Gia công hàng xuất khẩu tại xí nghiệp may xuất khẩu Lạc Trung

tÕ, tÝnh to¸n c¸c ph­¬ng ¸n s¶n xuÊt- kinh doanh ®¶m b¶o ®óng hîp ®ång ®· ký. Lµm c¸c thñ tôc xuÊt nhËp khÈu cho xÝ nghiÖp vµ c¸c ®¬n vÞ xÝ nghiÖp nhËn uû th¸c. ChuÈn bÞ c¸c ®iÒu kiÖn theo yªu cÇu s¶n xuÊt, n¾m v÷ng n¨ng lùc s¶n xuÊt, ph­¬ng tiÖn, thiÕt bÞ nhµ x­ëng, lao ®éng vËt t­, sè l­îng s¶n phÈm, ®Þa chØ vµ thêi gian giao hµng trong tõng thêi kú s¶n xuÊt. Tæ chøc c¸c c¬ së gia c«ng theo sù chØ ®¹o cña Gi¸m ®èc. X©y dùng kÕ ho¹ch t¸c nghiÖp, theo dâi tiÕn ®é thùc hiÖn kÕ ho¹ch vµ tiªu thô s¶n phÈm cña tõng hîp ®ång. X©y dùng kÕ ho¹ch gi¸ thµnh s¶n phÈm, gi¸ b¸n, gi¸ gia c«ng vµ c¸c hµng ho¸ nguyªn phô liÖu. Qu¶n lý c¸c kho nguyªn phô liÖu, m¸y mãc phô tïng, nhiªn liÖu phôc vô s¶n xuÊt vµ ph­¬ng tiÖn vËn t¶i. Qu¶n lý vµ tæ chøc vËn chuyÓn hµng ho¸ theo kÕ ho¹ch. Phßng kü thuËt- KCS Phßng kü thuËt cã chøc n¨ng tham m­u gióp Gi¸m ®èc vÒ kh©u kü thuËt, lµm mÉu ®Ó tiÕn hµnh triÓn khai c¸c hîp ®ång. Phßng gåm 7 ng­êi trong ®ã cã 1 tr­ëng phßng phô tr¸ch, gióp viÖc cho tr­ëng phßng cã 1 phã phßng. Tham gia víi Phßng kÕ ho¹ch ®µm ph¸n c¸c hîp ®ång gia c«ng, s¶n xuÊt. Nghiªn cøu nhu cÇu thÞ tr­êng vÒ mÉu thêi trang tõ ®ã ®Ò xuÊt may mÉu chµo hµng, mÉu ®èi theo c¸c ®¬n hµng cÇn thiÕt. Tæ chøc gia c«ng vµ chÞu tr¸ch nhiÖm chÊt l­îng theo dâi tiÕn ®é giao hµng, ®¶m b¶o c¸c yªu cÇu kü thuËt hîp ®ång ®· ký. KiÓm tra ®Þnh møc nguyªn phô liÖu c¸c ph©n x­ëng, quan hÖ víi c¸c c¬ quan chøc n¨ng vÒ c¸c ®Þnh møc nguyªn phô liÖu vµ c¸c giao dÞch kh¸c vÒ kü thuËt. Phóc tra thµnh phÈm theo quy ®Þnh cña xÝ nghiÖp. X©y dùng c¸c tiªu chuÈn cÊp bËc kü thuËt cña c«ng nh©n: c¾t, may, lµ, Ðp, tr¶i v¶i… Phèi hîp víi Phßng tæ chøc- hµnh chÝnh ®Ó tæ chøc thi tuyÓn lao ®éng, thi gi÷ bËc, n©ng bËc cho c«ng nh©n. C¸c ph©n x­ëng may C¸c ph©n x­ëng may cã chøc n¨ng tæ chøc s¶n xuÊt s¶n phÈm may mÆc theo kÕ ho¹ch vµ ®¶m b¶o ®óng tiªu chuÈn kü thuËt, chÊt l­îng s¶n phÈm vµ tiÕn ®é giao hµng theo quy ®Þnh. XÝ nghiÖp may xuÊt khÈu L¹c Trung cã 3 ph©n x­ëng: Ph©n x­ëng I gåm 187 ng­êi, Ph©n x­ëng II gåm 260 ng­êi, Ph©n x­ëng III gåm 210 ng­êi. Mçi ph©n x­ëng cã 1 Qu¶n ®èc phô tr¸ch, gióp viÖc cho qu¶n ®èc cã 1 ®Õn 2 phã qu¶n ®èc. C¸c ph©n x­ëng cã nhiÖm vô cô thÓ sau: X©y dùng vµ thùc hiÖn kÕ ho¹ch ®iÒu ®é s¶n xuÊt tõng tuÇn, th¸ng trªn c¬ së kÕ ho¹ch s¶n xuÊt cña xÝ nghiÖp giao. C¨n cø vµo hîp ®ång xÝ nghiÖp ®· ký giao cho tõng ph©n x­ëng, c¸c ph©n x­ëng chñ ®éng quan hÖ víi chuyªn gia c¸c h·ng ®Ó thiÕt kÕ, may mÉu ®èi vµ x©y dùng c¸c ®Þnh møc lao ®éng, nguyªn phô liÖu, nhiªn liÖu, vËt t­. Phèi hîp víi phßng kÕ ho¹ch c©n ®èi nguyªn phô liÖu cña kh¸ch hµng giao, b¶o ®¶m vËt t­ theo c¸c m· hµng. ChuÈn bÞ c¸c mÉu ®éng, mÉu cøng, s¬ ®å c¾t theo ®óng yªu cÇu kü thuËt ®Ó tæ chøc s¶n xuÊt. X©y dùng quy tr×nh c«ng nghÖ, tiªu chuÈn kü thuËt, thiÕt kÕ bè trÝ c¸c d©y chuyÒn s¶n xuÊt phï hîp víi tõng m· hµng. X©y dùng ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng, thanh to¸n l­¬ng cho tõng ph©n x­ëng. §Ò xuÊt c¸c ph­¬ng ¸n c¶i tiÕn quy tr×nh c«ng nghÖ, hîp lý ho¸ s¶n xuÊt ®Ó tæ chøc lao ®éng khoa häc trong tõng ph©n x­ëng. H­íng dÉn, kiÓm tra kü thuËt ë c¸c tæ s¶n xuÊt cña tõng ph©n x­ëng, kiÓm ho¸ s¶n phÈm nhËp kho, chÞu tr¸ch nhiÖm chÊt l­îng hµng ho¸ ®èi víi kh¸ch hµng. Tæ chøc ®ãng gãi ë tõng ph©n x­ëng theo sù ph©n c«ng cña xÝ nghiÖp. Qu¶n lý m¸y mãc thiÕt bÞ vµ tµi s¶n hµng ho¸ do xÝ nghiÖp giao, chÊp hµnh ®Çy ®ñ viÖc b¶o toµn, söa ch÷a ®iÒu chØnh thiÕt bÞ trong ph©n x­ëng. X©y dùng kÕ ho¹ch b¶o d­ìng ®Þnh kú, söa ch÷a lín thiÕt bÞ ®Ó xÝ nghiÖp duyÖt. Thùc hiÖn nghiªm tóc c¸c quy tr×nh c«ng nghÖ, ®Þnh møc tiªu hao nguyªn, nhiªn phô liÖu, phô tïng m¸y, ®Þnh møc lao ®éng vµ yªu cÇu kü thuËt cña xÝ nghiÖp. Nghiªm chØnh chÊp hµnh c¸c quy ®Þnh vÒ an toµn lao ®éng, m¸y mãc thiÕt bÞ, c«ng t¸c phßng ch¸y ch÷a ch¸y, b¶o hé lao ®éng, vÖ sinh c«ng nghiÖp. RÌn luyÖn tay nghÒ cho c«ng nh©n, phèi hîp víi c¸c Phßng tæ chøc- hµnh chÝnh, Phßng kü thuËt tæ chøc thi tuyÓn lao ®éng gi÷ bËc, n©ng bËc cho c«ng nh©n. 2.2 Thùc tr¹ng s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu gia c«ng may mÆc cña XÝ nghiÖp may xuÊt khÈu L¹c Trung 2.2.1 C¸c ph­¬ng thøc s¶n xuÊt kinh doanh cña XÝ nghiÖp Còng nh­ c¸c doanh nghiÖp may mÆc xuÊt khÈu c¸c cña ViÖt Nam, do ®iÒu kiÖn cßn h¹n chÕ vÒ kü thuËt vµ vèn nªn hiÖn nay ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh chñ yÕu XÝ nghiÖp may xuÊt khÈu L¹c Trung lµ lµm hµng gia c«ng may mÆc xuÊt khÈu. XÝ nghiÖp ch­a cã ®­îc mét phßng thiÕt kÕ mÉu hoµn chØnh víi nh÷ng thiÕt bÞ hiÖn ®¹i, tèi t©n còng nh­ ch­a cã ®éi ngò kü s­ vµ c«ng nh©n cã tay nghÒ cao, nhÊt lµ ch­a cã kinh nghiÖm trong c«ng t¸c qu¶n lý vµ thÞ tr­êng nªn rÊt nhiÒu c¸c ®¬n ®Æt hµng cña XÝ nghiÖp ph¶i qua c¸c c«ng ty trung gian nh­: Hång K«ng, §µi Loan, Hµn Quèc.... XÝ nghiÖp chñ yÕu sö dông 3 ph­¬ng thøc kinh doanh hµng may mÆc xuÊt khÈu sau: B¶ng1: Kim ng¹ch xuÊt khÈu cña tõng ph­¬ng thøc xuÊt khÈu N¨m 2000 2001 2002 6 th¸ng ®Çu 2003 sè tiÒn (1.000USD) Tû träng (%) sè tiÒn (1.000USD) Tû träng (%) sè tiÒn (1.000USD) Tû träng (%) sè tiÒn (1.000USD) Tû träng (%) XK uû th¸c 411,3 53,91 2.255,2 59,2 2.408 52,69 1171,4 46,1 Gia c«ng XK 299,1 41,32 1.173,5 30,7 1.707,2 37,35 1.024 40,3 XK trùc tiÕp 51,7 6,79 381,3 10,1 456,8 9,96 345,6 13,6 Tæng kim ng¹ch 762,1 100 3.810 100 4.572 100 2.541 100 Nguån: B¸o c¸o tæng kÕt xuÊt khÈu cña xÝ nghiÖp Nh÷ng n¨m ®Çu 1990, kim ng¹ch xuÊt khÈu cña XÝ nghiÖp ch­a cao do XÝ nghiÖp ch­a cã kinh nghiÖm trong lÜnh vùc nµy, thÞ truêng vµ b¹n hµng ch­a nhiÒu. Sau ®ã XÝ nghiÖp ®· ¸p dông c¸c biÖn ph¸p nh»m ®Èy m¹nh s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu. Trùc tiÕp th«ng qua viÖc cö c¸n bé xuèng tËn c¬ së s¶n xuÊt, phèi hîp chÆt chÏ víi ®Þa ph­¬ng ®Ó ®«n ®èc s¶n xuÊt, thùc hiÖn c¸c ®¬n ®Æt hµng. §ång thêi gi¸m s¸t chÆt chÏ viÖc kiÓm tra thu nhËn hµng, ®¶m b¶o giao hµng ®óng thêi h¹n. Do ®ã s¶n l­îng xuÊt khÈu trùc tiÕp cña XÝ nghiÖp ®· t¨ng lªn, tû träng c¸c ph­¬ng thøc xuÊt khÈu ®· cã sù thay ®æi ®¸ng kÓ. 2.2.1.1 XuÊt khÈu uû th¸c §©y lµ mét ph­¬ng thøc kinh doanh truyÒn thèng cña XÝ nghiÖp. C¸c ®¬n vÞ kinh doanh uû th¸c cho XÝ nghiÖp thùc hiÖn xuÊt khÈu c¸c l« hµng cña m×nh. XÝ nghiÖp sÏ nhËn ®­îc mét kho¶n phÝ gäi lµ phÝ uû th¸c. PhÝ uû th¸c chØ chiÕm 4-5% trÞ gi¸ gia c«ng. XÝ nghiÖp ®· vµ ®ang xuÊt khÈu nhËn uû th¸c cho c¸c C«ng ty may 10, may S«ng Hång, c«ng ty may Leconex H¶i Phßng... Trong tæng l­îng kim ng¹ch