Đối với các khách hàng lớn của Ngân hàng, cầ n thường xuyên giữ mối quan
hệ làm ăn lâu dài. Nhiều khách hàng lớn hiện nay là các doanh nghiệp nhà
nước vì vậy trong việc vay vốn không phải thế chấp, đ ây là điều kiện thuận
lợi cho doanh nghiệp nhưng cũng là khó khăn cho Ngân hàng.
Đối với các doanh nghiệp ngoài quốc doanh và cá nhân muốn vay vốn của Ngân
hàng cần thực hiện đầy đủ các thủ tục cầm cố, thế chấp, bảo lãnh. giúp cho Ngân
hàng thực hiện nhanh chóng các nghiệp vụ của mình, đảm bảo an toàn đồng vốn và
sử dụng vốn đúng mục đích.
48 trang |
Chia sẻ: lylyngoc | Lượt xem: 2567 | Lượt tải: 3
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Giải pháp nâng cao chất lượng cho vay trung và dài hạn tại Chi nhánh Đông Đô - Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
g… Với sự
cố gắng, đồn kết của tập thể cán bộ, sau 5 tháng đi vào hoạt động, chi nhánh
NHĐT & PT Đơng Đơ đã đạt được nhiều kết quả khả quan.
2.1.2. Những thuận lợi và khĩ khăn:
2.1.2.1. Thuận lợi
– Nền kinh tế Việt Nam tiếp tục phát triển với tốc độ cao, mơi trường kinh tế,
xã hội, chính trị ổn định, các chương trình kinh tế trọng điểm các dự án lớn được
triển khai mạnh và phát huy hiệu quả
- Được sự quan tâm chỉ đạo sát sao của ban lãnh đạo NHĐT&PT VN và
ban giám đốc Chi nhánh, đặc biệt trong thời gian triển khai dự án HĐH
- Thứ ba, Chi nhánh là đơn vị được áp dụng những chương trình, hê thơng
phần mềm hiện đại nhất.
- Thứ tư, Chi nhánh đã thực hiện hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu
chuẩn chất lượng quốc tế ISO 9000 – 2000, đồng thời dự án hiện đại hĩa Ngân
hàng đã đi vào hoạt động và sự tuân thủ chặt chẽ quy trình nghiệp vụ và nề nếp lao
động đã tạo điều kiện thuận lợi cho mọi hoạt động của Chi nhánh.
2.1.2.2. Khĩ khăn
- Tình hình chính trị kinh tế thế giới cĩ nhiều diễn biến khơng thuận
lợi.Xung đột chiến tranh tại nhiều điểm nĩng trên thế giới, cĩ sự phát triển khơng
ổn định của một số nền kinh tế lớn trên thế giới
- Nền kinh tế trong nước tuy cĩ sự tăng trưởng phát triển nhưng phải chịu
khơng it những trở ngại do thiên tai dịch bệnh
- Tiềm lực vốn của nền kinh tế hạn chế, quá trình cải cách các doanh nghiệp
cịn chậm. Thêm vào đĩ là độ cạnh tranh hoạt động Ngân hàng ngày càng gay gắt,
cơ hội tìm kiếm lợi nhuận càng ít và khoảng chênh lệch thu chi tính trên một đồng
vốn ngày càng bị thu hẹp.
- Là một chi nhánh mới được thành lập, số lượng khách hàng cịn ít, đồng
thời lại diễn ra trong thời điểm gần cuối năm.Do đĩ những trở ngại ban đầu của
Chi nhánh mới cộng với khối lượng cơng việc lớn dồn vào cùng một thời điểm là
những khĩ khăn khơng nhỏ phải đối mặt và vượt qua.
2.1.3. Hoạt động tín dụng
Kể từ ngày 01 tháng 08 năm 2004, chi nhánh Ngân hàng Đầu tư và phát triển Đơng
Đơ được khai trương và đi vào hoạt động, sau 5 tháng chi nhánh đã đạt được một
số kết quả kinh doanh như sau:
Đơn vị: Triệu đồng
Chỉ tiêu 31/07/2004 31/12/2004
Tổng tài sản 755.597 1.000.000
Huy động vốn 729.471 800.000
Tín dụng 26.361 400.000
Thu dịch vụ 174 800
Dư nợ tín dụng hết năm 2004 ước đạt 400 tỷ đồng, tăng 35 tỷ, tăng 9,5% so với
năm 2003, đạt 80% kế hoạch (500 tỷ). Dư nợ nhận bàn giao từ SGD là 205 tỷ
VND và 3 triệu USD. Doanh số cho vay năm 2004 là 160 tỷ và thu nợ 100 tỷ .
Trong đĩ:
D nỵ theo kú h¹n
35%
65%
Ng¾n h¹n
Trung, dµi h¹n
D nỵ theo TPKT
30%
70%
DNNN
DNNQD
D nỵ theo tiỊn tƯ
87%
13%
Néi tƯ
Ngo¹ i tƯ
D n¬ theo lÜnh vùc
43%
57%
X©y l¾p
Th ¬ng m¹ i,
kh¸c
Hoạt động tín dụng tại chi nhánh bước đầu mới chủ yếu phát triển được ở
cho vay VND. Dư nợ cĩ tài sản đảm bảo chiếm 70% tổng dư nợ. Tín dụng ngoại tệ
phát triển chưa cao, chưa sử dụng được nhiều nguồn ngoại tệ huy động được, nhất
là ngoại tệ khác USD. Khách hàng chủ yếu là các DNNQD, dư nợ cũng chủ yếu
tập trung ở các khách hàng này. Số lượng các doanh nghiệp vừa và nhỏ hoạt động
cĩ hiệu quả, doanh nghiệp nhà nước chưa cĩ nhiều. Cơng tác cho vay thu nợ được
thực hiện nghiêm chỉnh theo quy định hiện hành của NHNN và NHĐT & PTVN.
Do chi nhánh mới thành lập hoạt động tín dụng chưa phát sinh nhiều, khơng cĩ
NQH, khơng cĩ nợ xấu. Hoạt động tín dụng tại Chi nhánh đang thực hiện chuyển
dịch theo đúng định hướng của ngành: tăng tỷ trọng dư nợ cho vay ngắn hạn, cho
vay ngồi quốc doanh và tăng cường tối đa tài sản đảm bảo.
2.2. Thực trạng chất lượng tín dụng trung dài hạn tại Chi nhánh Đơng Đơ -
NHĐT&PTVN:
2.2.1. Phân tích cơ cấu cho vay trung và dài hạn tại Chi nhánh Đơng Đơ:
Tình hình cho vay trung và dài hạn theo thành phần kinh tế
( Đơn vị: tỷ đồng )
Chỉ tiêu
Số khách
hàng
Dư nợ
(tỷ. đồng)
Tỉ trọng
%
CV TDH với DNNN 5 20 17 %
CV TDH với DNNQD 10 100 83%
Thực hiện chính sách đa năng tổng hợp trong kinh doanh, khơng ngừng mở rộng
hoạt động cho vay, đặc biệt là hình thức cho vay trung và dài hạn. Chi nhánh đã
mở rộng đối tượng phục vụ của mình gồm cả doanh nghiệp Nhà nước, ngồi quốc
doanh. Trong tổng dư nợ cho vay, Chi nhánh tập trung chủ yếu vào thành phần
kinh tế ngồi quốc danh.
Đến 31/12/2004, tỉ trọng cho vay với doanh nghiệp Nhà nước chỉ cĩ 17%, tương
ứng với 20 tỷ. Khách hàng vay vốn trung và dài hạn là các DNNN cũng gia tăng
nhưng vẫn cịn chiếm tỉ trọng nhỏ.
Như vậy quy mơ cho vay KTNQD là rất lớn chiếm 83% tổng cho vay trung và dài
hạn đạt 100 tỷ, điều này thể hiện đặc trưng riêng của NHĐT&PTVN cũng như đặc
trưng của Chi nhánh. Khách hàng chủ yếu của Chi nhánh là các đơn vị kinh tế
ngồi quốc doanh với số lượng ngày càng tăng, trong đĩ cĩ một số lượng lớn
khách hàng truyền thống uy tín như:Các đơn vị thuộc tổng cơng ty xây dựng cơng
trình giao thơng Sơng đà, Tổng cơng xây dựng CNVN ... Nguyên nhân sự vượt
trội của các khách hàng là DNNQD cĩ thể nêu ở một vài điểm sau:
Thứ nhất, do truyền thống của NHĐT&PTVN nĩi chung và của Chi nhánh nĩi
riêng cĩ những lợi thế về nguồn vốn, kinh nghiệm, khách hàng, ưu đãi của NH ...
về các khoản cho vay trung và dài hạn với DNNQD nên Chi nhánh khơng ngừng
phát huy những lợi thế này, tăng cường mối quan hệ tín dụng với những khách
hàng uy tín và mở rộng thêm nhiều khách hàng mới. Chi nhánh đã cĩ những chính
sách ưu đãi với các DNNQD về lãi suất, thời gian trả nợ, thế chấp ...
