, trong nền kinh tế thị trường hiện nay thực hiện chế độ
hạch toán kinh tế theo cơ chế thị trường có sự quản lý của Nhà nước đòi hỏi
các doanh nghiệp một mặt phải tự trang trải được các chi phí, mặt khác phải
thu được lợi nhuận, đảm bảo sự tồn tại và phát triển của doanh nghiệp. Mục
tiêu đó chỉ có thể đạt được trên cơ sở quản lý chặt chẽ các loại tài sản, vật tư,
chi phí, quản lý chặt chẽ quá trình tiêu thụ và xác định kết quả tiêu thụ thành
phẩm của doanh nghiệp.
Theo đó, chất lượng thông tin kế toán thông qua hạch toán thành phẩm,
tiêu thụ thành phẩm và xác định kết quả tiêu thụ thành phẩm ngày càng đóng
vai trò quan trọng trong việc nâng cao sức cạnh tranh của sản phẩm trên thị
trường, thúc đẩy lưu chuyển hàng hoá quay vòng nhanh, mang lại lợi nhuận
cao cho doanh nghiệp và trở thành mục tiêu kinh doanh mà các doanh nghiệp
đều muốn đạt được. Vì vậy việc hạch toán thành phẩm, tiêu thụ thành phẩm và
xác định kết quả tiêu thụ thành phẩm trở thành vấn đề quan tâm hàng đầu với
không chỉ bộ phận kế toán mà còn với cả toàn doanh nghiệp.
76 trang |
Chia sẻ: lvcdongnoi | Lượt xem: 2189 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Tổ chức hoạch toán thành phẩm và tiêu thụ thành phẩm, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
TK2141 : 13 474 000
- C¨n cø theo chøng tõ CK ngµy 2/1/2005 vÒ viÖc thu phÝ chuyÓn tiÒn
sîi thuû tinh cña Ng©n hµng ®Çu t vµ ph¸t triÓn §«ng Anh sè tiÒn lµ 100
000®, kÕ to¸n ghi:
Nî TK642 : 100 000
Cã TK1121 : 100 000
Tæng chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp ph¸t sinh trong th¸ng 1 n¨m 2005
cña C«ng ty lµ 796 553 121®, cuèi th¸ng 1/2005 kÕ to¸n tËp hîp vµ ghi bót
to¸n kÕt chuyÓn chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp:
Nî TK911 : 796 553 121
Cã TK642 : 796 553 121
Sau khi ®Þnh kho¶n nh trªn kÕ to¸n ghi vµo sæ nhËt ký chung, sæ c¸i
TK642-chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp.
Chuyªn ®Ò thùc tËp
Hoµng DiÖu Ly - KÕ to¸n 43D 47
B¶ng sè 15:
C«ng ty cæ phÇn tÊm lîp vµ vËt liÖu x©y dùng §«ng Anh
Sæ c¸i TK642
Th¸ng 1 n¨m 2005
Tªn tµi kho¶n: Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp
TK§¦ Ngµy
CT
Sè hiÖu
CT
Néi dung chøng tõ
Nî Cã
Sè tiÒn Nî Sè tiÒn Cã
01/01
01/01
02/01
02/01
03/01
31/01
CK
CK
PC1317
CK
PC1323
CPQL
Thu phÝ chuyÓn tiÒn mua ami¨ng
Thu phÝ chuyÓn tiÒn m¸y ph¸t ®iÖn
VÐ cÇu
Thu phÝ chuyÓn tiÒn sîi thuû tinh
Chi tiÕp kh¸ch
.................
KÕt chuyÓn CPQL doanh nghiÖp
642
642
642
642
642
911
1121
1121
1111
1121
1111
642
3 000
3 000
944 545
100 000
12 142 000
796 553 121
Tæng céng 796 553 121 796 553 121
Ngêi lËp biÓu KÕ to¸n trëng Thñ trëng ®¬n vÞ
(Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn)
9. H¹ch to¸n x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô thµnh phÈm
Hµng ngµy khi mét nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh liªn quan ®Õn thµnh phÈm, tiªu
thô thµnh phÈm vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô thµnh phÈm th× kÕ to¸n c¨n cø vµo
c¸c ho¸ ®¬n b¸n hµng vµ c¸c chøng tõ nhËp xuÊt ®Ó vµo sæ nhËt ký chung.
Cuèi th¸ng, sau khi ®· h¹ch to¸n ®Çy ®ñ doanh thu b¸n hµng, gi¸ vèn hµng
b¸n, chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp th× kÕ to¸n tiÕn hµnh
kÕt chuyÓn sang TK911 ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô thµnh phÈm. KÕ to¸n
®Þnh kho¶n nh sau:
- KÕt chuyÓn doanh thu thuÇn
Nî TK511
Cã TK911
- KÕt chuyÓn gi¸ vèn hµng b¸n
Chuyªn ®Ò thùc tËp
Hoµng DiÖu Ly - KÕ to¸n 43D 48
Nî TK911
Cã TK632
- KÕt chuyÓn chi phÝ b¸n hµng
Nî TK911
Cã TK641
- KÕt chuyÓn chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp
Nî TK911
Cã TK642
Sau ®ã ghi vµo sæ nhËt ký chung vµ vµo sæ c¸i TK911. Tõ kÕt qu¶ h¹ch
to¸n kÕ to¸n lËp b¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh.
KÕt qu¶ tiªu thô = Doanh thu thuÇn - Gi¸ vèn hµng b¸n - Chi phÝ
b¸n hµng - Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp
Doanh thu thuÇn = Doanh thu b¸n hµng - C¸c kho¶n gi¶m trõ
doanh thu
B¶ng sè16
C«ng ty cæ phÇn tÊm lîp vµ vËt liÖu x©y dùng §«ng Anh
Sæ c¸i TK911
Th¸ng 1 n¨m 2005
Tªn tµi kho¶n: X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh
§¬n vÞ tÝnh: ®ång
TK§¦ Ngµy
CT
Sè hiÖu
CT
Néi dung chøng tõ
Nî Cã
Sè tiÒn Nî Sè tiÒn Cã
31/013
1/01
31/01
31/01
31/01
BK911
CPBH
CPQL
BK911
BK911
K/c gi¸ vèn hµng b¸n
K/c chi phÝ b¸n hµng
K/c chi phÝ qu¶n lý DN
KÕt chuyÓn doanh thu thuÇn
KÕt chuyÓn LN tõ SXKD
911
911
911
511
911
632
641
642
911
421
21110000000
767130553
796553121
419886198
23093569872
Tæng céng 23093569872 23093569872
Ngêi lËp biÓu KÕ to¸n trëng Thñ trëng ®¬n vÞ
B¶ng sè 17
Chuyªn ®Ò thùc tËp
Hoµng DiÖu Ly - KÕ to¸n 43D 49
C«ng ty cæ phÇn tÊm lîp vµ vËt liÖu x©y dùng §«ng Anh
B¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh
Th¸ng 1 n¨m 2005
B¶ng sè18
C«ng ty cæ phÇn tÊm lîp vµ vËt liÖu x©y dùng §«ng Anh
ChØ tiªu M· sè Sè tiÒn
Tæng doanh thu
C¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu
- ChiÕt khÊu th¬ng m¹i
- Gi¶m gi¸ hµng b¸n
- Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i
- ThuÕ TT§B, XNK
1. Doanh thu thuÇn
2. Gi¸ vèn hµng b¸n
3. Lîi nhuËn gép
4. Chi phÝ b¸n hµng
5. Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp
6. Lîi nhuËn thuÇn tõ ho¹t ®éng SXKD
7. Doanh thu ho¹t ®éng tµi chÝnh
8. Chi phÝ ho¹t ®éng tµi chÝnh
9. Lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh
10.Thu nhËp kh¸c
11.Chi phÝ kh¸c
12.Lîi nhuËn kh¸c
13.Tæng lîi nhuËn tríc thuÕ
14.ThuÕ thu nhËp doanh nghiÖp ph¶i nép
15.Lîi nhuËn sau thuÕ
01
03
04
05
06
07
10
11
20
21
22
30
31
32
40
41
42
50
60
61
70
23 093 569 872
0
0
0
0
0
23 093 569 872
21 110 000 000
1 983 569 872
767 130 553
796 553 121
419 886 198
5 931 043
52 628 479
(46 697 433)
0
0
0
373 188 765
104 492 854
268 695 911
Chuyªn ®Ò thùc tËp
Hoµng DiÖu Ly - KÕ to¸n 43D 50
Sæ c¸i TK421
Th¸ng 1 n¨m 2005
Tªn tµi kho¶n: Lîi nhuËn cha ph©n phèi
§¬n vÞ tÝnh: ®ång
TK§¦ Ngµy
CT
Sè hiÖu
CT
Néi dung chøng tõ
Nî Cã
Sè tiÒn Nî Sè tiÒn Cã
31/01
BK911
D ®Çu kú
K/c l·i SXKD
Céng ph¸t sinh
911
421
0
419 886 198
419 886 198
D cuèi kú 419 886 198
10. Ph©n tÝch kÕ ho¹ch tiªu thô vµ lîi nhuËn
§Ó biÕt ®îc t×nh h×nh tiªu thô vµ lîi nhuËn cña C«ng ty th× ta dùa vµo
b¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh cña c«ng ty ®Ó xem xÐt vµ ®Ó biÕt ®îc t×nh h×nh
biÕn ®éng cña nã ta dùa vµo sè liÖu cña hai kú liªn tiÕp ®Ó ®¸nh gi¸ bëi trªn ®ã
ph¶n ¸nh ®Çy ®ñ c¸c chØ tªu vÒ t×nh h×nh tiªu thô vµ lîi nhuËn còng nh c¸c
nh©n tè ¶nh hëng. Díi ®©y ta ph©n tÝch t×nh h×nh tiªu thô vµ lîi nhuËn cña
c«ng ty th¸ng 1/2005. Ta cã b¶ng b¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh
doanh vµ møc biÕn ®éng cña c¸c chØ tiªu chÝnh ¶nh hëng ®Õn sù thay ®æi lîi
nhuËn cña c«ng ty th¸ng 1/2005.
