Hoàn thiện các điều kiện cần thiết để phát triển thị trường chứng khoán Việt Nam(80 trang)
PHẦN MỞ ĐẦU
Trong lịch sử tồn tại của bất kì một quốc gia nào trên thế giới, việc phát triển kinh tế luôn là vấn đề phải quan tâm. Nó cũng là mục tiêu của các quốc gia để tạo một nền kinh tế vững mạnh, kéo theo sự ổn định về chính trị, lành mạnh về văn hoá, xã hội .
Quá trình phát triển nền kinh tế của Việt Nam, sau khi chuyển đổi từ nền kinh tế bao cấp sang nền kinh tế thị trường có sự quản lý của Nhà nước theo định hướng Xã hội chủ nghĩa, việc xác định những chính sách phát triển cụ thể là vấn đề rất quan trọng. Một là, khi Việt Nam đang đẩy nhanh, đẩy mạnh quá trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước thì việc lựa chọn một số chính sách phát triển kinh tế thích hợp càng cần thiết. Trong bối cảnh đó sự hình thành thị trường chứng khoán ở Việt Nam có ý nghĩa nhiều mặt. Một trong những ý nghĩa tích cực là thị trường chứng khoán sẽ đẩy nhanh và nâng cao hiệu quả quá trình cổ phần hoá các Doanh nghiệp Nhà nước, cũng như hỗ trợ cho việc thực hiện luật Doanh nghiệp mới. Ngược lại sự chuyển đổi và phát triển các Doanh nghiệp sẽ là lợi thế để tạo ra các “hàng hoá” cho thị trường chứng khoán (TTCK).
Trong những năm gần đây, đặc biệt từ khi Nhà nước ta có chủ trương tạo lập TTCK ở Việt Nam. TTCK trở thành vấn đề thời sự nóng bỏng, ngày càng có nhiều người quan tâm đến. Nhà nước ta, kể cả các Doanh nghiệp đã và đang cổ phần hoá, việc huy động vốn để phát triển là vấn đề được quan tâm sâu sắc. Vì thế việc hình thành và phát triển TTCK ở Việt Nam là thực sự cần thiết.
Mục đích nghiên cứu của đề tài này là để tìm hiểu những kiến thức về TTCK, xem xét thực trạng quá trình phát triển TTCK ở Việt Nam từ đó đưa ra các giải pháp nhằm hoàn thiện những điều kiện cần thiết để phát triển TTCK ở nước ta.
Trong thời kì phôi thai của sự phát triển TTCK Việt Nam, mặc dù có rất nhiều nhà nghiên cứu nghiên cứu về vấn đề này song TTCK Việt Nam chưa thực sự phát triển nên việc nghiên cứu làm đề tài: “Hoàn thiện các điều kiện cần thiết để phát triển thị trường chứng khoán Việt Nam” sẽ có nhiều sai sót và chưa đầy đủ. Em rất mong được sự đóng góp chân thành ý kiến của các thầy giáo để luận văn tốt nghiệp Đại học này được hoàn thiện hơn.
Luận văn này được chia làm 3 chương:
Chương I: Tổng quan về thị trường chứng khoán
Chương II: Thực trạng phát triển thị trường chứng khoán ở Việt Nam
Chương III: Giải pháp nhằm hoàn thiện những điều kiện cần thiết để
phát triển thị trường chứng khoán Việt Nam
Trong quá trình thực hiện luận văn này em đã tham khảo nhiều công trình nghiên cứu của một số nhà nghiên cứu, một số tạp chí, báo chí , và được sự hướng dẫn, giúp đỡ về ý kiến cũng như về tư liệu, tài liệu. Đặc biệt sự thành công bước đầu của luận văn này là nhờ được sự chỉ dẫn đó và được cung cấp những tư liệu, tài liệu quý báu.
Em xin chân thành cảm ơn Ts. Hoàng Hải - người trực tiếp hướng dẫn - đã nhiệt tình giúp đỡ em hoàn thiện luận văn này.
MỤC LỤC
PHẦN MỞ ĐẦU 1
Chương I: TỔNG QUAN VỀ THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN
I. THỊ TRƯỜNG TÀI CHÍNH 3
1. Khái niệm Thị trường tài chính 3
2. Cấu trúc Thị trường tài chính 4
II. THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN 6
1. Thị trường chứng khoán 6
2. Cơ cấu, mục tiêu, nguyên tắc hoạt động của Thị trường chứng khoán 8
3. Các đối tượng tham gia trên Thị trường chứng khoán 9
III. VAI TRÒ CHỨC NĂNG CỦA THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN 11
1. Vai trò của Thị trường chứng khoán 11
2. Chức năng của Thị trường chứng khoán 13
IV. KINH NGHIỆM XÂY DỰNG VÀ PHÁT TRIỂN THỊ TRƯỜNG
Ở MỘT SỐ NƯỚC TRÊN THẾ GIỚI
14
1. Thị trường chứng khoán ở một số nước châu Âu 14
1.1. Thị trường chứng khoán Luân Đôn (Anh) 14
1.2. Thị trường chứng khoán Pari (Pháp) 16
1.3. Thị trường chứng khoán Franfurt (Đức) 17
1.4. Thị trường chứng khoán Italia 18
1.5. Thị trường chứng khoán Ba lan 20
2. Thị trường chứng khoán ở một số nước châu Mỹ 22
2.1. Thị trường chứng khoán Hoa Kỳ 22
2.2. Thị trường chứng khoán Canada 24
3. Thị trường chứng khoán ở một số nước châu Á 27
3.1. Thị trường chứng khoán Trung Quốc 27
3.2. Thị trường chứng khoán Hàn Quốc 29
3.3. Thị trường chứng khoán Tokyo (Nhật Bản) 31
3.4. Thị trường chứng khoán Malayxia 33
3.5. Thị trường chứng khoán Indonesia 34
3.6. Thị trường chứng khoán Thái Lan 35
Chương II: THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN
THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN Ở VIỆT NAM
I. SỰ CẦN THIẾT PHÁT TRIỂN THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN
Ở VIỆT NAM
37
II. NHỮNG THUẬN LỢI, KHÓ KHĂN TRONG VIỆC PHÁT TRIỂN
THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN Ở VIỆT NAM
41
1. Những thuận lợi 41
2. Những khó khăn 44
III. NHỮNG ĐIỀU KIỆN CẦN THIẾT ĐỂ PHÁT TRIỂN
THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN Ở VIỆT NAM
46
1. Điều kiện về kinh tế tài chính 47
2. Điều kiện về hàng hoá cho Thị trường chứng khoán 49
3. Điều kiện về pháp lý 50
4. Điều kiện về kỹ thuật và tổ chức 52
IV. QUÁ TRÌNH CHUẨN BỊ CHO PHÁT TRIỂN
THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN Ở VIỆT NAM
54
1. Về khuôn khổ pháp lý 57
2. Về hàng hoá cho Thị trường chứng khoán 58
3. Về đào tạo nhân lực và quy định về đạo đức nghề nghiệp trong công ty chứng khoán
61
3.1. Về đào tạo nhân lực 61
3.2. Về quy định đạo đức nghề nghiệp trong công ty chứng khoán 63
4. Về cơ sở hạ tầng kỹ thuật 66
Chương III: GIẢI PHÁP NHẰM HOÀN THIỆN
NHỮNG ĐIỀU KIỆN CẦN THIẾT ĐỂ PHÁT TRIỂN
THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN VIỆT NAM
I. GIẢI PHÁP VỀ CƠ CHẾ QUẢN LÝ VÀ YẾU TỐ PHÁP LÝ 68
1. Cơ chế quản lý 68
2. Về yếu tố pháp lý 70
II. GIẢI PHÁP VỀ HÀNG HOÁ CHO THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN 74
III. GIẢI PHÁP VỀ NGUỒN NHÂN LỰC 75
IV. GIẢI PHÁP VỀ CƠ SỞ HẠ TẦNG KỸ THUẬT 76
KẾT LUẬN 78
TÀI LIỆU THAM KHẢO 79
84 trang |
Chia sẻ: lvcdongnoi | Lượt xem: 3690 | Lượt tải: 1
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Hoàn thiện các điều kiện cần thiết để phát triển thị trường chứng khoán Việt Nam, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
íc ngoµi.
- Vµ c¸c ®iÒu kho¶n kh¸c.
+ LuËt vÒ SGDCK. Trong ®ã gåm :
- C¸c chøc n¨ng cña së.
- Nh÷ng quy ®Þnh vÒ ho¹t ®éng cña së.
- Tiªu chuÈn cña c¸c héi viªn.
- C¸c ®iÒu kiÖn gia nhËp c«ng ty.
- C¸c ®iÒu kiÖn ®¶m b¶o quyÒn lîi cña c¸c nhµ ®Çu t.
- Vµ c¸c kho¶n kh¸c nh: Xö lý vi ph¹m c¸c quy ph¹m ph¸p luËt, gi¶i thÓ së.
+ LuËt / NghÞ ®Þnh vÒ lu tr÷ CK.
+ LuËt / NghÞ ®Þnh vÒ Uû ban CK quèc gia.
+ C¸c quy chÕ vÒ nghiÖp vô: B¶o l·nh, niªm yÕt, lu gi÷, thanh to¸n, t vÊn, m«i giíi.
Nh÷ng v¨n b¶n t¸c ®éng vµ gi¸m s¸t trùc tiÕp ®Õn TTCK:
+ LuËt d©n sù.
+ LuËt th¬ng m¹i .
+ LuËt c«ng ty.
+ LuËt thuÕ.
+ LuËt doanh nghiÖp t nh©n.
+ LuËt doanh nghiÖp nhµ níc.
+ LuËt ®Çu t níc ngoµi t¹i ViÖt Nam.
+ LuËt / Ph¸p lÖnh Ng©n hµng.
NÒn t¶ng ph¸p lý cho sù ph¸t triÓn TTCK ViÖt Nam lµ nh÷ng quy ®Þnh ph¸p luËt ®· cã vµ cÇn thiÕt ph¶i cã. C¬ së ph¸p lý nµy thÓ hiÖn sù ®iÒu chØnh bëi ph¸p luËt c¸c quan hÖ x· héi n¶y sinh trong lÜnh vùc kinh doanh CK ë c¸c giai ®o¹n ph¸t triÓn nhÊt ®Þnh. Sù ®iÒu chØnh cña ph¸p luËt sÏ ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn TTCK lu«n lu«n ®i ®óng híng, ®¹t ®îc môc tiªu ®Ò ra cña nÒn kinh tÕ quèc d©n. B¶o ®¶m nh÷ng mèi liªn hÖ qua l¹i hîp lý cña nã víi c¸c bé phËn kh¸c cña nÒn kinh tÕ vµ ®Æc biÖt ®¶m b¶o cho chÝnh TTCK h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn theo nh÷ng quy t¾c vµ trËt tù nhÊt ®Þnh. Nh÷ng nguyªn t¾c vµ trËt tù thÓ hiÖn nh÷ng tÊt yÕu kinh tÕ, b¶o ®¶m cho sù ph¸t triÓn lµnh m¹nh vµ hiÖu qu¶.
4. §iÒu kiÖn vÒ kü thuËt vµ tæ chøc:
+ X©y dùng c¬ së h¹ tÇng kü thuËt cho ph¸t triÓn TTCK.
CÇn ph¶i x©y dùng hÖ thèng giao dÞch, hÖ thèng xö lý d÷ liÖu, hÖ thèng th«ng tin vµ hÖ thèng thanh to¸n bï trõ, lu gi÷ CK víi m« h×nh vµ møc ®é tù ®éng ho¸ ban ®Çu thÝch hîp. Tõ ®ã c¸c ho¹t ®éng trªn thÞ trêng diÔn ra tr«i ch¶y, c«ng b»ng vµ cã hiÖu qu¶. KhÈn tr¬ng x©y dùng vµ hoµn thiÖn c¸c c¬ së h¹ tÇng lµ rÊt cÇn thiÕt cho sù ph¸t triÓn TTCK ViÖt Nam.
Trong khi t×m kiÕm vµ x¸c ®Þnh mét m« h×nh TTCK phï hîp víi ®iÒu kiÖn cña ViÖt nam, hiÖn nay thÞ trêng ë d¹ng s¬ khai(thÞ trêng s¬ cÊp) ®· tån t¹i vµ thÞ trêng thø cÊp ®ang h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn.
TTCK ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ sÏ cho phÐp gia t¨ng vèn th«ng qua viÖc b¸n cæ phÇn ra c«ng chóng ë nh÷ng doanh nghiÖp míi khai tr¬ng. §iÒu nµy cho phÐp c¸c c«ng ty cæ phÇn cã thÓ tån t¹i dùa vµo nguån vèn néi bé vµ vèn tù cã mµ kh«ng ph¶i phô thuéc vµo ng©n hµng. §©y còng lµ ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt ®Ó ph¸t triÓn mét hÖ thèng ng©n hµng. Bëi v× lÞch sö h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn hÖ thèng ng©n hµng ë Anh vµ Mü cho thÊy TTCK thêng ph¸t triÓn nhê vµo sù ph¸t hµnh tÝch cùc cæ phiÕu cña ng©n hµng trong qu¸ tr×nh h×nh thµnh c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i cæ phÇn.
