Đồ án Thiết kế ly hợp xe khách

LÅÌI NOÏI ÂÁÖU Ngaìy nay, våïi nãön cäng nghiãûp phaït triãøn ngaìy caìng hiãûn âaûi, caïc nhu cáöu trong lao âäüng vaì cuäüc säúng cuía con ngæåìi caìng âæåüc náng cao. Váún âãö váûn chuyãøn haìng hoïa, âi laûi cuía con ngæåìi laì mäüt trong nhæîng nhu cáöu ráút cáön thiãút. Ä tä laì mäüt loaûi phæång tiãûn ráút phaït triãøn vaì phäø biãún trãn thãú giåïi vaì åí Viãût Nam hiãûn nay âãø âaïp æïng cho nhu cáöu âoï. Trong caïc loaûi ätä, xe khaïch laì phæång tiãûn chuí yãúu duìng âãø chuyãn chåí ngæåìi våïi khoaíng caïch tæång âäúi daìi. Laì mäüt sinh viãn ngaình âäüng læûc, viãûc tçm hiãøu, nghiãn cæïu, tênh toaïn vaì thiãút kãú caïc bäü pháûn, cuûm maïy, chi tiãút trong xe khaïch laì ráút thiãút thæûc vaì bäø êch. Trong khuän khäø giåïi haûn cuía mäüt âäö aïn män hoüc, em âæåüc giao nhiãûm vuû thiãút kãú vaì tênh toaïn ly håüp xe khaïch. Cäng viãûc naìy âaî giuïp cho em bæåïc âáöu laìm quen våïi cäng viãûc thiãút kãú maì em âaî âæåüc hoüc åí træåìng âãø æïng duûng cho thæûc tãú, âäöng thåìi noï coìn giuïp cho em cuîng cäú laûi kiãún thæïc sau khi âaî hoüc caïc män lyï thuyãút træåïc âoï. Dæåïi sæû hæåïng dáùn táûn tçnh cuía tháöy giaïo Lã Vàn Tuûy vaì sæû näø læûc cuía baín thán, sau mäüt khoaíng thåìi gian cho pheïp em âaî hoaìn thaình âæåüc âäö aïn cuía mçnh. Vç bæåïc âáöu tênh toaïn thiãút kãú coìn ráút båî ngåî cho nãn khäng traïnh khoíi nhæîng sai soït, nháöm láùn. Do váûy, em ráút mong caïc tháöy thäng caím vaì chè baío thãm âãø em âæåüc hoaìn thiãûn hån trong quaï trçnh hoüc táûp cuía mçnh. Hoìa Khaïnh, ngaìy thaïng nàm 2010 Sinh viãn thæûc hiãûn Phan Thãú Âæïc CÄNG DUÛNG, YÃU CÁÖU VAÌ CAÏC THÄNG SÄÚ KYÎ THUÁÛT CHO TRÆÅÏC: CÄNG DUÛNG: Âäö aïn män hoüc Tênh toaïn vaì thiãút kãú Ätä nhàòm giuïp cho sinh viãn hiãøu roî hån vãö män hoüc. Tæì âoï sinh viãn tæìng bæåïc xáy dæûng cho mçnh mäüt phæång phaïp tênh toaïn thiãút kãú ätä. Theo nhiãûm vuû âæåüc giao trong âäö aïn naìy, sinh viãn phaíi tênh toaïn vaì thiãút kãú ly håüp xe khaïch. Nhæ váûy sau khi laìm xong âäö aïn, sinh viãn âaî nàõm âæåüc phæång phaïp tênh toaïn caïc cå cáúu cuía ly håüp vaì dáùn âäüng ly håüp trãn cå såí xaïc âënh caïc thäng säú, caïc caïch tênh mäüt caïch håüp lyï dæûa theo caïc taìi liãûu âaî hoüc vaì caïc taìi liãûu khaïc coï liãn quan. Nhåì âoï, sinh viãn coï âæåüc mäüt phæång phaïp tênh toaïn, læûa choün vaì tham khaío riãng cuía mçnh âãø tênh toaïn thiãút kãú caïc pháön khaïc cuía ätä. Vç thãú, âäö aïn män hoüc laì mäüt pháön khäng thãø thiãúu trong caïc män hoüc vãö ätä âäúi våïi sinh viãn ngaình âäüng læûc. Ngoaìi ra noï coìn laì mäüt taìi liãûu bäø êch âäúi våïi nhæîng ngæåìi laìm cäng taïc kyî thuáût vãö ngaình ätä. YÃU CÁÖU: Khi laìm âäö aïn män hoüc naìy, sinh viãn cáön phaíi nàõm væîng caïc kiãún thæïc âaî hoüc cuía män hoüc Tênh toaïn vaì thiãút kãú Ätä vaì caïc män hoüc khaïc coï liãn quan. Hçnh thæïc, näüi dung thuyãút minh vaì caïc baín veî phaíi tuán thuí âuïng theo quy âënh cuía bäü män âãö ra. Sinh viãn phaíi hoaìn thaình âäö aïn naìy âuïng tiãún âäü vaì âuïng thåìi gian quy âënh. Nãúu khäng thæûc hiãn âuïng sinh viãn seî khäng âæåüc baío vãû. CAÏC THÄNG SÄÚ KYÎ THUÁÛT CHO TRÆÅÏC: Theo nhiãûm vuû cuía âäö aïn âæåüc giao, ta coï caïc thäng säú kyî thuáût âæåüc cho theo baíng sau: Baíng 1.1. Caïc thäng säú kyî thuáût xe khaïch STT Tãn thäng säú Kyï hiãûu Giaï trë Âån vë 1 Loaûi xe Xe khaïch 2 Troüng læåüng toaìn bäü 105000 N 3 Loaûi âäüng cå Xàng 4 Cäng suáút cæûc âaûi 115 KW 5 Säú voìng quay æïng våïi cäng suáút cæûc âaûi 2600 Voìng/phuït 6 Momen cæûc âaûi 440 N.m 7 Säú voìng quay æïng våïi mämen cæûc âaûi 1600 Voìng/phuït 8 Tè säú truyãön säú 1 7,5 9 Tè säú truyãön säú cao (6) 5,5 10 Täúc âäü cæûc âaûi cuía xe 100 km/h 11 Baïn kênh baïnh xe 0,45 m 12 Hãû säú caín låïn nháút cuía âæåìng 0.24 CHOÜN LOAÛI LY HÅÜP VAÌ PHÆÅNG PHAÏP DÁÙN ÂÄÜNG CHOÜN LOAÛI LY HÅÜP Ly håüp laì mäüt trong nhæîng cuûm chuí yãúu cuía ätä maïy keïo. Ly håüp duìng âãø näúi truûc khuyíu âäüng cå våïi hãû thäúng truyãön læûc, âãø truyãön mä men quay âæåüc ãm dëu vaì càõt truyãön âäüng âãún hãû thäúng truyãön læûc âæåüc nhanh choïng, dæït khoaït. Ngoaìi ra ly håüp coìn laì cå cáúu an toaìn cho hãû thäúng truyãön læûc nãúu hãû thäúng truyãön læûc bë quaï taíi. Ngaìy