Chuyªn ®Ò thùc tËp
Hoµng DiÖu Ly - KÕ to¸n 43D 51
Sè tiÒn Møc biÕn ®éng
ChØ tiªu
M·
sè Th¸ng 12/2004 Th¸ng 1/2005 Sè tuyÖt ®èi
Sè t¬ng
®èi (%)
Tæng doanh thu
C¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu
- ChiÕt khÊu th¬ng m¹i
- Gi¶m gi¸ hµng b¸n
- Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i
- ThuÕ TT§B, XNK
1. Doanh thu thuÇn
2.Gi¸ vèn hµng b¸n
3.Lîi nhuËn gép
4.Chi phÝ b¸n hµng
5.Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp
6.LN thuÇn tõ ho¹t ®éng SXKD
7.DT ho¹t ®éng tµi chÝnh
8.Chi phÝ ho¹t ®éng tµi chÝnh
9.LN tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh
10.Thu nhËp kh¸c
11.Chi phÝ kh¸c
12.Lîi nhuËn kh¸c
13.Tæng lîi nhuËn tríc thuÕ
14.ThuÕ thu nhËp DN ph¶i nép
15.Lîi nhuËn sau thuÕ
01
03
04
05
06
07
10
11
20
21
22
30
31
32
40
41
42
50
60
61
70
13 959 463 638
0
0
0
0
0
13 959 463 638
12 516 000 000
1 443 463 638
370 957 662
524 329 497
548 176 479
5 354 166
47 449 243
(42 095 077)
0
0
0
506 081 402
141 702 792
364 378 610
23 093 569 872
0
0
0
0
0
23 093 569 872
21 110 000 000
1 983 569 872
767 130 553
796 553 121
419 886 198
5 931 043
52 628 479
(46 697 433)
0
0
0
373 188 765
104 492 854
268 695 911
9 134 106 234
9 134 106 234
8 594 000 000
396 172 891
272 223 624
-4 602 356
-37 209 938
-95 682 699
65,43
65,43
68,66
106,8
51,92
-10,93
-26,26
-26,24
Tõ kÕt qu¶ ë trªn ta thÊy C«ng ty Cæ phÇn tÊm lîp vµ vËt liÖu x©y dùng
§«ng Anh trong hai th¸ng 12/2004 vµ th¸ng 1/2005 t×nh h×nh tiªu thô vµ lîi
nhuËn cã nh÷ng biÕn ®éng t¬ng ®èi. MÆc dï th¸ng 1/2005 tæng gi¸ vèn hµng
b¸n cña c«ng ty cao h¬n rÊt nhiÒu so víi th¸ng 12 song tæng lîi nhuËn sau
thuÕ mµ c«ng ty thu ®îc l¹i thÊp h¬n th¸ng 12. §iÒu nµy chøng tá doanh
Chuyªn ®Ò thùc tËp
Hoµng DiÖu Ly - KÕ to¸n 43D 52
nghiÖp tuy ®· tiªu thô ®îc nhiÒu s¶n phÈm h¬n nhng cïng víi nã cã nh÷ng
chi phÝ vµ ho¹t ®éng kh¸c ph¸t sinh lµm ¶nh hëng ®Õn lµm gi¶m tæng lîi
nhuËn cña c«ng ty. Cô thÓ nh sau:
Tæng møc lîi nhuËn cña doanh nghiÖp kú nµy so víi kú tríc t¨ng gi¶m ®i
268 695 911 – 364 378 610 = -95 682 699(®ång)
T¬ng øng víi sè t¬ng ®èi gi¶m ®i:
-95 682 699/364 378 610 = -26,24%
Sù gi¶m ®i cña lîi nhuËn trong th¸ng nµy so víi th¸ng tríc do c¸c nh©n tè
¶nh hëng sau ®©y:
- Tæng doanh thu: Tæng doanh thu cã quan hÖ thuËn cïng chiÒu víi
tæng møc lîi nhuËn. NÕu tæng doanh thu t¨ng lªn th× tæng møc lîi nhuËn cña
c«ng ty còng t¨ng lªn mét c¸ch t¬ng øng vµ ngîc l¹i nÕu tæng doanh thu
gi¶m ®i th× lîi nhuËn còng theo ®ã gi¶m ®i. Bëi vËy, c«ng ty cÇn ph¶i cã biÖn
ph¸p t¨ng doanh thu b»ng hai c¸ch: T¨ng khèi lîng hµng b¸n ra vµ t¨ng gi¸
b¸n.
Theo sè liÖu cña c«ng ty th¸ng 1/2005 vµ th¸ng 12/2004, ta thÊy tæng
doanh thu cña th¸ng 1so víi th¸ng 12 t¨ng lªn:
23 093 569 872 – 13 959 463 638 = 9 134 106 234 (®ång) víi sè t¬ng ®èi
t¨ng lªn 65,43% vµ ®· lµm cho tæng møc lîi nhuËn cña c«ng ty t¨ng lªn
9134106234 ®ång.
- Gi¸ vèn hµng b¸n: Gi¸ vèn hµng b¸n lµ mét nh©n tè quan träng ¶nh
hëng trùc tiÕp vµ rÊt lín ®Õn tæng møc lîi nuËn cña c«ng ty. Bëi vËy, c«ng ty
cµng tiÕt kiÖm, gi¶m ®îc gi¸ vèn ®¬n vÞ s¶n phÈm bao nhiªu th× cµng tiÕt
kiÖm ®îc chi phÝ bÊy nhiªu vµ do ®ã tæng møc lîi nhuËn cña doanh nghiÖp
còng sÏ t¨ng lªn bÊy nhiªu.
Th¸ng 1/2005 gi¸ vèn hµng b¸n cña c«ng ty t¨ng lªn ®¸ng kÓ lµ 8 594 000
000 ®ång víi sè t¬ng ®èi t¨ng lªn 68,66% ®· lµm cho tæng møc lîi nhuËn
cña c«ng ty gi¶m ®i 8 594 000 000 ®ång.
- Chi phÝ b¸n hµng: Chi phÝ b¸n hµng lµ kho¶n chi phÝ cã liªn quan trùc
tiÕp ®Õn qu¸ tr×nh tiªu thô s¶n phÈm nh chi phÝ vËn chuyÓn, bèc dì, b¶o
Chuyªn ®Ò thùc tËp
Hoµng DiÖu Ly - KÕ to¸n 43D 53
qu¶n, tiÒn l¬ng, khuyÕn m¹i.... Chi phÝ b¸n hµng cµng gi¶m bao nhiªu, cµng
tiÕt kiÖm bao nhiªu th× lîi nhuËn cña c«ng ty cµng t¨ng lªn. Bëi vËy c«ng ty
muèn cã lîi nhuËn cao th× cÇn t×m mäi biÖn ph¸p lµm gi¶m chi phÝ b¸n hµng.
C«ng ty cæ phÇn tÊm lîp vµ vËt liÖu x©y dùng §«ng Anh cã chi phÝ b¸n hµng
cña th¸ng 1/2005 qu¸ cao, cao h¬n rÊt nhiÒu so víi th¸ng 12/2004 lµm gi¶m ®i
rÊt nhiÒu lîi nhuËn cña c«ng ty.
Cô thÓ: Chi phÝ b¸n hµng t¨ng lªn 396 172 891®ång ®· lµm cho tæng lîi
nhuËn cña c«ng ty gi¶m ®i t¬ng øng lµ 396 172 891®ång.
- Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp: Th«ng thêng chi phÝ qu¶n lý doanh
nghiÖp Ýt biÕn ®éng theo quy m« s¶n xuÊt kinh doanh. Song, nÕu chi phÝ nµy
cµng cao th× cµng lµm gi¶m tæng møc lîi nhuËn. C«ng ty cæ phÇn tÊm lîp
§«ng Anh ®· r¬i vµo t×nh tr¹ng lµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp kh«ng nh÷ng
t¨ng mµ cßn t¨ng h¬n nhiÒu: 272 223 624 ®ång lµm cho lîi nhuËn cña c«ng ty
bÞ gi¶m ®i t¬ng øng 272 223 624 ®ång.
- Lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh: NÕu lîi nhuËn nµy cµng cao th× cµng
lµm t¨ng tæng lîi nhuËn cña doanh nghiÖp bëi nã cã t¸c ®éng cïng chiÒu víi
tæng lîi nhuËn. Th¸ng 1/2005 lîi nhuËn thu ®îc tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh cña
c«ng ty gi¶m ®i 4 602 356 ®ång lµm cho lîi nhuËn cña c«ng ty gi¶m ®i 4 602
356 ®ång.
- ThuÕ thu nhËp doanh nghiÖp: ThuÕ thu nhËp doanh nghiÖp lµ kho¶n
mµ c«ng ty nép vµo ng©n s¸ch nhµ níc theo tû lÖ % tÝnh trªn tæng thu nhËp
do ®ã tû lÖ nµy cµng cao th× thuÕ thu nhËp cµng cao còng nh nÕu thu nhËp
cµng cao th× thuÕ cµng cao vµ sÏ cµng lµm gi¶m lîi nhuËn cña c«ng ty vµ
ngîc l¹i. Víi c«ng ty cæ phÇn tÊm lîp vµ vËt liÖu x©y dùng §«ng Anh th×
thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp th¸ng 1/2005 gi¶m ®i 37209938 ®ång lµm lîi
nhuËn t¨ng lªn t¬ng øng lµ 37209938 ®ång.
Tæng hîp tÊt c¶ c¸c nh©n tè lµm ¶nh hëng ®Õn tæng lîi nhuËn cña c«ng ty ®·
lµm lîi nhuËn cu¶ c«ng ty gi¶m ®i lµ: 9 134 106 234 - 8 594 000 000 - 396
172 891 - 272 223 624 - 4 602 356 + 37209 938 = 95 682 699®ång
Chuyªn ®Ò thùc tËp
Hoµng DiÖu Ly - KÕ to¸n 43D 54
Nh vËy ta thÊy th¸ng 1/2005 C«ng ty cæ phÇn tÊm lîp §«ng Anh cã
t×nh h×nh tiªu thô s¶n phÈm tèt h¬n nhiÒu, ®ã còng lµ mét xu híng tèt v× nã
sÏ më réng thÞ trêng tiªu thô s¶n phÈm cña c«ng ty, nã còng chøng tá doanh
nghiÖp ®ang ngµy cµng ®øng v÷ng trªn thÞ trêng. Song, ®iÒu mµ doanh
nghiÖp còng cÇn ph¶i quan t©m h¬n n÷a lµ lîi nhuËn cña doanh nghiÖp thÊp
h¬n mµ nhÊt lµ doanh thu cao h¬n nhiÒu mµ lîi nhuËn l¹i thÊp h¬n. Nguyªn
nh©n cña nã cã rÊt nhiÒu nhng nh÷ng nguyªn nh©n chñ yÕu nh ®· ph©n tÝch
ë trªn. Do ®ã c«ng ty muèn t¨ng lîi nhuËn th× ph¶i t×m c¸ch gi¶m gi¸ vèn
hµng b¸n, gi¶m chi phÝ b¸n hµng, gi¶m chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp vµ t×m
c¸ch t¨ng lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh. C«ng ty cÇn ph¸t huy h¬n n÷a kh¶
n¨ng kinh doanh cña m×nh ®Ó kh«ng nh÷ng hoµn thµnh kÕ ho¹ch tiªu thô vµ
lîi nhuËn mµ cßn ®¹t kÕt qu¶ cao nhÊt, gióp c«ng ty ®øng v÷ng trªn thÞ trêng
vµ ngµy cµng lín m¹nh.
Chuyªn ®Ò thùc tËp
Hoµng DiÖu Ly - KÕ to¸n 43D 55
PhÇn III
Hoµn thiÖn h¹ch to¸n Thµnh phÈm tiªu thô thµnh
phÈm vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô t¹i C«ng ty cæ
phÇn tÊm lîp vµ vËt liÖu x©y dùng §«ng Anh.
I. §¸nh gi¸ kh¸i qu¸t tæ chøc h¹ch to¸n thµnh phÈm, tiªu thô thµnh
phÈm vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô t¹i C«ng ty cæ phÇn tÊml îp vµ vËt liÖu
x©y dùng §«ng Anh.
Qua thêi gian t×m hiÓu vµ kh¶o s¸t thùc tÕ t¹i c«ng ty cæ phÇn tÊm lîp
vµ vËt liÖu x©y dùng §«ng Anh, em cã rót ra mét vµi nhËn xÐt vÒ t×nh h×nh
h¹ch to¸n nghiÖp vô thµnh phÈm, tiªu thô thµnh phÈm vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu
thô thµnh phÈm t¹i C«ng ty.