+ C¸c tæ chøc ho¹t ®éng. Bªn c¹nh ®ã viÖc x©y dùng c¬ së h¹ tÇng cho TTCK, vÊn ®Ò ph¸t triÓn c¸c tæ chøc ho¹t ®éng trªn TTCK cã ý nghÜa rÊt quan träng. C¸c tæ chøc cÇn x©y dùng vµ ph¸t triÓn lµ:
- C¸c c«ng ty b¶o l·nh ph¸t hµnh CK.
- C¸c c«ng ty m«i giíi CK.
- C¸c c«ng ty m«i giíi CK cho chÝnh m×nh.
- C¸c c«ng ty t vÊn CK.
- C¸c quü ®Çu t.
Ngoµi ra cÇn thiÕt ph¶i ph¸t triÓn c¸c nhµ ®Çu t cã tæ chøc, ®©y lµ c¸c chñ thÓ chiÕm tû träng lín trong viÖc ph¸t triÓn cÇu cña thÞ trêng. Nh»m hç trî cho TTCK ho¹t ®éng æn ®Þnh vµ tr«i ch¶y.
IV. Qu¸ tr×nh chuÈn bÞ cho ph¸t triÓn TTCK ViÖt nam:
§Çu nh÷ng n¨m 1990, viÖc nghiªn cøu x©y dùng c¬ së lý luËn vµ ph©n tÝch c¸c ®iÒu kiÖn cho sù ra ®êi TTCK ViÖt nam ®· ®îc thùc hiÖn. Trªn c¬ së ®ã mét sè b¶n ®Ò ¸n vÒ viÖc h×nh thµnh TTCK ViÖt nam ®· ®îc x©y dùng vµ tr×nh ChÝnh phñ xem xÐt. N¨m 1994 ban chØ ®¹o so¹n th¶o ph¸p lÖnh vÒ TTCK bao gåm ®¹i diÖn cña c¸c Bé tµi chÝnh, Ng©n hµng Nhµ níc, Bé t ph¸p... ®· ®îc thµnh lËp ®Ó thèng nhÊt ®Çu mèi, triÓn khai x©y dùng ®Ò ¸n vÒ TTCK vµ so¹n th¶o mét sè v¨n b¶n ph¸p quy cã liªn quan.
Ngµy 20-6-1995, Thñ tíng Vâ V¨n KiÖt ký quyÕt ®Þnh sè 361/TTg vÒ viÖc thµnh lËp “ ban chuÈn bÞ tæ chøc TTCK” vµ h¬n mét n¨m sau vµo ngµy 28-11- 1996, ChÝnh phñ ban hµnh tiÕp nghÞ ®Þnh sè 75/CP vÒ viÖc thµnh lËp UBCKNN víi vai trß lµ c¬ quan thuéc ChÝnh phñ thùc hiÖn chøc n¨ng tæ chøc vµ qu¶n lý Nhµ níc vÒ CK vµ TTCK.
NhiÖm vô cña UBCKNN lµ:
- X©y dùng hÖ thèng ph¸p luËt vÒ CK vµ TTCK.
- Tæ chøc, x©y dùng vµ ph¸t triÓn TTCK ViÖt Nam.
- CÊp, ®×nh chØ hoÆc thu håi giÊy phÐp ho¹t ®éng cña c¸c ®Þnh chÕ tµi chÝnh ho¹t ®éng trªn TTCK: C¸c c«ng ty CK, c«ng ty t vÊn ®Çu t CK, c«ng ty qu¶n lý quü, ®Çu t tËp thÓ..
- Tæ chøc, gi¸o dôc, ®µo t¹o vµ tuyªn truyÒn kiÕn thøc vµ ph¸p luËt vÒ CK vµ TTCK cho mäi ®èi tîng ho¹t ®éng hoÆc tham gia ho¹t ®éng trªn TTCK ë ViÖt Nam.
UBCKNN cã v¨n phßng ®Æt t¹i Hµ Néi vµ cã mét c¬ quan ®¹i diÖn ®Æt t¹i TP Hå ChÝ Minh.
Qua c¸c s¬ ®å 3, 4, 5 liªn quan ®Õn TTCK ViÖt Nam chóng ta thÊy ®îc TTCK ViÖt Nam sÏ ph¸t triÓn tèt trong t¬ng lai do c¬ cÊu tæ chøc chÆt chÏ, ®Çy ®ñ vµ cã nhiÒu tæ chøc tham gia.
S¬ ®å 3: Tæ chøc bé m¸y UBCKNN ViÖt Nam
Chñ tÞch
Phã chñ tÞch
C¸c uû viªn kiÓm nhiÖm:
- 1 Thø trëng Bé kÕ ho¹ch
- 1 Thø trëng Bé tµi chÝnh
- 1 Phã thèng ®èc Ng©n hµng
Nhµ níc
- 1 Thø trëng Bé t ph¸p
C¬ quan ®¹i diÖn TPHCM
V¨n phßng
Vô ph¸t triÓn TTCK
Vô qu¶n lý ph¸t hµnh CK
Vô quan hÖ quèc tÕ
Vô qu¶n lý kinh doanh CK
Vô tæ chøc c¸n bé vµ ®µo t¹o
Thanh tra
Së GDCK TP HCM
C«ng ty CK 1
D©n chóng
Ch¸nh v¨n phßng
Phßng
nghiªn cøu vµ chÝnh s¸ch
Ban
thanh tra vµ ph¸p chÕ
Phßng
®µo t¹o vµ th«ng tin
Phßng
tæ chøc vµ thÞ trêng
UBCKNN
C¬ quan t vÊn
Së GDCK
TP Hå ChÝ Minh
C«ng ty CK 2
C«ng ty CK 3
C«ng ty kiÓm to¸n
Ngêi tiÕt kiÖm
Nhµ ®Çu t
Doanh nghiÖp
Quü ®Çu t
Quü b¶o hiÓm
ChÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng
Quü t¬ng hç
Kho b¹c nhµ níc
S¬ ®å 5:TTCK ViÖt Nam vµ c¸c tæ chøc liªn hÖ
Trung t©m th«ng tin
- Th«ng tin
- Thanh to¸n
- Qu¶n lý CK
S¬ ®å 4: Tæ chøc bé m¸y v¨n phßng UBCKNN
Sau gÇn 2 n¨m thµnh lËp UBCKNN, ngµy 11 - 7 - 1998, Thñ tíng Phan V¨n Kh¶i ký nghÞ ®Þnh sè 48/ 1998/ N§ - CP vÒ CK vµ TTCK. Cïng ngµy Thñ tíng ®· ký QuyÕt ®Þnh sè 127/ 1998/ Q§ - TTg thµnh lËp hai trung t©m giao dÞch chøng kho¸n (TTGDCK) ë Hµ néi vµ TP Hå ChÝ Minh.
1. VÒ khu«n khæ ph¸p lý:
NghÞ ®Þnh 48/ 1998/ N§ - CP lµ khung ph¸p lý c¬ b¶n ®Çu tiªn vÒ TTCK ViÖt Nam, thÓ hiÖn quyÕt t©m cña §¶ng vµ Nhµ níc ta trong viÖc x©y dùng vµ ph¸t triÓn TTCK. NghÞ ®Þnh nµy ®· nªu lªn c¸c nguyªn t¾c c¬ b¶n vÒ qu¶n lý vµ ph¸t hµnh CK ra c«ng chóng, thÞ trêng giao dÞch tËp trung, ph¹m vi kinh doanh cña c¸c c«ng ty CK, quü ®Çu t, sù tham gia cña c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi, nh÷ng hµnh vi bÞ h¹n chÕ, cÊm trªn TTCK ViÖt Nam.
ChÝnh phñ vµ UBCKNN ®· ban hµnh hµng lo¹t c¸c v¨n b¶n híng dÉn, nh»m t¹o khu«n khæ ph¸p lý ®Çy ®ñ cho TTCK nh:
Ngµy 3 - 10 - 1998, Chñ tÞch UBCKNN Lª V¨n Ch©u ký:
- Th«ng t sè 1/1998/ TT - UBCK híng dÉn NghÞ ®Þnh sè 48/ 1998/ N§- CP vÒ viÖc ph¸t hµnh cæ phiÕu, tr¸i phiÕu ra c«ng chóng.
- QuyÕt ®Þnh sè 04/ 1998/ Q§ - UBCK 3 vÒ viÖc ban hµnh quy chÕ tæ chøc vµ ho¹t ®éng cña c«ng ty CK.
- QuyÕt ®Þnh sè 05/ 1998/ Q§ - UBCK 3 vÒ tæ chøc vµ ho¹t ®éng cña quü ®Çu t CK vµ c«ng ty qu¶n lý quü.
Ngµy 1- 8 - 1998, Chñ tÞch UBCKNN ký quyÕt ®Þnh sè 128/ 1998/ Q§ - UBCK vÒ viÖc ban hµnh quy chÕ tæ chøc vµ ho¹t ®éng cña TTGDCK.
Ngµy 10 - 6 - 1999, Thñ tíng Phan V¨n Kh¶i ký quyÕt ®Þnh sè 139/ 1999/ Q§ - TTg vÒ tû lÖ tham gia cña bªn níc ngoµi vµo TTCK ViÖt Nam.
Ngµy 21 - 10 - 1999, Phã thñ tíng NguyÔn TÊn Dòng ký quyÕt ®Þnh sè 172/ 1999/ Q§ - TTg vÒ viÖc tæ chøc tÝn dông thµnh lËp c«ng ty CK vµ tham gia niªm yÕt CK.
Phã thñ tíng NguyÔn TÊn Dòng ®· ký QuyÕt ®Þnh ban hµnh “Quy chÕ ph¸t hµnh tr¸i phiÕu ChÝnh phñ”. Ban hµnh kÌm theo NghÞ ®Þnh sè 01/2000/N§-CP vµo ngµy 13-1-2000. Quy chÕ quy ®Þnh viÖc ph¸t hµnh tr¸i phiÕu ChÝnh phñ vµ c¸c vÊn ®Ò cã liªn quan ®Õn tr¸i phiÕu ChÝnh phñ trªn l·nh thæ níc Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam.
ë níc ta ho¹t ®éng ph¸t hµnh tr¸i phiÕu cña c¸c c«ng ty ®îc quy ®Þnh t¹i LuËt C«ng ty n¨m 1990 vµ LuËt Doanh nghiÖp cã hiÖu lùc tõ 01/1/2000 ®Ó thay thÕ cho LuËt C«ng ty. Ph¸p luËt ®iÒu chØnh viÖc ph¸t hµnh tr¸i phiÕu gåm nhiÒu néi dung, tõ quy ®Þnh vÒ h×nh thøc tr¸i phiÕu, ®iÒu kiÖn cña chñ thÓ ph¸t hµnh, vÒ th«ng c¸o ph¸t hµnh, vÒ b¶o l·nh ph¸t hµnh, vÒ ®¹i diÖn chñ së h÷u tr¸i phiÕu, ®Õn viÖc gi¶i quyÕt tranh chÊp…
Ngµy 1-2-2000, Bé Tµi chÝnh ®· ban hµnh Th«ng t sè 11/2000/TT-BTC híng dÉn chÕ ®é qu¶n lý tµi chÝnh ®èi víi C«ng ty CK cæ phÇn vµ C«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n.
Ngµy 27-3-2000, Phã Thñ tíng NguyÔn TÊn Dòng ®· ký QuyÕt ®Þnh sè 39/2000/Q§-TTg, quy ®Þnh t¹m thêi u ®·i vÒ thuÕ ®èi víi ho¹t ®éng kinh doanh CK.
Ngµy 17-4-2000, Phã Chñ tÞch UBCKNN TrÇn Xu©n Hµ ®· ký Th«ng t sè 01/2000/TT-UBCK1, híng dÉn t¹m thêi chÕ ®é thu phÝ ®èi víi kh¸ch hµng cña c¸c tæ chøc kinh doanh, dÞch vô CK.
Nh÷ng nghÞ ®Þnh, quyÕt ®Þnh trªn ®· t¹o ra khu«n khæ ph¸p lý cho sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn TTCK ViÖt Nam.
2. VÒ hµng ho¸ cho TTCK:
Trong qu¸ tr×nh c¶i c¸ch kinh tÕ, chóng ta ®· tõng bíc s¾p xÕp l¹i doanh nghiÖp nhµ níc vµ thóc ®Èy qu¸ tr×nh cæ phÇn ho¸ c¸c doanh nghiÖp, song kÕt qu¶ ®¹t ®îc cßn rÊt nhá bÐ vµ gÆp nhiÒu khã kh¨n ®Æt ra cÇn tiÕp tôc th¸o gì.
