Đồ án Nghiên cứu trạm máy nén ga-75: Tính toán lựa chọn thiết bị ép khí trên giàn msp-8

thùc tÕ cña roto, gi¶m thÓ tÝch cã Ých cña khoang nÐn b»ng mét c¬ cÊu ®Æc biÖt. 3.7.3. BiÖn ph¸p ®iÒu khiÓn kh«ng t¶i vµ toµn t¶i Khi l­u l­îng khÝ nÐn tiªu thô gi¶m hoÆc Ýt h¬n n¨ng suÊt cña m¸y, ¸p suÊt ®­êng vµo b×nh chøa cña m¸y nÐn t¨ng lªn, khi t¨ng ®Õn gi¸ trÞ giíi h¹n, hÖ thèng ®iÒu khiÓn ¸p suÊt tù ®éng sÏ ®ãng chÆt ®­êng hót vµo m¸y nÐn vµ m¸y nÐn chuyÓn sang hµnh tr×nh lµm viÖc kh«ng t¶i. KhÝ nÐn trong b×nh chøa ®­îc ®­a lªn liªn tôc, ¸p suÊt b×nh gi¶m xuèng tíi gi¸ trÞ x¸c ®Þnh, hÖ thèng ®iÒu khiÓn më van ®­êng vµo, m¸y nÐn l¹i trë vÒ lµm viÖc cã t¶i. 3.7.4. BiÖn ph¸p ®iÒu chØnh l­u l­îng cña m¸y nÐn GA - 75 M¸y nÐn GA - 75 trong thùc tÕ ®­îc sö dông cho hÖ thèng ®o l­êng vµ ®iÒu khiÓn tù ®éng cña giµn, b¬m Ðp vØa, b¬m tr¸m xi m¨ng v.v... trªn m¸y nµy cã l¾p ®Æt hÖ thèng ®iÒu chØnh l­u l­îng kiÓu kh«ng t¶i vµ toµn t¶i. * Thµnh phÇn cÊu t¹o cña hÖ thèng nµy gåm: - Van kh«ng t¶i kiÓu piston cã cÊu t¹o nh­ h×nh vÏ. (H×nh 3.18) - HÖ thèng ®iÒu khiÓn - gåm van ®iÖn tö vµ c¸c thµnh phÇn kh¸c. H×nh 3.18: Van tiÕt l­u * Nguyªn lý lµm viÖc cña hÖ thèng ®iÒu chØnh l­u l­îng nh­: HÖ thèng ®iÒu khiÓn hoµn toµn tù ®éng, bé ®iÒu khiÓn duy tr× ¸p suÊt hÖ thèng gi÷a c¸c giíi h¹n cao vµ thÊp cña ¸p suÊt khÝ vËn hµnh. C¸c giíi h¹n nµy nh­ sau: B¶ng 3.1: B¶ng giíi h¹n ¸p suÊt cña m¸y nÐn khÝ GA- 75 M¸y nÐn Giíi h¹n d­íi (bar) Giíi h¹n trªn (bar) M¸y lµm viÖc 6,9 8,2 M¸y dù phßng 6,7 8,0 ë chÕ ®é cña m¸y lµm viÖc: Khi ¸p suÊt ë ®­êng truyÒn tÝn hiÖu tõ b×nh t¸ch gi¶m ®Õn 6,9 bar, hÖ thèng ®iÒu khiÓn t¸c ®éng më van kh«ng t¶i, khÝ ®­îc cÊp vµo m¸y nÐn, m¸y nÐn sÏ lµm viÖc ë chÕ ®é toµn t¶i (100% l­u l­îng). Khi ¸p suÊt tÝn hiÖu ®¹t tíi 8,2 bar bé ®iÒu khiÓn van ®ãng l¹i vµ m¸y nÐn trë vÒ chÕ ®é ch¹y kh«ng t¶i. * Nguyªn lý lµm viÖc cña van kh«ng t¶i: - Khi ch¹y kh«ng t¶i: NÕu l­îng tiªu thô khÝ nÐn Ýt h¬n sù cung cÊp cña m¸y nÐn, ¸p suÊt hÖ thèng t¨ng lªn. Khi ¸p suÊt hÖ thèng t¨ng lªn ®¹t tíi ¸p suÊt kh«ng t¶i, van ®iÖn tõ Y1 sÏ ng¾t ®iÖn, piston cña van håi vÒ bëi lùc lß xo. + ¸p suÊt ®iÒu khiÓn cña piston t¶i vµ van kh«ng t¶i ®­îc x¶ ra ngoµi qua van ®iÖn tõ Y1. + Piston t¶i chuyÓn ®éng vÒ phÝa trªn kÐo theo van vµo chuyÓn ®éng ®ãng cöa vµo cña khÝ n¹p. + Van kh«ng t¶i ®­îc më bëi ¸p suÊt tõ b×nh t¸ch (AR) ®i qua cöa vµo cña van ®iÖn tõ theo ®­êng èng dÉn ®i vµo khoang vµnh xuyÕn ngoµi ®Ó van kh«ng t¶i ®Èy van më th«ng ®­êng khÝ tõ b×nh t¸ch vµo ®­êng kh«ng t¶i cña van vµ ®i vµo m¸y nÐn. C¬ cÊu lµm viÖc nµy ®¶m b¶o khi m¸y lµm viÖc kh«ng t¶i cã mét l­îng nhá khÝ céng víi h¬i dÇu tõ b×nh t¸ch tuÇn hoµn hót vÒ m¸y nÐn, ®¶m b¶o cho m¸y nÐn vÉn ®­îc b«i tr¬n mét l­îng tèi thiÓu ®Ó roto m¸y nÐn vÉn lµm viÖc b×nh th­êng khi van chÆn dÇu ®· ®ãng l¹i. Lóc nµy l­îng kh«ng khÝ nÐn n¹p vµo hÖ thèng ®¹t 0%, m¸y nÐn ch¹y ë chÕ ®é kh«ng t¶i. - Khi hÖ thèng ch¹y cã t¶i: Khi ¸p suÊt hÖ thèng gi¶m tíi gi¸ trÞ ¸p suÊt tèi thiÓu 6,9 bar th× van ®iÖn tõ Y1 chuyÓn ®éng lªn phÝa trªn Ðp lß xo l¹i. + ¸p suÊt ®iÒu khiÓn ®­îc cÊp tõ b×nh chøa (AR) qua van ®iÖn tõ (Y1) tíi piston t¶i vµ van kh«ng t¶i . + ¸p suÊt khÝ cÊp tíi van kh«ng t¶i c©n b»ng víi ¸p suÊt khoang vµnh xuyÕn. Khi ®ã lùc lß xo sÏ ®Èy l¸ van kh«ng t¶i tú lªn ®Õ van, ®ãng ®­êng khÝ më tõ b×nh t¸ch (AR) tíi m¸y nÐn. + ¸p lùc khÝ nÐn t¸c ®éng lªn piston t¶i ®Èy piston ®i xuèng, Ðp lß xo van vµ më van cÊp khÝ vµo m¸y nÐn. Khi ®ã khÝ nÐn ®­îc cÊp vµo 100%, m¸y nÐn ch¹y cã t¶i. HÖ thèng ®iÒu khiÓn tù ®éng ®¶m b¶o qu¸ tr×nh trªn lµ hoµn toµn tù ®éng vµ ®­îc lËp tr×nh cho phÇn ®iÒu khiÓn. TrÞ sè cña ®iÓm ®Æt ®­îc lËp tr×nh, nghÜa lµ ¸p suÊt kh«ng t¶i, ¸p suÊt mang t¶i, thêi gian dõng lín nhÊt vµ sè lÇn khëi ®éng mot¬ lín nhÊt ®­îc ®­a vµo ch­¬ng tr×nh. HÖ thèng ®iÒu khiÓn cã thÓ cho phÐp m¸y nÐn dõng l¹i ë bÊt kú thêi ®iÓm nµo theo kho¶ng thêi gian ®Æt tr­íc ®Ó gi¶m tiªu hao n¨ng l­îng vµ tù ®éng khëi ®éng l¹i khi ¸p suÊt hÖ thèng gi¶m. Trong tr­êng hîp cña m¸y nÐn GA -75 th× chÕ ®é lµm viÖc thùc tÕ lµ: Cã t¶i - kh«ng t¶i - cã t¶i - kh«ng t¶i v.v… Kho¶ng chu kú ®­îc ®Æt tr­íc trong ch­¬ng tr×nh ®iÒu khiÓn cña m¸y nÐn lµ 60 phót kÓ tõ lÇn dõng m¸y tr­íc ®ã, nghÜa lµ cø sau mét kho¶ng thêi gian lµ 60 phót m¸y nÐn sÏ tù ®éng dõng hoµn toµn. Tuy nhiªn, nÕu thêi ®iÓm dõng trïng víi thêi ®iÓm m¸y ®ang mang t¶i 100% th× m¸y sÏ lµm viÖc tiÕp tôc cho ®Õn khi ¸p suÊt trong hÖ thèng ®¹t giíi h¹n trªn sau ®ã sÏ dõng. M¸y nÐn sÏ ch¹y l¹i khi ¸p suÊt trong hÖ thèng ®¹t tíi giíi h¹n d­íi. Sau ®©y ta ®¸nh gi¸ c¸c th«ng sè lµm viÖc thùc tÕ cña m¸y nÐn GA -75 trªn giµn b¬m Ðp PPD: B¶ng 3.2: B¶ng ®¸nh gi¸ c¸c th«ng sè thùc tÕ cña tr¹m m¸y nÐn GA - 75 trªn giµn PPD Giµn N¨ng suÊt Ph­¬ng ph¸p ®iÒu chØnh l­u l­îng Giíi h¹n ¸p suÊt (bar) Thêi gian 100% t¶i Thêi gian 0% t¶i lín nhÊt Thêi gian 0% t¶i bÐ nhÊt Thêi ®iÓm dõng m¸y PPD 11,5 m3/ph 0% vµ 100% t¶i 6,98,2 1phót 10 gi©y 5 phót 36 gi©y 2 phót 5 gi©y Chu kú 60 phót C¸c gi¸ trÞ trªn ®­îc x¸c ®Þnh mang tÝnh chÊt t­¬ng ®èi. Tuy nhiªn tõ ®ã ta cã thÓ rót ra mét sè kÕt luËn lµ: sù lµm viÖc cña m¸y kh«ng ®­îc æn ®Þnh. Trong nhiÒu tr­êng hîp khi nhu cÇu tiªu thô khÝ nÐn t¨ng lªn gÇn xÊp xØ kh¶ n¨ng cung cÊp cña m¸y nÐn th× thêi gian m¸y ch¹y 100% t¶i t¨ng lªn vµ thêi gian ch¹y 0% t¶i gi¶m xuèng. ThËm chÝ m¸y ph¶i ch¹y liªn tôc 100% t¶i thËm chÝ ph¶i ch¹y thªm m¸y dù phßng. Trong tr­êng hîp tiªu thô khÝ nÐn cho c¸c nhu cÇu kh¸c nhau t¨ng lªn vµ chu kú chuyÓn tõ 100% t¶i sang 0% t¶i vµ ng­îc l¹i thi theo kinh nghiÖm thùc tÕ ®¹t tíi 20 lÇn/giê. Ph­¬ng ph¸p ®iÒu chØnh l­u l­îng hiÖn ®ang ®­îc sö dông cho m¸y nÐn GA - 75 vµ tÊt c¶ c¸c m¸y nÐn trôc vÝt kh¸c trªn giµn khai th¸c cña vïng má B¹ch Hæ cã mét ­u ®iÓm lµ tiÕt kiÖm n¨ng l­îng. Thêi gian m¸y ch¹y kh«ng t¶i, m¸y chØ tiªu thô mét l­îng c«ng suÊt b»ng 20 - 30% c«ng suÊt ®Þnh møc. Tuy nhiªn, nh­ ®· ph©n tÝch ®èi víi m¸y nÐn trôc vÝt ­ít th× yªu cÇu cña m¸y nÐn lµ lµm viÖc cµng æn ®Þnh cµng tèt. ChÕ ®é lµm viÖc æn ®Þnh sÏ ®¶m b¶o cho chÊt l­îng cung cÊp dÇu b«i tr¬n ®Õn c¸c bÒ mÆt ma s¸t khi lµm viÖc æn ®Þnh, kÐo dµi tuæi thä thiÕt bÞ. Ng­îc l¹i, viÖc chuyÓn ®æi chÕ ®é lµm viÖc liªn tôc còng sÏ ¶nh h­ëng nhiÒu tíi tuæi thä lµm viÖc cña bé phËn truyÒn ®éng b¸nh r¨ng. Do trong ngµnh khai th¸c dÇu khÝ, c¸c qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®­îc tù ®éng ho¸ t­¬ng ®èi cao. C¸c thiÕt bÞ hÇu hÕt ®­îc ®iÒu khiÓn tõ xa qua hÖ thèng truyÒn dÉn d÷ liÖu, ®iÒu khiÓn khÝ ®éng, ®iÖn vµ thuû lùc nªn yªu cÇu cña hÖ thèng cung cÊp khÝ nÐn cho qu¸ tr×nh ®iÒu khiÓn tù ®éng ph¶i rÊt æn ®Þnh vµ liªn tôc. Mét h­ háng dï lµ rÊt nhá cña hÖ thèng cung cÊp ®Òu dÉn ®Õn viÖc dõng cung cÊp khÝ nÐn, sÏ dÉn ®Õn ph¶i dõng toµn giµn ®Æc biÖt lµ ®èi víi giµn b¬m Ðp PPD cã c«ng nghÖ tù ®éng ho¸ 100%. V× vËy ngoµi viÖc ph¶i thùc hiÖn hoµn h¶o viÖc b¶o d­ìng kü thuËt, thiÕt bÞ theo ®óng yªu cÇu cña nhµ chÕ t¹o. Th× viÖc lùa chän chÕ ®é vËn hµnh hîp lý ®Ó ®¶m b¶o cho m¸y lµm viÖc æn ®Þnh, kÐo dµi tuæi thä, gi¶m ®Õn møc thÊp nhÊt nh÷ng trôc trÆc kü thuËt cã thÓ x¶y ra sÏ quan träng h¬n rÊt nhiÒu viÖc duy tr× mét chÕ ®é vËn hµnh tiÕt kiÖm n¨ng l­îng cña m¸y nÐn. Ch­¬ng 4 Tr¹m nÐn ga - 75 4.1. Thµnh phÇn cÊu t¹o vµ nguyªn lý lµm viÖc cña tr¹m m¸y nÐn GA -75 4.1.1 Thµnh phÇn cÊu t¹o cña tram m¸y nÐn GA -75 Tr¹m m¸y nÐn khÝ GA -75 lµ côm thiÕt bÞ cã nhiÖm vô cung cÊp vµ lµm s¹ch khÝ nÐn cho hÖ thèng ®o vµ ®iÒu khiÓn tù ®éng c¸c qu¸ tr×nh c«ng nghÖ cung cÊp khÝ nÐn s¹ch cho hÖ thèng b¬m tr¸m xi m¨ng vµ c¸c môc ®Ých kh¸c. C¸c thµnh phÇn c¬ b¶n cña tr¹m bao gåm: 1. M¸y nÐn khÝ trôc vÝt cã dÇu b«i tr¬n mét cÊp GA - 75 cïng c¸c thiÕt bÞ phô trî kh¸c (b×nh t¸ch vµ chøa dÇu, khÝ, hÖ thèng dÇu, hÖ thèng lµm m¸t, c¸c lo¹i van, v.v...) do h·ng Alas Copco cung cÊp. CÊu t¹o cña phËn nµy ®· ®­îc nªu ë ch­¬ng 3 2. HÖ thèng chøa vµ xö lý khÝ nÐn sau m¸y nÐn. S¬ ®å c«ng nghÖ cña tr¹m m¸y nÐn GA -75. (h×nh 4.1) CÊu t¹o gåm c¸c thµnh phÇn sau: Control panel CP- 801: B¶ng ®iÒu khiÓn. MCCB panel: Tñ ®iÒu khiÓn vµ cÊp nguån. Plexible bellow: èng nèi mÒm xuèng d­íi. PSH 801: Gåm van ®iÖn tõ vµ r¬le ¸p suÊt cã ®iÓm ®Æt lµ + 6,9 bar: Khëi ®éng mang t¶i cho m¸y; + 8,2 bar: ChuyÓn sang kh«ng t¶i vµ dõng m¸y. - PSL 801: Van ®iÖn tõ vµ r¬le ¸p suÊt dïng ®Ó ®iÒu khiÓn m¸y nÐn. ®ang ë chÕ ®é dù phßng vµ s½n sµng lµm viÖc bæ sung khi m¸y ë chÕ ®é lµm viÖc kh«ng cung cÊp ®ñ l­u l­îng hoÆc bÞ sù cè bÊt th­êng. §iÓm ®Æt ®iÒu chØnh nh­ sau: + 6,7 bar: khëi ®éng vµ mang t¶i; + 8,0 bar: chuyÓn kh«ng t¶i vµ dõng m¸y. - AIR RECEIVER (V - 01, ASME): B×nh chøa khÝ nÐn víi thÓ tÝch lµ 3 m3, ¸p suÊt thiÕt kÕ 500 (psi), lµ lo¹i b×nh n»m ngang ®­îc thiÕt kÕ theo tiªu chuÈn ASME. - PSV- 801: Van an toµn cña b×nh chøa khÝ cã gi¸ trÞ ®Æt 12 bar; - PF- 01A, PF- 01B lµ c¸c phin läc tr­íc; - AF- 01A, AF- 01B lµ c¸c phin läc sau; - NC: Van dù phßng; - (PI-801), (PI- 804): §ång hå ®o ¸p suÊt; - DT- 01: Van tù ®éng x¶ chÊt láng trong bÓ chøa; - Air Dryder - FD 260: ThiÕt bÞ sÊy kh« khÝ; - AIR DRYDER - FD 260: lµ lo¹i thiÕt bÞ lµm viÖc theo nguyªn lý lµm l¹nh xuèng nhiÖt ®é b»ng c¸ch trao ®æi nhiÖt víi hÖ thèng lµm l¹nh tuÇn hoµn ë trong kÐt trao ®æi nhiÖt. KhÝ sau khi ®­îc lµm l¹nh sÏ qua b×nh t¸ch láng, phÇn láng ng­ng sÏ ®­îc x¶ tù ®éng ra ngoµi. C¸c th«ng sè cña AIR DRYDER - FD 260: Nhµ s¶n xuÊt: ATLAS COPCO; Modem: FD – 260; KiÓu: Lµm l¹nh; N¨ng suÊt: 12,6 m3/phót; ¸p suÊt ho¹t ®éng lín nhÊt: 13 bar ¸p suÊt ho¹t ®éng hiÖu qu¶: 7 bar §é nhiÖt ng­ng: 30C èng nèi cöa vµo vµ cöa ra: 2 inch §iÖn ¸p: 220 v/ 1 pha/ 50 Hz. C«ng suÊt: 1,2 kw. NhiÖt ®é xung quanh (lín nhÊt): 400C. ChÊt lµm l¹nh: R22. ThiÕt bÞ b¶o vÖ: IPS. C¸c th«ng sè cña bé läc - phin läc tr­íc Nhµ s¶n xuÊt: ATLAS COPCO. Ký hiÖu: DD -295. N¨ng suÊt danh nghÜa khi ¸p suÊt ho¹t ®éng lµ 7 bar: 17,7 m3/phót. ¸p suÊt ho¹t ®éng danh nghÜa: 7 bar. ¸p suÊt ho¹t ®éng lín nhÊt: 16 bar. HiÖu qu¶ - hiÖu suÊt läc: läc t¹p chÊt víi ®­êng kÝnh 1μm vµ hiÖu qu¶ läc ®¹t 99,99 % ¸p suÊt ban ®Çu gi¶m: 0,085 bar. Bé siªu läc - phin läc sau Nhµ s¶n xuÊt: ATLAS COPCO. Ký hiÖu PD – 295. N¨ng suÊt danh nghÜa khi ¸p suÊt ho¹t ®éng lµ 7 bar: 17,7 m3/phót. ¸p suÊt ho¹t ®éng danh nghÜa: 7 bar. ¸p suÊt ho¹t ®éng lín nhÊt: 16 bar. HiÖu qu¶ - hiÖu suÊt läc: läc t¹p chÊt cã ®­êng kÝnh tíi 0,01. HiÖu qu¶ ®¹t 99,9 % C¸c th«ng sè cña van gi¶m ¸p Nhµ s¶n xuÊt: FESTO. Ký hiÖu: MAXIG 1” Lo¹i: LR - 1 – D. N¨ng suÊt: 11,5 m3/phót. ¸p suÊt cho phÐp lín nhÊt: 16 bar. 4.1.2 Yªu cÇu chÊt l­îng ®èi víi khÝ nÐn Kh«ng khÝ nÐn ®­îc cung cÊp cho hÖ thèng ®iÒu khiÓn vµ c¸c thiÕt bÞ dïng khÝ kh¸c cÇn cã c¸c yªu cÇu sau: Kh«ng khÝ nÐn ph¶i s¹ch t¹p chÊt. Kh«ng khÝ nÐn ph¶i kh«. ¸p suÊt cña kh«ng khÝ ph¶i ®óng yªu cÇu. (®iÓm s­¬ng lµ +2 ÷ +8). KhÝ nÐn ®­îc t¹o ra tõ nh÷ng m¸y nÐn khÝ chøa ®ùng nhiÒu chÊt bÈn, ®é bÈn cã thÓ ë nh÷ng møc kh¸c nhau, chÊt bÈn bao gåm: bôi, ®é Èm cña kh«ng khÝ ®­îc hót vµo, chÊt cÆn b· cña dÇu b«i tr¬n vµ truyÒn ®éng c¬ khÝ còng sinh ra nhiÒu chÊt bÈn. Khi qu¸ tr×nh nÐn x¶y ra, nhiÖt ®é khÝ t¨ng lªn cã thÓ g©y ra qu¸ tr×nh «xy ho¸ mét sè phÇn tö. V× vËy khi khÝ nÐn cã chøa chÊt bÈn ®­îc t¶i ®i trong nh÷ng èng dÉn th× sÏ g©y nªn sù ¨n mßn, rØ trong èng vµ c¸c phÇn tö cña hÖ thèng ®iÒu khiÓn. VËy khÝ nÐn ®­îc sö dông trong kü thuËt ph¶i xö lý, møc ®é xö lý tuú thuéc ph­¬ng ph¸p xö lý. Tõ ®ã, x¸c ®Þnh chÊt l­îng khÝ nÐn t­¬ng øng trong tõng tr­êng hîp cô thÓ. KhÝ nÐn ®­îc t¶i tõ m¸y nÐn khÝ gåm nh÷ng chÊt bÈn th«, nh÷ng h¹t bôi, chÊt cÆn b· cña dÇu b«i tr¬n vµ chÊt bÈn sinh ra tõ truyÒn ®éng c¬ khÝ, phÇn lín nh÷ng chÊt nµy ®­îc xö lý trong thiÕt bÞ gäi lµ thiÕt bÞ lµm l¹nh t¹m thêi sau ®ã khÝ nÐn ®­îc ®Èy vµo b×nh ng­ng tô h¬i n­íc, ë ®©y phÇn lín khÝ nÐn Èm bÞ ng­ng tô l¹i. Giai ®o¹n nµy gäi lµ giai ®o¹n xö lý khÝ th«. NÕu nh­ thiÕt bÞ xö lý giai ®o¹n nµy tèt th× khÝ nÐn sau khi xö lý cã thÓ sö dông cho mét sè dông cô cÇm tay, ®å g¸ ®¬n gi¶n dïng khÝ nÐn. 4.1.3. Nguyªn lý lµm viÖc cña tr¹m m¸y nÐn GA -75 Kh«ng khÝ nÐn sau khi ra khái m¸y nÐn ®­îc n¹p vµo b×nh chøa khÝ, tõ b×nh chøa qua phin läc tr­íc PF, råi vµo thiÕt bÞ lµm kh« FD - 260, vµo phin läc sau AF, qua van gi¶m ¸p tíi n¬i tiªu thô. KhÝ còng cã thÓ ®i trùc tiÕp tõ b×nh tíi n¬i tiªu thô mµ kh«ng qua thiÕt bÞ lµm s¹ch vµ ®iÒu chØnh ¸p suÊt. S¬ ®å nguyªn lý lµm viÖc cña tr¹m m¸y nÐn GA-75.