Đổi mới cơ chế chính sách đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ nhằm thúc đẩy sự phát triển của chúng ở Việt Nam hiện nay

Mục lục A. Lời mở đầu I. Kinh tế Việt Nam 1. Kinh tế Việt Nam mong quá trình hội nhập kinh tế quốc tế 2. Lý do viết đề tài B. Phân lý luận chung I. Kinh tế Việt Nam và vai của doanh nghiệp vừa và nhỏ 1. Thực trạng kinh tế Việt Nam 2. Vai trò vừa và nhỏ đối với sự phát triển đất nước hiện nay 3. Sự cần thiết của doanh nghiệp vừa và nhỏ II. Thực trạng của doanh nghiệp vừa và nhỏ ở Việt Nam 1. Những yếu kém của doanh nghiệp vừa và nhỏ 2. Những vấn đề tồn tại của cơ chế quản lý và nguyên nhân sự tồn tại III. Sự đổi mới cơ chế chính sách cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ 1. Hoàn thiện cơ chế quản lý 2. Chính sách hỗ trợ các doanh nghiệp vừa và nhỏ IV. Giải pháp phát triển doanh nghiệp vừa và nhỏ ở Việt Nam 1. Đổi mới cơ chế quản lý doanh nghiệp vừa và nhỏ ở Việt Nam 2. Về tổ chức. 3. Kinh nghiệm các nước thế giới C. Kết luận

doc21 trang | Chia sẻ: lvcdongnoi | Lượt xem: 2483 | Lượt tải: 0download
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đổi mới cơ chế chính sách đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ nhằm thúc đẩy sự phát triển của chúng ở Việt Nam hiện nay, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
§Ò tµi §æi míi c¬ chÕ, chÝnh s¸ch ®èi víi doanh nghiÖp võa vµ nhá nh»m thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cña chóng ë ViÖt Nam hiÖn nay A. Lêi më ®Çu I. Kinh tÕ ViÖt Nam 1. Kinh tÕ ViÖt nam trong qu¸ tr×® héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ HiÖn nay vÊn ®Ò ph¸t triÓn kinh tÕ lµ mét vÊn ®Ò rÊt cÇn thiÕt, tÊt yÕu ®èi víi mäi quèc gia . Nh­ng ë mçi n­íc kh¸c nhau th× ®i b»ng c¸c con ®­êng kh¸c nhau do dùa vµo c¸c tiÒm lùc cña chÝnh m×nh . §èi víi ViÖt Nam , tõ khi xo¸ bá c¬ chÕ tËp trung quan liªu bao cÊp sang kinh tÕ thÞ tr­êng th× §¶ng vµ nhµ n­íc ta ®· x¸c ®Þnh r»ng : ph¸t triÓn c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá lµ mét tÊt yÕu ®Ó ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ . Do n­íc ta cã xuÊt ph¸t thÊp vµ ®i lªn tõ mét n­íc n«ng nghiÖp l¹c hËu , ng­êi d©n cã tr×nh ®é kÜ thuËt thÊp do ®ã ph¸t triÓn c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá lµ thùc tiÔn kh¸ch quan mµ cÇn ph¶i thùc hiÖn theo nã . 2. Lý do viÕt ®Ò tµi a. TÇm quan träng cña ®Ò tµi Víi ViÖt Nam th× viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ g¾n liÒn víi viÖc ph¸t triÓn c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá , do ®ã ®Ò tµi sÏ cho ta thÊy nh÷ng thùc tr¹ng ( thêi c¬ , tån ®äng)cña doanh nghiÖp võa vµ nhá tõ ®ã rót ra ®­îc c¸c h­íng ®i ®óng nhÊt , c¸c gi¶i ph¸p tèi ­u nhÊt nh»m n©ng cao vai trß cña doanh nghiÖp võa vµ nhá nãi riªng vµ nÒn kinh tÕ nãi chung. b. N©ng cao nhËn thøc cña sinh viªn Sinh viªn lµ nh÷ng ng­êi chñ thùc sù cña ®Êt nø¬c sau , lµ ng­êi cã kh¶ n¨ng lµm thay ®æi côc diÖn cña ®Êt n­íc . Khi ®ã ®Ò tµi sÏ gióp sinh viªn nhËn biÕt vµ cã ý thøc h¬n tíi sù ph¸t triÓn kinh tÕ ®Êt n­íc . Nã còng lµ cÇu nèi gi÷a lý thuyÕt vµ thùc t¹i , gi÷a sù ph¸t triÓn kinh tÕ víi nhiÖm vô cña sinh viªn . Lµ mét sinh viªn , em xin c¶m ¬n thÇy Mai H÷u Thùc ®· h­íng dÉn em hoµn thµnh ®Ò ¸n nµy , qua ®ã gióp em hiÓu s©u s¾c h¬n vÒ nÒn kinh tÕ ®Êt n­íc , n©ng cao n¨ng lùc vµ tr¸ch nhiÖm cña b¶n th©n. PhÇn lý luËn chung I. Kinh tÕ ViÖt nam , vai trß cña doanh nghiÖp võa vµ nhá(DNVVN) Tõ n¨m 1986 , khi §¶ng vµ nhµ n­íc ta ®· nhËn thøc ra c¸c sai lÇm cña m×nh vµ ®· cã b­íc chuyÓn ®æi rÊt quan träng sang kinh tÕ thÞ tr­êng ®ã lµ chÊp nhËn nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn th× vai trß cña doanh nghiÖp võa vµ nhá míi ®­îc nhËn thøc ®óng , nh­ng do nø¬c ta ®i n­íc n«ng nghiÖp l¹c hËu do ®ã khi tiÕn hµnh c¶i c¸ch cã c¸c thùc tr¹ng Do c¸c doanh nghiÖp ë ViÖt nam ®­îc ph¸t triÓn mét c¸ch chÝnh thøc tõ khi cã LuËt doanh nghiÖp t­ nh©n . LuËt c«ng ty ¸p dông tõ n¨m 1990, söa ®æi n¨m 1994. ®Õn n¨m 1998 sè c¸c doanh nghiÖp t¨ng kh«ng ®¸ng kÓ do c¸c ®iÒu kiÖn kh¸ch quan vµ chñ quan sau : S¶n xuÊt kinh doanh cña DNVVN ®¹t hiÖu qu¶ thÊp diÔn ra cã tÝnh chÊt phæ biÕn trong tÊt c¶ c¸c ngµnh, c¸c lo¹i h×nh së h÷u, nguyªn nhan lµ do gi¸ c¶ chÊt l­îng s¶n phÈm kh«ng ®¸p øng ®­îc yªu cÇu cña thÞ tr­êng trong vµ ngoµi n­íc do: Chi phÝ vËn chuyÓn qu¸ cao. Vai trß hîp ®ång phô trî ch­a d­îc nhËn thøc ®óng. ThiÕu th«ng tin vÒ thÞ tr­êng trong vµ ngoµi n­íc. Khã khã kh¨n vÒ tµi chÝnh. C«ng nghÖ, kÜ thuËt thÊp. Nhu cÇu ®µo t¹o cña c¸c ngµnh doanh nghiÖp võa vµ nhá ch­a ®­îc ®¸nh gi¸ ®óng. Cã vÊn ®Ò khã kh¨n vÒ nguyªn liÖu ®Çu vµo theo ®­êng nhËp khÈu. S¶n xuÊt nguyªn liÖu ®Çu vµo chÊt l­îng cao ë trong n­íc cßn h¹n chÕ. C¬ chÕ qu¶n lý cßn nhiÒu ®iÒu bÊt cËp. §ã còng lµ thùc tr¹ng chung cña nÒn kinh tÕ nø¬c ta. Cßn c¸c doanh ngiÖp quèc doanh th× kh«ng ph¸t huy ®­îc hiÖu qu¶ cña m×nh lu«n û l¹i vµo nhµ n­íc do ®ã nã còng dÇn mÊt ®i vÞ thÕ cña nã trong nÒn kinh tÕ c¹nh tranh cã tÝnh chÊt khèc liÖt hiÖn nay. 2.Vai trß cña DNVVN ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ_x· héi, cña ®Êt n­íc ta hiÖn nay. Trong nÒn kinh tÕ chñ yÕu lµ s¶n xuÊt cña n­íc ta hiÖn nay, DNVVN chiÕm tû träng lín trong nÒn kinh tÕ hay trong tæng sè doanh ngiÖp. Cïng víi n«ng ngiÖp vµ kinh tÕ n«ng th«n, DNVVN lµ nh÷ng nh©n tè b¶o ®¶m sù æn ®Þnh sù æn ®Þnh vµ bÒn v÷ng cña nÒn kinh tÕ, t¨ng tr­ëng kinh tÕ, t¹o viÖ lµm cho ng­êi lao ®éng, khai th¸c vµ tËn dông hiÖu qu¶ tiÒm n¨ng vÒ vèn, tay nghÒ vµ nh÷ng nh÷ng nguån lùc cßn tiÒm Èn trong ®©n c­, ph¸t triÓn c¸c ngµnh nghÒ truyÒn thèng, gãp phÇn ph©n bè c«ng nghiÖp, bæ xung cho c«ng nghiÖp lín, ®¶m b¶o vÒ c©n b»ng lín trong kinh tÕ - x· héi - m«i tr­êng. So víi c¸c doanh nghiÖp lín, DNVVN cã nh÷ng lîi thÕ c¬ ®éng, linh ho¹t, dÔ dµng chyÓn h­íng s¶n xuÊt kinh doanh, nh¹y bÐn víi nh÷ng sù thay ®æi