Đề tài Tổ chức kế toán giá thành và phân tích giá thành
Đề tài: Tổ chức kế toán giá thành và phân tích giá thành - Phần 1: Những vấn đề lý luận chung về kế toán giá thành và phân tích giá thành. - Phần 2: Tình hình thực tế công tác kế toán giá thành tại công ty. - Phần 3: Một số ý kiến, đóng góp nhằm hoàn thiện hơn nữa việc tổ chức thực hiện kế toán giá thành tại công ty.
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Tổ chức kế toán giá thành và phân tích giá thành, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
phÝ s¶n xuÊt lµ tõng giai ®o¹n, tõng ph©n xëng cßn ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh lµ c¶ nöa thµnh phÈm tõng giai ®o¹n vµ thµnh phÈm ë giai ®o¹n cuèi cïng.
Néi dung ph¬ng ph¸p:
Theo ph¬ng ph¸p nµy ngêi ta c¨n cø vµo chi phÝ NVL trùc tiÕp vµ chi phÝ kh¸c bá ra ë giai ®o¹n 1 ®Ó tÝnh ra gi¸ thµnh thùc tÕ cña s¶n phÈm ë giai ®o¹n 1 råi chuyÓn sang giai ®o¹n 2. Giai ®o¹n 2 c¨n cø vµo gi¸ thµnh nöa thµnh phÈm giai ®o¹n 1 chuyÓn sang kÕt hîp víi c¸c chi phÝ kh¸c bá ra ë giai ®o¹n 2 ®Ó tÝnh gi¸ thµnh thùc tÕ cña nöa thµnh phÈm ë giai ®o¹n 2 theo tõng kho¶n môc chi phÝ.
Cø lÇn lît tuÇn tù nh vËy sÏ tÝnh ®îc gi¸ thµnh cña thµnh phÈm ë giai ®o¹n cuèi cïng.
1.2.5.2.2 Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh ph©n bíc kh«ng tÝnh gi¸ thµnh cña nöa thµnh phÈm.
§iÒu kiÖn ¸p dông: ¸p dông cho c¸c doanh nghiÖp cã quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt phøc t¹p kiÓu song song l¾p r¸p, s¶n phÈm s¶n xuÊt qua nhiÒu giai ®o¹n; ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh lµ thµnh phÈm ë giai ®o¹n cuèi, ®èi tîng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt lµ tõng giai ®o¹n. Nöa thµnh phÈm ë tõng giai ®o¹n kh«ng ph¶i lµ hµng ho¸, kh«ng b¸n ra ngoµi nh c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt ho¸ chÊt, chng cÊt dÇu má ...
Chi phÝ s¶n xuÊt giai ®o¹n i trong gi¸ thµnh TP giai ®o¹n n
Chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh trong kú giai ®o¹n i
Chi phÝ s¶n xuÊt dë dang ®Çu kú giai ®o¹n i
Néi dung ph¬ng ph¸p: C¨n cø vµo chi phÝ s¶n xuÊt cña tõng giai ®o¹n ®Ó tÝnh ra chi phÝ s¶n xuÊt tõng giai ®o¹n trong gi¸ thµnh s¶n phÈm. Tæng hîp l¹i sÏ tÝnh ®îc gi¸ thµnh cña thµnh phÈm( TP ).
+
Sè lîng TP giai ®o¹n i
+
Sè lîng s¶n phÈm lµm dë cuèi kú giai ®o¹n i
X
Sè lîng TP giai ®o¹n n
NÕu chi phÝ bá dÇn vµo theo møc ®é gia c«ng chÕ biÕn th× gi¸ thµnh ®îc x¸c ®Þnh:
Chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh trong kú giai ®o¹n i
+++
Chi phÝ s¶n xuÊt dë dang ®Çu kú giai ®o¹n i
+
Chi phÝ s¶n xuÊt giai ®o¹n i trong gi¸ thµnh TP giai ®o¹n n
Sè lîng TP giai ®o¹n n
Sè lîng TP giai ®o¹n i
X
Sè lîng s¶n phÈm lµm dë cuèi kú giai ®o¹n i tÝnh theo møc ®é hoµn thµnh
1.2.5.3 Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh lo¹i trõ chi phÝ s¶n xuÊt s¶n phÈm phô.
¸p dông cho c¸c doanh nghiÖp cã quy tr×nh s¶n xuÊt thu ®îc s¶n phÈm chÝnh vµ s¶n phÈm phô. S¶n phÈm chÝnh lµ s¶n phÈm s¶n xuÊt theo môc tiªu cña doanh nghiÖp cßn s¶n xuÊt phô lµ s¶n phÈm kh«ng ph¶i lµ môc tiªu cña doanh nghiÖp nhng vÉn cã gi¸ trÞ.
1.2.5.4 Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh theo ®¬n ®Æt hµng.
§iÒu kiÖn ¸p dông: ¸p dông cho c¸c doanh nghiÖp ph¶i tiÕn hµnh s¶n xuÊt theo ®¬n ®Æt hµng vµ cø mçi ®¬n ®Æt hµng sÏ më mét b¶ng tÝnh gi¸ thµnh, chi phÝ tËp hîp ®îc trong kú liªn quan ®Õn ®¬n ®Æt hµng nµo th× sÏ ghi vµo b¶ng tÝnh gi¸ thµnh cña ®¬n ®Æt hµng ®ã. §¬n ®Æt hµng cha hoµn thnµh th× toµn bé chi phÝ tËp hîp ®îc lµ s¶n phÈm lµm dë, nÕu ®¬n ®Æt hµng hoµn thµnh th× toµn bé chi phÝ tËp hîp ®îc tõ lóc b¾t ®Çu s¶n xuÊt ®Õn khi hoµn thµnh lµ gi¸ thµnh thùc tÕ cña ®¬n ®Æt hµng ®ã.
1.2.5.5 Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh theo hÖ sè.
§iÒu kiÖn ¸p dông: ¸p dông cho c¸c doanh nghiÖp cã quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt thu ®îc nhiÒu s¶n phÈm chÝnh kh¸c nhau nh chng cÊt dÇu má hoÆc c¸c doanh nghiÖp ho¸ chÊt. Trêng hîp nµy ®èi tîng tËp hîp chi phÝ lµ toµn bé quy tr×nh cßn ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh lµ tõng lo¹i s¶n phÈm chÝnh kh¸c nhau. Ph¬ng ph¸p nµy chØ sö dông khi doanh nghiÖp ®· x©y dùng ®îc hÖ sè kinh tÕ kü thuËt cña tõng lo¹i s¶n phÈm chÝnh kh¸c nhau.
Néi dung cña ph¬ng ph¸p: C¨n cø vµo hÖ sè kinh tÕ kü thuËt cña tõng lo¹i s¶n phÈm chÝnh ®Ó quy ®æi ra s¶n phÈm tiªu chuÈn vµ tæng hîp c¸c s¶n phÈm tiªu chuÈn nµy sau ®ã lÊy s¶n phÈm tiªu chuÈn cña tõng lo¹i chia cho tæng s¶n phÈm tiªu chuÈn th× sÏ tÝnh ®îc hÖ sè tÝnh gi¸ thµnh cña tõng lo¹i s¶n phÈm.
HÖ sè nµy dïng chung cho tÊt c¶ c¸c kho¶n môc chi phÝ. C¨n cø vµo tæng gi¸ thµnh liªn s¶n phÈm vµ hÖ sè tÝnh gi¸ thµnh cña tõng lo¹i sÏ tÝnh ®îc gi¸ thµnh thùc tÕ cña tõng lo¹i s¶n phÈm.
1.2.5.6 Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh theo tØ lÖ.
§iÒu kiÖn ¸p dông: ¸p dông cho c¸c doanh nghiÖp cã quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt sö dông mét lo¹i nguyªn vËt liÖu nhng thu ®îc mét lo¹i s¶n phÈm víi nhiÒu quy c¸ch kh¸c nhau nh s¶n xuÊt giÇy dÐp, quÇn ¸o, bµn ghÕ ... Trêng hîp nµy ®èi tîng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt lµ toµn bé quy tr×nh cßn ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh lµ tõng quy c¸ch s¶n phÈm.
Néi dung ph¬ng ph¸p: §Ó tÝnh gi¸ thµnh thùc tÕ ta c¨n cø vµo gi¸ thµnh kÕ ho¹ch vµ s¶n lîng thùc tÕ ®Ó tÝnh ra gi¸ thµnh kÕ ho¹ch theo s¶n lîng thùc tÕ c¨n cø vµo tæng gi¸ thµnh thùc tÕ cña c¸c quy c¸ch ®îc tiÕn hµnh theo tõng kho¶n môc b»ng c¸ch lÊy gi¸ thµnh thùc tÕ chia cho gi¸ thµnh kÕ ho¹ch ®Ó tÝnh ra tØ lÖ tÝnh gi¸ thµnh theo tõng kho¶n môc råi l¹i c¨n cø vµo gi¸ thµnh kÕ ho¹ch theo s¶n lîng thùc tÕ cña tõng quy c¸ch nh©n víi tØ lÖ gi¸ thµnh ®· tÝnh ®îc sÏ tÝnh ®îc gi¸ thµnh thùc tÕ theo tõng kho¶n môc.
1.2.5.7 Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh theo ®Þnh møc.
§iÒu kiÖn ¸p dông: ¸p dông cho c¸c doanh nghiÖp ®· x©y dùng ®îc nÒn mãng ®Þnh møc kinh tÕ - kü thuËt khoa häc hîp lý ®ång thêi tæ chøc s¶n xuÊt ®· ®i vµo nÒn nÕp æn ®Þnh. Tr¸ch nhiÖm vµ tr×nh ®é cña c¸n bé qu¶n lý, c¸n bé nghiÖp vô t¬ng ®èi cao.
Néi dung ph¬ng ph¸p: C¨n cø vµo gi¸ thµnh ®Þnh møc, sù tho¸t ly ®Þnh møc vµ thay ®æi ®Þnh møc gi÷a kú tríc víi kú nµy ®Ó tÝnh ra gi¸ thµnh thùc tÕ cña thµnh phÈm trong kú theo c«ng thøc:
ZTT = Z§M míi ± Chªnh lÖch do thay ®æi §M ± Chªnh lÖch do tho¸t ly §M.
Trong ®ã:
ZTT : Gi¸ thµnh thùc tÕ.
Z§M míi : Gi¸ thµnh ®Þnh møc míi.
Qua ®ã ta cã thÓ thÊy tuú lo¹i h×nh doanh nghiÖp ®Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh vµ quy tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm mµ doanh nghiÖp lùa chän ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh sao cho phï hîp vµ ®¶m b¶o tÝnh hiÖu qu¶.
1.2.6 H×nh thøc tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n gi¸ thµnh.
1.2.6.1 Trêng hîp doanh nghiÖp tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt theo ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn th× kÕ to¸n gi¸ thµnh ®îc tæ chøc nh sau:
Tµi kho¶n sö dông:
TK 154: Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang
Ngoµi ra cßn sö dông c¸c TK liªn quan: 152, 155, 157, 621, 622, 627...
