Giới thiệu chung và Mô tả hoạt động của hệ thống quản lý sinh viên

PhÇn I Giíi thiÖu chung vµ M« t¶ ho¹t ®éng cña hÖ thèng qu¶n lý sinh viªn: I. Giíi thiÖu chung vÒ hÖ thèng qu¶n lý sinh viªn: HÖ thèng qu¶n lý sinh viªn lµ hÖ thèng qu¶n lý c¸c th«ng tin liªn quan ®Õn sinh viªn trong qu¸ tr×nh häc tËp t¹i tr­êng ®¹i häc: qu¶n lý c¸c th«ng tin chung nh­ s¬ yÕu lý lÞch cña sinh viªn, qu¶n lý sinh viªn theo líp, kho¸, khoa ngµnh, qu¶n lý ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o vµ kÕt qu¶ häc tËp cña sinh viªn (gåm ®iÓm, xÕp lo¹i häc tËp, häc bæng, khen th­ëng, kû luËt…) II.M« t¶ s¬ l­îc ho¹t ®éng cña hÖ thèng: 1. Qu¶n lý sinh viªn theo th«ng tin c¸ nh©n HÖ thèng qu¶n lý sinh viªn lµm viÖc sau khi bé phËn tuyÓn sinh ®· hoµn tÊt mäi c«ng viÖc liªn quan ®Õn kú thi tuyÓn sinh vµ nhËn häc sinh vµo tr­êng. Mçi sinh viªn khi nhËp tr­êng sÏ nép mét bé hå s¬ nhËp tr­êng cho bé phËn qu¶n lý sinh viªn. S¬ yÕu lý lÞch gåm hå s¬ nhËp tr­êng vµ hå s¬ tuyÓn sinh ®­îc göi vÒ Phßng m¸y tÝnh ®Ó nhËp vµo kho th«ng tin c¸ nh©n. §©y lµ th«ng tin gèc vÒ mét sinh viªn, sÏ ®­îc sö dông trong qu¸ tr×nh xÐt häc bæng, xÐt møc häc phÝ … §Ó qu¶n lý, mçi sinh viªn ®­îc ph¸t mét tÊm thÎ gäi lµ thÎ sinh viªn trong ®ã chøa mét sè th«ng tin vÒ sinh viªn vµ m· sè sinh viªn (m· sè ®­îc sinh theo mét c¬ chÕ nµo ®ã), sinh viªn chuyÓn giai ®o¹n hay chuyÓn chuyªn ngµnh häc th× sÏ ®­îc cÊp thÎ míi (tuy nhiªn viÖc sinh thÎ míi vÉn ®¶m b¶o tÝnh liªn hÖ víi thÎ cò - th­êng th× thÎ míi chØ thay ®æi phÇn m· ngµnh ). 2 Qu¶n lý sinh viªn theo líp ViÖc ph©n líp tiÕn hµnh nh­ sau: víi nh÷ng tr­êng cã ®µo t¹o ®¹i c­¬ng, Phßng ®µo t¹o c¨n cø vµo nguyÖn väng ®¨ng ký khoa ban ®Çu ®Ó xÕp líp, viÖc xÕp líp cã thÓ lµm theo c¸ch th«ng th­êng lµ b»ng tay, hoÆc lµm b»ng m¸y theo mét c¬ chÕ ®¬n gi¶n nµo ®ã; nÕu ph©n khoa ngay tõ ®Çu th× bé phËn tuyÓn sinh c¨n cø vµo chØ tiªu tuyÓn sinh cña ngµnh vµ nguyÖn väng ®¨ng ký ®Ó ®­a ra ®iÓm chuÈn vµo khoa, sau ®ã viÖc xÕp líp còng ®­îc tiÕn hµnh b»ng mét trong hai c¸ch trªn. Phßng ®µo t¹o thèng nhÊt víi c¸c khoa vÒ kÕ ho¹ch ®µo t¹o cho tõng khoa trong mçi kú. B¶ng ph©n líp vµ b¶ng ph©n m«n ®­îc göi vÒ cho Phßng m¸y tÝnh ®Ó l­u tr÷ vµ qu¶n lý. 3 . Qu¶n lý kÕt qu¶ häc tËp Cuèi mçi kú häc, Phßng m¸y tÝnh in vµ göi mÉu b¶ng ®iÓm tõng m«n cña tõng líp cho c¸c khoa ®Ó vµo ®iÓm, sau ®ã nhËp liÖu vµo hÖ thèng. Sau khi nhËp xong tÊt c¶ c¸c ®iÓm thi lÇn 1 quy ®Þnh trong häc kú , hÖ thèng ph¶i tÝnh ra ®iÓm trung b×nh lÇn 1 cho tõng c¸ nh©n vµ in ra Danh s¸ch thi l¹i/ häc l¹i theo tõng m«n. Danh s¸ch nµy còng ®­îc dïng lµm b¶ng ghi ®iÓm thi l¹i; sau khi nhËp ®iÓm thi l¹i hoÆc häc l¹i, hÖ thèng tÝnh ra §iÓm trung b×nh cao nhÊt cho c¸c sinh viªn ®ã. C¸c sinh viªn cã nh÷ng thµnh tÝch ®Æc biÖt kh¸c (ch¼ng h¹n: tham gia c«ng t¸c §oµn, c¸n bé líp, ®éi xung kÝch…) hoÆc sinh viªn thuéc ®èi t­îng ­u tiªn (ch¼ng h¹n: con th­¬ng binh nÆng, con liÖt sÜ, sinh viªn khu vùc ­u tiªn, sinh viªn khuyÕt tËt…), cã thÓ ®­îc céng ®iÓm khi xÐt häc bæng hoÆc xÐt chuyÓn giai ®o¹n. §iÓm tæng kÕt cuèi cïng ®­îc tÝnh b»ng tæng ®iÓm trung b×nh c¸c m«n häc vµ ®iÓm céng. §ång thêi, dùa vµo kÕt qu¶ häc tËp vµ rÌn luyÖn cña tõng c¸ nh©n trong n¨m häc ®ã ®Ó xÕp lo¹i häc tËp cho sinh viªn sau mçi n¨m häc. B¶ng xÕp lo¹i häc tËp vµ b¶ng kÕt qu¶ häc tËp cña sinh viªn (bao gåm ®iÓm trung b×nh, ®iÓm tæng kÕt vµ ®iÓm céng) theo tõng líp ®­îc in ra göi vÒ Phßng ®µo t¹o ®Ó nhËp kho th«ng tin c¸ nh©n, xÐt khen th­ëng vµ göi vÒ líp ®ã. Ngoµi ra, sau giai ®o¹n 1 vµ khi tèt nghiÖp, hÖ thèng còng ph¶i in ra b¶ng kÕt qu¶ häc tËp c¸ nh©n. Cuèi mçi n¨m häc, hÖ thèng dùa vµo kÕt qu¶ häc tËp cña sinh viªn trong n¨m ®ã ®Ó xÐt lªn líp hoÆc danh s¸ch tr¶ nî m«n häc. Danh s¸ch xö lý häc tËp ®­îc göi vÒ cho Phßng ®µo t¹o. 4 XÐt chuyÓn giai ®o¹n ViÖc xÐt ph©n ngµnh giai ®o¹n 2 c¨n cø vµo ®¨ng ký ph©n ngµnh vµ chØ tiªu tuyÓn sinh cña ngµnh, dùa vµo kÕt qu¶ häc tËp trong giai ®o¹n 1 ®Ó xÐt lªn th¼ng (cã tÝnh ®Õn mét sè chÕ ®é ­u tiªn). Danh s¸ch sinh viªn sau khi ph©n khoa, ph©n líp ®­îc göi vÒ Phßng m¸y tÝnh. Khi ®ã mçi sinh viªn cã mét m· sè míi. 5. Qu¶n lý häc phÝ ViÖc qu¶n lý thu häc phÝ cña sinh viªn gåm xÐt møc häc phÝ vµ theo dâi ®ãng häc phÝ. Møc häc phÝ gèc cña mét sinh