Hoàn thiện tổ chức kế toán thành phẩm và tiêu thụ thành phẩm ở Công ty Da giầy Hà Nội

ng kÕ to¸n, phßng kinh doanh. Khi ph¸t sinh nghiÖp vô nhËp xuÊt kho thñ kho c¨n cø vµo chøng tõ nhËp xuÊt ghi vµo thÎ kho. KÕ to¸n thµnh phÈm tiÕn hµnh h¹ch to¸n TP vµo c¸c sæ kÕ to¸n chi tiÕt vµ tæng hîp nh­: SCT xuÊt kho, SCT nhËp kho, b¶ng tæng hîp nhËp xuÊt, NKCT 8. Cßn ë phßng kinh doanh l­u gi÷ ho¸ ®¬n, phiÕu xuÊt kho trªn m¸y vµ theo dâi t×nh h×nh nhËp xuÊt thµnh phÈm trªn b¶ng b¸o c¸o "nhËp kho - tiªu thô vµ tån kho" hµng ngµy. - VÒ gi¸ b¸n: Gi¸ b¸n ®­îc x¸c ®Þnh võa dùa trªn c¬ së cña gi¸ thµnh võa dùa trªn sù biÕn ®éng cung cÇu trªn thÞ tr­êng. ViÖc x¸c ®Þnh gi¸ b¸n ®­îc gi¸m ®èc giao cho phßng kÕ ho¹ch - kinh doanh ®¶m nhËn. - VÒ ph­¬ng thøc giao hµng: HiÖn nay hÇu hÕt c¸c kh¸ch hµng ®Õn mua hµng t¹i c«ng ty. NÕu kh¸ch hµng yªu cÇu c«ng ty chë hµng ®Õn th× c«ng ty sÏ bè trÝ mét bé phËn chuyÓn hµng ®Õn cho kh¸ch hµng theo ®óng sù tho¶ thuËn. 2.3. KÕ to¸n b¸n hµng a) C¸c chøng tõ vµ sæ kÕ to¸n sö dông trong kÕ to¸n b¸n hµng ViÖc b¸n hµng ë c«ng ty diÔn ra mét c¸ch th­êng xuyªn liªn tôc víi doanh sè lín. C«ng t¸c kÕ to¸n tiªu thô chñ yÕu ®­îc c¨n cø trªn ho¸ ®¬n GTGT, phiÕu xuÊt kho, phiÕu xuÊt kho göi ®¹i lý vµ c¸c chøng tõ thanh to¸n nh­ phiÕu thu, giÊy b¸o cã... §ång thêi ®Ó theo dâi ph¶n ¸nh vµ gi¸m ®èc t×nh h×nh tiªu thô thµnh phÈm mét c¸ch cã n¨ng suÊt vµ hiÖu qu¶ cña c«ng ty sö dông mét sè TK sau: TK 511 "ThuÕ GTGT ®Çu ra" TK 911 "X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh" TK 531 gi¶m gi¸ hµng b¸n TK 532 doanh sè hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i TK 521 CK hµng b¸n Vµ mét sè TK kh¸c liªn quan. Qu¸ tr×nh h¹ch to¸n chi tiÕt doanh thu b¸n hµng c«ng ty sö dông c¸c sæ kÕ to¸n: - Sæ chi tiÕt TK 511 - Sæ chi tiÕt TK 131 - Sæ chi tiÕt TK 911 Bªn c¹nh ®ã ®Ó kÕ to¸n tæng hîp doanh thu kÕ to¸n tiªuthô cßn më NKCT sè 8, b¶ng kª sè 11, sæ c¸i TK Do viÖc nhµ n­íc ¸p dông luËt thuÕ GTGT, c«ng ty ¸p dông theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ kÕ to¸n tiªu thô cßn më b¶ng kª ho¸ ®¬n hµng ho¸ dÞch vô mua vµo vµ ho¸ ®¬n chøng tõ hµng ho¸ b¸n ra. b) Tr×nh tù kÕ to¸n vµ qu¸ tr×nh ghi sæ: Hµng ngµy khi nhËn ®­îc ho¸ ®¬n GTGT kÕ to¸n ph©n lo¹i chøng tõ theo thÓ thøc thanh to¸n råi ghi vµo SCT TK 511; sæ chi tiÕt TK 131. * Sæ chi tiÕt TK 511 Bao gåm 2 sæ: 5112 - Doanh thu b¸n thµnh phÈm 5115 Doanh