xuÊt khÈu hµng may mÆc thu ®­îc trong c¸c n¨m gÇn ®©y, xuÊt khÈu uû th¸c vÉn lµ ho¹t ®éng mang l¹i doanh thu cao nhÊt, lu«n chiÕm trªn 50% tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu cña XÝ nghiÖp. Tuy nhiªn trong thêi gian gÇn ®©y, do Nhµ n­íc më réng quyÒn xuÊt nhËp khÈu trùc tiÕp cho c¸c c«ng ty trong n­íc nªn doanh thu tõ ho¹t ®éng xuÊt khÈu uû th¸c cña xÝ nghiÖp ®· bÞ gi¶m ®Æc biÖt lµ trong 6 th¸ng ®Çu n¨m nay. Trong ®iÒu kiÖn c¹nh tranh nh­ hiÖn nay th× viÖc c¸c doanh nghiÖp h¹ thÊp phÝ uû th¸c ®Ó c¹nh tranh giµnh c¸c hîp ®ång gia c«ng uû th¸c ®ang lµ mét vÊn ®Ò lín ¶nh h­ëng tíi doanh thu xuÊt khÈu cña XÝ nghiÖp, ®ßi hái XÝ nghiÖp ph¶i t×m hiÓu nghiªn cøu kü thÞ tr­êng ®Ó t×m ra c¸c ph­¬ng thøc xuÊt khÈu phï hîp víi tiÒm n¨ng cña XÝ nghiÖp vµ phï hîp víi xu thÕ ph¸t triÓn chung cña ngµnh may mÆc xuÊt khÈu. 2.2.1.2 Gia c«ng xuÊt khÈu NhËn thÊy gia c«ng xuÊt khÈu lµ mét ho¹t ®éng kinh doanh mµ XÝ nghiÖp cã kh¶ n¨ng ®¶m nhiÖm vµ cã thÓ ®em l¹i nhiÒu lîi Ých. XÝ nghiÖp quyÕt ®Þnh tiÕn hµnh nhËn may gia c«ng. Víi h×nh thøc nµy XÝ nghiÖp lµ ng­êi trùc tiÕp ký kÕt c¸c hîp ®ång gia c«ng víi phÝa n­íc ngoµi. Thùc hiÖn may gia c«ng xuÊt khÈu, XÝ nghiÖp kh«ng ph¶i lo nhiÒu vÒ vèn, kü thuËt, nguyªn vËt liÖu, thÞ tr­êng.... Do ®ã ph­¬ng thøc gia c«ng xuÊt khÈu lµ mét biÖn ph¸p quan träng ®Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò c«ng ¨n viÖc lµm cho nhiÒu c¸n bé c«ng nh©n viªn cña XÝ nghiÖp. Nã còng t¹o ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn ngµnh hµng may mÆc cña XÝ nghiÖp, t¹o cho XÝ nghiÖp c¬ héi x©m nhËp vµo thÞ tr­êng c¸c n­íc ph¸t triÓn, gãp phÇn më réng ho¹t ®éng kinh doanh cña XÝ nghiÖp. Tuy nhiªn kh¸c víi h×nh thøc xuÊt khÈu uû th¸c, ë h×nh thøc nµy, XÝ nghiÖp ph¶i chÞu nhiÒu rñi ro h¬n, chÞu mäi tr¸ch nhiÖm vÒ chÊt l­îng vµ gi¸ c¶, s¶n l­îng vµ thêi gian giao hµng. Nh­ mäi doanh nghiÖp lµm hµng gia c«ng kh¸c, XÝ nghiÖp lu«n ë trong thÕ bÞ ®éng, cã ®­îc phÝa n­íc ngoµi thuª hay kh«ng vµ th­êng ph¶i chÊp nhËn s¶n xuÊt theo c¸c yªu cÇu vÒ kü thuËt vµ mÉu m· mµ phÝa ®èi t¸c ®­a ra; h¬n n÷a c«ng viÖc s¶n xuÊt l¹i phô thuéc vµo thêi gian cña hîp ®ång gia c«ng. MÆc dï gia c«ng xuÊt khÈu ®­îc coi lµ ho¹t ®éng s¶n xuÊt chÝnh cña XÝ nghiÖp nh­ng sè tiÒn thu ®­îc tõ ho¹t ®éng nµy l¹i rÊt nhá, th­êng chØ chiÕm 30–40% trong tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu do ®ã kh¶ n¨ng ®æi míi m¸y mãc, thiÕt bÞ, ®iÒu kiÖn lµm viÖc... vÉn cßn lµ mét vÊn ®Ò khã kh¨n cña doanh nghiÖp. C«ng nh©n lµm hµng gia c«ng bÞ mÊt ®i n¨ng lùc s¸ng t¹o, chØ lµm viÖc mét c¸ch thô ®éng, m¸y mãc theo sù chØ ®¹o cña bªn trªn. Tuy cã nh÷ng h¹n chÕ nh­ng gia c«ng xuÊt khÈu lµ mét ho¹t ®éng t­¬ng ®èi æn ®Þnh vµ lµ mét h×nh thøc kinh doanh cÇn ®­îc tiÕp tôc duy tr×. VÊn ®Ò ®Æt ra lµ qua gia c«ng xuÊt khÈu XÝ nghiÖp cÇn hÕt søc tËn dông vèn n­íc ngoµi, tranh thñ häc hái kinh nghiÖm cña b¹n hµng trong lÜnh vùc ngµnh nghÒ. §©y còng lµ mét lý do quan träng ®Ó XÝ nghiÖp ®¹t ®­îc môc ®Ých chÝnh lµ ®Èy m¹nh kh¶ n¨ng ph¸t triÓn h×nh thøc thø ba. 2.2.1.3 XuÊt khÈu trùc tiÕp XuÊt khÈu trùc tiÕp lµ h×nh thøc xuÊt khÈu trong ®ã XÝ nghiÖp ph¶i tù m×nh khai th¸c nguån hµng, t×m thÞ tr­êng xuÊt khÈu vµ chÞu mäi rñi ro trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng kinh doanh. XuÊt khÈu trùc tiÕp cã nhiÒu ­u ®iÓm nh­ t¹o thÕ chñ ®éng cho XÝ nghiÖp trong kinh doanh, kh¶ n¨ng x©m nhËp thÞ tr­êng nhanh, lîi Ých kinh tÕ mµ ho¹t ®éng nµy mang l¹i còng cao h¬n c¸c ho¹t ®éng kh¸c. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, doanh thu tõ ho¹t ®éng nµy ®· t¨ng lªn ®¸ng kÓ do XÝ nghiÖp ®· cã ®­îc mét sè b¹n hµng míi tõ c¸c n­íc Ch©u ¸ nh­ Hång K«ng vµ Singapore… §Ó cã ®­îc hiÖu qu¶ kinh tÕ cao, XÝ nghiÖp buéc ph¶i ®­¬ng ®Çu víi nhiÒu vÊn ®Ò vÒ vèn, s¶n phÈm, thÞ tr­êng... nhÊt lµ trong ®iÒu kiÖn míi b­íc vµo thÞ tr­êng may mÆc, vèn s¶n xuÊt cßn h¹n chÕ, am hiÓu thÞ tr­êng thÕ giíi ch­a ®Çy ®ñ, uy tÝn, nh·n hiÖu cña XÝ nghiÖp cßn mê nh¹t so víi c¸c doanh nghiÖp kh¸c trong cïng ngµnh. Bªn c¹nh ®ã c¸c nguån nguyªn liÖu trong n­íc nh­ s¶n phÈm t¬ sîi chÊt l­îng kh«ng ®ång ®Òu, kh«ng ®¸p øng ®­îc yªu cÇu cña thÞ tr­êng thÕ giíi. Do ®ã ®Ó s¶n xuÊt nh÷ng s¶n phÈm cã chÊt l­îng cao, cã kh¶ n¨ng x©m nhËp thÞ tr­êng thÕ giíi mét c¸ch nhanh chãng vÉn cßn lµ mét th¸ch thøc cña XÝ nghiÖp. 2.2.2 Ho¹t ®éng gia c«ng may mÆc xuÊt khÈu cña xÝ nghiÖp may xuÊt khÈu L¹c Trung 2.2.2.1 §Æc ®iÓm thÞ tr­êng Tõ nhiÒu n¨m nay trong lÜnh vùc gia c«ng, XÝ nghiÖp may xuÊt khÈu L¹c Trung ®­îc biÕt ®Õn lµ mét XÝ nghiÖp lµm ¨n cã kinh nghiÖm vµ cã mèi quan hÖ víi nhiÒu kh¸ch hµng trªn thÕ giíi. XÝ nghiÖp ®· xuÊt khÈu ®­îc nhiÒu mÆt hµng vµo c¸c thÞ tr­êng chÝnh nh­: EU, Mü, NhËt B¶n.... Tuy nhiªn x©m nhËp vµo mçi thÞ tr­êng kh¸c nhau ®ßi hái XÝ nghiÖp ph¶i cã nh÷ng ®¸p øng phï hîp víi tõng thÞ tr­êng ®ã. B¶ng 2: C¬ cÊu thÞ tr­êng gia c«ng xuÊt khÈu ThÞ tr­êng 1999 2000 2001 2002 6 th¸ng ®Çu n¨m 2003 Gi¸ trÞ (1.000USD) ThÞ phÇn (%) Gi¸ trÞ (1.000USD) ThÞ phÇn (%) Gi¸ trÞ (1.000USD) ThÞ phÇn (%) Gi¸ trÞ (1.000USD) ThÞ phÇn (%) Gi¸ trÞ (1.000USD) ThÞ phÇn (%) EU, Canada 521,6 55,1 373,5 49,0 2.116,4 55,5 3.178,1 69,5 1.026 42 Mü 301,8 31,9 292,5 38,4 572,9 15 307,5 6,7 678 27,7 Ch©u ¸ 98,9 10,5 42,5 5,6 807,9 21,2 918,1 20 325 13,2 Kh¸c 23,6 2,5 53,2 7 312,7 8,3 168,4 3,8 422 17,1 Tæng kim ng¹ch 945,9 100 762,1 100 3.810,0 100 4.572,0 100 2.451 100 Nguån: B¸o c¸o tæng kÕt xuÊt khÈu cña xÝ nghiÖp ThÞ tr­êng EU EU vèn ®­îc coi lµ c¸i n«i cña ngµnh may mÆc thÕ giíi, chi tiªu cho may mÆc cña khu vùc thÞ tr­êng nµy kh¸ lín: 6- 10% tiªu dïng c¸ nh©n vµ lµ khu vùc cã nhu cÇu lín hµng n¨m vÒ quÇn ¸o may s½n, víi khèi l­îng nhËp khÈu hµng chØ ®øng sau Mü song hai n¨m gÇn ®©y nhËp khÈu may mÆc vµo thÞ tr­êng nµy cã xu thÕ sôt gi¶m. N¨m 2002 chØ cßn 540 triÖu USD so víi 660 triÖu USD n¨m 2001. Riªng mÆt hµng chñ lùc lµ ¸o jacket, n¨m qua gi¶m tíi 3 triÖu s¶n phÈm, cßn gÇn 17 triÖu s¶n phÈm. §èi víi XÝ nghiÖp may xuÊt khÈu L¹c Trung th× thÞ tr­êng EU vèn lµ thÞ tr­êng truyÒn thèng chiÕm tû träng cao trong tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu cña XÝ nghiÖp. Sau khi ®¹i diÖn ChÝnh phñ ViÖt nam vµ Liªn HiÖp Ch©u ¢u ký hiÖp ®Þnh vÒ bu«n b¸n hµng dÖt may cho 3 n¨m 2000- 2003, trong ®ã hai bªn cam kÕt më réng cöa cho hµng dÖt may ViÖt Nam xuÊt khÈu vµo thÞ tr­êng nµy th× ®· t¹o ra rÊt nhiÒu c¬ héi t×m kiÕm b¹n hµng míi cho ho¹t ®éng gia c«ng may mÆc xuÊt khÈu cña XÝ nghiÖp. §©y lµ thÞ tr­êng xuÊt