viªn th­êng c¨n cø vµo ngµnh häc vµ giai ®o¹n, ë giai ®o¹n 1 th× tÊt c¶ c¸c sinh viªn ®Òu ®ãng theo møc chung dµnh cho ®¹i c­¬ng hoÆc cã ph©n møc theo khu vùc, ë giai ®o¹n 2 th× cã thÓ ph©n theo møc quy ®Þnh cho chuyªn ngµnh häc. Theo quy ®Þnh míi th× tÊt c¶ c¸c sinh viªn –cã hay kh«ng cã häc bæng -®Òu ph¶i ®ãng häc phÝ. Mét sè sinh viªn thuéc diÖn ­u tiªn nh­ khu vùc vïng cao, miÒn nói, vïng s©u, con th­¬ng binh nÆng, con liÖt sÜ…®­îc miÔn gi¶m häc phÝ. PhÇn miÔn gi¶m ®­îc tÝnh tØ lÖ phÇn tr¨m, vµ cuèi cïng, møc häc phÝ ph¶i ®ãng = møc häc phÝ gèc *(100% - phÇn miÔn gi¶m). B¶ng theo dâi häc phÝ cña sinh viªn ®­îc l­u l¹i, hµng th¸ng hoÆc hµng quý, hÖ thèng sÏ lËp danh s¸ch nh¾c ®ãng häc phÝ göi ®Õn nh÷ng sinh viªn ch­a ®ãng häc phÝ. Nh÷ng sinh viªn vi ph¹m quy ®Þnh ®ãng häc phÝ sÏ bÞ xö lý theo quy chÕ cña nhµ tr­êng. 6.Qu¶n lý häc bæng ViÖc xÐt häc bæng c¨n cø vµo kÕt qu¶ häc tËp, rÌn luyÖn cña kú häc hoÆc n¨m häc ®ã, quy chÕ cña tr­êng vµ Bé gi¸o dôc. Theo quy ®Þnh hiÖn nay ®­îc ¸p dông t¹i tr­êng B¸ch khoa, viÖc xÐt häc bæng cho sinh viªn ®­îc dùa vµo ®iÓm trung b×nh lÇn 1 vµ ®iÓm céng, cã chØnh söa cho phï hîp víi ng©n s¸ch chi cho häc bæng. Danh s¸ch häc bæng ®­îc in ra göi cho Phßng tµi vô vµ c¸c phßng ban liªn quan. PhÇn II C¸c c«ng cô hç trî bµi to¸n qu¶n lÝ sinh viªn: * C¬ Së D÷ LiÖu SQL Server C¬ së d÷ liÖu vµ qu¶n trÞ c¬ së d÷ liÖu lµ mét trong nh÷ng vÊn ®Ò cèt lâi cña tin häc. XÐt cho cïng khi øng dông tin häc ®Ó gi¶i quyÕt c¸c bµi to¸n th× ng­êi ta ph¶i gi¶i quyÕt vÊn ®Ò x©y dùng c¬ së d÷ liÖu vµ x©y dùng thuËt to¸n xö lý chóng. Khi c¬ së d÷ liÖu cµng lín nhu cÇu xö lý phøc t¹p, yªu cÇu b¶o mËt cµng cao th× vÊn ®Ò qu¶n trÞ c¬ së d÷ liÖu cµng phøc t¹p. V× vËy c¸c môc tiªu cña ®Ò ¸n nµy lµ t×m hiÓu khai th¸c bé phËn cña SQL Server vµ sö dông nã ®Ó gi¶i quyÕt bµi to¸n qu¶n lý sinh viªn. Tõ môc tiªu cña ®Ò ¸n chóng ta thÊy r»ng néi dung cña ®Ò ¸n gåm cã hai phÇn c¬ b¶n: T×m hiÓu khai th¸c SQL Server. Gi¶i quyÕt bµi to¸n qu¶n lý sinh viªn trªn SQL Server. Lý do chän Microsoft SQL Server: XuÊt ph¸t tõ ®Æc ®iÓm bµi to¸n kÝch th­íc lín, ph©n t¸n, ®a ng­êi sö dông. MS SQL Server lµ hÖ qu¶n trÞ c¬ së d÷ liÖu hç trî tèt víi l­îng d÷ liÖu lín, cho phÐp ng­êi sö dông theo m« h×nh Client/Server. MS SQL Server tiÖn dông trong viÖc ph©n t¸n tra cøu d÷ liÖu nhanh. MS SQL Server hç trî m¹nh víi d÷ liÖu ph©n t¸n. MS SQL Server ch¹y trªn m«i tr­êng Win NT (Server) vµ Win 9.X, Win 2000 (Client), ... SQL Server lµ mét trong nh÷ng hÖ phÇn mÒm tiÖn lîi vµ hiÖu qu¶ trong viÖc ph¸t triÓn c¸c øng dông c¬ së d÷ liÖu lín, ph©n t¸n thÝch hîp cho c¬ quan, tæ chøc, ®Þa ph­¬ng, ... MS SQL Server hç trî tèt trong qu¶n lý xö lý ®ång nhÊt, b¶o mËt d÷ liÖu theo m« h×nh Client/Server trªn m¹ng. SQL Server l­u tr÷ c¬ së d÷ liÖu trªn c¸c thiÕt bÞ kh¸c nhau, mçi thiÕt bÞ cã thÓ n»m trªn ®Üa cøng, mÒm, b¨ng tõ, cã thÓ n»m trªn nhiÒu ®Üa. SQL Server cho phÐp qu¶n trÞ víi tÖp d÷ liÖu lín tíi 32 TB (Terabyte). SQL Server ®· kÕ thõa cïng Windows NT t¹o nªn mét hÖ thèng b¶o mËt tèt qu¶n trÞ user, Server, vµ nh÷ng tiÖn Ých cña Windows NT. Ch­¬ng I CÊu tróc MS SQL Server I. Nhãm Server vµ Server I.1 T¹o nhãm server I.2 C¸ch ®¨ng ký mét server II. C¸c thiÕt bÞ vµ c¬ së d÷ liÖu hÖ thèng Khi SQL Server ®­îc cµi ®Æt ch­¬ng tr×nh cµi ®Æt t¹o ra c¬ së d÷ liÖu master, msdb, model, temp, ... vµ mét sè c¬ së d÷ liÖu do ng­êi sö dông t¹o ra. II.1 C¬ së d÷ liÖu chÝnh (Master database) II.2 M« h×nh c¬ së d÷ liÖu (Model Database) II.3 C¬ së d÷ liÖu Msdb (Msdb Database) II.4 C¬ së d÷ liÖu Tempdb (Tempdb Database) II.5 C¬ së d÷ liÖu Pubs (Pubs Database) II.6 C¸c b¶ng hÖ thèng (System Tables) II.7 Thñ tôc l­u tr÷ hÖ thèng (System Store Procedure) II.8 ThiÕt lËp kÝ tù vµ trËt tù s¾p xÕp (Character Sets & Sort Order) III. C¸c tiÖn Ých, dÞch vô cña SQL Server III.1 Qu¶n lý c¸c c«ng cô vµ c¸c tiÖn Ých III.2 SQL Server Book Online III.3 DÞch vô cña SQL Server Ch­¬ng II c¸c ®èi t­îng c¬ së d÷ liÖu I. §èi t­îng c¬ së d÷ liÖu (SLQ-DMO) §èi t­îng c¬ së d÷ liÖu lµ thµnh phÇn chÝnh cña ®èi t­îng c©y SLQ-DMO. §èi t­îng c¬ së d÷ liÖu chøa ®ùng tËp hîp x¸c ®Þnh c¸c b¶ng, c¸c thñ tôc l­u tr÷, kiÓu d÷ liÖu vµ ng­êi sö dông c¬ së d÷ liÖu. Ph­¬ng thøc cña ®èi t­îng