MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Quyền con người đã từng là vấn đề xuyên suốt của các cuộc đấu tranh giai cấp, đấu tranh dân tộc trong lịch sử, và cho đến nay nó vẫn là một trong những vấn đề nổi bật của thời đại chúng ta. Quyền con người, dĩ nhiên trước hết là quyền cho mỗi cá nhân, quyền được khẳng định mình là một chủ thể với những quyền lợi, nghĩa vụ như mọi người khác. Thế nhưng loài người đã từng vạch đôi xã hội, một nửa là đàn ông, nửa kia là đàn bà, trong đó đàn bà đã từng bị hạn chế hoặc bị loại trừ khỏi những quyền con người cơ bản. Chính vì lẽ đó, vấn đề giải phóng con người, đặc biệt là giải phóng phụ nữ luôn được các nhà tử tửụỷng xã hội chủ nghĩa quan tâm và ngày nay nó là vấn đề chung của toàn nhân loại, bởi lẽ quan tâm đến phụ nữ cũng có nghĩa là quan tâm đến nguồn lực có vai trò đặc biệt quan trọng đối với sự tồn tại và phát triển của xã hội loài người.
Lịch sử xã hội đã chứng minh rằng sự tiến bộ của xã hội sẽ chậm lại nếu trong xã hội có một bộ phận đông đảo người bị áp bức bóc lột, bị hạn chế hoặc bị loại trừ. Vì vậy vấn đề giải phóng phụ nữ đã được đặt ra từ rất lâu. Từ giữa thế kỷ thứ XIX chủ nghĩa Mác - Lênin ra đời đã góp phần rất quan trọng trong việc giải phóng phụ nữ, thực hiện bình đẳng nam nữ (mà ngày nay theo cách gọi của các nhà khoa học hiện đại ở Việt Nam là bình đẳng giới) như là một trong những nội dung của cách mạng xã hội chủ nghĩa nhằm giải phóng xã hội, giải phóng con người. Đây cũng là một trong những đóng góp vĩ đại của chủ nghĩa Mác - Lênin đối với sự phát triển của khoa học giới trên thế giới nói chung và ở Việt Nam nói riêng.
Trong lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc Việt Nam, phụ nữ luôn giữ vị trí quan trọng và có những cống hiến to lớn, góp phần xây dựng truyền thống vẻ vang của dân tộc, đồng thời cũng tạo nên truyền thống của chính giới mình.
Nhận thức rõ vai trò quan trọng của phụ nữ, ngay sau khi giành được độc lập năm 1945, Đảng và Nhà nước ta đã đặc biệt quan tâm và đặt nền móng cho sự nghiệp giải phóng phụ nữ. Điều 9 trong bản Hiến pháp đầu tiên của nước Việt Nam dân chủ cộng hòa năm 1946 đã khẳng định quyền bình đẳng nam nữ. Trải qua nhiều lần sửa đổi Hiến pháp, song tư tưởng về bình đẳng giới luôn được bổ sung và hoàn thiện. Tất cả các Hiến pháp từ 1946, 1959, 1980, 1992 đều khẳng định: phụ nữ có quyền bình đẳng với nam giới về mọi mặt chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội. Ngoài ra còn có hàng loạt các văn bản, chỉ thị, nghị quyết khác khẳng định quyền bình đẳng nam nữ như Nghị quyết 04 của Bộ Chính trị, Chỉ thị 37 CT/TW, Chỉ thị 44/CT . Gần đây nhất, sau khi thực hiện thành công Chiến lược và Kế hoạch hành động quốc gia vì sự tiến bộ của phụ nữ đến năm 2000, Thủ tướng Chính phủ đã ký quyết định phê duyệt Chiến lược quốc gia vì sự tiến bộ của phụ nữ Việt Nam đến năm 2010 và Kế hoạch hành động vì sự tiến bộ của phụ nữ Việt Nam đến năm 2005.
Nhìn chung, trong những năm qua việc thực hiện các Chỉ thị, Nghị quyết của Đảng và Nhà nước về bình đẳng giới đã đạt được những thành tựu bước đầu rất đáng ghi nhận. Địa vị của người phụ nữ Việt Nam ngày càng được khẳng định và đề cao bởi những đóng góp to lớn của họ trong thành tựu chung của cả nước và sự quan tâm của Đảng Cộng sản Việt Nam.
Tuy nhiên, do chưa nhận thức đầy đủ sự khác biệt về giới, chưa vận dụng tiếp thu những thành tựu lý luận quan trọng mà chủ nghĩa Mác - Lênin đã để lại cho khoa học giới nên sự nghiệp bình đẳng giới vẫn còn một số hạn chế nhất định. Tư tưởng "trọng nam khinh nữ", nạn ngược đãi đối với phụ nữ, tác phong gia trưởng, chuyên quyền, độc đoán của không ít đàn ông, sự thiếu bình đẳng trong việc ra các quyết định lớn như đầu tư sản xuất, định hướng hôn nhân, nghề nghiệp cho con cái vẫn đang tồn tại ở không ít nơi trong nhiều gia đình. Maởt khaực xã hội và gia đình chưa thực sự nhìn nhận, đánh giá hết những cống hiến của phụ nữ cũng như những khó khăn của họ, về mặt nào đó còn nặng về huy động, khai thác sự đóng góp của phụ nữ mà chưa coi trọng đúng mức việc bồi dưỡng, nâng cao trình độ mọi mặt, tạo điều kiện cho phụ nữ phát triển, đáp ứng những đòi hỏi ngày càng cao của cuộc sống. Chính những điều này đã làm chậm quá trình thực hiện mục tiêu công bằng xã hội và bình đẳng giới ở nước ta hiện nay.
Tình hình trên đã đặt ra yêu cầu cấp thiết phải đẩy mạnh hơn nữa công tác nghiên cứu lý luận về giải phóng phụ nữ một cách thấu đáo từ quan điểm chủ nghĩa Mác - Lênin đến thực tiễn Việt Nam, góp phần khẳng định và tìm ra những điều kiện cơ bản, giải pháp chủ yếu nhằm thực hiện công cuộc giải phóng phụ nữ, phát huy vai trò phụ nữ trên tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội. Đó là nhiệm vụ vừa cơ bản, lâu dài, vừa có ý nghĩa thời sự cấp bách, đòi hỏi sự nỗ lực của toàn đảng, toàn dân, trước hết là các ngành, các cấp, các nhà khoa học quan tâm nghiên cứu vấn đề này. Chính thực tế trên đã thôi thúc tôi chọn đề tài: "Giải phóng phụ nữ: từ quan điểm chủ nghĩa Mác - Lênin đến tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm của Đảng Cộng sản Việt Nam và thực tiễn ở nước ta" làm luận văn tốt nghiệp của mình.
2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài
Vấn đề giải phóng phụ nữ từ lâu đã được nhiều nhà tư tưởng và các nhà kinh điển của chủ nghĩa Mác - Lênin quan tâm nghiên cứu và được đề cập rất sớm trong nhiều tác phẩm, điển hình như: "Mác - Ăngghen - Lênin về giải phóng phụ nữ"; "Ba cuộc cách mạng với vấn đề giải phóng phụ nữ" (1976); "Bác Hồ với sự nghiệp giải phóng phụ nữ" (1990). Ngoài ra còn có những tác phẩm lý luận quan trọng của C.Mác, Ph.Ăngghen và V.I.Lênin như: "Tình cảnh của giai cấp lao động ở Anh"; "Gia đình thần thánh"; "Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản"; "Nguồn gốc của gia đình, của chế độ tư hữu và của nhà nước"; "Chủ nghĩa tư bản và lao động nữ"
Đảng ta và Chủ tịch Hồ Chí Minh ngay từ những ngày đầu của cách mạng cũng giành sự quan tâm thích đáng trong việc đề ra chủ trương, đường lối, chính sách nhằm giải phóng phụ nữ, thực hiện bình đẳng nam nữ. Với sự quan tâm của Đảng và Nhà nước, sự tài trợ của các tổ chức quốc tế, sự tâm huyết của các nhà khoa học, một số vấn đề lý luận và thực tiễn nghiên cứu phụ nữ đã được đặt ra, xem xét và có hướng giải quyết đúng đắn. Nhiều cuộc Hội thảo khoa học ở các Trung tâm nghiên cứu đã đi vào các khía cạnh khác nhau về vai trò của phụ nữ như những công trình: "Thực trạng gia đình Việt Nam và vai trò của phụ nữ trong đình" (1990); "Gia đình, người phụ nữ và giáo dục gia đình" (1993); "Gia đình Việt Nam trong sự nghiệp đổi mới đất nước và vấn đề xây dựng con người" (1995); "Đánh giá sự tiến bộ của phụ nữ từ 1985-1995" (1995). Những công trình trên đã chỉ ra thực trạng vai trò của phụ nữ trong gia đình, ngoài xã hội ở nước ta, nêu lên những kiến nghị nhằm thay đổi và bổ sung những chính sách xã hội đối với phụ nữ để họ có điều kiện phát huy hết vai trò của mình trong sự nghiệp đổi mới. Giáo sư Lê Thị Nhâm Tuyết với quyển "Phụ nữ Việt Nam qua các thời đại" đã làm nổi bật vai trò phụ nữ Việt Nam trong suốt chiều dài lịch sử dân tộc, từ buổi đầu dựng nước đến những năm 1968.
Nhiều công trình nghiên cứu khoa học cấp nhà nước về vai trò của phụ nữ trong gia đình như: "Vai trò của gia đình trong sự hình thành và phát triển nhân cách con người Việt Nam" do Giáo sư Lê Thi làm chủ nhiệm; "Phụ nữ giới và phát triển" (1996) của tác giả Trần Thị Vân Anh và Lê Ngọc Hùng; "Phụ nữ và bình đẳng giới trong đổi mới ở Việt Nam" (1998) của Giáo sư Lê Thi; "Luận cứ về khoa học cho việc đổi mới chính sách xã hội đối với phụ nữ và gia đình" do Phó giáo sư Trần Thị Vân Anh làm chủ nhiệm. Tất cả những công trình trên đều phản ánh những thay đổi về vai trò của phụ nữ trong gia đình và bước đầu đã có một số kiến nghị nhằm phát huy vai trò của phụ nữ trong gia đình và trong công cuộc đổi mới. Ngoài ra còn có các luận văn, luận án như "Bình đẳng giới trong gia đình ở nông thôn đồng bằng sông Hồng hiện nay" (2002) của tác giả Chu Thị Thoa; "Gia đình Việt Nam và vai trò của người phụ nữ trong gia đình hiện nay" của tác giả Dương Thị Minh; "Học thuyết Mác - Lênin về phụ nữ và liên hệ với thực tiễn hiện nay ở nước ta" (2002) của tác giả Lê Ngọc Hùng . Đó là những tác phẩm, luận văn, luận án bước đầu đặt cơ sở lý luận cho việc nghiên cứu phụ nữ và gia đình theo phương pháp tiếp cận giới - một phương pháp nghiên cứu mới mẻ nhưng lại rất hiệu quả. Các công trình nghiên cứu kể trên là những tư liệu tham khảo hết sức quan trọng giúp tôi hoàn thành đề tài luận văn.
Tuy nhiên, hiện nay ở nước ta, những nghiên cứu chuyên sâu các quan điểm cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin về phụ nữ còn rất ít. Trong thư mục các công trình nghiên cứu và bài viết đã công bố, xuất bản của cán bộ Trung tâm nghiên cứu khoa học về gia đình và phụ nữ có rất ít ấn phẩm chuyên bàn về vấn đề giải phóng phụ nữ. Trước tình hình đó, tác giả chọn đề tài: "Giải phóng phụ nữ: từ quan điểm chủ nghĩa Mác - Lênin đến tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm của Đảng Cộng sản Việt Nam và thực tiễn ở nước ta" với mong muốn được góp một phần công sức nhỏ bé vào sự nỗ lực chung của toàn xã hội đối với vấn đề giải phóng phụ nữ cả về phương diện lý luận lẫn thực tiễn.