khÈu theo ph­¬ng thøc gia c«ng thuÇn tuý, kh¸ch hµng göi nguyªn phô liÖu tõ mét n­íc thø ba, thuª XÝ nghiÖp gia c«ng may, sau ®ã xuÊt ng­îc trë l¹i EU. C¸c ®¬n ®Æt hµng tõ phÝa ®èi t¸c nh»m xuÊt sang thÞ tr­êng EU th­êng lµ nh÷ng ®¬n ®Æt hµng lín, mang l¹i rÊt nhiÒu lîi Ých kinh tÕ cho XÝ nghiÖp. Trong n¨m 2002, thÞ tr­êng EU chiÕm h¬n 50% tæng gi¸ trÞ gia c«ng xuÊt khÈu cña xÝ nghiÖp nªn xÝ nghiÖp ®Æc biÖt chó ý ®Õn nh÷ng thay ®æi cña thÞ tr­êng nµy. Tuy nhiªn ®©y l¹i lµ mét thÞ tr­êng khã tÝnh, yªu cÇu cao vÒ chÊt l­îng, kiÓu d¸ng rÊt cÇu kú, ®ßi hái tr×nh ®é kü thuËt cao, do ®ã ®Ó tiÕp tôc duy tr× vµ t¨ng kim ng¹ch xuÊt khÈu cña XÝ nghiÖp vµo thÞ tr­êng nµy, XÝ nghiÖp cÇn cã nhiÒu cè g¾ng t¨ng c­êng ho¹t ®éng tù cung tù cÊp nguyªn liÖu trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, c¶i tiÕn m¸y mãc kü thuËt, xóc tiÕn quan hÖ nhiÒu mÆt víi ®èi t¸c EU. ThÞ tr­êng Mü Mü lµ n­íc nhËp khÈu hµng dÖt may lín trªn thÕ giíi vµ lµ thÞ tr­êng ®Çy tiÒm n¨ng ®èi víi c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam. Trong n¨m 2001 vµ 2002, do ¶nh h­ëng cña sù kiÖn 11-9 nªn sè l­îng s¶n phÈm gia c«ng xuÊt khÈu sang Mü cña XÝ nghiÖp cã gi¶m sót nh­ng trong 6 th¸ng ®Çu n¨m nay kim ng¹ch xuÊt khÈu ®i Mü t¨ng lªn rÊt cao chiÕm 27.7% tæng gi¸ trÞ xuÊt khÈu. Møc t¨ng tr­ëng cao cña dÖt may ViÖt Nam thêi gian qua (kim ng¹ch xuÊt khÈu ®¹t 975 triÖu USD) víi trªn 20 m· hµng v­ît qu¸ 1% tæng thÞ phÇn nhËp khÈu khiÕn Mü ®­a ra yªu cÇu xóc tiÕn ®µm ph¸n vµ hiÖn ®· ký HiÖp ®Þnh dÖt may víi ViÖt Nam vµ ®· h¹n chÕ b»ng quota tõ 25-04-2003. §©y lµ mét yÕu tè bÊt lîi ¶nh h­ëng tíi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña XÝ nghiÖp nãi chung vµ ho¹t ®éng gia c«ng xuÊt khÈu nãi riªng. RÊt nhiÒu c¸c ®¬n ®Æt hµng cho xÝ nghiÖp xuÊt khÈu ®i Mü nh­ng ®øng tr­íc hoµn c¶nh hiÖn t¹i, XÝ nghiÖp ®· ph¶i chuyÓn sang cho c¸c ®¬n vÞ b¹n ®Ó xuÊt khÈu uû th¸c. Trong thêi gian tíi viÖc gia c«ng xuÊt khÈu sang thÞ tr­êng Mü sÏ gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n do vÊn ®Ò h¹n ng¹ch ®ßi hái XÝ nghiÖp ph¶i linh ho¹t t×m kiÕm c¸c ®èi t¸c ë nh÷ng thÞ tr­êng míi. C¸c thÞ tr­êng kh¸c NhËt B¶n XÝ nghiÖp ®· cã nh÷ng b¹n hµng lín t¹i ®©y nh­ng nh÷ng ®¬n ®Æt hµng tõ phÝa NhËt th­êng kh«ng ®Òu vµ chñ yÕu lµ hµng quÇn ¸o trÎ em vèn kh«ng ph¶i lµ mÆt hµng truyÒn thèng cña XÝ nghiÖp. T¹i ®©y, hµng dÖt may Trung Quèc hiÖn ®ang trµn ngËp thÞ tr­êng. Trung Quèc chiÕm gÇn 90% tæng trÞ gi¸ hµng dÖt may nhËp khÈu vµo NhËt trong khi ®ã, ViÖt Nam chØ chiÕm 3-5%. §Ó c¹nh tranh víi hµng Trung Quèc giµnh l¹i mét phÇn thÞ tr­êng NhËt B¶n, kh«ng chØ XÝ nghiÖp mµ c¸c doanh nghiÖp may mÆc xuÊt khÈu cÇn ph¶i cè g¾ng rÊt nhiÒu ®Æc biÖt lµ kh©u qu¶n lý chÊt l­îng bëi t¹i thÞ tr­êng nµy yªu cÇu vÒ chÊt l­îng s¶n phÈm lµ rÊt cao; bªn c¹nh ®ã lµ c¸c yªu cÇu vÒ mÉu m· kiÓu d¸ng s¶n phÈm ph¶i phï hîp víi c¸c phong tôc tËp qu¸n cña ®Êt n­íc vµ con ng­êi còng lµ yÕu tè mµ c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu may mÆc ph¶i t×m hiÓu nghiªn cøu kü tr­íc khi x©m nhËp vµo thÞ tr­êng nµy. Australia XÝ nghiÖp ch­a khai th¸c ®­îc hÕt tiÒm n¨ng vÒ s¶n phÈm may mÆc t¹i ®©y, mÆc dï mÆt hµng quÇn ©u lµ mÆt hµng ®­îc tiªu dïng phæ biÕn ë ®©y vµ tr­íc ®©y XÝ nghiÖp ®· tõng thùc hiÖn mét sè ®¬n ®Æt hµng vÒ s¶n phÈm nµy vµ ®· ®­îc b¹n hµng ®¸nh gi¸ rÊt cao. Ch©u ¸ Lµ thÞ tr­êng lín víi GDP ®¹t trªn 580 triÖu vµ d©n sè lµ h¬n 460 triÖu ng­êi. Tuy nhiªn, gi¸ trÞ xuÊt khÈu dÖt may ViÖt Nam vµo c¸c n­íc ASEAN thËm chÝ ch­a v­¬n tíi møc 100 triÖu USD. §èi víi XÝ nghiÖp th× ®©y lµ mét thÞ tr­êng ®Çy tiÒm n¨ng cã thÓ ph¸t triÓn mang l¹i nhiÒu lîi Ých kinh tÕ. T¹i mét sè triÓn l·m vÒ s¶n phÈm dÖt may cña c¸c n­íc trong khu vùc, XÝ nghiÖp còng ®· tr­ng bµy giíi thiÖu s¶n phÈm may cña xÝ nghiÖp m×nh vµ còng ®· nhËn ®­îc lêi mêi cña mét sè kh¸ch hµng tõ Singapore, Indonexia… 2.2.2.2 §Æc ®iÓm vÒ c¬ cÊu s¶n phÈm gia c«ng may mÆc xuÊt khÈu Tr­íc ®©y, mÉu m· c¸c s¶n phÈm gia c«ng may mÆc xuÊt khÈu th­êng do c¸c bªn ®èi t¸c ®­a ra nªn phô thuéc nhiÒu vµo thÞ tr­êng tiªu thô. §èi víi c¸c b¹n hµng truyÒn thèng th× c¸c mÆt hµng ®Æt gia c«ng còng th­êng lµ nh÷ng mÆt hµng quen thuéc víi XÝ nghiÖp nh­ ¸o jacket, ¸o s¬ mi vµ quÇn ©u… Tuy nhiªn, trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay th× viÖc cã nhiÒu mÉu m· s¶n phÈm còng sÏ ®ång nghÜa víi viÖc thu hót ®­îc nhiÒu kh¸ch hµng h¬n vµ kh¶ n¨ng ®¸p øng nhu cÇu cña kh¸ch hµng còng ®­îc ®¸nh gi¸ cao h¬n. ChÝnh v× lý do trªn nªn ngoµi c¸c s¶n phÈm truyÒn thèng, XÝ nghiÖp còng ®· t×m hiÓu thiÕt kÕ thªm c¸c mÆt hµng kh¸c nh»m ®¸p øng yªu cÇu ®a d¹ng cña kh¸ch hµng trªn thÕgiíi. Tuy nhiªn, viÖc xuÊt khÈu c¸c mÆt hµng míi nh­ quÇn ¸o trÎ em, bÝt tÊt … ®· kh«ng mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao cho XÝ nghiÖp. Cã rÊt nhiÒu lý do khiÕn c¸c mÆt hµng nµy vÉn ch­a thÓ ph¸t triÓn m¹nh trong ®ã cã mét lý do quan träng lµ c¸c d©y chuyÒn s¶n xuÊt cña XÝ nghiÖp ®· cò, c«ng nh©n th× quen víi viÖc s¶n xuÊt c¸c s¶n phÈm ®¬n gi¶n trong khi c¸c s¶n phÈm míi ®ßi hái hµm l­îng kü thuËt cao, cÇu kú trong kh©u thiÕt kÕ còng nh­ trong s¶n xuÊt. Trong ®iÒu kiÖn c¹nh tranh, XÝ nghiÖp cÇn quan t©m ®Õn viÖc ®a d¹ng ho¸ c¬ cÊu c¸c mÆt hµng ®Ó cã thÓ c¹nh tranh, thu hót thªm kh¸ch hµng víi nh÷ng s¶n phÈm míi ®ång thêi t×m ra mÆt hµng cã hiÖu qu¶ kinh tÕ cao ®Ó ®Çu t­ s¶n xuÊt kinh doanh. B¶ng 3: C¬ cÊu mÆt hµng gia c«ng xuÊt khÈu MÆt hµng 1999 2000 2001 2002 6 th¸ng n¨m2003 Gi¸ trÞ (1.000USD) Tû träng (%) Gi¸ trÞ (1.000USD) Tû träng (%) Gi¸ trÞ (1.000USD) Tû träng (%) Gi¸ trÞ (1.000USD) Tû träng (%) Gi¸ trÞ (1.000USD) Tû träng (%) ¸o jacket 553,7 58,5 424,8 55,7 2.346,9 61,1 3.027,9 66,2 894 36,5 ¸o s¬ mi 221,5 23,4 182,4 23,9 851,1 22,3 821 33,5 QuÇn 101,2 10,7 92,2 12,1 427,4 11,2 812,5 17,8 402,4 16,4 V¸y 53,2 3,72 40,3 5,3 102,7 2,7 412,3 9,0 200,3 8,17 MH kh¸c 34,2 3,68 22,5 3,0 81,8 2,2 319,3 7,0 133,3 5,43 Tæng 945,9 100 762,1 100 3.810 100 4.572 100 2.451 100 Nguån: B¸o c¸o tæng kÕt xuÊt khÈu cña xÝ nghiÖp Gia c«ng xuÊt khÈu cña XÝ nghiÖp ®¹t 1.562 ngh×n USD n¨m 2000. Ngoµi thÞ tr­êng cã h¹n ng¹ch EU, XÝ nghiÖp ®· xuÊt hµng Free quota ®­îc 403.672 s¶n phÈm may t­¬ng ®­¬ng 1,2 ngh×n USD. Trong n¨m 2001 cho ra ®êi 445.743 s¶n phÈm tù s¶n xuÊt c¸c lo¹i, thu ®­îc 3.810 ngh×n USD. §Õn ®Çu n¨m 2003 t×nh h×nh gia c«ng may mÆc cña XÝ nghiÖp kh«ng nh÷ng ®­îc duy tr× mµ cßn cã dÊu hiÖu ph¸t triÓn kh¸ tèt. S¸u th¸ng ®Çu n¨m 2003, XÝ nghiÖp ®¹t kim ng¹ch xuÊt khÈu lµ 2.451 ngh×n