Giảng dạy và học tập môn nghe tiếng Anh của giáo viên và học sinh bậc THCS ở các lớp 6,7,8,9 truờng THCS Hồng Thủy

A - PhÇn më ®Çu I - §Æt vÊn ®Ò: * Lý do chän ®Ò tµi: Môc tiªu cña m«n tiÕng Anh lµ nh»m h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn ë häc sinh nh÷ng kiÕn thøc kü n¨ng c¬ b¶n vÒ tiÕng Anh vµ nh÷ng phÈm chÊt trÝ tuÖ cÇn thiÕt ®Ó tiÕp tôc häc lªn hoÆc ®i vµo cuéc sèng lao ®éng. V× vËy SGK tiÕng Anh THCS míi tõ líp 6 ®Õn líp 9 ®Òu ®­îc biªn so¹n theo cïng mét quan ®iÓm x©y dùng ch­¬ng tr×nh, ®ã lµ quan ®iÓm chñ ®iÓm ( thematic approach ) vµ ®Ò cao c¸c ph­¬ng ph¸p häc tËp tÝch cùc chñ ®éng cña häc sinh. C¶ bèn kü n¨ng nghe, nãi, ®äc, viÕt ®Òu ®­îc quan t©m vµ ®­îc phèi hîp trong c¸c bµi tËp vµ c¸c ho¹t ®éng trªn líp. Mét trong 4 kü n¨ng mµ ng­êi häc tiÕng Anh nãi chung, häc sinh THCS nãi chung nãi riªng, th­êng gÆp nh÷ng khã kh¨n nhÊt ®Þnh trong qu¸ tr×nh häc ®ã lµ kü n¨ng nghe. Trªn thùc tÕ ®Ó cã ®­îc kü n¨ng nghe tiÕng Anh th× ng­êi häc ngo¹i ng÷ ph¶i cã qu¸ tr×nh luyÖn tËp nghe th­êng xuyªn, l©u dµi víi nh÷ng h×nh thøc vµ néi dung nghe kh¸c nhau. ViÖc d¹y vµ häc nghe m«n tiÕng Anh tuy kh«ng cßn míi mÏ nh­ng khã ®èi víi tÊt c¶ gi¸o viªn vµ häc sinh bËc THCS. Theo ch­¬ng tr×nh, SGK cò th× tiÕt d¹y nghe kh«ng cã. ViÖc d¹y nghe m«n tiÕng Anh míi chØ ®­îc ®­a vµo trong ch­¬ng tr×nh, SGK tõ n¨m häc 2002- 2003 Víi viÖc nghiªn cøu ®Ò tµi nµy, t«i mong muèn sÏ phÇn nµo gióp gi¸o viªn dÇn kh¾c phôc nh÷ng khã kh¨n trªn ®Ó tiÕn hµnh d¹y nghe m«n tiÕng Anh cã hiÖu qu¶ tèt h¬n, häc sinh tÝch cùc, chñ ®éng trong viÖc tiÕp thu, lÜnh héi kiÕn thøc cña bµi häc. §ã còng lµ lý do mµ t«i chän ®Ò tµi nµy. II - NhiÖm vô nghiªn cøu: §Ó thùc hiÖn tèt ®Ò tµi nghiªn cøu, ng­êi thùc hiÖn ®Ò tµi nµy cÇn ph¶i thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô sau. 1- Nghiªn cøu c¸c tµi liÖu h­íng dÉn tiÕng Anh, c¸c kü thuËt d¹y nghe. 2- Thao gi¶ng, d¹y thö nghiÖm 3- Dù giê ®ång nghiÖp , trao ®æi, rót kinh nghiÖm. 4- KiÓm tra, ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ viÖc n¾m bµi cña häc sinh ®Ó tõ ®ã cã sù ®iÒu chØnh, bæ sung hîp lý. III- Ph¹m vi nghiªn cøu: §Ò tµi xoay quanh ®Ò tµi nghiªn cøu gi¶ng d¹y vµ häc tËp m«n nghe tiÕng Anh cña gi¸o viªn vµ häc sinh bËc THCS ë c¸c líp 6,7,8,9 truêng THCS Hång Thñy. Song ®èi t­îng nghiªn cøu ®iÓn h×nh mµ t«i ®· m¹nh d¹n ¸p dông ®Ò tµi nµy lµ hai líp 73 vµ líp 91 IV- Môc ®Ých nghiªn cøu : Víi viÖc nghiªn cøu thµnh c«ng ®Ò tµi, s¸ng kiÕn kinh nghiÖm sÏ gióp gi¸o viªn cã ®­îc nh÷ng kinh nghiÖm sau: 1. C¸ch thøc tæ chøc mét tiÕt d¹y nghe cã hiÖu qu¶ 2. C¸c b­íc tiÕn hµnh mét tiÕt d¹y nghe cã hiÖu qu¶ 3. H­íng dÉn häc sinh tù luyÖn tËp, rÌn luyÖn ®Ó cã kü n¨ng vµ kû x¶o nghe tiÕng Anh. V- Ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu: 1. Ph­¬ng ph¸p quan s¸t: Ng­êi thùc hiÖn ®Ò tµi tù t×m tßi nghiªn cøu, tiÕn hµnh dù giê th¨m líp cña ®ång nghiÖp. 