Đồ án Thiết kế phần điện trong nhà máy điện kiểu nhiệt điện ngưng hơi gồm 4 tổ máy, công suất mỗi tổ là 100 MW cấp điện cho phụ tải địa phương 10,5KV và phát vào hệ thống 220KV

Môc Lôc. Lêi nãi ®Çu. §Êt n­íc ta ®ang b­íc vµo thêi kú c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸, ngµnh ®iÖn gi÷ mét vai trß quan träng trong viÖc ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ quèc d©n. Trong cuéc sèng ®iÖn rÊt cÇn cho sinh ho¹t vµ phôc vô s¶n xuÊt. Víi sù ph¸t triÓn cña x· héi do vËy ®ßi hái ph¶i cã thªm nhiÒu nhµ m¸y ®iÖn míi ®ñ ®Ó cung cÊp ®iÖn n¨ng cho phô t¶i. XuÊt ph¸t tõ thùc tÕ vµ sau khi häc xong ch­¬ng tr×nh cña ngµnh ph¸t dÉn ®iÖn em ®­îc nhµ tr­êng vµ hé m«n HÖ thèng ®iÖn giao nhiÖm vô thiÕt kÕ gåm néi dung sau: ThiÕt kÕ phÇn ®iÖn trong nhµ m¸y ®iÖn kiÓu nhiÖt ®iÖn ng­ng h¬i gåm 4 tæ m¸y, c«ng suÊt mçi tæ lµ 100 MW cÊp ®iÖn cho phô t¶i ®Þa ph­¬ng 10,5KV vµ ph¸t vµo hÖ thèng 220KV. Sau thêi gian lµm ®å ¸n víi sù lç lùc cña b¶n th©n, ®­îc sù gióp ®ì tËn t×nh cña c¸c thÇy c« gi¸o trong khoa, c¸c b¹n cïng líp. §Æc biÖt lµ sù gióp ®ì vµ h­íng dÉn tËn t×nh cña thÇy gi¸o TS TrÇn B¸ch ®Õn nay em ®· hoµn thµnh b¶n ®å ¸n. V× thêi gian cã h¹n, víi kiÕn thøc cßn h¹n chÕ nªn b¶n ®å ¸n cña em kh«ng tr¸nh nh÷ng thiÕu sãt. V× vËy em rÊt mong nhËn ®­îc sù gãp ý bæ xung cña c¸c thÇy c« gi¸o vµ c¸c b¹n ®«ng nghiÖp ®Ó ®å ¸n cña em ngµy cµng hoµn thiÖn h¬n. Em xin göi tíi thÇy gi¸o h­íng dÉn cïng toµn thÓ thÇy c« gi¸o trong bé m«n lêi c¶m ¬n ch©n thµnh nhÊt! Sinh Viªn: TÝnh to¸n phô t¶i vµ c©n b»ng c«ng suÊt T¹i mæi thêi ®iÓm ®iÖn n¨ng do nhµ m¸y ph¸t ra ph¶i c©n b»ng víi ®iÖn n¨ng tiªu thô cña phô t¶i kÓ c¶ c¸c tæn thÊt cña phô t¶i.Trong thùc tÕ ®iÖn n¨ng tiªu thô t¹i c¸c hé dïng ®iÖn lu«n thay ®æi, v× thÕ viÖc t×m ®­îc ®å thÞ phô t¶i lµ rÊt quan träng ®èi víi viÖc thiÕt kÕ vµ vËn hµnh. Dùa vµo ®å thÞ phô t¶i ta cã thÓ chän ®­îc ph­¬ng ¸n nèi ®iÖn hîp lý, ®¶m b¶o c¸c chØ tiªu kinh tÕ kü thuËt. §å thÞ phô t¶i cßn cho ta chän ®óng c«ng suÊt cña c¸c m¸y biÕn ¸p (MBA) vµ ph©n bè tèi ­u c«ng suÊt gi÷a c¸c tæ m¸y víi nhau vµ gi÷a c¸c nhµ m¸y ®iÖn víi nhau. Chän m¸y ph¸t ®iÖn. Theo yªu cÇu thiÕt kÕ nhµ m¸y cã tæng c«ng suÊt 4´100 MW = 400 MW. Chän 4 m¸y ph¸t ®iÖn kiÓu TBF-100-2 cã c¸c th«ng sè nh­ b¶ng 1-1 sau: B¶ng 1-1 P®m(MW) U®m(KV) I®m(KA) COSj®m Xd” Xd’ 100 10,5 6,475 0,85 0,183 0,263 TÝnh to¸n phô t¶i ë c¸c cÊp ®iÖn ¸p. Tõ ®å thÞ phô t¶i nhµ m¸y vµ ®å thÞ phô t¶i c¸c cÊp ®iÖn ¸p d­íi d¹ng b¶ng theo % c«ng suÊt t¸c dông vµ hÖ sè cosj. Tõ ®ã ta tÝnh ®­îc phô t¶i ë c¸c cÊp ®iÖn ¸p theo c«ng suÊt biÓu kiÕn tõ c«ng thøc sau: víi : . Trong ®ã: S(t) lµ c«ng suÊt biÓu kiÕn cña phô t¶i t¹i thêi ®iÓm t (MVA). CosjTB lµ hÖ sè c«ng suÊt trung b×nh cña tõng phô t¶i. §å thÞ phô t¶i toµn nhµ m¸y. Nhµ m¸y gåm 4 tæ m¸y cã: PG®m = 100 MW, Cosj®m = 0,85 do ®ã Tæng c«ng suÊt ®Æt cña toµn nhµ m¸y lµ: PNM®m =4´PG®m = 4´100 = 400 MW Þ SNM®m = 470,4 MW. Tõ ®å thÞ phô t¶i nhµ m¸y vµ c«ng thøc: víi : . Ta tÝnh ®­îc ®å thÞ phô t¶i cña nhµ m¸y theo thêi gian .KÕt qu¶ ghi trong b¶ng 1-2 vµ ®å thÞ phô t¶i nhµ m¸y h×nh 1-1. B¶ng 1-2 T(giê) 0-5 5-8 8-11 11-14 14-17 17-20 20-22 22-24 P% 90 100 100 100 90 90 90 80 PNM(t) MVA 360 400 400 400 360 360 360 320 SNM(t) MVA 423,5 470,4 470,4 470,4 423,5 423,5 423,5 376,5 SNM(t) MVA T (h) 0 470.4 423.5 376.5 423.5 5 13 22 24 500 400 300 200 100 H×nh 1-1:§å thÞ phô t¶i toµn nhµ m¸y. §å thÞ phô t¶i tù dïng toµn nhµ m¸y: Tù dïng max cña toµn nhµ m¸y b»ng 6% c«ng suÊt ®Þnh møc cña nhµ m¸y víi cosj = 0,85 ®­îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc sau: Trong ®ã : Std(t): Phô t¶i tù dïng nhµ m¸y t¹i thêi ®iÓm t. SNM®m: Tæng c«ng suÊt cña nhµ m¸y MVA. SNM(t): C«ng suÊt nhµ m¸y ph¸t ra t¹i thêi ®iÓm t theo b¶ng 1-2. a: HÖ sè % l­îng ®iÖn tù dïng. Tõ ®å thÞ phô t¶i nhµ m¸y (phÇn 1) vµ c«ng thøc trªn ta cã phô t¶i tù dïng nhµ m¸y theo thêi gian nh­ b¶ng 1-3 vµ ®å thÞ phô t¶i h×nh 1-1. B¶ng 1-3 T(h) 0-5 5-8 8-11 11-14 14-17 17-20 20-22 22-24 SNM(t) MVA 423,5 470,4 470,4 470,4 425,5 423,5 423,5 376,5 Std(t) MVA T(h) 26.5 16.5 28.2 24.2 5 13 22 24 10 20 30 Std(t) MVA 26,5 28,2 28,2 28,2 26,5 26,5 26,5 24,8 H×nh 1-2: §å thÞ phô t¶i tù dïng toµn nhµ m¸y. Phô t¶i ®Þa ph­¬ng: Nh­ nhiÖm vô thiÕt kÕ ®· cho Pmax = 38 MW, Cosj = 0,85 víi c«ng thøc sau: víi: Ta cã kÕt qu¶ cho ë b¶ng 1-4 vµ ®å thÞ phô t¶i h×nh 1-3. B¶ng 1-4 T(h) 0-5 5-8 8-11 11-14 14-17 17-20 20-22 22-24 P®p% 70 80 80 80 90 100 90 70 P®p(t)MW 26,6 30,4 30,4 30,4 34,2 38 34,2 26,6 S®p(t)MVA 31,3 35,8 35,8 35,8 40,2 44,7 40,2 31,3 T(h) S®p(t)MVA 44.7 40.2 31.3 40.2 35.8 31.3 0 10 20 30 40 50 5 14 17 20 22 24 H×nh 1-3: §å thÞ phô t¶i ®Þa ph­¬ng. §å thÞ phô t¶i ®iÖn ¸p cao (220kv). Phô t¶i ®iÖn ¸p cao Pmax = 220 MW, Cosj = 0,87 víi c«ng thøc sau: víi: Ta cã kÕt qu¶ ë b¶ng 1-5 vµ ®å thÞ phô t¶i cho ë h×nh 1-4. B¶ng 1-5 T(h) 0-5 5-8 8-11 11-14 14-17 17-20 20-22 22-24 P% 90 100 100 90 90 90 90 80 Pc(t)MW 198 220 220 198 198 198 198 176 Sc(t)MVA 