Đề tài Vốn trong Doanh nghiệp thương mại và vấn đề tạo nguồn huy động và sử dụng vốn kinh doanh

Nền kinh tế Việt Nam chuyển mình từ cơ chế kế hoạch hoá tập trung bao cấp sang cơ chế thị trường, tạo ra những chuyển biến mạnh mẽ. Thị trường Việt Nam từng bước hoà nhập vào thị trường thế giới, cùng với sự thay đổi cơ chế quản lý, các chính sách chế độ, Nhà nước mở đường cho sản xuất kinh doanh, thương mại dịch vụ phát triển. Trong điều kiện đó, các doanh nghiệp phải phát huy được tối đa tính chủ động, sáng tạo của mình, tự chú trọng kinh doanh, tự do trong cạnh tranh và tổ chức quản lý. Các doanh nghiệp phải quản lý chặt chẽ mọi khâu, mọi quá trình sản xuất kinh doanh của mình nhằm phát huy tối đa nguồn lực và khả năng để thu lợi nhuận về cho doanh nghiệp và góp phần vào thúc đẩy sự phát triển chung cuả toàn xã hội. Để tiến hành hoạt động kinh doanh, bất cứ doanh nghiệp nào cũng cần có một lượng vốn nhất định và nguồn tài trợ tương ứng. Song việc sử dụng vốn như thế nào để có hiệu quả cao mới là nhân tố quyết định cho sự tăng trưởng cho mỗi doanh nghiệp. Trong các doanh nghiệp, quy mô cũng như trình độ quản lý và sử dụng vốn là nhân tố ảnh hưởng quyết định đến trình độ trang bị kỹ thuật của sản xuất kinh doanh. Chỉ có vốn và nâng cao hiệu quả sử dụng vốn thì doanh nghiệp mới tồn tại và phát triển trong nền kinh tế thị trường, mới đảm bảo thắng trong cạnh tranh và nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh. Vấn đề đó chỉ được giải quyết thông qua các biện pháp chủ yếu về đổi mới toàn diện cơ chế quản lý vốn, đảm bảo quyền tự chủ về hoạt động sản xuất kinh doanh và hoàn thiện hệ thống chỉ tiêu đánh giá hiệu quả sử dụng vốn. Từ đó, các doanh nghiệp có thể thường xuyên tự đánh giá về phương diện sử dụng vốn, thất được chất lượng quản lý sản xuất kinh doanh, khả năng khai thác tiềm năng sẵn có Nghiên cứu về vốn, tìm ra những điểm còn yếu trong quá trình sử dụng vốn và đưa ra những giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng vốn của doanh nghiệp là điều rất cần thiết. Vì thời gian và năng lực trình độ có hạn, nên em khó tránh được sai sót trong đánh giá và phân tích. Kính mong được sự chỉ dẫn quí báu của quí thầy cô để giúp em có thể hoàn thiện hơn bài viết của mình. Em xin chân thành cám ơn! I- kháI quát về vốn kinh doanh của dntm 1-Vai trò và đặc đIểm của vốn kinh doanh: 1.1-Khái niệm về vốn kinh doanh: Trong các DNTM, vốn kinh doanh có vai trò quan trọng quyết định việc ra đời , hoạt động, phát triển và giảI thể doanh nghiệp. Vốn kinh doanh của DNTM là biểu hiện bằng tiền của toàn bộ tàI sản và các nguồn lực mà doanh nghiệp sử dụng trong hoạt động kinh doanh bao gồm: -TàI sản bằng hiện vật như: nhà cửa, kho tàng, cửa hàng, quầy hàng, hàng hoá dự trữ, v.v -Tiền Việt nam, ngoại tệ, vàng và đá quí. -Bản quyền sở hữu trí tuệ và các tàI sản vô hình khác. Tất cả tàI sản này đều được qui ra tiền Việt nam. 1.2-Các loại vốn kinh doanh: Vốn kinh doanh của DNTM có thể được xem xét, phân loại trên những giác độ khác nhau, đó là: -Trên giác độ pháp luật vốn của DNTM được chia thành vốn pháp định và vốn đIều lệ. Vốn pháp định là mức vốn tối thiểu phảI có để thành lập doanh nghiệp do pháp luật qui định đối vơí từng ngành nghề và từng loại hình sở hữu doanh nghiệp. Dưới mức vốn pháp định thì không thể đủ đIều kiện thành lập doanh nghiệp. Ví dụ: theo Nghị định 221 và 222/HĐBT ngày 23 tháng 07 năm 1991 cụ thể hoá một số đIều qui định trong Luật công ty và Luật doanh doanh nghiệp tư nhân qui định. Vốn pháp định đối với ngành kinh doanh tư liệu sản xuất cho công ty TNHH 150.000.000 đồng, công ty cổ phần 500.000.000 đồng và doanh nghiệp tư nhân 80.000.000 đồng. Vốn pháp định cho các cửa hàng dịch vụ của Công ty TNHH là 50.000.000 đồng, công ty cổ phần 200.000.000 đồng, doanh nghiệp tư nhân 20.000.000 đồng. Vốn đIều lệ là số vốn do các thành viên đóng góp và được ghi vào đIều lệ của doanh nghiệp. Tuỳ theo ngành nghề và loại hình doanh nghiệp nhưng vốn đIều lệ không được nhỏ hơn vốn pháp định. Trên giác độ hình thành vốn kinh doanh chia thành vốn đầu tư ban đầu, vốn bổ sung, vốn liên doanh và vốn đi vay. Vốn đầu tư ban đầu: Là số vốn phảI có khi hình thành doanh nghiệp, tức là số vốn cần thiết để đăng ký kinh doanh, hoặc vốn đóng góp của công ty trách nhiệm hữu hạn, công ty cổ phần, doanh gnhieepj tư nhân hoặc vốn của nhà nước giao. Đối với công ty trách nhiệm hữu hạn: Phần vốn đóng góp của tất cả các thành viên phảI được đóng dù ngay khi thành lập công ty. Đối với công ty cổ phần: Vốn đIều lệ của công ty được chia thành nhiều phần bằng nhau gọi là cổ phần. Giá trị của mỗi cổ phần gọi là mệnh giá cổ phiếu. Vốn bổ sung: là số vốn tăng thêm do bổ sung từ lợi nhuận, do nhà nước bổ sung bằng phân phối hoặc phân phối lại nguồn vốn, do sự đóng góp của các thành viên, do bán tráI phiếu. Vốn liên doanh: là vốn đóng góp do các bên cùng cam kết liên doanh với nhau để hoạt động thương mại hoặc dịch vụ. Vốn đi vay: trong hoạt động kinh doanh, ngoàI số vốn tự có và coi như tự có, doanh nghiệp còn sử dụng một khoản vốn đI vay khá lớn của ngân hàng. NgoàI ra còn có khoản vốn chiếm dụng lẫn nhau của các đơn vị nguồn hàng, khách hàng và bạn hàng. -Trên giác độ chu chuyển vốn kinh doanh: Trong hoạt động kinh doanh, vốn kinh doanh vận động khác nhau. Xét trên giác độ luân chuyển của vốn, người ta chia toàn bộ vốn của DNTM thành hai loại: vốn lưu động và vốn cố định: Vốn lưu động là biểu hiện bằng tiền của tàI sản lưu động và vốn lưu thông. TàI sản lưu động là những tư liệu lao động không đủ tiêu chuẩn giá trị và thời gian sử dụng để xếp vào tàI sản cố định. Vốn lưu động dùng trong kinh doanh thương mại tham gia hoàn toàn vào quá trình kinh doanh và giá trị có thể trở lại hình tháI ban đầu (tiền) sau mỗi vòng chu chuyển của hàng hoá. Bộ phận quan trọng của vốn lưu động là dự trữ hàng hoá, vốn bằng tiền như tiền gửi ngân hàng, tiền mặt tồn quĩ, các khoản phảI thu ở khách hàng.v.v Vốn cố định là biểu hiện bằng tiền của tàI sản cố định: bao gồm toàn bộ những tư liệu lao động có hình tháI vật chất cụ thể có đủ tiêu chuẩn giá trị và thời gian sử dụng qui định.

doc53 trang | Chia sẻ: lvcdongnoi | Lượt xem: 2214 | Lượt tải: 0download
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Vốn trong Doanh nghiệp thương mại và vấn đề tạo nguồn huy động và sử dụng vốn kinh doanh, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