USD. Nh×n chung mÆt hµng gia c«ng chñ yÕu cña xÝ nghiÖp vÉn lµ ¸o jacket vµ ¸o s¬ mi. Tuy nhiªn, trong n¨m 2002, xÝ nghiÖp ®· kh«ng nhËn ®­îc mét ®¬n ®Æt hµng ¸o s¬ mi nµo do thÞ tr­êng tiªu thô trªn thÕ giíi cã rÊt nhiÒu biÕn ®éng vµ do c¸c s¶n phÈm tõ Trung Quèc tung ra rÊt nhiÒu. S¸u th¸ng ®Çu n¨m 2003, xÝ nghiÖp gia c«ng xuÊt hµng ¸o jackÐt ®¹t 36,5% vµ ¸o s¬ mi ®¹t 33,5% trong tæng sè mÆt gia c«ng xuÊt khÈu; s¸u th¸ng cuèi n¨m 2003 xÝ nghiÖp dù kiÕn gia c«ng xuÊt khÈu hai mÆt hµng trªn ®¹t 48%. Mét ®iÓm ®¸ng chó ý trong c¬ cÊu mÆt hµng gia c«ng xuÊt khÈu cña XÝ nghiÖp lµ hiÖu qu¶ kinh tÕ mµ tõng mÆt hµng nµy mang l¹i bëi trong thùc tÕ, mÆt hµng ¸o jacket xuÊt khÈu cña xÝ nghiÖp tuy cã doanh thu cao nhÊt nh­ng lîi nhuËn mµ mÆt hµng nµy mang l¹i kh«ng thùc sù cao. V× thÕ, ngoµi viÖc chó ý ®Õn nh÷ng mÆt hµng cã doanh thu xuÊt khÈu cao XÝ nghiÖp còng cÇn quan t©m ph¸t triÓn c¸c mÆt hµng cã doanh thu thÊp nh­ng l¹i cã lîi Ých kinh tÕ cao h¬n c¸c mÆt hµng kh¸c. 2.2.3 ¦u ®iÓm vµ nh÷ng vÊn ®Ò cßn tån t¹i trong c«ng t¸c gia c«ng may mÆc xuÊt khÈu ë XÝ nghiÖp may xuÊt khÈu L¹c Trung 2.2.3.1 ¦u ®iÓm Trong nh÷ng n¨m qua khi c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc gÆp khã kh¨n nhiÒu trong t×nh h×nh míi th× XÝ nghiÖp may xuÊt khÈu L¹c Trung ®· v­¬n lªn t¨ng dÇn doanh thu qua c¸c n¨m; ®ång thêi t¹o mét thÕ ®øng v÷ng ch¾c trong ngµnh dÖt may, t¹o uy tÝn trªn thÞ tr­êng b»ng chÊt l­îng s¶n phÈm. XÝ nghiÖp ®· gi÷ ®­îc c¸c b¹n hµng truyÒn thèng, ph¸t triÓn b¹n hµng míi, nhanh nh¹y t×m hµng bï vµo nh÷ng thêi ®iÓm trèng viÖc do nguyªn phô liÖu cña kh¸ch kh«ng vÒ kÞp. Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®­îc diÔn ra ®Òu ®Æn theo ®óng tiÕn ®é, kh«ng ®Ó x¶y ra t×nh tr¹ng ïn t¾c hîp ®ång. XÝ nghiÖp ®· kiÖn toµn bé m¸y qu¶n lý tõ Ban Gi¸m ®èc xÝ nghiÖp tíi c¸c phßng chøc n¨ng vµ c¸c ph©n x­ëng ®¶m b¶o ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ vµ gi¶m ®­îc c¸c chi phÝ ph¸t sinh kh«ng cÇn thiÕt. T¨ng c­êng kiÓm tra c¸c tiªu chuÈn, ®Þnh møc kü thuËt ®èi víi tõng mÆt hµng. Trong n¨m 2002, xÝ nghiÖp ®· rµ so¸t l¹i ®Þnh biªn cña tÊt c¶ c¸c ph©n x­ëng; ®¸nh gi¸ l¹i chÊt l­îng cña lao ®éng ®Ó cã h­íng ®µo t¹o, tuyÓn dông, bæ sung nh÷ng lao ®éng míi. Trong 6 th¸ng cuèi n¨m 2002, xÝ nghiÖp ®· tæ chøc thi n©ng bËc tay nghÒ cho 237 lao ®éng vµ ®¹t møc n©ng bËc ®­îc 225 lao ®éng; tæ chøc 2 ®ît thi tuyÓn vµ tuyÓn dông chÝnh thøc ®­îc 95 lao ®éng míi. XÝ nghiÖp còng ®· tæ chøc ®­îc mét líp häc vÒ tæ chøc qu¶n lý s¶n xuÊt cho c¸c c¸n bé chñ chèt tõ phã Gi¸m ®èc ®Õn c¸c tr­ëng phã phßng, tæ tr­ëng s¶n xuÊt, kü thuËt, thu ho¸ cña ph©n x­ëng do chuyªn gia NhËt B¶n gi¶ng gåm 60 ng­êi tham gia vµ ®¹t kÕt qu¶ tèt. XÝ nghiÖp ®· cè g¾ng khai th¸c triÖt ®Ó kho tµng, nhµ cöa ch­a sö dông ®Õn ®Ó cho thuª lµm t¨ng thu nhËp kinh doanh trong nh÷ng lóc t×nh h×nh s¶n xuÊt gÆp khã kh¨n. Mäi ho¹t ®éng mua b¸n ®Òu cã c¸c ph­¬ng ¸n dù trï. Mäi m· hµng ®Òu cã ph­¬ng ¸n gi¸ thµnh s¶n xuÊt, kinh doanh. Qu¶n lý chi phÝ t¹i c¸c ph©n x­ëng theo ®Þnh møc. XÝ nghiÖp ®ang triÓn khai qu¶n lý tµi s¶n cè ®Þnh ®Õn tõng ®Çu m¸y, cã sæ s¸ch, lý lÞch ®¨ng ký cho tõng m¸y lµm n©ng cao ý thøc tr¸ch nhiÖm cña tõng c¸ nh©n ®èi víi tµi s¶n t¹i xÝ nghiÖp. §ång thêi m¸y mãc thiÕt bÞ còng ®­îc t¨ng c­êng b¶o d­ìng, söa ch÷a theo ®Þnh kú hµng n¨m, quý N¨ng ®éng trong kinh doanh, thùc hiÖn ®a d¹ng ho¸, ®a ph­¬ng ho¸ trong ph­¬ng thøc lµm ¨n, lÊy hiÖu qu¶ kinh doanh lµm môc tiªu. Tõ chç cßn lµ mét mÆt hµng míi mÎ, gia c«ng may mÆc ®· trë thµnh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh chñ yÕu cña XÝ nghiÖp, gãp phÇn gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm, t¹o nguån thu lín cho XÝ nghiÖp. V× thÕ mÆc dÇu c¸c b¹n hµng truyÒn thèng ®Òu gi¶m vÒ sè l­îng ®Æt hµng nh­ng trong s¸u th¸ng ®Çu n¨m 2003, phßng kÕ ho¹ch ®· ph¸t triÓn thªm ®­îc hai b¹n hµng míi so víi n¨m 2002. KÕt qu¶ s¸u th¸ng ®Çu n¨m 2003, XÝ nghiÖp ®· phÊn ®Êu ho¹t ®éng t­¬ng ®èi æn ®Þnh víi s¶n l­îng 230.118 s¶n phÈm ®¹t doanh sè kho¶ng 2.451 ngh×n USD. 2.2.4.2 Nh÷ng mÆt tån t¹i vµ nguyªn nh©n Cho ®Õn nay ph­¬ng thøc xuÊt khÈu cña XÝ nghiÖp vÉn chñ yÕu lµ theo ph­¬ng thøc xuÊt khÈu uû th¸c vµ gia c«ng. S¶n phÈm cña XÝ nghiÖp míi chØ dõng l¹i ë c¸c mÆt hµng th«ng th­êng do bªn ®èi t¸c ®­a mÉu nh­ quÇn ©u vµ ¸o Jacket, ch­a xuÊt khÈu ®­îc c¸c mÆt hµng cao cÊp hoÆc c¸c mÆt hµng thiÕt kÕ vµ s¶n xuÊt theo mÉu riªng. XÝ nghiÖp chØ thùc hiÖn qu¸ tr×nh gia c«ng s¶n phÈm tõ c¸c nguyªn phô liÖu mµ kh¸ch hµng göi tíi vµ h­ëng chi phÝ gia c«ng nªn hiÖu qu¶ kinh tÕ thÊp. ThÞ tr­êng s¶n phÈm may lµ thÞ tr­êng c¹nh tranh hoµn h¶o, do ®ã XÝ nghiÖp may xuÊt khÈu L¹c Trung ph¶i c¹nh tranh víi rÊt nhiÒu c¸c doanh nghiÖp kh¸c trªn thÞ tr­êng. V× vËy vÇn ®Ò thÞ tr­êng tiªu thô s¶n phÈm lµ mét vÊn ®Ò nan gi¶i trong khi xÝ nghiÖp vÉn ch­a ®Çu t­ ®óng møc vµo c«ng t¸c nµy. T×nh tr¹ng ®æi míi trang thiÕt bÞ, c«ng nghÖ cña xÝ nghiÖp hiÖn nay cßn chËm ch¹p so víi yªu cÇu thÞ tr­êng. MÆt kh¸c, quy m« s¶n xuÊt vµ tr×nh ®é qu¶n lý kh«ng phï hîp nªn tiÒm n¨ng ch­a ®­îc khai th¸c ®óng møc. Tr×nh ®é c«ng nh©n lao ®éng trong ngµnh ch­a thùc sù cao, sè l­îng lao ®éng cã tay nghÒ cßn h¹n chÕ, ®Æc biÖt thiÕu h¼n ®éi ngò thiÕt kÕ s¶n phÈm. VÒ vÊn ®Ò giao hµng, XÝ nghiÖp s¶n xuÊt, gia c«ng hµng may mÆc cho c¸c ®èi t¸c n­íc ngoµi nªn viÖc lùa chän ph­¬ng thøc vËn t¶i, ph­¬ng thøc thanh to¸n th­êng bÞ phô thuéc vµo phÝa ®èi t¸c. XÝ nghiÖp míi chØ thùc hiÖn ë d¹ng FOB ch­a cã nh÷ng mÆt hµng ë d¹ng CIF nªn gi¸ c¶ giao nhËn thÊp. Së dÜ cßn nh÷ng tån t¹i trªn lµ do nhiÒu nguyªn nh©n kh¸c nhau: XÐt vÒ phÝa bªn ngoµi, ta cã thÓ thÊy ®­îc hÖ thèng ph¸p luËt n­íc ta ch­a hoµn chØnh, thñ tôc hµnh chÝnh r­êm rµ. §Æc biÖt lµ sù c¹nh tranh gay g¾t, ®«i khi cßn lµ t×nh tr¹ng tranh giµnh nhau trong tõng hîp ®ång, nªn th­êng bÞ phÝa n­íc ngoµi lîi dông thêi c¬ Ðp gi¸, g©y nªn tÝnh yÕu kÐm trong hiÖu qu¶ kinh doanh. Søc c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng quèc tÕ cña XÝ nghiÖp bÞ gi¶m sót do thÞ tr­êng gia c«ng hµng may mÆc cña Trung Quèc ph¸t triÓn m¹nh víi chi phÝ thÊp nªn cã nhiÒu kh¸ch hµng ®· chuyÓn h­íng ®Çu t­ sang Trung Quèc. Ngoµi ra, trong n­íc còng cã nhiÒu ®¬n vÞ kinh tÕ ho¹t ®éng trong lÜnh vùc xuÊt khÈu may mÆc vµ ®iÒu kiÖn vÒ lao ®éng, vÒ kü thuËt, m¸y mãc thiÕt bÞ tèt h¬n cña xÝ nghiÖp, chi phÝ s¶n xuÊt – kinh doanh thÊp nªn kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña hä cao h¬n. XÐt vÒ nh÷ng nguyªn nh©n bªn trong ta cã thÓ kÓ ®Õn