thu b¸n ho¸ chÊt Tuy nhiªn trong ph¹m vi ®Ò tµi, em xin tr×nh bµy sæ chi tiÕt SCT TK 5112 Qu¸ tr×nh tiªu thô b¾t ®Çu víi sæ chi tiÕt tiªu thô nµy. Sæ nµy dïng ®Ó theo dâi doanh thu tiªu thô thµnh phÈm theo tõng chñng lo¹i, tõng kh¸ch hµng trªn c¶ 2 chØ tiªu hiÖn vËt vµ gi¸ trÞ. C¶ ®­îc ghi hµng ngµy víi c¶ 2 lo¹i ho¸ ®¬n cã ®ãng dÊu "thanh to¸n ngay", vµ ho¸ ®¬n "chÊp nhËn sau". Sæ gåm 7 cét chÝnh, c¨n cø ®Ó ghi lµ c¸c ho¸ ®¬n GTGT, c¸c chøng tõ thanh to¸n. Ngoµi viÖc theo dâi sè cña ho¸ ®¬n, sè l­îng xuÊt b¸n, doanh thu, thuÕ GTGT cßn cho biÕt h×nh thøc thanh to¸n lµ chËm tr¶ hay thanh to¸n ngay. VÝ dô: Ngµy 6/1/99 xÝ nghiÖp Minh Xu©n ®· mua cña c«ng ty mÆt hµng bß boxcal B sè l­îng 1296 bia víi ®¬n gi¸ 18.000 ®/bia, xÝ nghiÖp ®· thanh to¸n víi c«ng ty b»ng tiÒn mÆt. C¨n cø vµo ho¸ ®¬n sè 0366725 ngµy 6/1 vµo phiÕu thu sè 120 kÕ to¸n vµo "sæ chi tiÕt tiªu thô" nh­ sau: trÝch mÉu biÓu sè 6a. §ång thêi víi viÖc ghi sæ chi tiÕt doanh thu kÕ to¸n tiªu thô cßn më "sæ chi tiÕt thanh to¸n víi ng­êi mua" ®Ó theo dâi phÇn doanh thu chËm tr¶. * Sæ chi tiÕt TK 131 Sæ chi tiÕt TK 131 ®­îc më cho tõng kh¸ch hµng, ­u tiªn kh¸ch hµng th­êng xuyªn tr­íc. Sæ ®­îc ghi hµng ngµy theo thø tù thêi gian. KÕt cÊu vµ ph­¬ng ph¸p ghi sæ. Sæ chi tiÕt bao gåm 2 phÇn: PhÇn thø 1 cét tõ 1->6 ph¶n ¸nh sè chñng lo¹i s¶n phÈm xuÊt b¸n, sè l­îng gi¸ trÞ cña tõng chñng lo¹i, vµ sè tiÒn, lo¹i tiÒn thanh to¸n vµ ngµy thanh to¸n cho sè hµng ®ã. Ngoµi ra cßn thÓ hiÖn ®­îc viÖc kh¸ch hµng thanh to¸n tiÒn nî. PhÇn thø 2 cét 7,8: Theo dâi sè tiÒn kh¸ch cßn nî cña tõng ho¸ ®¬n vµ sè d­ nî luü kÕ tõ ®Çu th¸ng. Sè d­ nî ®­îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc: D­ nî cuèi kú = D­ ®Çu kú + sè tiÒn ch­a thanh to¸n - Sè tiÒn nî ®· thanh to¸n. Ph­¬ng ph¸p ghi sæ: - NÕu kh¸ch hµng thanh to¸n tiÒn nî c¨n cø vµo chøng tõ thanh to¸n kÕ to¸n ghi vµo cét sè tiÒn ®· thanh to¸n theo 3 chØ tiªu sè tiÒn ®· thanh to¸n, lo¹i tiÒn thanh to¸n vµ ngµy thanh to¸n. C«ng ty kh«ng theo dâi kh¸ch hµng thanh to¸n nî cho nh÷ng ho¸ ®¬n nµo. - NÕu kh¸ch hµng mua hµng tr¶ tiÒn ngay kÕ to¸n c¨n cø vµo ho¸ ®¬n GTGT, phiÕu thu ®Ó ghi vµo sæ chi tiÕt theo c¸c cét sè l­îng, tæng sè tiÒn. Sè tiÒn kh¸ch hµng tr¶ cho ho¸ ®¬n nµy ghi t­¬ng tù nh­ tr­êng hîp kh¸ch hµng tr¶ nî. - Tr­êng hîp víi nh÷ng ho¸ ®¬n mµ kh¸ch hµng thanh to¸n mét phÇn, cßn nî l¹i mét phÇn kÕ to¸n c¨n cø vµo ho¸ ®¬n ®Ó ghi