p, bao gåm: nhµ cöa, vËt kiÕn tróc, m¸y mãc vµ thiÕt bÞ, c«ng cô thiÕt bÞ ®o l­êng, ph­¬ng tiÖn vËn t¶I, bèc dì hµng ho¸v.v… -H×nh th¸I tiÒn tÖ: ®ã lµ tµI s¶n cè ®Þnh ch­a khÊu hao vµ vèn kh©u hao khi ch­a ®­îc sö dông ®Ó s¶n xuÊt tµI s¶n cè ®Þnh, lµ bé phËn vèn cè ®Þnh ®· hoµn thµnh vßng lu©n chuyÓn vµ trë vÒ h×nh th¸I tiÒn tÖ ban ®Çu. a. Theo c«ng dông, tµI s¶n cè ®Þnh cña DNTM ®­îc chia thµnh: -Nhµ lµm viÖc hµnh chÝnh, nhµ kho, nhµ cöa hµng, nhµ ®Ó söa ch÷a, ®Ó s¶n xuÊt n¨ng l­îng (m¸y næ hoÆc m¸y ®IÖn), nhµ ®Ó xe, phßng thÝ nghiÖm.v.v… -C¸c c«ng tr×nh x©y dùng vµ vËt kiÕn tróc ®Ó t¹o ®IÒu kiÖn cÇn thiÕt cho viÖc thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng nghiÖp vô trong kinh doanh th­¬ng m¹i nh­: CÇu ®Ó bèc dì vËt t­ hµng ho¸, ®­êng « t« ®I vµo vµ ra, ®­êng d©y tµI ®IÖn.v.v… -C¸c c«ng cô, thiÕt bÞ, m¸y mãc, ph­¬ng tiÖn c©n, ®o, b¶o qu¶n, chøa ®ùng dïng trong kinh doanh nh­ c¸c lo¹i c©n, c¸c gi¸ ®Ó chøa hµng, cÇn trôc, c¸c cÇn cÈu, m¸y chuyÓn t¶I( b¨ng chuyÒn), ph­¬ng tiÖn tÝnh to¸n, b¸o ®éng cøu ho¶v.v... -C¸c lo¹i ph­¬ng tiÖn vËn chuyÓn nh­ « t« t¶I, « t« chuyªn dïng, r¬ mãc, xe chuyÓn hµng kÐo tay, ch¹y ®IÖn v.v… - C¸c loai tµI s¶n cè ®Þnh kh¸c kh«ng ë c¸c nhãm kÓ trªn nh­ bao b× tµI s¶n, c«ngten¬.v.v… b.Theo môc ®Ých sö dông, c¸c tµI s¶n cè ®Þnh dïng trong kinh doanh ®­îc ph©n thµnh c¸c nhãm nh­ sau: -TµI s¶n cè ®Þnh dïng trong kinh doanh lµ nh÷ng tµI s¶n cè ®Þnh ®ang dïng trong kinh doanh, s¶n xuÊt vµ dÞch vô cña doanh nghiÖp. -TµI s¶n cè ®Þnh hµnh chÝnh sù nghiÖp: lµ nh÷ng tµI s¶n cè ®Þnh dïng lµm viÖc hµnh chÝnh, sù nghiÖp nh­ nhµ lµm viÖc hµnh chÝnh, nhµ tiÕp kh¸ch, c¬ quan cña c¸c ®oµn thÓ, nhµ cña y tÕ, v¨n ho¸, thÓ dôc thÓ thao v.v…. -TµI s¶n cè ®Þnh phóc lîi: lµ nh÷ng tµI s¶n cè ®Þnh dïng cho nhu cÇu phóc lîi c«ng céng cña doanh nghiÖp nh­ nhµ ®IÒu d­ìng nghØ m¸t, nhµ ë cña c«ng nh©n viªn cña doanh nghiÖp do doanh nghiÖp tù x©y dùng, c¸c ph­¬ng tiÖn vËn chuyÓn cña doanh nghiÖp ®­a ®ãn c«ng nh©n viªn ®I lµm vµ vÒ nhµ, v.v… -TµI s¶n cè ®Þnh chê xö lý: lµ nh÷ng tµI s¶n cè ®Þnh kh«ng cÇn dïng, ch­a cÇn dïng hoÆc h­ háng ®ang chê gi¶I quyÕt hoÆc thanh lý. Trong c¸c DNTM kh«ng ph¶I lóc nµo, ë doanh nghiÖp nµo còng cã ®ñ c¸c thµnh phÇn nãi trªn cña tµI s¶n cè ®Þnh. Lóc ®Çu tµI s¶n cè ®Þnh th­êng chØ cã mét vµI lo¹i nh­ nhµ võa lµm viÖc võa lµm kho hoÆc cöa hµng, võa lµm n¬I ë cho ng­êi ®éc th©n. Trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn, c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc ®­îc nhµ n­íc, cÊp trªn ®Çu t­ thªm. TµI s¶n cè ®Þnh ®­îc t¨ng thªm nhê x©y dùng, c¶I t¹o, më réng hoÆc mua s¾m míi. Sù xuÊt hiÖn ngµy cµng nhiÒu c¸c lo¹i tµI s¶n cè ®Þnh míi nh­ c¸c m¸y mãc, thiÕt bÞ, dông cô c©n ®o, ®ong, xuÊt, nhËp míi lµm cho thµnh phÇn cña tµI s¶n cè ®Þnh ngµy cµng phong phó. §IÒu ®ã chøng tá c¬ së vËt chÊt kü thuËt cña doanh nghiÖp ngµy cµng hiÖn ®¹i. HiÖn nay vèn cè ®Þnh cña doanh nghiÖp th­¬ng m¹i chiÕm kho¶ng 1/3 toµn bé vèn kinh doanh cña doanh nghiÖp. Tuú theo tÝnh chÊt ®Æc ®IÓm cña tõng lo¹i vËt t­ hµng ho¸ vµ sù cÇn thiÕt ®¸p øng nhu cÇu kh¸ch hµng, c¸c DNTM cã tØ lÖ vèn cè ®Þnh Ýt nhiÒu kh¸c nhau, tõ 10% ®Õn 50%… Tuy nhiªn mét sè doanh nghiÖp tµI s¶n cè ®Þnh cßn qu¸ thiÕu, l¹i qu¶n lý sö dông kh«ng tèt, l·ng phÝ, cã ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn chÊt l­îng vµ hiÖu qu¶ cña kinh doanh. C¬ cÊu vèn cè ®Þnh lµ tØ lÖ phÇn tr¨m cña tõng nhãm vèn cè ®Þnh chiÕm trong tæng sè vèn cè ®Þnh. Nghiªn cøu c¬ cÊu cña vèn cè ®Þnh, cho phÐp ®¸nh gi¸ viÖc ®Çu t­ cã ®óng ®¾n hay kh«ng vµ cho phÐp x¸c ®Þnh h­íng ®Çu t­ vèn cè ®Þnh trong thêi gian tíi. Cã thÓ h×nh dung vèn cè ®Þnh cña mét DNTM theo sè liÖu gi¶ ®Þnh sau ®©y: C¬ cÊu vèn cè ®Þnh cña mét DNTM Tæng sè vèn cè ®Þnh cña doanh nghiÖp 100% Trong ®ã: a) Vèn cè ®Þnh dïng trong kinh doanh 77,7% Chia ra: - Nhµ kho, cöa hµng, c¸c c«ng tr×nh phôc vô kinh doanh 61,3% - C¸c m¸y mãc, thiÕt bÞ… 8.3% - C¸c ph­¬ng tiÖn vËn t¶I, bèc dì… 5,6% - Vèn cè ®Þnh kh¸c 2,5% b) TµI s¶n cè ®Þnh hµnh chÝnh sù nghiÖp 14,8% c) TµI s¶n cè ®Þnh phóc lîi 7,3% d) TµI s¶n cè ®Þnh chê xö lý 0,2% 3.2 Nguån vèn cè ®Þnh. a) Nguån vèn cè ®Þnh: gåm vèn cè ®Þnh do ng©n s¸ch, do cÊp trªn cÊp ph¸t cho doanh nghiÖp, vèn cæ phÇn do x· viªn hîp t¸c x· vµ c¸c cæ ®«ng ®ãng gãp b»ng tµI s¶n cè ®Þnh, hoÆc vèn ph¸p ®Þnh do chñ xÝ nghiÖp bá ra ban ®Çu khi thµnh lËp xÝ nghiÖp t­ nh©n. b) Nguån vèn tù bæ sung: gåm vèn cè ®Þnh cña nh÷ng tµI s¶n cè ®Þnh ®· ®­îc ®Çu t­ hoÆc mua s¾m b»ng quü xÝ nghiÖp. c) Nguån vèn liªn doanh: gåm c¸c kho¶n vèn do c¸c ®¬n vÞ tham gia liªn doanh liªn kÕt gãp b»ng tµI s¶n cè ®Þnh vµ b»ng vèn ®Çu t­ x©y dùng c¬ b¶n ®· hoµn thµnh. 3.3 X©y dùng c¬ b¶n vµ mua s¾m tµI s¶n cè ®Þnh. Vèn cè ®Þnh cña DNTM t¨ng lªn do x©y dùng c¬ b¶n. X©y dùng c¬ b¶n b»ng c¸ch më réng c¬ së s½n cã, x©y dùng l¹i hoÆc x©y dùng míi. NhiÖm vô chñ yÕu cña XDCB trong c¸c doanh nghiÖp lµ b¶o ®¶m ®iÒu kiÖn vËt chÊt ®Ó n©ng cao n¨ng lùc thu mua, tiÕp nhËn, dù tr÷, b¶o qu¶n vµ n©ng cao tr×nh ®é v¨n minh b¸n hµng, phôc vô kh¸ch hµng ®­îc thuËn lîi, nhanh chãng vµ chÝnh x¸c vÒ sè l­îng còng nh­ chÊt l­îng hµng ho¸ cho c¸c nhu cÇu. a. X©y dùng c¬ b¶n trong c¸c DNTM: - Tr×nh tù cña x©y dùng c¬ b¶n: Muèn x©y dùng c¬ b¶n ph¶I cã b¶n nhiÖm vô thiÕt kÕ ®· ®­îc c¬ quan cã thÈm quyÒn cho x©y dùng duyÖt. Néi dung cña b¶n nhiÖm vô thiÕt kÕ bao gåm: +T×nh h×nh cña doanh nghiÖp vµ yªu cÇu vÒ c¬ së vËt chÊt kÜ thuËt, yªu cÇu ph¶I b¶o vÖ b¶o qu¶n, mua b¸n hµng ho¸ vµ c¬ së vËt chÊt hiÖn cã. + LÝ do x©y dùng: c©n ®èi kh¶ n¨ng vµ yªu cÇu cña viÖc dù tr÷ b¶o qu¶n mÆt hµng cña ngµnh hµng. + S¬ l­îc vÒ néi dung x©y dùng: kh¶ n¨ng ®¹t ®­îc sau khi x©y dùng, sè n¨m cã thÓ sö dông c«ng tr×nh, ®Þa ®IÓm, c¨n cø lùa chän vµ tiÕn ®é x©y dùng. + HiÖu qu¶ cña ®Çu t­: ­íc l­îng sè l­îng vèn ®Çu t­, nguån vèn, gi¸ thµnh toµn bé c«ng tr×nh mçi n¨m vµ hiÖu qu¶ vèn ®Çu t­. + ThuyÕt minh nh÷ng ®IÒu kiÖn cÇn thiÕt cho x©y dùng vµ kinh doanh: sè l­îng c¸c lo¹i thiÕt bÞ m¸y mãc cÇn thiÕt, nhu cÇu vµ nguån nguyªn nhiªn vËt liÖu ®éng lùc cung cÊp, ph­¬ng tiÖn vËn t¶I phôc vô cho viÖc x©y dùng vµ sau ®ã lµ hµng ho¸ ra vµo kho. Sau khi cã b¶n nhiÖm vô thiÕt kÕ ®· ®­îc phª duyÖt míi tiÕn hµnh thiÕt kÕ. Ph¶I cã thiÕt kÕ s¬ bé ®­îc phª chuÈn råi míi ghi vµo kÕ ho¹ch kiÕn thiÕt c¬ b¶n hµng n¨m vµ míi ®­îc chuÈn bÞ thi c«ng. ThiÕt kÕ cã thÓ tiÕn hµnh theo hai b­íc hoÆc ba b­íc. Trong tr­êng hîp x©y dùng c¸c c«ng tr×nh cã thiÕt kÕ mÉu, hoÆc c«ng tr×nh sö dông thiÕt kÕ cò, hoÆc c«ng tr×nh ®¬n gi¶n th× thiÕt kÕ theo hai b­íc: thiÕt kÕ s¬ bé më réng vµ b¶n vÏ t­êng tËn ®Ó thi c«ng. Cßn thiÕt kÕ theo ba b­íc ph¶I tiÕn hµnh tuÇn tù: thiÕt kÕ s¬ bé vµ kh¸I to¸n, thiÕt kÕ kü thuËt vµ dù to¸n, b¶n vÏ t­êng tËn ®Ó thi c«ng. ThiÕt kÕ s¬ bé vµ kh¸I to¸n ph¶I c¨n cø vµo b¶n nhiÖm vô thiÕt kÕ ®· ®­îc phª chuÈn vµ c¸c tµI liÖu ®iÒu tra c¬ b¶n ®· thu thËp ®­îc ®Ó tiÕn hµnh. Kh¸I to¸n x¸c ®Þnh mét c¸ch kh¸I qu¸t sè l­îng vèn ®Çu t­ cÇn thiÕt. Kh¸I to¸n cña toµn bé c«ng tr×nh gäi lµ tæng kh¸I to¸n. Kh¸I to¸n cã: kh¸I to¸n phÇn x©y dùng vµ kh¸I to¸n phÇn mua s¾m vµ l¾p ®Æt c¸c trang thiÕt bÞ cña c¸c h¹ng môc c«ng tr×nh vµ kh¸I to¸n phÇn kiÕn thiÕt c¬ b¶n kh¸c. ThiÕt kÕ kü thuËt vµ dù to¸n ph¶I c¨n cø vµo thiÕt kÕ s¬ bé vµ kh«ng ®­îc tr¸I víi nh÷ng ®IÒu ®· quy ®Þnh trong thiÕt kÕ s¬ bé, kh«ng ®­îc t¨ng khèi l­îng x©y dùng vµ vè ®Çu t­. Môc ®Ých cña thiÕt kÕ kü thuËt lµ gi¶I quyÕt vÊn ®Ò vÌ mÆt kÜ thuËt, quyÕt ®Þnh c¸c chØ tiªu kinh tÕ- kü thuËt vµ gi¸ thµnh x©y dùng cña c«ng tr×nh ®· thiÕt kÕ. Néi dung cña thiÕt kÕ kÜ thuËt gÇn gièng nh­ thiÕt kÕ s¬ bé nh­ng t­êng tËn vµ tÝnh to¸n kü cµng h¬n. Møc ®é toµn diÖn vµ chÝnh x¸c cña thiÕt kÕ kÜ thuËt ®· ®¹t ®­îc lµm cho nã trë thµnh v¨n kiÖn chÝnh ®Ó tæ chøc thi c«ng vµ cã thÓ dùa vµo nã ®Ó ®Æt mua thiÕt bÞ m¸y mãc. Dù to¸n lµ tµI liÖu duy nhÊt ®Ó chÝnh thøc x¸c ®Þnh gi¸I trÞ x©y dùng c«ng tr×nh theo néi dung thiÕt kÕ kÜ thuËt ®· ®­îc duyÖt. Kh¸c víi kh¸I to¸n, dù to¸n ®­îc tÝnh to¸n tØ mØ chÝnh x¸c víi néi dung cô thÓ h¬n. Dù to¸n cña toµn bé c«ng tr×nh gäi lµ tæng dù to¸n. Tæng dù to¸n dùa trªn dù to¸n chi tiÕt: dù to¸n phÇn x©y dùng c«ng tr×nh ®¬n vÞ, dù to¸n phÝ tæn sö dông m¸y