cña thÞ tr­êng, s½n sµng ®Çu t­ vµo nh÷ng lÜnh vùc thö nghiÖm ®æi míi c«ng nghÖ. Do sè l­îng nªn lÜnh vùc nµy cã kh¶ n¨ng ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm, tho¶ m·n nhu cÇu ®a d¹ng cña cuéc sèng, nã ®­îc cô thÓ ë nh÷ng ®iÓm sau: a. §ãng gãp vµo kÕt qu¶ ho¹t ®éng cña nÒn kinh tÕ. Trong c¸c lo¹i h×nh s¶n xuÊt kinh doanh ë n­íc ta DNVVN cã søc nan to¶ vµo mäi lÜnh vùc cña ®êi sèng x· héi. Sè l­îng DNVVN chiÕm 98% tæng sè doanh nghiÖp thuéc h×nh thøc doanh nghiÖp nhµ n­íc, doanh nghiÖp tËp thÓ, doanh nghiÖp t­ nh©n, c«ng ty cæ phÇn,c«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n, c«ng ty cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi vµ c¸c c¬ së kinh tÕ c¸ thÓ. TÝnh tÝnh ®Õn n¨m 1996 n­íc ta cã 2,2 triÖu hé c¸ thÓ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, 5790 doanh nghiÖp nhµ n­íc, 21360 doanh nghiÖp vµ c«ng ty t­ nh©n. b. T¹o viÖc lµm thu nhËp cho ng­êi lao ®éng. Víi tèc ®é t¨ng d©n sè hiÖn nay so víi tèc ®é t¨ng cña nÒn kinh tÕ th× tû lÖ ng­êi thÊt nghiÖp sÏ gia t¨ng, do ®ã ngoµi c¸c chÝnh s¸ch lµm gi¶m tèc ®é t¨ng d©n sè cÇn ph¶i kÕt hîp víi t¨ng nhanh sè l­îng doanh nghiÖp võa vµ nhá ®Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò c«ng ¨n viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng .Thùc tÕ c¸c n¨m qua cho thÊy , toµn bé c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc n¨m cao nhÊt còng chØ thu hót 1,6 triÖu lao ®éng. Trong khi ®ã c¸c d¬n vÞ c¸ thÓ trong c«ng nghiÖp vµ th­¬ng m¹i ®· thu hót ®­îc 3,5 triÖu lao ®éng , c¸c c«ng ty vµ c¸c doanh nghiÖp t­ nh©n còng thu hót ®­îc gÇn nöa triÖu lao ®éng , nÕu tÝnh c¶ sè lao ®éng ®­îc gi¶i quyÕt lµm ngoµi doanh nghiÖp nµy thu hót cã thÓ lªn tíi 4,5 triÖu lao ®éng . HiÖn nay ë n­íc ta cã gÇn 1,6.000 000 doanh nghiÖp võa vµ nhá gi¶i quyÕt cho kho¶ng 20-25% lùc l­îng lao ®éng x· héi . 3. Thu hót vèn ®Çu t­ ph¸t triÓn kinh tÕ Do quy m« nhá, dÔ ®Çu t­ , dßng chu chuyÓn vèn nhanh vµ nhê c¸c chÝnh s¸ch ph¸t triÓn kinh tÕ cña §¶ng vµ nhµ n­íc , hµng n¨m c¸c lo¹i h×nh doanh nghiÖp ®· thu hót mét nguån vèn ®¸ng kÓ tõ d©n c­, ®­a nguån vèn vµo trong chu chuyÓn kh¾c phôc t×nh tr¹ng thiÕu t×nh tr¹ng thiÕu vèn trÇm träng trong khi nguån vèn trong d©n cßn nhiÒu ch­a ®­îc khai th¸c . a. Lµm cho nÒn kinh tÕ n¨ng ®éng Sè l­îng c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá kh¸ lín, l¹i th­êng xuyªn t¨ng lªn, nªn ®· lµm t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh vµ lµm bít rñi ro cho c¸c doanh nghiÖp . §ång thêi lµm t¨ng sè l­îng hµng ho¸ dÞch vô tho¶ m·n nhu cÇu ®a d¹ng cña ng­êi tiªu dïng . Sù ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp võa vµ nhá t¸c ®éng tÝch cùc tíi chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ nhÊt lµ c¬ cÊu n«ng nghiÖp vµ n«ng th«n. b. Cã kh¶ n¨ng tËn dông c¸c nguån lùc x· héi . VÒ vèn: Doanh nghiÖp võa vµ nhá th­êng khëi sù ban ®Çu b»ng nguån vèn h¹n hÑp cña c¸c c¸ nh©n hoÆc sù ta× trî cña bªn ngoµi hÕt søc h¹n hÑp , nh­ng vÉn khëi sù b»ng nguån vèn Ýt ái ®ã . VÒ lao ®éng : Do nã nh»m vµo môc tiªu s¶n xuÊt kinh doanh phôc vô nhu cÇu ng­êi tiªu dïng , do ®ã nã sö dông nhiÒu lao ®éng , Ýt vèn , kh«nh nhÊt thiÕt ®ßi hái lao ®éng cã tr×nh ®é cao , ph¶i ®µo t¹o nhiÒu thêi gian , tèn kÐm . ChØ cÇn ®µo t¹o ng¾n ngµy lµ cã thÓ tham gia ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh . VÒ nguyªn liÖu : Do nguån vèn Ýt , lao ®éng chñ yÕu lµ thñ c«ng v× thÕ nguyªn liÖu ®­îc sö dông chñ yÕu lµ nguyªn liÖu t¹i chç thuéc ph¹m vi ®Þa ph­¬ng , dÔ khai th¸c sö dông qua ®ã còng t¹o ra c«ng ¨n viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng ®Þa ph­¬ng . RÊt Ýt c¸c doanh nghiÖp sö dông nguyªn liÖu ngo¹i nhËp . Khi kh¶o s¸t 1000 doanh nghiÖp th× 80% sè doanh nghiÖp cã nguån nguyªn liÖu cung øng tõ ®Þa ph­¬ng n¬i s¶n xuÊt. c. Cã t¸c ®éng quan träng tíi c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸, chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ. Qu¸ tr×nh ph¸t triÓn doanh nghiÖp võa vµ nhá còng lµ qu¸ tr×nh c¶i tiÕn m¸y mãc thiÕt bÞ , n©ng cao n¨ng lùc s¶n xuÊt kinh doanh vµ chÊt l­îng s¶n phÈm ®Ó ®¸p øng nhu cÇu thÞ tr­êng , ®Õn mét møc nµo ®ã nhÊt ®Þnh dÉn tíi chuyÓn biÕn c«ng nghÖ lµm cho qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ , hiÖn ®¹i ho¸ kh«ng chØ diÔn ra theo chiÒu s©u mµ cßn c¶ theo chiÒu réng. DNVVN ph¸t triÓn lµm cho c«ng nghiÖp vµ dÞch vô ph¸t triÓn dÉn ®Õn chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ thso h­íng ngµy mét tèt h¬n. 4. Sù cÇn thiÕt cña DNVVN. Tõ thùc tr¹ng cña nÒn kinh tÕ vµ vai trß cña c¸c DNVVN ta ph¶i rót ra ®­îc sù ph¸t triÓn kinh tÕ g¾n víi qu¸ tr×nh ph¸t triÓn doanh ngiÖp võa vµ nhá, do ®ã ph¶i nãi nªn ®­îc sù cÇn thiÕt cña doanh nghiÖp võa vµ nhá nh­ sau: Chóng g¾n liÒn víi c¸c c«ng nghÖ trung gian, lµ cÇu nèi gi÷a c«ng nghÖ truyÒn thèng víi c«ng nghÖ hiÖn ®¹i. Quy m« nhá, cã tÝnh n¨ng ®éng, linh ho¹t, tù do s¸ng t¹o trong kinh doanh. C¸c DNVVN dÔ dµng ®æi míi thiÕt bÞ c«ng nghÖ, thÝch øng víi cuéc c¸ch m¹ng khoa häc kü thuËt-c«ng nghÖ hiÖn ®¹i. DNVVN chØ cÇn vèn ®Çu t­ Ýt, hiÖu qu¶ cao, thu håi vèn nhanh. DNVVN cã tû suÊt vèn ®Çu t­ trªn lao ®éng thÊp h¬n nhiÒu so víi doang nghiÖp lín cho nªn cã hiÖu qu¶ t¹o viÖc lµm cao. hÖ thèng tæ chøc qu¶n lý, s¶n xuÊt ccña c¸c DNVVN gän nhÑ, c«ng t¸c ®iÒu hµnh mang tÝnh trùc tiÕp. Quan hÖ gi÷a ng­êi lao ®éng vµ ng­êi qu¶n lý kh¸ chÆt chÏ. Sù ®×nh trÔ, thua lç, ph¸ s¶n cña c¸c DNVVVN ¶nh h­ëng rÊt Ýt, hoÆc kh«ng g©y lªn khñng ho¶ng kinh tÕ-x· héi, ®ång thíi Ýt chÞu ¶nh h­ëng bëi khñng ho¶ng kinh tÕ d©y truyÒn. Sù cÇn thiÕt cña nã cßn thÓ hiÖn qua c¸c vai trß vµ t¸c ®éng kinh tÕ x· héi. C¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá cã vÞ trÝ rÊt quan träng ë chç chóng ®a sè trong tæng sè c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh . ë hÇu hÕt c¸c n­íc th× sè l­äng