Ph¬ng ph¸p kÕ to¸n ®îc thÓ hiÖn qua s¬ ®å sau:
S¬ ®å 1.2.6.1: KÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh
(Ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn )
TK 621
TK 138,152,821
TK 622
TK 627
TK 632
TK 157
TK 155
TK 154
(1) Chi phÝ NVL trùc tiÕp
(2) Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp
(3) Chi phÝ s¶n xuÊt chung
(5) TrÞ gi¸ s¶n phÈm háng
b¾t båi thêng phÕ liÖu thu håi do s¶n phÈm háng
(4a) Gi¸ thµnh thùc tÕ s¶n phÈm hoµn thµnh nhËp kho
(4b) Gi¸ thµnh thùc tÕ s¶n phÈm göi b¸n kh«ng qua kho
(4c) Gi¸ thµnh thùc tÕ s¶n phÈm hoµn thµnh b¸n ngay
1.2.6.2 Trêng hîp doanh nghiÖp tæ chøc tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm theo ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú.
Tµi kho¶n sö dông:
TK 631: Gi¸ thµnh s¶n xuÊt ; TK 154: Chi phÝ SXKD DD
TK liªn quan: 621, 622, 627
Ph¬ng ph¸p kÕ to¸n cã thÓ ®îc kh¸i qua s¬ ®å sau:
S¬ ®å 1.2.6.2: KÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh
( Ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú )
TK 632
TK 154
TK 611
TK 621
TK 631
(1) KÕt chuyÓn chi phÝ
SXKD DD ®Çu kú
(2)Chi phÝ NVL trùc tiÕp
TK 622
(3) Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp
TK 627
(4) Chi phÝ s¶n xuÊt chung
(6) Chi phÝ SXKD DD cuèi kú
(5) PhÕ liÖu s¶n phÈm
háng thu håi, trÞ gi¸ s¶n phÈm háng b¾t båi thêng, tÝnh vµo chi phÝ bÊt thêng
(7) Gi¸ thµnh thùc tÕ thµnh phÈm trong kú
TK 611,138,821
1.3 nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn chung vÒ ph©n tÝch gi¸ thµnh s¶n phÈm.
§Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn trong ®iÒu kiÖn c¹nh tranh gay g¾t, ®ßi hái doanh nghiÖp ph¶i lu«n c¶i tiÕn mÉu m·, n©ng cao chÊt lîng vµ h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm. ViÖc h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm sÏ lµm t¨ng tæng sè lîi nhuËn cña doanh nghiÖp. §Ó h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm, doanh nghiÖp cÇn biÕt nguån gèc h×nh thµnh, néi dung cÊu thµnh cña gi¸ thµnh ®Ó tõ ®ã biÕt ®îc nh÷ng nh©n tè c¬ b¶n lµm t¨ng gi¶m gi¸ thµnh vµ trªn c¬ së ®ã ®Ò ra biÖn ph¸p cÇn thiÕt ®Ó h¹n chÕ lo¹i trõ c¸c nh©n tè tiªu cùc, ph¸t huy sù ¶nh hëng cña nh©n tè tÝch cùc. §Ó thùc hiÖn ®îc ®iÒu ®ã, viÖc tiÕn hµnh ph©n tÝch gi¸ thµnh lµ hÕt søc cÇn thiÕt.
Néi dung chñ yÕu cña viÖc ph©n tÝch gi¸ thµnh s¶n phÈm bao gåm:
Ph©n tÝch ®¸nh gi¸ chung gi¸ thµnh cña toµn bé s¶n phÈm.
Ph©n tÝch ®¸nh gi¸ t×nh h×nh thùc hiÖn nhiÖm vô h¹ gi¸ thµnh cña s¶n phÈm so s¸nh ®îc.
Ph©n tÝch ®¸nh gi¸ mét sè kho¶n môc gi¸ thµnh chñ yÕu.
X¸c ®Þnh xu híng hîp lý cña chi phÝ s¶n xuÊt trong mèi t¬ng quan víi khèi lîng s¶n phÈm s¶n xuÊt.
1.3.1 Ph©n tÝch t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch gi¸ thµnh cña toµn bé s¶n phÈm hµng ho¸.
Ph¬ng ph¸p ®¸nh gi¸:
So s¸nh tæng gi¸ thµnh tÝnh trªn s¶n lîng thùc tÕ, gi¸ thµnh ®¬n vÞ thùc tÕ víi tæng gi¸ thµnh tÝnh trªn s¶n lîng thùc tÕ gi¸ thµnh ®¬n vÞ kÕ ho¹ch ®Ó ®¸nh gi¸ doanh nghiÖp cã hoµn thµnh kÕ ho¹ch gi¸ thµnh kh«ng.
So s¸nh tæng gi¸ thµnh tÝnh trªn s¶n lîng thùc tÕ, gi¸ thµnh ®¬n vÞ thùc tÕ víi tæng gi¸ thµnh tÝnh trªn s¶n lîng thùc tÕ gi¸ thµnh ®¬n vÞ kÕ ho¹ch cña tõng lo¹i s¶n phÈm ®Ó kÕt luËn viÖc thùc hiÖn kÕ ho¹ch gi¸ thµnh cã toµn diÖn kh«ng ®ång thêi x¸c ®Þnh träng ®iÓm cÇn ®i s©u ph©n tÝch lµ g×. Träng ®iÓm cÇn ®i s©u ph©n tÝch lµ nh÷ng s¶n phÈm cã sù biÕn ®éng qu¸ lín.
1.3.2 Ph©n tÝch t×nh h×nh thùc hiÖn nhiÖm vô h¹ gi¸ thµnh cña s¶n phÈm so s¸nh ®îc.
ChØ tiªu ph©n tÝch gåm:
Møc h¹ gi¸ thµnh : lµ sè tuyÖt ®èi ph¶n ¸nh gi¸ thµnh n¨m nay h¹ ®îc bao nhiªu so víi gi¸ thµnh n¨m tríc. Nã ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng tÝch luü cña doanh nghiÖp .
Tû lÖ h¹ gi¸ thµnh lµ sè t¬ng ®èi nãi lªn gi¸ thµnh n¨m nay h¹ ®îc bao nhiªu phÇn tr¨m so víi gi¸ thµnh n¨m tríc, nã ph¶n ¸nh tr×nh ®é tæ chøc qu¶n lý vµ phÊn ®Êu h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm cña doanh nghiÖp.
Doanh nghiÖp chØ ®îc coi lµ hoµn thµnh nhiÖm vô h¹ gi¸ thµnh cña s¶n phÈm so s¸nh ®îc khi thùc hiÖn ®îc c¶ hai chØ tiªu nµy.
Ph¬ng ph¸p ph©n tÝch:
- X¸c ®Þnh nhiÖm vô h¹ gi¸ thµnh cña s¶n phÈm so s¸nh
Gäi:
Mhk : møc h¹ toµn bé kÕ ho¹ch.
Møc h¹ c¸ biÖt
Gi¸ thµnh ®¬n vÞ b×nh qu©n n¨m tríc tõng mÆt hµng
Gi¸ thµnh ®¬n vÞ b×nh qu©n kÕ ho¹ch tõng mÆt hµng
Slki : S¶n lîng kÕ ho¹ch tõng mÆt hµng.
Tû lÖ h¹
Tû lÖ h¹ c¸ biÖt
- X¸c ®Þnh t×nh h×nh thùc hiÖn nhiÖm vô:
- So s¸nh t×nh h×nh thùc hiÖn víi nhiÖm vô ®Æt ra
Mh1 - Mhk = DMh
Þ Cha hoµn thµnh nhiÖm vô h¹ gi¸ thµnh
NÕu DMh < 0 vµ
DMh < 0 vµ
DMh > 0 vµ
NÕu c¶ hai chØ tiªu DMh vµ DTh ®Òu b»ng 0 th× chøng tá doanh nghiÖp ®· hoµn thµnh nhiÖm vô h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm.
®Òu lín h¬n 0 th× doanh nghiÖp ®· hoµn thµnh vît chØ tiªu.
NÕu DMh vµ
X¸c ®Þnh møc ®é ¶nh hëng cña c¸c nh©n tè
Do s¶n lîng s¶n xuÊt thay ®æi:
MhS = Mhk* Tc - Mhk
Tæ chøc : tû lÖ hoµn thµnh kÕ ho¹ch s¶n xuÊt chung vÒ s¶n lîng.
Do kÕt cÊu mÆt hµng s¶n xuÊt thay ®æi
Do møc h¹ c¸ biÖt thay ®æi( gi¸ thµnh ®¬n vÞ thay ®æi )
Tæng hîp møc ®é ¶nh hëng:
MhS + Mhk/c + Mhz = DMh
1.3.3 Ph©n tÝch mét sè kho¶n chi phÝ chñ yÕu:
Ph©n tÝch kh¶n chi nguyªn vËt liÖu trong gi¸ thµnh.
Ph©n tÝch chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp.
Ph©n tÝch kho¶n chi phÝ chung.
PhÇn 2: t×nh h×nh tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n gi¸ thµnh vµ ph©n tÝch gi¸ thµnh t¹i c«ng ty
b¸nh kÑo h¶i hµ.
2.1 Tæng quan vÒ c«ng ty b¸nh kÑo h¶i hµ.
- Tªn c«ng ty: C«ng ty B¸nh kÑo H¶i Hµ.
- Tªn giao dÞch ®èi ngo¹i: Hai Ha Confectionery Company( HAIHACO ).
- Trô së chÝnh: Sè 25 - ®êng Tr¬ng §Þnh - Hai Bµ Trng - Hµ Néi.
2.1.1 Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty B¸nh kÑo H¶i Hµ.
C«ng ty B¸nh kÑo H¶i Hµ( HAIHACO ) lµ mét doanh nghiÖp Nhµ níc trùc thuéc Bé C«ng nghiÖp. §Õn nay, c«ng ty ®· tr¶i qua qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn suèt 40 n¨m víi bao khã kh¨n thö th¸ch vµ ®i lªn ®Ó cã ®îc chç ®øng v÷ng ch¾c trªn thÞ trêng nh ngµy nay.
TiÒn th©n cña c«ng ty lµ xÝ nghiÖp miÕn Hoµng Mai ®îc thµnh lËp ngµy 25-12-1960 bëi tæng c«ng ty N«ng thæ s¶n miÒn B¾c trùc thuéc bé Néi th¬ng qu¶n lý. Trong thêi gian ®Çu, xÝ nghiÖp miÕn Hoµng Mai chñ yÕu s¶n xuÊt c¸c s¶n phÈm nh: miÕn, mari, tinh bét ng«, dÇu ®Ëu t¬ng, bét dinh dìng trÎ em.
N¨m 1966, xÝ nghiÖp miÕn Hoµng Mai ®æi tªn thµnh " nhµ m¸y thùc nghiÖm thùc phÈm H¶i Hµ ".
§Õn th¸ng 6 n¨m 1970, nhµ m¸y tiÕp nhËn mét ph©n xëng kÑo cña nhµ m¸y kÑo H¶i Ch©u víi c«ng suÊt 900 tÊn/ n¨m. Tõ ®©y nhµ m¸y ®æi tªn thµnh " xÝ nghiÖp thùc phÈm H¶i Hµ " víi nhiÖm vô chÝnh lµ s¶n xuÊt c¸c lo¹i kÑo, ®êng, nha vµ giÊy tinh bét.
Trong kho¶ng thêi gian tõ n¨m 1971 ®Õn 1985, nhµ m¸y ®· cã s¶n phÈm xuÊt khÈu sang mét sè níc §«ng ¢u vµ ®îc trang bÞ thªm mét sè d©y chuyÒn c«ng nghÖ tõ c¸c níc Trung Quèc, Ba Lan, Céng Hoµ D©n Chñ §øc... N¨m 1976, c«ng suÊt cña nhµ m¸y ®· lªn tíi 6000 tÊn / n¨m.