3. Mục đích, nhiệm vụ, phạm vi nghiên cứu của luận văn
3.1. Mục đích
Trên cơ sở làm rõ những quan điểm cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và quan điểm của Đảng ta về giải phóng phụ nữ, tác giả luận chứng những điều kiện cơ bản và những giải pháp chủ yếu nhằm giải phóng phụ nữ, thực hiện bình đẳng giới đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
3.2. Nhiệm vụ
Để đạt được mục đích đề ra, tác giả luận văn tập trung giải quyết những nhiệm vụ sau đây:
- Hệ thống hóa, khái quát hóa những quan điểm chủ nghĩa Mác - Lênin về vấn đề giải phóng phụ nữ và làm rõ sự vận dụng chủ nghĩa Mác - Lênin về vấn đề giải phóng phụ nữ của Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đảng Cộng sản Việt Nam.
- Làm rõ thực trạng vấn đề giải phóng phụ nữ ở nước ta hiện nay.
- Phân tích những điều kiện cơ bản và những giải pháp chủ yếu nhằm thực hiện sự nghiệp giải phóng phụ nữ, tiến tới bình đẳng giới trong tình hình hiện nay.
3.3. Phạm vi nghiên cứu
Đề tài nghiên cứu tiến trình giải phóng phụ nữ của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và Đảng ta trong lịch sử cũng như hiện nay ở Việt Nam, cả về lý luận và thực tiễn.
4. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu
- Luận văn được thực hiện trên cơ sở lý luận của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm của Đảng và Nhà nước ta về vấn đề giải phóng phụ nữ, thực hiện bình đẳng giới.
- Luận văn sử dụng tổng hợp các phương pháp nghiên cứu: lôgíc và lịch sử; phân tích và tổng hợp tư liệu thực tế để giải quyết nhiệm vụ đặt ra. Tác giả luận văn cũng đã kế thừa các công cụ phân tích giới để tìm hiểu, phân tích, lý giải thực trạng bình đẳng giới ở Việt Nam hiện nay.
5. Những đóng góp mới về mặt khoa học của luận văn
- Lần đầu tiên vấn đề giải phóng phụ nữ trong lý luận chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và Đảng ta được nghiên cứu một cách cơ bản và có hệ thống. Tác giả luận văn bước đầu đã kết hợp chặt chẽ quan điểm của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và Đảng Cộng sản Việt Nam với phương pháp tiếp cận giới trong xem xét và lý giải vấn đề bình đẳng giới, đây được coi là bước phát triển lôgíc của quá trình nhận thức, làm sáng tỏ những vấn đề lý luận và thực tiễn của chủ nghĩa Mác - Lênin về giải phóng phụ nữ, thực hiện bình đẳng giới.
- Luận văn chỉ ra những điều kiện cơ bản và những giải pháp chủ yếu thực hiện công cuộc giải phóng phụ nữ, tiến tới bình đẳng giới ở Việt Nam hiện nay.
6. Ý nghĩa thực tiễn của luận văn
Với những đóng góp mới về mặt khoa học trên đây, luận văn góp phần vào việc nghiên cứu những vấn đề lý luận đối với công cuộc giải phóng phụ nữ, thực hiện bình đẳng giới đồng thời cung cấp thêm các cơ sở khoa học, các căn cứ cho việc hoạch định chiến lược tổng thể và chính sách cụ thể vì sự tiến bộ của phụ nữ, thực hiện sự nghiệp giải phóng phụ nữ nhằm phát huy mọi khả năng sáng tạo của họ trong quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
Luận văn có thể dùng làm tài liệu tham khảo cho việc nghiên cứu, giảng dạy lý luận chủ nghĩa xã hội khoa học, giảng dạy về gia đình, về giới trong hệ thống các trường Đảng, các trường đào tạo cán bộ nữ và các trường trung cấp lý luận chính trị ở nước ta.
7. Kết cấu của luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận và danh mục tài liệu tham khảo, luận văn được kết cấu làm 3 chương, 7 tiết.
127 trang |
Chia sẻ: lvcdongnoi | Lượt xem: 4720 | Lượt tải: 2
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Giải phóng phụ nữ: từ quan điểm chủ nghĩa Mác - Lênin đến tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm của Đảng Cộng sản Việt Nam và thực tiễn ở nước ta, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
aù trò cuûa muïc tieâu chung cuûa ñaát nöôùc.
Noùi ñeán kinh teá khoâng theå khoâng noùi ñeán vieäc laøm vì ñoù laø moät trong nhöõng lónh vöïc cô baûn cuûa phaùt trieån kinh teá. Trong nhöõng naêm qua nöôùc ta ñaõ coù nhöõng giaûi phaùp thöïc hieän Chöông trình quoác gia veà vieäc laøm giai ñoaïn 2001 - 2005. Trong ñoù, ñaõ ñöa ra caùc muïc tieâu, phöông höôùng cô baûn ñeå thöïc hieän vaø phaán ñaáu moãi naêm giaûi quyeát töø 1,4 ñeán 1,5 trieäu lao ñoäng môùi, giaûm tyû leä thaát nghieäp ôû thaønh thò xuoáng döôùi 6% vaø naâng tyû leä söû duïng lao ñoäng ôû noâng thoân leân 80%. Ñeán nay nhìn laïi muïc tieâu naøy thì thò tröôøng lao ñoäng nöôùc ta ñeàu ñaõ ñaït vaø vöôït. Vì vaäy trong thôøi gian tôùi chuùng ta caàn tieáp tuïc thöïc hieän chöông trình naøy vaø caàn naém vöõng nhöõng phöông höôùng cô baûn ñeå ñöa ra nhöõng giaûi phaùp coù tính khaû thi hôn.
Khi phaùt trieån kinh teá, môû roäng cô hoäi vieäc laøm thì cuõng laøm taêng tæ suaát lôïi töùc ñaàu tö vaøo voán con ngöôøi, taêng cöôøng khuyeán khích caùc gia ñình ñaàu tö vaøo chaêm soùc söùc khoûe cho phuï nöõ vaø giaùo duïc cho con caùi ñeå tham gia vaøo löïc löôïng lao ñoäng cuûa ñaát nöôùc. Phaùt trieån kinh teá, taïo vieäc laøm seõ taêng thu nhaäp vaø giaûm ñoùi ngheøo thì baát bình ñaúng giôùi cuõng seõ thu heïp vì haàu heát caùc gia ñình coù thu nhaäp thaáp ñeàu buoäc loøng phaûi thaét chaët chi tieâu cho giaùo duïc, y teá vaø boài döôõng thì phuï nöõ vaø beù gaùi thöôøng phaûi chòu thieät phaàn lôùn, vaø khi thu nhaäp cuûa hoä gia ñình taêng leân thì söï phaân bieät giôùi trong gia ñình thöôøng giaûm.
Phaùt trieån kinh teá cuõng seõ laøm xuaát hieän nhöõng thò tröôøng lao ñoäng maø tröôùc ñaây chöa heà coù. Khi ñoù, noù khoâng chæ taïo ra hoaëc cuûng coá nhöõng tín hieäu thò tröôøng veà hieäu suaát cuûa lao ñoäng maø coøn loaïi boû moät soá khaû naêng phi hieäu quaû kinh teá. Chaúng haïn, caùc dòch vuï nhaäân giuùp vieäc gia ñình, dòch vuï chaêm soùc treû em, hoaëc caùc cöûa haøng cheá bieán thöïc phaåm saún… taát caû ñeàu coù theå giaûm bôùt thôøi gian maø phuï nöõ phaûi daønh cho vieäc chaêm soùc nhaø cöûa vaø con caùi. Ñieàu naøy giuùp ích raát nhieàu cho phuï nöõ, chò em seõ coù nhieàu thôøi gian ñaàu tö cho caùc lónh vöïc khaùc cuûa ñôøi soáng xaõ hoäi, naâng cao thu nhaäp, oån ñònh cuoäc soáng gia ñình. Nhö vaäy, neáu kinh teá phaùt trieån thì khoâng chæ coù lôïi cho rieâng phuï nöõ maø coøn cho caû gia ñình vaø xaõ hoäi. Chính vì theá, ñeå thöïc hieän söï nghieäp giaûi phoùng phuï nöõ, tieán tôùi bình ñaúng giôùi caàn phaûi heát söùc chuù yù ñeán nhoùm giaûi phaùp naøy.
Tuy nhieân, nöôùc ta laø moät nöôùc noâng nghieäp, luùc sinh thôøi Baùc ñaõ töøng nhaán maïnh: "Noâng nghieäp laø quan troïng nhaát". Vì vaäy, Ñaûng ta khaúng ñònh söï nghieäp coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa ôû Vieät Nam hieän nay taäp trung tröôùc heát cho noâng nghieäp, noâng thoân. Phaùt trieån noâng nghieäp toaøn dieän vaø xaây döïng noâng thoân môùi phaûi gaén lieàn vôùi cuoäc caùch maïng khoa hoïc vaø coâng ngheä. Vôùi ñaëc ñieåm cuûa noâng thoân, löïc löôïng lao ñoäng doài daøo nhöng chuû yeáu laø lao ñoäng thuû coâng neân caàn phaûi keát hôïp coâng ngheä hieän ñaïi vôùi coâng ngheä truyeàn thoáng, söû duïng coâng ngheä môùi gaén vôùi yeâu caàu taïo vieäc laøm. Vieäc naøy vöøa taïo ñieàu kieän cho ngöôøi lao ñoäng, ñaëc bieät laø lao ñoäng nöõ, vöøa caûi thieän ñieàu kieän laøm vieäc, taêng thu nhaäp. Maët khaùc coù theå ñaåy maïnh chuyeån dòch cô caáu ngaønh ngheà, cô caáu lao ñoäng trong noâng thoân, ñöa tieán boä khoa hoïc vaø coâng ngheä vaøo saûn xuaát noâng nghieäp, töøng böôùc ruùt daàn lao ñoäng noâng nghieäp sang phaùt trieån ngaønh ngheà, tieåu thuû coâng nghieäp vaø dòch vuï trong khu vöïc noâng nghieäp noâng thoân... Taát caû nhöõng vieäc ñoù ñeàu coù theå taêng cô hoäi vieäc laøm, naâng cao chaát löôïng nguoàn lao ñoäng nöõ, töø ñoù ñem laïi lôïi ích kinh teá ngaøy caøng cao hôn.
Söï nghieäp ñoåi môùi trong noâng nghieäp, noâng thoân ñaõ chöùng minh tieàm naêng to lôùn cuûa phuï nöõ nhöng cuõng cho thaáy hoï coøn bò haïn cheá caùc ñieàu kieän ñeå naâng cao naêng löïc töï quyeát. Thöïc teá cho thaáy soá phuï nöõ ñöùng teân chuû hoä laø raát ít. Maëc duø luaät ñaát ñai ôû Vieät Nam khoâng phaân bieät nam nöõ nhöng ña soá giaáy chöùng nhaän quyeàn söû duïng ñaát ñai trong gia ñình laïi ghi teân ngöôøi choàng, vì theá phaàn lôùn caùc oâng choàng coù quyeàn quyeát ñònh ñoái vôùi vieäc söû duïng ñaát ñai. Chính vì phuï nöõ khoâng ñöôïc tieáp caän, kieåm soaùt ñaát ñai neân caûn trôû ñeán vieäc phuï nöõ vay voán. Neáu khoâng coù voán phuï nöõ seõ khoâng theå laøm kinh teá daãn ñeán baát bình ñaúng trong gia ñình vaø caû trong xaõ hoäi. Vì vaäy, tröôùc heát caàn taêng tyû leä phuï nöõ ñöùng teân chuû hoä, ñaây laø vieäc ñaàu tieân khaúng ñònh quyeàn bình ñaúng cuûa phuï nöõ trong gia ñình. Vieäc phuï nöõ ñöùng teân chuû hoä seõ giuùp hoï naêng ñoäng, thaùo vaùt hôn trong coâng vieäc, coù khaû naêng quyeát ñoaùn, tieáp caän vaø kieåm soaùt nguoàn löïc saûn xuaát. Khi taïo ñieàu kieän cho phuï nöõ trong vieäc vay voán, Nhaø nöôùc caàn coù nhöõng chính saùch öu ñaõi ñoái vôùi phuï nöõ trong lónh vöïc naøy, caàn khai thaùc moïi nguoàn voán trong vaø ngoaøi nöôùc ñeå ñaùp öùng yeâu caàu vay cuûa phuï nöõ. Thôøi gian hoaøn traû voán caàn ñöôïc gia taêng ñeå hoï coù ñieàu kieän yeân taâm ñaàu tö vaøo saûn xuaát, maët khaùc chò em cuõng raát caàn coù söï öu ñaõi veà laõi suaát ñeå coù ñieàu kieän môû mang quy moâ saûn xuaát vaø coù khaû naêng traû laõi. ÔÛ cô sôû, caàn nhaân roäng hôn nöõa nhoùm phuï nöõ tieát kieäm ñeå phuï nöõ cuøng giuùp nhau phaùt trieån saûn xuaát, taïo vieäc laøm, taêng thu nhaäp, caûi thieän ñôøi soáng cho chính baûn thaân vaø cho caû gia ñình.