1. ¦u ®iÓm
Khi nÒn kinh tÕ chuyÓn sang c¬ chÕ thÞ trêng vµ c¬ chÕ nµy ngµy cµng thÞnh
hµnh vµ len lái, ®èi víi c¸c c«ng ty ®ßi hái ph¶i b¾t nhÞp víi c¬ chÕ míi vµ
viÖc b¾t nhÞp nµy kh«ng ph¶i lµ chuyÖn ®¬n gi¶n bëi ph¶i b¾t nhÞp nh thÕ
nµo vµ b»ng c¸ch nµo ®Ó kh«ng qu¸ sím vµ còng kh«ng qu¸ muén mµ vÉn
mang l¹i hiÖu qu¶ cao nhÊt. C«ng ty cæ phÇn tÊm lîp vµ vËt liÖu x©y dùng
§«ng Anh ®· rÊt n¨ng ®éng trong viÖc chuyÓn ®æi c¬ chÕ, ®· cè g¾ng trang bÞ
m¸y mãc thÕt bÞ vµ s¶n xuÊt thªm s¶n phÈm còng nh n©ng cao chÊt lîng s¶n
phÈm phï hîp víi nhu cÇu cña thÞ trêng hiÖn nay. S¶n phÈm cña c«ng ty
ngµy cµng cã uy tÝn trªn thÞ trêng vµ ®îc thÞ trêng chÊp nhËn. So víi tríc
®©y th× nh÷ng n¨m gÇn ®©y chÊt lîng s¶n phÈm cña c«ng ty ®· n©ng lªn râ
rÖt, tæng gi¸ trÞ s¶n xuÊt cña toµn c«ng ty ®· t¨ng lªn rÊt nhiÒu, ®êi sèng cña
c¸n bé c«ng nh©n viªn ®îc c¶i thiÖn vµ ®Æc biÖt lµ kÕt qu¶ ho¹t ®éng cña
c«ng ty ngµy cµng cao. KÕt qu¶ ®ã cã ®îc lµ nhê cã bé m¸y l·nh ®¹o n¨ng
®éng, s¸ng t¹o, nhiÖt t×nh cã bÒ dµy kinh nghiÖm, ®éi ngò c¸n bé khoa häc kü
thuËt nghiÖp vô chuyªn m«n v÷ng vµng, thêng xuyªn cã mÆt kÞp thêi trªn c¸c
lÜnh vùc.
Chuyªn ®Ò thùc tËp
Hoµng DiÖu Ly - KÕ to¸n 43D 56
Cïng víi sù ph¸t triÓn vµ lín m¹nh cña C«ng ty, c«ng t¸c qu¶n lý nãi
chung vµ c«ng t¸c kÕ to¸n nãi riªng ®· kh«ng ngõng ®îc cñng cè vµ hoµn
thiÖn. KÕ to¸n ®· ph¸t huy ®îc vai trß cña m×nh trong qu¶n lý kinh doanh
cña C«ng ty, gãp phÇn kh«ng nhá vµo sù thµnh c«ng cña C«ng ty, trong ®ã
c«ng t¸c h¹ch to¸n thµnh phÈm, tiªu thô thµnh phÈm vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu
thô thµnh phÈm còng dÇn ®îc hoµn thiÖn vµ ®¸p øng ®îc nhu cÇu cung cÊp
th«ng tin cho c¸c nhµ qu¶n lý. C¸c u ®iÓm cô thÓ cña kÕ to¸n nãi chung vµ
c«ng t¸c h¹ch to¸n thµnh phÈm, tiªu thô thµnh phÈm vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu
thô thµnh phÈm t¹i c«ng ty nãi riªng ®îc thÓ hiÖn trªn nh÷ng mÆt sau ®©y:
1.1. VÒ tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n:
C«ng ty ®· cã ®éi ngò kÕ to¸n ®Çy n¨ng lùc vµ kinh nghiÖm lµm viÖc víi tinh
thÇn tr¸ch nhiÖm cao, bé m¸y kÕ to¸n ®îc tæ chøc s¾p xÕp phï hîp víi yªu
cÇu vµ kh¶ n¨ng tr×nh ®é cña tõng ngêi. Mçi nh©n viªn trong phßng kÕ to¸n
C«ng ty ®îc ph©n c«ng mét m¶ng c«ng viÖc nhÊt ®Þnh trong chuçi m¾t xÝch
c«ng viÖc chung. ChÝnh sù ph©n c«ng ®ã trong c«ng t¸c kÕ to¸n ®· t¹o ra sù
chuyªn m«n ho¸ trong c«ng t¸c kÕ to¸n, tr¸nh chång chÐo c«ng viÖc, tõ ®ã
n©ng cao hiÖu qu¶ cña c«ng t¸c kÕ to¸n, gióp cho mçi nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t
sinh ®îc gi¶i quyÕt nhanh chãng, râ rµng theo sù ph©n c«ng c«ng viÖc ®· cã
s½n.
Ngoµi ra bé m¸y kÕ to¸n cña c«ng ty cßn ®îc tæ chøc theo h×nh thøc
tËp trung t¹o ®iÒu kiÖn cho kÕ to¸n trëng kiÓm tra, chØ ®¹o nghiÖp vô tËp
trung thèng nhÊt, ®¶m b¶o sù l·nh ®¹o cña C«ng ty ®èi víi toµn bé ho¹t ®éng
s¶n xuÊt kinh doanh vµ c«ng t¸c kÕ to¸n. §ång thêi t¹o ra sù chuyªn m«n ho¸
c«ng viÖc ®èi víi c¸c nh©n viªn kÕ to¸n còng nh viÖc trang bÞ c¸c ph¬ng
tiÖn kü thuËt, tÝnh to¸n, xö lý th«ng tin.
1.2. VÒ chøng tõ sæ s¸ch:
HÇu hÕt hÖ thèng chøng tõ vµ sæ s¸ch kÕ to¸n ®Òu tu©n thñ chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn
hµnh. PhÇn lín hÖ thèng sæ s¸ch ë c«ng ty kh¸ ®»y ®ñ, tØ mØ, viÖc ghi chÐp vµ
më sæ s¸ch theo quy ®Þnh do vËy c«ng viÖc phÇn hµnh kÕ to¸n ®îc thùc hiÖn
kh¸ tr«i ch¶y. Cïng víi viÖc h¹ch to¸n trªn c¸c sæ tæng hîp, C«ng ty cßn më
Chuyªn ®Ò thùc tËp
Hoµng DiÖu Ly - KÕ to¸n 43D 57
c¸c sæ chi tiÕt, c¸c b¶ng kª ®Ó theo dâi chi tiÕt tõng lo¹i thµnh phÈm, chi phÝ
vµ doanh thu. ViÖc lËp vµ lu©n chuyÓn c¸c chøng tõ ®Òu ®îc kÕ to¸n thùc
hiÖn rÊt nghiªm ngÆt theo chÕ ®é quy ®Þnh ®¶m b¶o tÝnh kh¸ch quan vµ tu©n
thñ c¸c chøng tõ.
Ngoµi ra trªn c¸c trang sæ nh sæ c¸i hay sæ chi tiÕt c¸c tµi kho¶n, phÇn tµi
kho¶n ®èi øng C«ng ty ®Òu ghi râ tµi kho¶n ®èi øng nî vµ tµi kho¶n ®èi øng
cã tõ ®ã gióp cho viÖc theo dâi ®îc dÔ dµng.
Chøng tõ ®îc lu©n chuyÓn vµ cã kÕt cÊu mét c¸ch hîp lý phï hîp víi ®Æc
®iÓm ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty. HÖ thèng sæ s¸ch, chøng tõ
®îc lËp vµ lu©n chuyÓn mét c¸ch khoa häc, ng¨n n¾p t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi
cho viÖc t×m kiÕm, lu tr÷, b¶o qu¶n vµ viÖc h¹ch to¸n c¸c nghiÖp vô kinh tÕ
ph¸t sinh ®îc kÞp thêi ®Çy ®ñ vµ chÝnh x¸c.
1.3. VÒ h¹ch to¸n thµnh phÈm, tiªu thô thµnh phÈm vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶
tiªu thô:
ViÖc h¹ch to¸n thµnh phÈm, tiªu thô thµnh phÈm vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶
tiªu thô lu«n ®îc ghi chÐp ®Çy ®ñ ®¶m b¶o c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh
liªn quan kh«ng bÞ bá sãt hay ghi chÐp sai. ViÖc h¹ch to¸n thµnh phÈm ®îc
chi tiÕt theo tõng lo¹i gióp thuËn lîi trong viÖc theo dâi nh÷ng biÕn ®éng cña
thµnh phÈm tõ ®ã qu¶n lý ®îc tèt h¬n. Gi¸ vèn hµng b¸n ®îc x¸c ®Þnh riªng
cho tõng lo¹i thµnh phÈm, x¸c ®Þnh theo tõng th¸ng gióp cho viÖc h¹ch to¸n
®îc râ rµng. H¹ch to¸n doanh thu vµ chi phÝ ®îc thùc hiÖn râ rµng, cuèi kú
kÕt chuyÓn ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô. §Æc biÖt trong c«ng t¸c h¹ch to¸n chi
phÝ, c«ng ty ®· më c¸c sæ chi tiÕt chi phÝ râ rµng ®Ó theo dâi tõng lo¹i chi phÝ.
§èi víi chi phÝ b¸n hµng, c«ng ty chi tiÕt ra thµnh chi phÝ liªn quan ®Õn tiÒn
l¬ng, b¶o hiÓm x· héi riªng vµ c¸c chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c riªng; víi chi phÝ
qu¶n lý doanh nghiÖp C«ng ty chi tiÕt ra thµnh chi phÝ vÒ l¬ng nh©n viªn
qu¶n lý, chi phÝ vÒ ®å dïng v¨n phßng, chi phÝ vÒ khÊu hao TSC§... §iÒu nµy
lµ rÊt hîp lý khi trong th¸ng c«ng ty ph¸t sinh nhiÒu c¸c nghiÖp vô liªn quan
®Õn chi phÝ tõ ®ã thuËn lîi khi ®èi chiÕu, còng nh theo dâi sù biÕn ®éng cña
tõng lo¹i chi phÝ, gióp cho viÖc qu¶n lý ®îc chÆt chÏ h¬n.
Chuyªn ®Ò thùc tËp
Hoµng DiÖu Ly - KÕ to¸n 43D 58
Nh×n chung, víi nh÷ng thµnh tùu ®· ®¹t ®îc trong thêi gian qua ®· ph¶n
¸nh mét c¸ch trung thùc nhÊt sù cè g¾ng, nç lùc cña toµn thÓ c¸n bé c«ng
nh©n viªn trong C«ng ty nãi chung vµ phßng kÕ to¸n nãi riªng. C«ng t¸c kÕ
to¸n nãi chung vµ c«ng t¸c h¹ch to¸n thµnh phÈm, tiªu thô thµnh phÈm vµ x¸c
®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô nãi riªng ®· ®¸p øng ®îc nhu cÇu cña qu¶n lý vµ h¹ch
to¸n.