(h×nh 4.2) 4.1.4. Nguyªn lý lµm viÖc cña thiÕt bÞ sÊy khÝ FD - 260 4.1.4.1.Giíi thiÖu chung H×nh 4.3: HÖ thèng sÊy kh« khÝ FD -260 FD - 260 lµ lo¹i thiÕt bÞ sÊy khÝ ®Ó t¸ch Èm tõ khÝ nÐn b»ng c¸ch lµm l¹nh kh«ng khÝ tíi gÇn ®iÓm ®ãng b¨ng, ë nhiÖt ®é nµy x¶y ra sù ng­ng tô n­íc vµ dÇu gäi lµ hçn hîp láng condensat. ChÊt ng­ng tô sÏ ®­îc x¶ tù ®éng ra ngoµi, kh«ng khÝ ®­îc lµm Êm lªn tr­íc khi rêi khái b×nh sÊy. Trªn b×nh sÊy lµm l¹nh kh«ng khÝ, thiÕt bÞ ng­ng cã qu¹t lµm m¸t ®­îc ®iÒu khiÓn b»ng ¸p suÊt trong b×nh chøa khÝ. 4.1.4.2. Sù tuÇn hoµn kh«ng khÝ KhÝ nÐn ®i vµo bé trao ®æi nhiÖt kh«ng khÝ - kh«ng khÝ. Trªn ®­êng ®i vµo cã l¾p ®ång hå ®o nhiÖt ®é (06). KhÝ nÐn ®i vµo bé trao ®æi nhiÖt (03) vµ ®­îc lµm m¸t tr­íc bëi kh«ng khÝ kh« l¹nh ®i ra. N­íc vµ dÇu trong khÝ nÐn b¾t ®Çu ng­ng tô. KhÝ sau ®ã ®i qua bé trao ®æi nhiÖt kh«ng khÝ - chÊt lµm l¹nh, ë ®©y chÊt lµm l¹nh bay h¬i vµ lÊy nhiÖt tõ kh«ng khÝ. Kh«ng khÝ ®­îc lµm l¹nh tíi gÇn nhiÖt ®é bay h¬i cña chÊt lµm l¹nh, dÇu vµ n­íc trong khÝ nÐn ng­ng tô nhiÒu h¬n trong khÝ l¹nh sau ®ã ®­îc ®i qua thiÕt bÞ t¸ch (05). Trªn ®­êng dÉn tíi thiÕt bÞ t¸ch cã l¾p ®ång hå ®o nhiÖt ng­ng (07). ë ®©y tÊt c¶ phÇn ng­ng ®­îc x¶ ra ngoµi. Tõ thiÕt bÞ t¸ch (05) khÝ kh« l¹nh ®i qua bé trao ®æi nhiÖt (03), ë ®©y nã ®­îc lµm Êm lªn bëi khÝ ®i vµo víi nhiÖt ®é gÇn 180C, thÊp h¬n nhiÖt ®é khÝ ®i vµo. Sù lµm nãng trung gian khÝ kh« ®· lµm gi¶m kh¶ n¨ng Èm cña nã v× sù ng­ng tô trong hÖ thèng khÝ nÐn kh«ng thÓ x¶y ra cho ®Õn khi khÝ ®­îc lµm l¹nh ®Õn d­íi nhiÖt ®é ë ®iÓm ng­ng tô vµ ®­îc chØ b¸o b»ng ®ång hå (07). 4.1.4.3. Sù tuÇn hoµn cña chÊt lµm l¹nh B×nh chÊt lµm l¹nh cã ¸p suÊt cao, khÝ nµy (R22) ®i qua c¸c èng xo¾n cña bé t¸ch láng (09) råi qua bé ng­ng tô (10) vµ ë ®©y hÇu hÕt chÊt lµm l¹nh bÞ ng­ng tô l¹i. Trªn bé ng­ng tô ®­îc lµm m¸t b»ng kh«ng khÝ bëi qu¹t (11). Qu¹t nµy ®­îc ®iÒu khiÓn (t¾t, më) b»ng r¬le ¸p suÊt (13), qu¹t ®­îc më khi ¸p suÊt ng­ng t¨ng, chÊt lµm l¹nh sau ®ã theo ®­êng èng tËp hîp vÒ b×nh chøa (12). Trªn ®­êng èng vµo b×nh chøa cã g¾n ®ång hå nhiÖt ®é (06). ChÊt láng rêi khái b×nh chøa (12) qua bé läc (04) råi ®ång hå kiÓm tra (16) tíi thiÕt bÞ trao ®æi nhiÖt chÊt lµm l¹nh - chÊt lµm l¹nh tíi van gi·n në tù ®éng (18), ë ®©y chÊt láng gi·n në tíi ¸p suÊt bay h¬i. Trong van gi·n në (18) mét sè chÊt láng lµm l¹nh bay h¬i sÏ lÊy nhiÖt cña b¶n th©n chÊt lµm l¹nh. ChÊt lµm l¹nh ®i vµo thiÕt bÞ trao ®æi nhiÖt kiÓu kh«ng khÝ - chÊt lµm l¹nh (04) råi qua bé trao ®æi nhiÖt chÊt lµm l¹nh - chÊt lµm l¹nh theo ®­êng èng vµo thiÕt bÞ t¸ch láng (09). ThiÕt bÞ t¸ch láng ng¨n kh«ng cho c¸c giät láng ®i vµo b×nh chøa (08) v× chÊt lµm l¹nh Èm, rêi khái m¸y nÐn, qua c¸c èng xo¾n cña bé t¸ch láng vµ lµm bay h¬i c¸c chÊt láng xung quanh. Tõ thiÕt bÞ t¸ch, chÊt khÝ lµm l¹nh sÏ ®i vµo b×nh nÐn chÊt lµm l¹nh. KÝnh kiÓm tra (16) cho phÐp kiÓm tra dßng ch¶y chÊt lµm l¹nh trong ®­êng èng. Khi vËn hµnh b×nh th­êng dßng chÊt láng ph¶i s¸ng s¹ch, nãi chung c¸c bät h¬i sÏ chØ b¸o sù thiÕu hôt chÊt lµm l¹nh hay th«ng b¸o r»ng sù thay ®æi thÊt th­êng cña t¶i cã thÓ lµ nguyªn nh©n cña sù næi bät trong thêi gian ng¾n. ë gi÷a cöa kÝnh kiÓm tra cã bé phËn chØ b¸o ®é Èm, nÕu mµu xanh nghÜa lµ kh«ng cã Èm, nã sÏ chuyÓn sang nöa vµng nÕu chÊt lµm l¹nh cã Èm vµ khi ®ã b×nh sÊy sÏ cÇn ph¶i ®­îc thay thÕ. 4.1.5. HÖ thèng ®iÒu chØnh tù ®éng Van gi·n në tù ®éng (18) cã nhiÖm vô duy tr× nhiÖt ®é bay h¬i gi÷a kho¶ng nhiÖt ®é 10c ®Õn -80c, chóng lµ c¸c gi¸ trÞ nhiÖt ®é xÊp xØ ë giíi h¹n t¶i, kh«ng khÝ æn ®Þnh ë nhiÖt ®é 00c hoÆc lín nhÊt ë kh«ng t¶i, l­îng qu¸ l¹nh ®­îc truyÒn trong thiÕt bÞ t¸ch láng (09), ¸p suÊt ng­ng cÇn ph¶i ®­îc gi÷ kh«ng ®æi ®Ó duy tr× sù lµm viÖc æn ®Þnh cña van gi·n në (18). Bëi vËy trªn b×nh chøa chÊt lµm l¹nh cã g¾n r¬le ¸p suÊt ®iÒu khiÓn (13) ®Ó dõng vµ khëi ®éng qu¹t lµm m¸t (11). S¬ ®å nguyªn lý lµm viÖc cña hÖ thèng sÊy kh« khÝ FD - 260 (H×nh 4.4) 4.2. L¾p ®Æt vµ c¨n chØnh 4.2.1. S¬ ®å l¾p ®Æt vµ c¨n chØnh (h×nh 4.5) H×nh 4.5: S¬ ®å l¾p ®Æt vµ c¸c ®Ò xuÊt l¾p ®Æt Trong ®ã: M¸y nÐn khÝ, ®­îc l¾p trªn sµn v÷ng ch¾c phï hîp víi träng l­îng cña nã. VÞ trÝ van cöa ra cña m¸y nÐn. §­êng èng dÉn khÝ, ®©y lµ chiÒu dµi lín nhÊt nèi gi÷a m¸y vµ b×nh chøa. ChiÒu dµi èng ®­îc tÝnh theo c«ng thøc sau: (4.1) Víi: L: ChiÒu dµi ®­êng èng (m); dP: Tæn thÊt ¸p suÊt lín nhÊt (bar); dP= 0,1 (bar); d: §­êng kÝnh trong cña èng (mm); P: ¸p suÊt ra cña m¸y nÐn (bar); Qc: N¨ng suÊt cña m¸y nÐn khÝ (l/s). 4- Qu¹t th«ng giã, hÖ thèng ch¾n bªn trong vµ c¸nh qu¹t th«ng giã ®­îc l¾p ®Æt theo mét c¸ch mµ bÊt cø sù tuÇn hoµn nµo cña khÝ lµm m¸t ®Õn m¸y nÐn khÝ hoÆc hÖ thèng sÊy kh« khÝ ®Òu ®­îc ng¨n chÆn. VËn tèc khÝ ®Õn hÖ thèng ch¾n ®­îc giíi h¹n ®Õn 5 m/s, tæn thÊt ¸p suÊt lín nhÊt cho phÐp trªn ®­êng èng lµ 50 Pa. Ta cã thÓ tÝnh ®­îc n¨ng suÊt yªu cÇu cña qu¹t giã dùa vµo nhiÖt ®é m¸y nÐn nh­ sau: (4.2) Víi: Qv: N¨ng suÊt yªu cÇu cña qu¹t giã (m3/s); N: C«ng suÊt danh nghÜa cña mot¬ (kw); dT: L­îng t¨ng nhiÖt ®é cña tr¹m m¸y nÐn. 5- èng mÒm; 6- VÞ trÝ b¶ng ®iÒu khiÓn; 7- VÞ trÝ ®­êng d©y c¸p chÝnh; 8- N¬i cung cÊp cho hÖ thèng kh«i phôc n¨ng l­îng ®Çu vµo vµ ra; 9- Phin läc, kiÓu DD. Víi môc ®Ých lµ läc c¸c t¹p chÊt r¾n víi ®­êng kÝnh nhá h¬n 1μm, dÇu nÆng h¬n 0,5 mg/m3. Cã thÓ sö dông lo¹i phin läc PD víi hiÖu qu¶ läc cao nhÊt, läc t¹p chÊt r¾n cã thÓ nhá ®Õn 0,01 lμm vµ dÇu nÆng 0,01 mg/m3; 10- B×nh chøa khÝ nÐn ®­îc l¾p ®Æt ®èi diÖn víi tr¹m m¸y trªn nÒn r¾n ch¾c; L­îng tiªu thô khÝ ®­îc tÝnh theo c«ng thøc sau: (4.3) Trong ®ã: V: Lµ thÓ tÝch khÝ (l); Qc: N¨ng suÊt cña m¸y nÐn khÝ (l/s); P1: ¸p suÊt ®Çu vµo m¸y nÐn khÝ; fmax: Chu kú, th«ng th­êng fmax= 30 s; dP: Tæn thÊt ¸p suÊt (bar); T1: NhiÖt bªn trong m¸y nÐn khÝ (0K); T0: NhiÖt ®é b×nh chøa khÝ nÐn (0K). 