Phaùt trieån kinh teá - xaõ hoäi, taïo moïi ñieàu kieän giaûi phoùng phuï nöõ, giaûi phaùp naøy chæ coù theå thöïc hieän ñöôïc khi caùc chuû theå - caùc löïc löôïng Ñaûng, Nhaø nöôùc, caùc toå chöùc chính trò, xaõ hoäi vaø chính baûn thaân ngöôøi lao ñoäng (ñaëc bieät laø phuï nöõ) naâng cao nhaän thöùc vaø traùch nhieäm cuûa mình trong vieäc thöïc hieän vaán ñeà naøy.
Hieän nay caùc caáp uûy ñaûng, chính quyeàn vaø cô sôû coù vai troø quan troïng trong coâng taùc bình ñaúng giôùi ñaëc bieät laø treân lónh vöïc kinh teá. Giaûi phoùng phuï nöõ veà maët kinh teá khoâng chæ ñaïo theâm cho phuï nöõ nhöõng cô hoäi phaùt trieån taøi naêng trí tueä cuûa mình maø coøn ñaùp öùng yeâu caàu cuûa neàn kinh teá quoác daân, trong söï nghieäp xaây döïng chuû nghóa xaõ hoäi - ñaây cuõng laø yeáu toá quyeát ñònh vieäc thöïc hieän toát hôn ñoái vôùi coâng taùc bình ñaúng giôùi ôû Vieät Nam.
3.2.3. Nhoùm giaûi phaùp xaây döïng chính saùch phaùp luaät coù traùch nhieäm giôùi
Ñaûng ta khaúng ñònh, quan ñieåm giaûi phoùng phuï nöõ phaûi ñöôïc theå cheá hoùa vaø cuï theå hoùa trong heä thoáng phaùp luaät, cheá ñoä, chính saùch cuûa Ñaûng vaø Nhaø nöôùc. Ngay töø khi môùi thaønh laäp nöôùc, cuøng vôùi vieäc ban haønh nhieàu baûn Hieán phaùp, phaùp luaät, Nhaø nöôùc ta ñaõ sôùm ñeà caäp ñeán quyeàn bình ñaúng cuûa phuï nöõ. Cho ñeán nay, coù theå noùi Vieät Nam laø moät trong caùc quoác gia ñi tieân phong trong vieäc xaây döïng, thöïc hieän phaùp luaät vì söï tieán boä cuûa phuï nöõ. Chính saùch, phaùp luaät taùc ñoäng ñeán taát caû moïi ngöôøi nhöng khoâng hoaøn toaøn gioáng nhau giöõa nam vaø nöõ. Chính vì vaäy trong vieäc xaây döïng chính saùch phaùp luaät ñoøi hoûi phaûi coù traùch nhieäm giôùi, ñaây cuõng laø moät trong nhöõng nguyeân taéc cô baûn ñöôïc neâu ra trong Keá hoaïch haønh ñoäng vì söï tieán boä cuûa phuï nöõ Vieät Nam giai ñoaïn 2001-2010 “Thöïc hieän loàng gheùp yeáu toá giôùi vaøo toaøn boä heä thoáng phaùp luaät nhaø nöôùc, vaøo caùc khaâu hoaïch ñònh vaø thöïc thi chính saùch phaùt trieån vaø caùc chöông trình, döï aùn, keá hoaïch coâng taùc ôû moïi ngaønh, moïi caáp”.
Phuï nöõ vaø nam giôùi traûi nghieäm cuoäc soáng khaùc nhau, coù caùc nhu caàu, nguyeän voïng vaø nhöõng öu tieân raát khaùc nhau, hoï cuõng chòu söï taùc ñoäng khaùc nhau töø cuøng moät chính saùch phaùt trieån kinh teá - xaõ hoäi. Vì vaäy, vieäc ñöa vaán ñeà giôùi vaøo quaù trình hoaïch ñònh vaø thöïc thi chính saùch seõ ñaûm baûo cho chính saùch nhaø nöôùc ñaùp öùng caùc nhu caàu khaùc nhau cuûa phuï nöõ vaø nam giôùi, ñoàng thôøi phaân phoái lôïi ích xaõ hoäi moät caùch bình ñaúng.
“Chính saùch coù traùch nhieäm giôùi” laø chu trình chính saùch trong ñoù vaán ñeà giôùi ñöôïc ñeà caäp ngay töø ñaàu vaø xuyeân suoát qua 10 khaâu cô baûn nhö: xaùc ñònh vaán ñeà; thu thaäp thoâng tin; xaây döïng chính saùch; thaåm ñònh chính saùch; pheâ duyeät vaø ban haønh; phaân phoái nguoàn löïc; thöïc hieän chính saùch; giaùm saùt; ñaùnh giaù; ruùt kinh nghieäm vaø ñieàu chænh. Töø nay ñeán naêm 2010, ñeå nhoùm giaûi phaùp xaây döïng chính saùch coù traùch nhieäm giôùi ñaït hieäu quaû cao chuùng ta caàn phaûi taäp trung vaøo nhöõng vaán ñeà cuï theå sau ñaây:
Thöù nhaát: Caàn môû roäng tuyeân truyeàn, phoå bieán kieán thöùc veà Giôùi nhaèm töøng böôùc thay ñoåi thaønh kieán giôùi cuûa xaõ hoäi, ñoàng thôøi giuùp hoï nhaän roõ vò trí, vai troø, quyeàn vaø nghóa vuï cuûa mình
Giöõa nam vaø nöõ, trong lónh vöïc vaø quan heä xaõ hoäi naøy quyeàn vaø nghóa vuï phaùp lyù cuûa hoï coù theå nhö nhau, nhöng trong lónh vöïc vaø loaïi quan heä xaõ hoäi khaùc, quyeàn vaø nghóa vuï phaùp lyù cuûa hoï coù theå khaùc nhau. Vì vaäy khi tuyeân truyeàn, phoå bieán chính saùch luaät phaùp caàn xaùc ñònh roõ ñoái töôïng laø nam hay nöõ? Noäi dung phaûi cuï theå cho töøng ñoái töôïng ñeå hoï naém baét quyeàn vaø nghóa vuï phaùp lyù lieân quan tröïc tieáp ñeán mình, treân cô sôû ñoù hoï seõ thöïc hieän ñeå baûo veä quyeàn vaø nghóa vuï chính ñaùng ñoù.
Moät boä phaän khoâng nhoû trong xaõ hoäi hieän nay coøn bò aûnh höôûng bôûi tö töôûng “ñònh kieán giôùi”, vì vaäy caàn phaûi phoå bieán kieán thöùc giôùi ñeå taïo ra nhöõng caùch nhìn môùi, caùch tieáp caän môùi veà ngöôøi phuï nöõ, vò theá, vai troø cuûa phuï nöõ vaø moái quan heä nam nöõ trong ñôøi soáng xaõ hoäi. Sôû dó caàn phaûi taêng cöôøng hôn nöõa coâng taùc truyeàn baù giôùi ôû nöôùc ta laø vì coù taïo laäp ñöôïc bình ñaúng giôùi trong ñôøi soáng xaõ hoäi môùi coù theå taïo ñieàu kieän vaø cô hoäi ñeå ngöôøi phuï nöõ phaùt huy tieàm naêng to lôùn cuûa mình trong gia ñình vaø ngoaøi xaõ hoäi. Tuy nhieân khi phoå bieán kieán thöùc veàâ giôùi caàn tieáp thu nhöõng tinh hoa tieán boä, phuø hôïp vôùi baûn saéc vaên hoùa daân toäc, traùnh nhöõng tö töôûng nöõ quyeàn cöïc ñoan aûnh höôûng xaáu ñeán söï toàn taïi vaø phaùt trieån cuûa phuï nöõ Vieät Nam.
Muoán thöïc hieän ñöôïc ñieàu ñoù ñoøi hoûi caùn boä tuyeân truyeàn, vaän ñoäng phaûi coù moät kieán thöùc nhaát ñònh veà vaán ñeà giôùi ñeå coù theå lyù giaûi, phaân tích giuùp moïi ngöôøi hieåu theâm, traùnh tình traïng tuyeân truyeàn chung chung, qua loa, hình thöùc… Ngaøy nay, vaãn coøn moät soá caùn boä quan nieäm caùc chính saùch ñoái vôùi phuï nöõ laø quaù nhieàu, quaù cuï theå... Vì vaäy khoâng caàn coù nhöõng chính saùch “öu tieân” ñaëc bieät hôn nöõa, neáu khoâng seõ daãn ñeán “thieät thoøi” cho nam giôùi. Quan nieäm treân laø hoaøn toaøn sai laàm vì ñieàu kieän, hoaøn caûnh, cô hoäi phuï nöõ khoâng gioáng vôùi nam giôùi, hoï caàn phaûi coù söï quan taâm, chia seû thì môùi phaùt huy heát khaû naêng voán coù cuûa mình. Phuï nöõ phaùt trieån khoâng chæ coù lôïi cho hoï maø caû cho gia ñình vaø xaõ hoäi. Vì vaäy, trong xaây döïng vaø thöïc hieän chính saùch phaùp luaät ñoøi hoûi baét buoäc phaûi coù traùch nhieäm giôùi.
Thöù hai: Khi toå chöùc, thöïc hieän chính saùch vaø luaät phaùp cuõng raát caàn coù traùch nhieäm giôùi. Caàn cuï theå hoùa caùc quy ñònh cuûa Hieán phaùp, phaùp luaät baèng caùc vaên baûn döôùi luaät nhaèm giaûi quyeát toát caùc nhu caàu ñaët ra
Muoán thöïc hieän ñöôïc ñieàu naøy caàn tuaân thuû nghieâm tuùc chính saùch, phaùp luaät cuûa Ñaûng vaø Nhaø nöôùc. Treân cô sôû ñoù phaùt hieän nhöõng ñieàu baát hôïp lyù ñoái vôùi phuï nöõ ñeå coù kieán nghò, boå sung, söûa ñoåi nhöõng ñieàu chöa phuø hôïp. Traùnh tình traïng cho raèng luaät laø ñuùng, laø mieãn baøn, cöù theá maø laøm…. Caàn phaân tích giôùi nhaèm phaùt hieän caùc nhu caàu giôùi cuûa phuï nöõ nhaát laø phuï nöõ ôû noâng thoân ñeå coù nhöõng chính saùch “öu tieân” ñaëc bieät hôn neáu ñieàu kieän kinh teá, xaõ hoäi cho pheùp. Caàn phaûi giaûi quyeát toát moái quan heä giöõa caùc quy ñònh trong chính saùch, luaät phaùp vôùi phong tuïc, taäp quaùn ñòa phöông vì moät soá nôi coøn quan nieäm “pheùp vua thua leä laøng”.