2. Mét sè h¹n chÕ:
Nh÷ng thµnh tùu trong c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n ®· ®ãng gãp kh«ng
nhá vµo sù thµnh c«ng cña C«ng ty song bªn c¹nh nh÷ng thµnh tùu vÉn cßn
nh÷ng víng m¾c, nh÷ng tån t¹i mµ c¸c nhµ qu¶n lý nãi chung vµ c¸c c¸n bé
kÕ to¸n nãi riªng cÇn ph¶i quan t©m ®Ó cã biÖn ph¸p xö lý kÞp thêi, n©ng cao
h¬n n÷a hiÖu qu¶ cña c«ng t¸c kÕ to¸n còng nh hiÖu qu¶ cña viÖc tæ chøc
h¹ch to¸n thµnh phÈm, tiªu thô thµnh phÈm vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô thµnh
phÈm t¹i C«ng ty cæ phÇn tÊm lîp vµ vËt liÖu x©y dùng §«ng Anh. Nh÷ng h¹n
chÕ ®ã ®îc béc lé ë nh÷ng ®iÓm sau:
2.1. VÒ chøng tõ sæ s¸ch
C«ng ty kh«ng sö dông nhËt ký ®Æc biÖt nh nhËt ký b¸n hµng, nhËt ký thu
tiÒn... nªn tÊt c¶ c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh ®Òu ®îc h¹ch to¸n vµo sæ
nhËt ký chung. Do ®ã dÉn ®Õn t×nh tr¹ng lµ sè liÖu trªn sæ nhËt ký chung dµy
®Æc, khã theo dâi, ®Æc biÖt lµ khã theo dâi vµ kiÓm so¸t ®îc t×nh h×nh tiªu thô
cña C«ng ty.
MÆc dï hÇu hÕt c¸c sæ s¸ch chøng tõ cña C«ng ty ®Òu tu©n theo chÕ ®é
kÕ to¸n hiÖn hµnh song riªng sæ chi tiÕt TK131 l¹i kh¸c. Th«ng thêng mçi
mét sæ chi tiÕt chØ më riªng cho mét ®èi tîng cßn sæ c¸i lµ më chung nhng
ë ®©y sæ chi tiÕt TK131 l¹i theo dâi chung cho tÊt c¶ c¸c ®èi tîng, kh«ng
tu©n thñ chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh dÉn ®Õn t×nh tr¹ng khã theo dâi c¸c ®èi
tîng c«ng nî, khã tæng hîp, dÔ x¶y ra t×nh tr¹ng nhÇm lÉn hoÆc bá sãt.
Ngoµi ra, ®¸ng lÏ chøng tõ ph¶i ®îc cËp nhËt hµng ngµy ®Ó ngµy nµo
ghi sæ ngµy ®ã sÏ dÔ dµng cho viÖc ®Þnh kho¶n, theo dâi c¸c nghiÖp vô kinh tÕ
ph¸t sinh, tr¸nh t×nh tr¹ng chång chÊt nghiÖp vô ph¸t sinh. ThÕ nhng ë C«ng
Chuyªn ®Ò thùc tËp
Hoµng DiÖu Ly - KÕ to¸n 43D 59
ty hÇu nh ®Õn cuèi th¸ng thñ kho míi chuyÓn ho¸ ®¬n chøng tõ lªn phßng kÕ
to¸n, do vËy kÕ to¸n thµnh phÈm kh«ng theo dâi ®îc sè lîng thµnh phÈm
trong th¸ng vµ khiÕn cho c«ng t¸c kÕ to¸n bÞ dån vµo cuèi th¸ng.
2.2. VÒ hÖ thèng tµi kho¶n
HiÖn nay, C«ng ty vÉn ®ang sö dông hÖ thèng tµi kho¶n theo chÕ ®é kÕ
to¸n hiÖn hµnh, ban hµnh theo quyÕt ®Þnh 1141-TC/Q§/C§KT ngµy 1/1/1995
cña Bé trëng Bé Tµi ChÝnh ban hµnh vµ cã söa ®æi mµ kh«ng ®iÒu chØnh tµi
kho¶n ®Ó phï hîp víi ®Æc ®iÓm cña C«ng ty, còng nh cha tiÕn hµnh ®æi míi
cho phï hîp víi chÕ ®é chung.
2.3. VÒ h¹ch to¸n thµnh phÈm
2.3.1. VÒ h¹ch to¸n chi tiÕt thµnh phÈm:
§Ó h¹ch to¸n chi tiÕt thµnh phÈm C«ng ty ®· sö dông ph¬ng ph¸p thÎ song
song. Tuy nhiªn trªn thùc tÕ c¶ phßng kÕ to¸n, c¶ kho thµnh phÈm vµ phßng
kinh doanh tiÕp thÞ cña C«ng ty ®Òu theo dâi sè lîng thµnh phÈm nhËp –
xuÊt - tån g©y ra tèn thêi gian vµ t¹o nªn mét sù trïng lÆp kh«ng cÇn thiÕt.
2.3.2. VÒ h¹ch to¸n tæng hîp thµnh phÈm:
C«ng ty h¹ch to¸n hµng tån kho theo ph¬ng ph¸p kª khai thêng
xuyªn nhng kú tÝnh gi¸ thµnh cña C«ng ty l¹i lµ cuèi th¸ng v× vËy kÕ to¸n
tæng hîp chØ ®îc tiÕn hµnh vµo cuèi th¸ng. Sau khi cã gi¸ thµnh do bé phËn
kÕ to¸n chuyÓn sang, khi ®ã kÕ to¸n míi tÝnh gi¸ vèn hµng b¸n, ®Þnh kho¶n vµ
ghi vµo sæ nhËt ký chung vµ c¸c sæ c¸i cã liªn quan. V× vËy dÉn ®Õn t×nh tr¹ng
trong th¸ng th× mÆc dï cã nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh nhng l¹i kh«ng thÓ
h¹ch to¸n, c«ng viÖc ph©n bè kh«ng ®Òu trong th¸ng mµ bÞ dån vµo cuèi
th¸ng. ChÝnh ®iÒu nµy còng lµ mét h¹n chÕ rÊt lín lµm ¶nh hëng ®Õn chÊt
lîng c«ng viÖc còng nh viÖc theo dâi sù biÕn ®éng cña thµnh phÈm.
2.4. VÒ h¹ch to¸n tiªu thô thµnh phÈm vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô
- VÒ h¹ch to¸n doanh thu vµ gi¸ vèn hµng b¸n
Khi cã mét nghiÖp vô liªn quan ®Õn viÖc tiªu thô hµng ho¸ ®¸ng lÏ kÕ
to¸n võa ®Þnh kho¶n ®Ó ph¶n ¸nh gi¸ vèn hµng b¸n, võa ®Þnh kho¶n ghi nhËn
doanh thu ®Ó thÊy ®îc sù biÕn ®éng cña thµnh phÈm còng nh theo dâi ®îc
Chuyªn ®Ò thùc tËp
Hoµng DiÖu Ly - KÕ to¸n 43D 60
doanh thu cña sè s¶n phÈm xuÊt b¸n ®ång thêi sÏ ®¶m b¶o ®îc tr×nh tù ghi
chÐp. Tuy nhiªn ë C«ng ty kÕ to¸n chØ ®Þnh kho¶n ghi nhËn doanh thu cßn gi¸
vèn hµng b¸n th× ®Ó ®Õn cuèi th¸ng sau khi tÝnh ®îc gi¸ vèn míi dÞnh kho¶n.
Nh vËy võa kh«ng ®¶m b¶o ®îc tr×nh tù ghi chÐp kÕ to¸n vÒ ghi
doanh thu vµ gi¸ vèn, võa dÉn ®Õn t×nh tr¹ng khã theo dâi, qu¶n lý.
- VÒ h¹ch to¸n c¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu
Doanh thu hµng th¸ng cña C«ng ty cæ phÇn tÊm lîp vµ vËt liÖu x©y dùng §«ng
Anh lµ t¬ng ®èi lín, sè lîng kh¸ch hµng ngµy cµng ®«ng, ®Ó khuyÕn khÝch
kh¸ch hµng C«ng ty sö dông chÝnh s¸ch gi¶m gi¸ hµng b¸n ®èi víi kh¸ch hµng
mua thêng xuyªn, æn ®Þnh, mua víi sè lîng lín vµ thanh to¸n ngay b»ng
tiÒn mÆt hoÆc thanh to¸n tríc h¹n lµ rÊt ®óng, nã sÏ biÖn ph¸p tÝch cùc ®Ó l«i
kÐo kh¸ch hµng, gi¶m chiÕm dông vèn. Nhng viÖc c«ng ty h¹ch to¸n kho¶n
gi¶m gi¸ nµy vµo bªn Nî TK511 lµ kh«ng ®óng vµ còng kh«ng thÓ coi ®©y lµ
kho¶n gi¶m gi¸ hµng b¸n ®îc mµ ph¶i coi ®©y lµ kho¶n chiÕt khÊu. MÆc dï
hiÖn nay sè lîng kh¸ch thanh to¸n ngay, thanh to¸n tríc h¹n... ®Ó ®îc
hëng gi¶m gi¸ lµ Ýt nhng C«ng ty cßn ho¹t ®éng l©u dµi, biÕt ®©u sau nµy l¹i
cã sù thay ®æi, sè lîng kh¸ch hµng quen thuéc nhiÒu lªn theo thêi gian,
lîng kh¸ch hµng thanh to¸n ngay l¹i t¨ng lªn..., do ®ã C«ng ty kh«ng nªn
h¹ch to¸n chung ghi Nî TK511 v× nh vËy dÉn ®Õn t×nh tr¹ng khã theo dâi sau
nµy vµ kh«ng ®óng theo chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh v× ®¸ng lÏ nh vËy ph¶i
h¹ch to¸n vµo tµi kho¶n chiÕt khÊu thanh to¸n vµ chiÕt khÊu th¬ng m¹i, cßn
gi¶m gi¸ hµng b¸n chØ sö dông khi hµng kh«ng ®óng mÉu m·, kÐm phÈm chÊt
hoÆc giao hµng kh«ng ®óng thêi h¹n...
- VÒ h¹ch to¸n c¸c kho¶n ph¶i thu
§©y lµ mét bé phËn quan träng trong tæng tµi s¶n lu ®éng cña C«ng ty.
Nã lµ mét trong nh÷ng yÕu tè quyÕt ®Þnh sù sèng cßn cña C«ng ty bëi nã ¶nh
hëng ®Õn vßng quay cña vèn, ®Õn c¸c tû suÊt tµi chÝnh ph¶n ¸nh hiÖu qu¶
kinh doanh cña C«ng ty. Tuy nhiªn, hiÖn nay c«ng ty vÉn ®Ó kh¸ch hµng
chiÕm dông vèn qu¸ lín so víi tæng TSL§ vµ ®Çu t ng¾n h¹n, sè lîng kh¸ch
Chuyªn ®Ò thùc tËp
Hoµng DiÖu Ly - KÕ to¸n 43D 61
hµng nî lµ rÊt ®«ng vµ sè tiÒn nî l¹i rÊt lín lµm gi¶m hiÖu qu¶ sö dông vèn
cña c«ng ty.
