Đổi mới phương pháp dạy học môn tập đọc theo định hướng giao tiếp cho học sinh lớp 2

§æi míi ph­¬ng ph¸p d¹y häc m«n tËp ®äc theo ®Þnh h­íng giao tiÕp cho häc sinh líp 2. I. §Æt vÊn ®Ò: §Ó ®¸p øng ®­îc yªu cÇu ®æi míi cña thêi kú c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc. Gi¸o dôc, nhÊt lµ bËc tiÓu häc, ®ãng vai trß rÊt quan träng. §Ó ®¹t ®­îc môc ®Ých ®ã viÖc d¹y ®ñ c¸c m«n häc lµ yªu cÇu kh«ng thÓ thiÕu ®­îc. Nh»m gãp phÇn gi¸o dôc häc sinh ph¸t triÓn toµn diÖn. §äc lµ mét kü n¨ng quan träng hµng ®Çu cña con ng­êi, kh«ng biÕt ®äc con ng­êi kh«ng thÓ tiÕp thu nÒn v¨n minh cña nh©n lo¹i, kh«ng thÓ sèng mét cuéc sèng b×nh th­êng, cã h¹nh phóc víi ®óng nghÜa cña tõ nµy trong x· héi hiÖn ®¹i. Nhê biÕt ®äc con ng­êi cã thÓ tù häc, häc n÷a, häc m·i, häc suèt ®êi. ChÝnh v× vËy, d¹y ®äc ë tr­êng phæ th«ng, nhÊt lµ c¸c líp ®Çu cÊp rÊt quan träng. Bé gi¸o dôc vµ ®µo t¹o cã quan ®iÓm chØ ®¹o ®æi míi, míi ch­¬ng tr×nh vµ ph­¬ng ph¸p d¹y tËp ®äc theo h­íng giao tiÕp. §iÒu nµy phï hîp víi xu thÕ chung cña thêi ®¹i. §æi míi c¶ vÒ cÊu tróc vµ c¸ch lùa chän néi dung, viÖc lùa chän néi dung ®­îc mÒm ho¸, linh ho¹t vµ ®a d¹ng h¬n tr­íc. C¸ch thùc hiÖn ch­¬ng tr×nh còng ®­îc mÒm ho¸, kh«ng cøng nh¾c nh­ tr­íc ®©y. Nh×n d­íi gãc ®é giao tiÕp cã thÓ thÊy TiÕng ViÖt 2 lùa chän kh¸ "®¾t" c¸c bµi ®äc. Nh÷ng chñ ®Ò, chñ ®iÓm ®­îc ®­a vµo s¸ch rÊt gÇn gòi víi häc sinh d¹y häc nh÷ng nghi thøc lêi nãi ®Õn c¸c kü n¨ng lµm viÖc vµ giao tiÕp céng ®ång nh­ lËp danh s¸ch líp, tra môc lôc s¸ch, ®äc thêi kho¸ biÓu, lËp thêi gian biÓu, viÕt th­, gäi ®iÖn lµm ®¬n, khai lý lÞch.. §Æc biÖt d¹y tËp ®äc theo ®Þnh h­íng gi¸o tiÕp lµ rÌn cho häc sinh c¸c kü n¨ng ®äc (®äc thµnh tiÕng, ®äc thÇm, ®äc hiÓu, ®äc diÔn c¶m) nghe vµ nãi. Bªn c¹nh ®ã gi¸o viªn cÇn h­íng dÉn häc sinh t×m hiÓu nghÜa cña tõ b»ng c¸ch nªu vÝ dô cho häc sinh hiÓu, ®Æt c©u víi tõ cÇn gi¶i nghÜa, t×m tõ ®ång nghÜa, tr¸i nghÜa víi tõ cÇn gi¶i nghÜa, miªu t¶ sù vËt ®Æc ®iÓm biÓu thÞ ë tõ ng÷ cÇn gi¶i nghÜa. Ngoµi ra häc sinh cÇn hiÓu néi dung, ý nghÜa cña c©u chuyÖn bµi v¨n bµi th¬. VÊn ®Ò ®Æt ra t­¬ng ®èi réng, phøc t¹p, lµ ng­êi gi¸o viªn trùc tiÕp d¹y líp 2 t«i xin x¸c ®Þnh vÊn ®Ò trong ph¹m vi hÑp lµ: Nghiªn cøu phÇn rÌn luyÖn kü n¨ng ®äc theo h­íng giao tiÕp. Mong r»ng nh÷ng biÖn ph¸p t«i ®­a ra sÏ gióp cho häc sinh cã ®­îc kü n¨ng cÇn thiÕt ®Ó ®äc c¸c lo¹i v¨n b¶n kh¸c nhau ®Ó c¸c em cã kü n¨ng lµm viÖc víi s¸ch b¸o, cã c«ng cô ®Ó häc tèt c¸c m«n häc