Thứ hai, các DNNQD ngày càng phát triển do được mở rộng quyền và thích
nghi với nền kinh tế mới. Các DNNQD lớn thường nhận được nguồn vốn ưu đãi từ
nước ngồi, cĩ điều kiện cải tiến cơng nghệ, tạo nên ưu thế cạnh tranh, như vậy cĩ
nhu cầu và điều kiện vay vốn ngân hàng.
Thứ ba, nghị quyết Trung ương Đảng đã khẳng định nền kinh tế nước ta hiện nay
là đi theo nền kinh tế mở, định hướng XHCN cĩ sự điều tiết vĩ mơ của Nhà nước
nên thành phần kinh tế quốc doanh vẫn đĩng vai trị chủ đạo trong nền kinh tế
quốc dân và cơng cuộc cơng nghiệp hố, hiện đại hố đất nước đã định hướng hoạt
động cho vay trung và dài hạn của Chi nhánh.
Thư tư, khi bước sang nền kinh tế mở, các DNNQD tuy cĩ gặp một số những khĩ
khăn nhưng dần dần từng bước đã đi vào ổn định và làm ăn cĩ hiệu quả và mở
rộng sản xuất. Ngồi ra Chính phủ cũng cĩ một số chính sách ưu đãi với thành
phần KTQD nên các DNNQD cĩ ưu thế hơn trong vay vốn của Chi nhánh.
Như vậy, cũng như tình hình chung của tồn ngành và tình hình chung của
các ngân hàng thương mại quốc doanh, cơ cấu cho vay trung và dài hạn của Chi
nhánh lệch hẳn về các DNNQD. Chi nhánh ngày càng phát huy lợi thế riêng của
mình, cĩ những chính sách cho vay ưu đãi, chính sách khách hàng phù hợp tăng
cường mối quan hệ tín dụng tốt đẹp với các DNNQD. Tuy nhiên, Chi nhánh cũng
khơng xem nhẹ các thành phần kinh tế nhà nước và coi đĩ là thị trường tiềm năng,
an tồn nhằm đa dạng hố nghiệp vụ cho vay của Chi nhánh. Điều này thể hiện ở
doanh số cho vay trung và dài hạn với các DNNN vẫn tăng khá quan trong.
2.2.2. Đánh giá thực trạng chất lượng cho vay trung và dài hạn tại chi nhánh
Đơng Đơ:
2.2.2.1. Chỉ tiêu nợ quá hạn
Các khoản nợ quá hạn đã được gia hạn nhiều lần, nợ khĩ địi vẫn cĩ thể là
các khoản nợ cĩ khả năng thu hồi cho nên ngân hàng đề ra chỉ tiêu hoạt động kinh
doanh khơng cĩ nợ quá hạn.
Do cho vay trung và dài hạn cĩ thời gian vay vốn dài ( trung hạn từ 1 – 5 năm; dài
hạn > 5 năm ) nên hoạt động cho vay trung và dài hạn mang rất nhiều rủi ro. Vì là
một Chi nhánh mới thành lập cho đến nay được 8 tháng , chưa cĩ nợ quá hạn. Nên
chưa đánh giá được chỉ tiêu nợ quá hạn.
2.2.2.2. Vịng quay vốn trung và dài hạn
Tuy dư nợ tín dụng trung và dài hạn thương mại nhỏ hơn so với tín dụng
trung và dài hạn nhưng vịng quay vốn của nĩ lại lớn hơn. Cĩ thể nĩi, đồng vốn
đầu tư cho dự án tín dụng thương mại cĩ khả năng thu hồi vốn, quay vịng nhanh
hơn, cĩ khả năng đem lại lợi nhuận nhiều hơn cho Chi nhánh. Cịn tín dụng ngắn
hạn cĩ vịng quay thấp, dư nợ lớn cĩ nghĩa là một lượng vốn lớn ứ đọng, ảnh
hưởng đến hoạt động kinh doanh của Chi nhánh .Trong thời gian qua Chi nhánh đã
tăng tỷ trọng cho vay trung và dài hạn thương mại trong tổng dư nợ cho vay trung
và dài hạn từ 65% so với chỉ tiêu là 55% tổng dư nợ cho vay.
2.2.2.3. Các chỉ tiêu đánh giá chất lượng tín dụng nhìn từ phía khách hàng:
Hầu hết các dự án do Chi nhánh cho vay vốn trung và dài hạn đều gĩp phần làm
cho hoạt động của doanh nghiệp được mở rộng và làm ăn cĩ hiệu quả . Các chỉ
tiêu như lợi nhuận, lao động, thực hiện nghĩa vụ với Ngân sách Nhà nước của các
doanh nghiệp đều tăng. Các khoản tín dụng trung và dài hạn đầu tư vào các dự án,
dự án mở rộng nâng cấp, do vậy khơng chỉ làm lợi cho doanh nghiệp về mặt lợi
nhuận mà cịn gĩp phần mở rộng, nâng cao hệ thống cơ sở vật chất kỹ thuật cho
doanh nghiệp, và cả nền kinh tế nĩi chung. Những dự án như dự án đồng tài trợ
cơng ty xây dựng SơngĐà …được triển khai cĩ hiệu quả, chất lượng phục vụ của
cơng ty tốt hơn, khách hàng của cơng ty ngày càng tăng. Tuy nhiên khơng phải
khơng cĩ những doanh nghiệp cĩ nợ quá hạn,nợ khĩ địi, khơng cĩ khả năng thanh
tốn nhưng do chi nhánh mới thành lập nên cũng chưa xảy ra trường hợp nợ quá
hạn.
Nĩi chung, quan niệm đánh giá về chất lượng tín dụng của ngân hàng và doanh
nghiệp là hồn tồn cùng chiều, khơng hề cĩ sự đối nghịch. Do tính chất hoạt động
khác nhau,với doanh nghiệp hàng hố sản xuất ra được tiêu thụ một cách trực tiếp,
với ngân hàng là cung cấp dịch vụ nên cách nhìn nhận một vấn đề là khác nhau.
Nhưng cuối cùng, một khoản tín dụng cĩ chất lượng tốt sẽ đem lại lợi ích cho cả
ngân hàng và doanh nghiệp, nĩi rộng ra là mang lại lợi ích cho tồn xã hội. Do
vậy, cả hai bên đều phải hết sức giúp đỡ, tạo điều kiện cho nhau để tạo ra những
khoản tín dụng chất lượng cao, gĩp phần cải thiện đời sống kinh tế xã hội, và vào
sự phát triển bền vững của đất nước.
2.2.3. Một số nhân tố chủ yếu tác động đến chất lượng cho vay trung và dài
hạn tại chi nhánh Đơng Đơ:
2.2.3.1. Những nhân tố thuộc tích cực:
Nền kinh tế đang chuyển dịch cơ cấu sản xuất, từng bước thích nghi hơn với biến
động của cơ chế thị trường trong nước và quốc tế.
Uy tín của Ngân hàng ĐT&PTVN ngày càng được khẳng định và nâng cao cả ở thị
trường trong nước và quốc tế.
Tiến độ cơ cấu lại ngân hàng, sắp xếp và nâng cao hiệu quả hoạt động của hệ
thống ngân hàng đã được Chính phủ phê duyệt và cho triển khai thực hiện.
Ngân hàng từng bước đổi mới điều hành các cơng cụ chính sách tiền tệ quốc gia.
Cơ sở pháp lý cho hoạt động ngân hàng tiếp tục được hồn thiện, cơng nghiệp hố
hiện đại hố ngân hàng. Hiệp hội ngân hàng đã bước đầu thể hiện vai trị của mình
thơng qua việc hạn chế sự cạnh tranh khơng lành mạnh trong hoạt động ngân hàng
trong tồn quốc cũng như trên địa bàn.
Là đơn vị mới được tách ra từ SGD1 – NHĐT&PTVN luơn được sự quan tâm, tạo
mọi điều kiện của ban lãnh đạo NHĐT&PTVN và các phịng ban chức năng.
Khách hàng của Chi nhánh đa dạng, nhiều tiềm năng và khơng ngưng tăng trưởng,
đặc biệt tập trung nhiều tổng cơng ty cĩ doanh số hoạt động lớn tại Chi nhánh .
2.2.3.2. Những nhân tố tiêu cực:
a. Nhân tố thuộc về phía Ngân hàng:
Do mới thành lập nên quy trình nghiệp vụ lẫn trang thiết bị cơng nghệ, yếu tố
quyết định khả năng cạnh tranh cịn yếu,chưa thực hiện đi trước một bước và chưa
tương xứng với một ngân hàng cĩ quy mơ hoạt động lớn,các thơng tin phục vụ
cơng tác quản trị điều hành chưa đầy đủ, tức thời, mang tính thủ cơng.