Ngoµi ra khi h¹ch to¸n chi tiÕt c¸c kho¶n ph¶i thu cña kh¸ch hµng c«ng
ty nªn h¹ch to¸n vµ ghi sæ chi tiÕt râ rµng, theo dâi cho tõng ®èi tîng c«ng
nî, ngµy chøng tõ ph¸t sinh trªn TK131 cho tõng ®èi tîng.
- VÒ chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp:
MÆc dï ë C«ng ty cã rÊt nhiÒu h×nh thøc tiªu thô s¶n phÈm cã thÓ b¸n
cho c«ng tr×nh, cã thÓ b¸n cho ®¹i lý, b¸n cho cöa hµng... nhng hÇu nh ®Òu
b¸n theo ®¬n ®Æt hµng hoÆc hîp ®ång mua b¸n hµng ho¸. H¬n n÷a, do ®Æc
®iÓm cña s¶n phÈm lµ tÊm lîp, phôc vô cho x©y dùng nªn cã nh÷ng th¸ng
c«ng tr×nh x©y dùng nhiÒu, hîp ®ång nhiÒu vµ ngîc l¹i cã nh÷ng th¸ng Ýt
dÉn ®Õn doanh thu gi÷a c¸c th¸ng kh¸c nhau, cã th¸ng nhiÒu vµ cã th¸ng Ýt.
Do ®ã, nÕu th¸ng nµo C«ng ty còng kÕt chuyÓn toµn bé chi phÝ b¸n
hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp vµo tµi kho¶n x¸c ®Þnh kÕt qu¶ trong
th¸ng sÏ kh«ng ph¶n ¸nh chÝnh x¸c ®îc hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh
nghiÖp bëi chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp ph¸t sinh hµng
th¸ng ë C«ng ty lµ rÊt lín. H¬n n÷a chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh
nghiÖp l¹i kh«ng chi tiÕt cho tõng lo¹i s¶n phÈm nªn rÊt khã theo dâi vµ nh
vËy sæ chi tiÕt chi phÝ vµ sæ c¸i hai lo¹i chi phÝ ®ã gièng nhau. C«ng ty cÇn cã
mét gi¶i ph¸p ph©n bæ chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp cho
hîp lý sao cho ph¶n ¸nh ®óng nhÊt hiÖu qu¶ kinh doanh cña toµn c«ng ty.
- VÒ viÖc x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô:
C«ng ty chØ cã hai lo¹i s¶n phÈm chÝnh lµ tÊm lîp AC vµ tÊm lîp KLM, sè
lîng nghiÖp vô ph¸t sinh cho hai lo¹i s¶n phÈm nµy lµ nhiÒu vµ c«ng ty lu«n
s¶n xuÊt víi khèi lîng rÊt lín, viÖc tiªu thô hai lo¹i s¶n phÈm nµy quyÕt ®Þnh
sù sèng cßn cña C«ng ty v× vËy viÖc ®¸nh gi¸ ®îc hiÖu qu¶ kinh doanh cña
tõng lo¹i s¶n phÈm ®Ó tõ ®ã cã sù ®iÒu chØnh hîp lý cho tõng lo¹i s¶n phÈm
®¶m b¶o viÖc tiªu thô ®¹t hiÖu qu¶ cao nhÊt lµ ®iÒu mµ doanh nghiÖp cÇn ph¶i
u tiªn quan t©m. Mµ hiÖn nay viÖc theo dâi vµ ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ tiªu thô cña
c«ng ty míi chØ thùc hiÖn tæng hîp chung cho c¶ hai lo¹i s¶n phÈm mµ cha
Chuyªn ®Ò thùc tËp
Hoµng DiÖu Ly - KÕ to¸n 43D 62
theo dâi vµ tÝnh ra kÕt qu¶ riªng cho tõng lo¹i do ®ã kh«ng ®¸nh gi¸ ®îc hiÖu
qu¶ chÝnh x¸c cña tõng lo¹i s¶n phÈm v× vËy viÖc ®iÒu chØnh trong s¶n xuÊt
cßn cha hîp lý vµ cha mang l¹i hiÖu qu¶ cao nhÊt.
II. Mét sè kiÕn nghÞ nh»m hoµn ®Èy m¹nh c«ng t¸c tiªu thô thµnh phÈm,
n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty.
1. N©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm
Khi nÒn kinh tÕ cµng ph¸t triÓn th× nhu cÇu tho¶ m·n cña con ngêi
còng t¨ng lªn, kh«ng chØ ®ßi hái vÒ sè lîng mµ ngµy cµng ®ßi hái cao h¬n c¶
vÒ chÊt lîng s¶n phÈm do ®ã chÊt lîng s¶n phÈm dÇn trë thµnh yÕu tè ®îc
quan t©m hµng ®Çu khi ngêi tiªu dïng lùa chän s¶n phÈm. ChÝnh bëi lÏ ®ã
mµ doanh nghiÖp muèn chiÕm lÜnh ®îc thÞ trêng tiªu thô th× ph¶i cã biÖn
ph¸p n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm. B»ng viÖc n¨ng ®éng trong t×m kiÕm c¸c
nguån nguyªn vËt liÖu ®Çu vµo víi chÊt lîng tèt b»ng c¸ch: duy tr× c¸c b¹n
hµng cò uy tÝn, ®ång thêi t×m kiÕm thªm c¸c b¹n hµng míi cã thÓ cung cÊp
nguyªn vËt liÖu míi víi chÊt lîng tèt h¬n. Thùc hiÖn tèt viÖc ¸p dông chÕ ®é
khÊu hao m¸y mãc thiÕt bÞ phôc vô s¶n xuÊt ®Ó cã thÓ ®æi míi n©ng cÊp m¸y
mãc kÞp thêi ®¶m b¶o ®¸p øng ®îc yªu cÇu cña s¶n xuÊt, ¸p dông tiÕn bé
khoa häc kü thuËt míi vµo s¶n xuÊt ®Ó ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm vÒ mµu s¾c, kiÓu
d¸ng, líp m¹, ®é dÇy...
2. Gi¶m gi¸ thµnh s¶n phÈm s¶n xuÊt ra
Kh«ng chØ cã chÊt lîng mµ gi¸ c¶ còng lµ yÕu tè cÇn quan t©m khi s¶n xuÊt
s¶n phÈm. Bëi s¶n phÈm cã chÊt lîng cao mµ gi¸ thµnh còng qu¸ cao th×
còng kh«ng ®¹t ®îc hiÖu qu¶ tiªu thô cao, ngêi tiªu dïng sÏ kh«ng thÓ mua
víi sè lîng lín vµ nhÊt lµ trong thêi buæi c¹nh tranh thÞ trêng ngµy mét gay
g¾t nµy th× ®iÒu ®ã l¹i cµng khã kh¨n h¬n. Kh¸ch hµng sÏ ®i t×m s¶n phÈm
thay thÕ, gi¸ rÎ h¬n mµ vÉn ®¶m b¶o chÊt lîng. V× thÕ c«ng ty cÇn ph¶i t×m ra
gi¶i ph¸p ®Ó gi¶m gi¸ thµnh s¶n xuÊt nhng chÊt lîng kh«ng gi¶m b»ng c¸ch:
tiÕt kiÖm chi phÝ s¶n xuÊt, sö dông ®óng ®Þnh møc vËt t, gi¶m hao hôt trong
®Þnh møc, ®èi víi c¸c hao hôt ngoµi ®Þnh møc ph¶i quy ®Þnh râ rµng vÒ tr¸ch
nhiÖm ®Òn bï ®Ó ngêi lao ®éng cã tr¸ch nhiÖm cao h¬n víi c«ng viÖc cña
Chuyªn ®Ò thùc tËp
Hoµng DiÖu Ly - KÕ to¸n 43D 63
m×nh, n¨ng ®éng trong t×m kiÕm nguån hµng míi gi¸ rÎ mµ ®¶m b¶o chÊt
lîng.
3. Hoµn thiÖn tæ chøc tèt c«ng t¸c b¸n hµng
- CÇn quan t©m ®Õn vÊn ®Ò nghiªn cøu thÞ trêng: tËp trung nghiªn cøu
thÞ trêng mét c¸ch cô thÓ, chÆt chÏ dùa trªn c¸c tµi liÖu thu thËp ®îc, tuyÖt
®èi kh«ng lµm theo c¶m tÝnh. C«ng ty nªn thu thËp th«ng tin trªn thÞ trêng vÒ
chñng lo¹i hµng ho¸ mµ c«ng ty kinh doanh còng nh sù thÝch øng cña s¶n
phÈm s¶n xuÊt ra trªn thÞ trêng nh thÕ nµo. Ngêi lµm c«ng t¸c nµy kh«ng
chØ lµm t¹i chç, bµn vµ ph©n tÝch c¸c sè liÖu s½n cã mµ ph¶i n¨ng ®éng, tÝch
cùc ®i s©u vµo ®Þa bµn thùc tÕ. C¸c th«ng tin ph¶i ph¶n ¸nh ®îc nh÷ng vÊn ®Ò
cña thÞ trêng vÒ hµng ho¸, gi¸ c¶, cung c¸ch phôc vô biÕn ®éng cña thÞ
trêng, xu thÕ cña ngêi tiªu dïng... cô thÓ lµ ph¶i n¾m v÷ng ®Æc ®iÓm tõng
khu vùc thÞ trêng, ph¶i tr¶ lêi ®îc c¸c c©u hái: Kh¸ch hµng khen, chª s¶n
phÈm ë ®iÓm nµo; s¶n lîng tõng thêi kú nhÊt ®Þnh thay ®æi nh thÕ nµo; gi¸
c¶ ®· hîp lý cha; kh¸ch hµng cã yªu cÇu g× vÒ dÞch vô hoÆc c¸ch thøc b¸n
hµng? Tõ viÖc nghiªn cøu thÞ trêng sÏ cho ngêi s¶n xuÊt cã c¸i nh×n tæng
thÓ vÒ nhu cÇu vµ thÞ hiÕu cña ngêi tiªu dïng ®Ó t×m ra ph¬ng thøc s¶n xuÊt
vµ b¸n hµng cho phï hîp.
- Ch¨m sãc kh¸ch hµng quen thuéc: C«ng ty nªn më réng h¬n n÷a c¸c
h×nh thøc khuyÕn m¹i nh thùc hiÖn nhiÒu chiÕt khÊu h¬n n÷a ®èi víi kh¸ch
hµng, thay ®æi tû lÖ chiÕt khÊu, hay ngoµi c¸c h×nh thøc chiÕt khÊu C«ng ty
nªn thëng thªm cho nh÷ng kh¸ch hµng mua nhiÒu, quen thuéc vµo cuèi kú
vµ h×nh thøc thëng nªn th«ng b¸o tríc ®Ó lµm môc tiªu phÊn ®Êu cho kh¸ch
hµng...
- Víi c¸c kh¸ch hµng míi: C«ng ty nªn cã chÝnh s¸ch b¸n hµng cëi më
víi hä, víi c¸c kh¸ch hµng mua víi khèi lîng lín hay thanh to¸n ngay b»ng
c¸ch t¨ng thªm tû lÖ gi¶m gi¸, chiÕt khÊu ®Ó thu hót kh¸ch hµng, gi¶m chiÕm
dông vèn lµm t¨ng tèc ®é lu©n chuyÓn vèn.
