Doanh nhân nữ ở Hà Nội hiện nay, vấn đề và xu hướng phát triển

ö ®æi, bæ sung) - ®Ó hä cã thÓ dïng tµi s¶n lµm thÕ chÊp ®i vay vèn ng©n hµng. Do vËy, ®Ó khuyÕn khÝch phô n÷ tham gia lµm kinh tÕ cÇn cã mét sè chÝnh s¸ch, ch­¬ng tr×nh hç trî riªng. Nh÷ng chÝnh s¸ch vµ ch­¬ng tr×nh ph¸t triÓn doanh nghiÖp võa vµ nhá chung chung th­êng thu hót ®­îc Ýt phô n÷ tham gia. Bªn c¹nh ®ã c¸c ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o dµnh riªng cho phô n÷, hç trî kü thuËt vµ ph¸t triÓn m¹ng l­íi kinh doanh lµ nh÷ng hç trî cÇn thiÕt tuy nhiªn cÇn cã nh÷ng ch­¬ng tr×nh hç trî riªng cho khèi doanh nghiÖp n÷ gióp hä tiÕp nhËn th«ng tin mét c¸ch phï hîp h¬n. Hép 22: Mong muèn th× cã nhiÒu l¾m, nh­ng tr­íc m¾t hy väng c¸c chÝnh s¸ch cña Nhµ n­íc trong giai ®o¹n héi nhËp nµy t¹o nhiÒu ®iÒu kiÖn cho doanh nh©n n÷ ph¸t triÓn. VÝ dô nh­ viÖc tiÕp cËn tÝn dông, ®Êt ®ai. C¸c ch­¬ng tr×nh hç trî vÒ xóc tiÕn th­¬ng m¹i, giíi thiÖu s¶n phÈm... (TrÝch Th¶o luËn nhãm tËp trung, 20h – 21h30, 23/01/2008, Hµ Néi) Nh×n thùc tÕ hÖ thèng chÝnh s¸ch hç trî doanh nghiÖp n÷ ë ViÖt Nam trong thêi gian qua ®· cã nhiÒu thay ®æi lín vµ phô n÷ ®­îc t¹o thªm nhiÒu ®iÒu kiÖn ®Ó thµnh lËp vµ ph¸t triÓn doanh nghiÖp. §iÓn h×nh nh­ LuËt ®Êt ®ai söa ®æi n¨m 2003 ®· quy ®Þnh giÊy së h÷u nhµ dÊt ph¶i ghi c¶ tªn vî vµ tªn chång trong tr­êng hîp quyÒn sö dông ®Êt lµ tµi s¶n chung cña hai vî chång. N¨m 2007, ViÖt Nam lµ mét trong 2 n­íc më réng ph¹m vi c¸c tµi s¶n ®­îc dïng ®Ó thÕ chÊp, qua ®ã c¸c doanh nghiÖp tiÕp cËn tÝn dông ®­îc dÔ dµng h¬n. Bé luËt D©n sù söa ®æi n¨m 2005, NghÞ ®Þnh 163/2006 vÒ Giao dÞch b¶o ®¶m cuèi n¨m 2006 tiÕp tôc t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó c¸c ho¹t ®éng cho vay cã thÕ chÊp b»ng viÖc cho phÐp sö dông bÊt ®éng s¶n lµm vËt thÕ chÊp. Hai v¨n b¶n nµy còng cho phÐp sö dông c¶ tµi s¶n h÷u h×nh vµ v« h×nh, kÓ c¶ tµi s¶n sÏ h×nh thµnh trong t­¬ng tai lµm vËt thÕ chÊp vµ ®¬n gi¶n ho¸ mét sè thñ tôc trong vÊn ®Ò nµy. Ngoµi ra c¸c chÝnh s¸ch vÒ thuÕ, chÝnh s¸ch ph¸t triÓn kinh tÕ ®Þa ph­¬ng, LuËt b×nh ®¼ng giíi…®· hç trî cho phô n÷ nãi chung vµ doanh nh©n n÷ nãi riªng cã m«i tr­êng ph¸t triÓn thuËn lîi trong qu¸ tr×nh héi nhËp. Nh×n l¹i kh¶o s¸t cña (MPDF, IFC), cã 67% chñ doanh nghiÖp n÷ cã kÕ ho¹ch t¨ng vèn ®Çu t­, 54% më réng thÞ tr­êng míi, 45% t¨ng nguån lao ®éng, 36% t×m kiÕm sù hç trî tõ chÝnh phñ, 30% t×m kiÕm ®èi t¸c n­íc ngoµi. Ng­îc l¹i chØ cã 19% gi÷ nguyªn vèn ®Çu t­ trong thêi gian tíi, 2% sÏ gi¶m nh©n c«ng vµ 1 % sÏ gi¶m vèn ®Çu t­. (Xem BiÓu 4). Tõ nh÷ng sè liÖu trªn cho thÊy râ, sù l¹c quan vµ ®Þnh h­íng ph¸t triÓn lín cña c¸c doanh nh©n n÷, hä ®Æt ra cho m×nh nh÷ng chiÕn l­îc ph¸t triÓn râ rµng. T¨ng nguån vèn, më réng thÞ tr­êng trong n­íc vµ ngoµi n­íc lµ môc tiªu lín mµ hÇu hÕt c¸c doanh nghiÖp n÷ mong muèn. ChÝnh viÖc nh×n vµo thùc tÕ l¹c quan cña nÒn kinh tÕ ®Êt n­íc, nhÊt lµ sau khi gia nhËp WTO, ChÝnh phñ ®· cã thªm nhiÒu ch­¬ng tr×nh hç trî vÒ vay vèn, c¸c ch­¬ng tr×nh ph¸t triÓn vÒ kü n¨ng cho doanh nh©n n÷, trong ®iÒu kiÖn ®ã, c¸c chñ doanh nghiÖp n÷ ®ang muèn tranh thñ thêi c¬ vµ sù thuËn lîi ®Ó ph¸t triÓn doanh nghiÖp cña m×nh. BiÓu 4: Doanh nghiÖp n÷ ®Þnh h­íng vÒ sù ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp (Nguån: MPDF, IFC) Tõ nh÷ng ph©n tÝch trªn, chóng ta cã thÓ thÊy ®­îc sù ph¸t triÓn cña doanh nh©n n÷ ë ViÖt Nam trong t­¬ng lai lµ rÊt tèt  ViÖc ViÖt Nam gia nhËp tæ chøc Th­¬ng M¹i thÕ giíi ®· më ra cho nÒn kinh tÕ n­íc ta nhiÒu c¬ héi ph¸t triÓn. B¶n th©n c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam nãi chung vµ c¸c doanh nghiÖp n÷ nãi riªng cã nhiÒu c¬ héi c¹nh tranh, giao l­u lÉn nhau vµ më réng thÞ tr­êng ra ngoµi n­íc. HÇu hÕt chñ doanh nghiÖp n÷ theo kh¶o s¸t cña (MPDF, IFC) ®Òu ®­a ra nh÷ng kÕ ho¹ch t¨ng tr­ëng cho doanh nghiÖp trong t­¬ng lai, mét bé phËn vÉn cã nh÷ng lo l¾ng cho doanh nghiÖp cña m×nh, do nhiÒu yÕu tè nh­: chÝnh s¸ch hç trî cña nhµ n­íc, nguån vèn vµ kü n¨ng kinh doanh, do ®ã còng cã nhiÒu ý kiÕn ®¸nh gi¸ cao kh¶ n¨ng ph¸t triÓn m¹nh cña c¶ nÒn kinh tÕ h¬n lµ b¶n th©n doanh nghiÖp cña m×nh (Xem BiÓu 5). Theo chÞ Ng« ThÞ Y “Doanh nghiÖp do n÷ giíi lµm chñ phÇn nhiÒu lµ xuÊt ph¸t tõ c¸c c¬ së s¶n xuÊt nhá lÎ, cöa hµng, cöa hiÖu. Kinh nghiÖm kinh doanh thiÕu, kiÕn thøc vÒ thÞ tr­êng ch­a s©u...khi b­íc vµo m«i tr­êng kinh doanh khèc liÖt nh­ hiÖn nay cã lÏ hÕt søc khã kh¨n”. (1).TrÝch Pháng vÊn s©u n÷ doanh nh©n 1. TriÓn väng nÒn kinh tÕ 2. TriÓn väng doanh nghiÖp §Ó doanh nh©n n÷ cã thªm c¬ héi ph¸t triÓn, viÖc hç trî n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh cho hä lµ rÊt cÇn thiÕt. Trong thêi gian qua, Trung ­¬ng Héi Liªn hiÖp phô n÷ ViÖt Nam ®· tæ chøc nhiÒu ch­¬ng tr×nh nh»m hç trî cho c¸c doanh nghiÖp n÷ ph¸t triÓn, b­íc ®Çu ®· ®em l¹i nh÷ng thµnh c«ng, t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c chñ doanh nghiÖp n÷ ®­îc n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n, kü n¨ng kinh doanh thóc ®Èy doanh nghiÖp ph¸t triÓn. Trong giai ®o¹n 2003 - 2007 ch­¬ng tr×nh Hç trî doanh nghiÖp n÷ ph¸t triÓn cña Héi LHPNVN trong khu«n khæ dù ¸n Hµ Lan ®· ®­îc triÓn khai s©u réng khuyÕn khÝch nhiÒu phô n÷ tham gia vµo lÜnh vùc kinh doanh. Ch­¬ng tr×nh kh«ng chØ gãp phÇn ®éng viªn, khÝch lÖ mµ cßn hç trî chÞ em phô n÷ ®ang ho¹t ®éng kinh doanh vµ cã tiÒm n¨ng khëi sù doanh nghiÖp. Trong khu«n khæ ch­¬ng tr×nh, nhiÒu ®Ò tµi nghiªn cøu, c¸c cuéc héi th¶o ®· ®ù¬c tæ chøc nh»m t×m ra nh÷ng gi¶i ph¸p vÒ ph¸p lý t¹o thuËn lîi cho viÖc ph¸t triÓn c¸c doanh nghiÖp n÷. Theo B¸o c¸o cña Trung t©m Phô n÷ vµ ph¸t triÓn (thuéc Héi Liªn HiÖp Phô n÷ ViÖt Nam): sau gÇn 5 n¨m thùc hiÖn, trong lÜnh vùc t­ vÊn, ®µo t¹o, ®· cã 24/37 ®Þa ph­¬ng tæ chøc 3.658 líp tËp huÊn cho 308.412 lù¬t doanh nghiÖp n÷ (bao gåm c¶ doanh nghiÖp do n÷ giíi lµm chñ vµ doanh nghiÖp cã c«ng nh©n lµ n÷), c¸c kho¸ ®µo t¹o tËp trung vµo nh÷ng néi dung c¬ b¶n nh­: nhËn thøc kinh doanh, kiÕn thøc vµ kü n¨ng tiÕp thÞ, lËp dù ¸n, kÕ ho¹ch kinh doanh, s¶n xuÊt cã tÝnh kh¶ thi, x©y dùng vµ qu¶n lý th­¬ng hiÖu; n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh, héi nhËp kinh tÕ...sau 5 n¨m, tæng sè vèn hç trî cho doanh nghiÖp n÷ t¹i 23 tØnh, thµnh xÊp xØ 1.500 tØ ®ång cho 355.788 l­ît doanh nghiÖp n÷ vay (bao gåm c¶ doanh nghiÖp do n÷ giíi lµm chñ vµ doanh nghiÖp cã c«ng nh©n lµ n÷); vÒ ph¸t triÓn m¹ng l­íi doanh nh©n, 23 tØnh/thµnh ®· thµnh lËp ®­îc 401 c©u l¹c bé vµ nhãm doanh nghiÖp n÷ víi 10.082 thµnh viªn... Tõ thùc tÕ kÕt qu¶ ph©n tÝch, cã thÓ tin t­ëng r»ng, doanh nh©n n÷ ë ViÖt Nam sÏ cã nhiÒu c¬ héi ph¸t triÓn nÕu cã c¸c chñ tr­¬ng, ®Þnh h­íng lín vµ c¸c nguån lùc hç trî cô thÓ hµng n¨m cña ChÝnh phñ vµ c¸c tæ chøc x· héi. T¹i c¸c ®Þa ph­¬ng nhiÒu doanh nh©n n÷ ®· tranh thñ ®­îc sù quan t©m, t¹o ®iÒu kiÖn cña chÝnh quyÒn, c¸c së, ban ngµnh ë ®Þa ph­¬ng, do ®ã cã nhiÒu c¬ héi ®Ó ph¸t triÓn. §Æc biÖt th«ng qua c¸c ch­¬ng tr×nh hç trî cña c¸c tæ chøc quèc tÕ, doanh nh©n n÷ cã thªm c¬ héi n©ng cao vÒ kü n¨ng kinh doanh, tiÕp cËn nguån vèn vµ më réng thÞ tr­êng quèc tÕ...Nh×n nhËn xu h­íng ph¸t triÓn cña c¸c doanh nh©n n÷ trong t­¬ng lai, mét nam doanh nh©n cho biÕt: “T«i nghÜ trong t­¬ng lai doanh nh©n n÷ sÏ ph¸t triÓn rÊt tèt, hiÖn nay ®· cã nhiÒu doanh nghiÖp n÷ xuÊt hiÖn vµ cã nh÷ng thµnh c«ng nhÊt ®Þnh. Doanh nh©n n÷ còng nhËn ®­îc nhiÒu sù hç trî h¬n tõ phÝa Nhµ n­íc.M«i tr­êng kinh doanh còng t¹o nhiÒu ®iÒu kiÖn h¬n cho c¸c doanh nh©n n÷”. Hép 23: Bµ Mai ThÞ T: Nh×n chung xu h­íng ph¸t triÓn cña c¸c doanh nghiÖp n÷ lµ lín, chØ tÝnh riªng trong C©u l¹c bé n÷ doanh nh©n Hµ Néi, hµng n¨m cã trung b×nh kho¶ng 10 doanh nghiÖp n÷ ®¨ng ký tham gia lµm héi viªn. ViÖc xin giÊy phÐp kinh doanh hiÖn nay còng dÔ dµng h¬n, m«i tr­êng ph¸p lý còng th«ng tho¸ng h¬n. HiÖn nay C©u l¹c bé ph¸t triÓn s©u réng trªn ®Þa bµn thµnh phè nªn viÖc tham gia vµo CLB sÏ hç trî rÊt nhiÒu cho c¸c doanh nghiÖp n÷ n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh…Trong thêi gian tíi CLB sÏ hç trî mét sè doanh nghiÖp ph¸t triÓn thÞ tr­êng sang Lµo…vµ t­¬ng lai lµ mét sè n­íc kh¸c. (TrÝch Pháng vÊn s©u Chñ nhiÖm CLB N÷ doanh nh©n Hµ Néi) kÕt luËn vµ khuyÕn nghÞ. KÕt LuËn Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, m«i tr­êng kinh doanh ë ViÖt Nam trë nªn th«ng tho¸ng h¬n, cïng víi ®ã lµ hÖ thèng chÝnh s¸ch, ph¸p luËt cña Nhµ n­íc ngµy cµng t¹o ®iÒu kiÖn cho phô n÷ tham gia vµo lÜnh vùc kinh doanh vµ ph¸t triÓn doanh nghiÖp. Ph¸t huy nh÷ng ®Æc tÝnh c¸ nh©n, doanh nh©n n÷ ®ang ngµy cµng t×m ®­îc vÞ thÕ cña m×nh bªn c¹nh nam giíi. Trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña ®Êt n­íc kh«ng thÓ thiÕu vai trß cña ng­êi phô n÷, trong ®ã sù ph¸t triÓn cña c¸c doanh nghiÖp n÷ cã mét ý nghÜa hÕt søc quan träng. Tham gia vµo lÜnh vùc kinh doanh, ng­êi phô n÷ cã nhiÒu ®iÒu kiÖn ®Ó ph¸t huy n¨ng lùc cña b¶n th©n, thÓ hiÖn b¶n lÜnh vµ vai trß cña m×nh. Bªn c¹nh nh÷ng thuËn lîi, doanh nh©n n÷ hiÖn nay cßn gÆp nhiÒu nh÷ng khã kh¨n c¶ trong vÊn ®Ò kinh doanh vµ trªn b×nh diÖn giíi. §ã lµ nh÷ng h¹n chÕ vÒ kinh nghiÖm qu¶n lý, kiÕn thøc vÒ tµi chÝnh, kh¶ n¨ng ngo¹i ng÷. Nh­ng d­êng nh­ ®ã lµ mét vÊn ®Ò tÊt yÕu, bëi ViÖt Nam cßn lµ mét n­íc nghÌo, chØ míi cã h¬n 20 n¨m ®æi míi, c¬ héi tiÕp cËn nÒn tri thøc hiÖn ®¹i, giao l­u víi m«i tr­êng kinh doanh quèc tÕ ®èi víi ViÖt Nam cßn chËm h¬n nhiÒu n­íc trong khu vùc, do ®ã, b¶n th©n c¸c doanh nh©n n÷ ch­a cã nhiÒu ®iÒu kiÖn häc tËp, ch­a cã nhiÒu c¬ héi ®Ó tiÕp cËn víi khoa häc kü thuËt hiÖn ®¹i vµ ®Æc biÖt lµ m«i tr­êng kinh doanh lín trªn thÕ giíi. V× thÕ, nhu cÇu ®­îc ®µo t¹o vµ tù ®µo t¹o lµ vÊn ®Ò v« cïng cÊp b¸ch ®èi víi doanh nh©n n÷ ë ViÖt Nam hiÖn nay. XÐt trªn b×nh diÖn giíi, doanh nh©n n÷ ë ViÖt Nam vÉn cßn nh÷ng khã kh¨n trong viÖc tiÕp cËn nguån vèn, tiÕp cËn ®Êt ®ai cho ph¸t triÓn. Bëi nhiÒu doanh nh©n n÷ kh«ng cã tªn trong giÊy chøng nhËn quyÒn sö dông ®Êt, viÖc thÕ chÊp tµi s¶n ®Ó vay vèn lµ hÕt søc khã kh¨n. Nh­ng chóng ta tin t­ëng trong t­¬ng lai, doanh nh©n n÷ ViÖt Nam sÏ dÇn kh¾c phôc ®­îc nh÷ng h¹n chÕ, ph¸t huy n¨ng lùc cña b¶n th©n, tranh thñ ®­îc nh÷ng thêi c¬ vµ c¬ héi cña ®Êt n­íc ®Ó ph¸t triÓn. Riªng ®èi víi doanh nh©n n÷ ë Hµ Néi, hä cã nhiÒu c¬ héi ®Ó n©ng cao tr×nh ®é, c¬ héi giao l­u vµ tiÕp cËn víi c¸c doanh nghiÖp lín trong vµ ngoµi n­íc. Doanh nh©n n÷ ë Hµ Néi cã tinh thÇn ®oµn kÕt cao, hä tham gia sinh ho¹t trong c¸c c©u l¹c bé, m¹ng l­íi, hiÖp héi doanh nghiÖp ®Ó hç trî nhau cïng ph¸t triÓn. Quan t©m tíi gia ®×nh còng lµ mét biÓu hiÖn râ nÐt cña doanh nh©n n÷ ë Hµ Néi. Bªn c¹nh ®ã vÉn cßn nhiÒu doanh nh©n n÷ ch­a thùc sù chñ ®éng trong kinh doanh, ch­a chñ ®éng trong viÖc t×m kiÕm thÞ tr­êng vµ cßn thiÕu sù m¹o hiÓm, do ®ã kinh doanh ch­a ®¹t hiÖu qu¶ cao, gi÷a c¸c doanh nghiÖp do n÷ giíi lµm chñ ch­a cã sù ph¸t triÓn ®ång ®Òu. Song, cã thÓ kh¼ng ®Þnh r»ng, xu h­íng ph¸t triÓn cña doanh nh©n n÷ ë Hµ Néi lµ rÊt tèt, hä cã nhiÒu ®iÒu kiÖn ®Ó kh¼ng ®Þnh m×nh, cã nhiÒu c¬ héi ®Ó th©m nhËp vµo m«i tr­êng kinh doanh lín cña thÕ giíi. Nh÷ng thµnh c«ng ban ®Çu cña c¸c doanh nghiÖp n÷ nh­ ®· ph©n tÝch ë trªn cho thÊy mét b­íc ngoÆt quan träng trong qu¸ tr×nh gi¶i phãng vÒ t­ t­ëng, vÒ nhËn thøc giíi trong x· héi. VÞ thÕ vµ vai trß cña ng­êi phô n÷ ®· cã sù thay ®æi ®¸ng kÓ, ®Æc biÖt lµ sù tham gia cña hä trong lÜnh vùc kinh doanh ngµy mét ®«ng vµ ®em l¹i nh÷ng thµnh c«ng cã thÓ s¸nh ngang víi c¸c ®ång nghiÖp nam giíi. Thùc tÕ ®ã còng chøng minh mét ®iÒu r»ng, khi ®­îc gi¶i phãng th× ý chÝ, n¨ng lùc vµ tr×nh ®é cña phô n÷ còng kh«ng thua g× nam giíi. Tuy nhiªn, môc tiªu b×nh ®¼ng giíi ë ViÖt Nam vÉn cßn nh÷ng tån t¹i vµ h¹n chÕ, s©n ch¬i vÉn ch­a thùc sù ngang b»ng vµ phô n÷ vÉn ch­a cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh víi nam giíi trong c¸c ®iÒu kiÖn b×nh ®¼ng. Phô n÷ tËp trung qu¸ nhiÒu trong mét sè lÜnh vùc vµ nghÒ nghiÖp cßn nam giíi l¹i tËp trung trong mét sè lÜnh vùc vµ nghÒ nghiÖp kh¸c. Vµ víi quyÒn ra quyÕt ®Þnh vµ ®Þa vÞ cña m×nh, nam giíi h­ëng lîi nhiÒu h¬n tõ nghÒ nghiÖp. Kh¶ n¨ng c¹nh tranh b×nh ®¼ng cña phô n÷ víi nam giíi trong khu vùc t­ nh©n bÞ h¹n chÕ, ®ã lµ: ch­a c«ng khai trong kh©u tuyÓn dông, tr×nh ®é häc vÊn, kü n¨ng nghÒ nghiÖp cßn thÊp vµ so víi nam giíi phô n÷ cã kh¶ n¨ng chuyÓn tµi s¶n thµnh vèn Ýt h¬n so víi nam giíi v× trong c¸c giÊy chøng nhËn quyÒn sö dông ®Êt cÊp tr­íc ®©y hä kh«ng ®­îc ®øng tªn. LuËt B×nh ®¼ng giíi ra ®êi cho thÊy ChÝnh phñ ViÖt Nam ®ang tiÕn hµnh nh÷ng b­íc ®i quan träng ®Ó gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò nµy. Trong t­¬ng lai chóng ta hy väng mét x· héi b×nh ®¼ng h¬n, ë ®ã phô n÷ vµ nam giíi cã c¬ héi ngang nhau, thµnh c«ng lµ nh­ nhau. Trong ®ã cã sù ph¸t triÓn cña nh÷ng doanh nh©n n÷, mét bé phËn kh«ng nhá gãp phÇn vµo qu¸ tr×nh t¨ng tr­ëng kinh tÕ ®Êt n­íc. * Qua toµn bé nghiªn cøu trªn cho thÊy, ®iÓm m¹nh cña ®Ò tµi lµ kh«ng chØ ph©n tÝch vµ lµm râ nh÷ng yÕu tè thuËn lîi, khã kh¨n cña c¸c doanh nh©n n÷ ë ViÖt Nam vÒ c¸c kü n¨ng kinh doanh, c¬ héi tiÕp cËn c¸c nguån vèn...,®Ò tµi cßn ®i s©u vµo ph©n tÝch nh÷ng yÕu tè vÒ ®Æc ®iÓm vÒ giíi, giíi tÝnh t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi còng nh­ c¶n trî sù ph¸t triÓn cña c¸c doanh nh©n n÷. Ph¸t hiÖn: Khã kh¨n vµ c¶n trë lín nhÊt hiÖn nay cña doanh nh©n n÷ kh«ng cßn lµ nh÷ng ®Þnh kiÕn vÒ giíi qu¸ nÆng nÒ mµ chÝnh lµ nh÷ng khã kh¨n vÒ kinh nghiÖm qu¶n lý, kiÕn thøc vÒ tµi chÝnh....