Nguồn thơng tin,đặc biệt thơng tin dự báo dài hạn vĩ mơ về định hướng phát triển
kinh tế theo nghành, vùng cịn thiếu, chưa kịp thời, thiếu cơ sở khi xây dựng các kế
hoạch, giải pháp mang tính trung và dài hạn.
Mạng lưới kinh doanh vẫn mỏng, tâp trung chủ yếu tại chi nhánh nên chưa khai
thác hết lợi thế vầ khả năng huy động vốn, chưa cĩ điều kiện để mở rộng nghiệp
vụ ngân hàng bán lẻ.
Trình độ ứng dụng cơng nghệ cịn hạn chế ,sản phẩm dịch vụ cịn nghèo nàn chưa
đáp ứng được yêu cầu của khách hàng.
b. Những nhân tố khách quan:
Tình trạng yếu kém của các doanh nghiệp trong nước cả về nguồn vốn, lao động,
cơng nghệ và năng lực quản lý, sản phẩm kém sức cạnh tranh; quá trình cổ phần
hố diễn ra chậm, các cơ chế chính sách chưa thể hồn thiện trong thời gian ngắn.
Cơ cấu sản xuất trong từng nghành, từng lĩnh vực chưa chuyển biến kịp thời theo
sự biến động nhanh của nhu cầu thị trường trong và ngồi nước.
Kinh tế thế giới diễn biến khơng thuận lợi và phức tạp; những khĩ khăn cĩ thể kéo
dài và ảnh hưởng khơng nhỏ đến khả năng tăng trưởng kinh tế của nước ta.
Mơi trường pháp lý cho hoạt đơng của ngân hành mặc dù đã được tháo gỡ nhưng
nhiều khâu thiếu đồng bộ chưa nhất quán, làm cho nhận thức trong việc chấp hành
chế độ, luật pháp cũng chưa thật rõ ràng chuẩn mực nhất là trong vấn đề thế chấp
tài sản và xử lý tài sản thế chấp, cho vay đối với khách hàng cĩ quan hệ với nhiều
tổ chức tín dụng.
Sức ép cạnh tranh dặc biệt từ các ngân hàng thương mại quốc doanh,ngân nàng
nước ngồi, ngân hàng liên doanh là rất lớn.
Diễn biến lãi suất phức tạp khĩ lường trước được và khơng thuận lợi
cho hoạt động của nhân hàng.
chương 3
Một số giải pháp nâng cao chất lượng tín dụng trung và dài hạn tại Chi nhánh
đơng đơ - ngân hàng đầu tư và phát triển việt nam
3.1. Phương hướng phát triển hoạt động cho vay trung và dài hạn của Chi
nhánh Đơng đơ trong thời gian tới:
3.1.1. Kế hoạch kinh doanh năm 2005 của Chi nhánh Đơng đơ :
Năm 2004, mặc dù cĩ gặp một số khĩ khăn nhưng Sở giao dịch đã đạt được
kết quả kinh doanh khá khả quan. Nhận định được những thuận lợi và khĩ khăn
của năm 2005, cùng với sự phát triển chung của tồn hệ thống Ngân hàng Đầu tư
và phát triển Việt nam, Chi nhánh đã xây dựng cho mình một kế hoạch kinh doanh
năm 2005 như sau:
Các mục tiêu kinh doanh chủ yếu:
Huy động vốn bình quân: 1.000 tỷ VND
Dư nợ tín dụng 31/12/2005: 900 -
Chênh lệch thu chi 15 -
Thị phần huy động trên địa bàn 7,5 % -
Phương hướng:
Từ những mục tiêu trên đây, chi nhánh hình thành các phương hướng là:
- Lành mạch hố và nâng cao năng lực tài chính:
Xây dựng phương án nâng cao chất lượng tín dụng.
Xây dựng kế hoạch tài chính lành mạnh gắn với thực hiện hạch tốn kế tốn đầy
đủ theo nguyên tắc tự trang trải và cẩn trọng; nâng cao hiệu quả kinh doanh; cơ cấu
lại nguồn thu và thực hiện tiết kiệm chi phí, bảo đảm đủ trang trải chi phí, trích dự
phịng rủi ro; quản lý chi tiêu theo định mức.
- Cải thiện cơ cấu tài sản nợ cĩ:
Tiếp tục phát huy nỗ lực như năm trước, duy trì tăng trưởng nguồn vốn ở mức cao
và khơng ngừng nâng cao chất lượng tín dụng.
Vận dụng các cơ chế hiện hành tổ chức điều hành nguồn vốn linh hoạt, phấn đấu
dần dần điều chỉnh cơ cấu tài sản Nợ – Cĩ phù hợp nhằm hạn chế rủi ro về cơ cấu
loại tiền, lãi suất đối với hoạt động ngân hàng, nâng cao hiệu quả sử dụng vốn.
- Dịch vụ và cơng nghệ ngân hàng:
Tuân thủ và làm theo quy trình ISO do NHĐT&PTTW ban hành trong lĩnh vực
CNTT.
Trang bị thêm các máy chủ loại lớn với tốc độ xử lý cao phục vụ mảng dịch vụ cho
khách hàng như Homebanking, Phonebanking, Internetbanking nhằm mở rộng hơn
nữa các dịch vụ ngân hàng, tăng thêm hiệu quả sử dụng ATM.
Cĩ kế hoạch tiến độ từng bước thực hiện hạch tốn phân tán đối với các nghiệp vụ
cho vay, điều hành nguồn vốn nhằm tăng nhanh tốc độ phục vụ khách hàng nhất là
tốc độ thanh tốn và tăng cường khả năng kiểm sốt kế tốn. Đặc biệt chú trọng
tăng cường khả năng tự xây dựng các chương trình phần mềm ứng dụng phục vụ
các mặt nghiệp vụ, phục vụ các cơng tác điều hành hoạt động kinh doanh của Chi
nhánh.
- Cơng tác tổ chức đào tạo cán bộ:
Thường xuyên tổ chức các hội nghị, hội thảo, mời các chuyên gia trong lĩnh vực
chính trị, kinh tế, xã hội, ngân hàng tài chính nĩi chuyện. Chú trọng hình thức tập
huấn nghiệp vụ đối với các cơ chế, chế độ, hướng dẫn mới hoặc các chiến dịch
hoạt động mới.
Phát động phong trào nghiên cứu khoa học sâu rộng trong tồn thể cán bộ Chi
nhánh, xây dựng kế hoạch nghiên cứu khoa học. Trên cơ sở chế độ hiện hành, xây
dựng chính sách nghiên cứu khoa học để khuyến khích mọi người tích cực tham
gia nghiên cứu, nâng cao trình độ nghiệp vụ.
3.1.2. Phương hướng phát triển hoạt động cho vay trung và dài hạn của chi
nhánh:
Nằm trong kế hoạch phát triển kinh doanh của Chi nhánh trong thời gian tới,
phương hướng phát triển hoạt động cho vay trung và dài hạn được Chi nhánh cụ
thể hố và phấn đấu thực hiện.
Trước hết, Chi nhánh sẽ lựa chọn những dự án phù hợp với chiến lực phát triển đất
nước trong thời gian tới theo các ngành kinh tế, các vùng và kế hoạch phát triển
tổng thể của từng doanh nghiệp. Khi xét duyệt dự án, Chi nhánh luơn lấy tiêu
chuẩn hiệu quả và tính khả thi của dự án là tiêu chuẩn hàng đầu.
Duy trì thường xuyên cơng tác tổ chức đánh giá phân loại khách hàng theo định kì
( trên cơ sở các thơng tin cĩ chọn lọc ). Từ đĩ xây dựng giới hạn cho vay và hạn
mức tín dụng cho từng khách hàng, cĩ chính sách lãi suất phù hợp kết hợp với
chính sách phát triển sản phẩm dịch vụ theo hướng đáp ứng tối đa nhu cấu khách
hàng để cĩ thể gia tăng số dịch vụ cung cấp cho từng khách hàng, đồng thời tăng
doanh số giao dịch.
Mở rộng cho vay sang các lĩnh vực khác và các thành phần kinh tế như cơng ty cổ
phần, doanh nghiệp ngồi quốc doanh, các doanh nghiệp cĩ vốn đầu tư nước
ngồi, thí điểm lựa chọn một số cơng ty cổ phần đã cĩ uy tín trong giao dịch, cĩ
khả năng tài chính để đầu tư trên cơ sở để đảm bảo đúng chế độ quy định. Cĩ kế
hoạch tiếp thị và khai thác khách hàng trong các khu cơng nghiệp.
Tăng cường thu thập thơng tin về các chương trình đầu tư phát triển của thành
phố, của các bộ ngành, các tổng cơng ty kết hợp với tình hình hoạt động của doanh
nghiệp nhằm lên kế hoạch tiếp cận cụ thể với các chính sách áp dụng phù hợp, đáp
ứng đúng nhu cầu khách hàng.