nh÷ng yÕu tè kh¸c: - M¸y mãc thiÕt bÞ cò, l¹c hËu vµ mét sè ®· hÕt khÊu hao ®· lµm cho chÊt l­îng s¶n phÈm kÐm, kh«ng ®¸p øng yªu cÇu cña kh¸ch hµng. - Kh¶ n¨ng thiÕt kÕ s¶n phÈm may mÆc cña XÝ nghiÖp ch­a cao, nªn kiÓu d¸ng vµ chñng lo¹i hµng ho¸ cßn ®¬n ®iÖu. - VÒ c«ng t¸c thÞ tr­êng, XÝ nghiÖp ch­a quan t©m ®Õn viÖc ®Ò ra c¸c chiÕn l­îc marketing hîp lý cho tõng thÞ tr­êng cô thÓ. XÝ nghiÖp ch­a x©y dùng ®­îc c¸c chi nh¸nh, c¸c v¨n phßng ®¹i diÖn ë n­íc ngoµi ®Ó tiÕn hµnh nghiªn cøu vÒ thÞ hiÕu tiªu dïng ë tõng quèc gia cô thÓ. V× vËy XÝ nghiÖp lu«n lu«n bÞ mÊt c¸c hîp ®ång cã gi¸ trÞ lín. - Nguån nguyªn liÖu s¶n xuÊt hµng gia c«ng còng lµ mét nh©n tè ®¸ng xÐt ®Õn. HiÖn nay nguån nguyªn liÖu trong n­íc ch­a phong phó, chÊt l­îng ch­a cao, sè l­îng cßn h¹n chÕ. Sù phèi hîp gi÷a ngµnh may vµ ngµnh dÖt ch­a phï hîp víi yªu cÇu cña s¶n xuÊt may mÆc. Kh¶ n¨ng tÝch luü vèn cña XÝ nghiÖp ch­a cao, h¬n n÷a XÝ nghiÖp chØ sö dông h×nh thøc gia c«ng vµ uû th¸c lµ chÝnh, nªn chØ nhËn ®­îc tû lÖ hoa hång vµ chi phÝ gia c«ng thÊp. Nh÷ng lý do trªn lµm cho ho¹t ®éng gia c«ng may mÆc xuÊt khÈu cña XÝ nghiÖp vÉn cßn tån t¹i nh÷ng h¹n chÕ nhÊt ®Þnh. ViÖc nghiªn cøu nh÷ng h¹n chÕ nµy vµ t×m ra nguyªn nh©n lµ c¬ së ®Ó ®Ò ra nh÷ng biÖn ph¸p ph¸t triÓn thÝch hîp cho giai ®o¹n tíi. Ch­¬ng 3 Mét sè gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt l­îng ho¹t ®éng gia c«ng may xuÊt khÊu ë XÝ nghiÖp may xuÊt khÈu L¹c Trung 3.1 Ph­¬ng h­íng ph¸t triÓn chung 3.1.1 Thùc tÕ ph¸t triÓn cña c¸c doanh nghiÖp gia c«ng may mÆc xuÊt khÈu cña ViÖt Nam NhËn thøc ®­îc sù biÕn chuyÓn nhanh chãng cña thÞ tr­êng, trong vßng hai n¨m gÇn ®©y, rÊt nhiÒu c¸c c«ng ty dÖt may xuÊt khÈu, ®Æc biÖt lµ c¸c c«ng ty cã ho¹t ®éng gia c«ng xuÊt khÈu ®· x©y dùng vµ tõng b­íc thùc hiÖn nh÷ng ch­¬ng tr×nh, gi¶i ph¸p cô thÓ theo h­íng t¨ng c­êng c«ng t¸c qu¶n lý nh»m n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm xuÊt khÈu, t¨ng søc c¹nh tranh cña s¶n phÈm tr­íc c¸c s¶n phÈm cïng lo¹i trªn thÞ tr­êng thÕ giíi. Víi môc tiªu trªn, rÊt nhiÒu c«ng ty ®· ¸p dông c¸c m« h×nh qu¶n lý tiªn tiÕn theo tiªu chuÈn ISO 9000, ISO 14000, SA 8000. Sè l­îng c¸c c«ng ty ¸p dông c¸c m« h×nh qu¶n lý chuyªn nghiÖp ngµy cµng t¨ng, bªn c¹nh ®ã lµ viÖc ­u tiªn ®µo t¹o c¸c chuyªn gia vÒ thiÕt kÕ thêi trang vµ marketing ®Ó kh¾c phôc ®iÓm yÕu c¬ b¶n cña ngµnh may xuÊt khÈu trong kh©u thiÕt kÕ mÉu mèt ®ång thêi tiÕn hµnh ®a d¹ng ho¸ mÆt hµng kinh doanh trªn c¬ së tËp trung ho¸ vµo mét sè mÆt hµng cã thÕ m¹nh. Cïng víi ho¹t ®éng thiÕt kÕ, viÖc x©y dùng vµ ph¸t triÓn th­¬ng hiÖu s¶n phÈm gi÷ vai trß quan träng bëi v× nã cã kh¶ n¨ng lµm t¨ng gi¸ trÞ s¶n phÈm nhiÒu lÇn. C¸c c«ng ty ®Òu h­íng tíi quy ho¹ch s¶n phÈm chñ lùc vµ x©y dùng th­¬ng hiÖu cña doanh nghiÖp m×nh g¾n liÒn víi thÞ tr­êng vµ s¶n phÈm. NhiÒu th­¬ng hiÖu ®· giµnh ®­îc sù tÝn nhiÖm cña kh¸ch hµng nh­: s¬ mi cña C«ng ty May 10, Veston cña C«ng ty May Nhµ BÌ, s¶n phÈm Cotton cña C«ng ty DÖt ViÖt Th¾ng... NhiÒu n¨m liÒn, c¸c s¶n phÈm trªn ®· giµnh ®­îc gi¶i th­ëng hµng dÖt may ViÖt Nam chÊt l­îng cao vµ ®øng trong sè Top 10 hµng ViÖt Nam chÊt l­îng cao. §Ó ®Èy m¹nh gia c«ng may mÆc xuÊt khÈu, bªn c¹nh viÖc t×m hiÓu c¸c th«ng tin vÒ thÞ tr­êng, gi¸ c¶, ®Æc ®iÓm vÒ kinh tÕ v¨n ho¸ x· héi còng nh­ b¶n s¾c truyÒn thèng d©n téc cña c¸c quèc gia, c¸c c«ng ty còng ®­a ra nh÷ng chÝnh s¸ch tiÕp cËn, khai th«ng vµ ph¸t triÓn víi tõng thÞ tr­êng cô thÓ, tr­íc hÕt lµ c¸c thÞ tr­êng xuÊt khÈu nhiÒu tiÒm n¨ng nh­: EU, NhËt B¶n, thÞ tr­êng c¸c n­íc §«ng Nam ¸, Mü, Canada... Ngoµi ra, c¸c c«ng ty còng ®Èy m¹nh viÖc chuyÓn ®æi ph­¬ng thøc s¶n xuÊt tõ gia c«ng sang mua ®øt b¸n ®o¹n. Tû lÖ kinh doanh xuÊt khÈu trùc tiÕp trong toµn ngµnh dÖt may t¨ng lªn tõ 48% n¨m 2001 lªn 68% trong 6 th¸ng ®Çu n¨m 2003, trong ®ã cã c«ng ty ®¹t tû lÖ gi¸ trÞ xuÊt khÈu trùc tiÕp tíi 83% tæng doanh thu. Tû lÖ néi ®Þa ho¸ trong hµng xuÊt khÈu còng ®­îc chó träng nh»m t¨ng c­êng sö dông nguån nguyªn phô liÖu trong n­íc, t¨ng hiÖu qu¶ s¶n xuÊt, kinh doanh, tõng b­íc t¹o lËp c¬ së ®Ó chuyÓn sang xuÊt khÈu trùc tiÕp c¸c s¶n phÈm mang th­¬ng hiÖu ViÖt Nam. HiÖn t¹i, Tæng C«ng ty DÖt May ViÖt Nam (Vinatex) ®ang thùc hiÖn ®Çu t­ n©ng cÊp c¸c nhµ m¸y nhuém vµ dÖt nh»m t¨ng c­êng kh¶ n¨ng cung cÊp v¶i cho may xuÊt khÈu. Theo kÕ ho¹ch, tõ nay ®Õn 2005, Vinatex sÏ ®Çu t­ 3 nhµ m¸y míi, ®Çu t­ bæ sung cho 10 C«ng ty dÖt hiÖn t¹i ®Ó cã thÓ t¨ng 50% kh¶ n¨ng cung cÊp v¶i cho may mÆc xuÊt khÈu. Vinatex phÊn ®Êu tíi n¨m 2005 sÏ ®­a tû lÖ néi ®Þa ho¸ s¶n phÈm ®¹t 60%. HiÖn t¹i, Tæng C«ng ty DÖt May ViÖt Nam (Vinatex) ®ang thùc hiÖn ®Çu t­ n©ng cÊp c¸c nhµ m¸y nhuém vµ dÖt nh»m t¨ng c­êng kh¶ n¨ng cung cÊp v¶i cho may xuÊt khÈu. Theo kÕ ho¹ch, tõ nay ®Õn 2005, Vinatex sÏ ®Çu t­ 3 nhµ m¸y míi, ®Çu t­ bæ sung cho 10 C«ng ty dÖt hiÖn t¹i ®Ó cã thÓ t¨ng 50% kh¶ n¨ng cung cÊp v¶i cho may mÆc xuÊt khÈu. Vinatex phÊn ®Êu tíi n¨m 2005 sÏ ®­a tû lÖ néi ®Þa ho¸ s¶n phÈm ®¹t 60%. 3.1.2 Ph­¬ng h­íng ®Èy m¹nh gia c«ng may mÆc xuÊt khÈu ë ViÖt nam trong thêi gian tíi Tr­íc nh÷ng th¸ch thøc mang tÝnh sèng cßn cho ngµnh dÖt may xuÊt khÈu n­íc ta nh­ møc ®Çu t­ gi¶m sót cña n¨m 2002, hµng dÖt may xuÊt khÈu vµo thÞ tr­êng Hoa Kú tõ gi÷a n¨m nay bÞ ¸p dông h¹n ng¹ch thÊp, c¸c n­íc t­ b¶n ph¸t triÓn ®ang ph¸t triÓn ®ang dùng thªm nh÷ng hµng rµo kü thuËt tr¸ h×nh ®Ó c¶n trë hµng xuÊt khÈu cña ta, ®µm ph¸n më réng thÞ tr­êng EU ®ang bÕ t¾c… th× vÊn ®Ò ®Èy m¹nh xuÊt khÈu hµng dÖt may nãi chung vµ gia c«ng may mÆc nãi riªng ®Æt ra cho chóng ta tr¸ch nhiÖm lín lao lµ nhanh chãng më réng thÞ tr­êng cho c¸c doanh nghiÖp ®Èy m¹nh xuÊt khÈu. §Þnh h­íng chiÕn l­îc xuÊt khÈu hµng dÖt may ®Õn n¨m 2005 ®¹t møc xuÊt khÈu 4,5-5 tØ USD ®ang ®Æt chóng ta tr­íc bµi to¸n v« cïng hãc bóa. Thêi gian kh«ng cßn nhiÒu, ®Õn ®Çu n¨m 2005, WTO sÏ b·i bá h¹n ng¹ch dÖt may cho c¸c n­íc thµnh viªn. Trong khi, ViÖt Nam vÉn ch­a ph¶i lµ thµnh viªn cña WTO nªn chóng ta ph¶i tranh thñ thêi gian ng¾n ngñi cßn l¹i ®Ó t¨ng tèc xuÊt khÈu hµng dÖt may ®Ó giµnh thÞ phÇn tèi ®a cã thÓ tr­íc khi h¹n ng¹ch b·i bá hoµn toµn. C¸c doanh nghiÖp cÇn tranh thñ mäi c¬ héi ®Ó th©m nhËp më réng xuÊt khÈu sang thÞ tr­êng 10 n­íc s¾p gia nhËp EU vµo 5/2005 ®Ó cã chç ®øng trªn thÞ tr­êng EU khi c¸c n­íc nµy trë thµnh thµnh viªn chÝnh thøc cña EU. VÒ mÆt qu¶n lý vÜ m«, mét mÆt chóng ta cÇn tÝch cùc vµ chñ ®éng ®µm ph¸n song ph­¬ng, mÆt kh¸c cÇn tranh thñ ®µm ph¸n ®Ó kÞp héi nhËp ViÖt Nam vµo Tæ chøc Th­¬ng m¹i