MỞ ĐẦU2
Chương 1 NHẬN THỨC CHUNG VỀ ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU CỦA KINH TẾ CHÍNH TRỊ MAC-LÊNIN. 1.1.Quan niệm truyền thống của các nước xã hội chủ nghĩa trước đây. 3
1.2. Quan niệm của K. Marx và F. Enghels. 6
1.3. Chức năng kinh tế chính trị8
Chương 2 TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU KINH TẾ CHÍNH TRỊ MAC-LÊNIN Ở NƯỚC TA TRONG THỜI GIAN QUA VÀ HỆ QUẢ 2.1. Nghiên cứu các quan hệ sản xuất không toàn diện.10
2.2. Nhận thức hiện thực và vận dụng sáng tạo trong quá trình đổi mới (1986-nay).13
2.2.1.Tình hình kinh tế nước ta giai đoạn 1986-nay. 13
2.2.2. Một số vấn đề cơ bản về phát triển nhận thức kinh tế học chính trị Mác-Lênin trong quá trình đổi mới14
Chương 3 PHƯƠNG HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP CHỦ YẾU THÚC ĐẨY NGHIÊN CỨU VÀ VẬN DỤNG KINH TẾ CHÍNH TRỊ MÁC-LÊNIN . 3.1. Phương hướng chung.16
3.2. Các giải pháp chủ yếu.17
KẾT LUẬN19
20 trang |
Chia sẻ: lvcdongnoi | Lượt xem: 3971 | Lượt tải: 3
Bạn đang xem nội dung tài liệu Đối tượng nghiên cứu của kinh tế chính trị Mac - Lênin, để tải tài liệu về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
cuûa chuû nghóa tö baûn. Kinh teá hoïc hieän ñaïi ôû caùc nöôùc tö baûn chuû nghóa laïi taùch chính trò ra khoûi kinh teá, bieán kinh teá hoïc chính trò thaønh khoa hoïc kinh teá thuaàn tuùy, che ñaäy quan heä saûn xuaát vaø maâu thuaãn giai caáp.
C.Maùc coi saûn xuaát vaät chaát laø cô sôû cuûa ñôøi soáng xaõ hoäi. Moät maët, baát kyø neàn saûn xuaát naøo cuõng laø söï taùc ñoäng laàn nhau giöõa ba yeáu toá cô baûn: söùc lao ñoäng, ñoái töôïng lao ñoäng vaø tö lieäu lao ñoäng, goäp laïi laø löïc löôïng saûn xuaát, bieåu hieän moái quan heä giöõa ngöôøi vôùi töï nhieân. Maët khaùc vieäc tao ra cuûa caûi vaät chaát trong moïi ñieàu kieän bao giôø cuõng laø moät quaù trình xaõ hoäi, trong ñoù ngöôøi vôùi ngöôøi khoâng coâ laäp maø coù quan heä vôùi nhau döôùi nhöõng hình thöùc nhaát ñònh, goïi laø quan heä saûn xuaát. Löïc löôïng saûn xuaát vaø quan heä saûn xuaát keát hôïp chaët cheõ vaø taùc ñoäng qua laïi vôùi nhau hôïp thaønh phöông thöùc saûn xuaát. Phöông thöùc thöùc saûn xuaát gaén boù vôùi kieán truùc thöôïng taàng chính trò vaø tö töôûng, vôùi moïi hình thöùc sinh hoaït cuûa con ngöôøi ñaëc tröng cho moãi giai ñoïan nhaát ñònh, hôïp thaønh hình thaùi kinh teá xaõ hoäi. Lòch söû loaøi ngöôøi laø lòch söû phaùt trieån vaø thay theá caùc hình thaùi kinh teá–xaõ hoäi nhö moät quaù trình lòch söû töï nhieân.
Quan ñieåm cuûa C.Maùc veà ñoái töôïng cuûa kinh teá hoïc chính trò döïa treân cô sôû quan ñieåm duy vaät lòch söû noùi treân. Trong taùc phaåm Goùp phaàn pheâ phaùn kinh teá chính trò(1895), C.Maùc chæ ra raèng, ñoái töôïng cuûa baûn nghieân cöùu naøy tröôùc heát laø neàn saûn xuaát vaät chaát, nhöng kinh teá hoïc chính trò khoâng phaûi laø kyõ thuaät hoïc, cuõng khoâng phaûi laø saûn xuaát cuûa nhöõng caù nhaân rieâng reû, taùch bieät khoûi xaõ hoäi kieåu Roâbinxôn maø laø neàn saûn xuaát coù tính chaát xaõ hoäi. Trong taùc phaåm Tö baûn, C.Maùc laïi nhaán maïnh raèng, ñoái töôïng nghieân cöùu cuûa toâi laø phöông thöùc saûn xuaát tö baûn chuû nghóa vaø nhöõng quan heä saûn xuaát vaø trao ñoåi thích öùng vôùi phöông thöùc aáy vaø muïc ñích cuoái cuøng cuûa taùc phaåm naøy laø tìm ra quy luaät vaän ñoäng kinh teá cuûa xaõ hoäi hieän ñaïi.
V.I Leânin cuõng xaùc ñònh: kinh teá hoïc chính trò “tuyeät nhieân khoâng nghieân cöùu “söï saûn xuaát” maø nghieân cöùu nhöõng quan heä xaõ hoäi giöõa ngöôøi vôùi ngöôøi trong saûn xuaát, nghieân cöùu cheá ñoä xaõ hoäi cuûa saûn xuaát” vaø pheâ phaùn quan ñieåm cho raèng. Kinh teá hoïc chính trò laø khoa hoïc veà kinh teá haøng hoùa tö baûn chuû nghóa.
Ñoái töôïng cuûa kinh teá chính trò ñöôïc hieåu theo hai nghóa : roäng vaø heïp. Theo nghóa heïp kinh teá hoïc chính trò nghieân cöùu moät phöông thöùc saûn xuaát cuï theå vaø tìm ra quy luaät vaän ñoäng kinh teá cuûa rieâng noù. Coøn theo nghóa roäng, kinh teá hoïc chính trò nghieân cöùu caùc phöông thöùc saûn xuaát,tìm ra quy luaät kinh teá chi phoái söï vaän ñoäng cuûa caùc cheá ñoä kinh teá xaõ hoäi trong lòch söû. Veà vaán ñeà naøy, Ph.AÊngghen ñaõ vieát:
“Kinh teá hoïc chính trò, theo nghóa roäng nhaát, laø khoa hoïc veà nhöõng quy luaät chi phoái söï saûn xuaát vaø söï trao ñoåi nhöõng tö lieäu sinh vaät chaát trong xaõ hoäi loaøi ngöôøi…
Nhöõng ñieàu kieän trong ñoù ngöôøi ta saûn xuaát saûn phaåm vaø trao ñoåi chuùng tuøy theo töøng nöôùc, vaø trong moãi nöôùc, laïi thay ñoåi tuøy töøng theá heä. Bôûi vaäy khoâng theå coù cuøng moät moân kinh teá chính trò duy nhaát cho taát caû moïi nöôùc vaø taát caû moïi thôøi ñaïi lòch söû…moân kinh teá chính trò, thöïc chaát laø moät moân khoa hoïc coù tính chaát lòch söû…, noù nghieân cöùu tröôùc heát laø nhöõng quy luaät ñaëc thuø cuûa töøng giai ñoaïn phaùt trieån cuûa saûn xuaát vaø trao ñoåi, vaø chæ sau khi nghieân cöùu nhö theá xong xuoâi roài noù môùi coù theå xaùc ñònh ra moät vaøi quy luaät hoaøn toaøn coù tính chaát chung, thích duïng, noùi chung, cho saûn xuaát vaø trao ñoåi”
Ñoái töôïng cuûa kinh teá hoïc chính trò laø quan heä saûn xuaát, nhöng noù phaûi naèm trong moät phöông thöùc saûn xuaát nhaát ñònh, nghóa laø quan heä saûn xuaát vaø trao ñoåi ñöôïc nghieân cöùu gaén vôùi trình ñoä vaø tính chaát cuûa löïc löôïng saûn xuaát nhaát ñònh, trong söï taùc ñoäng qua laïi vôùi löïc luôïng saûn xuaát. Kinh teá hoïc chính trò nghieân cöùu löïc luôïng saûn xuaát laø nhaèm phuïc vuï cho vieäc nghieân cöùu quan heä saûn xuaát, ñeå hieåu ñuùng hôn söï vaän ñoäng cuûa quan heä saûn xuaát, chöù khoâng nghieân cöùu noäi dung vaät chaát cuûa löïc löôïng saûn xuaát vôùi tö caùch laø quan heä giöõa ngöôøi vôùi töï nhieân. Ñoù laø nhieäm vuï cuûa caùc khoa hoïc töï nhieân vaø khoa hoïc kyõ thuaät, nhö vaät lyù hoïc, hoùa hoïc, sinh hoïc, noâng hoïc .v.v..
Kinh teá hoïc chính trò nghieân cöùu quan heä saûn xuaát, töùc laø nghieân cöùu cô sôû haï taàng xaõ hoäi, neân cuõng ñeà caäp trong moät chöøng möïc nhaát ñònh moái lieân heä giöõa quan heä saûn xuaát vôùi kieán truùc thöôïng taàng, nhaát laø nhöõng quan heä chính trò, phaùp lyù coù vai troø taùc ñoäng quan troïng trôû laïi ñoái vôùi quan heä saûn xuaát, ñoái vôùi söï phaùt trieån kinh teá, bieåu hieän roõ nhaát ôû chöùc nhaêng kinh teá cuûa nhaø nöôùc trong xaõ hoäi hieän ñaïi.
Trong thö göûi Coânraùt Smit (Conrat Schmidth) ñeà ngaøy 27 thaùng 10 naêm 1890, Ph.AÊngghen vieát :”taùc ñoäng ngöôïc laïi cuûa quyeàn löïc nhaø nöôùc ñoái vôùi söï phaùt trieån kinh teá coù theå coù ba loaïi. Noù coù theå taùc ñoäng cuøng höôùng, khi aáy söï phaùt trieån dieãn ra nhanh hôn; noù coù theå taùc ñoäng ngöôïc laïi söï phaùt trieån kinh teá –khi aáy thì hieän nay ôû moãi daân toäc lôùn, noù seõ tan vôõ sau moät khoûang thôøi gian nhaát ñònh, hoaëc laø noù coù theå caûn trôû söï phaùt trieån kinh teá ôû nhöõng höôùng naøo ñoù vaø seõ thuùc ñaåy söï phaùt trieån ôû nhöõng höôùng khaùc. Tröôøng hôïp naøy roát cuoäc daãn ñeán moät trong hai tröôøng hôïp thöù hai vaø thöù ba, quyeàn löïc chính trò coù theå gaây taùc haïi lôùn cho söï phaùt trieån kinh teá vaø coù theå gaây ra söï laõng phí to lôùn veà söùc löïc vaø vaät chaát”
Nhö vaäy ñoái töôïng nghieân cöùu cuûa kinh teá hoïc chính trò laø quan heä saûn xuaát trong moái lieân heä chaët cheõ vaø taùc ñoäng qua laïi vôùi löïc löôïng saûn xuaát vaø kieán truùc thöôïng taàng.
Kinh teá hoïc chính trò nghieân cöùu quan heä saûn xuaát nhöng khoâng nghieân cöùu nhöõng bieåu hieän beà ngoaøi cuûa caùc hieän töôïng kinh teá maø ñi saâu vaïch roõ baûn chaát cuûa caùc hieän töôïng vaø quaù trình kinh teá, ñeå ruùt ra quy luaät chi phoái saûn xuaát, phaân phoái , trao ñoåi, tieâu duøng, töùc laø ruùt ra caùc quy luaät kinh teá cuûa söï vaän ñoäng cuûa xaõ hoäi. Caùc hieän töôïng kinh teá trong ñôøi soáng xaõ hoäi raát phöùc taïp, nhìn beà ngoaøi döôøng nhö laø hoãn loïan, ngaãu nhieân. Nhöng thöïc ra chuùng ñeàu bò chi phoái bôûi nhöõng löïc löôïng khaùch quan, ñoù laø caùc quy luaät kinh teá. Quy luaät kinh teá phaûn aùnh nhöõng moái lieân heä baûn chaát, phuï thuoäc nhaân quaû, taát yeáu, vöõng chaéc voán coù cuûa caùc hieän töôïng kinh teá vaø caùc quaù trình kinh teá.
Quy luaät kinh teá coù nhöõng ñaëc ñieåm döôùi ñaây:
Thöù nhaát, quy luaät kinh teá laø khaùch quan, chuùng naûy sinh trong ñieàu kieän kinh teá nhaát ñònh vaø toàn taïi ngoaøi yù chí cuûa con ngöôøi .Con ngöôøi khoâng theå saùng taïo hay thuû tieâu quy luaät kinh teá, nhöng coù theå phaùt hieän, nhaän thöùc vaø vaän duïng caùc quy luïaât kinh teá ñeå phuïc vuï lôïi ích cuûa mình. C.Maùc vieát:”Moät xaõ hoäi, ngay caû khi ñaõ phaùt trieån ñöôïc quy luaät töï nhieân cuûa söï vaän ñoäng quy luaät cuûa noù,…cuõng khoâng theå naøo nhaûy qua caùc giai ñoïan phaùt trieån töï nhieân hay duøng saéc leänh ñeå xoùa boû nhöõng giai ñoïan ñoù. Nhöng noù coù theå ruùt ngaén vaø laøm dòu bôùt ñöôïc nhöõng côn ñau ñeû”
Thöù hai, quy luaät kinh teá laø quy luïaât xaõ hoäi, nghóa laø söï taùc ñoäng cuûa quy luaät phaûi thoâng qua caùc hoaït ñoäng cuûa con ngöôøi trong xaõ hoäi vôùi nhöõng lôïi ích, ñoäng cô hoaït ñoäng khaùc nhau. Quy luaät kinh teá toàn taïi ñoäc laäp vôùi yù thöùc cuûa con ngöôøi nhöng khoâng theå taùch rôøi hoaït ñoäng cuûa con ngöôøi. Moïi hoaït ñoäng cuûa con ngöôøi neáu traùi vôùi quy luaät kinh teá khaùch quan seõ phaûi chòu nhöõng toån thaát naëng neà.
Thöù ba, haàu heát caùc quy luaät kinh teá ñeàu coù tính lòch söû, töùc laø khoâng toàn taïi bónh cöõu nhö quy luaät töï nhieân. Coù theå phaân chia caùc quy luaät kinh teá thaønh hai loaïi:
Moät laø, nhöõng quy luaät kinh teá ñaëc thuø, chæ toàn taïi vaø hoaït ñoäng trong moät phöông thöùc saûn xuaát nhaát ñònh
Hai laø, nhöõng quy luaät kinh teá chung,toàn taïi trong nhieàu phöông thöùc saûn xuaát, nhö quy luaät giaù trò
Caàn phaân bieät quy luïaât kinh teá vôùi chính saùch kinh teá. Quy luaät kinh teá toàn taïi khaùch quan. Coøn chính saùch kinh teá laø do chuû quan cuûa con ngöôøi ñònh ra treân cô sôû vaän duïng caùc quy luaät kinh teá, vaø coù theå phuø hôïp hay khoâng phuø hôïp vôùi quy luaät kinh teá. Cho neân, khoâng theå haønh ñoänt muø quaùng hoaëc chuû quan duy yù chí maø phaûi nghieân cöùu noäi dung, yeâu caàu vaø taùc ñoäng cuûa caùc quy luaät kinh teá ñeå ñeà ra ñöôøng loái vaø nhöõng chính saùch ñuùng ñaén nhaèm ñaït ñöôïc hieäu quaû cao.
Trong yeâu caàu ñoåi môùi nhaän thöùc veà ñoái töôïng cuûa kinh teá chính trò, coù maáy vaán ñeà ñang ñöôïc noåi leân vaø caàn löu yù:
Moät laø: ñeå cho nhöõng keát luaän veà quan heä saûn xuaát khoâng trôû neân tröøu töôïng vaø troáng roãng,caàn phaûi quan taâm nhieàu hôn ñeán maët löïc löôïng saûn xuaát.
Hai laø: ñeå phuïc vuï cho yeâu caàu keát hôïp tieán boä kinh teá vôùi tieán boä xaõ hoäi vaø yeâu caàu ñeà cao khaäu hieäu nhaân ñaïo hoùa saûn xuaát, laø nhöõng vaán ñeà thôøi söï noùng hoåi hieän nay, cuõng caàn phaûi quan taâm thích ñaùng ñeán khía caïnh kieán truùc thöôïng taàngñang phuïc vuï tröïc tieáp cho caùc quan heä kinh teá.
Ba laø: tuy kinh teá chính trò khoâng theå chæ nghieân cöùu veà toå chöùc kinh teá nhöng cuõng khoâng theå chæ döøng laïi ôû caùi goác hay khung caûnh cuûa”naêng suaát-chaát löôïng –hieäu quaû”.Do ñoù ñeå naâng cao yù nghóa thieát thöïc vaø taùc duïng caûi taïo cho moân khoa hoïc, no phaûi ñöa caû vaán ñeà caên baûn veà toå chöùc kinh teá vaøo trong ñoái töôïng nghieân cöùu cuûa noù.
Muïc ñích
Töø nhöõng hieän töôïng vaø hình thöùc kinh teá thu nhaân ñöôïc, quaù trình ngheân cöùu cuûa kinh teá chính trò phaûi ñaït ñeán muïc ñích laø: vaïch ra ñöôïc nhöõng baûn chaát vaø noäi dung saâu xa cuûa caùc quaù trình kinh teá,cuûa caùc quan heä saûn xuaát .Baûn chaát noäi dung cuûa quaù trìng kinh teá vaø quan heä saûn xuaát laø nhöõng phaïm truø kinh teá vaø quy luaät kinh teá
Phaïm truø kinh teá laø toång hoøa nhöõng moái quan heä baûn chaát vaø nhöõng yeáu toá caáu thaønh noäi dung cuûa moät loaït hieän töôïng kinh teá ñang toàn taïi thaønh moät hình thöùc kinh teá cuï theå nhaát ñònh. Noù laø baûn chaát töøng maët , töøng naác cho töøng caùc quaù trình vaø hieän töôïng kinh teá. Coøn quy luaät kinh teá laø nhöõng quan heä ñieån hình giöõa caùc phaïm truø kinh teá ñang gaén keát vôùi nhau trong phaïm vi nhaát ñònh, noùi leân baûn chaát cuûa caùc quaù trình vaän ñoäng kinh teá.
Qui luaät kinh teá luoân mang theo ba loaïi ñaëc ñieåm. Tröôùc heát, noù phaûi mang hai ñaëc ñieåm phoå bieán nhaát cuûa moïi quy luaät töï nhieân vaø xaõ hoäi :
Noù toàn taïi nhö nhöõng khuynh höôùngthoáng trò trong caùc quaù trình vaän ñoäng kinh teá
Noù luoân lu6n hoaït ñoäng moät caùch khaùch quan(khoâng phuï thuoäc vaøo yù muoán chuû quan-yù chí cuûa con ngöôøi
Noù coøn mang tính chaát ñaëc thuø cuûa taát caû caùc quy luaät xaõ hoäi, laø phaûi hoaït ñoäng thoâng qua söï hoaït ñoäng cuûa con ngöôøi.hôn nöõa, noù coøn hoaït ñoäng gaén lieàn vôùi moät ñaëc ñieåm rieâng cuûa noù,laø phaûi luoân luoân vaän ñoäng qua söï vaän ñoäng cuûa nhöõng hình thöùc kinh teá nhaát ñònh.Chính hai ñaëc ñieåm sau naøy ñaõ laøm caùc qui laäut kinh teá thöôøng coù söï vaän ñoäng vaø bieåu hieän heát söùc phöùc taïp.
Quan nieäm cuûa K. Marx vaø F. Enghels:
Theå hieän trong “ Choáng Ñuy-rinh” cuûa F. Enghels vaø trong “Tö baûn” (Lôøi töïa vieát cho laàn xuaát baû thöù ba) cuûa K. Marx
Ph.AÊng-ghen ñaõ vieát, moân kinh teá chính trò laø “khoa hoïc nghieân cöùu nhöõng ñieàu kieän vaø nhöõng hình thöùc maø trong ñoù caùc xaõ hoäi loaøi ngöôøi ñaõ saûn xuaát vaø trao ñoåi vaø trong ñoù nhöõng saûn phaåm döïa theo ñoù, maø ñöôïc phaân phoái”
Töø vieäc phaân tích ñònh nghóa treân ta ruùt ra keát luaän:ñoái töôïng cuûa kinh teá chính trò khoâng phaûi laø baûn thaân cuûa quaù trình taùi saûn xuaát (ñoù laø ñoái töông nghieân cöùu cuûa caùc boä moân coâng ngheä hoïc) maø laø quan heä xaõ hoäi cuûa con ngöôøi trong quaù trình saûn xuaát, phaân phoái, trao ñoåi vaø tieâu duøng. Quan heä trong quaù trình saûn xuaát quy ñònh tröôùc moät caùch khaùch quan phöông thöùc keát hôïp söùc lao ñoäng vôùi ñieàu kieän vaät chaát cuûa saûn xuaát, söï phaân phoái tieáp theo ñoù cuûa caûi vaät chaát do xaõ hoäi taïo ra vaø söï trao ñoåi .
Xaõ hoäi naøo cuõng coù moät heä thoáng quan heä saûn xuaát nhaát ñònh, hay laø moät cô sôû kinh teá, moät cheá ñoä kinh teá cuûa xaõ hoäi maø cô sôû cuûa xaõ hoäi ñoù laø quan heä sôû höõu.Löïc löôïng saûn xuaát khoâng phaûi laø ñoái töôïng nghieân cöùu tröïc tieáp cuûa kinh teá chính trò.Nhöng kinh teá chính trò nghieân cöùu quan heä saûn xuaát trong moái lieân heä qua laïi vôùi löïc löôïng saûn xuaát.
Trong xaõ hoäi coù giai caáp, quan heä kinh teá cuûa con ngöôøi mang hình thöùc quan heä giai caáp.Cho neân khi nghieân cöùu quan heä saûn xuaát, kinh teá chính trò cuõng xem xeùt caû hình thöùc cuûa quan heä giai caáp nhö : nhaø nöôùc, töùc laø kieán truùc thöôïng taàng chính trò ôû beân treân cô sôû kinh teá, trong moái lieân heä qua laïi vôùi quan heä saûn xuaát.Khi vieát veà kinh teá chính trò veà nghóa roäng vaø nghóa heïp cuûa töø naøy, Ph.AÊnghen muoán bao haøm caû kinh teá chính trò cuûa chuû nghóa tö baûn (vôùi nghóa heïp) vaø kinh teá chính trò vôùi tö caùch laø moät moân khoa hoïc veà quan heä saûn xuaát trong moïi hình thaùi kinh teá-xaõ hoäi, keå caû hình thaùi coäng saûn chuû nghóa.
Nhöõng nhaø kinh teá hoïc tö baûn khoâng nghieân cöùu lónh vöïc saûn xuaát. Hoï coi thöôøng moái lieân keát giöõa saûn xuaát, phaân phoái, trao ñoåi vaø tieâu duøng. Hoï coi ñoái töôïng cuûa kinh teá chính trò laø phaân phoái hay trao ñoåi, töùc laø löu thoâng haøng hoùa. C-Maùc ñaõ phaân tích coù pheâ phaùn nhöõng quan ñieåm töông töï.Cô sôû cuûa söï phaân tích noùi treân laø luaän ñieåm veà vai troø quyeát ñònh cuûa saûn xuaát ñoái vôùi phaân phoái, trao ñoåi vaø tieâu duøng.
Vôùi yù ñoà ñoåi môùi phöông phaùp taùn döông cuûa chuû nghóa tö baûn, nhieàu nhaø kinh teá hoïc tö saûn hieän ñaïi cuõng vieát veà saûn xuaát nhöng chæ ñeà caäp ñeán maët kyõ thuaät cuûa noù maø vaãn boû qua tính chaát cuûa quan heä saûn xuaát.töø ñoù ñaõ xuaát hieän caùc thuyeát”neàn kinh teá hoãn hôïp”. Nhöõng thuyeát naøy ñeàu nhaèm muïc tieâu chung laø che giaáu xu höôøng phaùt trieån cô baûn cuûa kòch söû,che giaáu tính taát yeáu caùch maïng thay theá chuû nghóa tö baûn baèng chuû nghóa xaõ hoäi.
Taát caû caùc quy luaät kinh teá ñaõ vaø ñang hoaït doäng trong caùc neàn saûn xuaát xaõ hoäi ñöôïc phaân chia thaønh ba loaïi.
Loaïi thöù nhaát laø nhöõng quy luaät kinh teá phoå bieán, hoaït ñoäng vaø phaùt huy taùc duïng trong taát caû caùc phöông tieän saûn xuaát thuoäc moïi xaõ hoäi khaùc nhau(quy luaät quan heä saûn xuaát phaûi phuø hôïp vôùi löïc löôïng saûn xuaát,quy luaät nhu caàu xaõ hoäi ngaøy caøng taêng leân,quy luaät taêng naêng saáut lao ñoäng,quy luaät tieát kieäm thôøi gian lao ñoäng,quy luaät phaân boå lao ñoäng xaõ hoäi theo yeâu caàu saûn xuaát…)
Loaïi thöùc hai laø nhöõng quy luaät kinh teá ñaëc thuø, hoaït ñoäng trong moät soá phöông thöùc saûn xuaát nhaát ñònh (quy luaät gía trò, qui luaät tích luõy cuûa taùi saûn xuaát môû roäng,quy luaät phaân phoái ñaàu vaøo hôïp lyù cuûa neàn saûn xuaát ñöôïc xaõ hoäi hoùa, qui luaät taêng lôïi nhuaän theo quy moâ trong caùc neàn saûn xuaát theo chieàu saâu coù chöùa ít voán…)
Loaïi thöù ba laø nhöõng quy luaät kinh teá rieâng coù, chæ hoaït ñoäng trong moät phöông thöùc saûn xuaát (seõ ñöôïc nghieân cöùu trong caùc phöông thöùc saûn xuaát cuï theå).
1.3. Chöùc naêng kinh teá chính trò
Kinh teá hoïc chính trò Maùc-leânin laø moät trong ba boä phaän hôïp thaønh cuûa chuû nghóa MaùcLeânin, coù quan heä maät thieát vôùi hai boä phaän kia laø trieát hoïc vaø chuû nghóa xaõ hoäi khoa hoïc. Kinh teá hoïc chính trò Maùc-leânin laø bieåu hieän maãu möïc cuûa söï vaän ñuïng quan ñieåm duy vaät veà lòch söû vaøo söï phaân tích kinh teá. Kinh teá hoïc chính trò maùc-leânin thöïc hieän boán chöùc naêng sau ñaây:
a) Chöùc naêng nhaän thöùc
Nhaän thöùc laø chöùc naêng chung cuûa moïi khoa hoïc, laø lyù xuaát hieän cuûa caùc khoa hoïc trong ñoù coù kinh teá chính trò. Moät moân khao hoïc naøo ñoù coøn caàn thieát laø vì coøn coù nhöõng vaán ñeà caàn phaûi nhaän thöùc, khaùm phaù. Chöùc naêng nhaän thöùc cuûa kinh teá chính trò bieåu hieän ôû choã noù caàn phaùt hieän baûn chaát cuûa hieän töôïng , quaù trình kinh teá cuûa ñôøi soáng xaõ hoäi, tìm ra caùc quy luaät chi phoái söï vaän ñoäng cuûa chuùng , giuùp con ngöôøi vaän duïng caùc quy luaät kinh teá moät caùch coù yù thöùc vaøo hoïat ñoäng kinh teá nhaèm ñaït hieäu quaû kinh teá xaõ hoäi cao.
b) Chöùc naêng thöïc tieãn
Cuõng gioáng nhieàu moân khoa hoïc khaùc, chöùc naêng nhaän thöùc kinh teá chính trò khoâng coù muïc ñích töï thaân, khoâng phaûi nhaän thöùc ñeå nhaän thöùc , maø nhaän thöùc ñeå phuïc vuï cho hoïat ñoäng thöïc tieãn coù hieäu quaû. Ñoù laø chöùc naêng thöïc tieãn cuûa kinh teá chính trò.