11- §­êng èng phô cña thiÕt bÞ sÊy khÝ; 12- èng ng­ng; 13- Van phô cña thiÕt bÞ sÊy kh« khÝ; 14- VÞ trÝ cña èng chøa n­íc lµm m¸t. Tr¹m m¸y nÐn GA - 75 lµ lo¹i thiÕt bÞ ®­îc l¾p ®Æt theo mét côm, tøc lµ m¸y nÐn, b×nh t¸ch, c¸c ®­êng èng, hÖ thèng lµm m¸t khÝ nÐn, hÖ thèng sÊy kh« ®­îc l¾p r¸p theo mét côm, côm nµy ®· ®­îc n¬i s¶n xuÊt tÝnh to¸n vµ l¾p r¸p hoµn chØnh, tÊt c¶ côm ®­îc ®Æt lªn mét ®Õ m¸y vµ chuyÓn tíi n¬i l¾p ®Æt. Do ®Æc tÝnh cña tæ hîp m¸y nÐn nh­ vËy nªn phÇn l¾p ®Æt m¸y t¹i n¬i sö dông lµ viÖc chuÈn bÞ nÒn mãng m¸y vµ c¨n chØnh l¹i m¸y tr­íc khi ®­a vµo ho¹t ®éng. 4.2.2. ChuÈn bÞ vÞ trÝ vµ l¾p ®Æt bÖ m¸y Sau khi x¸c ®Þnh kÝch th­íc ®Õ m¸y vµ chuÈn bÞ c¸c dông cô cÇn thiÕt ta tiÕn hµnh c¸c b­íc sau: - §­a côm m¸y tíi l¾p ®Æt vµ ®Æt vµo vÞ trÝ ®· ®­îc x¸c ®Þnh tr­íc trªn nÒn m¸y; - C¨n chØnh th¨ng b»ng cho bÖ m¸y b»ng §iv«; - Trong qu¸ tr×nh c¨n chØnh, bÖ m¸y sÏ ®­îc n©ng h¹ th«ng qua miÕng chªm vµ vÝt ®iÒu chØnh vµ ®Õ m¸y sÏ ®­îc di chuyÓn sang hai bªn th«ng qua kÝch vÝt ®iÒu chØnh c¹nh; - Trong qu¸ tr×nh l¾p ®Æt ph¶i lu«n thËn träng vµ an toµn; - Di chuyÓn c¸c thiÕt bÞ nhÑ nhµng, tr¸nh lµm h­ háng ren cña vÝt ®iÒu chØnh; - C¸c vÝt ®iÒu chØnh ph¶i ®­îc b«i mì vµ th¸o l¾p dÔ dµng. 4.2.3. C¨n chØnh th¨ng b»ng cho m¸y nÐn Dän s¹ch nh÷ng chÊt b¸m dÝnh trªn bÒ mÆt ®Õ m¸y vµ nÒn m¸y nh­ bôi bÈn, dÇu mì, s¬n v.v... do nh÷ng chÊt b¸m dÝnh nµy lµm mÊt ®i sù chÝnh x¸c khi l¾p ®Æt. Tuy nhiªn, kh«ng ®­îc dïng c¸c dông cô lµm mÊt ®i bÒ mÆt tiÕp xóc chç ®Õ m¸y vµ nÒn m¸y nh­ dòa, giÊy gi¸p. C¨n chØnh th¨ng b»ng chiÒu réng vµ chiÒu dµi cho th©n m¸y b»ng dông cô c¨n chØnh nh­ §iv«. C¸c bul«ng nÒn kh«ng ®­îc b¾t chÆt lóc nµy. §Çu tiªn ta n©ng th©n m¸y lªn vµ c¨n chØnh th¨ng b»ng trªn c¸c ph­¬ng, ph©n bè t¶i träng ®Òu lªn c¸c bul«ng nÒn. VÆn c¸c bul«ng nÒn víi mét lùc siÕt nhÑ ®Ó gi÷ æn ®Þnh, kh«ng ®­îc dïng lùc siÕt ®Ó c¨n chØnh th¨ng b»ng cho m¸y. Sau khi l¾p ®Æt m¸y lªn bÖ ®ì, siÕt nhÑ bul«ng nÒn sau ®ã ta tiÕn hµnh b­íc kiÓm tra. 4.2.4. KiÓm tra l¹i toµn bé Sau khi hoµn thµnh c¸c b­íc trªn ta tiÕn hµnh kiÓm tra l¹i toµn bé c¸c th«ng sè cña m¸y nÐn GA - 75. NÕu nh­ ®¹t th× coi nh­ m¸y ®· l¾p ®Æt xong, nÕu kh«ng ®¹t th× ph¶i tiÕn hµnh l¹i c¸c b­íc trªn ®Õn khi ®¹t ®­îc c¸c chØ tiªu vÒ kü thuËt. Khi ®· ®¹t c¸c th«ng sè vÒ kü thuËt ta tiÕn hµnh siÕt c¸c bul«ng nÒn l¹i. 4.3.C¸c th«ng sè c¬ b¶n vµ qu¸ tr×nh vËn hµnh m¸y nÐn Ga - 75 4.3.1. C¸c th«ng sè c¬ b¶n B¶ng 4.1: C¸c th«ng sè cña m¸y nÐn khÝ GA - 75 M¸y nÐn khÝ GA - 75 STT C¸c th«ng sè c¬ b¶n Gi¸ trÞ §¬n vÞ 1 Lo¹i m¸y M¸y nÐn trôc vÝt mét cÊp 2 N¨ng suÊt 11,5 m3/ph 3 ¸p suÊt lín nhÊt 9,75 bar 4 ¸p suÊt lµm viÖc thùc tÕ 8,2 bar 5 §iÖn ¸p 380/3/50 v/pha/Hz 6 C«ng suÊt 75 kw 7 NhiÖt ®é lín nhÊt cho phÐp cña khÝ ra khái van ra 110 0C 8 NhiÖt ®é bÐ nhÊt cña khÝ n¹p 49 0C 9 NhiÖt ®é lín nhÊt cña khÝ n¹p 0 0C 10 KÝch th­íc 2000*850*2000 mm 11 Khèi l­îng 1550 kg 12 §éng c¬ dÉn ®éng §éng c¬ ®iÖn ABB KiÓu M2A SMC250 13 Sè vßng quay cña trôc chñ ®éng 2975 Vßng/ph 14 L­u l­îng dÇu 29 lÝt 15 Lo¹i dÇu sö dông / ChØ sè ®é nhít bÐ nhÊt ISO UG 68 / 65 16 Khíp nèi R¨ng 17 Bé truyÒn trung gian CÆp b¸nh r¨ng ¨n khíp 18 Gi¸ trÞ ®Æt cña van an toµn cña b×nh t¸ch 12 bar 19 ¸p suÊt duy tr× bÐ nhÊt cña b×nh t¸ch 4 bar 20 ChÊt lµm m¸t Kh«ng khÝ 21 NhiÖt ®é lín nhÊt cho phÐp cña æ ®ì 95 0C 4.3.2. VËn hµnh tr¹m m¸y nÐn khÝ GA -75 §Ó thuËn tiÖn cho viÖc øng dông vµ xem xÐt c¸c th«ng sè kü thuËt khi vËn hµnh tr¹m m¸y nÐn khÝ th× ta ph¶i xem xÐt vµ n¾m b¾t c¸c th«ng sè kü thuËt cña c¸c hÖ thèng sau: - S¬ ®å c«ng nghÖ; - HÖ thèng dÇu b«i tr¬n; - HÖ thèng lµm m¸t; - HÖ thèng sÊy khÝ; - HÖ thèng ®iÒu khiÓn; - KiÓm tra tr­íc khi m¸y nÐn vµo ho¹t ®éng. 4.3.2.1. Tr­íc khi khëi ®éng - KiÓm tra t×nh tr¹ng kü thuËt cña gi¸ ®ì m¸y nÐn, ®éng c¬ vµ c¸c hÖ thèng phô trî; - KiÓm tra t×nh tr¹ng kü thuËt c¸c thiÕt bÞ ®iÖn nh­ nguån ®iÖn, æ ®iÖn, cÇu dao xem chóng cã ®¹t c¸c th«ng sè vÒ an toµn còng nh­ s½n sµng lµm viÖc tèt; - KiÓm tra tñ ®iÒu khiÓn, c¸c r¬le vµ c¸c gi¸ trÞ ®Æt cho m¸y; - KiÓm tra c¸c ®­êng èng dÉn, ®­êng èng x¶; - KiÓm tra møc dÇu: møc dÇu ph¶i n»m trong d¶i mµu xanh cña cöa kÝnh kiÓm tra; - KiÓm tra, lµm s¹ch, söa ch÷a phin läc khÝ (AF) nÕu cÇn. 4.3.2.2. Khëi ®éng - CÊp nguån cho tñ: ®Ìn LED ph¶i s¸ng. Th«ng b¸o dßng ch÷ “ compressor off” xuÊt hiÖn; - Më van AV; - §ãng van x¶ láng Dma - NhÊn nót khëi ®éng “I”: M¸y nÐn b¾t ®Çu lµm viÖc tù ®éng vµ ®Ìn LED s¸ng nhÑ. Sau 10 gi©y khëi ®éng, m¸y nÐn b¾t ®Çu mang t¶i. Th«ng b¸o trªn b¶ng chØ thÞ thay ®æi tõ “AUTO UNLOADED” sang “AUTO LOADED”. 4.3.2.3. Trong khi lµm viÖc - Theo dâi møc dÇu khi lµm viÖc cã t¶i, møc dÇu ph¶i ë trong giíi h¹n mµu xanh, nÕu møc dÇu ë giíi h¹n thÊp h¬n th× ph¶i nhÊn nót “O”, ®îi ®Õn khi m¸y nÐn dõng vµ c¾t nguån cÊp. Sau ®ã ®æ thªm dÇu vµo b×nh dÇu theo møc quy ®Þnh; - KiÓm tra phin läc khÝ qua bé chØ b¸o, nÕu bÈn th× ph¶i dõng m¸y nÐn vµ lµm s¹ch nã; - KiÓm tra bé chØ thÞ, xem xÐt c¸c ®Ìn tÝn hiÖu cã chØ b¸o hay kh«ng, Ên nót MORE ®Ó gäi c¸c th«ng tin vÒ c¸c ®iÒu kiÖn lµm viÖc hiÖn t¹i cña m¸y nÐn, bao gåm: + Tr¹ng th¸i ®iÒu khiÓn m¸y nÐn: tù ®éng hay b»ng tay, t¹i chç hay tõ xa; + Tr¹ng th¸i cña r¬le khëi ®éng hay dõng cña m¸y nÐn ( On hay Off); + ¸p suÊt kh«ng t¶i lín cho phÐp; + Sù chªnh ¸p trªn b×nh t¸ch; + NhiÖt ®é cña c¸c phÇn tö ra khái m¸y nÐn; + Tr¹ng th¸i cña r¬le qu¸ t¶i b¶o vÖ ®éng c¬ m¸y nÐn vµ qu¹t giã cã b×nh th­êng hay kh«ng; + Tæng sè giê lµm viÖc qu¸ t¶i. *Khi ®iÒu khiÓn m¸y b»ng tay - Ch¹y kh«ng t¶i b»ng tay: Ên nót “UNLOADED”, ®Ìn LED t¾t vµ cã dßng th«ng b¸o “ MANUAL UNLOADED” ®­îc hiÖn trªn b¶ng chØ thÞ; - Ch¹y cã t¶i b»ng tay: Ên nót “LOAD” ®Ìn LED s¸ng nhÑ. LÖnh “LOAD” kh«ng ¶nh h­ëng ®Õn m¸y nÐn trong ®iÒu kiÖn cã t¶i, nh­ng nã sÏ chuyÓn m¸y nÐn sang lµm viÖc tù ®éng trùc tiÕp nghÜa lµ m¸y nÐn sÏ mang t¶i nÕu ¸p suÊt hÖ thèng gi¶m xuèng thÊp h¬n møc trong ch­¬ng tr×nh ®· cµi ®Æt s½n. - Khëi ®éng b»ng tay: Trong chÕ ®é tù ®éng, bé ®iÒu chØnh h¹n chÕ sè lÇn khëi ®éng cña ®éng c¬. NÕu m¸y nÐn dõng b»ng tay, nã ph¶i ®­îc khëi ®éng l¹i b»ng tay chØ sau Ýt nhÊt 6 phót sau lÇn khëi ®éng cuèi cïng. 4.3.2.4. Dõng m¸y - NhÊn nót “O” ®Ìn LED t¾t, cã th«ng b¸o “PROGRAMED STOP” ®­îc hiÓn thÞ, khi ®ã m¸y nÐn ch¹y kh«ng t¶i 30 gi©y sau ®ã sÏ dõng l¹i. - §Ó dõng m¸y trong tr­êng hîp khÈn cÊp Ên nót “S3” ®Ìn LED b¸o ®éng sÏ nh¸y. Sau khi tiÕn hµnh söa ch÷a xong më nót b»ng c¸ch quay nã ng­îc chiÒu kim ®ång hå vµ Ên nót “RESET” tr­íc khi khëi ®éng l¹i. Th«ng b¸o “ALL CONDITIONSARE OK” ®­îc ®­a ra th× nhÊn phÝm “ MENU” vµ “MAIN” th× tiÕp tôc ®ãng van ra AV vµ t¾t nguån, më van x¶ láng Dma. S¬ ®å b¶ng ®iÒu khiÓn cña tr¹m m¸y nÐn khÝ GA-75-10 (H×nh 4.6) Hình 4.6: Bộ điều khiển Elektronikon II: Bảng 4.2: Bảng điều khiển trạm máy nén khí GA-75. CÁC PHÍM CHỨC NĂNG, NÚT BẤM VÀ ĐÈN TÍN HIỆU Vị trí Tên gọi Chức năng 1 Nút tắt Ấn nút này để dừng MNK. Lúc đó đèn LED 8 sẽ tắt. MNK sẽ dừng sau 30s. 2 Nút khởi động Ấn nút này để chạy MNK. Lúc này đèn LED 8 sẽ sáng, báo hiệu bộ điều khiển đang vào chế độ làm việc tự động. Đèn LED 8 sẽ tắt sau khi ngắt tải MNK bằng tay. 3 Màn hình Để hiển thị các thông báo về trạng thái vận hành của MNK, nhắc nhở các dịch vụ bảo dưỡng hoặc các lỗi (nếu có) của hệ thống. 