thÕ giíi (WTO) vµo thêi ®iÓm b·i bá hoµn toµn h¹n ng¹ch dÖt may ®Ó mÆt hµng nµy lu«n lµ mÆt hµng xuÊt khÈu mòi nhän cña chiÕn l­îc xuÊt khÈu trong thËp kû ®Çu tiªn cña thiªn niªn kû nµy. Bªn c¹nh gi¶i ph¸p thÞ tr­êng t¹o m«i tr­êng ®Çu t­ hÊp dÉn th× c¸c biÖn ph¸p kh¸c nh­ ®µo t¹o c«ng nh©n kü thuËt, xóc tiÕn th­¬ng m¹i, cñng cè vµ tu©n thñ c¸c tiªu chuÈn chÊt l­îng, quy tr×nh c«ng nghÖ nh­ ISO 9000, 9004, 14000 vµ tiªu chuÈn m«i tr­êng lao ®éng SA8000 ®ang lµ nh÷ng ®éng lùc ®Ó c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam n©ng cao chÊt l­îng hµng ho¸ vµ thu hót ®¬n ®Æt hµng n­íc ngoµi, më réng thÞ tr­êng xuÊt khÈu sang nh÷ng thÞ tr­êng míi vµ gi÷ v÷ng thÞ tr­êng truyÒn thèng. Ngoµi ra c¸c doanh nghiÖp còng cÇn chó ý ®Õn viÖc ®Èy m¹nh hîp t¸c liªn doanh víi c¸c h·ng n­íc ngoµi may hµng xuÊt khÈu ®Ó xuÊt khÈu trùc tiÕp sang c¸c n­íc trªn, tõ ®ã häc hái kinh nghiÖm kinh doanh, tiÕp thu c«ng nghÖ tiªn tiÕn tõ c¸c n­íc ph¸t triÓn. Tranh thñ nguån vèn ®Çu t­ x©y dùng h¹ tÇng c¬ b¶n, tËn dông triÖt ®Ó c¸c trang thiÕt bÞ m¸y may hiÖn ®¹i t¹o ra s¶n phÈm cã chÊt l­îng cao ®Ó n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh cña s¶n phÈm ViÖt nam trªn thÞ tr­êng quèc tÕ. 3.1.3 Ph­¬ng h­íng ph¸t triÓn ho¹t ®éng gia c«ng xuÊt khÈu cña XÝ nghiÖp may xuÊt khÈu L¹c Trung §èi víi XÝ nghiÖp may xuÊt khÈu L¹c Trung, gia c«ng may mÆc xuÊt khÈu lµ ho¹t ®éng chñ yÕu chiÕm mét tû träng rÊt cao trong tæng doanh thu cña XÝ nghiÖp. Do ®ã trong thêi gian tíi XÝ nghiÖp ®· cã kÕ ho¹ch rÊt cô thÓ cho ho¹t ®éng nµy nh»m t¨ng kim ng¹ch xuÊt khÈu, ®a d¹ng ho¸ mÆt hµng vµ më réng thÞ tr­êng xuÊt khÈu. T¨ng c­êng h¬n n÷a c«ng t¸c chuÈn bÞ s¶n xuÊt- kinh doanh tõ phßng kÕ ho¹ch, kü thuËt ®Õn tõng ph©n x­ëng ®Ó nhanh chãng ®­a c¸c m· hµng vµo s¶n xuÊt, tr¸nh t×nh tr¹ng ¸ch t¾c, bÞ trèng ®Çu chuyÒn, bÞ gi¸n ®o¹n vÒ kü thuËt vµ thiÕu nguyªn phô liÖu ®Çu vµo trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. §ång thêi, n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n nghiÖp vô, n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng, c¶i tiÕn vµ n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm, ®¸p øng kÞp tiÕn ®é giao hµng. XÝ nghiÖp còng ®ang cè g¾ng nghiªn cøu, häc tËp kinh nghiÖm thµnh c«ng cña c¸c doanh nghiÖp kh¸c trong cïng ngµnh ®Ó trong giai ®o¹n tíi sÏ ®­a vµo ¸p dông c¸c hÖ thèng qu¶n lý chÊt l­îng phï hîp víi m« h×nh ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp nh»m c¶i thiÖn chÊt l­îng c«ng t¸c qu¶n lý vµ s¶n xuÊt, mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao cho ho¹t ®éng gia c«ng may mÆc xuÊt khÈu cña xÝ nghiÖp. Tõng b­íc chuyÓn h­íng sang ph­¬ng thøc mua ®øt b¸n ®o¹n. TËn dông tèi ®a nguån nguyªn liÖu trong n­íc ®Ó h¹ gi¸ thµnh gia c«ng vµ chñ ®éng trong viÖc s¶n xuÊt kinh doanh. §©y ®­îc coi lµ mét h­íng ®i ®óng ®¾n nh»m ®¹t hiÖu qu¶ cao nhÊt trong kinh doanh ngµnh hµng nµy. Ngoµi viÖc gi÷ v÷ng c¸c thÞ tr­êng truyÒn thèng, XÝ nghiÖp còng tiÕp tôc tiÕn hµnh më réng thÞ th­êng vµ b¹n hµng, ¸p dông c¸c h×nh thøc kinh doanh linh ho¹t phï hîp, t¨ng c­êng tù doanh, coi träng môc tiªu hiÖu qu¶ kinh doanh vµ an toµn vèn. Ngoµi viÖc xuÊt khÈu vµo thÞ tr­êng cã h¹n ng¹ch, XÝ nghiÖp triÖt ®Ó khai th¸c thÞ tr­êng kh«ng h¹n ng¹ch nh­: §µi Loan, Singapore, NhËt B¶n, óc. HiÖn nay XÝ nghiÖp ®· ®Çu t­ më réng h¬n n÷a, n©ng c«ng suÊt lªn gÊp hai lÇn gi¸ trÞ ®Çu t­ ban ®Çu kho¶ng 1 tû ®ång, t¹o thªm nhiÒu viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng. Cô thÓ XÝ nghiÖp ®Æt kÕ ho¹ch cho m×nh trong 6 th¸ng cuèi n¨m 2003 ph¶i xuÊt khÈu kho¶ng 4,35 tû ®ång. 3.2 mét sè biÖn ph¸p n©ng cao chÊt l­îng gia c«ng may mÆc xuÊt khÈu ë XÝ nghiÖp may xuÊt khÈu L¹c Trung 3.2.1 VÒ nh©n tè con ng­êi §èi víi c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt nh­ XÝ nghiÖp may xuÊt khÈu L¹c Trung th× nh©n tè con ng­êi lµ nh©n tè quan träng nhÊt, quyÕt ®Þnh ®Õn n¨ng suÊt, chÊt l­îng s¶n phÈm do ®ã sÏ quyÕt ®Þnh ®Õn kh¶ n¨ng ®øng v÷ng vµ c¹nh tranh cña XÝ nghiÖp trªn thÞ tr­êng. Ngoµi viÖc tuyÓn chän nh÷ng lao ®éng cã tr×nh ®é ®¸p øng ®­îc ®ßi hái cña c«ng viÖc th× trong qu¸ tr×nh lµm viÖc, XÝ nghiÖp còng cÇn ph¶i cã c¸c ho¹t ®éng kh¸c ®Ó båi d­ìng, ph¸t huy h¬n n÷a kh¶ n¨ng cña ng­êi lao ®éng nh»m mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao nhÊt cho XÝ nghiÖp. Tuú tõng vÞ trÝ vµ tÝnh chÊt c«ng viÖc mµ XÝ nghiÖp cã c¸c ho¹t ®éng bçi d­ìng ®µo t¹o kh¸c nhau ®Ó thu ®­îc kÕt qu¶ tèt nhÊt. 3.2.1.1 §µo t¹o c¸n bé qu¶n lý XÝ nghiÖp ph¶i chñ ®éng båi d­ìng ®µo t¹o c¸n bé chuyªn m«n giái g¾n víi thÞ tr­êng, hµng n¨m XÝ nghiÖp cÇn cã kÕ ho¹ch chi phÝ cho viÖc båi d­ìng n©ng cao nghiÖp vô xuÊt khËp khÈu, c¸ch qu¶n lý hiÖn ®¹i cho c¸n bé qu¶n lý. ViÖc båi d­ìng n©ng cao nghiÖp vô nh»m: - T¹o sù n¨ng ®éng, n¾m b¾t ®­îc c¬ héi kinh doanh. Lu«n chñ ®éng trong c«ng viÖc tiÕp thu nhanh chãng c«ng nghÖ s¶n xuÊt míi hiÖn ®¹i do phÝa n­íc ngoµi cung cÊp. - DÇn n©ng cao uy tÝn cña XÝ nghiÖp víi c¸c ®èi t¸c n­íc ngoµi. - Gióp cho c¸n bé qu¶n lý biÕt ph©n tÝch ®¸nh gi¸ t×nh h×nh, kÞp thêi ®­a ra c¸c th«ng tin nh»m v¹ch ra ch­¬ng tr×nh hµnh ®éng mét c¸ch thÝch hîp nhÊt. - Ngoµi ra trong t×nh h×nh thÕ giíi biÕn ®éng nh­ hiÖn nay th× ®ßi hái cña thÞ tr­êng ngµy cµng cao buéc XÝ nghiÖp ph¶i tæ chøc ®µo t¹o mét ®éi ngò c¸n bé giái ngo¹i ng÷, hiÓu biÕt réng vÒ chuyªn m«n ngµnh nghÒ. Cã nh­ vËy hiÖu qu¶ kinh tÕ míi cao. §Ó ®¹t ®­îc c¸c kÕt qu¶ trªn, XÝ nghiÖp ph¶i chó ý ®Çu t­ ®óng møc cho ho¹t ®éng nµy. Th­êng xuyªn cã c¸c khãa häc ng¾n h¹n vÒ qu¶n lý, tæ chøc cho c¸n bé sang c¸c ®¬n vÞ b¹n ®Ó häc tËp kinh nghiÖm qu¶n lý. 3.2.1.2 C«ng t¸c ®µo t¹o c«ng nh©n Muèn x©m nhËp thÞ tr­êng, XÝ nghiÖp cÇn ph¶i ®¶m b¶o vÒ chÊt l­îng s¶n phÈm, ngoµi ra cßn ph¶i quan t©m ®Õn n¨ng suÊt lao ®éng. Muèn vËy, mét ®éi ngò c«ng nh©n cã tr×nh ®é lµ ®iÒu ®Çu tiªn cÇn ph¶i ®Ò cËp. Tay nghÒ cña ng­êi c«ng nh©n ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn ®é hoµn chØnh cña s¶n phÈm. Kh«ng chØ thÕ, tr×nh ®é v¨n ho¸ cña ng­êi c«ng nh©n ®«i khi còng cã ¶nh h­ëng kh«ng nhá ®Õn chÊt l­îng s¶n phÈm. Do ®ã XÝ nghiÖp cÇn ®µo t¹o, gi¸o dôc c«ng nh©n c¶ vÒ chÝnh trÞ t­ t­ëng, v¨n ho¸ vµ khoa häc kü thuËt. VÒ tay nghÒ, XÝ nghiÖp ph¶i lu«n quan t©m båi d­ìng, n©ng cao tay nghÒ cho c«ng nh©n. Ng­êi c«ng nh©n ph¶i sö dông thµnh th¹o m¸y mãc thiÕt bÞ, c«ng cô lao ®éng. V× vËy XÝ nghiÖp cÇn tæ chøc c¸c líp ®µo t¹o trong néi bé XÝ nghiÖp ®Ó ng­êi cã tay nghÒ cao h­íng dÉn c«ng nh©n tay nghÒ thÊp hoÆc ng­êi