c¸c DNVVN chiÕm kho¶ng trªn d­íi 90% trong tæng sè c¸c doanh nghiÖp . Nã gãp phÇn trong sù t¨ng tr­ëng cña nÒn kinh tÕ vµ t¨ng thu nhËp quèc d©n . B×nh qu©n chiÕm kho¶ng trªn d­íi 50% GDP ë mçi n­íc . ë ViÖt nam theo ®¸nh gi¸ cña viÖn nghiªn cøu qu¶n lý kinh tÕ trung ­¬ng th× hiÖn nay khu vùc doanh nghiÖp võa vµ nhá cña c¶ nø¬c chiÕm kho¶ng 24% GDP . T¸c ®éng lín nhÊt cña DNVVN lµ gi¶i quyÕt mét sè l­îng lín chç lµm viÖc cho ng­êi lao ®éng, gãp phÇn xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo . DNVVN t¹o viÖc lµm cho kho¶ng 50-80%lao ®éng trong ngµnh c«ng nghiÖp dÞch vô. C¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá gãp phÇn lµm n¨ng ®éng nÒn kinh tÕ . Trong c¬ chÕ thÞ tr­êng víi sè l­îng lín kÕt hîp víi chuyªn m«n ho¸, ®a d¹ng ho¸ mÒn dÎo , hoµ nhÞp víi ®ßi hái uyÓn chuyÓn cña nÒn kinh tÕ thÞ tr­êngdo ®ã lµm n¨ng ®éng nÒn kinh tÕ. Khu vùc DNVVN thu hót ®­îc nhiÒu vèn nhµn dçi trong d©n c­ . do tÝnh chÊt nhá lÎ , dÔ ph©n t¸n ®i s©u vµo c¸c ngâ ng¸ch , b¶n , lµng vµ yªu cÇu sè l­îng vèn bá ra ban ®Çu cña doanh nghiÖp kh«ng nhiÒu nªn c¸c DNVVN lµ lùc l­îng quan träng ®Ó thu hót vèn trrrong d©n c­. Theo ­íc tÝnh sè tiÒn nhµn dçi trong d©n c­ nhiÒu gÊp vµi lÇn so víi vèn ®Çu t­ tõ n­íc ngoµi vaß trong n¨m , do ®ã khi huy ®éng ®­îc nguån vèn ®ã th× DNVVN kµm t¨ng kh¶ n¨ng cña chÝnh m×nh vµ lµm nhÑ g¸nh nÆng vèn , lµm cho d©n tin lµm theo chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ nhµ n­íc. DNVVN cã vai trß lín trong chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ , ®Æc biÖt lµ khu vùc n«ng th«n . Do n­íc ta cã h¬n 80% s¶n xuÊt n«ng nghiÖp , trrong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn tÊt yÕu ph¶i chuyÓn dÞch c¬ cÊu ViÖc c¸c doanh nghiÖp ph¸t triÓn vµ ®i s©u vµo n«ng th«n sÏ lµ nh©n tè thóc ®Èy nã. C¸c DNVVN gãp phÇn quan träng trrong viÖc thùc hiÖn ®o thÞ ho¸ vµ phi tËp trung ho¸, thùc hiÖn ph­¬ng ch©m “ly n«ng bÊt ly h­¬ng” qua ®ã nã ph©n phèi lùcl­îng lao ®éng , gi¶m bít sè lao ®éng d­ thõa ë n¬i träng ®iÓm nh­ Hµ Néi , TpHCM . nã còng rót dÇn lùc l­îng lao ®éng lµm trrong nong nghiÖp chuyÓn sang c«ngnghiÖp vµ dÞch vô nh­ng vÉn sèng t¹i quª h­¬ng b¶n qu¸n . §ång hµnh víi nã lµ diÔn ra xu h­íng nh÷ng khu vùc tËp trung c¸c c¬ së c«ng nghiÖp m dÞch vô ngay ë n«ng th«n tiÕn dÇn lªn h×nh thµnh c¸c thÞ tø thÞ trÊn hay c¸c ®o thi nhá ®an xen gi÷a lµng quª ®ã lµ qu¸ tr×nh ®o thÞ phi tËp trung C¸cDNVVN lµ n¬i ­¬m mÇm cho c¸c tµi n¨ng trÎ kinh doanh , n¬i ®µo t¹o rÌn luyÖn c¸c doanh nghiÖp . Víi quy m« nhá nã sÏ gióp c¸c doanh nghiÖp lµm quen víi m«i tr­êng kinh doanh cña nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®Çy tÝnh c¹nh tranh vµ lo¹i trõ kÕt luËn II. Thùc tr¹ng cña c¸c DNVVN ë ViÖt nam 1. Nh÷ng yÕu kÐm cña DNVVN trong c¬ chÕ thÞ tr­êng hiÖn nay BÊt kú nÒn kinh tÕ nµo dï lµ ë nh÷ng n­íc ph¸t triÓn ®Òu cã c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá . §i vµo c¬ chÕ thÞ tr­êng víi nhiÒu thµnh phÇn kinh tÕ , sù gia t¨ng sèDNVVN kµ xu thÕ cã tÝnh quy luËt. Ch¼ng h¹n nh­ ë Canada lµ mét trong 7 n­íc cã nÒn c«ng nghiÖp ph¸t triÓn nhÊt thÕ giíi sèDNVVN chiÕm h¬n 90% tæng sè c¸c doanh nghiÖp vµ 50% lùc l­îng lao ®éng . Cßn ë n­íc ta hiÖn nay , sè l­îng c¸c doanh nghiÖp ngµy cµng t¨ng, nã tuyÓn dông hµng triÖu ng­êi chiÕm 49% lùc l­îng lao ®éng trrong tÊt c¶ c¸c lo¹i h×nh doanh nghiÖp . C¸c DNVVN chiÕm 65,9% so víi tæng sè c¸c doanh nghiÖp ë n­íc ta , chiÕm 33,6%c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi . S¶n phÈm cña khu vùc kinh tÕ t­ nh©n (hÇu hÕt lµ DNVVN) kho¶ng 25-28%GDP . Nép ng©n s¸ch , chØ tÝnh riªng kho¶n thu thuÕ ngoµi quèc doanh hµng n¨m kho¶ng 30%thu thuÕ tõ khu vùc quèc doanh(thèng kª 1999) . Nã chiÕm 31% gi¸ trÞ gi¸ trÞ s¶n xuÊt toµn ngµnh c«ng nghiÖp vµ 63% tæng l­îng vËn chuyÓn hµng ho¸ vµ hµnh kh¸ch . Song c¸c doanh nghiªp cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n , kinh doanh kh«ng æn ®Þnh , kÐm hiÖu qu¶, nã lµ do c¸c nuyªn nh©n kh¸ch quan vµ chñ quan sau. VÒ quan ®iÓm chñ tr­¬ng chÝnh s¸ch Tr­íc ®©y, nhËn thøc vÒ vai trß vµ tÇm quan träng cña c¸c DNVVN ch­a râ rµng dÉn tíi sù ph¸t triÓn cña chóng mang tÝnh tù ph¸t , ch­a cã sù ®Þnh h­íng vµ hç trî tõ phÝa nhµ n­íc . Nh­ng t¹i §¹i héi §¶ng8 vµ gÇn ®©y lµ c«ng v¨n sè 681/CP-KTN cña chÝnh phñ ®· ®­a ra tiªu chÝ x¸c ®Þnh DNVVN , giao cho Bé kÕ ho¹ch vµ ®Çu t­ lµm ®Çu mèi chñ tr× phèi hîp cïng víi c¸c Bé , ngµnh , ®Þa ph­¬ng tiÕp tôc nghiªn cøc hoµn trØnh ®Þnh h­íng chÝnh s¸ch ph¸t triÓn DNVVN . §©y lµ b­íc tiÕn lín trong viÖc thùc hiÖn chñ tr­¬ng vµ c¸c kÕ ho¹ch cña §¶ng , chÝnh phñ vÒ c¸c DNVVN. Vèn vµ tÝn dông §Ó ®¸p øng nhu cÇu tÝn dông cña m×nh c¸c doanh nghiÖp vay vèn chñ yÕu tõ c¸c tæ chøc phi tµi chÝnh , th«ng th­êng tõ b¹n bÌ , ng­êi th©n hoÆc ng­êi cã tiÒn nhµn dçi víi møc l·i suÊt kh«ng chÝnh thøc th­êng gÊp 3 ®Õn 6 lÇn l·i suÊt ng©n hµng. Mét phÇn lµ do c¸c DNVVN khã cã thÓ vay ®­îc c¸c kho¶n tÝn dông ng¾n h¹n trung h¹n vµ dµi h¹n tõ c¸c ng©n hµng vµ c¸c tæ chøc tÝn dông chÝnh thøc kh¸c. MÆt kh¸c nh÷ng kho¶n vay cã b¶o ®¶m hiÕm khi dµnh cho c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá. Nguyªn nh©n lµ do c¸c thñ tôc tÝn dông cña ng©n hµng vµ c¸c tæ chøc tÝn dông cßn rÊt phøc t¹p, dÉn ®Õn chi phÝ dao dÞch cao, lµm cho c¸c kho¶n tÝn dông trë nªn qu¸ tèn kÐm ®èi víi c¸c DNVVN. Thªm n÷a c¸c ng©n hµng kh«ng muèn cho c¸c DNVVN vay v× cho DNVVN vay kho¶n kh«ng lín nh­ng møc ®é phøc t¹p cã thÓ lín h¬n ho¨ b»ng mét doanh nghiÖp lín vay do c¸c ng©n hµng sö dông cïng mét thñ tôc cho vay kh«ng cÇn ph©n biÖt quy m« cña doanh nghiÖp lín hay nhá. Vµ sî hÇu hÕt c¸c doanh nghiÖp lµ t­ nh©n do ®ã kh«ng an toµn cho vèn vay vµ mang l¹i Ýt lîi nhu¹an. Bªn c¹nh ®ã, nh÷ng quy chÕ vÒ viÖc ký quü vµ c¸c dù ¸n ®Çu t­ qu¸ cøng nh¾c lµm cho nhiÒu doanh nghiÖp kh«ng thÓ ®¸p øng ®­îc khi muèn vay vèn tÝn