®©y lµ nh÷ng th¸ch thøc lín mµ doanh nh©n n÷ ë ViÖt Nam ®ang ph¶i ®èi mÆt, nhÊt lµ trong giai ®o¹n héi nhËp vµ c¹nh tranh hiÖn nay. Do ®ã, c¸c doanh nh©n mong muèn lµ cã ®­îc sù quan t©m, sù hç trî tõ phÝa ChÝnh phñ, c¸c tæ chøc x· héi ®Ó ®­îc ®µo t¹o, n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh. * Tuy nhiªn, vÊn ®Ò nghiªn cøu vÒ doanh nh©n n÷ vÉn cßn Ýt ®­îc quan t©m, h¬n n÷a còng v× ®iÒu kiÖn tiÕp cËn kh¸ch thÓ nghiªn cøu cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n nªn ®Ò tµi chØ thùc hiÖn nh÷ng pháng vÊn s©u, kÕt hîp ph©n tÝch tõ nguån sè liÖu cã s½n, nh÷ng th«ng tin ®Þnh tÝnh tõ nh÷ng c«ng tr×nh nghiªn cøu ®i tr­íc. MÆt kh¸c, nguån sè liÖu ®Ò tµi khai th¸c ®Ó sö dông ph©n tÝch trong nghiªn cøu vÉn cßn nghÌo do vËy ch­a gi¶i quyÕt ®­îc trän vÑn nh÷ng néi dung ®· chØ ra. Hy väng trong thêi gian tíi, ®Ò tµi sÏ tiÕp tôc ®­îc nghiªn cøu s©u h¬n vµ cã nh÷ng kh¶o s¸t cô thÓ ®Ó lµm c¬ së ®Þnh l­îng cho c¸c ph©n tÝch, ®¸nh gi¸. Trªn c¬ së nh÷ng kÕt qu¶ nghiªn cøu, ®Ò tµi cã ®­a ra nh÷ng khuyÕn nghÞ sau. KhuyÕn nghÞ 1. KhuyÕn nghÞ ®èi víi Nhµ n­íc * CÇn cã c¸c ch­¬ng tr×nh n©ng cao kü n¨ng kinh doanh, kü n¨ng ®iÒu hµnh, qu¶n lý doanh nghiÖp, cô thÓ nh­ kü n¨ng qu¶n lý tµi chÝnh, kiÕn thøc vÒ maketing, vÒ ngo¹i ng÷, c«ng nghÖ th«ng tin. * C¸c ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o ph¶i ®­îc thiÕt kÕ kh¸c nhau giµnh riªng dµnh cho c¸c doanh nghiÖp l©u n¨m vµ doanh nghiÖp míi, gi÷a doanh nghiÖp cã quy m« lín vµ doanh nghiÖp cã quy m« nhá. * CÇn cã c¸c chÝnh s¸ch t¹o c¬ héi cho doanh nh©n n÷ ®­îc tiÕp cËn c¸c nguån vèn ®Ó ph¸t triÓn doanh nghiÖp, ®ång thêi cã nh÷ng quü tÝn dông ®Æc biÖt hç trî c¸c doanh nghiÖp cã quy m« nhá. * C¸c c©u l¹c bé, m¹ng l­íi doanh nh©n n÷ cÇn ®­îc më réng, t¹o thªm diÔn ®µn cho doanh nghiÖp n÷ ®­îc giao l­u häc hái, chia sÎ kinh nghiÖm, më réng thÞ tr­êng. * CÇn ph¶i biÓu d­¬ng, t«n vinh c¸c g­¬ng phô n÷ thµnh c«ng trong lÜnh vùc kinh doanh ®Ó ®éng viªn vµ khuyÕn khÝch ®­îc nhiÒu doanh nghiÖp n÷ ph¸t triÓn, ®iÓn h×nh nh­: Gi¶i Sao vµng §Êt ViÖt, gi¶i B«ng Hång Vµng. Qua ®ã gióp cho x· héi nhËn thÊy ®­îc n¨ng lùc vµ vai trß quan träng cña ng­êi phô n÷, kh«ng chØ trong gia ®×nh mµ trong c¶ c«ng cuéc ph¸t triÓn kinh tÕ cña ®Êt n­íc. * Tæ chøc cho chÞ em doanh nh©n n÷ tham quan, trao ®æi kinh nghiÖm, cã c¬ héi häc tËp c¸c doanh nghiÖp n÷ thµnh ®¹t trong vµ ngoµi n­íc. * Bªn c¹nh ®ã, n©ng cao hiÓu biÕt tiÕn bé vÒ giíi lµ mét ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt, quan träng ®èi víi nhiÒu ­u tiªn chÝnh s¸ch. Bëi c¸c chiÕn l­îc ®Ó thóc ®Èy doanh nghiÖp n÷ ph¸t triÓn ph¶i gi¶i quyÕt nh÷ng ý t­ëng vµ ®Þnh kiÕn l©u nay vÒ quan hÖ giíi trong x· héi. Nh÷ng chiÕn l­îc nh»m thay ®æi th¸i ®é do ®ã ph¶i ®i cïng víi nh÷ng chiÕn l­îc thay ®æi chÝnh s¸ch vµ ph©n bæ nguån lùc. Cã nh­ vËy, doanh nh©n n÷ míi cã nhiÒu c¬ héi h¬n ®Ó n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh vµ ph¸t triÓn m¹nh trong t­¬ng lai. * CÇn hç trî ph¸t triÓn c¸c doanh nghiÖp gia ®×nh cã c¶ vî vµ chång ®Òu tham gia l·nh ®¹o, tæ chøc doanh nghiÖp. §©y sÏ lµ ®iÒu kiÖn tèt ®Ó doanh nh©n n÷ ph¸t triÓn. 2. KhuyÕn nghÞ ®èi víi b¶n th©n doanh nh©n n÷ * CÇn chñ ®éng tù häc, tù båi d­ìng ®Ó n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n, qu¶n lý, kü n¨ng kinh doanh, kh¶ n¨ng ngo¹i ng÷, tin häc, ®Æc biÖt lµ kü n¨ng tiÕp cËn, sö dông khoa häc kü thuËt hiÖn ®¹i, v× ®©y lµ ®iÒu kiÖn quan träng quyÕt ®Þnh ®Õn sù thµnh c«ng cña doanh nghiÖp, gióp c¸c chÞ cã ®ñ tù tin b­íc vµo m«i tr­êng kinh doanh khèc liÖt ®Ó héi nhËp vµ ph¸t triÓn. * Tham gia vµo c¸c c©u l¹c bé, hiÖp héi doanh nghiÖp ®Ó cã c¬ héi giao l­u, häc hái vµ trao ®æi kinh nghiÖm nh»m qua ®ã më réng hîp t¸c, n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh cho doanh nghiÖp, t¹o c¬ héi giíi thiÖu s¶n phÈm, tiÕp cËn víi thÞ tr­êng lín. * Häc tËp tinh thÇn lµm viÖc n¨ng ®éng, s¸ng t¹o, cã sù ®æi míi t­ duy vµ hµnh ®éng. Ph¸t huy tÝnh cÇn cï, chÞu khã, t«n träng kû luËt, sèng vµ lµm viÖc cã nguyªn t¾c. * Lµ mét doanh nh©n n÷ trong thêi ®¹i míi cÇn cã lèi sèng v¨n hãa, sèng ®Ñp, sèng tèt, kh«ng chØ quan t©m ®Õn lîi Ých c¸ nh©n, lîi Ých doanh nghiÖp mµ c¶ lîi Ých cña x· héi vµ céng ®ång. * H¨ng say trong c«ng viÖc nh­ng kh«ng quªn tr¸ch nhiÖm vµ vai trß ®èi víi gia ®×nh. CÇn cã kÕ ho¹ch cô thÓ vµ khoa häc ®Ó kÕt hîp tèt vai trß cña mét gi¸m ®èc còng nh­ vai trß lµm vî, lµm mÑ trong gia ®×nh. Thùc hiÖn tèt cuéc vËn ®éng “Phô n÷ tÝch cùc häc tËp, lao ®éng s¸ng t¹o, x©y dùng gia ®×nh h¹nh phóc”. Tµi liÖu tham kh¶o 1. B¸o c¸o tãm t¾t kÕt qu¶ ho¹t ®éng cña Ng©n hµng ChÝnh s¸ch X· héi ®Õn ngµy 30/6/2007. 2. Bé Lao ®éng-Th­¬ng binh & X· héi, KÕt qu¶ ®iÒu tra Lao ®éng- ViÖc lµm n¨m 2004. 3. Bé Lao ®éng – TBXH, Sè liÖu Thèng kª thùc tr¹ng lao ®éng viÖc lµm - thÊt nghiÖp n¨m 2006. 4. Chung ¸ - NguyÔn §×nh TÊn, Nghiªn cøu X· héi häc, NXB. ChÝnh trÞ Quèc gia, Hµ néi 1998 5. Ch­¬ng tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ t­ nh©n (MPDF) vµ Bé phËn giíi - Doanh nghiÖp - ThÞ tr­êng (GEM) thuéc tæ chøc tµi chÝnh quèc tÕ (IFC), “Doanh nh©n n÷ ë ViÖt Nam mét kh¶o s¸t toµn quèc”, 2005. 6. Ch­¬ng tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ t­ nh©n (MPDF) vµ Bé phËn giíi - Doanh nghiÖp - ThÞ tr­êng (GEM) thuéc tæ chøc tµi chÝnh quèc tÕ (IFC), Ho¹t ®éng kh«ng chÝnh thøc vµ m«i tr­êng kinh doanh ë ViÖt Nam, 2003. 7. §ç ThÞ Th¹ch, “Ph¸t huy nguån lùc trÝ thøc n÷ ViÖt Nam trong sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸” Nxb. ChÝnh trÞ quèc gia, 2005 8. §inh ThÞ Th¬m (chñ biªn), Kinh tÕ t­ nh©n ViÖt Nam sau hai thËp kû ®æi míi, thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p, Nxb Khoa häc x· héi, 2005. 9. H¶i Anh, “Xo¸ bá rµo c¶n ®Ó n÷ doanh nh©n ph¸t triÓn” , B¶n tin c«ng ®oµn c«ng nghiÖp sè 31, th¸ng 10 n¨m 2006. 