227,6 252,9 252,9 227,6 227,6 227,6 227,6 202,3 T(h) Sc(t) 0 100 200 300 5 13 22 24 252.9 227.6 202.3 227.6 H×nh 1-4: §å thÞ phô t¶i ®iÖn ¸p cao. C©n b»ng c«ng suÊt toµn nhµ m¸y vµ x¸c ®Þnh c«ng suÊt ph¸t vµo hÖ thèng . Ph­¬ng tr×nh c©n b»ng c«ng suÊt toµn nhµ m¸y: SNM(t) = Std(t) + S®p(t) +Sc(t) +SHT(t). Ta bá qua tæn thÊt DS(t) trong m¸y biÕn ¸p. Þ SHT(t) = SNM(t) - [Std(t) + S®p(t) +Sc(t) ]. Tõ ®ã ta lËp ®­îc kÕt qu¶ tÝnh to¸n phô t¶i vµ c©n b»ng c«ng suÊt toµn nhµ m¸y nh­ b¶ng 1-6 vµ ®å thÞ phô t¶i h×nh 1-5. B¶ng 1-6 MVA t(h) 0-5 5-8 8-11 11-14 14-17 17-20 20-22 22-24 SNM(t) 423,5 470,4 470,4 470,4 423,5 423,5 423,5 376,5 Sdp(t) 31,3 35,8 35,8 35,8 40,2 44,7 40,2 31,3 Std(t) 26,5 28,2 28,2 28,2 26,5 26,5 26,5 24,8 Sc(t) 227,6 252,9 252,9 227,6 227,6 227,6 227,6 202,3 SHT(t) 138,1 153,5 153,5 153,5 129,2 124,7 129,2 118,1 T(h) SHT(t)MVA 0 200 150 100 5 14 17 20 22 24 153.5 138.1 129.2 124.7 118.1 H×nh 1-5: §å thÞ phô t¶i hÖ thèng. C¸c nhËn xÐt. T×nh tr¹ng phô t¶i ë c¸c cÊp ®iÖn ¸p. Ta thÊy phô t¶i ph©n bè kh«ng ®Òu ë c¸c cÊp ®iÖn ¸p. ë cÊp ®iÖn ¸p m¸y ph¸t phô t¶i Pmax= 38MW, nhá so víi c«ng suÊt mét m¸y ph¸t P = 100 MW vµ toµn nhµ m¸y thiÕt kÕ. Phô t¶i cÊp ®iÖn ¸p trung kh«ng cã. Phô t¶i ®iÖn ¸p cao Pmax= 220MW, t­¬ng ®èi lín. Dù tr÷ cña hÖ thèng. Ta cã dù tr÷ cña hÖ thèng S = 200MVA, lín h¬n so víi c«ng suÊt mét m¸y ph¸t. C«ng suÊt cña hÖ th«ng còng t­¬ng ®èi lín SHT= 300MVA. §iÖn ¸p. Nhµ m¸y thiÕt kÕ chØ cã hai cÊp ®iÖn ¸p lµ: CÊp ®iÖn ¸p m¸y ph¸t U®m= 10KV. CÊp ®iÖn ¸p cao cã U®m= 220KV. Kh«ng cã cÊp ®iÖn ¸p trung. Nªu c¸c ph­¬ng ¸n vµ chän MBA. Nªu c¸c ph­¬ng ¸n. Mét trong nh÷ng nhiÖm vô quan träng thiÕt kÕ nhµ m¸y ®iÖn lµ chän s¬ ®å nèi ®iÖn chÝnh. V× khi chän ®­îc s¬ ®å nèi ®iÖn chÝnh hîp lý, kh«ng nh÷ng ®¶m bo¶ vÒ mÆt kü thuËt mµ cßn ®em l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao. G1 G2 G3 G4 B1 B2 B3 TD TD TD S®p Sc 220kv · Ph­¬ng ¸n I: H×nh 2-1: S¬ ®å nèi ®iÖn cña ph­¬ng ¸n 1. G2 G3 G4 B1 B2 B4 TD TD TD S®p Sc 220kv B3 G1 · Ph­¬ng ¸n II: H×nh 2-2: S¬ ®å nèi ®iÖn ph­¬ng ¸n II. Chän m¸y biÕn ¸p cho c¸c ph­¬ng ¸n. Chän c«ng suÊt m¸y biÕn ¸p. · Ph­¬ng ¸n I: * M¸y biÕn ¸p bé. §­îc chän theo c«ng suÊt ph¸t cña m¸y ph¸t S®mB1 ³ SG®m = 117,6 MVA. Do ®ã ta chän m¸y biÕn ¸p t¨ng ¸p ba pha hai d©y quÊn cã c¸c th«ng sè ë b¶ng 2-1 sau: Lo¹i TдЦ125/10,5 B¶ng 2-1 S®m MVA UC®m (Kv) UH®m (Kv) DPO (Kw) DPN (Kw) UN% IO% Gi¸ 125 242 10,5 115 380 11 0,5 *M¸y biÕn ¸p liªn l¹c: M¸y biÕn ¸p liªn l¹c B2, B3 ®­îc chän lµ m¸y biÕn ¸p ®iÒu ¸p d­íi t¶i víi ®iÒu kiÖn: S®mB = 1/2 Sth. Víi: Sth lµ c«ng suÊt cßn l¹i ®­a lªn hÖ thèng. = 3´11,7 - (35,8 +3/4.18,8) = 298,2 MVA. S®mB = 298,2/2 =149,4 MVA. VËy ta cã thÓ chän lo¹i m¸y biÕn ¸p TPдЦH 160/10,5 cã c¸c th«ng sè nh­ b¶ng 2-2 sau: B¶ng 2-2 S®m MVA UC®m (Kv) UH®m (Kv) DPO (Kw) DPN (Kw) UN% IO% Gi¸ 160 230 10,5 140 525 12 0,6 · Ph­¬ng ¸n II: * M¸y biÕn ¸p bé B1,B2 ®­îc chän nh­ bé m¸y biÕn ¸p bé B1 cña ph­¬ng ¸n I. * M¸y biÕn ¸p liªn l¹c: §­îc chän lµ lo¹i m¸y biÕn ¸p ®iÒu chØnh ®iÖn ¸p d­íi t¶i cã c«ng suÊt ®Þnh møc ®­îc chän theo c«ng thøc d­íi ®©y: = = Þ Chän m¸y biÕn ¸p B3,B4 lµ lo¹i TPдЦH 100/10,5 cã c¸c th«ng sè cho ë b¶ng 2-3 sau: B¶ng 2-3 S®m MVA UC®m (Kv) UH®m (Kv) DPO (Kw) DPN (Kw) UN% IO% Gi¸ 100 230 10,5 94 360 12 0,7 Ph©n bè phô t¶i cho c¸c m¸y biÕn ¸p: · Ph­¬ng ¸n I: * §èi víi m¸y ph¸t – m¸y biÕn ¸p 2 cuén d©y G1- B1 ®Ó thuËn tiÖn cho viÖc vËn hµnh. cho t¶i víi ®é thÞ b»ng ph¼ngtrong suèt qu¸ tr×nh lµm viÖc c¶ n¨m. SB1= SG®m – Std = 117.6 – 0.06´117.6 = 110.5 MVA Phô t¶i qua 2 m¸y biÕn ¸p B2, B3 ®­îc tÝnh nh­ sau : Phô t¶i truyÒn lªn cao : SC-B2,B3 = ´( Sc(t) – SB1) Dùa vµo b¶ng 1-6 vµ c«ng thøc trªn tÝnh ®­îc phô t¶i cho tõng thêi ®iÓm ®­îc ghi ë b¶ng 2-4 sau: B¶ng 2-4 MVA\ t(h) 0-5 5-8 8-11 11-14 14-17 17-20 20-22 22-24 SB1 110.5 110.5 110.5 110.5 110.5 110.5 110.5 110.5 SC B2-B3 127.6 147.5 147.5 127.6 127.6 127.6 127.6 105 Tõ b¶ng kÕt qu¶ b¶ng 2- 4 ta thÊy. SH B2-B3max = 147.5 < 1.3´160 = 208 MVA Nh­ vËy c¸c m¸y biÕn ¸p ®· chän kh«ng bÞ qu¸ t¶i khi lµm viÖc b×nh th­êng. · Ph­¬ng ¸n II: C¸c bé G1-B1;G2-B2 ®­îc ph©n bè phô t¶i nh­ bé G1-B1 nh­ ë ph­¬ng ¸n 1. * phô t¶i qua 2 m¸y biÕn ¸p B3, B4 : C«ng suÊt t¶i lªn cao : SC B3–B4 = ´(Sc(t) – SB1 – SB2) Dùa vµo b¶ng 1-6 vµ c«ng thøc tÝnh trªn ta cã phô t¶i tõng thêi ®iÓm cho ë b¶ng 2-5 sau: b¶ng 2-5 : MVA\ t(h) 0-5 5-8 8-11 11-14 14-17 17-20 20-22 22-24 SB1 = SB2 110.5 110.5 110.5 110.5 110.5 110.5 110.5 110.5 SC(t) 57.4 92.7 92.7 57.4 57.4 57.4 57.4 49.7 KiÓm tra c¸c m¸y biÕn ¸p khi sù cè Ph­¬ng ¸n I: Sù cè 1 m¸y biÕn ¸p liªn l¹c: C«ng suÊt thiÕu cña phÝa cao ¸p khi sù cè m¸y biÕn ¸p B2lµ: Sth = STGC - SBb – 1.4´S®mB. Trong ®ã: STGC = SPTCmax + SHT = 252.9 + 153.5 =406.4MVA SBb: c«ng suÊt m¸y biÕn ¸p bé SBb= 125MVA S®mB: c«ng suÊt ®Þnh møc cña m¸y biÕn ¸p liªn l¹c. Þ Sth = 406.4 – 125 – 1.4´160 = 57.4MVA . Ta thÊy Sth = 57.4 < Sdt =200MVA . VËy m¸y biÕn ¸p chän kh«ng bÞ qu¸ t¶i khi sù cè mét m¸y