Đề tài Văn hóa làng nghề truyền thống tỉnh Hải Dương - Tiềm năng và giải pháp phát triển du lịch

MỤC LỤC 1. Lí do chọn đề tài 1 2. Mục đích và nhiệm vụ của đề tài 2 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 3 4. Những quan điểm và phương pháp nghiên cứu 4 5. Bố cục của khóa luận 4 Chương 1: Cơ sở lý luận về văn hóa làng nghề truyền thống và du lịch làng nghề truyền thống 1.1. Cơ sở lí luận của đề tài 5 1.1.1. Khái niệm và đặc điểm làng nghề truyền thống 5 1.1.1.1. Một số khái niệm 5 1.1.1.2. Đặc điểm của làng nghề truyền thống 7 1.1.1.3. Sự hình thành và phát triển của làng nghề truyền thống 7 1.1.2. Vai trò của làng nghề truyền thống trong quá trình phát triển 8 1.2. Văn hóa làng nghề và làng nghề truyền thống 9 1.2.1. Làng nghề và văn hóa làng nghề 9 1.2.2. Làng nghề truyền thống 11 1.3. Du lịch làng nghề truyền thống 12 1.4. Vai trò của du lịch trong phát triển các làng nghề truyền thống 13 1.5. Vai trò của làng nghề truyền thống trong phát triển du lịch 14 1.6. Đánh giá tổng hợp các tiềm năng phát triển 15 1.6.1. Các chỉ tiêu chung đánh giá các điểm du lịch 15 1.6.1.1. Độ hấp dẫn 15 1.6.1.2. Thời gian hoạt động du lịch 15 1.6.1.3. Mức độ phá huỷ các thành phần tự nhiên tại 16 1.6.1.4. Vị trí của điểm du lịch 16 1.6.1.5. Cơ sở hạ tầng cơ sở vật chất kỹ thuật du lịch 17 1.6.1.6. Hiệu quả kinh tế du lịch 17 1.6.2. Thang điểm đánh giá 18 1.7. Tiểu kết 20 Chương 2: Tiềm năng phát triển du lịch làng nghề truyền thống tỉnh Hải Dương. 2.1. Tổng quát về tỉnh Hải Dương 21 2.1.1. Vị trí địa lý 21 2.1.2. Lịch sử hình thành 22 2.1.3. Dân số và nguồn nhân lực 23 2.2. Tiềm năng và thực trạng phát triển làng nghề truyền thống tỉnh 28 2.2.1. Làng nghề truyền thống tỉnh hải Dương 28 2.2.1.1. Giới thiệu các làng nghề truyền thống tỉnh Hải Dương 28 2.2.2. Tiềm năng thực trạng phát triển 31 2.2.2.1. Làng gốm Chu Đậu 31 2.2.2.2. Làng chạm khắc gỗ Đông Giao 36 2.2.2.3. Làng thêu ren Xuân Nẻo 41 2.2.2.4. Làng nghề bánh gai Ninh Giang 46 2.2.2.5. Làng nghề bánh đậu xanh Hải Dương 52 2.3. Kết qủa việc đánh giá và xác định các điểm du lịch làng nghề 56 2.3.1. Độ hấp dẫn 56 2.3.2. Thời gian hoạt động du lịch 59 2.3.3. Vị trí địa lý của điểm du lịch 60 2.3.4. Cơ sở hạ tầng vật chất kỹ thuật 61 2.3.5. Chỉ tiêu hiệu quả kinh tế 62 2.3.6. Sức chứa khách du lịch 62 2.3.7. Mức độ phá huỷ của các thành phần tự nhiên tại điểm du lịch 63 2.4. Thực trạng phát triển làng nghề truyền thống tỉnh Hải Dương 64 2.5. Tiểu kết 73 Chương 3: Một số giải pháp phát triển du lịch làng nghề truyền thống Hải Dương. 3.1. Mục tiêu và định hướng phát triển. 74 3.1.1. Định hướng phát triển 74 3.1.2. Mục tiêu phát triển 74 3.2. Các giải pháp phát triển du lịch làng nghề truyền thống Hải Dương 75 3.2.1. Đẩy mạnh công tác bảo tồn làng nghề truyền thống 75 3.2.2. Tập trung đầu tư xây dựng và phát triển làng nghề và 77 3.2.2.1. Đầu tư vốn thúc đẩy hoạt động du lịch phát triển. 77 3.2.2.2. Đầu tư vốn để xây dựng, cải tạo, nâng cấp. 78 3.2.3. Giải pháp phát triển đa dạng hóa sản phẩm du lịch 78 3.2.4. Tăng cường hoạt động quảng bá, quảng cáo cho du lịch 80 3.2.5. Giải pháp phát triển nguồn nhân lực tại các làng nghề. 81 3.2.6. Giải pháp về tôn tạo tài nguyên theo quan điểm phát triển 82 3.3. Tiểu kết. 83 Kết luận và kiến nghị 84 Tài liệu tham khảo 87 LỜI MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Hải Dương với vị trí tiếp giáp thủ đô, ngay từ xa xưa mảnh đất này đã có những yếu tố ảnh hưởng tích cực của văn hóa Thăng Long, hội tụ trong mình một đời sống vật chất và tinh thần phong phú. Hải Dương xưa kia là một vùng đất thuần nông - truyền thống của văn hóa xưa là một nước nông nghiệp, mang tính thời vụ cao, người nông dân chỉ vất vả vào những dịp mùa còn thời gian rảnh rỗi người ta có thể làm những việc khác. Người nông dân Việt Nam với bản tính cần cù sáng tạo đã làm ra những sản phẩm thủ công để phục vụ cho cuộc sống hàng ngày của họ, không những vậy các sản phẩm này còn rất sinh động và tinh xảo, mang tính thẩm mĩ cao mà nó còn được đem bán trên thị trường. Sự phát triển của xã hội không ngừng tăng, nhu cầu của con người nảy sinh ngày càng nhiều sản phẩm thủ công dần có cơ hội được khai thác và phát triển. Chính vì vậy thu nhập từ sản phẩm thủ công là không nhỏ, thậm chí không thấp hơn nghề trồng lúa vì vậy mà hình thành lên các làng nghề từ một bộ phận nông dân có tay nghề. Do vậy có thể coi làng nghề truyền thống là đặc trưng cơ bản của nông thôn Việt Nam. Vùng Đồng Bằng Châu Thổ Sông Hồng là cái nôi tập trung hội tụ nhiều làng nghề truyền thống: Hà Tây, Hà Nội, Bắc Ninh, Thái Bình và Hải Dương cũng là tỉnh có nhiều làng nghề truyền thống. Theo nguồn tài liệu lịch sử, trên mảnh đất này đã từng tồn tại và phát triển hơn 100 làng nghề truyền thống khác nhau, sau đó vì nhiều lí do như: chiến tranh, thiên tai, sự cạnh tranh, thay đổi về thị trường nên nhiều làng nghề bị mai một, thất truyền. Hiện nay chỉ còn 36 làng nghề, trong đó có khoảng 10 làng nghề truyền thống còn hoạt động sôi nổi, với nhiều sản phẩm thủ công độc đáo thiết thực luôn đem lại lợi ích kinh tế cao cho người lao động. Và điều đặc biệt quan trọng có ý nghĩa là những sản phẩm thủ công được làm từ chính bàn tay của người nông dân Việt Nam nên có sức hấp dẫn lớn đối với khách du lịch. Hải Dương là tỉnh nằm gần trung tâm Đồng Bằng Bắc Bộ: Hà Nội, Hải Phòng, Quảng Ninh. Ngoài những thế mạnh về cảnh quan thiên nhiên, những nét văn hóa độc đáo, đặc sắc phục vụ cho phát triển du lịch thì làng nghề truyền thống cũng là một thế mạnh của tỉnh. Trong những năm qua du lịch làng nghề đựơc chú trọng phát triển và không nằm ngoài xu hướng và hưởng ứng chương trình hành động phát triển du lịch của cả nước, du lịch làng nghề truyền thống Hải Dương bắt đầu manh nha. Các chương trình du lịch tới thăm các làng nghề luôn là những chương trình hấp dẫn đối với du khách, đặc biệt là khách quốc tế. Tham gia các chương trình du lịch làng nghề, du khách có thể tận mắt nhìn thấy sản phẩm được làm ra thế như thế nào, chứng kiến bàn tay khéo léo của người thợ hơn nữa được tìm hiểu văn hóa truyền thống của đất nước con người Việt Nam qua góc nhìn văn hóa làng nghề. Chính vì lẽ đó, tỉnh Hải Dương và các công ty du lịch đã có những hoạt động xúc tiến đưa hình ảnh du lịch làng nghề truyền thống tới khách du lịch như tổ chức các chương trình giao lưu tìm hiểu “về với làng gốm Chu Đậu”, “công nhận làng chạm khắc gỗ Đông Giao” là làng nghề truyền thống tiêu biểu của tỉnh, về với khu du lịch sinh thái động Kính Chủ - làng nghề chạm khắc đá Kính Chủ; “thưởng thức trà cùng bánh đậu xanh, bánh gai Hải Dương” và xây dựng nhiều dự án phát triển du lịch làng nghề truyền thống. Trên cơ sở tìm hiểu và thấy được những tiềm năng mà các làng nghề mang lại nên tỉnh Hải Dương đã có kế hoạch khôi phục các làng nghề chính vì vậy mà người viết đã lựa chọn đề tài khóa luận: “Văn hóa làng nghề truyền thống tỉnh Hải Dương - tiềm năng và giải pháp phát triển du lịch” nhằm giới thiệu một số làng nghề tiêu biểu, phản ánh thực trạng đánh giá tiềm năng phát triển du lịch đồng thời đề xuất một số giải pháp phát triển du lịch làng nghề truyền thống của tỉnh trong thời gian tới. 2. Mục đích và nhiện vụ của đề tài - Mục đích của đề tài mà người viết nghiên cứu là thông qua việc tìm hiểu về các làng nghề truyền thống, những giá trị và tiềm năng phát triển du lịch tại các làng nghề để tạo ra những địa chỉ du lịch làng nghề đáng tin cậy cho du khách trong và ngoài nước. Đề tài tiếp tục khẳng định vai trò của làng nghề thủ công truyền thống; thực trạng phát triển làng nghề truyền thống hiện nay; hơn nữa người viết cũng mong muốn tìm ra giải pháp nhằm đẩy mạnh sự phát triển của du lịch làng nghề truyền thống của địa phương trong tương lai. - Nhiệm vụ của đề tài: tổng quan những vấn đề về làng nghề truyền thống và du lịch làng nghề truyền thống; chọn lựa các phương pháp đánh giá tài nguyên du lịch làng nghề truyền thống Hải Dương; trên cơ sở đó tiến hành đánh giá tiềm năng và đưa ra một số giải pháp phát triển du lịch làng nghề truyền thống Hải Dương trong giai đoạn tiếp sau đó. 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu - Đối tượng nghiên cứu của đề tài là giá trị của các làng nghề, văn hóa làng nghề, tiềm năng phát triển du lịch, thực trạng hoạt động du lịch và những định hướng, giải pháp phát triển, đưa hoạt động du lịch vào các làng nghề. - Phạm vi nghiên cứu của đề tài đánh giá thực trạng trong 5 làng nghề truyền thống tiêu biểu đã và đang đưa vào khai thác trong du lịch là: 1. Làng nghề truyền thống gốm Chu Đậu. 2. Làng nghề truyền thống gỗ Đông Giao. 3. Làng nghề truyền thống thêu ren Xuân Nẻo. 4. Làng nghề truyền thống làm bánh gai Ninh Giang. 5. Làng nghề truyền thống làm bánh đậu xanh Hải Dương 4. Những quan điểm và phương pháp nghiên cứu Trong quá trình nghiên cứu, đề tài khóa luận sử dụng các quan điểm và phương pháp nghiên cứu sau: + Quan điểm duy vật biện chứng. + Quan điểm phát triển du lịch bền vững. + Phương pháp khảo sát, điều tra thực địa. + Phương pháp tổng hợp, so sánh, thống kê. + Phương pháp bản đồ, biểu đồ. 5. Bố cục của khóa luận Ngoài phần mở đầu, kết luận, tài liệu tham khảo, phụ lục, khoá luận chia làm 3 chương: Chương 1: Cơ sở lí luận về văn hóa làng nghề truyền thống và du lịch làng nghề truyền thống. Chương 2: Tiềm năng phát triển du lịch làng nghề truyền thống tỉnh Hải Dương. Chương 3: Một số giải pháp nhằm phát triển du lịch làng nghề truyền thống Hải Dương.