kh¸c vµ tù häc sau nµy. II. Thùc tr¹ng vÒ luyÖn tËp kü n¨ng cho häc sinh ë m«n tËp ®äc hiÖn nay. Nh÷ng n¨m gÇn ®©y cïng víi sù ph¸t triÓn vµ ®Çu t­ cña sù nghiÖp gi¸o dôc ®ßi hái chÊt l­îng gi¸o dôc ph¶i ®Çu t­ vµ cã hiÖu qu¶. Tr­êng chóng t«i ®· qua nh÷ng n¨m phÊn ®Êu viÖc d¹y ®äc, bªn c¹nh nh÷ng thµnh c«ng cßn nhiÒu h¹n chÕ, kü n¨ng ®äc cña c¸c em ch­a ®­îc nh­ mong muèn. KÕt qu¶ ®äc cña c¸c em ch­a cao. C¸c em ch­a n¾m ch¾c ®­îc c«ng cô h÷u hiÖu ®Ó lÜnh héi tri thøc, t­ t­ëng t×nh c¶m cña ng­êi kh¸c chøa ®ùng trong v¨n b¶n ®­îc ®äc. V× thÕ gi¸o viªn cÇn ®äc bµi tËp ®äc víi giäng thÕ nµo? lµm thÕ nµo ch÷a lçi ph¸t ©m cho häc sinh ®Ó c¸c em ®äc nhanh h¬n, hay h¬n, diÔn c¶m h¬n, hiÓu néi dung v¨n b¶n ®­îc ®äc. Lµm thÕ nµo phèi hîp ®äc thµnh tiÕng vµ ®äc hiÓu ®Ó cho nh÷ng g× ®äc ®­îc t¸c ®éng vµo chÝnh cuéc sèng cña c¸c em. §ã lµ ®iÒu t«i lu«n b¨n kho¨n, tr¨n trë, ®· thóc ®Èy t«i suy nghÜ vµ ®Çu t­ ch¨m lo chÊt l­îng d¹y häc cña m×nh, thóc ®Èy kh¶ n¨ng häc cña häc trß ®Ó theo kÞp thêi kú gi¸o dôc c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc. Qua kh¶o s¸t chÊt l­îng ®Çu n¨m häc 2008 - 2009 ë líp t«i phô tr¸ch víi sÜ sè líp: em. Trong ®ã häc sinh n÷: em, häc sinh nam: em KÕt qu¶ ®äc nh­ sau: - §äc giái: em - §äc kh¸: em - §äc trung b×nh: em - §äc yÕu: em Tr­íc thùc tr¹ng trªn t«i m¹nh d¹n sö dông mét sè biÖn ph¸p rÌn kü n¨ng ®äc theo ®Þnh h­íng giao tiÕp cho häc sinh nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ giê d¹y n©ng cao chÊt l­îng ®äc cho häc sinh. III. BiÖn ph¸p cô thÓ: 1. Phèi hîp víi cha mÑ häc sinh ®Ó ch¨m lo chÊt l­îng häc tËp cho c¸c em. - §Çu n¨m häc nhµ tr­êng ®· tæ chøc héi nghÞ phô huynh t«i kÕt hîp häp phô huynh líp ®Ó trao ®æi, bµn b¹c t×m ra biÖn ph¸p tèt nhÊt ®Ó c¸c em häc tèt c¸c m«n häc nãi chung vµ m«n tËp ®éc nãi riªng. Yªu cÇu phô huynh gióp ®ì c¸c em häc tËp tèt ë nhµ. Trong líp t«i s¾p xÕp nh÷ng häc sinh ®äc yÕu ngåi c¹nh nh÷ng häc sinh ®äc kh¸, giái ®Ó c¸c em gióp ®ì lÉn nhau. - Th­êng xuyªn kiÓm tra bµi cò ®Ó biÕt ®­îc møc tiÕn bé cña c¸c em ®Ó cã biÖn ph¸p h­íng dÉn phï hîp. - Ph¶i biÕt kÕt hîp gi¸o dôc tay ba gi÷a nhµ tr­êng gia ®×nh vµ x· héi. 2. §æi míi ph­¬ng ph¸p d¹y häc m«n tËp ®äc theo ®Þnh h­íng giao tiÕp. T«i nghÜ r»ng viÖc ®æi míi ph­¬ng ph¸p d¹y häc theo ®Þnh h­íng nµy rÊt khã nh­ng viÖc ®æi míi dÇn dÇn tõng b­íc ch¾c ch¾n sÏ cã hiÖu qu¶, ®Ó cho c¸c em lµm quen c¸ch häc nµy sÏ thùc hiÖn ph­¬ng ph¸p tÝch cùc ho¸ ho¹t ®éng cña ng­êi