2. Ph­¬ng ph¸p trao ®æi, th¶o luËn: Sau khi dù giê cña ®ång nghiÖp, ®ång nghiÖp dù giê ng­êi thùc hiÖn ®Ò tµi, ®ång nghiÖp vµ ng­êi thùc hiÖn ®Ò tµi tiÕn hµnh trao ®æi, th¶o luËn ®Ó tõ ®ã rót ra nh÷ng kinh nghiÖm cho tiÕt d¹y. 3. Ph­¬ng ph¸p thùc nghiÖm: Gi¸o viªn tiÕn hµnh d¹y thÓ nghiÖm theo tõng môc ®Ých yªu cÇu cô thÓ mét sè tiÕt d¹y nghe. 4. Ph­¬ng ph¸p ®iÒu tra: Gi¸o viªn ®Æt c©u hái ®Ó kiÓm tra ®¸nh gi¸ viÖc n¾m néi dung bµi häc cña häc sinh. B - PhÇn néi dung I/ c¬ së lý luËn: 1- Môc ®Ých d¹y häc: Môc ®Ých cña viÖc d¹y ngo¹i ng÷ kh«ng ph¶i lµ cung cÊp cho häc sinh kiÕn thøc cña ng«n ng÷ ®ã, mµ môc ®Ých cuèi cïng cña viÖc d¹y ngo¹i ng÷ nãi chung, tiÕng Anh nãi riªng lµ d¹y häc sinh kh¶ n¨ng giao tiÕp b»ng tiÕng Anh. Kh¶ n¨ng giao tiÕp cña häc sinh thÓ hiÖn qua c¸c kü n¨ng: Nghe, Nãi, §äc, ViÕt. Kü n¨ng nghe tiÕng Anh cña häc sinh ®­îc h×nh thµnh qua mét qu¸ tr×nh häc tËp rÌn luyÖn trong m«i tr­êng Anh ng÷. Ngoµi viÖc häc tËp ë tr­êng líp, häc sinh ph¶i tù häc tËp rÌn luyÖn nghe th«ng qua c¸c h×nh thøc vµ c¸c ph­¬ng thøc kh¸c nhau. Kü n¨ng nghe lµ kh¶ n¨ng sö dông kiÕn thøc ng«n ng÷ vµo môc ®Ých nghe hiÓu b»ng tiÕng Anh. 2-C¸c yÕu tè c¬ b¶n trùc tiÕp t¸c ®éng ®Õn hiÖu qu¶ cña tiÕt d¹y nghe. a- Gi¸o viªn: - Víi ph­¬ng ph¸p d¹y häc míi, tÝch cùc th× gi¸o viªn ®ãng vai trß chØ ®¹o, ®iÒu khiÓn häc sinh ho¹t ®éng trong giê häc. - §Ó tiÕn hµnh mét tiÕt d¹y nghe cã hiÖu qu¶ th× gi¸o viªn cÇn thùc hiÖn tèt c¸c yÕu tè c¬ b¶n sau: + Chän vµ sö dông linh ho¹t c¸c kû thuËt d¹y nghe phï hîp víi tõng néi dung bµi d¹y. + Tæ chøc, ®iÒu khiÓn líp häc, ph©n bè thêi gian hîp lý. + Sö dông thµnh th¹o c¸c ph­¬ng tiÖn, c¸c ®å dïng d¹y häc phôc vô d¹y nghe. + S¸ng t¹o ra c¸c ®å dïng d¹y häc phï hîp phôc vô cho tiÕt d¹y. + TruyÒn c¶m, l«i cuèn, hÊp dÉn häc sinh. b- Ph­¬ng ph¸p - kü thuËt d¹y nghe (Listening Techniques) Ph­¬ng ph¸p d¹y nghe ( Listening techniques) ®­îc quy ®Þnh bëi néi dung d¹y nghe, nãi c¸ch kh¸c, néi dung bµi d¹y nghe chi phèi viÖc lùa chän, vËn dông phèi hîp c¸c ph­¬ng ph¸p, c¸c kü thuËt d¹y nghe. Mçi kü thuËt d¹y häc phï hîp víi mét h×nh thøc bµi d¹y cô thÓ ( d¹y ng÷ ph¸p, d¹y nãi,d¹y viÕt ....) c- C¸c ph­¬ng tiÖn thiÕt bÞ ®å dïng d¹y häc phôc vô cho viÖc d¹y nghe: - ViÖc sö dông thiÕt bÞ tranh ¶nh hç trî cho d¹y häc ®èi víi m«n ngo¹i ng÷ nãi chung vµ tiÕng Anh nãi riªng ®­îc coi lµ mét ph­¬ng tiÖn thÓ hiÖn mét phÇn néi dung chÝnh cña SGK. Trong tÊt c¶ ®¬n vÞ bµi häc ch­¬ng tr×nh SGK míi phÇn néi dung cña bµi nghe ®­îc ghi trong b¨ng c¸t sÐt cßn SGK chØ in c¸c bµi tËp luyÖn nghe. Muèn thùc hiÖn tèt c¸c bµi luyÖn nghe nµy th× ng­êi häc ph¶i ®­îc nghe c¸c néi dung bµi häc trong b¨ng . H¬n thÕ n÷a, thiÕt bÞ d¹y häc cßn lµ ph­¬ng tiÖn tÝch cùc trong viÖc ®æi míi ph­¬ng ph¸p d¹y häc, thóc ®Èy ®éng c¬ vµ g©y høng thó häc tËp. * C¸c thiÕt bÞ cÇn cho m«n häc: - M¸y thu ph¸t b¨ng cassette. - M¸y ghi ©m c¸c bµi ®äc vµ nghe theo SGK. - Tranh ¶nh minh ho¹ néi dung bµi häc trong SGK - C¸c tranh ¶nh ®å dïng gi¸o viªn tù t¹o.... d- Häc sinh: Trong mèi t­¬ng quan gi÷a c¸ch d¹y vµ c¸ch häc: Gi¸o viªn lµ ng­êi tæ chøc, ®iÒu khiÓn häc sinh tù chiÕm lÜnh tri thøc b»ng chÝnh nh÷ng thao t¸c, nh÷ng hµnh ®éng trÝ tuÖ cña riªng m×nh d­íi vai trß tæ chøc ®iÒu khiÓn cña gi¸o viªn . §Ó tiÕt d¹y nghe ®­îc tèt th× häc sinh cÇn ph¶i cã nh÷ng kü n¨ng cÇn thiÕt trong viÖc nghe hiÓu b»ng tiÕng Anh. II- Thùc tr¹ng d¹y nghe m«n tiÕng anh tr­êng THCS Hång thñy 1. ¦u ®iÓm MÆc dï cã nh÷ng ®iÒu kiÖn kh¸ch quan vµ chñ quan ¶nh h­ëng trùc tiÕp trong qu¸ tr×nh gi¶ng d¹y nh­ng chóng t«i ®· biÕt kh¾c phôc v­ît lªn nh÷ng khã kh¨n tr­íc m¾t, tõng b­íc n©ng cao chÊt l­îng giê d¹y nghe m«n tiÕng Anh nh»m ®¸p øng môc ®Ých ch­¬ng tr×nh, SGK míi a- VÒ phÝa gi¸o viªn: - B­íc ®Çu ®· tiÕp cËn sö dông t­¬ng ®èi tèt c¸c kü thuËt d¹y häc ®Æc tr­ng - kü thuËt d¹y nghe. - §· quen vµ chñ ®éng víi c¸ch thøc tæ chøc mét tiÕt d¹y nghe - Phèi hîp kh¸ linh ho¹t c¸c kü thuËt d¹y häc - S¸ng t¹o ra nhiÒu ®å dïng d¹y häc phï hîp víi néi dung c¸c tiÕt d¹y, v× vËy nhiÒu tiÕt d¹y nghe trë nªn sinh ®éng , cã søc l«i cuèn vµ ®¹t hiÖu qu¶ cao. - Sö dông vËn hµnh c¸c trang thiÕt bÞ d¹y häc hiÖn ®¹i phôc vô tèt cho qu¸ tr×nh d¹y nghe: b¨ng ®Üa h×nh m¸y cassette, ®Çu video, ®Ìn chiÕu.. b- VÒ phÝa häc sinh: - Häc sinh ®· ®­îc quen dÇn víi m«n häc nghe. - NhiÒu häc sinh ®· nghe vµ nhËn biÕt ®­îc giäng ®äc, nãi cña ng­êi b¶n ng÷. - PhÇn lín häc sinh nghe ®­îc nh÷ng bµi nghe cã néi dung ®¬n gi¶n, võa ph¶i thùc hiÖn ®­îc c¸c yªu cÇu, bµi tËp cña gi¸o viªn sau khi nghe lÇn 3 - Mét sè häc sinh ®· h×nh thµnh kü n¨ng, kü x¶o trong häc tËp. 2- Tån t¹i: a- Gi¸o viªn: VÉn cßn mét sè gi¸o viªn gÆp mét sã khã kh¨n nhÊt ®Þnh trong viÖc thùc hiÖn c¸c thao t¸c, kü thuËt d¹y nghe, trong viÖc lùa chän c¸c kü thuËt cho phï hîp víi tõng tiÕt d¹y, tõng giai ®o¹n cña tiÕt d¹y.Cßn ng¹i sö dông hoÆc sö dông ch­a thµnh th¹o ®å dïng d¹y häc phôc vô cho tiÕt d¹y nghe ( ®µi cassett, h×nh minh häa...) b- Häc sinh: - §éng c¬ ®Ó nghe hiÓu b»ng tiÕng Anh cßn h¹n chÕ. - NhiÒu em Ýt cã c¬ héi ®Ó nghe, Ýt tiÕp cËn víi c¸c th«ng tin ®¹i chóng mµ qua ®ã cã thÓ nghe tiÕng Anh. - Mét sè em cßn ng¹i nghe vµ nãi b»ng tiÕng Anh, cßn sî bÞ m¾c lçi. - M«n nghe hiÓu cßn míi víi c¸c em, nhÊt lµ häc sinh líp 6,7. - Häc sinh ch­a quen víi tèc ®é ®äc, nãi trong b¨ng cña ng­êi Anh. c- Ph­¬ng tiÖn ®å dïng d¹y häc: - §å dïng d¹y häc phôc vô cho viÖc gi¶ng d¹y cßn qu¸ Ýt, mét sè cßn thiÕu: tranh, ¶nh, b¨ng, ®µi casstte. - ChÊt l­îng b¨ng th©u ch­a tèt, giäng ®äc cßn ch­a râ, tiÕng ån nhiÒu. d- §iÒu tra cô thÓ: Trong qu¸ tr×nh gi¶ng d¹y, b¶n th©n t«i ®¶m nhËn khèi 7 vµ khèi 9. Víi ý thøc võa nghiªn cøu ®Æc ®iÓm t×nh h×nh häc tËp bé m«n cña häc sinh võa tiÕn hµnh, rót kinh nghiÖm. Ngay tõ ®Çu n¨m häc t«i ®· ®Þnh h­íng cho m×nh mét kÕ ho¹ch vµ ph­¬ng ph¸p cô thÓ ®Ó chñ ®éng ®iÒu tra t×nh h×nh häc tËp cña häc sinh do líp m×nh phô tr¸ch. Qua ®iÒu tra, t«i ®· nhËn ra r»ng hÇu hÕt c¸c em n¾m tõ vùng kh«ng ch¾c, kü n¨ng nghe vµ giao tiÕp b»ng tiÕng Anh cßn h¹n chÕ. KÕt qu¶ ®iÒu tra cô thÓ nh­ sau: Líp TSHS Giái Kh¸ T.B×nh ä YÕu KÐm SL % SL % SL % SL % SL % 73 43 2 4,7 6 14,0 30 69,8 11 25,6 2 4,7 9 9 37 1 2,7 7 18,9 25 67,6 9 24,3 3 8,1 III- Mét sè gi¶i ph¸p thùc tÕ ®Ó tiÕn hµnh mét tiÕt d¹y nghe ®¹t hiÖu qu¶ 1- LËp kÕ ho¹ch cho mét tiÕt d¹y nghe: a- §èi víi gi¸o viªn §Ó mét tiÕt d¹y nghe ®­îc tèt th× ng­êi gi¸o viªn cÇn thùc hiÖn c¸c b­íc sau: - Nghiªn cøu c¸c kû néi dung tiÕt d¹y tõ s¸ch gi¸o khoa, s¸ch gi¸o viªn: SGK, SGV lµ c¬ së quan träng, ®Ó gi¸o viªn ho¹ch ®Þnh gi¶ng d¹y cña m×nh cho tiÕt häc. ViÖc nghiªn cøu kü SGK, SGV sÏ gióp cho gi¸o viªn tæ chøc, ®iÒu khiÓn tiÕt d¹y nghe ®i ®óng träng t©m, träng ®iÓm; ph©n bè thêi gian cho c¸c b­íc, c¸c ho¹t ®«ng mét c¸ch khoa häc. - Nghiªn cøu môc ®Ých yªu cÇu cña tiÕt d¹y: Môc ®Ých, yªu cÇu cña tiÕt d¹y lµ ®Ých mµ c¶ gi¸o viªn vµ häc sinh cÇn ph¶i ®¹t ®­îc sau tiÕt d¹y häc. §èi víi tiÕt d¹y nghe, th«ng th­êng môc ®Ých, yªu cÇu cña tiÕt d¹y lµ gióp häc sinh luyÖn tËp vµ ph¸t triÓn c¸c kü n¨ng: Listening (nghe), Speaking (nãi), Reading ( ®äc), Writing (viÕt) ( trong ®ã kü n¨ng nghe lµ chñ yÕu), sau khi kÕt thóc phÇn nghe häc sinh hiÓu ®­îc néi dung chÝnh cña bµi nghe vµ thùc hiÖn mét sè yªu cÇu hay bµi tËp ng«n ng÷ nµo ®ã. - Lùa chän vµ phèi hîp c¸c kü thuËt d¹y nghe (Listening Techniques) mét c¸ch linh ho¹t vµ phï hîp: ViÖc lùa chän kü thuËt d¹y nghe ph¶i ®­îc x¸c ®Þnh trªn c¨n cø lµ néi dung cña tiÕt d¹y, ®Æc ®iÓm, n¨ng lùc cña líp häc vµ c¸c giai ®o¹n trong tiÕn tr×nh d¹y nghe gåm cã 3 giai ®o¹n: Giai ®o¹n tr­íc khi nghe (Pre-Listening), giai ®o¹n trong khi nghe (While-listening), giai ®o¹n luyÖn tËp " Post- listening ". Trong mçi giai ®o¹n cã c¸c kü thuËt d¹y nghe ®Æc tr­ng phï hîp víi tõng giai ®o¹n ®ã. Sö dông tèt c¸c ph­¬ng tiÖn, ®å dïng d¹y häc phôc vô cho tiÕt d¹y nghe: * Sö dông m¸y cassett: + Tr­íc khi thùc hiÖn d¹y häc cÇn chuÈn bÞ m¸y tèt, b¨ng râ vµ pin dù phßng khi mÊt ®iÖn +Ph¶i ®¶m b¶o tÝnh an toµn khi thao t¸c. + TuyÖt ®èi kh«ng ®Ó häc sinh tù ý sö dông nÕu ch­a ®­îc h­íng dÉn + Xem xÐt sù cÇn thiÕt, hiÖu qu¶ mang l¹i, thêi gian cô thÓ cho tõng c«ng ®o¹n... * Sö dông tranh minh ho¹: + Canh h×nh trong SGK: Mét trong nh÷ng thÕ m¹nh cña bé SGK biªn so¹n theo ch­¬ng tr×nh míi lµ cã nhiÒu tranh h×nh minh ho¹. ViÖc tËn dông ®Õn møc tèi ®a c¸c tranh h×nh trong SGK ®Ó gióp häc sinh hiÓu bµi häc míi lµ viÖc cÇn chó träng trong tÊt c¶ c¸c bµi häc. +Tranh h×nh minh häa: ( tù t¹o hoÆc mua ) ®Ó giíi thiÖu vµ luyÖn tËp bµi míi lµ yªu cÇu b¾t buéc. Kh«ng yªu cÇu h×nh minh häa ph¶i ®¶m b¶o tÝnh thÈm mÜ cao, nh­ng ph¶i cã sù liªn hÖ thùc tÕ gÇn gòi víi néi dung bµi häc. NÕu kh«ng cã ®iÒu kiÖn mua th× cã thÓ phãng to tranh minh ho¹ trong SGK - CÇn ph¶i lªn mét gi¸o ¸n hîp lý, khoa häc. Gi¸o viªn cÇn ho¹ch ®Þnh râ ho¹t ®éng cña thÇy, ho¹t ®éng cña trß, thêi gian cho c¸c ho¹t ®éng, c¸c yªu cÇu cña tõng bµi tËp, c¸c ph­¬ng ¸n tr¶ lêi cña häc sinh - Trao ®æi, th¶o luËn vÒ ph­¬ng ¸n gi¶ng d¹y. HiÖu qu¶ cña tiÕt d¹y nghe sÏ ®­îc n©ng cao h¬n nÕu ph­¬ng ¸n gi¶ng d¹y ®­îc ®­a ra th¶o luËn cïng ®ång nghiÖp tr­íc khi d¹y viÖc lµm nµy kh«ng chØ mang l¹i kÕt qu¶ tÝch cùc cho tiÕt d¹y nghe mµ kü n¨ng kh¸c còng cã kÕt qu¶ nh­ vËy. b- §èi víi häc sinh Gi¸o viªn yªu cÇu häc sinh chuÈn bÞ tèt cho tiÕt häc tíi b»ng c¸ch: - Ra hÖ thèng c¸c c©u hái gîi më vÒ bµi mµ c¸c em s¾p ®­îc häc ®Ó häc sinh cã thêi gian suy nghÜ , t×m hiÓu tµi liÖu.... - Yªu cÇu häc sinh thùc hiÖn mét sè bµi tËp liªn quan ®Õn néi dung tiÕt d¹y nghe mµ ®èi víi c¸c tiÕt d¹y kü n¨ng kh¸c còng cã kÕt qu¶ nh­ vËy. - KhuyÕn khÝch, ®éng viªn häc sinh tù tin, chñ ®éng, s¸ng t¹o nªu ra nh÷ng vÊn ®Ò, c©u hái cã liªn quan ®Õn néi dung bµi d¹y 2 Thùc hiÖn tèt tiÕn tr×nh d¹y nghe §èi víi mét tiÕt d¹y ng÷ ph¸p hay tõ vùng, th«ng th­êng trong tiÕn tr×nh cña tiÕt d¹y cã 3 giai ®o¹n ®ã lµ: Presentation - Practie - Production. TiÕn tr×nh cña mét tiÕt d¹y nghe còng ph¶i tr¶i qua 3 giai ®o¹n: Pre - Listening, While - Listening, vµ Post - Listening. TiÕn tr×nh d¹y häc nµy kh«ng nh÷ng gióp häc sinh n¾m hiÓu bµi mµ cßn gióp c¸c em sö dông kü n¨ng nghe trong giao tiÕp thùc tÕ. Song vÊn ®Ò tiªn quyÕt lµ gi¸o viªn cÇn ph¶i x¸c ®Þnh rá rµng môc ®Ých yªu cÇu cÇu cña tõng bµi nghe cô thÓ ®Ó tõ ®ã ®Þnh h­íng cho häc sinh thùc hiÖn tèt nhiÖm vô trong nh÷ng giai ®o¹n tiÕp theo. a. Pre - Listening: ( about 10 - minutes) ( True/ Frediction, Open Prediction, Ordering, Pre- Questions) Lµ giai ®oan gióp häc sinh cã ®Þnh h­íng, suy nghÜ vÒ ®Ò tµi hay t×nh huèng tr­íc khi häc sinh nghe. - Gi¸o viªn nªn t¹o t©m thÕ chuÈn bÞ lµm bµi nghe cho häc sinh b»ng c¸ch dÉn d¾t gîi hái vÒ chñ ®Ò bµi nghe, yªu cÇu häc sinh quan s¸t tranh, ®äc tõ vµ ®o¸n xem c¸c em chuÈn bÞ nghe chñ ®Ò g×, ai s¾p nãi víi ai … - Gi¸o viªn cã thÓ yªu cÇu häc sinh lµm viÖc theo nhãm ®o¸n s¬ bé vÒ néi dung s¾p nghe th«ng qua tranh hay t×nh huèng bµI nghe.Cã thÓ c¸c em nãi kh«ng chÝnh x¸c víi nh­Üng g× c¸c em s¾p nghe nh­ng vÊn ®Ò ®Æt ra lµ c¸c em cã høng thó tr­íc khi nge. - Gi¸o viªn gióp c¸c em l­êng tr­íc nh÷ng khã kh¨n cã thÓ gÆp ph¶I vÒ ph¸t ©m hay cÊu tróc míi,c¸c kiÕn thøc nÒn… - Cuèi cïng gi¸o viªn nãi râ cho hä sinh biÕt c¸c em sÏ ®­îc nghe bao nhiªu lÇn vµ h­íng dÉn yªu cÇu nhiÖm vô khi nghe ( chän ®óng, sai, tr¶ lêi c©u hái…) b. While - Listening: (about 20 - minutes) ( Selecting, Deliberate Mistakes,Grids, Listen and Draw, Comprehension Questions) §©y lµ giai ®o¹n mµ ë ®ã häc sinh cã c¬ héi luyÖn tËp. ë giai ®oan nµy gi¸o viªn ®­a ra c¸c d¹ng bµi tËp, yªu cÇu häc sinh thùc hiÖn. Häc sinh cã thÓ m¾c lçi ë giai ®o¹n nµy v× vËy gi¸o viªn chó ý cÇn s÷a lçi cho häc sinh vµ ®­a ra c¸c ph­¬ng ¸n tr¶ lêi ®óng. Gi¸o viªn bËt b¨ng hay ®äc bµi nghe 2 ®Õn 3 lÇn ( nÕu néi dung khã cã thÓ cho c¸c em nghe 4 lÇn ). LÇn ®Çu góp häc sinh lµm quen víi bµi nghe hiÓu bao quo¸t néi dung bµi nghe ( pendown ). LÇn thø hai nghe th«ng tin chÝnh x¸c ®Ó hoµn thµnh bµi tËp. LÇn thø ba nghe vµ kiÓm tra l¹i bµi tËp ®· lµm. Môc tiªu chÝnh cña nghe hiÓu lµ häc sinh nghe lÊy néi dung chÝnh hay lÊy th«ng tin chi tiÕt ®ång thêi hiÓu ®­îc th¸i ®é quan ®iÓm cña t¸c gi¶. Do ®ã gi¸o viªn cho häc sinh nghe c¶ bµi ®Ó hä n¾m ®­îc ý chung còng nh­ bè côc c¶ bµi vµ lµm bµi tËp, sau ®ã cã thÓ cho nghe l¹i tõng ®o¹n ®Ó n¾m kÕt qu¶ hoÆc nghe l¹i nh÷ng chæ khã ®Ó kh¼ng ®Þnh ®¸p ¸n. Nªn h¹n chÕ cho häc sinh nghe tõng c©u, hoÆc tõng tõ mét v× lµm nh­ vËy sÏ khiÕn ng­êi häc cã thãi quen ph¶I hiÓu nghÜa tõng tõ tõng c©u khi nghe. c. Post - Listening (at least 15 minutes) ( Roleplay, Recall the story, Write- it- up, Further practice ...) - §©y lµ giai ®o¹n luyÖn tËp sau khi nghe. ë giai ®o¹n nµy häc sinh sö dông nh÷ng kiÕn thøc, kü n¨ng ng«n ng÷ ®· ®­îc luyÖn tËp ë giai ®o¹n " While - Listening" vµo c¸c t×nh huèng giao tiÕp thùc tÕ, cã ý nghÜa. Sau khi nghe häc sinh cÇn thùc hiÖn mét sè bµi tËp nh­: b¸o c¸o tr­íc líp hay trong nhãm vÒ kÕt qu¶ bµi tËp, c¸c häc sinh kh¸c nghe cho ý kiÕn nhËn xÐt hoÆc ch÷a bµi cho b¹n. Gi¸o viªn cÇn ph¶i kÕt hîp c¸c kü n¨ng kh¸c ®Ó ph¸t triÓn më réng thªm bµi nghe nh­ recall, write-it-up, discussion..... * - vËn dông ph­¬ng ph¸p ®æi míi d¹y nghe vµo mét tiÕt d¹y cô thÓ Unit 3: Atrip to the countryside Period:17 Lesson 3: listen ( P 25 ) Planing: Teaching: Aims: -Practice listening for specific information about Ba and his family’s trip To their home village in the countryside. Ojectives: - By the end of the lesson students will be able to write a short paragraph about the trip. Teaching skills: - Listening, writing Teaching aids: - Text books, pictures,word cards, map, poster, cassette, tape. Stages: Teacher Students Board taking notes A- Warm- up * Matching (Use a poster) - Divide the class in to two groups ? Match the English words with their