mãc thi c«ng, dù to¸n phÇn thiÕt bÞ trang trÝ, dông cô cña c«ng tr×nh, dù to¸n phÇn nh©n c«ng l¾p ®Æt trang thiªt bÞ, ®ù to¸n vËn chuyÓn ngoµI cù li ®Þnh møc, dù to¸n phÇn x©y dùng c¬ b¶n kh¸c. Dù to¸n ®­îc duyÖt lµ h¹n møc cao nhÊt cña vèn kiÕn thiÕt c¬ b¶n ®­îc cÊp cho c«ng tr×nh x©y dùng,lµ c¨n cø chÝnh cña viÖc cÊp ph¸t vèn hµng n¨m ®Ó lËp kÕ ho¹ch vèn x©y dùng c¬ b¶n. Dù to¸n ph¶I do c¬ quan thiÕt kÕ lËp ra. B¶n vÏ t­êng tËn ®Ó thi c«ng ®­îc lËp ra theo thiÕt kÕ kÜ thuËt. Tr­êng hîp thiÕt kÕ theo hai b­íc th× dùa vµo thiÕt kÕ s¬ bé më réng. Néi dung cña b¶n vÏ t­êng tËn ®Ó thi c«ng gåm hai lo¹i: B¶n ®å chung vÒ thi c«ng nªu râ sù bè trÝ c¸c h¹ng môc c«ng tr×nh vµ c¸c c«ng tr×nh ®¬n vÞ còng nh­ vÞ trÝ vµ t­¬ng quan gi÷a chóng víi nhau. C¸c b¶n vÏ chi tiÕt thi c«ng nªu râ kÝch th­íc c¸c cÊu kiÖn, kÕt cÊu cña c¸c bé phËn c«ng tr×nh. Th«ng qua b¶n vÏ t­êng tËn ®Ó thi c«ng cã thÓ quyÕt ®Þnh ®Çy ®ñ khèi l­îng c«ng t¸c x©y l¾p cña tõng bé phËn, tõng h¹ng môc vµ toµn bé c«ng tr×nh. - C«ng t¸c tæ chøc thi c«ng Trong x©y dùng c¬ b¶n hiÖn ®ang ¸p dông hai h×nh thøc thi c«ng. Tù thi c«ng vµ giao thÇu cho c¸c ®¬n vÞ x©y dùng. Tù thi c«ng lµ h×nh thøc ®¬n vÞ x©y dùng tù tæ chøc c¸n bé c«ng nh©n viªn, mua s¾m m¸y mãc thiÕt bÞ vµ vËt liÖu x©y dùng tù m×nh x©y dùng c«ng tr×nh. H×nh thøc giao thÇu lµ giao viÖc thi c«ng c«ng tr×nh cho c¸c ®¬n vÞ x©y dng c¬ b¶n chuyªn nghiÖp cña ngµnh x©y dùng ho¨Æc ®¬n vÞ chuyªn x©y dùng cña ngµnh lµm c¸c ®¬n vÞ x©y dùng víi danh nghÜa ®¬n vÞ nhËn thÇu tiÕn hµnh ký kÕt hîp ®ång víi ®¬n vÞ giao thÇu ( chñ c«ng tr×nh ). Trong nhiÒu tr­êng hîp bªn nhËn thÇu l¹i ®em mét sè bé phËn cña c«ng tr×nh nh­ san nÒn, l¾p ®IÖn, lµm ®­êng…giao cho tæ chøc x©y dùng chuyªn m«n kh¸c thi c«ng, cßn m×nh chØ hoµn thµnh khèi l­îng x©y l¾p chñ yÕu. b. KÕ ho¹ch ho¸ vèn ®Çu t­ x©y dùng c¬ b¶n §èi víi DNTMNN, muèn x©y dùng c¬ b¶n ph¶I lËp kÕ ho¹ch ®Çu t­ x©y dùng c¬ b¶n, kÕ ho¹ch x©y dùng c¬ b¶n cña DNTM cã hai lo¹i chñ yÕu: KÕ ho¹ch vèn ®Çu t­ x©y dùng c¬ b¶n. KÕ ho¹ch x©y dùng- kÜ thuËt- tµI chÝnh cña c¸c ®¬n vÞ tù x©y dùng, ë ®©y chóng ta chØ nghiªn cøu kÕ ho¹ch vèn ®Çu t­ x©y dùng c¬ b¶n. KÕ ho¹ch vèn ®Çu t­ x©y dùng c¬ b¶n lµ b¶n dù tÝnh vÒ vèn cho viÖc x©y dùng c¸c c«ng tr×nh vµ mua s¾m c¸c tµI s¶n cè ®Þnh nh»m phôc vô cho viÖc ph¸t triÓn kinh doanh hµng ho¸. Nh÷ng néi dung chñ yÕu cña kÕ ho¹ch vèn ®Çu t­ x©y dùng c¬ b¶n lµ: Mét lµ: kÕ ho¹ch khèi l­îng vèn ®Çu t­. Vèn ®Çu t­ x©y dùng c¬ b¶n gåm: Gi¸ trÞ cña c«ng t¸c x©y dùng c¬ b¶n, gi¸ trÞ cña c¸c m¸y mãc thiÕt bÞ cÇn ph¶I mua s¾m vµ l¾p ®Æt vµ chi phÝ vÒ x©y dùng c¬ b¶n kh¸c. Toµn bé gi¸ trÞ cña ba bé phËn trªn lµ toµn bé vèn ®Çu t­ x©y dùng c¬ b¶n.TØ lÖ phÇn tr¨m cña ba bé phËn trªn chiÕm trong tæng sè vèn lµ c¬ cÊu cña vèn ®Çu t­ x©y dùng c¬ b¶n. §Æc ®IÓm cña c«ng t¸c x©y dùng c¬ b¶n lµ c«ng tr×nh th­êng kh«ng hoµn thµnh trong mét n¨m. V× vËy ph¶I x¸c ®Þnh vèn cÇn thiÕt cho tõng n¨m hîp lý, tr¸nh l·ng phÝ. Ng­êi ta x¸c ®Þnh khèi l­îng vèn ®Çu t­ cho n¨m kÕ ho¹ch b»ng c«ng thøc sau: V XDCB = N®.t - D®k + Nf.tr + Nc Trong ®ã: V XDCB = Khèi l­îng vèn ®Çu t­ trong n¨m kÕ ho¹ch(®/1000d). N®t = Ng¹ch ®Çu t­ ( trÞ gi¸ khèi l­îng c«ng tr×nh k× tr­íc chuyÓn sang vµ trÞ gi¸ khèi l­îng c«ng tr×nh ph¶I hoµn thµnh n¨m kÕ ho¹ch, d/1000d). D ®k = Sè d­ ®Çu k×( nh÷ng kho¶n tiÒn cßn l¹i n¨m trø¬c nh­ tiÒn göi ng©n hµng, tiÒn mÆt tån quü, …). Nf.tr = Nî ph¶I tr¶( k× tr­íc ch­a tr¶ nh­ c«ng thÇu …). Nc = Nguyªn vËt liÖu vµ c¸c kho¶n ph¶I tr¶ cho k× sau. Hai lµ: KÕ ho¹ch huy ®éng tµI s¶n cè ®Þnh vµo sö dông lµ kÕ ho¹ch x©y dùng víi c¸c chØ tiªu hiÖn vËt nh­ sè mÐt vu«ng, mÐt khèi ®¬n vÞ c«ng tr×nh ®­a vµo sö dông vµ trÞ gi¸ c«ng tr×nh ®­îc ®­a vµo sö dông k× kÕ ho¹ch. ChØ tiªu nµy ®­îc x¸c ®Þnh b»ng c«ng thøc sau: Vs.d = Vd,d,®,k + VKH - Vf - Vd.d.ck ë ®©y: Vs.d = Gi¸ trÞ tµI s¶n cè ®Þnh ®­îc ®­a vµo sö dông k× kÕ ho¹ch. Vd.d.®.k = Gi¸ trÞ nh÷ng c«ng tr×nh dë dang ë n¨m b¸o c¸o chuyÓn sang. VKH = Khèi l­îng vèn ®Çu t­ XDCB n¨m kÕ ho¹ch. Vf = Khèi l­îng vèn ®Çu t­ kh«ng lµm t¨ng thªm tµI s¶n cè ®Þnh. Vd.d.ck = Gi¸ trÞ nh÷ng c«ng tr×nh dë dang cuèi k× kÕ ho¹ch. Gi¸ trÞ tµI s¶n cè dÞnh ®­îc huy ®éng vµo sö dông k× kÕ ho¹ch kh«ng ®ång nhÊt víi khèi l­îng vèn ®Çu t­ thêi k× ®ã. Ba lµ: KÕ ho¹ch chi tiÕt c¸c ®¬n vÞ x©y dùng c¬ b¶n. Lµ mét bé phËn cña kÕ ho¹ch vèn ®Çu t­, kÕ ho¹ch nµy ®­îc thÓ hiÖn b»ng b¶ng chi tiÕt c¸c ®¬n vÞ x©y dùng. Trong b¶ng nµy ng­êi ta cô thÓ ho¸ c¸c chØ tiªu vèn ®Çu t­ vµ kÕ ho¹ch huy ®éng TSC§ vµo sö dông. C¸c chØ tiªu ®ã Ên ®Þnh mét c¸ch chi tiÕt gi¸ dù to¸n cho tõng c«ng tr×nh vµ h¹ng môc c«ng tr×nh, khèi l­îng vèn cho tõng bé phËn, cÊu thµnh vèn ®Çu t­ cho mçi c«ng tr×nh, cho tõng giai ®o¹n. KÕ ho¹ch nµy lµ c¬ së ®Ó kÝ kÕt hîp ®ång giao thÇu vµ lµ c¨n cø ®Ó tæ chøc thi c«ng( ®èi víi ®¬n vÞ tù lµm). c. Mua s¾m tµI s¶n cè ®Þnh ë c¸c DNTM §èi víi nh÷ng TSC§ chuyªn dïng ë c¸c DNTM cßn ®­îc mua s¾m b»ng nguån kinh phÝ chuyªn dïng vµ nguån vèn ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. 3.4 KhÊu hao vµ kÕ ho¹ch khÊu hao TSC§. a.Thùc chÊt cña khÊu hao TSC§. Trong qu¸ tr×nh sö dôngTSC§ dÇn dÇn bÞ hao mßn. Gi¸ trÞ cña phÇn hao mßn ®ã gäi lµ khÊu hao TSC§. KhÊu hao TSC§ lµ mét kho¶n cÊu thµnh phÝ l­u th«ng vµ ®­îc bï ®¾p b»ng doanh thu b¸n hµng. Thùc chÊt cña khÊu hao lµ qu¸ tr×nh gi¶m gi¸ trÞ cña TSC§. §Ó x¸c ®Þnh ®óng ®¾n hao mßn cña TSC§ cÇn x¸c ®Þnh ®óng ®¾n thêi h¹n sö dông TSC§ vµ møc ®é hao mßn TSC§ theo khèi l­îng c«ng viÖc. ViÖc x¸c ®Þnh kh«ng dïng hao mßnTSC§ dÉn tíi TSC§ ch­a khÊu hao hÕt ®· háng vµ ng­îc l¹i TSC§ cßn ®ang sö dông ®· khÊu hao hÕt. b. C¸c lo¹i khÊu hao vµ ph­¬ng ph¸p tÝnh khÊu hao Cã hai lo¹i khÊu hao: khÊu hao c¬ b¶n vµ khÊu hao söa ch÷a lín. KhÊu hao c¬ b¶n nh»m t¸I båi hoµn l¹i gi¸ trÞ TSC§ ®· hao mßn. KhÊu hao söa ch÷a lín nh»m b¶o vÖ duy tr× vµ kÐo dµI n¨ng lùc sö dông b×nh th­êng cña TSC§. Ph­¬ng ph¸p x¸c ®Þnh tØ lÖ khÊu hao c¬ b¶n vµ khÊu hao söa ch÷a línTSC§ nh­ sau: TØ lÖ KhÊu hao = C¬ b¶n Nguyªn gi¸ Chi phÝ thanh lý Gi¸ trÞ ®µo th¶i TSC§ + (­íc tÝnh) + ( ­íc tÝnh) Nguyªn gi¸ TSC§ x Thêi h¹n sö dông TSC§ TØ LÖ khÊu hao s÷a ch÷a lín = PhÝ tæn söa ch÷a lín (­íc tÝnh) Nguyªn gi¸ TSC§ x Thêi h¹n sö dông TSC§ Dùa vµo tØ lÖ khÊu hao c¬ b¶n vµ khÊu hao söa ch÷a lín ng­êi ta tÝnh ®­îc møc khÊu hao c¬ b¶n vµ møc khÊu hao söa ch÷a lín 1 th¸ng. Cã hai c¸ch tÝnh khÊu hao ë mét doanh nghiÖp: C¸ch 1: tÝnh khÊu hao TSC§ cho tõng lo¹i mét, sau ®ã tæng hîp l¹i ta ®­îc tæng trÞ gi¸ khÊu hao c¬ b¶n vµ khÊu hao söa ch÷a lín. C¸ch 2: T×m tØ lÖ khÊu hao b×nh qu©n tæng hîp cña toµn bé TSC§, sau ®ã tÝnh ra tæng gi¸ trÞ khÊu hao. Khi tÝnh theo c¸ch nµy, cÇn chó ý ®Õn t×nh h×nh t¨ng gi¶m TSC§ trong n¨m ®Ó tÝnh to¸n cho ®óng. c. KÕ ho¹ch khÊu hao TSC§. §Ó lËp kÕ hoach khÊu hao TSC§, cÇn ph¶I x¸c ®Þnh ®­îc tæng trÞ gi¸ TSC§ ®Çu k×, tæng trÞ gi¸ TSC§ t¨ng thªm vµ gi¶m ®I trong k×. Trªn c¬ së tØ lÖ khÊu hao b×nh qu©n quy ®Þnh, ph¶I x¸c ®Þnh ®­îc chØ tiªu tæng quü khÊu haoTSC§ k× kÕ ho¹ch ®Ó tÝnh vµo phÝ bao gåm quü khÊu hao c¬ b¶n vµ quü khÊu hao söa ch÷a lín. KÕ ho¹ch khÊu hao TSC§ ph¶I x¸c ®Þnh ®­îc chØ tiªu quü khÊu hao c¬ b¶n trÝch nép vµo quü khÊu hao cña k× kÕ ho¹ch theo c«ng thøc sau: Vkh/KH = V®.k + VKH - Vc.k ë ®©y: Vkh/KH = Quü khÊu hao c¬ b¶n ph¶I trÝch k× KH( ®). V®.k = Quü khÊu hao