4 Phím chuyển lên, xuống Dùng để dịch chuyển theo chiều dọc trên màn hình để hiển thị các thông số trạng thái làm việc của hệ thống hoặc các danh mục lệnh khác. 5 Phím tạo bảng Dùng để lựa chọn hiển thị các thông số kỹ thuật theo chiều mũi tên nằm ngang. Chỉ những mũi tên hướng về bên phải mới có thể truy cập để thay đổi. 6 Đèn LED báo nguồn Báo hiệu nguồn điện ở hệ thống. Đèn sáng là hệ thống đang được cấp điện. 7 Đèn LED cảnh báo chung Khi đèn sáng là có sự cảnh báo về công tác bảo dưỡng kỹ thuật hoặc một bộ phận cảm biến nào đó trục trặc hoặc tình trạng “Shut dow” cần phải giải trừ. Đèn LED này sẽ sáng nhấp nháy nếu bộ cảm biến có chức năng “Shut dow” bị trục trặc hoặc sau khi ấn nút dừng khẩn cấp S3. 8 Đèn LED báo chế độ vận hành tự động Đèn này sáng báo hiệu bộ điều khiển đang tự động điều khiển sự hoạt động của MNK. MNK đang chạy có tải, không tải, dừng hoặc khởi động lại căn cứ trên mức tiêu thụ khí nén và các giới hạn đã được xác lập trong chương trình điều khiển. 9 Các phím chức năng(F1,F2,F3) Các phím này để điều khiển và lập chương trình hoạt động cho hệ thống MNK. 10 Dấu hiệu cảnh báo Ký hiệu: 11 Dấu hiệu vận hành tự động Ký hiệu: 12 Dấu hiệu điện áp nguồn Ký hiệu: S3 Nút dừng khẩn cấp Dùng để dừng MNK ngay lập tức trong trường hợp có sự cố. Sau khi đã khắc phục hư hỏng, mở nút này bằng cách kéo nó ra. Bé ®iÒu khiÓn Elektronikon II ®­îc l¾p ®Æt ë tÊm panel phÝa trªn, bªn ph¶i cña mÆt tr­íc tr¹m m¸y nÐn khÝ GA-75, lµm c¸c nhiÖm vô sau: Tù ®éng ®iÒu khiÓn m¸y nÐn: Bé ®iÒu khiÓn duy tr× ¸p suÊt cña hÖ thèng n»m trong ph¹m vi ¸p suÊt ®· ®­îc cµi ®Æt tr­íc b»ng c¸ch tù ®éng cho m¸y nÐn khÝ n¹p t¶i hoÆc ng¾t t¶i. Mét sè th«ng sè cµi ®Æt cña m¸y nÐn nh­ ¸p suÊt n¹p t¶i, ¸p suÊt ng¾t t¶i, thêi gian ngõng m¸y tèi thiÓu vµ sè lÇn khëi ®éng tèi ®a cña ®éng c¬ chÝnh lµ nh÷ng th«ng sè c¬ b¶n cña m¸y nÐn. Bé ®iÒu khiÓn sÏ dõng m¸y ®Ó gi¶m sù tiªu hao n¨ng l­îng ®iÖn vµ sÏ tù ®éng khëi ®éng l¹i khi ¸p suÊt cña hÖ thèng gi¶m ®Õn gi¸ trÞ ¸p suÊt cÇn mang t¶i. Trong tr­êng hîp thêi gian ch¹y kh«ng t¶i qu¸ ng¾n, m¸y sÏ ch¹y liªn tôc. B¶o vÖ m¸y nÐn khÝ: NÕu nhiÖt ®é khÝ ra cña khÝ nÐn v­ît qu¸ nhiÖt ®é cho phÐp (®· ®­îc cµi ®Æt), m¸y nÐn khÝ sÏ ng­ng ho¹t ®éng. Sù cè nµy ®­îc hiÓn thÞ trªn mµn h×nh. M¸y nÐn còng ng­ng ho¹t ®éng khi Motor chÝnh M1 hay Motor qu¹t M2 bÞ qu¸ t¶i. NÕu nhiÖt ®é khÝ ra cña côm nÐn v­ît qu¸ gi¸ trÞ cµi ®Æt nh­ng thÊp h¬n gi¸ trÞ ngõng m¸y, ®iÒu nµy sÏ ®­îc hiÓn thÞ ®Ó c¶nh b¸o cho ng­êi vËn hµnh tr­íc khi nhiÖt ®é lªn tíi gi¸ trÞ ngõng m¸y. Theo dâi c¸c bé phËn chÝnh cña m¸y ®Ó phôc vô chÕ ®é b¶o tr×: Bé ®iÒu khiÓn liªn tôc theo dâi giê lµm viÖc cña m¸y ®Ó ®èi chiÕu víi tuæi thä cña dÇu b«i tr¬n, läc dÇu, bé t¸ch nhít, läc giã v.v… Nh÷ng th«ng sè nµy sÏ ®­îc ®èi chiÕu víi c¸c gi¸ trÞ ®· ®­îc cµi ®Æt, nÕu chóng v­ît qu¸ giíi h¹n, trªn mµn h×nh sÏ hiÓn thÞ th«ng b¸o cho ng­êi vËn hµnh ph¶i b¶o tr×, thay thÕ nh÷ng bé phËn ®­îc chØ ®Þnh. CH¦¥NG 5 TÝNH TO¸N lùa chän thiÕt bÞ Ðp khÝ trªn giµn msp-8 5.1. Ph­¬ng ph¸p tÝnh to¸n c¸c th«ng sè Trong ®iÒu kiÖn giµn, viÖc ®¸p øng nhu cÇu sö dông khÝ nÐn lµm nguån nu«i vµ cung cÊp cho hÖ thèng ®iÒu khiÓn tù ®éng, khi ®ßi hái viÖc lùa chän m¸y mãc, thiÕt bÞ cho phï hîp víi tõng ®iÒu kiÖn lµm viÖc lµ rÊt khã. Khi cã rÊt nhiÒu lo¹i m¸y ®Ó chóng ta lùa chän vµ ®­a vµo ho¹t ®éng, nh­ng mäi chñng lo¹i ®Òu cã nh÷ng ­u ®iÓm vµ nh÷ng h¹n chÕ nhÊt ®Þnh. V× thÕ tr¸ch nhiÖm chóng ta lµ ph¶i tÝnh to¸n vµ lùa chän chñng lo¹i nµo cho phï hîp víi n¬i lµm viÖc vµ cã thÓ gi¶m ®­îc h¹n chÕ cña m¸y cµng nhiÒu cµng tèt. §Ó thùc hiÖn c«ng viÖc nµy, ®ßi hái chóng ta ph¶i n¾m v÷ng c¸c th«ng sè vµ c¸c ®Æc tÝnh cña tõng lo¹i, ®Ó tõ ®ã ph©n tÝch, tÝnh to¸n chóng vµ xem lo¹i nµo phï hîp nhÊt ®Ó ®¸p øng nhu cÇu ®· ®Æt ra cho khÝ nÐn vµ ®­a vµo ho¹t ®éng. Lóc ®ã míi ®¹t ®­îc hiÖu qu¶, n¨ng suÊt cao còng nh­ tuæi thä cña chóng lín. Trong c«ng t¸c nghiªn cøu ®Ó ®­a mét chñng lo¹i m¸y mµ tÝnh ­u viÖt cña nã cao, phï hîp víi ®iÒu kiÖn lµm viÖc, ®ã lµ mét vÊn ®Ò hÕt søc quan träng mµ chóng ta ph¶i chó ý vµ ®i s©u vµo c«ng viÖc tÝnh to¸n ®Ó n¾m v÷ng chóng. Do c¸c yªu cÇu ®Æt ra cho m¸y nÐn, cã thÓ nãi r»ng kiÓu m¸y nÐn khÝ trôc vÝt cã dÇu b«i tr¬n lµ lo¹i m¸y nÐn cã nhiÒu ­u ®iÓm nhÊt so víi c¸c lo¹i m¸y nÐn kh¸c cïng lµm viÖc trªn giµn khoan, khai th¸c. Do chuyÓn ®éng tÞnh tiÕn cña piston ®­îc thay thÕ b»ng chuyÓn ®éng quay cña roto, nªn m¸y nÐn trôc vÝt cã thÓ lµm viÖc víi sè vßng quay cao vµ do vËy cã thÓ gi¶m khèi l­îng vµ kÝch th­íc, còng do cÊu t¹o nh­ vËy nªn m¸y nÐn trôc vÝt kh«ng cã dao ®éng vÒ l­u l­îng. Lo¹i m¸y nÐn nµy hoµn toµn c©n b»ng nªn kh«ng cÇn ph¶i cã ®Õ ®Æc biÖt, do kh«ng cã van vµ xecm¨ng nªn m¸y nÐn cã tuæi thä cao tin cËy khi lµm viÖc so víi m¸y nÐn piston. Vµ mét ®iÒu quan träng lµ m¸y nÐn trôc vÝt ®¬n gi¶n khi b¶o d­ìng kü thuËt vµ cã thÓ lµm viÖc ë chÕ ®é tù ®éng. 5.2. Tính toán năng suất khí nén yêu cầu N¨ng suÊt nÐn lµ l­îng khÝ nÐn ®­îc trong mét kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh, ®­îc tÝnh bëi c«ng thøc sau: (m3/ph) (5.1) Trong ®ã: - zi: Sè l­îng thiÕt bÞ dïng khÝ thø i. - qi: L­îng tiªu thô khÝ nÐn cho mét m¸y thø i. - αi: HÖ sè sö dông ®ång thêi cña thiÕt bÞ dïng khÝ thø i. α = 1 ÷ 0,85 nÕu chØ cã Ýt thiÕt bÞ zi <10 α = 0,85 ÷ 0,75 nÕu zi = 10 ÷ 30 α = 0,75 ÷ 0,65 nÕu zi >30 - ψ: HÖ sè t¨ng l­îng khÝ nÐn khi thiÕt bÞ dïng khÝ ®· bÞ cò háng. ψ = 1,1 ÷ 1,2 - k: HÖ sè kÓ ®Õn tæn thÊt khÝ nÐn ë chç èng nèi. k = 1,2. - n: Sè nhãm thiÕt bÞ dïng khÝ cïng lo¹i. - ΔV: Tæn thÊt l­îng khÝ nÐn trªn ®­êng èng dÉn chÝnh tõ m¸y nÐn khÝ tíi n¬i sö dông khÝ. ΔV= 1,5. L (m3/ph) Víi: L: Lµ chiÒu dµi ®­êng èng (km). L = 500 (m) = 0,5 (km) 1,5 (m3/ph/km): Lµ tæn thÊt trªn 1 km chiÒu dµi èng Sè nhãm thiÕt bÞ n = 5 - nhãm 1: Lµ nhãm c¸c van Mim (22 c¸i). q1= 0,1 m3/ph. (Sè van Mim ®ang ho¹t ®äng trªn giµn: 15 c¸i cßn 7 c¸i ë chÕ ®é dù phßng) - nhãm 2: Lµ nhãm c¸c van shut - down (10 c¸i). q2= 0,15 m3/ph. - nhãm 3: Lµ nhãm thiÕt bÞ ®o thuéc b×nh ®o (2 c¸i). q3= 1,5 m3/ph. - nhãm 4: Lµ nhãm thiÕt bÞ ®o thuéc b×nh t¸ch (1 c¸i). q4= 1,5 m3/ph. - nhãm 5: Lµ nhãm thiÕt bÞ ®o thuéc b×nh 100 m3 (1 c¸i). q5=2,0 m3/ph Tæng thiÕt bÞ sö dông khÝ lµ 34 do vËy ta cã c¸c th«ng sè tÝnh to¸n chän nh­ sau: - α = 0,65 - ψ = 1,2 - k = 1,2 - ΔV= 1,5 x0,5 = 0,75 m3/ph Do vËy, ta tÝnh ®­îc n¨ng suÊt tÝnh to¸n cña giµn MSP – 8, ë chÕ ®é lµm viÖc tèi ®a lµ: V = 0,65.1,2.1.2.