häc. Trong ®ã gi¸o viªn ®ãng vai trß ng­êi tæ chøc ho¹t ®éng cña häc sinh, mçi häc sinh ®Òu ®­îc ho¹t ®éng, mçi häc sinh ®Òu ®­îc béc lé m×nh vµ ®­îc ph¸t triÓn ®ã chÝnh lµ ho¹t ®éng giao tiÕp (®Æc thï cña m«n TiÕng ViÖt). Tr­íc hÕt t«i kiªn tr× tËp cho c¸c em cã nÒ nÕp trong häc tËp ®äc, yªu thÝch häc tËp ®äc. Khi t«i ®äc mÉu, tÊt c¶ c¸c em ph¶i chó ý nh×n vµo bµi ®äc vµ ®äc thÇm theo. - Cø mét em ®äc tÊt c¶ ph¶i chó ý ®äc thÇm vµ s½n sµng ®äc tiÕp. Nh÷ng em ®äc yÕu t«i th­êng cho c¸c em ®äc tiÕp nhËn v¨n b¶n nhiÒu lÇn ®Ó gióp c¸c em luyÖn ®äc ®óng tiÕng tõ khã. T«i cho c¸c em luyÖn ®äc tõng c©u ®Õn ®o¹n ng¾n vµ lu«n cã lêi khÝch lÖ, ®éng viªn c¸c em ®Ó c¸c em khái ng¹i ngïng, m¹nh d¹n h¬n, võa ®éng viªn ®­îc c¸c em ®äc yÕu v­¬n lªn tiÕn bé mµ cßn lµm cho c¸c em tù tin ë m×nh h¬n. Nh÷ng em kh¸ giái t«i th­êng cho c¸c em ®äc ®o¹n hoÆc c¶ bµi vµ sau ®ã theo dâi c¸c b¹n trung b×nh yÕu ®Ó nhËn xÐt vµ nh¾c nhë nh÷ng tiÕng b¹n ®äc sai. ViÖc c¸c em tù luyÖn ®äc lµ rÊt quan träng. T«i cã kÕ ho¹ch cho c¸c em tËp ®äc tr­íc bµi ë nh÷ng tiÕt tù häc. Nh÷ng em ®äc yÕu ph¶i ®äc nhiÒu l­ît cho quen mÆt ch÷. Nh÷ng em ®äc kh¸ giái ®äc Ýt l­ît råi t×m hiÓu néi dung, hiÓu nghÜa tõ. Ngoµi viÖc ®äc to c¸c em cÇn luyÖn ®äc thÇm b»ng m¾t. Nh÷ng em ®äc yÕu vÒ nhµ luyÖn ®äc thªm h«m sau ®äc cho c« nghe vµo 15 phót sinh ho¹t ®Çu giê. T«i khuyÕn khÝch c¸c em ®äc thªm s¸ch b¸o ®Æc biÖt nh÷ng cuèn s¸ch tranh truyÖn, b¸o nhi ®ång. V× lo¹i truyÖn nµy ng¾n, ch÷ to cã tranh nªn rÊt thu hót c¸c em høng thó ®äc. 3. Tæ chøc thi ®äc, häc thuéc lßng. Thêi gian thi 2 tuÇn 1 lÇn vµo tiÕt tù häc, thi ®äc b»ng nhiÒu h×nh thøc: B¾t th¨m, ®äc ®ång thanh theo nhãm, c¸ nh©n, tæ chøc trß ch¬i "Thi ®äc tiÕp søc" hay trß ch¬i "TruyÒn ®iÖn" ®Ó g©y høng thó cho c¸c em thi nhau ®äc. Nhê phong trµo thi nµy c¸c em trong nhãm ®· khÝch lÖ nhau v­¬n lªn. Nh÷ng em nµo, nhãm nµo ®äc tèt ®­îc líp tuyªn d­¬ng vµ ghi ®iÓm tèt vµo sæ theo dâi cña tæ ®Ó cuèi tuÇn xÕp lo¹i. Tæ chøc h×nh thøc nµy rÊt phï hîp víi t©m lý c¸c em nªn c¸c em rÊt thÝch. Sau nh÷ng lÇn thi nh­ thÕ t«i ghi sæ liªn l¹c vÒ b¸o tin cho cha mÑ häc sinh ®Ó cha mÑ n¾m ®­îc kÕt qu¶ tiÕn bé cña con m×nh. 4. C¸c vÝ dô rÌn ®äc cô thÓ: * §èi víi nh÷ng em ®äc kh¸, giái t«i ®Æt møc ®é rÌn luyÖn kü n¨ng ®äc cao h¬n ®ã lµ: §äc to, ®äc ®óng, biÕt lµm chñ tia m¾t khi ®äc ®Ó ®äc nhanh, ®äc hiÓu, ®äc diÔn c¶m, biÕt ®äc ng¾t h¬i sau dÊu phÈy dÊu hai chÊm vµ ng¾t h¬i gi÷a c¸c côm tõ cã c©u dµi, nghØ h¬i sau dÊu