- T×m kiÕm kh¸ch hµng tiÒm n¨ng th«ng qua ®éi ngò b¸n hµng chuyªn
nghiÖp, nhiÒu kinh nghiÖm, n¨ng ®éng s¸ng t¹o, nhiÖt t×nh trong c«ng viÖc. §i
Chuyªn ®Ò thùc tËp
Hoµng DiÖu Ly - KÕ to¸n 43D 64
s©u vµo tõng c«ng tr×nh dù ¸n, c¸c së ®Çu t vµ c¸c chñ thÇu x©y dùng ®Ó t×m
kiÕm ®¬n ®Æt hµng. C«ng ty còng nªn cã c¸c h×nh thøc thëng cho c¸c nh©n
viªn b¸n hµng cã doanh thu b¸n hµng cao trong n¨m ®Ó ®éng viªn tinh thÇn
tr¸ch nhiÖm lµm viÖc cña hä.
- C«ng ty nªn tæ chøc m¹ng líi b¸n hµng trªn c¬ së nghiªn cøu c¸c thÞ
trêng ph©n phèi s¶n phÈm vµ c¸c kªnh giao, nhËn, kÕt thóc qu¸ tr×nh s¶n xuÊt
kinh doanh. §ång thêi nªn më réng h×nh thøc b¸n hµng t¹i c¸c bé phËn giíi
thiÖu s¶n phÈm ®Ó thu thËp ®îc nhiÒu th«ng tin tõ phÝa kh¸ch hµng lµm c¬ së
®Ó ®a ra c¸c quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n, võa tr¸nh t×nh tr¹ng kh¸ch hµng ph¶i chê
®îi t¹i c«ng ty vµo nh÷ng ngµy sèt tÊm lîp.
- Thùc hiÖn tèt h¬n n÷a c«ng t¸c qu¶ng c¸o, giíi thiÖu s¶n phÈm nh
qu¶ng c¸o trªn c¸c ph¬ng tiÖn truyÒn thanh, truyÒn h×nh, trªn b¸o chÝ, tham
gia c¸c héi trî triÓn l·m...
III. Mét sè kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n thµnh phÈm,
tiªu thô thµnh phÈm vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô t¹i C«ng ty cæ phÇn
tÊm lîp vµ vËt liÖu x©y dùng §«ng Anh.
1. §èi víi chøng tõ, sæ s¸ch
C«ng ty nªn sö dông nhËt ký ®Æc biÖt nh nhËt ký b¸n hµng, nhËt ký thu tiÒn
®Ó gi¶m bët sè lîng nghiÖp vô ghi vµo sæ nhËt ký chung ®Ó gi¶m bít sù dµy
®Æc khã theo dâi cña nhËt ký chung. Ngoµi ra nh×n vµo nhËt ký b¸n hµng ta
còng cã thÓ thÊy ngay ®îc doanh thu b¸n hµng trong ngµy cña C«ng ty.
MÉu sæ nhËt ký b¸n hµng, nhËt ký thu tiÒn nh sau:
Chuyªn ®Ò thùc tËp
Hoµng DiÖu Ly - KÕ to¸n 43D 65
B¶ng sè 19
C«ng ty cæ phÇn tÊm lîp vµ vËt liÖu x©y dùng §«ng Anh
NhËt ký b¸n hµng
Th¸ng..... n¨m......
Chøng tõ Ghi Cã TK doanh thu Ngµy
th¸ng
ghi sæ
SH NT
DiÔn gi¶i
Ph¶i thu tõ
ngêi mua
(Ghi Nî)
Hµng
ho¸
Thµnh
phÈm
DÞch vô
Sè trang tríc
chuyÓn sang
Céng chuyÓn sang
trang sau
Ngµy... th¸ng... n¨m
Ngêi ghi sæ KÕ to¸n trëng Thñ trëng ®¬n vÞ
(Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn)
B¶ng sè 20
C«ng ty cæ phÇn tÊm lîp vµ vËt liÖu x©y dùng §«ng Anh
NhËt ký thu tiÒn
Th¸ng... n¨m...
Chøng tõ Ghi Cã c¸c TK
Tµi kho¶n kh¸c
NT
ghi
sæ
SH NT
DiÔn gi¶i Ghi
Nî
TK
Sè tiÒn Sè hiÖu
Sè trang tríc chuyÓn
sang
Céng chuyÓn sang
trang sau
Ngµy...... th¸ng...... n¨m.........
Ngêi ghi sæ KÕ to¸n trëng Thñ trëng ®¬n vÞ
(Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn)
Chuyªn ®Ò thùc tËp
Hoµng DiÖu Ly - KÕ to¸n 43D 66
VÒ sæ s¸ch, C«ng ty nªn thiÕt kÕ chÕ mÉu sæ s¸ch gièng nh chÕ ®é do
Bé Tµi ChÝnh ban hµnh. §Æc biÖt víi TK131, ë c«ng ty sè lîng nghiÖp vô
ph¸t sinh trªn tµi kho¶n nµy nhiÒu do ®ã C«ng ty nªn më sæ chi tiÕt theo dâi
cho tõng kh¸ch hµng chø kh«ng nªn theo dâi chung trªn cïng mét sæ chi tiÕt
nh vËy võa kh«ng ®óng chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh, võa khã theo dâi vµ khã
qu¶n lý c«ng nî cña tõng kh¸ch hµng. MÉu sæ chi tiÕt TK131 nh sau:
B¶ng sè 21
C«ng ty cæ phÇn tÊm lîp vµ vËt liÖu x©y dùng §«ng Anh
Sæ chi tiÕt TK131
§èi tîng:..............
Th¸ng...... n¨m........
Chøng tõ
Sè ph¸t
sinh
Sè d NT
ghi
sæ SH NT
DiÔn gi¶i TK§¦
Thêi h¹n
®îc
chiÕt
khÊu
Nî Cã Nî Cã
1.Sè d ®Çu kú
2.Sè ph¸t sinh
trong kú
..............
Céng sè ph¸t sinh
3. Sè d cuèi kú
Ngµy.......th¸ng........ n¨m.........
Ngêi ghi sæ KÕ to¸n trëng
(Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn)
HiÖn nay, C«ng ty ®ang cßn tån t¹i t×nh tr¹ng lµ chøng tõ bÞ dån vµo
cuèi kú kÕ to¸n vµ cha ®îc vµo sæ s¸ch ®Ó theo dâi. Do vËy c«ng ty nªn cã
quy ®Þnh, ®Þnh kú kho¶ng 3 hoÆc 4 ngµy thñ kho ph¶i chuyÓn ho¸ ®¬n lªn
phßng kÕ to¸n ®Ó ghi sæ ®¶m b¶o viÖc theo dâi ®îc thêng xuyªn t×nh h×nh
nhËp – xuÊt – tån kho thµnh phÈm, tr¸nh t×nh tr¹ng c«ng viÖc ph©n bæ
Chuyªn ®Ò thùc tËp
Hoµng DiÖu Ly - KÕ to¸n 43D 67
kh«ng ®Òu, dån c«ng viÖc vµo cuèi th¸ng, ¶nh hëng ®Õn chÊt lîng c«ng
viÖc.
2. VÒ hÖ thèng tµi kho¶n
C«ng ty vÉn ®ang sö dông hÖ thèng tµi kho¶n theo quy ®Þnh cña Bé Tµi
chÝnh mµ cha cã sù söa ®æi bæ xung cho phï hîp. C«ng ty nªn më thªm c¸c
tµi kho¶n cÊp hai ®Ó dÔ dµng cho viÖc theo dâi, ®Þnh kho¶n, phï hîp víi ®Æc
®iÓm ho¹t ®éng cña ®¬n vÞ m×nh. VÝ dô: t¹i C«ng ty chØ s¶n xuÊt hai lo¹i s¶n
phÈm lµ tÊm lîp AC vµ tÊm lîp KLM vµ c«ng ty chØ sö dông TK155 ®Ó theo
dâi chung cho c¶ hai s¶n phÈm, nh vËy sÏ khã theo dâi h¬n hoÆc ®Þnh kho¶n
sÏ phøc t¹p h¬n nÕu nh C«ng ty më tµi kho¶n cÊp hai thµnh TK1551: TÊm
lîp AC, 1552: TÊm lîp KLM sÏ khoa häc h¬n rÊt nhiÒu.
3. VÒ h¹ch to¸n thµnh phÈm
3.1. H¹ch to¸n chi tiÕt thµnh phÈm:
§Ó theo dâi t×nh h×nh nhËp - xuÊt - tån kho thµnh phÈm ë C«ng ty c¶
phßng kÕ to¸n, t¹i kho vµ c¶ phßng kinh doanh tiÕp thÞ ®Òu theo dâi. §iÒu nµy
lµ kh«ng cÇn thiÕt v× sè liÖu trïng lÆp tèn thêi gian. Nh vËy cã thÓ chØ cÇn
phßng kÕ to¸n vµ t¹i kho theo dâi t×nh h×nh nhËp xuÊt tån kho thµnh phÈm mµ
kh«ng cÇn phßng kinh doanh tiÕp thÞ ph¶i lµm vÊn ®Ò nµy nh vËy sÏ gi¶m t¶i
khèi lîng c«ng viÖc cho phßng kinh doanh mµ vÉn ®¶m b¶o theo dâi ®îc
chÝnh x¸c t×nh h×nh nhËp xuÊt vµ tån kho thµnh phÈm.
3.2. H¹ch to¸n tæng hîp thµnh phÈm:
Thùc tÕ t¹i c«ng ty kú tÝnh gi¸ thµnh lµ vµo cuèi th¸ng do ®ã dÉn ®Õn t×nh
tr¹ng dån c«ng viÖc vµo cuèi th¸ng, g©y khã kh¨n cho c«ng viÖc vµ dÔ ®Ó x¶y
ra sai sãt khi nghiÖp vô qu¸ nhiÒu . V× vËy, kÕ to¸n nªn sö dông gi¸ thµnh kÕ
ho¹ch lµm gi¸ h¹ch to¸n hµng ngµy. Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch cã thÓ lµ møc gi¸ íc
lîng cña c«ng ty hoÆc lµ gi¸ thùc tÕ cña kú tríc...
Cuèi th¸ng khi tÝnh ®îc gi¸ thµnh thùc tÕ s¶n phÈm nhËp kho, kÕ to¸n
x¸c ®Þnh hÖ sè gi¸ ®Ó ®iÒu chØnh gi¸ h¹ch to¸n theo gi¸ thµnh thùc tÕ thµnh
phÈm xuÊt kho.