Coù theå noùi ôû caùc ñòa phöông, nhaát laø ôû caùc tænh vuøng saâu, vuøng xa, vuøng ñoàng baøo daân toäc thieåu soá coøn duy trì khaù nhieàu taäp quaùn laïc haäu, troùi buoäc, kìm haõm ngöôøi phuï nöõ. Caùc “ñieàu luaät” khoâng thaønh vaên naøy nhieàu khi coù söùc maïnh hôn caû luaät phaùp, vì vaäy, khi trieån khai, thöïc hieän chính saùch phaûi chuù yù ñeán yeáu toá naøy. Taát caû phaûi ñöôïc tieán haønh moät caùch ñoàng boä, vôùi söï keát hôïp chaët cheõ cuûa caùc caáp uûy ñaûng, chính quyeàn, ñoaøn theå vaø moãi gia ñình. Caàn hieåu raèng chuùng ta coù Coâng öôùc quoác teá “Choáng phaân bieät ñoái xöû vôùi phuï nöõ”, coù heä thoáng chính saùch vaø phaùp luaät vì söï tieán boä cuûa phuï nöõ Vieät Nam, vaán ñeà laø bieán caùc cô sôû phaùp lyù ñoù trôû thaønh neáp soáng haøng ngaøy cuûa toaøn xaõ hoäi.
Coù theå nhaän thaáy chính saùch hieän nay cuûa chuùng ta khoâng phaân bieät ñoái xöû nhöng thöôøng mang tính chaát trung tính neân ña soá coù lôïi cho nam hôn nöõ vì nam vaø nöõ coù nhu caàu khaùc nhau, coù nhieàu ñaëc tröng khaùc nhau veà giôùi tính vaø giôùi. Do vaäy, chính saùch khoâng phaân bieät ñoái xöû nhöng khi thöïc hieän laïi trôû thaønh phaân bieät ñoái xöû. Vì theá, chính saùch luaät phaùp coù traùch nhieäm giôùi ñoøi hoûi phaûi tính ñeán ñaëc thuø vaø söï khaùc bieät cuûa hai giôùi, nhaát laø phuï nöõ.
Hieän nay caùc quy ñònh baûo hoä thò tröôøng lao ñoäng thöôøng laø con dao hai löôõi, vöøa gaây ra chi phí, vöøa mang laïi lôïi ích cho phuï nöõ laøm vieäc trong khu vöïc chính thöùc. Thí duï, khi chi phí nghæ ñeû hoaøn toaøn do caùc doanh nghieäp phaûi chòu thì doanh nghieäp coù theå ngaàn ngaïi khi thueâ phuï nöõ. Nhöng khi nhöõng chi phí naøy do phuï nöõ chòu hoaøn toaøn thì ñoäng cô ñeå phuï nöõ tieáp tuïc laøm vieäc laïi giaûm ñi. Nhöõng giaûi phaùp giuùp san seû chi phí coù con (hay caùc quyeát ñònh gia ñình khaùc) giöõa ngöôøi chuû, coâng nhaân thaäm chí caû Nhaø nöôùc nöõa, coù theå laøm lôïi ích taêng hôn so vôùi chi phí ñoái vôùi phuï nöõ vaø gia ñình hoï.
Vaán ñeà baûo trôï xaõ hoäi hieän nay cuõng ñoøi hoûi phaûi tính ñeán yeáu toá giôùi. Phuï nöõ vaø nam giôùi thöôøng phaûi ñoái phoù vôùi nhöõng ruõi ro lieân quan ñeán vaán ñeà giôùi trong caùc cuù soác kinh teá vaø nhöõng laàn caûi caùch chính saùch. Phuï nöõ ñoøi hoûi ít nguoàn löïc hôn ñeå giaûm nheï taùc ñoäng cuûa caùc cuù soác, trong khi ñoù nam giôùi vôùi vai troø laø truï coät gia ñình laïi toû ra ñaëc bieät deã bò toån thöông tröôùc nhöõng caêng thaúng do söï thay ñoåi cuûa thò tröôøng hay ñieàu kieän laøm vieäc gaây ra. Vì vaäy ñeå baûo veä phuï nöõ vaø caû nam giôùi, ñoøi hoûi caùc chöông trình baûo trôï xaõ hoäi caàn tính ñeán yeáu toá coù theå gaây ra söï thieân vò giôùi caû veà khía caïnh tham gia chöông trình laãn höôûng thuï lôïi ích. Thí duï, caùc chöông trình maïng löôùi an sinh (thöôøng coù theå laø voâ tình) gaït ngöôøi phuï nöõ ra ngoaøi do khoâng tính ñeán söï khaùc bieät veà giôùi trong haønh vi cung caáp lao ñoäng, khaû naêng tieáp caän thoâng tin…Vì vaäy, vaán ñeà ñaët ra hieän nay laø khoâng neân aùp duïng moät caùch maùy moùc moïi quy ñònh ñöôïc ñeà ra maø caàn phaûi phaùt hieän nhöõng baát hôïp lyù, nhöõng nhöôïc ñieåm khoâng coøn phuø hôïp hoaëc nhöõng vaán ñeà chöa ñöôïc luaät phaùp nhìn nhaän ñeå söûa ñoåi, boå sung, hoaøn thieän naâng cao chaát löôïng cuûa chính saùch vaø luaät phaùp. Ñaây laø moät vieäc laøm thöôøng xuyeân, lieân tuïc, noù khoâng chæ ñaët ra ñoái vôùi ngöôøi laøm luaät maø yeâu caàu coøn ñoái vôùi taát caû chuùng ta - nhöõng ngöôøi ñang vaän duïng noù trong cuoäc soáng. Neáu ai cuõng nhaän thöùc ñöôïc ñieàu ñoù laø caàn thieát vaø taát yeáu thì chaéc chaén coâng cuoäc giaûi phoùng phuï nöõ ôû nöôùc ta seõ sôùm ñöôïc hoaøn thaønh thaéng lôïi.
3.2.4. Nhoùm giaûi phaùp veà taêng cöôøng vai troø laõnh ñaïo cuûa caùc toå chöùc Ñaûng, Chính quyeàn, Ñoaøn theå ñaëc bieät laø Hoäi Lieân hieäp phuï nöõ vaø Ban vì söï tieán boä cuûa phuï nöõ
Vaán ñeà giaûi phoùng phuï nöõ, thöïc hieän bình ñaúng nam nöõ khoâng phaûi laø vieäc rieâng cuûa phuï nöõ, cuõng khoâng phaûi laø söï “ban phaùt” cuûa xaõ hoäi ñoái vôùi phaùi yeáu maø taát caû vì lôïi ích chung, vì söï phaùt trieån cuûa con ngöôøi vaø xaõ hoäi loaøi ngöôøi. Bôûi vaäy söï nghieäp giaûi phoùng phuï nöõ laø traùch nhieäm cuûa toaøn Ñaûng, cuûa Nhaø nöôùc, caùc ñoaøn theå vaø caùc toå chöùc xaõ hoäi khaùc. Caùc caáp uûy ñaûng phaûi thöôøng xuyeân quan taâm chæ ñaïo, taïo ñieàu kieän cho caáp Hoäi thöïc hieän chöùc naêng, nhieäm vuï cuûa mình. Nhaø nöôùc caàn phaûi xaây döïng, söûa ñoåi, boå sung, hoaøn chænh phaùp luaät vaø nhöõng chính saùch lieân quan ñeán phuï nöõ. Caùc ñoaøn theå coù traùch nhieäm tuyeân truyeàn, vaän ñoäng caùc taàng lôùp phuï nöõ tham gia tích cöïc vaøo phong traøo caùch maïng, caùc hoaït ñoäng xaõ hoäi chaêm lo ñôøi soáng vaø baûo veä quyeàn lôïi chính ñaùng cuûa phuï nöõ. Trong nhöõng naêm qua caùc caáp, caùc ngaønh ñaõ ñaït ñöôïc nhieàu thaønh tích ñaùng keå trong söï nghieäp giaûi phoùng phuï nöõ. Tuy nhieân keát quaû vaãn chöa ñöôïc nhö mong muoán, ñieàu naøy ñaõ ñöôïc Nghò quyeát 04 cuûa Boä Chính trò veà “Ñoåi môùi vaø taêng cöôøng coâng taùc vaän ñoäng phuï nöõ trong tình hình môùi” nhaän ñònh:
Giaûi phoùng phuï nöõ, thöïc hieän bình ñaúng nam nöõ laø traùch nhieäm cuûa toaøn xaõ hoäi, song traùch nhieäm tröôùc heát thuoäc veà caùc toå chöùc Ñaûng, chính quyeàn vaø ñoaøn theå nhaân daân. Trong thöïc teá, coù luùc, coù nôi coøn thoûa maõn veà thaønh töïu giaûi phoùng phuï nöõ treân lónh vöïc chính trò, chöa nhaän thöùc ñaày ñuû yeâu caàu, noäi dung giaûi phoùng phuï nöõ veà kinh teá - xaõ hoäi, ñaëc bieät trong phaïm vi gia ñình. Hieän nay, coâng cuoäc ñoåi môùi ñaát nöôùc ñang môû ra nhöõng khaû naêng to lôùn cho vieäc ñoåi môùi tö duy, ñöa quan ñieåm giôùi vaøo chöông trình phaùt trieån kinh teá - xaõ hoäi. Tuy nhieân cho ñeán nay quan ñieåm naøy môùi chæ döøng laïi ôû vaên baûn, caùc cuoäc dieãn ñaøn, taäp huaán, vieäc vaän duïng noù trong thöïc teá chöa ñoàng boä, thaäm chí coøn coù nhöõng mô hoà sai leäch.
Sôû dó coøn tình traïng treân laø do nhaän thöùc cuûa caùn boä chuû choát ôû moät soá ñòa phöông coøn haïn cheá. Hoï cho raèng vaán ñeà phuï nöõ ñaõ naèm trong caùc chöông trình phaùt trieån kinh teá - xaõ hoäi noùi chung neân vieäc taäp trung vaøo nhieàu lónh vöïc thuoäc chuyeân moân nghieäp vuï laø khoâng caàn thieát, ñaõ coù nhieàu chöông trình, döï aùn daønh rieâng cho phuï nöõ maø nam giôùi laïi khoâng coù, nhö vaäy laø phuï nöõ ñaõ ñöôïc “öu tieân” laém roài. Caàn phaûi hieåu raèng Chöông trình phaùt trieån kinh teá - xaõ hoäi tröïc tieáp taùc ñoäng ñeán con ngöôøi, nhöng söï taùc ñoäng laïi khoâng gioáng nhau giöõa nam vaø nöõ. Maët khaùc, yeáu toá giôùi luoân tieàm aån treân moïi lónh vöïc hoaït ñoäng cuûa cuoäc soáng neân caàn phaûi phaùt hieän vaø coù bieän phaùp thích hôïp taùc ñoäng giaûi quyeát vaán ñeà giôùi. Caùc öu tieân ñoái vôùi phuï nöõ khoâng chæ taïo ñieàu kieän cho hoï ñöôïc bình ñaúng maø coøn ñem laïi hieäu quaû cao nhaát cho chöông trình phaùt trieån.
Muoán bieán quan ñieåm, ñöôøng loái, chính saùch cuûa Ñaûng vaø Nhaø nöôùc veà bình ñaúng giôùi thaønh hieän thöïc thì tröôùc heát vaø quan troïng nhaát phaûi thoâng qua vai troø cuûa caùc toå chöùc ñaûng, chính quyeàn vaø ñoaøn theå. Caùc toå chöùc naøy caàn môû roäng caùc lôùp taäp huaán naâng cao kieán thöùc veà giôùi cho ñoäi nguõ caùn boä chuû choát. Moãi caùn boä, cô quan, ban ngaønh caàn coù söï nhaïy caûm veà giôùi, quan taâm ñuùng möùc vaø coù kyõ naêng loàng gheùp giôùi vaøo hoaïch ñònh, trieån khai chöông trình phaùt trieån kinh teá - xaõ hoäi ñoái vôùi lónh vöïc mình phuï traùch, cuï theå:
Caùc caáp uûy ñaûng: caàn phaûi coù bieän phaùp taêng cöôøng laõnh ñaïo, chæ ñaïo coâng taùc tuyeân truyeàn, giaùo duïc ñeå naâng cao hôn nöõa söï hieåu bieát vaø yù thöùc traùch nhieäm vì bình ñaúng giôùi. Phaûi coù quan ñieåm ñuùng ñaén veà coâng taùc giôùi trong vieäc hoaïch ñònh caùc chính saùch vaø hoaïch ñònh muïc tieâu kinh teá - xaõ hoäi, taïo ñieàu kieän ñeå phuï nöõ tham gia treân moïi lónh vöïc cuûa ñôøi soáng xaõ hoäi. Caáp uûy ñaûng cuõng phaûi thöôøng xuyeân chæ ñaïo hoaït ñoäng cuûa caùc caáp Hoäi phuï nöõ, taïo ñieàu kieän ñeå Hoäi thöïc hieän toát chöùc naêng, nhieäm vuï cuûa mình.