chÊm, ®äc cao giäng ë c¸c c©u cã dÊu chÊm hái, dÊu chÊm than, biÕt ®äc theo lèi ph©n vai khi d¹y bµi ë thÓ lo¹i truyÖn cã nh©n vËt. VÝ dô: Khi luyÖn ®äc c©u dµi trong bµi "PhÇn th­ëng" * LuyÖn ®äc ®óng: Gi¸o viªn h­íng dÉn häc sinh c¸ch ®äc nhÊn giäng (-), ®äc ng¾t h¬i gi÷a côm tõ (/) MÑ cña Na lÆng lÏ/chÊm kh¨n lªn ®«i m¾t ®á hoe// * Khi luyÖn ®äc bµi "BÝm tãc ®u«i sam" gi¸o viªn cÇn h­íng dÉn kü cµng ®äc nghØ h¬i (//) vµ ®äc ®óng lêi tõng nh©n vËt ë dÊu g¹ch ngang ®Çu dßng. * LuyÖn ®äc hiÓu (®äc cã ý thøc, gi¸o viªn h­íng dÉn c¸c em ®äc hiÓu tõ b»ng c¸ch ®Æt c©u, t×m tõ cïng nghÜa, tr¸i nghÜa, hiÓu nghÜa tõ qua cö chØ, ¸nh m¾t, hµnh ®éng… VÝ dô: Khi gi¶i nghÜa tõ "tèt bông" trong bµi "PhÇn th­ëng" gi¸o viªn cho c¸c em ®Æt c©u råi cho häc sinh kÓ vÒ viÖc lµm cña Na vµ gióp c¸c em hiÓu viÖc lµm Êy lµ tèt bông. HoÆc khi gi¶ng tõ "lÆng lÏ" yªu cÇu häc sinh t×m tõ cïng nghÜa lµ "yªn lÆng" tõ ®ã häc sinh hiÓu nghÜa tõ ®ã lµ: kh«ng nãi g×. Khi d¹y bµi "B¹n cña Nai nhá" c¸ch tæ chøc cho häc sinh gi¶i nghÜa tõ "ng¨n c¶n" "hÝch vai". Ng¨n c¶n: Mét häc sinh ®äc chó gi¶i s¸ch gi¸o khoa sau ®ã gi¸o vien ®Æt c©u hái. Trong c©u "cha kh«ng ng¨n c¶n con" ý cña Nai bè lµ g×? HÝch vai: Mét häc sinh ®äc chó gi¶i råi ®­a ra mét vËt t­îng tr­ng cho hßn ®¸ vµ ®Ò nghÞ mét häc sinh lªn lµm ®éng t¸c thÓ hiÖn hµnh ®éng hÝch vai cña b¹n cña Nai nhá. Ngoµi hiÓu nghÜa tõ gi¸o viªn cÇn cho häc sinh lµm quen t×m néi dung chÝnh cña tõng ®o¹n trong bµi. VÝ dô: Khi d¹y bµi t¹p ®äc theo thÓ lo¹i truyÖn "S¸ng kiÕn cña bÐ Hµ" TiÕng ViÖt 2 trang 78. Sau phÇn t×m hiÓu bµi gi¸o viªn tæ chøc cho häc sinh ®Æt tªn cho mçi ®o¹n: + Chän ngµy lÔ + BÝ mËt cña hai bè con + NiÒm vui cña «ng bµ. * LuyÖn ®äc nhanh: BiÖn ph¸p luyÖn ®äc nhanh: Gi¸o viªn "cÇm cµng" gi÷ nhÞp cho häc sinh ®äc theo mÉu, cho häc sinh ®äc nèi tiÕp luyÖn ®äc c¸c c©u dÔ bÞ nãi nhÞu. * LuyÖn ®äc diÔn c¶m: Qua néi dung chÝnh cña bµi ®äc gi¸o viªn ®äc mÉu gióp häc sinh x¸c ®Þnh giäng ®äc chung cña c¶ bµi: nhÑ nhµng, tha thiÕt, vui t­¬i, ngîi ca, trÇm lÆng, buån th­¬ng… nhÞp ®iÖu cña bµi nhanh, chËm, h¬i chËm… ®Ó c¸c em ®äc hay. * LuyÖn ®äc cho nh÷ng em hay ®äc sãt tiÕng vµ l¹c dßng. Gi¸o viªn luyÖn cho c¸c em lµm chñ tia m¾t khi ®äc. Gi¸o viªn ph¶i quay l¹i víi viÖc sö dông que trá vµ th­íc hoÆc cho häc sinh ®Æt th­íc tr­íc tõng dßng ®Ó ®äc, khi häc sinh lµm quen vµ lµm chñ ®­îc tia m¾t råi th× gi¸o viªn kh«ng dïng que chØ vµ häc sinh kh«ng dïng ngãn tay ®Ó chØ khi ®äc n÷a tr¸nh t×nh tr¹ng ®äc nh­ ®Õm tõng tiÕng mét. * LuyÖn ®äc chÝnh ©m cho nh÷ng häc sinh hay ®äc sai (s/x…?