Giải pháp nâng cao hiệu quả thực hiện nghiệp vụ Chuyển tiền bằng điện trong Thanh toán quốc tế tại Chi nhánh Ngân hàng nông nghiệp và Phát triển nông thôn quận 1

VHD: Ths. Trần Thị Trang KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP SVTH: Tạ Minh Ngọc Trâm 37 Bảng 2.3: Kết quả doanh thu từ dịch vụ phí TTQT Đơn vị tính: Tỷ VNĐ 2006 2007 2008 2009 Tổng thu dịch vụ phí TTQT 0.076 0.213 0.352 1.123 (Nguồn: Chi nhánh NHNo&PTNT quận 1) • Trình độ cán bộ ngày càng được nâng cao qua các chương trình đào tạo cán bộ ngắn và dài hạn. Hiệu quả làm việc cũng được nâng lên rất nhiều do sự khích lệ, khen thưởng từ phía Ban lãnh đạo, Ngành. Trong 2 năm gần đây, Hệ số lương của đơn vị được xếp thứ 2 trong tổng số các Chi nhánh của NHNo&PTNT Việt Nam. Đạt được danh hiệu “Đơn vị trong sạch, vững mạnh”. Những thành tích này phản ánh năng lực lãnh đạo tốt và năng lực làm việc của toàn bộ các cán bộ công nhân viên có sự phát triển đáng kể. • Môi trường làm việc tốt, cơ sở vật chất- kỹ thuật hiện đại, tiện nghi giúp nâng cao năng suất làm việc, đảm bảo an toàn và tiện ích cho nhân viên làm việc đạt hiệu quả cao. • Ứng dụng kỹ thuật- công nghệ hiện đại khá tốt qua việc ứng dụng hệ thống IPCAS gia đoạn I thành công và đang tiếp tục triển khai giao đoạn II. Các phần mềm kế toán quản lý tiên tiến này giúp cho Chi nhánh hòa nhập với tiêu chuẩn của Ngân hàng hiện đại trên Thế giới. • Thu hút doanh nghiệp ngoài quốc doanh giữ vững khách hàng doanh nghiệp nhà nước nhờ chính sách khách hàng hợp lý và uy tín thương hiệu NHNo&PTNT Việt Nam nói chung và của Chi nhánh nói riêng. • Việc thanh toán nhanh chóng và tiện lợi hơn do hiện tại đang có quan hệ đại lý với 1.034 ngân hàng tại 95 quốc gia và vùng lãnh thổ (tính đến tháng 12/2009), là một trong số các ngân hàng có quan hệ đại lý lớn nhất Việt Nam. Nhân tố làm nên những thành tựu kể trên: • Ngân hàng đã hòa đồng với cộng đồng ngân hàng thế giới, tuân theo tiêu chuẩn thống nhất khi tham gia sử dụng chung mạng truyền thông (SWIFT). GVHD: Ths. Trần Thị Trang KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP SVTH: Tạ Minh Ngọc Trâm 38 • Các giao dịch của Ngân hàng có tốc độ xử lý nhanh cho phép thực hiện một khối lượng lớn giao dịch, mang lại sự thuận tiện cho khách hàng. • Ngân hàng đã làm tốt công việc bảo mật tuyệt đối thông tin khách hàng, mang lại cho khách hàng sự tin cậy và hài lòng. • Thủ tục chuyển tiền của Ngân hàng đơn giản, quy trình chuyển tiền được tiêu chuẩn hóa, các dữ liệu điện tử, các chỉ thị trao đổi chuyển tiền đều được chuẩn hóa và bảo mật cao. • Có thu nhập từ các khoản phí dịch vụ như phí chuyển tiền, từ các giao dịch mua bán ngoại tệ và các giao dịch khác trong thời gian nhanh chóng mà chi phí lại thấp. • Do có mạng lưới Chi nhánh và Đại lý rộng khắp, mối quan hệ rộng với các ngân hàng đối tác trên thế giới. • Lãi suất phát sinh do nhận tiền sớm giúp khách hàng có thể bù đắp hoàn toàn cho chi phí cao trong việc chuyển các bức điện, nếu giá trị chuyển tiền lớn thì càng có lợi hơn. Vì vậy, khi có nhu cầu chuyển tiền thì khách hàng thường lựa chọn hình thức chuyển tiền bằng điện thay vì chuyển tiền bằng thư và các phương thức khác. Nếu chỉ xét trên góc độ đơn thuần về mặt kinh tế, hiệu quả kinh tế của Chuyển tiền bằng điện phụ thuộc vào các yếu tố: Lãi suất tiền gửi Ngân hàng, khoảng thời gian thu được tiền nhanh giữa Chuyển tiền bằng điện và bằng thư, điện phí, thư phí… Dưới đây là một ví dụ minh họa dùng để so sánh hiệu quả kinh tế giữa Chuyển tiền bằng điện và Chuyển tiền bằng thư: Ví dụ: Nếu số tiền cần thanh toán trị giá 300.000USD, lãi suất tiền gửi Ngân hàng thời điểm này tại nước Nhà Xuất Khẩu là 5%/năm., điện phí là 1.800USD, thư phí là 900USD. Thu bằng điện nhanh hơn so với bằng thư nhanh hơn 60 ngày. Vậy Nhà Xuất Khẩu nên đòi tiền bằng điện hay bằng thư? * Trong trường hợp Nhà Xuất Khẩu đòi tiền bằng điện, giả sử Nhà Xuất Khẩu sẽ gửi tiền vào Ngân hàng, nếu thu được tiền sớm hơn 60 ngày thì: Lãi suất mà Nhà Xuất Khẩu sẽ có được là: $2500 360 60%5$000.300 = ×× GVHD: Ths. Trần Thị Trang KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP SVTH: Tạ Minh Ngọc Trâm 39 Số tiền lãi này trừ đi Điện phí vẫn còn lại: 2500$- 2800$ = 700$ => Sau khi thanh toán Điện phí, Nhà Xuất Khẩu vẫn có thêm thu nhập là 700$ và giảm được rủi ro tỷ giá do nhận tiền sớm 60 ngày. * Nếu trường hợp lãi suất giảm rất thấp, chỉ còn 1.8%/năm, mọi yếu tố khác không thay đổi thì : Lãi thu được từ Ngân hàng do nhận vốn sớm là: Nếu thu tiền bằng điện, Nhà Xuất Khẩu cần chi thêm 1 khoảng là: 1800$- 900$=900$ => Số tiền này bằng đúng với Thư phí. Qua đó ta thấy hiệu quả kinh tế đòi tiền bằng điện sẽ cao hơn nhiều , vốn được thu hồi nhanh chóng sẽ mang lai nhiều lợi ích hơn so với Chuyển tiền bằng thư mà số tiền phải chi phí là như nhau. 2.2.3.2. Một số tồn tại Tồn tại: • Hoạt động Chuyển tiền bằng điện tuy có đạt được những kết quả nhất định, song vẫn chưa thực sự phát triển mạnh mẽ (thể hiện qua phần 2.2.2.) • Năng lực cạnh tranh về TTQT của Chi nhánh chưa thực sự vững mạnh so với một số đối thủ lớn trong ngành. • Số lượng giao dịch tăng trưởng không đều qua từng thời kỳ. • Quá trình hiện đại hóa công nghệ chưa ổn định, các sự cố kỹ thuật như đường truyền, tốc độ truy cập mạng chậm, phần mềm xử lý chậm… đôi khi vẫn còn xảy ra làm gián đoạn đến tốc độ thanh toán, ảnh hưởng đến lợi ích của khách hàng. Công tác bảo mật vẫn chưa được quan tâm đúng mức. • Quy trình Chuyển tiền T/T ở cả Chi nhánh và Sở Giao Dịch vẫn chưa tinh gọn đến mức tối thiểu. Điều này làm cho tốc độ xử lý các giao dịch vẫn còn tương đối chậm, làm ảnh hưởng đến khách hàng và ngay cả nhân viên tác nghiệp. $900 360 60%8,1$000.300 = ×× GVHD: Ths. Trần Thị Trang KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP SVTH: Tạ Minh Ngọc Trâm 40 Nguyên nhân gây ra những tồn tại đó. o Nguyên nhân khách quan: • Tình hình kinh tế thế giới gặp nhiều biến động, ảnh hưởng của cuộc Khủng hoảng kinh tế toàn cầu năm 2008 dẫn đến các nền kinh tế đều phải gánh chịu những khó khăn phản ánh qua kết quả kinh doanh không mấy khả quan. • Tỷ giá hối đoái không ổn định, thị trường ngoại hối chưa thật sự phát triển gây ra những cơn