biÕn ¸p liªn l¹c. Ph­¬ng ¸n II: Sù cè 1 m¸y biÕn ¸p liªn l¹c: C«ng suÊt thiÕu phÝa cao ¸p khi sù cè m¸y biÕn ¸p B3lµ: Sth = STGC – 2´SBb – 1.4´S®mB= = 406.4 – 2´125 –1.4´100 = 16.4MVA . Ta thÊy Sth = 16.4 < Sdt= 200MVA . VËy m¸y biÕn ¸p kh«ng bÞ qu¸ t¶i khi sù cè m¸y biÕn ¸p liªn l¹c. · Sù cè mét m¸y ph¸t kh«ng cÇn kiÓm tra v× dù tr÷ cña hÖ thèng ®iÖn ®ñ cung cÊp cho phô t¶i khi sù cè mét m¸y ph¸t. TÝnh tæn thÊt ®iÖn n¨ng trong m¸y biÕn ¸p. Ph­¬ng ¸n I: Sai ·§èi víi m¸y biÕn ¸p bé B1, tæn thÊt ®iÖn n¨ng ®­îc tÝnh theo c«ng thøc. . Trong ®ã: T: Thêi gian lµm viÖc cña m¸y biÕn ¸p T = 8760 h. Sb: Phô t¶i cña m¸y biÕn ¸p trong thêi gian T. M¸y biÕn ¸p B1cã c¸c sè liÖu sau: DPO = 115 KW. DPN = 380KW. Sb = 110,5MVA. Tõ c¸c sè liÖu ®ã ta tÝnh ®­îc tæn thÊt ®iÖn n¨ng hµng n¨m cña m¸y biÕn ¸p B1. · Tæn thÊt ®iÖn n¨ng cña m¸y biÕn ¸p B2vµ B3 ®­îc tÝnh theo c«ng thøc: Trong ®ã: Si cña m¸y biÕn ¸p trong thêi gian ti ®­îc lÊy tõ b¶ng 2-4. DPO = 140 KW. DPN = 525 KW. Tæn thÊt ®iÖn n¨ng cña m¸y biÕn ¸p B2,B3 lµ: =8637.13Mwh. VËy tæng tæn thÊt ®iÖn n¨ng hµng n¨m cña ph­¬ng ¸n I lµ: DAå = DAB1 +DAB2,B3 = 3608.71 +8637.13 = 12245.23 Mwh. Ph­¬ng ¸n II: ·§èi víi m¸y biÕn ¸p B1,B2,tæn thÊt ®iÖn n¨ng ®­îc tÝnh theo c«ng thøc: = ·Tæn thÊt ®iÖn n¨ng cña m¸y biÕn ¸p B3,B4®­îc tÝnh theo c«ng thøc: Trong ®ã: Si cña m¸y biÕn ¸p trong thêi gian ti ®­îc lÊy tõ b¶ng 2-5. DPO = 94 KW. DPN = 360 KW. Tæn thÊt ®iÖn n¨ng cña m¸y biÕn ¸p B3,B4 lµ: =4517.1Mwh. VËy tæng tæn thÊt ®iÖn n¨ng hµng n¨m cña ph­¬ng ¸n II lµ: DAå = DAB1,B2 +DAB3,B4 = 7214.42 +4517.1 = 11735.52 Mwh. Ta cã b¶ng tãm t¾t kªt qu¶ tæn thÊt ®iÖn n¨ng cña c¸c ph­¬ng ¸n nh­ b¶ng 2-6 sau: B¶ng 2-6 DA\ Ph­¬ng ¸n Ph­¬ng ¸n I Ph­¬ng ¸n II DA, Kwh 12245.23 11731.52 So s¸nh kinh tÕ, kü thuËt chän c¸c ph­¬ng ¸n tèi ­u. Chän s¬ bé c¸c khÝ cô ®iÖn. X¸c ®Þnh dßng c­ìng bøc c¸c m¹ch. Ph­¬ng ¸n I: h×nh 3-1. G1 G2 G3 G4 B1 B2 B3 TD TD TD S®p Sc 220kv H×nh 3-1: S¬ ®å nèi ®iÖn ph­¬ng ¸n I. · Dßng c­ìng bøc phÝa cao ¸p: * M¹ch ®­êng d©y vÒ hÖ thèng. Dßng lµm viÖc c­ëng bøc ®­îc tÝnh víi ®iÒu kiÖn mét ®­êng d©y bÞ ®øt. Víi: SHtmax lµ c«ng suÊt t¶i vÒ hÖ thèng qua ®­êng d©y kÐp, SHtmax= 153.5MVA . * M¹ch phô t¶i phÝa ®iÖn ¸p cao. víi: Scmax lµ c«ng suÊt ë phô t¶i cao, Scmax = 252.9 MVA. * M¹ch m¸y biÕn ¸p B1: Dßng ®iÖn c­ëng bøc ®­îc x¸c ®Þnh theo ®iÒu kiÖn lµm viÖc c­ëng bøc cña m¸y ph¸t G1. * M¹ch m¸y biÕn ¸p liªn l¹c. Khi sù cè mét m¸y biÕn ¸p, kh¶ n¨ng t¶i cña m¸y biÕn ¸p cßn l¹i lµ: Kqtsc´S®mB = 1.4´160 =224 MVA . Dßng c­ëng bøc qua m¸y biÕn ¸p VËy dßng ®iÖn lµm viÖc c­ëng bøc lín nhÊt ë phÝa ®iÖn ¸p cao lµ: Icb1 = 0.664 kA. · Dßng c­ëng bøc ë cÊp ®iÖn ¸p m¸y ph¸t: * M¹ch m¸y biÕn ¸p phÝa h¹ ¸p. * M¹ch m¸y ph¸t phÝa h¹ ¸p. * Dßng c­ëng bøc qua kh¸ng khi sù cè mét m¸y ph¸t G2. XÐt hai tr­êng hîp: phô t¶i max vµ phô t¶i min. + Phô t¶i max: Dßng c«ng suÊt c­ëng bøc qua kh¸ng khi phô t¶i max lµ: +Khi phô t¶i min: Dßng c«ng suÊt c­ëng bøc qua kh¸ng khi phô t¶i min lµ: Þ Dßng c­ëng bøc qua kh¸ng khi sù cè mét m¸y ph¸t G2lµ: * Dßng c­ëng bøc qua kh¸ng khi sù cè mét m¸y biÕn ¸p liªn l¹c lµ: +Khi phô t¶i max: L­îng c«ng suÊt thõa t¶i lªn hÖ thèng lµ. + Khi phô t¶i min: L­îng c«ng suÊt thõa t¶i lªn hÖ thèng lµ. Kh¶ n¨ng t¶i cña m¸y biÕn ¸p khi sù cè mét m¸y biÕn ¸p . Kqtsc´S®mB = 1.4´160 =224 MVA . Dßng c«ng suÊt c­ëng bøc qua kh¸ng khi phô t¶i max lµ: Dßng c«ng suÊt c­ëng bøc qua kh¸ng khi phô t¶i min lµ: Þ Dßng c«ng suÊt c­ëng bøc qua kh¸ng khi sù cè mét m¸y biÕn ¸p lµ. VËy dßng c­ëng bøc qua kh¸ng lín nhÊt lµ: Icb4 = 7.057 KA. Ph­¬ng ¸n II: h×nh 3-2. G2 G3 G4 B1 B2 B4 TD TD TD S®p Sc 220kv B3 G1 H×nh 3-2: S¬ ®å nèi ®iÖn ph­¬ng ¸n II. · Dßng c­ìng bøc phÝa cao ¸p: * M¹ch ®­êng d©y vÒ hÖ thèng. Dßng lµm viÖc c­ëng bøc ®­îc tÝnh víi ®iÒu kiÖn mét ®­êng d©y bÞ ®øt. Víi: SHtmaxc«ng suÊt vÒ hÖ thèng qua ®­êng d©y kÐp, SHtmax= 153.5MVA . * M¹ch phô t¶i phÝa ®iÖn ¸p cao. víi: Scmax lµ c«ng suÊt ë phô t¶i cao, Scmax = 252.9 MVA. * M¹ch m¸y biÕn ¸p B1,B2: Dßng ®iÖn c­ëng bøc ®­îc x¸c ®Þnh theo ®iÒu kiÖn lµm viÖc c­ëng bøc cña m¸y ph¸t G1,G2: * M¹ch m¸y biÕn ¸p liªn l¹c. Khi sù cè mét m¸y biÕn ¸p, kh¶ n¨ng t¶i cña m¸y biÕn ¸p cßn l¹i lµ: Kqtsc´S®mB = 1.4´100 =140 MVA . Dßng c­ëng bøc qua m¸y biÕn ¸p VËy dßng ®iÖn lµm viÖc c­ëng bøc lín nhÊt ë phÝa ®iÖn ¸p cao lµ: Icb1 = 0.664 kA. · Dßng c­ëng bøc ë cÊp ®iÖn ¸p m¸y ph¸t: * M¹ch m¸y biÕn ¸p phÝa h¹ ¸p: * M¹ch m¸y ph¸t phÝa h¹ ¸p. * Dßng c­ëng bøc qua kh¸ng khi sù cè mét m¸y ph¸t G3. XÐt hai tr­êng hîp: phô t¶i max vµ phô t¶i min. + Phô t¶i max: Dßng c«ng suÊt c­ëng bøc qua kh¸ng khi phô t¶i max lµ: +Khi phô t¶i min: Dßng c«ng suÊt c­ëng bøc qua kh¸ng khi phô t¶i min lµ: Þ Dßng c­ëng bøc qua kh¸ng khi sù cè mét m¸y ph¸t G3lµ: * Dßng c­ëng bøc qua kh¸ng khi sù cè mét m¸y biÕn ¸p liªn l¹c lµ: +Khi phô t¶i max: L­îng c«ng suÊt thõa t¶i lªn hÖ thèng lµ. + Khi phô t¶i min: L­îng c«ng suÊt thõa t¶i lªn hÖ thèng lµ. Kh¶ n¨ng t¶i cña m¸y biÕn ¸p khi sù cè mét m¸y biÕn ¸p . Kqtsc´S®mB = 1.4´100 =140 MVA . Dßng c«ng suÊt c­ëng bøc qua kh¸ng khi phô t¶i max lµ: Dßng c«ng suÊt c­ëng bøc qua kh¸ng khi phô t¶i min lµ: Þ Dßng c«ng suÊt c­ëng bøc qua kh¸ng khi sù cè mét m¸y biÕn ¸p lµ. VËy dßng c­ëng bøc qua kh¸ng lín nhÊt lµ: Icb4 = 2.848 KA. Tõ c¸c kÕt qu¶ tÝnh to¸n trªn ta cã b¶ng tãm t¾t kÕt qu¶ dßng c­ëng bøc sau: b¶ng 3-1 B¶ng 3-1 Ph­¬ng ¸n\ Icb( kA) Icb1 Icb2 Icb3 Icb4 Ph­¬ng ¸n I 0.664 12.317 6.789 7.057 Ph­¬ng ¸n II 0.664 7.698 6.789 2.848 Chän sè bé m¸y c¾t vµ kh¸ng ph©n ®o¹n. Ph­¬ng ¸n I: · Chän lo¹i m¸y c¾t. * PhÝa ®iÖn ¸p cao. Tõ dßng ®iÖn c­ëng bøc ë phÝa cao ¸p Icb1max= 664 kA, ta chän m¸y c¾t lo¹i SF-6 cña h¶ng Merlin cã kÝ hiÖu FA- 245- 40 cã c¸c th«ng sè ë b¶ng 3-2 sau: B¶ng3-2 U®m(kv) I®m(kA) U(f=50Hz) Uxk(kv) Ic¾t®m(kA) I«®(kA) 245 3150 460 1050 40 102 * PhÝa ®iÖn ¸p thÊp. Tõ c¸c dßng c­ëng bøc phÝa ®iÖn ¸p thÊp Icb2=12.317kA, Icb3= 6.789kA, Icb4 = 7.057kA, ta chän lo¹i m¸y c¾t ®iÖn kh«ng khÝ cña h·ng Simen lo¹i 8FG10- 12- 80 cã c¸c th«ng sè ë b¶ng 3-3 sau: B¶ng 3-3 U®m(kv) I®m(kA) U(f=50Hz) Uxk(kv) Ic¾t®m(kA) I«®(kA) 12 12500 - 75 80 225 · Chän kh¸ng ®iÖn ph©n ®o¹n. V× dßng c­ëng bøc qua kh¸ng Icb= 7.057kA nªn ta ph¶i chän kh¸ng cã dßng c­ëng lín nhÊt Icb= 4000A lµ kh¸ng ®iÖn bª t«ng cã cuén d©y b»ng nh«m víi ®iÖn ¸p 10kv lo¹i PbA-10-4000-12 cã c¸c th«ng sè cho ë b¶ng 3-4 sau:­ B¶ng3-4 U®m(kv) I®m(A) X®m(W) DP(kw) I«dd(kA) I«nh(kA) 10 4000 0.23 25.7 53 42 b. Ph­¬ng ¸n II: · Chän lo¹i m¸y c¾t. * PhÝa ®iÖn ¸p cao. Tõ dßng ®iÖn c­ëng bøc ë phÝa cao ¸p Icb1max= 664 kA, ta chän m¸y c¾t lo¹i SF-6 cña h¶ng Merlin cã kÝ hiÖu FA- 245- 40 cã c¸c th«ng sè ë b¶ng 3-2. * PhÝa ®iÖn ¸p thÊp. Tõ c¸c dßng c­ëng bøc phÝa ®iÖn ¸p thÊp Icb2=7.698kA, Icb3= 6.789kA, Icb4 = 2.848kA, ta chän lo¹i m¸y c¾t ®iÖn kh«ng khÝ cña h·ng Simen lo¹i 8FG10- 12- 80 cã c¸c th«ng sè ë b¶ng 3-3. · Chän kh¸ng ®iÖn ph©n ®o¹n. V× dßng c­ëng bøc qua kh¸ng Icb= 2.848kA nªn ta chän kh¸ng cã dßng c­ëng Icb= 3000A lµ kh¸ng ®iÖn lo¹i PbA-10-3000-12 cã c¸c th«ng sè cho ë b¶ng 3-5 sau: B¶ng3-5 U®m(kv) I®m(A) X®m(W) DP(kw) I«dd(kA) I«nh(kA) 10 3000 0.23 25.7 53 42 Chän s¬ ®å thanh gãp c¸c cÊp ®iÖn ¸p m¸y ph¸t . Thanh gãp ®iÖn ¸p m¸y ph¸t. Ping ¸n I: S¬ ®å thanh gãp m¸y ph¸t ®­îc chän nh­ h×nh 3-3 sau: H×nh 3-3: S¬ ®å thanh gãp m¸y ph¸t ph­¬ng ¸n I . Ping ¸n II: S¬ ®å thanh gãp m¸y ph¸t ®­îc chän nh­ h×nh 3-4 sau: H×nh 3-4: S¬ ®å thanh gãp ph¸t ph­¬ng ¸n II S¬ ®å thanh gãp ®iÖn ¸p cao ¸p. C¶ hai ph­¬ng ¸n ta ®Òu chän mét lo¹i thanh gãp lµ s¬ ®å hai thanh gãp cã m¸y c¾t liªn l¹c nhw h×nh 3-5 sau: H×nh 3-5: S¬ ®å thanh gãp phÝa cao ¸p. So s¸nh kinh tÕ-kü thuËt chän ph­¬ng ¸n tèi ­u. Vèn ®Çu t­. a. Ping ¸n I: * Vèn ®Çu t­ m¸y biÕn ¸p . §­îc tÝnh theo c«ng thøc: VB = åKB1´vB1 Trong ®ã: vBi lµ tiÒn mua m¸y biÕn ¸p. kBi lµ hÖ sè chuyªn chë l¾p ®Æt. Lo¹i m¸y biÕn ¸p T 125/10.5 cã gi¸ lµ: vB= 162´103´40´103 VN§, hÖ sè chuyªn chë kB1=1.1. Lo¹i m¸y biÕn ¸p TP 160/10.5 cã gi¸ lµ: vB= 276´103´40´103 VN§, hÖ sè chuyªn chë kB1=1.3. Þ VB= 1.1´ 162´103´40´103 + 1.3´2´276´103´40´103 =35832´106 VN§ * Vèn ®Çu t­ m¸y c¾t. Vèn ®Çu t­ m¸y c¾t ®­îc tÝnh theo c«ng thøc sau: VTB=ån1´v1. Trong ®ã: vTB lµ tiÒn mua m¸y c¾t. n1 lµ sè l­îng m¸y c¾t. PhÝa ®iÖn ¸p cao cã 4 bé m¸y c¾t lo¹i FA-245-40 gi¸71´103´40´103VN§ PhÝa h¹ ¸p 5 bé m¸y c¾t lo¹i 8FGB-12-80 gi¸ 15´103´40´103VN§. 2 bé m¸y c¾t lo¹i 8FGB-12-80 gi¸ 21´103´40´103VN§. Þ VTB= 4´71´103´40´103 + 5´15´103´40´103 + +2´21´103´40´103=16040´106VN§. VËy tiÒn vèn mua m¸y biÕn ¸p vµ thiÕt bÞ lµ: V1= VB1+ VTB = 35832´106 +16040´106= 51872´106 VN§. * Chi phÝ vËn hµnh hµng n¨m. Chi phÝ vËn hµnh hµng n¨m cña thiÕt bÞ ®­îc tÝnh theo c«ng thøc sau: P1= PV1+ PDA1. Trong ®ã: PV1= avh´V1 = 0.15´51872´106 = 7780.8´106VN§. PDA1 = b´DA = 0.07´12.24523´15´103= 12.86´106VN§. Þ Chi phÝ vËn hµnh hµng n¨m lµ: P1= PV1+ PDA1 = 7780.8´106 +12.86´106 = 7793.66´106VN§. b. Ping ¸n II: * Vèn ®Çu t­ m¸y biÕn ¸p . §­îc tÝnh theo c«ng thøc: VB = åKB2´vB2 Trong ®ã: vBi lµ tiÒn mua m¸y biÕn ¸p. kBi lµ hÖ sè chuyªn chë l¾p ®Æt. Lo¹i m¸y biÕn ¸p T 125/10.5 cã gi¸ lµ: vB= 162´103´40´103 VN§, hÖ sè chuyªn chë kB1=1.1. Lo¹i m¸y biÕn ¸p TP 100/10.5 cã gi¸ lµ: vB= 173´103´40´103 VN§, hÖ sè chuyªn chë kB1=1.4. Þ VB= 2´1.1´ 162´103´40´103 + 2´1.4´173´103´40´103 =33632´106 VN§ * Vèn ®Çu t­ m¸y c¾t. Vèn ®Çu t­ m¸y c¾t ®­îc tÝnh theo c«ng thøc sau: VTB=ån2´v2. Trong ®ã: vTB lµ tiÒn mua m¸y c¾t. n2 lµ sè l­îng m¸y c¾t. PhÝa ®iÖn ¸p cao cã 5 bé m¸y c¾t lo¹i FA-245-40 gi¸71´103´40´103VN§ PhÝa h¹ ¸p 4 bé m¸y c¾t lo¹i 8FGB-12-80 gi¸ 15´103´40´103VN§. 