Chöùc naêng thöïc tieãn vaø chöùc naêng nhaän thöùc cuûa kinh teá chính trò coù quan heä chaët cheõ vôùi nhau. Töø vieäc nghieân cöùu caùc hieän töôïng vaø caùc quaù trình kinh teá cuûa ñôøi soáng xaõ hoäi, phaùt hieän ra baûn chaát cuûa chuùng, caùc quy luaät chi phoái chuùng vaø cô cheá hoïat ñoäng cuûa caùc quy luaät ñoù, kinh teá chính trò cung caáp nhöõng luaän cöù khoa hoïc ñeå hoïach ñònh ñöôøng loái, chính saùch vaø ñöôøng loái kinh teá. Ñöôøng loái, chính saùch vaø caùc bieän phaùp kinh teá döïa treân nhöõng luaän cöù khoa hoïc ñuùng ñaén ñaõ nhaän thöùc ñöôïc seõ ñi vaø cuoäc soáng laøm cho hoïat ñoäng kinh teá coù hieäu quaû cao hôn. Cuoäc soáng chính laø nôi kieåm nghieäm tính ñuùng ñaén cuûa caùc chính saùch , bieän phaùp kinh teá vaø xa hôn nöõa laø kieäm nghieäm chính nhöõng keát luaän maø kinh teá hoïc chính trò ñaõ cung caáp tröôùc ñoù. Thöïc tieãn vöøa laø nôi xuaát phaùt vöøa laø nôi kieäm nghieäm tính ñuùng ñaén cuûa lyù luaän kinh teá. Caên cöù ñeå ñaùnh giaù tính ñuùng ñaén cuûa lyù luaän kinh teá laø ôû söï phaùt trieån cuûa neàn saûn xuaát xaõ hoäi, tính hieäu quaû cuûa hoïat ñoäng kinh teá.
c) Chöùc naêng phöông phaùp luaän
kinh teá chính trò laø neàn taûng lyù luaän cho moät toå hôïp caùc khoa hoïc kinh teá. Nhöõng keá luaän cuûa kinh teá chính trò vieåu hieän ôû caùc phaïm truø vaø quy luaät kinh teá coù tính chaát chung laø cô sôû lyù luïaân cuûa caùc moân kinh teá chuyeân ngaønh (nhö kinh teá coäng nghieäp, noâng nghieäp, xaây duïng,giao thoâng…) vaø caùc moân kinh teá chöùc naêng (kinh teá lao ñoäng, keá hoïach taøi chính, tín duïng, thoáng keâ…) Ngoøai ra kinh teá chính trò cuõng laø cô sôû lyù luaän cho moät soá moân khoa hoïc khaùc (nhö ñaïi lyù kinh teá, daân soá hoïc, lòch söû hoïc quoác daân, lyù thuyeát veà quaûn lyù..)
d) Chöùc naêng tö töôûng
Laø moät moân khoa hoïc xaõ hoäi, kinh teá chính trò coù chöùc naêng tö töôûng .Trong caùc xaõ hoäi co giai caáp , chöùc naêng tö töôûng cuûa kinh teá chính trò theå hieän ôû choå caùc quan ñieåm lyù luaän cuûa noù xuaát phaùt töø lôïi ích cuûa nhöõng giai caáp hoaëc taàng lôùp xaõ hoäi nhaät ñònh . Caùc lyù luaän kinh teá chính trò cuûa giai caáp tö saûn ñeàu phuïc vuï cho vieäc cuûng coá söï thoáng trò cuûa giai caáp tö saûn bieän hoä cho söï boùc loät cuûa giai caáp tö saûn.
Kinh teá chính trò Maùc-Leânin laø cô sôû khoa hoïc cho söï hình thaønh theá giôùi quan, nhaân sinh quan vaø nieàm tin saâu saéc vaøo cuoäc ñaáu tranh cuûa giai caáp coâng nhaân vaø nhaân daân lao ñoäng haèm xoùa boû aùp böùc boùc loät giai caáp vaø daân toäc, xaây duïng thaønh coâng xaõ hoäi môùi xaõ hoäi chuû nghóa.
Chöông 2
TÌNH HÌNH NGHIEÂN CÖÙU KINH TEÁ CHÍNH TRÒ MAC-LEÂNIN ÔÛ NÖÔÙC TA TRONG THÔØI GIAN QUA VAØ HEÄ QUAÛ
2.1. Nghieân cöùu caùc quan heä saûn xuaát khoâng toaøn dieän.
Coù theå noùi raèng, chuû tröông môû roäng nhanh choùng quan heä saûn xuaát môùi ñeå môû ñöôøng cho löïc löôïng saûn xuaát phaùt trieån trong ñoäng kinh teá-xaõ hoäi giai ñoaïn 1976-1985 laø heä quaû tröïc tieáp cuûa vieäc chæ quan taâm moät chieàu ñeán quan heä saûn xuaát trong quaù trình xaây döïng CNXH, gaén lieàn vôùi nhaän thöùc vaø xöû lyù ñoái töôïng nghieân cöùu cuûa Kinh teá chính trò Mac-Leânin trong thöïc tieãn.
Giai ñoïan 1976-1985
Coâng cuoäc caûi taïo xaõ hoäi chuû nghóa trong caû nöôùc thôøi kyø 1975-1985
Sau naêm 1965 ,vôùi thaéng lôïi cuûa cuoäc khaùng chieán choáng Myõ cöùu nöôùc, ñaát nöôùc ta böôùc vaøo thôøi kyø môùi- thôøi kyø ñaát nöôùc ñoäc laäp thoáng nhaát cuøng tieán leân chuû nghóa xaõ hoäi. Ñaëc ñieåm cô baûn cuûa giai ñoïan naøy ñaõ ñöôïc nghò quyeát ñaïi hoäi IV cuûa Ñaûng ghi roõ :”nöôùc ta ñang ôû trong quaù trình töø moät xaõ hoäi maø neàn kinh teá coøn phoå bieán laø saûn xuaát nhoû tieán thaèng leân chuû nghóa xaõ hoäi, boû qua giai ñoaïn phaùt trieån tö baûn chuû nghóa”. Maët khaùc caû nöôùc ñi leân chuû nghóa xaõ hoäi trong ñieàu kieän cô caáu kinh teá, cô caáu xaõ hoäi giai caáp cuûa hai mieàn coøn nhieàu cheânh leäch vaø caùch bieät. Do ñoù sau khi ñaát nöôùc thoáng nhaát, Ñaûng ta chuû tröông” tieáp tuïc cuûng coá vaø hoaøn thieän quan heä saûn xuaát môùi, xaây döïng vaø caûi tieán cheá ñoä quaûn lyù vaø cheá ñoä phaân phoái”. Thöïc hieän chuû tröông treân, trong lónh vöïc quan heä saûn xuaát chuùng ta ñaõ tieán haønh maïnh meõ coâng cuoäc caûi taïo xaõ hoäi chuû nghóa ôû mieàn Nam, tieáp tuïc cuoäc caùch maïng veà quan heä saûn xuaát trong kinh teá quoác doanh vaø kinh teá taäp theå, laøm cho quan heä saûn xuaát xaõ hoäi chuû nghóa chieám vò trí thoáng trò, thuùc ñaåy löïc löôïng saûn xuaát phaùt trieån nhanh hôn.
Thaéng lôïi quan troïng cuûa söï nghieäp caûi taïo laø ñaõ xoùa boû cô baûn caùc phöông thöùc boùc loät trong noâng thoân, noâng daân ñaõ coù ruoäng caøy vaø töøng böôùc tham gia laøm aên taäp theå. Tuy nhieân quaù trình caûi taïo xaõ hoäi chuû nghóa ñoái vôùi noâng nghieäp mieàn Nam ñaõ boäc loä nhöõng thieáu soù: chuû quan noùng voäi trong caûi taïo, goø eùp noâng daân vaøo hôïp taùc xaõ, taäp ñoaøn hoùa trieät ñeå tö lieäu saûn xuaát. Taùc ñoäng tieâu cöïc cuûa coâng taùc caûi taïo ñaõ boäc loä ra sôùm.
Thôøi kyø hoøa bình thoáng nhaát ñaát nöôùc, thôøi kyø böôùc daàu xaây döïbg Thuû ñoâ XHCN
Keá hoaïch 5 naêm 1976-1980: ñaát nöùôùc thoáng nhaát, keá hoaïch hoùa neàn kinh teá quoác daân ñaõ môû roäng ra phaïm vi caû nöôùc. Nhieäm vuï chuû yeáu laø khoâi phuïc, caûi taïp vaø phaùt trieån kinh teá thuû ñoâ. Taêng tieàm löïc xaây döïng cô sôû vaät chaát, giaûi quyeát vaán ñeà ñôøi soáng, chuaån bò tieàn ñeà cho keá hoaïch 5 naêm sau
Giai ñoaïn 1976-1980
Keá hoaïch 5 naêm 1976-1980 höôùng vaøo vieäc giaûi quyeát nhöõng haäu quaû naëng neà cuûa caùc cuoäc chieán tranh, thöïc hieän thoáng nhaát kinh teá trong phaïm vi caû nöôùc vaø töøng böôùc thöïc hieän coâng nghieäp hoùa xaõ hoäi chuû nghóa, theo moâ hình kinh teá hoaïch hoùa, taäp trung, quan lieâu bao caáp tröôùc ñaây ñaõ tieán haønh ôû mieàn Baéc, ñoù laø neàn kinh teá ñöôïc ñieàu tieát töø 1 trung taâm theo keá hoaïch thoáng nhaát caû nöôùc, moät neàn kinh teá coù söï thoáng trò gaàn nhö tuyeät ñoái cuûa kinh teá quoác doanh vaø kinh teá taäp theå , neàn kinh teá phaùt trieån theo moâ hình höôùng noäi coù tính chaát töï caáp, töï cung. Giai ñoïan naøy öu tieân phaùt trieån coâng nghieäp naëng, treân cô sôû phaùt trieån coâng nghieäp nheï vaø noäng nghieäp. Thöïc teá thôøi kyø naøy ñaõ boû qua giai ñoaïn khoâi phuïc kinh teá, tieán haønh ngay vieäc phaùt trieån kinh teá vôùi quy moâ lôùn, toác ñoä nhanh
ÔÛ mieàn Baéc: hôïp taùc xaõ phoå bieán trong noâng nghieäp 1976-1980, hôïp taùc xaõ phoå bieán caøng nhanh
ÔÛ mieàn Baéc, vaøo nhöõng naêm 1979-1980 quy moâ hôïp taùc xaõ baäc cao ngaøy caøng taêng. Song quy moâ hôïp taùc xaõ caøng lôùn thì hieäu quaû laïi caøng thaáp. Thôøi kyø naøy saûn löôïng noâng nghieäp caû nöôùc noùi chung vaø mieàn Baéc noùi rieân ñeàu giaûm suùt, maëc duø möùc ñaàu tö ngaøy caøng taêng. Moâ hình hôïp taùc xaõ baäc cao ñaõ boäc loä haïn cheá… noâng daân thôø ô vôùi ruoäng ñoàng. Xaõ hoäi noâng thoân ñoøi hoûi phaûi töø boû moâ hình cuõ ñeå toå chöùc moät moâ hình môùi thích hôïp. Trong luùc ñoù maàm moáng cuûa moät moâ hình môùi cuõng naûy sinh trong nhieàu vuøng noâng thoân ñoù laø hình thöùc khoùan hoä trong caùc hôïp taùc xaõ.