sốt ngoại tệ, khan hiếm nguồn ngoại tệ cho hoạt động thanh toán quốc tế. • Do cơ chế mở cửa, giao lưu phát triển kinh tế, phải đối mặt với sự cạnh tranh khốc liệt của các ngân hàng khác, chi nhánh ngân hàng nước ngoài tại Việt Nam. Các Ngân hàng này với nguồn ngoại tệ dồi dào và phong phú, cùng với công nghệ hiện đại, giàu kinh nghiệm và nhiều chính sách ưu đãi của họ, gây sức ép rất lớn đối với hoạt động thanh toán quốc tế của Chi nhánh cũng như NHNo&PTNT nói chung. • Trình độ nghiệp vụ ngoại thương của các doanh nghiệp xuất nhập khẩu còn hạn chế: nhiều khách hàng thiếu hiểu biết về thông lệ quốc tế, thiếu kinh nghiệm đàm phán, ký kết hợp đồng nên chịu nhiều thua thiệt. Nghiệp vụ xuất khẩu còn hạn chế, khả năng thao tác hoàn thiện bộ chứng từ còn chậm, chưa chặt chẽ nên còn sai sót. • Do những hạn chế của phương thức chuyển tiền bằng điện, cụ thể như: - Không phải tất cả các ngân hàng đều là thành viên tham gia cùng một hệ thống mạng truyền thông. Chẳng hạn như có nhiều nơi sử dụng SWIFT, nhưng có một số nơi lại chỉ sử dụng TELEX. Nên phải kết hợp sử dụng nhiều phương tiện truyền tin khác nhau. - Phí Chuyển tiền bằng điện cao hơn phí chuyển tiền bằng thư. - Ngân hàng chỉ đóng vai trò trung gian. Người bán có nhận được tiền hay không phụ thuộc vào thiện chí người mua. o Nguyên nhân chủ quan: • Các bộ phận kiêm nhiệm nên còn chưa tạo một dịch vụ khép kín trong thanh toán quốc tế. GVHD: Ths. Trần Thị Trang KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP SVTH: Tạ Minh Ngọc Trâm 41 • Việc áp dụng kỹ thuật- công nghệ cao đang ở trong giai đoạn đầu, vừa làm vừa học nên thao tác nghiệp vụ vẫn chưa thực sự thành thạo, còn gặp phải những hạn chế trong việc sử dụng các ứng dụng công nghệ mới. • Trình độ nghiệp vụ chuyên môn của một số cán bộ còn chưa tốt, năng suất làm việc chưa cao. Các nhân viên TTQT đều qua các khóa đào tạo TTQT cơ bản thông qua các buổi hội thảo, chuyên đề. Nhưng do thời gian quá ngắn nên không thể làm rõ hết tất cả các vấn đề liên quan về chuyên môn, nghiệp vụ nên trong quá trình tác nghiệp vẫn còn xảy ra những sự cố, phát sinh rủi ro cho cả khách hàng và chính Chi nhánh • Trình độ ngoại ngữ vẫn còn là một rào cản trong quá trình tác nghiệp và gây khó khăn trong việc nâng cao trình độ cho các cán bộ, công nhân viên. • Hoạt động Marketing chưa thực sự phát huy hiệu quả. Do Phòng Dịch vụ- Marketing mới được thành lập không lâu nên việc thiết lập chiến lược quảng bá, giới thiệu dịch vụ đến khách hàng chưa được mạnh mẽ và hiệu quả. Việc quảng bá, tìm kiếm, phát triển khách hàng còn khá hạn chế. KẾT LUẬN CHƯƠNG 2 Chương 2 giới thiệu một cách tổng quát về NHNo&PTNT Việt Nam và Chi nhánh NHNo&PTNT quận 1, thực tế quy trình nghiệp vụ chuyển tiền bằng điện tại Chi nhánh. Qua quá trình phân tích thực trạng hoạt động kinh doanh tại Chi nhánh NHNo&PTNT quận 1,chúng ta thấy được những thành tựu và những tồn tại, nguyên nhân của các vấn đề đó. Ngoài ra, trong phần này phân tích tình hình kinh doanh của phương thức Chuyển tiền bằng điện, tìm hiểu những thành tựu và những tồn tại của phương thức này trong TTQT tại Chi nhánh. Điều quan trọng là chúng ta làm thế nào để phát huy thành tựu và khắc phục những hạn chế để nâng cao hiệu quả thực hiện nghiệp vụ chuyển tiền bằng điện trong TTQT tại Chi nhánh. Chương 3 sẽ trình bày một số giải pháp mà Chi nhánh có thể áp dụng để nâng cao hiệu quả thực hiện nghiệp vụ chuyển tiền bằng điện. GVHD: Ths. Trần Thị Trang KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP SVTH: Tạ Minh Ngọc Trâm 42 CHƯƠNG 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO HIỆU QUẢ THỰC HIỆN NGHIỆP VỤ CHUYỂN TIỀN BẰNG ĐIỆN TRONG THANH TOÁN QUỐC TẾ TẠI CHI NHÁNH NHNo&PTNT QUẬN 1.  3.1. Một số giải pháp cụ thể nhằm nâng cao hiệu quả thực hiện nghiệp vụ chuyển tiền bằng điện trong thanh toán quốc tế tại Chi nhánh NHNo&PTNT quận 1. 3.1.1. Giải pháp thứ nhất: HOÀN THIỆN CƠ CẤU TỔ CHỨC 3.1.1.1. Mục tiêu của giải pháp: - Chuyên môn hóa từng bộ phận trong phòng Kế hoạch- Kinh doanh của Chi nhánh. - Công việc của mỗi bộ phận được phân định một cách rõ ràng, không dẫm chân lên nhau. - Xây dựng một bộ máy quản lý gọn nhẹ, hiệu quả cao. 3.1.1.2.Cách thức thực hiện giải pháp: - Xây dựng Bản mô tả công việc thống nhất, chi tiết cho từng bộ phận, vị trí. - Thường xuyên giám sát và kiểm tra để đảm bảo công tác tổ chức được thực hiện đúng theo những quy định, nguyên tắc đã thống nhất. - Cho phép nhân viên được quyền từ chối thực hiện những yêu cầu không thuộc chức trách và nhiệm vụ của mình. - Tham khảo, áp dụng một cách có chọn lọc những mô hình quản lý hiệu quả của các tổ chức trong và ngoài nước. - Thường xuyên đào tạo Phụ trách Phòng Kế hoạch- Kinh doanh về công tác quản trị để việc quản lý, tổ chức ngày một hiệu quả hơn. GVHD: Ths. Trần Thị Trang KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP SVTH: Tạ Minh Ngọc Trâm 43 3.1.1.3.Hiệu quả dự kiến: THỰC TRẠNG GIẢI PHÁP HIỆU QUẢ DỰ KIẾN Các bộ phận còn kiêm nhiệm , chồng chéo nên vẫn chưa tạo một dịch vụ khép kín trong thanh toán quốc tế. Nhân viên TTQT phải phụ trách cả các nghiệp vụ thanh toán quốc tế và cả nghiệp vụ tín dụng, sales. - Xây dựng Bản mô tả công việc thống nhất, chi tiết cho từng bộ phận, vị trí. - Thường xuyên giám sát và kiểm tra để đảm bảo công tác tổ chức được thực hiện đúng theo những quy định, nguyên tắc đã thống nhất. - Cho phép nhân viên được quyền từ chối thực hiện những yêu cầu không thuộc chức trách và nhiệm vụ của mình. - Tham khảo, áp dụng những mô hình quản lý hiệu quả - Thường xuyên đào tạo Phụ trách Phòng Kế hoạch- Kinh doanh về công tác quản lý, tổ chức. Công việc được thực hiện một cách suôn sẻ, mang lại hiệu quả cao. Giảm thiểu các trục trặc, sai sót trong quá trình tác nghiệp mà sự kiêm nhiệm chắc chắn sẽ gặp phải. Nhân viên mới sẽ dễ dàng thích nghi với công việc do quy trình đã được chuẩn hóa. Dễ dàng tìm ra nguyên nhân và phân định trách nhiệm khi xảy ra sai sót. Tạo ra một môi trường làm việc chuyên nghiệp, giúp nhân viên có động lực làm việc và phát huy hết năng lực của mình. GVHD: Ths. Trần Thị Trang KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP SVTH: Tạ Minh Ngọc Trâm 44 3.1.2. Giải