1 bé m¸y c¾t lo¹i 8FGB-12-80 gi¸ 21´103´40´103VN§. Þ VTB= 5´71´103´40´103 +4´15´103´40´103 + +1´21´103´40´103=17440´106VN§. VËy tiÒn vèn mua m¸y biÕn ¸p vµ thiÕt bÞ lµ: V2= VB2+ VTB = 33632´106 +17440´106= 51072´106 VN§. * Chi phÝ vËn hµnh hµng n¨m. Chi phÝ vËn hµnh hµng n¨m cña thiÕt bÞ ®­îc tÝnh theo c«ng thøc sau: P2= PV2+ PDA2. Trong ®ã: PV2= avh´V2 = 0.15´51072´106 = 7660.8´106VN§. PDA1 = b´DA = 0.07´11.73152´15´103= 12.32´106VN§. Þ Chi phÝ vËn hµnh hµng n¨m lµ: P1= PV1+ PDA1 = 7660.8´106 +12.32´106 = 7783.98´106VN§. Tõ c¸c kÕt qu¶ tÝnh to¸n trªn ta cã b¶ng 3-6 so s¸nh kinh tÕ c¸c ph­¬ng ¸n sau: B¶ng 3-6 Ping ¸n\ ®¹i l­îng Vèn ®Çu t­(VN§) Chi phÝ(VN§) Ping ¸n I 51872´106 7793.66´106 Ping ¸n II 51072´106 7783.98´106 Tõ b¶ng trªn ta thÊy c¸c ph­¬ng ¸n cã vèn ®Çu t­ vµ chi phÝ vËn hµnh gÇn b»ng nhau nh­ng ta chän ph­¬ng ¸n II lµm ph­¬ng ¸n tÝnh to¸n cho thiÕt kÕ. V× ph­¬ng ¸n II l¾p ®Æt vµ vËn hµnh dÔ dµng h¬n. TÝnh to¸n dßng ng¾n m¹ch. Ng¾n m¹ch lµ t×nh tr¹ng sù cè nghiªm träng vµ th­êng x¶y ra trong hÖ thèng ®iÖn. Môc ®Ých cña viÖc tÝnh to¸n dßng ®iÖn ng¾n m¹ch lµ ®Ó chän khÝ cô ®iÖn vµ c¸c phÇn tö cã dßng ®iÖn ch¹y quay cña nhµ m¸y theo ®iÒu kiÖn ®¶m b¶o c¸c yªu cÇu vÒ æn ®Þnh ®éng vµ æn ®Þnh nhiÖt khi cã dßng ng¾n m¹ch (dßng tÝnh to¸n ng¾n m¹ch lµ dßng 3 pha). §Ó ®¬n gi¶n tÊt c¶ c¸c gi¸ trÞ ta ®Òu tÝnh trong hÖ ®¬n vÞ t­¬ng ®èi. Chän c¸c ®¹i l­îng c¬ b¶n nh­ c«ng suÊt c¬ b¶n vµ ®iÖ ¸p c¬ b¶n. Ta dïng ph­¬ng ph¸p gÇn ®óng víi kh¸i niÖm ®iÖn ¸p trung b×nh vµ chän ®iÖn ¸p c¬ b¶n b»ng ®iÖn ¸p ®Þnh møc trung b×nh (Ucb= Utb), c«ng suÊt c¬ b¶n chän lµ Scb= 1000MVA. §· cho XHT= 1.25 vµ S®mHT = 3000 MVA . Ta cã ®iÖn kh¸ng t­¬ng ®èi c¬ b¶n cña hÖ thèng lµ: Chän d¹ng vµ ®iÓm ng¾n m¹ch. Ta tÝnh cho tr­êng hîp nÆng nÒ nhÊt lµ ng¾n m¹ch 3 pha t¹i c¸c ®iÓm N1,N2,N3,N3’,N4 nh­ h×nh 4-1 sau: G2 G3 G4 B1 B2 B4 TD TD TD S®p Sc 220kv B3 G1 N1 H×nh 4-1: chän ®iÓm ng¾n m¹ch. X¸c ®Þnh dßng ®iÖn ng¾n m¹ch vµ xung l­îng nhiÖt. S¬ ®å thay thÕ. Tõ s¬ ®å nèi ®iÖn cña nhµ m¸y nhiÖt ®iÖn trªn ta cã s¬ ®å thay thÕ tÝnh ng¾n m¹ch nh­ sau: H×nh 4-2: S¬ ®å thay thÕ tÝnh ng¾n m¹ch. X¸c ®Þnh gi¸ trÞ ®iÖn kh¸ng. · §iÖn kh¸ng cña ®­êng d©y. · §iÖn kh¸ng m¸y biÕn ¸p . * ®èi víi m¸y biÕn ¸p bé B1, B2: * ®èi víi m¸y biÕn ¸p liªn l¹c: · §iÖn kh¸ng cña m¸y ph¸t. · §iÖn kh¸ng cña kh¸ng ®iÖn. TÝnh dßng ng¾n m¹ch vµ xung l­îng nhiÖt khi ng¾n m¹ch. Dßng ng¾n m¹ch t¹i ®iÓm N1 ë phÝa cao ¸p: H×nh 4-3a: s¬ ®å thay thÕ khi NM ë N1 Ta cã s¬ ®å thay thÕ tÝnh Dßng ng¾n m¹ch nh­ h×nh 4-3a. Trong ®ã: X1=XH+Xd=0.4167+0.4132 = 0.8299. H×nh 4-4a. X2 = X3 = XB1 + XG = 0.88 + 1.5561 = 2.4361. X4 = X5 = XB3 = 1.2. X6 = XK = 2.31. X7 = X8 = XG = 1.5561. BiÕn ®æi s¬ ®å h×nh 4-3a ta cã s¬ ®å h×nh4-4a. Gép 2 nguån m¸y ph¸t G1,G2 l¹i ta cã X9, biÕn ®æi sao-tam gi¸c X4, X5, X5 ta cã X10, X11, X12 cã c¸c gi¸ trÞ sau: Gép 2 m¸y ph¸t G3, G4 l¹i ta cã s¬ ®å h×nh 4-5a. H×nh 4-5a Gép 4 m¸y ph¸t lµm mét biÕn ®æi ta ®­îc s¬ ®å h×nh 4-6a. Víi c¸c ®iÖn kh¸ng X1å. X2å cã c¸c gi¸ trÞ sau: X1å = X1 = 0.8299. H×nh 4-6a. TÝnh ®æi sang c¸c ®iÖn kh¸ng tÝnh to¸n ta cã: Tra ®­êng cong tÝnh to¸n (cña nhµ m¸y tuabin h¬i) ta sÏ nhËn d­îc gi¸ trÞ dßng ng¾n m¹ch nh­ b¶ng 4-1. Víi c«ng suÊt cña m¸y ph¸t PG®m= 100 MW, t­¬ng ®èi lín nªn ta tÝnh dßng ng¾n m¹ch vµ tÝnh xung l­îng nhiÖt BN cña Dßng ng¾n m¹ch theo ph­¬ng ph¸p tÝch ph©n ®å thÞ. LÊy thêi gian ng¾n m¹ch t = 0 ¸ 1s. B¶ng 4-1 T(s) 0 0.1 0.2 0.5 1 Itt1 0.42 0.385 0.4 0.38 0.45 Itt2 3.35 2.8 2.55 2.35 2.2 IN(kA) 7.441 6.486 6.296 5.892 6.258 §Ó chuyÓn sang hÖ ®¬n vÞ cã tªn ta cÇn tÝnh c¸c dßng ®iÖn c¬ b¶n tÝnh to¸n. IN = Itt1(ti)´I®må1 + Itt2(ti)´I®må2. Tõ ®ã ta cã gi¸ trÞ dßng ng¾n m¹ch nh­ b¶ng 4-1 trªn. * TrÞ sè dßng xung kÝch khi ng¾n m¹ch. Víi kxk lµ hÖ sè xung kÝch, kxk= 1.8. * Xung l­îng nhiÖt cña dßng ng¾n m¹ch. Dßng ng¾n m¹ch t¹i ®iÓm ng¾n m¹ch N2. Ta cã s¬ ®å thay thÕ khi ng¾n m¹ch t¹i ®iÓm N2 víi c¸c ®iÖn kh¸ng cã gi¸ trÞ nh­ h×nh 4-1b. BiÕn ®æi sao tam gi¸c X1, X9, X5 ta cã s¬ ®å h×nh 4-2b víi ®iÖn kh¸ng gi÷a nót HT vµ nót G1,2 cho gi¸ trÞ kh«ng. H×nh 4-1b. NhËp nh¸nh G1,2, G4 l¹i víi nhau ta cã s¬ ®å h×nh 4-3b. H×nh 4-2b BiÕn ®æi sao tam gi¸c x6, X10, X12 ta cã s¬ ®å h×nh 4-4b víi chó ý lµ ®iÖn kh¸ng gi÷a nót HT vµ nót G1,2,4 bá qua. H×nh4-3b H×nh 4-4b ChuyÓn sang ®iÖn kh¸ng tÝnh to¸n. Tra ®­êng cong tÝnh to¸n ta cã gi¸ trÞ dßng ng¾n t¹i c¸c thêi ®iÓm nh­ b¶ng 4-2 sau: HÖ thèng cã Xtt1 > 3 suy ra ta cã. B¶ng 4-2 T(s) 0 0.1 0.2 0.5 1 Itt1 0.0279 0.0279 0.0279 0.0279 0.0279 Itt2 0.7 0.62 0.61 0.6 0.61 Itt3 5.4 4.3 3.7 3.1 2.8 IN(KA) 53.098 44.433 40.359 36.286 34.540 C¸c dßng ®Þnh møc tÝnh to¸n. IN = Itt1(ti)´I®må1 + Itt2(ti)´I®må2 + Itt3(ti)´I®må3. Tõ ®ã ta cã gi¸ trÞ dßng ng¾n m¹ch nh­ b¶ng 4-2 trªn. * TrÞ sè dßng xung kÝch khi ng¾n m¹ch. Víi kxk lµ hÖ sè xung kÝch, kxk= 1.8. * Xung l­îng nhiÖt cña dßng ng¾n m¹ch. Dßng ng¾n m¹ch t¹i N3 khi m¸y ph¸t G3 nghØ. Ta cã s¬ ®å thay thÕ khi ng¾n m¹ch t¹i N3 nh­ h×nh 4-1c. H×nh 4-1c H×nh 4-2c BiÕn ®æi tam gi¸c- sao x4, X5, X6 ta cã s¬ ®å h×nh 4-2c. H×nh 4-3c H×nh 4-4c BiÕn ®æi sao – tam gi¸c X1, X9, X10 ta cã s¬ ®å h×nh 4-3c. Gép nh¸nh G1,2, G4 l¹i víi nhau ta cã s¬ ®å h×nh 4-4c. BiÕn ®æi sao – tam gi¸c X11, X13, x16 ta cã s¬ ®å h×nh 4-5c. H×nh 4-5c ChuyÓn sang ®iÖn kh¸ng tÝnh to¸n. Tra ®­êng cong tÝnh to¸n ta cã kÕt qu¶ dßng ng¾n m¹ch ë b¶ng 4-3 sau: §èi víi nh¸nh hÖ thèng cã