Kinh nghiÖm cho thÊy, c¸c níc kh¸c thùc hiÖn gi¶i ph¸p nµy còng kh«ng dÔ dµng g× vµ kh«ng mÊy thµnh c«ng. MÆc dï c«ng ty cæ phÇn lµ h×nh thøc doanh nghiÖp phï hîp nhÊt trong nÒn kinh tÕ hiÖn ®¹i song vÉn cã nh÷ng nhîc ®iÓm nh quy tr×nh thµnh lËp phøc t¹p, ho¹t ®éng kinh doanh hay gi¶i thÓ kh«ng dÔ dµng nh c¸c c«ng ty kh¸c... HÖ thèng ng©n hµng th¬ng m¹i gi÷ vai trß then chèt trong sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn TTCK víi t c¸ch lµ ngêi thùc hiÖn chøc n¨ng ®¹i lý ph¸t hµnh vµ c¸c dÞch vô liªn quan trªn thÞ trêng s¬ cÊp vµ thÞ trêng thø cÊp: T vÊn vÒ l·i suÊt, lùa chän CK, lu gi÷ vµ qu¶n lý CK, thanh to¸n CK.
Thùc tÕ cho thÊy, hÖ thèng Ng©n hµng th¬ng m¹i ë níc ta hiÖn nay cha ®ñ ®iÒu kiÖn vµ c¬ së ®Ó thùc hiÖn vai trß cña m×nh.
ChuÈn bÞ hµng ho¸ vµ c¬ së ®Ó t¹o hµng ho¸ æn ®Þnh lµ mét trong nh÷ng c«ng t¸c then chèt trong viÖc tæ chøc TTCK. UBCKNN ®· phèi hîp víi c¸c ban ®æi míi qu¶n lý doanh nghiÖp Trung ¬ng, Bé tµi chÝnh, hÖ thèng Ng©n hµng vµ c¸c bé, ngµnh, ®Þa ph¬ng ®Ó lµm viÖc trùc tiÕp víi c¸c ®¬n vÞ vµ doanh nghiÖp liªn quan trong c¶ níc nh»m thóc ®Èy vµ n¾m b¾t cô thÓ t×nh h×nh cæ phÇn ho¸, khèi lîng hiÖn cã, còng nh kh¶ n¨ng thùc tÕ vµ nguyÖn väng cña c¸c doanh nghiÖp ph¸t hµnh vµ niªm yÕt cæ phiÕu tr¸i phiÕu.
HiÖn nay chóng ta ®· cã c¸c lo¹i:
* Tr¸i phiÕu ChÝnh phñ do Kho b¹c Nhµ níc ph¸t hµnh cã 3 lo¹i:
1. TÝn phiÕu Kho b¹c Nhµ níc: lµ lo¹i phiÕu ng¾n h¹n (díi 1 n¨m) ph¸t hµnh lÇn ®Çu tiªn vµo n¨m 1991, l·i suÊt ®îc quy ®Þnh cho lo¹i kú h¹n 6 th¸ng lµ 1,7%/ th¸ng.
2. Tr¸i phiÕu Kho b¹c Nhµ níc: lµ lo¹i phiÕu trung h¹n vµ dµi h¹n. Kho b¹c Nhµ níc ph¸t hµnh lo¹i tr¸i phiÕu cã kú h¹n 1-3 n¨m l·i suÊt c«ng bè cho tõng n¨m, n¨m ®Çu tiªn lµ 21%.
Tõ ngµy 19-5-1999, ChÝnh phñ ®· ph¸t hµnh réng r·i c«ng tr¸i x©y dùng ®Êt níc trªn toµn quèc. Sè tiÒn thu ®îc sÏ ®Çu t cho nh÷ng dù ¸n c¬ së h¹ tÇng t¹i n«ng th«n, nhÊt lµ t¹i nh÷ng x· nghÌo. C«ng tr¸i ph¸t hµnh ®ît nµy cã thêi h¹n 5 n¨m vµ 11 lo¹i, mÖnh gi¸ tõ 20.000 ®ång ®Õn 50 triÖu ®ång. Nhµ níc ®¶m b¶o gi¸ trÞ cña nh÷ng c«ng tr¸i nµy víi l·i suÊt hµng n¨m lµ 10%.
Tõ ngµy 1/3/2000, HÖ thèng Kho b¹c Nhµ níc ph¸t hµnh tr¸i phiÕu n¨m 2000 trªn ph¹m vi 61 tØnh toµn quèc, ®èi tîng mua lµ c«ng d©n ViÖt Nam, ngêi níc ngoµi lµm viÖc, sinh sèng t¹i ViÖt Nam. Tr¸i phiÕu ph¸t hµnh cã 10 lo¹i, mÖnh gi¸ tõ 100.000 ®ång ®Õn 100 triÖu ®ång, kú h¹n 2 n¨m, l·i suÊt 7% n¨m. TiÒn l·i vµ tiÒn gèc ®îc thanh to¸n mét lÇn khi ®Õn h¹n. NÕu thanh to¸n tríc 12 th¸ng th× kh«ng ®îc hëng l·i, vµ ®îc hëng l·i 6,5% cña n¨m thø nhÊt nÕu tr¸i phiÕu cã ®ñ thêi gian tõ 12-24 th¸ng. Dù kiÕn hoµn thµnh ®ît nµy lµ 14.000 tû ®ång.
3. Tr¸i phiÕu c«ng tr×nh cña ChÝnh phñ: lµ lo¹i tr¸i phiÕu ph¸t hµnh ®Ó huy ®éng vèn x©y dùng c¸c c«ng tr×nh cã ®Ò ¸n ®îc thÈm ®Þnh ®Ó cho phÐp ph¸t hµnh tr¸i phiÕu. Thêi h¹n vµ l·i suÊt ®îc quy ®Þnh t¬ng tù nh tr¸i phiÕu Kho b¹c Nhµ níc. VÝ dô tr¸i phiÕu c«ng tr×nh ®êng d©y 500KV, ph¸t hµnh tõ 7/1992 - 12/1994 víi doanh sè lµ 334 tû ®ång kú h¹n 1-3 n¨m. Tr¸i phiÕu c«ng tr×nh Yaly, ph¸t hµnh trong n¨m 1996 doanh sè 184,7 tû ®ång kú h¹n 1 n¨m.
* Tr¸i phiÕu Ng©n hµng: lµ tr¸i phiÕu do Ng©n hµng Th¬ng m¹i Quèc doanh ph¸t hµnh ®Ó huy ®éng vèn. Lo¹i tr¸i phiÕu nµy ph¸t hµnh lÇn ®Çu vµo n¨m 1992 víi thêi h¹n 1-3 n¨m l·i suÊt quy ®Þnh lµ 21% /n¨m.
* Tr¸i phiÕu doanh nghiÖp Nhµ níc: lµ lo¹i tr¸i phiÕu do c¸c doanh nghiÖp Nhµ níc ph¸t hµnh ®Ó huy ®éng vèn. VÝ dô tr¸i phiÕu doanh nghiÖp cña Tæng c«ng ty xi m¨ng ViÖt Nam: Nhµ m¸y xi m¨ng Hoµng Th¹ch vµ Nhµ m¸y xi m¨ng Anh S¬n ph¸t hµnh tr¸i phiÕu víi thêi h¹n tõ 1-3 n¨m, l·i suÊt quy ®Þnh hµng n¨m lµ 21%.
*Tr¸i phiÕu vµ cæ phiÕu c«ng ty: lµ do c¸c C«ng ty cæ phÇn ph¸t hµnh ®Ó huy ®éng vèn, hoÆc do c¸c doanh nghiÖp Nhµ níc ®îc cæ phÇn ho¸ ph¸t hµnh.
Nhng mét sè CK nµy cã ghi tªn nªn cha thÓ chuyÓn nhîng ®îc. §iÒu ®Æc biÖt cÇn lu ý lµ chuyÓn c¸c CK ký danh thµnh CK v« danh, cho phÐp mua ®i, b¸n l¹i c¸c CK nµy, khuyÕn khÝch viÖc ph¸t hµnh c¸c lo¹i CK v« danh (cæ phiÕu, tr¸i phiÕu dµi h¹n…) cã thÓ mua ®i b¸n l¹i ®îc.
3. VÒ ®µo t¹o nh©n lùc vµ quy ®Þnh vÒ ®¹o ®øc nghÒ nghiÖp trong c«ng ty CK:
3.1. VÒ ®µo t¹o nh©n lùc:
TTCK ®ßi hái cã nh÷ng bé m¸y tæ chøc chuyªn tr¸ch tõ UBCKNN ®Õn c¸c SGD vµ c¸c c«ng ty m«i giíi CK. C¸c tæ chøc nµy cÇn cã mét ®éi ngò ®«ng ®¶o nh©n viªn tinh th«ng nghiÖp vô, cã b¶n lÜnh vµ cã phÈm chÊt. ë ViÖt Nam sè lîng vµ chÊt lîng cña ®éi ngò nµy cha cao. Do ®ã ph¶i b»ng con ®êng vµ c¸ch thøc ®µo t¹o trong níc vµ ngoµi níc th«ng qua hîp t¸c quèc tÕ vÒ ®µo t¹o míi ®¸p øng ®îc ®ßi hái cao cho sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn TTCK.
MÊy n¨m võa qua, ®îc sù tµi trî cña mét sè tæ chøc quèc tÕ, mét sè c¸n bé cña ngµnh Ng©n hµng tµi chÝnh vµ mét sè c¬ quan cña ChÝnh phñ ®· cö ®îc mét sè c¸n bé ®i kh¶o s¸t nghiªn cøu thÞ trêng ë nhiÒu níc. Nhng do cha chñ ®éng chuÈn bÞ chu ®¸o vÒ kiÕn thøc ban ®Çu nªn kÕt qu¶ ®¹t ®îc trong ®µo t¹o cßn h¹n chÕ, chØ cã mét sè Ýt ngêi n¾m b¾t ®îc nh÷ng néi dung vµ ph¸p luËt còng nh c¸c nghiÖp vô c¬ b¶n cña TTCK.
VÒ ®µo t¹o c¸n bé, Bé tµi chÝnh, Ng©n hµng Nhµ níc, c¸c trêng ®¹i häc, viÖn nghiªn cøu ®· tæ chøc mét sè kho¸ ®µo t¹o c¬ b¶n vÒ CK vµ TTCK. Tuy nhiªn cha cã c¬ quan thèng nhÊt qu¶n lý ho¹t ®éng nµy nªn viÖc ®µo t¹o cha mang tÝnh hÖ thèng. TÝnh ®Õn th¸ng 5/1997 nhiÒu kho¸ ®µo t¹o ng¾n h¹n ®· ®îc tæ chøc. Trong sè nµy, ®¸ng lu ý lµ 4 kho¸ ®µo t¹o c¬ b¶n do Ban thÞ trêng vèn tæ chøc ë thµnh phè Hå ChÝ Minh, c¸c kho¸ ®µo t¹o c¬ b¶n vµ n©ng cao do UBCKNN më. Ngoµi ra Bé tµi chÝnh cßn phèi hîp víi SGDCK Hµn Quèc ®Ó tæ chøc 2 kho¸ häc ë Hµ Néi vµ thµnh phè Hå ChÝ Minh. GÇn ®©y, Trung t©m nghiªn cøu vµo §µo t¹o chøng kho¸n ®· tÝch cùc më mét sè líp ®µo t¹o chøng kho¸n. Bªn c¹nh ®ã cßn cã c¸c líp ®µo t¹o kh¸c cña nhiÒu c«ng ty CK níc ngoµi... PhÇn lín nh÷ng c¸n bé tham gia c¸c kho¸ häc nµy lµ cña c¸c ngµnh Ng©n hµng, Tµi chÝnh, c¸c c«ng ty luËt, c«ng ty kiÓm to¸n, c¸c v¨n phßng CK níc ngoµi, c¸c c«ng ty xuÊt khÈu, gi¸o viªn, nhµ nghiªn cøu ë c¸c viÖn kinh tÕ, trêng ®¹i häc vµ c¶ c¸c ®èi ®îng lµ sinh viªn kinh tÕ.
Ngµy 5/ 12/ 1997, Thñ tíng ChÝnh phñ ®· ban hµnh quyÕt ®Þnh sè 1038/ 1997/ Q§ - TTg vÒ viÖc thµnh lËp trung t©m nghiªn cøu khoa häc vµ båi dìng nghiÖp vô vÒ CK vµ TTCK.
N¨m 1998, trong ®iÒu kiÖn cßn thiÕu nghiªm träng c¸n bé lµm c«ng t¸c ®µo t¹o, UBCKNN còng më ®îc 11 líp ®µo t¹o c¬ b¶n vµ 3 líp ®µo t¹o n©ng cao vÒ CK cho h¬n 1200 c¸n bé cña c¸c ngµnh, ®Þa ph¬ng. Ngoµi ra UBCKNN cßn göi mét sè c¸n bé ®i ra níc ngoµi ®Ó häc hái, n©ng cao kiÕn thøc vµ kinh nghiÖm thùc tiÔn.
N¨m 1999, ®Ó ®¸p øng yªu cÇu cña giíi h©m mé muèn quan t©m t×m hiÓu, häc tËp vÒ lÜnh vùc CK vµ còng nh»m ®µo t¹o ®éi ngò c¸c bé tham gia ho¹t ®éng qu¶n lý vµ kinh doanh CK. Trung t©m nghiªn cøu khoa häc vµ båi dìng nghiÖp vô CK th«ng qua c¸c ch¬ng tr×nh ®µo t¹o cña m×nh, cã nhiÖm vô trang bÞ kiÕn thøc vµ nh÷ng kü n¨ng cho tÊt c¶ nh÷ng ai mong muèn n¾m b¾t ®îc mét sè lÜnh vùc kinh tÕ míi mÎ nµy, h¬n thÕ n÷a, sÏ trùc tiÕp tham gia ho¹t ®éng trªn TTCK.Trung t©m cã bèn ch¬ng tr×nh ®µo t¹o chÝnh lµ:
- Ch¬ng tr×nh ®µo t¹o c¬ b¶n ®îc coi lµ ch¬ng tr×nh phæ biÕn kiÕn thøc cho mäi ®èi tîng.
