Di truyền học chọn giống

Vi sinh vật chọn giốngCông nghệ sinh học hiện đại (công nghệ gen) tuy ra đời muộn nhưng những thành tựu của ngành khoa học thực nghiệm này đã đóng góp vai trò rất to lớn trong sự sống còn của loài người. CNSH liên quan trực tiếp đến những vấn đề thiết thực nhát của sự sống như: lương thực, thực phẩm, thuốc chữa bệnh, y học, xử lí môi trường . Khi nghiên cứu về công nghệ sinh học hiện đại ta không thể không đề cập đến công nghệ chuyển gen, ghép gen, một trong số những phương pháp ghép gen hiệu quả và phổ biến đó là phương pháp tạo vector tách dòng nhờ thể thực khuẩn (phage). Sau đâu tôi xin trình bày sơ lược một số vấn đề về “phage và vai trò của phage trong việc tạo vector tách dòng” I. PHAGE VÀ CÁC CƠ CHẾ SINH SẢN CỦA PHAGE 1) Thế nào là thực khuẩn thể Thực khuẩn thể (phage) là một thể “ăn” vi khuẩn, hay nói cho đúng: là virus của vi khuẩn, nó có thể gây bệnh và tiêu diệt vi khuẩn. Thực khuẩn thể không phải là phát hiện mới. Nó đã được biết đến từ lâu do Twort phát hiện đầu tiên và 2 năm sau (1917) được dHerelle nghiên cứu kỹ. Từ nhiều công trình nghiên cứu và thực nghiệm dHerelle nhận xét: nguyên nhân của hiện tượng thực khuẩn thể là một loại vi sinh vật rất nhỏ, có khả năng gây bệnh cho vi khuẩn với triệu chứng chính là dung giải. Sau đó, càng ngày càng tìm ra nhiều loại thực khuẩn thể khác nhau tương ứng với từng loại vi khuẩn như: phẩy khuẩn tả, thực khuẩn thương hàn, dịch hạch, các tụ cầu khuẩn, liên cầu, Brucella, Mycobacteria. Về bản chất đó là sự tan vỡ của tế bào vi khuẩn, do tác dụng của một loại thực khuẩn thể tương ứng. Thí dụ trong môi trường lỏng đã có vi khuẩn phát triển, nếu người ta cho vào đấy thực khuẩn thể tương ứng, thì môi trường trước kia đục ngầu vì có vi khuẩn sẽ trở thành trong suốt sau vài giờ. Trên bề mặt môi trường thạch đặc vừa mới cấy vi khuẩn, người ta rỏ một giọt thực khuẩn thể tương ứng vào một điểm, thì sau một thời gian để ở tủ ấm 370C, chỗ đã rỏ giọt thực khuẩn thể sẽ trơ thạch ra, còn ở bề mặt còn lại vi khuẩn mọc kín hết.