c¬ së d÷ liÖu cho phÐp b¹n thùc hiÖn tr×nh diÔn b¶n chÊt chøc n¨ng duy tr× c¬ së d÷ liÖu, nh­ lµ kh«i phôc. Víi ®èi t­îng c¬ së d÷ liÖu, b¹n cã thÓ: T¹o c¬ së d÷ liÖu SQL Server. Thªm c¬ së d÷ liÖu roles, rules, stored procedures, tables, user-defined data types, user vµ c¸c view cho c¬ së d÷ liÖu SQL Server. Gì bá hoÆc xo¸ bá ®èi t­îng c¬ së d÷ liÖu (tables, views, ...) tõ c¬ së d÷ liÖu SQL Server. Thay ®æi ®Üa nguån sö dông bëi c¬ së d÷ liÖu l­u tr÷. Kh«i phôc hoÆc l­u tr÷ c¬ së d÷ liÖu hiÖn hµnh. §iÒu khiÓn b¶o mËt c¬ së d÷ liÖu SQL Server bëi thªm users vµ g¸n quyÒn, tõ chèi hoÆc t­íc quyÒn truy cËp tíi c¬ së d÷ liÖu. KiÓm tra tÝnh toµn vÑn c¬ së d÷ liÖu. KiÓm tra h­íng sö dông trong c¬ së d÷ liÖu, riªng biÖt, kiÓm tra tr¹ng th¸i cña kho¸ cung cÊp dùa vµo c¬ së d÷ liÖu nguån. T¹o c¬ së d÷ liÖu SQL Server T¹o gi¶n ®å c¬ së d÷ liÖu X¸c ®Þnh sù kiÖn vµ kÝch th­íc b¶ng. ThiÕt kÕ c¸c b¶ng thùc. ThiÕt kÕ kÝch th­íc b¶ng. I.1 TËp hîp DatabaseRoles I.2 TËp hîp c¸c mÆc ®Þnh (Defaults) Víi tËp hîp c¸c Defaults, b¹n cã thÓ: T¹o ra c¸c Defaults. Gì bá c¸c Defaults. I.3 TËp hîp FileGroup I.4 TËp hîp FullTextCatalogs I.5 TËp hîp c¸c quy t¾c (Rules Collection) Víi c¸c tËp quy t¾c, b¹n cã thÓ: T¹o thùc thi rµng buéc tÝnh toµn vÑn SQL Server nh­ c¸c quy t¾c. Xo¸ bá mét quy t¾c x¸c ®Þnh tõ SQL Server. I.6 TËp hîp c¸c thñ tôc l­u tr÷ (Stored Procedures Collection) Víi c¸c Stored Procedure, b¹n cã thÓ: T¹o thñ tôc l­u tr÷. Huû thñ tôc l­u tr÷. I.7 TËp hîp kiÓu d÷ liÖu hÖ thèng (System Datatypes Collection) I.8 TËp hîp c¸c b¶ng (Tables Collection) Víi tËp hîp c¸c b¶ng, b¹n cã thÓ: T¹o b¶ng. Xo¸ b¶ng. I.9 TËp hîp kiÓu d÷ liÖu do ng­êi dïng x¸c ®Þnh (user defined) Víi kiÓu d÷ liÖu do ng­êi dïng x¸c ®Þnh, b¹n cã thÓ: T¹o mét kiÓu d÷ liÖu míi do ng­êi dïng x¸c ®Þnh. Xo¸ bá kiÓu d÷ liÖu do ng­êi sö dông x¸c ®Þnh. I.10 TËp hîp ng­êi sö dông (Users Collection) Víi tËp hîp Users, b¹n cã thÓ: T¹o ra c¬ së d÷ liÖu ng­êi sö dông SQL Server. Huû bá c¬ së d÷ liÖu ng­êi sö dông SQL Server. I.11 TËp hîp c¸c khung nh×n (Views Collection) Víi tËp hîp c¸c Views, b¹n cã thÓ: T¹o ra mét b¶ng view. Sö dông khung nh×n ®Ó tèi ­u ho¸ d÷ liÖu Sö dông khung nh×n ®Ó xuÊt d÷ liÖu Sö dông khung nh×n cho sù b¶o mËt II. §Æc t¶ dung l­îng cùc ®¹i cña SQL Server Ch­¬ng III. Lµm viÖc víi d÷ liÖu I. D÷ liÖu Trong SQL Server b¹n cã thÓ lµm viÖc víi d÷ liÖu bëi c©u lÖnh thay ®æi d÷ liÖu (modification data), b¹n cã thÓ thªm d÷ liÖu víi lÖnh INSERT, thay ®æi d÷ liÖu víi c©u lÖnh UPDATE, WRITETEXT hoÆc UPDATETEXT vµ huû bá d÷ liÖu víi c©u lÖnh DELETE hoÆc TRUNCATE TABLE. I.1 Thªm vµo kÕ ho¹ch hoÆc thay ®æi d÷ liÖu §Ó lµm viÖc víi d÷ liÖu trong c¬ së d÷ liÖu, b¹n cÇn ho¹ch ®Þnh cho viÖc thªm vµo hoÆc thay ®æi. B¹n cÇn quan t©m ai nªn thay ®æi d÷ liÖu, hä cÇn thùc hiÖn thay ®æi nã nh­ thÕ nµo vµ ®¶m b¶o tÝnh toµn vÑn cña d÷ liÖu ra sao. Cho phÐp g¸n quyÒn. §¶m b¶o tÝnh toµn vÑn cña d÷ liÖu. I.2 Thªm vµo, thay ®æi hoÆc gì bá d÷ liÖu Trong SQL Server, b¹n cã thÓ thªm vµo, xo¸ bá, hoÆc thay ®æi d÷ liÖu bëi sö dông c©u lªnh söa ch÷a d÷ liÖu INSERT, DELETE, TRUNCATE TABLE, UPDATE, UPDATETEXT vµ WRITETEXT. I.3 NhËp, xuÊt d÷ liÖu I.4 Xö lÝ thùc hiÖn trong khèi II. Truy T×m d÷ liÖu víi c¸c truy vÊn B¹n cã thÓ truy t×m d÷ liÖu tõ c¸c b¶ng (table) vµ c¸c khung nh×n (view) nhanh chãng vµ dÔ dµng bëi sö dông c¸c truy vÊn (queries). B¹n cã thÓ sö dông truy vÊn cho rÊt nhiÒu c¸c lý do: tr¶ lêi nhanh c©u hái, thiÕt lËp th«ng tin b¸o c¸o hoÆc t×m kiÕm bÊt kú t©p hîp con cã liªn quan ®Õn d÷ liÖu cña b¹n. SQL Server cung cÊp c«ng cô b¹n cÇn ®Ó nhËn ®­îc d÷ liÖu b¹n cÇn t×m kiÕm. II.1 T¹o ra c¸c truy vÊn c¬ b¶n B¹n cã thÓ sö dông c©u lÖnh SELECT ®Ó chän c¸c hµng vµ c¸c cét tõ b¶ng, b¹n cã thÓ sö dông nã cho tËp hîp (truy t×m tËp hîp con cña c¸c hµng trong mét hoÆc nhiÒu b¶ng), dù th¶o {Projections} (truy t×m tËp hîp con cña c¸c cét trong mét hoÆc nhiÒu b¶ng), liªn kÕt {Joint}(liªn kÕt hµng trong hai hoÆc nhiÒu b¶ng ®Ó truy t×m d÷ liÖu b¶ng chÐo). II.2 Sö dông liªn kÕt ®Ó t¹o nhiÒu truy vÊn C¸c thao t¸c liªn kÕt cho phÐp b¹n truy t×m d÷ liÖu tõ hai hay nhiÒu b¶ng hoÆc khung nh×n trong c¬ së d÷ liÖu. II.3 Sö dông nhãm c¸c truy vÊn B¹n cã thÓ nhãm d÷ liÖu bëi mÖnh ®Ò GROUP BY