Tõ n¨m 1986 cho ®Õn n¨m 1990, nhµ m¸y gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n. Nhµ m¸y ®· ph¶i ®ãng cöa mét ph©n xëng kÑo cøng, cho gÇn 200 c«ng nh©n nghØ viÖc. Nhµ m¸y ®· nî ng©n hµng trªn 2 tû ®ång, vèn bÞ chiÕm dông trªn 500 triÖu ®ång. §Õn ®Çu n¨m 1990, nhµ m¸y vÉn cha kh¾c phôc ®îc khã kh¨n bÕ t¾c, ®Ó tån kho trªn 100 tÊn kÑo.
Tríc t×nh h×nh ®ã, Ban l·nh ®¹o nhµ m¸y ®· kÞp thêi cã nh÷ng biÖn ph¸p ®Ó tõng bíc kh¾c phôc, n¾m b¾t c¸c c¬ héi trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, dÇn dÇn æn ®Þnh ®Ó ®øng v÷ng trªn thÞ trêng.
Ngµy 24 th¸ng 3 n¨m 1993, theo quyÕt ®Þnh sè 216 CNN/ TCL§ cña Bé trëng bé C«ng nghiÖp nhÑ( nay lµ bé C«ng nghiÖp ), nhµ m¸y ®æi tªn thµnh c«ng ty B¸nh kÑo H¶i Hµ víi tªn giao dÞch lµ H¶i Hµ Confectionery Company( HAIHACO ).
Tõ n¨m 1993 ®Õn nay c«ng ty ph¸t triÓn kh«ng ngõng. S¶n phÈm cña c«ng ty ngµy mét ®a d¹ng, phong phó vÒ chñng lo¹i, n©ng cao vÒ chÊt lîng, dÇn chinh phôc ®îc kh¸ch hµng trong mäi tÇng líp d©n c. §Æc biÖt n¨m 1999 võa qua, s¶n phÈm cña c«ng ty ®îc bÇu chän lµ hµng ViÖt Nam chÊt lîng cao.
HiÖn nay t¹i trô së chÝnh 25 Tr¬ng §Þnh, c«ng ty cã 3 ®¬n vÞ trùc thuéc lµ :
- XÝ nghiÖp b¸nh.
- XÝ nghiÖp kÑo.
- XÝ nghiÖp c¬ khÝ( xÝ nghiÖp phô trî ).
vµ 2 ®¬n vÞ thµnh viªn:
- Nhµ m¸y thùc phÈm ViÖt Tr×.
- Nhµ m¸y bét dinh dìng Nam §Þnh.
Ngoµi ra, c«ng ty cßn liªn doanh víi NhËt B¶n vµ Hµn Quèc, thµnh lËp 3 c«ng ty liªn doanh lµ :
- C«ng ty liªn doanh MiWon - H¶i Hµ.
- C«ng ty liªn doanh H¶i Hµ - Kotobuki.
- C«ng ty liªn doanh H¶i Hµ - Kameda( nay ®· gi¶i thÓ ).
Nh vËy qu¸ tr×nh 40 n¨m h×nh thµnh, ho¹t ®éng vµ ph¸t triÓn, ®Õn nay c«ng ty ®· ®¹t ®îc nhiÒu thµnh c«ng ®¸ng tù hµo sau khi tr¶i qua nh÷ng thêi kú v« cïng khã kh¨n do chuyÓn ®æi c¬ chÕ. Trong khi ®ã kh«ng Ýt c¸c c¬ së xÝ nghiÖp kh¸c kh«ng trô ®îc ®· bÞ gi¶i thÓ khi xo¸ bá chÕ ®é bao cÊp. Ngîc l¹i, c«ng ty b¸nh kÑo H¶i Hµ l¹i thùc sù bíc vµo quyÒn lµm chñ, ®· t×m ®îc nh÷ng biÖn ph¸p h÷u hiÖu vît qua biÕt bao khã kh¨n vÒ vèn, vÒ thÞ trêng vµ nh÷ng c¬n lèc c¹nh tranh cña hµng ngo¹i nhËp, c«ng ty vÉn kh«ng ngõng ho¹t ®éng vµ ph¸t triÓn.
T×nh h×nh ho¹t ®éng cña c«ng ty cã thÓ ®îc thÓ hiÖn ë mét sè chØ tiªu trong b¶ng díi ®©y:
ChØ tiªu
§VT
1995
1996
1997
1998
Tæng sè vèn
1000 ®
42.712.291
50.921.306
57.984.209
62.537.464
Tæng s¶n lîng
tÊn
10.000
10.500
10.550
11.000
Tæng doanh thu
1000 ®
173.842.160
148.921.342
155.892.312
162.709.905
Nép ng©n s¸ch
1000 ®
9.162.703
10.100.500
11.320.420
11.987.296
Lîi nhuËn
1000 ®
741.234
965.398
2.369.419
2.725.034
Thu nhËp b×nh qu©n
1000 ®
587
621
687
739
2.1.2 Chøc n¨ng, nhiÖm vô chñ yÕu cña c«ng ty b¸nh kÑo H¶i Hµ.
C«ng ty b¸nh kÑo H¶i Hµ lµ mét doanh nghiÖp nhµ níc, do nhµ níc thµnh lËp vµ giao nhiÖm vô.
NhiÖm vô chñ yÕu cña c«ng ty lµ s¶n xuÊt phôc vô nhu cÇu tiªu dïng cña mäi tÇng líp d©n c. V× vËy s¶n phÈm cña c«ng ty rÊt ®a d¹ng gåm s¶n phÈm cao cÊp vµ s¶n phÈm phôc vô mäi tÇng líp d©n thêng.
Ngoµi ra c«ng ty cßn s¶n xuÊt s¶n phÈm xuÊt khÈu ®Ó t¨ng thªm thu nhËp cho ngêi lao ®éng ®ång thêi t¨ng thu cho ng©n s¸ch Nhµ níc.
2.1.3 §Æc ®iÓm ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty b¸nh kÑo H¶i Hµ.
C«ng ty b¸nh kÑo H¶i Hµ hiÖn cã 5 xÝ nghiÖp thµnh viªn:
XÝ nghiÖp b¸nh: chuyªn s¶n xuÊt c¸c lo¹i b¸nh quy vµ b¸nh cracker.
XÝ nghiÖp kÑo: chuyªn s¶n xuÊt 2 lo¹i kÑo lµ kÑo cøng vµ kÑo mÒm.
XÝ nghiÖp phô trî: chuyªn thùc hiÖn söa ch÷a lín c¸c m¸y mãc thiÕt bÞ cña c«ng ty, xÝ nghiÖp nµy cßn cã thªm bé phËn s¶n xuÊt phô víi nhiÖm vô c¾t giÊy nh·n gãi kÑo, c¾t b×a, in hép, lãt kÑo...
Nhµ m¸y thùc phÈm ViÖt Tr×: chuyªn s¶n xuÊt kÑo, gluc«za, bao b× in...
Nhµ m¸y bét dinh dìng trÎ em Nam §Þnh: chuyªn s¶n xuÊt b¸nh kem xèp vµ bét dinh dìng.
S¶n phÈm cña c«ng ty bao gåm nhiÒu lo¹i b¸nh, kÑo. Mçi lo¹i cã ®Æc trng riªng do thµnh phÇn cÊu thµnh riªng nªn chóng kh«ng hoµn toµn gièng nhau. Tuy nhiªn chóng cã nh÷ng ®Æc thï chung nªn s¶n phÈm cña c«ng ty b¸nh kÑo H¶i Hµ cã thÓ xÕp thµnh 2 nhãm:
S¶n phÈm kÑo gåm kÑo cøng vµ kÑo mÒm.
S¶n phÈm b¸nh gåm b¸nh bichquy, b¸nh kem xèp vµ b¸nh cracker. HiÖn nay t¹i c¬ së chÝnh chØ s¶n xuÊt 2 lo¹i b¸nh lµ b¸nh bichquy vµ b¸nh cracker.
Mçi lo¹i s¶n phÈm cña c«ng ty ®îc s¶n xuÊt trªn mét d©y chuyÒn t¬ng øng. Quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt s¶n phÈm t¹i c«ng ty theo kiÓu gi¶n ®¬n, chÕ biÕn liªn tôc, khÐp kÝn, s¶n xuÊt víi mÎ lín vµ c«ng t¸c s¶n xuÊt ®îc tiÕn hµnh theo híng c¬ giíi ho¸, mét phÇn thñ c«ng. Chu kú s¶n xuÊt s¶n phÈm ng¾n, ®èi tîng s¶n xuÊt lµ b¸nh kÑo nªn khi kÕt thóc ca m¸y còng lµ khi s¶n phÈm hoµn thµnh. Do ®ã ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt næi bËt cña c«ng ty lµ kh«ng cã s¶n phÈm dë dang.
Nguyªn liÖu vµ quy tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm cña c«ng ty.
ChÊt ngät gåm 2 lo¹i chÝnh lµ ®êng kÝnh vµ tinh bét.
ChÊt bÐo gåm : B¬ nhËt lÊy tõ s÷a bß( nhËp tõ óc ).
Shortening lÊy tõ dÇu cä.
Magarin.
S÷a gåm: S÷a ®Æc.
S÷a bét bÐo lµm tõ s÷a t¬i ®em sÊy kh«.
S÷a bét gÇy lµm tõ s÷a t¬i ®em sÊy kh« t¸ch b¬.
Bét m×: riªng b¸nh cracker nguyªn liÖu bét m× ph¶i nhËp tõ §an M¹ch.
C¸c lo¹i bét, h¹t, qu¶( võng, l¹c, cµphª, cacao )
Trªn ®©y lµ c¸c nguyªn liÖu chÝnh ®Ó s¶n xuÊt c¸c lo¹i b¸nh kÑo cña c«ng ty. Ngoµi ra c«ng ty cßn sö dông c¸c phô gia ®Ó ®a d¹ng ho¸ c¸c s¶n phÈm vÒ h×nh thøc mÉu m· hoÆc h¬ng vÞ... C¸c phô gia gåm
ChÊt t¹o h¬ng.
ChÊt t¹o mµu: nhËp tõ Thôy Sü.
ChÊt t¹o vÞ: VÞ chua, cay, mÆn.
Phô gia thùc phÈm: chÊt t¹o keo.
D©y chuyÒn s¶n xuÊt s¶n phÈm
D©y chuyÒn s¶n xuÊt kÑo mÒm.
- Quy tr×nh s¶n xuÊt cã thÓ biÓu diÔn theo s¬ ®å sau:
Hoµ ®êng( §êng + MËt tÝnh bét + níc )
Läc bá t¹p chÊt
NÊu
Lµm nguéi
T¹o h×nh
Bao gãi
Thµnh phÈm
Giai ®o¹n t¹o h×nh hoÆc bao gãi cã thÓ ®îc tiÕn hµnh b»ng m¸y hoÆc thñ c«ng
D©y chuyÒn s¶n xuÊt s¶n phÈm kÑo cøng cã nh©n :
Hoµ ®êng( §êng + MËt tÝnh bét + níc )
Läc bá t¹p chÊt
NÊu( 150oc )
Lµm nguéi
T¹o h×nh
Bao gãi
Thµnh phÈm
MËt tÝnh bét + níc
NÊu nh©n
B¬m nh©n
Giai ®o¹n t¹o h×nh vµ bao gãi cã thÓ lµ c«ng nghiÖp hoÆc thñ c«ng.