(22.0,1+10.0,15+2.1,5+1.5+2)+0,75 = 10,3(m3/ph) MÆt kh¸c, V = 10,3 (m3/ph) chÝnh lµ l­u l­îng khÝ nÐn yªu cÇu. NÕu ta lùa chän m¸y nÐn khÝ GA - 75 th× n¨ng suÊt nÐn khÝ cña m¸y lµ 11,5 (m3/ph), nh­ vËy VtÝnh to¸n < Vthùc tÕ. Nh­ vËy: lùa chän m¸y nÐn khÝ GA - 75 lµ phï hîp víi thùc tÕ giµn MSP - 8 nµy. 5.3. Tính toán áp suất yêu cầu TÝnh to¸n ¸p suÊt yªu cÇu dùa vµo c«ng thøc sau: (5.2) Víi: Ptmnk: ¸p suÊt tÝnh to¸n m¸y nÐn khÝ. Ptbdk: ¸p suÊt mµ thiÕt bÞ dïng khÝ yªu cÇu, th«ng th­êng Ptbdk= Pmax. ∆P: Tæn thÊt ¸p suÊt trªn ®­êng èng dÇu tõ m¸y nÐn ®Õn thiÕt bÞ dïng khÝ. Th«ng th­êng ∆P= λ.L.Pmnk Víi: L = 0,5 (km). λ = 0,05 (tæn thÊt trªn 1km ®­êng èng) §èi víi m¸y nÐn khÝ GA - 75 sö dông trªn giµn MSP - 8 th× cung cÊp cho c¸c thiÕt bÞ tù ®éng nh­: van Mim, van shut - down, thiÕt bÞ ®o l­u l­îng, ¸p suÊt, nhiÖt ®é trªn c¸c b×nh ®o, t¸ch vµ b×nh 100 m3, ¸p suÊt lín nhÊt cña c¸c thiÕt bÞ vµo kho¶ng 8,5 (bar), do ®ã: ∆P = 0,05.0,5.8,5 = 0,2 (bar) Do ®ã: (bar) So s¸nh víi ¸p suÊt lín nhÊt cña m¸y nÐn khÝ GA - 75 lµ 9,75 (bar) th× viÖc lùa chän m¸y nÐn khÝ nµy lµ phï hîp víi yªu cÇu cña giµn MSP - 8. Tõ hai th«ng sè Vtmnk vµ Ptmnk ta chän ®­îc m¸y nÐn khÝ GA -75 -10 víi c¸c th«ng sè Vmnk ≥ V vµ Pmnk ≥ P §Ó hiÓu râ c¸c th«ng sè ®ã ta cã thÓ ¸p dông c¸c ph­¬ng ph¸p tÝnh to¸n trªn m¸y nÐn trôc vÝt GA - 75 - 10. Trong c«ng viÖc tÝnh to¸n c¸c th«ng sè cña m¸y th× còng cã mét vµi th«ng sè mµ nhµ thiÕt kÕ ®· chän s½n vµ cã thÓ thay thÕ ®­îc. - Sè r¨ng trôc chÝnh Z1 = 12; - Sè r¨ng trôc phô Z2 = 18. Hai th«ng sè cña sè r¨ng trôc chÝnh vµ trôc phô nh­ vËy lµ rÊt phï hîp, v× sè r¨ng cµng lín th× thÓ tÝch hót, nÐn cña mét vßng quay sÏ nhá, dÉn ®Õn l­u l­îng m¸y thÊp. Vµ cã mét ®iÒu quan träng lµ sè r¨ng trôc chÝnh vµ trôc phô kh«ng b»ng nhau nh­ thÕ sÏ dÉn ®Õn hiÖu suÊt tèt h¬n. Sè vßng quay (n): ®©y lµ lo¹i m¸y nÐn trôc vÝt mét cÊp cã dÇu b«i tr¬n vµ ¸p suÊt ®Çu ra cña m¸y nµy vµo kho¶ng 10 (bar), ë chÕ ®é lµm viÖc ®Þnh møc lµ 8,2 (bar). V× thÕ ®Ó ®¸p øng ¸p suÊt vµ l­u l­îng ®ßi hái nhÊt thiÕt ph¶i chän ®éng c¬ ba pha kh«ng ®ång bé cã sè vßng quay lµ n = 2975 (vßng/phót) §Ó phôc vô cho tr¹m m¸y nÐn GA - 75 - 10 vµ ®Ó ®¶m b¶o l­u l­îng cña m¸y ®· ®Ò ra (Q = 11,5 (m3/phót)). V× thÕ nhµ thiÕt kÕ ®· chän lo¹i ®éng c¬ ®Ó dÉn ®éng cho m¸y nÐn GA - 75 lµ lo¹i ®éng ®éng c¬ ®iÖn 3 pha cã hiÖu ABB kiÓu M2ASMC cã hiÖu ®iÖn thÕ U = 250(v) c­êng ®é dßng ®iÖn I = 40A víi tÇn sè f = 50 Hz vµ c«ng suÊt vµo m¸y lµ N= 89,8 KW. NhiÖt ®é cña m¸y nÐn mµ nhµ thiÕt kÕ ®· ®Æt ra T= 400C. 5.4. X¸c ®Þnh n¨ng suÊt vµ c«ng suÊt m¸y nÐn khÝ theo kÕt cÊu - Víi mét sè th«ng sè c¬ b¶n cña m¸y nÐn nh­ sau: + §­êng kÝnh trôc vÝt D = 270 mm; + ChiÒu dµi phÇn cã r¨ng cña trôc vÝt l = 900 mm; + Sè r¨ng trôc chñ ®éng Z1 = 12 (r¨ng); + Sè r¨ng trôc bÞ ®éng Z2 = 18 (r¨ng). Do vËy: ¸p dông c«ng thøc tÝnh diÖn tÝch ch©n r¨ng trôc chñ ®éng vµ trôc bÞ ®éng, ta cã A1 = 0,0657.D2 , do dã: A1 = 0.0657.2702 = 4789,53 (mm2) A2 = 0,0594.D2, do ®ã: A2 = 0,0594.2702 = 4330,26 (mm2) n1 = 2975 (vßng/phót) - N¨ng suÊt lý thuyÕt cña m¸y nÐn khÝ N¨ng suÊt lý thuyÕt cña m¸y nÐn khÝ ®­îc tÝnh nh­ sau: (m3/phót) (5.3) Trong ®ã: A1: Lµ diÖn tÝch tiÕt diÖn vu«ng gãc trôc roto, ë gi÷a hai r¨ng vÝt trôc roto chñ ®éng, (m2); A2: Lµ diÖn tÝch tiÕt diÖn vu«ng gãc víi trôc roto ë gi÷a hai r¨ng vÝt trôc bÞ ®éng, (m2); L: ChiÒu dµi phÇn roto cã vÝt, (mm); Z1: Sè r¨ng trôc vÝt chñ ®éng; n1 : Lµ tèc ®é quay cña roto vÝt chñ ®éng (vßng/phót). Víi m¸y nÐn khÝ cã ®­êng ngoµi vÝt lµ D1 ta cã ®¹i l­îng phô trî: vµ θ,: lµ hÖ sè phô thuéc vµo h×nh d¹ng profin r¨ng cña trôc vÝt, víi θ, = 0.1343 Tõ ®ã ta cã n¨ng suÊt lý thuyÕt cña m¸y lµ: (5.4) V = 0,1251.0,1343.0,273.12.2975 = 11,8 (m3/phót) N¨ng suÊt thùc tÕ cña m¸y nÐn khÝ trôc vÝt theo sù kiÓm chøng thùc tÕ cña nhµ s¶n suÊt th× n¨ng suÊt thùc tÕ cña m¸y nÐn GA - 75 - 10 lµ 11,5 m3/phót. Do vËy n¨ng suÊt lý thuyÕt tÝnh theo kÕt cÊu cña m¸y nÐn phï hîp víi m¸y GA - 75. C«ng suÊt (N) lµ c«ng suÊt tiªu hao ®Ó nÐn vµ truyÒn khÝ ®­îc tÝnh theo c«ng thøc sau: V× qu¸ tr×nh nÐn ®­îc xem lµ qu¸ tr×nh nÐn lµ ®¼ng nhiÖt, khi ®ã: (kW) (5.5) Víi: Q: n¨ng suÊt hót cña m¸y (m3/s), víi Q = 11,5 (m3/phót) = 0,192 (m3/s) P1, P2: ¸p suÊt ®Çu (hót) vµ ¸p suÊt cuèi (®Èy) (N/m2). Th«ng th­êng ta chän ¸p suÊt ®Çu hót b»ng ¸p suÊt khÝ quyÓn, do ®ã: P1 = 1(atm) = 1,013 (bar) = 101300 (N/m2) P2 = 9,75 (bar) = 975000 (N/m2) da.n: hiÖu suÊt ®¼ng nhiÖt. m: hiÖu suÊt c¬ khÝ do ma s¸t. Víida.n. m = 0,5 ÷ 0,6. Khi ®ã: N= 73,4 (kW) Khi kiÓm tra gi¸ trÞ thùc ta thÊy c«ng suÊt cña m¸y nÐn N = 73,4 kw cã thÓ t­¬ng ®èi phï hîp víi c«ng suÊt ®éng c¬ Ndc = 75 kW. V× khi c«ng suÊt cña ®éng c¬ truyÒn cho m¸y nÐn kh«ng thÓ ®¹t ®­îc hiÖu suÊt 100% ®­îc mµ nã ph¶i th«ng qua hép gi¶m tèc vµ cÆp b¸nh r¨ng nghiªng nªn c«ng suÊt cña m¸y nÐn chØ cßn l¹i lµ 73,4 kW. §iÒu nµy phï hîp víi c«ng viÖc tÝnh to¸n. HÖ sè nÐn bªn ngoµi cña m¸y nÐn Víi ¸p suÊt Pv = P1= 1,013 (bar). Pr = P2= 9,75 (bar). (1bar = 100 000 N/m2) HÖ sè nÐn bªn trong cña m¸y nÐn Gi¶ sö hiÖu suÊt lín nhÊt cña m¸y nÐn ®¹t ®­îc khi ë chÕ ®é lµ th× khi ®ã P2 = Pnt , ®©y chÝnh lµ kÕt qu¶ cña viÖc kh¾c phôc nh­îc ®iÓm cña m¸y nÐn trôc vÝt, ë tr­êng hîp nµy sù mÊt m¸t cho sù qu¸ nÐn hay kh«ng nÐn lµ kh«ng cã (tøc lµ kh«ng tiªu phÝ n¨ng l­îng m¸y nÐn) lóc ®ã: Tû sè truyÒn Khi ®ã, ta cã: (vßng/phót) Vµ: So víi gi¸ trÞ thùc th× sè vßng quay trôc phô rÊt hîp lý. V× sè r¨ng trôc chñ ®éng Z1 = 12, vµ sè r¨ng trôc bÞ ®éng Z2 = 18, cho nªn sè vßng quay cña trôc bÞ ®éng chØ b»ng 2/3 sè vßng quay trôc chñ ®éng. §iÒu ®ã chøng tá th«ng sè trªn ®¹t yªu cÇu. KÕt luËn: C¸c kÕt qu¶ trªn ®· lµm râ ®­îc gi¸ trÞ tÝnh to¸n cña c¸c th«ng sè vµ khi kiÓm nghiÖm l¹i víi c¸c gi¸ trÞ thùc cña m¸y th× ®· ®¹t yªu cÇu mµ phÇn tÝnh to¸n c¸c th«ng sè ®Ó chän ra ®­îc