dông. * §Êt ®ai. §Êt ®ai cho c¸c ho¹t ®éng cña DNVVN cßn thiÕu, c¸c doanh nghiÖp gÆp nhiÌu khã kh¨n trong viÖc ®­îc cÊp quyÒn sö dông ®Êt hoÆc hä gÆp khã kh¨n khi thuª ®Êt lµm trô së hoÆc nhµ m¸y. Nguyªn nh©n lµ do c¸c thñ tôc ®Ó ®­îc cÊp quyÒn sö dông ®Êt lµ kh«ng râ rµng vµ th­êng kh«ng c«ng nhËn cho c¸c DNVVN, ®Æc biÖt lµ ®Êt c«ng nghiÖp c¸c quyÒn mua b¸n, chuyÓn nh­îng, vµ cÇm cè quyÒn sö dông ®Êt ®Ó ký quü vèn cßn ch­a ®­îc chÊp nhËn. Theo ®iÒu tra 452 dù ¸n ®Çu t­ míi (1997) chØ cã 17 dù ¸n thuéc khu vùc t­ nh©n. Nã lµ mét ®iÒu r©t5s bÊt cËp ®èi víi DNVVN. Còng do nh÷ng khã kh¨n trong viÖc chøng nhËn quyÒn sö dông ®Êt hîp ph¸p, nªn vÉn cßn tån t¹i mét thÞ tr­êng ®Êt ®ai ®¸ng kÓ ho¹t ®éng mét c¸ch kh«ng chÝnh thøc vµ bÊt hîp ph¸p. * C«ng nghÖ_Kü thuËt. Theo ®¸nh gi¸ th× phÇn lín c¸c c«ng nghÖ do c¸c DNVVN sö dông lµ l¹c hËu. Lý do xuÊt ph¸t tõ viÖc vèn ®Çu t­ ®Çu vµo cña c¸c doanh nghiÖp rÊt thÊp so víi c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc, h¬n n÷a c¸c DNVVN ®­îc x¸c ®Þnh víi tiªu chÝ vÒ vèn t­¬ng ®èi thÊp. C¸c doanh nghiÖp còng khã cã thÓ vay vèn dµi h¹n vµ trung h¹n cÇn thiÕt ®Ó chuyÓn ®æi, n©ng cÊp c«ng nghÖ. Bªn c¹nh ®ã , viÖc nhËp khÈu m¸y mãc thiÕt bÞ ®¸nh thuÕ víi thuÕ suÊt cao. Trong khi ®ã doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi l¹i d­îc miÔn trõ. So víi c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc, c¸c DNVVN rÊt khã tiÕp cËn thÞ tr­êng c«ng nghÖ maý mãc thiÕt bÞ quèc tÕ do thiÕu c¸c th«ng tin vÕ thÞ tr­êng nµy vµ nhµ n­íc còng ch­a sö dông c¸c chÝnh s¸ch hç trî ®Ó c¸c doanh nghiÖp cã kh¼ n¨ng cã thÓ tiÕp cËn víi c«ng nghÖ hiÖn ®¹i ®Ó n©ng cao s¶n xuÊt. . Søc c¹nh tranh vµ tiÕp cËn v¬Ý thÞ tr­êng trong n­íc vµ thÕ giíi . S­c c¹nh tranh cña c¸c DNVVN vÉn cßn ë møc ®é rÊt thÊp nh­ng s¶n phÈm cña c¸c DNVVN ph¶i c¹nh tranh víi sè l­îng lín c¸c s¶n phÈm nhËp lËu víi gi¸ rÎ h¬n. §iÒu nµy lµ nguyªn nh©n c¸c DNVVN khã cã thÓ tiÕp cËn víi thÞ tr­êng thÕ giíi . Do h¹n chÕ vÒ ho¹t ®éng th­¬ng m¹i. ChÊt l­îng s¶n phÈm ®Çu ra cña c¸c DNVVN th­êng thÊp h¬n so víi c¸c hµng nhËp v× tr×nh ®é kü thuËt thÊp; kü n¨ng qu¶n lý kÐm do lh«ng ®­îc ®µo t¹o vµ thiÕu kinh nghiÖm qu¶n lý hiÖn ®¹i. H¬n n÷a t×nh h×nh cËp nhËt th«ng tin nhanh vµ kÞp thêi , chÝnh x¸c ®Çy ®ñ vÒ thÞ tr­êng trong n­íc vµ thÕ giíi ch­a ®­îc c¸c DNVVN ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c dÊn ®Õn søc c¹nh tranh kÐm vµ bá lì nhiÒu c¬ héi kinh doanh. * Søc c¹nh tranh gi¶m trªn thÞ tr­êng trong n­íc. C¸c DNVVN gÆp nhiÒu khã kh¨n do nh÷ng thñ tôc ®iÒu kiÖn c¹nh tranh kh«ng b×nh ®¼ng ë thÞ tr­êng trong n­íc. Lý do xuÊt ph¸t tõ viÖc b¶n quyÒn vµ c¸c quyÒn së h÷u trÝ tuÖ kh¸c ch­a ®­îc thùc hiÖn mét c¸ch nghiªm chØnh do ®ã cã hµnh gi¶, hµng nh¸i cßn phæ biÕn. Ngoµi ra c¬ së s¶n xuÊt cña c¸c DNVVN trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay cßn yÕu kÐm còng lµm gi¶m søc c¹nh tranh cña c¸c s¶n phÈm s¶n xuÊt ra ngay t¹i thÞ tr­êng trong n­íc. Bªn c¹nh ®ã sè l­îng c¸c trung t©m t­ vÊn vµ hç trî cho c¸c doanh nghiÖp cßn ch­a ®ñ. Kü n¨ng ®µo t¹o qu¶n lý. Kü n¨ng chuyªn m«n vµ qu¶n lý trong c¸c DNVVN cµn rÊt thÊp do nÒn kinh tÕ ®ang trong thêi kú chuyÓn sang c¬ chÕ thÞ tr­êng , tuy nhiªn kinh nghiÖm qu¶n lý theo ®Þnh h­íng thÞ tr­êng hiÖn ®¹i cßn thiÕu ch­a cã sù hç trî tµi chÝnh cña nhµ n­íc cho viÖc ®µo t¹o c«ng nh©n cho c¸c doanh nghiÖp. C¸c tr­êng ®µo t¹o qu¶n lý kinh doanh , qu¶n lý vµ ph¸p luËt thiªn h¼n vÒ lý thuyÕt h¬n lµ thùc hµnh . T×nh hinh c«ng nî . Mét hiÖn t­îng hiÖn nay lµ nhiÒu DNVVN, b¸n hµng co tr¶ chËm rÊt nhiÒu vµ khã thu håi vèn qua ®ã lµm chËm qu¸ tr×nh lu©n chuyÓn vèn vµ thÊt tho¸t vèn. T×nh tr¹ng nî khã ®ßi vµ sö dông chiÕm dông vèn lan réng d©y truyÒn gi÷a c¸c doanh nghiÖp nã lµ c¨n bÖnh trÇm kha vµ cµng ngµy cµng nghiªm träng . Do ®ã c¸c doanh nghiÖp ®ang ®øng tr­íc nguy c¬ ph¶i më réng hÖ thèng ph©n phèi ®Ó ®Èy m¹nh tiªu thô s¶n phÈm. Theo mét cuéc kh¶o s¸t vÒ t×nh tr¹ng tµi chÝnh 300doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh cña côc ThuÕ TpMCH ®· ph¸t hiÖn ra nhiÒu con sè ¶o ,cã250 doanh nghiÖp b¸o c¸o t×nh tr¹ng tµi chÝnh coa vèn ®iÒu lÖ ©m , thËm chÝ cã doanh nghiÖp trong sè nµy ©m h¬n 30 lÇn mµ vÉn ho¹t ®éng . Còng theo côc ThuÕ TpHCM qua ®ît ®¨ng ký kinh doanh cã ®Õn 1170 doanh nghiÖp kh«ng ®Õn®¨ng ký , thuéc t×nh tr¹ng chê gi¶i thÓ hoÆc cè t×nh kh«ng kª khai , 750 doanh nghiÖp ®­îc cÊp giÊy nh­ng kh«ng biÕt ®Þa ®iÓm ë ®©u , cßn ho¹t ®éng hay ®· ngõng ho¹t ®éng ( Thêi b¸o Kinh tÕ ViÖt Nam , Sè 45 ngµy 5/6/1999). Nhu cÇu ®µo t¹o ë cacDNVVN ch­a ®­îc ®¸nh gi¸ ®óng . Trong viÖc ph¸t triÓn mét doanh nghiÖp th× viÖc ®µo t¹o ph¶i ®­îc ®­a lªn hµng ®Çu , viÖc ®µo t¹o c¸c c¸n bé qu¶n lý sÏ n©ng cao chÊt l­îng qu¶n lý , ®µo t¹o c«ng nh©n sÏ n©ng cao tay nghÒ dÔ tiÕp cËn víi c«ng nghÖ hiÖn ®¹i do ®ã mét doanh nghiÖp muèn tån t¹i vµ ph¸t triÓn tÊt yÕu ph¶i n©ng cao c«ng t¸c ®µo t¹o . Trong tÊt c¶ nh÷ng yÕu kÐm ®ã ®Òu t¸c ®éng rÊt xÊu ®Õn kÕt qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp , cã nh÷ng yÕu tè t¸c ®éng ®Õn doanh nghiÖp ë hiÖn t¹i ,cã nh÷ng yÕu tè t¸c ®éng ®Õn mai sau . nh­ng yÕu tè ¶nh h­ëng tíi c¶ b©y giê vµ mai sau cña doanh nghiÖp ®ã lµ c¬ chÕ chÝnh s¸ch ®èi víi doanh nghiÖp vµ tr×nh ®é ®µo t¹o c¸n bé qu¶n lý kinh doanh cña doanh nghiÖp. 2. Nh÷ng vÊn ®Ò tån t¹i cña c¬ chÕ qu¶n lý DNVVN vµ nguyªn cña sù tån t¹i . a. Tån t¹i c¬ chÕ qu¶n lý Vai trß cña nhµ n­íc ®èi víi foanh nghiÖp , trong ®ã cã c¶ DNVVN ®­îc thÓ hiÖn qua c¸c chøc n¨ng cña qu¶n lý nhµ n­íc .