D©y chuyÒn s¶n xuÊt s¶n phÈm b¸nh:
Xö lý nguyªn liÖu(xay ®êng, r©y bét, ®un láng chÊt bÐo )
§¸nh trén nguyªn liÖu( khèi bét nhµo )
Níng
Lµm nguéi
T¹o h×nh
Cïng mét d©y chuyÒn liªn tôc
§ãng thµnh phÈm
2.1.4 §Æc ®iÓm tæ chøc bé m¸y qu¶n lý chung cña c«ng ty.
Bé m¸y qu¶n lý cña c«ng ty ®îc tæ chøc theo c¬ cÊu trùc tuyÕn chøc n¨ng. §©y lµ mét c¬ cÊu qu¶n lý hiÖn ®¹i, tiªn tiÕn vµ hiÖu qu¶ trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay. Theo c¬ cÊu tæ chøc nµy ta cã thÓ kh¸i qu¸t bé m¸y qu¶n lý cña c«ng ty qua s¬ ®å 1 :
C¸c xÝ nghiÖp ë ViÖt Tr× vµ Nam §Þnh cã bé m¸y qu¶n lý tæ chøc riªng.
Nh vËy Ban l·nh ®¹o cña c«ng ty gåm 4 ngêi.
- Tæng gi¸m ®èc: lµ ngêi cã quyÒn quyÕt ®Þnh cao nhÊt trong c«ng ty. Tæng gi¸m ®èc cã quyÒn quyÕt ®Þnh, chØ ®¹o mäi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vµ chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ mäi ho¹t ®éng, kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty tríc c«ng ty, Bé c«ng nghiÖp vµ Nhµ níc.
- Ba phã tæng gi¸m ®èc trî gióp cho tæng gi¸m ®èc trong viÖc ra quyÕt ®Þnh chØ ®¹o mäi ho¹t ®éng cña c«ng ty:
Phã tæng gi¸m ®èc phô tr¸ch kinh doanh.
Phã tæng gi¸m ®èc phô tr¸ch kü thuËt s¶n xuÊt.
Phã tæng gi¸m ®èc qu¶n lý tµi chÝnh cña c«ng ty.
C¸c phßng ban chøc n¨ng
- Phßng kinh doanh: Cã nhiÖm vô cung øng vËt t, nghiªn cøu thÞ trêng ®Ó ra c¸c chiÕn lîc kinh doanh, ®Ò ra biÖn ph¸p tiªu thô s¶n phÈm hîp lý, ®¶m b¶o qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh æn ®Þnh.
- Phßng kü thuËt: chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ quy tr×nh c«ng nghÖ, tÝnh to¸n ®Ò ra c¸c ®Þnh møc vµ tû lÖ tiªu hao nguyªn liÖu vËt liÖu, nghiªn cøu lËp kÕ ho¹ch s¶n xuÊt.
- Phßng KCS: cã nhiÖm vô kiÓm tra c¸c ®Þnh møc tiªu chuÈn vµ ®¸nh gi¸ chÊt läng s¶n phÈm.
- Phßng tµi vô: Phßng tµi vô cã nhiÖm vô ®¶m b¶o vèn cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty, tæ chøc c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n theo dâi c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ tµi chÝnh díi h×nh thøc gi¸ trÞ tõ ®ã h¹ch to¸n ®óng ®ñ chi phÝ, kÕt qu¶ ®Çu ra vµ ®¸nh gi¸ ®óng kÕt qu¶ lao ®éng cña c¸n bé c«ng nh©n viªn. Phßng tµi vô cã nhiÖm vô ph©n tÝch kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh theo tõng th¸ng, quý, n¨m ®ång thêi ph©n phèi nguån thu nhËp. §ång thêi phßng tµi vô cßn cã nhiÖm vô cung cÊp c¸c th«ng tin kinh tÕ tµi chÝnh cho tæng gi¸m ®èc nh»m gãp phÇn gióp tæng gi¸m ®èc qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh mäi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty.
- Phßng hµnh chÝnh tæ chøc: cã nhiÖm vô tham mu cho l·nh ®¹o, ®Þnh ra ®êng lèi s¾p xÕp ph©n phèi lao ®éng mét c¸ch hîp lý cã hiÖu qu¶. §ång thêi phßng hµnh chÝnh tæ chøc cã nhiÖm vô x©y dùng chÕ ®é tiÒn l¬ng, thëng, b¶o hiÓm x· héi...
- Phßng b¶o vÖ: lµm nhiÖm vô ®¶m b¶o an toµn cho s¶n xuÊt vµ trËt tù an ninh trong c«ng ty.
Ngoµi ra ë c¸c xÝ nghiÖp ®Òu cã mét gi¸m ®èc xÝ nghiÖp vµ hai phã gi¸m ®èc xÝ nghiÖp.
Tæng sè nh©n viªn cña c«ng ty kho¶ng tõ 1700 ngêi ®Õn 1800 ngêi. Trong ®ã sè lîng nh©n viªn v¨n phßng lµ 150 ngêi, trong ®ã:
- Nh©n viªn lµm c«ng t¸c qu¶n lý: 23 nh©n viªn.
- Nh©n viªn lao vô t¹p vô : 5 ngêi.
- L¸i xe : 7 ngêi.
- B¶o vÖ : 23 ngêi.
- C«ng ®oµn : 4 ngêi.
- Thñ kho : 10 ngêi.
- Cßn l¹i lµ c¸c c¸n bé nghiÖp vô vµ c¸n bé kü thuËt.
2.1.5 §Æc ®iÓm tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n cña c«ng ty.
Bé m¸y h¹ch to¸n cña c«ng ty.
Bé m¸y h¹ch to¸n cña c«ng ty ®îc tæ chøc theo m« h×nh tËp trung t¹i phßng kÕ to¸n, ë c¸c xÝ nghiÖp trùc thuéc kh«ng tæ chøc bé phËn kÕ to¸n riªng mµ chØ bè trÝ c¸c nh©n viªn kinh tÕ lµm nhiÖm vô híng dÉn, thùc hiÖn h¹ch to¸n ban ®Çu, thu thËp, kiÓm tra chøng tõ vµ ®Þnh kú göi chøng tõ vÒ phßng kÕ to¸n tËp trung ë c«ng ty.
Bé m¸y kÕ to¸n cña c«ng ty cã thÓ kh¸i qu¸t theo s¬ ®å díi ®©y:
kÕ to¸n trëng
KÕ to¸n vËt t
KÕ to¸n TGNH
Thñ quü
KÕ to¸n tæng hîp vµ TSC§
KÕ to¸n CPSX vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm, XDCB, tiÒn l¬ng, b¶o hiÓm
KÕ to¸n tiÒn mÆt
KÕ to¸n tiªu thô
Nh©n viªn kinh tÕ ë c¸c xÝ nghiÖp trùc thuéc
Nh vËy phßng kÕ to¸n cña c«ng ty gåm 7 nh©n viªn, mçi nh©n viªn phô tr¸ch mét néi dung cña c«ng t¸c kÕ to¸n .
- KÕ to¸n trëng kiªm phã tæng gi¸m ®èc tµi chÝnh chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ c«ng t¸c qu¶n lý h¹ch to¸n, chØ ®¹o, híng dÉn toµn bé c«ng t¸c kÕ to¸n thèng kª, xö lý vµ cung cÊp th«ng tin kinh tÕ trong c«ng ty.
- Mét phã phßng kÕ to¸n kiªm kÕ to¸n tæng hîp vµ kÕ to¸n tµi s¶n cè ®Þnh, lËp sæ c¸i, lµm b¸o c¸o kÕ ho¹ch, ph©n tÝch kÕ to¸n, b¶o qu¶n lu tr÷ hå s¬ chøng tõ.
- Mét phã phßng kÕ to¸n kiªm kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm, lµm nhiÖm vô kÕ to¸n tiÒn l¬ng, kÕ to¸n x©y dùng c¬ b¶n.
- Mét kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu: lµm c«ng t¸c kÕ to¸n chi tiÕt vËt liÖu còng nh t×nh h×nh nhËp-xuÊt-tån tõng lo¹i nguyªn vËt liÖu.
-Mét kÕ to¸n tiÒn mÆt: tæ chøc h¹ch to¸n chi tiÕt vµ tæng hîp t×nh h×nh thu chi vµ tån tiÒn mÆt ë quü. Tæng hîp t×nh h×nh thanh to¸n néi bé vµ bªn ngoµi cña c«ng ty b»ng tiÒn mÆt
- Mét kÕ to¸n tiÒn göi ng©n hµng: tæ chøc h¹ch to¸n chi tiÕt vµ tæng hîp t×nh h×nh thanh to¸n qua ng©n hµng.
- Mét kÕ to¸n tiªu thô thµnh phÈm: tæ chøc h¹ch to¸n chi tiÕt vµ tæng hîp s¶n phÈm hoµn thµnh nhËp kho, tiªu thô, x¸c ®Þnh doanh thu kÕt qu¶ tiªu thô, theo dâi t×nh h×nh thanh to¸n víi kh¸ch hµng, tæ chøc ghi sæ chi tiÕt.
Ngoµi ta ®Ó ®¶m b¶o cho c«ng t¸c kÕ to¸n ®îc chÝnh x¸c, s¸t víi thùc tÕ, thuËn lîi cho viÖc tËp hîp sè liÖu ghi sæ kÕ to¸n còng nh kiÓm tra ®èi chiÕu ë mçi xÝ nghiÖp ®Ó ph©n c«ng c¸c nh©n viªn kinh tÕ lµm nhiÖm vô theo dâi t×nh h×nh sö dông lao ®éng vËt t díi h×nh thøc ghi sæ thèng kª. Hµng th¸ng c¸c nh©n viªn nµy göi sè liÖu thèng kª lªn phßng kÕ to¸n cña c«ng ty.
2.2 t×nh h×nh tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i c«ng ty.
C«ng ty b¸nh kÑo H¶i Hµ lµ mét doanh nghiÖp h¹ch to¸n kinh doanh ®éc lËp. V× vËy ®Ó cã thÓ tån t¹i vµ ph¸t triÓn, ®Æc biÖt trong ®iÒu kiÖn c¹nh tranh gay g¾t nh hiÖn nay th× viÖc n©ng cao chÊt lîng, gi¶m chi phÝ, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ vÊn ®Ò ®îc c«ng ty c©n nh¾c hÕt søc kü lìng.
KÕ to¸n víi chøc n¨ng cung cÊp th«ng tin trung thùc ®· trë thµnh c«ng cô ®¾c lùc cho qu¶n lý trong ®ã bao gåm kÕ to¸n gi¸ thµnh. Th«ng qua sè liÖu do bé phËn kÕ to¸n nµy mµ nhµ qu¶n lý cã thÓ ®a ra c¸c quyÕt ®Þnh phï hîp cho sù ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh còng nh yªu cÇu qu¶n trÞ doanh nghiÖp.