Chuyªn ®Ò thùc tËp
Hoµng DiÖu Ly - KÕ to¸n 43D 68
Gi¸ thùc tÕ thµnh phÈm nhËp kho = Gi¸ h¹ch to¸n thµnh phÈm xuÊt kho
X HÖ sè gi¸
HÖ sè gi¸ = (Gi¸ thùc tÕ thµnh phÈm tån ®Çu kú + Gi¸ thùc tÕ thµnh
phÈm nhËp trong kú)/(Gi¸ h¹ch to¸n thµnh phÈm tån ®Çu kú + Gi¸ thùc tÕ
thµnh phÈm nhËp trong kú)
4. VÒ h¹ch to¸n tiªu thô thµnh phÈm vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô
4.1. VÒ h¹ch to¸n doanh thu vµ gi¸ vèn
Khi cã nghiÖp vô ph¸t sinh vÒ tiªu thô thµnh phÈm ®Ó ®¶m b¶o ®óng
tr×nh tù ghi chÐp vµ ®Ó tiÖn cho viÖc theo dâi doanh thu, thµnh phÈm vµ gi¸
vèn thµnh phÈm, c«ng ty nªn võa ®Þnh kho¶n ®Ó x¸c ®Þnh doanh thu cña sè s¶n
phÈm tiªu thô, võa ghi ®Þnh kho¶n gi¸ vèn cña sè thµnh phÈm xuÊt b¸n:
Khi thµnh phÈm ®îc x¸c ®Þnh lµ tiªu thô:
Nî TK111, 112, 131... : Tæng gi¸ thanh to¸n
Cã TK511 : Doanh thu sè thµnh phÈm b¸n ra
Cã TK3331 : ThuÕ GTGT ®Çu ra
§ång thêi kÕ to¸n ghi:
Nî TK632 : Gi¸ vèn cña sè thµnh phÈm b¸n ra
Cã TK155 : GÝa thµnh cña sè thµnh phÈm xuÊt kho
4.2. VÒ h¹ch to¸n c¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu
§Ó ®¶m b¶o sù thèng nhÊt vÒ tµi kho¶n còng nh ®Ó dÔ qu¶n lý, dÔ theo dâi
vµ ®Ó ®¶m b¶o ®óng chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh c«ng ty nªn h¹ch to¸n riªng
kho¶n gi¶m gi¸ hµng b¸n hiÖn t¹i c«ng ty ®ang h¹ch to¸n bªn Nî TK511 sang
hai tµi kho¶n lµ TK521 vµ TK635. Víi c¸c kho¶n gi¶m do kh¸ch hµng mua
thêng xuyªn æn ®Þnh vµ mua víi sè lîng lín th× h¹ch to¸n vµo TK521- chiÕt
khÊu th¬ng m¹i, cßn gi¶m gi¸ víi kh¸ch hµng thanh to¸n ngay hoÆc thanh
to¸n tríc h¹n th× ®ã lµ kho¶n chiÕt khÊu thanh to¸n vµ h¹ch to¸n vµo TK635-
chi phÝ ho¹t ®éng tµi chÝnh.
+ Khi c«ng ty chÊp nhËn chiÕt khÊu thanh to¸n cho ngêi mua khi
ngêi mua thanh to¸n tiÒn tríc thêi h¹n theo hîp ®ång, kÕ to¸n ghi:
Nî TK635: Sè chiÕt khÊu thanh to¸n chÊp thuËn cho kh¸ch hµng
Chuyªn ®Ò thùc tËp
Hoµng DiÖu Ly - KÕ to¸n 43D 69
Cã TK111, 112, 131... : Sè chiÕt khÊu thanh to¸n chÊp thuËn cho kh¸ch
hµng
+ Trêng hîp ph¸t sinh c¸c kho¶n chiÕt khÊu th¬ng m¹i, kÕ to¸n ghi:
Nî TK521 : ChiÕt khÊu th¬ng m¹i chÊp thuËn cho
kh¸ch hµng
Nî TK331 : ThuÕ GTGT t¬ng øng víi phÇn chiÕt khÊu
Cã TK111, 112, 131...: Tæng sè chiÕt khÊu th¬ng m¹i
+ Cuèi kú kÕ to¸n kÕt chuyÓn c¸c kho¶n chiÕt khÊu th¬ng m¹i sang
TK511:
Nî TK511 : Tæng sè chiÕt khÊu th¬ng m¹i ph¸t sinh trong kú
Cã TK521 : KÕt chuyÓn chiÕt khÊu th¬ng m¹i
4.3. VÒ h¹ch to¸n c¸c kho¶n ph¶i thu kh¸ch hµng
§Ó tr¸nh t×nh tr¹ng chiÕm dông vèn, c«ng ty nªn thùc hiÖn thêng
xuyªn h¬n chiÕt khÊu thanh to¸n víi kh¸ch hµng ®ång thêi nªn t¨ng tû lÖ chiÕt
khÊu thanh to¸n ®Ó khuyÕn khÝch kh¸ch hµng thanh to¸n ngay. §èi víi mét sè
trêng hîp ®Ó tr¸nh rñi ro khi kh«ng thu ®îc nî cña kh¸ch hµng, cuèi niªn
®é kÕ to¸n c«ng ty nªn trÝch lËp dù phßng c¸c kho¶n ph¶i thu khã ®ßi.
+ Møc dù phßng c¸c kho¶n ph¶i thu khã ®ßi ®îc x¸c ®Þnh theo mét
trong hai ph¬ng ph¸p sau:
Ph¬ng ph¸p kinh nghiÖm: §©y lµ ph¬ng ph¸p mang tÝnh ®Þnh tÝnh
cao, trªn c¬ së ph©n tÝch tÝnh chÊt c¸c kho¶n ph¶i thu vµ dùa vµo ho¹t ®éng
kinh nghiÖm nhiÒu n¨m, kÕ to¸n íc tÝnh tû lÖ c¸c kho¶n ph¶i thu khã ®ßi trªn
doanh sè hµng b¸n cha thu ®îc tiÒn hoÆc trªn tæng sè c¸c kho¶n ph¶i thu
hiÖn hµnh.
Sè dù phßng cÇn lËp cho n¨m tíi = Tæng doanh sè b¸n chÞu X Tû lÖ
ph¶i thu khã ®ßi íc tÝnh
Ph¬ng ph¸p x¸c ®Þnh dùa vµo thêi gian qu¸ h¹n thùc tÕ: Cuèi kú c«ng
ty rµ so¸t l¹i c¸c kho¶n ph¶i thu qu¸ h¹n, ph©n tÝch kh¶ n¨ng thanh to¸n cña
kh¸ch hµng , lËp b¶ng ph©n tÝch c¸c kho¶n ph¶i thu theo thêi gian. KÕ to¸n
íc tÝnh tû lÖ ph¶i thu khã ®ßi dùa trªn thêi gian qu¸ h¹n, nÕu kho¶n nî qu¸
Chuyªn ®Ò thùc tËp
Hoµng DiÖu Ly - KÕ to¸n 43D 70
h¹n cµng l©u th× tû lÖ ph¶i thu khã ®ßi cµng lín vµ lËp b¶ng íc tÝnh c¸c kho¶n
ph¶i thu khã ®ßi.
Sèdù phßng cÇn lËp cho kh¸ch hµng ®¸ng ngê i = Sè nî ph¶i thu cña
kh¸ch hµng ®¸ng ngê i X Tû lÖ íc tÝnh kh«ng thu ®îc ë kh¸ch hµng i
+ Tr×nh tù h¹ch to¸n
Cuèi niªn ®é kÕ to¸n c¨n cø vµo c¸c kho¶n ph¶i thu khã ®ßi dù kiÕn
møc tæn thÊt cã thÓ x¶y ra trong n¨m kÕ ho¹ch, kÕ to¸n tÝnh to¸n x¸c ®Þnh møc
lËp dù phßng c¸c kho¶n nî ph¶i thu khã ®ßi:
Nî TK6426
Cã TK139: Dù phßng ph¶i thu khã ®ßi
Cuèi niªn ®é kÕ to¸n sau, nÕu sè dù phßng cÇn lËp < sè dù phßng ®· lËp
th× kÕ to¸n tiÕn hµnh hoµn nhËp kho¶n dù phßng ph¶i thu khã ®ßi cßn l¹i:
Nî TK139
Cã TK6426
Ngîc l¹i nÕu sè dù phßng cÇn lËp > sè dù phßng ®· lËp th× kÕ to¸n tiÕn
hµnh trÝch lËp bæ xung. §ång thêi kÕ to¸n tiÕp tôc tÝnh vµ x¸c ®Þnh møc trÝch
lËp dù phßng cho c¸c kho¶n ph¶i thu khã ®ßi ë niªn ®é kÕ to¸n sau.
+ Trong niªn ®é kÕ to¸n tiÕp theo kh thu håi hay xo¸ sæ c¸c kho¶n nî
ph¶i thu ®· lËp dù phßng, sau khi trõ ®i sè tiÒn ®· thu, sè thiÖt h¹i cßn l¹i sÏ
®îc trõ vµo dù phßng sau ®ã trõ tiÕp vµo chi phÝ qu¶n lý:
Nî TK111, 112
Nî TK139 : Trõ vµo dù phßng
Nî TK6426 : TÝnh vµo chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp
Cã TK 131, 138...: Toµn bé sè nî xo¸ sæ
§ång thêi ghi ®¬n vµo bªn Nî TK004- Nî khã ®ßi ®· xö lý
§èi víi c¸c kho¶n nî ph¶i thu khã ®ßi ®· lËp dù phßng nhng nay l¹i
thu ®îc th× kÕ to¸n hoµn nhËp dù phßng ®· lËp:
Nî TK139
Cã TK6426
4.4. VÒ chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp
Chuyªn ®Ò thùc tËp
Hoµng DiÖu Ly - KÕ to¸n 43D 71
Chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp ë C«ng ty cæ phÇn tÊm lîp
vµ vËt liÖu x©y dùng §«ng Anh ph¸t sinh kh«ng ®Òu gi÷a c¸c th¸ng. Bëi vËy
nÕu sau khi x¸c ®Þnh ®îc chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp
mµ kÕ to¸n kÕt chuyÓn toµn bé sang TK911 th× sÏ kh«ng ph¶n ¸nh chÝnh x¸c
®îc kÕt qu¶ tiªu thô thµnh phÈm. Do ®ã c«ng ty cÇn ph¶i cã tiªu thøc ph©n
bæ hîp lý ®Ó ph¶n ¸nh chÝnh x¸c kÕt qu¶ ho¹t ®éng tiªu thô thµnh phÈm cña
m×nh. NghÜa lµ tÝnh xem tû lÖ mét ®ång doanh thu th× ph¶i chi ra bao nhiªu
®ång chi phÝ b¸n hµng, chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp. Tû lÖ nµy muèn x¸c
®Þnh ®îc th× ph¶i c¨n cø vµo tæng doanh thu vµ tæng chi phÝ b¸n hµng, chi phÝ
qu¶n lý doanh nghiÖp cña n¨m tríc.