vµo cét 1 vµ cét 4 nh­ tr­êng hîp trªn. Mét phÇn tiÒn ®· thanh to¸n kÕ to¸n ghi vµo cét "Sè tiÒn ®· thanh to¸n" vµ "ngµy thanh to¸n". Cßn sè tiÒn kh¸ch hµng chËm tr¶ kÕ to¸n ghi vµo cét sè "tiÒn ch­a thanh to¸n". Cuèi ngµy kÕ to¸n tÝnh sè d­ nî luü kÕ tõ ®Çu th¸ng. §Õn cuèi th¸ng kÕ to¸n lÊy sè liÖu tæng céng cña dßng "thanh to¸n nî" vµ sè liÖu tæng céng cét "sè tiÒn ch­a thanh to¸n" ®èi chiÕu víi b¶ng kª 1,2 ®Ó ghi vµo b¶ng sè 11. VÝ dô: §Çu th¸ng 1, xÝ nghiÖp Minh Xu©n cã sè liÖu d­ nî trªn SCT TK131 lµ 20.000.000. Ngµy 2/1 xÝ nghiÖp thanh to¸n tiÒn nî: 10.000.000 lóc nµy sè d­ nî cßn 10.000.000. Ngµy 6/1 xÝ nghiÖp mua 1296 bia bß boxcal B trÞ gi¸ (c¶ thuÕ VAT) = 25.660.000 ®· thanh to¸n b»ng tiÒn mÆt. Sè d­ nî trong sæ ®Õn cuèi ngµy 6/1 vÉn lµ 10.000.000. Ngµy 7/1 xÝ nghiÖp mua 1263 bia bß boxcal B sè ho¸ ®¬n 0366730 xÝ nghiÖp ®· thanh to¸n 15.000.000 cßn nî l¹i 10.007.400. T¹i thêi ®iÓm nµy sè d­ nî cña xÝ nghiÖp lµ 20.007.400. §Õn ngµy 30/1 sè d­ nî cña xÝ nghiÖp lµ: 30.000.000 C¸c nghiÖp vô trªn ®­îc ph¶n ¸nh vµo SCT TK 131: MÉu 13 biÓu sè 6b Sè liÖu SCT 131 lµ c¨n cø ghi vµo b¶ng kª sè 11 (mÉu biÓu sè 6c). * B¶ng kª sè 11: ®­îc më cho tõng th¸ng theo dâi t×nh h×nh nî thanh to¸n c«ng nî cho tõng kh¸ch hµng. B¶ng kª nµy ®­îc lËp vµo cuèi th¸ng ®­îc lËp theo ®óng chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh. KÕt cÊu vµ c¨n cø ghi sæ. KÕt cÊu cña sæ bao gåm 4 phÇn, theo dâi tõng kh¸ch hµng mçi kh¸ch hµng ®­îc thÓ hiÖn trªn 1 dßng. - PhÇn sè d­ ®Çu th¸ng: C¨n cø vµo sè d­ cuèi th¸ng cña b¶ng kª sè 11. Kh¸ch hµng nµo cã sã d­ nî ghi vµo cét nî cßn kh¸ch hµng nµo cã sè d­ cã ghi vµo cét cã. C¨n cø vµo cét "sè tiÒn ch­a thanh to¸n" trªn SCT 131 cña c¸c kh¸ch hµng ®Ó ghi vµo cét cã TK 5112 hoÆc cã TK 5115 nî TK 131. C¨n cø vµo sè liÖu tæng céng cña cét "sè tiÒn ®· thanh to¸n trªn" dßng thanh to¸n nî ®Ó ghi vµo cét nî c¸c TK cã TK131. C¨n cø vµo sè d­ cuèi th¸ng trªn sæ chi tiÕt thanh to¸n víi ng­êi b¸n ®Ó ghi vµo cét sè d­ cuèi th¸ng. * KÕ to¸n thuÕ GTGT: Bëi c«ng ty ¸p dông ph­¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ nªn: - Hµng ngµy khi mua hµng ho¸ dÞch vô... kÕ to¸n c¨n cø vµo c¸c ho¸ ®¬n gi¸ trÞ gia t¨ng ®Ó ghi thuÕ GTGT ®Çu vµo SCT TK 133. - Khi b¸n hµng phÇn thuÕ GTGT ®Çu ra ®­îc kÕ to¸n tiªu thô ph¶n ¸nh trªn SCT tiªu thô. - §Õn cuèi th¸ng c¨n cø vµo SCTTK 133, sæ chi tiÕt tiªu thô, tê khai thuÕ th¸ng tr­íc kÕ to¸n lËp b¶ng kª ho¸ ®¬n chøng tõ hµng ho¸ mua vµo, b¶ng kª ho¸ ®¬n chøng tõ hµng ho¸ b¸n ra. B¶ng kª nµy ®­îc më cho tõng th¸ng, ghi theo tr×nh tù thêi gian vµ theo tõng møc thuÕ suÊt. Sau khi lËp b¶ng kª kÕ to¸n ph¶i lËp tê khai thuÕ GTGT tê khai nµy ph¶n ¸nh tæng hîp sè thuÕ GTGT ®Çu ra, thuÕ GTGT ®Çu vµo, sè thuÕ ph¶i nép hoÆc sè thuÕ ®­îc tho¸i trong kú. Tê khai thuÕ ®­îc lËp vµo cuèi th¸ng bao gåm 10 chØ tiªu c¨n cø ®Ó lËp lµ 2 b¶ng kª ho¸ ®¬n chøng tõ hµng ho¸ mua vµo, ho¸ ®¬n chøng tõ hµng ho¸ b¸n ra vµ tê khai thuÕ th¸ng tr­íc. Tê khai thuÕ ®­îc lËp lµm 2 liªn, 1 liªn l­u t¹i c«ng ty, 1 liªn nép cho côc thuÕ. BiÓu sè 7a: B¶ng kª ho¸ ®¬n chøng tõ hµng ho¸ b¸n ra Th¸ng 01 n¨m 1999 Tªn c¬ së kinh doanh: C«ng ty da giÇy Hµ Néi M· sè thuÕ: 01-00101315-1 §Þa chØ: 409 NguyÔn Tam Trinh Chøng tõ Tªn kh¸ch hµng Doanh sè b¸n ch­a cã thuÕ TS Sè tiÒn thuÕ Sè Ngµy 0366711 2/1 A. TuÊn cöa hµng 13 chî HB 16.500.000 10% 1.650.000 0366714 3/1 Cty TNHH TuÊn Thµnh 7.840.000 - 784.000 0366718 5/1 A, Sinh LÜnh Nam 53.900.000 - 5.390.000 0366725 6/1 XN Minh Xu©n 23.328.000 - 2.332.800 03036730 7/1 -- 25.004.410 - 2.500.410 0366740 10/1 - 30.462.000 - 3.046.200 0366749 15/1 A. Tr­êng Kim Liªn 30.096.000 - 3.096.000 0366763 23/1 XN Minh Xu©n 17.825.000 - 1.783.500 0336785 29/1 - - 036780 29/1 C«ng ty giÇy HiÖp H­ng 95.624.000 - 9.624.000 .... 858.491.500 85.849.150 BiÓu sè 7b: Tê khai thuÕ GTGT th¸ng 1/99 Tªn c¬ së kinh doanh: C«ng ty da giÇy Hµ Néi BiÓu 17 MST: 01-00101315 STT ChØ tiªu kª khai Doanh sè (ch­a cã thuÕ) ThuÕ GTGT 1 Hµng ho¸ dÞch vô b¸n ra 907.079.150 2 Hµng ho¸ dÞch vô chÞu thuÕ VAT 858.499.150 85.849.150 a Hµng ho¸ xuÊt khÈu thuÕ suÊt % b Hµng ho¸ chÞu thuÕ xuÊt 5% c Hµng ho¸ chÞu thuÕ suÊt 10% 858.499.150 85.849.150 d Hµng ho¸ chÞu thuÕ suÊt 20% 3 Hµng ho¸ dÞch vô mua vµo 346.410.000 4 ThuÕ GTGT HH dÞch vô mua vµo 340.410.000 34.410.000 5 Sè thuÕ VAT ®­îc khÊu trõ 34.410.000 6 Sè thuÕ GTGT ph¶i nép, ®­îctho¸i trong kú 51.439.150 7 ThuÕ GTGT kú tr­íc chuyÓn qua a Nép thiÕu b Nép thõa 8 Sè thuÕ GTGT ®· nép trong th¸ng 9 Sè thuÕ GTGT ®­îc hoµn tr¶ 10 Sè thuÕ VAT ph¶i nép trong th¸ng nµy Sau khi göi tê khai thuÕ lªn côc thuÕ, côc thuÕ göi th«ng b¸o thuÕ vÒ cho c«ng ty, c«ng ty ph¶i thùc hiÖn nghÜa vô víi nhµ n­íc. §Ó theo dâi t×nh h×nh thùc hiÖn nghÜa vô víi nhµ n­íc kÕ to¸n sö dông CSTTK 333. SCT TK333 dïng ®Ó theo dâi t×nh h×nh thùc hiÖn nghÜa vô víi nutheo tõng lo¹i thuÕ trong tõng th¸ng. Sæ ®­îc cho c¶ n¨m, viÖc tiÕn hµnh ghi sæ ®­îc tiÕn hµnh vµo cuèi mçi th¸ng... * B¶ng kª I, sè II Víi nh÷ng ho¸ ®¬n b¸n hµng thanh to¸n b»ng tiÒn mÆt, tê göi ng©n hµng vµ t×nh h×nh kh¸ch hµng thanh to¸n c«ng nî víi c«ng ty ngoµi viÖc thÓ hiÖn trªn sæ chi tiÕt doanh thu sæ chi tiÕt thanh to¸n víi kh¸ch hµng, cuèi th¸ng kÕ to¸n cßn hÓ hiÖn trªn b¶ng kª sè 1 vµ b¶ng kª sè II. BiÓu sè 8a: C«ng ty da giÇy Hµ Néi B¶ng kª sè I Th¸ng 1 n¨m 99 Sè d­ ®Çu kú Ngµy, th¸ng Ghi nî TK 111 vµ cã c¸c TK Céng nî TK131 TK112 TK141 TK5112 TK5115 TK331 TK 642 TËp 1 (1/1-10/1) 208756000 100000000 28800000 52000000 3000000 5500000 398.056.000 TËp 2 (11/1-20/1) 192000000 250000000 2390000 70300000 2700000 7570000 524.960.000 TËp 3 (21/1-30/1) 280609900 100000000 115897240 3500000 11939724 2000000 513.946.860 681365900 450000000 31190000 238197240 9200000 25009724 2000000 1.436.920.800 2.4. KÕ to¸n c¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu 2.3.1. KÕ to¸n chiÕt khÊu hµng b¸n a) C¸c h×nh thøc chiÕt khÊu ë c«ng ty da giÇy Hµ Néi Nh­ ®· nªu ë phÇn trªn ®Ó ®Èy m¹nh viÖc b¸n hµng, khuyÕn khÝch kh¸ch hµng mua hµng víi khèi l­îng lín, thanh to¸n ngay. C«ng ty ®· cho kh¸ch hµng h­ëng mét møc chiÕt khÊu theo quy ®Þnh cô thÓ. C«ng ty ¸p dông 2 lo¹i CK chiÕt khÊu th­¬ng m¹i vµ chiÕt khÊu thanh to¸n. Møc chiÕt khÊu th­¬ng m¹i ®­îc t¨ng tõ 5-10% tuú theo chñng lo¹i hµng vµ gi¸ trÞ cña ho¸ ®¬n, gi¸ trÞ cña ho¸ ®¬n cµng lín th× møc chiÕt khÊu cµng cao. Møc chiÕt khÊu nµy th­êng ®­îc ghi râ trong hîp ®ång. Cßn chiÕt khÊu thanh to¸n nÕu kh¸ch hµng thanh to¸n ngay th× sÏ ®­îc h­ëng tõ 0,3-0,5% trªn tæng gi¸ trÞ ho¸ ®¬n. Møc chiÕt khÊu nµy quy ®Þnh theo gi¸ trÞ mçi hãa ®¬n. ë c«ng ty da giÇy Hµ Néi møc chiÕt khÊu nµy cßn gäi lµ kho¶n hç trî kh¸ch hµng. §Æc biÖt lµ chiÕt khÊu th­¬ng m¹i ®­îc chia ®«i mét nöa tr¶ cho kh¸ch hµng b»ng tiÒn mÆt hoÆc gi¶m kho¶n ph¶i thu mét nöa trõ th¼ng vµo gi¸ b¸n trªn ho¸ ®¬n. b) Tr×nh tù h¹ch to¸n vµ ghi sæ. Khi ho¸ ®¬n chuyÓn tíi kÕ to¸n tiªu thô, nÕu ho¸ ®¬n cã ®ñ ®iÒu kiÖn chiÕt khÊu th× kÕ to¸n tiªu thô sÏ lËp 1 tê "phiÕu thanh to¸n chiÕt khÊu" (mÉu biÓu sè 9a). Sau ®ã kÕ to¸n c¨n cø vµo "phiÕu thanh to¸n chiÕt khÊu", phiÕu chi... ®Ó ghi vµo sæ chi tiÕt "hç trî kh¸ch hµng" (mÉu biÓu sè 9b). Sæ chi tiÕt nµy ®­îc më hµng th¸ng, sæ ®­îc ghi hµng ngµy