hoÆc HAVING. GROUP BY tæ chøc d÷ liÖu thµnh nhãm, HAVING thiÕt lËp ®iÒu kiÖn trªn nhãm gåm cã trong kÕt qu¶. MÖnh ®Ò nµy th­êng ®­îc sö dông víi nhau. HAVING sö dông kh«ng cã GROUP BY cã thÓ ®­a ra kÕt qu¶ khã hiÓu. B¹n cã thÓ sö dông chøc n¨ng tæng qu¸t víi mÖnh ®Ò GROUP BY. II.4 Sö dông truy vÊn con (subquery) Truy vÊn con lµ c©u lÖnh SELECT lång trong c©u lÖnh SELECT, INSERT, UPDATE, DELETE hoÆc trong truy vÊn con kh¸c. C©u lÖnh gåm cã thao t¸c truy vÊn con trªn c¸c hµng dùa vµo ®¸nh gi¸ cña c©u lÖnh truy vÊn con. II.5 Sö dông chøc n¨ng lËp s½n (using built-in functions) Chøc n¨ng hÖ thèng. Chøc n¨ng chuçi cho thao t¸c gi¸ trÞ char, varchar, binary vµ varbinary. Chøc n¨ng text vµ image cho thao t¸c gi¸ trÞ text vµ image. Chøc n¨ng sè häc. Chøc n¨ng ngµy th¸ng (date) cho vËn dông gi¸ trÞ datetime vµ smalldatetime. Chøc n¨ng chuyÓn ®æi (convert), cho phÐp chuyÓn ®æi biÓu thøc tõ mét kiÓu d÷ liÖu tíi d¹ng kh¸c vµ ®Þnh d¹ng date. Ch­¬ng IV b¶o mËt trong SQL Server I. C¸c lo¹i b¶o mËt I.1 B¶o mËt I.2 B¶o mËt d÷ liÖu I.3 Qu¶n lý b¶o mËt I.4 CÊu tróc b¶o mËt I.5 Qu¶n lý b¶o mËt cã cÊp bËc I.6 B¶o mËt cho server tõ xa ThiÕt lËp Server tõ xa (Setting Up the Remote Server) ThiÕt lËp Server côc bé (Setting Up the Local Server) I.7 SQL Server thùc hiÖn b¶o mËt II. Sù tÝch hîp víi Windows NT II.1 ThiÕt lËp chÕ ®é b¶o mËt cña Windows NT (Enterprise Manager) II.2 Sù x¸c thùc (Authentication) Microsoft SQL Server cã thÓ thao t¸c mét trong hai chÕ ®é b¶o mËt: ChÕ ®é x¸c thùc Windows NT (Windows NT Authentication). ChÕ ®é hçn hîp (Windows NT Authentication vµ SQL Server Authentication). Ch­¬ng V kh¶ n¨ng liªn kÕt víi c¸c n2 lËp tr×nh I. Liªn kÕt víi C, C++, Visual C++ I.1 Ch­¬ng tr×nh nhóng SQL cho ng«n ng÷ l©p tr×nh C. I.2 Xö lý c©u lÖnh nhóng SQL (Processing Embedded SQL Statements) I.3 Ch­¬ng tr×nh th­ viÖn c¬ së d÷ liÖu cho ng«n ng÷ C (DB-library) I.4 Yªu cÇu hÖ thèng cho viÖc nhóng SQL trong C II. Liªn kÕt víi Visual Basic Ch­¬ng VI X©y dùng, thiÕt kÕ ch­¬ng tr×nh I.1 M« h×nh Client/Server I.1 M« h×nh Client/Server lý thuyÕt Ngµy nay m« h×nh Client/Server ®­îc sö dông rÊt réng r·i v× cÊu tróc cña m« h×nh nµy rÊt phï hîp víi cÊu tróc cña nhiÒu ngµnh nghÒ cã thÓ kÓ ra nh­ ng©n hµng, b­u ®iÖn, n¨ng l­îng, ... KiÕn tróc nguyªn lý gåm c¸c hÖ thèng: M¸y chñ (Server), phÇn mÒm m¸y chñ. M¸y kh¸ch (Client), phÇn mÒm trªn m¸y kh¸ch. HÖ thèng m¹ng LAN, WAN, ... vµ c¸c phÇn mÒm qu¶n trÞ m¹ng. M« h×nh Client/Server mang l¹i nhiÒu lîi Ých: TiÖn lîi, linh ho¹t: khi ph¶i n©ng cÊp phÇn mÒm cho Client hoÆc Server th× Ýt ¶nh h­ëng ®Õn phÇn cßn l¹i. B¶o mËt, an toµn d÷ liÖu. X©y dùng ph©n t¸n nh­ng ®iÒu khiÓn tËp trung. TiÕt kiÖm h¬n so víi c¸c øng dông dùa trªn Mainframe. TÝnh më cao. I.2 ¸p dông lý thuyÕt vµo ch­¬ng tr×nh qu¶n lý d©n c­ Dùa trªn nh÷ng c¬ së lý thuyÕt ®· tr×nh bµy ë trªn ta ¸p dông vµo qu¶n lý sinh viªn. HÖ thèng ®­îc cµi ®Æt theo m« h×nh Client/Server bao gåm: M¸y Client: HÖ ®iÒu hµnh Windows 95/98 hoÆc Windows 2000. C«ng cô giao diÖn ng­êi sö dông vµ kÕt nèi tíi Server: SQL Server. KÕt nèi th«ng qua hÖ thèng chuÈn ODBC cña h·ng Microsoft. M¸y Server: HÖ ®iÒu hµnh Windows NT Server 4.0 hoÆc phiªn b¶n cao h¬n. HÖ qu¶n trÞ c¬ së d÷ liÖu: Microsoft SQL Server 7.0 M¹ng: hÖ thèng m¹ng LAN,WAN, ... II. Mét sè vÊn ®Ò vÒ chuÈn ho¸ d÷ liÖu II.1 §Þnh nghÜa phô thuéc hµm II.2 C¸c d¹ng chuÈn D¹ng chuÈn 1 (1NF) D¹ng chuÈn 2 (2NF) D¹ng chuÈn 3 (3NF) III. ThiÕt kÕ d÷ liÖu III.1 ThiÕt kÕ d÷ liÖu ®Çu vµo, ®Çu ra D÷ liÖu ®Çu vµo gåm c¸c tr­êng d÷ liÖu. HiÓn thÞ th«ng tin vÒ sinh viªn. CËp nhËt, söa ch÷a, ... T×m kiÕm vµ tra cøu d÷ liÖu vÒ sinh viªn III.2 CÊu tróc c¸c b¶ng CÊu tróc c¸c b¶ng ®Òu dïng m· sè sinh viªn lµm kho¸ c¬ b¶n nªn chØ cÇn thiÕt kÕ m· sè sinh viªn. ChØ cÇn biÕt ®­îc m· sinh viªn lµ cã thÓ t×m ra c¸c th«ng tin cã liªn quan nh­ lµ hä tªn, ngµy sinh, quª qu¸n, tr×nh ®é häc vÊn, ... IV. Sö dông SQL Server vµo viÖc qu¶n lý IV.1 Giíi thiÖu vÒ mµn h×nh giao diÖn SQL Server IV.2 BiÓu ®å c¬ së d÷ liÖu vµ khung nh×n. IV.3 ¸p dông SQL Server vµo viÖc qu¶n lý vµ truy vÊn Sau khi nhËp d÷ liÖu vµo trong c¬ së d÷ liÖu chóng ta b¾t ®Çu sö dông c©u lÖnh SQL Server ®Ó truy vÊn t×m c¸c th«ng tin cÇn thiÕt vÒ mét sinh viªn nµo ®ã