pháp thứ hai: HOÀN THIỆN CÁC ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ HIỆN ĐẠI. 3.1.2.1.Mục tiêu: - Hoàn thiện áp dụng toàn bộ chương trình IPCAS vào tất cả các hoạt động nghiệp vụ của Chi nhánh. - Công nghệ ngân hàng đang trở thành một vũ khí lợi hại trong cuộc cạnh tranh ngày càng khốc liệt giữa các ngân hàng. Chính vì vậy, Chi nhánh cần phải hướng đến việc thực hiện công nghệ thông tin hóa tất cả các hoạt động của Chi nhánh. Đổi mới và ứng dụng công nghệ hiện đại để phục vụ đắc lực cho công tác quản trị đạt hiệu quả tốt hơn và phát triển dịch vụ ngân hàng tiên tiến. - Củng cố công tác bảo mật thông tin để có thể hạn chế rủi ro cho chính ngân hàng, cũng như tạo dựng sự tin cậy vững chắc đối với khách hàng và các đối tác. 3.1.2.2.Cách thức thực hiện giải pháp: - Hoàn thiện hơn phần lưu hồ sơ và truy xuất hồ sơ lưu một cách khoa học và an toàn. - Đảm bảo việc đưa ứng dụng IPCAS giai đoạn II xúc tiến đúng dự định. - Tiếp tục mạnh dạn đầu tư kỹ thuật công nghệ ngân hàng, kỹ thuật truyền tin hiện đại phù hợp với tiêu chuẩn công nghệ ngân hàng tiên tiến trên thế giới. - Thường xuyên theo dõi và cập nhật chương trình, phần mềm mới nhằm có kế hoạch phòng ngừa tối đa việc hệ thống máy tính của Chi nhánh bị xâm nhập. - Nâng cấp đường truyền số liệu để đảm bảo tính ổn định của hệ thống thanh toán trực tuyến. Bên cạnh đó, sử dụng dịch vụ của nhiều nhà cung cấp đường truyền khác nhau để hạn chế tối đa các sự cố về mạng. GVHD: Ths. Trần Thị Trang KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP SVTH: Tạ Minh Ngọc Trâm 45 3.1.2.3.Hiệu quả dự kiến: THỰC TRẠNG GIẢI PHÁP HIỆU QUẢ DỰ KIẾN Việc áp dụng kỹ thuật- công nghệ cao đang ở trong giai đoạn đầu, vừa làm vừa học nên thao tác nghiệp vụ vẫn chưa thực sự thành thạo, còn gặp phải những hạn chế trong việc sử dụng các ứng dụng công nghệ mới. Quá trình hiện đại hóa công nghệ chưa ổn định, các sự cố kỹ thuật như đường truyền, tốc độ truy cập mạng chậm, phần mềm xử lý chậm… đôi khi vẫn còn xảy ra làm gián đoạn đến tốc độ thanh toán, ảnh hưởng đến lợi ích của khách hàng. Công tác bảo mật vẫn chưa được quan tâm đúng mức. - Hoàn thiện hơn phần lưu hồ sơ và truy xuất hồ sơ lưu một cách khoa học và an toàn. - Đảm bảo việc đưa ứng dụng IPCAS giai đoạn II xúc tiến đúng dự định. - Tiếp tục mạnh dạn đầu tư kỹ thuật công nghệ ngân hàng, kỹ thuật truyền tin hiện đại phù hợp với tiêu chuẩn công nghệ ngân hàng tiên tiến trên thế giới. - Sử dụng dịch vụ của nhiều nhà cung cấp đường truyền khác nhau để hạn chế tối đa các sự cố về mạng. - Thường xuyên theo dõi và cập nhật chương trình, phần mềm mới nhằm có kế hoạch phòng ngừa tối đa việc hệ thống máy tính của ngân hàng bị xâm nhập. Tiết kiệm thời gian, tăng năng suất và hiệu quả làm việc. Hiện đại hóa các ứng dụng công nghệ trong Ngân hàng không chỉ mang lại tiện ích cho quá trình thanh toán, giao dịch mà còn giúp cấp lãnh đạo có thể giám sát hoạt động của Chi nhánh một cách chuyên nghiệp, chặt chẽ hơn, nâng cao hiệu quả quản lý. Giúp ngân hàng quản lý dữ liệu một cách thống nhất và có thể truy xuất bất kỳ lúc nào, giảm được sức người trong việc theo dõi cơ học. Hoàn thiện các ứng dụng công nghệ ngân hàng hiện đại sẽ giúp phòng ngừa, nhận diện và nhanh chóng khắc phục rủi ro. Việc ứng dụng công nghệ IPCAS là một trong những công nghệ ngân hàng hiện đại nhất, mang lại cho Chi nhánh nói riêng và NHNo&PTNT Việt Nam nói chung lợi thế cạnh tranh so với các ngân hàng lớn khác. San bằng khoảng cách về công nghệ với các ngân hàng nước ngoài, làm nền tảng cho việc mở rộng mạng lưới hoạt động ra các nước lân cận. GVHD: Ths. Trần Thị Trang KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP SVTH: Tạ Minh Ngọc Trâm 46 3.1.3.Giải pháp thứ ba: CẢI THIỆN QUY TRÌNH CHUYỂN TIỀN T/T ĐI. 3.1.3.1.Mục tiêu: - Tinh giản quy trình Chuyển tiền bằng điện. - Cắt giảm các bước không thật sự cần thiết gây giảm hiệu quả công việc, từ đó Chi nhánh có thể đẩy nhanh tiến độ thực hiện quá trình giao dịch để đạt được sự hài lòng của khách hàng. 3.1.3.2.Cách thức thực hiện giải pháp: - Tại Chi nhánh: Lược bỏ bước trình lãnh đạo Chi nhánh phê duyệt, thay vào đó sau khi Trưởng phòng Kế hoạch- Kinh doanh ký xác nhận, sẽ tiến hành tính mã nội bộ và chuyển thẳng Điện chuyển tiền ra Sở Giao Dịch. - Tại Sở Giao Dịch: Khi tài khoản của Chi nhánh không đủ số dư để thanh toán, thay vì chuyển trả lệnh chuyển tiền cho Chi nhánh, Sở Giao Dịch sẽ yêu cầu lãnh đạo Chi nhánh xác nhận lệnh điều chuyển vốn. Sau khi nhận được lệnh điều chuyển vốn, Sở Giao Dịch sẽ tiến hành hạch toán và tiếp tục chuyển bức điện ra khỏi hệ thống NHNo&PTNT Việt Nam. GVHD: Ths. Trần Thị Trang KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP SVTH: Tạ Minh Ngọc Trâm 47 Sơ đồ 2.4: Đề xuất giải pháp quy trình Chuyển tiền T/T đi. Kiểm tra sự phù hợp của hồ sơ Tiếp nhận hồ sơ Thanh toán viên thông báo khách hàng lệnh không được thực hiện Trưởng phòng kế hoạch kinh doanh (KH-KD) kiểm soát và phê duyệt Chuyển trả lại bức điện cho chi nhánh Điện sai tiêu chuẩn Phê duyệt Không Phê duyệt Trưởng phòng kế hoạch kinh doanh ký xác nhận và gửi điện thanh toán lên Sở Giao Dịch Hủy điện và Gửi trả hồ sơ lại cho thanh toán viên SGD kiểm tra tài khoản chi nhánh và tính phù hợp của điện thanh toán Điện đúng tiêu chuẩn và tài khoản chi nhánh đủ tiền Hạch toán tài khoản của chi nhánh & SGD, đồng thời hạch toán tài khoản NOSTRO,VOSTRO tại SGD Chuyển tiếp điện thanh toán ra ngoài hệ thống NHNo&PTNT Việt Nam Tài khoản của Chi nhánh không đủ tiền Yêu cầu Chi nhánh xác nhận lệnh điều chuyển vốn GVHD: Ths. Trần Thị Trang KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP SVTH: Tạ Minh Ngọc Trâm 48 3.1.3.3.Hiệu quả dự kiến: THỰC TRẠNG GIẢI PHÁP HIỆU QUẢ DỰ KIẾN Quy trình Chuyển tiền T/T ở cả Chi nhánh và Sở Giao Dịch vẫn chưa tinh gọn đến mức tối thiểu. Điển hình như: - Tại Chi nhánh, sau khi Trưởng phòng Kế hoạch- Kinh doanh ký xác nhận vào lệnh chuyển tiền phải chuyển lên lãnh đạo Chi nhánh phê duyệt. Khi có số lượng giao dịch nhiều sẽ gây mất thời gian mặc dù có thể tinh giản được. - Tại Sở Giao Dịch, nếu kiểm tra tài khoản của Chi nhánh không đủ số dư để thanh toán giá trị của lệnh chuyển tiền, Sở Giao