theo thø tù thêi gian. Sæ theo dâi CK chi tiÕt theo tõng lo¹i s¶n phÈm. Sè liÖu trªn sæ cßn lµ c¨n cø ®Ó ghi SCT l·i lç cho tõng s¶n phÈm. VÝ dô: Ngµy 6/1/99 xÝ nghiÖp Minh Xu©n mua 1296 bia bß boxcal B trÞ gi¸ 23.328.000 (sè ho¸ ®¬n 0366725). C«ng ty quy ®Þnh nÕu kh¸ch hµng mua hµng víi trÞ gi¸ >20 triÖu; <40 triÖu thanh to¸n ngay sÏ ®­îc h­ëng møc chiÕt khÊu 0,5%. C¨n cø vµo ho¸ ®¬n GTGT, kÕ to¸n lËp "phiÕu thanh to¸n CK" vµ ghi vµo "sæ chi tiÕt hç trî kh¸ch hµng". BiÓu sè 9a: PhiÕu thanh to¸n chiÕt khÊu Sè 03 Hä vµ tªn ng­êi ®­îc CK: A. Du §¬n vÞ: XÝ nghiÖp Minh Xu©n Sè H§: 0366725 Lý do CK: CK thanh to¸n 0,5% Sè tiÒn CK: 1.283.000 BiÓu sè 9b: Sæ chi tiÕt "hç trî kh¸ch hµng" Th¸ng 1 n¨m 1999 Chøng tõ DiÔn gi¶i TK§¦ Sè Trong ®ã Sè H§ Sè phiÕu CK tiÒn Bß boxcal B Tr©u curoa Da bß g¨ng ... 0366725 6/1 03 XN Minh Xu©n (CKTT) 111 1283000 1296 0366718 5/1 01 A. Sinh LÜnh Nam (CKTT) 112 1650000 5000 0366720 5/1 02 A. HuÊn §¹i La (CKTT) 111 1100000 3100 036694 30/1 04 XN dÞch vô TDTT (CKBH8) 111 6138000 Céng 10171000 2.3.2. KÕ to¸n hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i a) Tr­êng hîp hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i Tr­íc kia, nh÷ng hµng xuÊt ®i triÓn l·m b¸n kh«ng hÕt ®em l¹i nhËp kho ®Òu h¹ch to¸n vµo TK 531. HiÖn nay tr­êng hîp ®em hµng ®i b¸n ë triÓn l·m thñ kho chØ ghi vµo sæ xuÊt kho nh­ mét kho¶n nî ®Õn khi triÓn l·m vÒ nhËp l¹i kho l­îng hµng thõa tÝnh ra l­îng xuÊt kho th× míi viÕt ho¸ ®¬n. Do vËy hiÖn nay kÕ to¸n chØ h¹ch to¸n vµo TK 531 nh÷ng hµng bÞ mÊt phÈm chÊt do kh¸ch hµng tr¶ l¹i tr­êng hîp nµy rÊt Ýt vµ sè hµng mµ c«ng ty göi ®¹i lý ch­a b¸n ®­îc nhËp kho. b) Tr×nh tù h¹ch to¸n ghi sæ Khi kh¸ch hµng ®Õn tr¶ l¹i hµng cho c«ng ty phßng kinh doanh sÏ viÕt phiÕu xuÊt kho ®Ó ®æi l¹i cho kh¸ch hµng s¶n phÈm míi. Cßn l­îng hµng ®¹i lý tr¶ l¹i phßng kinh doanh sÏ lµm thñ tôc nhËp sau ®ã kÕ to¸n tiªu thô h¹ch to¸n l­îng nµy vµo sæ chøng tõ TK 531 "hµng b¸n tr¶ l¹i" Sæ nµy ®­îc më hµng th¸ng vµ ghi theo thø tù thêi gian. C¨n cø ®Ó ghi sæ lµ ho¸ ®¬n b¸n hµng, phiÕu nhËp kho. BiÓu sè 9c: Sæ chi tiÕt tµi kho¶n 531 Th¸ng 1 n¨m 1999 Chøng tõ Tªn ®¹ilý Lo¹i hµng Sè l­îng Sè tiÒn TÝnh to¸n PN 57 13/1 CH ®¹i lý 45 chî Hoµ B×nh Da bãng v¸ng 5000bia 8000®/bia Nî TK 531 44.000.000 Cã TK 131 14.000.00 PN 109 22/1 CH ®¹i lý 37Hµng ThiÕc Keo CN 520kg 16500®/bia Nî TK 531 9438.000 Cã TK 131 9.438.000 