Xtt1 > 3 suy ra B¶ng4-3 T(s) 0 0.1 0.2 0.5 1 Itt1 0.1209 0.1209 0.1209 0.1209 0.1209 Itt2 1.5 1.3 1.25 1.25 1.25 IN(KA) 49.042 45.132 44.192 44.192 44.192 C¸c dßng ®Þnh møc tÝnh to¸n. IN = Itt1(ti)´I®må1 + Itt2(ti)´I®må2. Tõ ®ã ta cã gi¸ trÞ dßng ng¾n m¹ch nh­ b¶ng 4-3trªn. * TrÞ sè dßng xung kÝch khi ng¾n m¹ch. Víi kxk lµ hÖ sè xung kÝch, kxk= 1.8. * Xung l­îng nhiÖt cña dßng ng¾n m¹ch. H×nh 4-1d Dßng ng¾n m¹ch t¹i N3’ chØ cã m¸y ph¸t G3 lµm viÖc. Ta cã X1å = 1.5561. §æi sang ®iÖn kh¸ng tÝnh to¸n . Tra d­êng cong tÝnh to¸n ta cã kÕt qu¶ dßng ng¾n m¹ch nh­ b¶ng sau B¶ng4-4 T(s) 0 0.1 0.2 0.5 1 Itt1 5.2 4.1 3.55 3.1 2.7 IN(KA) 33.623 26.511 22.954 20.045 17.458 C¸c dßng ®Þnh møc tÝnh to¸n. IN = Itt1(ti)´I®må1. Tõ ®ã ta cã gi¸ trÞ dßng ng¾n m¹ch nh­ b¶ng 4-4 trªn. * TrÞ sè dßng xung kÝch khi ng¾n m¹ch. Víi kxk lµ hÖ sè xung kÝch, kxk= 1.8. * Xung l­îng nhiÖt cña dßng ng¾n m¹ch. Ng¾n m¹ch t¹i N4 trªn thanh gãp ph©n ®o¹n. Ta cã: Tõ ®ã ta cã gi¸ trÞ dßng ng¾n m¹ch t¹i c¸c thêi ®iÓm nh­ b¶ng 4-5. B¶ng4-5 T(s) 0 0.1 0.2 0.5 1 IN(KA) 19.475 17.922 17.405 16.241 17.082 * TrÞ sè dßng xung kÝch khi ng¾n m¹ch. Víi kxk lµ hÖ sè xung kÝch, kxk= 1.8. * Xung l­îng nhiÖt cña dßng ng¾n m¹ch. Tõ c¸c kÕt qu¶ dßng ng¾n m¹ch, dßng xung kÝch, xung l­îng nhiÖt cña dßng ng¾n m¹ch, ta cã kÕt qu¶ tãm t¾t ë b¶ng 4-6. B¶ng 4-6 N1 N2 N3 N4 N5 IN(KA) 7.441 53.098 49.042 33.623 19.475 BN(KA2s) 38.580 1489.091 1984.209 938.204 290.127 ixk(KA) 18.942 135.165 124.841 85.590 49.575 Chän khÝ cô ®iÖn vµ d©y dÉn. Chän m¸y c¾t ®iÖn. Dùa vµo cÊp ®iÖn ¸p vµ dßng ®iÖn lµm viÖc c­ìng bøc cña c¸c m¹ch ®· x¸c ®Þnh ë ch­¬ng II, kÕt hîp víi c¸c gi¸ trÞ dßng ng¾n m¹ch ®· tÝnh ë ch­¬ng IV ta chän m¸y c¾t cña c¸c m¹ch nh­ b¶ng 5-1. B¶ng 5-1 CÊp §/¸p (KV) §¹i l­îng tÝnh to¸n Lo¹i m¸y c¾t §¹i l­îng ®Þnh møc Icb KA IN KA ixk KA Ic¾t®m KA U®m KV IMC A I«.® KA I«.nh/tn KA 220 0.664 7.441 18.942 FA-245-40 40 245 3150 102 31.5/3 10 7.698 53.098 135.165 8FG10-12-80 80 12 12500 225 105/7 Chän dao c¸ch ly. Dao c¸ch ly ®­îc chän theo c¸c ®iÒu sau: + §iÖn ¸p: U®m ³ U®m.m. + Dßng ®iÖn: I®m ³ Icb. I®m.m ³ ixk. I2nh®m´tnh®m ³ BN. Dao c¸ch ly ®­îc chän ph¶i tho¶ m·n c¸c ®iÒu kiÖn vÒ æn ®Þnh ®éng vµ æn ®Þnh nhiÖt. §èi víi dao c¸ch ly cã I®m > 1000 A th× kh«ng cÇn kiÓm tra æn ®Þnh nhiÖt khi ng¾n m¹ch. Dao c¸ch ly ®­îc chän nh­ b¶ng 5-2: (trang bªn) B¶ng 5-2 CÊp §/¸p (KV) §¹i l­îng tÝnh to¸n Lo¹i dao c¸ch ly §¹i l­îng ®Þnh møc Icb KA IN KA Ixk KA U KV I®m KA I®.®m KA Inh/tnh 220 0.664 7.441 18.942 PH 3-1-220T/ 800 220 8.8 80 19.6/ 10 10 7.698 53.098 135.165 PBP-20/8000 20 8 300 112/ 4 Chän thanh dÉn thanh gãp. §Ó nèi tõ cùc m¸y ph¸t lªn m¸y biÕn ¸p ta dïng thanh dÉn cøng, phÝa h¹ ¸p ta ïng thanh dÉn mÒm. Chän thanh dÉn cøng. Chän tiÕt diÖn thanh dÉn. Nh­ ®· x¸c ®Þnh ë phÇn tÝnh to¸n dßnh ®iÖn c­ìng bøc ta ®· x¸c ®Þnh ®­îc dßng ®iÖn lµm viÖc c­ìng bøc cña m¹ch m¸y ph¸t lµ: Icb = 7.698 KA. Víi gi· thiÕt nhiÖt ®é l©u dµi cho phÐp cña thanh dÉn b»ng ®ång lµ qcp = 75oc, nhiÖt ®é m«i tr­êng xung quanh lµ qo= 35oc, vµ nhiÖt ®é khi tÝnh to¸n lµ 25oc. Tõ ®ã ta cã hÖ sè hiÖu chØnh theo nhiÖt ®é lµ: Khc = TiÕt diÖn cña thanh dÉn cøng ®­îc chon theo dßng ®iÖn l©u dµi cho phÐp. Icb < Icp´khc. Do ®ã: VËy ta chän thanh dÉn b»ng ®ång, cã tiÕt diÖn h×nh m¸ng nh­ h×nh 5-1 quÐt s¬n vµ cã c¸c th«ng sè nh­ b¶ng 5-3. B¶ng5-3 KÝch th­íc (mm) TiÕt diÖn mét cùc (mm2) M«men trë kh¸ng cm3 Dßng ®iÖn cp c¶ hai thanh h b c r Mét thanh Hai thanh 200 90 12 16 2´4040 Wx-x Wy-y wyo –yo 10500 225 46.5 490 H×nh 5-1: TiÕt diÖn h×nh m¸ng vµ sø ®ì. KiÓm tra æn ®Þnh nhiÖt khi ng¾n m¹ch. §èi víi thanh dÉn cã dßng cho phÐp Icp = 10.5 kA > 1000 A nªn kh«ng cÇn kiÓm tra æn ®Þnh nhiÖt n÷a. KiÓm tra æn ®Þnh ®éng. LÊy kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c pha lµ a = 60 cm, kho¶ng c¸ch gi÷a 2 sø L = 200 cm. X¸c ®Þnh lùc t¸c dông lªn mét nhÞp th¹nh dÉn. M«men uèn t¸c dông lªn mét nhÞp thanh dÉn. øng suÊt t¸c dông xuÊt hiÖn trªn tiÕt diÖn thanh dÉn. X¸c ®Þnh kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c miÕng ®Öm . Mét c¸ch gÇn ®óng coi b = h/2; khd= 1. Lùc ®iÖn ®éng trong cïng mét pha trªn ®¬n vÞ dµi 1cm nh­ sau: Ta cã: Víi: dcp cña ®ång lµ: 1400 KG/cm2. Þ VËy thanh dÉn chän hoµn toµn tháa m·n ®iÒu kiÖn. Chän sø ®ì cho thanh dÉn cøng. Sø ®­îc chän cÇn tho¶ m·n ®iÒu kiÖn: Víi: F lµ lùc t­¬ng t¸c gi÷a c¸c pha khi ng¾n m¹ch. H: chiÒu cao sø. H’: chiÒu cao tõ ®¸y sø ®Õn träng t©m cña thanh dÉn, H’= H +h/2. h: chiÒu cao thanh dÉn. Fph: lùc ph¸ ho¹i cho phÐp cña sø. VËy ®iÒu kiÖn sø ®ì ph¶i tho¶ m·n lµ: . Víi sø trong nhµ ta chän lo¹i 0f-10-4250KBY3 cã c¸c th«ng sè cho ë b¶ng 5-4. B¶ng: 5-4 Lo¹i sø U®m, KV H, mm Fph, KG 0f-10-4250KBY3 10 230 4250 VíÝ thanh dÉn ®· chän h = 200 mm ta cã : VËy sø ®· chän hoµn toµn tho¶ m·n ®iÒu kiÖn. Chän d©y dÉn mÒm. D©y dÉn mÒm ®­îc chän dùa vµo dßng ®iÖn lµm viÖc l©u dµi cho phÐp. D©y dÉn tõ m¸y biÕn ¸p lªn thanh gãp cao ¸p U = 220 kv. Ta cã thÓ x¸c ®Þnh ®­îc dßng ®iÖn lµm