VÝ dô: Tæng doanh thu n¨m 2004: 1125 532 440 464
Tæng chi phÝ b¸n hµng trong n¨m 2004: 4 419 013 098
Tæng chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp trong n¨m 2004: 4 785 888 144
Tû lÖ chi phÝ b¸n hµng/doanh thu c¶ n¨m = 4 419 013 098/125 532 440
464 x 100 =3,5%
Tû lÖ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp/doanh thu c¶ n¨m = 4 785 888
144/125 532 440 464 x 100 = 3,8%
Víi tû lÖ ph©n bæ nh trªn, hµng th¸ng c¨n cø vµo doanh thu cña C«ng
ty kÕ to¸n tiÕn hµnh ph©n bæ chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp
trong th¸ng vµo TK911 theo c«ng thøc:
CPBH ph©n bæ vµo TK911 = Tû lÖ CPBH x Doanh thu trong th¸ng
CPQLDN ph©n bæ vµo TK911= Tû lÖ CPQLDN x Doanh thu trong th¸ng
Sau ®ã kÕ to¸n so s¸nh gi÷a chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh
nghiÖp ®· ph©n bæ vµo TK911 víi chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh
nghiÖp thùc tÕ ph¸t sinh. Lóc nµy sÏ x¶y ra hai trêng hîp
+ NÕu chi phÝ b¸n hµng ph©n bæ vµo TK911 nhá h¬n chi phÝ b¸n hµng
thùc tÕ ph¸t sinh th× kÕ to¸n ghi:
Nî TK911: Chi phÝ b¸n hµng ph©n bæ
Nî TK1422: PhÇn chªnh lÖch
Cã TK641: Chi phÝ b¸n hµng thùc tÕ ph¸t sinh
Chuyªn ®Ò thùc tËp
Hoµng DiÖu Ly - KÕ to¸n 43D 72
+ NÕu chi phÝ b¸n hµng ph©n bæ vµo TK911 lín h¬n chi phÝ b¸n hµng
thùc tÕ ph¸t sinh th× kÕ to¸n ghi:
Nî TK 911: Chi phÝ b¸n hµng ph©n bæ
Cã Tk1422: PhÇn chªnh lÖch
Cã TK641: Chi phÝ b¸n hµng thùc tÕ ph¸t sinh
Nh vËy th«ng qua tµi kho¶n 1422 kÕ to¸n ph¶n ¸nh mét phÇn chi phÝ
b¸n hµng vµo TK911, lóc ®ã viÖc x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô cña C«ng ty cæ
phÇn tÊm lîp vµ vËt liÖu x©y dùng §«ng Anh sÏ chÝnh x¸c h¬n.
Víi chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp, kÕ to¸n còng tiÕn hµnh t¬ng tù chi
phÝ b¸n hµng. KÕ to¸n còng x¸c ®Þnh phÇn chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp ®îc
kÕt chuyÓn vµo trong th¸ng vµ phÇn chªnh lÖch kÕ to¸n còng ph¶n ¸nh vµo
TK1422
VÝ dô: Trong th¸ng 1 n¨m 2005, chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý
doanh nghiÖp ®îc kÕt chuyÓn sang TK911 ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh
nh sau:
+ Chi phÝ b¸n hµng: 23 093 569 872 x 3,5% = 808 274 945®
Nh vËy chi phÝ b¸n hµng kÕt chuyÓn sang TK911 lµ: 808 274 945®; sè
cßn l¹i (808 274 945 - 767 130 553) = 41 144 392 h¹ch to¸n vµo bªn Cã
TK1422 ®Ó tiÕp tôc ph©n bæ.
+ Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp: 23 093 569 872 x 3,8% = 877 555
655®
Nh vËy chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp kÕt chuyÓn sang TK911 lµ
877555655® sè cßn l¹i (877 555 655 - 796 553 121) = 81 002 534® h¹ch
to¸n vµo bªn Cã TK1422 ®Ó tiÕp tôc ph©n bæ.
Theo ®ã, kÕt qu¶ kinh doanh th¸ng 1 n¨m 2005 ®îc tÝnh l¹i nh sau:
23 093 569 872 – (21 110 000 000 + 808 274 945 + 877 555 655)
=297739270®
Chªnh lÖch so víi c¸ch tÝnh b×nh thêng lµ: (419886198 –
297739270)= 122146928®
Chuyªn ®Ò thùc tËp
Hoµng DiÖu Ly - KÕ to¸n 43D 73
VËy, nÕu thùc hiÖn theo tiªu thøc ph©n bæ chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ
qu¶n lý doanh nghiÖp nh trªn th× trong th¸ng 1 n¨m 2005 tæng lîi nhuËn tõ
ho¹t ®éng s¶n xuÊt cña C«ng ty sÏ lµ 297739270®
4.5. VÒ viÖc x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô
C«ng ty nªn lËp b¸o c¸o vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô riªng cho tõng lo¹i
s¶n phÈm lµ tÊm lîp AC vµ tÊm lîp KLM.
ViÖc x¸c ®Þnh ®îc kÕt qu¶ tiªu thô cho tõng lo¹i s¶n phÈm sÏ gióp nhµ
qu¶n lý cã c¸i nh×n cô thÓ vµ chi tiÕt h¬n vÒ kÕt qu¶ ®¹t ®îc cña tõng lo¹i s¶n
phÈm ®Ó tõ ®ã ®Ò xuÊt ra c¸c chiÕn lîc kinh doanh míi ®em l¹i hiÖu qu¶ cao
nhÊt. V× vËy C«ng ty nªn tiÕn hµnh x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô theo tõng s¶n
phÈm. Muèn vËy c«ng ty cÇn ph¶i ph©n bæ ®îc chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ
qu¶n lý doanh nghiÖp ®îc cho tõng lo¹i s¶n phÈm trªn c¬ së tû lÖ gi¸ vèn
hµng b¸n cña tõng lo¹i s¶n phÈm
Tû lÖ gi¸ vèn hµng b¸n cña tõng lo¹i s¶n phÈm = Gi¸ vèn hµng b¸n cña
tõng lo¹i s¶n phÈm/ Tæng gi¸ vèn hµng b¸n trong th¸ng
Chi phÝ b¸n hµng ph©n bæ cho tõng lo¹i s¶n phÈm = Tæng chi phÝ b¸n
hµng trong th¸ng x Tû lÖ gi¸ vèn hµng b¸n cña tõng lo¹i s¶n phÈm
Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp ph©n bæ cho tõng lo¹i s¶n phÈm = Tæng
chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp trong th¸ng x Tû lÖ gi¸ vèn hµng b¸n cña tõng
lo¹i s¶n phÈm
VÝ dô: Trong th¸ng 1 n¨m 2005 kÕ to¸n tiÕn hµnh x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu
thô cña s¶n phÈm tÊm lîp AC nh sau:
+ Tû lÖ gi¸ vèn hµng b¸n s¶n phÈm TLAC:
= 17727500000/21110000000 = 84%
+ Chi phÝ b¸n hµng ph©n bæ cho s¶n phÈm TLAC:
808 274 945 x 84% =678 950 954®
+ Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp ph©n bæ cho s¶n phÈm TLAC:
877 555 655 x 84% = 737 146 750®
Nh vËy kÕt qu¶ kinh doanh cña s¶n phÈm tÊm lîp AC ®îc tÝnh nh
sau:
Chuyªn ®Ò thùc tËp
Hoµng DiÖu Ly - KÕ to¸n 43D 74
= (18 802 059 884 - 17 727 500 000 - 678 950 954 - 737 146 750)
= -341 537 824®
VËy nÕu tÝnh theo c¸ch nµy ta sÏ thÊy viÖc tiªu thô thµnh phÈm lµ tÊm
lîp AC trong th¸ng 1 lç. NÕu cø ®Ó nguyªn theo b¸o c¸o tæng hîp cña c¶ hai
lo¹i s¶n phÈm th× ta chØ thÊy doanh nghiÖp l·i mµ kh«ng thÊy ngay ®îc viÖc
tiªu thô tÊm lîp AC kh«ng mang l¹i hiÖu qu¶ nh vËy. Do ®ã viÖc t¸ch ®Ó x¸c
®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô cho tõng lo¹i s¶n phÈm gióp cho C«ng ty trªn c¬ së ®ã
®Ò xuÊt ra c¸c gi¶i ph¸p kinh doanh kÞp thêi ®Ó mang l¹i lîi nhuËn cao h¬n
cho doanh nghiÖp m×nh.
Chuyªn ®Ò thùc tËp
Hoµng DiÖu Ly - KÕ to¸n 43D 75
KÕt luËn
Cã thÓ nãi r»ng, trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng hiÖn nay thùc hiÖn chÕ ®é
h¹ch to¸n kinh tÕ theo c¬ chÕ thÞ trêng cã sù qu¶n lý cña Nhµ níc ®ßi hái
c¸c doanh nghiÖp mét mÆt ph¶i tù trang tr¶i ®îc c¸c chi phÝ, mÆt kh¸c ph¶i
thu ®îc lîi nhuËn, ®¶m b¶o sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp. Môc
tiªu ®ã chØ cã thÓ ®¹t ®îc trªn c¬ së qu¶n lý chÆt chÏ c¸c lo¹i tµi s¶n, vËt t,
chi phÝ, qu¶n lý chÆt chÏ qu¸ tr×nh tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô thµnh
phÈm cña doanh nghiÖp.
Theo ®ã, chÊt lîng th«ng tin kÕ to¸n th«ng qua h¹ch to¸n thµnh phÈm,
tiªu thô thµnh phÈm vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô thµnh phÈm ngµy cµng ®ãng
vai trß quan träng trong viÖc n©ng cao søc c¹nh tranh cña s¶n phÈm trªn thÞ
trêng, thóc ®Èy lu chuyÓn hµng ho¸ quay vßng nhanh, mang l¹i lîi nhuËn
cao cho doanh nghiÖp vµ trë thµnh môc tiªu kinh doanh mµ c¸c doanh nghiÖp
®Òu muèn ®¹t ®îc. V× vËy viÖc h¹ch to¸n thµnh phÈm, tiªu thô thµnh phÈm vµ
x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô thµnh phÈm trë thµnh vÊn ®Ò quan t©m hµng ®Çu víi
kh«ng chØ bé phËn kÕ to¸n mµ cßn víi c¶ toµn doanh nghiÖp.
Trong thêi gian thùc tËp vµ t×m hiÓu t¹i C«ng ty cæ phÇn tÊm lîp vµ vËt
liÖu x©y dùng §«ng Anh, ®îc sù gióp ®ì cña c¸c c¸n bé phßng kÕ to¸n, c¸c
c« chó trong c«ng ty cïng víi sù híng dÉn cña c« gi¸o NguyÔn Thanh Quý
em ®· ®i s©u t×m hiÓu kÕ to¸n thµnh phÈm, tiªu thô thµnh phÈm vµ x¸c ®Þnh
kÕt qu¶ tiªu thô t¹i c«ng ty. Trªn c¬ së c¸c chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh kÕt hîp
víi thùc tÕ t¹i c«ng ty em ®· ®Ò xuÊt mét sè biÖn ph¸p víi mong muèn hoµn
thiÖn h¬n n÷a c«ng t¸c kÕ to¸n vµ gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh
doanh cña c«ng ty. Tuy nhiªn, do tr×nh ®é cßn h¹n chÕ, kiÕn thøc thùc tÕ cßn
Ýt còng nh thêi gian thùc tËp cha nhiÒu nªn chuyªn ®Ò cña em kh«ng thÓ
tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt. Em rÊt mong nhËn ®îc sù ®ãng gãp cña thÇy c«
còng nh c¸c c¸n bé phßng kÕ to¸n trong c«ng ty ®Ó chuyªn ®Ò cña em ®îc
hoµn thiÖn h¬n.
Chuyªn ®Ò thùc tËp
Hoµng DiÖu Ly - KÕ to¸n 43D 76
Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n sù híng dÉn cña c« gi¸o NguyÔn Thanh
Quý cïng c¸c c¸n bé phßng kÕ to¸n cña C«ng ty cæ phÇn tÊm lîp vµ vËt liÖu
x©y dùng §«ng Anh ®· gióp em hoµn thµnh chuyªn ®Ò nµy.
Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n!
Sinh viªn thùc hiÖn
Hoµng DiÖu Ly
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- Tổ chức hoạch toán thành phẩm và tiêu thụ thành phẩm.pdf