§ã lµ t¹o lËp m«i tr­êng kinh doanh thuËn lîi cho c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng , ®Þnh h­íng , h­ính hÉn , ®iÒu tiÕt , hç trî vµ kiÓm so¸t. Trong ®ã c¬ chÕ chÝnh s¸ch®èi víi c¸c doanh nghiÖp ,®Æc biÖt lµ c¸c DNVVN ®­îc ®Èy m¹nh , tuy nhiªn vÉn cßn nh÷ng h¹n chÕ sau : ThiÕu nh÷ng v¨n bÈn ph¸p luËt mang tÝnh chÊt ®Þnh h­íng . Nhµ n­íc ch­a cã luËt c¬ b¶n vÒ DNVVN , còng nh­ c¸c v¨n b¶n chÝnh thøc ®Þnh h­íng ph¸t triÓn DNVVN vµo nh÷ng ngµnh nghÒ nµo lµ chñ yÕu . SAu 3 n¨m ®æi míi , Nhµ n­íc míi ban hµnh ®­îc luËt nh­ LuËt doanh nghiÖp t­ nh©n ,LuËt c«ng ty , LuËt thuÕ doanh thu , LuËt thuÕ lîi tøc vµ mét sè luËt kh¸c cã liªn quan ®Õn doanh nghiÖp nãi chung . C¸c LuËt quan träng nh­ LuËt khuyyÐn khÝch ®Çu t­, LuËt ph¸ s¶n doanh nghiÖp ... ,còng míi ®­îc ban hµnh , ch­a cã luËt riªng cho c¸c DNVVN . §èi víi c¸c n­íc trªn thÕ giíi , kÓ c¶ nh÷ng n­íc trong khu vùc hä ®Òu cã nh÷ng xhÝnh s¸ch riªng cho cc¸ DNVVN . Mét sè n­íc nh­ NhËt B¶n, Hµn Quèc, Ma-lai-xi -a, in-do nª-si-a,®· ban hµnh “LuËt c¬ b¶n cho c¸c doanh nghiÖp nhá”. Nã x¸c ®Þnh râ quy m« vèn , lao ®éng cho tõng lo¹i h×nh s¶n xuÊt kinh doanh , x¸c ®Þnh râ ngµnh nghÒ lÜnh vùc ­u tiªn , ngµnh nghÒ dµnh riªng cho c¸c DNVVN , chÝnh s¸ch ­u ®·i vÒ vèn tÝn dông ,trong ®ã quy ®Þnh tØ lÖ b¾t buéc ®èi víi tÊt c¶ c¸c ng©n hµng , tæ chøc tÝn dông b¾t buéc ph¶i cho doanh nghiÖp võa vµ nhá vay ®Ó s¶n xuÊt kinh doanh . Qua ®ã ta thÊy viÖc thiÕu nh÷ng v¨n b¶n cã tÝnh chÊt ®Þnh h­íng quan träng , cã ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn sù ph¸t triÓn cña c¸c doanh nghiÖp Tõ sau khi ®æi míi nhµ n­íc ta ®· cã nh÷ng chÝnh s¸ch dµnh riªng cho c¸c doanh nghiÖp ,c¸c c¬ së s¶n xuÊt Ýt vèn (NghÞ ®Þnh 66/H§BT)... nh­ng chÝnh s¸c ®ã ch­a g©y ®­îc lßng tin , vµ ch­a cã tÝnh æn ®Þnh l©u dµi . c¸c DNVVN vµ doanh nghiÖp t­ nh©n mÆc c¶m lµ phô thuéc vµo nhµ n­íc tr­íc mçi lÇn thay ®æi chÝnh s¸ch , phÇn thiÖt thuéc vÒ chñ doanh nghiÖp cho nªn c¸c chá doanh nghiÖp khong d¸m ®Çu t­ lín , hoÆc ®Çu t­ th× c©n nh¾c xem ®Çu t­ vµo ngµnh nµo ®Ó thu ®­îc lîi nhanh , khi chÝnh s¸ch thay ®æi thi ®· cã thÓ thu håi vèn . §iÒu nµy cho thÊy c¸c chÝch s¸ch cña nhµ n­íc ch­a cã chiÕn l­îc ®Þnh h­ính cho t­¬ng lai c¸c doanh nghiÖp , nã chØ gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò tr­íc m¾t , do ®ã t¹o nªn t©m lý lo ©u cho c¸c chñ doanh nghiÖp . Trong ®Çu t­ vµo s¶n xuÊt mçi khi chÝnh s¸ch thay ®æi th× buéc chñ s¶n xuÊt ph¶i thay ®æi ngµnh hµng , dÉn ®Õn sù thay ®æi c«ng nghÖ ra rÊt tèn kÐm , do ®ã sù ra ®êi cña c¸c v¨n b¶n luËt cã tÝnh chÊt ®Þnh h­íng lµ rÊt quan träng nã mang tÝnh chÊt ph¸p ly cao . Do ch­a cã luËt , chÝnh s¸ch quy ®Þnh vÒ ngµnh nghÒ s¶n xuÊt kinh doanh ­u tiªn cho c¸c DNVVN , cho nªn khi ra ®êi cac doanh nghiÖp ph¶i ®­¬ng ®Çu c¹ch tranh víi mäi lo¹i h×nh doanh nghiÖp , kÓ c¶ c¸c doanh nghiÖp lín . V× vËy t×nh tr¹ng sím bÞ ph¸ s¶n lµ ®iÒu khã tr¸nh khái víi DNVVN. §iÒu nµy ®· ®­îc chøng minh ë c¸c n­íc c«ng nghiªp ph¸t triÓn, nÕu kh«ng cã chÝnh s¸ch ­u tiªn th× tØ lÖ doanh nghiÖp nhá sau 1-2 n¨m ho¹t ®éng bÞ ph¸ s¶n lªn tíi 50-60% (Anh 66%, 1969) .Nh­ng ë nh÷ng n­íc cã chÝnh s¸ch , luËt dµnh riªng cho c¸c DNVVN nh­ NhËt B¶n, Hµn Quèc ­u ®·i tÝn dông cho ngµnh nghÒ lÜnh vùc ­u tiªn hoÆc dµnh riªng , buéc c¸c doanh nghiÖp lín ph¶i triÓn khai c¸c hî ®ång phô cho c¸c doanh nghiÖp th× tØ lÖ DNVVN bÞ ph¸ s¶n sau 1-2 n¨m ho¹t ®éng lµ tõ 10-18%. HÖ thèng v¨n b¶n ph¸p luËt cã chÝnh s¸ch ch­a ®ång bé , mét sè v¨n b¶n ph¸p luËt ®· ban hµnh nh­ng ch­a ®­îc thùc hiÖn tèt . Sau n¨m 1986 , mét sè ®Þnh h­íng ph¶ttiÓn kinh tÕ , phï häp víi diÒu kiÖn thùc tÕ cña ViÖt Nam , mét ®Êt n­íc n«ng nghiÖp l¸c hËu s¶n xuÊt mang tÝnh chÊt tù cung tù cÊp lµ chñ yÕu chuyÓn sang s¶n xuÊt hµng ho¸ víi nhiÒu thµnh phÇn kinh tÕ .§¶ng vµ nhµ n­íc ®· x¸c ®Þnh viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ gÊn liÒn víi viÖc ph¸t triÓn c¸c DNVVN . MÆc dï ®· cã luËt khuyÕh khÝch ®Çu t­ trong n­íc nh­ng qu¸ tr×nh thùc hiÖn cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n ®iÒu ®ã ¶nh h­ëng kh«ng nhá , ®Æc biÖt lµ c¸c DNVVN . Thùc tÕ cho thÊy , khi n­íc ta ®· co luËt ®Çu t­ n­íc ngoµi , ®· khuyÕn khÝch ®Çu t­ n­íc ngoµi vµo n­íc ta , nh­ng sè dù ¸n ®­îc më ra rÊt chËm , quy m« bÐ, mang tÝnh chÊt th¨m dß , gi÷ chç , hoÆc ®Çu t­ vµo lÜnh vùc cã kh¶ n¨ng thu håi vèn nhanh, do hä sî chÝnh s¸ch cña ta thay ®æi hä sÏ kh«ng thÓ thu vèn ®­îc . Mét sè chÝnh s¸ch ban hµnh nh­ng vÉn ch­a ®i vµo cuéc sèng v× cã sù m©u thuÉn ®ång bé gi÷a c¸c kh©u , ®iÒu ®ã kh«ng nh÷ng ¶nh h­ëng tíi doanh nghiÖp mµ cßn ¶nh h­ëng tíi sù gi¸m s¸t , kiÓm so¸t cña nhµ n­íc . Mét chÝnh s¸ch ra ®êi ph¶i xuÊt ph¸t tõ t×nh h×nh thùc tiÔn cña ®Êt n­íc, tõ vÜ m« . Trong khi ®ã kh«ng Ýt nh÷ng v¨n b¶n ph¸p luËt , chÝnh s¸ch kh«ng ®­îc thùc hiÖn tèt nh­ Ph¸p lÖnh KÕ to¸nvµ thèng kª , Ph¸p lÖnh b¶o hé lao ®éng , ®¨ng ký kinh doanh ngµnh nghÒ ®ã lµ do c¸c nguyªn nh©n sau: LuËt ph¸p chÝnh s¸ch cßn nhiÒu ®iÓm xa rêi víi thùc tÕ cña doanh nghiÖp , c¸c lo¹i thuÕ ®¸nh chång chÐo nhau , kh«ng cã sù ph©n biÖt vÒ quy m« doanh nghiÖp . + ý thøc tù gi¸c trong viÖc thùc hiÖn luËt lÖ , chÕ ®é chÝnh s¸ch cña nhµ n­íc ®èi víi c¸c DNVVN cßn h¹n chÕ , t×nh h×nh ®¨ng ký mét ®»ng kinh doanh mét nÎo cßn phæ biÕn. + Tæ chøc thùc hiÖn ph¸p luËt ch­a tèt C¬ chÕ qu¶n lý ch­a t¹o ®­îc m«i tr­êng kinh doanh thuËn lîi , cho c¸c doanh nghiÖp v­ît qua ®­îc c¸c khã kh¨n vÒ tµi chÝnh , kÜ thuÊt vµ thÞ tr­êng . + H¹n chÕ vÒ tµi chÝnh : béc lé qua sù kh«ng hoµn thiÖn cña thÞ tr­êng tµi chÝnh ë n­íc ta ®Æc biÖt lµ ho¹t ®éng cña hÖ thèng ng©n hµng , tæ chøc tÝn dông . c¸c thñ tôc xin vay cßn phøc t¹p vµ ph¶i thÕ chÊp b»ng tµi s¶n cè ®Þnh , ®oa lµ mèt ®iÒu rÊt khã víi doanh nghiÖp míi ho¹t ®éng + H¹n chÕ vÒ thÞ tr­êng:®©y lµ vÊn ®Ò nan gi¶i cña c¸c doanh nghiÖp lµ thiÕu chiÕn l­îc vÒ thÞ tr­êng, kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh kh«ng bµi b¶n . Nhµ n­íc ch­a ®­a ra nhiÒu tæ chøc dÞch vô , t­ vÊn vÒ th«ng tin thÞ tr­êng , thiÕu c¸c hiÖp héi t­ vÊn cña chÝnh hä . Do ®ã c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng bÞ giíi h¹n bëi c¸c thÞ tr­êng ®Þa ph­¬ng lµ chñ yÕu, sù v­¬n ra n­íc ngoµi cßn