viÖc c­ìng bøc cña d©y dÉn trong tr­êng hîp nµy lµ Icb = 0.664 kA. Nh­ trªn ®· nãi: Víi Icp= 746 A ta chän lo¹i d©y AC- 400 cã Icp = 835 A, ®­êng kÝnh d©y dÉn b»ng 26.6 mm ®Æt trªn ba ®Ønh cña mét tam gi¸c ®Òu víi kho¶ng c¸ch gi÷a hai pha lµ D = 5 m. · KiÓm tra ®iÒu kiÖn æn ®Þnh nhiÖt. TiÕt diÖn nhá nhÊt ®¶m b¶o æn ®Þnh nhiÖt cña cÊp ®iÖn ¸p 220kv. Víi BN: lµ xung l­îng nhiÖt khi ng¾n m¹ch, BN = 38.580.106 A2.s. C: h»ng sè phô thuéc vµo nhiÖt ®é d©y dÉn, víi d©y dÉn AC cã C = =90 . · KiÓm tra ®iÒu kiÖn vÇng quang. TiÕt diÖn chän ph¶i tho¶ m·n ®iÒu kiÖn: Trong ®ã: m: hÖ sè xÐt ®Õn ®é xï x× cña bÒ mÆt d©y dÉn, m = 0.85. r: b¸n kÝnh ngoµi cña d©y dÉn. D: kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c pha cña d©y dÉn. VËy tiÕt diÖn ®· chän tho¶ m·n ®iÒu kiÖn vÇng quang. Chän thanh gãp cao ¸p: Thanh gãp cÊp 220kv ®­îc chän gièng nh­ d©y dÉn mÒm nèi tõ m¸y biÕn ¸p ®Õn thanh gãp cao cã tiÕt diÖn AC-400. Chän kh¸ng ®iÖn vµ c¸p cho phô t¶i ®Þa ph­¬ng. Chän c¸p ®iÖn lùc. C¸p ®¬n: Phô t¶i ®Þa ph­¬ng gåm 10 ®¬n, mçi hé 2MW cung cÊp bëi ®­êng d©y c¸c dµi 2.5 km. Víi cosj = 0.85.Do vËy dßng ®iÖn lµm viÖc b×nh th­êng qua c¸p lµ: Ta cã: Icb = Ilvbt = 129.4 A. Tõ ®å thÞ phô t¶i ®Þa ph­¬ng B¶ng 1-4 ta cã thêi gian sö dông c«ng suÊt cùc ®¹i nh­ sau: Dïng c¸p lâi nh«m th× mËt ®é dßng ®iÖn thiÕt kÕ sÏ lµ: Jkt = 1.2 A/mm2 . TiÕt diÖn cña c¸p ®­îc chän theo mËt ®é dßng kinh tÕ. . Nh­ vËy ta cã thÓ chän c¸p 3 pha b»ng nh«m ®Æt trong ®Êt cã tiÕt diÖn lµ 95 mm2 vµ cã Icp = 205 A. · KiÓm tra ph¸t nãng l©u dµi cña c¸p. Khi nhiÖt ®é trong ®Êt b»ng 25oc th× hÖ sè hiÖu chØnh theo nhiÖt ®é cña c¸p lµ: Nh­ vËy dßng ®iÖn cho phÐp l©u dµi cña c¸p khi nhiÖt ®é trong ®Êt lµ 25oc lµ: Icp’= K1´Icp = 0.88´205 =180.4 A. C¸p kÐp: Phô t¶i ®Þa ph­¬ng gåm 6 hé kÐp, mçi hé 3MW cung cÊp bëi ®­êng d©y c¸p kÐp dµi 3 km. Víi cosj = 0.85.Do vËy dßng ®iÖn lµm viÖc b×nh th­êng qua c¸p lµ: Ta cã: Icb = 2´Ilvbt = 194.06A. Tõ ®å thÞ phô t¶i ®Þa ph­¬ng B¶ng 1-4 ta cã thêi gian sö dông c«ng suÊt cùc ®¹i nh­ sau: Dïng c¸p lâi nh«m th× mËt ®é dßng ®iÖn thiÕt kÕ sÏ lµ: Jkt = 1.2 A/mm2 . TiÕt diÖn cña c¸p ®­îc chän theo mËt ®é dßng kinh tÕ. . Nh­ vËy ta cã thÓ chän c¸p 3 pha b»ng nh«m ®Æt trong ®Êt cã tiÕt diÖn lµ 95 mm2 vµ cã Icp = 205 A. · KiÓm tra ph¸t nãng l©u dµi cña c¸p. Khi nhiÖt ®é trong ®Êt b»ng 25oc th× hÖ sè hiÖu chØnh theo nhiÖt ®é cña c¸p lµ: HÖ sè hiÖu chØnh theo sè c¸p ®Æt song song. LÊy c¸p ®Æt c¸ch nhau 300 mm. K2= 0.93. Nh­ vËy dßng ®iÖn cho phÐp l©u dµi cña c¸p khi nhiÖt ®é trong ®Êt lµ 25oc lµ: Icp’= K1´K2´Icp = 0.88´0.93´205 =167.77 A. Gi· thiÕt c¸p qu¸ t¶i 30% khi ®ã. Kqt ´ Icp’= 1.3´167.77 = 218.1 A > Icb = 194.06 A. VËy c¸p ®· chän tho¶ m·n ®iÒu kiÖn. Chän kh¸ng ®iÖn. §iÖn kh¸ng cña ®iÖn kh¸ng ®­êng d©y ®­îc chän xuÊt ph¸t tõ ®iÒu kiÖn h¹n chÕ dßng ng¾n m¹ch t¹i c¸c hé tiªu thô ®iÖn vµ ®Ó chän ®­îc m¸y c¾t hîp lý, c¸p cã tiÕt diÖn thÝch hîp vµ æn ®Þnh nhiÖt. B¶ng ph©n bè phô t¶i( b¶ng 5-5): B¶ng:5-5 B×nh th­êng Sù cè K1 Sù cè K2 Kh¸ng K1 Nh¸nh 1 8.5 0 13 Nh¸nh 2 8.5 0 13 Kh¸ng K2 Nh¸nh 1 10.5 15 0 Nh¸nh 2 10.5 15 0 Tõ b¶ng trªn ta cã dßng c­ìng bøc qua kh¸ng lµ: chän kh¸ng kÐp lo¹i PbAC -2´1000 cã I®mk = 1000A. S¬ ®å ph©n bè phô t¶i cho kh¸ng. Ta cã s¬ ®å ph©n bè phô t¶i cho kh¸ng nh­ h×nh 5-1 sau: H×nh 5-1: S¬ ®å ph©n bè phô t¶i cho kh¸ng. X¸c ®Þnh Xk%. Xk% ®­îc chän xuÊt ph¸t tõ hai ®iÒu kiÖn sau: Xk% ph¶i ®ñ h¹n chÕ dßng ng¾n m¹ch t¹i N5 ®Ó chän m¸y c¾t 1 vµ ®¶m b¶o æn ®Þnh nhiÖt cho c¸p 1 tøc lµ: IN5 £ min{ Ic1®m, Inhc1}. Xk% ph¶i ®ñ h¹n chÕ dßng ng¾n m¹ch t¹i N6 ®Ó chän m¸y c¾t 2 vµ ®¶m b¶o æn ®Þnh nhiÖt cho c¸p 2 tøc lµ: IN6 £ min{ Ic2®m, Inhc2}. Trong ®ã dßng ®iÖn æn ®Þnh nhiÖt ®­îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc. F: TiÕt diÖn c¸p, CAl= 90A2s. Trong nhiÖm vô thiÕt kÕ cho F2= 70 mm2, tc2= 0.7s. Ic2®m= 20KA. LËp s¬ ®å thay thÕ tÝnh to¸n ng¾n m¹ch h×nh 5-3: chän Scb= 1000MVA vµ ng¾n m¹ch t¹i N4 cã dßng ng¾n m¹ch lµ: IN4= IN3 +IN3’ = 124.841 + 85.590 = 210.431KA. H×nh 5-3: S¬ ®å thay thÕ ng¾n m¹ch. Ta cã: Dßng ®iÖn æn ®Þnh nhiÖt cña c¸p 1 sÏ lµ: §iÖn kh¸ng tæng lµ: XK= Xå - XHT - XC1 = 7.303 – 0.2613 – 2.177 = 4.8647. §iÖn kh¸ng XK% lµ: VËy ta chän kh¸ng kÐp lo¹i PbAc -10-2´1000-12 cã XK% = 12%, I®mK = 1000A. Chän m¸y c¾t hîp bé cña phô t¶i ®Þa ph­¬ng. §Ó chän m¸y c¾t hîp bé cña phô t¶i ®Þa ph­¬ng ta tÝnh dßng ng¾n m¹ch t¹i N5. XHT= 0.2613. §iÖn kh¸ng tÝnh to¸n: Dßng ng¾n m¹ch t¹i N5: Dßng xung kÝch t¹i N4: Dùa vµo dßng ®iÖn lµm viÖc c­ìng bøc khi sù cè mét kh¸ng ®iÖn 825A, vµ IN4= 8.016KA, ixk= 20.406KA ta chän m¸y c¾t kh«ng khÝ cã c¸c th«ng sè nh­ b¶ng 5-6: B¶ng5-6 Lo¹i MC U®m,KV I®m,A Ic®m,KA I®.