- Ch¬ng tr×nh ®µo t¹o “ph©n tÝch vµ ®Çu t CK” giíi thiÖu nh÷ng c«ng cô c¬ b¶n dïng ®Ó ph©n tÝch lµm c¬ së cho quyÕt ®Þnh ®Çu t trªn TTCK.
- Ch¬ng tr×nh luËt CK tËp trung giíi thiÖu khung ph¸p lý cña TTCK ViÖt nam, tuy nhiªn cã giíi thiÖu qua mét sè luËt CK cña mét sè níc trªn thÕ giíi vµ c¸c luËt liªn quan kh¸c cña níc ta ®Ó thÊy ®îc sù liªn hÖ.
- Ch¬ng tr×nh ®µo t¹o nghiÖp vô ®i s©u vµo nghiÖp vô chuyªn m«n cña c«ng ty CK, ngêi tù kinh doanh CK b»ng vèn cña c«ng ty CK, ngêi b¶o l·nh ph¸t hµnh, ngêi t vÊn ®Çu t CK.
Ngoµi ra, trung t©m còng ®ang so¹n th¶o mét ch¬ng tr×nh thùc hµnh giao dÞch phï hîp víi hÖ thèng thiÕt bÞ vµ hÖ thèng giao dÞch sÏ ®îc l¾p ®Æt t¹i TTGDCK t¹i thµnh phè Hå ChÝ Minh.
3.2. Quy ®Þnh vÒ ®¹o ®øc nghÒ nghiÖp trong c«ng ty CK:
Lµm viÖc trong bÊt kú mét ngµnh nghÒ, lÜnh vùc nµo, yªu cÇu ®Çu tiªn ®èi víi mçi ngêi ®ã lµ ph¶i cã c¸i ®øc nghÒ nghiÖp. Trong lÜnh vùc tµi chÝnh ng©n hµng, ®¹o ®øc nghÒ nghiÖp lµ vÊn ®Ò hÕt søc quan träng, n¬i mµ con ngêi thêng xuyªn tiÕp xóc víi tiÒn b¹c vµ phÇn con trong mçi con ngêi nhiÒu khi bÞ gôc ng· tríc ma lùc cña ®ång tiÒn. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, chóng ta ph¶i ®a ra xÐt xö nhiÒu c¸n bé trong lÜnh vùc tµi chÝnh ng©n hµng, ®iÓn h×nh nh vô ¸n Minh Phông - EPCO. Nh×n l¹i qu¸ khø cña nh÷ng con ngêi nµy, hä còng cã mét lý lÞch kh¸ trong s¹ch ®Êy chø, vµ kh«ng Ýt bÞ c¸o ®· tõng lµ ®¶ng viªn.
Khi thÞ trêng míi ®i vµo ho¹t ®éng cÇn ph¶i ®îc qu¶n lý chÆt chÏ ngay tõ ban ®Çu, vµ trong ®ã c¸c c¸ nh©n tham gia thÞ trêng ph¶i hiÓu mét c¸ch râ rµng r»ng m×nh ®îc phÐp lµm g× vµ kh«ng ®îc phÐp lµm g×, ®ã chÝnh lµ nh÷ng quy ®Þnh vÒ ®¹o ®øc nghÒ nghiÖp. T¹i nhiÒu TTCK ë c¸c níc kh¸c nhau trªn thÕ giíi, bµi thi vÒ ®¹o ®øc nghÒ nghiÖp lµ m«n thi b¾t buéc ®èi víi mäi c¸ nh©n lµm viÖc trong lÜnh vùc nµy. Ngoµi ra c¸c c«ng ty CK tïy theo ®Æc thï cña m×nh, ®Òu cã riªng nh÷ng quy ®Þnh vÒ ®¹o ®øc nghÒ nghiÖp trong néi quy hµnh vi(Code of conducf) cña c¸n bé trong c«ng ty. Nh÷ng quy ®Þnh vÒ ®¹o ®øc nghÒ nghiÖp trong c«ng ty CK gåm nh÷ng néi dung chñ yÕu sau:
* Nh÷ng tr¸ch nhiÖm chung cña c¸n bé:
- Kh«ng ®îc tham dù hoÆc cÊu kÕt ®Ó cÊu thµnh mét hµnh vi ph¹m ph¸p, hoÆc quy chÕ, quy ®Þnh nµo lµm tæn h¹i ®Õn lîi Ých cña c«ng ty.
- Tr¸ch nhiÖm ®èi víi c«ng viÖc, nghÒ nghiÖp: b¶n th©n ®èi víi c«ng viÖc kh«ng ®îc cã hµnh ®éng tham nhòng, nhËn hèi lé hoÆc kh«ng trung thùc.
* Tr¸ch nhiÖm cña c¸n bé ®èi víi doanh nghiÖp:
- Kh«ng lµm thªm nghÒ kh¸c cã tÝnh c¹nh tranh hoÆc cã xung ®ét lîi Ých víi doanh nghiÖp. Quy ®Þnh nµy buéc mçi c¸ nh©n lµm viÖc trong TTCK (®Æc biÖt lµ ®èi víi c¸c bé phËn kinh doanh trùc tiÕp nh m«i giíi CK, b¶o l·nh ph¸t hµnh CK…) kh«ng ®îc tham gia vµo thµnh lËp, ®iÒu hµnh hoÆc mua cæ phiÕu cã quyÒn biÓu quyÕt cña mét c«ng ty CK kh¸c, hoÆc mét c«ng ty ho¹t ®éng trong lÜnh vùc cã xung ®ét lîi Ých víi viÖc kinh doanh CK.
- Th«ng b¸o nh÷ng xung ®ét vÒ lîi Ých: khi ph¸t hiÖn nh÷ng hiÖn tîng cã xung ®ét vÒ lîi Ých víi doanh nghiÖp cña m×nh th× c¸n bé ph¶i cã tr¸ch nhiÖm b¸o c¸o kÞp thêi cho l·nh ®¹o phô tr¸ch. Quy ®Þnh nµy nh»m ng¨n ngõa nh÷ng hµnh vi cè ý ®a ra nh÷ng nhËn ®Þnh, ph©n tÝch vÒ CK cña c«ng ty vµ cã thÓ sÏ lµm ¶nh hëng ®Õn uy tÝn cña c«ng ty. Trong trêng hîp nµy nÕu c¸n bé trªn kh«ng th«ng b¸o th«ng tin vÒ quan hÖ ®ã th× anh ta bÞ coi lµ cã hµnh vi vi ph¹m quy ®Þnh vÒ ®¹o ®øc nghÒ nghiÖp.
- Th«ng b¸o nh÷ng lîi Ých phô: tr¸ch nhiÖm nµy quy ®Þnh, nh÷ng lîi Ých phô ph¸t sinh liªn quan ®Õn c«ng viÖc ®îc giao cña mçi c¸n bé ph¶i ®îc th«ng b¸o kÞp thêi cho c«ng ty biÕt. Ngoµi ra ®iÒu nµy cßn ®Ò cËp ®Õn viÖc nhËn quµ cña kh¸ch hµng, cña c¸n bé cÊp díi vµ chØ cho phÐp nhËn nh÷ng mãn quµ ®îc coi lµ kh«ng t¸c ®éng ®Õn c«ng viÖc, nhiÖm vô cña c¸n bé vµ còng chØ ®îc phÐp nhËn quµ nµy kh«ng lµm xung ®ét tíi lîi Ých cña bªn cã liªn quan.
- Tr¸ch nhiÖm gi¸m s¸t, theo dâi ngêi lµm viÖc díi quyÒn: quy ®Þnh nµy yªu cÇu c¸n bé phô tr¸ch bé phËn nh©n viªn ®íi quyÒn ph¶i cã tr¸ch nhiÖm gi¸m s¸t c¸c hµnh vi liªn quan ®Õn c«ng viÖc, vµ gióp ®ì ngêi díi quyÒn trong häc tËp n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n vµ kinh nghiÖm c«ng t¸c ®Ó ph¸t triÓn c«ng ty.
* Tr¸ch nhiÖm ®èi víi kh¸ch hµng bao gåm nh÷ng vÊn ®Ò:
- Sö dông nh÷ng ®¸nh gi¸ ë møc ®é hîp lý vµ t¸ch b¹ch gi÷a ý kiÕn víi thùc tÕ ®ang ph¸t sinh: ®iÒu nµy quy ®Þnh ph¶i sö dông ®¸nh gia dùa trªn nh÷ng th«ng tin ®îc c«ng bè c«ng khai. Trong trêng hîp c«ng ty cã nh÷ng ý kiÕn, nhËn ®Þnh kh¸c biÖt víi nh÷ng thùc tÕ ®ang n¶y sinh th× tr¸ch nhiÖm cña c¸n bé lµ ph¶i lµm cho kh¸ch hµng nhËn thøc ®îc ®©u lµ ý kiÕn cña c«ng ty vµ ®©u lµ thùc tÕ ®ang ph¸t sinh.
- Gi÷ l¹i c¸c giÊy tê cÇn thiÕt liªn quan ®Õn c«ng viÖc: ®©y còng lµ mét yªu cÇu quan träng ®Ò phßng trong nh÷ng trêng hîp kh¸ch hµng cã nh÷ng khiÕu kiÖn vµ c¸c giÊy tê nµy sÏ lµ b»ng chøng ®Ó gi¶i quyÕt nh÷ng khiÕu kiÖn ph¸t sinh.
- HiÓu kh¸ch hµng mét c¸ch cÆn kÏ: ®iÒu nµy quy ®Þnh c¸n bé ph¶i t×m hiÓu kh¸ch hµng mét c¸ch cÆn kÏ vµ t vÊn cho kh¸ch hµng mét c¸ch phï hîp ®¸p øng c¸c ®iÒu kiÖn cña kh¸ch hµng vµ mang l¹i lîi Ých tèt nhÊt cã thÓ ®îc cho kh¸ch hµng.
- Phôc vô c«ng b»ng ®èi víi mäi kh¸ch hµng: ®iÒu nµy quy ®Þnh mäi kh¸ch hµng ®Òu ®îc hëng sù c«ng b»ng tõ c«ng ty.
- BiÕt gi÷ bÝ mËt cña kh¸ch hµng: ®iÒu nµy quy ®Þnh c¸n bé kh«ng ®îc phÐp tiÕt lé th«ng tin vÒ kh¸ch hµng khi kh«ng cã sù ®ång ý cña kh¸ch hµng.
- Th«ng b¸o nh÷ng xung ®ét vÒ lîi Ých cho kh¸ch hµng: c¸n bé ph¶i th«ng b¸o nh÷ng xung ®ét vÒ lîi Ých cho kh¸ch hµng ®îc biÕt, vÝ dô nh ®îc hëng tû lÖ tõ phÝ hoa hång, m«i giíi CK… ®iÒu nµy sÏ gióp cho kh¸ch hµng t¨ng sù c¶nh tØnh víi nh÷ng hµnh vi sai tr¸i nh»m thu lîi bÊt chÝnh cho b¶n th©n c¸n bé.
- Mäi c«ng viÖc ®Òu thùc hiÖn theo lîi Ých cña kh¸ch hµng: vÝ dô kh«ng ®îc mua b¸n tríc kh¸ch hµng, xói giôc kh¸ch hµng mua b¸n liªn tôc, kh«ng ®îc bá mÆc kh¸ch hµng trong nh÷ng t×nh huèng xÊu… C¸c c«ng ty CK ®Òu cã nh÷ng quy ®Þnh rÊt cô thÓ vÒ ®Çu t vµo CK cña c¸n bé trong c«ng ty, vµ quy ®Þnh viÖc mua b¸n CK cña bÊt kú mét c¸n bé nµo trong c«ng ty ®Òu ph¶i ®îc l·nh ®¹o cÊp trªn phª duyÖt tríc, hoÆc quy ®Þnh ®èi víi nh÷ng c¸n bé lµm c«ng t¸c b¶o l·nh ph¸t hµnh CK kh«ng ®îc phÐp mua b¸n CK cña c«ng ty ph¸t hµnh mµ m×nh tham gia nghiªn cøu trong kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh kÓ tõ thêi ®iÓm giao nhiÖm vô.
* §èi víi c«ng chóng ®Çu t:
- CÊm sö dông th«ng tin néi gi¸n: trong trêng hîp do thi hµnh c«ng vô mµ cã ®îc nh÷ng th«ng tin néi gi¸n hoÆc nh÷ng th«ng tin cha ®îc c«ng bè c«ng khai th× ph¶i b¸o c¸o víi c«ng ty ®Ó c«ng ty t×m biÖn ph¸p xö lý ®Ó ®¶m b¶o lîi Ých cho c«ng chóng ®Çu t.