nay trãn Ätä sæí duûng caïc loaûi ly håüp sau âáy: Ly håüp ma saït : Truyãön mämen quay bàòng caïc bãö màût ma saït . Ly håüp thuyí læûc : Truyãön mämen quay bàòng cháút loíng. Ly håüp âiãûn tæì : Truyãön mämen quay nhåì taïc duûng cuía træåìng nam chám âiãûn. Trong âoï ly håüp ma saït âæåüc sæí duûng nhiãöu hån caí vç coï nhæîng æu âiãøm näøi báût so våïi hai loaûi ly håüp kia cuû thãø laì : Thæï nháút: Do truyãön mämen quay bàòng caïc bãö màût ma saït nãn viãûc måí ly håüp mäüt caïch dæït khoaït vaì nhanh choïng. Âiãöu naìy laì yãu cáöu quan troüng trong khi sæí duûng ätä, nãúu måí khäng dæït khoaït thç khoï gaìi säú ãm dëu båíi vç mä men quay cuía âäüng cå vaì mä men quy dáøn âãún truûc khuyíu cuía táút caí caïc chi tiãút chuyãøn âäüng cuía âäüng cå seî truyãön mäüt pháön âãún truûc så cáúp cuía häüp säú, cho nãn khi dëch caïc baïnh ràng khoíi sæû àn khåïp âãø gaìi säú khaïc seî ráút khoï khàn båíi trãn baïnh ràng ta muäún dëch chuyãøn seî coï taïc duûng cuía læûc do mä men noïi trãn sinh ra. Ngoaìi ra mä men noïi trãn cuía ly håüp seî laìm quay truûc så cáúp vaì truûc trung gian cuía säú laìm khoï khàn cho viãûc âäöng âãöu täúc âäü caïc baïnh ràng cáön gaìi. Måí dæït khoaït vaì nhanh choïng seî giaîm læûc va âáûp caïc baïnh ràng . Thæï hai: Trong âiãöu kiãûn laìm viãûc thuáûn tiãûn ly håüp ma saït khäng bë træåüt, do âoï an toaìn trong quaï trçnh sæî duûng. Vç khi bë træåüt caïc chi tiãút bë noïng lãn do cäng ma saït, loì xo eïp bë ram coï thãø máút khaí nàng eïp Thæï ba :Ly håüp ma saït coï kãút cáúu âån giaín, chãú taûo âån giaín, do âoï noï coï giaï thaình reî. Tuy nhiãn, ly håüp ma saït coï nhæåüc âiãøm laì: + Do coï sæû træåüt trong quaï trçnh khåíi haình hoàûc chuyãøn säú, nãn ly håüp ma saït coï tuäøi thoü khäng cao, phaíi täún cäng chàm soïc hoàûc thay thãú nhæ : âéa ma saït, loì xo eïp. + Täön taûi taíi troüng âäüng lãn âäüng cå vaì hãû thäúng truyãön læûc khi thay âäøi âäüt ngäüt chãú âäü laìm viãûc cuía ätä do pháön thuû âäüng coï mä men quaïn tênh låïn. Âãø khàõc phuûc nhæîng nhæåüc âiãøm âoï âäi khi ngæåìi ta sæí duûng ly håüp âiãûn tæì hoàûc ly håüp thuyí læûc. Âäúi våïi ly håüp âiãûn tæì, æu âiãøm näøi báût cuía ly håüp naìy laì âoïng ráút ãm, càõt dæït khoaït, âäü tin cáûy cao. Tuy nhiãn do kãút cáúu ráút cäöng kãönh, giaï thaình saín xuáút cao nãn loaûi ly håüp naìy êt âæåüc sæí duûng trãn ätä, âàûc biãût våïi loaûi ätä taíi nhoí vç khäng gian khäng cho pheïp nãn ta khäng choün loaûi ly håüp naìy. Coìn ly håüp thuíy læûc hiãûn nay váùn chæa âæåüc sæí duûng räüng raîi vç coìn mäüt säú nhæåüc âiãøm cáön khàõc phuûc: - Khäng âaím baío måí ly håüp dæït khoaït do coï mä men quay coìn dæ trãn truûc thuû âäüng màûc dáöu säú voìng quay cuía âäüng cå ráút tháúp . Âiãöu naìy laìm khoï khàn cho viãûc gaìi säú, muäún traïnh hiãûn tæåüng naìy ta cáön phaíi bäú trê ly håüp ma saït âàòng sau ly håüp thuyí læûc nãn kãút cáúu cäöng kãönh. - Ly håüp thuyí læûc do phaíi duìng dáöu âàûc biãût (coï âäü nhåìn êt , âäü âäng âàûc tháúp) nãn giaï thaình cao. - Váùn bë træåüt trong âiãöu kiãûn laìm viãûc ráút thuáûn tiãûn, do âoï gáy nãn viãûc tiãu hao nhiãn liãûu quaï mæïc . - Khäng thãø phanh ätä khi dæìng taûi chäø bàòng phæång phaïp gaìi säú. Nhæng ly håüp naìy coï æu âiãøm laì: + Cho pheïp khåíi âäüng âäüng cå vaì dæìng ätä khi âang gaìi säú, båíi vç giæîa âäüng cå vaì truyãön læûc khäng coï sæû näúi cæïng, coìn mä men dæ cuía ly håüp åí säú voìng quay chaûy khäng vaì åí säú voìng quay khåíi âäüng cuía âäüng cå thç ráút tháúp cho nãn khäng aính hæåíng gç âãún truyãön læûc. + Âaím baío khåíi âäüng vaì láúy âaì ätä taûi chäø âæåüc ãm dëu vç mämen cuía âéa tuäúc bin tyí lãû thuáûn våïi säú voìng quay cuía truûc khuyíu âäüng cå. Do âoï giaím khaï nhiãöu taíi troüng âäüng lãn hãû thäúng truyãön læûc . + Êt âiãöu chènh trong khi sæí duûng vç caïc chi tiãút cuía ly håüp thuyí luûc êt moìn. + Khi tàng sæïc caín chuyãøn âäüng cuía ätä tháûm chê luïc chuïng bë dæìng hàón thç âäüng cå khäng bë tàõt, nãn loaûi ly håüp naìy âàûc biãût thêch håüp våïi ätä trong thåìi chiãún.Våïi ly håüp làõp trãn xe taíi nhoí, qua phán têch åí trãn ta choün loaûi ly håüp ma saït . Ly håüp ma saït hiãûn coï hai loaûi: Loaûi mäüt âéa Loaûi nhiãöu âéa Trong âoï, loaûi ly håüp mäüt âéa