c¬ b¶n n¨m tr­íc chuyÓn sang ( ®). VKH = Tæng trÞ gi¸ khÊu hao c¬ b¶n k× KH ( ®). Vc.k = Quü khÊu hao c¬ b¶n chuyÓn sang n¨m sau ( ®). Cã thÓ so s¸nh n¨m kÕ ho¹ch víi n¨m b¸o c¸o ®Ó thÊy râ møc ®é t¨ng gi¶m cña chØ tiªu nãi trªn vµ x¸c ®Þnh nguyªn nh©n t¨ng gi¶m ®ã. 3.5 Nh÷ng chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông vèn cè ®Þnh. - HiÖu xuÊt vèn cè ®Þnh: ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh mét ®ång vèn cè ®Þnh ®­îc ®Çu t­ mua s¾m vµ sö dông tµi s¶n cè ®Þnh trong kú t¹o ra bao nhiªu ®ång doanh thu. HiÖu suÊt vèn cè ®Þnh = Doanh thu thuÇn trong kú Tæng vèn cè ®Þnh sö dông trong kú §Ó ®¸nh gi¸ chÝnh s¸c h¬n ng­êi ta cã thÓ sö dông chØ tiªu hiÖu suÊt tµi s¶n cè ®Þnh. C¸c chØ tiªu cµng lín cµng tèt. HiÖu suÊt tµi s¶n cè ®Þnh = Doanh thu thuÇn trong kú Tµi s¶n cè ®Þnh sö dông trong kú. * ChØ tiªu hµm l­îng vèn cè ®Þnh chØ tiªu nµy ph¶n ¸nh sè vèn cè ®Þnh cÇn thiÕt ®Ó t¹o ra mét ®ång doanh thu trong kú. Hµm l­îng vèn cè ®Þnh = Vèn cè ®Þnh sö dông b×nh qu©n trong kú Doanh thu thuÇn trong kú ChØ tiªu nµy cµng nhá th× cµng thÓ hiÖn tr×nh ®é qu¶n lý vµ sö dông tµi s¶n cè ®Þnh ®¹t tr×nh ®é cµng cao. * HiÖu qu¶ sö dông vèn cè ®Þnh ChØ tiªu nµy nãi lªn mét ®ång vèn cè ®Þnh sö dông trong kú t¹o ra bao nhiªu ®ång lîi nhuËn rßng. HiÖu qu¶ sö dông = L·i thuÇn trong kú vèn cè ®Þnh Vèn cè ®Þnh sö dông b×nh qu©n trongkú ChØ tiªu nµy cµng lín hiÖu qu¶ sö dông vèn cµng tèt. Tuy nhiªn cÇn l­u ý, khi sö dông nh÷ng chØ tiªu trªn th× tÊt c¶ c¸c nguån thu nhËp, lîi nhuËn, doanh thu ph¶i do vèn cè ®Þnh tham gia t¹o nªn. Ngoµi ra c¸c chØ tiªu trªn hiÖu qu¶ sö dông vèn cè ®Þnh cßn ®­îc ®¸nh gi¸ qua mét sè chØ tiªu kh¸c nh­: hÖ sè sö dông tµi s¶n cè ®Þnh, hÖ sè hao mßng tµi s¶n cè ®Þnh. HÖ sè sö dông tµi s¶n cè ®Þnh = C«ng suÊt thùc tÕ C«ng suÊt thiÕt kÕ (kÕ ho¹ch) HÖ sè nµy chøng minh n¨ng lùc ho¹t ®éng cña m¸y mãc lµ cao hay thÊp. HÖ sè nµy cµng cao chøng tá doanh nghiÖp sö dông m¸y mãc cã hiÖu qu¶. HÖ sè hao mßn = Gi¸ trÞ cßn l¹i cña tµi s¶n cè ®Þnh Tµi s¶n cè ®Þnh Nguyªn gi¸ cña tµi s¶n cè ®Þnh Th«ng qua viÖc ph©n tÝch, so s¸nh c¸c chØ tiªu gi÷a c¸c thêi kú, doanh nghiÖp sÏ cã c¬ së ®¸nh gi¸ ­u nh­îc ®iÓm trong c«ng t¸c qu¶n lý sö dông vèn cè ®Þnh vµ ®Ò ra c¸c biÖn ph¸p kh¾c phôc. II. VÊn ®Ò t¹o nguån huy ®éng vµ sö dông vèn kinh doanh. 1. TÝn dông th­¬ng m¹i – nguån tµi trî chÝnh vèn trong kinh doanh . Theo t¸c ®éng cña quy luËt cung cÇu, cïng víi sù ph¸t triÓn cña s¶n xuÊt, nhu cÇu vÒ vèn cña mçi doanh nghiÖp ®ßi hái ngµy mét t¨ng, c¶ vÒ vèn ®Çu t­ dµi h¹n vµ ng¾n h¹n. Ho¹ch ®Þnh Ng©n s¸ch vµ khai th¸c c¸c nguån vèn ®Çu t­ mang l¹i lîi nhuËn trong t­¬ng lai cã ý nghÜa rÊt quan träng vµ lµ mét vÊn ®Ò khã kh¨n phøc t¹p ®èi víi c¸c nhµ qu¶n trÞ doanh nghiÖp. Ngoµi nguån vèn ®Çu t­ tõ ng©n s¸ch vµ nguån vèn tù cã, nguån vèn bæ xung quan träng cho ho¹t ®éng tµi chÝnh cña Doanh nghiÖp lµ nguån vèn tÝn dông ng¾n h¹n vµ tÝn dông dµi h¹n. TÝn dông ng¾n h¹n ®­îc ®Þnh nghÜa nh­ lµ c¸c mãn nî vay dù trï ph¶i tr¶ trong vßng mét n¨m, xÕp h¹ng tõ trªn xuèng d­íi theo khèi l­îng tÝn dông cung cÊp cho doanh nghiÖp bao gåm: +. Mua b¸n chÞu gi÷a c¸c doanh nghiÖp . +. vay ng©n hµng th­¬ng m¹i . +. Th­¬ng phiÕu. C¸c nhu cÇu tµi trî trªn cung cÊp nhu cÇu chÝnh yÕu cho nguån vèn ng¾n h¹n. ViÖc x¸c ®Þnh hiÖu qu¶ cña viÖc sö dông vµ khai th¸c vèn tÝn dông ng¾n h¹n trong viÖc mua b¸n chÞu gi÷a c¸c doanh nghiÖp cßn gäi lµ tÝn dông th­¬ng m¹i. Khi sö dông ph­¬ng thøc mua chÞu nh­ mét nguån tµi trî tÝn dông ng¾n h¹n, cÇn c©n nh¾c ba ®iÓm sau: 1.1. Thêi h¹n mua chÞu: cã 4 yÕu tè chÝnh ¶nh h­ëng ®Õn thêi h¹n mua chÞu: TÝnh chÊt kinh tÕ cña s¶n phÈm : Mét s¶n phÈm cã thêi gian lu«n chuyÓn cao ®­îc b¸n ra víi thêi h¹n mua chÞu cao ®­îc b¸n ra víi thêi hän mua chÞu ng¾n, ng­êi mua sÏ b¸n l¹i s¶n phÈm mét c¸ch nhanh chãng, thu ®­îc tiÒn mÆt gióp hä cã tiÒn tr¶ l¹i cho nhµ cung cÊp. T×nh tr¹ng tµi chÝnh cña ng­êi b¸n: NÕu ng­êi b¸n kh«ng cã l­îng tµi chÝnh dåi dµo sÏ ®ßi hái ng­êi mua ph¶i tr¶ tiÒn ngay hoÆc chØ chÊp nhËn thêi h¹n mua chÞu rÊt ng¾n. T×nh tr¹ng ng­êi mua: Th«ng th­êng c¸c nhµ b¸n lÎ cã tµi chÝnh kh¸ m¹nh vµ muèn mua chÞu cña c¸c nhµ cung cÊp víi thêi gian l©u h¬n.Vµ lo¹i h×nh b¸n lÎ trong c¸c lÜnh vùc ®­îc xem nh­ nhiÒu rñi ro (nh­ quÇn ¸o) th­êng ®­îc chÊp thuËn mét thêi h¹n mua chÞu rÊt l©u. nh­ng do ®­îc khuyÕn khÝch tr¶ nhanh b»ng c¸c kho¶n gi¶m gi¸ hµng lín. Gi¶m gi¸ hµng: Gi¶m gi¸ hµng ®­îc thùc hiÖn, nÕu ng­êi mua thanh to¸n trong mét thêi h¹n nµo ®ã. PhÝ tæn kh«ng nhËn gi¶m gi¸ th­êng cao h¬n l·i suÊt mµ ng­êi mua ®i vay nî. Do ®ã, Doanh nghiÖp cÇn ph¶i rÊt cÈn thËn trong viÖc mua chÞu nh­ lµ nguån tµi trî, v× tæn phÝ rÊt cao. NÕu Doanh nghiÖp vay tiÒn ®Ó nhËn gi¶m gi¸ mua hµng, thêi gian mµ c¸c kho¶n ph¶i tr¶ cßn ghi ë sæ s¸ch sÏ gi¶m ®i. Nh­ thÕ th× thêi h¹n mua chÞu bÞ ¶nh h­ëng bëi tÇm quan träng cña viÖc gi¶m gi¸. 1.2 Sö dông viÖc mua b¸n chÞu: ViÖc mua chÞu lµ con dao hai l­ìi ®èi víi Doanh nghiÖp. Nã lµ mét nguån tÝn dông ®Ó tµi trî viÖc mua hµng vµ lµ mét ph­¬ng thøc cung øng nhu cÇu vèn ®Ó tµi trî viÖc b¸n cho kh¸ch hµng. §iÒu quan träng lµ Doanh nghiÖp ph¶i tËn dông viÖc mua chÞu nh­ lµ nguån tµi trî tÝn dông, nh­ng ®ång thêi còng ph¶i gi¶m ®Õn møc tèi thiÓu viÖc vèn cña m×nh bÞ chiÕm dông trong c¸c kho¶n ph¶i thu. 1.3 C¸c ®iÓm lîi cña viÖc mua chÞu nh­ lµ c¸c nguån tµi trî. Mua chÞu rÊt tiÖn lîi vµ lµ viÖc th«ng th­êng cña ho¹t ®éng kinh doanh. Mét Doanh nghiÖp thiÕu ®iÒu kiÖn ®­îc vay cña c¬ quan tÝn dông Ng©n hµng cã thÓ vÉn mua chÞu ®­îc. Nhê mèi quan hÖ trong kinh doanh, ng­êi b¸n ë vÞ trÝ thuËn lîi ®Ó xÐt ®o¸n kh¶ n¨ng thanh to¸n cña kh¸ch hµng ®Ó ®o l­êng møc ®é rñi ro trong viÖc b¸n chÞu. Mua chÞu cã phÝ tæn cao hay thÊp h¬n c¸c h×nh thøc tµi trî kh¸c? §ã lµ mét c©u hái cÇn ph¶i th¶o luËn nhiÒu. §«i khi mua chÞu rÊt ®¾t ®èi víi ng­êi mua, nh­ng hä ph¶i chÊp nhËn v× kh«ng thÓ cã h×nh thøc tµi trî nµo kh¸c vµ phÝ tæn mua chÞu cã lÏ còng t­¬ng øng víi ®é rñi ro mµ ng­êi b¸n ph¶i g¸nh chÞu, nh­ng trong nhiÒu tr­êng hîp , mua chÞu ®­îc chÊp nhËn v× ng­êi mua kh«ng tÝnh to¸n ®­îc tæn phÝ mua chÞu lµ bao nhiªu. Do vËy cÇn ph©n tÝch kü ®Ó cã thÓ thay thÕ viÖc mua chÞu b»ng h×nh thøc tµi trî kh¸c cã lîi h¬n. ë th¸i cùc kh¸c, b¸n chÞu trë thµnh mét c«ng cô khuyÕn m¹i cña ng­êi b¸n. Cã nhiÒu tr­êng hîp nhµ s¶n xuÊt chÕ biÕn hÇu nh­ tµi trî hoµn toµn cho c¸c Doanh nghiÖp b»ng c¸ch b¸n chÞu víi thêi h¹n thËt dµi. Cã nhµ s¶n xuÊt chÕ biÕn v× muèn t×m Doanh nghiÖp b¸n lÎ s¶n phÈm trong mét lÜnh vùc ®Æc biÖt, chÊp nhËn cho Doanh nghiÖp míi vay tiÒn ®ñ ®Ó trang tr¶i mäi chi phÝ ®iÒu hµnh trong thêi gian ®Çu vµ sÏ nhËn hoµn tr¶ khi Doanh nghiÖp míi thu vÒ ®­îc tiÒn mÆt. §©y lµ mét h×nh thøc tµi trî t­¬ng ®èi phæ biÕn hiÖn nay trong c¸c hîp ®ång mua b¸n víi c¸c Doanh nghiÖp n­íc ngoµi. 2. Mét sè gi¶i ph¸p t¹o vèn cña c¸c doanh nghiÖp th­¬ng m¹i . Trong chiÕn l­îc æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi §¶ng ta chØ râ: “ChÝnh s¸ch tµi chÝnh quèc gia” h­íng vµo viÖc t¹o vèn vµ sö dông vèn cã hiÖu qu¶ trong toµn x· héi, t¨ng nhanh s¶n phÈm x· héi vµ thu nhËp quèc d©n....”