Thực hiện nghiêm túc luật tổ chức tín dụng và quy trình tín dụng của ngành, nâng
cao vai trị cơng tác thẩm định dự án trong xét duyệt cho vay trung và dài hạn, tăng
cường cơng tác kiểm tra kiểm sốt, nhất là đối với các doanh nghiệp cĩ dấu hiệu
khĩ khăn để khơng phát sinh thêm nợ quá hạn và rủi ro trong tín dụng.
Mở rộng cho vay ngoại tệ với những khách hàng cĩ khả năng tái tạo ngoại tệ hoặc
tìm được nguồn cung ngoại tệ từ các doanh nghiệp khác, cho vay kết hợp với áp
dụng các cơng cụ phịng chống rủi ro tỉ giá, xác định khả năng hỗ trợ ngoại tệ của
Chi nhánh đối với một số khách hàng cĩ doanh số giao dịch lớn để nâng mức tăng
trưởng tín dụng một cách an tồn trên cơ sở chính sách cung ứng ngoại tệ phù hợp
với tình hình cung cầu.
3.2. Một số giải pháp nhằm mở rộng và nâng cao chất lượng tín dụng trung và
dài hạn tại Chi nhánh Đơng Đơ - Ngân hàng đầu tư và phát triển Việt nam.
Là một Chi nhánh mới được tách ra từ SGD1- Ngân hàng Đầu tư và Phát
triển Việt Nam, những phải thực hiện được những phương hướng đề ra của
tồn ngành Ngân hàng, đồng thời phải thực hiện các phương hướng phát
triển của cả hệ thống Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam. Vì vậy
nhiệm vụ đặt ra đối với Chi nhánh là rất lớn. Hiện tại, hoạt động cho vay
trung và dài hạn của Chi nhánh cịn gặp nhiều khĩ khăn trở ngại và cĩ
nhiều tồn tại, trong đĩ các trở ngại thuộc về chủ quan bản thân ngân hàng
chiếm phần khơng nhỏ. Để giải quyết những vấn đề đĩ, em xin đề nghị Chi
nhánh áp dụng một số giải pháp sau đây để đẩy mạnh và nâng cao chất
lượng hoạt động tín dụng trung và dài hạn của Chi nhánh.
3.2.1.Các biện pháp nhằm tạo lập nguồn vốn trung và dài hạn để đáp
ứng nhu cầu vay vốn trung và dài hạn của các doanh nghiệp
Về lâu dài, để cĩ thể mở rộng hoạt động cho vay trung và dài hạn, Chi
nhánh cần từng bước tạo lập một nguồn vốn trung và dài hạn thực sự và
vững chắc. Do vậy, Chi nhánh nên tiếp tục hồn thiện và phát triển các hình
thức huy động vốn trung và dài hạn theo các hướng sau:
3.2.1.1. Hồn thiện và phát triển hình thức huy động tiền gửi tiết kiệm cĩ
kì hạn trên một năm
Về cơ bản, thu nhập và tích luỹ của người dân đang cĩ xu hướng tăng lên. Chi
nhánh nên điều chỉnh hoạt động huy động vốn nhằm thu hút được một bộ phận tiền
gửi dài hạn bằng cách luơn đảm bảo thực hiện một chính sách lãi suất thực dương,
triển khai rộng rãi hình thức gửi tiết kiệm một nơi nhưng rút được ở nhiều nơi,
gồm tại cả các Chi nhánh trong hệ thống Ngân hàng Đầu tư và Phát triển.
Chi nhánh cũng nên đưa ra các hình thức tiền gửi tiết kiệm mới như: tiền xây dựng
nhà ở, mua ơ tơ, tiết kiệm trả lãi trước, tiết kiệm cĩ đảm bảo bằng vàng... với các
điều kiện hợp lí và hấp dẫn hơn đối với khách hàng.
Bên cạnh việc đa dạng hố các hình thức, kì hạn tiền gửi, cần phải nâng cao tinh
thần, tác phong phục vụ, giáo dục cán bộ cơng nhân viên trong giao tiếp.
Cải thiện một bước đáng kể chất lượng dịch vụ, cải tiến quy trình nghiệp vụ giảm
bớt thủ tục giấy tờ nhằm nâng cao chất lượng phục vụ khách hàng, tạo niềm tin,
thơng qua khách hàng cũ mở rộng marketing tới khách hàng mới.
3.2.1.2. Chính sách lãi suất hợp lí
Lãi suất là một trong các yếu tố cĩ tác động mạnh mẽ đến việc thu hút
vốn trung và dài hạn. Người gửi tiền vào Ngân hàng thường đặt mục tiêu lãi
suất lên hàng đầu.Giũa lãi suất tiền gửi và lãi suất cho vay xuất hiện mâu
thuẫn ,đĩ là đẻ tăng cường vốn vay ,chi nhánh cần tăng lãi suất tiền gửi
nhưng điều này lại gây khĩ khăn cho hoạt động cho vay khi doanh nghiệp
phải chịu mức chi phí cao .Nắm bắt điều này,thời gian qua chi nhánh đã đè
ra một chính sách lãi suất khá hợp lý,phù hợp để hấp dấn người gửi tiền ,lại
vừa hạn chế sự gia tăng của lãi suất đầu ra .Tuy nhiên để thực hiện điều này
,chi nhánh cần cĩ một chính sách về một lãi suất như sau :
Nâng cao lãi suất đối với tiền gửi trung và dài hạn ,đồng thời hạ lãi suất
tiền gửi khơng kỳ hạn hoặc kỳ hạn ngắn để đảm bảo lãi suất trung bình
chung vẫn khơng bị tăng lên với tồn bộ nguồn huy động .
Tăng lãi suất huy động gắn liền với việc sử dụng vốn ,chi nhánh cĩ thể
chia nhỏ các kì hạn thu gốc ,lãi và những khoản thu đĩ để cho vay tiếp làm
cơ sở cho việc tăng lãi suất huy động .\
Cĩ biện pháp khuyến khích khách hàng duy trì số dư trên tài khoản với
thời hạn dài hơn hạn gửi ban đầu.
3.2.1.3 Phát triển tài khoản cá nhân ,phát hành séc cá nhân cĩ thể thanh
tốn .
Tuy đây khơng được các nguồn vốn trung và dài hạn nhưng nĩ cĩ ý nghĩa
rất quan trọng với hoạt động cho vay của ngân hàng trong tương lai .trước
hết các hình thức này giúp ngân hàng thu hút nguồn vốn nhàn rỗi trong dân
cư để mở rộng tín dụng đối với nền kinh tế ,nguồn này thường xuyên biến
động nhưng tính trên tồn bộ tài khoản tiền gửi thanh tốn luơn tồn tại một
số dư nhất định mà chi nhánh cĩ thể sử dụng để cho vay .Ngồi ra do chỉ
phải trả lãi thấp ,thậm chí khơng trả lãi cho các tài khoản thanh tốn , nên
nếu chi nhánh mở rộng được nguồn vốn này thì sec cĩ điều kiện hạ lãi suất
huy động ,từ đố hạ lãi suất cho vay đối với doanh nghiệp .
3.2.1.4 Thực hiện bảo hiểm tiền gửi
Tích cực hưởng ứng bảo hiểm tiền gửi để nâng cao tín nhiệm đối với khách
hàng .Thực hiện bảo hiểm tiền gửi là một hoạt động mới mẻ ,hoạt động này
tạo nên sự tin tưởng của khách hàng về độ an tồn của khoản tiền gửi ỏ
khách hàng .Như vậy sự tin cậy tăng lên thì các khoản tiền gửi cĩ bảo hiểm
sẽ tăng nhanh ,tạo nguồn vốn dồi dào cho chi nhánh.
3.2.1.5. Thực hiện kinh doanh ngoại tệ
Tăng năng lực kinh doanh ngoại tệ thơng qua mở rộng mạng lưới khách
hàng mua bán ngoại tệ ,tăng thêm khách hàng kinh doanh xuất nhập khẩu
để nâng cao tính ổn định của nguồn ngoại tệ cung ứng ,đồng thời giảm thiểu
rủi ro về tỉ giá trong hoạt động cho vay bằng ngoại tệ .
3.2.1.6. Nâng cao chất lượng sử dụng vốn
Huy động vốn và sử dụng vốn cĩ mối quan hệ chặt chẽ với nhau, xuất phát
từ các nhu cầu vay vốn của doanh nghiệp, Chi nhánh tổ chức huy động vốn
với các hình thức, biện pháp thích hợp. Đến lượt mình sử dụng vốn vay cĩ
hiệu quả lại cho phép Chi nhánh tìm kiếm, mở rộng nguồn vốn của mình.