chØ cÇn biÕt mét sè ®Æc ®iÓm c¬ b¶n nh­: m· sè sinh viªn, ngµy sinh, giíi tÝnh, quª qu¸n, ... V. Ph©n ®Þnh c«ng viÖc gi÷a Client/Server trong qu¶n lý V.1 Chøc n¨ng cña Client vµ Server Chøc n¨ng cña Client vµ Server trong bµi to¸n qu¶n lý sinh viªn. HÖ thèng ®­îc x©y dùng bëi... §¸nh gi¸ ­u ®iÓm. §¸nh gi¸ nh­îc ®iÓm. V.2 C«ng viÖc thùc hiÖn t¹i Client Chøc n¨ng xuÊt nhËp d÷ liÖu. Chøc n¨ng xö lý. V.3 C«ng viÖc thùc hiÖn t¹i Server Server lµ n¬i t¹o vµ l­u tr÷ d÷ liÖu cho toµn bé hÖ thèng ®Ó t¹o mét c¬ së d÷ liÖu, ta cã thÓ t¹o trùc tiÕp trªn Server hoÆc t¹o trªn c¸c c«ng cô hç trî kh¸c nh­ SQL Server, Microsoft Access, ... Server lµ n¬i xö lý chÝnh c¸c d÷ liÖu trªn hÖ thèng. V.4 VÊn ®Ò liªn l¹c gi÷a Client vµ Server VÊn ®Ò liªn l¹c gi÷a Client víi Server ®­îc thùc hiÖn th«ng qua chuÈn ODBC (Open Database Connectivities - hÖ thèng kÕt nèi c¬ së d÷ liÖu). *Ng«n ng÷ lËp tr×nh Visual Basic  Ngoân ngöõ laäp trình Visual Basic 1. Toång quan veà ngoân ngöõ laäp trình Visual Basic Visual Basic, con ñöôøng nhanh nhaát vaø ñôn giaûn nhaát ñeå taïo nhöõng öùng duïng cho Microsoft Windows. Baát keå baïn laø moät nhaø chuyeân nghieäp hay laø moät ngöôøi môùi laäp trình Windows, Visual Basic cung caáp cho baïn moät taäp hôïp caùc coâng cuï hoaøn chænh ñeå nhanh choùng phaùt trieån caùc öùng duïng. Vaäy Visual Basic laø gì ? Thaønh phaàn “Visual” noùi ñeán caùc phöông thöùc duøng ñeå taïo giao dieän ñoà hoïa ngöôøi söû duïng (GUI). Thay vì vieát nhöõng doøng maõ ñeå moâ taû söï xuaát hieän vaø vò trí cuûa nhöõng thaønh phaàn giao dieän, ta chæ caàn theâm vaøo nhöõng ñoái töôïng ñaõ ñöôïc ñònh nghóa tröôùc ôû vò trí naøo ñoù treân maøn hình. Thaønh phaàn “Basic” noùi ñeán ngoân ngöõ “BASIC” (Beginners All-Purpose Symbolic Instruction Code) moät ngoân ngöõ ñöôïc duøng bôûi nhieàu nhaø laäp trình hôn baát cöù moät ngoân ngöõ naøo khaùc trong lòch söû maùy tính. Visual Basic ñöôïc phaùt trieån daàn daàn döïa treân ngoân ngöõ BASIC, vaø baây giôø chöùa ñöïng haøng traêm ñieàu leänh, haøm, vaø töø khoùa… coù quan heä tröïc tieáp vôùi giao dieän ñoà hoïa cuûa Windows. Ngoân ngöõ laäp trình Visual Basic khoâng chæ laø Visual Basic. Heä thoáng laäp trình Visual Basic, nhöõng öùng duïng bao goàm Microsoft Excel, Microsoft Access, vaø nhieàu öùng duïng Windows khaùc ñeàu duøng cuøng moät ngoân ngöõ. Maëc duø muïc ñích cuûa chuùng ta laø taïo ra nhöõng öùng duïng nhoû cho baûn thaân hay moät nhoùm, moät heä thoáng caùc coâng ty lôùn, hoaëc thaäm chí phaân phoái nhöõng öùng duïng ra toaøn caàu qua Internet. Visual Basic laø cung cuï maø baïn caàn. ·        Nhöõng chöùc naêng truy xuaát döõ lieäu cho pheùp ta taïo ra nhöõng cô sôû döõ lieäu, nhöõng öùng duïng front-end, vaø nhöõng thaønh phaàn phaïm vi server-side cho haàu heát caùc daïng thöùc cô sôû döõ lieäu phoå bieán, bao goàm Microsoft SQL Server vaø nhöõng cô sôû döõ lieäu möùc enterprise khaùc. ·        Nhöõng kyõ thuaät ActiveX cho pheùp ta duøng nhöõng chöùc naêng ñöôïc cung caáp töø nhöõng öùng duïng khaùc, nhö laø chöông trình xöû lyù vaên baûn Microsoft Word, baûng tính Microsoft Excel vaø nhöõng öùng duïng Windows khaùc. ·        Khaû naêng Internet laøm cho noù deã daøng cung caáp cho vieäc theâm vaøo nhöõng taøi lieäu vaø öùng duïng qua Internet hoaëc intranet töø beân trong öùng duïng cuûa baïn, hoaëc taïo nhöõng öùng duïng Internet server. ·        Öùng duïng cuûa baïn keát thuùc laø moät file .exe thaät söï. Noù duøng moät maùy aûo Visual Basic ñeå baïn töï do phaân phoái öùng duïng. 2.     Caáu truùc cuûa moät öùng duïng Visual Basic Moät öùng duïng thaät ra laø moät taäp hôïp caùc chæ daãn tröïc tieáp ñeán maùy tính ñeå thi haønh moät hay nhieàu taùc vuï. Caáu truùc cuûa moät öùng duïng laø phöông phaùp trong ñoù caùc chæ daãn ñöôïc toå chöùc, ñoù laø nôi chæ daãn ñöôïc löu giöõ vaø thi haønh nhöõng chæ daãn trong moät trình töï nhaát ñònh. Vì moät öùng duïng Visual Basic, treân cô baûn laø nhöõng ñoái töôïng, caáu truùc maõ ñoùng ñeå töôïng tröng cho nhöõng moâ hình vaät lyù treân maøn hình. Baèng vieäc ñònh nghóa, nhöõng ñoái töôïng chöùa maõ vaø döõ lieäu. Form, caùi maø chuùng ta nhìn thaáy treân maøn hình laø töôïng tröng cho nhöõng thuoäc tính, quy ñònh