lo¹i m¸y GA - 75 nµy lµ chÝnh x¸c. Ph­¬ng ph¸p tÝnh to¸n nµy cã thÓ ¸p dông cho viÖc tÝnh to¸n vµ kiÓm nghiÖm cho thùc tÕ mét giµn khai th¸c ®Ó chän lo¹i m¸y nÐn phï hîp. CH¦¥NG 6 AN TOµN TRONG L¾P §ÆT, VËN HµNH, B¶O D¦ìng vµ söa ch÷a m¸y nÐn khÝ Trong qu¸ tr×nh sö dông m¸y nÐn khÝ, c«ng t¸c an toµn lao ®éng vµ an toµn thiÕt bÞ lµ v« cïng quan träng. §Ó ®¶m b¶o c«ng t¸c nµy c¸c c«ng nh©n cÇn ph¶i nghiªm chØnh chÊp hµnh kû luËt lao ®éng vµ s¶n xuÊt. Thùc hiÖn tèt c¸c quy ®Þnh, quy tr×nh an toµn lao ®éng. Ng­êi thî vËn hµnh trªn c¸c giµn khoan lu«n ph¶i chó ý ®Õn mäi t×nh huèng vµ biÕt c¸c t×nh huèng xö lý. V× lµm viÖc trªn giµn khoan gåm c¸c thiÕt bÞ dÔ ch¸y næ nªn c«ng t¸c phßng chèng ch¸y næ rÊt quan träng. Tr­íc khi khëi ®éng vµ sau khi dõng m¸y ph¶i kiÓm tra l¹i tÊt c¶. VËy ®Ó an toµn ®èi víi ng­êi vµ thiÕt bÞ gåm c¸c yªu cÇu sau: ChØ cho phÐp ng­êi vËn hµnh m¸y nÐn khÝ tõ 18 tuæi trë lªn. Cã ®ñ n¨ng lùc søc khoÎ. §­îc ®µo t¹o ®óng chuyªn m«n. Cã tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cao. ViÖc vËn hµnh còng nh­ söa ch÷a m¸y nÐn khÝ ph¶i tu©n theo chØ dÉn cña tµi liÖu kü thuËt kÌm theo cña c¸c nhµ s¶n xuÊt vµ chÕ t¹o. Ng­êi vËn hµnh tr¹m nÐn khÝ ph¶i n¾m râ ®­îc: S¬ ®å nguyªn lý cña c¸c thiÕt bÞ trªn giµn; S¬ ®å ®­êng èng dÉn; S¬ ®å l¾p ®Æt, vÞ trÝ l¾p ®Æt cña c¸c dông cô kiÓm tra, ®o l­êng; KÕt cÊu nguyªn lý cña tr¹m tù ®éng; H­íng dÉn vÒ an toµn khi vËn hµnh thiÕt bÞ; Cã biÖn ph¸p phßng ngõa sù cè vµ kh¾c phôc nh÷ng h­ háng ph¸t sinh; Kh«ng ®­îc vËn hµnh khi trªn ®­êng vµo cña m¸y nÐn khÝ cã thÓ cã khÝ g©y ch¸y, hoÆc c¸c hçn hîp dÔ ch¸y kh¸c. Còng nh­ tr¹m ®Æt gÇn nguån nhiÖt cña c¸c m¸y kh¸c. Trong tr¹m kh«ng ®­îc cho phÐp ®Ó c¸c thïng x¨ng, dÇu, axeton vµ c¸c chÊt dÔ ch¸y næ kh¸c. §èi víi m¸y nÐn khÝ: Ph¶i ®­îc vËn hµnh theo tµi liÖu ®· ®­îc h­íng dÉn kü thuËt; ThiÕt bÞ ®iÖn ph¶i ®­îc nèi ®Êt; Khi söa ch÷a ph¶i c¾t ®iÖn vµ treo b¶ng: “CÊm ®ãng ®iÖn”; TÊt c¶ c¸c chi tiÕt quay ph¶i cã n¾p che ch¾n hoÆc l­íi b¶o vÖ; Ph¶i theo dâi khi m¸y ch¹y thö; Khi m¸y ®ang ho¹t ®éng, kh«ng ®­îc söa ch÷a dï lµ nhá nhÊt; Kh«ng ®­îc lau chïi khi m¸y ®ang lµm viÖc; Ph¶i gi÷ m¸y lu«n lu«n s¹ch sÏ, kh¾c phôc mäi sù cè rß rØ dÇu nhít b«i tr¬n; Kh«ng ®­îc dïng x¨ng, axeton ®Ó lau chïi m¸y mãc. ChØ cho phÐp dïng dÇu Diezen ®Ó lau chïi lµm s¹ch chi tiÕt. C¸c chi tiÕt m¸y mãc thiÕt bÞ ph¶i ®­îc kiÓm tra ®Þnh kú hµng n¨m, hµng quý; Ph¶i cã biÖn ph¸p phßng ch¸y, ch÷a ch¸y kÞp thêi. 6.1. C«ng t¸c an toµn khi l¾p ®Æt tr¹m m¸y nÐn khÝ GA - 75 Tr­íc khi l¾p ®Æt tr¹m m¸y nÐn khÝ, ta cÇn xem xÐt kü c¸c th«ng sè cña m¸y. Khi l¾p ®Æt vµ c¨n chØnh tr¹m m¸y, ng­êi l¾p ®Æt ph¶i cã tr×nh ®é vµ chuyªn m«n vÒ l¾p ®Æt, nh÷ng phÇn kh«ng ®­îc ®Ò cËp trong phÇn h­íng dÉn th× ng­êi l¾p ®Æt ph¶i liªn hÖ víi n¬i cung cÊp ®Ó t×m hiÓu cô thÓ vÒ ®Æc tÝnh vµ c¸ch l¾p ®Æt. TÊt c¶ nh÷ng ng­êi lµm viÖc trùc tiÕp víi m¸y ph¶i ®­îc trang bÞ b¶o hé phï hîp, tr¸nh g©y tæn th­¬ng cho c¬ thÓ vµ ¶nh h­ëng ®Õn søc kháe. Th«ng th­êng th× ng­êi l¾p ®Æt vµ vËn hµnh ®­îc trang bÞ g¨ng tay, quÇn ¸o b¶o hé, ñng, mò, kÝnh b¶o hé. ®Æc biÖt khi lµm viÖc ë m«i tr­êng cã khÝ ®éc h¹i th× ph¶i ®­îc trang bÞ m¹t n¹ phßng ®éc, thiÕt bÞ chèng ån còng cÇn ®­îc chó ý ®Ó tr¸nh ¶nh h­ëng ®Õn thÝnh gi¸c. Trong tr­êng hîp m¸y nÐn ®­îc l¾p ngoµi trêi th× ph¶i cã mµn che ch¾n thÝch hîp. Khi l¾p ®Æt ng­êi l¾p ®Æt ph¶i kiÓm tra c¸c tÊm ch¾n vµ mÆt bÝch dïng ®Ó ch¾n vµ b¶o vÖ c¸c ®­êng èng, chi tiÕt m¸y tr¸nh sù x©m nhËp cña n­íc, c¸t, bôi,v.v... vµo trong chi tiÕt vµ hÖ thèng ®ã. Ph¶i gi÷ nguyªn c¸c thiÕt bÞ b¶o vÖ cho ®Õn khi thiÕt bÞ ®­îc c¨n chØnh xong th× míi th¸o c¸c thiÕt bÞ c¨n chØnh ra. M¸y ph¶i ®­îc l¾p ®Æt trong m«i tr­êng th«ng tho¸ng, sau khi l¾p ®Æt xong cÇn thu dän c¸c phÇn phÕ th¶i (tói ®ùng, hép xèp, mÆt bÝt b¶o vÖ) tr¸nh vøt bõa b·i lµm mÊt mü quan vµ g©y bôi bÈn « nhiÔm m«i tr­êng. 6.2. Quy t¾c chung vÒ an toµn khi vËn hµnh Khi vËn chuyÓn, l¾p ®Æt, b¶o d­ìng cã thÓ gÆp nh÷ng rñi ro, v× vËy ng­êi vËn hµnh ph¶i n¾m v÷ng c¸c ®Þnh chung vÒ an toµn nh­ sau: - C¸c phô tïng thay thÕ nªn dïng ®óng h·ng cña nhµ chÕ t¹o m¸y nÐn, ngoµi ra khi sö dông c¸c thiÕt bÞ kh¸c ph¶i tham kh¶o ý kiÕn h·ng chÕ t¹o m¸y nÕu kh«ng sÏ g©y ra sù cè vÒ kü thuËt, thËm chÝ lµm h­ h¹i m¸y; - TÊt c¶ c¸c m¸y mãc khi l¾p ®Æt ph¶i tÝnh to¸n ®Õn ®é an toµn vµ kh«ng lµm « nhiÔm m«i tr­êng; - Nguån ®iÖn cÊp cho ®éng c¬ ph¶i cã thiÕt bÞ che ch¾n vµ b¶o vÖ tr¸nh bÞ rß rØ ®iÖn ra m«i tr­êng, c¸c nót ®iÒu khiÓn ph¶i lµ hîp chÊt c¸ch ®iÖn tèt; - C¸c thiÕt bÞ c¶nh b¸o ph¶i ®­îc l¾p t¹i vÞ trÝ dÔ ph¸t hiÖn nhÊt vµ cã thÓ ®­îc t¾t më bëi thiÕt bÞ ®iÒu khiÓn tõ xa; - C¸c bé phËn m¸y nÐn trong khi ho¹t ®éng mµ nhiÖt ®é lµm viÖc lín h¬n 700C hoÆc thÊp h¬n -100C th× ph¶i cã thiÕt bÞ b¶o vÖ ®Ó ng­êi vËn hµnh tr¸nh tiÕp xóc trùc tiÕp víi thiÕt bÞ nµy; - TÊt c¶ c¸c hÖ thèng lµm viÖc ë chÕ ®é ¸p suÊt thÊp ph¶i cã thiÕt bÞ b¶o vÖ tr¸nh sù t¨ng ¸p qu¸ giíi h¹n; - C¸c lç th«ng khÝ, c¸c lç x¶ khÝ, ®­êng x¶ chÊt th¶i v.v... ph¶i dÉn dÕn nh÷ng n¬i an toµn v× b¶n th©n chóng khi tiÕp xóc víi m«i tr­êng sÏ rÊt nguy hiÓm cho ng­êi vµ trang thiÕt bÞ. Ngoµi ra ta cÇn ph¶i chó ý khi x¶ c¸c chÊt cÆn tõ b×nh t¸ch vµ thiÕt bÞ t¸ch láng thµnh phÇn cÆn cã chøa c¶ dÇu nªn ta ph¶i tÝnh to¸n ®Õn hiÖn t­îng loang dÇu khi x¶ chÊt th¶i. - Khi sö dông m¸y nÐn cÇn hÕt søc chó ý ®Õn thêi kú b¶o d­ìng m¸y, tr¸nh tr­êng hîp sö dông qu¸ thêi gian cho phÐp, ngoµi ra ph¶i ph¸t hiÖn nh÷ng trôc trÆc nhá vµ söa ch÷a ngay khi chóng xuÊt hiÖn, ®Ó tr¸nh nh÷ng t×nh huèng nguy hiÓm vµ lµm h­ h¹i m¸y. 6.3. C«ng t¸c an toµn khi sö dông m¸y nÐn khÝ TÊt c¶ nh÷ng ng­êi vËn hµnh m¸y ph¶i ®­îc trang bÞ nh÷ng thiÕt bÞ b¶o vÖ c¸c bé phËn trªn c¬ thÓ nh­: m¾t, tai, ®Çu v.v... nh­ g¨ng tay, mò b¶o hé, kÝnh, ñng, c¸c thiÕt bÞ chèng ån. Kh«ng ®­îc ®Õn gÇn c¸c bé phËn quay khi ®ang mÆc quÇn ¸o b¶o hé réng, tãc dµi, cã ®å trang søc. Khi m¸y lµm viÖc lu«n xem xÐt vµ ®iÒu chØnh c¸c th«ng sè kü thuËt phï hîp víi yªu cÇu cña m¸y. §iÒu chØnh møc dÉn dÇu tíi th©n m¸y cho phï hîp vµ ®iÒu chØnh ¸p suÊt, nhiÖt ®é trªn ®­êng èng dÉn, b«i tr¬n. * Nh÷ng c«ng t¸c an toµn khi chuÈn bÞ ®­a m¸y vµo ho¹t ®éng: - Kh«ng ®­îc phÐp söa ch÷a hay b¶o d­ìng khi m¸y lµm viÖc. Trong tr­êng hîp cã hai thiÕt bÞ song song cïng lµm