/~/.) Gi¸o viªn cÇn uèn n¾n ngay vµ cho c¸c em ®äc l¹i. VÝ dô: Khi c¸c em ph¸t ©m sai "s" thµnh "x" gi¸o viªn cÇn h­íng dÉn häc sinh "s" lµ ®­a hµm d­íi ra vµ cong l­ìi vµo. Khi ®äc sai c¸c dÊu thanh do ¶nh h­ëng cña ®Þa ph­¬ng, mét sè em ®äc thanh (ng·, thµnh thanh (nÆng), th× gi¸o viªn cÇn ph¶i h­íng dÉn c¸ch ®äc thanh (ng·) la ®äc cao giäng vµ lÊy h¬i kÐo dµi h¬n. Sau ®ã gi¸o viªn ®äc mÉu yªu cÇu häc sinh luyÖn ®äc nhiÒu lÇn. Tõ nh÷ng gi¶i ph¸p trªn, ®iÒu cÇn chó ý trong khi d¹y tËp ®äc theo ®Þnh h­íng giao tiÕp, b¶n th©n ®· cô thÓ ho¸ gi¶i ph¸p qua bµi tËp ®äc nh­ sau. ThiÕt kÕ: TËp ®äc S«ng H­¬ng I. Môc tiªu: §äc: §äc tr¬n ®­îc c¶ bµi, ®äc ®óng c¸c tõ khã dÔ lÉn. NghØ h¬i ®óng sai dÊu chÊm, dÊu phÈy, gi÷a c¸c côm tõ. §äc bµi víi giäng chËm r·i, ng­ìng mé vÎ ®Ñp cña S«ng H­¬ng. NhÊn giäng ë c¸c tõ ng÷ gîi t¶ gîi c¶m. HiÓu: HiÓu ý nghÜa cña c¸c tõ míi tõ chèt s¾c ®é, ®Æc ©n, lôa ®µo, bøc tranh phong c¶nh, lung linh d¸t vµng, ®Æc ©n. HiÓu néi dung bµi: T¸c gi¶ miªu t¶ vÎ ®Ñp th¬ méng, lu«n biÕn ®æi cña S«ng H­¬ng, mét ®Æc ©n mµ thiªn nhiªn dµnh cho xø HuÕ. Qua ®ã chóng ta thÊy t×nh yªu th­¬ng cña t¸c gi¶ dµnh cho xø HuÕ. II. §å dïng d¹y häc: Tranh minh ho¹ bµi tËp ®äc trong s¸ch gi¸o khoa phãng to mét vµi tranh (¶nh) vÒ c¶nh ®Ñp ë HuÕ. B¶ng phô ghi s½n c©u cÇn luyÖn ®äc. III. C¸c ho¹t ®éng d¹y häc Ho¹t ®éng d¹y Ho¹t ®éng häc A. KiÓm tra bµi cò Gäi 2 em ®äc bµi: T«m cµng vµ c¶ cãn ? Qua bµi ®äc em thÊy T«m cµng cã ®øc tÝnh g× ®¸ng quý? -NhËn xÐt cho ®iÓm häc sinh B. Bµi míi 1. Giíi thiÖu bµi Ghi tªn bµi lªn b¶ng 2. LuyÖn ®äc a) Gi¸o viªn ®äc mÉu bµi: giäng ®äc nhÑ nhµng, th¸n phôc vÎ ®Ñp cña S«ng H­¬ng b) LuyÖn ph¸t ©m Gäi häc sinh nèi tiÕp nhau ®äc bµi - Gi¸o viªn l­u ý häc sinh luyÖn ®äc ®óng c¸c tõ khi mµ häc sinh ph¸t ©m sai. - Gi¸o viªn ®Ýnh c©u dµi lªn b¶ng: Bao trïm lªn c¶ bøc tranh/lµ mét mµu xanh/Cã nhiÒu s¾c ®é ®Ëm kh¸c nhau/mµu sanh th¼m cña da trêi/mµu xanh biÕc cña c©y l¸/mµu xanh non cña nh÷ng b·i ng«, th¶m cá in trªn mÆt n­íc// c) LuyÖn ®äc ®o¹n * §äc ®o¹n tr­íc líp Gi¸o viªn chia bµi lµm 3 ®o¹n §o¹n 1: Tõ ®Çu ®Õn mÆt n­íc §o¹n 2: Mçi mïa hÌ tíi ®Õn d¸t vµng. §o¹n 3: PhÇn cßn l¹i + LuyÖn ®äc ®o¹n trong nhãm d) Thi ®äc Gi¸o viªn tæ chøc cho c¸c nhãm thi ®äc nèi tiÕp, ph©n vai, tæ chøc cho c¸ nh©n thi ®äc ®o¹n 2 NhËn xÐt tuyªn d­¬ng c¸c em ®äc tèt 3. TØm hiÓu bµi - Gäi 1 em ®äc to ®o¹n 1 - c¶ líp ®äc thÇm. - T¸c gi¶ vÝ s«ng H­¬ng víi h×nh ¶nh g×? - Gi¸o viªn treo tranh vÏ c¶nh s«ng H­¬ng. - Yªu cÇu häc sinh quan s¸t tranh vµ ®äc thÇm ®o¹n 1. §Ó tr¶ lêi c©u hái. - T×m nh÷ng tõ ng÷ chØ c¸c mµu xanh kh¸c nhau cña S«ng H­¬ng? - T×m tõ chØ møc ®é kh¸c nhau cña mµu xanh? - Ghi b¶ng: S¾c ®é Gi¸o viªn: C¶nh S«ng H­¬ng cã rÊt nhiÒu mµu xanh, s¾c ®é dËm nh¹t kh¸c nhau ®· t¹o cho S«ng H­¬ng mét nÐt ®Ñp quyÕn ruc, nªn th¬, thanh b×nh. - VÒ mµu hÌ S«ng H­¬ng cã sù thay ®æi nh­ thÕ nµo? Ghi b¶ng tõ: D¶i lôa ®µo. -Do d©u mµ hÌ ®Õn S«ng H­¬ng l¹i chuyÓn mµu nh­ mét gi¶i lôa mµu hång? Gi¸o viªn: Hai bªn bê nµy ®­îc trång nhiÒu Ph­îng vÜ, mïa hÌ ®Õn hoa Ph­îng në ®á rùc in bãng xuèng mÆt n­íc t¹o cho S«ng H­¬ng cã vÎ ®Ñp t¸c gi¶ vÝ nh­ gi¶i lôa mµu hång. - Vµo nh÷ng ®ªm tr¨ng s¸ng S«ng H­¬ng cã vÎ ®Ñp ra sao? GB: Lung linh d¸t vµng - V× sao t¸c gi¶ l¹i vÝ S«ng H­¬ng nh­ mét ®­êng tr¾ng lung linh d¸t vµng? ChuyÓn: Phong c¶nh S«ng H­¬ng ®· gãp phÇn t« thªm c¶nh dÖp cho Thµnh phè HuÕ nh­ thÕ nµo? Mêi c¸c em theo dâi phÇn cßn l¹i. - Yªu cÇu häc sinh ®äc thÇm phÇn cßn l¹i. - S«ng H­¬ng ®èi víi HuÕ nh­ thÕ nµo? - Yªu cÇu ®äc chó gi¶i nghÜa cña tõ ®Æc ©n. T×m tõ gÇn nghÜa víi tõ ®Æc ©n? - V× sao t¸c gi¶ nãi S«ng H­¬ng lµ mét ®Æc ©n cñ thiªn nhiªn dµnh cho Thµnh phè HuÕ? 4. LuyÖn ®äc l¹i -Qua t×m hiÓu néi dung c¸c em thÊy S«ng H­¬ng rÊt ®Ñp trong khi ®äc c¸c em cÇn l­u ý: §o¹n 1: Khi ®äc cÇn nhÊn giäng ë nh÷ng tõ gîi t¶ mµu xanh: xanh th¼m, xanh biÕc, xanh non. §o¹n 2: NhÊn giäng ë nh÷ng tõ ng÷ gîi t¶ sù thay ®æi s¾c mµu cña dßng s«ng nh­ d¶i lôa ®µo, lung linh d¸t vµng. §o¹n 3: NhÊn giäng ë c¸c tõ: ®Æc ©n, trong lµnh, tan biÕn, ªm ®Òm, ca ngîi S«ng H­¬ng. - Gäi häc sinh ®äc bµi. 5. Cñng cè dÆn dß: - Gäi 1 em ®äc toµn bµi ? Häc qua bµi nµy em c¶m nhËn ®­îc g× vÒ S«ng H­¬ng? 6. Liªn hÖ - Em nµo ®· ®­îc cïng bè mÑ ®i tham quan thµnh phè HuÕ? - ë thµnh phè HuÕ ngoµi c¶nh ®Ñp cña S«ng H­¬ng cßn cã nh÷ng c¶nh ®Ñp nµo? GV: NÕu cã dÞp c¸c em sÏ vµo HuÕ ®Ó ®­îc tËn m¾t ng¾m nh÷ng phong c¶nh ®Ñp ë HuÕ? - VËy ë NghÖ An ta cã nh÷ng c¶nh ®Ñp næi tiÕng nµo thu hót kh¸ch du lÞch. GV: Chóng ta vinh dù tù hµo nh÷ng vÎ ®Ñp ®ã. Chóng ta ph¶i b¶o vÖ g×n gi÷ vÎ ®Ñp cña ®Êt n­íc m×nh. - NhËn xÐt tiÕt häc. - DÆn vÒ nhµ luyÖn ®äc bµi chuÈn bÞ bµi sau. Hai häc sinh lªn b¶ng nèi tiÕp nhau ®äc bµi (mçi em ®äc 2 ®o¹n) - T«m cµng rÊt th«ng minh, nhanh nhÑn. Nã dòng c¶m cøu b¹n vµ lu«n quan t©m lo l¾ng cho b¹n. Theo dâi vµ ®äc thÇm theo Häc sinh nèi tiÕp nhau ®äc bµi Häc sinh luyÖn ®äc l¹i c¸c tõ khã ph¸t ©m sai. Ch¼ng h¹n: Bao trïm, nh÷ng b·i ng«, ph­îng vÜ…. Häc sinh luyÖn ®äc ®óng c©u dµi Dïng bót ch× ®¸nh dÊu ®o¹n Nèi tiÕp nhau ®äc ®o¹n NhËn xÐt b¹n ®äc §äc chó gi¶i tõ: H­¬ng Giang, Thiªn nhiªn LuyÖn ®äc trong nhãm mèi em ®äc mçi ®o¹n. Thi ®äc theo h­íng dÉn cña gi¸o viªn -Mét em ®äc to ®o¹n 1. C¶ líp ®äc thÇm ®Ó tr¶ lêi c©u hái Bøc tranh phong c¶nh. -Häc sinh quan s¸t tranh vµ ®äc thÇm ®o¹n 1®Ó tr¶ lêi c©u hái. -Xanh th¼m cña gia trêi, xanh biÕc cña c©y l¸, xanh non cña nh÷ng b·i ng« th¶m cá. -Tõ chØ møc ®é kh¸c nhau cña mµu xanh ®ã lµ: “S¾c ®é” Häc sinh ®äc nghÜa cña tõ “S¾c ®é” 1 em ®äc to ®o¹n 2- c¶ líp ®äc thÇm - S«ng H­¬ng thay chiÕc ¸o xanh thµnh gi¶i lôa ®µo… §äc chó gi¶i nghÜa cña tõ gi¶i lôa ®µo -Do hoa Ph­îng në ®á rùc hai bªn bê s«ng in bãng… -Vµo nh÷ng ®ªm tr»ng s¸ng dßng s«ng lµ mét ®­êng tr¨ng lung linh d¸t vµng. … ¸nh tr¨ng vµng chiÕu xuèng lµm cho dßng s«ng ¸nh lªn mét mµu vµng lãng l¸nh. Häc sinh ®äc thÇm phÇn cßn l¹i … lµ mét ®¨n ©n -Häc sinh ®äc chó gi¶i nghÜa cña tõ ®Æc ©n. Tõ gÇn nghÜa víi tõ ®Æn ©n lµ: ban tÆng. … V× S«ng H­¬ng lµm cho kh«ng khÝ thµnh phè trë nªn trong lµnh, lµm tan biÕn nh÷ng tiÕng ån µo cña chî bóa.. -Mét sè häc sinh ®äc bµi, nhËn xÐt b¹n ®äc. -1 em kh¸ ®äc - VÏ ®Ñp quyÕn rò vµ sù thay ®æi theo mïa cña S«ng H­¬ng. ….. Qu¶ng tr­êng, Cöa Lß, quª B¸c... Qua tiÕt d¹y trªn t«i thÊy häc sinh høng thó häc, líp häc s«i næi, ®äc bµi tèt, tiÕp thu bµi nhanh. B»ng nh÷ng c©u hái gióp häc sinh hiÓu nghÜa c¸c tõ míi tõ chèt trong bµi mét c¸ch nhÑ nhµng. C¸c em n¾m v÷ng néi dung bµi häc. IV. Nh÷ng kÕt qu¶ buæi ®Çu. Sau nh÷ng cè g¾ng thùc hiÖn nhiÒu biÖn ph¸p kÕt hîp ®Ó rÌn luyÖn kü n¨ng ®äc cho c¸c em. KÕt qu¶ kh¸ phÊn khëi, hÇu hÕt c¸c giê tËp ®äc, häc thuéc lßng ®Òu diÔn ra s«i næi, tù nhiªn, nhÑ nhµng, chÊt l­îng, hiÖu qu¶. Häc sinh høng thó häc tËp vµ tiÕn bé râ rÖt. C¸c em ®äc bµi tr«i ch¶y, to râ rµng, ®äc diÔn c¶m bµi kÓ chuyÖn, bµi v¨n bµi th¬ hiÓu nghÜa mét sè tõ, n¾m néi dung bµi tèt. C¸c em m¹nh d¹n trao ®æi, th¶o luËn ®Ó hiÓu néi dung ®o¹n bµi. Tæng hîp kÕt qu¶ häc tËp cuèi kú I cho thÊy: SÜ sè líp: em Sè häc sinh ®äc giái: em Sè häc sinh ®äc kh¸: em Sè häc sinh ®äc trung b×nh: em Kh«ng cã häc sinh ®äc yÕu em Phô huynh häc sinh tin t­ëng vµo ch­¬ng tr×nh vµ ph­¬ng ph¸p d¹y häc míi khi thÊy con em hä häc tËp ngµy mét tiÕn bé râ rÖt, ®äc bµi, kÓ chuyÖn l­u lo¸t râ rµng. V. Bµi