Caùc caáp chính quyeàn: caàn xaây döïng chöông trình nghieân cöùu vaø ban haønh kòp thôøi phaùp luaät, chính saùch coù lieân quan ñeán phuï nöõ. Ñoái vôùi caùc ngaønh ñoâng nö,õ Nhaø nöôùc caàn quan taâm ñeán ñôøi soáng, vieäc laøm, naâng cao tay ngheà, taêng thu nhaäp, baûo veä söùc khoûe vaø ñaûm baûo cheá ñoä chính saùch ñoái vôùi lao ñoäng nöõ. Beân caïnh ñoù caùc ñoaøn theå nhaân daân vaø caùc toå chöùc xaõ hoäi phoái hôïp vôùi Hoäi phuï nöõ toå chöùc boài döôõng, tuyeân truyeàn, ñoäng vieân caùc taàng lôùp phuï nöõ thöïc hieän caùc phong traøo hoaït ñoäng caùch maïng, chaêm lo ñôøi soáng, giaûi quyeát vaø baûo veä quyeàn lôïi chính ñaùng cuûa phuï nöõ.
Phaûi xaùc ñònh raèng coâng cuoäc giaûi phoùng phuï nöõ chæ coù theå trieån khai toát, ñaït hieäu quaû cao khi caùc caáp, caùc ngaønh vaø toaøn theå xaõ hoäi quaùn trieät toát caùc chuû tröông, ñöôøng loái, chính saùch cuûa Ñaûng vaø Nhaø nöôùc, ñaëc bieät laø vai troø cuûa Hoäi Lieân hieäp phuï nöõ vaø Ủy ban vì söï tieán boä cuûa phuï nöõ.
Hoäi Lieân hieäp phuï nöõ Vieät Nam laø toå chöùc chính trò - xaõ hoäi, ñöôïc thaønh laäp ngaøy 20 thaùng 10 naêm 1930. Hoäi coù gaàn 12 trieäu hoäi vieân tham gia sinh hoaït taïi 12.000 chi hoäi phuï nöõ cô sôû. Muïc ñích cuûa Hoäi laø chaêm lo baûo veä quyeàn lôïi chính ñaùng cuûa phuï nöõ, taïo ñieàu kieän cho phuï nöõ ñöôïc bình ñaúng, ñöôïc phaùt trieån. Chöùc naêng cuûa Hoäi laø vaän ñoäng caùc taàng lôùp phuï nöõ thöïc hieän toát caùc muïc tieâu kinh teá - xaõ hoäi do Nhaø nöôùc ñeà ra, tröïc tieáp tham gia vaøo vieäc döï thaûo luaät phaùp, chính saùch coù lieân quan ñeán phuï nöõ. Hoäi coøn giuùp ñôõ hoäi vieân naâng cao trình ñoä moïi maët veà chính trò, kinh teá, vaên hoùa, xaõ hoäi, phaùp luaät, giuùp phuï nöõ naâng cao nhaän thöùc ñaày ñuû veà chính saùch, quan ñieåm cuûa Ñaûng vaø Nhaø nöôùc ñoái vôùi phuï nöõ, taïo ñieàu kieän cho phuï nöõ tham gia tích cöïc vaøo caùc chöông trình phaùt trieån kinh teá - xaõ hoäi. Trong thôøi gian qua Hoäi ñaõ coù nhöõng vieäc laøm thieát thöïc nhö giuùp voán vaø höôùng daãn phuï nöõ giuùp nhau laøm kinh teá gia ñình, daïy ngheà vaø giôùi thieäu vieäc laøm cho phuï nöõ ñeå taêng thu nhaäp caûi thieän ñôøi soáng.
Tuy nhieân, trong tình hình kinh teá ñaát nöôùc coøn nhieàu khoù khaên, toå chöùc quaûn lyù xaõ hoäi phaûi theo cô cheá môùi neân coâng taùc vaän haønh chöa ñöôïc suoâng seû, muïc tieâu phaán ñaáu coøn cöï li khaù xa. Vì vaäy, trong thôøi kyø coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa ñaát nöôùc, Hoäi caàn ñoåi môùi theo phöông höôùng: ña daïng hoùa veà hình thöùc toå chöùc, noäi dung vaø phöông thöùc hoaït ñoäng cuûa Hoäi phaûi theo löùa tuoåi, ngaønh ngheà sôû thích, gaén quyeàn lôïi vôùi nghóa vuï, baûo ñaûm lôïi ích thieát thöïc cho hoäi vieân. Ñeå naâng cao chaát löôïng hoaït ñoäng, Hoäi caàn cuûng coá, kieän toaøn caùc caáp Hoäi, khoâng ngöøng tuyeân truyeàn, vaän ñoäng phuï nöõ coù yù thöùc traùch nhieäm tham gia hoïc taäp baèng nhieàu hình thöùc nhaèm naâng cao trình ñoä vaên hoùa, chính trò, chuyeân moân nghieäp vuï, kyõ thuaät ñaùp öùng yeâu caàu cuûa söï nhieäp ñoåi môùi, taát caû vì muïc tieâu: “Daân giaøu, nöôùc maïnh, xaõ hoäi coâng baèng, daân chuû, vaên minh”. Beân caïnh ñoù caàn phaûi phaùt huy vai troø cuûa UÛy ban vì söï tieán boä cuûa phuï nöõ, ñaëc bieät laø ôû cô sôû.
UÛy ban quoác gia vì söï tieán boä cuûa phuï nöõ Vieät Nam ñöôïc thaønh laäp theo Quyeát ñònh soá 72/TTg cuûa Thuû töôùng Chính phuû ngaøy 25 thaùng 2 naêm 1993 vaø ñöôïc tieáp tuïc kieän toaøn theo Quyeát ñònh soá 92/TTg ngaøy 11/6/2001. UÛy ban coù nhieäm vuï tham möu trong vieäc xaây döïng vaø kieåm tra thöïc hieän chieán löôïc, ñoàng thôøi phoái hôïp vôùi caùc cô quan ban ngaønh trong vieäc xaây döïng phaùp luaät, chính saùch nhaø nöôùc coù lieân quan ñeán söï bình ñaúng giôùi vaø söï tieán boä cuûa phuï nöõ. Ñeå thöïc hieän toát vai troø cuûa mình ñoái vôùi coâng taùc bình ñaúng giôùi UÛy ban vì söï tieán boä cuûa phuï nöõ caàn xaây döïng chöông trình haønh ñoäng vôùi caùc muïc tieâu cuï theå veà bình ñaúng giôùi mang tính ñònh löôïng, coù tính khaû thi, coù thôøi gian hoaøn thaønh cuï theå (traùnh chung chung, quaù nhieàu muïc tieâu).
Tröôùc heát caàn phaûi thöïc hieän moät caùch nghieâm tuùc Keá hoaïch haønh ñoäng vì söï tieán boä cuûa phuï nöõ vaø Chieán löôïc quoác gia vì söï tieán boä cuûa phuï nöõ Vieät Nam ñeán naêm 2010. Ñaây laø chieán löôïc coù vai troø ñaëc bieät quan troïng trong khuoân khoå chính saùch cuûa Chính phuû nhaèm ñaït ñöôïc vaø duy trì muïc tieâu bình ñaúng giôùi. Muïc tieâu toång quaùt cuûa chieán löôïc laø: Naâng cao chaát löôïng ñôøi soáng vaät chaát vaø tinh thaàn cuûa phuï nöõ, taïo moïi ñieàu kieän caàn thieát ñeå thöïc hieän caùc quyeàn cô baûn cuûa phuï nöõ, ñeå hoï tham gia vaø höôûng lôïi ñaày ñuû vaø bình ñaúng trong moïi lónh vöïc cuûa ñôøi soáng chính trò, kinh teá, vaên hoùa, xaõ hoäi.
Chieán löôïc quoác gia vì söï tieán boä cuûa phuï nöõ bao goàm 5 muïc tieâu chính vôùi caùc chæ tieâu cuï theå cho töøng lónh vöïc ñeán naêm 2010 nhö sau:
Thöïc hieän caùc quyeàn bình ñaúng cuûa phuï nöõ trong lónh vöïc lao ñoäng vaø vieäc laøm.
Thöïc hieän caùc quyeàn bình ñaúng cuûa phuï nöõ trong lónh vöïc giaùo duïc.
Thöïc hieän caùc quyeàn bình ñaúng cuûa phuï nöõ trong lónh vöïc chaêm soùc söùc khoûe.
Naâng cao chaát löôïng vaø hieäu quaû hoaït ñoäng cuûa phuï nöõ treân caùc lónh vöïc chính trò, kinh teá, vaên hoùa, xaõ hoäi ñeå taêng soá phuï nöõ ñöôïc giôùi thieäu vaø baàu tham gia laõnh ñaïo caùc caáp, caùc ngaønh.
Taêng cöôøng naêng löïc hoaït ñoäng vì söï tieán boä cuûa phuï nöõ.
Taát caû caùc muïc tieâu treân ñeàu nhaèm ñaït ñöôïc muïc ñích lôùn hôn laø bình ñaúng giôùi beàn vöõng.
UÛy ban vì söï tieán boä cuûa phuï nöõ caàn thöïc hieän söï phoái hôïp haønh ñoäng giöõa caùc toå chöùc, caùc ban ngaønh… ñeå toång keát, ñaùnh giaù, ruùt kinh nghieäm vieäc thöïc hieän caùc chöông trình lieân quan ñeán phuï nöõ. Phaûi taêng cöôøng môû caùc lôùp boài döôõng naâng cao kieán thöùc giôùi vaø caùc hoaït ñoäng phaùt trieån giôùi cho ñoäi nguõ laõnh ñaïo chuû choát (keå caû nam giôùi).
Toùm laïi: Ñeå thöïc hieän toát caùc nhieäm vuï treân, caùc caáp, caùc ngaønh phaûi coi ñaây laø coâng vieäc thöôøng xuyeân, lieân tuïc, khoâng giao khoaùn traùch nhieäm cho rieâng moät toå chöùc naøo. Taát caû ñeàu phaûi gaùnh vaùc traùch nhieäm chung, cuøng phoái hôïp haønh ñoäng. Coù nhö vaäy coâng cuoäc giaûi phoùng phuï nöõ môùi hoaøn thaønh thaéng lôïi nhö lôøi daïy cuûa coá thuû töôùng Phaïm Vaên Ñoàng: “Toaøn xaõ hoäi chaêm lo cho phuï nöõ, chaéc chaén söùc saùng taïo cuûa haøng chuïc trieäu phuï nöõ lao ñoäng vaø taám loøng nhaân haäu cuûa haøng trieäu baø meï seõ caøng ñoùng goùp cho xaõ hoäi ñöôïc nhieàu hôn.” [10, tr.191].
3.2.5. Ñaåy maïnh coâng taùc nghieân cöùu khoa hoïc veà phuï nöõ
Trong söï nghieäp caùch maïng giaûi phoùng daân toäc, nhôø coù ñöôøng loái ñuùng ñaén vaø saùng taïo, Ñaûng Coäng saûn Vieät Nam ñaõ kheùo leùo ñoäng vieân vaø loâi cuoán ñoâng ñaûo phuï nöõ tham gia, do ñoù caùch maïng ñaõ thaønh coâng röïc rôõ. Trong hoøa bình, xaây döïng ñaát nöôùc nhaát laø coâng cuoäc ñoåi môùi hieän nay vò trí, vai troø phuï nöõ ngaøy caøng ñöôïc phaùt huy. Tuy vaäy, vaãn chöa töông xöùng vôùi tieàm naêng voán coù cuûa noù. Vì theá hieän nay yeâu caàu tieáp tuïc ñaåy maïnh coâng taùc nghieân cöùu khoa hoïc veà phuï nöõ ñang laø ñoøi hoûi böùc xuùc.