Trong coâng nghieäp, ôû mieàn Baéc, do chuù troïng ñaàu tö vaøo coâng nghieäp nheï vaø coâng nghieäp haøng tieâu duøng, khoâng taäp trung phaùt trieån coâng nghieäp nheï vaø coâng nghieäp haøng tieâu duøng, daãn ñeá tình traïng maát caân ñoái trong saûn xuaát.
ÔÛ mieàn nam: sau 1975 phong traøo taäp theå hoùa vôùi toác ñoä nhanh theo hai hình thöùc: taäp ñoaøn saûn xuaát vaø hôïp taùc xaõ. Ngoaøi ra coøn caùc loaïi hình kinh teá : Kinh teá quoác doanh, kinh teá hôïp taùc xaõ, kinh teá hoä gia ñình, saûn xuaát haøng hoùa nhoû, kinh teá tieåu noâng töï cung, töï tuùc.
Nhöõng thay ñoåi:
Saûn löôïng thoùc giaûm daãn ñeán vieäc nhaäp khaåu löông thöïc lôùn laøm cho noâng nghieäp rôi vaøo tình traïng khuûng hoaûng nghieâm troïng. Naêm 1978 mieàm nam caûi taïo coâng thöông nghieäp , nhaø nöôùc thöïc hieän ñoäc quyeàn ngoïai thöông trong phaïm vi caû nöôùc, ñaûm baûo söï quaûn lyù thoáng nhaát ñoái vôùi moïi hoïat ñoäng ngoïai thöông. Thöông nghieäp quoác doanh laø noøng coát treân thò tröôøng vaø naém ñoäc quyeàn nhieäm vuï xuaát khaåu, nhaäp khaåu. Naêm 1977 nhaø nöôùc ban haønh quy cheá ñaàu tö nöôùc ngoaøi taïi Vieät Nam, nhaèm khai thaùc thieàm naêng kinh teá nöôùc ta. Tieán haønh thoáng nhaát vaø phaùt trieån caùc lónh vöïc taøi chính, ngaân haøng, tieàn teä, giaù caû
Mieàn Nam giaûi phoùng ngaân haøng nhaø nöôùc, quaûn lyù heä thoáng ngaân haøng cuûa cheá ñoä cuõ, thanh lyù ngaân haøng tö nhaân vaø ngoaïi quoác. Quan heä roäng raõi vôùi ngaân haøng theá giôùi, Chaâu AÙ v.v
Töø ñaây tieàn teä trong caû nöôùc ñaõ ñöôïc thoáng nhaát taïo ñieàu kieän cho coâng cuoäc xaây döïng vaø phaùt trieån kinh teá treân caû nöôùc.
Chính saùch giaù ôû mieàn Nam baèng vôùi mieàn Baéc, xaây döïng chính saùch giaù cho caùc loaïi: giaù baùn buoân, giaù cho haøng tieâu duøng, giaù baùn leû, giaù thò tröôøng.
Thöïc chaát trong giai ñoaïn 1976-1980 neàn kinh teá nöôùc ta môùi thöïc söï thoáng nhaát, cheá ñoä sôû höõu tö lieäu saûn xuaát xaõ hoäi chuû nghóa môùi thoáng trò vôùi quy moâ caû nöôùc vaø cuøng vôùi noù neàn kinh teá xaõ hoäi chuû nghóa theo moâ hình keá hoaïch hoùa taäp trung quan lieâu bao caáp cuõng ñöôïc xaùc laäp. Caû nöôùc böôùc vaøo coâng cuoäc xaây döïng xaõ hoäi chuû nghóa,
Keá hoaïch 5 naêm 1981-1985: Ñaïi hoäi Ñaûng toaøn quoác laàn thöù V ñaõ xaùc ñònh giai ñaïon naøy phaûi môû ra böôùc ñi ban ñaàu cuûa quaù trình coäng nghieäp hoùa XHCN cuûa nöôùc ta
Ñöùng tröôùc gay gaét cuûa cuoäc soáng. Ñaûng ta böôùc ñaàu ñaõ coù söï ñoåi môùi veà tö duy kinh teá, töøng böôùc ñieàu chænh nhöõng böôùc ñi thích hôïp trong coâng nghieäp, noâng nghieäp nhaèm thaùo gôõ nhöõng khoù khaên ñaët ra.
Tröôùc heát, böôùc ñoät phaù cho tö duy kinh teá môùi laø Nghò quyeát Hoäi nghò laàn thöù 6 cuûa Ban chaáp haønh Trung öông Ñaûng khoùa IV 9-1979. Nghò quyeát ñaõ ñaùnh giaù thöïc traïng khuûng hoûang ôû nöôùc ta vaø neâu ra moät soá giaûi phaùp caáp baùch trong quaûn lyù neàn kinh teá, trong ñoù ñaõ thöøa nhaän kinh teá nhieàu thaønh phaàn, bao goàm kinh teá quoác doanh, coâng tö hôïp doanh, hôïp theå vaø caù theå. Nghò quyeát cuõng thöøa nhaän lôïi ích kinh teá vaø khuyeán khích vaät chaát laø nhöõng ñoäng löïc quan troïng trong caûi tieán quaûn lyù kinh teá, môû roäng quyeàn töï chuû cho doanh nghieäp, ñòa phöông vaø ngaønh.
Thaùng 1 naêm 1981.Ban bí thö ñöa ra Chæ thò 100-CT/TW caûi tieán coâng taùc khoaùn, môû roäng” khoaùn saûn phaåm ñeám nhoùm lao ñoäng vaø ngöôøi lao ñoäng” trong hôïp taùc xaõ noâng nghieäp. Tieáp theo laø chính saùch vaø bieän phaùp oån ñònh nghóa vuï baùn löông thöïc cho Nhaø nöôùc trong 5 naêm; söûa ñoåi bieåu thueá noâng nghieäp; ñieàu chænh giaù thu mua noâng saûn, khuyeán khích hôïp taùc xaõ, taäp ñoaøn saûn xuaát taän duïng ñaát chöa khai thaùc vaøo saûn xuaát noâng nghieäp. Ñaëc bieät Ñaïi hoäi V cuûa Ñaûng ñaõ xaùc ñònh:”taäp trung söùc phaùt trieån maïnh noâng nghieäp, coi noâng nghieäp laø maët traän haøng ñaàu, ñöa noâng nghieäp moät böôùc leân saûn xuaát lôùn xaõ hoäi chuû nghóa”. Nhöõng chính saùch treân ñaõ taïo neân moät böôùc ñoät phaù maïnh meõ, moät cuoäc caùch maïng lôùn trong noâng nghieäp.
Trong lónh vöïc coâng nghieäp, quyeát ñònh 25-CP cuûa Chính Phuû taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho xí nghieäp duy trì vaø phaùt trieån saûn xuaát, taän duïng toát hôn naêng löïc, thieát bò, maùy moùc vaø lao ñoäng hieän coù ñeå naâng cao saûn löôïng noâng nghieäp. Nghò quyeát 306 cuûa Boä Chính trò veà trao quyeàn töï chuû taøi chính vaø töï chuû trong trong saûn xuaát kinh doanh cho caùc xí nghieäp quoác doanh, nhaèm töøng böôùc phaùt huy tính naêng ñoäng saùng taïo vaø naâng cao traùch nhieäm cuûa caùn boä quaûn lyù cuõng nhö taäp theå lao ñoäng cuûa caùc xí nghieäp. Trong lónh vöïc phaân phoái löu thoâng coù Nghò quyeát 26 cuûa boä Chính trò vaø Chæ Thò 109 cuûa Ban Bí thö Trung öông veà caûi tieán phaân phoái löu thoâng. Nghò quyeát trung öông 8 (khoùaV) thaùng 6-1985 veà ñieàu chænh maët baèng giaù cho phuø hôïp hôn vôùi giaù trò vaø söùc mua cuûa ñoàng tieàn, tieán ñeán thöïc hieän cô cheá moät giaù, caûi caùch cheá ñoä tieàn löông theo höôùng xoùa boû cô cheá cung caáp hieän vaät theo giaù buø loã ñeå chuyeån sang cheá ñoä traû löông baèng tieàn, caûi tieán naâng caáp ngaân saùch vaø löu thoâng tieàn teä. Ñoù laø nhöõng ñoät phaù böôùc ñaàu nhaèm chuyeån töø cô cheá quan lieâu bao caáp sang neàn kinh teá thò tröôøng coù söï quaûn lyù cuûa nhaø nöôùc.