häc kinh nghiÖm Sù thµnh c«ng trªn lµ do t«i ®· trùc tiÕp chØ ®¹o ®Õn tõng häc sinh trong líp, kÕt qu¶ ®¹t ®­îc mÆc dÇu ch­a thËt cao nh­ng ®ã lµ b­íc khëi ®Çu cña häc sinh víi sù cè g¾ng rÌn luyÖn v­¬n lªn cïng víi sù h­íng dÉn chØ b¶o tËn t×nh cña gi¸o viªn chñ nhiÖm vµ sù gióp ®ì cña c¸c bËc phô huynh ®· nh¾c nhë c¸c em trong viÖc häc bµi ë nhµ. T«i nhËn thÊy gi¸o dôc c¸c em b»ng t×nh c¶m ch©n thµnh, b»ng tÊm lßng say mª nghÒ nghiÖp cña nh÷ng ng­êi gi¸o viªn ®øng trªn bôc gi¶ng. Lµ gi¸o viªn tiÓu häc, ph¶i chó träng ®Çu t­ ®Òu ë c¸c m«n häc, kh«ng xem nhÑ bÊt cø m«n nµo. Gi¸o viªn ph¶i nhiÖt t×nh yªu nghÒ vµ quan t©m t×m hiÓu t©m lý häc sinh. - Lu«n tham kh¶o tµi liÖu cã liªn quan ®Õn bé m«n TiÕng ViÖt ®Ó lùa chän ph­¬ng ph¸p ®Çu t­ thÝch hîp vµo tõng giê d¹y ®Ó phï hîp víi tõng ®èi t­îng häc sinh. G©y høng thó häc tËp cho häc sinh b»ng kü n¨ng giao tiÕp ®Ó häc sinh lÜnh héi kiÕn thøc mét c¸ch chñ ®éng vµ s¸ng t¹o. - Ph¶i t«n träng nh©n c¸ch häc sinh. MÆt kh¸c gi¸o viªn ph¶i lu«n kÕt hîp biÖn ph¸p gi¸o dôc, lu«n tranh thñ vËn ®éng c¸c gia ®×nh héi phô huynh, c¸c b¹n bÌ ®ång nghiÖp trong vµ ngoµi nhµ tr­êng, kÕt hîp víi kh¶ n¨ng s­ ph¹m s½n cã cña b¶n th©n ®Ó t×m ra ph­¬ng ph¸p tèi ­u nhÊt gióp c¸c em häc tËp tèt. Khi thùc hiÖn d¹y tËp ®äc theo ®Þnh h­íng giao tiÕp t«i thÊy dÔ d¹y vµ häc sinh rÊt høng thó häc tËp, kh«ng nhµm ch¸n cã tiÕn bé c¶ vÒ t©m lý vµ kh¶ n¨ng tiÕp thu m«n tËp ®äc. §Æc biÖt trong thêi ®¹i hiÖn nay gi¸o dôc tiÓu häc lµ rÊt quan träng v× "BËc tiÓu häc lµ bËc häc nÒn t¶ng" ph¶i ®æi míi gi¸o dôc lµ tiÒn ®Ò cho sù ph¸t triÓn x· héi mµ con ng­êi lµ nh©n tè quyÕt ®Þnh mäi th¾ng lîi. Bëi vËy n©ng cao chÊt l­îng d¹y häc trong TiÕng ViÖt nãi chung vµ ph©n m«n tËp ®äc nãi riªng trong tr­êng häc lµ rÊt quan träng v× häc tèt m«n nµy c¸c em míi cã nÒn mãng ®Ó häc tËp tèt c¸c m«n häc kh¸c. Trªn ®©y lµ mét sè viÖc lµm cña b¶n th©n trong qu¸ tr×nh nghiªn cøu t×m hiÓu ph­¬ng ph¸p d¹y tËp ®äc theo ®Þnh h­íng giao tiÕp cho häc sinh líp t«i. B­íc ®Çu ®· mang l¹i kÕt qu¶ kh¶ quan so víi yªu cÇu. Song t«i thÊy c«ng t¸c t×m hiÓu nghiªn cøu c¸c biÖn ph¸p ®Ó d¹y cho häc sinh kh«ng dõng l¹i ë m«n tËp ®äc, cÇn ph¶i t×m hiÓu thªm nhiÒu m«n häc kh¸c n÷a. Muèn ®­îc nh­ vËy t«i cÇn ph¶i häc hái nhiÒu ë ®ång nghiÖp. RÊt mong ®­îc sù gãp ý kiÕn ch©n thµnh cña ®ång nghiÖp ®Ó thùc hiÖn ch­¬ng tr×nh d¹y häc, ch­¬ng tr×nh míi ngµy cµng cã hiÖu qu¶ cao h¬n. Xin ch©n thµnh c¶m ¬n ! ng­êi viÕt T¨ng ThÞ Thu HiÒn