Coâng taùc nghieân cöùu veà phuï nöõ ñaõ ñöôïc nhieàu quoác gia treân theá giôùi quan taâm, ñaëc bieät laø ôû Thuïy Ñieån. Ngöôøi ta nghieân cöùu veà phuï nöõ vôùi yù nghóa ñoøi quyeàn bình ñaúng cho phuï nöõ, ñaây cuõng laø moät trong nhöõng nguyeân nhaân quan troïng taïo neân söï bình ñaúng giôùi cao ôû Thuïy Ñieån noùi rieâng vaø ôû Baéc AÂu noùi chung, vaø ñoù cuõng laø cô sôû ñeå coù ñöôïc moät tyû leä phuï nöõ tham chính cao nhaát treân theá giôùi. Caùc taùc giaû nghieân cöùu phuï nöõ ñaõ thaúng thaén tuyeân boá muïc ñích cuûa mình:
Bôûi vì thöïc söï caùi maø chuùng ta muoán coù khoâng khaùc gì hôn laø moät cuoäc caùch maïng veà tri thöùc: chuùng ta thaùch thöùc neàn vaên hoùa thoáng soaùi ngay töø coäi nguoàn cuûa noù... nhö Elizabeth Minich ñaõ dieãn ñaït… Nhöõng gì chuùng ta ñang laøm coù theå so saùnh vôùi vieäc Copernicus phaù vôõ quan nieäm traùi ñaát laø trung taâm cuûa vuõ truï, vôùi vieäc Darwin phaù vôõ quan nieäm cuõ veà loaøi. Chuùng ta ñang phaù vôõ quan nieäm phuï quyeàn, vaø söï thay ñoåi naøy cuõng cô baûn, cuõng nguy hieåm vaø soâi suïc khoâng keùm [48, tr.17].
ÔÛ nöôùc ta, coâng taùc nghieân cöùu khoa hoïc veà phuï nöõ, veà quyeàn bình ñaúng giöõa nam vaø nöõ ñaõ ñöôïc moät soá taùc giaû caän ñaïi vaø hieän ñaïi ñeà caäp tôùi, chuû yeáu döôùi goùc ñoä vaên hoùa, ngheä thuaät, thi ca vaø söû hoïc. Töø naêm 1945 Hieán phaùp nöôùc Vieät Nam ñaõ ban haønh quyeàn bình ñaúng nam nöõ. Töø ñoù ñeán nay coù raát nhieàu baøi baùo, nhieàu taùc giaû tieáp tuïc nghieân cöùu vaán ñeà naøy. Ñaëc bieät vaøo thaùng 5 naêm 1987 UÛy ban khoa hoïc xaõ hoäi ñaõ ra quyeát ñònh thaønh laäp Trung taâm nghieân cöùu khoa hoïc veà phuï nöõ, ñaây laø cô quan chuyeân traùch vieäc nghieân cöùu veà ngöôøi phuï nöõ. Cô quan naøy coù traùch nhieäm taäp hôïp löïc löôïng caùc ngaønh coù lieân quan vaø phoái hôïp cuøng nghieân cöùu moät soá chöông trình, ñeà taøi lieân quan ñeán vaán ñeà phuï nöõ, cuõng töø ñaây coâng taùc nghieân cöùu khoa hoïc veà phuï nöõ ngaøy caøng trôû neân phoå bieán. Coù theå noùi ñaây laø coâng taùc nghieân cöùu döïa treân söï khaûo saùt, quan saùt thöïc traïng ñôøi soáng cuûa phuï nöõ cuøng vôùi caùc quan heä xaõ hoäi coù lieân quan, trong lao ñoäng, vieäc laøm, sinh hoaït gia ñình vaø hoaït ñoäng xaõ hoäi, höôûng thuï vaên hoùa vaø vaät chaát, ñòa vò vaø quyeàn löïc... töø ñoù cung caáp nhöõng cô sôû lyù luaän vaø thöïc tieãn cho coâng taùc vaän ñoäng phuï nöõ, ñeà xuaát nhöõng phöông höôùng haønh ñoäng vaø giaûi phaùp nhaèm thöïc hieän söï bình ñaúng veà giôùi, söï tieán boä vaø phaùt trieån cuûa phuï nöõ Vieät Nam.
Töø nhöõng naêm 90, quan ñieåm tieáp caän giôùi trong vieäc xem xeùt vaán ñeà phuï nöõ vaø söï bình ñaúng giöõa nam nöõ raát ñöôïc hoan ngheânh vaø vaän duïng caû trong caùc coâng trình nghieân cöùu vaø caùc döï aùn phaùt trieån kinh teá - xaõ hoäi. Caùch tieáp caän môùi trong vieäc nghieân cöùu laø chuù yù ñeán moái quan heä giöõa hai giôùi treân moïi maët cuûa ñôøi soáng xaõ hoäi töø trong lao ñoäng vaø höôûng thuï, quyeàn lôïi vaø nghóa vuï trong gia ñình; veà ñòa vò, vò trí cuûa phuï nöõ trong gia ñình vaø ngoaøi xaõ hoäi. Nhöõng thieät thoøi, yeáu keùm cuûa phuï nöõ xuaát phaùt töø nguyeân nhaân naøo? Khoaûng caùch giöõa nam nöõ vaø phöông höôùng khaéc phuïc ra sao ñeå ñem laïi söï bình ñaúng giöõa hai giôùi veà moïi maët?
Töø trong lòch söû ñaõ toàn taïi söï baát bình ñaúng veà giôùi trong gia ñình, söï phaân bieät ñoái xöû vôùi phuï nöõ do nhöõng phong tuïc, taäp quaùn, vaên hoùa truyeàn thoáng vaø quy öôùc cuûa caùc toân giaùo, söï ñaùnh giaù thaáp cuûa xaõ hoäi veà khaû naêng, giaù trò lao ñoäng nöõ trong lao ñoäng saûn xuaát, saùng taïo vaø quaûn lyù ñaõ giam haõm phuï nöõ ôû ñòa vò thaáp keùm trong gia ñình vaø xaõ hoäi vôùi taát caû nhöõng baát coâng, thieät thoøi.
Moät thôøi gian daøi vieäc nghieân cöùu veà ngöôøi phuï nöõ chuùng ta ñaõ maéc phaûi nhöõng sai laàm nghieâm troïng, khoâng bieát do voâ tình hay höõu yù moät soá taùc giaû ñaõ khoâng phaân bieät ñöôïc nhöõng ñaëc ñieåm sinh hoïc töï nhieân baåm sinh cuûa phuï nöõ vôùi ñaëc ñieåm xaõ hoäi do con ngöôøi taïo ra. Vì vaäy khi ñeà ra nhöõng chính saùch lieân quan ñeán phuï nöõ laïi raát khoù thöïc hieän. Caàn löu yù khi nghieân cöùu veà ngöôøi phuï nöõ phaûi tính ñeán ñaëc ñieåm töï nhieân, ñaëc bieät laø chöùc naêng sinh saûn cuûa hoï. Chöùc naêng naøy raát aûnh höôûng ñeán söùc khoûe vaø hoaït ñoäng cuûa phuï nöõ, nhöng neáu tuyeät ñoái hoùa veà noù, coi ñoù laø nhöõng yeáu toá quyeát ñònh khoâng theå naøo thay ñoåi ñöôïc laø hoaøn toaøn sai laàm. Trong nghieân cöùu, neáu chæ taäp trung nghieân cöùu caùi rieâng cuûa phuï nöõ maø taùch rôøi caùi chung cuûa hai giôùi, thieáu söï nghieân cöùu, so saùnh tình traïng nam nöõ trong caùc tình huoáng caàn thieát laø baát lôïi cho chính ngöôøi phuï nöõ. Vì vaäy coâng taùc nghieân cöùu caàn phaûi ñöôïc xem xeùt trong tính toång theå vaø gaén boù höõu cô vôùi nhau thì môùi mang laïi hieäu quaû cao nhaát.
Tuy coøn coù nhöõng haïn cheá nhaát ñònh, song coâng taùc nghieân cöùu khoa hoïc veà phuï nöõ ôû nöôùc ta trong nhöõng naêm qua ñaõ ñaït ñöôïc nhöõng thaønh töïu raát ñaùng töï haøo. Nhieàu nhaø khoa hoïc nghieân cöùu veà phuï nöõ ñaõ coù söï hôïp taùc vôùi caùc nhaø khoa hoïc nöõ treân theá giôùi vaø trong khu vöïc. Söï hôïp taùc ñoù ñaõ taïo ñaø cho caùc nhaø nghieân cöùu phuï nöõ ôû Vieät Nam coù theâm tri thöùc vaø kinh nghieäm môùi. Nhöõng keát quaû nghieân cöùu ñöôïc coâng boá ñaõ goùp phaàn tích cöïc ñoái vôùi vieäc hoaïch ñònh caùc chieán löôïc vì söï tieán boä cuûa phuï nöõ, boå sung, hoaøn thieän caùc chính saùch kinh teá - xaõ hoäi coù lieân quan ñeán phuï nöõ. Thieát nghó, ñoù cuõng chæ môùi laø nhöõng thaønh töïu nghieân cöùu böôùc ñaàu. Trong quaù trình thöïc hieän coâng nghieäp hoaù, hieän ñaïi hoùa ñaát nöôùc, ñeå cung caáp nhöõng luaän chöùng khoa hoïc cho Ñaûng, Nhaø nöôùc nhaèm hoaïch ñònh caùc chuû tröông, chính saùch veà phuï nöõ, caàn tieáp tuïc ñaåy maïnh coâng taùc nghieân cöùu khoa hoïc veà phuï nöõ treân nhöõng phöông dieän chuû yeáu sau ñaây:
Thöù nhaát: Coâng taùc nghieân cöùu khoa hoïc veà phuï nöõ ôû taàm vó moâ caàn ñi saâu nghieân cöùu nhöõng vaán ñeà lyù luaän vaø phöông phaùp luaän veà vaán ñeà phuï nöõ, vaán ñeà giôùi ñaëc bieät laø vaán ñeà bình ñaúng giôùi. Töø ñoù ñeà xuaát nhöõng phöông höôùng nghieân cöùu vaø phöông phaùp nghieân cöùu höõu hieäu veà vaán ñeà phuï nöõ. Ñaây laø vaán ñeà coù taàm quan troïng ñaëc bieät trong coâng taùc nghieân cöùu phuï nöõ ôû nöôùc ta. Ñeå thöïc hieän ñöôïc yeâu caàu quan troïng ñaëc bieät naøy, caùc cô quan nghieân cöùu vaø caùc nhaø khoa hoïc caàn coù söï ñaàu tö thoûa ñaùng vaø söï hôïp taùc chaët cheõ trong quaù trình nghieân cöùu. Beân caïnh ñoù caàn tieáp tuïc nghieân cöùu nhöõng vaán ñeà naûy sinh töø thöïc teá cuoäc soáng nhaát laø aûnh höôûng cuûa kinh teá thò tröôøng hieän nay taùc ñoäng ñeán lyù trí, tình caûm, nhu caàu, thò hieáu, loái soáng cuûa phuï nöõ. Ñoàng thôøi cuõng caàn laøm roõ söï taùc ñoäng trôû laïi cuûa phuï nöõ ñoái vôùi phaùt trieån kinh teá - xaõ hoäi, ñaëc bieät trong giaûi quyeát caùc vaán ñeà xaõ hoäi, teä naïn xaõ hoäi. Treân cô sôû nhöõng keát luaän ñöôïc ruùt ra töø thöïc tieãn cuoäc soáng, caùc nhaø nghieân cöùu, nhaø khoa hoïc laáy ñoù laøm cô sôû luaän chöùng ñeå ñieàu chænh, boå sung, söûa ñoåi nhöõng chính saùch, luaät phaùp lieân quan ñeán phuï nöõ, goùp phaàn tích cöïc vaøo coâng cuoäc giaûi phoùng phuï nöõ, thöïc hieän bình ñaúng nam nöõ.