míi vµo nghÒ. Ngoµi ra, XÝ nghiÖp còng cÇn ph¶i tæ chøc nhiÒu h¬n n÷a c¸c buæi thi n©ng bËc, thi tay nghÒ giái ®Ó ®¸nh gi¸ ®óng tr×nh ®é cña ng­êi c«ng nh©n, kÞp thêi khen th­ëng nh÷ng ®¬n vÞ, c¸ nh©n trong XÝ nghiÖp cã thµnh tÝch cao trong s¶n xuÊt hoÆc cã nh÷ng s¸ng kiÕn c¶i tiÕn lµm t¨ng n¨ng suÊt, chÊt l­îng s¶n phÈm. 3.2.2 N©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh Cã thÓ nãi chÊt l­îng s¶n phÈm chÝnh lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh ®Õn kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña XÝ nghiÖp trong giai ®o¹n hiÖn nay. ChÝnh v× thÕ vÊn ®Ò n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm cÇn ph¶i ®­îc XÝ nghiÖp quan t©m, thÓ hiÖn trong môc tiªu phÊn ®Êu cña XÝ nghiÖp trong nh÷ng n¨m tíi. §Ó thùc hiÖn ®­îc môc tiªu nµy c«ng ty cÇn ph¶i thùc hiÖn tèt h¬n n÷a c¸c kh©u thu mua nguyªn phô liÖu, dù tr÷ vµ b¶o qu¶n vËt t­, thµnh phÈm, cung øng nguyªn vËt liÖu cho s¶n xuÊt, kiÓm tra, gi¸m s¸t trong kh©u s¶n xuÊt... Giai ®o¹n thiÕt kÕ s¶n phÈm lµ kh©u ®Çu tiªn quyÕt ®Þnh chÊt l­îng s¶n phÈm. Nh÷ng th«ng sè kü thuËt trong khi thiÕt kÕ ®· ®­îc phª chuÈn lµ tiªu chuÈn chÊt l­îng quan träng mµ s¶n phÈm s¶n xuÊt ra ph¶i ®¶m b¶o. Nã lµ c¨n cø, c¬ së cho viÖc kiÓm tra, ®¸nh gi¸ chÊt l­îng s¶n phÈm. Khi x©y dùng c¸c tiªu chuÈn vÒ chÊt l­îng s¶n phÈm may mÆc xuÊt khÈu, c¸c c¸n bé nghiªn cøu cña XÝ nghiÖp ph¶i dùa vµo mét sè yªu cÇu nh­ : s¶n phÈm ph¶i phï hîp víi yªu cÇu cña ®èi t¸c; thÝch hîp víi kh¶ n¨ng cña c«ng ty; tèi thiÓu ho¸ chi phÝ; ®¶m b¶o kh¶ n¨ng c¹nh tranh. Víi nh÷ng s¶n phÈm truyÒn thèng, mÆc dï c¸c lo¹i s¶n phÈm nµy ®· cã thÞ tr­êng nh­ng c«ng t¸c thiÕt kÕ c¸c tiªu chuÈn kü thuËt còng cÇn ®­îc tiÕp tôc hoµn thiÖn ®Ó ®­a ra c¸c s¶n phÈm cã chÊt l­îng cao h¬n n÷a, t¹o ra uy tÝn vµ g©y Ên t­îng cho kh¸ch hµng. Do ®Æc thï s¶n phÈm may mÆc lµ s¶n phÈm cã tèc ®é thay ®æi nhanh, nªn XÝ nghiÖp cÇn ®a d¹ng ho¸ chñng lo¹i s¶n phÈm , t¹o ra sù phï hîp h¬n ®èi víi mäi nhãm ®èi t­îng tiªu dïng, ®ång thêi víi viÖc hoµn thiÖn, c¶i tiÕn s¶n phÈm, ph¸t triÓn mÆt hµng míi nh»m ®¸p øng mäi yªu cÇu kh¸ch hµng vµ nhu cÇu thÞ tr­êng ®Ó thu hót nhiÒu h¬n n÷a c¸c ®¬n ®Æt hµng. §Ó n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh XÝ nghiÖp cÇn ph¶i ®­a ra chÝnh s¸ch lµm gi¶m gi¸ thµnh cña s¶n phÈm. §ång thêi XÝ nghiÖp còng cÇn quan t©m ®Õn chÊt l­îng vµ thêi h¹n giao hµng cña s¶n phÈm v× ®©y lµ mét vÊn ®Ò cã liªn quan ®Õn uy tÝn cña XÝ nghiÖp trªn tr­êng quèc tÕ. Bªn c¹nh ®ã, ®Ó c¹nh tranh ®­îc víi c¸c doanh nghiÖp n­íc ngoµi XÝ nghiÖp cÇn ph¶i ®Çu t­ cho ho¹t ®éng khuyÕn m¹i, khuyÕch tr­¬ng s¶n phÈm cña XÝ nghiÖp. Ngoµi ra, ®Ó c¹nh tranh ®­îc trªn thÞ tr­êng quèc tÕ XÝ nghiÖp cÇn ph¶i n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm b»ng viÖc ®æi míi m¸y mãc thiÕt bÞ vµ n©ng cao tay nghÒ cña ng­êi c«ng nh©n. §ång thêi ®Ó c¹nh tranh ®­îc XÝ nghiÖp cÇn ph¶i ®a d¹ng ho¸ kiÓu d¸ng mÉu m· s¶n phÈm. Muèn lµm ®­îc ®iÒu ®ã XÝ nghiÖp cÇn ph¶i cã mét phßng thiÕt kÕ mÉu riªng cïng víi m¸y mãc thiÕt bÞ hiÖn ®¹i vµ c«ng nh©n kü thuËt cã tay nghÒ cao. 3.2.3 VÊn ®Ò s¶n xuÊt 3.2.3.1 Tæ chøc s¶n xuÊt hîp lý Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, c¸n bé kü thuËt ph¶i th­êng xuyªn theo dâi t×nh h×nh s¶n xuÊt ë c¸c c«ng ®o¹n, qu¶n lý tèt l­îng nguyªn phô liÖu dïng ®Ó s¶n xuÊt, tr¸nh hao hôt, l·ng phÝ. §ång thêi qu¶n lý s¶n l­îng, khèi l­îng s¶n phÈm s¶n xuÊt ra trong tõng ca. KiÓm tra chÊt l­îng ë kh©u s¶n xuÊt ph¶i ®­îc tiÕn hµnh víi qu¶n lý chÊt l­îng s¶n phÈm, tõ ®ã ph¸t hiÖn ra nh÷ng s¶n phÈm kh«ng ®ñ tiªu chuÈn. §Ó chñ ®éng trong kh©u t¹o nguån hµng may mÆc xuÊt khÈu bªn c¹nh viÖc nhËn thuª gia c«ng, XÝ nghiÖp cÇn ph¶i ®Çu t­ më réng XÝ nghiÖp may cho riªng m×nh. §Æc biÖt kh«ng ®Ó t×nh tr¹ng ïn t¾c trong qu¸ tr×nh may. ViÖc bè trÝ d©y chuyÒn ph¶i lµm sao ®Ó dÔ kiÓm so¸t, dÔ kiÓm tra chÊt l­îng tõng chi tiÕt. §ång thêi ph¶i ®Ò phßng ®­îc c¸c tai n¹n dÔ x¶y ra nh­: ch¸y, næ, háng, ®Ó thuËn tiÖn cho viÖc söa ch÷a khi gÆp háng hãc... 3.2.3.2 TÝch cùc ®Çu t­, ®æi míi m¸y mãc thiÕt bÞ hiÖn ®¹i. M¸y mãc thiÕt bÞ lµ mét trong nh÷ng yÕu tè c¬ b¶n, cÇn thiÕt cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ra s¶n phÈm, ®Æc biÖt lµ trong ngµnh May, m¸y mãc thiÕt bÞ hiÖn ®¹i sÏ quyÕt ®Þnh rÊt lín ®Õn chÊt l­îng s¶n phÈm lµm ra. §èi víi vÊn ®Ò nµy, XÝ nghiÖp cÇn ph¶i x©y dùng kÕ ho¹ch ®Çu t­, ®æi míi m¸y mãc thiÕt bÞ cho tõng n¨m. Dùa vµo c¸c ®¬n ®Æt hµng ®· ký kÕt víi kh¸ch hµng, x¸c ®Þnh râ lo¹i hµng nµo kh¸ch hµng yªu cÇu vµ s¶n phÈm ®ã ®ßi hái c«ng nghÖ d©y chuyÒn s¶n xuÊt nh­ thÕ nµo, ®Ó tõ ®ã cã nh÷ng ®Çu t­ phï hîp. Ngoµi ra nÕu cã ®iÒu kiÖn XÝ nghiÖp nªn t¨ng c­êng h¬n n÷a sè l­îng m¸y lµ h¬i ®Ó thay thÕ bµn lµ nãng hay g©y nªn hiÖn t­îng báng v¶i vµ khã kh¨n trong kh©u lµ thµnh phÈm ë c¸c ®­êng l­în. V× sö dông bµn lµ h¬i cã thÓ kh¾c phôc ®­îc nh­îc ®iÓm trªn vµ t¹o ra s¶n phÈm cã chÊt l­îng cao h¬n, ®¸p øng nh÷ng yªu cÇu cña nh÷ng kh¸ch hµng khã tÝnh. Mét gi¶i ph¸p n÷a lµ XÝ nghiÖp nªn trang bÞ thªm m¸y Ðp mek cæ ¸o s¬ mi ®Ó cho cæ ¸o ®­îc cøng vµ ®øng. H¬n n÷a khi sö dông ph­¬ng ph¸p Ðp mek cæ ¸o sÏ ph¼ng h¬n, ve ¸o cøng vµ kh«ng hÒ g©y nªn c¸c nÕp nh¨n, t¹o nªn sù thanh tho¸t, tiÕt kiÖm ®­îc v¶i phô lãt bªn trong. §ång thêi nªn liªn doanh liªn kÕt víi n­íc ngoµi hoÆc vËn ®éng kh¸ch hµng n­íc ngoµi chuyÓn giao m¸y mãc thiÕt bÞ ®Ó thùc hiÖn gia c«ng. ViÖc qu¶n lý m¸y mãc thiÕt bÞ lµ mét c«ng t¸c rÊt quan träng ®Ó cã thÓ gi¶m ®Õn møc tèi ®a c¸c chi phÝ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh tiÕn hµnh s¶n xuÊt, ®ång thêi cã thÓ c©n ®èi ®­îc c¸c lo¹i m¸y mãc thiÕt bÞ trong xÝ nghiÖp th«ng qua viÖc cho m­în vµ m­în c¸c lo¹i m¸y mãc thiÕt bÞ cña c¸c ®¬n vÞ kh¸c nhau ®Ó qu¸ tr×nh s¶n xuÊt diÔn ra ®Òu ®Æn, kÞp tiÕn ®é cña hîp ®ång. XÝ nghiÖp cÇn triÓn khai qu¶n lý tµi s¶n cè ®Þnh ®Õn tõng ®Çu m¸y, cã sæ s¸ch, lý lÞch ®¨ng ký cho tõng m¸y. §ång thêi xÝ nghiÖp tiÕn hµnh söa ch÷a, b¶o d­ìng theo ®Þnh kú c¸c lo¹i m¸y mãc theo ®óng c¸c tiªu chuÈn kü thuËt. 