caùch xuaát hieän vaø caùch cö xöû. Cho moãi form trong moät öùng duïng, coù moät quan heä module form (vôùi teân file môû roäng laø .frm) duøng ñeå chöùa ñöïng maõ cuûa noù. Moãi module chöùa nhöõng thuû tuïc söï kieän – nhöõng ñoaïn maõ, nôi ñaët nhöõng chæ daãn, caùi seõ ñöôïc thi haønh trong vieäc ñaùp öùng nhöõng söï kieän chæ ñònh. Form coù theå chöùa nhöõng ñieàu khieån. Töông öùng vôùi moãi ñieàu khieån treân form, coù moät taäp hôïp nhöõng thuû tuïc söï kieän trong module form ñoù. Maõ khoâng chæ quan heä vôùi moät form chæ ñònh hay ñieàu khieån coù theå ñöôïc ñaët trong moät loaïi module khaùc, moät module chuaån (.BAS). Moät thuû tuïc ñöôïc duøng ñeå ñaùp öùng nhöõng söï kieän trong nhöõng ñoái töôïng khaùc nhau phaûi ñöôïc ñaët trong cuøng moät chuaån, thay vì taïo nhöõng baûn sao maõ trong nhöõng thuû tuïc söï kieän cho moãi ñoái töôïng. Moät lôùp module (.cls) ñöôïc duøng ñeå taïo nhöõng ñoái töôïng, caùi maø coù theå ñöôïc goïi töø nhöõng thuû tuïc beân trong öùng duïng cuûa baïn. Trong khi moät module chuaån chæ chöùa maõ, moät lôùp module chöùa ñöïng caû maõ vaø döõ lieäu. Ta coù theå nghó noù nhö moät ñieàu khieån. 3. Chuùng ta coù theå laøm gì vôùi Visual Basic v     Taïo giao dieän ngöôøi söû duïng Giao dieän ngöôøi söû duïng coù leõ laø thaønh phaàn quan troïng nhaát cuûa moät öùng duïng. Ñoái vôùi ngöôøi söû duïng, giao dieän chính laø öùng duïng ; hoï khoâng caàn chuù yù ñeán thaønh phaàn maõ thöïc thi beân döôùi. ÖÙng duïng cuûa chuùng ta coù theå phoå bieán ñöôïc hay khoâng phuï thuoäc vaøo giao dieän. v     Söû duïng nhöõng ñieàu khieån chuaån cuûa Visual Basic Ta duøng nhöõng ñieàu khieån ñeå laáy thoâng tin maø ngöôøi söû duïng nhaäp vaøo, vaø ñeå hieån thò keát xuaát. Nhöõng ñieàu khieån maø ta coù theå duøng trong öùng duïng bao goàm hoäp vaên baûn, nuùt leänh, vaø hoäp danh saùch,…. Nhöõng ñieàu khieån khaùc cho ta truy xuaát nhöõng öùng duïng khaùc, xöû lyù döõ lieäu cuûa noù nhö laø moät thaønh phaàn maõ trong öùng duïng cuûa baïn. v     Laäp trình vôùi nhöõng ñoái töôïng. Nhöõng ñoái töôïng laø thaønh phaàn chuû yeáu ñeå laäp tình Visual Basic. Nhöõng ñoái töôïng coù theå laø form, nhöõng ñieàu khieån hay cô sôû döõ lieäu. v     Laäp trình vôùi phaàn hôïp thaønh Chuùng ta ñoâi khi caàn söû duïng khaû naêng tính toaùn cuûa Microsoft Excel trong öùng duïng Visual Basic, hay ñònh daïng moät taøi lieäu söû duïng thanh coâng cuï ñònh daïng cuûa Microsoft Word, hoaëc löu tröõ vaø xöû lyù döõ lieäu duøng Microsoft Jet… Taát caû nhöõng ñieàu naøy coù theå thöïc hieän ñöôïc baèng caùch xaây döïng nhöõng öùng duïng cuûa chuùng ta söû duïng nhöõng thaønh phaàn ActiveX. Theâm vaøo ñoù, Visual Basic coù theå giuùp chuùng ta taïo ra nhöõng ñieàu khieån ActiveX rieâng. v     Ñaùp öùng nhöõng söï kieän chuoät vaø baøn phím Nhöõng öùng duïng Visual Basic coù theå ñaùp öùng moät löôïng lôùn söï kieän chuoät vaø baøn phím. Ví duï form, hoäp aûnh, vaø nhöõng ñieàu khieån aûnh coù theå phaùt hieän vò trí con troû chuoät, coù theå quyeát ñònh phím traùi hay phím phaûi ñöôïc nhaán, vaø coù theå ñaùp öùng nhöõng toå hôïp cuûa phím chuoät vôùi phím Shift, Ctrl, hay Alt. Söû duïng nhöõng ñieàu khieån phím, ta coù theå laäp trình nhöõng ñieàu khieån vaø form ñeå ñaùp öùng caùc haønh ñoäng phím hoaëc phieân dòch vaø xöû lyù maõ Ascii cuûa kyù töï. Theâm vaøo ñoù, nhöõng öùng duïng Visual Basic coù theå hoã trôï söï kieän reâ vaø thaû cuõng nhö tính naêng reâ vaø thaû OLE. v     Laøm vieäc vôùi vaên baûn vaø ñoà hoïa. Visual Basic cung caáp khaû naêng ñoà hoïa vaø vaên baûn phöùc taïp trong öùng duïng. Nhöõng thuoäc tính vaên baûn coù theå giuùp ta nhaán maïnh caùc khaùi nieäm quan troïng vaø caùc chi tieát caàn quan taâm. Theâm vaøo ñoù, Visual Basic cung caáp khaû naêng ñoà hoïa cho pheùp ta linh ñoäng trong thieát keá, bao haøm caùc hình aûnh ñoäng baèng caùch hieån thò moät loaït caùc hình aûnh lieân tieáp nhau. v     Gôõ roái maõ vaø quaûn lyù loãi Ñoâi khi coù nhöõng loãi xaûy ra beân trong maõ cuûa öùng duïng. Nhöõng loãi nghieâm troïng coù theå laø nguyeân nhaân moät öùng duïng khoâng ñaùp öùng leänh, thoâng thöôøng yeâu caàu ngöôøi söû duïng khôûi ñoäng laïi öùng duïng, vaø khoâng löu