chung mét chøc n¨ng vµ mét trong hai thiÕt bÞ nµy lµ thiÕt bÞ phô trî th× míi cho phÐp söa ch÷a hay b¶o d­ìng khi m¸y ®ang lµm viÖc. - Nh÷ng bÒ mÆt nh­ roto, c¸c thiÕt bÞ lµm viÖc trong ®iÒu kiÖn nhiÖt ®é cao, trong khi m¸y ®ang lµm viÖc th× nªn tr¸nh tiÕp xóc víi chóng, trõ tr­êng hîp ta mang c¸c thiÕt bÞ phï hîp, ngay c¶ khi m¸y ngõng ho¹t ®éng th× còng kh«ng nªn tiÕp xóc tr­íc 3 - 5 giê. - M¸y nÐn kh«ng nªn ®Ó ho¹t ®éng bªn ngoµi m«i tr­êng mµ kh«ng cã thiÕt bÞ che ch¾n b¶o vÖ. - Mçi m¸y nÐn ®­îc thiÕt kÕ riªng ®Ó phï hîp víi ®iÒu kiÖn m«i tr­êng cña mçi n¬i theo yªu cÇu ng­êi sö dông nªn khi thay ®æi ®iÒu kiÖn ho¹t ®éng theo c¸c th«ng sè kh¸c víi thiÕt kÕ ban ®Çu th× ta nªn tham kh¶o ý kiÕn cña nhµ s¶n xuÊt. - Khi m¸y ®ang ho¹t ®éng, nÕu cã hiÖn t­îng khãi ë vïng nµo th× cÇn ph¶i dõng m¸y ngay vµ t×m nguyªn nh©n, th«ng th­êng th× khãi ®­îc sinh ra do c¸c chi tiÕt bÞ qu¸ nãng vµ do sù cä s¸t gi÷a phÇn quay vµ phÇn tÜnh. - Khi thÊy bÒ mÆt chi tiÕt hay bé phËn thiÕt bÞ nµo ®ã v­ît qu¸ nhiÖt ®é cho phÐp, ta cÇn dõng m¸y vµ chê Ýt nhÊt 15 phót tr­íc khi dïng c¸c thiÕt bÞ ®Ó më vµ kiÓm tra chóng. - Chó ý ®Õn c¸c vïng x¶ chÊt th¶i tõ c¸c b×nh t¸ch, n¬i x¶ ph¶i xa m¸y nÐn vµ xa vïng lµm viÖc. 6.4. C«ng t¸c an toµn khi b¶o d­ìng vµ söa ch÷a m¸y nÐn khÝ Trong qu¸ tr×nh th¸o l¾p bÊt kú bé phËn nµo cña m¸y nÐn khÝ chóng ta ph¶i tuyÖt ®èi tu©n thñ c¸c nguyªn t¾c sau: - HiÓu biÕt vÒ ®Æc tÝnh m¸y nÐn vµ c¸c th«ng sè cña m¸y nÐn; - N¾m v÷ng c¸c quy ®Þnh vÒ an toµn. Ng­êi ®­îc ph©n c«ng s÷a ch÷a, b¶o qu¶n m¸y nÐn ph¶i lµ ng­êi cã ®ñ phÈm chÊt sau: - §­îc ®µo t¹o vµ hiÓu biÕt vÒ m¸y nÐn trôc vÝt; - N¾m ®­îc c¸c quy t¾c vÒ an toµn vµ phßng chèng c¸c rñi ro trong qu¸ tr×nh söa ch÷a; - N¾m ®­îc tÊt c¸c ®Æc tÝnh kü thuËt, quy tr×nh vËn hµnh, söa ch÷a lo¹i m¸y nÐn GA -75; - §­îc ®µo t¹o vÒ c¸ch th¸o l¾p m¸y nÐn GA -75; - HiÓu biÕt vÒ c¸c thiÕt bÞ kiÓm so¸t vµ ®iÒu khiÓn tr¹m m¸y nÐn; - TÊt c¶ nh÷ng ng­êi vËn hµnh, b¶o d­ìng vµ söa ch÷a ph¶i ®­îc trang bÞ c¸c thiÕt bÞ phßng hé phï hîp cho c¬ thÓ, th«ng th­êng ph¶i ®éi mò b¶o hé, g¨ng tay, ñng, kÝnh v.v... Khi lµm viÖc gÇn n¬i qu¸ ån ph¶i trang bÞ thiÕt bÞ gi¶m ån. - Khi mÆc ¸o réng, tãc dµi kh«ng ®­îc ®Õn gÇn c¸c bé phËn quay. Tu©n thñ c¸c quy ®Þnh chung vÒ an toµn lao ®éng khi lµm viÖc. Kh«ng ®­îc söa ch÷a, b¶o d­ìng khi m¸y ®ang lµm viÖc, trõ tr­êng hîp cã hai thiÕt bÞ m¾c song song cïng lµm mét chøc n¨ng th× ta míi ®­îc phÐp söa ch÷a khi m¸y ®ang lµm viÖc. - X¶ hÕt c¸c khÝ vµ chÊt láng ®éc h¹i tÝch tr÷ trong c¸c bé phËn m¸y tr­íc khi ®­a vµo söa ch÷a, b¶o d­ìng. CÇn ®¶m b¶o r»ng m¸y ®· ®­îc c¸ch ly víi c¸c thiÕt bÞ nh­ thiÕt bÞ cã chøa nguån ®iÖn, b×nh t¸ch chøa khÝ nÐn v.v... Ph¶i gi÷ cho m¸y ë tr¹ng th¸i kho¸ tøc lµ kh«ng thÓ quay hay di chuyÓn khi ®­a m¸y vµo söa ch÷a nh»m ng¨n chÆn c¸c tai n¹n x¶y ra. - Khi m¸y ngõng ®Ó söa ch÷a ph¶i ng¾t cÇu dao vµ t¾t nguån ®iÖn vµo ®éng c¬ ®Ó ®¶m b¶o ch¾c ch¾n m¸y kh«ng thÓ ho¹t ®éng khi ®ang söa ch÷a. - Kh«ng söa ch÷a m¸y nÐn khi c¸c thiÕt bÞ bé phËn cña m¸y nÐn cßn qu¸ nãng nh­ trôc roto, ®­êng èng v.v... M¸y ph¶i ngõng lµm viÖc Ýt nhÊt 3 giê míi ®­îc söa ch÷a, tr­êng hîp ®Æc biÖt th× ph¶i cã thiÕt bÞ b¶o vÖ ®Æc biÖt míi ®­îc söa ch÷a khi m¸y ®ang cßn nãng. - Gi¶m ¸p suÊt trong c¸c thiÕt bÞ vµ xö lý hÕt khÝ ®éc cã chøa trong c¸c bé phËn m¸y nÐn tr­íc khi ®­a c¸c chi tiÕt vµo söa ch÷a (nh­ x¶ b»ng khÝ N2). - Khi më m¸y ®Ó söa ch÷a ph¶i dïng c¸c thiÕt bÞ che ch¾n ®Ó tr¸nh c¸c chÊt bÈn x©m nhËp vµo m¸y. - Khi th¸o l¾p bÊt cø bé phËn nµo ph¶i chó ý s¾p xÕp theo thø tù th¸o vµ m· sè ghi trªn c¸c chi tiÕt, tr¸nh ®Ó lÉn lén v× khi l¾p dÔ dÉn ®Õn nhÇm lÉn (ph­¬ng ph¸p nµy ®Æc biÖt cÇn ®èi víi c¸c miÕng chªm). - Khi cä röa c¸c bÒ mÆt, tr¸nh dïng c¸c dung m«i dÔ b¾t löa, nÕu tr­êng hîp ®Æc biÖt th× cÇn ph¶i cÈn thËn, sau khi tÈy röa c¸c chi tiÕt b»ng ho¸ chÊt ta dïng kh«ng khÝ ®Ó thæi s¹ch c¸c khÝ cßn sãt l¹i. Tèt nhÊt khi tÈy röa c¸c chi tiÕt b»ng dung m«i ta nªn lµm ë n¬i th«ng tho¸ng, tr¸nh ¶nh h­ëng ®éc h¹i cho c¬ thÓ. - Khi dïng khÝ cã ¸p suÊt cao ®Ó lau chïi, cä röa c¸c chi tiÕt ph¶i ®eo kÝnh b¶o hé tr¸nh ®Ó h­ h¹i m¾t. - Tr­íc khi l¾p r¸p, kiÓm tra ph¶i ch¾c ch¾n r»ng c¸c chi tiÕt ®· ®­îc söa ch÷a hoµn thiÖn kh«ng cßn khuyÕt tËt vµ bÊt cø sù sai sãt nµo trong chi tiÕt ®ã. - KiÓm tra c¸c ®Öm lµm kÝn vµ thay thÕ c¸c ®Öm ®· h­ háng, c¸c bul«ng ®­îc ®­îc xiÕt chÆt b»ng Clª ph¶i ®¹t c¸c gi¸ trÞ vÒ lùc theo yªu cÇu khi söa ch÷a hay b¶o d­ìng xong. Tr­íc khi khëi ®éng ta nªn quay vµi vßng trôc roto ®Ó kiÓm tra l¹i lÇn cuèi c¸c chi tiÕt ®­îc l¾p r¸p vµ söa ch÷a, ®¶m b¶o r»ng chóng ®· ®­îc l¾p ®óng c¸ch vµ chÝnh x¸c, ®iÒu nµy dÔ nhËn biÕt b»ng c¸ch khi quay trôc roto c¸c bé phËn lµm viÖc ªm, kh«ng cã tiÕng va ®Ëp kim lo¹i, kh«ng cã hiÖn t­îng kÑt. KÕt luËn Qu¸ tr×nh nghiªn cøu, häc tËp t¹i tr­êng §¹i häc Má- §Þa ChÊt ®Æc biÖt lµ 3 n¨m häc tËp chuyªn m«n t¹i Khoa DÇu KhÝ, sau khi kÕt thøc ®ît thùc tËp tèt nghiÖp, thu thËp vµ nghiªn cøu tµi liÖu t¹i XÝ nghiÖp Liªn doanh DÇu KhÝ Vietsovpetro, t«i ®· cè g¾ng hÕt m×nh ®Ó hoµn thµnh b¶n ®å ¸n nµy. MÆc dï gÆp nhiÒu khã kh¨n vÒ tµi liÖu vµ hiÓu biÕt vÒ kiÕn thøc thùc tÕ nh­ng t«i ®· cè g¾ng vµ nç lùc hÕt m×nh ®Ó hoµn thµnh b¶n ®å ¸n nµy, ®¶m b¶o chÊt l­îng cao nhÊt nh»m trang bÞ cho b¶n th©n nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n nhÊt vÒ chuyªn m«n vµ mét th¸i ®é lµm viÖc nghiªm tóc tr­íc khi kÕt thóc khãa häc vµ ra c«ng t¸c t¹i c¬ së. §Ó hoµn thµnh ®å ¸n nµy t«i ®· sö dông c¸c tµi liÖu, sè liÖu thùc tÕ thu thËp ®­îc trong häc tËp, c¸c gi¸o tr×nh chuyªn m«n cña c¸c thÇy gi¸o trong bé m«n cung cÊp trong qu¸ tr×nh häc tËp vµ nghiªn cøu, cïng víi c¸c tµi liÖu mµ c¬ quan t«i ®· thùc tËp cung cÊp. Cïng víi sù cè g¾ng, nç lùc cña b¶n th©n t«i vµ ®­îc sù gióp ®ì tËn t×nh cña c¸c c¸n bé, c«ng nh©n ®ang c«ng t¸c t¹i XÝ nghiÖp Liªn doanh DÇu KhÝ Vietsopetro, c¸c thÇy c« gi¸o trong bé m«n ThiÕt BÞ DÇu KhÝ vµ C«ng Tr×nh, ®Æc biÖt lµ sù chØ b¶o tËn t×nh cña thÇy gi¸o h­íng dÉn Lª §øc Vinh. Cuèi cïng, t«i xin c¶m ¬n nhµ tr­êng, Khoa DÇu khÝ, Bé m«n ThiÕt BÞ DÇu KhÝ vµ C«ng Tr×nh, thÇy gi¸o h­íng dÉn, c¸c c¸n bé c«ng nh©n viªn c¬ quan thùc tËp vµ b¹n bÌ ®· t¹o ®iÒu kiÖn gióp ®ì t«i trong qu¸ tr×nh häc tËp, thùc tËp vµ lµm ®å ¸n tèt nghiÖp.