. T¹o vèn vµ sö dông vèn mét c¸ch cã hiÖu qu¶ lµ nh÷ng vÊn ®Ò ®ang ®­îc ChÝnh phñ, ngµnh Ng©n hµng vµ c¸c doanh nghiÖp ®Æc biÖt quan t©m. Bëi cã huy ®éng ®­îc vèn míi cã thÓ ®¸p øng yªu cÇu cña c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc. Theo kinh nghiÖm cña nhiÒu n­íc trªn thÕ giíi, vµo giai ®o¹n ®Çu cña c«ng nghiÖp ho¸ vµ hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc, kh«ng cã mét n­íc nµo kh«ng ë t×nh tr¹ng “®ãi vèn” ®Çu t­ mét c¸ch gay g¾t. Tuy nhiªn, tuú theo hoµn c¶nh cô thÓ, mµ mçi quèc gia, mçi doanh nghiÖp tù t×m nh÷ng biÖn ph¸p phï hîp. Thø nhÊt: TiÕp tôc s¾p xÕp l¹i c¸c doanh nghiÖp nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña nã trªn thÞ tr­êng. Mét vÊn ®Ò næi cém trong c¸c doanh nghiÖp lµ sù t¸ch rêi lîi Ých cña nh÷ng ng­êi qu¶n lý doanh nghiÖp víi lîi Ých kinh doanh cña doanh nghiÖp. Kh«ng ph¶i trong mäi tr­êng hîp, hÔ doanh nghiÖp lµm ¨n cã hiÖu qu¶ còng tù ®éng gia t¨ng lîi Ých tèi ®a cña ng­êi qu¶n lý. Tr¸i l¹i trong nhiÒu tr­êng hîp lîi Ých cña ng­êi qu¶n lý tho¶ m·n tèt h¬n khi doanh nghiÖp tõ bá ph­¬ng thøc lµm ¨n cã hiÖu qu¶ nhÊt. XÐt trªn gãc ®é tÝch luü vèn, viÖc kh«ng t¹o ra ®­îc c¸c chñ së h÷u ®Ých thùc ®èi víi nh÷ng tµi s¶n thuéc vÒ doanh nghiÖp kh«ng chØ cã hÞa ë chç chóng kh«ng ®­îc sö dông mét c¸ch cã hiÖu qu¶ mµ cßn t¹o ®iÒu kiÖn cho tiªu dïng l·ng phÝ. Thø hai: Cho phÐp c¸c doanh nghiÖp lµm ¨n cã hiÖu qu¶ ph¸t hµnh tr¸i phiÕu doanh nghiÖp. Vèn lµ mét trong nh÷ng yÕu tè quan träng, cÇn thiÕt ®èi víi tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp. §Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn ®ßi hái s¶n phÈm cña c¸c doanh nghiÖp ph¶i cÇn ph¶i cã søc c¹nh tranh, doanh nghiÖp cÇn ph¶i ®æi míi c«ng nghÖ, n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm phï h¬p víi nhu cÇu cña thÞ tr­êng. ViÖc huy ®éng vèn cña c¸c doanh nghiÖp th«ng qua ph¸t hµnh tr¸i phiÕu chØ thùc sù ®¹t hiÖu qu¶ cao mét khi l¹m ph¸t ®­îc kiÒm chÕ ë møc thÊp vµ l·i suÊt huy ®éng thÝch hîp víi mét thÞ tr­êng chøng kho¸n ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶. Thø ba: Nhanh chãng triÓn khai h×nh thøc tÝn dông thuª mua ®èi víi c¸c doanh nghiÖp. Trong thêi gian qua, doanh nghiÖp cã kinh nghiÖm huy ®éng vèn truyÒn thèng lµ vay cña c¸c tæ chøc tÝn dông b»ng c¸c h×nh thøc thÕ chÊp, cÇm cè vµ b¶o l·nh. Song viÖc vay vèn gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n. Bëi mét n¨m nguån vèn trung vµ dµi h¹n cña ng©n hµng cã h¹n, mÆt kh¸c c¸c Doanh nghiÖp thiÕu nh÷ng ®iÒu kiÖn nhÊt ®Þnh vÒ tµi s¶n thÕ chÊp, cÇm cè. V× vËy quan ®iÓm thuª m¸y mãc thiÕt bÞ ®· trë thµnh xu h­íng cña nhiÒu doanh nghiÖp. §Ó ®i thuª ph¶i cã ng­êi cho thuª. Thùc chÊt ®i thuª vµ cho thuª lµ mét gi¶i ph¸p cÊp tÝn dông b»ng hiÖn vËt hoÆc trî gióp vÒ mÆt tµi chÝnh ®Ó c¸c doanh nghiÖp mua m¸y mãc thiÕt bÞ. ë n­íc ta cã mét sè doanh nghiÖp quèc doanh triÓn khai h×nh thøc tÝn dông thuª mua nµy vµ coi ®©y vµ h×nh thøc tµi trî vèn trung vµ dµi h¹n rÊt hiÖu qu¶. TÝn dông thuª mua lµ h×nh thøc tµi trî vèn trung vµ dµi h¹n míi mÎ ®èi víi n­íc ta. V× vËy ®Ó nhanh chãng triÓn khai h×nh thøc tÝn dông nµy cÇn ph¶i khÈn tr­¬ng hoµn thiÖn c¬ chÕ nghiÖp vô thuª mua, x¸c lËp vµ më réng ®èi t­îng tµi s¶n thuª mua, kh¸ch hµng thuª mua, còng nh­ hoµn thiÖn hÖ thèng luËt ph¸p hiÖn hµnh t¹o ®iÒu kiÖn cho tÝn dông thuª mua ho¹t ®éng. Thø t­: gi¶i quyÕt nh÷ng v­íng m¾c trong viÖc thÕ chÊp, cÇm cè, b¶o l·nh, vay vèn ng©n hµng ®Ó c¸c doanh nghiÖp nhËn ®­îc nguån tµi trî nhiÒu h¬n tõ c¸c tæ chøc tÝn dông. ThÕ chÊp, cÇm cè, b¶o l·nh vay vèn ng©n hµng lµ viÖc bªn cho vay vèn hoÆc bªn thø ba dïng tµi s¶n thuéc së h÷u cña m×nh ®Ó ®¶m b¶o thùc hiÖn nghÜa vô tr¶ nî víi bªn cho vay. Song trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn vÉn cßn rÊt nhiÒu v­íng m¾c. Bëi hÇu hÕt c¸c tµi s¶n t¹i c¸c Doanh nghiÖp ®· l¹c hËu; gi¸ trÞ trªn sæ s¸ch cßn lín, nh­ng gi¸ trÞ cßn l¹i theo ®¸nh gi¸ thùc tÕ lµm c¨n cø ®Ó cho vay l¹i rÊt nhá. Tõ ®ã gi¸ trÞ tµi s¶n thÕ chÊp vµ cÇm cè cña c¸c Doanh nghiÖp nhá h¬n rÊt nhiÒu so víi nhu cÇu vay vèn. §Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò nghÞch lý trong nÒn kinh tÕ lµ: doanh nghiÖp thiÕu vèn, ng©n hµng l¹i thõa vèn kh«ng cho vay ®­îc, mét mÆt Nhµ n­íc cÇn sím hoµn thiÖn hµnh lang ph¸p lý ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho ng©n hµng ho¹t ®éng, mÆt kh¸c ng©n hµng cã thÓ xem xÐt ®Õn nh÷ng yÕu tè : n­h t­ c¸ch cña doanh nghiÖp; n¨ng lùc qu¶n lý cña doanh nghiÖp; triÓn väng cña doanh nghiÖp, kh¶ n¨ng sinh lêi còng nh­ kh¶ n¨ng ®èi phã víi nh÷ng b©t lîi cña doanh nghiÖp; cuèi cïng míi xem ®Õn tµi s¶n thÕ chÊp cña doanh nghiÖp. NÕu tÊt c¶ yÕu tè trªn ®Òu chÊp nhËn ®­îc nh­ng ®iÒu kiÖn vÒ tµi s¶n thÕ chÊp ch­a ®¶m b¶o, vÉn cã thÓ cho vay ®­îc. C¸ch cho vay nµy t¹i ng©n hµng c¸c n­íc ph¸t triÓn vÉn ¸p dông ®èi víi kh¸ch hµng cã uy tÝn vµ cã quan hÖ tèt víi ng©n hµng. Tãm l¹i: NÕu gi¶i quyÕt ®ång bé vµ triÖt ®Ó nh÷ng vÊn ®Ò nªu trªn cã lÏ lêi gi¶i bµi to¸n vÒ vèn cho c¸c DNTM sÏ cã nhiÒu kh¶ quan. §ång thêi nã còng phï hîp víi sù vËn ®éng cña nÒn kinh tÕ n­íc ta trong giai ®o¹n hiÖn nay theo c¬ chÕ thÞ tr­êng cã sù ®iÒu tiÕt cña nhµ n­íc. 3. Gi¶i ph¸p cho khã kh¨n vÒ vèn t¹i c¸c doanh nghiÖp th­¬ng m¹i. Vèn lµ gi¸ trÞ cña c¸c tµi s¶n hiÖn cã cña doanh nghiÖp ®­îc biÓu hiÖn b»ng tiÒn. D­íi gi¸c ®é vËt chÊt mµ xÐt th× ph©n thµnh hai lo¹i: Vèn tµi chÝnh ch­íng kho¸n vµ c¸c giÊy tê kh¸c cã gi¸ trÞ nh­ tiÒn. Theo h×nh th¸i biÓu hiÖn, vèn chia ra: vèn h÷u h×nh (c«ng cô lao ®éng, ®èi t­îng lao ®éng, tiÒn giÊy, tiÒn kim lo¹i, chøng kho¸n, v.v....) vµ vèn v« h×nh (lîi thÕ trong kinh doanh, b»ng ph¸t minh s¸ng chÕ, chi phÝ thµnh lËp doanh nghiÖp , v.v...). C¨n cø vµo ph­¬ng thøc lu«n chuyÓn gi¸ trÞ, ng­êi ta chia ra vèn cè ®Þnh vµ vèn l­u ®éng. Vµ còng cã thÓ theo thêi h¹n lu«n chuyÓn vèn ®Ó chia thµnh vèn ng¾n h¹n, trung h¹n, dµi h¹n. Trong thùc tÕth× mçi c¸ch ph©n lo¹i vèn ®Òu cã ý nghÜa hÕt søc quan träng trong c«ng t¸c qu¶n lý vèn ®Ó ®¹t hiÖu qña cao. Ch¼ng nh÷ng ph©n lo¹i vèn cña néi dung mµ ng­êi ta cßn chó träng ph©n lo¹i nguån vèn h×nh thµnh vèn cña doanh nghiÖp. Tµi s¶n cña doanh nghiÖp ®­îc chia thµnh hai lo¹i: tµi s¶n cè ®Þnh vµ tµi s¶n l­u ®éng. Tµi s¶n cè ®Þnh gåm: Tµi s¶n cè ®Þnh h÷u h×nh vµ tµi s¶n cè ®Þnh v« h×nh. §Ó qu¶n lý tèt tµi s¶n cè ®Þnh doanh nghiÖp, ng­êi ta cßn ph©n lo¹i tµi s¶n cè ®Þnh theo c«ng dông kinh tÕ, nh­ tµi s¶n cè ®Þnh trong s¶n xuÊt kinh doanh c¬ b¶n vµ tµi s¶n cè ®Þnh dïng ngoµi s¶n xuÊt kinh doanh c¬ b¶n: hoÆc ng­êi ta ph©n chia tµi s¶n cè ®Þnh theo t×nh h×nh sö dông: ®ang dïng, ch­a cÇn dïng, kh«ng cÇn dïng vµ chê thanh lý. Tû lÖ kÕt cÊu cña gi¸ trÞ tµi s¶n cè ®Þnh cña mçi ph©n tè nµy víi tæng gi¸ trÞ tµi s¶n cè ®Þnh cña doanh nghiÖp trong mçi thêi kú sÏ gióp mçi doanh nghiÖp ph©n tÝch t×nh h×nh qu¶n lý vµ sö dông tµi s¶n cè ®Þnh. Trong qu¸ tr×nh sö dông tµi s¶n cè ®Þnh h÷u h×nh lµm cho tµi s¶n bÞ hao mßn. Cã hai lo¹i hao mßn: h÷u h×nh vµ v« h×nh. ViÖc chuyÓn dÞch dÇn mçi phÇn gi¸ trÞ tµi s¶n cè ®Þnh t­¬ng øng víi møc ®é hao mßn cña tµi s¶n cè ®Þnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt – kinh doanh cña doanh nghiÖp, cßn gäi lµ khÊu hao c¬ b¶n. Ngoµi khÊu hoa c¬ b¶n, mçi doanh nghiÖp cßn ph¶i trÝch khÊu hao söa ch÷a lín tµi s¶n cè ®Þnh ®Ó lµm nguån vèn söa ch÷a løon ®Þnh kú tµi s¶n cè ®Þnh. KhÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh doanh nghiÖp cã nhiÒu ph­¬ng ph¸p kh¸c nhau, mçi ph­¬ng ph¸p ®Òu cã nh÷ng ­u ®iÓm vµ nh­îc ®iÓm nhÊt ®Þnh. Ph­¬ng ph¸p khÊu hao theo thêi gian sö dông cã ­u ®iÓm nh­ : viÖc tÝnh møc khÊu hao ®¬n gi¶n, møu khÊu hao c¬ b¶n hµng th¸ng tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt – kinh doanh t­¬ng ®èi ®Òu ®Æn; nh­ cã nh­îc ®iÓm lµ: viÖc tÝnh møc khÊu hao tho¸t li l­îng s¶n phÈm s¶n xuÊt trong th¸ng vµ kh«ng tÝnh ®Õn hao mßn v« h×nh, kh«ng thÝch hîp víi doanh nghiÖp quy m« lín, tµi s¶n cè ®Þnh cã sù biÕn ®éng nhiÒu. Ph­¬ng ph¸p khÊu hao theo sè d­ gi¶m dÇn cã ­u ®iÓm lµ: doanh nghiÖp cã kh¶ n¨ng thu håi vèn nhanh, tr¸nh ®­îc mÊt gi¸ do hao mßn v« h×nh; nh­ng ph­¬ng h­íng nµy l¹i cã nh­îc ®iÓm: sè tiÒn khÊu hao tÝch luü kÓ ®Õn n¨m cuèi cïng cña thêi gian sö dông kh«ng bï ®¾p ®­îc nguyªn gi¸ tµi s¶n cè ®Þnh . Do vËy, nhiÒu doanh nghiÖp th­êng kÕt hîp ph­¬ng ph¸p nµy víi ph­¬ng ph¸p khÊu hao theo thêi gian sö dông ®Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng nªu trªn. Ph­¬ng ph¸p khÊu hao theo tû lÖ khÊu hao gi¶m dÇn cã ­u ®iÓm: thu håi vèn nhanh, cã kh¶ n¨ng phßng ngõa hao mßn v« h×nh, sè tiÒn khÊu hao tÝch luü kÓ ®Õn n¨m cuèi cïng cña thêi gian sö dông tµi s¶n cè ®Þnh sÏ bï ®¾p ®ñ gi¸ trÞ ban ®©ï tµi s¶n cè ®Þnh. Tuy cã nhiÒu ph­¬ng ph¸p khÊu hao c¬ b¶n tµi s¶n cè ®Þnh h÷u h×nh, nh­ng mçi ph­¬ng ph¸p ®Òu cã ­u ®iÓm, nh­îc ®iÓm, ®ßi hái mçi doanh nghiÖp ph¶i xuÊt ph¸t tõ ®Æc ®iÓm tµi s¶n cè ®Þnh vµ thùc tr¹ng s¶n xuÊt – kinh doanh cña chÝnh doanh nghiÖp m×nh ®Ó lùa chän ph­¬ng ph¸p khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh mét c¸ch hîp lý, ®¶m b¶o b¶o toµn vµ ph¸t triÓn vèn cña doanh nghiÖp. 4. Mét sè chØ tiªu hiÖu qu¶ sö dông vèn kinh doanh cña doanh nghiÖp th­¬ng m¹i. HiÖu qu¶ sö dông vèn (cßn gäi lµ hiÖu suÊt sö dông vèn) cña doanh nghiÖp cã thÓ ®­îc biÓu hiÖn. Khi tÝnh hiÖu suÊt sö dông vèn cè ®Þnh, hiÖu suÊt sö dông vèn l­u ®éng biÓu hiÖn b»ng sè lîi nhuËn (lîi tøc) mµ vèn ®­a l¹i (cßn gäi lµ lîi nhuËn). NÕu gäi P lµ lîi nhuËn thùc hiÖn trong kú, V lµ toµn bé vèn sö dông b×nh qu©n trong kú, Vsh lµ vèn chñ së h÷u b×nh qu©n trong kú, ta lÇn l­ît cã 2 chØ tiªu chÝnh nh­ sau: 1 – Tû suÊt lîi nhuËn trªn vèn (P/V) = P Vsh 2. – Tû suÊt lîi nhuËn trªn vèn së h÷u (P/Vsh) = P Vsh C«ng thøc trªn nãi lªn 1 ®ång vèn trong kú ®· lµm ra bao nhiªu ®ång lîi nhuËn; cßn c«ng thøc d­íi nãi lªn 1 ®ång vèn cña chñ së h÷u trong kú lµm ra nhiÒu ®ång lîi nhËn. C¶ hai c«ng thøc ®Òu cã tö sè lµ lîi nhuËn. VÊn ®Ò ë ®©y lµ nªn lÊy chØ tiªu lîi nhuËn nµo? Nh×n trong biÓu kÕt qu¶ kinh doanh ta cã: Lîi tøc gép; Lîi tøc thuÇn tõ ho¹t ®éng kinh doanh; Lîi tøc tr­íc thuÕ vµ lîi tøc sau thuÕ. LÊy chØ tiªu lîi tøc nµo lµ tuú theo gi¸c ®é ®¸nh gi¸. Theo chóng t«i, tèt nhÊt lµ lÊy chØ tiªu lîi tøc tõ ho¹t ®éng kinh doanh, v× ®¸nh gi¸ ë ®©y lµ ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. NÕu lÊy lîi tøc gép th× ch­a ph¶n ¸nh ®óng kÕt qu¶ kinh doanh v× ch­a trõ chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp. Còng kh«ng nªn lÊy lîi tøc tr­íc thuÕ v× trong nµy bao gåm c¶ lîi tøc ho¹t ®éng tµi chÝnh vµ lîi tøc bÊt th­êng, nÕu ®­a c¶ c¸c phÇn lîi tøc nµy vµo còng sÏ ph¶n ¸nh kh«ng chÝnh x¸c kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. Cµng kh«ng nªn lÊy lîi tøc sau thuÕ, v× ngoµi ¶nh h­ëng cña kÕt qu¶ ho¹t ®éng tµi chÝnh vµ lîi tøc bÊt th­êng, cßn cã ¶nh h­ëng cña tû suÊt thuÕ lîi tøc mµ nh­ mäi ng­êi ®Òu biÕt: thuÕ lîi tøc tån t¹i nhiÒu thuÕ suÊt (sau nµy thay b»ng thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp còng vËy). NÕu lÊy chØ tiªu nµy th× nh÷ng doanh nghiÖp chÞu thuÕ suÊt coa, tû suÊt lîi nhuËn sÏ thÊp, do ®ã kh«ng ph¶n ¸nh ®óng kÕt qu¶ kinh doanh vµ kh«ng c«ng b»ng. VÒ mÉu sè cña c¸c c«ng thøc trªn, còng cã vÊn ®Ò t­¬ng tù nh­ khi biÓu hiÖn b»ng sè doanh thu thuÇn lµm ra. Chóng t«i cho r»ng nªn qu¸n triÖt nguyªn t¾c kho¶n vèn nµo lµm ra lîi nhuËn th× míi ®­a vµo mÉu sè ®Ó tÝnh tû suÊt lîi nhuËn. NÕu ta lÊy tö sè lµ lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng kinh doanh th× mÉu sè còng chØ nªn gåm vèn kinh doanh, cô thÓ lµ c¸c kho¶n vèn cè ®Þnh, vèn l­u ®éng, kh«ng nªn bao gåm c¸c kho¶n ®Çu t­ tµi chÝnh dµi h¹n, ®Çu t­ tµi chÝnh ng¾n h¹n, cµng kh«ng nªn bao gåm chi phÝ XDCB dë dang. ViÖc ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp lµ hÕt søc quan träng. Nã cã liªn quan ®Õn viÖc Nhµ n­íc sö dông ®Ó ho¹ch ®Þnh nhiÒu chÝnh s¸ch cã liªn quan, ®ång thêi còng rÊt cÇn thiÕt ®èi víi nh÷ng nhµ ®Çu t­. III. Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn kinh doanh cña doanh nghiÖp th­¬ng m¹i. 1. Nh÷ng gi¶i ph¸p cho khã kh¨n vÒ vèn t¹i c¸c DNTM. Thùc tr¹ng vÒ vèn trong c¸c doanh nghiÖp nh­ hiÖn nay th× viÖc gi¶i quyÕt nhu cÇu bøc xóc vÒ vèn lµ rÊt cÇn thiÕt song mÊu chèt cña vÊn ®Ò nµy lµ vèn ®­a vµo ®©u vµ ®ån vèn ®­îc sö dông, qu¶n lý nh­ thÕ nµo? T×nh h×nh sÏ ra sao nÕu nh­ DNNN tiÕp tôc t¹o ra nh÷ng s¶n phÈm thiÕu søc c¹nh tranh vµ kh«ng tiªu thô ®­îc? Xung quanh c¸c gi¶i ph¸p vÒ vèn cho doanh nghiÖp thêi gian qua. Quan ®iÓm xö lý vèn cña ChÝnh phñ tr­íc hÕt lµ t¹o c¬ chÕ hîp lý cho c¸c doanh nghiÖp trong sö dông c¸c tiÒm lùc tµi chÝnh ®ang tån ®äng t¹i doanh nghiÖp vµ hç trî theo nguyªn t¾c ­u tiªn xö lý khã kh¨n vÒ vèn cho c¸c doanh nghiÖp ®ang lµm ¨n hiÖu qu¶ (níi láng c¬ chÕ qu¶n lý tÝn dông, bæ xung vèn l­u ®éng cho c¸c doanh nghiÖp ). MÆt tÝch cùc cña nh÷ng gi¶i ph¸p nµy lµ ®¶m b¶o mét phÇn vèn cho c¸c doanh nghiÖp ph¸t triÓn æn ®Þnh, chuÈn bÞ cho sù héi nhËp khu vùc vµ thÕ giíi. Tuy nhiªn, cã nh÷ng mÆt h¹n chÕ vµ khã kh¨n trong triÓn khai vµ gi¶i ph¸p trªn. Gi¶i ph¸p níi láng c¬ chÕ tÝn dông: Doanh nghiÖp vay vèn c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i, c¨n cø vµo hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp trong khi t×nh h×nh kinh doanh kh«ng mÊy thuyÕt phôc thùc sù lµ mèi lo ng¹i cña ng©n hµng, bëi nÕu cho vay th× sù rñi ro cña ng©n hµng rÊt cao vµ liÖu gi¶i ph¸p nµy cã ®Èy hÖ thèng ng©n hµng vèn cã nhiÒu yÕu kÐm lón s©u vµo khã kh¨n hay kh«ng, Gi¶i ph¸p bæ xung vèn l­u ®éng: gi¶i ph¸p nµy mét mÆt, cã thÓ hiÓu lµ sù ­u ®·i cña Nhµ n­íc.ViÖc chuyÓn mét sè kho¶n vay ng©n hµng thµnh vèn ng©n s¸ch cÊp cho doanh nghiÖp cã thÓ ®Çy c¸c doanh nghiÖp ng©n hµng vµo thÕ khã kh¨n vµ khã thùc thi, bëi vËy quy ®Þnh nh­ vËy, chØ cã thÓ rót bít vèn ph¸p ®Þnh cña ng©n hµng quèc doanh ®Ó bæ xung vèn cho doanh nghiÖp. Nh­ vËy, nh÷ng gi¶i ph¸p t×nh thÕ chØ gi¶i quyÕt ®­îc mét phÇn chø kh«ng thÓ xö lý døt ®iÓm nh÷ng v­íng m¾c vÒ vèn. 2. Gi¶i ph¸p cho vÊn ®Ò ø ®äng vèn hiÖn nay. Mét nghÞch lý lµ trong khi c¸c doanh nghiÖp cßn ®ang thiÕu vèn th× hÖ thèng Ng©n hµng th­¬ng m¹i ®ang gÆp ph¶i mét trë ng¹i ®¸ng tiÕc lµ sù ø ®äng vèn ®· ®­îc huy ®éng cho t×m kiÕm ®­îc ®Çu ra. §iÒu nµy cÇn ph¶i t×m cho hÖ thèng Ng©n hµng th­¬ng m¹i mét gi¶i ph¸p thÝch hîp ®Ó gi¶i to¶ sè vèn ®ang ø ®äng. Sù h¹n chÕ ®Çu ra cña tÝn dông trong n­íc cßn do thÞ tr­êng tiªu thô hµng ho¸ cña ta ®· b·o hoµ, ch­a cã biÖn ph¸p më réng thÞ tr­êng. Bªn c¹nh ®ã hµng ho¸ n­íc ngoµi ®ang c¹nh tranh khèc liÖt trªn thÞ tr­êng néi ®Þa n­íc ta do c¸c nguån nhËp tr¶ chËm, nhËp lËu lµm cho c¸c doanh nghiÖp trong n­íc kh«ng më réng ph¸t triÓn s¶n xuÊt ®­îc.Trong khi ®ã, c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam chËm c¶i tiÕn kü thuËt, thay ®æi mÉu m·, n©ng cao chÊt l­îng, chËm c¶i