duìng nhiãöu trãn ätä vç noï âån giaín, reí, måí dæït khoaït vaì mä men quaïn tênh cuía chi tiãút thuû âäüng beï do säú læåüng chi tiãút êt hån ly håüp nhiãöu âéa. Våïi loaûi nhiãöu âéa: Æu âiãøm näøi báût cuía loaûi naìy laì do coï nhiãöu âéa cuìng laìm viãûc nãn khi âoïng ly håüp caïc bãö màût ma saït laìm viãûc mäüt caïch tæì tæì, do âoï âoïng âæåüc ãm dëu. Nhæng kãút cáúu phæïc taûp, mä men quaïn tênh cuía chi tiãút thuû âäüng låïn do âoï ly håüp nhiãöu âéa chè duìng trãn ätä khi cáön thiãút cuû thãø laì: Khi cáön truyãön mä men låïn, yãu cáöu kêch thæåïc bäú trê theo chiãöu doüc cáön nhoí thç coï thãø duìng ly håüp nhiãöu âéa vç nãúu duìng ly håüp mäüt âéa thç âæåìng kênh âéa ma saït tàng lãn ( coï khi khäng làõp âæåüc vaìo baïnh âaì). Âäúi våïi xe taíi mä men chè 180 (Nm) ta choün ly håüp mäüt âéa. Âãø taûo læûc eïp, hiãûn nay trãn ly håüp sæí duûng 3 loai loì xo: Loì xo hçnh truû Loì xo hçnh cän Loì xo âéa. Våïi loì xo hçnh truû cuîng nhæ hçnh cän æu âiãøm näøi báût laì coï kãút cáúu âån giaín vaì coï thãø taûo læûc eïp cáön thiãút lãn âéa eïp låïn bàòng caïch bäú trê nhiãöu loì xo xung quanh âéa eïp .Tuy váûy våïi caïch bäú trê naìy nãúu trong træåìng håüp âäü cæïng cuía loì xo khaïc nhau thç læûc eïp cuía chuïng seî khaïc nhau do âoï laìm cho læûc eïp caïc bãö màût ma saït khäng âãöu, dáøn âãún càõt ly håüp khäng dæït khoaït,. Âàûc biãût khi loì xo gaíy thç ráút nguy hiãøm. Âãø khàõc phuûc caïc nhæåüc âiãøm trãn ngæåìi ta bäú trê caïc loì xo eïp åí trung tám (hçnh truû hay hçnh cän), nhæng khi bäú trê nhæ thãú naìy thç làõp âàût äø bi eïp cuía cå cáúu âiãöu khiãøn phæïc taûp, båíi vç loì xo phaíi âàût trãn truûc ly håüp. Duì coï bäú trê nhæ thãú naìo âi næîa thç kãút cáúu ly håüp duìng loì xo hçnh tru ûhay hçnh cän váøn cäöng kãönh do phaíi coï khäng gian âãø làõp âàût caïc âoìn måí. Vç váûy, trãn xe du lëch hay taíi nhoí ly håüp sæí duûng hai loaûi loì xo naìy êt âæåüc sæî duûng do khäng gian haûn chãú vaì caïc nhæåüc âiãøm nhæ noïi åí trãn. Âãø giaím kêch thæåïc cuía caïc åí ly håüp, ngaìy nay trãn xe du lëch hay taíi nhoí ngæåìi ta sæí duûng loì xo âéa, vç loì xo âéa báy giåì væìa laìm nhiãûm vuû loì xo eïp vuìa laìm nhiãûm vuû âoìn måí. Ngoaìi ra, loì xo âéa cän (chè coï mäüt âéa so våïi nhiãöu loì xo cuía loì xo hçnh truû hay hçnh cän) taûo ra læûc eïp phán bäú âãöu quanh chu vi bãö màût ma saït vaì âéa eïp, do váûy khäng laìm cho âéa eïp bë cong vãnh, chaïy cuûc bäü nhæ træåìng håüp cuía loì xo truû . Âàûc biãût, loì xo âéa cän coï âàûc tênh phi tuyãún ráút phuì håüp våïi âiãöu kiãûn laìm viãûc cuía ly håüp. Trãn hçnh 1.1 so saïnh sæû laìm viãûc cuía ly håüp åí hai âàûc tênh khaïc nhau cuía loì xo truû (âæåìng 2) vaì loì xo âéa cän (âæåìng1). Âiãøm c tæång æïng våïi vë ntrê cuía loì xo eïp khi ly håüp chæa laìm viãûc. Khi måí hoaìn toaìn thç biãún daûng cuía caïc loì xo laì l. ÅÍ vë trê biãún daûng áúy thç loì xo hçnh truû seî tæång æïng våïi vë trê a cuía âæåìng âàûc tênh 2 coìn loì xo âéa hçnh cän seî tæång æïng våïi vë trê b cuía âæåìng âàûc tênh 1. Tæì hçnh 1.1 ta tháúy âiãøm a cao hån âiãøm b, coï nghéa laì trong quaï trçnh måí ly håüp thç læûc taïc duûng lãn CHOÜN LOAÛI DÁÙN ÂÄÜNG: Trãn ätä maïy keïo hiãûn nay âaî sæí duûng chuí yãúu hai daûng dáùn âäüng ly håüp sau: Dáùn âäüng cå khê. Dáùn âäüng thuyí læûc. Viãûc duìng dáùn âäüng cå khê coï nhiãöu æu âiãøm nhæ : âån giaín, reí tiãön, laìm viãûc tin cáûy...Tuy nhiãn hiãûu suáút truyãön læûc tháúp, laìm viãûc trong mäüt thåìi gian daìi do coï maìi moìn caïc khåïp dáùn âäüng dáùn âãún tàng trë säú haình trçnh baìn âaûp tæû do (phaíi âiãöu chènh laûi bàòng tay), âäü cæïng cuía dáùn âäüng tháúp hån so våïi dáùn âäüng thuyí læûc do nhiãöu khe håí trong caïc kháu khåïp. Khoï làõp âàût, nháút laì loaûi xe âáöu ngàõn. Våïi ly håüp thuyí læûc coï caïc nhæåüc âiãøm nhæ : kãút cáúu phæïc taûp, giaï thaình cao, sæí duûng vaì sæía chæîa phæïc taûp hån... Bãn caûnh âoï dáùn âäüng thuíy læûc cuîng coï mäüt säú æu âiãøm nhæ: hiãûu suáút cao, âäü cæïng cao, dãø làõp âàût (nhåì coï thãø sæí duûng âæåìng äúng vaì caïc khåïp näúi mãöm), truyãön âäüng xa. Coï khaí nàng haûn chãú täúc âäü dëch chuyãøn cuía âéa eïp khi âoïng ly håüp âäüt ngäüt, giaím taíi troüng âäüng. Ngoaìi ra âãø âaím baío sæû âiãöu khiãøn nheû nhaìng, giaím cæåìng âäü lao âäüng cho ngæåìi laïi vaì tàng tênh tiãûn nghi, ngæåìi ta coìn duìng tråü læûc khê neïn, tråü læûc chán khäng hoàûc tråü læûc thuíy læûc. H.2.1 Så âäö ly håüp vaì dáùn âäüng ly håüp (coï tråü læûc khê neïn) 1: Baïnh âaì. 2: Âéa bë âäüng. 