Do ph¹m vi cã h¹n nªn néi dung chuyªn ®Ò nµy chØ ®Ò cËp ®Õn c«ng t¸c kÕ to¸n gi¸ thµnh s¶n phÈm ë 3 xÝ nghiÖp trùc thuéc t¹i trô së chÝnh cña c«ng ty lµ xÝ nghiÖp b¸nh, xÝ nghiÖp kÑo vµ xÝ nghiÖp c¬ khÝ.
2.2.1 Kh¸i qu¸t t×nh h×nh tËp hîp chi phÝ - c¬ së tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm.
§èi tîng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt lµ tõng lo¹i s¶n phÈm, tõng lo¹i b¸nh, tõng lo¹i kÑo.
C«ng ty thùc hiÖn tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt theo ph¬ng ph¸p kÕ to¸n hµng tån kho theo ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn. Theo ph¬ng ph¸p nµy ba kho¶n môc chi phÝ: chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp vµ chi phÝ s¶n xuÊt chung ®îc tËp hîp ®Ó tÝnh gi¸ thµnh nh sau:
TK 621
TK 138,152,821
TK 622
TK 627
TK 632
TK 157
TK 155
TK 154
(1) Chi phÝ NVL trùc tiÕp
(2) Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp
(3) Chi phÝ s¶n xuÊt chung
(5) TrÞ gi¸ s¶n phÈm háng
b¾t båi thêng phÕ liÖu thu håi do s¶n phÈm háng
(4a) Gi¸ thµnh thùc tÕ s¶n phÈm hoµn thµnh nhËp kho
(4b) Gi¸ thµnh thùc tÕ s¶n phÈm göi b¸n kh«ng qua kho
(4c) Gi¸ thµnh thùc tÕ s¶n phÈm hoµn thµnh b¸n ngay
- ViÖc tËp hîp chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp ®îc kÕ to¸n thùc hiÖn trªn b¶ng phÈn bæ tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n tÝnh theo l¬ng: BHYT, BHXH, KPC§.
- §èi víi chi phÝ s¶n xuÊt chung, kÕ to¸n c«ng ty tËp hîp theo tõng ph©n xëng vµ thùc hiÖn trong b¶ng kª 4 phÇn 1: chi tiÕt nî TK 627.
Sau khi tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt s¶n phÈm liªn quan, kÕ to¸n b¾t ®Çu thùc hiÖn tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm.
2.2.2 KÕ to¸n gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i c«ng ty.
2.2.2.1 §èi tîng tÝnh gi¸ thµnh t¹i c«ng ty.
§Æc ®iÓm s¶n xuÊt cña c«ng ty lµ trªn cïng mét d©y chuyÒn c«ng nghÖ cã thÓ s¶n xuÊt ra nhiÒu lo¹i s¶n phÈm, cã sù t¸ch biÖt vÒ thêi gian, quy tr×nh s¶n xuÊt khÐp kÝn vµ kh«ng cã s¶n phÈm dë dang. Do ®ã ®èi tîng cña kÕ to¸n gi¸ thµnh phï hîp víi ®èi tîng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ lµ tõng lo¹i s¶n phÈm.
2.2.2.2 Kú tÝnh gi¸ thµnh vµ ®¬n vÞ tÝnh gi¸ thµnh.
Cuèi th¸ng sau khi ®· tËp hîp ®Çy ®ñ chi phÝ cã liªn quan ®Õn s¶n phÈm, kÕ to¸n tiÕn hµnh tÝnh gi¸ thµnh. §¬n vÞ tÝnh gi¸ thµnh lµ ®ång/kg.
2.2.2.3 Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh t¹i c«ng ty.
Gi¸ thµnh s¶n xuÊt trong c«ng ty ®îc tÝnh theo kho¶n môc nh quy ®Þnh:
- Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp.
- Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp.
- Chi phÝ s¶n xuÊt chung.
§èi víi chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp: §Ó khuyÕn khÝch viÖc sö dông vËt t hîp lý tiÕt kiÖm c«ng ty ®· giao kho¸n vËt t cho xÝ nghiÖp s¶n xuÊt chÝnh. C«ng ty ®· x©y dùng hÖ thèng ®Þnh møc ®èi víi tõng lo¹i vËt t phï hîp víi ®Æc ®iÓm cña tõng lo¹i s¶n phÈm. Theo h×nh thøc nµy c¸c xÝ nghiÖp sÏ phÊn ®Êu tiÕt kiÖm vËt t mét c¸ch hîp lý mµ vÉn ®¶m b¶o ®îc chÊt lîng s¶n phÈm. NÕu xÝ nghiÖp sö dông tiÕt kiÖm vËt t mµ vÉn ®¶m b¶o ®îc chÊt lîng s¶n phÈm th× xÝ nghiÖp sÏ ®îc hëng phÇn vËt t tiÕt kiÖm ®ã, ngîc l¹i xÝ nghiÖp sÏ ph¶i chÞu bï ®¾p phÇn vît ®Þnh møc.
Hai kho¶n môc cßn l¹i c«ng ty ¸p dông ph¬ng ph¸p tÝnh trùc tiÕp; nghÜa lµ thùc tÕ tËp hîp ®îc bao nhiªu th× tÝnh vµo gi¸ thµnh s¶n phÈm bÊy nhiªu.
VÒ b¶ng tÝnh gi¸ thµnh, c«ng ty ®· sö dông ngay b¶ng kª 4 lµm b¶ng tËp hîp chi phÝ ®ång thêi lµ b¶ng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. Tuy nhiªn ë b¶ng kª 4 c«ng ty ®· thiÕt kÕ thªm mét sè cét ®Ó phôc vô cho viÖc tÝnh gi¸ thµnh ®îc thuËn lîi.
Cã thªm cét s¶n lîng thùc tÕ c¹nh cét tªn s¶n phÈm ®Ó cã thÓ tÝnh ngay ®îc gi¸ thµnh ®¬n vÞ s¶n phÈm.
Cét trõ 627: thÓ hiÖn phÇn chi phÝ vît ®Þnh møc nÕu cã( do phßng kü thuËt tÝnh to¸n vµ cung cÊp trªn c¬ së sè liÖu ë " B¸o c¸o vËt t " cña c¸c xÝ nghiÖp göi lªn;
Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, cã nguyªn liÖu thu håi... ®îc gom l¹i b¸n gäi lµ phÕ liÖu thu håi, ®îc ph¶n ¸nh trªn cét " trõ 154 ". Khi kÕ to¸n nhËn c¸c phiÕu thu tõ viÖc b¸n phÕ liÖu, kÕ to¸n sÏ ghi vµo cét " trõ 154 ", tøc lµ gi¶m trõ khái chi phÝ s¶n xuÊt.
Còng do ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt cña c«ng ty vµ ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh trïng víi ®èi tîng tËp hîp chi phÝ lµ c¸c lo¹i b¸nh kÑo, nªn ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh ®îc ¸p dông t¹i c«ng ty lµ ph¬ng ph¸p gi¶n ®¬n. Theo ph¬ng ph¸p nµy:
Zi = D§Ki + Ci - DCKi
Trong ®ã:
Zi : tæng gi¸ thµnh s¶n phÈm i.
D§Ki : chi phÝ dë dang ®Çu kú s¶n phÈm i.
DCKi : chi phÝ dë dang cuèi kú s¶n phÈm i.
Ci : chi phÝ thùc tÕ ph¸t sinh.
Do c«ng ty kh«ng cã s¶n phÈm së cuèi kú nªn tæng gi¸ thµnh cña s¶n phÈm hoµn thµnh còng ®ång thêi lµ tæng chi phÝ ®· tËp hîp ®îc.
Þ Zi = Ci
Zi = Tæng chi phÝ - Chi phÝ vît - Gi¸ trÞ phÕ
s¶n xuÊt SPi §M SPi liÖu thu håi
Gi¸ thµnh ®¬n vÞ SPi
Zi
S¶n lîng SPi thùc tÕ hoµn thµnh
Nh vËy ®Ó tÝnh ®îc gi¸ thµnh s¶n phÈm kÕ to¸n cÇn thiÕt ph¶i dùa vµo kÕt qu¶ tËp hîp cña kÕ to¸n chi phÝ. Cô thÓ h¬n ®Ó lËp ®îc b¶ng tÝnh gi¸ thµnh kÕ to¸n cÇn thiÕt ph¶i c¨n cø vµo b¶ng ph©n bæ nguyªn vËt liÖu c«ng cô dông cô, b¶ng ph©n bæ l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng, sæ chi tiÕt chi phÝ s¶n xuÊt chung, b¶ng ph©n bæ khÊu hao. Do c«ng ty ®· thùc hiÖn kÕ to¸n trªn m¸y nªn viÖc ph©n bæ NVL CCDC ®îc thùc hiÖn hoµn toµn trªn m¸y vµ kÕt qu¶ ®îc ®a lu«n vµo b¶ng ph©n bæ NVL CCDC sau ®ã ®a vµo b¶ng kª 4. §èi víi chi phÝ s¶n xuÊt chung ë XN B¸nh vµ XN KÑo, chi phÝ ®îc tËp hîp trùc tiÕp ë tõng ph©n xëng sau ®ã ph©n bæ cho tõng ®èi tîng liªn quan theo tiªu thøc ph©n bæ lµ s¶n lîng s¶n phÈm hoµn thµnh. Riªng víi chi phÝ s¶n xuÊt chung ph¸t sinh ë ph©n xëng c¬ khÝ sau khi tËp hîp sÏ ph©n bæ cho tîng ®èi tîng lµ s¶n phÈm hoµn thµnh ë XN B¸nh vµ XN KÑo theo tæng s¶n lîng s¶n phÈm hoµn thµnh ë c¶ 2 XN B¸nh vµ KÑo. Hai qu¸ tr×nh nµy do m¸y tÝnh thùc hiÖn sau ®ã ®a kÕt qu¶ lµ sè tæng hîp kÕt qu¶ cña 2 qu¸ tr×nh ph©n bæ trªn vµo b¶ng kª 4 cét "ph©n bæ 627".
Do giíi h¹n cña ®Ò tµi, chuyªn ®Ò nµy chØ ®Ò cËp ®Õn viÖc tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm, kh«ng ®i s©u vµo qu¸ tr×nh kÕ to¸n chi phÝ. Do ®ã díi ®©y xin ®î tr×nh bµy cô thÓ ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh ®îc thùc hiÖn t¹i c«ng ty B¸nh kÑo H¶i Hµ qua 2 th¸ng.
Do c«ng ty ¸p dông ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh gi¶n ®¬n nªn c«ng viÖc tÝnh gi¸ thµnh ®îc thùc hiÖn nh sau:
Tríc hÕt ph¶i ®a vµo sè liÖu trªn b¶ng ph©n bæ NVL CCDC
B¶ng 1.1: B¶ng ph©n bæ NVL CCDC
Th¸ng 1 n¨m 2000
Cã TK
§TSD
TK 152
TK 153
NLC
VLP
Nhiªn liÖu
å 152
TK 621: SX chÝnh
+ XN B¸nh
Quy b¬
B¸nh kÑp kem
............
+ XN KÑo
KÑo cèm mÒm
KÑo døa cøng
........
TK 627:
+ XN B¸nh
+ XN KÑo
+ XN phô trî
.................
4.402.512.359
148.299.876
178.774.759
.................
117.597.035,4
243.082.093,1
............
1.356649708
217953695
466599055
627096958
...............
-
-
-
-
-
-
-
-
.........
8.859.350
218.927
221.538
...........
502.198,6
601.305,9
.............
505.757
203.236
198.954
103.567
..........