Vì vậy, để tăng cường hiệu quả sử dụng vốn, Chi nhánh cần quan tâm đến
việc nâng cao chất lượng sử dụng vốn , chủ động tìm kiếm và lựa chon
những dự án cĩ hiệu quả kinh tế cao, thực hiện tốt cơng tác quản lí tín dụng
làm cơ sở cho việc mở rộng hoạt động của Chi nhánh , trong đĩ cĩ hoạt
động huy động vốn
3.2.2. Các biện pháp chuyển dịch cơ cấu cho vay trung và dài hạn, đa dạng
hố các hình thức cho vay.
Khách hàng của Chi nhánh gồm các doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế
hoạt động trong các lĩnh vực cơng nghiệp, thương nghiệp, giao thơng vận tải, xây
dựng... Các doanh nghiệp đang trong quá trình đổi mới và tự nâng cao năng lực
sản xuất bằng các hoạt động đầu tư vào tài sản cố định và bổ sung tài sản lưu động
định kỳ. Nếu Chi nhánh chỉ dừng ở hoạt động cho vay vốn trực tiếp theo dự án
như hiện nay thì rất nhiều doanh nghiệp muốn vay vốn của Chi nhánh nhưng
khơng thoả mãn được mọi điều kiện xin vay. Để giúp các doanh nghiệp đổi mới
được tài sản cố định theo kịp trình độ khoa học kỹ thuật tiên tiến, Chi nhánh cần đa
dạng hố các hình thức cho vay trung và dài hạn theo hướng phát triển nghiệp vụ
tín dụng thuê mua, bảo lãnh, tài trợ xuất nhập khẩu, tiến hành đồng tài trợ và thực
hiện tài trợ các dự án lớn. Việc đa dạng hố như vậy sẽ giúp ngân hàng vừa mở
rộng quy mơ hoạt động tín dụng trung và dài hạn vừa nâng cao được chất lượng
của hoạt động này vì phân tán được rủi ro.
Chi nhánh cĩ thể thực hiện các biện pháp sau:
Hiện tại các dự án cho vay của Chi nhánh chủ yếu là các mĩn
vay trung hạn thời gian khơng quá 5 năm, cho vay vốn để mua mới máy
mĩc thiết bị đầu tư chiều sâu. Trong thời gian tới khi Chi nhánh đã cĩ được
nguồn vốn trung và dài hạn ổn định và khá dồi dào, hoạt động cho vay vốn
cĩ thể tiến hành đối với cả các dự án đầu tư dài hạn để xây dựng mới, xây
dựng mở rộng, thành lập thêm các doanh nghiệp vừa và nhỏ.
Với nguồn vốn tự tích luỹ và các nguồn vốn dài hạn huy động được,
ngân hàng cĩ thể tham gia tài trợ các dự án lớn, liên doanh trong một số dự án của
nhà nước về hiện đại hố và xây dựng cơ sở hạ tầng hoặc tài trợ dự án thành lập
các ngành sản xuất mới, các hoạt động mang tính chất thử nghiệm nhưng cĩ tính
khả thi cao. Hình thức tài trợ các dự án lớn cịn quá mới mẻ với các ngân hàng
thương mại Việt Nam. Hiện nay các dự án lớn của chính phủ đều do các ngân hàng
và tổ chức nước ngồi tài trợ. Khi các ngân hàng thương mại Việt Nam đã cĩ
nhiều kinh nghiệm và mạnh về tiềm lực tài chính, hoạt động tài trợ dự án của các
ngân hàng thương mại Việt Nam nĩi chung và của Chi nhánh Đơng Đơ -
NHĐT&PTVN nĩi riêng chắc chắn là cĩ thể thực hiện được.
Phát triển và hồn thiện nghiệp vụ tín dụng thuê mua: Đây là
hình thức gián tiếp của hoạt động tín dụng trung và dài hạn cần được đẩy
mạnh để bổ trợ cho hoạt động cho vay trực tiếp theo dự án. Để mở rộng
hoạt động tín dụng thuê mua, Chi nhánh cần giải quyết một số vấn đề sau:
Vốn cho hoạt động tín dụng thuê mua: Để thực hiện được các
phương án thuê mua dài hạn, Chi nhánh cần phải tiến hành tạo nguồn vốn
dài hạn thơng qua hoạt động phát hành trái phiếu ngân hàng với kì hạn dài.
Là nghiệp vụ kinh doanh, hoạt động tín dụng thuê mua cũng địi hỏi các chi
phí ban đầu để tạo ra các tài sản cố định như chi phí mua sắm, thiết kế xây
dựng... Các chi phí này cần được tạm ứng và hạch tốn chi tiết.
Chi nhánh, trên cơ sở tìm hiểu thị trường, cần lập các phương án
để quyết định loại tài sản cần khai thác phù hợp với nhu cầu thị trường, nhu
cầu thuê mua của khách hàng và gắn với xu hướng phát triển kinh tế của
đơn vị và của ngành trước mắt cũng như lâu dài.
Mở rộng quan hệ hợp tác với các cơ quan quản lí nhà đất, các
cơng ty xây dựng và phát triển đơ thị, các tổ chức kinh doanh xuất nhập
khẩu ... để tạo nguồn tài sản cho thuê.Chi nhánh cĩ thể tiến tới mở rộng
quan hệ liên doanh với các cơng ty thuê mua quốc tế một mặt giúp ngân
hàng cĩ điều kiện học hỏi kinh nghiệm, mặt khác tận dụng được nguồn
ngoại tệ hiện nay cịn đang thiếu.
Mở rộng các hoạt động cho vay đồng tài trợ để giải quyết nhu
cầu cho vay các dự án lớn trong khi ngân hàng đang thiếu vốn. Phát triển
hoạt động cho vay đồng tài trợ sẽ giúp ngân hàng tận dụng được các khoản
vốn từ nhỏ nhất vào cho vay, đồng thời chia sẻ bớt rủi ro với các ngân hàng
thương mại khác trong trường hợp dự án lớn và mức độ mạo hiểm cao.
Ngồi ra, hình thức này cịn giúp ngân hàng tham gia cho vay trung và dài
hạn đối với các doanh nghiệp cĩ nguồn vốn tự cĩ cao và nhu cầu vay khối
lượng vốn lớn hơn lượng vốn mà ngân hàng được phép cho vay (theo thể lệ
tín dụng trung và dài hạn, một ngân hàng khơng được phép cho một khách
hàng vay quá 10% vốn tự cĩ của mình).
Về cơ cấu cho vay trung và dài hạn theo thành phần kinh tế: Đối
với các doanh nghiệp quốc doanh, chỉ cho vay những đơn vị làm ăn thực sự
cĩ lãi và những ngành, những đơn vị được nhà nước ưu tiên. Đẩy mạnh cấp
tín dụng vào khu vực kinh tế ngồi quốc doanh vì một khi đã cĩ luật thế
chấp tài sản và một số luật khác được thực hiện nghiêm minh và cĩ đội ngũ
cán bộ tín dụng vững vàng thì ngân hàng khơng sợ mất vốn.
3.2.3.Các biện pháp nhằm nâng cao chất lượng thẩm định dự án và ra
quyết định cho vay
Xét trên quan điểm của hoạt động tín dụng trung và dài hạn, thẩm định các
dự án đầu tư là khâu quan trọng nhất: Để tăng hiệu quả của cơng tác này,
đảm bảo an tồn cho các khoản cho vay, từ đĩ nâng cao chất lượng của hoạt
động cho vay trung và dài hạn, trong khi xét duyệt cho vay, cán bộ tín dụng
cần đặc biệt chú ý tới các điều kiện cơ bản sau:
- Coi trọng tính pháp lí của các pháp nhân vay vốn.
- Đánh giá năng lực sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, xem xét khả
năng tài chính dùng cho hồn trả vốn vay và xu hướng phát triển của doanh
nghiệp trong những năm tới.
- Thẩm định các dự án xin vay một cách chi tiết đầy đủ, tính tốn các chỉ
tiêu kinh tế kĩ thuật quan trọng của dự án, so sánh với các định mức của
ngành và của nhà nước giúp cho việc đánh giá mức độ khả thi của dự án
được chính xác. Đồng thời nên phát huy vai trị tư vấn cho doanh nghiệp.