3: Âoìn måí. 4: Giaï tuìy âäüng. 5: Baûc måí vaì äø bi tyì. 6: Loì xo häöi vë äø bi tyì. 7: Xi lanh cäng taïc. 8: Xi lanh tråü læûc. 9: Cå cáúu phán phäúi. 10: Âæåìng thäng khê tråìi. 11: Buäöng tyí lãû. 12: Maìng tyí lãû. 13: Xilanh dáùn âäüng cå cáúu tråü læûc. 14: Bçnh khê neïn. 15: Baìn âaûp. 16: Xilanh chênh. 17: Tiãút læu. 18: Naûng måí. 19: ÄÚng træåüt. 20: Âéa eïp. Nhæ váûy, âäúi våïi ly håüp cáön thiãút kãú, ta choün dáùn âäüng laì dáùn âäüng thuíy læûc. Do taíi troüng cuía xe låïn ( = 10500 KG) nãn hãû thäúng dáùn âäüng coï thãø coï tråü læûc tuìy theo ta tênh toaïn. XAÏC ÂËNH CAÏC THÄNG SÄÚ CÅ BAÍN CUÍA LY HÅÜP: XAÏC ÂËNH BAÏN KÊNH VOÌNG NGOAÌI ÂÉA MASAÏT R2: Hçnh 3.1. Caïc kêch thæïc cuía âéa masaït Viãûc xaïc âënh baïn kênh ngoaìi phaíi dæûa theo ba âiãöu kiãûn sau: Âaím baío cho ly håüp truyãön hãút mämen quay cuía âäüng cå. Âaím baío tuäøi thoü cáön thiãút. Phaíi làõp gheïp âæåüc våïi vaình baïnh âaì. Âãø âaím baío cho ly håüp truyãön hãút mämen quay cuía âäüng cå thç ly håüp phaíi sinh ra âæåüc mäüt mämen masaït luän luän låïn hån hoàûc bàòng mämen quay cæûc âaûi cuía âäüng cå trong suäút quaï trçnh sæí duûng. Âãø âaím baío âiãöu kiãûn naìy, mämen masaït Mms yãu cáöu cuía ly håüp âæåüc xaïc âënh theo cäng thæïc: [N.m] Theo [1] (3.1) Trong âoï: : mämen masaït yãu cáöu sinh ra trong ly håüp. b: hãû säú dæû træî cuía ly håüp. Hãû säú dæû træî tênh âãún caïc yãúu täú laìm giaím læûc eïp hoàûc laìm giaím mämen masaït trong quaï trçnh sæí duûng chàóng haûn nhæ: Moìn voìng masaït laìm giaím læûc eïp: (15¸20)% Giaím âäü âaìn häöi cuía loì xo eïp: (8¸10)% Nhæ váûy täøng læûc eïp do caïc yãúu täú trãn seî bë giaím khoaíng (23¸30)%, b âæåüc choün khäng âæåüc nhoí quaï, tuy váûy cuîng khäng âæåüc låïn quaï. Nãúu b låïn thç phaíi tàng læûc eïp cho nãn phaíi tàng læûc âiãöu khiãøn ly håüp seî laìm cho kêch thæåïc ly håüp tàng vaì máút vai troì cuía cå cáúu an toaìn. Âäúi våïi xe khaïch giaï trë Theo [1] , Ta choün choün Mämen masaït sinh ra trong ly håüp âæåüc xaïc âënh theo cäng thæïc: [N.m] Theo [1] (3.2) Trong âoï : m: hãû säú masaït. p: säú læåüng âäi bãö màût masaït, vç coï 1 âéa masaït nãn p=2. Pct: læûc eïp cáön thiãút lãn caïc âéa masaït; [N]. Rtb: baïn kênh masaït trung bçnh (baïn kênh cuía âiãøm âàût læûc masaït täøng håüp); [m]. Baïn kênh trung bçnh voìng masaït âæåüc xaïc âënh theo cäng thæïc: Rtb = [m] Theo [1] (3.3) Trong âoï: R2: baïn kênh voìng ngoaìi cuía âéa masaït, [m]. R1: baïn kênh voìng trong cuía âéa masaït, [m]. Thæåìng åí ätä maïy keïo hay duìng caïc bãö màût masaït theïp våïi phãraâä âäöng coï hãû säú masaït khä låïn nháút laì 0,35 nhæng tênh âãún nhæîng âiãöu kiãûn nhiãût âäü, täúc âäü træåüt tæång âäúi laìm giaím hãû säú âoï âi, cho nãn hãû säú masaït khi tênh toaïn theo kinh nghiãm laì: m = 0,22 ¸ 0,3.Theo [1] Ta choün . AÏp suáút trãn bãö màût masaït âæåüc xaïc âënh båíi cäng thæïc sau: q = [kN/m2] Theo [1] (3.4) Trong âoï: p: aïp suáút trãn bãö màût masaït, [kN/m2]. [q]: aïp suáút cho pheïp lãn bãö màût masaït. Âäúi våïi bãö màût masaït laì theïp vaì phãraâä thç [q]=140¸250[kN/m2] Theo [1] . Choün [q]=150[kN/m2]. F: diãûn têch bãö màût táúm masaït, [m2]. Tæì (3.1) vaì (3.2) ta suy ra cäng thæïc: [N.m] (3.5) Tæì (3.4) ta suy ra: [N] (3.6) Váûy, tæì (3.3), (3.5) vaì (3.6) ta suy ra: Suy ra: Âàût , báút phæång trçnh trãn træång âæång våïi báút phæång trçnh sau: Nhæ váûy, ta suy ra: [m] Trong âoï: Theo [1] , choün Kr= 0,6 Thay säú vaìo ta coï: [m] Ta choün âæåüc R2 = 0.2 [m] (âaím baío tuäøi thoü cáön thiãút vaì làõm gheïp âæåüc våïi baïnh âaì. Váûy R2=200 [mm ] BAÏN KÊNH VOÌNG TRONG CUÍA ÂÉA MASAÏT R1: Baïn kênh voìng trong cuía âéa masaït âæåüc xaïc âënh tæì Kr: R1 = Kr.R2 [m] Thay säú ta coï: R1=0,6.0,2 = 0,12 [m] Váûy R1=120[mm]. BAÏN KÊNH TRUNG BÇNH CUÍA ÂÉA MASAÏT RTB: Theo cäng thæïc (3.3), thay säú vaìo vaì ta tênh âæåüc: Rtb = =[m] Váûy Rtb=163,3[mm]. LÆÛC EÏP CÁÖN THIÃÚT PCT: Tæì phæång trçnh (3.2) ta coï thãø xaïc âënh âæåüc læûc eïp cáön thiãút lãn âéa âãø truyãön âæåüc mämen masaït Mms [N] Thay säú vaìo ta coï: [N] Váûy Pct=7432.91[N]. CHIÃÖU DAÌY ÂÉA MASAÏT dMS: Theo [1], âäúi våïi xe taíi vaì xe khaïch chiãöu daìy âéa masaït dms xaïc âënh trong khoaíng 4 ¸ 5 [mm] Váûy ta choün dms = 5 [mm] CHIÃÖU RÄÜNG ÂÉA MASAÏT b: Chiãöu räüng âéa masaït âæåüc tênh theo cäng thæïc: b = R2 - R1 [m] Thay säú vaìo, ta tênh âæåüc: b = 0,2- 0,12 = 0,08 [m] Váûy b=80 [mm] DIÃÛN TÊCH BÃÖ MÀÛT ÂÉA MASAÏT FMS: Diãûn têch bãö màût âéa masaït : Fms Fms = p(R22 - R12) [m2] Thay säú, ta coï: Fms = 3,14.(0,22 - 0,122) = 0,0804248 [m2] Váûy Fms=80424,8 [mm2] Mämen masaït sinh ra trong ly håüp âæåüc xaïc âënh theo cäng thæïc: [N.m] Suy ra : Mms= 0,29.7432,9.1,633.2 = 7040 [N.m] TÊNH CÄNG TRÆÅÜT RIÃNG VAÌ KÊCH THÆÅÏC ÂÉA EÏP TÊNH CÄNG TRÆÅÜT SINH RA TRONG QUAÏ TRÇNH ÂOÏNG LY HÅÜP : H.4.1. Mä hçnh âäüng cå - truyãön læûc vaì âäö thë täúc âäü goïc Khi âoïng ly håüp coï hiãûn tæåüng træåüt åí thåìi gian âáöu cho âãún khi naìo âéa chuí âäüng vaì âéa bë âäüng quay nhæ mäüt hãû thäúng âäüng hoüc liãön. Khi caïc âéa bë træåüt seî sinh ra cäng masaït laìm nung noïng caïc chi tiãút cuía ly håüp lãn quaï nhiãût âäü laìm viãûc bçnh thæåìng, laìm hao moìn caïc táúm masaït vaì nguy hiãøm nháút laì caïc loì xo eïp bë ram åí nhiãût âäü nhæ váûy, máút khaí nàng eïp. Vç thãú viãûc xaïc âënh cäng masaït trong thåìi gian âoïng ly håüp laì mäüt âiãöu cáön thiãút. Trong quaï trçnh gaìi säú ätä tuyì theo sæû âäøi säú tæì tháúp lãn cao hoàûc tæì cao xuäúng tháúp maì quaï trçnh gaìi coï thãø tiãún haình khaïc nhau. Khi âäøi tæì säú tháúp lãn säú cao, täúc âäü goïc cuía truûc khuyíu âäüng cå trong khi âoïng ly håüp cao hån täúc âäü goïc cuía truûc så cáúp häüp säú, vç váûy mämen quay cuía âäüng cå Me khäng nãn låïn âãø traïnh tàng cäng træåüt. Khi âäøi tæì säú cao xuäúng säú tháúp täúc âäü goïc cuía truûc khuyíu âäüng cå coï thãø tháúp hån täúc âäü goïc truûc så cáúp trong træåìng håüp naìy khi âoïng ly håüp cáön phaíi coï mämen Me naìo âoï cuía âäüng cå âãø laìm âäöng âãöu caïc täúc âäü goïc noïi trãn. Nhæng åí hai træåìng håüp noïi trãn tuyì theo kyî thuáût cuía ngæåìi laïi täúc âäü goïc cuía truûc khuyíu vaì truûc så cáúp cuía häüp säú coï thãø âäöng âãöu, nghéa laì we @ ihwa âäüng cå âoï cäng træåüt seî giaím âãún täúi thiãøu. Khi ätä bàõt âáöu chuyãøn âäüng, sæû âäöng âãöu noïi trãn khäng thãø thæûc hiãûn âæåüc, vç we> 0 vaì wa = 0 trong træåìng håüp naìy cäng træåüt seî cæûc âaûi. Ta seî tênh cäng træåüt trong træåìng håüp naìy. Diãùn biãún quaï trçnh âoïng ly håüp håüp gäöm 2 giai âoaûn : Giai âoaûn âáöu våïi thåìi gian t1: luïc naìy mämen quay cuía ly håüp håüp tàng tæì giaï trë 0 âãún giaï trë Ma , thåìi âiãøm naìy ätä bàõt âáöu khåíi âäüng taûi chäø. Giai âoaûn tiãúp theo våïi thåìi gian t2: laì giai âoaûn mämen quay cuía ly håüp Ml bàõt âáöu tàng lãn âãún khi khäng coìn sæû træåüt xaíy ra (tæïc laì luïc ). Tênh mämen quaïn tênh cuía baïnh âaì vaì cuía caïc chi tiãút cuía ätä quy dáùn vãö truûc ly håüp Ja: Tæì cäng thæïc quan hãû váûn täúc tënh tiãún ätä vaì váûn täúc goïc cuía baïnh xe nhæ sau: v = wbx.rbx= [m/s] Trong âoï: : váûn täúc goïc cuía baïnh xe, [rad/s]. v: váûn täúc chuyãøn âäüng tënh tiãún cuía xe, [m/s]. : váûn täúc goïc taûi truûc cuía ly håüp, [rad/s]. Ta suy ra cäng thæïc tênh váûn täúc goïc taûi truûc ly håüp: [rad/s] Âäüng nàng cuía khäúi læåüng chuyãøn âäüng quay : WÂ= [J] Âäüng nàng chuyãøn âäüng tënh tiãún cuía xe: WT=[J] Khi xe chuyãøn âäüng thç: WT=WÂ Hay: [J] Suy ra cäng thæïc tênh mämen quaïn tênh cuía baïnh âaì vaì caïc chi tiãút cuía âäüng cå quy dáùn vãö truûc ly håüp: [N.m.s2] Theo [1] = (4.1) Trong âoï : Ja: mämen quaïn tênh cuía baïnh âaì vaì cuía caïc chi tiãút âäüng cå qui dáùn vãö truûc ly håüp. Ga = troüng læåüng toaìn bäü cuía ätä, [N]. : tè säú truyãön læûc chênh, i0 = = 4,4 : tè säú truyãön tay säú mäüt, ih1 Giaï trë tyí säú truyãön tháúp ihI âæåüc xaïc âënh theo caïc âiãöu kiãûn keïo, âiãöu kiãûn baïm vaì täúc âäü täúi thiãøu cuía ätä nhæ sau: ≥ = = 6,58 ≤ = = 19,2 Suy rat a choün = 8 rbx: baïn kênh làn cuía baïnh xe, rbx=0,45 [m] (theo baíng 1.1). g: gia täúc troüng træåìng, láúy g=9.81[m/s2]. Thay säú ta coï: Ja = Váûy Ja=1,75[N.m.s2]. Mämen caín chuyãøn âäüng qui dáùn vãö truûc ly håüp Ma: Ma = [Gay + KFv2][N.m] Theo [1] (4.2) Trong âoï: Ga: Troüng læåüng toaìn bäü cuía xe, [N]. K: hãû säú caín khê âäüng, [N.s2/m4]. F: diãûn têch caín chênh diãûn cuía xe, [m2]. htl: hiãûu suáút truyãön læûc, : hãû säú caín täøng cäüng cuía âæåìng.. Thay säú ta coï: Ma = (105000.0,02) =30,165 [N.m] Váûy Ma=30,165 [N.m]. Tênh cäng træåüt L: Theo phán têch åí trãn thi cäng træåüt cuía ly håüp L âæåüc xaïc âënh theo hai thaình pháön: L1: cäng træåüt åí giai âoaûn âáöu, trong khoaíng thåìi gian laì t1. Cäng naìy seî tiãu taïn cho sæû træåüt vaì nung noïng ly håüp. L1 = Ma [J] Theo [1] L2: cäng træåüt åí giai âoaûn thæï hai, trong khoaíng thåìi gian laì t2. Cäng naìy duìng âãø tàng täúc vaì thàõng sæïc caín cuía xe. L2 = [J] Theo [1] Váûy, cäng træåüt toaìn bäü cuía ly håüp seî laì: L = L1 + L2 = Theo [1] (4.3) Thåìi gian t1, t2 âæåüc xaïc âënh nhæ sau: Theo hçnh veî 4.1 ta coï : (4.4) (4.5) (4.6) (4.7) Våïi t0 =1.1-2.5 theo [1] Ta choün t0 =1,65 [s] Ta coï : Vç we = Thay säú vaìo ta âæåüc: Giaíi phæång trçnh ta âæåüc : t2= t0-t1 = 1,65 - 0,078 =1, 572 [s] Thay säú ta coï: Váûy cäng træåüt toaìn bäü laì: TÊNH CÄNG TRÆÅÜT RIÃNG lO: Cäng træåüt noïi chung khäng cho ta xeït âoaïn vãö âiãöu kiãûn laìm viãûc cuía ly håüp. Muäún xeït âiãöu kiãûn laìm viãûc nàûng nhoüc cuía ly håüp, ta cáön phaíi tênh cäng træåüt riãng. Cäng træåüt riãng laì cäng træåüt trãn 1 âån vë diãûn têch bãö màût caïc táúm masaït, âàûc træng cho sæû hao moìn táúm masaït. (theo TT-TK ätä trang 53) (4.4) Trong âoï: : cäng træåüt riãng, [J/m2]. L: cäng træåüt chung, [J] Fms- diãûn têch bãö màût masaït, theo tênh toaïn pháön træåïc ta coï [m2]. p- säú læåüng âäi bãö màût masaït, p=2 Váûy thay säú vaìo ta coï: [J/m2] =229,161 [kJ/m2]. Theo[1]. Âäúi våïi ätä váûn taíi taíi troüng trãn 50kN, cäng træåüt riãng âæåüc xaïc âënh trong khoaíng =400¸600[kJ/m2]. Nhæ váûy kãút quaí tênh toaïn cuía ta laì håüp lyï. TÊNH NHIÃÛT CUÍA ÂÉA EÏP Sæû hao moìn caïc âéa masaït cuía ätä maïy keïo chëu aính hæåíng låïn båíi sæû nung noïng caïc chi tiãút. Vç caïc âéa masaït coï âäü âáùn nhiãût ráút keïm cho nãn coï thãø coi táút caí nhiãût phaït sinh khi ly håüp seî truyãön cho caïc chi tiãút tiãúp xuïc træûc tiãúp våïi caïc âéa masaït cuû thãø laì caïc âéa eïp. Thåìi gian træåüt thæåìng khäng låïn cho nãn sæû thoaït nhiãût ra mäi træåìng trong thåìi gian áúy cuîng khäng âaïng kãø. Båíi thãú caïc chi tiãút tiãúp thu nhiãût trong thåìi gian ly håüp bë træåüt phaíi coï khäúi læåüng låïn âãø âaím baío tiãúp thu âæåüc læåüng nhiãût phaït sinh khi ly håüp bë træåüt maì nhiãût âäü cuía chi tiãút áúy seî khäng tàng lãn nhiãöu âãøï khäng laìm aính hæåíng nhiãöu âãún sæû laìm viãûc cuía âéa masaït (cuû thãø khäng laìm aính hæåíng âãún hãû säú masaït m vaì khäng gáy nãn sæû chaïy cuûc bäü caïc táúm masaït). Do baïnh âaì coï kêch thæåïc låïn nãn khaí nàng taíi nhiãût täút nãn khäng cáön tênh maì ta chè tênh cho âéa eïp. Vç trãn âéa eïp coìn bäú trê caïc loì xo eïp, nãúu nhiãût âäü âéa eïp tàng lãn quaï mæïc cho pheïp thç seî laìm thay âäøi âäü cæïng cuía loì xo eïp. Cäng træåüt låïn nháút sinh ra khi xe khåíi haình, cho nãn ta tênh toaïn ly håüp håüp theo âiãöu kiãûn cuía xe luïc khåíi haình âãø âaím baío sæû laìm viãûc äøn âënh cuía ly håüp. Nhiãût âäü tàng lãn cuía âéa eïp khi tiãúp xuïc træûc tiãúp våïi âéa masaït trong thåìi gian ly håüp bë træåüt âæåüc xaïc âënh theo cäng thæïc: DT = [oC] (theo [1] trang 55) Trong âoï: DT: nhiãût âäü tàng lãn cuía âéa eïp, [0C]. n: hãû säú xaïc âënh pháön cäng træåüt duìng âãø nung noïng âéa eïp. n = 0,5 âäúi våïi âéa eïp cuía ly håüp 1 âéa. c » 500(J/kg.âäü): nhiãût dung riãng cuía âéa eïp (theïp) Theo[1] mâ: khäúi læåüng cuía âéa eïp, [kg]. Theo cäng thæïc trãn thç cäng træåüt chung cuía ly håüp caìng låïn thç nhiãût âäü sinh ra trãn âéa eïp caìng låïn. Do âoï, ta cáön kiãøm tra chãú âäü nhiãût cuía âéa eïp khi cäng træåüt låïn nháút (æïng våïi luïc xe khåíi âäüng taûi chäø). Khi âoï nhiãût âäü tàng lãn cuía âéa eïp . Suy ra: Thay caïc giaï trë vaìo ta âæåüc: Ta choün THIÃÚT KÃÚ VAÌ TÊNH TOAÏN CAÏC CHI TIÃÚT, CUÛM CHÊNH CUÍA LY HÅÜP: LOÌ XO EÏP: Thæåìng trãn ly håüp cuía ätä, ngæåìi ta duìng caïc loüai loì xo truû, loì xo cän vaì loì xo âéa âãø laìm loì xo eïp. Mäùi loaûi loì xo coï nhæîng æu vaì nhæåüt âiãøm