Thöù hai: Nghieân cöùu phuï nöõ phaûi ñaët trong moái töông taùc vôùi gia ñình, ñaëc bieät laø vôùi ngöôøi choàng. Phaûi laøm roõ vai troø cuûa ngöôøi phuï nöõ vaø vaán ñeà bình ñaúng giôùi trong gia ñình vì qua ñoù môùi coù theå ruùt ra ñöôïc nhöõng öu vaø nhöôïc ñieåm cuûa phuï nöõ ñeå coù theå ñieàu chænh nhöõng chính saùch cho phuø hôïp vôùi söï phaùt trieån cuûa hoï. Ñeå thöïc hieän toát vai troø ngöôøi vôï, ngöôøi meï trong gia ñình ñoøi hoûi phuï nöõ phaûi coù kieán thöùc. Vì vaäy vieäc naâng cao trình ñoä hoïc vaán cho phuï nöõ laø heát söùc caàn thieát. Thoâng qua caùc hình thöùc tuyeân truyeàn, caùc phöông tieän thoâng tin ñaïi chuùng nhö saùch baùo, phim aûnh, caùc hoaït ñoäng vaên hoùa, vaên ngheä, caùc lôùp taäp huaán, boài döôõng maø môû roäng taàm hieåu bieát cuûa phuï nöõ, ñaëc bieät laø nhöõng kieán thöùc sô ñaúng veà nhöõng vaán ñeà phaùp luaät, y teá, chöông trình daân soá vaø keá hoaïch hoùa gia ñình, veà giaùo duïc con, baûo veä söùc khoûe, baûo veä saéc ñeïp vaø giöõ gìn haïnh phuùc gia ñình. Nhöõng noäi dung treân vöøa mang tính caáp baùch, vöøa laâu daøi, ñoøi hoûi phaûi ñöôïc quan taâm, nghieân cöùu moät caùch thöôøng xuyeân vaø lieân tuïc thì môùi coù keát quaû.
Thöù ba: Coâng taùc nghieân cöùu phuï nöõ caàn phaûi ñöôïc söï quan taâm, giuùp ñôõ cuûa caùc ñoaøn theå, caùc toå chöùc xaõ hoäi, ñaëc bieät laø Hoäi Lieân hieäp phuï nöõ Vieät Nam - ñôn vò tröïc tieáp nhaát ñoái vôùi moïi hoaït ñoäng cuûa phong traøo phuï nöõ. Hoäi phaûi thöôøng xuyeân toå chöùc caùc hoaït ñoäng xaõ hoäi ñeå phaùt huy moïi vai troø voán coù cuûa phuï nöõ, phaùt hieän, ñoäng vieân kòp thôøi moïi khoù khaên cuûa phuï nöõ nhaèm taïo laäp moái quan heä hoøa thuaän trong gia ñình, goùp phaàn oån ñònh quan heä xaõ hoäi. Thoâng qua caùc hoaït ñoäng xaõ hoäi maø tìm ra nhöõng ñieåm maïnh vaø haïn cheá cuûa moãi toå chöùc, ñoaøn theå ñoái phuï nöõ.
Ñeå coâng taùc nghieân cöùu khoa hoïc veà phuï nöõ ñaït ñöôïc keát quaû nhö mong muoán Nhaø nöôùc caàn taïo ñieàu kieän thuaän lôïi ñeå moãi toå chöùc hoaøn thaønh toát nhieäm vuï cuûa mình. Nghieân cöùu vaán ñeà naøy phaûi ñaët trong toång theå nghieân cöùu Chieán löôïc quoác gia toaøn dieän, laâu daøi, phaûi gaén vôùi Chieán löôïc phaùt trieån kinh teá - xaõ hoäi, vaên hoaù, giaùo duïc cuûa ñaát nöôùc. Maët khaùc, coâng taùc nghieân cöùu phaûi xuaát phaùt töø quan ñieåm lòch söû cuï theå, phaûi coù söï taùc ñoäng cuûa yeáu toá thôøi ñaïi, cuûa xu theá hoäi nhaäp vaø ñoåi môùi.
Nhö vaäy: ôû nöôùc ta, trong giai ñoaïn hieän nay phuï nöõ muoán ñöôïc bình ñaúng, ñöôïc phaùt trieån, hoaøn thaønh toát traùch nhieäm cuûa mình ñoái vôùi gia ñình vaø xaõ hoäi thì coâng taùc nghieân cöùu veà phuï nöõ phaûi ñöôïc ñaët ra moät caùch nghieâm tuùc, vôùi söï noå löïc cuûa toaøn ñaûng, cuûa caùc caáp, caùc ngaønh coù lieân quan ñaëc bieät laø caùc nhaø khoa hoïc nghieân cöùu veà phuï nöõ.
KEÁT LUAÄN
Trong caùc hình thöùc baát bình ñaúng xaõ hoäi thì baát bình ñaúng veà giôùi xuaát hieän sôùm nhaát vaø toàn taïi dai daúng nhaát. Haäu quaû cuûa noù khoâng chæ haïn cheá söï phaùt trieån cuûa phuï nöõ maø coøn caûn trôû tieán trình phaùt trieån cuûa caû gia ñình vaø xaõ hoäi. Muïc tieâu cuûa cuoäc caùch maïng xaõ hoäi chuû nghóa laø giaûi phoùng nhaân loaïi, trong ñoù bao haøm caû giaûi phoùng phuï nöõ - moät nöûa hôïp thaønh cuûa nhaân loaïi. Ñaáu tranh thöïc hieän coâng baèng, bình ñaúng xaõ hoäi ñöông nhieân phaûi bao haøm coâng baèng, bình ñaúng giöõa nam vaø nöõ. Chuû nghóa Maùc chæ roõ ñieàu kieän, phöông phaùp, caùch thöùc ñeå thöïc hieän muïc tieâu giaûi phoùng phuï nöõ khoâng hoaøn toaøn gioáng vôùi lyù luaän veà giaûi phoùng con ngöôøi noùi chung. Vì vaäy maëc duø cuoäc ñaáu tranh giaûi phoùng giai caáp, giaûi phoùng daân toäc ñaõ giaønh thaéng lôïi ôû moät loaït nöôùc, nhöng phuï nöõ vaãn laø naïn nhaân cuûa söï aùp böùc veà giôùi.
Ngaøy nay, nhaân loaïi ñaõ ñaït ñöôïc nhöõng thaønh töïu to lôùn veà giaûi phoùng con ngöôøi nhöng bình ñaúng giôùi vaãn coøn toàn taïi phoå bieán ôû nhieàu quoác gia. Thöïc teá naøy ñoøi hoûi nhöõng ngöôøi coäng saûn phaûi bieát keát hôïp tính vöõng vaøng khoa hoïc ñeå giaûi thích ñuùng ñaén vaø saâu saéc caùc phaïm truø, quy luaät cho cuoäc ñaáu tranh giaûi phoùng con ngöôøi, ñoàng thôøi phaûi naém baét ñöôïc nhöõng tri thöùc cuûa caùc nhaø khoa hoïc hieän ñaïi ñeå laøm phong phuù, saâu saéc theâm noäi dung cuoäc ñaáu tranh giaûi phoùng phuï nöõ.
Baèng caùc cô sôû khoa hoïc ñaày tính thuyeát phuïc chuû nghóa Maùc ñaõ thöïc hieän cuoäc ñaáu tranh giaûi phoùng phuï nöõ. Töø söï keá thöøa quan ñieåm cuûa caùc baäc tieàn boái, Chuû tòch Hoà Chí Minh ñaõ thöïc hieän coâng cuoäc giaûi phoùng daân toäc, giaûi phoùng con ngöôøi, giaûi phoùng phuï nöõ. Ñieàu ñoù ñaõ trôû thaønh ngoïn ñuoác soi saùng cho moïi böôùc ñöôøng cuûa caùch maïng Vieät Nam. Döôùi aùnh saùng ñoù, caùc taàng lôùp phuï nöõ Vieät Nam ñaõ ñöôïc giaûi phoùng khoûi nhöõng aùp böùc, baát coâng, nhöõng troùi buoäc bôûi huû tuïc vaø quan nieäm phong kieán naëng neà ñeå böôùc leân ñòa vò laøm chuû cuoäc ñôøi, laøm chuû baûn thaân.
Töø khi coù Ñaûng laõnh ñaïo, tö töôûng Hoà Chí Minh veà giaûi phoùng phuï nöõ ñaõ ñöôïc cuï theå hoùa baèng caùc Nghò quyeát, Chæ thò cuûa Ñaûng, theå cheá hoùa baèng luaät phaùp, chính saùch cuûa Nhaø nöôùc. Tuy nhieân treân thöïc teá vieäc vaän duïng ñöôøng loái, chính saùch cuûa Ñaûng, Nhaø nöôùc coøn nhieàu haïn cheá, thieáu soùt. Do ñoù, muïc tieâu phaán ñaáu ñeå giaûi phoùng phuï nöõ, ñeå ñaáu tranh cho söï bình ñaúng thöïc söï vaãn laø muïc tieâu laâu daøi cuûa Ñaûng vaø Nhaø nöôùc ta.
Ngaøy nay, ñaáu tranh cho giaûi phoùng phuï nöõ - moät nöûa cuûa xaõ hoäi loaøi ngöôøi luoân ñaët chuùng ta trong vieäc xem xeùt vaø giaûi quyeát moät loaït caùc moái quan heä. Quan heä giöõa phuï nöõ vôùi nam giôùi, giöõa gia ñình vaø xaõ hoäi, giöõa cuoäc caùch maïng giaûi phoùng phuï nöõ vôùi cuoäc caùch maïng xaõ hoäi treân taát caû caùc lónh vöïc kinh teá, xaõ hoäi, tö töôûng, vaên hoùa... Thöïc teá cho thaáy, ngaøy nay khoâng phaûi “trao quyeàn” bình ñaúng laø phuï nöõ coù theå bình ñaúng maø phaûi “taïo quyeàn” cho phuï nöõ.
Quaù trình taïo quyeàn laø söï keát hôïp chaët cheõ caû hai yeáu toá, söï noã löïc chuû quan cuûa phuï nöõ vaø söï taùc ñoäng, taïo ñieàu kieän khaùch quan töø phía xaõ hoäi. Khi maø cô hoäi vaø ñieàu kieän phaùt trieån cuûa phuï nöõ coøn thaáp hôn nam giôùi; khi maø phuï nöõ coøn chòu nhöõng thieät thoøi ngay töø trong gia ñình cuûa mình thì "ñoái xöû ñaëc bieät" vôùi phuï nöõ laø heát söùc caàn thieát, ñeå hoï ñaït tôùi söï bình ñaúng vôùi nam giôùi. Ñeå thöïc hieän ñöôïc ñieàu naøy caàn coù moät cô cheá, chính saùch töø phía xaõ hoäi, töø caùc nhaø laõnh ñaïo quaûn lyù, vôùi caùch nhìn tieán boä, thaùi ñoä uûng hoä thaät söï ñoái vôùi phuï nöõ; cuõng caàn coù söï nhaän thöùc ñuùng ñaén vaø thaùi ñoä uûng hoä tích cöïc cuûa chính nhöõng ngöôøi nam giôùi trong moãi gia ñình. Taát caû ñeàu coù theå goùp phaàn vaøo vieäc thöïc hieän thaéng lôïi muïc tieâu maø Ñaïi hoäi IX cuûa Ñaûng ñeà ra: Ñoái vôùi phuï nöõ, thöïc hieän toát luaät phaùp vaø chính saùch bình ñaúng giôùi, boài döôõng, ñaøo taïo ngheà nghieäp, naâng cao hoïc vaán, coù cô cheá, chính saùch ñeå phuï nöõ tham gia ngaøy caøng nhieàu vaøo caùc cô quan laõnh ñaïo vaø quaûn lyù ôû caùc caáp, caùc ngaønh; chaêm soùc vaø baûo veä söùc khoûe baø meï vaø treû em; taïo ñieàu kieän ñeå phuï nöõ thöïc hieän toát thieân chöùc ngöôøi meï; xaây döïng gia ñình no aám, bình ñaúng, tieán boä, haïnh phuùc [14, tr.126].