Dịch sẽ chuyển trả lại lệnh chuyển tiền cho Chi nhánh. - Tại Chi nhánh: Lược bỏ bước trình lãnh đạo Chi nhánh phê duyệt, thay vào đó sau khi Trưởng phòng Kế hoạch- Kinh doanh ký xác nhận, sẽ tiến hành tính mã nội bộ và chuyển thẳng Điện chuyển tiền ra Sở Giao Dịch. - Tại Sở Giao Dịch: Khi tài khoản của Chi nhánh không đủ số dư để thanh toán, thay vì chuyển trả lệnh chuyển tiền cho Chi nhánh, Sở Giao Dịch sẽ yêu cầu lãnh đạo Chi nhánh xác nhận lệnh điều chuyển vốn. Sau khi nhận được lệnh điều chuyển vốn, Sở Giao Dịch sẽ tiến hành hạch toán và tiếp tục chuyển bức điện ra khỏi hệ thống NHNo&PTNT Việt Nam. Tiết kiệm thời gian, chi phí khi thực hiện giao dịch với khối lượng lớn. Khi tài khoản Chi nhánh không đủ tiền vẫn có thể đảm bảo được tốc độ thực hiện thanh toán cho khách hàng, không phải lập lại quy trình một lần nữa. GVHD: Ths. Trần Thị Trang KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP SVTH: Tạ Minh Ngọc Trâm 49 3.1.4.Giải pháp thứ tư: NÂNG CAO NĂNG LỰC CẠNH TRANH BẰNG CÁCH TĂNG CƯỜNG THỰC HIỆN CÔNG TÁC KHÁCH HÀNG. 3.1.4.1.Mục tiêu: - Đạt được sự hài lòng, tin tưởng của khách hàng và phát huy hết khả năng mở rộng các đối tượng khách hàng. - Củng cố vững chắc năng lực cạnh tranh của Chi nhánh so với các đối thủ và đẩy mạnh gia tăng số lượng giao dịch tại Chi nhánh hơn nữa. 3.1.4.2.Cách thức thực hiện giải pháp: Thành lập phòng tư vấn khách hàng, tư vấn các vấn đề liên quan đến thanh toán quốc tế cho khách hàng. Khi tư vấn cho Khách hàng chọn phương thức Chuyển tiền bằng điện, để bảo vệ lợi ích của khách hàng, Ngân hàng cần tư vấn cho khách hàng nên:  Xây dựng rõ lộ trình chuyển tiền.  Thỏa thuận thời điểm chuyển tiền trùng với thời điểm giao hàng. Quy định rõ về phương tiện chuyển tiền, chi phí chuyển tiền ai chịu? Tổ chức các lớp đào tạo, hội thảo về các thông lệ quốc tế và kinh nghiệm về thanh toán quốc tế cho các khách hàng thường xuyên sử dụng dịch vụ của chi nhánh. Xây dựng quy trình chuyển tiền bằng điện chuẩn bằng văn bản một cách chi tiết và phổ biến cho các doanh nghiệp. Nâng cao hiệu quả hoạt động của phòng Dịch vụ - Maketing. Xây dựng quang cảnh bên ngoài Chi nhánh bề thế hơn, tại trụ sở của Chi nhánh hiện nay tuy vẫn đủ diện tích sử dụng nhưng mặt tiền của Chi nhánh khá hẹp, ít gây sự chú ý và không tưng xứng với tầm vóc của Chi nhánh. GVHD: Ths. Trần Thị Trang KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP SVTH: Tạ Minh Ngọc Trâm 50 3.1.4.3.Hiệu quả dự kiến: THỰC TRẠNG GIẢI PHÁP HIỆU QUẢ DỰ KIẾN Hoạt động Marketing chưa thực sự phát huy hiệu quả. Do Phòng Dịch vụ - Marketing mới được thành lập không lâu nên việc thiết lập chiến lược quảng bá, giới thiệu dịch vụ đến khách hàng chưa được mạnh mẽ và hiệu quả. Việc quảng bá, tìm kiếm, phát triển khách hàng còn khá hạn chế.  Thành lập phòng tư vấn khách hàng, tư vấn các vấn đề liên quan đến thanh toán quốc tế cho khách hàng.  Tổ chức các lớp đào tạo, hội thảo về các thông lệ quốc tế và kinh nghiệm về thanh toán quốc tế cho các khách hàng thường xuyên sử dụng dịch vụ của chi nhánh.  Xây dựng quy trình chuyển tiền bằng điện chuẩn bằng văn bản một cách chi tiết và phổ biến cho các doanh nghiệp  Khi tư vấn cho Khách hàng chọn phương thức Chuyển tiền bằng điện, để bảo vệ lợi ích của khách hàng, Ngân hàng cần tư vấn cho khách hàng nên: - Thỏa thuận thời điểm chuyển tiền trùng với thời điểm giao hàng. - Quy định rõ về phương tiện chuyển tiền, chi phí chuyển tiền ai chịu? Tạo ấn tượng tốt về chất lượng phục vụ của Chi nhánh, xây dựng một hình ảnh tốt đẹp trong lòng khách hàng. Giúp Chi nhánh phát triển thêm nhiều khách hàng mới, củng cố sự hài lòng, tin tưởng của khách hàng đã giao dịch với Chi nhánh. Từ đó, doanh số nghiệp vụ không những tăng lên, mà còn ảnh hưởng tích cực đến kết quả kinh doanh của toàn Chi nhánh. Giúp khách hàng yên tâm nhờ biết được tiến độ của việc chuyển tiền thông qua quy trình chuyển tiền chuẩn mà Chi nhánh đã gửi cho các Doanh nghiệp GVHD: Ths. Trần Thị Trang KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP SVTH: Tạ Minh Ngọc Trâm 51 3.1.5.Giải pháp thứ năm: NÂNG CAO TRÌNH ĐỘ VÀ NĂNG LỰC CHO CÁN BỘ 3.1.5.1.Mục tiêu: Cán bộ, nhân viên là một yếu tố rất quan trọng, trực tiếp quyết định hiệu quả kinh doanh và nâng cao năng lực cạnh tranh của ngân hàng. Kết quả này phụ thuộc rất lớn vào trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, tính năng động sáng tạo, đạo đức nghề nghiệp, thái độphục vụ của cán bộ ngân hàng, đó cũng là những vấn đề mà khách hàng phàn nàn nhiều nhất và mong muốn nhiều nhất từ ngân hàng. Chính vì vậy, mục tiêu của việc nâng cao trình độ và năng lực cho cán bộ chính là việc làm thế nào để xây dựng được một đội ngũ nhân sự chuyên nghiệp, giàu kinh nghiệm chuyên môn cùng với tinh thần nhiệt huyết và cống hiến hết mình cho Chi nhánh. 3.1.5.2.Cách thức thực hiện giải pháp: - Các nhân viên TTQT đều qua các khóa đào tạo TTQT cơ bản. Hàng năm đều tổ chức và tham gia các buổi hội thảo, chuyên đề. Tuy nhiên vì thời gian các buổi hội thảo ngắn, không thể làm rõ hết các vấn đề nên chưa thực sự phát huy hết tác dụng. Vì vậy, bộ phận TTQT tại Chi nhánh nên phối hợp với Phòng TTQT tại Hội sở tập hợp các tình huống, trường hợp cần thảo luận từ các chi nhánh, đưa ra hướng giải quyết và phổ biến đến các chi nhánh trong toàn hệ thống. Đây cũng là một cách để nâng cao kiến thức và chất lượng đội ngũ nhân viên TTQT cũng như đội ngũ nhân viên tín dụng. Lập kế hoạch dài hạn trong việc dành một quỹ thời gian để hướng dẫn tổ chức tập huấn, bồi dưỡng kiến thức về chuyên môn nghiệp vụ, văn hoá kinh doanh và nâng cao trình độ ngoại ngữ. - Trong quá trình giao dịch trực tiếp với khách hàng, nhân viên chính là một yếu tố để khách hàng đánh giá về chất lượng dịch vụ ngân hàng. Thực hiện tiêu chuẩn hoá cán bộ thanh toán quốc tế và loại bỏ, thuyên chuyển sang bộ phận khác những cán bộ yếu về tư cách đạo đức, thiếu trung thực, những cán bộ thiếu kiến thức chuyên môn nghiệp vụ. - Các quy định về quản lý ngoại hối, về chính sách thương mại, hải quan, định hướng của nền kinh tế… ảnh hưởng trực tiếp đến nghiệp vụ TTQT, từng nhân viên TTQT không thể cập nhật hết các thay đổi của các quy định này. Vì vậy, bộ phận TTQT cần thành lập một bộ phận chuyên trách cập nhật các thay đổi có liên quan và phổ biến đến từng nhân viên , kịp thời cập nhật các điều chỉnh về quy định và chính sách liên quan đến TTQT; kịp thời tư vấn khi khách hàng yêu cầu. - Đối với những nhân viên mới lẫn nhân viên cũ, cần làm cho họ hiểu rõ tầm quan trọng của việc thường xuyên nghiên cứu, học tập để cập nhật những kiến thức. Khuyến khích nhân viên tiếp tục nghiên cứu khoa học và thực hiện những đề tài nghiên cứu có khả năng đóng góp cho thực tiễn công việc. GVHD: Ths. Trần Thị Trang KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP SVTH: Tạ Minh Ngọc Trâm 52 3.1.5.3.Hiệu quả dự kiến: THỰC TRẠNG GIẢI PHÁP HIỆU QUẢ DỰ KIẾN Trình độ nghiệp vụ chuyên môn của một số cán bộ còn chưa tốt, năng suất làm việc chưa cao. Các nhân viên TTQT đều qua các khóa đào tạo TTQT cơ bản thông qua các buổi hội thảo, chuyên đề. Nhưng do thời gian quá ngắn nên không thể làm rõ hết tất cả các vấn đề liên quan về chuyên môn, nghiệp vụ. Trình độ ngoại ngữ cũng là một rào cản, đôi khi thanh toán viên vẫn gặp sai sót trong qua trình lập chứng từ. - Lập kế hoạch dài hạn trong việc dành một quỹ thời gian để hướng dẫn tổ chức tập huấn, bồi dưỡng kiến thức về chuyên môn nghiệp vụ, văn hoá kinh doanh và ngoại ngữ. - Tiêu chuẩn hoá cán bộ thanh toán quốc tế và loại bỏ, thuyên chuyển sang bộ phận khác những cán bộ yếu về tư cách đạo đức, thiếu trung thực, những cán bộ thiếu kiến thức chuyên môn nghiệp vụ. - Bộ phận TTQT tại Chi nhánh nên phối hợp với Phòng TTQT tại Hội sở tập hợp các tình huống, trường hợp cần thảo luận từ các chi nhánh, đưa ra hướng giải quyết và phổ biến đến các chi nhánh trong toàn hệ thống. - Bộ phận TTQT cần thành lập một bộ phận chuyên trách cập nhật các thay đổi có liên quan và phổ biến đến từng nhân viên, kịp thời cập nhật các điều chỉnh về quy định và chính sách liên quan đến TTQT; kịp thời tư vấn khi khách hàng yêu cầu. - Khuyến khích nhân viên nghiên cứu và thực hiện những đề tài có khả năng đóng góp cho thực tiễn công việc. Đội ngũ nhân viên và cán bộ quản lý giỏi sẽ đem lại chất lượng dịch vụ TTQT tốt nhất cho khách hàng và hạn chế rủi ro trong quá trình tác nghiệp cho Chi nhánh. Nâng cao uy tín và củng cố thương hiệu của Chi nhánh đối với khách hàng. Tận dụng được những sáng kiến sáng tạo của nhân viên. Tạo lợi thế cạnh tranh về mặt nhân sự đối với các ngân hàng khác. GVHD: Ths. Trần Thị Trang KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP SVTH: Tạ Minh Ngọc Trâm 53 3.1.6.Giải pháp thứ sáu: XÂY DỰNG VÀ ĐA DẠNG HÓA NGUỒN VỐN NGOẠI TỆ. 3.1.6.1.Mục tiêu:  Có nguồn ngoại tệ dồi dào, phong phú, đáp ứng được mọi nhu cầu thanh toán của khách hàng.  Quản lý tốt và thu lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh ngoại tệ. 3.1.6.2.Cách thức thực hiện giải pháp: - Tăng cường phát triển dịch vụ kiều hối, thông qua đó có thể tích lũy các loại ngoại tệ khác nhau từ các cá nhân, tổ chức…để nhằm củng cố nguồn vốn ngoại tệ cho Chi nhánh trong nhu cầu phục vụ TTQT theo phương thức chuyển tiền bằng điện. - Khuyến khích các doanh nghiệp xuất khẩu bán ngoại tệ lại cho Chi nhánh bằng các hợp đồng mua bán ngoại tệ kỳ hạn, hợp đồng hoán đổi ngoại tệ. Việc thực hiện các hợp đồng này vừa giúp các Doanh nghiệp vừa và nhỏ giảm thiểu các rủi ro do ảnh hưởng của sự biến động tỷ giá gây ra, vừa tăng tích lũy về ngoại tệ cho Chi nhánh. - Khuyến khích các doanh nghiệp, cá nhân mở tài khoản ngoại tệ tại Chi nhánh bằng các hình thức ưu đãi cho các doanh nghiệp mở tài khoản tại Chi nhánh như: Ghi có vào tài khoản miễn phí, Miễn phí dịch vụ Ngân Hàng Trực Tuyến Cá Nhân và dịch vụ Ngân Hàng Qua Điện Thoại, Kiểm tra số dư tài khoản 24/7, giảm số dư tối thiểu khi mở tài khoản từ 50USD xuống còn 20USD, giảm số dư trung bình hàng tháng từ 200USD xuống còn 150USD… - Liên kết với các ngân hàng lớn trong và ngoài nước để có thể hỗ trợ lẫn nhau khi không đáp ứng được nhu cầu về ngoại tệ. - Tạo mối quan hệ tốt với Ngân hàng Nhà nước để kịp thời nắm bắt thông tin, chính sách tiền tệ và yêu cầu hỗ trợ khi cần. GVHD: Ths. Trần Thị Trang KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP SVTH: Tạ Minh Ngọc Trâm 54 3.1.6.3.Hiệu quả dự kiến: THỰC TRẠNG GIẢI PHÁP HIỆU QUẢ DỰ KIẾN Nguồn vốn ngoại tệ chưa thật sự đáp ứng được nhu cầu thanh toán đa dạng của khách hàng. Chỉ đủ năng lực thanh toán đối với loại ngoại tệ phổ biến. Đôi khi Chi nhánh không thể đáp ứng được nhu cầu về ngoại tệ và cần đến sự hỗ trợ của Hội Sở. - Tăng cường phát triển dịch vụ kiều hối, thông qua đó có thể tích lũy các loại ngoại tệ khác nhau từ các cá nhân, tổ chức. - Liên kết với các ngân hàng lớn trong và ngoài nước để có thể hỗ trợ lẫn nhau khi không đáp ứng được nhu cầu về ngoại tệ. - Tạo mối quan hệ tốt với Ngân hàng Nhà nước để kịp thời nắm bắt thông tin, chính sách tiền tệ và yêu cầu hỗ trợ khi cần. - Khuyến khích các doanh nghiệp xuất khẩu bán ngoại tệ lại cho Chi nhánh bằng các hợp đồng mua bán ngoại tệ kỳ hạn, hợp đồng hoán đổi ngoại tệ. - Khuyến khích các doanh nghiệp, cá nhân mở tài khoản ngoại tệ tại Chi nhánh bằng các hình thức ưu đãi cho các doanh nghiệp mở tài khoản tại Chi nhánh Nguồn vốn ngoại tệ dồi dào và đa dạng sẽ giúp Chi nhánh cạnh tranh tốt với các đối thủ trong ngành, giảm được các biến cố do tỷ giá hối đoái gây ra, những tác động xấu từ bên ngoài thị trường. Nếu có chính sách quản lý nguồn vốn ngoại tệ tốt, sẽ mang lại lợi nhuận cho Chi nhánh. Chứng tỏ Chi nhánh có nguồn vốn ngoại tệ dồi dào, đáp ứng nhu cầu chuyển tiền đa dạng của nhiều đối tượng khách hàng khác nhau, tại nhiều quốc gia khác nhau trên Thế Giới. Nâng cao khả năng cung cấp dịch vụ chuyển tiền và dịch vụ TTQT nói chung cho nhiều đối tượng khách hàng. GVHD: Ths. Trần Thị Trang KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP SVTH: Tạ Minh Ngọc Trâm 55 3.1.7.Giải pháp thứ bảy: TĂNG CƯỜNG KHẢ NĂNG KIỂM SOÁT VÀ QUẢN TRỊ RỦI RO. 3.1.7.1.Mục tiêu: Kiểm soát, ngăn ngừa và hạn chế đến mức tối thiều các rủi ro trong quá trình hoạt động của Chi nhánh. Hạn chế tối đa các rủi ro khách quan gây ra cho hoạt động thanh toán quốc tế nói chung và chuyển tiền bằng điện nói riêng. Không để phát sinh các rủi ro do