Tæng céng 45.580.000 2.3.3. KÕ to¸n gi¶m gi¸ hµng b¸n. a) Nh÷ng tr­êng hîp chÊp nhËn gi¶m gi¸: Do yªu cÇu ®¶m b¶o ch÷ tÝn víi kh¸ch hµng nªn khi cã kh¸ch hµng phµn nµn vÒ viÖc hµng kÐm phÈm chÊt kh«ng sö dông ®­îc c«ng ty ®Òu s½n sµng ®æi cho hä s¶n phÈm míi chø kh«ng gi¶m gi¸ b¸n. Do vËy ë c«ng ty tr­êng hîp gi¶m gi¸ do kÐm phÈm chÊt lµ kh«ng cã. Tr­íc khi nhËp kho thµnh phÈm ph¶i qua kh©u kiÓm nghiÖm. T¹i ®©y bé phËn nµy sÏ ph©n lo¹i theo thµnh phÈm lo¹i I vµ thø phÈm mçi lo¹i sÏ ®­îc quy ®Þnh mét møc gi¸ kh¸c nhau. C«ng ty chØ h¹ch to¸n trªn "sæ chi tiÕt gi¶m gi¸ hµng b¸n" tr­êng hîp c«ng ty chñ ®éng h¹ gi¸ ë mét sè vïng nhÊt ®Þnh ®Ó c¹nh tranh më réng thÞ phÇn. b) Tr×nh tù h¹ch to¸n vµ ghi sæ: Khi nhËn ®­îc quyÕt ®Þnh gi¶m gi¸ mét mÆt hµng nµo ®ã kÕ to¸n sÏ ghi vµo SCT 532. Sæ nµy ®­îc më cho tõng kh¸ch hµng theo tõng th¸ng. C¨n cø ®Ó ghi sæ lµ c¸c quyÕt ®Þnh gi¶m gi¸ cña c«ng ty. BiÓu sè 9d: Sæ chi tiÕt TK 532 Th¸ng 1/99 §èi t­îng: Chi nh¸nh thµnh phè Vinh Tªn s¶n phÈm ®­îc gi¶m Sè l­îng s¶n phÈm §¬n gi¸ Sè tiÒn ®­îc gi¶m TK ®èi øng §­îc tr¶ b»ng s¶n phÈm Cò Míi 1 2 3 4 5=2x(4-3) 6 7=5:4 Tr©u curoa 1020 40.000 35.000 5.100.000 112 Da tr©u g«ng 2516 17.500 14.800 6.793.200 111 Da tr©u ®Õ 11.059,5 35.000 34200 8.847.600 111 Céng 20.740.800 ViÖc theo dâi chi tiÕt trªn TK 532 chØ ph¶n ¸nh sù gi¶m gi¸ cña l­îng hµng cßn tån t¹i c¸c ®èi t­îng ®­îc gi¶m. Khi cã quyÕt ®Þnh ®­îc gi¶m toµn bé l­îng tån sÏ tÝnh theo ®¬n gi¸ míi. PhÇn chªnh lÖch sÏ ®­îc bï ®¾p b»ng viÖc tr¶ cho ®èi t­îng ®ã mét kho¶n tiÒn hoÆc mét l­îng hµng cã gi¸ trÞ b»ng ®óng kho¶n chªnh lÖch. Cuèi th¸ng sau khi ®· ®èi chiÕu NKCT sè 8, NKCT sè 1, 2 kÕ to¸n më sæ c¸i TK 511, 531, 521, 532. BiÓu sè 10a: C«ng ty Da giÇy Hµ néi Sæ c¸i TK : 511 Sè d­ ®Çu n¨m Nî Cã Ghi cã c¸c TK ghi Nî TK nµy Th¸ng 1 ... Th¸ng 12 Céng Ghi Nî TK 521 10.171.000 Ghi cã TK 531 20.740.800 Ghi cã TK 531 53.438.000 Ghi cã TK 911 822.729.35 Céng sè ph¸t sinh nî 907.079.150 Tæng sè ph¸t sinh cã 907.079.150 Nî D­ cuèi th¸ng Cã BiÓu sè 10b: C«ng ty Da giÇy Hµ néi Sæ c¸i TK : 521 Sè d­ ®Çu n¨m Nî Cã Ghi cã c¸c TK ghi nî TK nµy Th¸ng 1 ... Th¸ng 12 Céng Ghi cã TK 111 8.521.000 Ghi nî TK 112 1.650.000 Céng sè ph¸t Ýnh nî 10.171.000 Tæng sè ph¸t sinh cã 10.171.000 Nî Sè d­ cuèi th¸ng Cã BiÓu sè 10c: Sæ c¸i TK 531 Ghi cã c¸c TK ghi nî TK nµy Th¸ng 1 ... Th¸ng 12 Céng Ghi nî TK 131 48.580.000 Céng sè PS nî 