DANH MUÏC CAÙC COÂNG TRÌNH CUÛA TAÙC GIAÛ
1. Nguyeãn Thò Kim Loan (2001), “Vaøi neùt veà aûnh höôûng cuûa tö töôûng Nho giaùo ñoái vôùi vieäc phaùt huy vai troø cuûa Phuï nöõ Vieät Nam trong giai ñoaïn hieän nay”, Thoâng tin Nghieân cöùu - giaûng daïy Tröôøng Chính trò Tieàn Giang, tr. 17-18.
2. Nguyeãn Thò Kim Loan (2002), “Vai troø cuûa Phuï nöõ trong gia ñình ôû nöôùc ta hieän nay”, Thoâng tin Nghieân cöùu - giaûng daïy Tröôøng Chính trò Tieàn Giang, tr. 43-45.
3. Nguyeãn Thò Kim Loan (2003), “Tìm hieåu quan ñieåm cuûa Baùc Hoà, cuûa Ñaûng ta veà vai troø cuûa ngöôøi Phuï nöõ Vieät Nam trong gia ñình”, Thoâng tin Nghieân cöùu - giaûng daïy Tröôøng Chính trò Tieàn Giang, tr. 8-9.
DANH MUÏC TAØI LIEÄU THAM KHAÛO
Lª Träng ¢n (2004), T×m hiÓu t¸c phÈm: Nguån gèc gia ®×nh, cña chÕ ®é t h÷u vµ cña Nhµ níc, Nxb ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi.
B¸o c¸o nghiªn cøu chÝnh s¸ch cña Ng©n hµng ThÕ giíi (2000), Tæng quan ®a vÊn ®Ò giíi vµo ph¸t triÓn, Hµ Néi.
Ba cuéc c¸ch m¹ng víi vÊn ®Ò gi¶i phãng phô n÷ (1976), Nxb Phô n÷.
B¸c Hå vµ sù nghiÖp gi¶i phãng phô n÷ (1990), Nxb Phô n÷.
B¸c Hå víi phong trµo phô n÷ ViÖt Nam (1982), Nxb Phô n÷.
B¸o c¸o cña c¸c tæ chøc phi chÝnh phñ vÒ 10 n¨m thùc hiÖn C¬ng lÜnh hµnh ®éng B¾c Kinh t¹i ViÖt Nam (th¸ng 02 n¨m 2005)
B¸o c¸o 10 n¨m thùc hiÖn C¬ng lÜnh hµnh ®éng B¾c Kinh cña Héi Liªn HiÖp Phô n÷ ViÖt Nam (th¸ng 02 n¨m 2005)
B¸o c¸o quèc gia lÇn thø 2,3,4,5,6 vÒ t×nh h×nh thùc hiÖn C«ng íc CEDAW.
ChÝnh s¸ch x· héi ®èi víi phô n÷ n«ng th«n (1998), Nxb Khoa häc x· héi.
Di chuùc Baùc Hoà vaø coâng taùc nghieân cöùu, tuyeân truyeàn cuûa baûo taøng Hoà Chí Minh (2002), Nxb Haø Noäi.
§¶ng Céng s¶n ViÖt Nam (1993), NghÞ quyÕt sè 04-NQ/TW ngµy 12/7/1993 cña Bé ChÝnh trÞ vÒ "®æi míi vµ t¨ng cêng c«ng t¸c vËn ®éng phô n÷ trong t×nh h×nh míi".
§¶ng Céng s¶n ViÖt Nam (1986), V¨n kiÖn §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø VI, Nxb ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi.
§¶ng Céng s¶n ViÖt Nam (1996), V¨n kiÖn §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø VIII, Nxb ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi.
§¶ng Céng s¶n ViÖt Nam (2001), V¨n kiÖn §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø IX, Nxb ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi.
Lª Quý §øc, Vò Thy HuÖ (2003), Ngêi phô n÷ trong v¨n hãa gia ®×nh ®« thÞ, Nxb ChÝnh trÞ quèc gia.
HiÕn ph¸p níc Céng hßa x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam c¸c n¨m 1946, 1959, 1980, 1992.
Hå Chñ tÞch víi vÊn ®Ò gi¶i phãng phô n÷ (1970), Nxb Phô n÷.
Leâ Ngoïc Huøng(2002), “Hoïc thuyeát MaùcLeânin veà phuï nöõ vaø lieân heä vôùi thöïc tieãn hieän nay ôû nöôùc ta”, Luaän vaên toát nghieäp lôùp Cao caáp lyù luaän chính trò, Hoïc vieän Chính trò quoác gia Hoà Chí Minh.
NguyÔn Linh KhiÕu (2003), Nghiªn cøu phô n÷ giíi vµ gia ®×nh, Nxb Khoa häc x· héi.
KÕ ho¹ch hµnh ®éng quèc gia vµ sù tiÕn bé cña phô n÷ ViÖt Nam ®Õn n¨m 2000, Nxb Phô n÷, 1997.
Vò Ngäc Kh¸nh (1998), V¨n hãa gia ®×nh ViÖt Nam, Nxb V¨n hãa d©n téc.
V.I.Lªnin (1979), Toaøn taäp, taäp 7, Nxb Tieán boä, Maùtxcôva.
V.I. Lªnin (1980), Toaøn taäp, taäp 24, Nxb Tieán boä, Maùtxcôva.
V.I. Lªnin (1981), Toaøn taäp, taäp 31, Nxb Tieán boä, Maùtxcôva.
V.I. Lªnin (1977), Toaøn taäp, taäp 37, Nxb Tieán boä, Maùtxcôva.
V.I. Lªnin (1977), Toaøn taäp, taäp 39, Nxb Tieán boä, Maùtxcôva.
V.I. Lªnin (1977), Toaøn taäp, taäp 40, Nxb Tieán boä, Maùtxcôva.
V.I. Lªnin (1977), Toaøn taäp, taäp 42, Nxb Tieán boä, Maùtxcôva.
Lªnin víi vÊn ®Ò gi¶i phãng phô n÷ (1970), Nxb Phô n÷.
Ñaëng Thò Linh (1997), “Vaán ñeà phuï nöõ trong gia ñình ôû Vieät Nam hieän nay. Thöïc traïng vaø giaûi phaùp”, Luaän aùn phoù tieán só Trieát hoïc, Vieän nghieân cöùu Chuû nghóa Maùc-Leânin vaø tö töôûng Hoà Chí Minh, Haø Noäi.
C.Maùc - Ph.AÊngghen (1995), Toaøn taäp, taäp 2, Nxb Chính trò quoác gia, Söï thaät, Haø noäi.
C.Maùc - Ph.AÊngghen (1993), Toaøn taäp, taäp 4, Nxb Chính trò quoác gia, Haø Noäi.
C.Maùc - Ph. AÊngghen (1995), Toaøn taäp, taäp 21, Nxb Chính trò quoác gia, Haø Noäi.
C.Maùc - Ph. AÊngghen (1993), Toaøn taäp, taäp 23, Nxb Chính trò quoác gia, Haø Noäi.
C.Maùc vaø Ph. AÊngghen vôùi vaán ñeà giaûi phoùng phuï nöõ (1967), Nxb Söï thaät, Haø Noäi.
Döông Thò Minh (2004), Gia ñình Vieät Nam vaø vai troø ngöôøi phuï nöõ trong giai ñoaïn hieän nay, Nxb Chính trò quoác gia, HaøNoäi.
Hoà Chí Minh vôùi söï nghieäp giaûi phoùng phuï nöõ (1990), Nxb Phuï nöõ.
Hoà Chí Minh (1980), Toaøn taäp, taäp 1, Nxb Söï thaät, Haø Noäi.
Hoà Chí Minh (1995), Toaøn taäp, taäp 2, Nxb ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi.
Hoà Chí Minh (1995),Toaøn taäp, taäp 4, Nxb ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi.
Hoà Chí Minh (1981), Toaøn taäp, taäp 5, Nxb Söï thaät, Haø Noäi.
Hoà Chí Minh (1989), Toaøn taäp, taäp 8, Nxb Söï thaät, Haø Noäi.
Hoà Chí Minh (1989), Toaøn taäp, taäp 9, Nxb Söï thaät, Haø Noäi.
Hoà Chí Minh (1989), Toaøn taäp, taäp 10, Nxb Söï thaät, Haø Noäi.
Nghiªn cøu phô n÷ lý thuyÕt vµ ph¬ng ph¸p (1996), Nxb Phô n÷, Hµ Néi.
Phô n÷ vµ c¸ch m¹ng x· héi chñ nghÜa (1959), Nxb Sù thËt, Hµ Néi.
Phô n÷ nghÌo n«ng th«n trong ®iÒu kiÖn kinh tÕ thÞ trêng (1996), Nxb ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi.
G.Renate Dullikein (1996), Nghieân cöùu phuï nöõ- Lyù thuyeát vaø phöông phaùp, Nxb Phuï nöõ, Haø Noäi.
G.Steven (1990), Vai troø cuûa Hoà Chí Minh trong lòch söû tieán boä cuûa phuï nöõ, Hoäi thaûo quoác teá veà Hoà Chí Minh, Nxb Khoa hoïc xaõ hoäi, Haø Noäi.
Ñoã Thò Thaïch (1995), “Tö töôûng Hoà Chí Minh veà giaûi phoùng phuï nöõ: Nguoàn goác vaø giaù trò hieän thöïc”, Khoa hoïc veà phuï nöõ, (4), tr. 3-5.
Ñoã Thò Thaïch (1999), Trí thöùc nöõ Vieät Nam trong coâng cuoäc ñoåi môùi hieän nay - tieàm naêng vaø phöông höôùng xaây döïng, Luaän aùn tieán só chuyeân ngaønh CNXHKH, Hoïc vieän Chính trò quoác gia Hoà Chí Minh, Haø Noäi.
Lª Thi (1997), Vai trß gia ®×nh trong viÖc x©y dùng nh©n c¸ch con ngêi ViÖt Nam, Nxb Phô n÷.
Lª Thi (1999), ViÖc lµm, ®êi sèng phô n÷ trong chuyÓn ®æi kinh tÕ ë ViÖt Nam, Nxb Khoa häc x· héi, Hµ Néi.
Toùm taét tình hình theá giôùi cuûa UNDP.
TruyÒn thèng phô n÷ ViÖt Nam (2000), Nxb V¨n hãa d©n téc, Hµ Néi.
Trung taâm nghieân cöùu khoa hoïc lao ñoäng nöõ vaø vaên phoøng lao ñoäng quoác teá Giônevô (1998), Quyeàn lao ñoäng nöõ ôû Vieät Nam trong thôøi kyø ñoåi môùi, Haø Noäi.
Lª ThÞ Nh©m TuyÕt (1973), Phô n÷ ViÖt Nam qua c¸c thêi ®¹i, Nxb Khoa häc x· héi.
Töø ñieån Chuû nghóa coäng saûn khoa hoïc (1986), Nxb Tieán boä Matxcôva, Nxb Söï thaät, Haø Noäi.
UÛy ban vì söï tieán boä cuûa phuï nöõ Vieät Nam (2000), Döï thaûo Chieán löôïc haønh ñoäng quoác gia vì söï tieán boä cuûa phuï nöõ Vieät Nam giai ñoaïn 2001-2010, Haø Noäi.
Vaên phoøng lao ñoäng quoác teá Giônevô (1998), Tieâu chuaån lao ñoäng quoác teá veà lao ñoäng nöõ.
VÊn ®Ò gi¶i phãng phô n÷ (1982), Nxb Phô n÷.
VÊn ®Ò phô n÷ ®· ®îc gi¶i quyÕt ë Liªn X« nh thÕ nµo? (1959), Nxb Phô n÷.
Vieät Nam qua laêng kính giôùi (1995), Chöông trình phaùt trieån cuûa Lieân hieäp quoác (UNDP), Haø Noäi, Vieät Nam.
Vieän Chuû nghóa xaõ hoäi khoa hoïc (2004), Taäp baøi giaûng Khoa hoïc giôùi, (Daønh cho lôùp cao hoïc vaø nghieân cöùu sinh chuyeân ngaønh CNXHKH), Haø Noäi.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- Giải phóng phụ nữ- từ quan điểm chủ nghĩa Mác - Lênin đến tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm của Đảng Cộng sản Việt Nam và thực tiễn ở nước ta.doc