nguyên nhân chủ quan gây nên cho hoạt động chuyển tiền bằng điện 3.1.7.2.Cách thức thực hiện giải pháp: - Việc thẩm định khách hàng là rất cần thiết và phải được thẩm định đúng theo quy định khi Chi nhánh cấp tín dụng Xuất Nhập Khẩu cho Nhà Xuất Khẩu , hoặc Nhà Nhập Khẩu. Tại Chi nhánh NHNo&PTNT quận 1, bộ phận TTQT và Tín dụng vẫn ở trạng thái kiêm nhiệm. Chính vì vậy, nhân viên tín dụng sẽ hỗ trợ rất nhiều trong quá trình đánh giá, kiểm soát rủi ro . Việc phân tích đánh giá khách hàng không chỉ dựa vào năng lực tài chính, mà còn dựa vào uy tín của khách hàng, khả năng cung cấp hàng hóa, dịch vụ…và các chỉ số phổ biến như: khả năng sinh lợi, hệ số thanh khoản, hệ số nợ… - Giảm thiểu rủi ro trong hoạt động kế toán: củng cố kiến thức chuyên môn cho thanh toán viên và nâng cao ý thức cẩn trọng khi xử lý hạch toán các giao dịch. - Giảm thiểu rủi ro về biến động tỷ giá bằng cách lựa chọn lựa chọn đồng tiền có sự biến động tỷ giá thấp, tính thanh khoản cao để hạn chế rủi ro tỷ giá cho các bên trong giao dịch. - Phương thức thanh toán chuyển tiền bằng điện xét trên cương vị ngân hàng thì rất ít rủi ro, nhưng do những nguyên nhân chủ quan từ phía thanh toán viên có thể làm chậm trễ hoặc gây thiệt hại cho ngân hàng. Vì vậy, việc kiểm soát rủi ro và phòng ngừa rủi ro phải tập trung vào các thanh toán viên, các thanh toán viên phải luôn cẩn thận, tra soát kỹ càng trước khi chuyển lệnh chuyển tiền lên lãnh đạo phỏng. Ngoài ra, lãnh đạo phòng với cương vị là người kiểm soát phê duyệt phải thực hiện nghiêm túc vai trò kiểm tra của mình, không chủ quan tin tưởng vào thanh toán viên. GVHD: Ths. Trần Thị Trang KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP SVTH: Tạ Minh Ngọc Trâm 56 3.1.7.3.Hiệu quả dự kiến: THỰC TRẠNG GIẢI PHÁP HIỆU QUẢ DỰ KIẾN Trong quá trình tác nghiệp vẫn còn xảy ra những sự cố, phát sinh rủi ro cho cả khách hàng và chính Chi nhánh là do lỗi của các thanh toán viên như lộ thông tin khách hàng, cập nhật sai tỷ giá, tính toán sai… Chưa dự báo được và có cách khắc phục những rủi ro về tỷ giá gây thiệt hại cho Chi nhánh. - Nhân viên tín dụng sẽ tham gia, hỗ trợ trong quá trình đánh giá, kiểm soát rủi ro . Việc phân tích đánh giá khách hàng không chỉ dựa vào năng lực tài chính, mà còn dựa vào uy tín của khách hàng, khả năng cung cấp hàng hóa, dịch vụ…và các chỉ số phổ biến như: khả năng sinh lợi, hệ số thanh khoản, hệ số nợ… - Giảm thiểu rủi ro trong hoạt động kế toán: củng cố kiến thức chuyên môn cho thanh toán viên và nâng cao ý thức cẩn trọng khi xử lý hạch toán các giao dịch. - Giảm thiểu rủi ro về biến động tỷ giá bằng cách lựa chọn lựa chọn đồng tiền có sự biến động tỷ giá thấp, tính thanh khoản cao để hạn chế rủi ro tỷ giá cho các bên trong giao dịch. Hạn chế tối đa rủi ro trong giao dịch, bảo vệ lợi ích của các bên tham gia giao dịch để củng cố niềm tin của khách hàng vào chất lượng dịch vụ. Giúp Chi nhánh kiểm soát được mọi rủi ro có thể phát sinh trong quá trình thực hiện nghiệp vụ , từ đó có thể đề phòng các rủi ro trong hoạt động kinh doanh của mình một cách hiệu quả. GVHD: Ths. Trần Thị Trang KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP SVTH: Tạ Minh Ngọc Trâm 57 3.2. Một số kiến nghị đối với Chính Phủ và ngành Ngân hàng 3.2.1. Kiến nghị đối với Chính Phủ  Chính phủ cần có chính sách tiền tệ, tín dụng phù hợp. Về tỷ giá hối đoái, hướng đến chính sách tỷ giá hối đoái linh hoạt theo hướng gắn với một rổ các đồng tiền của các đối tác thương mại, đầu tư quan trọng của Việt Nam.  Chính phủ cần hỗ trợ xây dựng hệ thống cơ sở hạ tầng hiện đại phục vụ cho sự phát triển tất yếu của ngành ngân hàng, nâng cao sức cạnh tranh của ngân hàng trong nước so với các ngân hàng quốc tế.  Nâng cao công tác kiểm toán, kế toán ở các doanh nghiệp, giúp ngân hàng có được số liệu chính xác, minh bạch về tình hình tài chính của doanh nghiệp để giảm thiểu rủi ro trong các giao dịch của Ngân hàng. 3.2.2. Kiến nghị đối với ngành ngân hàng  Ngân hàng nhà nước cần hợp tác với các tổ chức, ngân hàng nước ngoài để trao đổi, học hỏi những kinh nghiệm về quản lý, công nghệ, nghiệp vụ …để hỗ trợ cho NHTM. Kết hợp với các tổ chức và ngân hàng này tổ chức những buổi hội thảo chuyên ngành về TTQT với sự tham gia của các chuyên gia trong lĩnh vực này và các lĩnh vực có liên quan như vận tải bảo hiểm, pháp lý.…Ngoài trao đổi những kiến thức về TTQT, cần trao đổi về những tình huống rủi ro, tranh chấp đã từng xảy ra để các ngân hàng trong nước học hỏi kinh nghiệm.  Ngân hàng nhà nước cần can thiệp, hỗ trợ để bình ổn thị trường tiền tệ và đáp ứng nhu cầu ngoại tệ thiết yếu của đất nước.  Ngân hàng nhà nước cần tăng cường hỗ trợ thông tin cho các ngân hàng thương mại. Trung tâm phòng ngừa rủi ro (CIC) cần nâng cao hiệu quả hoạt động. Hiện nay, CIC chủ yếu là cung cấp thông tin tín dụng trong nước cho các ngân hàng thương mại. CIC cần cập nhật thông tin nhiều hơn không những về tín dụng mà còn về các lĩnh vực khác đặc biệt là TTQT. CIC cần thu thập thông tin về những tổ chức lừa đảo, rửa tiền trong và ngoài nước để lưu ý các ngân hàng. Ngoài ra, CIC cần cập nhật các trường hợp rủi ro đã xảy ra, hướng giải quyết và cách phòng ngừa và dự báo rủi ro có thể xảy ra. Dự báo những biến động có thể xảy ra đặc biệt là về tỷ giá, giúp ngân hàng thương mại có phương pháp phòng ngừa hợp lý. Ngân hàng nhà GVHD: Ths. Trần Thị Trang KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP SVTH: Tạ Minh Ngọc Trâm 58 nước cần yêu cầu tất cả các ngân hàng thương mại tham gia để vừa cung cấp thông tin vừa thu thập thông tin có ích cho họ. KẾT LUẬN CHƯƠNG 3 Qua nghiên cứu cơ sở lý luận ở Chương 1 và phân tích đánh giá ưu điểm, hạn chế dựa vào thực trạng thực hiện nghiệp vụ Chuyển tiền bằng điện tại Chi nhánh trong Chương 2, Chương 3 đã nêu ra một số giải pháp cho Chi nhánh nhằm khắc phục những tồn tại, hạn chế đó trong phương thức Chuyển tiền bằng điện. Bên cạnh đó, Chương 3 còn đưa ra một số kiến nghị ở cấp độ vĩ mô đối với Chính phủ và Ngành nhằm tạo điều kiện tối đa phát huy hiệu quả thực hiện các giải pháp. Tuy nhiên, trong thực tế Chi nhánh phải vận dụng các giải pháp như thế nào mang lại hiệu quả nhất để vừa hạn chế được rủi ro có thể