tiÕn quy tr×nh qu¶n lý, kh«ng cã mÆt hµng míi... cµng lµm cho s¶n xuÊt trong n­íc gÆp khã kh¨n. TÊt yÕu ®iÒu ®ã dÉn ®Õn h¹n chÕ tÝn dông. Trªn c¬ së c¸c dù ¸n s¶n xuÊt kinh doanh ®· ®­îc cÊp cã thÈm ®Þnh chu ®¸o chøng tá dù ¸n lµ cÇn thiÕt cã hiÖu qña kinh tÕ x· héi cao, cã tÝnh kh¶ thi, Nhµ n­íc ph¸t hµnh c¸c tr¸i phiÕu dµi h¹n víi l·i suÊt t­¬ng ®èi hÊp dÉn ®Ó thu hót nguån vèn tiÕt kiÖm trong x· héi. §iÒu nµy sÏ thu hót mét bé phËn vèn ®ang cã ngoµi hÖ thèng ng©n hµng vµ c¶ mét bé phËn vèn ®ang n¨m trong hÖ thèng ng©n hµng do d©n chóng rót l¹i tiÒn göi ®Ó mua tr¸i phiÕu dµi h¹n cña Nhµ n­íc. Nhµ n­íc cho phÐp c¸c doanh nghiÖp lµm ¨n cã hiÖu qu¶, cã triÓn väng më réng s¶n xuÊt, kinh doanh vµ trªn c¬ së ®ã ph¸t hµnh c¸c tr¸i phiÕu dµi h¹n, hoÆc cæ phiÕu ®Ó thu hót vèn, t¹o vèn c¬ b¶n cho nÒn kinh tÕ. ViÖc chiÕt khÊu tr¸i phiÕu hoÆc cho vay cÇm cè tr¸i phiÕu do Nhµ n­íc ph¸t hµnh, hoÆc do c¸c doanh nghiÖp tèt ph¸t hµnh t¹o ®iÒu kiÖn cho hÖ thèng Ng©n hµng th­¬ng m¹i chuyÓn dÇn cho vay øng tr­íc (nhiÒu rñi ro) sang cho vay chiÕt khÊu (Ýt rñi ro h¬n). Ng©n hµng Nhµ n­íc cã thÓ t¸i chiÕt khÊu c¸c tr¸i phiÕu nµy hoÆc cho vay cÇm cã c¸c tr¸i phiÒu nµy khi cÇn ®­a thªm tiªn vµo l­u th«ng. CÇn ph¶i nghiªm tóc nh×n nhËn r»ng sù ø ®äng vèn trong nÒn kinh tÕ hiÖn nay, ®Æc biÖt lµ trong hÖ thèng ng©n hµng lµ kÕt qu¶ cña toµn bé ho¹t ®éng cña qu¸ tr×nh kinh tÕ. V× vËy, cÇn ph¶i cã biÖn ph¸p qu¶n lý ngo¹i tÖ chÆt chÏ, tÝch cùc sö dông nguån ngoµi tÖ chÆt chÏ, tÝch cùc sö dông nguån ngo¹i tÖ thu hót ®­îc trong nÒn kinh tÕ ®Ó phôc vô cho nhËp khÈu hµng ho¸ t­ liÖu s¶n xuÊt kh«ng nªn ®Ó t×nh tr¹ng ngo¹i tÖ ®ang cã th× tr«i næi trªn thÞ tr­êng tham gia tù do vµo l­u th«ng hµng ho¸, cßn c¸c doanh nghiÖp th× tiÕp tôc ®i vay bªn ngoµi ®Ó chi tiªu. 3. Gi¶i ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn kinh doanh cña DNTM. Gi¶i ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn cè ®Þnh. *¸p dông tiÕn bé khoa häc kü thuËt n©ng cÊp ®æi míi m¸y mãc thiÕt bÞ, x©y dùng c¬ së h¹ tÇng. Trong khi ®iÒu kiÖn c¸ch m¹ng c«ng nghÖ, viÖc m¹nh d¹n ¸p dông tiÕn bé kü thuËt vµo s¶n xuÊt kinh doanh lµ mét trong c¸c ®iÒu kiÖn quyÕt ®Þnh lîi thÕ vµ kh¶ n¨ng ph¸t triÓn cña xÝ nghiÖp. ThiÕt bÞ kü thuËt ®­îc ®Çu t­ ®æi míi vµ s¶n xuÊt kinh doanh vµ ®iÒu kiÖn vËt chÊt ®Ó xÝ nghiÖp më réng thÞ tr­êng, t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh, ®¸p øng nhu cÇu ®a d¹nh s¶n phÈm, chñng lo¹i cho kh¸ch hµng. Víi viÖc ¸p dông tiÕn bé khoa häc kü thuËt vµ ®Çu t­ ®æi míi tµi s¶n cè ®Þnh, c«ng ty cã thÓ rót ng¾n chu kú kinh doanh, gi¶m tiªu hao nguyªn nhiªn vËt liÖu nh»m t¨ng tèc ®é lu©n chuyÓn vèn, tiÕt kiÖm chi phÝ vËy t­, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm. Tuy nhiªn khi ¸p dông tiÕn bé kü thuËt ®Ó ®Çu t­ vµo s¶n xuÊt kinh doanh, c«ng ty nªn lùa chän c«ng nghÖ sao cho phï hîp víi ®iÒu kiÖn hiÖn cã cña m×nh cã t¸c dông lµm t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, gi¶i quyÕt thªm viÖc lµm vµ kh«ng g©y l·ng phÝ vèn. §Ó lµm ®­îc ®iÒu ®ã, xÝ nghiÖp nªn chó ý h¬n ®Õn hiÖu qu¶ tµi chÝnh b»ng c¸c ph­¬ng ph¸p nh­: gi¸ trÞ hiÖn t¹i rßng (NPV), tû lÖ néi hoµn (IRR) vµ thêi gian thu håi vèn… Hoµn thiÖn c¬ së vËt chÊt h¹ tÇng nh»m khai th¸c triÖt ®Ó vèn kinh doanh. VËy cÇn ph¶i ®Çu t­ vµo viÖc ®æi míi, hoµn thiÖn c¬ së h¹n tÇng- trang thiÕt bÞ nh»m thu hót kh¸ch hµng n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng. Ngoµi ra doanh nghiÖp nªn tiÕn hµnh thanh lý tµi s¶n cè ®Þnh kh«ng cÇn dïng hoÆc ®· hÕt thêi gian sö dông( thêi gian khÊu hao) nh»m thu håi vèn cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, gi¶m bít chi phÝ b¶o qu¶n tµi s¶n cè ®Þnh kh«ng cÇn dïng ®ã. Doanh nghiÖp nªn x©y dùng kÕ ho¹ch cô thÓ cho viÖc mua s¾n ®Çu t­ míi tµi s¶n cè ®Þnh trong thêi gian tíi. *Th­êng xuyªn ®¸nh gi¸ vµ ®¸nh gi¸ l¹i tµi s¶n cè ®inh. NÒn kinh tÕ thÞ tr­êng víi sù biÕn ®éng liªn tôc cña gi¸ c¶, hiÖn t­îng hao mßn v« h×nh th­êng xuyªn diÔn ra d­íi nhiÒu h×nh thøc kh¸c nhau. §iÒu ®ã lµm cho gi¸ trÞ nguyªn thuû vµ gi¸ trÞ cßn l¹i cña tµi s¶n cè ®Þnh bÞ ph¶n ¸nh sai lÖch so víi mÆt gi¸ trÞ thùc tÕ cña nã. V× vËy viÖc th­êng xuyªn ®¸nh gi¸ l¹i tµi s¶n cè ®Þnh lµ x¸c ®Þnh gi¸ trÞ thùc cña tµi s¶n cè ®Þnh, lµ c¬ së cho viÖc x¸c ®Þnh møc khÊu hao ®Ó thu håi vèn hoÆc kÞp thêi sö ký nh÷ng tµi s¶n cè ®Þnh bÞ mÊt m¸t, h­ háng ®Ó chèng l¹i sù thÊt tho¸t vèn trong kinh doanh. Kh«ng ®Ó tµi s¶n cè ®Þnh bÞ mÊt m¸t, h­ háng tr­íc thêi gian khÊu hao b»ng c¸ch ph©n cÊp qu¶n ký tµi s¶n cè ®Þnh cho tõng bé phËn trong C«ng ty nh»m n©ng tr¸ch nhiÖm trong viÖc sö dông vµ qu¶n lý tµi s¶n cè ®Þnh. Quy ®Þnh râ quyÒn h¹n vµ tr¸ch nhiÖm cô thÓ cho tõng bé phËn, tõng thµnh viªn trong viÖc b¶o qu¶n nh»m ®¶m b¶o tÝnh an toµn cao trong sö dông tµi s¶n cè ®Þnh. *TiÕn hµnh trÝch, ph©n bæ vµ sö dông quü khÊu hao hîp lý. Trong qu¸ tr×nh sö dông, do chÞu nhiÒu ¶nh h­ëng kh¸c nhau, tµi s¶n cè ®Þnh cña doanh nghiÖp sÏ bÞ hao mßn lµm gi¶m sót vÒ tÝnh n¨ng kü thuËt ban ®Çu. §Ó bï ®¾p gi¸ trÞ tµi s¶n cè ®Þnh bÞ hao mßn trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh, doanh nghiÖp ph¶i chuyÓn dÞch dµn gi¸ trÞ hao mßn ®ã vµo gi¸ trÞ s¶n phÈm s¶n xuÊt trong kú- gäi lµ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh. Môc ®Ých cña khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh lµ nh»m tÝch luü vèn ®Ó t¸i s¶n xuÊt. Quü khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh lµ nguån tµi chÝnh quan träng ®Ó gióp C«ng ty ®Çu t­ ph¸t triÓn vµ më réng s¶n xuÊt. BiÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng. *Gi¶i ph¸p huy ®éng vèn ®¸p øng nhu cÇu s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp th­¬ng m¹i. §Ó thùc hiÖn th¾ng lîi c¸c môc tiªu kinh tÕ ®Ò ra, doanh nghiÖp th­¬ng m¹i tiÕp tôc ®æi míi c¬ chÕ qu¶n lý vµ ph­¬ng thøc kinh doanh, t×m kiÕm më réng thÞ tr­êng, t¹o thÞ tr­êng æn ®Þnh trong n­íc. MÆt kh¸c tÝch cùc ®Çu t­ c¬ së vËt chÊt, ®æi míi c«ng nghÖ. Tuy nhiªn ®Ó gi¶i quyÕt ®­îc nh÷ng vÊn ®Ò trªn viÖc cÇn quan t©m gi¶i quyÕt ®Çu tiªn lµ vèn. Th«ng qua c«ng t¸c t×m hiÓu nhu cÇu thÞ tr­êng vµ môc tiªu ®Çu t­ cho ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh trong tõng thêi kú, doanh nghiÖp cã thÓ x¸c ®Þnh ®­îc nhu cÇu vèn cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. Tõ ®ã t×m ra c¸c gi¶i ph¸p t¹o vèn ®Ó ®¸p øng nhu cÇu vÒ vèn mét c¸ch tèt nhÊt. T¨ng tÝch luü lµ yÕu tè quan träng, lµ ®iÒu kiÖn kh«ng thÓ thiÕu ®­îc ®Ó ph¸t triÓn kinh doanh, thùc hiÖn chuyÓn ®æi c¬ cÊu tµi s¶n phï hîp víi nhu cÇu kinh doanh trªn thÞ tr­êng theo nguyªn t¾c n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh, b¶o toµn vµ ph¸t triÓn ®­îc vèn. §èi víi h×nh thøc tÝn dông thuª mua, doanh nghiÖp cã thÓ c©n nh¾c ®Õn ph­¬ng thøc nµy v× nã sÏ gióp doanh nghiÖp cã ®­îc ph­¬ng tiÖn, thiÕt bÞ hiÖn ®¹i mµ kh«ng cÇn ph¶i bá ra mét l­îng tiÒn lín ngay lËp tøc. Tuy nhiªn, khi quyÕt ®Þnh cã nªn ¸p dông h×nh thøc nµy hay kh«ng, doanh nghiÖp nªn cã sù c©n nh¾c tíi chi phÝ thuª v× chi phÝ nµy th­êng cao, cã thÓ ¶nh h­ëng nhiÒu tíi chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. ViÖc huy ®éng vµ sö dông vèn ®a d¹ng, thÝch hîp võa b¶o ®¶m tËp trung ®­îc l­îng vèn cÇn thiÕt cho nh­ cÇu s¶n xuÊt kinh doanh, võa ®¶m b¶o ®é an toµn cña ®ång vèn nh»m tèi ®a ho¸ lîi Ých cña