Nhöõng ñoåi môùi veà tö duy kinh teá cuûa Ñaûng ñaõ böôùc ñaàu ñi vaøo cuoäc soáng. Saûn xuaát löông thöïc nhöõng naêm 1981-1985 ñaõ taêng 5%. Bình quaân löông thöïc daàu naêm 1981 laø 273 kg, naêm 1985 taêng leân 304 kg. Trong coâng nghieäp, toác ñoä taêng tröôûng bình quaân haønh naêm cuûa toaøn ngaønh thôøi kyø 1981-1985 ñaït tôùi 9,5%
Tuy vaäy chuùng ta vaãn chöa coù nhöõng böôùc ñoät phaù toaøn dieän vaø maïnh meõ hôn, cô cheá quan lieâu bao caáp vaãn ñöôïc duy trì. Vieäc xöû lyù khoâng ñuùng veà giaù, löông, tieàn vaøo cuoái naêm 1985 ñaõ gaây ñaûo loän lôùn, ñaåy neàn kinh teá nöôùc ta vaøo tình traïng khuûng hoûang, sieâu laïm phaùt traàm troïng vaø laâu daøi. Thaønh phaàn kinh teá caù theå voán ñaõ nhoû yeáu nay vaãn bò kìm haõm, chính saùch ngaên soâng caám chôï ñaõ boùp ngheït neàn kinh teá haøng hoùa ñang coù cô may le loùi. Nhöng vì khu vöïc kinh teá quoác doanh chöa coù söï chuyeån bieán quyeát ñònh vaø kinh teá taäp theå coøn bò haïn do naêng suaát lao ñoäng thaáp vaø kyõ thuaät saûn xuaát laïc haäu, löông thöïc, thöïc phaåm, haøng tieâu duøng coøn thieáu thoán neân kinh teá caù theå vaãn coù cô hoäi toàn taïi vaø phaùt trieån. Tình hình dieãn bieán vaøo naêm 1985 vaø nhöõng naêm sau ñoù cho thaáy söï thay ñoåi moät caùch toaøn dieän hôn veà tö duy kinh teá cuûa Ñaûng ta laø khoâng theå trì hoaõn
2.2. Nhaän thöùc hieän thöïc vaø vaän duïng saùng taïo trong quaù trình ñoåi môùi (1986-nay).
Ñaây laø giai ñoaïn maø xu höôùng ñoåi môùi tö duy vaø ñoäng kinh teá-xaõ hoäi trong caùc nöôùc XHCN ñaõ baét ñaàu noåi leân maïnh meõ. Nhieàu taùc giaû noåi tieáng veà Kinh teá chính trò Mac-Leânin ôû Lieân xoâ vaø Ñoâng-AÂu baét ñaàu muoán caàn ñeà caäp nhieàu hôn ñeán löïc löôïng saûn xuaát vaø kieán truùc thöôïng taàng trong nghieân cöùu Kinh teá chính trò Mac-Leânin.
2.2.1. Tình hình kinh teá nöôùc ta giai ñoaïn 1986-nay
Thaùng 12 naêm 1986, Ñaïi hoäi VI cuûa Ñaûn Coäng Saûn Vieät Nam vôùi ñöôøng loái ñoåi môùi toaøn dieän ñaõ ñöôïc môû ra böôùc ngoaët môùi vôùi neàn kinh teá nöôùc ta, khaúng ñònh ñöôïc böùc thieát phaûi chuyeån kinh teá taäp trung quan lieâu, bao caáp sang neàn kinh teá haøng hoùa nhieàu thaønh phaàn theo ñònh höôùng xaõ hoäi chuû nghóa. Ñaïi hoäi VI nhaän ñònh trong nhöõng naêm qua quan heä saûn xuaát xaõ hoäi chuû nghóa chaäm ñöôïc cuûng coá, vai troø chuû ñaïo cuûa neàn kinh teá quoác doanh suy yeáu, caùc thaønh phaàn kinh teá phi xaõ hoäi chuû nghóa chöa ñöôïc söû duïng vaø caûi taïo toát laø vì nöôùc ta tieán leân chuû nghóa xaõ hoäi töø moät neàn saûn xuaát nhoû laø phoå bieán, löïc löôïng saûn xuaát coøn côû trình ñoä thaáp. Do ñoù Ñaïi hoäi khaúng ñònh:”ñaåy maïnh caûi taïo xaõ hoäi chuû nghóa laø nhieäm vuï thöôøng xuyeân, lieân tuïc trong suoát thôøi kyø quaù ñoä leân chuû nghóa xaõ hoäi, vôùi nhöõng hình thöùc vaø böôùc ñi thích hôïp laøm cho quan heä saûn xuaát phuø hôïp vôùi tính chaát vaø trình ñoä löïc löôïng saûn xuaát, luoân luoân coù taùc duïng thuùc ñaåy söï phaùt trieån cuûa löïc löôïng saûn xuaát”
Ñöôøng loái ñoåi môùi cuûa Ñaûng ta töø ñaïi hoäi VI ñaõ ñöôïc tieáp tuïc phaùt trieån vaø cuï theå hoùa, ñaëc bieät ñaõ naâng chuû tröông ñoåi môùi quaûn lyù kinh teá leân taàm môùi, bao goàm nhöõng chuyeån bieán quan troïng sau ñaây:
Chuyeån sang neàn kinh teá haøng hoùa nhieàu thaønh phaàn, theo ñònh höôùng xaõ hoäi chuû nghóa xaõ hoäi
Chuyeån sang cô cheá thò tröôøng coù söï quaûn lyù cuûa nhaø nöôùc
Ña daïng hoùa vaø naâng cao hieäu quaû cuûa kinh teá ñoái ngoaïi
Caûi caùch neàn haønh chính phuø hôïp vôùi cô cheá quaûn lyù kinh teá môùi hieän nay
Thôøi kyø chuyeån höôùng neàn kinh teá cuûa ñaát nöôùc töø neàn kinh teá taäp trung quan lieâu bao caáp sang neàn kinh teá thò tröôøng nhieàu thaønh phaàn coù söï quaûn lyù cuûa Nhaø Nöôùc theo ñònh höôùng XHCN
Thôøi kyø 1986-1990, thaønh phoá ñaõ chæ ñaïo ngaønh keá hoaïch taäp trung vaøo 3 chöông trình kinh teá lôùn: löông thöïc thöïc phaåm, haøng tieâu duøng, chöông trình xuaát khaåu. Ñaây laø coát cuûa nhieäm vuï nhieäm vuï kinh teá xaõ hoäi 5 naêm 1986-1990
Keá hoaïch caùc naêm tieáp theo goàm 5 muïc tieâu toång quaùt
Giöõ vöõng oån ñònh chính trò, phaùt trieån kinh teá
Giaûi quyeát vieäc laøm, töøng böôùc oån ñònh vaø caûi thieän ñôøi soáng
Xaây döïng vaø quaûn lyù ñoâ thò, xaây döïng neáp soáng vaên minh, thanh lòch, gia ñình vaên hoùa
Choáng tham nhuõng vaø caùc tieâu cöïc xaõ hoäi, phaùt huy daân chuû XHCN ñi ñoâi tuaân thuû phaùp luaät, kyû cöông xaõ hoäi.
Ñoåi môùi toå chöùc caùn boä, naân cao vaøi troø laõnh ñaïo cuûa caùc toå chöùc Ñaûng, hieäu löïc quaûn lyù cuûa chính quyeàn caùc caáp vaø hoaït ñoäng cuûa caùc ñaøon theå quaàn chuùng
Vôùi chaëng ñöôøng 45 naêm qua, coâng taùc keá hoaïch hoùa ñaõ chuyeån ñoåi kòp thôøi vôùi nhöõng böôùc ñi thích hôïp, goùp phaàn thuùc ñaåy xoùa boû cô cheá cuõ, töøng böôùc hình thaønh heä thoáng cô cheá quaûn lyù môùi, ñoàng thôøi vaãn duy trì ñöôïc taêng tröôûng kinh teá vaø oån ñònh xaõ hoäi. Baûn thaân ngaønh Keá hoaïch ñaõ coù söï ñoåi môùi, khoâng ngöøng vöôn leân veà moïi maët: toå chöùc boä maùy, naâng cao trình ñoä caùn boä coâng chöùc, ñoåi môùi phöông phaùp keá hoaïch hoùa, ñoåi môùi trong phöông thöùc laõnh ñaïo, chæ ñaïo… ñaëc bieät veà toå chöùc vaø boä maùy ngaønh keá hoaïch hoùa ñaõ nhieàu laàn boå sung vaø hoøan thieän chöùc naêng, nhieäm vuï
2.2.2. Moät soá vaán ñeà cô baûn veà phaùt trieån nhaän thöùc kinh teá hoïc chính trò Maùc-Leânin trong quaù trình ñoåi môùi
- Khaúng ñònh vaø phaùt trieån nhaän thöùc löïc löôïng cô baûn veà giaù trò vaø giaù trò thaëng dö veà chuû nghóa tö baûn hieän ñaïi
- Nhaän thöùc môùi veà thôøi kyø quaù ñoä leân chuû nghóa xaõ hoäi vaø sôû höõu tö lieäu saûn xuaát ôû Vieät Nam
Nhöõng ñieàu kieän khaùch quan beân ngoøai vaø beân trong ñeå quaù ñoä leân Chuû Nghóa Xaõ Hoäi boû qua cheá ñoä tö baûn chuû nghóa ôû Vieät Nam
Phaùt trieån nhaän thöùc veà sôõ höõu tö lieäu saûn xuaát trong thôøi ñaïi chuùng ta
- Nhaän thöùc môùi veà neàn kinh teá nhieàu thaønh phaàn trong thôøi kyø quaù ñoä
Khaúng ñònh tính taát yeáu cuûa neàn kinh teá nhieàu thaønh phaàn trong thôøi kyø quaù ñoä
Vaän duïng nhöõng thaønh phaàn kinh teá caàn quaùn trieät nhöõng quan ñieåm lôùn
Phöông höôùng, chuû tröông, chính saùch ñoái vôùi töøng thaønh phaàn kinh teá cuï theå
- Phaùt trieån nhaän thöùc veà coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa neàn kinh teá
Nhöõng quan ñieåm caàn quaùn trieät ñeå ñaåy maïnh coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa ôû nöôùc ta
Noäi dung vaø phöông phaùp cuûa coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa
Chuyeån dòch cô caáu kinh teá theo höôùng cuûa coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa neàn kinh teá
- Phaùt trieån nhaän thöùc veà neàn kinh teá haøng hoùa nhieàu thaønh phaàn vaän ñoäng theo cô cheá thò tröôøng coù söï quaûn lyù cuûa nhaø nöôùc theo ñònh höôùng xaõ hoäi chuû nghóa
Veà söï toàn taïi taát yeáu cuûa kinh teá haøng hoùa trong thôøi kyø quaù ñoä
Ñaëc ñieåm cuûa neàn kinh teá haøng hoùa hieän nay cuûa ta:
Saûn xuaát haøng hoùa coøn ôû trình ñoä keùm phaùt trieån
Saûn xuaát haøng hoùa döïa treân cô sôû toàn taïi nhieàu thaønh phaàn kinh teá
Neàn kinh teá haøng hoùa phaùt trieån theo höôùng hoäi nhaäp vaøp thò tröôøng theá giôùi
Kinh teá haøng hoùa phaùt trieån gaén vôùi vieäc giöõ gìn vaø phaùt huy vaên hoùa vieät nam
Nhöõng giaûi phaùp ñeå phaùt trieån kinh teá haøng hoùa theo ñònh höôùng xaõ hoäi chuû nghóa
Thöïc hieän nhaát quaùn chính saùch kinh teá nhieàu thaønh phaàn
Ñaåy maïnh phaân coâng lao ñoäng xaõ hoäi taïo laäp ñoäng boä caùc yeáu toá thò tröôøng
Ñaåy maïnh nghieân cöùu, öùng duïng khoa hoïc –kyõ thuaät nhaèm phuïc vuï thuùc ñaåy söï nghieäp coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa
Giöõ vöõng oån ñònh chính trò hoaøn thieän heä thoáng Phaùp luaät
Ñaøo taïo ñoäi nguõ caùn boä quaûn lyù kinh teá vaø caùc kinh doanh ñaùp öùng ñöôïc yeâu caàu cuûa neàn kinh teá thò tröôøng ñònh höôùng xaõ hoäi chuû nghóa
Thöïc hieän chính saùch ñoái ngoïai coù lôïi cho vieäc phaùt trieån kinh teá haøng hoùa
Veà cô cheá thò tröôøng coù söï quaûn lyù cuûa nhaø nöôùc theo ñònh höôùng xaõ hoäi chuû nghóa
- Phaùt trieån nhaän thöùc veà taøi chính tieàn teä, phaân phoái vaø neàn kinh teá môû trong quaù trình ñoåi môùi
Nhaän thöùc môùi veà taøi chính tieàn teä
Veà nhaän thöùc phaân phoái coâng baèng trong quaù trình ñoåi môùi kinh teá
Chöông 3
PHÖÔNG HÖÔÙNG VAØ GIAÛI PHAÙP CHUÛ YEÁU THUÙC ÑAÅY NGHIEÂN CÖÙU VAØ VAÄN DUÏNG KINH TEÁ CHÍNH TRÒ MAÙC-LEÂNIN .