- CÊm sö dông th«ng tin tõ c«ng viÖc: mét sè trêng hîp do tÝnh chÊt c«ng viÖc mµ cã thÓ cã ®îc nh÷ng th«ng tin, th× ngêi n¾m th«ng tin trong mäi trêng hîp kh«ng ®îc phÐp tiÕt lé vµ sö dông nh÷ng th«ng tin nµy nh»m môc ®Ých kiÕm lêi cho b¶n th©n hoÆc cho nh÷ng ngêi mµ m×nh cã liªn quan lîi Ých.
Qui ®Þnh vÒ ®¹o ®øc nghÒ nhgiÖp mang tÝnh ®Þnh tÝnh cao vµ ®ßi hái c¸c c¸ nh©n ph¶i cã ý thøc tù gi¸c thùc hiÖn. §èi víi c¸c c«ng ty CK, c¸c c¬ quan qu¶n lý Nhµ níc cßn yªu cÇu ngoµi viÖc quy ®Þnh chÆt chÏ vÌ ®¹o ®øc nghÒ nghiÖp ph¶i t¨ng cêng hÖ thèng gi¸m s¸t néi bé vµ ¸p dông hÖ thèng “bøc t¬ng håi ©m - Chinese Wall” ®Ó ®¶m b¶o lîi Ých cña c«ng chóng ®Çu t vµ thÞ trêng ho¹t ®éng lµnh m¹nh.
4. VÒ c¬ së h¹ tÇng kü thuËt:
VÒ ®Þa ®iÓm cho TTGDCK t¹i Hµ néi vµ thµnh phè Hå ChÝ Minh. Thñ tíng ChÝnh phñ ®· quyÕt ®Þnh sö dông khu nhµ 45-47 bÕn Ch¬ng D¬ng lµm trô së TTGDCK t¹i thµnh phè Hå ChÝ Minh. HiÖn nay c¸c c¬ quan liªn quan ®ang tiÕn hµnh bµn giao nhanh, c¶i t¹o ®Ó l¾p ®Æt m¸y mãc thiÕt bÞ phôc vô cho ho¹t ®éng cña trung t©m.
Ngµy 27/1/1999 t¹i Hµ Néi Chñ tÞch UBCKNN Lª V¨n Ch©u vµ «ng G. Harter, phã ®¹i sø Mü, ®¹i diÖn c¬ quan th¬ng m¹i ph¸t triÓn Mü ®· ký “tho¶ thuËn tµi trî ” trÞ gi¸ 193.183 USD cho UBCKNN ®Ó lËp dù ¸n kh¶ thi cho x©y dùng hÖ thèng m¸y tÝnh cña Trung t©m GDCK.
§Çu n¨m 2000 tËp ®oµn Chin fon (§µi Loan) ®· trî gióp sµn GDCK Tp. Hå ChÝ Minh mét b¶ng ®iÖn tö trÞ gi¸ 280.000 USD. Tríc ®ã mét tæ chøc kinh tÕ cña Th¸i Lan ®· tÆng mét m¸y chñ trÞ gi¸ 12.000 USD vµ mét sè linh kiÖn, phÇn mÒm cho sµn giao dÞch. C«ng t¸c chuÈn bÞ cho sµn giao dÞch nµy ®ang ë vµo giai ®o¹n níc rót, hiÖn nay ®· cã trªn 80 c¸n bé ®ñ tiªu chuÈn nghiÖp vô s½n sµng vµo cuéc khi TTCK më cöa.
Ch¬ng 3
Gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn
nh÷ng ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt ®Ó ph¸t triÓn
thÞ trêng chøng kho¸n viÖt nam
X©y dùng TTCK ë ViÖt nam ph¶i tu©n theo c¸c nguyªn t¾c c¬ b¶n sau:
+ Nhµ níc gi÷ vai trß quyÕt ®Þnh trong viÖc x©y dùng, qu¶n lý vµ khuyÕn khÝch, t¹o ®iÒu kiÖn cho thÞ trêng ph¸t triÓn theo ®óng ®êng lèi vµ ®Þnh híng cña §¶ng vµ ChÝnh phñ.
+ Cã mét c¬ quan qu¶n lý Nhµ níc thèng nhÊt nh»m t¹o ®iÒu kiÖn cho thÞ trêng ho¹t ®éng thèng nhÊt, th«ng suèt, hiÖu qu¶ vµ an toµn.
+ X©y dùng mét TTCK cã tæ chøc, ho¹t ®éng c«ng b»ng, hiÖu qu¶, an toµn, b¶o vÖ lîi Ých cña nhµ ®Çu t, phï hîp víi ®iÒu kiÖn vµ hoµn c¶nh cô thÓ cña ®Êt níc, tõng bíc héi nhËp víi TTCK trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi.
+ X©y dùng vµ ph¸t triÓn TTCK tõ quy m« nhá ®Õn quy m« lín, tõ cha hoµn thiÖn ®Õn hoµn thiÖn, phï hîp víi t×nh h×nh vµ ®iÒu kiÖn cô thÓ cña ®Êt níc.
§Ó ph¸t triÓn TTCK ViÖt Nam, chóng ta ph¶i cã c¸c gi¶i ph¸p ®óng ®¾n vµ hîp lý, gi¶i quyÕt ®îc c¸c khuyÕt ®iÓm cña thÞ trêng. §ång thêi ph¸t huy c¸c lîi thÕ cña ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn cña TTCK níc ta. Chóng ta xem xÐt c¸c gi¶i ph¸p vÒ:
- C¬ chÕ qu¶n lý vµ yÕu tè ph¸p lý.
- Hµng ho¸ cho TTCK.
- §µo t¹o vµ sö dông nguån nh©n lùc cho TTCK.
- Khoa häc kü thuËt.
I. Gi¶i ph¸p vÒ c¬ chÕ qu¶n lý vµ yÕu tè ph¸p lý:
1. C¬ chÕ qu¶n lý:
ViÖt Nam sÏ cã mét héi ®ång CK quèc gia (State Securities Commission)
Lµ c¬ quan ban hµnh toµn bé c¸c v¨n b¶n ph¸p quy cho c¸c TTCK ®Þa ph¬ng dùa vµo ®ã ®Ó thùc hiÖn. Héi ®ång CK quèc gia (H§CKQG) kh«ng chØ gi¸m s¸t c¸c ho¹t ®éng cña TTCK, quy ®Þnh nh÷ng yªu cÇu vÒ c«ng b¸o c«ng khai, ng¨n chÆn nh÷ng thñ ®o¹n gian lËn vÒ CK vµ giao dÞch CK, H§CKQG cßn Ên ®Þnh trùc tiÕp nh÷ng yªu cÇu ®èi víi mäi ®èi tîng tham gia vµo TTCK ph¶i tu©n thñ.
C¬ cÊu cña H§CKQG:
Chñ nhiÖm UBCKNN lµm chñ tÞch Héi ®ång.
Cã thø trëng Bé tµi chÝnh, phã thèng ®èc Ng©n hµng Nhµ níc lµ phã chñ tÞch Héi ®ång.
Cã phã chñ nhiÖm uû ban kÕ ho¹ch Nhµ níc, thø trëng Bé t ph¸p lµ uû viªn Héi ®ång.
Cã mét sè chuyªn gia vÒ tµi chÝnh, Ng©n hµng, Th¬ng m¹i, Tµi ph¸n, Ph¸p luËt gióp viÖc Héi ®ång.
C¸c thµnh viªn cña Héi ®ång CK do Thñ tíng ChÝnh phñ chØ ®Þnh, Héi ®ång lµm viÖc trªn nguyªn t¾c biÓu quyÕt theo ®a sè.
Héi ®ång CKQG sÏ t vÊn cho UBCK c¸c vÊn ®Ò vÒ CK vµ TTCK, ®ång thêi ®Ó thùc hiÖn sù phèi hîp liªn ngµnh lÜnh vùc Tµi chÝnh - TiÒn tÖ - Ng©n hµng.
QuyÕt ®Þnh 75/CP cña Thñ tíng ChÝnh phñ ®· cho phÐp thµnh lËp UBCKNN. §©y lµ c¬ quan ®éc lËp, chÞu sù l·nh ®¹o trùc tiÕp cña Thñ tíng ChÝnh phñ, thùc hiÖn chøc n¨ng qu¶n lý Nhµ níc vÒ CK vµ TTCK. §a ra c¸c quy chÕ vÒ gi¸m s¸t vµ c¸c nghiÖp vô cña TTCK, nh»m ®¶m b¶o cho ho¹t ®éng cña TTCK tu©n thñ theo luËt ph¸p.
C¬ cÊu cña UBCKNN:
§øng ®Çu UBCKNN lµ chñ nhiÖm uû ban.
Gióp viÖc Chñ nhiÖm uû ban cã mét sè Phã chñ nhiÖm uû ban.
Chñ nhiÖm vµ c¸c Phã chñ nhiÖm Uû ban do Thñ tíng ChÝnh phñ bæ nhiÖm vµ lµm viÖc theo chÕ ®é chuyªn tr¸ch.
UBCKNN cã v¨n phßng vµ mét sè tæ chøc gióp viÖc cho Chñ nhiÖm uû ban.
§Ó thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cña TTCK, cÇn ph¶i tæ chøc tèt c¸c SGDCK. SGDCK sÏ thóc ®Èy viÖc thu hót vµ tËp trung c¸c nguån vèn nhµn rçi vµo ®Çu t, ®¶m b¶o sù an toµn vµ tÝnh c«ng b»ng trong viÖc mua b¸n CK. §ång thêi nã cung cÊp cho ngêi mua vµ ngêi mua b¸n CK vÒ chØ sè CK, vÒ diÔn biÕn cung cÇu CK, vÒ c¸c chÝnh s¸ch tÝn dông, l·i suÊt cña Nhµ níc, c¸c th«ng tin vÒ c¸c c«ng ty cæ phÇn tham gia vµo TTCK ®Ó hä lùa chän quyÕt ®Þnh mua, b¸n, gi¸ c¶ vµ thêi gian mua b¸n.
Héi ®ång qu¶n trÞ vµ c¬ quan ®iÒu hµnh mäi ho¹t ®éng cña SGDCK, do thµnh viªn cña së bÇu ra trong ®ã mét sè thµnh viªn cña Héi ®ång qu¶n trÞ cã thÓ do ChÝnh phñ chØ ®Þnh. Héi ®ång qu¶n trÞ:
- V¹ch ra chÝnh s¸ch vµ ph¬ng híng ho¹t ®éng còng nh c¸c chÕ ®é ph©n phèi thu nhËp vµ trÝch c¸c quü cña SGDCK.
- Xem xÐt kÕt n¹p hoÆc khai trõ c¸c thµnh viªn cña së (c¸c c«ng ty m«i giíi).
- Xem xÐt lo¹i CK cña c«ng ty nµo ®îc ®a ra mua b¸n vµ ®Þnh gi¸ t¹i së.
- Xem xÐt vµ gi¶i quyÕt c¸c c«ng viÖc kh¸c vÒ mÆt qu¶n trÞ mét SGDCK.
Chóng ta thÊy c¸c c¬ quan qu¶n lý vÒ TTCK cÇn ph¶i thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô chñ yÕu sau:
- X©y dùng vµ ban hµnh c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt vÒ CK vµ TTCK - §©y lµ ®iÒu kiÖn ®¶m b¶o t¹o c¬ së khung ph¸p lý cho viÖc ph¸t hµnh vµ kinh doanh CK.
-Tæ chøc x©y dùng vµ ph¸t triÓn ®ång bé TTCK ë ViÖt nam.
- Qu¶n lý, gi¸m s¸t, kiÓm tra c¸c ho¹t ®éng cña TTCK.
Ngoµi ra, cßn cã thÓ tËp hîp ®îc lùc lîng nghiªn cøu, so¹n th¶o c¸c v¨n b¶n ph¸p lý, ®µo t¹o c¸n bé vµ lµ ®Çu mèi cho quan hÖ quèc tÕ vÒ CK vµ TTCK ë ViÖt Nam.
2. VÒ yÕu tè ph¸p lý:
Khi ®· cã TTCK th× sÏ kÐo theo hµng lo¹t nh÷ng diÔn biÕn phøc t¹p ph¸t sinh. ViÖc mua b¸n c¸c CK trªn TTCK lu«n diÔn ra h¹i mÆt: MÆt tÝch cùc vµ tiªu cùc. §èi víi mÆt tÝch cùc th× chóng ta ®· thÊy mµ kh«ng ph¶i bµn ®Õn. Cßn riªng mÆt tr¸i cña nã th× qu¶ lµ phøc t¹p, ®¸ng lo ng¹i vµ sÏ lµ mèi ®e do¹ cho nÒn kinh tÕ ®Êt níc nÕu chóng ta kh«ng ng¨n chÆn kÞp thêi. TTCK ho¹t ®éng th× ngay lËp tøc c¸c nh©n tè ®Çu c¬, mua b¸n néi gi¸n, mua b¸n CK bªn ngoµi TTCK, phao tin ®ån nh¶m vÒ t×nh h×nh ho¹t ®éng cña mét ®¬n vÞ kinh tÕ… sÏ t¹o ra t©m lý bÊt æn ®Þnh ®èi víi c¸c nhµ ®Çu t, ¶nh hëng rÊt lín ®Õn sù ph¸t triÓn chung cña nÒn kinh tÕ ®Êt níc, viÖc x©y dùng vµ ph¸t triÓn TTCK ph¶i ®ång hµnh víi viÖc nghiªn cøu cho ra ®êi c¸c v¨n b¶n ph¸p quy díi luËt vµ tiÕn ®Õn cho ra ®êi c¸c luËt ®iÒu chØnh c¸c ho¹t ®éng cña TTCK; t¹o ra hµnh lang ph¸p lý cÇn thiÕt cho ho¹t ®éng vµ ph¸t triÓn TTCK ViÖt nam.