Qua khảo sát thực tế các khâu tại Chi nhánh, em nhận thấy cịn một vài vấn
đề cần phải được sửa đổi và làm rõ thêm. Dưới đây là một vài biện pháp
nhằm hồn thiện cơng tác thẩm định và ra quyết định cho vay của Chi
nhánh:
3.2.3.1. Đổi mới dần cách thức thẩm định dự án
Hoạt động cho vay vốn trung và dài hạn của Chi nhánh khơng chỉ bĩ hẹp
trong các mĩn vay trung hạn mà sẽ mở rộng cho vay cả các dự án lớn với
thời gian dài đến hàng chục năm. Điều này buộc Chi nhánh phải hồn thiện
một bước phương thức thẩm định dự án, chuyển từ phân tích tài chính giản
đơn sang phân tích tài chính bằng phương pháp hiện giá cĩ tính đến sự biến
động của tiền tệ. Bên cạnh đĩ, ngân hàng nên sử dụng phương pháp phân
tích độ nhạy và phương pháp so sánh để cĩ cách nhìn chính xác hơn về tính
khả thi và độ an tồn của dự án, cĩ nghĩa là phải đặt dự án trong sự biến
động của các yếu tố cĩ liên quan: Nếu một dự án trong trường hợp xấu nhất
vẫn đạt được một tỉ suất thu hồi vốn nội bộ (IRR) và giá trị hiện tại thuần
(NPV) đủ bù đắp được lãi phải trả ngân hàng ở mức độ các doanh nghiệp
chấp nhận được thì dự án đĩ cĩ khả năng trả nợ chắc chắn nhất.
3.2.3.2. Cần xem xét lại cách xác định 2 chỉ tiêu thời gian cho vay (Tcv) và
số tiền trả nợ hàng năm (N)
Mỗi dự án đều cĩ vịng đời của nĩ: vào những năm đầu khi mới đưa vào
khai thác, doanh thu và lợi nhuận chưa thể đạt được như dự kiến, sau một
thời gian hoạt động khi doanh thu tiêu thụ vượt quá điểm hồ vốn thì dự án
mới cĩ lợi nhuận trả nợ ngân hàng, và sau thời kì thu nhập và tích luỹ là
giai đoạn thối trào máy mĩc đã cũ kĩ, chất lượng sản phẩm kém, tiêu hao
nguyên liệu nhiều làm giá thành tăng lên,... Tĩm lại thu nhập và lợi nhuận
của dự án sẽ khơng đều qua các năm. Chi nhánh chỉ thu nợ trung và dài hạn
khi đối tượng vay vốn đã phát huy hiệu quả , cĩ nghĩa là phải tính tới thời
gian ân hạn (cĩ tính tới khấu hao cơ bản là yếu tố trả nợ: N = KHCB + lãi).
Một đặc điểm cơ bản là thời hạn cho vay trong cho vay trung và dài hạn
khác thời hạn thu nợ trung dài hạn, vì nĩ cĩ thêm thời gian ân hạn. Do vậy,
việc lấy chỉ tiêu doanh thu và lợi nhuận hàng năm của dự án tại điều kiện
tối ưu để tính Tcv và N là chưa thật hợp lí. Cán bộ tín dụng nên tính tốn
các chỉ tiêu này như sau: Khi thẩm định phương diện tài chính của dự án,
nếu dự án đầu tư trong thời gian dài nên phân chia ra theo từng giai đoạn
tuỳ theo đặc điểm của dự án, tính tốn doanh thu và lợi nhuận của dự án
trong từng giai đoạn. Thường trong những năm đầu, số tiền trả nợ là thấp
và sẽ tăng dần cùng với mức tăng doanh thu của dự án trong các giai đoạn
sau. Làm như vậy Chi nhánh sẽ cĩ cơ sở thu nợ đúng hạn, giảm nợ quá hạn.
3.2.3.3. Kéo dài thời gian cho vay đối với các dự án đầu tư chiều sâu theo
dây chuyền cơng nghệ lớn.
Hiện tại các khoản cho vay trung và dài hạn của Chi nhánh chủ yếu là trung
hạn khơng quá 5 năm. Theo quy định, đối với các dự án đầu tư chiều sâu cĩ
thời gian xây dựng thì thời hạn cho vay khơng quá 3 năm, cịn các dự án
mua máy mĩc về lắp đặt thì thời hạn cho vay chỉ 2 năm. Quy định về thời
hạn cho vay như vậy là chưa thật hợp lí: cũng là một hình thức đầu tư chiều
sâu nhưng các dự án đầu tư theo cả một dây chuyền mới dù với quy mơ vừa
hay nhỏ thì doanh nghiệp cũng khĩ hồn trả vốn trong thời gian 3 năm bởi
lẽ với một dây chuyền mới, sản phẩm sản xuất ra sẽ là mới đối với thị
trường (về giá cả, chất lượng, chủng loại,...); mặt khác, cơng nhân phải cĩ
thời gian làm quen với dây chuyền mới, sản phẩm mới... do đĩ thời kì đầu
sản phẩm sản xuất ra được tiêu thụ chậm cần cĩ thời gian chiếm lĩnh thị
trường, thậm chí doanh nghiệp cĩ thể bị thua lỗ trong thời gian này. Vì vậy,
đối với các doanh nghiệp đầu tư theo hình thức này thời gian cho vay nên
dài hơn, cĩ thể chuyển qua cho vay tín dụng dài hạn (trên 5 năm).
3.2.3.4. Giảm bớt thời gian xét duyệt hồ sơ vay vốn
Để khắc phục tình trạng hồ sơ vay vốn thiếu trung thực làm mất thời gian
thẩm định lại số liệu, khi doanh nghiệp cĩ ý định vay vốn tại Chi nhánh,
cán bộ tín dụng cần phổ biến cho doanh nghiệp các thủ tục cần thiết trong
hồ sơ và yêu cầu doanh nghiệp cung cấp tài liệu thoả mãn các điều kiện
sau:
- Cung cấp một cách trung thực các thơng tin về sản xuất kinh doanh.
- Hồ sơ gửi đến phải đầy đủ, rõ ràng, chính xác, ngắn gọn.
- Các bảng biểu trước khi đến ngân hàng cần phải cĩ xác nhận của cơ quan
kiểm tốn để đảm bảo các số liệu hạch tốn là chính xác.
3.2.3.5. Nâng cao trình độ thẩm định dự án của cán bộ tín dụng:
Chi nhánh cần phải làm tốt hơn nữa cơng tác đào tạo cán bộ trong ngân
hàng từ lãnh đạo tới nhân viên về các kiến thức thẩm định dự án. Tiến hành
các tổ thẩm định tại Chi nhánh phục vụ cho cơng tác thẩm định các dự án
lớn. Cần phải mời các chuyên gia kĩ thuật đối với các dự án lớn, kĩ thuật
phức tạp...
Trên cơ sở cán bộ cĩ trình độ chuyên mơn cao, được trang bị hiện đại, Chi
nhánh cĩ thể thành lập các phịng tư vấn và lập dự án. Với ưu thế nắm bắt
được thơng tin từ nhiều lĩnh vực, cĩ quan hệ rộng với nhiều doanh nghiệp
lớn, các nhà cung cấp và tiêu thụ... các phịng tư vấn của Sở sẽ giúp doanh
nghiệp ra quyết định đầu tư một cách chính xác và hiệu quả nhất.
3.2.4. Các biện pháp liên quan tới đảm bảo tín dụng trung và dài hạn.
Đảm bảo tín dụng trung và dài hạn cĩ tầm quan trọng đặc biệt, nĩ hạn chế
tới mức thấp nhất những rủi ro cĩ thể xảy ra. Vì vây, để nâng cao chất
lượng tín dụng trung và dài hạn của Chi nhánh, hạn chế rủi ro, việc đảm
bảo tín dụng cần được làm tốt hơn qua một số các biện pháp sau:
3.2.4.1. Về việc đảm bảo tín dụng qua thế chấp tài sản
Hiện nay đa số các khoản vay trung và dài hạn ở Chi nhánh đều được đảm
bảo qua thế chấp tài sản. Đối với tài sản thế chấp cần xem xét theo các mặt
sau:
a. Giấy tờ sở hữu tài sản:
Hiện nay phần lớn các tài sản thế chấp là nhà ở nhưng hầu hết các giấy
tờ đều thiếu hợp pháp. Vì vậy Chi nhánh trước khi cho vay cần thẩm tra
một cách thận trọng các giấy tờ chứng nhận sở hữu tài sản thế chấp, chỉ cho
vay sau khi đã khẳng định được tài sản thế chấp cĩ đầy đủ giấy tờ hợp
pháp, tài sản thế chấp của các doanh nghiệp nhà nước (chiếm phần lớn
trong số khách hàng vay trung dài hạn của NHĐT&PT ) phải cĩ giấy xác
nhận hợp lệ của chính phủ và cơ quan cĩ thẩm quyền cho phép dùng tài sản
đĩ để thế chấp.
b. Khả năng phát mại của tài sản:
Tài sản thế chấp phải cĩ khả năng bán được một cách hợp pháp. Tài
sản thế chấp vẫn do người vay bảo quản và sử dụng. Vì vậy Chi nhánh nên
cĩ các quy định để đảm bảo an tồn vốn cho Chi nhánh trong trường hợp sử
dụng tài sản thế chấp là bất động sản nĩi chung và nhà nĩi riêng. Chẳng hạn
như yêu cầu sửa chữa và nâng cấp để đảm bảo giá trị tài sản, tài sản thế
chấp phải cĩ bảo hiểm. Đồng thời ngân hàng phải tiến hành kiểm tra tài sản
thế chấp thường xuyên.