chñ ®Çu t­. §èi víi doanh nghiÖp, nguån vèn tù bæ sung trong nh÷ng n¨m tíi cÇn tiÕp tôc t¨ng lµ ®iÒu kiÖn kh«ng thÓ thiÕu ®­îc ®Ó khai th¸c c¸c nguån vèn kh¸c, t¨ng tÝnh tù chñ tµi chÝnh cña doanh nghiÖp lµ nh©n tè quan träng ®Ó thu hót c¸c nguån vèn ®Çu t­ kh¸c. *B¶o toµn vèn l­u ®éng, h¹n chÕ tíi møc tèi thiÓu l­îng vèn l­u ®éng bÞ chiÕm dông. Muèn sö dông hiÖu qu¶ vèn l­u ®éng, tr­íc hÕt doanh nghiÖp cÇn ph¶i b¶o toµn ®­îc gi¸ trÞ thùc tÕ vèn l­u ®éng ®· sö dông trong tõng thêi kú. VÒ c¬ b¶n, b¶o toµn vèn l­u ®éng gióp cho doanh nghiÖp x¸c ®Þnh ®­îc sè lîi nhuËn mµ doanh nghiÖp cÇn ph¶i thu håi. Trªn c¬ së ®ã x¸c ®Þnh sè lîi nhuËn mµ doanh nghiÖp ph¶i thu ®­îc sau mçi kú kinh doanh. Nh­ vËy, b¶o toµn vèn l­u ®éng lµ b¶o toµn theo gi¸ trÞ thùc tÕ cña ®ång vèn. §ång vèn ph¶i g¾n liÒn víi gi¸ c¶ vËt t­ hµng ho¸ biÕn ®éng theo thêi gian. Trong c¬ chÕ thÞ tr­êng th­êng xuyªn biÕn ®éng, gi¸ hµng ho¸ ®Çu kú vµ cuèi kú lu«n cã sù chªnh lÖch. Do vËy, yªu cÇu ®èi víi nhµ qu¶n lý lµ ph¶i x¸c ®Þnh ®­îc ®óng gi¸ gi¸ trÞ ®ång vèn m×nh ®ang qu¶n lý. Trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay, viÖc chiÕm dông vèn lÉn nhau gi÷a c¸c doanh nghiÖp cã xu h­íng ngµy cµng gia t¨ng. L­îng vèn l­u ®éng bÞ chiÕm dông kh«ng nh÷ng kh«ng sinh l·i mµ cßn lµm gi¶m vßng quay cña vèn, h¹n chÕ hiÖu qu¶ sö dông vèn. Do vËy, doanh nghiÖp cÇn thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p sau ®Ó h¹n chÕ vèn bÞ chiÕm dông trong kh©u l­u th«ng. Mét lµ, tr­íc khi cung cÊp tÝn dông th­¬ng m¹i cho kh¸ch hµng, doanh nghiÖp nªn ph©n tÝch kh¶ n¨ng tÝn dông cña kh¸ch hµng trªn c¬ së hÖ thèng ho¸ tiªu chuÈn hîp lý, kiÓm tra kü vÒ uy tÝn vµ kh¶ n¨ng thanh to¸n cña kh¸ch hµng. Doanh nghiÖp cÇn sím ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch tÝn dông th­¬ng m¹i nh»m thu hót ®­îc nhiÒu kh¸ch hµng theo xÝ nghiÖp ®ång thêi h¹n chÕ ®­îc sè tiÒn nî cña kh¸ch hµng xuèng møc thÊp nhÊt. Hai lµ, khi ký kÕt hîp ®ång, doanh nghiÖp cÇn cã sù tho¶ thuËn trong hîp ®ång cã phÇn ph¹t chËm thanh to¸n tiÒn hµng, møc ®é tuú thuéc vµo gi¸ trÞ l« hµng vµ thêii gian kh¸ch hµng tr¶ chËm. Nh­ vËy c¶ hai bªn mua vµ b¸n ®Òu cã tr¸ch nhiÖm trong vÊn ®Ò thanh to¸n. MÆt kh¸c, doanh nghiÖp lu«n s½n sµng t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi khi kh¸ch hµng thanh to¸n ®óng tiÕn ®é nh­ trong hîp ®ång ®· ký kÕt. Doanh nghiÖp nªn ¸p dông chÝnh s¸ch th­ëng khuyÕn khÝch b¸n hµng… ®Ó thu hót kh¸ch hµng ngµy cµng ®«ng vµ t¨ng tÝnh c¹nh tranh. Ba lµ, C«ng ty ph¶i theo dâi chÆt chÏ c¸c kho¶n ph¶i thu, hµng th¸ng cÇn kiÓm tra l¹i sè kh¸ch hµng cßn nî, nh÷ng kho¶n nµo ®· ®Õn h¹n thanh to¸n, nh÷ng kho¶n nµo ®· qu¸ h¹n ®Ó lªn kÕ ho¹ch thu håi nî. Víi nh÷ng kh¸ch hµng ®· qu¸ h¹n mµ ch­a thanh to¸n, doanh nghiÖp cÇn cã nh÷ng biÖn ph¸p ®Ó sö lý kÞp thêi. §Ó h¹n chÕ tèc ®é t¨ng c«ng nî, doanh nghiÖp nªn qu¶n lý chÆt chÏ ho¹t ®éng thanh to¸n cña c¸c cöa hµng, chi nh¸nh. Mçi kú nªn cã x¸c nhËn c«ng nî gi÷a doanh nghiÖp vµ kh¸ch hµng ®Ó hai bªn cïng ®èi chiÕu vµ còng lµ h×nh thøc nh¾c nhë kho¶n nî cña kh¸ch hµng ®Ó hai bªn cïng ®èi chiÕu vµ còng lµ h×nh thøc nh¾c nhë kho¶n nî cña kh¸ch hµng. Ngoµi ra ®Ó ®Ò phßng tæn thÊt vÒ c¸c kho¶n ph¶i thu khã ®ßi, doanh nghiÖp cÇn cã mét nguån vèn ®Ó bï ®¾p vµo ®ã. Cuèi cïng, doanh nghiÖp cÇn vËn dông linh ho¹t c¸c h×nh thøc tÝn dông th­¬ng m¹i. Ch¼ng h¹n nh­ ®èi víi nh÷ng kh¸ch hµng th­êng xuyªn cã møc c«ng nî v­ît qu¸ giíi h¹n cho phÐp th× doanh nghiÖp cã thÓ kiªn quyÕt kh«ng cho kh¸ch hµng ®ã ®­îc lÊy hµng hay ®­îc h­ëng nh÷ng chÝnh s¸ch chiÕt khÊu, hoa hång ­u ®·i. Tû lÖ chiÕt khÊu cho c¸c kho¶n ph¶i tr¶ tr­íc thêi h¹n còng ®­îc ¸p dông linh ho¹t cho tõng tr­êng hîp cô thÓ. * T¨ng nhanh vßng quay cña vèn l­u ®éng. T¨ng vßng quay cña vèn tøc lµ rót ng¾n thêi gian vèn l­u ®éng n»m trong c¸c lÜnh vùc s¶n xuÊt l­u th«ng, tõ ®ã mµ gi¶m bít sè vèn l­u ®éng bÞ chiÕm dông, ®Ó t¨ng nhanh vßng quay cña vèn l­u ®éng cÇn cã nh÷ng biÖn ph¸p sau ®©y: Mét lµ, cÇn t¨ng thªm doanh thu b¸n hµng. ViÖc t¨ng thªm doanh thu còng cã nghÜa lµ víi sè vèn nhÊt ®Þnh ®· phôc vô ®­îc khèi l­îng kinh doanh lín h¬n, hoÆc cÇn thay ®æi c¬ cÊu vèn nh»m n©ng cao n¨ng lùc s¶n xuÊt kinh doanh th× t¨ng l­îng hµng b¸n ra. Thªm vµo ®ã n©ng cao chÊt l­îng ho¹t ®éng kinh doanh, hµng ho¸ chÊt l­îng cao th­êng ®­îc b¸n víi gi¸ cao. Bëi vËy phÊn ®Êu n©ng cao chÊt l­îng kinh doanh, gi¶m gi¸ thµnh s¶n phÈm còng lµ ph­¬ng h­íng quan träng ®Ó n©ng cao doanh thu cña doanh nghiÖp. Hai lµ, h¹ thÊp chi phÝ: muèn vËy doanh nghiÖp cÇn ®æi míi c¸c ph­¬ng tiÖn m¸y mãc, thiÕt bÞ hiÖn ®¹i, hoµn thiÖn c«ng t¸c tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh theo h­íng ®ång bé, nhÞp nhµng gi÷a c¸c bé phËn trong toµn doanh nghiÖp. Trong tõng kh©u, ph¶i bè trÝ lao ®éng mét c¸ch khoa häc vµ hîp lý, kh«ng ®Ó l·ng phÝ lao ®éng. §ång thêi doanh nghiÖp x©y dùng chÕ ®é th­ëng ph¹t râ rµng cô thÓ th«ng qua c¸c h×nh thøc khuyÕn khÝch vËt chÊt nh­ tiÒn l­¬ng, th­ëng nh»m ®éng viªn c¸n bé, c«ng nh©n viªn tiÕt kiÖm chi phÝ vµ n©ng cao n¨ng suÊt vµ chÊt l­îng, hiÖu qu¶ lao ®éng. Ba lµ, rót ng¾n sè ngµy trªn c¸c chÆng lu«n chuyÓn vèn b»ng c¸c biÖn ph¸p kinh tÕ – kü thuËt ®Ó rót ng¾n sè ngµy kinh doanh hîp lý vµ sè ngµy thanh to¸n ë kh©u l­u th«ng sÏ cã t¸c dông lµm cho sè vèn l­u ®éng ë c¸c kh©u gi¶m bít, tõ ®ã cã thÓ n©ng cao ®­îc hiÖu suÊt lu«n chuyÓn vèn cè ®Þnh. Ngoµi ra, doanh nghiÖp cÇn t¨ng c­êng qu¶n lý vµ kiÓm tra chÊt l­îng tõng lo¹i h×nh kinh doanh ®Ó cã biÖn ph¸p nhanh chãng gi¶i quyÕt tr¸nh ø ®äng vèn, t¨ng nhanh tèc ®é lu©n chuyÓn vèn. KÕt luËn NÒn kinh tÕ ë n­íc ta tõ khi b­íc sang giai ®o¹n míi, giai ®o¹n ph¸t triÓn kinh tÕ thÞ tr­êng theo ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa, ®· cã nhiÒu thay ®æi ®¸ng mõng. Tèc ®é t¨ng tr­ëng kinh tÕ t¨ng liªn tôc qua nhiÒu n¨m nh­ng hiÖn nay ®ang cã xu h­íng gi¶m xuèng. §Ó nÒn kinh tÕ n­íc ta thùc sù héi nhËp víi nÒn kinh tÕ thÕ giíi vµ khu vùc ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp kh«ng nh÷ng cã vèn mµ cßn ph¶i kh«ng ngõng n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn cña m×nh. Trong nh÷ng n¨m qua, c«ng t¸c qu¶n lý vµ sö dông vèn ®· ®­îc c¸c doanh nghiÖp th­¬ng m¹i ®Æc biÖt quan t©m, tuy nhiªn hiÖu qu¶ sö dông vèn nh×n chung ch­a cao t­¬ng xøng víi tiÒm n¨ng vµ môc tiªu ®Ò ra. ViÖc nghiªn cøu t×m ra c¸c gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn trong nÒn kinh tÕ ®ang chuyÓn ®æi theo c¬ chÕ thÞ tr­êng lµ lµm viÖc cã ý nghÜa vµ thiÕt thùc vÒ c¶ lý luËn vµ thùc tiÔn. §iÒu ®ã cho phÐp doanh nghiÖp th­¬ng m¹i chñ ®éng h¬n trong ho¹t ®éng cña m×nh, t¹o ®iÒu kiªn ®Ó doanh nghiÖp th­¬ng m¹i hoµn thµnh tèt nghÜa vô ®èi víi Nhµ n­íc, tËp thÓ ng­êi lao ®éng còng nh­ víi b¶n th©n doanh nghiÖp. Danh môc tµi liÖu tham kh¶o - PGS. PTS. Hoµng Minh §­êng vµ PTS. NguyÔn Thõa Léc – Qu¶n trÞ Doanh nghiÖp Th­¬ng m¹i. NXB gi¸o dôc - PGS.PTS. NguyÔn Duy Bét vµ PGS. PTS. §Æng §×nh §µo.Gi¸o tr×nh kinh tÕ th­¬ng m¹i. NXB Gi¸o dôc - Thêi b¸o kinh tÕ ViÖt Nam . - Thêi b¸o Tµi chÝnh. - C¸c t¹p chÝ: + T¹p chÝ Céng s¶n + T¹p chÝ Tµi chÝnh + ThÞ tr­êng Tµi chÝnh TiÒn tÖ + Ng©n hµng + X©y dùng

Các file đính kèm theo tài liệu này:

  • docVốn trong Doanh nghiệp thương mại và vấn đề tạo nguồn huy động và sử dụng vốn kinh doanh.DOC
Luận văn liên quan