qu¸ Ýt . NhiÒu cuéc ®iÒu tra ë ®ång b»ng s«ng Hång cho thÊy 70-80% s¶n phÈm cña c¸c doanh nghiÖp ®­îc tiªu thô t¹i ®Þa ph­¬ng v× hä kh«ng n¾m ®­îc thÞ tr­êng ngoµi tØnh nªn kh«ng d¸m xuÊt hµng sang tØnh kh¸c . + H¹n chÕ kÜ thuËt:Tr×nh ®é trang bÞ kÜ thuËt cña c¸c DNVVN cßn rÊt thÊp , phÇn lín vÉn lµ thñ c«ng, h¬n 2/3 c¸c doanh nghiÖp sö dông m¸y mãc thiÕt cò do c¸c c¬ së quèc doanh thanh lý hoÆc tù chÕ t¹o Vèn, lao ®éng, c«ng nghÖ, kÜ thuËt, thÞ tr­êng lµ nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n cña c¸c doanh nghiÖp nãi chung vµ cña DNVVN khi míi t¹o dùng vµ cho ®Õn c¶ qu¸ tr×nh tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp , do ®ã cÇn sù hç trî cÇn thiÕt cña chÝnh chñ . HÖ thèng tæ chøc qu¶n lý DNVVN ®æi míi chËm ,ch­a phï hîp. + ViÖc ph©n cÊp, qu¶n lý doanh nghiÖp nhµ n­íc nãi chung, DNVVN nãi riªng theo tõng ngµnh , tõng ®Þa ph­¬ng tá ra kh«ng phï hîp v¬id xu thÕ vËn ®éng trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng dÉn ®Õn sù mÊt b×nh ®¼ng trong viÖc hêng dÉn ®Õn sù mÊt b×nh ®¼ng trong viÖc huy ®éng vèn vµ lùa chän lÜnh vùc s¶n xuÊt kinh doanh. + ViÖc qu¶n lý c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh, ®Æc biÖt lµ DNVVN th× võa bu«ng láng võa phøc t¹p tuú thuéc vµo tõng ®Þa ph­¬ng. + C¬ quan qu¶n lý vµ c¸n bé qu¶n lý ch­a thùc sù ®æi míi kÞp víi qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña DNVVN. Nãi chung hÖ thèng qu¶n lý DNVVN cßn ph©n t¸n , thiÕu thèng nhÊt, chËm ®æi míi. b. Nguyªn nh©n cña sù tån t¹i. Sù h¹n chÕ cña c¬ chÕ qu¶n lý DNVVN lµ do nhiÒu nguyªn nh©n, cã nguyªn nh©n kh¸ch quan lµ phô thuéc vµo ®iÒu kiÖn kinh tÕ, cã nguyªn nh©n chñ quan thuéc vÒ c¸c c¬ quan qu¶n lý nhµ n­íc vµ qu¶n lý DNVVN. + Ch­a nhËn thøc ®óng vµ ®Çy ®ñ vÒ nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ¶nh h­ëng ®Õn viÖc thiÕt lËp khu«n khæ ph¸p luËt, chÝnh s¸ch ®èi víi DNVVN. + NhËn thøc thiªn kiÕn vÒ c¸c DNVVN ¶nh h­ëng tíi viÖc x©y dùng c¸c ch­¬ng tr×nh hç trî ph¸t triÓn. Trong mét thêi gian dµi n­íc ta say s­a víi m« h×nh kinh tÕ quy m« lín, hiÖn ®¹i dùa trªn mét nÒn t¶ng thÊp kÐm do ®ã ®· dÉn ®Õn sù ®×nh trÖ trong nÒn kinh tÕ. LÞch sö cho thÊy r»ng muèn lªn ®­îc ®Ønh cao h¬n th× ph¶i ®i tõ c¸i thÊp h¬n, sù nãng véi chñ quan sÏ khã ®i ®Õn thµnh ®¹t ph¸t triÓn kinh tÕ do ®ã thÊy ®­îc tÇm quan träng khi ph¸t triÓn c¸c DNVVN. + Tæ chøc thùc hiÖn cøng nh¾c, kh«ng phï hîp víi t×nh h×nh ®Þa ph­¬ng s¶n xuÊt. ViÖc ¸p dông c¸c chÝnh s¸ch cña nhµ n­íc mang Ýnh chÊt ®Ëp khu«n do ®ã nã mang l¹i nhiÒu bÊt lîi cho DNVVN. trong xu h­íng chung lµ qu¶n lý doanh nghiÖp b»ng ph¸p luÊt , do ch­a cã hÖ thèng ph¸p luËt, chÝnh s¸ch ®ång bé th× vËn dông kh¸c nhau lµ kh«ng tr¸nh khái. HiÖn t­îng qu¶n lý “cøng” nh­ thêi gian chê xÐt duyÖt dµi, bé m¸y qu¶n lý thiÕu n¨ng lùc, cßn quan liªu dÉn ®Õn hiÖn t­îng ho¹t ®éng ngoµi ph¸p luËt . + Tr×nh ®é qu¶n lý cña doanh nghiÖp. §©y còng lµ vÊn ®Ò ®¸ng ®­îc quan t©m ë tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp ®Æc biÖt lµ DNVVN. HiÖn nay ®éi ngò qu¶n lý cña doanh nghiÖp ch­a ®ñ n¨ng lùc, ch­a thÓ am hiÓu vÒ thÞ tr­êng vµ n¾m b¾t ®­îc tr×nh ®é qu¶n lý míi. Víi nh÷ng h¹n chÕ vµ tån t¹i ®ã nã sÏ k×m h·m sù ph¸t triÓn cña c¸c DNVVN. §Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng nµy ®¶ng vµ nhµ n­íc ta ph¶i ®­a ra nh÷ng ®­êng lèi, ®Þnh h­íng, hç trî c¸c doanh nghiÖp nh­ sau: II. Sù ®æi míi ë c¬ chÕ, chÝnh s¸ch cho c¸c DNVVN ë ViÖt Nam. Hoµn thiÖn c¬ chÕ qu¶n lý. Hoµn thiÖn vµ ban hµnh khung khæ ph¸p lý cho c¸c DNVVN ho¹t ®éng. ë hÇu hÕt c¸c n­íc trªn thÕ giíi, ta ®Òu thÊy cã c¸c bé luËt riªng cho c¸c DNVVN. Do ®ã viÖc x©y dùng mét hÖ thèng v¨n b¶n, bé luËt dµnh riªng cho c¸c DNVVN lµ hÕt søc cÇn thiÕt. Trøoc m¾t cÇn hoµn thiÖn h¬n n÷a hÖ thèng c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt hÞn hanh vµ tham kh¶o mét sè bé luËt cña c¸c n­íc ASEAN trong tÝnh ®Æc thï cña ViÖt Nam. C¸c v¨n b¶n ph¶i ®¶m b¶o tÝnh æn ®Þnh l©u dµi, Ýnh ®ång bé, thèng nhÊt ®Ó c¸c doanh nghhiÖp yªn t©m ®Çu t­ s¶n xuÊt. C¸c thñ tôc hµnh chÝnh. Thñ tôc hµnh chÝnh lu«n lµ vÊn ®Ò nhøc nhèi cña doanh nghiÖp, do ®ã chÝnh phñ ph¶i cã nh÷ng biÖn ph¸p triÖt ®Ó vµ liªn tôc t¹o ®iÒu kiÖn tèt nhÊt cho c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh trong ®ã chó ý c¸c thñ tôc: ®¨ng ký thµnh lËp vµ ®¨ng ký kinh doanh, thñ tôc ®Êt , thñ tôc vay vèn tÝn dông, thñ tôc xuÊt nhËp khÈu. Thµnh lËp côc vµ c¬ quan ph¸t triÓn DNVVN. ViÖc tËp hîp c¸c DNVVN l¹i trong mét tæ chøc qu¶n lý thùc thi c¸c chÝnh s¸ch, kiÕn nghÞ, c¸c gi¶i ph¸p ph¸t triÓn DNVVN lµ nªn lµm ... c¬ quan nµy sÏ thèng nhÊt qu¶n lý c¸c DNVVN trªn ph¹n vi c¶ n­íc. + ChÊn chØnh vµ h×nh thµnh c¸c tæ chøc cung cÊp dÞch vô cho c¸c DNVVN. ViÖc tæ chøc c¸c c¬ quan cung cÊp th«ng tin, t­ vÊn vµ dÞch vô lµ vÊn ®Ò quan träng ë ViÖt Nam hiÖn nay vµ lµ nhu cÇu bøc thiÕt cña DNVVN, gióp hä n¾m ®­îc c¸c th«ng tin kinh tÕ, th«ng tin thÞ tr­êng mét c¸ch nhanh nhÊt nh¨mf ®em l¹i hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cao h¬n cho c¸c DNVVN. KiÕn nghÞ ®èi víi c¸c chÝnh s¸ch qu¶n lý kinh tÕ vÜ m«: - Hoµn thiÖn chÝnh s¸ch th­¬ng m¹i vµ c«ng nghiÖp: cã chÝnh s¸ch söa ®æi hîp lý c«ng b»ng víi mäi doanh nghiÖp thuéc mäi thµnh phÇn kinh tÕ, chÝnh s¸ch trî gi¸ xuÊt khÈu b¶o hé s¶n xuÊt. - Hoµn thiÖn chÝnh s¸ch tµi chÝnh tÝn dông: ®¶m b¶o c¸c DNVVN ®­îc vay vèn nh­ mäi thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c. Bµi bá ®èi sö ­u ®·i vÒ vay nî xo¸ nî, gi·n nî ®èi víi c¸c kho¶n nî qu¸ h¹n..., më réng c¸c h×nh thøc tÝn dông, thµnh lËp c¸c hÖ thèng b¶o hµnh b¶o hiÓm tÝn dông cho c¸c DNVVN. D¬n gi¶n ho¸ c¸c thñ tôc ng©n hµng ®Æc biÖt lµ vÒ cho vay trung h¹n vµ dµi h¹n. - Hoµn thiÖn c¸c chÝnh s¸ch thuÕ: tr¸nh sù trïng lÆp vÒ thuÕ, c¸c v¨n b¶n vÒ thuÕ cÇn ph¶i râ rµng, nhÊt qu¸n æn ®Þnh, gi¶i quyÕt sù bÊ b×nh ®¼ng vÒ nghÜa vô thuÕ gi÷a c¸c lo¹i