10. Hµ ThÞ KhiÕt - UVTW §¶ng, Tr­ëng Ban D©n vËn Trung ­¬ng, Bµi ph¸t biÓu t¹i Héi nghÞ biÓu d­¬ng phô n÷ tµi n¨ng toµn quèc thêi kú ®æi míi. 11. Hoµng Thanh Minh, “Nh÷ng bµ chóa kinh doanh ®«ng t©y” Nxb Tæng hîp §ång Nai, 2005. 12. Hoµng B¸ ThÞnh, “Vai trß cña ng­êi phô n÷ n«ng th«n trong c«ng nghiÖp ho¸ n«ng nghiÖp n«ng th«n” Nxb ChÝnh trÞ quèc gia, 2002. 13. Hoµng ThÞ LÞch, “Mét vµi ®iÓm vÒ b­íc tiÕn cña c¸c nhµ khoa häc n÷ trong thêi kú qua . M­êi n¨m b­íc tiÕn bé cña phô n÷ ViÖt Nam 1985 . 1995” Nxb. Phô n÷, 1995. 14. Lª Ngäc Hïng, Tham luËn t¹i Héi th¶o "N©ng cao n¨ng lùc l·nh ®¹o cña c¸n bé n÷ trong hÖ thèng chÝnh trÞ" do Ban Tæ chøc TW §¶ng tæ chøc ngµy 18/10/2005 t¹i Hµ Néi. 15. Lª ThÞ Quý, Nh÷ng vÊn ®Ò ®Æt ra cho khoa häc nghiªn cøu giíi ë ViÖt Nam, T¹p trÝ Céng s¶n sè 18/1999. 16. Lª ThÞ Quý, N÷ trÝ thøc, nh÷ng thuËn lîi vµ th¸ch thøc, T¹p chÝ Khoa häc vµ tæ quèc sè 5 (186), 2002. 17. Lª Ngäc V¨n, Nghiªn cøu gia ®×nh, lý thuyÕt n÷ quyÒn quan ®iÓm giíi, Nxb Khoa häc x· héi, Hµ Néi, 2006. 18. NghÞ ®Þnh sè 181/2004/N§-CP ngµy 29/10/2004 vÒ thi hµnh LuËt §Êt ®ai söa ®æi, bæ sung n¨m 2003. 19. NghÞ quyÕt sè 11-NQ/TW ngµy 27/4/2007 cña Bé chÝnh trÞ vÒ c«ng t¸c phô n÷ thêi kú ®Èy m¹nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc. 20. NguyÔn ThÞ NguyÖt (chñ nhiÖm), ViÖn Nghiªn cøu qu¶n lý kinh tÕ TW “BÊt b×nh ®¼ng giíi vÒ thu nhËp cña ng­êi lao ®éng ë ViÖt Nam vµ mét sè gîi ý gi¶i ph¸p chÝnh s¸ch”. 21. Ng©n hµng ThÕ giíi, B¸o c¸o ph¸t triÓn ViÖt Nam 2005: Qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh, Ng©n hµng thª giíi, Hµ Néi. 22. Ng©n hµng ThÕ giíi, B¸o c¸o ph¸t triÓn ViÖt Nam 2006: Kinh doanh,, Ng©n hµng ThÕ giíi, Hµ Néi. 22. Ng©n hµng ThÕ giíi, B¸o c¸o ph¸t triÓn ViÖt Nam 2007: H­íng ®Õn tÇm cao míi3 Ng©n hµng ThÕ giíi, Hµ Néi. 24. Ng©n hµng Ph¸t triÓn Ch©u ¸ (ADB), Ph©n tÝch t×nh h×nh b×nh ®¼ng giíi ë ViÖt Nam, 2005. 25. NguyÒn Kh¾c ViÖn, Tõ ®iÓn x· héi häc, NXB. ThÕ giíi, Hµ Néi, 1994. 26. NguyÔn Minh Phong (chñ biªn), Ph¸t triÓn kinh tÕ t­ nh©n ë Hµ Néi, Nxb ChÝnh trÞ Quèc Gia, Hµ Néi 2004. 27. NghÞ quyÕt sè 11-NQ/TW cña Bé chÝnh trÞ vÒ c«ng t¸c phô n÷ thêi kú ®Èy m¹nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc, ban hành ngày 27/4/2007. 28. NguyÔn ThÞ Hoµ (chñ biªn), Giíi, viÖc lµm vµ ®êi sèng gia ®×nh, Nxb Khoa häc x· héi, 2007. 29. Phßng Th­¬ng m¹i c«ng nghiÖp ViÖt Nam, Sè liÖu c¸c doanh nghiÖp ®· ®¨ng ký n¨m 2006, th¸ng 8/2007.  30. Ph¹m TÊt Dong, Lª Ngäc Hïng (®ång chñ biªn), X· héi häc ®¹i c­¬ng, NXB. Gi¸o dôc, Hµ Néi, 1999. 31. Ph¹m V¨n QuyÕt vµ NguyÔn Quý Thanh, Ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu x· héi häc, NXB. §¹i häc Quèc gia Hµ Néi, Hµ Néi, 2001. 32. Quèc Anh, “Doanh nh©n n÷ tr­íc vËn héi vµ th¸ch thøc míi”, t¹p chÝ ®iÖn tö Vnexpress. 33. Tony Bilton vµ c¸c t¸c gi¶ kh¸c, NhËp m«n X· héi häc, NXB. Khoa häc x· héi, Hµ Néi, 1997. 34. TrÇn ThÞ Minh §øc, T©m lý häc x· héi, Tr­êng §¹i häc Tæng hîp Hµ Néi. 35. Trung t©m Hç trî kü thuËt Doanh nghiÖp nhá vµ võa t¹i Hµ Néi, KÕt qu¶ kh¶o s¸t doanh nghiÖp n¨m 2005 t¹i 30 tØnh, thµnh phè phÝa b¾c, 2005. 36. TrÞnh VÜnh Héi, Vai trß cña Gi¸m ®èc doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ ViÖt Nam, Nxb V¨n ho¸ th«ng tin, 2006. 37. Tr­¬ng C­êng (chñ biªn), WTO kinh doanh vµ tù vÖ, Nxb Hµ Néi, 2006. 38. Tæng côc Thèng kª, Th«ng c¸o b¸o chÝ sè liÖu thèng kª KT - XH n¨m 2006. 39. Tæng côc Thèng kª, Niªn gi¸m thèng kª 2006. 40. Tæng côc thèng kª, “Thùc tr¹ng doanh nghiÖp qua kÕt qu¶ ®iÒu tra n¨m 2001, 2002, 2003”. 41. Th¶o luËn cña c¸c ®¹i biÓu Quèc héi vÒ Dù ¸n LuËt B×nh ®¼ng giíi Trong phiªn häp Quèc héi (Kho¸ XI) ngµy 2/6/2006, d­íi sù chñ tr× cña Phã Chñ tÞch QH NguyÔn Phóc Thanh. 42. TrÞnh ThÞ Hoa Mai, Kinh tÕ t­ nh©n ViÖt Nam trong tiÕn tr×nh héi nhËp, Nxb ThÕ giíi, 2005. 43. Vò Quang Hµ, X· héi häc ®¹i c­¬ng, Nxb §¹i häc Quèc Gia Hµ Néi, 2001. 44. Vò Quang Hµ, C¸c lý thuyÕt X· Héi Häc, tËp 1, 2, Nxb §¹i Häc Quèc Gia Hµ Néi, 2001. 45. Vò Hµo Quang, X· héi häc Qu¶n lý, Nxb §¹i häc Quèc Gia Hµ Néi, 2001 46. V¨n kiÖn §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø V, Nxb Sù ThËt, Hµ Néi, 1981, Tr 20 Phô lôc i. Néi dung th¶o luËn nhãm vµ pháng vÊn s©u 1. C¸c vÊn ®Ò ®­îc ®­a ra trong th¶o luËn nhãm Nh÷ng thuËn lîi vµ khã kh¨n ban ®Çu khi thµnh lËp doanh nghiÖp. Nh÷ng thuËn lîi vµ khã kh¨n khi doanh nghiÖp ®· ®i vµo ho¹t ®éng. C¸c nguån vèn tiÕp cËn. §èi t­îng cÇn hái ý kiÕn khi cÇn ra quyÕt ®Þnh kinh doanh. ViÖc tham gia c¸c c©u l¹c bé, c¸c tæ chøc x· héi. C©n b»ng gi÷a viÖc gia ®×nh vµ viÖc kinh doanh. TriÓn väng ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp. Quan ®iÓm vÒ sù kh¸c nhau gi÷a nam giíi vµ n÷ giíi trong c«ng viÖc kinh doanh. 2. C¸c vÊn ®Ò ®­a ra trong pháng vÊn s©u Khã kh¨n vµ thuËn lîi trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp . ViÖc tham gia c¸c c©u l¹c bé, tæ chøc x· héi. ViÖc ch¨m sãc con c¸i vµ lµm c¸c c«ng viÖc gia ®×nh. Nh÷ng ®èi t­îng hç trî trong viÖc qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh doanh nghiÖp. Khã kh¨n vµ thuËn lîi cña n÷ giíi so víi nam giíi khi lµm kinh doanh. Nhu cÇu hç trî tõ phÝa Nhµ n­íc, c¸c tæ chøc kh¸c. NhËn ®Þnh vÒ sù kh¸c nhau gi÷a doanh nh©n n÷ ë Hµ Néi vµ c¸c thµnh phè kh¸c. II. Danh s¸ch c¸c c¸ nh©n tham gia vµo pháng vÊn s©u TT Tªn §Æc ®iÓm 1 Vò Kim S N÷, Kinh doanh - Gi¸m ®èc, 33 tuæi, cã 1 con 2 Vò ThÞ Ngäc L N÷, Kinh doanh - Gi¸m ®èc , 38 tuæi, cã 1 con 3 NguyÔn Kim L N÷, Kinh doanh - Gi¸m ®èc, 38 tuæi, cã 2 con 4 Ng« ThÞ Y N÷, Kinh doanh - Gi¸m ®èc, 42 tuæi, cã 2 con 5 Lª Hoai T N÷, Kinh doanh - Gi¸m ®èc, 33 tuæi, cã 1 con 6 Ph¹m Hång H N÷, Kinh doanh - Phã gi¸m ®èc, 31 tuæi, ®éc th©n 7 NguyÔn ThÞ V N÷, Kinh doanh - Phã Gi¸m ®èc, 41 tuæi, cã 2 con 8 Bïi Thu H N÷, Kinh doanh - Gi¸m ®èc, 44 tuæi, cã 2 con 9 NguyÔn ThÞ ViÖt H N÷, Kinh doanh - Gi¸m ®èc, 35 tuæi, cã 1 con 10 NguyÔn ThÞ T N÷, Kinh doanh – Gi¸m ®èc, 48 tuæi, cã 2 con 11 Lª V¨n T Nam, Kinh doanh - Gi¸m ®èc, 55 tuæi, cã 2 con 12 NguyÔn TuÊn A Nam, Kinh doanh - Gi¸m ®èc , 45 tuæi, cã 1 con 13 NguyÔn Quang Q Nam, Kinh doanh - Gi¸m ®èc, 51 tuæi, cã 2 con 14 NguyÔn V¨n H Nam, Ho¹ sü tù do, 46 tuæi, cã 2 con 15 TrÇn V¨n T Nam, Viªn chøc nhµ n­íc - Gi¸o viªn, 37 tuæi, cã 1 con III. Danh s¸ch c¸c c¸ nh©n tham gia vµo th¶o luËn nhãm tËp trung 1 Ng« ThÞ Y N÷, Kinh doanh - Gi¸m ®èc, 35 tuæi, ®éc th©n 2 NguyÔn LÖ T N÷, Kinh doanh - Chñ cöa hµng, 41 tuæi, cã 3 con 3 Lª ThÞ H N÷, Kinh