laïi nhöõng gì ta ñaõ laøm. Quaù trình tìm ra vaø söûa loãi goïi laø gôõ roái. Visual Basic cung caáp nhieàu coâng cuï giuùp chuùng ta phaân tích öùng duïng laøm vieäc nhö theá naøo. Nhöõng coâng cuï gôõ roái ñaët bieät höõu ích trong vieäc tìm ra nguoàn goác loãi, nhöng chuùng ta cuõng coù theå duøng nhöõng coâng cuï naøy ñeå kieåm tra chöông trình hoaëc tìm hieåu nhöõng öùng duïng khaùc nhau laøm vieäc nhö theá naøo. v     Xöû lyù oå ñóa, thö muïc vaø file Khi laäp trình trong Windows, noù raát quan troïng ñeå coù khaû naêng theâm, di chuyeån, taïo môùi hoaëc xoùa nhöõng thö muïc vaø file, laáy thoâng tin veà vaø xöû lyù oå ñóa. Visual Basic cho pheùp chuùng ta xöû lyù oå ñóa, thö muïc vaø file baèng hai phöông phaùp : qua nhöõng phöông htöùc cuõ nhö laø ñieàu leänh Open, Write#, vaø qua moät taäp hôïp caùc coâng cuï môùi nhö FSO (File System Object) v     Thieát keá cho vieäc thi haønh vaø tính töông thích Visual Basic chia xeû haàu heát nhöõng tính naêng ngoân ngöõ trong Visual Basic cho nhöõng öùng duïng, bao goàm trong Microsoft Office vaø nhieàu öùng duïng khaùc. Visual Basic, VBScript, moät ngoân ngöõ script Internet, ñeàu laø taäp hôïp con cuûa ngoân ngöõ Visual Basic. v     Phaân phoái nhöõng öùng duïng Sau khi taïo moät öùng duïng Visual Basic, ta coù theå töï do phaân phoái baát kyø öùng duïng naøo ñaõ taïo baèng Visual Basic ñeán baát cöù ai duøng Microsoft Windows. Ta coù theå phaân phoái öùng duïng treân ñóa, treân CD, qua maïng, treân intranet hoaëc Internet. 4. Toùm taét ngoân ngöõ         Bieán Bieán ñöôïc duøng ñeå löu taïm thôøi caùc giaù trò tính toaùn trong quaù trình xöû lyù chöông trình. ü      Caùch khai baùo bieán Visual Basic duøng caùch khai baùo bieán trong chöông trình nhö sau : Dim As Ta cuõng coù theå khoâng caàn khai baùo kieåu bieán (töùc boû meänh ñeà As phía sau), trong tröôøng hôïp naøy, bieán coù theå ñöôïc duøng ñeå löu giöõ moät giaù trò baát kyø. ü      Quy taéc ñaët teân bieán §         Teân bieán coù chieàu daøi toái ña 255 kyù töï. §         Phaûi baét ñaàu baèng moät chöõ caùi. §         Khoâng ñaët caùc khoaûng troáng vaø caùc kyù hieäu (+ - * /…) trong teân bieán. §         Khoâng ñöôïc truøng vôùi töø khoùa cuûa ngoân ngöõ. §         Traùnh ñaët teân truøng nhau. ü      Phaïm vi söû duïng bieán Phaïm vi söû duïng bieán tuøy thuoäc caùch ta khai baùo vaø choã ta ñaët doøng leänh khai baùo bieán. §         Neáu ta khai baùo trong phaàn General, bieán coù theå ñöôïc duøng ôû baát kyø ñoaïn leänh naøo trong from vaø cuõng chæ maát ñi khi from ñöôïc giaûi phoùng khoûi boä nhôù. §         Neáu ta khai baùo bieán trong phaàn vieát leänh cho moät söï kieän cuûa moät ñoái töôïng (töùc khai baùo giöõa hai doøng Sub vaø End Sub cuûa maõ leänh ñoù) thì bieán chæ toàn taïi vaø duøng ñöôïc trong phaïm vi hai doøng Sub vaø End Sub ñoù maø thoâi. Bieán nhö vaäy goïi laø bieán rieâng hay bieán noäi boä. §         Neáu ta duøng töø khoùa Public thay cho Dim ñeå khai baùo bieán , bieán seõ toàn taïi trong suoát thôøi gian thöïc hieän chöông trình vaø coù theå duøng ñöôïc trong baát cöù ñoaïn leänh naøo cuûa chöông trình. Bieán nhö vaäy goïi laø bieán chung hay bieán toaøn cuïc. 4.2. Caùc kieåu döõ lieäu trong Visual Basic Teân kieåu Kích thöôùc Khoaûng gía trò Byte 1 byte 0 ñeán 255 (töùc coù theå gaùn cho bieán caùc giaù trò nhoû nhaát laø 0 vaø lôùn nhaát laø 255) Integer 2 byte -32768 ñeán 32767 Long 4 byte -2.147.483.648 ñeán 2.147.483.647 Single 4 byte -3,402823E38 ñeán –1,401298E-45 (caùc gía trò aâm) 1,401298E-45 ñeán 3,402823E38 (caùc gía trò döông) Double 8 byte -1,79769E308 ñeán –4,94065E-324 (giaù trò aâm) 4,94065E-324 ñeán 1,79769E308 (giaù trò döông) Currency 8 byte -922337203685477,5808 ñeán 922337203685477,5807 Boolean 2 byte True tôùi False Date 2 byte 1 thaùng 1 naêm 100 ñeán 31 thaùng 12 naêm 9999 ; Thôøi gian töø 0:00:00 ñeán 23:59:59: String 1 byte cho coù theå leân ñeán 231 kyù töï moãi kyù töï Variant 16 byte + Null, Error, baát kyø kieåu soá naøo coù giaù trò trong khoaûng 1 byte cho Double hay baát kyø noäi dung text naøo moãi kyù töï Kyù hieäu Exx phía sau soá coù nghóa laø nhaân vôùi 10xx. ·        Kieåu soá nguyeân döông (khoâng chaáp nhaän soá