c. Thủ tục thế chấp tài sản:
Thủ tục thế chấp tài sản phải đảm bảo chặt chẽ về mặt pháp lí để đảm
bảo an tồn vốn cho Chi nhánh, đồng thời cũng phải tạo điều kiện để khách
hàng cĩ thể nhanh chĩng vay được vốn. Để đảm bảo được điều này Chi
nhánh cĩ thể sử dụng những mẫu hợp đồng đảm bảo tiền vay riêng cho hình
thức vay thế chấp tài sản. Mặt khác ngân hàng cần phối hợp với cơ quan
cơng chứng để giải quyết nhanh chĩng thủ tục ký kết hợp đồng thế chấp tài
sản.
d. Xác định giá trị tài sản thế chấp:
Đây là vấn đề quan trọng cĩ liên quan mật thiết với việc ấn định mức
cho vay của Chi nhánh đối với khách hàng. Thực chất của việc xem xét giá
trị là để bảo tồn tiền vay khi phát mại tài sản. Trong việc xác định giá cần
tính tới sự giảm giá tự nhiên của tài sản (do khấu hao) và biến động giá trên
thị trường. Do vậy việc xác định giá cần được xem xét ở thời điểm hiện tại,
diễn biến trong tương lai, đặc biệt vào thời điểm bảo tồn vốn, từ đĩ tính
giá trị của tài sản làm đảm bảo tiền vay.
Ngồi ra Chi nhánh cũng cần xem xét khả năng phát mại của tài sản mà đưa
ra các tỷ lệ tính giá trị đảm bảo tín dụng hợp lí.
3.2.4.2. Chi nhánh khơng nên coi tài sản thế chấp là chỗ dựa an tồn cho
khoản tiền vay phát ra.
Mục đích cho vay khơng phải chỉ là thu nợ mà cịn là giúp khách hàng cĩ
vốn để duy trì hay mở rộng quy mơ sản xuất kinh doanh, mang lại hiệu quả
kinh tế cho khách hàng, cho xã hội và cho chính bản thân ngân hàng. Một
khi đã phải mang tài sản thế chấp ra phát mại thì mọi chuyện đã rồi: sản
xuất kinh doanh thua lỗ rồi, vốn cũng đã mất rồi và quan hệ giữa ngân hàng
và khách hàng cũng coi như chấm dứt.
- Khơng phải tài sản thế chấp nào cũng cĩ thể dễ dàng bán ra để ngân hàng
thu nợ một cách kịp thời và thực tế đã chứng minh rằng thu nợ bằng tài sản
xiết nợ đang là gánh nặng khĩ xử lý đối với nhiều ngân hàng thương mại.
- Tài sản thế chấp thường là bất động sản, nĩ cịn liên quan tới các chi phí
bảo dưỡng, thu hồi, hoặc các chi phí pháp lý khác.
- Việc tranh giành quyền sở hữu đối với tài sản thế chấp cũng là một vấn đề
khĩ khăn khi thanh lý, phát mại tài sản.
Từ phân tích trên cho thấy thu nợ bằng tài sản thế chấp khơng thể là giải
pháp duy nhất đảm bảo an tồn vốn, vì khả năng thu nợ bằng tiền thực sự từ
phát mại tài sản thế chấp cũng là một cơng việc nhiều khĩ khăn. Vì vậy để
đảm bảo an tồn cho các khoản cho vay, Chi nhánh nên thực hiện theo
hướng sau:
- Mặc dù cĩ tài sản thế chấp nhưng mọi nguyên tắc, thủ tục quy trình cho
vay, giám sát và thu nợ phải được thực hiện một cách nghiêm túc như
trường hợp khơng cĩ tài sản thế chấp.
- Khơng phải khách hàng nào cũng địi hỏi phải cĩ tài sản thế chấp mới cho
vay, mà Chi nhánh nên xem xét tới uy tín của khách hàng. Tất nhiên “uy
tín” ở đây bao hàm rất nhiều vấn đề, đĩ là bề dày kinh nghiệm trong mối
quan hệ giữa ngân hàng và khách hàng, là khả năng quản lý, là năng lực trả
nợ... và đặc biệt là hiệu quả kinh tế của dự án đang cĩ nhu cầu vay vốn.
Tất cả những điều đĩ sẽ cho Chi nhánh một chân dung hồn ch ỉnh của
khách hàng giúp Chi nhánh cĩ được một cách xử lý đúng đắn với mức độ
rủi ro thấp nhất.
Thực tế thường hay xảy ra (khơng phải tuyệt đối) một nghịch lí: doanh
nghiệp đã mạnh thì những tài sản thế chấp lại rất tốt và thực ra những
doanh nghiệp đĩ lại khơng cần thiết phải cĩ tài sản thế chấp; trong khi đĩ
những doanh nghiệp yếu cần tài sản thế chấp thì thậm chí tài sản của doanh
nghiệp cũng chẳng cĩ gì để mà thế chấp. Và trong một số trường hợp đặc
biệt, nếu khách hàng đã cố tình lừa gạt thì tài sản thế chấp cũng chỉ là đồ
giả. Vì vậy, vấn đề chính trong giải quyết cho vay khơng phải ở chỗ cĩ tài
sản thế chấp hay khơng mà doanh nghiệp đi vay là ai và hiệu quả sử dụng
vốn vay như thế nào.
3.2.4.3. Việc định lượng rủi ro phải được tiến hành một cách liên tục trong
suốt quy trình tín dụng.
ở các ngân hàng thương mại nĩi chung, quy trình tín dụng thường được chia
làm ba giai đoạn:
- Giai đoạn một: từ khi khởi đầu cho vay đến khi phát tiền vay.
- Giai đoạn hai: giám sát quá trình sử dụng vốn vay.
- Giai đoạn ba: thu nợ.
Trong ba giai đoạn trên, cơng việc ở giai đoạn một và ba được cụ thể hố
nhưng ở giai đoạn hai nội dung cơng việc khơng được rõ ràng (cơng việc là
giám sát nhưng giám sát như thế nào, cĩ giám sát hay khơng?). Chính sự
khơng rõ ràng này nên hầu như giai đoạn này bị bỏ qua. Đây là một sơ hở
trong quản lý tín dụng của các ngân hàng thương mại ảnh hưởng khơng tốt
đến khả năng thu hồi nợ trong giai đoạn ba. Như ta đã biết hầu hết người
vay kinh doanh thua lỗ đều cĩ dấu hiệu báo trước. Ngân hàng khơng thu
được nợ là do khơng cĩ sự theo dõi giám sát nên khơng nhận biết sớm được
thơng tin. Nếu cĩ sự giám sát chặt chẽ thì sẽ khơng xảy ra chuyện như
khách hàng bán tồn bộ kho hàng thế chấp mà ngân hàng khơng biết. ở giai
đoạn hai, ngân hàng cần chú ý kiểm sốt tại chỗ (tại doanh nghiệp: kho
tàng, sổ sách...), cĩ như vậy mới biết được đồng vốn của mình hoạt động ra
sao, tránh tình trạng lơi lỏng thiếu thơng tin để doanh nghiệp sử dụng vốn
khơng đúng mục đích, dễ gây đến tình trạng mất vốn.
Đối với Chi nhánh, tuy tình trạng rủi ro như trên chưa xảy ra nhưng trong
tình hình chung hiện nay việc kinh doanh của nhiều doanh nghiệp cịn
khơng ổn định vững vàng, các thủ đoạn lừa đảo ngày càng phát triển và tinh
vi hơn thì việc định lượng rủi ro thường xuyên phải được coi là một cơng
việc quan trọng trong quy trình cho vay. Cụ thể, Chi nhánh nên chia kỳ hạn
cho vay thành những giai đoạn nhỏ, rõ ràng và ở mỗi giai đoạn đĩ, cán bộ
tín dụng phải định lượng lại mức độ rủi ro của khoản vay dựa trên những
thơng tin nắm được, từ đĩ đưa ra biện pháp xử lí nhằm nâng cao khả năng
thu nợ.
3.2.4.4. Đối với cán bộ tín dụng, Chi nhánh nên giao trách nhiệm một cách
rõ ràng nhưng cũng phải quan tâm hơn đến quyền lợi của họ
Hoạt động tín dụng trung và dài hạn là một hoạt động rất phức tạp, mỗi khi
đưa ra quyết định tín dụng phải cĩ sự cân nhắc kỹ càng, khơng thể hời hợt.
Mặt khác hoạt động tín dụng trung và dài hạn là một trong các nguồn thu
nhập hoặc thua lỗ cơ bản của ngân hàng. Vì vậy trách nhiệm của cán bộ tín
dụng rất nặng nề, Chi nhánh cần đảm bảo sự tương xứng giữa trách nhiệm
và quyền lợi thì họ mới yên tâm tích cực làm việc, đảm bảo hiệu quả cơng
việc của mình.