Phöông höôùng chung.
Coi troïng ñuùng möùc vò trí vai troø Kinh teá chính trò Mac-Leânin.
Laø moät trong nhöõng boä phaän quan troïng nhaát cuûa caùc khoa hoïc Mac-Leânin, laø moät moân khoa hoïc xaõ hoäi naèm ôû vò trí trung taâm vaø ñöôïc theå hieän tröôùc heát veà theá giôùi quan vaø phöông phaùp luaän cuûa Trieát hoïc Mac-Leânin, laø moät moân Kinh teá hoïc neàn taûng coù tính khaùi quaùt cao nhaát.
Vai troø Kinh teá chính trò Mac-Leânin.
Trong hoaït ñoäng saùng taïo vaø caùch maïng cuûa mình, ñaûng vaø nhaø nöôùc döïa treân lyù luaän Maùc Leânin-lyù luaän coù khaû nhaêng nhìn roõ nhöõng quaù trình saùng taïo cuûa quaàn chuùng phuø hôïp vôùi yeâu caàu cuaû quy luaät phaùt trieån khaùch quan vaø lôïi ích cuûa haøng trieäu ngöôøi lao ñoäng. ÔÛ ñaây, nhöõng tri thöùc veà khoa hoïc Maùcleânin, vôùi tö8 caùch laø cô sôû khoa hoïc, phuïc vuï cho nhöõng quyeát ñònh ñuùng ñaén cuûa ñaûng vaø nhaø nöôùc trong caùc lónh vöïc chuû yeáu cuûa xaõ hoäi- töùc laø trong caùc lónh vöïc kinh teá. Ñoàng thôøi , lyù luaän kinh teá coù aûnh höôûng to lôùmm ñeán quaù trình phaùt trieån theá giôùi quan Maùcleânin cuûa giai caáp coâng nhaân vaø cuûa toøan daân. Hieåu roõ noäi dung cuûa chuû nghóa xaõ hoäi, V.I Leânin nhaän roõ tieàn ñeà quyeát ñònh ñoái vôùi vieäc xaây döïng chuû nghóa xaõ hoäi. Caû trong ñieàu kieän hieän nay , vieäc giaùo duïc quaàn chuùng thaám nhuaàn tö töôûng taát thaéng cuûa chuû nghóa coäng saûn coù yù nghóa haøng ñaàu.
Trong xaõ hoäi chuû nghóa, khoa hoïc kinh teá MaùcLeânin giöõ moät vai troø raát quan troïnng. Heä thoáng khoa hoïc kinh teá MaùcLeânin bao goàm nhieàu chuyeân khoa kinh teá. Kinh teá chính trò xaõ hoäi chuû nghóa taïo cô sôû vöõng chaéc cho heä thoáng naøy, vì noù coù theå baûo ñaûm söï thoáng nhaát veà lyù luaän vaø veà phöông phaùp cuûa caùc ngaønh kinh teá trong heä thoáng naøy. “Treân cô sôû lyù luaän cuûa kinh teá chính trò xaõ hoäi chuû nghóa, moät heä thoáng khoa hoïc chuyeân moân vaø phaân ngaønh ñöôïc hình thaønh “. Nhöõng quy luaät, phaïm truø, nguyeân taéc vaø luaän ñeà cuûa kinh teá chính trò xaõ hoäi chuû nghóa laø cô sôû lyù luaän coù giaù trò chung ñoái vôùi caùc chuyeân khoa kinh teá.
Giaù trò chung cuûa nhöõng tri thöùc kinh teá chính trò ñoái vôùi heä thoáng caùc ngaønh khoa hoïc kinh teá vaø ñoái vôùi caùc lónh vöïc cuûa neàn kinh teá quoác daân ñoøi hoûi moät trình ñoä khoa hoïc cao. Keå caû vieäc vaän duïng toaùn hoïc trong kinh teá, vieäc giaûi quyeát nhöõng vaán ñeà kinh teácoù tính boä phaän, hoaëc vieäc xaây döïng caùc phöông aùn keá hoïach ñeàu phaûi xuaát phaùt töø nhöõng nguyeân taéc vaø quy luaät kinh teá chính trò xaõ hoäi chuû nghóa.
Ñeå thöïc hieän ñöôïc vò trí vaø vai troø nhö treân, noù phaûi trôû thaønh maãu möïc vaän duïng quan ñieåm duy vaät vaø phöông phaùp bieän chöùng Mac-xit, phaûi khaéc phuïc ñöôïc nhöõng bieåu hieän phieán dieän vaø thieân höôùng hình thöùc hoùa nhö tröôùc ñaây.Xaùc ñònh vaø xöû lyù ñoái töôïng nghieân cöùu phaûi taïo ñöôïc nhöõng ñieàu kieän thuaän lôïi nhaát cho moân hoïc thöïc hieän toát boán chöùc naêng cuûa noù.
3.2 . Caùc giaûi phaùp chuû yeáu.
Laøm cho Kinh teá chính trò thöïc söï laø moät moân Kinh teá hoïc, nhöng khoâng laãn loän ñoái töôïng nghieân cöùu vôùi nhöõng moân Kinh teá hoïc cuï theå khaùc.
Kinh teá chính trò vaø caùc moân khoa hoïc khaùc coù quan heä khaù chaët cheõ vôùi nhau. Khoâng chæ kinh teá hoïc chính trò maø nhieàu moân khoa hoïc kinh teá khaùc cuõng nghieân cöùu caùc quan heä saûn xuaát trong caùc lónh vöïc saûn xuaát, phaân phoái, trao ñoåi vaø tieâu duøng cuûa caûi xaõ hoäi. Nhöng laïi coù söï khaùc nhau veà muïc tieâu, phaïm vi nghieân cöùu vaø phöông phaùp tieáp caän. Kinh teá hoïc chính trò nghieân cöùu toång hôïp vaø toaøn dieän veà quan heä saûn xuaát trong söï taùc ñoäng qua laïi vôùi löïc löôïng saûn xuaát vaø kieán truùc thöôïng taàng, nghieân cöùu quaù trình saûn xuaát cuûa caûi vaät chaát nhöng khoâng phaûi saûn xuaát cuûa nhöõng ñôn vò, caù nhaân rieâng bieät maø laø neàn saûn xuaát coù tính chaát xaõ hoäi, coù tính chaát lòch söû. Kinh teá chính trò ñi saâu vaøo caùc moái lieân heä baûn chaát beân trong cuûa caùc hieän töôïng vaø quaù trình kinh teá, vaïch ra caùc quy luaät chung cuûa söï vaän ñoäng cuûa moät phöông thöùc saûn xuaát nhaát ñònh.
Coøn caùc khoa hoïc kinh teá khaùc: khoa lòch söû kinh teá quoác daân, kinh teá hoïc coâng nghieäp, kinh teá hoïc noâng nghieäp, kinh teá hoïc thöông nghieäp, kinh teá hoïc lao ñoäng.v.v.chæ nghieân cöùu trong phaïm vi cuûa töøng ngaønh , töøng lónh vöïc kinh teá cuï theå ñoàng thôøi noù döïa treân nhöõng nguyeân lyù, nhöõng quy luaät maø kinh teá hoïc chính trò ñaõ phaùt hieän ra ñeå ñi saâu nghieân cöùu hoaëc veà lòch söû phaùt trieån kinh teá, hoaëc veà nhöõng nguyeân lyù, quy luaät vaän ñoäng rieâng cuûa töøng ngaønh kinh teá cuï theå.
Kinh teá chính trò coù öu theá veà phaùt hieän caùc nguyeân lyù cô baûn, caùc quy luaät kinh teá chung, coøn caùc moân kinh teá khaùc laïi coù öu theá veà vieäc phaâ ntích caùc hieän töôïng kinh teá cuï theåcuûa töûng ngaønh, nhöõng hieän töôïng kinhdieãn ra trong cuoäc soáng haèng ngaøy.