3.2.3.4 Chuyªn m«n ho¸ s¶n xuÊt Do mçi lo¹i s¶n phÈm ®­îc s¶n xuÊt ra tõ mét hoÆc nhiÒu lo¹i v¶i kh¸c nhau, trong mçi lo¹i mÆt hµng l¹i bao gåm nhiÒu kÝch cì kh¸c nhau nªn chØ cã tiªu chuÈn kü thuËt riªng cho tõng lo¹i mÆt hµng. C¸c s¶n phÈm ®­îc s¶n xuÊt trªn cïng mét d©y chuyÒn, quy tr×nh c«ng nghÖ nh­ng kh«ng ®­îc tiÕn hµnh ®ång thêi cïng mét thêi gian v× vËy thêi gian hoµn thµnh c¸c mÆt hµng lµ kh¸c nhau. Do ®ã ®Ó n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng, XÝ nghiÖp nªn thùc hiÖn chuyªn m«n ho¸ s¶n xuÊt. Mçi ph©n x­ëng chØ nªn s¶n xuÊt mét lo¹i s¶n phÈm, ®Ó t¹o nªn sù ®ång bé, cho phÐp gi¶m thêi gian ngõng s¶n xuÊt vµ gi¶m sai háng ë c¸c kh©u s¶n xuÊt. XÝ nghiÖp cÇn cö c¸c c¸n bé kü thuËt ®i häc tËp, nghiªn cøu ë c¸c ®¬n vÞ b¹n tiªn tiÕn nh»m nhanh chãng n¾m b¨t, tiÕp thu nh÷ng thµnh tùu khoa hoc- kü thuËt hiÖn ®¹i trong vµ ngoµi n­íc, n©ng cao chÊt l­îng tr×nh ®é chuyªn m«n trong c¸c d©y chuyÒn s¶n xuÊt. 3.2.4 Quan hÖ ®èi t¸c Quan hÖ ®èi t¸c cã ¶nh h­ëng trùc tiÕp tíi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña XÝ nghiÖp. Nh­ chóng ta ®Òu biÕt ®Ó cã ®­îc mét hîp ®ång gia c«ng cã gi¸ trÞ cao ®ßi hái phÝa ta ph¶i cã mét mèi quan hÖ tèt víi ®èi t¸c. §Ó lµm ®­îc ®iÒu nµy XÝ nghiÖp cÇn ph¶i më réng quan hÖ th«ng qua c¸c cuéc tiÕp xóc th©n mËt gi÷a hai bªn. §ång thêi ®Ó quan hÖ nµy ®­îc gi÷ v÷ng, XÝ nghiÖp cÇn ph¶i cñng cè ®­îc uy tÝn cña m×nh ®èi víi ®èi t¸c. Muèn lµm ®­îc ®iÒu nµy XÝ nghiÖp cÇn ph¶i n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm cña m×nh trªn thÞ tr­êng quèc tÕ. XÝ nghiÖp cÇn liªn tôc t×m kiÕm nh÷ng ®èi t¸c lín vµ æn ®Þnh ®Ó thiÕt lËp vµ duy tr× mèi quan hÖ kinh doanh. §ång thêi vÉn gi÷ v÷ng quan hÖ víi mét sè ®èi t¸c truyÒn thèng: JAYA, YONGSHIN, SERIM, BRIDGEGATE,… 3.2.5 Ph¸t triÓn kªnh ph©n phèi hîp lý X©y dùng kªnh ph©n phèi hîp lý lµ con ®­êng ng¾n nhÊt ®Ó x©m nhËp thÞ tr­êng c¸c n­íc. Vµ viÖc lùa chän ®óng ®¾n h×nh thøc xuÊt khÈu sÏ gióp XÝ nghiÖp nhanh chãng kh¼ng ®Þnh ®­îc chç ®øng cña m×nh trªn thÞ tr­êng ®ã. XÝ nghiÖp nªn ®­a ra c¸c chiÕn l­îc xuÊt khÈu trùc tiÕp nh»m kiÓm so¸t toµn bé qu¸ tr×nh xuÊt khÈu, thiÕt lËp mèi quan hÖ trùc tiÕp víi m¹ng l­íi ph©n phèi vµ ng­êi tiªu dïng. Khi ®· cã quan hÖ b¹n hµng tèt, XÝ nghiÖp nªn thµnh lËp v¨n phßng ®¹i diÖn hoÆc chi nh¸nh t¹i c¸c quèc gia ®ã ®Ó th­êng xuyªn n¾m b¾t vµ theo kÞp nh÷ng thay ®æi trªn thÞ tr­êng. Nh»m x©y dùng c¸c chiÕn l­îc kinh doanh, chiÕn l­îc marketing mét c¸ch hiÖu qu¶ nhÊt. Ngoµi ra, XÝ nghiÖp cã thÓ tËn dông l­îng ViÖt KiÒu t¹i c¸c quèc gia ®ã ®Ó ph¸t triÓn hÖ thèng ph©n phèi riªng cña m×nh. HoÆc XÝ nghiÖp cã thÓ ph¸t triÓn h×nh thøc liªn doanh, liªn kÕt vµ d­íi nh·n hiÖu cña c¸c doanh nghiÖp ®· cã s½n hÖ thèng kªnh tiªu thô t¹i c¸c thÞ tr­êng nµy trong ®ã cã chÝnh c¸c c«ng ty b¶n xø ®Ó x©m nhËp vµo c¸c thÞ tr­êng dÔ dµng h¬n. Cïng víi sù ph¸t triÓn ®i lªn cña c«ng ty, c¸c ho¹t ®éng tiÕp thÞ , nghiÖp vô Marketing vµ më réng kªnh ph©n phèi ®Ó tiªu thô s¶n phÈm ngµy cµng ®­îc ®Èy m¹nh vµ cã hiÖu qu¶ h¬n. §Ó duy tr× vµ ph¸t triÓn c¸c thÞ tr­êng hiÖn cã c¶ vÒ chiÒu réng lÉn chiÒu s©u ®ång thêi tõng b­íc x©m nhËp vµo nh÷ng thÞ tr­êng míi, c«ng ty ®· x©y dùng ®­îc mét m¹ng l­íi ph©n phèi trong kh¾p c¶ n­íc. C«ng ty x©y dùng hÖ thèng 4 kªnh ph©n phèi s¶n phÈm. Trªn mçi kªnh ®Òu cã ®Æc ®iÓm riªng vµ khèi l­îng tiªu thô trªn mçi kªnh còng kh¸c nhau . 3.2.6 T×m hiÓu c¸c quy ®Þnh, thñ tôc nhËp khÈu vµo thÞ tr­êng c¸c n­íc Ngoµi viÖc ®­îc cung cÊp th«ng tin tõ phÝa ChÝnh phñ, XÝ nghiÖp nªn tù m×nh n¨ng ®éng t×m hiÓu c¸c quy ®Þnh, thñ tôc nhËp khÈu vµo thÞ tr­êng riªng biÖt qua c¸c kªnh th«ng tin kh¸c nhau. Mçi thÞ tr­êng, mçi quèc gia ®Òu cã hÖ thèng ph¸p luËt kh¸c nhau, ®Ó hiÓu ®­îc c¸c quy ®Þnh nµy lµ mét ®iÒu kh«ng ®¬n gi¶n. ChÝnh v× vËy XÝ nghiÖp cÇn ph¶i nç lùc cè g¾ng t×m hiÓu kü vÒ c¸c quy ®Þnh, thñ tôc cña hä tr­íc khi ®­a hµng ho¸ vµo. Bªn c¹nh ®ã, mçi n­íc cã nh÷ng nÒn v¨n minh, phong tôc tËp qu¸n riªng, kh«ng n­íc nµo gièng n­íc nµo. V× vËy, XÝ nghiÖp còng cÇn t×m hiÓu, n¾m b¾t ®Ó t×m ra thÞ hiÕu ng­êi tiªu dïng, tõ ®ã cã kÕ ho¹ch xuÊt khÈu phï hîp, ®Ó n©ng cao kim ng¹ch xuÊt khÈu cña XÝ nghiÖp vµo c¸c thÞ tr­êng nµy. KÕt luËn Qua gÇn hai m­¬i n¨m ho¹t ®éng, XÝ nghiÖp may xuÊt khÈu L¹c Trung lu«n tá ra lµ mét XÝ nghiÖp v÷ng vµng ph¸t triÓn ®i lªn bÊt chÊp mäi sù biÕn ®éng trong vµ ngoµi n­íc. Së dÜ cã ®­îc ®iÒu nµy, bªn c¹nh nh÷ng kinh nghiÖm dµy d¹n trong kinh doanh, XÝ nghiÖp cßn tá ra rÊt n¨ng ®éng t×m mäi c¸ch th¸o gì nh÷ng khã kh¨n kÞp thêi trong nh÷ng t×nh h×nh kh¸c nhau. Gia c«ng xuÊt khÈu lµ mét biÖn ph¸p t×nh thÕ cña nhiÒu c«ng ty nãi chung vµ cña XÝ nghiÖp may xuÊt khÈu L¹c Trung nãi riªng. Trong nh÷ng khã kh¨n gÇn ®©y, ngµnh hµng nµy cã gÆp mét sè khã kh¨n nh­ng vÉn lu«n x¸c ®Þnh ®­îc lµ mét mÆt hµng quan träng nhÊt cña XÝ nghiÖp. ChÝnh v× vËy, XÝ nghiÖp cÇn x¸c ®Þnh ra ph­¬ng h­íng ph¸t triÓn ®óng ®¾n vµ ®Ò ra c¸c biÖn ph¸p thiÕt thùc ®Ó thùc hiÖn môc tiªu cña m×nh. Trong thêi gian tíi, môc tiªu cô thÓ cña XÝ nghiÖp lµ thùc hiÖn ph­¬ng thøc mua ®øt b¸n ®o¹n ngµy cµng réng r·i h¬n, nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh cña m×nh. Sù chuyªn m«n ho¸ ngµy cµng s©u s¾c trªn thÕ giíi th× gia c«ng may mÆc ngµy cµng ph¸t triÓn. ViÖt nam còng tham gia tÝch cùc vµo nghiÖp vô nµy. XÝ nghiÖp may xuÊt khÈu L¹c Trung lµ mét trong nh÷ng c«ng ty ®Çu tiªn tham gia vµo gia c«ng may mÆc ë ViÖt nam vµ lµ mét XÝ nghiÖp cã bÒ dµy kinh nghiÖm, v÷ng vµng trong kinh doanh. T­¬ng lai cña XÝ nghiÖp cã rùc rì hay kh«ng cßn phô thuéc vµo sù s¸ng suèt, n¨ng ®éng cña ®éi ngò c¸n bé l·nh ®¹o XÝ nghiÖp còng nh­ ®éi ngò c¸n bé cã nghiÖp vô v÷ng vµng vµ mét tËp thÓ c«ng nh©n cã tay nghÒ vµ kû luËt lao ®éng tèt. Tµi liÖu tham kh¶o 1. §Þnh h­íng chiÕn l­îc ngµnh may tõ 1995- 2005 cña Tæng c«ng ty s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu may, 1995. 2. Gi¸o tr×nh Kinh tÕ Ngo¹i Th­¬ng, GS - TS Bïi Xu©n L­u, Nhµ xuÊt b¶n Gi¸o Dôc- Tr­êng §¹i Häc Ngo¹i Th­¬ng, 1998. 3. Gi¸o tr×nh Kü ThuËt NghiÖp Vô Ngo¹i Th­¬ng, PGS - TS Vò H÷u Töu, Nhµ xuÊt b¶n Gi¸o Dôc- Tr­êng §¹i Häc Ngo¹i Th­¬ng, 2002. 4. Gi¸o tr×nh Thanh To¸n Quèc TÕ, PGS §inh Xu©n Tr×nh, Nhµ xuÊt b¶n Gi¸o Dôc- Tr­êng §¹i Häc Ngo¹i Th­¬ng, 1998. 5. NghÞ ®Þnh 57/1998/ N§- CP ngµy 31/7/1998 quy ®Þnh chi tiÕt thi hµnh luËt Th­¬ng m¹i vµ ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu, gia c«ng vµ ®¹i lý mua b¸n hµng ho¸ víi n­íc ngoµi. 6. Th«ng t­ liªn tÞch sè 08/2002/TTLT- BTM- BKH§T- BCN ngµy 12/8/2002 h­íng dÉn viÖc giao vµ thùc hiÖn h¹n ng¹ch xuÊt khÈu hµng dÖt may vµo thÞ tr­êng EU, Canada, Thæ NhÜ Kú n¨m 2003. 7. Gi¶i ph¸p chñ yÕu nh»m t¨ng c­êng xuÊt khÈu hµng dÖt may ViÖt Nam sang thÞ tr­êng Mü, B¸o kinh tÕ vµ dù b¸o- sè 4/2003. 8. DÖt may ViÖt nam c¬ héi nhiÒu, th¸ch thøc lín, B¸o Doanh nghiÖp Th­¬ng m¹i- sè 160/ 2002 9. B¸o c¸o t×nh h×nh gia c«ng xuÊt khÈu, phßng kinh doanh- kÕ ho¹ch cña XÝ nghiÖp. 10. B¸o c¸o tæng kÕt cuèi n¨m cña XÝ nghiÖp.