Trên đây là một vài giải pháp mà Chi nhánh cĩ thể thực hiện để đẩy mạnh
và nâng cao chất lượng hoạt động tín dụng trung và dài hạn của mình, đạt
được những mục tiêu và phương hướng đề ra.
3.3. Một số kiến nghị đối với nhà nước và ngân hàng đầu tư và phát
triển việt nam
3.3.1. Kiến nghị đối với Nhà nước.
Nhà nước cần tạo lập mơi trường kinh tế pháp lý đồng bộ cho hoạt động tín
dụng trung và dài hạn theo các hướng.
Cĩ quy hoạch tổng thể theo vùng lãnh thổ và theo các khu vực cũng như
quy hoạch và hướng phát triển của từng ngành kinh tế. Định kì lập và cơng
bố định hướng phát triển từng thời kỳ đĩ. Đây là cơ sở để NHĐT&PT
hoạch định chính sách đầu tư tín dụng trung và dài hạn cho từng ngành kinh
tế cụ thể.
Việc điều chỉnh lãi suất cho phù hợp với tình hình kinh tế – xã hội là cần
thiết nhưng khơng nên quá nhiều lần trong năm ảnh hưởng đến tâm lý người
gửi tiền, đặc biệt khơng huy động được vốn dài hạn, ảnh hưởng trực tiếp
đến hoạt động cho vay. Hiện nay nền kinh tế đang trong thời kì phát triển
nên nhu cầu đầu tư vốn dài hạn tăng nhanh. Do vậy tránh tình trạng huy
động vốn
Nghiên cứu việc mở rộng hoạt động của các cơ quan kiểm tốn tài
chính và các tổng cục quản lí vốn doanh nghiệp. Các cơ quan này cĩ nhiệm
vụ kiểm tra, kiểm sốt quá trình hạch tốn vốn của doanh nghiệp theo định
kỳ và khi cĩ yêu cầu, xác nhận vào báo cáo tài chính của doanh nghiệp
trước khi chủ đầu tư gửi báo cáo đến ngân hàng, giúp cho các cán bộ ngân
hàng giảm bớt cơng việc điều tra lại.
Tăng cường các biện pháp quản lí nhà nước đối với doanh nghiệp, cần cĩ
biện pháp kinh tế, hành chính bắt buộc các doanh nghiệp chấp hành đúng
Pháp lệnh kế tốn thống kê.
Tiếp tục hồn thiện và phát triển thị trường chứng khốn của Việt Nam. Nĩ
sẽ cho phép các Ngân hàng mua bán các chứng chỉ tiền gửi dài hạn của
Ngân hàng. Đồng thời chính phủ cũng nên cho phép các ngân hàng thương
mại lớn được phép phát hành trái phiếu gọi vốn từ nước ngồi.
Ban hành và hồn thiện hệ thống các văn bản luật và dưới luật để tạo cơ sở
pháp lý cho hoạt động tín dụng trung và dài hạn của ngân hàng, bao gồm
các văn bản chủ yếu sau:
- Luật về mua bán và chuyển nhượng chứng khốn và giấy tờ cĩ giá.
- Luật về sở hữu tài sản, và các văn bản dưới luật quy định rõ chức năng,
nhiệm vụ, quyền hạn của các cơ quan quản lý nhà nước về cấp chứng thư sở
hữu tài sản.
- Các văn bản về thế chấp, cầm cố tài sản, xử lí, phát mại tài sản, xử lí cơng
nợ của doanh nghiệp thua lỗ, phá sản...
Nhanh chĩng thành lập cơng ty bảo hiểm tiền gửi và đây là một hình thức
tạo lập niềm tin cho ngươì gửi tiền, khuyến khích người dân gửi tiền dài
hạn vào Ngân hàng.
3.3.2. Kiến nghị đối với Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam.
Do tính chất phức tạp của cơng tác cho vay, nên cần sớm nghiên cứu ban
hành cơ chế về chính sách, chế độ, thể lệ làm việc, nghĩa vụ quyền lợi của
đội ngũ cán bộ tín dụng, cĩ chính sách ưu đãi với cán bộ tín dụng về thu
nhập, phương tiện đi lại, đảm bảo an tồn. Thường xuyên quan tâm tới việc
động viên, khen thưởng với những cán bộ tín dụng giỏi để cĩ cơ sở đề nghị
xét chọn, khen thưởng hàng năm. Cĩ chính sách như vậy mới đảm bảo được
chất lượng hoạt động cho vay trong kinh doanh - đầu tư phát triển đạt được
hiệu quả cao.
Tăng cường năng lực cơng nghệ cả về trang thiết bị và các chương trình
tiện ích, các chương trình phần mềm ứng dụng, nhất là các chương trình
cung cấp thơng tin phục vụ cho cơng tác tín dụng ở những chi nhánh lớn
trên những địa bàn mà cạnh tranh mức độ cao.
Hỗ trợ Chi nhánh trong cơng tác đào tạo cán bộ ( ngắn hạn, dài hạn; trong
nước, ngồi nước ) nhằm nâng cao trình độ, kĩ năng hoạt động trong cơ chế
thị trường.
3.3.3. Đề xuất ý kiến đối với các đối tác vay vốn của Chi nhánh.
Sự thành cơng của khách hàng cũng chính là sự thành cơng của ngân hàng,
vì vậy khơng thể khơng nĩi tới vai trị của khách hàng trong cơng việc kinh
doanh của Ngân hàng.
Đối với các khách hàng lớn của Ngân hàng, cần thường xuyên giữ mối quan
hệ làm ăn lâu dài. Nhiều khách hàng lớn hiện nay là các doanh nghiệp nhà
nước vì vậy trong việc vay vốn khơng phải thế chấp, đây là điều kiện thuận
lợi cho doanh nghiệp nhưng cũng là khĩ khăn cho Ngân hàng.
Đối với các doanh nghiệp ngồi quốc doanh và cá nhân muốn vay vốn của Ngân
hàng cần thực hiện đầy đủ các thủ tục cầm cố, thế chấp, bảo lãnh... giúp cho Ngân
hàng thực hiện nhanh chĩng các nghiệp vụ của mình, đảm bảo an tồn đồng vốn và
sử dụng vốn đúng mục đích.
Trên đây là một số giải pháp nhằm mở rộng và nâng cao chất lượng hoạt
động tín dụng trung và dài hạn tại NHĐT&PT. Em hy vọng rằng việc thực
hiện các giải pháp này sẽ gĩp phần mở rộng và nâng cao chất lượng tín
dụng trung và dài hạn của ngân hàng đúng như mục đích của bài chuyên đề
này đã nêu ra
kết luận
Hoạt động cho vay trung và dài hạn của Chi nhánh Đơng Đơ - NHĐT&PT
trong thời gian qua đã khẳng định được vai trị của mình trong quá trình
gĩp phần mở rộng hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Về cơ
bản, các cơ chế chính sách và các biện pháp triển khai cụ thể của Chi nhánh
đã phù hợp với chính sách tiền tệ, tín dụng của nhà nước và đáp ứng được
phần nào yêu cầu phát triển kinh tế. Tổng dư nợ trung và dài hạn của Chi
nhánh tăng nhanh qua các năm, các khách hàng khơng chỉ là các doanh
nghiệp quốc doanh mà cịn cĩ cả các doanh nghiệp ngồi quốc doanh. Chi
nhánh đã cố gắng khắc phục những khĩ khăn, hạn chế về nguồn vốn trung
và dài hạn để cĩ thể đáp ứng ở mức cao nhất cĩ thể nhu cầu vay vốn trung
và dài hạn của các doanh nghiệp. Đồng thời Chi nhánh cũng rất chú trọng
cơng tác kiểm tra xét duyệt trước khi ra quyết định cho vay trung và dài
hạn, theo dõi chặt chẽ các khoản cho vay để hạn chế mức độ rủi ro, đảm
bảo an tồn cho các khoản cho vay trung và dài hạn. Nhờ vậy chất lượng
hoạt động cho vay trung và dài hạn của Chi nhánh khơng ngừng được nâng
cao.
Chuyên đề này tập hợp những nhận thức về lí luận và thực tiễn mà em đã
tích luỹ được qua quá trình học tập ở trường và khảo sát tại Chi nhánh cùng
một số giải pháp cĩ thể áp dụng để mở rộng và nâng cao chất lượng hoạt
động tín dụng trung và dài hạn của ngân hàng. Em mong rằng những giải
pháp đề xuất trong bài chuyên đề này sẽ gĩp phần tháo gỡ những khĩ khăn
của Chi nhánh và cĩ thể giúp ích phần nào cho các ngân hàng thương mại
khác ở Việt Nam.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- Báo cáo tốt nghiệp- Giải pháp nâng cao chất lượng cho vay trung và dài hạn tại Chi nhánh Đông Đô - Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam.pdf