xảy ra vừa thu hút và duy trì được khách hàng. Việc vận dụng các giải pháp một cách hợp lý như vậy là một nghệ thuật trong kinh doanh mà Chi nhánh cần phải xem xét chứ không tuân theo các giải pháp một cách máy móc. Vì vậy, Chi nhánh cần phải xem xét để vận dụng các giải pháp một cách linh hoạt, hợp lý tùy theo từng trường hợp cụ thể và từng đối tượng khách hàng cụ thể. GVHD: Ths. Trần Thị Trang KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP SVTH: Tạ Minh Ngọc Trâm 59 KẾT LUẬN CHUNG Trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế, sự cạnh tranh diễn ra gay gắt giữa các ngân hàng thương mại Việt Nam, giữa ngân hàng Việt Nam và các chi nhánh ngân hàng nước ngoài, Chi nhánh Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn quận 1 đã tìm ra cho mình một số giải pháp riêng, hướng đi mới để thu hút khách hàng, mở rộng các loại hình hoạt động thanh toán quốc tế, khẳng định vị thế là một chi nhánh ngân hàng thương mại quốc doanh đứng hàng đầu hệ thống trong lĩnh vực thanh toán quốc tế, trên cơ sở đó, mở rộng các loại hình nghiệp vụ liên quan như tài trợ xuất nhập khẩu, kinh doanh ngoại tệ.... Qua những kiến thức được tiếp nhận trong quá trình học tập, nghiên cứu tài liệu cùng với thời gian tìm hiểu thực tiễn tại ngân hàng, trong khóa luận này em đã đúc kết được những vấn đề sau: - Hệ thống hoá những lý luận cơ bản như: cơ sở hình thành, đặc điểm cơ bản của hoạt động thanh toán quốc tế nói chung và theo phương thức Chuyển tiền bằng điện nói riêng của một ngân hàng thương mại. Đồng thời, cũng chú ý tới bối cảnh thực tiễn của nền kinh tế và những tác động tích cực, tiêu cực của nó tới hoạt động trên của ngân hàng. - Phân tích và đánh giá thực trạng hoạt động thanh toán quốc tế theo phương thức Chuyển tiền bằng điện của Chi nhánh, trên cơ sở những đánh giá, phân tích, chỉ ra được những nguyên nhân khách quan, chủ quan giải thích cho những mặt tích cực hay những hạn chế còn tồn tại trong hoạt động này. - Trên cơ sở những nguyên nhân hạn chế hoạt động thanh toán quốc tế theo phương thức Chuyển tiền bằng điện tại Chi nhánh, trong mối liên hệ với định hướng phát triển hoạt động kinh tế chung của Việt Nam, định hướng phát triển hoạt động kinh doanh chung của Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam, em đã mạnh dạn đề xuất một số giải pháp đối với hoạt động thanh toán quốc tế theo phương thức Chuyển tiền bằng điện như các giải pháp về nghiệp vụ, chú trọng nâng cao trình độ của cán bộ TTQT, hoàn thiện các ứng dụng công nghệ, nâng cao năng lực cạnh tranh qua việc đẩy mạnh công tác khách hàng, ...nhằm tạo điều kiện cho ngân hàng nâng cao hiệu quả thực hiện hoạt động thanh toán quốc tế nói chung và theo phương thức Chuyển tiền bằng điện nói riêng. GVHD: Ths. Trần Thị Trang KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP SVTH: Tạ Minh Ngọc Trâm 60 Khi ngoại thương ngày càng phát triển mạnh mẽ như hiện nay, việc giao dịch buôn bán quốc tế làm cho nhu cầu TTQT càng cấp thiết. Chính vì vậy, việc nâng cao hiệu quả thực hiện nghiệp vụ Chuyển tiền bằng điện trong TTQT tại Chi nhánh Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn quận 1 cũng đã trở thành một yêu cầu khách quan, đòi hỏi từng cán bộ giao dịch cũng như ban lãnh đạo ngân hàng phải thường xuyên tìm kiếm giải pháp, nghiên cứu. Từ đó thúc đẩy sự phát triển của hoạt động Thanh toán quốc tế và góp phần khẳng định vị thế, uy tín của Chi nhánh Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn quận 1 không chỉ đối với thị trường trong Nước mà còn trong khu vực.   GVHD: Ths. Trần Thị Trang KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP SVTH: Tạ Minh Ngọc Trâm 61 TÀI LIỆU THAM KHẢO PGS.TS Nguyễn Văn Tiến(2009). Giáo trình Thanh Toán Quốc Tế. Nhà xuất bản Thống Kê. Nguyễn Minh Kiều(2006). Thanh Toán Quốc Tế. Nhà xuất bản Thống Kê. TS. Trần Hoàng Ngân(2006). Thanh toán quốc tế. Nhà xuất bản Thống Kê. Tài liệu tập huấn Chi nhánh Ngân hàng Nông nghiệp & Phát triển nông thôn (2008). Nguyễn Thanh Hải(2008). “ Các phương thức thanh toán quốc tế trong kinh doanh”. thanhai.wordpress.com. 19/01/2008 Nguyễn Thanh Hải(2008). “Quy trình thanh toán bằng T/T, TTR, Nhờ thu”. thanhai.wordpress.com. 19/01/2008 Trang web tham khảo chung: www.agribank.com.vn www.vietlaw.com.vn www.ac-markets.com GVHD: Ths. Trần Thị Trang KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP SVTH: Tạ Minh Ngọc Trâm 62 PHỤ LỤC 1 Các mẫu điện trong Thanh toán Chuyển tiền bằng điện Loại điện (Message Type):  Điện đến:103 (B), 191, 202, 910  Điện đi: 103 (A) GVHD: Ths. Trần Thị Trang KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP SVTH: Tạ Minh Ngọc Trâm A Phụ lục 2 Một số rủi ro và nguyên nhân chính gây ra rủi ro trong thanh toán quốc tế: Rủi ro trong TTQT là những rủi ro phát sinh trong quá trình thực hiện TTQT liên quan đến các giao dịch quốc tế, nguyên nhân phát sinh là từ quan hệ giữa các bên tham gia thanh toán như: Nhà Xuất Khẩu, Nhà Nhập khẩu, các Ngân hàng, các tổ chức cá nhân và các tác nhân trung gian…hoặc do những nhân tố khách quan khác gây nên như: thiên tai, chiến tranh, chính trị…Đặc biệt, khoảng cách về địa lý, văn hóa, luật pháp… trong giao dịch quốc tế càng làm tăng thêm các khó khăn ảnh hưởng đến thanh toán quốc tế.  Rủi ro trong TTQT. - Rủi to tín dụng: Đây là rủi ro mất khả năng thanh toán của một trong các bên tham gia thanh toán. Sau đây là một số trường hợp rủi ro tín dụng thường xảy ra: Rủi ro tín dụng của Nhà Xuất Khẩu: Khi Ngân hàng cho vay thu mua, nhưng hàng xuất khẩu không được Nhà Nhập khẩu chấp nhận thanh toán do một số lý do, khi đó nếu Nhà Xuất khẩu mất khả năng thanh toán sẽ gây không ít tổn thất, khó khăn cho Ngân hàng. Rủi ro tín dụng của Nhà Nhập Khẩu: Khi Ngân hàng tài trợ cho vay thanh toán đối với Nhà Nhập khẩu, nếu Nhà Nhập khẩu bị vỡ nợ, phá sản, mất khả năng thanh toán sẽ gây rủi ro cho Ngân hàng. Rủi ro tín dụng của Ngân hàng: trong phương thức L/C, nếu Ngân hàng phát hành mất khả năng thanh toán vì một lý do nào đó, hoặc bị đóng cửa, hoặc vỡ nợ, phá sản…sẽ dẫn đến rủi ro cho Ngân hàng chiết khấu và người xuất khẩu. GVHD: Ths. Trần Thị Trang KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP SVTH: Tạ Minh Ngọc Trâm B - Rủi ro đạo đức: Rủi ro đạo đức của Nhà Xuất Khẩu: Trong trường hợp giá cả hàng hóa quốc tế tăng, người bán sợ thiệt, không muốn giao hàng nữa, Nhà nhập khẩu sẽ bị thiệt hại vì kế hoạch sản xuất kinh doanh bị phá vỡ. Rủi ro đạo đức của Nhà Nhập Khẩu: Nếu khách hàng nhập khẩu không phải là bạn hàng lâu năm, có tín nhiệm thì rất dễ có những hành vi lừa người bán xếp hàng lên tàu, rồi trì hoãn, từ chối thanh toán bằng nhiều thủ đoạn, ép giá người bán để thu lợi cho mình. Rủi ro đạo đức của người chuyên chở: Người bán hàng giao hàng cho người chuyên chở, nhưng người chuyên chở nhận hàng rồi bán mất hàng, hoặc biến mất. Rủi ro đạo dức của Ngân hàng: Trong nhiều trường hợp, Ngân hàng cũng vi phạm cam kết của mình, trì hoãn, chây ỳ, hoặc từ chối thanh toán cho Nhà Xuất khẩu. - Rủi ro quốc gia: những rủi ro liên quan đến sự thay đổi về chính trị, kinh tế, chính sách quản lý ngoại hối- ngoại thương của một quốc gia, khiến cho Nhà Xuất khẩu không nhận được tiền hàng, Nhà Nhập khẩu không nhận được hàng hóa. Rủi ro quốc gia của nước xuất khẩu: Khi có sự thay đổi về chính sách ngoại thương, thuế quan của quốc gia, Nhà Xuất khẩu chuẩn bị giao hàng nhưng thuế xuất khẩu tăng, hoặc mặt hàng đó bị cấm xuất khẩu nên không thể chuyển hàng đi. Rủi ro quốc gia của nước nhập khẩu: Khi người mua hoàn toàn có khả năng thanh toán cho người bán, nhưng do những biến động và biến cố bất thường ảnh hưởng đến chính trị, kinh tế… khiến Chính Phủ nước đó cấm các công ty trong nước mình thanh toán ngoại tệ ra nước ngoài, hoặc hàng hóa nhập thuộc diện cấm nên không thể thông quan và thanh toán. GVHD: Ths. Trần Thị Trang KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP SVTH: Tạ Minh Ngọc Trâm C - Rủi ro pháp lý: Xảy ra trong trường hợp có tranh chấp, khiếu kiện giữa các bên tham gia thanh toán. Không có bên nào có thể nắm vững và thông thạo toàn bộ luật pháp quốc gia của bên đối tác nên vấn đề về cơ sở pháp lý là rất phức tạp. - Rủi ro ngoại hối: Là rủi ro xảy ra khi việc thanh toán được ấn định bằng ngoại tệ nào đó, khi tỷ giá biến động sẽ gây tổn thất cho một trong các bên tham gia thanh toán. Nếu ngoại tệ được lựa chọn trong thanh toán lên giá sẽ gây tổn thất cho Nhà Nhập khẩu, ngược lại nếu ngoại tệ đó mất giá sẽ bất lợi cho Nhà Xuất khẩu. - Rủi ro về tác nghiệp: Là những rủi ro sai sót kỹ thuật do chính các bên tham gia gây nên, thường xảy ra nhiều trong phương thức Tín dụng chứng từ. Rủi ro này được thể hiện trong việc lập các hồ sơ chứng từ không hoàn hảo, không đáp ứng đầy đủ các điều khoản và điều kiện của L/C hoặc hành động không đúng theo UCP và các thông lệ , tập quán quốc tế khác.  Nguyên nhân gây ra các rủi ro. - Nguyên nhân gây ra rủi ro tín dụng: Trong nền kinh tế thị trường, các doanh nghiệp và các NHTM phải hoạt động trong môi trường cạnh tranh gay gắt, chịu sự chi phối lớn của các quy luật cung- cầu, cạnh tranh…nên phải thường xuyên đối mặt với rủi ro từ mọi phía. Có khi do giá cả thay đổi, do công nghệ lạc hậu, do khả năng quản lý và điều hành yếu kém, khủng hoảng tài chính…gây phản ứng dây chuyền khiến các doanh nghiệp gặp khó khăn, thua lỗ trong kinh doanh, thậm chí phá sản. Do thông tin tín dụng không đầy đủ, nếu một bên không nắm vững tình hình tài chính, uy tín, khả năng của đối tác, không am hiểu, không kiểm tra được các thông số kỹ thuật và hiệu quả của dự án mình tài trợ thì rủi ro tín dụng là điều khó tránh khỏi. - Nguyên nhân gây ra rủi ro về đạo đức: GVHD: Ths. Trần Thị Trang KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP SVTH: Tạ Minh Ngọc Trâm D Do thông tin không đầy đủ, không cân xứng. Thiếu những thông tin chính xác về khả năng tài chính, tình hình hoạt động kinh doanh, uy tín của đối tác. Từ đó đưa ra những quyết định sai lầm gây nên rủi ro trong thanh toán. - Nguyên nhân gây ra rủi ro quốc gia: Mâu thuẫn về sắc tộc, đảng phái, tôn giáo đe dọa sự ổn định nội bộ của một nước. Xung đột xã hội thông qua các cuộc biểu tình, đình công, bạo động… Nợ nước ngoài chồng chất khiến Chính Phủ nước nhập khẩu buộc phải cấm thanh toán hoặc chuyển ngoại tệ ra nước ngoài. Dự trữ ngoại hối ở mức thấp và các cân thanh toán quốc tế của quốc gia bị thâm hụt nặng nề, Chính Phủ nước nhập khẩu phải đưa ra biện pháp cấp bách dừng thanh toán với nước ngoài. Sự cấm vận về kinh tế của quốc tế đối với nước nhập khẩu. Chính sách quản lý ngoại hối đột ngột thay đổi. - Nguyên nhân gây ra rủi ro pháp lý: Do môi trường pháp lý và luật pháp của các bên khác nhau, các giao dịch bị điều chỉnh , chi phối bởi hệ thống luật pháp quốc gia. Chẳng hạn như UCP và luật pháp quốc gia tạo thành hành lang pháp lý cho giao dịch L/C của các NHTM nói chung khi tham gia thanh toán quốc tế. Tuy nhiên mức độ vận dụng UCP vào thực tiễn của các nước rất khác nhau, tùy thuộc vào pháp luật nước đó. Theo quan điểm ICC, UCP không thể làm thay đổi luật quốc gia, nếu có những tranh chấp tốt nhất nên để Tòa Án xem xét và phán quyết. - Nguyên nhân gây ra rủi ro ngoại hối: GVHD: Ths. Trần Thị Trang KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP SVTH: Tạ Minh Ngọc Trâm E Tỷ giá biến động chịu tác động trên 2 phương diện: Tình hình kinh tế, thị trường tài chính quốc tế và chính sách can thiệp của các nước, các chính sách này không nằm trong tầm khống chế, can thiệp của một quốc gia. Sự tương tác qua lại của chính sách kinh tế- tài chính- tiền tệ của mỗi nước. Hình thức biểu hiện sự tương tác giữa hai phương diện trên chính là quan hệ cung- cầu ngoại hối trên thị trường. Một số yếu tố cơ bản tác động đến tỷ giá: Trạng thái của cán cân thanh toán quốc tế ảnh hưởng trực tiếp đến cung- cầu ngoại tệ. Sức mua của các đơn vị tiền tệ. Tốc độ lạm phát. Mức chênh lệch lãi suất giữa các nước, giữa thị trường tiền tệ trong nước và quốc tế. - Nguyên nhân gây ra rủi ro tác nghiệp: Do trình độ ngoại thương và thanh toán quốc tế của các bên tham gia còn yếu nên chưa nắm bắt được các yêu cầu khắt khe của các thông lệ, tập quán quốc tế như UCP, dẫn đến sai sót trong quá trình giao dịch từ lúc soạn thảo và ký kết hợp đồng ngoại thương cho tới khi thanh toán. Ngoài ra còn tùy thuộc vào ý thức thực hiện và trình độ nghiệp vụ các bên tham gia.