doc96 trang | Chia sẻ: lvcdongnoi | Lượt xem: 2889 | Lượt tải: 3download
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Văn hóa làng nghề truyền thống tỉnh Hải Dương - Tiềm năng và giải pháp phát triển du lịch, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
uan t©m x©y dùng v× ch­a cã kÕ ho¹ch tæ chøc ho¹t ®éng du lÞch. 2.3.5. ChØ tiªu hiÖu qu¶ kinh tÕ. C¨n cø vµo hai chØ tiªu chÝnh lµ tæng sè l­ît kh¸ch trong n¨m vµ lîi nhuËn thu ®­îc hµng n¨m t¹i c¸c ®iÓm du lÞch lµng nghÒ, ta cã thÓ ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh tÕ du lÞch t¹i 5 lµng nghÒ truyÒn thèng tiªu biÓu cña tØnh, kÕt qu¶ thÓ hiÖn qua b¶ng sau: B¶ng 8. §¸nh gi¸ chØ tiªu hiÖu qu¶ kinh tÕ du lÞch. STT Sè l­ît ng­êi trong n¨m Sè l­ît ng­êi/ n¨m HiÖu qu¶ kinh tÕ n¨m ( triÖu ®ång) Sè ®iÓm 1 Chu §Ëu 4000 368 9 2 §«ng Giao 3682 300 9 3 Xu©n NÎo 2358 210 6 4 Ninh Giang 3580 328 6 5 TP. H¶i D­¬ng 5080 496 9 Qua b¶ng trªn ta thÊy: Lµng nghÒ truyÒn thèng cã hiÖu qu¶ kinh tÕ kh¸ lµ: Chu §Ëu; §«ng Giao, T.P H¶i D­¬ng Lµng nghÒ truyÒn thèng cã hiÖu qu¶ kinh tÕ trung b×nh lµ: Xu©n NÎo, Ninh Giang 2.3. 6. Søc chøa kh¸ch du lÞch. Søc chøa kh¸ch du lÞch lµ chØ tiªu ®­îc x¸c ®Þnh c¨n cø vµo vÞ trÝ cña c¸c ®iÓm du lÞch lµng nghÒ, møc ®é thÝch hîp vµ kh¶ n¨ng thu nhËn kh¸ch du lÞch ®­îc tÝnh ®­îc l­îng kh¸ch / ngµy. §¸nh gi¸ chØ tiªu vÒ søc chøa kh¸ch du lÞch cô thÓ qua b¶ng sau: B¶ng 9. §¸nh gi¸ chØ tiªu vÒ søc chøa kh¸ch du lÞch. STT Lµng nghÒ Kh¶ n¨ng søc chøa t¹i ®iÓm du lÞch Sè ®iÓm 1 Chu §Ëu 500 -1000 6 2 §«ng Giao 500 -1000 6 3 Xu©n nÎo 500 -1000 6 4 Ninh Giang 500 -1000 6 5 TP. H¶i D­¬ng 500 -1000 6 Qua b¶ng trªn ta thÊy: TÊt c¶ 5 lµng nghÒ ®Òu cã søc chøa kh¸ lín vµ ®¹t sè ®iÓm ë cÊp ®é 3 cña chØ tiªu nµy: 6 ®iÓm. 2.3. 7. Møc ®é ph¸ huû cña c¸c thµnh phÇn tù nhiªn t¹i ®iÓm du lÞch. §¸nh gi¸ møc ®é ph¸ huû cña c¸c thµnh phÇn tù nhiªn t¹i ®iÓm du lÞch chñ yÕu lµ viÖc xem xÐt c¸c thµnh phÇn tù nhiªn cã ý nghÜa víi du lÞch t¹i ®iÓm du lÞch cã bÞ suy tho¸i hay kh«ng vµ thêi gian tån t¹i cña nã theo thêi gian do ho¹t ®éng du lÞch g©y ra. §èi víi chØ tiªu nµy lµng nghÒ truyÒn thèng H¶i D­¬ng vÉn gi÷ ®­îc nÐt hoang s¬ cña phong c¶nh lµng nghÒ, sè thµnh phÇn bÞ ph¸ hñy gÇn nh­ kh«ng cã do vËy c¶ 5 lµng nghÒ ®Òu ®¹t ë cÊp ®é cao nhÊt cña chØ tiªu nµy: 4 ®iÓm. Tuy nhiªn khi du lÞch lµng nghÒ ph¸t triÓn, vÊn ®Ò quan t©m hµng ®Çu ®ã lµ b¶o tån lµng nghÒ, ®­a du lÞch lµng nghÒ ph¸t triÓn bÒn v÷ng. Tæng hîp kÕt qu¶ ®¸nh gi¸ cña 7 chØ tiªu qua b¶ng sau: B¶ng 10. KÕt qu¶ ®iÓm tæng hîp 7 chØ tiªu. STT Lµng nghÒ §é hÊp dÉn Thêi gian ho¹t ®éng C¬ së vËt chÊt kÜ thuËt HiÖu qu¶ kinh tÕ Søc chøa kh¸ch du lÞch VÞ trÝ ®iÓm du lÞch Møc ®é ph¸ huû thµnh phÇn tù nhiªn tÝch sè ®iÓm tæng hîp 1 Chu §Ëu 12 12 6 9 6 8 4 1492992 2 §«ng Giao 9 12 6 9 6 8 4 1119744 3 Xu©n NÎo 6 12 6 6 6 6 4 373248 4 Ninh Giang 6 12 6 6 6 6 4 373248 5 TP.H¶i D­¬ng 6 12 6 9 6 8 4 746496 Qua b¶ng trªn ta thÊy: - Nh÷ng lµng nghÒ cã tiÒm n¨ng ph¸t triÓn du lÞch rÊt quan träng cã sè ®iÓm tõ 708589 - 5308416 lµ Chu §Ëu vµ §«ng giao. - Nh÷ng lµng nghÒ cã tiÒm n¨ng ph¸t triÓn du lÞch kh¸ quan träng cã sè ®iÓm tõ 41472 - 708588 lµ T.P H¶i D­¬ng. - Nh÷ng lµng nghÒ cã tiÒm n¨ng ph¸t tiÓn ph¸t triÓn du lÞch trung b×nh lµ Xu©n NÎo vµ Ninh Giang. - Kh«ng cã lµng nghÒ nµo cã sè ®iÓm d­íi 324. 2.4. Thùc tr¹ng ph¸t tiÓn lµng nghÒ truyÒn thèng tØnh H¶i D­¬ng. * Nh÷ng thµnh tùu b­íc ®Çu ®¹t ®­îc. GÆt h¸i ®­îc nhiÒu thµnh c«ng n¨m qua (2003 - 2008) s¶n xuÊt c«ng nghiÖp vµ lµng nghÒ cña tØnh ®· ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh tùu tÝch cùc trªn nhiÒu lÜnh vùc. Sè l­îng lµng cã nghÒ t¨ng, quy m« nhiÒu lµng nghÒ ®­îc më réng vµ ph¸t triÓn. N¨m 2005, toµn tØnh cã h¬n 1.100 lµng / 1420 lµng (chiÕm 77,5%) cã s¶n xuÊt tiÓu thñ c«ng nghiÖp, trong ®ã cã trªn 70 lµng nghÒ cã quy m« ph¸t triÓn kh¸; 51 lµng ®­îc uû ban nh©n d©n tØnh cÊp b»ng c«ng nhËn danh hiÖu lµng nghÒ, ®¹t 73% môc tiªu ®Ò ra ®Õn n¨m 2010 (môc tiªu ®Õn n¨m 2010 ®¹t 60 - 70 lµng nghÒ ®­îc c«ng nhËn lµng nghÒ). NhiÒu lµng nghÒ ®­îc c«ng nhËn ®· t¨ng c­êng huy ®éng c¸c nguån vèn ®Çu t­ thiÕt bÞ, nhµ x­ëng, më réng quy m« s¶n xuÊt, c¶i tiÕn kü thuËt mÉu m· n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm, më réng thÞ tr­êng tiªu thô vµ n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh. Gi¸ trÞ s¶n xuÊt tiÓu thñ c«ng nghiÖp vµ lµng nghÒ toµn tØnh cã tèc ®é nhanh: N¨m 2003 ®¹t 430,5 tû ®ång, t¨ng 30,6%, n¨m 2004 ®¹t 625,5 tû ®ång t¨ng 43,5%, n¨m 2005 ®¹t 887,7 tû ®ång t¨ng 41,9% (3 n¨m 2003 - 2005 ®¹t 1.43,5 tû ®ång, chiÕm 7,3% gi¸ trÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp toµn tØnh). Gi¸ trÞ s¶n xuÊt tiÓu thñ c«ng nghiÖp vµ lµng nghÒ 5 n¨m (2003 - 2008) ®¹t 35,9%, nhiÒu s¶n phÈm næi tiÕng l©u nay vÉn tiÕp tôc ®­îc duy tr× vµ ph¸t triÓn nh­: gç §«ng Giao, r­îu Phó Léc (huyªn CÈm Giµng); vµng b¹c Ch©u Khª, gèm sø CËy, c¬ khÝ KÎ SÆt (huyÖn B×nh Giang); méc Cóc Bå, b¸nh gai (Ninh Giang); thªu Xu©n NÎo (Tø Kú); giÇy da Tam L©m (huyÖn Gia Léc); gèm Chu §Ëu (huyÖn Nam S¸ch); lµng nghÒ lµm chiÕu cãi, x· Thanh Hång (huyÖn Thanh Hµ).v.v. nhiÒu s¶n phÈm tiÓu thñ c«ng nghiÖp, lµng nghÒ ®· ®­îc xuÊt khÈu sang nhiÒu n­íc trªn thÕ giíi nh­: s¶n phÈm gèm sø, ®å gèm mü nghÖ, s¶n phÈm thªu, v¶i sÊy kh«, b¸nh ®Ëu xanh.v.v. H¶i D­¬ng tõ xa x­a ®· næi tiÕng víi c¸c lµng nghÒ truyÒn thèng g¾n liÒn víi c¸c ®Þa danh nh­ Kim M«n cã nghÒ ch¹m kh¾c ®¸, Ninh Giang víi nghÒ lµm b¸nh gai, H¶i D­¬ng víi nghÒ lµm b¸nh ®Ëu xanh, §«ng Giao víi nghÒ ch¹m kh¾c gç, Chu §Ëu, CËy, Quao næi tiÕng víi nghÒ gèm sø, c¸c s¶n phÈm tõ c¸c lµng nghÒ kh«ng chØ ®­îc lµm ®Ó phôc vô cuéc sèng hµng ngµy mµ d­íi bµn tay tµi hoa cña nh÷ng ng­êi thî ®· trë thµnh nh÷ng s¶n phÈm cã tÝnh nghÖ thuËt cao. Theo thèng kª cña së V¨n ho¸ Th«ng Tin vµ B¶o Tµng tØnh H¶i D­¬ng, tØnh H¶i D­¬ng cã 5 lµng nghÒ vµ lµng nghÒ truyÒn thèng ®­îc ph©n bè ë kh¾p c¸c huyÖn trong tØnh vµ hßa cïng víi sù ph¸t triÓn chung cña c¸c lµng nghÒ trong c¶ n­íc, lµng nghÒ truyÒn thèng H¶i D­¬ng ®· vµ ®ang trªn ®µ ph¸t triÓn. Ho¹t ®éng xuÊt khÈu s«i næi víi thÞ tr­êng ngµy cµng ®­îc më réng. §Æc biÖt tõ cuèi n¨m 2004, sau khi x©y dùng quy ho¹ch tæng thÓ ph¸t triÓn du lÞch tØnh H¶i D­¬ng ®Õn n¨m 2020 lµng nghÒ truyÒn thèng H¶i D­¬ng ®· ®­îc quan t©m ®Çu t­ ph¸t triÓn, nhê vËy mµ ®· ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh tùu ®¸ng kÓ. VÒ ho¹t ®éng xuÊt khÈu c¸c s¶n phÈm thñ c«ng truyÒn thèng: theo b¸o c¸o tæng kÕt vÒ ho¹t ®éng th­¬ng m¹i cña tØnh, trong n¨m 2005 tæng gi¸ trÞ xuÊt nhËp khÈu hµng hãa ®¹t 109,2 triÖu USD t­¬ng ®­¬ng 50% gi¸ trÞ c«ng nghiÖp cña toµn tØnh, trong ®ã xuÊt khÈu c¸c s¶n phÈm lµng nghÒ truyÒn thèng ®¹t 32 triÖu USD chiÕm 29,1 tæng gi¸ trÞ xuÊt khÈu, ®øng thø 2 trong c¬ cÊu hµng xuÊt khÈu sau dÖt may… C¸c thÞ tr­êng xuÊt khÈu quen thuéc tiÕp tôc ®­îc duy tr×: Trung Quèc, §µi Loan, NhËt B¶n, Nga vµ c¸c n­íc thuéc khèi EU. Bªn c¹nh ®ã víi viÖc thùc thi hiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i ViÖt Nam - Hoa K×, hµng hãa ViÖt Nam b¾t ®Çu th©m nhËp vµo thÞ tr­êng nµy, nh÷ng s¶n phÈm xuÊt khÈu tiªu biÓu: giµy da, gèm sø, ®å gç mÜ nghÖ. NghÒ thñ c«ng ®· gióp t¹o c«ng ¨n viÖc lµm cho ng­êi d©n ®Þa ph­¬ng, gãp phÇn c¶i thiÖn ®êi sèng cho hä, n©ng cao thu nhËp trong lóc n«ng nhµn. Trong c¬ cÊu kinh tÕ c¸c ngµnh nghÒ, gi¸ trÞ s¶n xuÊt vµ thu nhËp tõ ho¹t ®éng c«ng nghiÖp - thñ c«ng nghiÖp chiÕm tõ 30 - 50%. Thùc tÕ cho thÊy ë nh÷ng lµng nghÒ ph¸t triÓn chÊt l­îng cuéc sèng vµ thu nhËp cña ng­êi d©n c¸c h¬n so víi c¸c lµng nghÒ lµm nghÒ n«ng nghiÖp thuÇn tóy. * Nh÷ng khã kh¨n cßn tån t¹i cÇn kh¾c phôc. PhÇn lín c¸c lµng nghÒ thñ c«ng truyÒn thèng tËp trung ë n«ng th«n vµ nh÷ng ng­êi thî lµm ra c¸c s¶n phÈm thñ c«ng ®Òu xuÊt th©n tõ tÇng líp n«ng d©n. C¸c s¶n phÈm thñ c«ng ®­îc lµm ra khi n«ng nhµn vµ phÇn lín vµ phÇn lín hä vÉn lÊy n«ng nghiÖp lµ nghÒ chÝnh. ChÝnh v× vËy mµ s¶n phÈm thñ c«ng lµm ra ch­a nhiÒu, ch­a cã sù s¸ng t¹o trong s¶n phÈm cña m×nh. Trong khi ®ã gia ®×nh vµ lµng xãm cña hä vÉn ch­a t¸ch khái ho¹t ®éng n«ng nghiÖp, trõ mét sè gia ®×nh ®· lËp nghiÖp ë thµnh phè. Trªn thùc tÕ còng cã nhiÒu gia ®×nh ra thµnh phè vµ vÉn duy tr× nghÒ thñ c«ng vµ thuª thî lµm. Sè ng­êi lµm n«ng nghiÖp ®· gi¶m, viÖc ®ång ¸ng th× thuª ng­êi lµm, tËp trung vµo s¶n xuÊt s¶n phÈm thñ c«ng nh­ng khi gÆp khã kh¨n s¶n phÈm kh«ng tiªu thô ®­îc, vµ kh«ng phï hîp víi nhu cÇu hiÖn t¹i, lîi nhuËn thu ®­îc kh«ng ®¸ng kÓ, ®êi sèng khã kh¨n, vËt chÊt buéc hä ph¶i g¾n chÆt víi cuéc sèng ruéng v­ên vµ lÊy ®ã lµm gia b¶n. NhiÒu ngµnh nghÒ thî ph¶i ra thµnh phè lµm viÖc råi trë thµnh thÞ d©n trong ®ã kh«ng Ýt gia ®×nh vÉn cã ruéng v­ên ë nhµ ®Ó lÊy chç ®i l¹i, g¾n bã víi quª h­¬ng, t¨ng thu nhËp vµ phßng khi nghÒ thñ c«ng bÞ ®×nh ®èn. Theo nghiªn cøu hiÖn nay cã tíi 90% sè lµng nghÒ thñ c«ng truyÒn thèng, kh«ng cã hoÆc Ýt ®­îc c¶i thiÖn vÒ kÜ thuËt vµ tay nghÒ cña c«ng nh©n, kh«ng cã sù s¸ng t¹o trong s¶n phÈm thñ c«ng, chÊt l­îng dï cã kh¸ nh­ng kh«ng hÊp dÉn du kh¸ch vÔ mÉu m· vµ h×nh thøc cña s¶n phÈm. Mét sè lµng nghÒ truyÒn thèng cã nguy c¬ thÊt truyÒn nh­ nghÒ lµm l­îc, dÖt ®òi, ®an l¸t... nh÷ng thÕ hÖ ®i tr­íc ®· giµ nua vµ Ýt dÇn cßn thÕ hÖ míi hÇu hÕt kh«ng muèn häc vµ lµm theo nh÷ng lµng nghÒ cæ truyÒn v× kh«ng ®¶m b¶o ®êi sèng cho hä vµ mét vµi nghÖ nh©n ph¶i chuyÓn sang nghÒ kh¸c. §©y còng chÝnh lµ lÝ do khiÕn cho c¸c lµng nghÒ bÞ mai mét dÇn. Mét sè nghÒ hiÖn nay vÉn ®­îc duy tr× th× ho¹t ®éng cÇm chõng, kh«ng th­êng xuyªn, nhiÒu thî cã tay nghÒ giái bÞ mai mét ®i, c¸c thÕ hÖ kÕ cËn kh«ng cã tay nghÒ hoÆc tay nghÒ kh«ng cao. Thªm vµo ®ã lµ sù thay thÕ cña c¸c ngµnh c«ng nghiÖp hiÖn ®¹i thu nhËp cao l¹i cµng thu hót nhiÒu nh©n c«ng h¬n, thÕ hÖ trÎ kh«ng quan t©m ®Õn c¸c nghÒ truyÒn thèng. Do vËy cÇn cã biÖn ph¸p ®Ó gi÷ g×n b¶o tån vµ nh÷ng s¶n phÈm ®éc ®¸o mang ®Æc tr­ng riªng cña ®Þa ph­¬ng. Còng bëi xuÊt th©n tõ n«ng d©n mµ ra, phÇn lín c¸c nghÖ nh©n cña c¸c lµng nghÒ cæ truyÒn cã tr×nh ®é kh«ng cao, hä häc nghÒ theo lèi gia truyÒn vµ tù häc, kh«ng ®­îc ®µo t¹o mét c¸ch bµi b¶n vµ cã khoa häc, vÒ kÜ thuËt, kh«ng cã sù ph¸t hiÖn, s¸ng t¹o trong s¶n phÈm cña m×nh v× thÕ mµ h¹n chÕ n¨ng lùc cña ng­êi thî, s¶n phÈm kh«ng thu hót ®­îc kh¸ch hµng nhÊt lµ du kh¸ch n­íc ngoµi. Bªn c¹nh ®ã cã thÓ thÊy, hÇu hÕt quy m« cña c¸c c¬ së s¶n xuÊt tiÓu thñ c«ng nghiÖp vµ lµng nghÒ cßn nhá bÐ, s¶n xuÊt ph©n t¸n, khã triÓn khai s¶n xuÊt quy m« lín ®¸p øng c¸c ®¬n ®Æt hµng lín. Vèn ®Çu t­ thÊp, c¬ cÊu chñng lo¹i s¶n phÈm nghÌo nµn, thiÕu ®a d¹ng, mÉu m·, kiÓu d¸ng ®¬n ®iÖu, chËm ®æi míi, trong khi ®ã th× gi¸ thµnh vÉn cao, tõ ®ã dÉn ®Õn kÐm c¹nh tranh, tiªu thô khã kh¨n. Mét trong nh÷ng h¹n chÕ ®¸ng quan t©m lµ céng nghÖ vµ thiÕt bÞ s¶n xuÊt tiÓu thñ c«ng nghiÖp, lµng nghÒ l¹c hËu, chñ yÕu lµ thñ c«ng, n¨ng xuÊt thÊp, c­êng ®é lao ®éng cao, thiÕu vèn s¶n xuÊt, thiÕu th«ng tin thÞ tr­êng, hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cßn thÊp. TÝnh ®Õn nay, ®· cã mét sè nghÒ truyÒn thèng bÞ mai mét, lµng nghÒ bÞ thÊt truyÒn nh­ l­îc v¹c (B×nh Giang); ®Ïo ®¸ KÝnh Chñ (Kim M«n); nãn Mao §iÒn. ViÖc du nhËp d¹y nghÒ, truyÒn c¸c nghÒ míi, nhÊt lµ c¸c vïng s©u vïng xa, x· nghÌo, lµng thuÇn n«ng trong tØnh cßn chËm, chñ yÕu khã kh¨n vÒ kinh phÝ vµ thÞ tr­êng tiªu thô. Nãi ®Õn lµng nghÒ vµ ph¸t triÓn lµng nghÒ tiÓu thñ c«ng nghiÖp lµ nãi ®Õn t×nh tr¹ng « nhiÔm m«i tr­êng, H¶i D­¬ng còng kh«ng lµ ngo¹i lÖ. T×nh tr¹ng « nhiÔm m«i tr­êng kh¸ phæ biÕn t¹i nhiÒu c¬ së s¶n xuÊt tiÓu thñ c«ng nghiÖp vµ lµng nghÒ, do n­íc th¶i, khÝ th¶i, nhÊt lµ c¸c c¬ së giÕt mæ gia sóc gia cÇm, chÕ biÕn thùc phÈm, ®å ¨n ®å uèng, chÊt th¶i c«ng nghiÖp.v.v. Nh­ng ch­a cã biÖn ph¸p thu gom, ph©n lo¹i, xö lý theo quy ®Þnh, tiÒm Èn nguy c¬ g©y « nhiÔm nguån n­íc, kh«ng khÝ, ¶nh h­ëng ®Õn søc khoÎ cña céng ®ång d©n c­. §Ó ph¸t huy nh÷ng kÕt qu¶ ®· ®¹t ®­îc trong 5 n¨m qua, uû ban nh©n d©n tØnh H¶i D­¬ng ®· ®Ò ra mét sè biÖn ph¸p quan träng * Thùc tr¹ng ph¸t triÓn du lÞch t¹i c¸c lµng nghÒ truyÒn thèng. C¸c lµng nghÒ truyÒn thèng lµ nh÷ng tiÒm n¨ng to lín ®Ó khai th¸c ph¸t triÓn du lÞch, lµ n¬i t¹o ra nh÷ng s¶n phÈm thñ c«ng ®éc ®¸o, mang tÝnh nghÖ thuËt cao, cã søc thu hót lín víi kh¸ch du lÞch ®Æc biÖt lµ kh¸ch du lÞch quèc tÕ. Tuy nhiªn, ngµy nay do sù thay ®æi cña c¬ chÕ thÞ tr­êng, mét sè nghÒ thñ c«ng ®ang ®øng tr­íc nguy c¬ mai mét dÇn. Trong nh÷ng n¨m qua, h­ëng øng ch­¬ng tr×nh hµnh ®éng ph¸t triÓn du lÞch quèc gia: “cñng cè vµ më réng khai th¸c cã hiÖu qu¶ thÞ tr­êng du lÞch quèc tÕ träng ®iÓm, song song víi viÖc ph¸t triÓn thÞ tr­êng néi ®Þa phï hîp víi nh÷ng ®iÒu kiÖn cô thÓ cña ®Þa ph­¬ng, tho¶ m·n nhu cÇu ®a d¹ng ngµy cµng t¨ng cña c¸c ®èi t­îng kh¸ch”. §Ó tËn dông nh÷ng thÕ m¹nh cña lµng nghÒ truyÒn thèng trong ph¸t triÓn du lÞch cÇn ph¸t triÓn c¸c b¶n s¾c cã trong mçi s¶n phÈm lµng nghÒ. So víi c¸c lµng nghÒ truyÒn thång ph¸t triÓn kh¸c nh­: Hµ Néi - Hµ T©y - B¾c Ninh... du lÞch lµng nghÒ truyÒn thèng H¶i D­¬ng míi chØ b¾t ®Çu manh nha h×nh thµnh v× vËy cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n, yÕu kÐm. ViÖc khai th¸c c¸c tiÒm n¨ng phôc vô du lÞch cßn nhiÒu h¹n chÕ. Nh­ng nh÷ng kÕt qu¶ ban ®Çu sÏ lµ c¬ së cho nh÷ng b­íc ph¸t triÓn mau lÑ tiÕp theo thÓ hiÖn qua c¸c chØ tiªu kinh vÒ kh¸ch du lÞch, thu nhËp tõ ho¹t ®éng du lÞch lao ®éng du lÞch lµng nghÒ truyÒn thèng vµ hiÖn tr¹ng ®Çu t­, xóc tiÕn, ph¸t triÓn du lÞch lµng nghÒ truyÒn thèng. + Kh¸ch du lÞch. Theo sè liÖu thèng kª cña Së Th­¬ng M¹i vµ Du LÞch H¶i D­¬ng th× sè l­ît kh¸ch du lÞch ®Õn H¶i D­¬ng ngµy cµng t¨ng trong ®ã kh¸ch do c¬ së l­u tró phôc vô n¨m 2001 lµ 112.452 l­ît vµ n¨m 2005 lµ 251.000 l­ît kh¸ch t¨ng 23% so víi n¨m 2001 (trong ®ã kh¸ch du lÞch quèc tÕ n¨m 2005 lµ 37.000 l­ît kh¸ch t¨ng 37% so víi n¨m 2001). Doanh thu du lÞch t¨ng tõ 120 tû ®ång n¨m 2001 lªn 250 tû ®ång n¨m 2005 t¨ng 180%. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y l­îng kh¸ch trong vµ ngoµi n­íc ®Õn víi H¶i D­¬ng ngµy cµng ®«ng. Hä kh«ng chØ ®Õn th¨m quan c¸c di tÝch lÞch sö, danh lam th¾ng c¶nh næi tiÕng mµ cßn ®Õn c¸c lµng nghÒ truyÒn thèng ®Ó t×m hiÓu, nghiªn cøu, mua s¾m c¸c s¶n phÈm thñ c«ng: gèm, gç, vµng b¹c, hµng thªu ren. Theo b¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng cña tØnh trong n¨m 2005, H¶i D­¬ng ®· ®ãn vµ phôc vô 100.000 l­ît kh¸ch du lÞch, trong ®ã l­îng kh¸ch ®Õn víi du lÞch lµng nghÒ vÉn cßn khiªm tèn: 45.296 l­ît chiÕm h¬n 5% tæng sè l­ît kh¸ch, tËp chung chñ yÕu ë 5 lµng tiªu biÓu cña tØnh: Chu §Ëu, §«ng Giao, Xu©n NÎo vµ thµnh phè H¶i D­¬ng. - Kh¸ch du lÞch quèc tÕ. N¨m 2005 ®¹t 5.620 l­ît, chñ yÕu lµ kh¸ch c«ng vô, kh¸ch th­¬ng nh©n ®Õn th¨m quan, t×m nguån… nhËp khÈu. §Æc biÖt víi viÖc tØnh H¶i D­¬ng tØnh th­êng ®­îc chän lµm n¬i diÔn ra c¸c gi¶i thi ®Êu bãng bµn quèc tÕ, kh¸ch du lÞch lµ c¸c vËn ®éng viªn hay cæ ®éng viªn sÏ lµ nguån kh¸ch quèc tÕ quan träng cña ngµnh du lÞch tØnh (nguån kh¸ch cã kh¶ n¨ng chi tr¶ cao) kÕt hîp võa thi ®Êu thÓ thao võa giao l­u t×m hiÓu v¨n hãa ®Þa ph­¬ng. Theo b¸o c¸o tæng kÕt ho¹t ®éng du lÞch n¨m 2003 cña së Th­¬ng M¹i Du LÞch tØnh H¶i D­¬ng th× tæng sè kh¸ch ®Õn kho¶ng 152.000 l­ît kh¸ch, trong ®ã kh¸ch du lÞch quèc tÕ lµ 29.700 l­ît kh¸ch, chiÕm 19,5 tæng l­ît kh¸ch ®Õn H¶i D­¬ng, cßn sè kh¸ch néi ®Þa lµ 122.300 l­ît. Theo sè liÖu thèng kª trong n¨m 2005 võa qua, toµn tØnh H¶i D­¬ng ®ãn vµ phôc vô 1000.000 l­ît kh¸ch, trong ®ã c¬ së l­u tró ®ãn vµ phôc vô 253.000 l­ît kh¸ch t¨ng 25% (kh¸ch quèc tÕ lµ 43.420) l­ît kh¸ch néi ®Þa lµ 20.9580 l­ît kh¸ch do c¸c ®iÓm dõng ch©n ®ãn 74.7000 l­ît (t¨ng 44% so víi n¨m 2004). Ngoµi ra cßn h¬n 10 v¹n l­ît kh¸ch ®i vÒ trong ngµy th¨m quan t¹i c¸c ®iÓm du lÞch vµo c¸c dÞp lÔ héi trong n¨m. §èi t­îng kh¸ch du lÞch quèc tÕ ®Õn H¶i D­¬ng trong nh÷ng n¨m qua chñ yÕu lµ: + Kh¸ch kh¶o s¸t, thùc hiÖn 1 sè dù ¸n ®Çu t­ t¹i H¶i D­¬ng (th¨m dß dÇu khÝ, ®Çu t­ tõ c«ng nghiÖp). + kh¸ch cña c¸c tæ chøc phi chÝnh phñ lµm tõ thiÖn (héi ch÷ thËp ®á, ch­¬ng tr×nh m«i tr­êng, n­íc s¹ch PhÇn Lan…). + Nguån kh¸ch lµ ng­êi H¶i D­¬ng lµm ¨n sinh sèng ë n­íc ngoµi vµ mét sè Ýt lµ kh¸ch du lÞch theo tour. Nh×n chung tõ n¨m 1997 trë l¹i ®©y, kh¸ch du lÞch quèc tÕ vµo H¶i D­¬ng cßn Ýt chiÕm tØ träng nhá trong tæng sè l­îng kh¸ch du lÞch ®Õn H¶i D­¬ng. Sè ngµy l­u tró b×nh qu©n cña kh¸ch du lÞch còng thÊp, ®¹t trung b×nh lµ 1,6 ngµy. - Kh¸ch du lÞch néi ®Þa. L­îng kh¸ch du lÞch néi ®Þa cµng t¨ng, th«ng qua c¸c ho¹t ®éng qu¶ng b¸ lµng nghÒ vµ s¶n phÈm thñ c«ng. Lµng nghÒ truyÒn thèng ®· dÇn trë thµnh ®iÓm du lÞch quen thuéc cña du kh¸ch ®Õn víi c¸c ®iÓm du lÞch lµng nghÒ truyÒn thèng chñ yÕu vµo ngµy nghØ cuèi tuÇn. So s¸nh kh¸ch quèc tÕ ®Õn víi c¸c ®iÓm du lÞch lµng nghÒ truyÒn thèng H¶i D­¬ng víi lµng nghÒ truyÒn thèng V¹n Phóc - Hµ T©y (lµ mét trong nh÷ng lµng nghÒ truyÒn thèng) cã ho¹t ®éng du lÞch s«i næi nhÊt trong khu vùc §ång B»ng B¾c Bé ta thÊy. 2003 : V¹n Phóc ®ãn 5.425 l­ît kh¸ch. 2004 : V¹n Phóc ®ãn 8.216 l­ît kh¸ch. 2005 : V¹n Phóc ®ãn 10.823 l­ît kh¸ch. Nh­ vËy so víi lµng nghÒ V¹n Phóc, l­ît kh¸ch quèc tÕ ®Õn víi lµng nghÒ truyÒn thèng H¶i D­¬ng cßn qu¸ máng. §iÒu ®ã ph¶n ¸nh thùc tr¹ng vµ ®ßi hái cÇn cã sù quan t©m nhiÒu h¬n n÷a cña c¸c cÊp cã thÈm quyÒn ®Ó du lÞch lµng nghÒ truyÒn thèng ph¸t triÓn m¹nh mÏ. + Doanh thu du lÞch. Nguån kh¸ch du lÞch néi ®Þa chiÕm doanh thu chñ yÕu, kh¸ch du lÞch néi ®Þa chiÕm tØ träng lín trong tæng l­îng kh¸ch du lÞch cña tØnh. Theo thèng kª cña Së Th­¬ng M¹i vµ Du lÞch H¶i D­¬ng giai ®o¹n 1997 -2003, doanh thu du lÞch H¶i D­¬ng ®Òu ®¹t n¨m sau cao h¬n n¨m tr­íc vµ ë møc t¨ng tr­ëng cao (t¨ng b×nh qu©n 29% n¨m). N¨m 1997 doanh thu du lÞch míi chØ ®¹t 36,007 tØ, n¨m 1998 t¨ng lªn 57,982 tØ ®ång, n¨m 2000 ®¹t 100 tØ ®ång, n¨m 2001 ®¹t 120 tØ ®ång, n¨m 2002 lµ 167 tØ ®ång vµ theo b¸o c¸o tæng kÕt ho¹t ®éng th­¬ng m¹i vµ du lÞch H¶i D­¬ng n¨m 2005 th× doanh thu du lÞch ®· ®¹t 300 tØ ®ång t­¬ng ®­¬ng 32 triÖu USD, chiÕm 50% tæng thu nhËp b¸n hµng vµ t­¬ng ®­¬ng 12% tæng thu nhËp tõ ho¹t ®éng du lÞch nãi chung, t¨ng 45% so víi n¨m 2004 trong ®ã thu nhËp du lÞch tõ c¸c lµng nghÒ cßn thÊp chñ yÕu tõ viÖc mua s¾m cña du kh¸ch: n¨m 2005 lµ 12 triÖu USD. Nh­ vËy doanh thu tõ ho¹t ®éng du lÞch cña H¶i D­¬ng t­¬ng ®èi khiªm tèn so víi c¸c tØnh kh¸c vµ víi tiÒm n¨ng vèn cã. Nguyªn nh©n lµ do l­îng kh¸ch cßn Ýt, thêi gian l­u tró kh«ng dµi, c¬ së vËt chÊt phôc vô du lÞch cßn nghÌo nµn, khu vui ch¬i gi¶i trÝ cßn Ýt. KÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh du lÞch cña tØnh trong n¨m võa qua ta cã thÓ thÊy du lÞch H¶i D­¬ng ®ang trªn ®µ ph¸t triÓn vµ høa hÑn mét t­¬ng lai kh«ng xa du lÞch H¶i D­¬ng sÏ ph¸t triÓn m¹nh mÏ. Nh­ng còng tõ kÕt qu¶ trªn ta thÊy viÖc thèng kª kh¸ch du lÞch vµ doanh thu du lÞch kh«ng hÒ cã sù t¸ch biÖt sè l­îng du kh¸ch ®Õn víi c¸c lµng nghÒ vµ doanh thu du lÞch tõ c¸c lµng nghÒ. Tõ ®ã ta cã thÓ thÊy r»ng c¸c lµng nghÒ cña tØnh H¶i D­¬ng thùc sù ch­a ®­îc khai th¸c ®Ó phôc vô cho ho¹t ®éng du lÞch trong khi b¶n th©n c¸c lµng nghÒ Êy lµ nh÷ng ®iÓm du lÞch v¨n hãa hÊp dÉn du kh¸ch. B¶ng 11. Sè l­ît kh¸ch, ngµy kh¸ch, doanh thu vµ ®ãng gãp vµo ng©n s¸ch cña ngµnh du lÞch H¶i D­¬ng giai ®o¹n 2001- 2005: N¨m ChØ tiªu §VT 2001 2002 2003 2004 2005 1. L­ît kh¸ch. - Kh¸ch néi ®Þa - Kh¸ch quèc tÕ L­ît 112.452 122.000 115.000 203.300 251.000 85.466 96.500 112.300 165.500 214.000 26.986 25.500 29.000 37.500 37.000 Ngµy kh¸ch. - Kh¸ch néi ®Þa. - Kh¸ch quèc tÕ Ngµy 193.560 192.890 245.860 339.790 400.000 160.206 33.354 152.890 40.000 183.760 62.100 266.400 73.390 300.000 100.000 3. Doanh thu. Tû ®ång 120 140 167 206 250 4. Nép ng©n s¸ch Tû ®ång 2 4 5,15 6 9 + Lao ®éng du lÞch lµng nghÒ. S¶n xuÊt tiÓu thñ c«ng nghiÖp vµ lµng nghÒ ph¸t triÓn ®· gi¶i quyÕt viÖc lµm cho h¬n 130.345 lao ®éng, chiÕm 13,9% tæng sè lao ®éng x· héi toµn tØnh; b×nh qu©n mçi n¨m thu hót thªm 10.680 lao ®éng vµo s¶n xuÊt tiÓu thñ c«ng nghiÖp, lµng nghÒ, t¨ng 14,2% n¨m. Bªn c¹nh viÖc kh«i phôc, duy tr× ph¸t triÓn lµng nghÒ truyÒn thèng c¸c huyÖn, thµnh phè trong tØnh ®· coi träng viÖc thu nhËp, nh©n cÊy nghÒ míi, ®Æc biÖt lµ ®­a nghÒ vµo c¸c lµng s¶n xuÊt thuÇn n«ng. C¸c ch­¬ng tr×nh khuyÕn c«ng cña trung ­¬ng ®Þa ph­¬ng ®· cã t¸c dông tÝch cùc thu hót sù tham gia cña nhiÒu doanh nghiÖp vµ ng­êi lao ®éng trong viÖc ®µo t¹o truyÒn nghÒ. KÕt qu¶ 5 n¨m, ®· cã 5.934 lao ®éng lµng nghÒ ®­îc ®µo t¹o nghÒ, trong ®ã riªng n¨m 2008 ®· ®µo t¹o ®­îc 1.480 lao ®éng, b»ng 24,9% tæng sè lao ®éng ®­îc ®µo t¹o trong 5 n¨m. C¸c ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o ®· tËp trung chñ yÕu vµo c¸c nghÒ trong lµng nghÒ c«ng nghiÖp tiÓu thñ c«ng nghiÖp nh­ chÕ biÕn n«ng s¶n ë c¸c huyÖn Nam S¸ch, Ninh Giang, Gia Léc, Thanh Hµ, m©y tre ®an ë Thanh MiÖn, ­¬m t¬ ë Kinh M«n; thªu ren ë huyÖn Tø Kú vµ huyÖn Ninh Giang, b­íc ®Çu ph¸t triÓn m¹nh. Mét sè lµng nghÒ ®· h×nh thµnh doanh nghiÖp, hîp t¸c x· c«ng nghiÖp - tiÓu thñ c«ng nghiÖp n«ng th«n, cung øng vËt t­, tiªu thô s¶n phÈm cho c¸c hé s¶n xuÊt tiÓu thñ c«ng nghiÖp. Víi sù hç trî cña c¸c c¬ quan qu¶n lý nhµ n­íc, c¸c ®¬n vÞ kinh doanh du lÞch vµ c¸c tæ chøc phi chÝnh phñ vÒ viÖc ®Çu t­ nguån kinh phÝ, ®µo t¹o, båi d­ìng n©ng cao tay nghÒ cho ng­êi lao ®éng lµng nghÒ vµ lao ®éng du lÞch lµng nghÒ truyÒn thèng, lao ®éng lµng nghÒ nãi chung ®· ph¸t triÓn c¶ vÒ sè l­îng vµ chÊt l­îng vµ trªn c¬ së nhËn thøc râ tÇm quan träng cña nguån nh©n lùc t¹i c¸c lµng nghÒ ®Æc biÖt lµ lao ®éng du lÞch lµng nghÒ. §èi víi sù ph¸t triÓn lµng nghÒ, du lÞch lµng nghÒ nãi riªng vµ sù ph¸t triÓn cña du lÞch tØnh nãi chung, trong ®ã chñ yÕu lµ nguån lao ®éng truyÒn thèng tham gia vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt lùc l­îng lao ®éng. Trong qu¶n lý vµ ho¹t ®éng du lÞch cßn qu¸ máng do du lÞch lµng nghÒ míi ®­îc ®Èy m¹nh trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y. Theo b¸o c¸o tæng kÕt cña së Th­¬ng M¹i vµ Du lÞch H¶i D­¬ng, n¨m 2005 trong tæng sè 2.068 lao ®éng lµng nghÒ, lao ®éng du lÞch t¹i c¸c lµng nghÒ xÊp xØ 10%, kho¶ng 200 lao ®éng, chñ yÕu lµ nguån lao ®éng míi ®­îc ®µo t¹o, lao ®éng kÕt hîp võa tham gia s¶n xuÊt, qu¶n lý võa lµm du lÞch. + §Çu t­ du lÞch lµng nghÒ. Lµng nghÒ thñ c«ng truyÒn thèng tËp trung chñ yÕu ë c¸c lµng nghÌo v× vËy c¬ së vËt chÊt, c¬ së h¹ tÇng còng nh­ trang thiÕt bÞ, c«ng cô lµm ra s¶n phÈm hÇu hÕt lµ th« s¬, kh«ng cã sù ®Çu t­ v× vËy hiÖu qu¶ trong s¶n xuÊt c¸c s¶n phÈm thñ c«ng ch­a cao. Sù ®Çu t­ cã thÓ coi lµ ®Çu t­ vÒ nguån vèn, nguån nh©n lùc còng nh­ trang thiÕt bÞ m¸y mãc c¬ së h¹ tÇng ®Ó phôc vô trong suèt qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. §Çu t­ chÝnh lµ ®ßn bÈy ®Ó du lÞch lµng nghÒ truyÒn thèng ph¸t triÓn. Thùc tÕ nghiªn cøu cho ®Çu t­ cho lµng nghÒ lµ rÊt lín mµ tr­íc hÕt lµ nghiªn cøu vÒ phôc håi, b¶o tån sau ®ã míi ph¸t triÓn du lÞch lµng nghÒ nh»m ®¶m b¶o cho du lÞch lµng nghÒ truyÒn thèng ph¸t triÓn m¹nh mÏ vµ bÒn v÷ng. Tuy nhiªn so víi nhu cÇu th× hiÖn nay trong ®Çu t­ cßn qu¸ thÊp, c¸c lµng nghÒ kh«ng thÓ chØ tr«ng chê vµo nguån vèn ®Çu t­ cña nhµ n­íc ®Ó phôc håi vµ ph¸t triÓn. HiÖn nay ®ang cã chuyªn gia vÒ dù ¸n ph¸t triÓn du lÞch bÒn v÷ng, xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo cña WTO vµ c¸c chuyªn gia vÒ dù ¸n ph¸t triÓn lµng nghÒ hµnh lang §«ng T©y lµ ®ang xem xÐt quan t©m ®Õn viÖc ®Çu t­ b¶o tån vµ ph¸t triÓn du lÞch lµng nghÒ v¨n hãa trong ®ã cã du lÞch lµng nghÒ truyÒn thèng H¶i D­¬ng. + Thùc tr¹ng xóc tiÕn ho¹t ®éng du lÞch lµng nghÒ. Nh×n chung tõ n¨m 2005, mäi ho¹t ®éng xóc tiÕn du lÞch lµng nghÒ ®· ®­îc ®Èy m¹nh. §­îc sù ®ång ý cña uû ban nh©n d©n tØnh, së Th­¬ng M¹i vµ Du LÞch H¶i D­¬ng ®· phèi hîp víi uû ban nh©n d©n huyÖn Nam S¸ch vµ Së V¨n hãa Th«ng Tin tæ chøc ch­¬ng tr×nh “c¸c ho¹t ®éng du lÞch víi lµng gèm Chu §Ëu” tham gia tr­ng bµy vµ giíi thiÖu c¸c s¶n phÈm thñ c«ng truyÒn thèng t¹i héi trî “Festival T©y Nguyªn”, tham gia liªn hoan du lÞch quèc tÕ Hµ Néi - H¶i Phßng, tæ chøc phßng tr­ng bµy c¸c s¶n phÈm tiªu biÓu cña H¶i D­¬ng t¹i ®¹i lé Hå ChÝ Minh, Thµnh Phè H¶i D­¬ng kÕt hîp víi ®µi ph¸t thanh x©y dùng c¸c ch­¬ng tr×nh giíi thiÖu lµng nghÒ truyÒn thèng, phèi hîp víi së V¨n Ho¸ Th«ng Tin tæ chøc cÊp b»ng lµng nghÒ, míi ®©y lµ lµng nghÒ ch¹m kh¾c §«ng Giao, lµm c¬ së cho ho¹t ®éng du lÞch lµng nghÒ thñ c«ng ph¸t triÓn. 2.5. TiÓu kÕt. Tõ thùc tr¹ng c¸c lµng nghÒ hiÖn nay cho thÊy ®Ó ph¸t huy tiÒm n¨ng du lÞch cña c¸c lµng nghÒ vµ ®­a c¸c lµng nghÒ nµy vµo phôc vô cho ho¹t ®éng du lÞch th× viÖc ®Çu t­ x©y dùng c¸c c¬ së h¹ tÇng, c¬ së vËt chÊt kÜ thuËt phôc vô du lÞch vµ c¸c dÞch vô du lÞch lµ viÖc tr­íc tiªn cÇn thùc hiÖn. Vµ tiÕp ®ã lµ nghiªn cøu x©y dùng c¸c gi¶i ph¸p kÕ ho¹ch tæ chøc du lÞch lµng nghÒ ®Ó c¸c lµng nghÒ truyÒn thèng nµy cã thÓ ph¸t huy ®­îc tiÒm n¨ng to lín cña m×nh gãp phÇn ph¸t triÓn du lÞch tØnh nhµ vµ tiÕp tôc ph¸t triÓn xøng ®¸ng víi nh÷ng gi¸ trÞ mµ nã mang trong m×nh. §ång thêi th«ng qua t×m hiÓu nghiªn cøu thùc tr¹ng ph¸t triÓn lµng nghÒ vµ ®¸nh gi¸ tiÒm n¨ng ph¸t triÓn du lÞch lµng nghÒ truyÒn thèng t¹i 5 lµng nghÒ tiªu biÓu cña tØnh, ta thÊy tiÒm n¨ng ph¸t triÓn du lÞch lµng nghÒ lµ rÊt lín. Trong ®ã 2 lµng nghÒ Chu §Ëu vµ §«ng Giao cã ý nghÜa quan träng nhÊt, trong t­¬ng lai cÇn ph¶i tËp trung träng ®iÓm ph¸t triÓn hai lµng nghÒ nµy lµm c¬ së t¹o ra søc m¹nh lan to¶ tíi hÖ thèng c¸c lµng nghÒ kh¸c trong tØnh. Ch­¬ng 3. Mét sè gi¶i ph¸p nh»m ph¸t triÓn du lÞch lµng nghÒ truyÒn thèng H¶i D­¬ng 3.1. Môc tiªu vµ ®Þnh h­íng ph¸t triÓn. 3.1.1. §Þnh h­íng ph¸t triÓn. §Þnh h­íng ph¸t triÓn du lÞch lµng nghÒ n»m trong ®Þnh h­íng ph¸t triÓn du lÞch chung cña tØnh theo quy ho¹ch tæng thÓ ph¸t triÓn du lÞch ®Õn n¨m 2020. cô thÓ nh­ sau: - ViÖc ph¸t triÓn du lÞch lµng nghÒ ph¶i g¾n liÒn víi viÖc b¶o vÖ m«i truêng sinh th¸i, ®Æc biÖt lµ m«i tr­êng du lÞch, cÇn cã sù khai th¸c vµ qu¶n lý mét c¸ch hîp lý c¸c nguån tµi nguyªn du lÞch t¹i c¸c lµng nghÒ ®Ó ®¶m b¶o sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng. - Ph¸t triÓn du lÞch ph¶i ®¶m b¶o sù hµi hoµ gi÷a c¸c ngµnh kinh tÕ träng ®iÓm, gãp phÇn tÝch cùc vµo sù ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña ®Þa ph­¬ng, quèc gia nãi riªng vµ cña c¶ khu vùc nãi chung. - Ph¸t triÓn du lÞch ph¶i g¾n liÒn víi viÖc b¶o vÖ vµ ph¸t huy nh÷ng gi¸ trÞ v¨n hãa truyÒn thèng mang ®Ëm b¶n s¾c d©n téc cña lµng nghÒ. - Ph¸t triÓn du lÞch ph¶i ®i ®«i víi viÖc duy tr× trËt tù an toµn x· héi, h¹n chÕ tíi møc thÊp nhÊt nh÷ng mÆt tiªu cùc cña ho¹t ®éng du lÞch mang l¹i. 3.1.2. Môc tiªu ph¸t triÓn. Ph¸t triÓn du lÞch lµng nghÒ truyÒn thèng cÇn ph¶i ®¹t c¸c môc tiªu n»m trong ®Þnh h­íng ph¸t triÓn du lÞch chung cña tØnh ®Õn n¨m 2020: Môc tiªu tæng qu¸t. X©y dùng c¸c lµng nghÒ trë thµnh nh÷ng ®iÓm du lÞch hÊp dÉn nh»m thu hót mét khèi l­îng lín kh¸ch du lÞch trong n­íc vµ quèc tÕ. Quy ho¹ch ®Çu t­ n©ng cÊp c¸c ®iÓm du lÞch nh»m tèi ®a hãa chi tiªu cña kh¸ch du lÞch. Tõng b­íc ®­a ho¹t ®éng du lÞch trë thµnh ngµnh kinh tÕ mòi nhän, quan träng hµng ®Çu cña ®Þa ph­¬ng, t­¬ng xøng víi tiÒm n¨ng du lÞch lµng nghÒ. N©ng cao nhËn thøc cña ng­êi d©n vÒ tÇm quan träng cña ho¹t ®éng du lÞch trong c¬ cÊu kinh tÕ cña ®Þa ph­¬ng, khuyÕn khÝch vµ t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c ngµnh kinh tÕ kh¸c tham gia vµo ho¹t ®éng du lÞch. - Tèi ®a hãa sù ®ãng gãp cña ho¹t ®éng du lÞch vµo viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña c¸c lµng nghÒ gãp phÇn tÝch cùc vµo sù chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ x· héi cña ®Þa ph­¬ng. * Môc tiªu cô thÓ. TØnh H¶i D­¬ng cÇn cã nh÷ng biÖn ph¸p tuyªn truyÒn s©u réng h¬n n÷a, n©ng cao nhËn thøc cña nh©n d©n vÒ vai trß cña ngµnh du lÞch trong ®êi sèng céng ®ång d©n c­ ®Þa ph­¬ng vÒ kh¶ n¨ng ph¸t triÓn du lÞch cña tØnh nhµ. Tõ ®ã, thùc hiÖn c«ng t¸c x· héi hãa du lÞch, huy ®éng nguån lùc to lín cña d©n c­ trong c«ng t¸c ph¸t triÓn du lÞch vµ b¶o tån, tµi nguyªn du lÞch theo ph­¬ng h­íng. §Èy m¹nh khai th¸c nguån tµi nguyªn du lÞch s½n cã, ®Æc biÖt lµ tµi nguyªn v¨n hãa cña c¸c lµng nghÒ, t¹o s¶n phÈm míi mang tÝnh ®Æc tr­ng, lµm phong phó s¶n phÈm du lÞch vµ ho¹t ®éng th¨m quan du lÞch. T¨ng c­êng ®Çu t­ vÒ vèn cho ®Çu t­ x©y dùng vµ hoµn thiÖn c¬ së vËt chÊt c¬ sî h¹ tÇng phôc vô du lÞch. §Æc biÖt lµ c¬ së l­u tró, ¨n uèng vµ giao th«ng, n©ng cao n¨ng lùc phôc vô, ®¸p øng hoµn h¶o nhu cÇu cña kh¸ch du lÞch ®Õn H¶i D­¬ng. Ph¸t triÓn du lÞch bÒn v÷ng: viÖc khai th¸c c¸c tµi nguyªn phôc vô du lÞch ph¶i ®­îc tiÕn hµnh trong sù quy ho¹ch khoa häc, khai th¸c vµ sö dông nguån tµi nguyªn lu«n ®i ®«i víi viÖc b¶o vÖ vµ b¶o tån. 3.2. C¸c gi¶i ph¸p ph¸t triÓn du lÞch lµng nghÒ truyÒn thèng H¶i D­¬ng. Ph¸t triÓn du lÞch lµng nghÒ truyÒn thèng lµ mét trong nh÷ng chiÕn l­îc quan träng ®èi víi viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña tØnh, ®Ó lµng nghÒ truyÒn thèng H¶i D­¬ng sím trë thµnh nh÷ng ®iÓm du lÞch quen thuéc hÊp dÉn du kh¸ch trong vµ ngoµi n­íc cÇn thiÕt ph¶i ¸p dông ®ång bé c¸c gi¶i ph¸p sau: 3.2.1. §Èy m¹nh c«ng t¸c b¶o tån lµng nghÒ truyÒn thèng. Còng nh­ bao lµng nghÒ truyÒn thèng kh¸c thuéc vïng §ång B»ng B¾c Bé, c¸c lµng nghÒ truyÒn thèng H¶i D­¬ng ®· tõng tån t¹i hµng tr¨m n¨m tr¶i qua biÕt bao nhiªu b­íc ph¸t triÓn d­íi c¸c triÒu ®¹i kh¸c nhau. §Õn nay khi ®Êt n­íc ®ang ph¸t triÓn víi xu h­íng më cöa, vÊn ®Ò b¶o tån vµ ph¸t triÓn lµng nghÒ cÇn ®­îc quan t©m hµng ®Çu nh»m ph¸t triÓn vµ gi÷ g×n nh÷ng di s¶n quý b¸u mµ cha «ng ta ®· ®Ó l¹i ®ång