441.137.1709
148.518.803
178.996.297
..............
118.099.234
243.683.339
............
1.357.155.465
218.156.931
466.798.009
672.200.525
.................
-
-
-
-
-
-
-
-
-
.....
Sè liÖu trªn b¶ng nµy sÏ lµ c¬ së ®Ó ghi vµo cét "Nî 621" trªn b¶ng kª 4
TiÕp theo ta ph¶i dùa vµo ph©n bæ l¬ng BHYT, BHXH, KPC§. Thùc chÊt ®©y lµ b¶ng tËp hîp chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp.
Trong ®ã quü tæng l¬ng nép BHXH, BHYT th¸ng nµy lµ 278045256 (l¬ng c¬ b¶n)
C«ng ty tÝnh BHXH, BHYT, KPC§ theo ®óng quy ®Þnh hiÖn hµnh
Tû lÖ trÝch BHYT lµ 3% l¬ng c¬ b¶n trong ®ã 2% tÝnh vµo chi phÝ SXKD cßn 1% tÝnh trõ vµo l¬ng CNV
Tû lÖ trÝch BHXH lµ 20% LCB trong ®ã 15% tÝnh vµo SXKD cßn 5% trõ vµo l¬ng c«ng nh©n
Tû lÖ trÝch KPC§ lµ 2% tiÒn l¬ng thùc tÕ ph¸t sinh tÝnh vµo chi phÝ SXKD
C¨n cø vµo sè liÖu nµy kÕ to¸n sÏ ghi vµo cét "Nî 622" trªn b¶ng kª 4
Sau ®ã thc hiÖn ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt chung cho tõng ®èi tîng. Chi phÝ s¶n xuÊt chung lµ sè liÖu tæng hîp mµ kÕ to¸n tËp hîp ®îc ë c¶ ba ph©n xëng ®îc ghi trªn "Chi tiÕt Nî 627". Sau ®ã sÏ ph©n bæ cho tõng ®èi tîng theo tiªu thøc s¶n lîng thùc tÕ hoµn thµnh trong kú trªn b¶ng kª 4. ViÖc tÝnh to¸n ph©n bæ nµy ®îc thùc hiÖn hoµn toµn trªn m¸y tÝnh. Sau ®©y lµ sè liÖu vÒ chi phÝ s¶n xuÊt chung.
B¶ng 1.3 . b¶ng kª 4 : chi tiÕt Nî 627.Th¸ng 1 n¨m 2000
M· §V
T£N §V
Tµi kho¶n
Så tiÒn
NB2
XN B¸nh
152
218.156.931
NB2
XNB¸nh
214
105.135.000
NB2
XN B¸nh
334
26.548.729
NB2
XN B¸nh
3382
530.974,58
NB2
XN B¸nh
3383
1.155.675
NB2
XN B¸nh
3384
154.090
NB2
Céng
35168199,6
NB3
NX KÑo
152
466798009
NB3
NX KÑo
214
412.865.000
NB3
NXKÑo
334
19.989.700
NB3
NX KÑo
3382
399794
NB3
NX KÑo
3383
1.200.172,5
NB3
NX KÑo
3384
160.023
NB3
Céng
901412698,5
NB4
XN PT
142
300.000.000
NB4
XN PT
152
672200525
NB4
XN PT
334
11.321.000
NB4
XN PT
3382
226.420
NB4
XN PT
3383
602415
NB4
XN PT
3384
80322
NB4
XN PT
336
1.405.000
NB4
Céng
984.430.682
Tæng Céng
2237.524.780
Sau khi ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt chung sÏ ®îc ®a vµo mét cét " Ph©n bæ 627" trªn b¶ng kª 4.
Sau ®©y lµ viÖc tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ®îc thùc hiÖn trªn b¶ng kª 4
Trong ®ã tæng s¶n lîng cña xÝ nghiÖp kÑo lµ 256372,85 kg.
Tæng s¶n lîng cña xÝ nghiÖp b¸nh lµ 213722,27 kg.
Nh vËy tæng gi¸ thµnh c«ng xëng th¸ng 1-2000 lµ 7.056.523.528 ®ång
Cô thÓ viÖc tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm (gi¸ thµnh c«ng xëng) trªn b¶ng kª 4 ®îc thùc hiÖn nh sau:
VÝ dô víi s¶n phÈm kÑo cèm mÒm
Tæng gi¸ thµnh kÑo cèm mÒm th¸ng 1-2000
118.099.234+5.372.367+493.559,84+67.304.200,47-3.935.937=187.369.424,3 ®ång.
Gi¸ thµnh ®¬n vÞ kÑo cèm mÒm
187.369.424,3
=15612,2 (®/kg)
12001,5
Nh vËy qu¸ tr×nh tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm kÑo cèm mÒm ®· hoµn tÊt.
ViÖc tÝnh to¸n gi¸ thµnh c¸c s¶n phÈm kh¸c còng nh ®Òu ®îc thùc hiÖn t¬ng tù nh trªn vµ ®Òu ®îc thùc hiÖn nh b¶ng kª 4.
Sang th¸ng 2-2000, qu¸ tr×nh kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm còng ®îc thùc hiÖn theo ®óng nguyªn t¾c nh ®· tr×nh bµy ë trªn. §Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n xuÊt, s¶n phÈm th¸ng 2 kÕ to¸n c¨n cø vµo c¸c b¶ng sau:
B¶ng 2.1 B¶ng ph©n bæ NVL, CCDC
Th¸ng 2-2000
Cã TK
§TSD
TK152
TK153
NLC
VLP
Nhiªn liÖu
Céng 152
TK621:SX chÝnh
6.965.587.991
-
10.039.428
6.975.627.419
-
+XN B¸nh
.........
.........
.........
.........
.........
-B¸nh quy b¬
60027949,15
-
109812
60137761,15
-
-B¸nh kÑp kem
322.761.262,1
-
328.961,3
323.090.223,4
-
......
.........
.........
.........
.........
.........
+XN kÑo
.........
.........
.........
.........
.........
-KÑo cèm mÒm
223027020,3
-
1051.362,5
224.078.382,8
-
KÑo døa cøng
193855513,2
-
5173659,97
194.373.173,1
-
.........
.........
.........
.........
.........
.........
TK627
.........
.........
.........
.........
.........
+XN B¸nh
3.27907.429
-
391528
328298957
-
+XN KÑo
380813175
-
206325
380.719.500
-
+XN phô trî
200.298.892
-
156.271
200.455.163
-
.........
.........
.........
.........
.........
.........
C¨n cø vµo sè liÖu ë b¶ng ph©n bæ nµy kÕ to¸n ghi vµo cét " Nî 621" trªn b¶ng kª 4
Sè liÖu vÒ l¬ng vµ c¸c kho¶n tÝnh theo l¬ng trªn b¶ng ph©n bæ nµy( B¶ng 2.2) lµ c¨n cø ®Ó kÕ to¸n ghi vµo cét " Nî 622" trªn b¶ng kª 4 cña th¸ng 2-2000.
TiÕp theo kÕ to¸n tiÕn hµnh ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt chung cho tõng ®èi tîng chÞu chi phÝ. Chi phÝ s¶n xuÊt chung tËp hîp ®îc ë tõng xÝ nghiÖp lµ sè liÖu tæng hîp ®îc ph¶n ¸nh trªn " Chi tiÕt Nî 627" trªn b¶ng kª 4 sau ®ã sÏ ®îc ph©n bè cho tõng ®èi tîng theo s¶n lîng, s¶n phÈm thùc tÕ hoµn thµnh trong kú. KÕt qu¶ cña qu¸ tr×nh ph©n bæ nµy sÏ ®a trùc tiÕp ra cét " Ph©n bæ 627" trªn b¶ng
kª 4.
Díi ®©y lµ chi phÝ s¶n xuÊt chung tËp hîp ®îc ë tõng ph©n xëng ®îc ghi vµo b¶ng " Chi tiÕt Nî 627" trªn b¶ng kª 4 trªn cña th¸ng 2-2000.
B¶ng 2.3 B¶ng kª 4 Chi tiÕt nî 627 . Th¸ng 2 n¨m 2000
M· ®¬n vÞ
Tªn ®¬n vÞ
TK
Sè tiÒn
NB2
NX B¸nh
152
328.298.957
NB2
NX B¸nh
214
150.935.618
NB2
NX B¸nh
334
20.617.760
NB2
NX B¸nh
3382
421.355
NB2
NX B¸nh
3383
1.186.950
NB2
NX B¸nh
3384
158.260
NB2
Céng
501.609.900
NB3
XN KÑo
152
380.719.500
NB3
XN KÑo
214
397.915.000
NB3
XN KÑo
334
23.282.723
NB3
XN KÑo
3382
465.645,5
NB3
XN KÑo
3383
1.425.718
NB3
XN KÑo
3384
190.096
NB3
XN KÑo
111
2.374.724
NB3
Céng
806.373.146
NB4
XN PT
142
405.568.000
NB4
XN PT
152
200.455.163
NB4
XN PT
214
10.000.000
NB4
XN PT
334
14.683.688
NB4
XN PT
3382
293.673,8
NB4
XN PT
3383
612.501
NB4
XN PT
3384
81.667
NB4
XN PT
111
3.500.000
NB4
XN PT
635.194.693
Céng
1.943.178.009
Ngoµi ra, kÕ to¸n cßn c¨n cø vµo " B¸o c¸o vËt t" ®Ó x¸c ®Þnh kho¶n chi vËt liÖu vît ®Þnh møc ®Ó ghi vµo cét " Trõ 627" trªn b¶ng kª 4 th¸ng nµy.
Díi ®©y lµ b¶ng kª 4 th¸ng 2-2000. B¶ng tËp hîp chi phÝ s¶n phÈm chÝnh (Gi¸ thµnh c«ng xëng).
Trong ®ã tæng s¶n lîng cña XN B¸nh lµ 226.472,5 kg vµ tæng s¶n lîng cña xÝ nghiÖp kÑo lµ 284.891,26 kg.
VËy th¸ng 2-2000 tæng s¶n lîng s¶n phÈm chÝnh s¶n xuÊt ®îc lµ 511.363,76 kg s¶n phÈm víi tæng gi¸ thµnh lµ 9.335.454.489 ®ång.
Nh chóng ta ®· biÕt, gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ mét chØ tiªu chÊt lîng quan träng ®èi víi c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh còng nh ®èi víi toµn bé nÒn kinh tÕ quèc d©n. ViÖc h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm mµ vÉn ®¶m b¶o chÊt lîng s¶n phÈm lµ môc tiÖu ®Æt ra ®èi víi mäi doanh nghiÖp. §Ó h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm, ®øng trªn gãc ®é qu¶n lý, ngêi qu¶n lý cÇn biÕt nguån gèc hay con ®êng h×nh thµnh cña nã, néi dung cÊu thµnh cña gi¸ thµnh, nh©n tè nµo lµm t¨ng gi¶m gi¸ thµnh ®Ó tõ ®ã x¸c ®Þnh ®îc nh÷ng nh©n tè lµm t¨ng vµ nh©n tè lµm gi¶m gi¸ thµnh, tõ ®ã ®Ò ra biÖn ph¸p cÇn thiÕt ®Ó h¹n chÕ sù ¶nh hëng cña nh©n tè tiªu cùc, ph¸t huy sù ¶nh hëng cña nh©n tè tÝch cùc, khai th¸c kh¶ n¨ng tiÒm tµng trong viÖc qu¶n lý sö dông vËt t, lao ®éng vèn, còng nh ®Ó ®¸nh gi¸ sù cè g¾ng chñ quan cña doanh nghiÖp trong viÖc h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm.