doanh - Chñ cöa hµng, 37 tuæi, cã 1 con 4 Vò Quúnh H N÷, Kinh doanh - Gi¸m ®èc bé phËn, 39 tuæi, cã 2 con 5 §Æng ThÞ L N÷, Kinh doanh - Gi¸m ®èc bé phËn, 41 tuæi, cã 1 con 6 TrÇn Thu Ly N÷, Kinh doanh - Phã Gi¸m ®èc, 29 tuæi, ®éc th©n 7 TrÇn Ph­¬ng A N÷, Kinh doanh - Phã gi¸m ®èc, 45 tuæi, cã 1 con 8 TrÇn Ph­¬ng L N÷, Kinh doanh - Gi¸m ®èc, 38 tuæi, cã 2 con 9 §oan M¹nh T Nam, Kinh doanh - Gi¸m ®èc, 33 tuæi, ®éc th©n 10 NguyÔn Quang A Nam, Kinh doanh - Phã gi¸m ®èc, 33 tuæi, ®éc th©n 11 Ph¹m §øc M Nam, Kinh doanh - Phã gi¸m ®èc, 42 tuæi, cã 2 con 12 TrÊn TuÊn A Nam, Viªn chøc nhµ n­íc – Tr­ëng phßng, 42 tuæi, cã 1 con 13 NguyÔn V¨n § Nam, Viªn chøc nhµ n­íc – Chuyªn viªn, 37 tuæi, cã 2 con 14 Hoµng Ngäc T Nam, Kinh doanh - Phã Gi¸m ®èc, 38 tuæi, cã 2 con 15 NguyÔn ThÞ H N÷, Kinh doanh - Gi¸m ®èc, 32 tuæi, cã 1 con 16 Ph¹m Ph­¬ng L N÷, Kinh doanh - Gi¸m ®èc, 41 tuæi, cã 2 con IV. TrÝch Mét sè pháng vÊn s©u Pháng vÊn s©u sè 1 (Biªn b¶n pháng vÊn doanh nh©n n÷) Tªn: TrÇn Ph­¬ng A Tuæi: 45 Thêi gian pháng vÊn: 10h30 – 11h30, ngµy 22/10/2007 (1) ChÞ cã khã kh¨n g× khi míi thµnh lËp doanh nghiÖp? Vèn, ban ®Çu thiÕu vèn, hai vî chång xoay së m·i míi ®ñ vèn. Råi ®Õn t×m thÞ tr­êng, ®èi t¸c...còng vÊt v¶ nh­ng cã sù hç trî cña «ng x· nªn còng kh¾c phôc ®­îc. §Õn khi doanh nghiÖp ®i vµo ho¹t ®éng th× vèn vÉn lµ khã kh¨n cña doanh nghiÖp, hµng th¸ng, hµng n¨m nguån vèn xoay vßng cña doanh nghiÖp ch­a gióp kh¾c phôc t×nh h×nh kinh doanh cña doanh nghiÖp. LÊy nguyªn vËt liÖu, tr¶ l­¬ng ng­êi lao ®éng vµ ®ñ mäi kho¶n tiÒn kh¸c...Thi tho¶ng còng ®i vay b¹n bÌ. (2) Sao chÞ kh«ng vay ng©n hµng? Chóng t«i còng nghÜ ®Õn vay ng©n hµng, nh­ng l¹i ph¶i thÕ chÊp, nhµ cöa cña «ng bµ nªn còng ng¹i hái, thùc lßng nÕu vay ng­êi th©n ®­îc th× tèt h¬n. (3) ChÞ cã th­êng gÆp gì b¹n hµng, ®èi t¸c cña m×nh nh­ thÕ nµo? Th­êng chóng t«i gÆp gì ë v¨n phßng hoÆc mét qu¸n n­íc. T«i Ýt ®i mét m×nh, th­êng cã mét cËu n÷a ®i cïng. V× dï sao còng lµ phô n÷ nhiÒu lóc còng ng¹i, v× ch­a hiÓu vÒ b¹n hµng cña m×nh nh­ thÕ nµo. (4) C¸c hîp ®ång lµm ¨n cña doanh nghiÖp tr­íc khi ký, chÞ cã t×m hiÓu hay tham kh¶o ý kiÕn cña ai? Thùc chÊt t«i lµ chñ nªn quyÒn quyÕt ®Þnh lµ ë t«i, ®«i lóc cã bµn víi anh em trong c«ng ty. Trong c¸c cuéc gÆp gì t«i còng cã t×m hiÓu ®èi t¸c rÊt kü. Nªn c¸c quyÕt ®Þnh ®­a ra còng c©n nh¾c vµ rÊt ch¾c ch¾n. (5) ChÞ cã nghÜ ®ã lµ ®iÓm m¹nh cña n÷ giíi so víi nam giíi? Còng cã thÓ, v× nhiÒu nam giíi thiÕu cÈn träng, hä nãng véi. NÕu cã mét trî lý tèt th× cßn ®ì, t«i biÕt mét ng­êi b¹n, v× tÝnh nãng n¶y mµ ®«i lóc anh hay cã nh÷ng ph¸n quyÕt sai lÇm. (6) ChÞ cã tham kh¶o hay t©m sù víi «ng x· vÒ c«ng viÖc kinh doanh cña m×nh? Chång t«i còng lµm kinh doanh nªn hç trî nhau còng nhiÒu, t«i tham kh¶o ý cña anh Êy hµng ngµy mçi khi vÒ nhµ. BÝ nhÊt lµ lóc thiÕu vèn, t«i l¹i t×m ®Õn anh Êy. (7) ThÕ cßn viÖc ch¨m sãc con c¸i? Cã lÏ t«i ch¨m con lµ chÝnh, cïng lµm kinh doanh nªn «ng x· t«i còng rÊt bËn, ®µn «ng nªn hay la cµ, cã khi khuya míi vÒ. T«i ph¶i ®ãn con vµ nÊu c¬m cho gia ®×nh. Bè mÑ t«i nhiÒu khi phµn nµn, v× c¶ 2 vî chång ®Òu ®i suèt, c¸c «ng bµ sãt ch¸u mµ. (8) ChÞ cã tham gia vµo c¸c c©u l¹c bé n÷ doanh nh©n, hay héi doanh nghiÖp cña thµnh phè? T«i còng cã tham gia vµo c©u l¹c bé n÷ doanh nh©n cña Hµ Néi, tuy nhiªn sinh ho¹t còng kh«ng ®Òu. Tham gia vµo c©u l¹c bé cã nhiÒu c¸i lîi l¾m, ®­îc gÆp gì nhiÒu doanh nh©n, trao ®æi th«ng tin, tiÕp cËn c¸c hç trî cña chÝnh phñ vµ c¸c tæ chøc còng dÔ h¬n. (9) ChÞ thÊy cã sù kh¸c nhau nµo gi÷a doanh nh©n n÷ ë Hµ Néi so víi thµnh phè Hå ChÝ Minh? Doanh nh©n n÷ ë Thµnh phè Hå ChÝ Minh hä n¨ng ®éng h¬n, kh¶ n¨ng tiÕp cËn thÞ tr­êng cña hä còng rÊt h¬n. M«i tr­êng kinh doanh trong ®ã th× kh¾c nghiÖt nh­ng còng rÊt dÔ ph¸t triÓn. C¸c doanh nghiÖp n÷ ë Hµ Néi phÇn ®«ng lµ c¸c c¬ së s¶n xuÊt nhá lÎ, nh­ng doanh nghiÖp n÷ ë Hµ Néi rÊt biÕt g¾n kÕt vµ hç trî nhau. Mét vµi n¨m nay cã nhiÒu chÞ rÊt giái, kinh doanh ph¸t triÓn kh«ng chØ trong n­íc mµ cßn t¹o th­¬ng hiÖu ë n­íc ngoµi. (10) TriÓn väng cña doanh nghiÖp m×nh nh­ thÕ nµo? T«i rÊt mong cã nhiÒu c¬ héi h¬n n÷a cho doanh nghiÖp, më réng thÞ tr­êng, ph¸t triÓn th­¬ng hiÖu. T«i sÏ cè g¾ng tham gia nhiÒu h¬n vµo c¸c c©u l¹c bé, hiÖp héi doanh nghiÖp ®Ó t×m b¹n hµng, c¬ héi häc tËp n©ng cao tr×nh ®é. Pháng vÊn s©u sè 5 (Biªn b¶n pháng vÊn doanh nh©n n÷) Tªn: NguyÔn ThÞ ViÖt H Tuæi: 35 Thêi gian pháng vÊn: 19h30 – 21h30, ngµy 02/12/2007 (1) Trong viÖc qu¶n lý nh©n viªn, chÞ cã gÆp khã kh¨n g× kh«ng? C«ng ty t«i lao ®éng còng kh«ng nhiÒu, gi¸m s¸t lao ®éng s¶n xuÊt t«i cã mét nam giíi ®¶m nhiÖm, hµng ngµy lµm viÖc nhiÒu víi c¸c nh©n viªn n÷ nªn còng thuËn lîi. MÆc dï cßn trÎ nh­ng t«i còng lu«n cè g¾ng thÓ hiÖn m×nh lµ mét ng­êi l·nh ®¹o. Thùc ra ph¶i lµm cho nh©n viªn nÓ phôc th× míi dÔ qu¶n lý. Ngoµi nh÷ng lóc nghiªm, t«i còng rÊt tho¶i m¸i, nªn nh©n viªn lµm viÖc rÊt cã tr¸ch nhiÖm. (2) ¤ng x· cã ý kiÕn g× víi viÖc kinh doanh cña chÞ? Chång t«i lµm nhµ n­íc, «ng Êy còng kh«ng muèn cho t«i lµm kinh doanh ®©u, nh­ng thÊy t«i lµm cïng mÊy ng­êi b¹n nªn còng yªn t©m h¬n. Thi tho¶ng «ng Êy cã hái th¨m, th­êng t«i hái ý kiÕn anh Êy nhiÒu h¬n. NhiÒu khi c¨ng th¼ng c«ng viÖc t«i còng kh«ng gi¸m nãi v× sî anh Êy lo. Hµng ngµy anh Êy còng ph¶i ®­a ®ãn con ®i häc nªn t«i còng rÊt c¶m th«ng. Cã lÏ lµ anh Êy còng suy nghÜ vÒ t«i nh­ vËy. (3) Kh«ng cã chuyÖn tranh c·i gi÷a 2 ng­êi sao? Nhµ nµo th× còng ph¶i cã tranh c·i c¶, vî chång mµ. Chóng t«i tranh c·i nhau còng th­êng vÒ chuyÖn con c¸i th«i. (4) Doanh nghiÖp nh÷ng n¨m nay ho¹t ®éng thÕ nµo? Nh×n chung lµ tèt, thÞ tr­êng æn ®Þnh, cã nhiÒu ®iÒu kiÖn thuËn lîi h¬n ®Ó ph¸t triÓn. (5) ChÞ cã ý ®Þnh ph¸t triÓn doanh nghiÖp lín h¬n? Mong muèn nhiÒu l¾m, t«i muèn cã thÞ tr­êng lín h¬n. Nh­ng l¹i lo bËn qu¸ kh«ng ch¨m ®­îc cho gia ®×nh, bän trÎ nã lín h¬n cµng ph¶i quan t©m nhiÒu h¬n kh«ng giê nhiÒu tÖ n¹n l¾m. (6) ChÞ cã nghÜ r»ng quan niÖm x· héi ngµy nay cßn kh¾c nghiÖt víi nh÷ng phô n÷ lµm kinh doanh? C¸i nµy th× t«i thÊy Ýt h¬n, phô n÷ vµ nam giíi ngµy cµng b×nh ®¼ng råi. NhiÒu phô n÷ giái ch¼ng kÐm g× nam giíi. Hä còng cã nh÷ng thuËn lîi riªng, nh­ng khã kh¨n còng kh«ng Ýt, nhÊt lµ thêi buæi hiÖn nay. KiÕn thøc vÒ c«ng nghÖ th«ng tin, ngo¹i ng÷ lµ h¹n chÕ cña nhiÒu n÷ doanh nh©n hiÖn nay. (7) Theo chÞ doanh nh©n n÷ ë Hµ Néi vµ c¸c thµnh phè kh¸c cã nh÷ng ®iÓm riªng nµo? Hµ Néi thuËn lîi h¬n, c¬ héi còng nhiÒu, vÝ dô nh­ vÒ vèn, më réng thÞ tr­êng. Tuy nhiªn khã kh¨n vÒ viÖc ®Þa ®iÓm ®Ó ®Æt trô së, nÕu kh«ng thùc sù næi bËt vµ n¨ng ®éng th× khã mµ ph¸t triÓn ®­îc.