®m,KA BMP$ 10 3200 31.5 80 Kh«ng cÇn kiÓm tra ®iÒu kiÖn æn ®Þnh nhiÖt ®èi víi m¸y c¾t cã dßng ®Þnh møc > 1000A. KiÓm tra kh¸ng ®iÖn. Dßng ng¾n m¹ch t¹i N5: IN5= 8.016KA tho¶ m·n ®iÒu kiÖn. Dßng ng¾n m¹ch t¹i N6: Tháa m·n ®iÒu kiÖn. VËy kh¸ng ®· chän tho¶ m·n. Chän m¸y biÕn ¸p ®o l­êng vµ m¸y biÕn dßng. S¬ ®å nèi BU vµ BI víi dông cô ®o. S¬ ®å nèi BU,BI víi dông cô ®o ®­îc vÏ nh­ hinh 5-3 H×nh5-3 : S¬ ®å nèi BU,BI víi dông cô ®o. - Chän m¸y biÕn ®iÖn ¸p (BU) * §iÒu kiÖn chän Dông cô phÝa thø cÊp lµ c«ng t¬ nªn dïng 2 biÕn ®iÖn ¸p nèi d©y theo h×nh trªn 2xHOM-10 - §iÖn ¸p :U®mBU = Um¹ng=10 kV - C«ng suÊt : Icb = 4330 A - CÊp chÝnh x¸c: 0,5 Phô t¶i cña biÕn ®iÖn ¸p:lµ tæng c«ng suÊt cña c¸c ®ång hå ®o l­êng nèi vµo m¹ch thø cÊp BU, c¸c lo¹i ®ång hå ®o l­êng ghi trong b¶ng 5-7 sau: B¶ng 5-7 Tªn dông cô m¾c vµo BU KiÓu Phô t¶i AB Phô t¶i BC P(W) Q(VAR) P(W) Q(VAR V«n mÐt O¸t mÐt O mÐt p kh¸ng O¸t mÐt tù ghi TÇn sè kÕ C«ng t¬ Ct¬ ph¶n kh¸ng B-2 Д-341 Д-342/1 H-348 H-348 Д-670 WT-672 7,2 1,8 1,8 8,3 8,3 0,66 0,66 1,62 1,62 1,8 1,8 8,3 6,5 0,66 0,66 1,62 1,62 Tæng 20,4 3,24 19,72 3,24 BiÕn ®iÖn ¸p AB. S2 ==20,7 VA =0,98 BiÕn ®iÖn ¸p BC. S2 ==19,9 VA =0,99 VËy chän 2 BU lo¹i 1 pha HOM-10 mçi c¸i cã c«ng suÊt ®Þnh møc=50 VA. Chän d©y dÉn nèi tõ BU ®Õn c¸c ®ång hå ®o. X¸c ®Þnh dßng trong c¸c d©y dÉn a,b,c Ia ===0,207 A Ic ===0,199 A Coi Ia = Ic =0,2 A vµ cosjab= cosjbc =1 => Ib = =0,34. §iÖn ¸p gi¸ng trong d©y a vµ b. DU = (Ia + Ib).r = (Ia + Ib). Gi¶ sö kho¶ng c¸ch ®Æt c¸c ®ång hå ®o tíi BU lµ 50m vµ dïng d©y dÉn ®ång hå cã r = 0,0175 Wmm2/m; DU = 0,5%. VËy tiÕt diÖn d©y dÉn lµ: S ≥ = =0,945 mm2 Ta chän d©y dÉn ruét ®ång bäc c¸ch ®iÖn b»ng PVC cã tiÕt diÖn lµ 1,5 mm2. . Chän m¸y biÕn dßng ®iÖn (BI) * §iÒu kiÖn chän: - S¬ ®å nèi d©y: M¾c h×nh sao ®Æt trªn c¶ 3 pha - §iÖn ¸p ®Þnh møc U®mBI ³ U®m m¹ng=10 kV - Dßng ®iÖn ®Þnh møc s¬ cÊp I®mBI ³ Icb = 4330 - CÊp chÝnh x¸c BI: 0,5 Phô t¶i thø cÊp: T­¬ng øng víi mçi cÊp chÝnh x¸c, biÕn dßng cã mét phô t¶i ®Þnh møc Z®mBI=1,2 §Ó ®¶m b¶o ®é chÝnh x¸c yªu cÇu, tæng phô t¶i thø cÊp Z2 cña nã (kÓ c¶ d©y dÉn). Kh«ng ®­îc v­ît qu¸ phô t¶i ®Þnh møc. Z2 = Zådc + Zdd £ Z®mBI Trong ®ã: Zådc Tæng phô t¶i c¸c dông cô ®o Zdd Tæng trë cña d©y dÉn C«ng suÊt tiªu thô cña c¸c cuén d©y trong dông cô ®o l­êng ®­îc ghi trong b¶ng b¶ng 5-8 sau: Pha A vµ pha C mang t¶i nhiÒu nhÊt S = 26 VA B¶ng 5-8 T T 1 2 3 4 5 6 Tªn dông cô ®o Ký hiÖu Phô t¶i (VA) Pha A Pha B Pha C Am pe mÐt O¸t kÕ t¸c dông O¸t kÕ ph¶n kh¸ng O¸t kÕ tù ghi C«ng t¬ t¸c dông C«ng t¬ ph¶n kh¸ng '-302 Д-341 Д-342/1 Д -33 Д-670 Иг-672 0,1 5 5 10 2,5 2,5 1 0 0 0 0 5 1 5 5 10 2,5 2,5 Tæng 26,1 5,1 22,1 Zådc = = =1,04 W. Chän d©y dÉn b»ng ®ång vµ gi¶ thiÕt chiÒu dµi d©y dÉn lµ l = ltt = 30 m TiÕt diÖn d©y dÉn lµ. S = = =3,27 mm2 Chän d©y dÉn ruét ®ång c¸ch ®iÖn b»ng PVC cã S = 4mm2 S¥ §å Tù DïNG Vµ C¸C THIÕT BÞ Tù DïNG S¬ ®å nèi ®iÖn tù dïng. §iÖn tù dïng lµ mét phÇn ®iÖn n¨ng kh«ng lín nh­ng l¹i d÷ mét phÇn quan träng trong qu¸ tr×nh vËn hµnh nhµ m¸y ®iÖn. §iÖn tù dïng nhµ m¸y ®iÖn cã thÓ chia lµm hai phÇn: * mét phÇn cung cÊp cho c¸c m¸y c«ng t¸c ®¶m b¶o cña c¸c lß vµ c¸c tuabin cña c¸c tæ m¸y. * phÇn kia cung cÊp cho c¸c m¸y c«ng t¸c phôc vô chung, kh«ng liªn quan trùc tiÕp ®Õn lß h¬i vµ c¸c tuabin nh­ng l¹i cÇn thiÕt cho sù lµm viÖc cña nhµ m¸y. Ta chän s¬ ®å tù dïng theo nguyªn t¾c kinh tÕ vµ ®¶m b¶o cung cÊp ®iÖn liªn tôc. §èi víi nhµ m¸y ®iÖn thiÕt kÕ dïng hai cÊp ®iÖn ¸p tù dïng 6kv vµ 0.4kv nèi theo s¬ ®å biÕn ¸p nèi tiÕp, víi mét biÕn ¸p dù tr÷ lÊy ®iÖn tõ phÝa cuén h¹ vµ phÝa trªn m¸y ph¸t. Chän m¸y biÕn ¸p tù dïng. Chän m¸y biÕn ¸p cÊp 1. Chän 4 m¸y c«ng t¸c cã c«ng suÊt tho¶ m·n ®iÒu kiÖn sau: VËy ta chän m¸y biÕn ¸p T Д HC-1000/10.5 cã c¸c th«ng sè ë b¶ng 6-1: B¶ng:6-1 S®m,KVA ®iÖn ¸p Tæn thÊt,KW UN% IO% 10000 Cao H¹ DPO DPN 14 0.8 10.5 6.3 12.3 85 M¸y biÕn ¸p dù tr÷ bËc mét kh«ng chØ dïng thay thÕ m¸y biÕn ¸p c«ng t¸c khi söa ch÷a mµ cßn cung cÊp cho hÖ thèng tù dïng trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng vµ dõng lß. Do ®ã c«ng suÊt cÇn chän lµ: V× vËy ta còng chän lo¹i m¸y biÕn ¸p nh­ b¶ng trªn. Chän m¸y biÕn ¸p cÊp 2. M¸y biÕn ¸p cÊp 2 cung cÊp cho ®éng c¬ 380/220V vµ chiÕu s¸ng. Gi· thiÕt c¸c phô t¶i nµy chiÕm 10% c«ng suÊt phô t¶i cÊp 1. Khi ®ã ta chän c«ng suÊt mçi m¸y lµ: Ta chän lo¹i m¸y biÕn ¸p TM-1000/6 cã c¸c th«ng sè nh­ b¶ng 6-2: B¶ng6-2 S®m,KVA ®iÖn ¸p Tæn thÊt,KW UN% IO% 1000 Cao H¹ DPO DPN 5.5 1.4 6 0.4 2.1 12.2 Chän khÝ cô ®iÖn tù dïng. Chän m¸y c¾t phÝa h¹ ¸p m¸y biÕn ¸p tù dïng cÊp 1. §Ó chän m¸y c¾t hîp bé ta tÝnh dßng ®iÖn ng¾n m¹ch t¹i N7 d­íi m¸y biÕn ¸p tù dïng cÊp 1, víi nguån cung cÊp lµ c¶ HT vµ NM. Ta cã s¬ ®å tÝnh ng¾n m¹ch nh­ h×nh 6-1. H×nh 6-1: S¬ ®å thay thÕ ng¾n m¹ch. §iÖn kh¸ng tÝnh to¸n: Dßng ng¾n m¹ch t¹i N7: Dßng xung kÝch t¹i N7: Dßng ®iÖn lµm viÖc c­ìng bøc. VËy ta chän lo¹i m¸y c¾t ®iÖn Ýt dÇu cã th«ng sè nh­ b¶ng 6-3 sau: B¶ng 6-3 Lo¹i MC U®m,KV I®m,A Ic®m,KA I®.®m,KA BMP-10-1000-20 10 1000 20 64 Chän m¸y c¾t phÝa cao ¸p m¸y biÕn ¸p tù dïng cÊp 1. Ta chän m¸y c¾t cã c¸c th«ng sè ë b¶ng 6-4 sau: B¶ng 6-4 Lo¹i MC U®m,KV I®m,A Ic®m,KA I®.®m,KA MG 20 9500 100 300 S¬ ®å tù dïng cña nhµ m¸y. S¬ ®å tù dïng cña nhµ m¸y ®iÖn ®­îc bè trÝ nh­ h×nh 6-2: H×nh 6-2: S¬ ®å tù dïng toµn nhµ m¸y.