riãng cuía noï. Âäúi våïi xe ta thiãút kãú laì xe khaïch, ta choün kiãøu loì xo eïp laì loì xo truû. Vç loì xo cän seî laìm cho ly håüp daìi, cäöng kãönh coìn loì xo cän thç læûc eïp khäng låïn do khoï chãú taûo. Âàûc âiãøm khi làõp loì xo truû: Æu âiãøm: Tênh toaïn thiãút kãú âån giaín cuîng nhæ chãú taûo. Dãù bäú trê làõp âàût âaím baío goün gaìng vãö kãút cáúu vaì coï räüng chäø âãø âàût äø bi eïp cuía âoìn måí ly håüp nàòm trãn truûc ly håüp. Nhæåüc âiãøm: Nãúu trong træåìng håüp chãú taûo âäü cæïng cuía loì xo khaïc nhau thç læûc eïp cuía chuïng cuîng khaïc nhau do âoï laìm cho læûc eïp caïc bãö màût masaït khäng âãöu nhau. Trong thåìi gian laìm viãûc coï træåìng håüp mäüt loì xo truû bë gaîy thç âoìi hoíi phaíi thay nguyãn bäü loì xo cho nãn khäng tiãút kiãûm âæåüc váût liãûu. Khi laìm viãûc coï træåìng håüp loì xo bë ram laûi cho nãn khäng âaím baío âæåüc læûc eïp, khi làõp raïp cáön phaíi coï låïp caïch nhiãût cho nãn laìm phæïc taûp thãm kãút cáúu. Tênh toaïn: Tênh âäü cæïng cuía loì xo: Ta tênh âäü cæïng cuía loì xo sao cho khi âéa masaït moìn trong giåïi haûn cho pheïp thç læûc eïp cuía âéa eïp váùn âaím baío mämen masaït sinh ra trong ly håüp låïn hån mämen cæûc âaûi cuía âäüng cå. Âéa masaït bë moìn trong giåïi haûn nghéa laì giaï trë thay âäøi tæì âãún =1,6 Hãû säú dæû træî täúi thiãøu âæåüc xaïc âënh: (theo [1]) Ta choün: Læûc eïp cáön thiãút lãn mäùi loì xo khi âoïng li håüp : [N] Trong âoï : n : Säú læåüng loì xo eïp . Theo caïc kãút cáúu hiãûn nay n=12 - 18 loì xo, ta choün n=18 :Læûc eïp cáön thiãút taïc dung lãn caïc bãö màût ma saït. Khi måí li håüp , caïc loì xo biãún daûng thãm, nãn læûc taïc dung lãn chuïng cuîng tàng lãn : Trong âoï : :Âäü cæïng loì xo. :Biãún daûng thãm loì xo khi måí li håüp . Trong âoï : :Khe håí täúi thiãøu cuía âäi bãö màût ma saït, =1,5-2 mm ,ta choün . m :Âäü biãún daûng âaìn häöi cuía âéa bë âäüng. Våïi âéa khäng âaìn häöi m=0,15-0,25 [mm]. Ta choün m=0.2 [mm]. Khi tênh toaïn coï thãø xaïc âënh âäü cæïng cáön thiãút cuía loì xo tæì âiãöu kiãûn baío hãû säú dæû træî täúi thiãøu cuía li håüp . Âiãöu kiãûn âoï laì: -Khi caïc bãö màût ma saït chæa moìn, læûc taïc dung lãn loì xo seî laì vaì âaím baío cho li håüp coï hãû säú dæû træî âaî choün. -Khi caïc bãö màût ma saït bë moìn trong giåïi haûn cho pheïp, læûc taïc dung caïc loì xogiaím âi coìn thç váùn phaíi âaím baío cho li håüp coï hãû säú täúi thiãøu âãø truyãön mä men cuía âäüng cå. Tæì âoï coï thãø viãút : Hay : . Âáy chênh laì âäü giaím læûc eïp cuía loì xo khi giaím âãún . Maì nãn ta âæåüc : ÅÍ âáy: : Chiãöu daìy cuía voìng ma saït (3-4 mm). Ta choün : Hãû säú moìn cho pheïp. âäúi våïi voìng ma saït gàõng bàòng âinh taïn. Thay caïc giaï trë vaìo ta âæåüc: Våïi . Thoaí maîn trong gåïi haûn cho pheïp . Váûy : Xaïc âënh caïc kêch thæåïc cuía loì xo: Khi måí ly håüp, loì xo bë neïn mäüt âoaûn laì : ÆÏng suáút trãn loì xo âæåüc xaïc âënh theo cäng thæïc: (theo [1] trang 86) (5.2) Trong âoï: d: âæåìng kênh dáy loì xo, [m]. D: âæåìng kênh cuía loì xo, [m]. Po: læûc cæûc âaûi taïc duûng lãn loì xo, Po=Plx(m) [N]. Khi tênh toaïn æïng suáút loì xo truû cuía ly håüp cáön tênh âãún sæû táûp trung æïng suáút åí phêa bãn trong cuía såüi dáy loì xo : tk =kt [MN/m2] (5.3) Trong âoï: k: hãû säú tênh âãún sæû táûp trung æïng suáút. Ta choün tè sä ú thç k= 1,3 (theo[1] trang 87). tk: æïng suáút cuía loì xo truû coï tênh âãún sæû táûp trung æïng suáút. ÆÏng suáút cho pheïp (theo[1] trang 83) Tæì cäng thæïc (5.2) vaì (5.3), ta xaïc âënh âæåüc âæåìng kênh dáy loì xo: [m] Suy ra: [m] Váûy, thay säú vaìo ta coï: [mm] Choün d = 5[mm], suy ra D = 5.5 = 25[mm]. Ta coï, quan hãû âäü cæïng våïi säú voìng laìm viãûc cuía loì xo âæåüc xaïc âënh theo cäng thæïc: [N/m] (theo [1] trang 86) Trong âoï: G: mä âun âaìn häöi dëch chuyãøn, G=8.104[MN/m2]. no: säú voìng laìm viãûc cuía loì xo. Tæì âoï, ta suy ra âæåüc cäng thæïc tênh säú voìng loì xo: [voìng] Thay säú vaìo, ta coï: [voìng] Chiãöu daìi cuía loì xo khi ly håüp måí hoaìn toaìn: lmin = ( d + d1) n0 + d + nâ.d [mm] Trong âoï: d: âæåìng kênh dáy loì xo, [m]. d1: khoaíng caïch giæîa 2 voìng loì xo khi ly håüp måí hoaìn toaìn, , choün . nâ: säú voìng laìm màût âãú cuía loì xo, nâ=2 [voìng]. Váûy, thay säú ta coï: llxm = (5 + 1).12,916 + 5 + 2.5 = 92,496 [mm] Biãún daûng låïn nháút cuía loì xo âæåüc xaïc âënh theo cäng thæïc : Thay säú, ta coï: [m] =15,5554 [mm] Chiãöu daìi tæû do cuía loì xo âæåüc xaïc âënh theo cäng thæïc : l0 = llx(m) + lmax [mm] Thay säú, ta coï: l0 = 92,496 + 15,3333 = 108,0514 [mm] Chiãöu daìi laìm viãûc cuía loì xo khi âéa masaït chæa moìn âæåüc xaïc âënh theo cäng thæïc: [mm] Thay säú, ta coï: [mm] Hçnh 5.1. Loì xo eïp d. Âæåìng kênh dáy loì xo; D: Âæåìng kênh loì xo TÊNH TOAÏN VAÌ THIÃÚT KÃÚ DÁÙN ÂÄÜNG LY HÅÜP: SÅ ÂÄÖ DÁÙN ÂÄÜNG VAÌ TÊNH TOAÏN DÁÙN ÂÄÜNG LY HÅÜP: H.6.1. Så âäö tênh toaïn dáùn âäüng ly håüp thuíy læûc Tyí säú truyãön cuía dáùn âäüng ly håüp: idk = Trong âoï : Tyí säú truyãön cuía baìn âaûp ibâ: ibâ = Tyí säú truyãön cuía dáùn âäüng thuyí læûc : itg = = 1 Theo [1] Tyí säú truyãön cuía naûng måí: in = 1,4 - 2,2 Theo [1] in = = 2 Tyí säú truyãön cuía âoìn måí: idm= 3,8 - 5,5 theo [1] iâm = = 4,5 Haình trçnh baìn âaûp âæåüc xaïc âënh theo cäng thæïc sau: (6.1) Trong âoï: d0: khe håí cáön thiãút âãø ly håüp coï thãø laìm viãûc âæåüc khi caïc bãö màût masaït bë moìn.âäúi våïi xe khaïch d0 = 3 - 4 nãn ta choün . d1 âäúi våïi âiãöu khiãøn thuíy læûc choün . d2 âäúi våïi âiãöu khiãøn thuíy læûc choün . Sbâ: haình trçnh baìn âaûp, Theo [1] , choün . dm : khe håí hoaìn toaìn giæîa mäùi âäi bãö màût ma saït Theo [1] dm= 0,75 - 1 choün dm= 0,8 Zms säú âäi bãö màût ma saït zms= 2 ddh : Âäü dëch chuyãøn cáön thiãút cuía âéa eïp do âäü âaìn häöi cuía âéa bë âäüng . ddh=1 Tæì cäng thæïc (6.1) vaì nhæîng dæî liãûu choün trãn ta tênh âæåüc tyí säú truyãön baìn âaûp. ibâ = ibâ = = 5,45 Suy ra tè säú truyãön dáùn âäüng cuía ly håüp laì: ibâ = 5,6.2.4,5.1 = 49,1 6.2 Xaïc âënh læûc taïc dung lãn baìn âaûp: Læûc baìn âaûp âæåüc xaïc âënh theo cäng thæïc sau: [N] Trong âoï: : täøng caïc læûc do loì xo eïp taïc duûng lãn âéa eïp åí cuäúi thåìi kyì måí ly håüp. hdk: hiãûu suáút cuía dáùn âäüng. hdk=0,85[N] (theo [1]). Váûy læûc cuía baìn âaûp: Pbâ = [N] Do Pbâ =207.52 [N]>[Pbâ]=120÷150[N] cho nãn ta phaíi duìng tråü læûc. Choün cå cáúu tråü læûc bàòng khê neïn, læûc baìn âaûp P’bâ = 120 [N]. Hinh 6.2. Så âäö tênh toaïn dáùn âäüng thuíy læûc coï tråü læûc khê neïn ibâ = Trong âoï: d0’: khoaíng cáön thiãút cuía cuûm van âiãöu khiãøn, d0’. Choün . itg’ : Tyí säú truyãön phuû duìng âãø måí van cáúp khê itg’= 1,1 Theo [1] ibâ = = 5,11 Suy ra tè säú truyãön dáùn âäüng cuía ly håüp laì: idâ = 5,11.2.4,5.1 = 46 Læûc do cå cáúu tråü læûc sinh ra phaíi thoía maîn cäng thæïc sau: [N] (6.3) Trong âoï: Ptl: læûc do cå cáúu tråü læûc, [N]. htl: hiãûu suáút cuía cå cáúu tråü læûc, (theo [1]). Ta suy ra cäng thæïc tênh læûc tråü læûc tæì cäng thæïc (6.3): [N] Thay säú, ta coï: [N] Ta coï quan hãû læûc tråü læûc tênh theo aïp suáút khê neïn vaì diãûn têch âènh piston tråü læûc theo cäng thæïc: [N] (6.3) Trong âoï: : aïp suáút khê neïn trong bçnh chæïa, [MN/m2] (theo [1]). Choün 5 [MN/m2]. Tæì cäng thæïc (6.3), ta tênh âæåüc âæåìng kênh cuía xi lanh tråü læûc: D =[m] Váûy ta choün âæåìng kênh cuía xilanh tråü læûc D = 0,04[m]. 4. KÃÚT LUÁÛN: Váûy caïc thäng säú cáön tênh toaïn nhæ sau: Baïn kênh R2 = 200 [mm]. Baïn kênh R1= 120 [mm]. Baïn kênh trung bçnh Rtb = 163,3 [mm]. Læûc eïp cáön thiãt Pct = 7432,91 [N]. Chiãöu daìy táúm ma saït dms = 4 [mm]. Bãö räüng táúm ma saït b = 80 [mm]. Diãûn têch bãö màût táúm ma saït F = 80424,8 [mm2]. Mä men quaïn tênh Ja = 1,75 [N.m.s2]. Mä men caín chuyãøn âäüng Ma = 30,168 [N.m]. Täøng cäng træåüt L = 73720,9 [J]. Cäng træåüt riãng L0 = 229,161 [KJ/m2]. Chiãöu daìy âéa eïp d = 14 [mm]. Âäü cæïng loì xo Clx = 30,97 [N/m]. Âæåìng kênh âinh taïn d =4 [mm]. Âæåìng kênh âinh taïn D = 6.4 [mm]. Chiãöu daìi âinh taïn ld = 8 [mm] Haình trçnh baìn âaûp sbâ = 180 [mm]. Âæåìng kênh xi lanh tråü læûc Dtl = 40 [mm]. TAÌI LIÃÛU THAM KHAÍO Kyï hiãûu Tãn taìi liãûu Taïc giaí Nhaì xuáút baín Nàm XB [I] Tênh toaïn vaì thiãút kãú ä tä Lã Vàn Tuûy Læu haình näüi bäü 2005 [II] Thiãút kãú vaì tênh toaïn ätä maïy keïo - Táûp I (baín sao) Nguyãùn Hæîu Cáøn Phan Âçnh Kiãn Âaûi hoüc vaì trung hoüc chuyãn nghiãûp Haì Näüi 1987 [III] Lyï thuyãút ätä maïy keïo Nguyãùn Hæíu Cáøn Dæ Quäúc Thënh Phaûm Minh Thaïi Nguyãùn Vàn Taìi Lã Thë Vaìng Khoa hoüc vaì kyî thuáût 2000  Muûc Luûc Trang