(...) Pháng vÊn s©u sè 7 (Biªn b¶n pháng vÊn doanh nh©n n÷) Tªn: Ng« ThÞ Y Tuæi: 35 Thêi gian pháng vÊn: 19h30 – 21h30, ngµy 27/01/2007 (1) ChÞ cã thÓ cho biÕt t×nh h×nh ho¹t ®éng kinh doanh hiÖn nay cña doanh nghiÖp? Nh×n chung lµ còng thuËn lîi, do mÊy n¨m nay chóng t«i còng æn ®Þnh thÞ tr­êng, c¸c nguån nguyªn vËt liÖu còng ®­îc cung cÊp kÞp thêi, mäi ng­êi ®Òu lµm viÖc h¨ng say cã tr¸ch nhiÖm nªn thµnh qu¶ còng cao. (2) ThÕ cã khã kh¨n nµo mµ chÞ c¶m thÊy lo l¾ng nhÊt? Nãi lµ lo l¾ng nhÊt th× còng kh«ng h¼n, cã lÏ ph¶i nãi lµ quan t©m nhÊt th× ®óng h¬n. Ch¾c lµ thÞ tr­êng, quan t©m cña t«i vµ mäi ng­êi lµ muèn më réng thÞ tr­ëng, ph¸t triÓn s©u réng trong c¶ n­íc, n­íc ngoµi n÷a th× còng tèt. (3) Muèn vËy chÞ còng ph¶i ®Æt ra nh÷ng chiÕn l­îc cô thÓ nµo råi chø? ChiÕn l­îc th× t«i vµ c¸c thµnh viªn trong héi ®ång qu¶n trÞ ®Òu ®· x©y dùng, quan träng lµ vèn vµ n©ng cao n¨ng lùc ®éi ngò nh©n viªn. (4) ChÞ cã thÓ cho biÕt cô thÓ nh©n viªn ë ®©y? TÊt nhiªn lµ nh÷ng ng­êi lµm kÕ to¸n, c«ng nh©n s¶n xuÊt. S¶n phÈm cã chÊt l­îng th× míi ®¸p øng ®­îc nhu cÇu cña kh¸ch hµng. NÕu m×nh muèn më réng doanh nghiÖp, th× ph¶i cã nh÷ng lao ®éng tèt. Trong thÞ tr­êng ngµy nay, yÕu kÐm lµ nguyªn nh©n k×m h·m sù ph¸t triÓn. (5) Vèn kh«ng ®¸ng lo sao? BiÕt ®iÒu ®ã nªn chóng t«i còng chuÈn bÞ kü, lîi nhuËn hµng thµng, quý còng kh¸, chóng t«i còng sö dông nguån vèn cho t¸i s¶n xuÊt còng tèt nªn chuyÖn vay nî còng Ýt. NÕu cÇn nguån vèn lín, ch¾c sÏ vay ng©n hµng. (6) ChÞ cã cho r»ng, c¸c doanh nghiÖp n÷ sÏ khã tiÕp cËn c¸c nguån vèn h¬n nam giíi? N÷ giíi cÈn träng h¬n, hä Ýt vay ng©n hµng v× nhiÒu thñ tôc, ph¶i thÕ chÊp n÷a, nªn th­êng m­în gia ®×nh. H¬n n÷a ®a phÇn doanh nh©n n÷ còng lµ c¸c doanh nghiÖp nhá vµ võa, viÖc tiÕp cËn tÝn dông cßn h¹n chÕ. N¨ng lùc mét sè doanh nh©n n÷ cßn h¹n chÕ, nªn ch­a biÕt c¸ch thøc tiÕp cËn tÝn dông. Hä vay b¹n bÌ, ng­êi th©n lµ chÝnh. (7) Theo chÞ ®ã cã ph¶i lµ ®Æc ®iÓm chung cña doanh nh©n n÷? Doanh nh©n nghiÖp do n÷ giíi lµm chñ phÇn nhiÒu lµ xuÊt ph¸t tõ c¸c c¬ së s¶n xuÊt nhá lÎ, cöa hµng, cöa hiÖu. Kinh nghiÖm kinh doanh thiÕu, kiÕn thøc vÒ thÞ tr­êng ch­a s©u...khi b­íc vµo m«i tr­êng kinh doanh khèc liÖt nh­ hiÖn nay cã lÏ hÕt søc khã kh¨n. (8) Doanh nh©n n÷ cã cÇn tham gia vµo c¸c líp ®µo t¹o n©ng cao kü n¨ng kinh doanh? T«i biÕt ngµy nay cã rÊt nhiÒu ch­¬ng tr×nh hç trî cho phô n÷ lµm kinh doanh, tuy kh«ng phæ biÕn nh­ng kh«ng ph¶i Ýt. Cã lÏ ai tham gia vµo c¸c c©u l¹c bé, hay héi doanh nghiÖp th× sÏ cã c¬ héi tiÕp cËn nhiÒu h¬n. NhiÒu chÞ em chØ biÕt cÆm côi lµm mµ kh«ng nghÜ ®Õn viÖc n©ng cao tr×nh ®é. (9) §ã cã ph¶i do hä l­êi hay lµ hä thÊy kh«ng cÇn? ChÝnh x¸c lµ hä thiÕu thêi gian, hai n÷a lµ do c«ng viÖc còng diÔn ra ®Òu ®Òu, cã chÞ thÊy hµi lßng víi hiÖn t¹i, Ýt cã tham väng ph¸t triÓn h¬n nªn ch¼ng nghÜ ®Õn viÖc tham gia c©u l¹c bé, hiÖp héi g× c¶? (10) Cßn viÖc gia ®×nh th× sao? Con t«i cßn nhá, viÖc ch¨m sãc lµ cÇn thiÕt, hiÖn vÉn ch­a göi trÎ nhê bµ ë nhµ coi, cho nªn còng yªn t©m phÇn nµo. Hµng ngµy th× còng chØ cã buæi tèi ®­îc gÆp con, nªn dµnh thêi gian cho nã. (11) ¤ng x· kh«ng ph¶n øng g× sao? Trong c«ng viÖc gia ®×nh, chång t«i còng kh«ng thÊy ph¶n øng g× víi t«i c¶.. BiÕt t«i vÊt v¶ víi viÖc kinh doanh nªn kh«ng ca th¸n, còng kh«ng hái nhiÒu, ®a phÇn t«i t©m sù. ChuyÖn ch¨m sãc con c¶ 2 cïng lµm nªn kh«ng tÞ n¹nh g× hÕt. Th«ng c¶m lµ ®iÒu mµ t«i thÊy ë «ng x· nhµ t«i. (12) Theo g× ®Æc ®iÓm kh¸c cña doanh nh©n n÷ ë Hµ Néi víi c¸c thµnh phè kh¸c? ThËt ra còng gièng nhau c¶ th«i, nh÷ng ®iÒu kiÖn thuËn lîi cña ®Êt n­íc, th× kh«ng Hµ Néi mµ c¸c ®Þa ph­¬ng kh¸c ®Òu nhËn ®­îc. Tuy nhiªn so víi mét sè ®Þa ph­¬ng th× Hµ Néi lµ thñ ®« nªn còng cã mét vµi ®iÓm thuËn lîi riªng? (13) ChÞ cã thÓ cho biÕt cô thÓ? Hµ Néi th× ®­îc tiÕp cËn thÞ tr­êng n­íc ngoµi dÔ h¬n, c¸c nguån vèn còng thuËn tiÖn h¬n. §Æc biÖt víi ®iÒu kiÖn kinh tÕ – x· héi cña HN nh÷ng n¨m gÇn ®©y ph¸t triÓn m¹nh t¹o nhiÒu ®iÒu kiÖn cho doanh nh©n n÷ cïng ph¸t triÓn. (14) ThÕ so víi thµnh phè Hå ChÝ Minh chÞ thÊy sao? So víi thµnh phè Hå ChÝ Minh t«i thÊy n÷ doanh nh©n ë HN cã ®iÓm m¹nh riªng, mÆc dï trong kia ng­êi ta n¨ng ®éng h¬n, cã nhiÒu doanh nghiÖp lín. C¬ héi tham gia thÞ tr­êng quèc tÕ còng lín. (15) ChÞ cã ®Þnh më thªm mét vµi chi nh¸nh ë mét sè thµnh phè lín ®Ó doanh nghiÖp ho¹t ®éng thuËn lîi h¬n? C¸i ®ã chóng t«i ch­a nghÜ ®Õn, doanh nghiÖp vÉn cßn nhá, tr­íc m¾t muèn æn ®Þnh thÞ tr­êng cò ®·. NÕu cã ®iÒu kiÖn th× còng cã thÓ lµm ®iÒu ®ã(...) Pháng vÊn s©u sè 4 (Biªn b¶n pháng vÊn chång mét doanh nh©n n÷) Tªn: TrÇn TuÊn A Tuæi: 42 Thêi gian pháng vÊn: 19h30 – 21h30, ngµy 27/01/2008 (1) C«ng viÖc chÝnh cña anh lµ g×? T«i lµm trong mét c¬ quan nhµ n­íc, hµng ngµy chØ tiÕp cËn víi sæ s¸ch, giÊy tê, nh×n chung c«ng viÖc kh«ng ®Õn nçi vÊt. (2) Tr­íc khi chÞ nhµ lµm kinh doanh cã tham kh¶o ý kiÕn cña anh? Tr­íc khi më c«ng ty riªng, vî t«i lµm cho mét c«ng ty nhµ n­íc, còng lµm kinh doanh nªn t«i thÊy còng quen råi, khi quyÕt ®Þnh t¸ch riªng, c« Êy còng cã hái ý kiÕn t«i. Ban ®Çu t«i kh«ng ®ång ý, v× phô n÷ lµm trong c«ng ty nhµ n­íc sÏ ®ì vÊt h¬n. Nh­ng v× cè Êy cïng mét sè ng­êi b¹n cïng thµnh lËp c«ng ty nªn t«i còng kh«ng ng¨n c¶n. (3) VËy anh cã gióp chÞ khi míi thµnh lËp c«ng ty? C«ng ty cña vî t«i lµ c«ng ty cæ phÇn, nÒn vèn còng ®­îc huy ®éng tõ nhiÒu cæ ®«ng, cã lÏ 2 vî chång cïng cè g¾ng lo vÒ mÆt tµi chÝnh th«i. Cßn vÒ quan hÖ, c¸c thñ tôc giÊy tê lµ c« Êy tù lo. (4) Ban ®Çu míi thµnh lËp anh thÊy chÞ cã nh÷ng khã kh¨n g× kh«ng? Cã lÏ lµ còng nhiÒu ®Êy, tuy nhiªn cè Êy còng cè g¾ng vµ v­ît qua, ®Õn nay còng ®· ®i vµo æn ®Þnh. (5) §iÒu g× anh lo cho chÞ nhÊt? Lo nhÊt h¶, cã lÏ lµ søc kháe, c« Êy ®i tØnh suèt, nhµ l¹i con nhá nªn còng kh«ng cã thêi gian gÇn con, cã bµ vµ b¸c tr«ng con hé, nªn c¶ 2 vî chång dµnh thêi gian cho c«ng viÖc còng ®ì lo h¬n. Nh­ng dï sao, t«i còng thÊy th­¬ng. (6) Anh kh«ng lo lµ chÞ nhµ lµm kinh doanh mµ l¹i hay ®i tØnh th× sÏ cã c¬ héi gÆp gì nhiÒu nam giíi sao? Nãi lµ kh«ng lo th× kh«ng ph¶i, nh­ng c«ng viÖc mµ, cã nhiÒu phô n÷ còng nh­ vËy, cø ngåi nhµ mµ lo th× ch¶ lµm ®­îc g×, vî chång tin nhau lµ chÝnh mµ. (7) Anh nghÜ vµo vÒ vÊn ®Ò h¹n chÕ cña ng­êi phô n÷ khi lµm kinh doanh? Hä còng cã cai lîi riªng so víi