meaning in Vietnamese - Evaluate B- New lesson: I- Pre-listening: 1- Pre-teach: a- Elicit vocab - situation - translation - picture - translation - example ( gas, oil...) *-Checkstress & pronun- ciation ? Copy b- Check vocab: R.O.R 2-Picture ordering predic tion *-set the scene: Ba and his family took a bus from their house in the city to their home Village in the country- -side. ?Guess the order of the pictures about their route - Divide the class in to two groups ( prepare pictures for two groups II- While listening: *- Matching -Hang the map 4- P25 on the board - Prepare nine wordcards about the names of the places ? Listen,match the words -cards with the correct places on the map - Turn on the cassette -First time ? check your prediction - Second time ? Listen and match - Feed back Third time ? Listen and correct your answer. - Feed back - Correct -Evaluate the two groups’ Prediction (Call one student to replace the wrong order if necessary) III-Post- Listening: -Divide the class in to groups of 4 ? Use the correct order of the pictures to rewrite about Ba and his family’s trip Feed back Have 3- 4 groups’ posters Hung on the board Correct- evaluate Airport Store Pond store Bamboo forest Dragon bridge Parking lot Higway No1 Gas station Banyantree - One by one of two groups -Guess the words -Listen and repeat -Copy down -Rewrite the words - Five students of two groups use the pictures to make the order prediction - Listen check their pre -diction ( pendown) -Taking note - compare with their partners - Give the answers they hear -Match the names with the places (one by one go to the board match the wordcards with the places) -In groups of 4 students write down on their posters - Compare with others - Exchange corretion C©y ®a S©n bay Tr¹m x¨ngdÇu B·i ®ç xe §­êng quèc lé 1 Cöa hµng Luü tre Hå CÇu rång I-Vocabulary: - (to) pick S.O up - (to) continue - (to) cross - westwards (adv) - fuel (n) II- Picture ordering ( pictures ) III- Matching ( map 4- P25 ) A- Banyantree B- Airport C- Highway No1 D- Dragon bridge E- Gas station F- Store G- Pond H- Bamboo forest I- Parking lot IV- Further exercise: Ex: At 6.30 in the morning Ba and his family took a bus to their home village in the coutryside. The bus ran on the highway No1 to the north.............. C- Homework: - Rewrite the paragraph - Do exercise B2 P20-21 in the exercise book - Prepare lesson 4: Read (P25- 26) IV- Nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®­îc sau khi ¸p dông ®Ò tµi: ViÖc vËn dông s¸ng kiÕn kinh nghiÖm nµy b¶n th©n t«i ®¶ ®¹t ®­îc mét sè kÕt qu¶ hÕt søc kh¶ quan. Tr­íc hÕt nh÷ng kinh nghiÖm nµy rÊt phï hîp víi ch­¬ng tr×nh, SGK míi. Häc sinh cã høng thó häc tËp h¬n, tÝch cùc chñ ®éng s¸ng t¹o ®Ó më réng vèn hiÓu biÕt, ®ång thêi còng rÊt linh ho¹t trong viÖc thùc hiÖn nhiÖm vô lÜnh héi kiÕn thøc vµ ph¸t triÓn kü n¨ng. Kh«ng khÝ häc tËp s«i næi nhÑ nhµng. Häc sinh cã c¬ héi ®Ó kh¼ng ®Þnh m×nh, kh«ng cßn lóng tóng, lo ng¹i khi b­íc vµo giê häc. §©y còng chÝnh lµ nh÷ng nguyªn nh©n ®i ®Õn nh÷ng kÕt qu¶ t­¬ng ®èi kh¶ quan cña ®ît kh¶o s¸t häc k× I võa qua, cô thÓ lµ: Líp TSHS Giái Kh¸ T.B×nh ä YÕu KÐm SL % SL % SL % SL % SL % 73 43 5 11.6 13 30.2 35 81,4 8 18.6 0 0 91 36 6 16.7 8 22.2 31 86,1 5 13.9 0 0 Lo¹i Líp 73 Líp 91 Giái T¨ng 6,9% T¨ng 14,0% Kh¸ T¨ng 