Chóng ta cÇn gÊp gióp x©y dùng vµ ban hµnh hÖ thèng ph¸p luËt ®Çy ®ñ vµ phï hîp víi ®iÒu kiÖn níc ta. Ph¸p luËt vÒ TTCK cÇn ph¶i ®iÒu chØnh ba nhãm quan hÖ.
2.1. Ph¸p luËt b¶o ®¶m sù qu¶n lý Nhµ níc:
Thùc tiÔn ho¹t ®éng cña nÒn kinh tÕ thÕ giíi trong nh÷ng thËp kû gÇn ®©y ®· chøng minh, ë bÊt kú mét nÒn kinh tÕ thÞ trêng nµo còng cÇn ®Õn sù ®iÒu tiÕt cña Nhµ níc. Tuy nhiªn, møc ®é vµ ph¹m vi kh¸c nhau nÕu nÒn kinh tÕ níc ta dï mang tÝnh chÊt nh thÕ nµo th× còng kh«ng thÓ lµ nÒn kinh tÕ tù ph¸t, v« tæ chøc. Nhµ níc qu¶n lý nÒn kinh tÕ tríc hÕt mang néi dung tÝnh tù gi¸c vµ tÝnh tæ chøc cña sù ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ sù qu¶n lý cña Nhµ níc ®èi víi sù ph¸t triÓn TTCK còng xuÊt ph¸t tõ c¬ së ®ã. Nã ®¶m b¶o cho thÞ trêng CK ph¸t triÓn v× nh÷ng môc tiªu cña sù ph¸t trÓn kinh tÕ x· héi mµ §¶ng vµ Nhµ níc ®· x¸c ®Þnh. H¬n n÷a TTCK mét mÆt cã nh÷ng u ®iÓm thóc ®Èy nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn, ®em l¹i nh÷ng thµnh qu¶ vµ lîi Ých thùc sù to lín; mÆt kh¸c còng chøa ®ùng kh«ng Ýt nh÷ng h¹n chÕ, khuyÕt tËt vµ tiªu cùc lµm ph¬ng h¹i ®Õn nÒn kinh tÕ víi nh÷ng hËu qu¶ tai h¹i khã lêng hÕt. Sù qu¶n lý cña Nhµ níc ë ®©y chÝnh lµ nh»m t¹o ra nh÷ng ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó mäi chñ thÓ tham gia vµo c¸c quan hÖ cña TTCK khai th¸c tèt nh÷ng ®Æc tÝnh u viÖt, nh÷ng thÕ m¹nh cña thÞ trêng vµ h¹n chÕ ®Õn møc thÊp nhÊt nh÷ng tiªu cùc cña nã. Sù qu¶n lý cña Nhµ níc ®èi víi viÖc thµnh lËp vµ ph¸t triÓn TTCK ®îc thùc hiÖn díi nhiÒu h×nh thøc vµ b»ng nhiÒu c«ng cô kh¸c nhau. Cã thÓ tham gia viÖc ban hµnh luËt vµ thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch Nhµ níc vÒ tµi chÝnh, tiÒn tÖ…, l·i suÊt, ®Çu t vµ thuÕ kho¸... hoÆc th«ng qua viÖc kiÓm tra, gi¸m s¸t c¸c ph¸p nh©n vµ thÓ nh©n tham gia thÞ trêng CK mét c¸ch thêng xuyªn, nh»m ng¨n chÆn vµ xö lý nh÷ng sai ph¹m theo luËt ®Þnh.
2.2. Ph¸p luËt x¸c lËp quy chÕ ph¸p lý cña c¸c chñ thÓ tham gia TTCK:
Qu¸ tr×nh ph¸t triÓn ®i lªn cña TTCK g¾n liÒn víi qu¸ tr×nh quèc tÕ ho¸ thÞ trêng lµm cho sè lîng c¸c chñ thÓ tham gia c¸c quan hÖ x· héi trong lÜnh vùc TTCK ngµy cµng lín. C¸c chñ thÓ tham gia ë ®©y bao gåm c¸c doanh nghiÖp tµi chÝnh, ng©n hµng, b¶o hiÓm, c¸c tæ chøc x· héi vµ c¸c c¸ nh©n ®Çu t trong vµ ngoµi níc. Gi÷a c¸c chñ thÓ h×nh thµnh nªn nh÷ng mèi quan hÖ nhÊt ®Þnh nh th¬ng gia CK, m«i giíi CK vµ nh÷ng ngêi ®iÒu hµnh thÞ trêng. §Ó nh÷ng ho¹t ®éng ®a d¹ng vµ n¨ng ®éng nµy diÔn ra theo mét trËt tù nhÊt ®Þnh, mét mÆt ph¸p luËt cÇn ph¶i quy ®Þnh vÞ trÝ, vai trß chøc n¨ng cña mçi lo¹i chñ thÓ tiÕn hµnh nh÷ng ho¹t ®éng ®ã, mÆt kh¸c ph¶i quy ®Þnh râ nh÷ng quyÒn vµ nghÜa vô còng nh tr¸ch nhiÖm cña c¸c chñ thÓ tham gia trong ho¹t ®éng TTCK. Nãi c¸ch kh¸c, cÇn x¸c ®Þnh b»ng luËt ph¸p cô thÓ, ®Þa vÞ ph¸p lý cña mçi lo¹i chñ thÓ tham gia c¸c quan hÖ TTCK. Trong ®Þa vÞ ph¸p lý cña mçi lo¹i chñ thÓ ph¶n ¸nh n¨ng lùc ph¸p lý, n¨ng lùc ®iÒu hµnh cña mçi chñ thÓ vµ mèi quan hÖ biÖn chøng gi÷a c¸c chñ thÓ cïng tham gia ho¹t ®éng trªn thÞ trêng .
TÝnh æn ®Þnh vµ an toµn, tÝnh tæ chøc vµ trËt tù, tÝnh ®Þnh híng vµ hiÖu qu¶ cña c¸c quan hÖ ë TTCK thÓ hiÖn trùc tiÕp ë nh÷ng quyÒn vµ nghÜa vô t¬ng øng cña c¸c chñ thÓ liªn quan víi nhau vµ tr¸ch nhiÖm cña chóng ch¼ng nh÷ng ®èi víi nhau mµ cßn tríc Nhµ níc vµ toµn x· héi. §èi víi c¸c chñ thÓ tham gia TTCK, ph¸p luËt chØ x¸c ®Þnh vÞ trÝ, vai trß, chøc n¨ng, quyÒn vµ nghÜa vô mµ ph¸p luËt cßn quy ®Þnh tr×nh tù, thñ tôc tæ chøc thµnh lËp c¸c ph¸p nh©n tham gia thÞ trêng, nh c¸c ®iÒu kiÖn ®Ó ®îc phÐp tham gia vµo TTCK, ®iÒu kiÖn ®¨ng ký, xin giÊy phÐp.
Trong thùc tÕ kh«ng ph¶i bao giê sù ®iÒu chØnh cña ph¸p luËt ®èi víi c¸c chñ thÓ còng dÔ dµng, ®óng ®¾n vµ hîp lý. Bëi v× khi tham gia vµo TTCK kh«ng ph¶i mçi chñ thÓ chØ cã mét chøc n¨ng vµ chØ cã mét mèi quan hÖ mµ cßn cã nhiÒu chøc n¨ng, quan hÖ nhiÒu chiÒu víi c¸c chñ thÓ kh¸c. Do vËy ph¸p luËt cÇn quy ®Þnh mét c¸ch cô thÓ, râ rµng, quyÒn, nghÜa vô vµ tr¸ch nhiÖm t¬ng øng víi mçi chøc n¨ng phï hîp víi tÝnh chÊt vµ néi dung cña tõng lo¹i h×nh ho¹t ®éng.
2.3. Ph¸p luËt ®iÒu chØnh c¸c ho¹t ®éng diÔn ra trªn thÞ trêng :
Ho¹t ®éng cña TTCK th«ng qua c¸c chøc n¨ng cña m×nh nh»m thu hót c¸c nguån vèn ®Çu t ®Ó tõ ®ã ph©n phèi l¹i mét c¸ch cã hiÖu qu¶ cho nh÷ng ngêi sö dông. C¸c mÆt ho¹t ®éng nµy ®îc diÔn ra trªn c¸c lo¹i thÞ trêng kh¸c nhau. ThÞ trrêng s¬ cÊp lµ n¬i c¸c CK ®îc ph¸t hµnh ra lÇn ®Çu tiªn, nã cã t¸c dông lµm gia t¨ng tæng vèn ®Çu t cho toµn x· héi, lµm tiÒn ®Ò cho sù ph¸t triÓn thÞ trêng s¬ cÊp, n¬i diÔn ra c¸c mÆt ho¹t ®éng mua ®i b¸n l¹i vµ trao ®æi c¸c lo¹i h×nh CK.
Do vËy ph¸p luËt ë ®©y ®iÒu chØnh dùa trªn hai nhãm hµnh vi kh¸c nhau: ®ã lµ quy chÕ ph¸p luËt vÒ ph¸ hµnh CK vµ quy chÕ ph¸p luËt vÒ mua b¸n, chuyÓn nhîng CK. §èi víi quy chÕ ph¸t hµnh CK, ®©y lµ n¬i t¹o hµng ho¸ CK cho thÞ trêng, lµ khëi ®iÓm cho mäi ho¹t ®éng sau nµy nªn ph¸p luËt ph¶i quy ®Þnh râ ý nghÜa kinh tÕ, b¶n chÊt vµ vÊn ®Ò ph¸p lý cña mçi lo¹i cæ phiÕu, tr¸i phiÕu c¸c h×nh thøc ph¸t hµnh vµ thñ tôc. Sù lµnh m¹nh cña TTCK còng nh c¸c vÊn ®Ò khuyÕt tËt ®Òu n»m tiÒm Èn ë giai ®o¹n nµy. §èi víi nhãm hµnh vi trªn thÞ trêng thø cÊp, ph¸p luËt cÇn x¸c ®Þnh thÓ thøc vµ c¸c tr×nh tù thñ tôc mua b¸n, chuyÓn nhîng CK, vµ nh÷ng vÊn ®Ò tr¸ch nhiÖm ph¸p lý ®èi víi nh÷ng hµnh vi ®i ngîc l¹i nh÷ng quy ®Þnh trong quy chÕ vÒ c¸c mÆt ho¹t ®éng nh: gi¶ m¹o CK, lõa ®¶o, ®Çu c¬, thao tóng thÞ trêng, chÌn Ðp c¸c chñ thÓ vµ ®Èy hä vµo thÕ bÊt lîi. Trªn thÞ trêng thø cÊp nµy, ho¹t ®éng cña TTCK diÔn ra rÊt s«i ®éng, nã liªn quan ®Õn nhiÒu mÆt ho¹t ®éng cña ®êi sèng kinh tÕ x· héi vµ ë nh÷ng ph¹m vi réng r·i kh¸c nhau, thËm chÝ vît ra ngoµi khu«n khæ nhiÒu quèc gia, cho nªn vÊn ®Ò trung thùc trong kinh doanh lµ nÒn t¶ng cho sù bÒn v÷ng cña thÞ trêng. Do vËy, yÕu tè con ngêi vµ yÕu tè th«ng tin ë ®©y cÇn cã sù ®iÒu chØnh hîp lý vÒ ph¸p lý, b¶o ®¶m hµi hoµ vÒ c¸c mÆt quyÒn vµ nghÜa vô gi÷a c¸c nhµ m«i giíi CK vµ th¬ng gia CK. B¶o ®¶m sù bÒn v÷ng vµ æn ®Þnh thÞ trêng, ®ång thêi còng tr¸nh ®îc nh÷ng kh¾t khe, ch¨t chÏ cña thÞ trêng “®ãng”.