§Ó thùc hiÖn ®îc yªu cÇu ®ã viÖc ph©n tÝch gi¸ thµnh lµ hÕt søc cÇn thiÕt. ë C«ng ty B¸nh kÑo H¶i Hµ, C«ng ty kh«ng tiÕn hµnh ph©n tÝch gi¸ thµnh. Tuy nhiªn qua sè liÖu vÒ t×nh h×nh s¶n xuÊt cña C«ng ty trong th¸ng 1-2000 ta cã thÓ tiÕn hµnh ph©n tÝch gi¸ thµnh s¶n xuÊt cña C«ng ty. MÆt kh¸c, C«ng ty còng kh«ng x©y dùng kÕ ho¹ch gi¸ thµnh nªn viÖc ph©n tÝch gi¸ thµnh trªn toµn bé néi dung cña nã sÏ kh«ng thùc hiÖn ®îc. V× vËy, chuyªn ®Ò nµy chØ tiÕn hµnh ph©n tÝch gi¸ thµnh cña mét lo¹i s¶n phÈm lµ kÑo døa cøng.
C¨n cø vµo kÕt qu¶ cña kÕ to¸n gi¸ thµnh vÒ viÖc tÝnh gi¸ thµnh kÑo cèm mÒm trong th¸ng 1-2000 díi ®©y lµ b¶ng ph©n tÝch gi¸ thµnh cña kÑo døa cøng.
B¶ng 3
ChØ tiªu
Th¸ng 1
Th¸ng 2
CL tuyÖt ®èi
Tèc ®é biÕn ®éng(%)
+S¶n lîng (kg)
30.956,75
21755
-9201,75
-29,7
+ Chi phÝ NVLTT(§)
243.683.339
194.373.137,1
-49.310.225,9
-20,24
+ Chi phÝ NCTT(§)
28.686.827,08
12.413.540
-15.273.287,08
-49,3
Lîng
26.204.004
12.357.154
-13.846.850
-53
TÝnh theo lîng
2.482.823,08
1.056.386
-1.426.437,08
-57,3
+Chi phÝ sxc ph©n bæ(§)
173.697.767
88.599.848
-85.097.919
-49
+Chi phÝ vît §M(§)
5.879.713,34
4.126.426
-1.717.287,34
-29,2
Tæng gi¸ thµnh(§)
439.957.131,1
292.224.135,1
-147.732.996
-33,6
Gi¸ thµnh §V (§/kg)
14212
13433
-779
-5,5
Qua b¶ng trªn ta thÊy tèc ®é biÕn ®éng cña s¶n lîng lµ gi¶m 29,7% so víi th¸ng 1, trong ®ã tèc ®é gi¶m cña chi phÝ NCTT lµ 49,3%, chi phÝ s¶n xuÊt chung ph©n bæ gi¶m 49% vµ tæng gi¸ thµnh gi¶m 33,6%. Nh vËy tèc ®é gi¶m cña khèi lîng chËm h¬n so víi tèc ®é gi¶m cña chi phÝ NCTT vµ chi phÝ s¶n xuÊt chung ph©n bæ lµm cho tèc ®é gi¶m cña gi¸ thµnh còng nhanh h¬n. Nãi c¸ch kh¸c mÆc dï s¶n lîng s¶n phÈm s¶n xuÊt gi¶m ®i, nhng doanh nghiÖp vÉn cã cè g¾ng trong viÖc tiÕt kiÖm chi phÝ nh»m h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm.
Tuy nhiªn còng cÇn thÊy r»ng tèc ®é gi¶m cña chi phÝ NVLTT lµ 20,24%, gi¶m chËm h¬n so víi tèc ®é gi¶m cña s¶n lîng s¶n xuÊt ra, cïng víi tèc ®é gi¶m cña chi phÝ vît ®Þnh møc còng chËm h¬n so víi tèc ®é gi¶m s¶n lîng. §iÒu nµy cã ý nghÜa lµ c«ng ty còng cha cã nhiÒu cè g¾ng trong viÖc tiÕt kiÖm nguyªn vËt liÖu, mét kho¶n môc chi phÝ chiÕm tû träng lín trong gi¸ thµnh s¶n phÈm. §Ó tiÕt kiÖm kho¶n chi vËt liÖu nµy theo t«i c«ng ty cÇn xem xÐt tíi mét sè vÊn ®Ò sau:
Thø nhÊt: CÇn xem xÐt tíi møc tiªu hao nguyªn liÖu b×nh qu©n. Nguyªn nh©n cã thÓ do quy tr×nh c«ng nghÖ chÕ t¹o hay thiÕt kÕ mÉu m· s¶n phÈm thay ®æi lµm t¨ng hoÆc gi¶m møc tiªu hao, do c«ng t¸c qu¶n lý tõ kh©u thu mua, vËn chuyÓn b¶o qu¶n vµ sö dông vËt liÖu...
Thø hai: CÇn xem xÐt ®Õn ®¬n gi¸ vËt liÖu xuÊt dïng ®Ó cã biÖn ph¸p thÝch hîp.
Thø ba: CÇn xem xÐt t×nh h×nh tËn thu phÕ liÖu cña c«ng ty. NÕu c«ng ty tËn thu phÕ liÖu th× sÏ lµm gi¶m kho¶n chi vËt liÖu vµ tõ ®ã h¹ ®îc gi¸ thµnh.
Thø t: C«ng ty cã thÓ sö dông vËt liÖu thay thÕ thÝch hîp sao cho gi¶m ®îc kho¶n chi vËt liÖu trong gi¸ thµnh mµ vÉn ®¶m b¶o ®îc chÊt lîng s¶n phÈm.
Qua mét sè ý kiÕn ph©n tÝch trªn ®©y cã thÓ thÊy mÆc dï c«ng ty vÉn cha sö dông tiÕt kiÖm ®îc nguyªn vËt liÖu nhng c«ng ty ®· rÊt cè g¾ng h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm (tiÕt kiÖm chi phÝ NCTT vµ chi phÝ s¶n xuÊt chung) cô thÓ lµ riªng ®èi víi s¶n phÈm kÑo døa cøng gi¸ thµnh ®¬n vÞ th¸ng 2 n¨m 2000 ®· h¹ so víi th¸ng 1 lµ 779®/kg víi tû lÖ h¹ lµ 5.5%. ViÖc ph©n tÝch gi¸ thµnh cña c¸c lo¹i s¶n phÈm kh¸c còng ®îc tiÕn hµnh t¬ng tù nh víi s¶n phÈm kÑo døa cøng.
PhÇn 3: Mét sè ý kiÕn vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n
gi¸ thµnh t¹i c«ng ty b¸nh kÑo H¶i Hµ.
Cã thÓ nãi r»ng ®èi víi mäi doanh nghiÖp, ®Ó tån t¹i trong c¬ chÕ thi trêng kinh doanh cã l·i trë thµnh ®iÒu kiÖn sèng cßn.
§Æc biÖt trong m«i trêng c¹nh tranh gay g¾t nh hiÖn nay, ®Ó t¨ng søc c¹nh tranh cho s¶n phÈm cña m×nh, c¸c doanh nghiÖp kh«ng chØ ph¶i n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm c¶i tiÕn mÉu m·, tiÕp thÞ, qu¶ng c¸o vµ thùc hiÖn c¸c dÞch vô sau b¸n hµng mµ cßn ph¶i quan t©m tíi mét c«ng cô c¹nh tranh thiÕt thùc, hiÖu qu¶ - gi¸ b¸n thÊp h¬n so víi c¸c s¶n phÈm cïng lo¹i trªn thÞ trêng ®Ó sÏ lµ c«ng cô c¹nh tranh cã hiÖu qu¶ gióp doanh nghiÖp ®Èy nhanh doanh sè b¸n vµ cã c¬ héi tèi ®a ho¸ lîi nhuËn..nhng yÕu tè c¬ b¶n quan träng cÊu thµnh gi¸ b¸n l¹i lµ g¸i thµnh s¶n xuÊt s¶n phÈm. Nh vËy gi¸ thµnh s¶n phÈm chÝnh lµ träng ®iÓm trong viÖc ®¹t tíi mét gi¸ b¸n cã søc c¹nh tranh.
V× vËy c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh ®Òu quan t©m tíi c«ng t¸c qu¶n lý gi¸ thµnh vµ cè g¾ng h¹ gi¸ thµnh. Tuy nhiªn ®Ó qu¶n lý tèt gi¸ thµnh vµ h¹ ®îc gi¸ thµnh, c¸c doanh nghiÖp ph¶i quan t©m tíi chi phÝ vµ biÖn ph¸p tiÕt kiÖm chi phÝ trªn c¬ së kh«ng ngõng n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm.
Sau mét thêi gian thùc tËp t¹i C«ng ty b¸nh kÑo H¶i Hµ, tiÕp xóc víi c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n cña c«ng ty ®Æc biÖt lµ kÕ to¸n chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh, t«i ®· cñng cè thªm nh÷ng kiÕn thøc ë trêng. Víi vèn kiÕn thøc cßn h¹n chÕ, t«i xin m¹nh d¹n nªu lªn mét sè ý kiÕn vÒ c«ng t¸c gi¸ thµnh t¹i c«ng ty nh sau:
3.1. Mét sè ý kiÕn nhËn xÐt.
3.1.1. ¦u ®iÓm.
Nh×n chung c«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i c«ng ty ®îc thùc hiÖn t¬ng ®èi chÆt chÏ, ®óng chÕ ®é ®¶m b¶o ®îc tÝnh chÝnh x¸c trong h¹ch to¸n chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm.
ViÖc tËp hîp chi phÝ theo ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn lµ rÊt thÝch hîp víi ®iÒu kiÖn hiÖn nay sè liÖu kÕ to¸n cung cÊp sÏ phôc vô kÞp thêi cho c«ng t¸c qu¶n lý nãi chung vµ qu¶n lý gi¸ thµnh nãi riªng, tõ ®ã ngêi qu¶n lý cã biÖn ph¸p qu¶n lý kÞp thêi còng nh chiÕn lîc s¶n xuÊt kinh doanh nh¹y bÐn.
§èi tîng tÝnh gi¸ thµnh t¹i c«ng ty phï hîp víi ®èi tîng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt lµ tõng lo¹i s¶n phÈm. C«ng ty ®· lùa chän ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh gi¶n ®¬n hoµn toµn phï hîp víi ®Æc ®iÓm quy tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh lµ quy tr×nh s¶n xuÊt ng¾n, liªn tôc vµ kh«ng cã s¶n phÈm dë dang. ViÖc vËn dông c¸c mÉu biÓu cña c«ng ty phï hîp víi chÕ ®é kÕ to¸n quy ®Þnh cho h×nh thøc kÕ to¸n nhËt ký chøng tõ.Nh©n viªn kÕ to¸n cña c«ng ty lµm viÖc nghiªm tóc víi tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cao.