thêi nã còng ®­îc coi nh­ mét thÕ m¹nh, tiÒm n¨ng lín ®Ó ph¸t triÓn du lÞch theo h­íng nhanh, m¹nh vµ bÒn v÷ng. B¶o tån lµng nghÒ truyÒn thèng cÇn ®­îc thùc hiÖn nh÷ng b­íc sau: - B¶o qu¶n c¸c di tÝch kh¶o cæ lµ cÇn thiÕt ®Çu tiªn v× c¸c di tÝch kh¶o cæ chÝnh lµ nh÷ng hiÖn vËt chøng minh cho sù tån t¹i, ph¸t triÓn vµ h­ng thÞnh cña c¸c lµng nghÒ ®ã trong suèt kho¶ng thêi gian tõ khi h×nh thµnh ®Õn nay, lµ ®èi t­îng t×m hiÓu quan träng cña kh¸ch du lÞch khi ®Õn tham quan, nghiªn cøu lµng nghÒ. - X©y dùng c¸c b¶o tµng cña lµng nghÒ, huy ®éng sù ®ãng gãp cña c¸c lµng nghÒ vÒ t­ liÖu, hiÖn vËt tõ c¸c nghÖ nh©n trong lµng. - X©y dùng c¸c phßng tr­ng bµy s¶n phÈm tiªu biÓu cña lµng nghÒ. §èi víi 5 lµng nghÒ tiªu biÓu cña tØnh cÇn ph¶i x©y dùng Ýt nhÊt mçi ®iÓm lµng nghÒ mét phßng tr­ng bµy, võa tr­ng bµy võa giíi thiÖu b¸n s¶n phÈm trùc tiÕp khi kh¸ch du lÞch cã nhu cÇu. + Riªng ®èi víi lµng nghÒ thªu ren - Xu©n NÎo, mét s¶n phÈm thªu ren hoµn h¶o ®­îc lµm ra lµ kÕt qu¶ cña qu¸ tr×nh lao ®éng cÇn mÉn qua bµn tay khÐo lÐo cña ng­êi thî, ®©y lµ s¶n phÈm ®éc ®¸o. V× vËy cÇn tæ chøc mét kh«ng gian réng, cã khu«n viªn v­ên t­îc lµng quª cïng bãng d¸ng nhá bÐ cña nh÷ng ng­êi thî víi bµn tay tho¨n tho¾t, m¶i miÕt víi t¸c phÈm nghÖ thuËt cña m×nh, gîi trÝ t­ëng t­îng cho du kh¸ch nh÷ng h×nh ¶nh ®Ñp ®Ï vÒ ng­êi phô n÷ lao ®éng ViÖt Nam x­a vµ ®©y ch¾c ch¾n sÏ lµ nh÷ng h×nh ¶nh cã søc thu hót víi du kh¸ch ®Æc biÖt lµ kh¸ch quèc tÕ. + §èi víi lµng gèm Chu §Ëu: sau khi cho kh¸ch du lÞch th¨m quan vµ t×m hiÓu lÞch sö h×nh thµnh ph¸t triÓn cña lµng nghÒ vµ c¸c s¶n phÈm gèm t¹i phßng tr­ng bµy vµ b¸n c¸c s¶n phÈm th× du kh¸ch sÏ ®­îc xuèng x­ëng s¶n xuÊt ®Ó tham quan vµ t×m hiÓu vÒ quy tr×nh kÜ thuËt chÕ t¸c c¸c c«ng ®o¹n t¹o ra mét s¶n phÈm ®éc th× cÇn ph¶i tæ chøc, s¾p xÕp c¸c c«ng ®o¹n theo tr×nh tù c¸c kh©u. + §èi víi c¸c lµng nghÒ kh¸c, bªn c¹nh viÖc x©y dùng c¸c phßng tr­ng bµy, cÇn ph¶i x©y dùng c¸c ®iÓm tham quan n¬i s¶n xuÊt c¸c s¶n phÈm thñ c«ng theo lèi cæ truyÒn kÕt hîp víi c«ng nghÖ tiªn tiÕn, hiÖn ®¹i t¹o ra c¸c khu vùc cã ®iÒu kiÖn cho du kh¸ch tham quan. - Kh«i phôc l¹i c¸c lÔ héi truyÒn thèng vµ c¸c phong tôc tËp qu¸n cæ truyÒn mang ®Ëm b¶n s¾c v¨n hãa d©n téc cña lµng nghÒ. - X¸c ®Þnh ph¹m vi cÇn b¶o tån, ®ång thêi ®Ò ra nh÷ng quy ®Þnh vµ chÕ tµi ®èi víi tr­êng hîp x©m h¹i hoÆc cã ý ph¸ ho¹i lµng nghÒ vµ c¸c khu di tÝch cña lµng nghÒ. Nh­ vËy viÖc b¶o tån lµng nghÒ ch¼ng nh÷ng lµ b¶o tån c¸c yÕu tè v¨n hãa lÞch sö cña mçi lµng nghÒ mµ cßn gãp phÇn gi÷ g×n vµ ph¸t huy tiÒm n¨ng ph¸t triÓn du lÞch lµng nghÒ truyÒn thèng H¶i D­¬ng. 3.2.2. TËp trung ®Çu t­ x©y dùng vµ ph¸t triÓn lµng nghÒ vµ du lÞch lµng nghÒ truyÒn thèng H¶i D­¬ng. YÕu tè cã tÝnh chÊt quyÕt ®Þnh cho môc tiªu b¶o tån vµ sau ®ã lµ ph¸t triÓn lµng nghÒ chÝnh lµ vèn ®Çu t­. Trªn thùc tÕ nhu cÇu ®Çu t­ lµng nghÒ truyÒn thèng H¶i D­¬ng lµ rÊt lín nh­ng còng chØ lµ b­íc ®Çu. §Çu t­ ph¸t triÓn lµng nghÒ truyÒn thèng nh»m vµo nh÷ng môc ®Ých sau: 3.2.2.1. §Çu t­ vèn thót ®Èy ho¹t ®éng du lÞch ph¸t triÓn t¹i c¸c lµng nghÒ. §Ó c¸c ho¹t ®éng du lÞch lµng nghÒ ph¸t triÓn vµ ®i vµo nÒ nÕp th× kh«ng chØ ®ßi hái c¸c dù ¸n quy ho¹ch tæng thÓ mµ ®i ®«i víi nã lµ nguån vèn ®Ó x©y dùng chi tiÕt nh÷ng dù ¸n ®ã lµ viÖc x©y dùng, quy ho¹ch, triÓn khai c¸c dù ¸n ph¸t triÓn lµng nghÒ n»m ngoµi kh¶ n¨ng cña ng­êi d©n t¹i lµng nghÒ. ChÝnh v× vËy ®Ó gi¶i quyÕt nhu cÇu vÒ vÊn ®Ò vèn cÇn xem xÐt mét sè gi¶i ph¸p sau: - Vay vèn c¸c ng©n hµng trong tØnh, thµnh phè. Ng©n hµng ®Çu t­ vµ ph¸t triÓn H¶i D­¬ng lµ chç dùa tr­íc hÕt cho c¸c doanh nghiÖp vµ c¸ nh©n. Muèn vay vèn ®Ó ph¸t triÓn lµng nghÒ thñ c«ng truyÒn thèng còng nh­ dÞch vô kh¸ch du lÞch lµng nghÒ cÇn: + Huy ®éng nh©n d©n tham gia gãp cæ phÇn trong c«ng ty kinh doanh du lÞch t¹i ®Þa ph­¬ng, vËn ®éng nh©n d©n mua tr¸i phiÕu, c«ng tr¸i ®Ó ñng hé cho viÖc x©y dùng vµ ph¸t triÓn c¸c ho¹t ®éng du lÞch lµng nghÒ víi l·i suÊt ­u ®·i. + Huy ®éng vèn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi (FDI). + Dïng quü ®Êt ®Þa ph­¬ng ®Ó t¹o nguån vèn cho c¸c ho¹t ®éng du lÞch th«ng qua c¸c h×nh thøc cho thuª ®Êt tr¶ tiÒn tr­íc, ®æi lÊy kÕt cÊu c¬ së h¹ tÇng cã thêi gian. Huy ®éng nguån ®Çu t­ tõ ng©n s¸ch nhµ n­íc. §©y lµ nguån vèn c¬ b¶n trong chiÕn l­îc ph¸t triÓn c¸c ho¹t ®éng du lÞch chung cña nhµ n­íc. 3.2.2.2. §Çu t­ vèn ®Ó x©y dùng, c¶i t¹o, n©ng cÊp hÖ thèng c¬ së h¹ tÇng vËt chÊt kü thuËt phôc vô ph¸t triÓn lµng nghÒ vµ du lÞch lµng nghÒ. ViÖc x©y dùng c¸c ®iÓm ®Õn, c¶i t¹o, n©ng cÊp c¬ së vËt chÊt kü thuËt trong lµng nghÒ lµ mét trong nh÷ng ®iÒu kiÖn quan träng thóc ®Èy du lÞch lµng nghÒ ph¸t triÓn. V× nÕu mét trong nh÷ng lµng nghÒ cã nh÷ng s¶n phÈm ®Æc s¾c, ®éc ®¸o, cã di tÝch lÞch sö næi tiÕng nh­ng kh«ng cã hÖ thèng giao th«ng tèt, ®iÒu kiÖn ®i l¹i gÆp nhiÒu khã kh¨n sÏ lµ mét c¶n trë lín ®èi víi sù ph¸t triÓn cña du lÞch cña c¸c lµng nghÒ ®ã. Bªn c¹nh ®ã nhu cÇu tÕ nhÞ cÇn chó ý trong c¸c lµng nghÒ lµ sù tæ chøc kh«ng gian ®ãn kh¸ch bao gåm khu vÖ sinh lµ v« cïng quan träng ®¶m b¶o sù tho¶i m¸i, sù thuËn tiÖn cho du kh¸ch vµ sù v¨n minh cho c¸c lµng nghÒ. §Ó ®¶m b¶o cho nh÷ng yªu cÇu trªn cÇn x©y dùng c¸c quy ho¹ch chi tiÕt ph¸t triÓn lµng nghÒ cïng nguån vèn ®Çu t­ t­¬ng xøng tõ vèn ODA, tæng côc du lÞch, uû ban nh©n d©n tØnh vµ së Th­¬ng M¹i vµ Du LÞch H¶i D­¬ng. 3.2.3. Gi¶i ph¸p ph¸t triÓn ®a d¹ng hãa s¶n phÈm du lÞch lµng nghÒ. Ph¸t triÓn vµ ®a d¹ng hãa c¸c s¶n phÈm lµng nghÒ lµ mét yªu cÇu cÊp thiÕt nh»m t¹o ra nh÷ng s¶n phÈm ®Æc thï, thu hót kh¸ch du lÞch, ®Æc biÖt lµ kh¸ch du lÞch quèc tÕ. Cô thÓ nh­ sau: Tæ chøc kh«ng gian du lÞch lµng nghÒ. Tæ chøc kh«ng gian du lÞch lµng nghÒ lµ gi¶i ph¸p quan träng nh»m ph¸t triÓn, ®a d¹ng hãa c¸c s¶n phÈm du lÞch lµng nghÒ truyÒn thèng H¶i D­¬ng. Tæ chøc kh«ng gian du lÞch lµng nghÒ yªu cÇu ph¶i cã nh÷ng biÖn ph¸p tæ chøc cô thÓ sau: - Tæ chøc kh¶o s¸t thùc tr¹ng c¶nh quan vµ c¸c ho¹t ®éng cña c¸c lµng nghÒ truyÒn thèng, trªn c¬ së ®ã cÇn ph¶i tÝnh c¸c tiÒm n¨ng thÕ m¹nh ®Ó cã thÓ h×nh thµnh c¸c ®iÓm du lÞch lµng nghÒ. Ngoµi ra cßn cã c¸c yÕu tè kh¸c nh­ ®Æc tÝnh cña c¸c lµng nghÒ t¹o ra, vÞ trÝ ®Þa lý cña c¸c lµng nghÒ, kh¶ n¨ng cung øng cho yªu cÇu du lÞch víi nh÷ng th«ng tin kh¶o s¸t tØ mØ cã thÓ gióp cho c¸c cÊp cã tr¸ch nhiÖm ®­a ra nh÷ng quy ho¹ch cô thÓ vµ x©y dùng lµng nghÒ thµnh nh÷ng ®iÓm du lÞch hÊp dÉn. - Sau khi kh¶o s¸t cÇn x©y dùng nh÷ng ph¶n ¸nh tæ chøc du lÞch lµng nghÒ víi mét hÖ thèng m¹ng l­íi c¸c lµng nghÒ truyÒn thèng kh¸c nhau, thÓ hiÖn ®­îc tÝnh ®Æc thï còng nh­ tÝnh kÕt nèi cña mçi vïng n«ng th«n vµ sù ph¸t triÓn cña c¸c lµng nghÒ trong tØnh H¶i D­¬ng. X©y dùng c¸c tuyÕn ®iÓm du lÞch chuyªn ®Ò lµng nghÒ. Sau khi tiÕn hµnh tæ chøc c¸c kh«ng gian l·nh thæ du lÞch vµ ®Ò ra ®­îc nh÷ng ph¶n ¸nh tæ chøc l·nh thæ du lÞch lµng nghÒ hîp lý vµ hiÖu qu¶, tiÕn hµnh nghiªn cøu, x©y dùng c¸c tuyÕn ®iÓm du lÞch chuyªn ®Ò lµng nghÒ, tiªu biÓu lµ nh÷ng tuyÕn ®iÓm sau: + Tour du lÞch lµng nghÒ gèm sø Chu §Ëu; lµng trång v¶i Thanh Hµ. Ph­¬ng tiÖn: « t«. Thêi gian : 1 ngµy. + Tour du lÞch mü nghÖ vµng b¹c vµ ®å gç: H¶i D­¬ng - Ch©u Khª - Mé Tr¹ch - §«ng Giao - H¶i D­¬ng. Th¨m quan lµng nghÒ lµm vµng b¹c Ch©u Khª, lµng tiÕn sÜ Mé Tr¹ch, lµng ch¹m kh¾c gç §«ng Giao. Ph­¬ng tiÖn: « t«. Thêi gian: 1 ngµy. + Tour mü nghÒ trªn chÊt liÖu v¶i ren, da vµ gç: H¶i D­¬ng - Xu©n nÎo - Tam L©m - Cóc Bå - H¶i D­¬ng. Th¨m quan lµng thªu ren Xu©n NÎo, lµng lµm dµy da Tam L©m, lµng méc Cóc Bå. Ph­¬ng tiÖn: « t«. Thêi gian: 1 ngµy. X©y dùng c¸c tour du lÞch kÕt hîp gi÷a c¸c ®iÓm lµng nghÒ víi c¸c di tÝch lÞch sö v¨n hãa, danh lam th¾ng c¶nh trong tØnh tiªu biÓu lµ nh÷ng tour du lÞch sau: + Tour du lÞch hµnh tr×nh mü nghÖ, danh th¾ng: H¶i D­¬ng - KÝnh Chñ - Chïa Quang Kh¸nh - H¶i D­¬ng. T×m hiÓu, tham quan nghÒ thñ c«ng mü nghÖ, nghÒ ch¹m kh¾c ®¸ KÝnh Chñ, v·n c¶nh nói D­¬ng Nham, §éng TÝn Chñ, th¨m di tÝch lÞch sö chïa Quang Kh¸nh. Ph­¬ng tiÖn: « t«. Thêi gian : 1 ngµy. + Tour du lÞch hµnh tr×nh mü nghÖ, v¨n hãa danh th¾ng, Èm thùc: H¶i D­¬ng - C«n S¬n - KiÕp B¹c - H¶i D­¬ng. Tham quan c¬ së lµm b¸nh ®Ëu xanh, b¸nh gai næi tiÕng, lµng lµm m©y tre ®an trong thµnh phè, ®Õn th¨m khu du lÞch vµ danh th¾ng C«n S¬n KiÕp B¹c. Ph­¬ng tiÖn: « t«. Thêi gian : 1 ngµy. + Tour du lÞch lµng nghÒ mü nghÖ, v¨n hãa lÞch sö: H¶i D­¬ng - V¨n miÕu Mao §iÒn - §«ng Giao - gèm sø CËy - H¶i D­¬ng. Th¨m quan khu di tÝch lÞch sö v¨n miÕu Mao §iÒn, lµng ch¹m kh¾c gç §«ng Giao, lµng gèm sø CËy. Ph­¬ng tiÖn: « t«. Thêi gian : 1 ngµy. 3.2.4. T¨ng c­êng c¸c ho¹t ®éng qu¶ng b¸, qu¶ng c¸o cho du lÞch lµng nghÒ truyÒn thèng. HiÖn nay, ho¹t ®éng tuyªn truyÒn qu¶ng b¸, qu¶ng c¸o cho c¸c s¶n phÈm lµng nghÒ truyÒn thèng hÇu nh­ ch­a ph¸t triÓn. §Ó cã thÓ khai th¸c tèi ®a tiÒm n¨ng du lÞch t¹i c¸c lµng nghÒ th× cÇn ph¶i cã mét chiÕn l­îc qu¶ng b¸, qu¶ng c¸o s¶n phÈm phï hîp nh»m thóc ®Èy du lÞch lµng nghÒ ph¸t triÓn. Cã thÓ nhËn thÊy thÕ m¹nh cña c¸c lµng nghÒ truyÒn thèng lµ c¸c di tÝch lÞch sö l©u ®êi, c¸c phong tôc truyÒn thèng v¨n hãa g¾n liÕn víi c¸c lµng nghÒ, ®Æc biÖt lµ c«ng nghÖ s¶n xuÊt s¶n phÈm truyÒn thèng. V× vËy s¶n phÈm thÝch hîp lµ du lÞch v¨n hãa, du lÞch tham quan kÕt hîp mua s¾m. Trong t­¬ng lai c¸c s¶n phÈm du lÞch lµng nghÒ ®éc ®¸o sÏ cã søc hÊp dÉn ®Æc biÖt ®èi víi du kh¸ch do vËy cÇn ph¶i x©y dùng c¸c chiÕn l­îc trong ho¹t ®éng Marketing. - X©y dùng chiÕn l­îc s¶n phÈm. Dùa vµo tiÒm n¨ng vèn cã vµ thÞ tr­êng kh¸ch môc tiªu cña c¸c lµng nghÒ lµ kh¸ch du lÞch quèc tÕ, kh¸ch ®Õn tham quan, nghiªn cøu kÕt hîp víi mua s¾m. Cã thÓ nh÷ng s¶n phÈm mang ®Ëm tÝnh chÊt truyÒn thèng vµ mang s¾c th¸i riªng cña mçi lµng nghÒ. §Æc biÖt khi ®Õn tham quan c¸c lµng nghÒ truyÒn thèng, du kh¸ch kh«ng chØ tham quan c¸c di tÝch lÞch sö trong lµng, nÐt v¨n hãa cña lµng nghÒ, s¶n phÈm lµng nghÒ mµ cßn t×m hiÓu qu¸ tr×nh s¶n xuÊt thñ c«ng truyÒn thèng nµy. §©y cã thÓ coi lµ lo¹i h×nh du lÞch ®éc ®¸o vµ cã søc hÊp dÉn ®èi víi kh¸ch du lÞch. - X©y dùng chÝnh s¸ch gi¸ c¶ hîp lý. Gi¸ lµ yÕu tè ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn viÖc thu hót du kh¸ch ®Õn víi c¸c ®iÓm du lÞch lµng nghÒ. V× vËy khi ®­a ra c¸c chÝnh s¸ch vÒ gi¸ cho kh¸ch du lÞch cÇn ph¶i cã sù phèi hîp chÆt chÏ cña c¸c chuyªn gia vµ c¸c c«ng ty du lÞch cã uy tÝn ®Ó ®¶m b¶o cho c¸c møc gi¸ cã tÝnh kÝch nhu cÇu vµ kÝch thÝch ng­êi mua x©y dùng møc gi¸ c¶ hîp lý cho tõng lo¹i s¶n phÈm lµng nghÒ thñ c«ng sao cho phï hîp víi møc chi tiªu cña du kh¸ch néi ®Þa vµ quèc tÕ. X©y dùng chÝnh s¸ch gi¸ cho tõng ®èi t­îng kh¸ch: gi¸ cho kh¸ch ®oµn vµ gi¸ cho kh¸ch lÎ. - X©y dùng c¸c chiÕn l­îc ph©n phèi cho s¶n phÈm du lÞch. S¶n phÈm du lÞch cã thÓ tiÕp cËn víi kh¸ch hµng mét c¸ch trùc tiÕp hoÆc gi¸n tiÕp. HiÖn nay kh¸ch du lÞch chñ yÕu ®Õn víi c¸c lµng nghÒ truyÒn thèng th«ng qua c¸c c«ng ty du lÞch, c«ng ty l÷ hµnh, cho nªn cÇn cã mèi liªn hÖ gi÷a c¸c lµng nghÒ víi c¸c c«ng ty l÷ hµnh ®Ó cung cÊp s¶n phÈm cho kh¸ch du lÞch ®­îc tèt h¬n. Ngoµi ra du kh¸ch cßn cã thÓ ®­îc trùc tiÕp tiÕp cËn víi c¸c lµng nghÒ qua m¹ng Internet, b¸o chÝ, truyÒn h×nh hoÆc c¸c ch­¬ng tr×nh liªn hoan du lÞch vµ ®Ó cho kh¸ch hµng dÔ dµng t×m thÊy ®Þa chØ còng nh­ nh÷ng th«ng tin vÒ lµng nghÒ. Bªn c¹nh ®ã mçi lµng nghÒ còng nªn thiÕt kÕ mét trang web riªng vµ ®­a lªn m¹ng, nh÷ng th«ng tin cÇn thiÕt ®Ó qu¶ng b¸ vÒ lµng nghÒ. Ho¹t ®éng xóc tiÕn b¸n. Cã rÊt nhiÒu h×nh thøc b¸n s¶n phÈm nh­ng ®èi víi lµng nghÒ nh÷ng h×nh thøc sau ®©y lµ thÝch hîp vµ hiÖu qu¶ nhÊt: + T¹o quan hÖ c«ng chóng: c¸c c¬ quan chøc n¨ng nªn th­êng xuyªn mêi c¸c nhµ b¸o tØnh, trung ­¬ng viÕt bµi vÒ lµng nghÒ m×nh, trong ®ã cã lång ghÐp giíi thiÖu c¸c c«ng tr×nh vÒ lµng nghÒ. + C¸c lµng nghÒ còng cã thÓ tù qu¶ng b¸ trªn b¸o chÝ, c¸c ph­¬ng tiÖn truyÒn th«ng, trang web, nh÷ng h×nh thøc nµy chi phÝ còng võa ph¶i nh­ng hiÖu qu¶ qu¶ng b¸ l¹i rÊt cao. + C¸c lµng nghÒ ph¶i chñ ®éng tÝch cùc tham gia vµo c¸c ch­¬ng tr×nh liªn hoan du lÞch lµng nghÒ cña tØnh vµ trung ­¬ng; tæ chøc cuéc thi hµng n¨m gi÷a c¸c lµng nghÒ, th«ng qua ®ã tuyªn truyÒn qu¶ng b¸, t¹o c¬ héi giao l­u hîp t¸c gi÷a c¸c lµng nghÒ vµ thu hót kh¸ch du lÞch ®Õn tham quan c¸c lµng nghÒ. 3.2.5. Gi¶i ph¸p ph¸t triÓn nguån nh©n lùc t¹i c¸c lµng nghÒ. ViÖc khai th¸c c¸c tiÒm n¨ng lµng nghÒ phôc vô cho ho¹t ®éng du lÞch sÏ ®em l¹i nh÷ng hiÖu qu¶ kinh tÕ x· héi trùc tiÕp cho c¸c lµng nghÒ. ChÝnh v× vËy cÇn cã nh÷ng gi¶i ph¸p ph¸t triÓn nguån nh©n lùc, nh»m ®¶m b¶o cho c¸c lµng nghÒ ph¸t triÓn bÒn v÷ng: - Trong c¸c lµng nghÒ cÇn ph¶i x©y dùng c¸c tæ chøc qu¶n lý ho¹t ®éng lµng nghÒ vµ du lÞch lµng nghÒ, ®¶m b¶o ho¹t ®éng cã nÒ nÕp ®ång thêi t¹o ®­îc m«i tr­êng v¨n minh cho kh¸ch du lÞch. - KhuyÕn khÝch c¸c nghÖ nh©n trong lµng tham gia viÕt s¸ch, tµi liÖu vµ c¸c vÊn ®Ò cã liªn quan tíi nghÒ truyÒn thèng nh»m t¨ng kh¶ n¨ng l­u gi÷ truyÒn thèng l©u dµi. - C¸c lµng nghÒ cÇn ph¶i n©ng cao nhËn thøc cho ng­êi d©n, khuyÕn khÝch vµ ®éng viªn lµm cho hä c¶m thÊy yªu nghÒ qua ®ã mµ l­u gi÷ tinh hoa truyÒn thèng cña lµng nghÒ kh«ng nªn v× lîi nhuËn mµ ch¹y theo c¬ chÕ thÞ tr­êng lµm x«, lµm Èu ¶nh h­áng tíi uy tÝn cña lµng nghÒ. - C¸c lµng nghÒ cÇn nhanh chãng t¹o nªn mét ®éi ngò h­íng dÉn viªn, thuyÕt minh viªn ®Þa ph­¬ng, nh÷ng ng­êi cã hiÓu biÕt s©u s¾c vÒ lÞch sö, phong tôc, tËp qu¸n, lÔ héi, sù tÝch d©n gian, m«i tr­êng sinh th¸i vµ m«i tr­êng trong c¸c lµng nghÒ ®ång thêi am hiÓu vÒ s¶n phÈm, quy tr×nh t¹o ra nh÷ng s¶n phÈm truyÒn thèng cña ®Þa ph­¬ng m×nh ®Ó giíi thiÖu vµ t­ vÊn cho kh¸ch tham quan. 3.2.6. Gi¶i ph¸p vÒ t«n t¹o tµi nguyªn theo quan ®iÓm ph¸t triÓn du lÞch bÒn v÷ng. Theo héi ®ång du lÞch vµ liªn hîp quèc tÕ: Du lÞch lµ viÖc ®¸p øng nhu cÇu hiÖn t¹i cña du kh¸ch vµ vïng du lÞch mµ vÉn ®¶m b¶o nh÷ng kh¶ n¨ng ®¸p øng nhu cÇu cho c¸c thÕ hÖ t­¬ng lai. Tõ quan ®iÓm ph¸t triÓn du lÞch bÒn v÷ng nãi trªn viÖc ph¸t triÓn du lÞch kh«ng chØ ®¸p øng c¸c nhu cÇu hiÖn t¹i cña con ng­êi mµ nã cßn cÇn ph¶i ®­îc gi÷ g×n cho thÕ hÖ t­¬ng lai vµ hä ph¶i ®­îc h­ëng tÊt c¶ nh÷ng g× mµ thÕ hÖ tr­íc ®­îc h­ëng. Do ®ã ®Ó t«n t¹o vµ khai th¸c tµi nguyªn trong c¸c lµng nghÒ truyÒn thèng cÇn ph¶i ®¶m b¶o sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng vµ cÇn thiÕt ph¶i ®­a ra nh÷ng gi¶i ph¸p sau: CÇn kh«i phôc nh÷ng nghÒ truyÒn thèng ®ang cã nguy c¬ bÞ thÊt truyÒn b»ng c¸ch më c¸c líp ®µo t¹o cho c¸c nghÖ nh©n trÎ, nh÷ng ng­êi kÕ cËn. Hµng n¨m cã thÓ tæ chøc c¸c cuéc thi tay nghÒ ®Ó t¹o ra nh÷ng s¶n phÈm cã gi¸ trÞ vµ n©ng cao tay nghÒ, lßng h¨ng say lµm viÖc, gióp hä yªu nghÒ h¬n. Nh÷ng s¶n phÈm truyÒn thèng ®¹t gi¶i cao ë c¸c cuéc thi ®­îc tr­ng bµy vµ b¸n cho du kh¸ch. Nguån thu tõ c¸c s¶n phÈm ®ã cã thÓ cho vµo quü hç trî ph¸t triÓn lµng nghÒ, gióp ®ì nh÷ng hé thiÕu vèn. Ngoµi ra, cßn cã c¸c gi¶i ph¸p vÒ gi÷ g×n vµ ph¸t triÓn m«i tr­êng sinh th¸i, c¶nh quan sinh th¸i c¸c ®iÓm du lÞch lµng nghÒ th«ng qua gi¶i ph¸p vÒ gi¸o dôc céng ®ång n©ng cao nhËn thøc hiÓu biÕt cña hä vÒ du lÞch, du kh¸ch tõ ®ã cã th¸i ®é øng xö lÞch sù, v¨n minh thÓ hiÖn lßng hiÕu kh¸ch vµ chÝnh nguån tµi nguyªn cña ®Þa ph­¬ng m×nh. §èi víi du kh¸ch: CÇn tuyªn truyÒn gi¸o dôc hä kh«ng x¶ r¸c bõa b·i, còng nh­ kh«ng nªn cã nh÷ng hµnh ®éng ph¸ ho¹i c¸c ®iÓm du lÞch. Muèn vËy cÇn cã hÖ thèng thïng r¸c, c¸c biÓn chØ dÉn, hµng rµo ch¾n ®Ó du kh¸ch kh«ng ®Õn qu¸ gÇn c¸c hiÖn vËt cã gi¸ trÞ t¹i c¸c ®iÓm du lÞch lµng nghÒ truyÒn thèng. 