h×nh doanh nghiÖp. - Hoµn thiÖn chÝnh s¸ch c«ng nghÖ ®µo t¹o: ChÝnh phñ cÇn cã c¸c biÖn ph¸p khuyÕn khÝch ®Ó hç troqj ®æi mí c«ng nghÖ, hç trî ®µo t¹o nguån nh©n lùc cho c¸c DNVVN nh»m cã c¸c c¸n bé qu¶n lý vµ c«ng nh©n cã t×nh ®é cao. ChÝnh phñ cÇn më thªm trung t©m ®µo t¹o. - Hoµn thiÖn chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch ®Çu t­. - Hoµn thiÖn chÝnh s¸ch thÞ tr­êng: Do thÞ tr­êng lµ n¬i c¸c doanh nghiÖp mua b¸n trao ®æi hµng ho¸, c«ng nghÖ... do ®ã nhµ n­íc ph¶i më cöa thÞ tr­êng h¬n n÷a ®Ó khuyÕn khÝch snr xuÊt. Tãm l¹i khi ViÖt Nam ®· ®¹t ®­îc c¸c thµnh tùu kinh tÕ thÞ ph¶i cã nh÷ng chÝnh s¸ch toµn diÖn h¬n, c¶ trøoc m¾t vµ l©u dµi ®èi víi c¸c DNVVN. ChÝnh s¸ch hç trî c¸c DNVVN. Do vai trß rÊt quan träng cña c¸c DNVVN, do ®ã sù ph¸t triÓn nã lµ yÕu tè tÝch cùc ®Ó ph¸t triÓn vµ æn ®Þnh tÕ x· héi. §¶ng vµ nhµ n­íc ®· hç trî mét c¸ch rÊt tÝch cùc víi c¸c DNVVN vÒ mÆt tÝn dông, ®Êt ®ai, thÞ tr­êng lao ®éng... Tuy nhiªn hiÖu qu¶ thÊp, lîi nhuËn thÊp, t¨ng tr­ëng chñ yÕu ®Çu t­ vµ nî nÇn. Trong sè kho¶ng 34.000 doanh nghiÖp ngoµi nhµ n­íc ®ang ho¹t ®éng hiÖn nay cã kho¶ng 95% doanh nghiÖp cã vèn d­íi 5 tû hoÆc lao ®éng d­íi 200 ng­êi. C¸c doanh nghiÖp nµy vÒ chÝnh s¸ch, hiÖn còng ®­îc h­ëng sù hç trî vÒ ®Çu t­, nh­ng thùc tÕ rÊt Ýt cã thÓ tiÕp cËn vµ ®­îc h­ëng sù hç trî nµy. Ngay b¶n th©n c¸c DNVVN lµ c¸c ®èi t­îng cã thÓ tiÕp cËn dÔ dµng víi c¸c ­u ®·i ®Çu t­ còng chØ chØ míi ®¹t tû lÖ khiªm tèn. N¨m 1998 gi¶i quyÕt ®­îc 124 dù ¸n, n¨m 1999 lµ 165 dù ¸n cho 83 doanh nghiÖp trong tæng sè gÇn 2000 doanh nghiÖp do trung ­¬ng qu¶n lý. Do ®ã cÇn ®a d¹ng ho¸ sù hç trî cho c¸c DNVVN ë c¸c mÆt, nhanh chãng x©y dùng ch­¬ng tr×nh hç trî cô thÓ ®èi víi c¸c DNVVN. C¸c ch­¬ng tr×nh chØ nªn tËp trung trong mét sè nh÷ng lÜnh vùc cÇn thiÕt tuú vµo ®iÒu kiÖn cô thÓ. HiÖn nay cã tíi h¬n 50% c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá ho¹t ®éng th­¬ng m¹i vµ dÞch vô do vËy rÊt kh«ng cÇn thiÕt cã c¸c biÖn ph¸p hç trî vµ khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp ®µu t­ vµo lÜnh vùc nµy. HiÖn t¹i c¸c lÜnh vùc cÇn ®­îc ­u tiªn lµ c«ng nghiÖp chÕ biÕn vµ x©y dùng h¹ tÇng n«ng th«n. §èi t­îng thùc hiwnj c¸c triÓn khai c¸c ch­¬ng tr×nh nªn lµ c¸c ®Þa ph­¬ng, uû ban nh©n d©n c¸c tØnh, thµnh phè ph¶i chñ ®éng x©y dùng quy ho¹ch, thiÕt kÕ dù ¸n gãi ®Çu t­ trong c¸c lÜnh vùc ­u tiªn, phï hîp víi t×nh h×nh ®Þa ph­¬ng. C¸c ®Þa ph­¬ng cã thÓ cã nh÷ng cam kÕt b¶o hé ­u ®·i nhÊt ®Þnh. KhuyÕn khÝch c¸c ng©n hµng t¹i ®Þa ph­¬ng, ®Æc biÖt lµ c¸c ng©n hµng n«ng nghiÖp, quü hç trî ®Çu t­ , quü khuyÕn khÝch xuÊt khÈu... tham gia dù ¸n, ®Çu t­ hoÆc cho vay. Gióp dì h­íng dÉn doanh nghiÖp tiÕp cËn ®­îc víi c¸c ­u ®·i nhµ n­íc cho phÐp, ®Æc biÖt luÊt khuyÕn khÝch ®Çu t­ trong n­íc ®· quy ®Þnh. Ch­¬ng tr×nh cã thÓ tËp trung thùc hiÖn trong 5 tíi 10 n¨m tuú theo t×nh h×nh ph¸t triÓn. Ngoµi ra cßn kÕt hîp khai triÓn thùc hiÖn nhanh chãng c¸c chÝnh s¸ch ®Çu t­ theo ch­¬ng tr×nh ph¸t triÓn cña chÝnh phñ nh­ x©y dùng c¬ së h¹ tÇng n«ng th«n , c«ng gnhÖ chÕ biÕn sau thu ho¹ch, c«ng nghÖ n«ng th«n. IV. Gi¶i ph¸p ph¸t triÓn DNVVN ë ViÖt Nam. Tõ thùc tr¹ng cña c¸c DNVVN, nh÷ng vÊn ®Ò tån tËi cÇn d­îc gi¶i quyÕt, kh¶o s¸t kinh nghiÖm thùc tÕ vµ mét sè n­íc trªn thÕ giíi ta cã thÓ rót ra mét sè ph­¬ng h­íng vµ gi¶i ph¸p sau: §æi míi c¬ chÕ qu¶n lý DNVVN. + §æi míi vÒ nhËn thøc t­ t­ëng: xuÊt ph¸t tõ quan hÖ s¶n xuÊt ph¶i phï hîp víi tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é cña lùc l­îng s¶n xuÊt, kiÕn tróc th­îng tÇng ph¶i phï hîp víi h¹ tÇng kinh tÕ. §ã lµ c¬ chÕ qu¶n lý kinh doanh ph¶i ®­îc x©y dùng phï hîp víi m« h×nh kinh tÕ ®­îc lùa chän, ®ã lµ nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng cã ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa vµ b¶n chÊt cña c¬ chÕ qu¶n lý doanh nghiÖp võa vµ nhá ph¶i t­¬ng øng víi b¶n chÊt cña m« h×nh kinh tÕ ®ã. + §æi míi vÒ quan ®iÓm cña c¬ chÕ qu¶n lý: - HiÖu qu¶ kinh tÕ - x· héi: C¸c doanh nghiÖp kinh doanh ngoµi hiÖu qu¶ kinh tÕ nh­ng kh«ng thÓ coi nhÑ hiÖu qu¶ x· héi, ph¶i g¾n nã lµm mét. - Ph¸t triÓn DNVVN theo c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸. Tõng b­íc chuyÓn ®æi c¨n b¶n toµn diÖn ph­¬ng thøc s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp tõ lao ®éng thñ c«ng l¹c hËu cho ®Õn lao ®éng m¸y mãc, thiÕt bÞ hiÖn ®¹i. - Quan ®iÓm tiªn tiÕn vµ hiÖn thùc: Qu¸ tr×nh x©y dùng vµ hoµn thiÖn c¬ chÕ qu¶n lý DNVVN tr­íc hÕt ®¶m b¶o yªu cÇu tiªn tiÕn, hiÖn ®¹i, ®ã lµ viÖc nghiªn cøu thµnh tùu tiªn tiÕn khoa häc qu¶n lý, kinh nghiÖm cña c¸c n­íc cã nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn ®Æc biÖt lµ khu vùc §«ng Nam ¸ . - Quan ®iÓm kÕt hîp hµi hoµ lîi Ých cña chñ doanh nghiÖp-ng­êi lao ®éng vµ nhµ n­íc. - KÕt hîp nhÞp nhµng gi÷a c¸c DNVVN víi c¸c doanh nghiÖp lín. + §æi míi c¬ chÕ qu¶n lý DNVVN theo h­íng tiÕp tôc hoµn thiÖn c¬ chÕ thÞ tr­êng vµ cã sù qu¶n lý cña nhµ n­íc. Sù ph©n ®Þnh qu¶n lý cña nhµ n­íc vµ cña doanh nghiÖp ch­a thËt râ rµng, g©y ¶nh h­ëng lín ®Õn hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh. Do ®ã §¶ng vµ nhµ n­íc ®· x¸c ®Þnh râ vai trß quan träng cña nhµ n­íc lµ: Nhµ n­íc qu¶n lý b»ng ph¸p luËt, kÕ ho¹ch vµ c«ng cô kinh tÕ vÜ m« chø kh«ng can thiÖp vµo qu¶n lý ho¹t ®éng kinh tÕ vi m« b»ng c¸c ®ßn bÈy kinh tÕ, b»ng c¸c chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch, hç trî buéc c¸c doanh nghiÖp ph¶i ®iÒu chØnh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh theo ®Þnh h­íng cña nhµ n­íc. * §æi míi néi dung vµ c¸c bé phËn cÊu thµnh c¬ chÕ qu¶n lý DNVVN: + §æi míi vµ hoµn thiÖn c¬ cÊu hÖ thèng ph¸p luËt : ph¶i cã mét hÖ thèng ph¸p luËt tèt, phï hîp ®Ó thu hót ®Çu t­ vµo c¸c DNVVN vµ caòng kiÓm so¸t ®­îc chóng + §æi míi vÒ hoµn thiÖn chÝnh s¸ch thóc ®Èy DNVVN ph¸t triÓn ChÝnh s¸ch vÒ ng©n hµng ChÝnh s¸ch vÒ thuÕ : Nã lµ mét trong nh÷ng chÝnh s¸ch quan träng t¸c ®éng ®Õn ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp . CÇn co c¸c lo¹i thuÕ kh¸c nhau vµ phï hîp h¬n ®èi víi c¸c doanh nghiÖp . §ã lµ ¸p dông thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng ®èi víi doanh nghiÖp ®· ®¨ng lý , ®¬n gi¶n ho¸ c¸c thñ tôc hµnh chÝnh thuÕ ChÝnh s¸ch xuÊt nhËp khÈu : nã cÇn ®æi míi mét b­íc , thu hÑp hoÆc xo¸ bá ®éc quyÒn xuÊt nhËp khÈu cña c¸c doanh nghiÖp lín . CÇn cã sù tµi trî xuÊt nhËp khÈu tµi trî th­¬ng m¹i th«ng qua c¸c lo¹i hµng ngo¹i th­¬ng vµ c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i ChÝnh s¸ch vÒ lao ®éng tiÒn l­¬ng: cã thÓ c¶i tiÕn , thiÕt lËp hÖ thèng thang b¶ng l­¬ng mang tÝnh chÊt ®Þnh h­íng cho c¸c doanh nghiÖp §iÒu hoµ quan hÖ cung cÇu vµ gi¸ c¶ thÞ tr­êng: Nhµ n­íc ph¶i æn ®Þnh ®­îc nÒn kinh tÕ vÜ m« ®Ó ®Òu tiÕt tiÒn tÖ vµ l·i suÊt. VÒ tæ chøc ThiÕt lËp c¸c c¬ quan qu¶n lý doanh nghiÖp võa vµ nhá : §ã ;µ ®æi míi vµ gióp thùc hiÖn c¸c ch­¬ng tr×nh ph¸t triÓn DNVVN , v¹ch chiÕn l­îc s¶n xuÊt kinh doanh , tham m­u vµ ho¹ch ®Þnh c¸c chÝnh s¸ch cã liªn quan ®Õn DNVVN ThiÕt lËp hÖ thèng tæ chøc, c¸c c¬ quan hç trî ph¸t triÓn: XuÊt ph¸t tõ thùc tiÔn yÕu kÐm , khã kh¨n cóa DNVVN ë n­íc ta do ®ã ph¶i cã hÖ thèng c¬ quan hç trî ph¸t triÓn HÖ thèng tæ chøc tµi chÝnh øng dông , ng©n hµng : Nhµ n­íc ph¶i lËp quü tÝn dông quèc gia , ®a d¹ng ho¸ c¸c lo¹i h×nh cho vay , gi¶m bít c¸c thñ tôc cho vay pö ng©n hµng. HÖ thèng tæ chøc ®µo t¹o : §©y lµ ®iÒu kiÖn c¨n b¶n dÉn tíi sù ph¸t triÓn cña c¸c doanh nghiÖp . Nhµ n­íc ph¶i lËp c¸c quü quèc gia vÒ ®µo t¹o vµ viÖc lµm ®Ó hç trî cho c¸c truung t©m do nhµ n­íc tæ chøc vµ c¸c trung t©m ®µo t¹o t­ nh©n HÖ thèng tæ chøc t­ vÊn, dÞch vô , cung cÊp th«ng tin . §©y lµ vÊn ®Ò míi mÎ ®èi víi n­íc ta nh­ng rÊt cÇn thiÕt ®èi víi doanh nghiÖp . Khi nã ph¸t triÓn ,nã sÏ gióp c¸c doanh nghiÖp cã ®­îc nh÷ng th«ng tin cÇn thiÕt ®Ó x¸c ®Þnh kinh doanh ®øng ®¾n, h¹n chÕ rñi ro ë møc thÊp nhÊt HÖ thèng tæ chøc tµi trî ®æi míi c«ng nghÖ , tá chøc nghiªn cøu øng dông kÜ thuËt vµ c«ng nghÖ míi: víi sù ho¹t ®éng cña hÖ thèng nµy nã sÏ gióp DNVVN mèt c¸ch ®¸ng kÓ trong viÖc n©ng cao d©y truyÒn s¶n xuÊt vµ chÊt l­îng s¶n phÈn ®Ó cã thÓ c¹nh tranh ®­îc trªn thÞ tr­êng ThiÕt lËp hÖ thèng tæ chøc ®¹i diÖn : HÖ thèng nµy sÏ liªn kÕt c¸c doanh nghiÖp víi nhau , t×m thÊy ë nhau tiÕng nãi chung cã hiÖu lùc. Nã dùa trªn sù tù nguyÖn cña c¸c dianh nghiÖp vµ v× lîi Ých cña doanh nghiÖp ë tõng ngµnh ,tõng nghÒ , tõng vïng vµ trªn toµn quèc Kinh nghiÖm cña c¸c n­íc HÇu hÕt c¸c n­íc trªn thÕ giíi , kÓ c¶ c¸c n­íc ph¸t triÓn vµ ®ang ph¸t triÓn ®Òu chó ý vµ gióp ®ì c¸c DNVVN . Khu vùc nµy ®­îc ®¸nh gi¸ lµ nh÷ng h¹t nh©n cña nh÷ng ho¹t ®éng c«ng nghiÖp cã tÝnh chÊt ®æi míi . Trong ®ã nh÷ng chÝnh s¸ch vµ biÖn ph¸p cña nhµ n­íc ®Òu nh»m vµo qu¸ tr×nh thóc ®Èy qu¸ tr×nh ra ®êi nh÷ng m« h×nh míi n¨ng ®éng . §ång thêi hç trî mét c¸ch tÝch cùc trªn c¸c ph­¬ng diÓn kh¸c nhau ®Ó DNVVN ph¸t triÓn , t¹o nªn sù phån thÞnh cña ®Êt n­íc ..Qu¸ tr×nh ®ã ph¶i dùa trªn kinh nghiÖm thµnh c«ng cña mét sè n­íc sau: B¨ng-la-®Ðt, Ên ®é ®©y ®Òu lµ nh÷ng n­íc ®ong d©n , víi phÇn lín sè d©n lµm n«ng nghiÖp , nh­ng víi nh÷ng chÝnh s¸ch ®óng ®¾n trong viÖc ph¸t triÓn c¸c DNVVN , nªn ®· gióp nÒn kinh tÕ n­íc hä ®· cã sù tiÕn bé v­ît bËc. KÕt LuËn Nh­ mét t¸c ®éng cña qu¸ tr×nh ®æi míi nÒn kinh tÕ ë ViÖt Nam, c¸c DNVVN ë ViÖt Nam ®· ph¸t triÓn nhanh chãng , ®ång thêi cã nh÷ng ®ãng gãp quan träng vµo sù t¨ng tr­ëng vµ ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ quèc d©n. MÆc dï vËy sù ph¸t triÓn cña nh÷ng doanh nghiÖp nµy trong nh÷ng n¨m qua cßn rÊt nhiÒu h¹n chÕ , ®iÒu ®ã chøng tá phÇn nµo tiÒm n¨ng cña chóng ta ch­a ®­îc khai th¸c triÖt ®Ó hay sù bÊt cËp cña c¬ chÕ chÝnh s¸ch cña nhµ n­íc ®èi víi DNVVN , v× thÕ th«ng qua ®Ò tµi nµy phÇn nµo thÊy râ ®­îc nh÷ng khã kh¨n tån ®äng cña DNVVN , tõ ®ã ®­a ra mét gi¶i ph¸p h÷u hiÖu nhÊt nh»m khuyÕn khÝch c¸c nhµ ®Çu t­ m¹nh d¹n ®Çu t­ vµo khu vùc kinh tÕ nµy Tuy ®· cã nhiÒu cè g¾ng nh­ng do h¹n chÕ vÒ mÆt sè liÖu , kinh nghiÖm thùc tÕ vµ ph­ong tiÖn nghiªn cøu nªn néi dung cña ®Ò tµi cßn nhiÌu sai sãt . RÊt mong ®­îc sô gãp ý cña thÇy gi¸o vµ c¸c b¹n. Hµ Néi , ngµy 22 th¸ng 2 n¨m 2003 Hoµng Trung HiÕu Tµi liÖu tham kh¶o 1. PGS. TS. NguyÔn Cóc T¹p chÝ Ng©n hµng 2. Th¹c sÜ NguyÔn H¶i §¹t Kinh tÕ vµ ph¸t triÓn 3. Ng« SÜ Hïng Kinh tÕ vµ dù b¸o 4. Lª §¨ng Doanh T¹p chÝ - lao ®éng 5. TS.KH Pham Kiªm vµ Th¹c sÜ NguyÔn V¨n Thi T¹p chÝ ph¸t triÓn 6. GS. TS Vò Huy Tõ Kinh tÕ ph¸t triÓn 7. PTS. NguyÔn H¶i H÷u NXB - QG 8. GS. TS. NguyÔn §×nh Ph­¬ng NXB - CTQG 9. §CSVN - C¸c nghÞ quyÕt héi nghÞ LÇn thø 5 ban chÊp trung ­¬ng kho¸ 9 10. §CSVN - V¨n kiÖn ®¹i héi toµn quèc lÇn 8 Môc lôc A. Lêi më ®Çu I. Kinh tÕ ViÖt Nam 1. Kinh tÕ ViÖt Nam mong qu¸ tr×nh héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ 2. Lý do viÕt ®Ò tµi B. Ph©n lý luËn chung I. Kinh tÕ ViÖt Nam vµ vai cña doanh nghiÖp võa vµ nhá 1. Thùc tr¹ng kinh tÕ ViÖt Nam 2. Vai trß võa vµ nhá ®èi víi sù ph¸t triÓn ®Êt n­íc hiÖn nay 3. Sù cÇn thiÕt cña doanh nghiÖp võa vµ nhá II. Thùc tr¹ng cña doanh nghiÖp võa vµ nhá ë ViÖt Nam 1. Nh÷ng yÕu kÐm cña doanh nghiÖp võa vµ nhá 2. Nh÷ng vÊn ®Ò tån t¹i cña c¬ chÕ qu¶n lý vµ nguyªn nh©n sù tån t¹i III. Sù ®æi míi c¬ chÕ chÝnh s¸ch cho c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá 1. Hoµn thiÖn c¬ chÕ qu¶n lý 2. ChÝnh s¸ch hç trî c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá IV. Gi¶i ph¸p ph¸t triÓn doanh nghiÖp võa vµ nhá ë ViÖt Nam 1. §æi míi c¬ chÕ qu¶n lý doanh nghiÖp võa vµ nhá ë ViÖt Nam 2. VÒ tæ chøc. 3. Kinh nghiÖm c¸c n­íc thÕ giíi C. KÕt luËn

Các file đính kèm theo tài liệu này:

  • docĐổi mới cơ chế chính sách đối với DN vừa và nhỏ nhằm thúc đẩy sự phát triển của chúng ở Việt Nam hiện nay.doc
Luận văn liên quan