Tõ kinh nghiÖm cña c¸c níc ®i tríc, ®Æc biÖt lµ kinh nghiÖm cña mét sè níc ®ang ph¸t triÓn ch©u ¸ (cã hoµn c¶nh gÇn nh níc ta) sÏ vËn dông thÝch hîp vµo ph¸t triÓn TTCK ë ViÖt Nam. MÆt tÝch cùc víi c¸c níc ®i sau lµ häc tËp sù vËn dông kinh nghiÖm cña níc ®i tríc. Trong bèi c¶nh ®Êt níc ta hiÖn nay, vÊn ®Ò x¸c lËp c¸c quy ®Þnh ph¸p lý cho ho¹t ®éng cña SGD lµ mét viÖc lµm cÇn thiÕt. Bëi lÏ mét TTCK cã tæ chøc, víi sù gi¸m s¸t chÆt chÏ cña nhµ níc sÏ lµm gi¶m nh÷ng mÆt h¹n chÕ, khuyÕt tËt vèn cã cña thÞ trêng. Do ®ã hÖ thèng luËt cña chóng ta cÇn ghi râ vµ chi tiÕt, cµng cô thÓ bao nhiªu cµng tèt bÊy nhiªu thËm chÝ quy ®Þnh nh÷ng v¨n b¶n chi tiÕt vÒ c¸c CK cña c¸c doanh nghiÖp lu hµnh trªn thÞ trêng tõng thêi kú, quy ®Þnh vÒ chuÈn mùc c¸c n¨ng lùc ph¸p lý vµ n¨ng lùc hµnh vi cho tõng th¬ng gia vµ ngêi m«i giíi CK. Chóng ta cÇn tõng bíc x©y dùng nh÷ng luËt lÖ cÇn thiÕt, t¹o ®iÒu kiÖn cho sù ph¸t triÓn TTCK.
II. Gi¶i ph¸p vÒ hµng ho¸ cho TTCK:
Ph¶i t¹o ra ngµy cµng nhiÒu hµng ho¸ cho TTCK, víi nhiÒu chñng lo¹i kh¸c nhau ®¶m b¶o ®ñ tiªu chuÈn vÒ chÊt lîng ®Ó lu th«ng vµ bu«n b¸n trªn thÞ trêng. Mét “chî” muèn h×nh thµnh, ho¹t ®éng vµ ph¸t triÓn ®ßi hái ph¶i cã thËt nhiÒu hµng ho¸ vµ hµng ho¸ ph¶i thËt phong phó, ®¶m b¶o chÊt lîng, uy tÝn. Ngîc l¹i muèn hµng ho¸ ®a d¹ng, phong phó còng ®ßi hái ph¶i cã mét “chî” thËt hoµn chØnh vµ ph¸t triÓn. §Ó lµm ®îc ®iÒu nµy, ®Çu tiªn ph¶i ®Èy nhanh c«ng t¸c s¾p xÕp l¹i c¸c doanh nghiÖp Nhµ níc, tiÕn tíi cæ phÇn ho¸ mét phÇn hoÆc toµn bé c¸c doanh nghiÖp nhµ níc nÕu xÐt thÊy kh«ng cÇn thiÕt ph¶i gi÷ 100% së h÷u Nhµ níc. Nhµ níc cÇn ph¶i cã chÝnh s¸ch, chÕ ®é thËt kiªn quyÕt trong ®ã cÇn chó ý ®Õn c¶ h×nh thøc phæ th«ng nh tuyªn truyÒn, gi¶i thÝch, kÕt hîp xö lý kiªn quyÕt nÕu xÐt thÊy cÇn thiÕt. Tõng bíc n©ng cao tµi s¶n cña c¸c doanh nghiÖp Nhµ níc ®· vµ ®ang ®îc cæ phÇn ho¸, c¸c c«ng ty cæ phÇn vµ kÓ c¶ c¸c doanh nghiÖp Nhµ níc n»m trong diÖn ph¶i cæ phÇn ho¸ nh»m ngµy cµng n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt – kinh doanh ®Ó qua ®ã c¸c doanh nghiÖp, c«ng ty nµy cã nh÷ng lo¹i CK ®¹t tiªu chuÈn cã ®ñ ®é m¹nh vµ uy tÝn mua b¸n trªn TTCK.
CÇn më réng ®èi tîng ®Çu t vµo tr¸i phiÕu, cæ phiÕu. §Ó cæ phÇn ho¸ nhiÒu doanh nghiÖp ë níc ta trong thêi gian tíi cÇn thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p:
- Thø nhÊt, cÇn cã hÖ thèng th«ng tin chÝnh x¸c, tin cËy vÒ t×nh h×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt - kinh doanh vµ kÕt qu¶ tµi chÝnh cña doanh nghiÖp cæ phÇn ho¸ ®· qua kiÓm to¸n ®éc lËp b»ng h×nh thøc th«ng tin qua b¸o chÝ, ®µi, qua c¸c tæ chøc ®oµn thÓ.
- Thø hai, t¹o s©n ch¬i b×nh ®¼ng gi÷a c¸c doanh nghiÖp Nhµ níc vµ c¸c c«ng ty cæ phÇn vµ c¸c ®iÒu kiÖn u ®·i.
- Thø ba, sím triÓn khai vµ cô thÓ ho¸ c¬ së ph¸p lý ®Çy ®ñ cho viÖc cæ phÇn ho¸ nh: X¸c ®Þnh danh môc lo¹i h×nh doanh nghiÖp, cÇn ph¶i cæ phÇn ho¸ ë møc ®é nµo. VÊn ®Ò x¸c ®Þnh gi¸ trÞ doanh nghiÖp khi tiÕn hµnh cæ phÇn ho¸ trªn c¬ së phÇn gi¸ trÞ cßn l¹i cña doanh nghiÖp ph¶i s¸t thùc ®óng thùc tÕ. Vai trß lµm chñ cña nh÷ng ngêi lao ®éng trong doanh nghiÖp cæ phÇn ho¸.
III. Gi¶i ph¸p vÒ nguån nh©n lùc:
Nh©n tè con ngêi trong mçi c«ng viÖc chiÕm mét vÞ trÝ ®Æc biÖt quan träng vµ quyÕt ®Þnh phÇn lín sù thµnh c«ng hay thÊt b¹i. Thùc tÕ c«ng t¸c ®µo t¹o c¸n bé cho TTCK trong nh÷ng n¨m qua tuy cã kh¶ n¨ng nhng vÉn cha thÓ ®¸p øng ®ñ so víi nhu cÇu. Chóng ta nªn xem viÖc ®µo t¹o c¸n bé nhÊt lµ nh÷ng ngêi trùc tiÕp ®iÒu hµnh, qu¶n lý, kinh doanh chøng kho¸n lµ chiÕn lîc, nã kh«ng nh÷ng cÇn thiÕt cho hiÖn t¹i mµ cßn cho t¬ng lai mét vµi n¨m tíi hoÆc l©u h¬n n÷a.
§Ó lµm tèt kh©u ®µo t¹o nh©n lùc cho TTCK cÇn:
* Trung t©m nghiªn cøu khoa häc vµ båi dìng nghiÖp vô vÒ chøng kho¸n vµ TTCK tæ chøc c¸c líp ®µo t¹o c¬ b¶n, n©ng cao sau ®ã chuyÓn sang ®µo t¹o chuyªn s©u tõng lo¹i c¸n bé vµ nh÷ng ngêi cã nhu cÇu nghiªn cøu vÒ chøng kho¸n, trªn c¬ së ®ã tiÕn hµnh tæ chøc ®µo t¹o thùc hµnh cho c¸c lo¹i ®èi tîng ®· qua ®µo t¹o c¬ b¶n, n©ng cao chuyªn s©u.
* UBCKNN cÇn tÝch cùc tranh thñ c¸c dù ¸n ®µo t¹o quèc tÕ ®Ó cö ®i ®µo t¹o c¸c kho¸ ng¾n h¹n vµ dµi h¹n, ë c¶ trong vµ ngoµi níc, ®èi víi c¸c c¸n bé cho thÞ trêng giao dÞch chøng kho¸n vµ c«ng ty chøng kho¸n. Nªn tæ chøc mét kho¸ häc lý thuyÕt vµ thùc hµnh t¹i nh÷ng níc ®· vµ ®ang ph¸t triÓn ngµnh chøng kho¸n mµ ViÖt nam dÔ tiÕp cËn nh Trung quèc, Th¸i lan, §µi loan... víi c¸c néi dung ®µo t¹o nh: kinh nghiÖm gi¸m s¸t cña UBCKNN, vËn hµnh vµ ®iÒu hµnh ë SGDCK, qu¶n lý vµ kinh doanh t¹i c¸c c«ng ty m«i giíi, quü ®Çu t, trung t©m ®¨ng ký, thanh to¸n bï trõ, lu ký... thùc hµnh kü n¨ng thao t¸c t¹i sµn giao dÞch vµ ë c«ng ty m«i giíi. CÇn ®Æc biÖt lu ý nguån tuyÓn chän tõ c¸c c¸n bé trÎ, tõ sinh viªn c¸c trêng ®¹i häc kinh tÕ ®Ó c¸c kh¶ n¨ng tiÕp thu nhanh nh÷ng tri thøc hiÖn ®¹i vÒ c«ng nghÖ vµ nh÷ng nghiÖp vô chuyªn m«n phøc t¹p cña TTCK.
* Bé gi¸o dôc vµ ®µo t¹o cÇn khÈn tr¬ng cho triÓn khai x©y dùng gi¸o tr×nh m«n häc vÒ TTCK ®Ó ®a vµo gi¶ng d¹y nh mét m«n häc chÝnh thøc, cho c¸c khoa kinh tÕ ë c¸c trêng ®¹i häc vµ cao ®¼ng. §Æc biÖt ë c¸c trêng §¹i häc kinh tÕ nªn h×nh thµnh bé m«n thÞ trêng chøng kho¸n. NÕu cha ®ñ ®iÒu kiÖn lµ mét bé m«n ®éc lËp nh bé m«n kinh tÕ ®Çu t th× cã thÓ bé m«n TTCK n»m trong khoa ng©n hµng(*) Theo gîi ý cña TS. Hoµng H¶i trong su tËp t liÖu nghiªn cøu cña
Trung t©m nghiªn cøu kinh tÕ quèc tÕ (CIES)
.
* Më réng h¬n n÷a c¸c kho¸ phæ biÕn kiÕn thøc vÒ chøng kho¸n, TTCK vµ c¸c m«n häc liªn ngµnh cã liªn quan ®Õn chøng kho¸n vµ TTCK t¹i c¸c tØnh. §Æc biÖt chó träng n©ng cao nhËn thøc vÒ TTCK cho c¸c doanh nghiÖp vµ d©n sè.
IV. Gi¶i ph¸p vÒ c¬ së h¹ tÇng kü thuËt:
CÇn khÈn tr¬ng x©y dùng vµ h×nh thµnh c¸c c¬ së h¹ tÇng cÇn thiÕt ®Ó ph¸t triÓn TTCK. Chóng ta cÇn:
- KhÈn tr¬ng x©y dùng mét hÖ thèng ng©n hµng vµ c¸c thÞ trêng tiÒn tÖ, tÝn dông, thÞ trêng ngo¹i hèi, thÞ trêng ngo¹i tÖ t¬ng ®èi hoµn chØnh, ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ ®Ó thanh to¸n nhanh chãng viÖc mua b¸n, trao ®æi CK.
- Tõng bíc trang bÞ mét hÖ thèng giao dÞch vµ thanh to¸n tiªn tiÕn, hiÖn ®¹i, ®ñ tiªu chuÈn quèc tÕ ®Ó lµm tèt viÖc ®¨ng ký, cËp nhËt ho¸ tªn tuæi vµ sù thay ®æi së h÷u chñ chøng kho¸n.
- X©y dùng vµ ®a vµo vËn hµnh mét hÖ thèng, mét chÕ ®é kÕ to¸n vµ kiÓm to¸n hoµn chØnh theo c¸c chuÈn mùc quèc tÕ, ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho kh«ng nh÷ng d©n chóng trong níc mµ cho c¶ ngêi níc ngoµi.
- Ph¸p chÕ ho¸ c¸c luËt ch¬i trªn TTCK b»ng mét hÖ thèng luËt lÖ râ rµng, b»ng c¸c quy chÕ qu¶n lý vµ gi¸m s¸t hîp lý ®Ó t¹o c¬ së ph¸p lý xö lý c¸c tranh chÊp x¶y ra gi÷a nh÷ng ngêi ®Çu t vµ t¹o ®iÒu kiÖn x©y dùng mét s©n ch¬i thËt sù b×nh ®¼ng, trËt tù, ®¸ng tin cËy cho mäi chñ thÓ tham gia trªn TTCK.
- §Èy nhanh tiÕn ®é thùc hiÖn ch¬ng tr×nh cæ phÇn ho¸ b»ng viÖc x©y dùng c¸c chÝnh s¸ch, chÕ ®é thËt sù hÊp dÉn ®èi víi c¸c doanh nghiÖp vµ ngêi lao ®éng trong c¸c doanh nghiÖp thùc hiÖn cæ phÇn ho¸. Nªn h×nh thµnh lo¹i h×nh c«ng ty dÞch vô cæ phÇn. Díi h×nh thøc mét c«ng ty tµi chÝnh, c¸c c«ng ty nµy thùc hiÖn nhiÖm vô t vÊn tµi chÝnh, gióp cho c¸c doanh nghiÖp lµm c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh, kÕ to¸n, kiÓm to¸n, x©y dùng kÕ ho¹ch cæ phÇn ho¸, giíi thiÖu c¸c dù ¸n cæ phÇn ho¸ cña doanh nghiÖp víi kh¸ch hµng vµ ®îc thu phÝ dÞch vô cho c¸c ho¹t ®éng nµy.
- TiÕp tôc kiÓm so¸t l¹m ph¸t mét c¸ch chÆt chÏ, cã hiÖu qu¶, gi÷ tû gi¸ néi tÖ æn ®Þnh vµ tõng bíc lo¹i trõ nh÷ng giao dÞch ngÇm trong lÜnh vùc tµi chÝnh ®Ó kÝch thÝch vµo sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn TTCK.