3.3. TiÓu kÕt. Víi tiÒm n¨ng du lÞch s½n cã cña m×nh, H¶i D­¬ng cã thÓ trë thµnh ®iÓm du lÞch hÊp dÉn du kh¸ch kh«ng chØ b»ng c¸c ch­¬ng tr×nh du lÞch tíi th¨m quan c¸c danh th¾ng, di tÝch lÞch sö v¨n hãa, c¸c lÔ héi mµ cßn víi c¸c ch­¬ng tr×nh du lÞch kÕt hîp gi÷a c¸c tµi nguyªn du lÞch nh©n v¨n víi c¸c lµng nghÒ vµ trong ch­¬ng 3 lµ nh÷ng gi¶i ph¸p ®a d¹ng hãa s¶n phÈm du lÞch lµng nghÒ lµ trung t©m. Tuy nhiªn cÇn ph¶i ¸p dông ®ång bé c¸c gi¶i ph¸p th× míi ®em l¹i kÕt qu¶ kh¶ quan. Hi väng r»ng c¸c gi¶i ph¸p trªn sÏ ®ãng gãp mét phÇn nhá bÐ vµo viÖc thóc ®Èy c¸c ho¹t ®éng du lÞch lµng nghÒ truyÒn thèng H¶i D­¬ng. KÕt luËn vµ kiÕn nghÞ Qua nh÷ng phÇn ®· tr×nh bµy ë trªn cã thÓ ®i tíi nh÷ng kÕt luËn sau: 1.1. Lµng nghÒ truyÒn thèng ViÖt Nam lµ nguån tµi nguyªn thiªn nhiªn quý gi¸. Ph¸t triÓn du lÞch lµng nghÒ truyÒn thèng ch¼ng nh÷ng t¹o ra ®iÒu kiÖn ®a d¹ng hãa s¶n phÈm du lÞch nµy, cã kh¶ n¨ng thu hót du kh¸ch nhÊt lµ kh¸ch du lÞch quèc tÕ, mµ l¹i cßn mang l¹i lîi Ých lín lao trong lÜnh vùc t¨ng doanh sè vµ doanh thu tõ viÖc b¸n c¸c s¶n phÈm thñ c«ng truyÒn thèng, t¹o c¬ héi thu hót ®Çu t­, t¨ng kh¶ n¨ng xuÊt khÈu, t¹o c«ng ¨n viÖc lµm, t¨ng thu nhËp, xãa ®ãi gi¶m nghÌo vµ c¶i thiÖn ®êi sèng nh©n d©n. 1.2. H¶i D­¬ng lµ tØnh cã nhiÒu lµng nghÒ thñ c«ng truyÒn thèng, ho¹t ®éng cña c¸c lµng nghÒ nµy ®· mang l¹i nh÷ng ®ãng gãp nhÊt ®Þnh trong ®êi sèng cña nh©n d©n ®Þa ph­¬ng. Nh­ng trong t×nh h×nh hiÖn nay, chóng ®ang cã nguy c¬ bÞ mai mét v× Ýt ®­îc c¶i tiÕn kü thuËt, chÊt l­îng s¶n phÈm th× t­¬ng ®èi tèt nh­ng h×nh thøc cßn thiÕu søc hÊp dÉn, c¸c líp nghÖ nh©n cao tuæi ch­a cã ng­êi thî trÎ thay thÕ. TiÒm n¨ng ph¸t triÓn du lÞch lµng nghÒ truyÒn thèng H¶i D­¬ng lµ rÊt lín. MÊy n¨m qua ho¹t ®éng du lÞch lµng nghÒ truyÒn thèng cña tØnh ®· cã nh÷ng b­íc ph¸t triÓn nhÊt ®Þnh, nh­ng ®Õn nay vÉn ch­a ®¸p øng ®­îc yªu cÇu. So víi c¸c ®Þa ph­¬ng l©n cËn trong khu vùc §ång B»ng B¾c Bé nhÊt lµ tØnh Hµ T©y, B¾c Ninh, Thµnh Phè Hµ Néi th× viÖc khai th¸c c¸c lµng nghÒ truyÒn thèng cho ph¸t triÓn du lÞch ë H¶i D­¬ng th× cßn nhiÒu h¹n chÕ. 1.3. Nghiªn cøu viÖc ph¸t triÓn lµng nghÒ truyÒn thèng H¶i D­¬ng, trªn c¬ së ®¸nh gi¸, ®Þnh l­îng c¸c chØ tiªu vÒ ®é hÊp dÉn kh¸ch du lÞch, thêi gian ho¹t ®éng du lÞch, søc chøa kh¸ch du lÞch, vÞ trÝ ®iÓm du lÞch, møc ®é ph¸ huû c¸c thµnh phÇn tù nhiªn t¹i ®iÓm du lÞch, c¬ së h¹ tÇng vËt chÊt kü thuËt cho viÖc phôc vô du lÞch, hiÖu qu¶ kinh tÕ ®èi víi 5 lµng nghÒ tiªu biÓu ®­îc lùa chän lµ: Chu §Ëu, §«ng Giao, Xu©n NÎo, Ninh Giang, Thµnh Phè H¶i D­¬ng ®· chØ ra r»ng c¸c lµng nghÒ truyÒn thèng H¶i D­¬ng thùc sù cã tiÒm n¨ng rÊt lín trong ph¸t triÓn du lÞch. Trong 5 lµng nghÒ ®­îc chän ®Ó ®¸nh gi¸ th× 2 lµng nghÒ lµ Chu §Ëu vµ §«ng Giao lµ cã ý nghÜa to lín nhÊt. NÕu tËp trung lÊy 2 lµng nghÒ lµm träng ®iÓm ph¸t triÓn ph¸t triÓn du lÞch lµng nghÒ cña tØnh th× rÊt tèt. Trªn c¬ së ph¸t triÓn 2 lµng nghÒ nµy cã thÓ t¹o ra søc lan táa tíi hÖ thèng c¸c lµng nghÒ kh¸c cña ®Þa ph­¬ng. 1.4. §Ó ®Èy m¹nh sù ph¸t triÓn du lÞch lµng nghÒ truyÒn thèng H¶i D­¬ng trong thêi gian tíi cÇn thiÕt ph¶i ¸p dông ®ång bé c¸c gi¶i ph¸p chÝnh lµ: §Èy m¹nh c«ng t¸c b¶o tån lµng nghÒ truyÒn thèng; ph¸t triÓn vµ ®a d¹ng hãa s¶n phÈm lµng nghÒ, t¨ng c­êng ho¹t ®éng qu¶ng b¸, qu¶ng c¸o cho du lÞch lµng nghÒ truyÒn thèng; ph¸t triÓn nguån nh©n lùc t¹i c¸c lµng nghÒ. “V¨n hãa lµng nghÒ truyÒn thèng tØnh H¶i D­¬ng - tiÒm n¨ng vµ gi¶i ph¸p ph¸t triÓn du lÞch” ®­îc sinh viªn lùa chän lµm ®Ò tµi khãa luËn tèt nghiÖp nªn ®· giµnh nhiÒu thêi gian ®Ó t×m hiÓu vÒ c¸c lµng nghÒ truyÒn thèng th«ng qua c¸c tµi liÖu cña th­ viÖn thµnh phè H¶i D­¬ng vµ nh÷ng chuyÕn ®iÒn d· t¹i c¸c lµng nghÒ ®Ó t×m hiÓu. Víi nh÷ng tµi liÖu ®· thu thËp vµ nghiªn cøu ®­îc vÒ c¸c lµng nghÒ th× bµi khãa luËn ®· tr×nh bµy vÒ lÞch sö h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c¸c lµng nghÒ, s¶n phÈm tiªu biÓu cïng quy tr×nh kü thuËt s¶n phÈm, thÞ tr­êng tiªu thô vµ c¸c gi¸ trÞ v¨n hãa, lÞch sö cña c¸c lµng nghÒ, gióp ng­êi ®äc cã ®­îc nh÷ng th«ng tin cÇn thiÕt vÒ lµng nghÒ cïng víi vÞ trÝ vµ ®­êng ®i tíi c¸c lµng nghÒ. Lµ mét sinh viªn lµm khãa luËn gióp sinh viªn ®óc rót ®­îc nh÷ng kinh nghiÖm sau 4 n¨m häc. Dï ®· cè g¾ng t×m hiÓu vµ ®­îc tham kh¶o nhiÒu tµi liÖu nh­ng do kiÕn thøc vµ kinh nghiÖm thùc tÕ cã h¹n nªn viÖc kiÓm kª, ®¸nh gi¸ vÒ c¸c lµng nghÒ truyÒn thèng chñ yÕu trªn lý thuyÕt nªn bµi viÕt cßn nhiÒu thiÕu sãt rÊt mong ®­îc sù ®ãng gãp ý kiÕn cña c¸c thµy c« vµ c¸c nhµ nghiªn cøu khoa häc. 2. KiÕn nghÞ. 2.1. Tæng côc du lÞch b¸o c¸o chÝnh phñ cho phÐp ¸p dông nh÷ng chÝnh s¸ch thóc ®Èy nhanh h¬n n÷a viÖc ph¸t triÓn du lÞch t¹i c¸c lµng nghÒ: x©y dùng c¸c chÝnh s¸ch ®·i ngé c¸c nghÖ nh©n; ­u tiªn, ­u ®·i cho c¸c lµng nghÒ ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶. Cã nguån vèn tÝn dông ­u tiªn cho gia ®×nh vµ c¸c doanh nghiÖp kinh doanh trong lµng, vay vèn thóc ®Èy viÖc b¶o tån vµ ph¸t triÓn c¸c lµng nghÒ. 2.2. ñy Ban Nh©n D©n vµ së Du LÞch H¶i D­¬ng cÇn ph¶i chñ ®éng t×m nguån kinh phÝ ®Þa ph­¬ng hç trî. C¸c lµng nghÒ truyÒn thèng gióp ®µo t¹o ®éi ngò h­íng dÉn viªn du lÞch t¹i c¸c lµng nghÒ ®ång thêi nhanh chãng kÕt hîp víi c¸c lµng nghÒ ®Ó x©y dùng c¸c quy ho¹ch chi tiÕt ph¸t triÓn lµng nghÒ vµ du lÞch lµng nghÒ coi ®ã nh­ mét nh©n tè quan träng ph¸t triÓn du lÞch tØnh. Tµi liÖu tham kh¶o (S¾p xÕp theo thø tù hä t¸c gi¶). 1. D­¬ng B¸ Ph­îng. B¶o tån vµ ph¸t triÓn c¸c lµng nghÒ trong qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa. Nhµ xuÊt b¶n khoa häc x· héi, Hµ Néi 2001. 2. NguyÔn Minh TuÖ. §Þa lý du lÞch, nhµ xuÊt b¶n Thµnh Phè Hå ChÝ Minh. 3. Ph¹m C«n S¬n. Lµng nghÒ truyÒn thèng ViÖt Nam. Nhµ xuÊt b¶n V¨n hãa d©n téc, Hµ Néi n¨m 2004. 4. Ph¹m C«ng Kha. Du lÞch lµng nghÒ Hµ T©y vµ nh÷ng vÊn ®Ò cÇn quan t©m. T¹p chÝ du lÞch ViÖt Nam, sè 12 n¨m 2005, tæng côc du lÞch ViÖt Nam xuÊt b¶n. 5. TrÇn §øc Thanh. NhËp m«n khoa häc du lÞch. Nhµ xuÊt b¶n §¹i Häc Quèc Gia Hµ Néi, 2000. 6. TrÇn Nh¹n. Du lÞch vµ kinh doanh du lÞch, nhµ xuÊt b¶n V¨n Hãa Th«ng Tin - Hµ Néi, 1996. 7. T¨ng B¸ Hoµnh (chñ biªn). - NghÒ cæ truyÒn, tËp 1, Së V¨n Hãa Th«ng Tin H¶i H­ng, 1984. - NghÒ cæ truyÒn, TËp 2, Së V¨n Hãa Th«ng Tin H¶i H­ng, 1987. - NghÒ cæ truyÒn, tËp 3, Së V¨n Hãa Th«ng tin H¶i H­ng, 1995. - Gèm Chu §Ëu, Së V¨n Hãa Th«ng Tin H¶i H­ng, 1993. Phô lôc. Mét sè h×nh ¶nh t¹i c¸c lµng nghÒ S¶n phÈm gèm cæ Chu §Ëu NghÖ nh©n §«ng Giao ®ang m¶i miÕt víi nh÷ng s¶n phÈm cña m×nh S¶n phÈm lµng thªu ren Xu©n NÎo §Æc s¶n phÈm b¸nh ®Ëu xanh H¶i D­¬ng. §Æc s¶n b¸nh gai Ninh Giang.

Các file đính kèm theo tài liệu này:

  • docVăn hóa làng nghề truyền thống tỉnh Hải Dương - tiềm năng và giải pháp phát triển du lịch.doc
Luận văn liên quan