16,2% T¨ng 16,7% TB×nhä T¨ng 11,6% T¨ng 18,5% YÕu Gi¶m 7,0% Gi¶m 9,6% KÐm Gi¶m 4,7% Gi¶m 10,4% V- Bµi hoc kinh nghiÖm Sau khi ¸p dông thµnh c«ng ®Ò tµi nµy b¶n th©n t«i ®· gÆt ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ ®¸ng kÓ vµ nh÷ng kinh nghiÖm quý b¸u cho b¶n th©n nh­ sau: 1- Gi¸o viªn ph¶i lu«n t¹o m«i tr­êng ngo¹i ng÷ trong giê häc vµ ph¶i sö dông tiÕng Anh nh­ lµ ng«n ng÷ chÝnh ®Ô giao tiÕp. Tïy theo khèi líp vµ ®èi t­îng häc sinh, gi¸o viªn cã thÓ sö dông nh÷ng c©u tiÕng Anh ng¾n gän, ®¬n gi¶n, dÓ hiÓu, dÓ nhí, dÓ thuéc. - Gi¸o viªn ph¶i lu«n biÕt khÝch lÖ häc sinh sö dông kiÕn thøc ®· häc ®Ó sö dông trong giao tiÕp. - Gi¸o viªn kh«ng nªn qu¸ chó ý ®Õn lçi cña häc sinh trong khi nãi. H·y ®Ó c¸c em nghe vµ nãi tù nhiªn. §õng bao giê buéc häc sinh ph¶i dõng nãi trong khi häc sinh ®ã ®ang cè g¾ng diÔn t¶ ý nghÜa cña m×nh b»ng tiÕng Anh, lµm nh­ vËy sÏ khiÕn c¸c em c¶m thÊy sî m¾c lçi khi nghe vµ nãi. - Gi¸o viªn nªn lßng ghÐp c¸c ho¹t ®éng nghe vµ nãi tiÕng Anh víi h×nh thøc " võa ch¬i - võa häc". - Trong thêi gian ë nhµ h­íng dÉn c¸c em tËp nghe tiÕng Anh qua ®µi, tivi, nghe c¸c bµi h¸t b»ng tiÕng Anh .... B»ng viÖc t¹o ra c¸c m«i tr­êng ngo¹i ng÷ nh­ vËy th× häc sinh míi cã thÓ luyÖn tËp tèt kü n¨ng nghe vµ c¸c kü n¨ng giao tiÕp kh¸c. 2- Gi¸o viªn cÇn sù l«i cuèn, thu hót häc sinh vµo néi dung bµi nghe b»ng c¸c h×nh thøc ho¹t ®éng, c¸c kü thuËt d¹y nghe phï hîp cho tõng giai ®o¹n cña mét tiÕt d¹y nghe 3- S¸ng t¹o nh÷ng ®å dïng nghe phï hîp víi néi dung cña bµi nghe: tranh ¶nh, m« h×nh, b¨ng ... ( Cô thÓ b¶n th©n t«i ®· thùc hiÖn thu mét bµi nghe tiÕng Anh tõ dÜa 3 ®Õn 4 lÇn ®iÒu nµy rÊt thuËn tiÖn trong thao t¸c vµ tiÕt kiÖm thêi gian trªn líp ) 4- Gi¸o viªn cÇn ph¶i chän, sö dông vµ phèi hîp linh ho¹t c¸c ph­¬ng ph¸p, kü thuËt d¹y nghe trong tiÕn tr×nh cña giê d¹y. ë giai ®o¹n luyÖn tËp sau khi nghe, ngoµi c¸c bµi tËp s¸ch gi¸o khoa, gi¸o viªn cÇn ®­a ra c¸c bµi tËp phï hîp, cã tÝnh n¨ng giao tiÕp thùc tÕ cao. Tãm l¹i: §Ó thùc hiÖn mét tiÕt d¹y nghe cã hiÖu qu¶ th× gi¸o viªn cÇn l­u ý nh÷ng vÊn ®Ò sau ®©y: - Ng÷ c¶nh cÇn ph¶i ®­îc giíi thiÖu rá rµng - Nªn t¨ng c­êng sö dông ®å dïng d¹y häc, m¸y ghi ©m ®Ó gióp häc sinh nghe ®­îc giäng ®äc cña ng­êi b¶n ng÷ . - NÕu bµi nghe do gi¸o viªn ®äc, ph¶i ®­îc ®äc chuÈn x¸c, rá rµng tèc ®é trung b×nh kh«ng nhanh qu¸ kh«ng chËm qu¸. - CÇn t¹o c¬ héi cho häc sinh luyÖn c¸c kü n¨ng cÇn thiÕt trong khi nghe nh­ ®o¸n tõ, ®o¸n néi dung trong ng÷ c¶nh, nghe ghÐp th«ng tin víi tranh, nghe ®iÒn th«ng tin vµo b¶ng... - §èi víi mét sè bµi nghe cã néi dung phøc t¹p h¬n th× gi¸o viªn cè g¾ng ¸p dông tèt 3 b­íc nghe hiÓu ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn ph¸t huy kh¶ n¨ng nghe hiÓu vµ sö dông ng«n ng÷ cña häc sinh. - C¸c kü n¨ng cÇn ®­îc phèi hîp linh ho¹t trong qu¸ tr×nh d¹y nghe. VI- nh÷ng kiÕn nghÞ: XuÊt ph¸t tõ c¬ së lý luËn, thùc tiÓn, môc ®Ých d¹y häc còng nh­ nh÷ng thµnh c«ng vµ h¹n chÕ trong khi thùc hiÖn ®Ò tµi, ®Ó gãp phÇn cho viÖc d¹y tiÕng Anh nãi chung, d¹y nghe nãi riªng ®¹t chÊt lù¬ng ngµy cµng c¶i thiÖn b¶n th©n t«i cã nh÷ng kiÕn nghÞ thiÕt thùc sau: *VÒ phÝa c¬ së: - Lµ m«i tr­êng ngo¹i ng÷ cho nªn c¸c kü n¨ng ph¶i ®­îc luyÖn tËp theo ®¨c tr­ng cña ph­¬ng ph¸p d¹y häc, v× vËy cÇn ph¶i cã phßng bé m«n ®Ó tr¸nh g©y tiÕng ån cho nh÷ng líp häc bªn c¹nh còng nh­ kh«ng bÞ t¸c ®éng cña tiÕng ån tõ ngoµi vµo. ( cã thÓ cho kÕt hîp víi c¸c phßng bé m«n kh¸c) - HÖ thèng ®iÖn cÇn ph¶i ®­îc tu s÷a ®Ó ®¶m b¶o tÝnh h÷u dông vµ an toµn khi s÷ dông. - CÇn cung cÊp thªm ®µi, b¨ng cassett (b¨ng ®µi kh«ng cã nªn gi¸o viªn tù thu tõ ®Üa CD v× vËy chÊt l­îng ©m thanh kh«ng ®¶m b¶o) * VÒ phÝa l·nh ®¹o cÊp trªn: CÇn t¹o ®iÒu kiÖn cho gi¸o viªn cã c¬ héi giao l­u häc hái vµ rót kinh nghiÖm qua c¸c héi th¶o chuyªn ®Ò. C - KÕt luËn ë bËc THCS viÖc ®­a tiÕt d¹y nghe m«n tiÕng Anh vµo ch­¬ng tr×nh lµ ®iÒu kiÖn tèt ®Ó häc sinh cã thÓ ph¸t triÓn mét c¸ch ®Çy ®ñ c¸c kü n¨ng ng«n ng÷. Song d¹y vµ häc nghe TiÕng Anh cßn "míi "®èi víi c¶ häc sinh vµ gi¸o viªn, v× vËy trong nh÷ng n¨m ®Çu thùc hiÖn, c¶ gi¸o viªn vµ häc sinh kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng khã kh¨n, bì ngì ban ®Çu. Víi s¸ng kiÕn kinh nghiÖm nµy, t«i hy väng sÏ gãp mét phÇn nhá vµo viÖc gióp gi¸o viªn vµ häc sinh tr­êng chóng t«i nãi riªng, c¸c ®ång nghiÖp vµ häc sinh c¸c tr­êng b¹n nãi chung kh¾c phôc dÇn khã kh¨n, thùc hiÖn viÖc d¹y vµ häc nghe m«n tiÕng Anh ®¹t hiÖu qu¶ tèt h¬n. VÒ phÝa b¶n th©n, t«i xin høa sÏ tiÕp tôc thõa kÕ vµ ph¸t huy nh÷ng kÕt qu¶ ®· ®¹t ®­îc cña viÖc thùc hiÖn ®Ò tµi, ®ång thêi kh«ng ngõng häc hái rót kinh nghiÖm, kh¾c phôc nh÷ng khã kh¨n trong gi¶ng d¹y ®Ó ®¸p øng yªu cÇu ®æi míi ch­¬ng tr×nh, ph­¬ng ph¸p gi¶ng d¹y m«n tiÕng Anh cña Bé Gi¸o Dôc §µo T¹o. Hång Thñy, ngµy 10 th¸ng 02 n¨m 2006 HiÖu tr­ëng Ng­êi thùc hiÖn tr­êng thcs hång thñy Vâ Thµnh §ång D­¬ng C«ng Léc C¸c tµi liÖu tham kh¶o 1. SGV, SGK míi líp 6,7,8,9 cña Bé GD-§T. 2. English language Teachimg Methodology cña Bé GD-§T 2003. 3. The ELTTP Methodology course. 4. Gi¸o dôc häc ®¹i c­¬ng - NXB Hµ Néi 1995. 5. §¸nh gi¸ trong Gi¸o dôc cña Bé GD-§T. 6. S¸ch “ Mét sè vÊn ®Ò vÒ ®æi míi ph­¬ng ph¸p d¹y häc bËc THCS m«n tiÕng Anh..... cña Bé GD-§T ” 7. Tµi liÖu tËp huÊn ®æi míi ph­¬ng ph¸p m«n tiÕng Anh líp6,7,8,9. A-Warm-up: * Matching: (Use a poster) Divide the class in to two Groups ? Match the English words with their Vietnamese meaning Evaluate B- New lesson: 1- Pre-teach a- Elicit vocabulary -picture -synonym ( go on ) -picture -map -example *Checkstrees&pronunciation ? Copy the words b- Check vocab: R.O.R 2- Ordering prediction * Set the scene: Ba and his family took a bus from their house in the City to their home village in the countryside. Gueess the order of the pictures about their route Divide the class the class in to 2 groups Prepare pictures City to their home village in the countryside. Gueess the order of the pictures about their route. Divide the class in to two groups. Prepare pictures for two groups Airport Pond Store Baboo forest Dragon bridge Parking lot High way No1 Gas station Banyan tree One by one goes to the board Guess the words Listen and repeat Copy down Rewrite the words where they were tudents of each groups use the C©y da S©n bay Tr¹m x¨ng dÇu B·i ®ç xe §­êng quèc lé 1 Cöa hµng Luü tre Hå CÇu rång I- Vocabulary: -(to) pick SO up -(to) continue -(to) cross -westwards (adv) -fuel (n) Teacher Students Board phßng gi¸o dôc ®µo t¹o huyÖn lÖ thñy tr­êng thcs hång thñy s¸ng kiÕn kinh nghiÖm §Ò tµi: kinh nghiÖm d¹y nghe m«n tiÕng anh bËc trung c¬ së &? Ng­êi thùc hiÖn : D­¬ng c«ng Léc §¬n vÞ : Tr­êng THCS Hång Thñy