3.1.2. Mét sè ®iÓm cßn h¹n chÕ trong c«ng t¸c tËp hîp chi phÝ tÝnh gi¸ thµnh.
ViÖc ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt cña xÝ nghiÖp c¬ khÝ vÉn cha hîp lý. NhiÖm vô chÝnh cña xÝ nghiÖp nµy lµ l¾p ®Æt söa ch÷a m¸y mãc thiÕt bÞ cho s¶n xuÊt chÝnh, v× vËy c¸c chi phÝ ph¸t sinh ë xÝ nghiÖp c¬ khÝ (tõ bé phËn s¶n xuÊt vËt liÖu tù chÕ) ®îc h¹ch to¸n vµo bªn nî TK 627, chi phÝ s¶n xuÊt chung. Sau ®ã kÕ to¸n tiÕn hµnh ph©n bæ chi phÝ nµy cho c¸c xÝ nghiÖp b¸nh vµ kÑo theo s¶n lîng, s¶n phÈm,s¶n xuÊt thùc tÕ hoµn thµnh. Nhng vÊn ®Ò lµ khi xÝ nghiÖp c¬ khÝ tiÕn hµnh söa ch÷a hoÆc l¾p ®Æt m¸y mãc, thiÕt bÞ th× bao giê còng thùc hiÖn cho mét ®èi tîng cô thÓ cã thÓ x¸c ®Þnh ®îc. Nh vËy lµ cha hîp lý bëi theo c¸ch ph©n bæ chi phÝ cña ph©n xëng c¬ khÝ nh trªn. NÕu mét xÝ nghiÖp s¶n xuÊt ra nhiÒu s¶n phÈm nhng Ýt ph¸t sinh c«ng t¸c söa ch÷a l¾p ®Æt th× ph¶i chÞu kho¶n chi phØ nµy nhiÒu h¬n, nh vËy viÖc ph©n bæ chi phÝ nµy vµo s¶n phÈm sÏ kh«ng chÝnh x¸c dÉn ®Õn gi¸ thµnh s¶n phÈm sÏ kh«ng ph¶n ¸nh ®óng nh÷ng chi phÝ ph¸t sinh.
ë c«ng ty viÖc tËp chi phÝ s¶n xuÊt chung vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ®îc thùc hiÖn trªn b¶ng kª 4.
Sù kÕt hîp nµy xuÊt ph¸t tõ ®Æc ®iÓm quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt s¶n phÈm lµ trªn cïng mét d©y truyÒn c«ng nghÖ, cã thÓ s¶n xuÊt ra nhiÒu lo¹i s¶n phÈm, nhng cã sù kh¸c nhau vÒ thêi ®iÓm vµ s¶n xuÊt víi mÎ lín, tõ ®ã kÕ to¸n ®· x¸c ®Þnh ®èi tîng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt phï hîp víi ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh. V× vËy viÖc thùc hiÖn c¶ 2 qu¸ tr×nh tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh lµ thµnh s¶n phÈm trªn cïng mét b¶ng (b¶ng kª 4) lµ cã thÓ ®îc. §ång thêi nã còng gãp phÇn ®¬n gi¶n ho¸ viÖc ghi chÐp sæ s¸ch. §©y lµ mét ®iÓm rÊt s¸ng t¹o mµ kÕ to¸n c«ng ty b¸nh kÑo H¶i Hµ ®· vËn dông.
Tuy nhiªn bªn c¹nh mÆt tÝch cùc ®ã vÉn cã Ýt nhiÒu nh÷ng tån t¹i. ViÖc kÕt hîp qu¸ tr×nh tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trªn mét b¶ng sÏ dÉn ®Õn khã kh¨n trong viÖc qu¶n lý chi phÝ vµ cho c«ng t¸c theo dâi møc biÕn ®éng cña gi¸ thµnh tõng lo¹i s¶n phÈm.
3.2. Mét vµi kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn h¬n n÷a c«ng t¸c kÕ to¸n gi¸ thµnh t¹i c«ng ty
Víi nh÷ng ý kiÕn nh trªn, t«i xin ®a ra mét sè kiÕn nghÞ nh»m kh¾c phôc nh÷ng h¹n chÕ nªu trªn ®Ó c«ng ty tham kh¶o xem xÐt trong viÖc hoµn thiÖn h¬n n÷a c«ng t¸c kÕ to¸n gi¸ thµnh t¹i c«ng ty.
Thø nhÊt vÒ viÖc ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt cña xÝ nghiÖp c¬ khÝ. Theo t«i c«ng ty nªn theo dâi chi tiÕt chi phÝ ph¸t sinh ë c¸c xÝ nghiÖp c¬ khÝ, xem xÐt c¸c chi phÝ ®ã ph¸t sinh nh»m phôc vô cho ®èi tîng nµo tõ ®ã ph©n bæ chi phÝ nµy cho ®èi tîng ®îc phôc vô mµ kh«ng ®Ó c¸c ®èi tîng kh«ng liªn quan ph¶i g¸nh chÞu. NÕu c¸c ®èi tîng kh«ng liªn quan ph¶i g¸nh chÞu kho¶n chi phÝ nµy th× gi¸ thµnh cña chóng sÏ kh«ng ph¶n ¸nh ®óng thùc tÕ c¸c chi phÝ ph¸t sinh. Tõ ®ã g©y khã kh¨n cho nhµ qu¶n trÞ doanh nghiÖp trong viÖc qu¶n trÞ chi phÝ vµ gi¸ thµnh. Cßn nÕu chØ ph©n bæ kho¶n chi phÝ nµy cho ®èi tîng thùc tÕ chÞu chi phÝ, khi ®ã sÏ ph¸t sinh vÊn ®Ò lµ cã thÓ gi¸ thµnh cña ®èi tîng ®ã sÏ t¨ng cao ®ét ngét. §iÒu nµy cã nghÜa lµ chi phÝ nµy ph¸t sinh lín. Khi ®ã kÕ to¸n cã thÓ tËp hîp kho¶n chi phÝ nµy vµo TK 142 råi ph©n bæ dÇn. ChØ khi viÖc söa ch÷a liªn quan tíi nhiÒu ®èi tîng th× míi tËp hîp vµ ph©n bè cho c¸c xÝ nghiÖp s¶n xuÊt chÝnh theo s¶n lîng thùc tÕ cña c¸c xÝ nghiÖp ®ã.
Thø hai cã thÓ thÊy r»ng c«ng ty kh«ng sö dông b¶ng tÝnh vµ ph©n bè khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh. Theo t«i c«ng ty nªn sö dông b¶ng tÝnh ph©n bæ nµy( b¶ng 4 ) ®Ó cã thÓ biÕt ®îc chÝnh x¸c chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh mµ c¸c ®¬n vÞ ph¶i chÞu. Khi ®ã kÕ to¸n míi cã thÓ theo dâi ghi chÐp t×nh h×nh khÊu hao mét c¸ch ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c vµ cã c¨n cø ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. Còng nhê vËy sÏ tr¸nh ®îc t×nh tr¹ng chi phÝ khÊu hao cña s¶n phÈm nµy nhng s¶n phÈm kh¸c ph¶i g¸nh chÞu, tõ ®ã gi¸ thµnh s¶n phÈm sÏ ®îc ph¶n ¸nh chÝnh x¸c h¬n.
Thø ba lµ kiÕn nghÞ vÒ b¶ng kª 4. §Ó thuËn tiÖn cho viÖc theo dâi vµ qu¶n lý chi phÝ còng nh gi¸ thµnh theo t«i c«ng ty nªn t¸ch biÖt tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ra mét b¶ng tÝnh gi¸ thµnh riªng khi ®ã b¶ng kª 4 thuÇn tuý lµ b¶ng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ b¶ng tÝnh gi¸ thµnh sÏ thuÇn tuý lµ b¶ng tÝnh gi¸ thµnh b¶ng tÝnh gi¸ thµnh sÏ c¨n cø vµo b¶ng kª 4 ®Ó lËp c¸c cét cã tµi kho¶n TK 621, 622, 627 ®èi øng nî TK 154. Ngoµi ra b¶ng tÝnh gi¸ thµnh cßn cã thªm cét chi phÝ vît ®Þnh møc, cét phÕ liÖu thu håi, cét t¨ng s¶n lîng, cét gi¸ thµnh ®¬n vi s¶n phÈm b¶ng tÝnh gi¸ thµnh cã thÓ ®îc thiÕt kÕ theo b¶ng 5 díi ®©y.
KÕt luËn
Trªn ®©y lµ toµn bé néi dung nghiªn cøu ®Ò tµi " Tæ chøc kÕ to¸n gi¸ thµnh vµ ph©n tÝch gi¸ thµnh" t¹i c«ng b¸nh kÑo H¶i Hµ.
Sau mét thêi gian nghiªn cøu trªn c¬ së thùc tÕ t¹i c«ng ty, t«i thùc sù thÊy r»ng trong ®iÒu kiÖn kinh tÕ cã nhiÒu thay ®æi biÕn ®éng vÒ nhiÒu mÆt nh hiÖn nay, c«ng t¸c h¹ch to¸n nãi chung, c«ng t¸c kÕ to¸n gi¸ thµnh vµ ph©n tÝch gi¸ thµnh ngµy cµng tá râ vai trß kh«ng thÓ thiÕu. Nã gãp phÇn gióp ®ì vÒ mÆt th«ng tin cho c¸c nhµ qu¶n trÞ doanh nghiÖp ngµy mét hiÖu qu¶ trong viÖc ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ gi¸ thµnh, tõ ®ã ®a ra c¸c biÖn ph¸p thÞch hîp kÞp thêi h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈn, n¾m b¾t c¬ hé trong c¹nh tranh ®Ó kh«ng n©ng t¨ng lîi nhuËn.
Còng qua viÖc nghiªn cøu c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n t¹i c«ng ty b¸nh kÑo H¶i Hµ, t«i ®· hiÓu h¬n vai trß quan träng cña c«ng t¸c kÕ to¸n víi c«ng t¸c qu¶n lý còng nh tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cña c¬ quan trong viÖc h¹ch to¸n ®óng, h¹ch to¸n ®ñ.
Mét lÇn n÷a t«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n thÊy gi¸o, c¸c c¸n bé kÕ to¸n t¹i c«ng ty b¸nh kÑo H¶i Hµ ®· nhiÖt t×nh gióp ®ì t«i hoµn thµnh nghiªn cøu ®Ò tµi nµy. Tuy nhiªn do cã nh÷ng h¹n chÕ vÒ kh¶ n¨ng nghiªn cøu thùc tÕ, néi dung nghiªn cøu nµy ch¾c r»ng kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt. VËy t«i mong ®îc sù ®ãng gãp ®Ó b¶n nghiªn cøu nµy ®îc hoµn thiÖn h¬n.
Hµ Néi, th¸ng 5 n¨m 2000
Tµi liÖu tham kh¶o
1- PGS - PTS: NguyÔn H÷u Ba, Lý thuyÕt h¹ch to¸n kÕ to¸n - NXB Tµi chÝnh - Hµ Néi 1997.
2- Gi¸o tr×nh KÕ to¸n tµi chÝnh - Trêng §HTCKT Hµ Néi 1999.
3- Gi¸o tr×nh KÕ to¸n qu¶n trÞ - Trêng §HTCKT Hµ Néi 1999.
4- PTS: NguyÔn ThÕ Kh¶i gi¸o tr×nh Ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh tÕ cña doanh nghiÖp, NXB Tµi chÝnh Hµ néi 1997.
5- Mét sè tµi liÖu kh¸c...
Các file đính kèm theo tài liệu này:
Chuyen de tot nghiep.doc