nam giíi chóng t«i, nh­ng h¹n chÕ còng nhiÒu. Gi¶ sö nh­ lóc n·y b¹n nãi, ®i gÆp gì nh÷ng ®èi t¸c lµ nam giíi cã thÓ ph¶i nhËu nhÑt, lµm viÖc trªn bµn nhËu, cã lÏ khã kh¨n cho phô n÷ h¬n. Vî t«i l¹i hay ®i tØnh, c¸c tØnh miÒn nói th× kho¶n nµy khái ph¶i nãi råi, nh­ng c¸c vÞ Êy còng cã c¸i cí lµ phô n÷ ®Ó mµ tõ chèi. (8) Anh ®¸nh gi¸ thÕ nµo vÒ doanh nh©n n÷ ngµy nay? Hä b¶n lÜnh, vî t«i lµ mét vÝ dô ®ã, nhiÒu khi ®i suèt toµn c¸c tØnh miÒn nói xa tÝt mµ t¾p, t«i cßn c¶m thÊy l­êi, nh­ng c¸c c« Êy ®i liªn tôc. Còng lµ v× c«ng viÖc c¶ th«i, t×m kiÕm thÞ tr­êng, hîp ®ång, giao hµng...nãi chung hä còng kiªn tr×. (9) T«i nghÜ lµ ®iÒu ®ã th× ai lµm kinh doanh mµ ch¼ng nh­ vËy? TÊt nhiªn lµ vËy, song thö nghÜ coi søc cña phô n÷ còng cã h¹n, t«i lµ ®µn «ng mµ cßn thÊy mÖt n÷a lµ hä. (10) Anh ñng hé phô n÷ lµm kinh doanh chø? T«i ®· ñng hé råi ®ã, vî t«i còng thÊy vui khi lµm kinh doanh nªn t«i biÕt t©m lý vµ kh«ng phµn nµn g× h¬n. Vî t«i n¨ng ®éng l¾m, ngay c¶ trong suy nghÜ cè Êy còng muèn ®­îc thö th¸ch cä s¸t nhiÒu th× míi cã kinh nghiÖm. Ngµy nay nhiÒu phô n÷ nh­ vËy l¾m, nhÊt lµ líp trÎ, cho nªn kinh doanh kh«ng ngo¹i trõ ai. (11) NhiÒu ng­êi nãi phô n÷ thiÕu kh¼ n¨ng kinh doanh h¬n nam giíi? T«i quan ®iÓm r»ng, phô n÷ Ýt c¬ héi häc hµnh h¬n th«i, v× ph¶i sinh con, ch¨m sãc con. Nh­ng ngµy nay t«i thÊy nhiÒu ng­êi giái thËt, c¸c b¹n g¸i trÎ häc vÒ kinh doanh còng nhiÒu hä n¨ng ®éng ngay tõ khi cßn míi lµ sinh viªn, b¶n lÜnh vµ kinh nghiÖm, cïng kiÕn thøc cã lÏ hé sÏ thµnh c«ng. (12) VËy häc hµnh lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh thµnh c«ng cña phô n÷ lµm kinh doanh? Kh«ng h¼n nh­ vËy, v× nhiÒu phô n÷ ®©u cã häc g× cao qu¸ ®©u, hä ph¸t triÓn c¸c ngµnh nghÒ truyÒn thèng cña gia ®×nh vµ ®· thµnh c«ng. Quan träng lµ b¶n lÜnh vµ còng liÒu n÷a. VÒ häc vÊn sÏ lµ yÕu tè quan träng ®Ò gióp hä cã c¸ch nh×n, c¸ch lµm ®óng, khoa häc, nhÊt lµ thêi ®¹i ngµy nay, kiÕn thøc vÒ kinh doanh quèc tÕ, ngo¹i ng÷ cÇn thiÕt chø, cã nh­ vËy míi ph¸t triÓn m¹nh ®­îc. (13) Anh cã thÊy chÞ nhµ tham gia vµo mét tæ chøc x· héi hay c©u l¹c bé doanh nghiÖp nµo kh«ng? C¸i nµy th× t«i kh«ng râ l¾m, mµ h×nh nh­ lµ kh«ng th× ph¶i v× kh«ng thÊy t©m sù g×. (14) Anh nghÜ thÕ nµo khi c¸c chÞ tham gia vµo c¸c c©u l¹c bé cña doanh nh©n, doanh nh©n n÷? T«i biÕt c¸c hiÖp héi doanh nh©n, tham gia vµo ®ã còng ®­îc lîi nhiÒu nh­ quen biÕt, nhËn ®­îc sù hç trî lÉn nhau, cña nhµ n­íc. Cßn cø hoµn ®éng riªng lÎ th× khã ai biÕt dÕn. Pháng vÊn s©u sè 9 (Biªn b¶n pháng vÊn nam doanh nh©n) Tªn: NguyÔn TuÊn A Tuæi: 45 Thêi gian pháng vÊn: 19h30 – 21h30, ngµy 20/02/2008 Doanh nghiÖp cña «ng ®· ho¹t ®éng ®­îc bao nhiªu n¨m ? Còng ®­îc trªn 10 n¨m råi (2) Khã kh¨n cña doanh nghiÖp ban ®Çu míi thµnh lËp? Khã kh¨n còng nhiÒu, nh­ng ®Æc biÖt lµ vèn, t×m kiÕm thÞ tr­êng, nguyªn vËt liÖu... T«i còng ®· cè g¾ng ®Ó kh¾c phôc nh÷ng khã kh¨n vµ nhËn ®­îc sù gióp ®ì cña b¹n bÌ vµ ng­êi th©n. (3) Theo «ng khã kh¨n ban ®Çu cña doanh nghiÖp do nam giíi lµm gi¸m ®èc víi doanh nghiÖp do n÷ giíi lµm gi¸m ®èc cã g× kh¸c nhau? Theo t«i còng kh«ng cã sù kh¸c biÖt nµo mÊy, tuy nhiªn nam giíi th× kh¶ n¨ng v­ît qua khã kh¨n cã lÏ lµ cao h¬n, phô n÷ cßn bÞ phô thuéc nhiÒu, cã khi ®i vay tiÒn ng­êi ta kh«ng tin t­ëng vµo sù thµnh c«ng nªn ch¾c ch¾n lµ sÏ khã h¬n. (4) VËy «ng cã cho r»ng, sù kh¸c nhau ®ã khiÕn doanh nghiÖp cña nam giíi sÏ dÔ thµnh c«ng h¬n doanh nghiÖp n÷? §iÒu nµy th× còng kh«ng h¼n ®©u, t«i thÊy cã nhiÒu doanh nghiÖp n÷ thµnh c«ng l¾m. B¶n th©n t«i còng nhËn thÊy m×nh thua kÐm mét sè doanh nghiÖp n÷ mµ t«i biÕt. Hä còng n¨ng ®éng vµ m¹nh mÏ l¾m? (5) «ng cã thÓ cho biÕt m¹nh mÏ ë ®©y cã nghÜa lµ sao? Doanh nh©n n÷ hiÖn nay còng rÊt quyÕt ®o¸n, v­ît qua nh÷ng khã kh¨n ®Ó ®­a doanh nghiÖp ph¸t triÓn. NhiÒu khi hä cßn kiªn nhÉn h¬n nam giíi chóng t«i. (6) Theo «ng ®iÓm h¹n chÕ nµo cña n÷ giíi so víi nam giíi khi ®iÒu hµnh, qu¶n lý doanh nghiÖp? N÷ giíi th× nhiÒu khi cßn nÆng vÒ t×nh c¶m, h¹n chÕ trong mét sè mÆt quan hÖ x· giao, vÝ dô nh­ lµ nhËu nhÑt, ®i vui ch¬i víi ®èi t¸c. §iÓm nµy th× nam giíi chóng t«i thuËn lîi h¬n, mµ trong lµm ¨n th× nh÷ng vÊn ®Ò nµy rÊt khã tr¸nh. ThÕ h¹n chÕ cña nam giíi lµ g×? §èi víi nam giíi nhiÒu khi lµ qu¸ nãng tÝnh, véi v·, cã khi thiÕu sù cÈn träng. Trong vµi tr­ênghîp cã khi mét chót mÒm m¹i, nhÉn n¹i cña ng­êi phô n÷ sÏ dÉn ®Õn thµnh c«ng, cßn nam giíi chóng t«i th× khã nhÉn n¹i l¾m. (8) VËy theo «ng, xu h­íng ph¸t triÓn cña c¸c doanh nghiÖp n÷ trong t­¬ng lai sÏ nh­ thÕ nµo? T«i nghÜ trong t­¬ng lai doanh nh©n n÷ sÏ ph¸t triÓn rÊt tèt, hiÖn nay ®· cã nhiÒu doanh nghiÖp n÷ xuÊt hiÖn vµ cã nh÷ng thµnh c«ng nhÊt ®Þnh. Doanh nh©n n÷ còng nhËn ®­îc nhiÒu sù hç trî h¬n tõ phÝa Nhµ n­íc. M«i tr­êng kinh doanh còng t¹o nhiÒu®iÒu kiÖn h¬n cho c¸c doanh nh©n n÷. (9) «ng cã cho r»ng, nh÷ng khã kh¨n hiÖn nay cña c¸c doanh nh©n n÷ lµ g×? Khã kh¨n cña doanh nh©n n÷ hiÖn nay theo t«i biÕt th­êng lµ vÒ kü n¨ng qu¶n lý tµi chÝnh, kh¶ n¨ng tiÕp cËn vèn? (10) T¹i sao l¹i lµ vèn? Bëi trong gia ®×nh, nam giíi vÉn lu«n lµ ng­êi qu¶n lý tiÒn b¹c. ViÖc sö dông nguån vèn gia ®×nh ®Ó lµm kinh doanh ë nam giíi sÏ cã thuËn tiÖn h¬n. Ngay c¶ khi ph¶i thÕ chÊp tµi s¶n gia ®×nh th× phô n÷ còng cã phÇn khã kh¨n h¬n. Vay b¹n bÌ ng­êi th©n th× ®«i lóc Ýt cã sù tin t­ëng vµo sù thµnh c«ng nªn cã khi khã vay h¬n nam giíi. (11) Doanh nghiÖp cña «ng lµm ¨n nh­ thÕ nµo? Nh×n chung lµ tèt h¬n mäi n¨m, tuy nhiªn t«i còng ch­a thÊy hµi lßng vµo doanh thu cña doanh nghiÖp, thÞ tr­êng vÉn cßn bã hÑp. (12) «ng cã c¶m nhËn thÕ nµo khi lµm viÖc víi c¸c ®èi t¸c lµ n÷ giíi? Còng thÊy tho¶i m¸i, mÆc dï trong mét sè tr­êng hîp víi n÷ giíi th× ph¶i tÕ nhÞ h¬n, kh«ng tho¶i m¸i vµ cøng nh¾c nh­ nam giíi ®­îc. Ngay c¶ c¸ch giao tiÕp còng cã sù kh¸c nhau h¬n. (13) «ng nhËn thÊy th¸i ®é cña x· héi hiÖn nay vÒ ng­êi phô n÷ lµm kinh doanh nh­ thÕ nµo? B×nh ®¼ng, kh«ng cßn søc Ðp nh­ ngµy tr­íc. Phô n÷ ®­îc tho¶ m¸i lµm ¨n bu«n b¸n h¬n. Cã ®iÒu hä cã thµnh c«ng hay kh«ng th× phô thuéc vµo chÝnh hä th«i. Th¶o LuËn nhãm 1 (trÝch) Thêi gian: Tõ 20h – 21h30, ngµy 23/01/2008 §Þa ®iÓm: CÇu GiÊy, Hµ Néi Thµnh viªn: 6 ng­êi (gåm: 4 doanh nh©n n÷, 1 nam doanh nh©n vµ t¸c gi¶) (1) Khã kh¨n ban ®Çu khi thµnh lËp doanh nghiÖp ChÞ NguyÔn ThÞ V: Khã kh¨n th× rÊt nhiÒu, nh­ vÒ vèn, ban ®Çu thiÕu vèn nªn ph¶i hái vay b¹n bÌ, ng­êi th©n trong gia ®×nh. Khã t×m chç ®Ó ®Æt trô së, t×m ®èi t¸c ban ®Çu…DÇn th× còng kh¾c phôc ®­îc vµ tõng b­íc kiÖn toµn c¬ cÊu tæ chøc, æn ®Þnh thÞ tr­êng…NhiÒu lóc n¶n, nh­ng ®©m lao th× ph¶i theo lao, ®µnh cè g¾ng th«i. ChÞ NguyÔn ThÞ T: Còng gièng mäi ng­êi ë ®©y, còng vÉn nh÷ng khã kh¨n vÒ vèn, thuª nhµ ®Æt trô së, x­ëng s¶n xuÊt…May m¾n còng nhËn ®­îc hç trî cña gia ®×nh nªn dÇn kh¾c phôc nh÷ng khã kh¨n. (2) TiÕp cËn c¸c nguån vèn. ChÞ TrÇn Ph­¬ng L: T«i tù huy ®éng vèn cña ng­êi th©n trong gia ®×nh. Còng sö dông c¸c vèn cña doanh nghiÖp, nh­ng kh«ng nhiÒu, vÉn ph¶i vay nhiÒu. T«i th× kh«ng thÝch vay ng©n hµng, c¸c thñ tôc r­êm rµ, th­êng nhê qua b¹n bÌ t×m nguån ®Ó vay. ChÞ Bïi Thu H: T«i th× cã vay ng©n hµng nh­ng kh«ng nhiÒu, kh«ng th­êng xuyªn, bÝ qu¸ míi ®i vay…lµ c«ng ty cæ phÇn nªn t«i th­êng huy ®éng vèn tõ c¸c cæ ®«ng. Anh: NguyÔn Quang A: T«i th­êng ®i vay ng©n hµng, cÇm sæ ®á cña «ng bµ néi ®Ó ®i vay ng©n hµng. Thi tho¶ng th× vay b¹n bÌ, nh­ng kh«ng ®­îc dµi nªn nguån nµy t«i Ýt tiÕp cËn. MÊy n¨m nay, lµm ¨n còng tèt nªn Ýt ph¶i ®i vay h¬n. ChÞ Vò ThÞ L: T«i ch­a tõng vay ng©n hµng, toµn lµ vay cña anh chÞ em trong gia ®×nh, «ng x· còng hç trî mét phÇn. Mçi ng­êi lµm mét c«ng ty riªng nªn hç trî nhau vÒ vèn. (3) Khã kh¨n g× vÒ mÆt qu¶n lý, ®iÒu hµnh doanh nghiÖp ChÞ NguyÔn ThÞ T: Khã kh¨n th× nhiÒu, t«i kh«ng häc vÒ kinh tÕ nªn nh÷ng kiÕn thøc vÒ tµi chÝnh lµ t«i tù mµy mß, hái mäi ng­êi, nªn còng cã lóc khã kh¨n, MÆc dï ®· cã bé phËn kÕ to¸n tµi chÝnh riªng, nh­ng lµ qu¶n lý mµ n¾m kh«ng ch¾c th× sÏ g©y khã kh¨n cho viÖc kinh doanh. Theo t«i yÕu tè nµy hÕt søc cÇn thiÕt trong kinh doanh. ChÞ Vò Quúnh H: T«i qu¶n lý con ng­êi cßn kÐm, nhiÒu khi «ng x· ph¶i t­ vÊn cho t«i nhiÒu l¾m, «ng Êy kh«ng lµm kinh tÕ, nh­ng cã c¸i nh×n t­¬ng ®èi tèt. S¾p xÕp nh©n viªn kh«ng hîp lý, nhiÒu khi kh«ng nh×n thÊy sù lén xén trong c«ng viÖc cña mäi ng­êi. §iÓm yÕu ®ã t«i còng ®ang cè g¾ng kh¾c phôc. Anh NguyÔn Quang A: VÒ qu¶n lý ®ã lµ vÊn ®Ò mµ b©y giê t«i vÉn gÆp khã kh¨n. TÝnh t«i nãng, cÇu toµn nh­ng thiÕu kiªn nhÉn, cø kh«ng ®­îc viÖc lµ t«i qu¸t. NhiÒu ng­êi b¶o lµ t«i cø nh­ thÕ th× nh©n viªn sî chø kh«ng phôc. Cã nh÷ng chuyÖn cÇn ph¶i tÕ nhÞ, mÒm máng th× t«i kh«ng lµm ®­îc. Cã lÏ ®ã lµ ®Æc ®iÓm chung cña nam giíi. ChÞ NguyÔn ThÞ V: T«i thÊy m×nh vÉn cßn m«ng lung nhiÒu thø l¾m, vÝ dô nh­ vÒ tµi chÝnh, thuÕ, c¸c thñ tôc thanh to¸n quèc tÕ. ThËm trÝ khi mµ thÞ tr­êng chøng kho¸n å ¹t nh­ hiÖn nay, nh­ng t«i vÉn kh«ng biÕt nhiÒu vÒ nã, nªn còng cã tham gia ®©u. (4) ViÖc tham gia c©u l¹c bé ndoanh nh©n,t hiÖp héi doanh. ChÞ NguyÔn ThÞ V: Khã kh¨n cña t«i lµ kh«ng cã thêi gian, nhiÒu khi kh«ng cã thêi gian cho gia ®×nh, nªn còng kh«ng muèn tham gia vµo mét tæ chøc nµo, mÆc dï còng cã nhiÒu ng­êi ®Õn vËn ®éng. Ng­êi ta còng t­ vÊn cho m×nh thÊy nhiÒu c¸i lîi, nh­ng khæ nçi khan hiÕp thêi gian qóa, tù vËn ®éng quen. ChÞ Bïi Thu H: T«i còng kh«ng tham gia vµo mét tæ chøc nµo hÕt, còng biÕt mét sè c©u l¹c bé, hiÖp héi cña thµnh phè, nh­ng bËn qu¸, cø nghÜ ®Õn viÖc tham gia th× ph¶i dµnh thêi gian cho nã l¹i thÊy l­êi. H¬n n÷a doanh nghiÖp ho¹t ®éng còng æn ®Þnh nªn ch­a cÇn thiÕt lµm… (5) Thêi gian dµnh cho gia ®×nh. ChÞ TrÇn Ph­¬ng L: Con t«i ®øa häc líp 2, ®øa häc líp 5, hµng ngµy t«i ®Òu ®­a con ®i häc råi míi qua c«ng ty, chiÒu th­êng vÒ muén nÒn lóc «ng x· ®ãn, lóc «ng bµ...Thùc sù t«i gÆp con t«i hµng ngµy còng kh«ng nhiÒu l¾m. Tèi vÒ nhµ th× chóng còng häc bµi, råi ®i ngñ, chØ cã buæi s¸ng lµ cho chóc nã ¨n, råi ®­a ®i häc cã lÏ lµ kho¶ng thêi gian t«i quan t©m ®Õn chóng nhiÒu nhÊt. TÊt nhiªn lµ do c«ng viÖc th«i, nhiÒu khi gÆp gì kh¸ch hµng, thËm trÝ ®i tØnh xa, t«i lo l¾ng cho c¸c con l¾m, nh­ng c«ng viÖc mµ, m×nh kh«ng ®Ých th©n ®i th× kh«ng ®­îc. ChÞ NguyÔn ThÞ T: T«i còng vËy th«i, tuy nhiªn t«i vÉn tranh thñ ®­îc thêi gian cho c¸c con. Buæi chiÒu còng vÒ ®ñ thêi gian lo c¬m n­íc, dÆn dß, chØ b¶o chóng nã häc. Tuy nhiªn còng cã lóc bËn th× viÖc nµy l¹i do «ng x· lµm. ChÞ Vò Quúnh H: Buæi s¸ng ph¶i ®­a con ®i häc, chiÒu vÒ ®ãn con, nãi chung 2 vî chång còng ph©n chia ®ù¬c thêi gian ®ãn ®­a con nªn còng Ýt lo h¬n. ThØnh tho¶ng ®i xa l¹i nhê «ng bµ, «ng x·. Theo t«i bÊt kú ng­êi phô n÷ nµo còng kh«ng tr¸nh ®­îc vÊn ®Ò nµy. Quan träng lµ m×nh s¾p xÕp thêi gian ra sao. NhiÒu gia ®×nh bè mÑ m¶i lo lµm ¨n mµ bá bª con c¸i, nh÷ng ®øa lín th× h­ háng, ®øa nhá th× kh«ng ®­îc ch¨m sãc ®Çy ®ñ. Anh NguyÔn Quang A: Nam giíi chóng t«i kh«ng vÊt v¶ nh­ mÊy chÞ, chuyÖn con c¸i vî t«i lo råi. Thi tho¶ng ngµy nghØ th× ®­a c¶ nhµ ®i ch¬i th«i. NhiÒu khi ®i c¶ tuÇn còng Ýt khi ph¶i lo gia ®×nh, gäi ®iÖn hái th¨m th«i. Vî t«i lµm c«ng ty ngoµi, thêi gian còng nhiÒu nªn t«i yªn t©m vÒ chuyÖn nhµ cöa. (6) Mong muèn hç trî tõ phÝa Nhµ n­íc hay c¸c tæ chøc, c¸ nh©n cho viÖc kinh doanh. ChÞ Bïi Thu H: Mong muèn th× cã nhiÒu l¾m, nh­ng tr­íc m¾t hy väng c¸c chÝnh s¸ch cña Nhµ n­íc trong giai ®o¹n héi nhËp nµy t¹o nhiÒu ®iÒu kiÖn cho doanh nh©n n÷ ph¸t triÓn. VÝ dô nh­ viÖc tiÕp cËn tÝn dông, ®Êt ®ai. C¸c ch­¬ng tr×nh hç trî vÒ xóc tiÕn th­¬ng m¹i, giíi thiÖu s¶n phÈm... ChÞ NguyÔn ThÞ T: Ch¾c còng gièng mäi ng­êi t«i mong ®­îc sù hç trî trong viÖc tiÕp cËn c¸c nguån vèn, më réng thÞ tr­êng, tiÕp cËn víi c¸c ®èi t¸c n­íc ngoµi. Tr­íc m¾t mong nhËn ®­îc nh÷ng hç trî vÒ kü n¨ng kinh doanh, qu¶n lý (...) (7) ThuËn lîi vµ khã kh¨n cña nam giíi vµ n÷ gií× khi lµm kinh doanh ChÞ Vò ThÞ L: Thùc tÕ th× kh«ng nhiÒu l¾m, mçi giíi cã ®iÓm m¹nh yÕu riªng. Nam th× cøng cái, quyÕt ®o¸n, liÒu h¬n. N÷ giíi cã lîi lµ cÈn thËn, khÐo lÐo. C¸i khã cña n÷ giíi trong kinh doanh ®«i khi lµ thiÕu liÒu lÜnh, mét vµi tr­êng hîp cßn e ng¹i, cã nh÷ng cuéc gÆp gì kh«ng ph¶i phô n÷ nµo còng gi¸m gÆp. ChÞ cã thÓ nãi cô thÓ? Ch¼ng h¹n nh­ b¹n hµng hÑn gÆp gì, bµn b¹c ë mét sè ®Þa ®iÓm nghØ m¸t. Lµ n÷ giíi nhiÒu khi ng¹i ®i, cßn gia ®×nh n÷a, nãi chung kh«ng tiÖn. Mµ giao cho cÊp d­íi ®i th× kh«ng ®­îc. Mçi giíi còng cã c¸ch thøc kh¸c nhau ®Ó lµm kinh doanh mµ. ChÞ Bïi Thu H: Nam giíi th× Ýt ph¶i lo viÖc gia ®×nh h¬n, cã ®iÒu kiÖn häc hµnh, gÆp ®èi t¸c, b¹n hµng, ®i xa còng dÔ dµng. N÷ giíi th× h¹n chÕ ë mÊy kh©u nhËu nhÑt, ph¶i ch¨m sãc gia ®×nh cho nªn còng cã nhiÒu c¸i bÊt lîi. Anh NguyÔn Quang A: Nh­ c¸c chÞ ®· nãi, nam giíi chóng t«i th× cã thÓ nhËu nhÑt, ngåi th©u ®ªm. Gäi c¸i cã thÓ ra bµn nhËu ngay. C¸c chÞ th× l¹i kh¸c, nhiÒu nhi c«ng viÖc gi¶i quyÕt trong b÷a ¨n, thËm chÝ lµ l«i nhau ®i h¸t karaoke råi bµn chuyÖn./.