Kinh teá chính trò laø cô sôû cho caùc khoa hoïc kinh teá khaùc nhau coøn caùc khoa hoïc kinh teá cuï theå boå sung, cuï theå hoùa, laøm giaøu theâm nhöõng nguyeân lyù vaø quy luaät chung cuûa kinh teá chính trò.
Nhö vaäy kinh teá hoïc chính trò vaø caùc moân khoa hoïc kinh teá cuøng nghieân cöùu caùc nguyeân lyù, caùc quy luaät kinh teá chi phoái vaø söï vaän ñoäng cuûa neàn kinh teá quoác daân nhöng phaïm vi vaø giôùi haïn khaùc nhau, trong ñoù kinh teá hoïc chính trò ñöôïc xem laø cô sôû cho caùc khoa hoïc kinh teá cuï theå; ngöôïc laïi, caùc khoa hoïc kinh teá cuï theå boå sung vaø cuï theå hoùa nhöõng nguyeân lyù vaø nhöõng quy luaät kinh teá chung maø kinh teá hoïc chính trò ñaõ phaùt hieän ra.
Kinh teá hoïc chính trò vaø kinh teá hoïc voán laø nhöõng moân khoa hoïc cuøng nghieân cöùu neàn kinh teá xaõ hoäi. Nhöng trong thöïc teá ñaõ coù möu toan gaït boû maët chính trò, maët baûn chaát cuûa caùc quan heä kinh teá maø chæ ñi saâu vaøo phaân tích nhöõng bieåu hieän kinh teá thuaàn tuùy. Ñoù cuõng laø möu toan gaït boû, thuû tieâu moân khoa hoïc kinh teá chính trò. Thöïc chaát cuûa möu toan naøy laø gaït boû moái quan heä giöõa kinh teá vaø chính trò, coi nhöõng hoïat ñoäng kinh teá laø nhöõng hoïat ñoäng taùch rôøi khoûi moät cheá ñoä chính trò nhaát ñònh, che giaáu nhöõng lôïi ích giai caáp khaùc nhau ñaèng sau nhöõng hoïat ñoäng kinh teá. Neáu theo quan ñieåm naøy , ngöôøi ta seõ khoâng theå naém ñöôïc baûn chaát cuûa caùc hoïat ñoäng kinh teá. Ñaønh raèng, kinh teá hoïc coù caùc thaønh töïu nghieân cöùu caùc tình huoáng kinh teá cuï theå, nhöng trong thöïc teá cuoäc soáng ngöôøi ta khoâng theå taùch rôøi chính trò vôùi kinh teá. Kinh teá hoïc chính trò laø neàn taûng phöông phaùp cuûa caùc moân khoa hoïc kinh teá cuï theå. Ngöôïc laïi, kinh teá hoïc chính trò cuõng caàn phaûi ñöôïc boå sung, phaùt trieån treân cô sôû nhöõnh thaønh töïu khoa hoïc cuûa caùc moân khoa hoïc kinh teá khaùc.
Laøm cho Kinh teá chính trò Mac-Leânin vöøa thöïc söï laø moät moân khoa hoïc xaõ hoäi vöøa quaùn trieät ñöôïc quan ñieåm bieän chöùng laø löïc löôïng saûn xuaát quyeát ñònh ñoái vôùi quan heä saûn xuaát vaø phöông thöùc saûn xuaát.
Laøm cho Kinh teá chính trò Mac-Leânin thöïc hieän deã daøng ñöôïc caùc chöùc naêng cuûa noù vaø
Laøm cho noäi dung moân hoïc ngaøy caøng thieát thöïc hôn ñoái vôùi saûn xuaát vaø ñôøi soáng trong toaøn boä tieán trình xaây döïng vaø phaùt trieån Chuû nghóa xaõ hoäi.
Söï caàn thieát cuûa vieäc hoïc taäp moân kinh teá chính trò
Kinh teá chính trò coù vai troø quan troïng trong ñôøi soáng xaõ hoäi. Hoïc taäp moân kinh teá chính trò giuùp ngöôøi hoïc hieåu ñöôïc baûn chaát caùc hieän töôïng vaø quaù trình kinh teá, naém ñöôïc caùc quy luïaât kinh teá chi phoái söï vaän ñoäng vaø phaùt trieån kinh teá ; phaùt trieån lyù luaän kinh teá vaø vaän duïng lyù luaän ñoù vaøo thöïc teá , haønh ñoäng theo quy luaät, traùnh beänh chuû quan, giaùo ñieàu, duy yù chí.
Kinh teá chính trò cung caáp caùc luaän cöù khoa hoïc laøm cô sôû cho söï hình thaønh ñöôøng loái, chieán löôïc phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi vaø caùc chính saùch , bieän phaùp kinh teá cuï theå phuø hôïp vôùi yeâu caàu cuûa caùc quy luaät khaùch quan vaø ñieàu kieän cuï theå hoùa cuûa ñaát nöôùc ôû töøng thôøi kyø nhaát ñònh
Hoïc taäp moân kinh teá chính trò , naém ñöôïc caùc phaïm truø vaø quy luaät kinh teá, laø cô sôû cho ngöôøi hoïc hình thaønh tö duy kinh teá, khoâng nhöõng caàn thieát cho caùc nhaø quaûn lyù vyõ moâ maø coøn raát caàn cho quaûn lyù saûn xuaát kinh doanh ôû caùc doanh nghieäp cuûa moïi taàng lôùp daân cö, ôû taát caû caùc thaønh phaàn kinh teá
Naém vöõng kieán thöùc kinh teá chính trò ,ngöôøi ñoïc coù khaû naêng hieåu ñöôïc moät caùch saâu saéc caùc ñöôøng loái, chieán löôïc phaùt trieån kinh teá cuûa ñaát nöôùc vaø caùc chính saùch kinh teá cuï theå cuûa Ñaûn vaø Nhaø nöôùc ta, taïo nieàm tin coù cô sôû khoa hoïc vaøo ñöôøng loái, chieán löôïc, chính saùch ñoù.
Hoïc taäp kinh teá chính trò , hieåu ñöôïc söï thay ñoåi cuûa caùc phöông thöùc saûn xuaát, caùc hình thaùi kinh teá-xaõ hoäi laø taát yeáu khaùch quan, laø tuy luaät cuûa lòch söû , giuùp ngöôøi hoïc coù nieàm tin saâu saéc vaøo con ñöôøng xaõ hoäi chuû nghóa maø Ñaûn Coäng Saûn Vieät Nam vaø nhaân daân ta ñaõ löïa choïn laø phuø hôïp vôùi quy luaät khaùch quan, ñi tôùi muïc tieâu daân giaøu, nöôùc maïnh, xaõ hoäi coâng baèng daân chuû vaên minh treân ñaát nöôùc ta.
KEÁT LUAÄN
Theo caùc taøi lieäu lòch söû, taøi lieäu khoa hoïc qua caùc thôøi kyø lòch söû, theo caùc quan ñieåm cuûa caùc tröôøng phaùi khaùc veà ñoái töôïng cuûa kinh teá chính trò trong khuoân khoå ñeà taøi ñöôïc giôùi haïn, tieåu luaän ñaõ:
Ñöa ra ñöôïc nhaän thöùc chung veà ñoái töôïng nghieân cöùu cuûa kinh teá chính trò Maùc-Leânin
Tình hình nghieân cöùu Kinh teá chính trò Mac-Leânin ôû nöôùc ta trong thôøi gian qua vaø heä quaû.
Phöông höôùng vaø giaûi phaùp chuû yeáu thuùc ñaåy nghieân cöùu vaø vaän duïng Kinh teá chính trò Maùc-Leânin .
Sau khi thöïc hieän ñeà taøi naøy, toâi ñaõ hieåu roõ hôn veà ñoái töôïng cuûa kinh teá chính trò Maùc-Leânin, noù giuùp toâi xaùc ñònh ñöôïc phöông phaùp hoïc taäp vaø nghieân cöùu sao cho ñaït hieäu quaû cao. Vôùi khaû naêng hieän nay, toâi mong ñeà taøi cuûa mìnnh seõ taïo böôùc ñi khôûi ñaàu toát trong vieäc hoïc moân kinh teá kinh teá chính trò, hy voïng vôùi ñoùng goùp nhoû beù cuûa mình seõ taïo ra böôùc phaùt trieån cho ñaát nöôùc Vieät Nam.
TAØI LIEÄU THAM KHAÛO
Ñeà cöông baøi giaûng daønh cho caùc heä ñaøo taïo Ñaïi Hoïc trong tröôøng Tp.hcm-1995,tröôøng Ñaïi Hoïc taøi chính keá toaùn Tp.Hcm
Ñoái töôïng, nhieäm vuï, phöông phaùp cuûa kinh teá chính trò XHCN,dòch töø baûn nguyeân tieáng Ñöùc, NXB:Ñi-ít-xô.Beùclin-1976
Caùc giai ñoaïn xaây döïng vaø tröôûng thaønh
Trang web Baùo Nhaân daân: www.nhandan.com.vn
C. Mac:- Tö baûn, Nxb :Nhaø xuaát baûn:Söï Thaät, HN, 1986
C. Mac & F. AÊng-ghen: Toaøn taäp, Nxb: CTQG, HN, 1995
F. AÊng-ghen: Choáng Ñuy-rinh, Nxb: ST, HN, 1959.
Giaùo trình Kinh teá chính trò Mac-Leânin cuûa: Hoäi ñoàng chæ ñaïo bieân
soaïn giaùo trình quoác gia veà khoa hoïc Mac- Leânin.
Thaønh phaàn kinh teá tö baûn tö nhaân trong quaù trình coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa ( saùch tham khaûo) NXB:CT Quoác Gia 2002
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- Đối tượng nghiên cứu của kinh tế chính trị mac-lênin.doc