aâm) goàm kieåu Byte. ·        Kieåu soá nguyeân (chaáp nhaän caû soá aâm nhöng khoâng chaáp nhaän phaàn leû thaäp phaân) goàm caùc kieåu :Integer, Long. ·        Kieåu soá thöïc goàm Single, Double, Currency. ·        Kieåu Boolean goïi laø kieåu luaän lyù, noù chæ chaáp nhaän hai giaù trò True laø ñuùng vaø False laø sai. ·        Kieåu String duøng ñeå chöùa caùc giaù trò chuoãi. Moät chuoãi kyù töï coù theå coù nhieàu kyù töï. Khi vieát moät giaù trò chuoãi, ta phaûi bao hai ñaàu noù baèng daáu nhaùy keùp. ·        Kieåu ngaøy thaùng (Date) ñeå chöùa giaù trò thôøi gian. Khi vieát moät giaù trò kieåu Date, ta coù theå vieát theo baát cöù kieåu ghi giôø naøo bao hai ñaàu baèng daáu #. Caùc toaùn töû trong Visual Basic 4.3.1. Caùc toaùn töû tính toaùn Toaùn töû YÙ nghóa Ví duï + Coäng hai soá haïng vôùi nhau X =Y + 1 coù theå duøng ñeå coäng hai chuoãi st= “Visual” + “Basic” - Tröø hai soá haïng X = Y - 1 * Nhaân hai soá haïng X = Y * 1 / Chia, traû veà kieåu soá thöïc Y = 1 / 2 \ Chia laáy nguyeân X = 3 \ 2 ‘X seõ nhaän giaù trò 1 Mod Chia laáy dö X = 7 Mod 4 ‘X seõ nhaän giaù trò 3 ^ Laáy luõy thöøa X = Y ^ 3 4.3.2. Caùc toaùn töû so saùnh Toaùn töû YÙ nghóa > So saùnh xem soá thöù nhaát coù lôùn hôn soá thöù hai khoâng. < So saùnh xem soá thöù nhaát coù nhoû hôn soá thöù hai khoâng. = So saùnh xem soá thöù nhaát coù baèng soá thöù hai khoâng. So saùnh xem soá thöù nhaát coù khaùc hôn soá thöù hai khoâng. >= So saùnh xem soá thöù nhaát coù lôùn hôn hay baèng soá thöù hai khoâng. <= So saùnh xem soá thöù nhaát coù nhoû hôn hay baèng soá thöù hai khoâng. 4.3.3. Caùc toaùn töû luaän lyù Toaùn töû YÙ nghóa And Traû veà True neáu caû hai soá haïng ñeàu laø True, traû veà False neáu moät trong hai soá haïng laø False. Or Traû veà True neáu moät trong hai soá haïng laø True, traû veà False neáu caû hai soá haïng laø False. Not Traû veà True neáu soá haïng laø False, False neáu soá haïng laø True. 4.4. Caáu truùc tuyeån vaø caáu truùc laëp 4.4.1. Caáu truùc tuyeån v     Caáu truùc tuyeån If Cuù phaùp 1 : If Then … ‘Neáu bieåu thöùc luaän lyù treân laø True … ‘thì thöïc hieän ñoaïn leänh naøy End If Cuù phaùp 2 : If Then … ‘Neáu bieåu thöùc luaän lyù treân laø True … ‘thì thöïc hieän ñoaïn leänh naøy Else … ‘Ngöôïc laïi neáu bieåu thöùc luaän lyù laø False … ‘thì thöïc hieän ñoaïn leänh naøy. End If v     Caáu truùc tuyeån Select Case Cuù phaùp : Select Case ‘xeùt bieán hay bieåu thöùc naøy Case ‘Neáu bieán hay bieåu thöùc baèng caùc giaù trò naøy ‘thì thöïc hieän ñoaïn leänh naøy … Case … ‘coù theå coù nhieàu Case cho caùc ñieàu kieän caàn xeùt. [ Case Else ‘Neáu bieán hay bieåu thöùc khoâng baèng caùc giaù trò cuûa caùc Case beân treân ] ‘thì thöïc hieän phaàn leänh naøy … End Select Caùc caáu truùc laëp v     Caáu truùc Do…Loop Cuù phaùp 1 : Do While ‘trong khi bieåu thöùc ñieàu kieän ñuùng ‘thì thöïc hieän caùc caâu leänh naøy Loop ‘Quay trôû veà doøng Do While ñeå kieåm tra laïi Cuù phaùp 2 : Do ‘thöïc hieän ‘caùc caâu leänh naøy Loop Until ‘cho ñeán khi ñieàu kieän ñuùng Cuù phaùp naøy khaùc cuù phaùp 1 ôû choã : trong cuù phaùp 1 ñieàu kieän ñöôïc xeùt tröôùc khi thöïc hieän caùc caâu leänh, cuù phaùp 2 ñieàu kieän ñöôïc xeùt sau khi thöïc hieän caùc caâu leänh. v     Caáu truùc For…Next Cuù phaùp : For bieán = giaù trò ñaàu To giaù trò cuoái [Step khoaûng taêng] Next bieán 4.5.            Thuû tuïc Ø      Caùch ñònh nghóa thuû tuïc Moät thuû tuïc tröôùc khi muoán söû duïng noù phaûi ñònh nghóa noù. Duøng töø khoùa Sub ñeå khai baùo thuû tuïc nhö theá naøy. Private/Pulic Sub … End Sub ‘Choã keát thuùc thuû tuïc. §         Neáu ta khai baùo baèng töø khoùa Public, thuû tuïc coù theå ñöôïc goïi ñeå söû duïng trong baát kyø form naøo trong chöông trình. §         Neáu ta khai baùo baèng töø khoùa Private, thuû tuïc chæ coù theå duøng ñöôïc trong form coù chöùa noù maø thoâi Ø      Thuû tuïc coù truyeàn tham soá Khi moät thuû tuïc ñöôïc goïi maø coù truyeàn theâm moät soá giaù trò vaøo, caùc giaù trò naøy ñöôïc goïi laø caùc tham soá cuûa thuû tuïc ñoù. Ñeå laøm ñieàu naøy, khi khai baùo thuû tuïc ta caàn ghi theâm noù seõ nhaän bao nhieâu tham soá baèng cuù phaùp nhö sau : Private/Public Sub ( As ,…)