- §Çu t x©y dùng hÖ thèng thanh to¸n bï trõ tù ®éng trªn ph¹m vi c¶ níc b»ng c¸ch t¨ng cêng thªm m¹ng vi tÝnh cao cÊp kÕt hîp khai th¸c m¹ng th«ng tin viÔn th«ng ë bu ®iÖn ®Ó liªn kÕt thÞ trêng vèn trong níc thµnh mét thÞ trêng th«ng suèt vµ tiÕn tíi nèi m¹ng víi hÖ thèng thanh to¸n quèc tÕ.
- Cñng cè hoµn thiÖn trung t©m th«ng tin øng dông cña ng©n hµng Nhµ níc, ®Ó trung t©m nµy thùc sù ®ãng vai trß cung cÊp th«ng tin vÒ t×nh h×nh tµi chÝnh doanh nghiÖp lµm chç dùa cho ho¹t ®éng kinh doanh trªn TTCK cña ng©n hµng th¬ng m¹i, c¸c tæ chøc tµi chÝnh trung gian vµ TTCK.
- Thµnh lËp hÖ thèng ng©n hµng th«ng tin ®Ó cung cÊp d÷ liÖu cÇn thiÕt cho ho¹t ®éng kinh doanh trªn TTCK cña c¸c nhµ ®Çu t trong vµ ngoµi níc.
***********
kÕt luËn
Sù ph¸t triÓn cao cña nÒn kinh tÕ thÞ trêng ViÖt nam sÏ tÊt yÕu dÉn tíi viÖc ph¶i ph¸t triÓn TTCK ë ViÖt nam. V× TTCK lµ mét h×nh thøc ph¸t triÓn cao cña kinh tÕ thÞ trêng. TTCK lµ mét ®Þnh chÕ tµi chÝnh kh«ng thÓ thiÕu ®îc trong ®êi sèng kinh tÕ cña nh÷ng níc theo c¬ chÕ thÞ trêng.
LuËn v¨n nµy víi nh÷ng néi dung c¬ b¶n vÒ TTCK vµ c¸c ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt ®Ó ph¸t triÓn TTCK ViÖt nam. LuËn v¨n ®· ®Ò cËp ®Õn vµi nÐt vÒ TTCK, kinh nghiÖm cña mét sè níc trªn thÕ giíi vÒ x©y dùng vµ ph¸t triÓn TTCK, ®iÒu kiÖn c¸c bíc chuÈn bÞ vµ gi¶i ph¸p n©ng cao viÖc ¸p dông c¸c ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt ®Ó ph¸t triÓn TTCK ViÖt nam.
ViÖc ph¸t triÓn TTCK lªn mét møc cao, ®îc thÕ giíi c«ng nhËn cßn lµ vÊn ®Ò nan gi¶i ®èi víi ViÖt Nam. Chóng ta cÇn h¹n chÕ tíi møc thÊp nhÊt c¸c khã kh¨n vµ th¸ch thøc gÆp ph¶i, cÇn ph¶i t¹o ®iÒu kiÖn tõ Trung ¬ng tíi c¸c ®Þa ph¬ng ®Ó c¸c cÊp, c¸c ngµnh n¾m b¾t ®îc nhu cÇu vµ nh÷ng chØ dÉn cÇn thiÕt khi tham gia vµo TTCK. Trong ®ã, viÖc ban hµnh c¸c chÝnh s¸ch vµ ch¬ng tr×nh cô thÓ cña Nhµ níc vÒ ph¸t triÓn kinh tÕ trong mçi giai ®o¹n lµ hÕt søc quan träng, v× c¸c bíc ®i ®Õn thiÕt lËp vµ ph¸t triÓn TTCK g¾n liÒn víi viÖc gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò liªn quan tíi x©y dùng c¬ chÕ qu¶n lý míi. Do ®ã ®Ó ®¸p øng kÞp thêi nhu cÇu vÒ vèn cña nÒn kinh tÕ, nhµ níc ph¶i cã chñ tr¬ng vµ ch¬ng tr×nh cô thÓ vÒ tæ chøc vµ x©y dùng TTCK, thÞ trêng vèn ngµy mét ph¸t triÓn h¬n.
CÇn ®¶m b¶o tèt sù kÕt hîp chÆt chÏ gi÷a c¸c ngµnh, c¸c cÊp nhÊt lµ c¸c ngµnh Tµi chÝnh, Ng©n hµng, KÕ ho¹ch, T ph¸p vµ sù ñng hé cña c¸c c¬ quan, ®oµn thÓ; sù hëng øng tham gia ®«ng ®¶o cña c¸c doanh nghiÖp vµ d©n chóng.
Tµi liÖu tham kh¶o
V¨n kiÖn §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø VI, VII.
C¸c v¨n b¶n ph¸p lý vÒ thÞ trêng chøng kho¸n.
Tµi liÖu “ThÞ trêng chøng kho¸n vµ nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n trong viÖc tæ chøc vËn hµnh ThÞ trêng chøng kho¸n t¹i ViÖt Nam ” cña UBCKNN.
ThÞ trêng chøng kho¸n – NguyÔn ngäc Hïng – trêng §¹i häc Kinh tÕ TP. HCM – Nhµ xuÊt b¶n thèng kª - 1997.
ThÞ trêng chøng kho¸n – PGS.TS. Lª V¨n T, Lª Tïng V©n – NXB Thèng kª 1997.
ThÞ trêng chøng kho¸n ë ViÖt Nam - NguyÔn V¨n Lu©n, TrÇn Quèc TuÊn - NXB Thèng kª - 1995.
Hái vµ ®¸p vÒ thÞ trêng chøng kho¸n - §Æng Quang Gia – Nhµ xuÊt b¶n Thèng kª - 1996.
ThÞ trêng vµ së giao dÞch chøng kho¸n - Lª Xu©n NghÜa, T«n TÝch Th¹ch, Bïi L¬ng Ph¸t - NXB Thèng kª - 1995.
ThÞ trêng chøng kho¸n - Ph¬ng thøc ho¹t ®éng vµ kinh doanh - NXB Thèng kª - 1995.
ViÖt nam víi thÞ trêng chøng kho¸n – Bïi Nguyªn Hoµn – NXB ChÝnh trÞ quèc gia 1995.
ThÞ trêng chøng kho¸n vµ c«ng ty cæ phÇn - Bïi Nguyªn Hoµn - NXB ChÝnh trÞ quèc gia - 1998.
Híng tíi thÞ trêng chøng kho¸n ®Çu tiªn ë ViÖt Nam, Trung t©m ph¸t triÓn ngo¹i th¬ng vµ ®Çu t - TrÇn Du LÞch, L¬ng H÷u §Þnh, Huúnh Böu S¬n, TrÇn T« Tö.
ThÞ trêng chøng kho¸n ®©u cã g× khã hiÓu – Lª Minh §øc – NXB Thµnh phè HCM – 1994.
Gi¸o tr×nh thÞ trêng chøng kho¸n – PGS.PTS. NguyÔn V¨n Nam; Khoa ng©n hµng – Tµi chÝnh, trêng §¹i häc KTQD – n¨m 1988.
ThÞ trêng chøng kho¸n vµ bíc ®Çu h×nh thµnh ThÞ trêng chøng kho¸n t¹i ViÖt Nam - Vâ Thµnh HiÖu, Bïi Kim YÕn - NXB trÎ - 1998.
T¹p chÝ chøng kho¸n, §Çu t chøng kho¸n.
Mét sè t¹p chÝ : Céng s¶n, Ph¸t triÓn kinh tÕ, Nghiªn cøu kinh tÕ, Ng©n hµng, Tµi chÝnh, Nghiªn cøu lý luËn, Thêi b¸o kinh tÕ ViÖt Nam, Tµi chÝnh doanh nghiÖp, Thêi b¸o kinh tÕ Sµi Gßn....
Mét sè t liÖu lu t¹i th viÖn Trung t©m hîp t¸c nghiªn cøu ViÖt nam, Trung t©m hîp t¸c nghiªn cøu ch©u ¢u, Trung t©m hîp t¸c nghiªn cøu ch©u Mü vµ Trung t©m hîp t¸c nghiªn cøu ch©u ¸.
Môc lôc
PhÇn më ®Çu
1
Ch¬ng I: Tæng quan vÒ thÞ trêng chøng kho¸n
I. ThÞ trêng tµi chÝnh
3
1. Kh¸i niÖm ThÞ trêng tµi chÝnh
3
2. CÊu tróc ThÞ trêng tµi chÝnh
4
II. ThÞ trêng chøng kho¸n
6
1. ThÞ trêng chøng kho¸n
6
2. C¬ cÊu, môc tiªu, nguyªn t¾c ho¹t ®éng cña ThÞ trêng chøng kho¸n
8
3. C¸c ®èi tîng tham gia trªn ThÞ trêng chøng kho¸n
9
III. Vai trß chøc n¨ng cña ThÞ trêng chøng kho¸n
11
1. Vai trß cña ThÞ trêng chøng kho¸n
11
2. Chøc n¨ng cña ThÞ trêng chøng kho¸n
13
IV. Kinh nghiÖm x©y dùng vµ ph¸t triÓn ThÞ trêng
ë mét sè níc trªn thÕ giíi
14
1. ThÞ trêng chøng kho¸n ë mét sè níc ch©u ¢u
14
1.1. ThÞ trêng chøng kho¸n Lu©n §«n (Anh)
14
1.2. ThÞ trêng chøng kho¸n Pari (Ph¸p)
16
1.3. ThÞ trêng chøng kho¸n Franfurt (§øc)
17
1.4. ThÞ trêng chøng kho¸n Italia
18
1.5. ThÞ trêng chøng kho¸n Ba lan
20
2. ThÞ trêng chøng kho¸n ë mét sè níc ch©u Mü
22
2.1. ThÞ trêng chøng kho¸n Hoa Kú
22
2.2. ThÞ trêng chøng kho¸n Canada
24
3. ThÞ trêng chøng kho¸n ë mét sè níc ch©u ¸
27
3.1. ThÞ trêng chøng kho¸n Trung Quèc
27
3.2. ThÞ trêng chøng kho¸n Hµn Quèc
29
3.3. ThÞ trêng chøng kho¸n Tokyo (NhËt B¶n)
31
3.4. ThÞ trêng chøng kho¸n Malayxia
33
3.5. ThÞ trêng chøng kho¸n Indonesia
34
3.6. ThÞ trêng chøng kho¸n Th¸i Lan
35
Ch¬ng II: Thùc tr¹ng ph¸t triÓn
ThÞ trêng chøng kho¸n ë ViÖt Nam
I. Sù cÇn thiÕt ph¸t triÓn ThÞ trêng chøng kho¸n
ë ViÖt Nam
37
II. Nh÷ng thuËn lîi, khã kh¨n trong viÖc ph¸t triÓn
ThÞ trêng chøng kho¸n ë ViÖt Nam
41
1. Nh÷ng thuËn lîi
41
2. Nh÷ng khã kh¨n
44
III. Nh÷ng ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt ®Ó ph¸t triÓn
ThÞ trêng chøng kho¸n ë ViÖt Nam
46
1. §iÒu kiÖn vÒ kinh tÕ tµi chÝnh
47
2. §iÒu kiÖn vÒ hµng ho¸ cho ThÞ trêng chøng kho¸n
49
3. §iÒu kiÖn vÒ ph¸p lý
50
4. §iÒu kiÖn vÒ kü thuËt vµ tæ chøc
52
IV. Qu¸ tr×nh chuÈn bÞ cho ph¸t triÓn
ThÞ trêng chøng kho¸n ë ViÖt Nam
54
1. VÒ khu«n khæ ph¸p lý
57
2. VÒ hµng ho¸ cho ThÞ trêng chøng kho¸n
58
3. VÒ ®µo t¹o nh©n lùc vµ quy ®Þnh vÒ ®¹o ®øc nghÒ nghiÖp trong c«ng ty chøng kho¸n
61
3.1. VÒ ®µo t¹o nh©n lùc
61
3.2. VÒ quy ®Þnh ®¹o ®øc nghÒ nghiÖp trong c«ng ty chøng kho¸n
63
4. VÒ c¬ së h¹ tÇng kü thuËt
66
Ch¬ng III: Gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn
nh÷ng ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt ®Ó ph¸t triÓn
ThÞ trêng chøng kho¸n ViÖt Nam
I. Gi¶i ph¸p vÒ c¬ chÕ qu¶n lý vµ yÕu tè ph¸p lý
68
1. C¬ chÕ qu¶n lý
68
2. VÒ yÕu tè ph¸p lý
70
II. Gi¶i ph¸p vÒ hµng ho¸ cho ThÞ trêng chøng kho¸n
74
III. Gi¶i ph¸p vÒ nguån nh©n lùc
75
IV. Gi¶i ph¸p vÒ c¬ së h¹ tÇng kü thuËt
76
KÕt luËn
78
Tµi liÖu tham kh¶o
79
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- Hoàn thiện các điều kiện cần thiết để phát triển thị trường chứng khoán Việt Nam.DOC