48.580.000 Tæng sè PS cã 48.580.000 Nî Sè d­ cuèi th¸ng Cã BiÓu sè 10d: Sæ c¸i TK 532 Ghi cã c¸c TK, ghi nî TK nµy Th¸ng 1 ... Th¸ng 12 Céng Ghi cã TK 111 15.640.800 Ghi cã TK 112 5.100.000 Céng sè PS Nî 20.740.800 Céng sè PS cã 20.740.800 Nî Sè d­ cuèi th¸ng Cã 2.5. KÕ to¸n gi¸ vèn hµng b¸n. ë c«ng ty th«ng th­êng kÕ to¸n tÝnh gi¸ vèn hµng b¸n theo ph­¬ng ph¸p b×nh qu©n gia quyÒn. C¬ së sè liÖu ®Ó x¸c ®Þnh gi¸ vèn hµng b¸n lµ b¶ng tæng hîp nhËp xuÊt thµnh phÈm . VÝ dô c¸ch x¸c ®Þnh gi¸ vèn hµng b¸n cña da bß boxcal B nh­ sau: 230.415.840 + 158.100.000 §¬n gi¸ b×nh qu©n = ----------------------------------- = 15230 15199 + 10.200 TrÞ gi¸ vèn da bß boxcal B xuÊt b¸n: 15230 x 11.902,3 x 181.272.020®. §èi víi tr­êng hîp thµnh phÈm trong th¸ng cã hµng bÞ tr¶ l¹i th× c¨n cø vµo "b¶ng tæng hîp nhËp xuÊt thµnh phÈm" kÕ to¸n tÝnh trÞ gi¸ vèn hµng b¸n nh­ sau = trÞ gi¸ vèn hµng xuÊt kho (Nî TK 632 Cã TK 155) - trÞ gi¸ vèn hµng nhËp tr¶ l¹i (cã TK 632, nî TK 632 cã TK 155). Tæng trÞ gi¸ vèn hµng b¸n trong th¸ng 1 ®­îc ph¶n ¸nh trªn sæ chi tiÕt TK 911 víi sè tiÒn lµ: 695.738.000 sè liÖu nµy lµ c¬ së ®Ó ghi vµo NKCT sè 8 phÇn kÕt chuyÓn gi¸ vèn Nî TK 911 cã TK 632. 2.6. KÕ to¸n chi phÝ b¸n hµng: a. Néi dung cña chi phÝ b¸n hµng: Chi phÝ b¸n hµng ë ®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh lµ tÊt c¶ nh÷ng chi phÝ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh b¸n hµng vµ c¸c chi phÝ phôc vô cho viÖc tiªu thô nhanh hiÖu qu¶ . §Ó ®¶m b¶o cho kh©u b¸n hµng ®­îc tr«i ch¶y tõ viÖc b¶o qu¶n, ®ãng gãi vËn chuyÓn,... c«ng ty ®· ph¶i bá ra nh÷ng chi phÝ kh¸ lín. C¸c chi phÝ ®ã bao gåm: - Chi phÝ nh©n viªn: c¸c kho¶n ph¶i tr¶ cho nh©n viªn b¸n hµng, ®ãng gãi, b¶o qu¶n c¸c kho¶n phô cÊp, trÝch BHXH, BHYT, KPC§. - Chi phÝ vËt liÖu bao b×: bao t¶i, hîp c¸c t«ng, d©y nÑp... - Chi phÝ c«ng cô dông cô: m¸y tÝnh - Chi phÝ khÊu hao : khÊu hao nhµ kho - Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c: chi phÝ qu¶ng c¸o, tiÕp thÞ, thuª vËn chuyÓn hµng, hoa hång tr¶ ®¹i lý. b. Tr×nh tù h¹ch to¸n vµ ghi sæ: §Ó kÕ to¸n chi phÝ b¸n hµng kÕ to¸n sö dông TK 641 TK nµy kh«ng më c¸c TK cÊp II chi tiÕt theo n«Þ dung chi phÝ mµ ®Òu tËp hîp th¼ng vµo TK 641. §Ó tËp hîp chi phÝ b¸n hµng kÕ to¸n sö dông b¶ng kª 5 (mÉu biÓu 11a) * B¶ng kª 5: dïng ®Ó tËp hîp CF BH, CFQLDN, CF XDCB. KÕt cÊu vµo ph­¬ng ph¸p ghi sæ: B¶ng kª ®­îc lËp vµo cuèi th¸ng c¸c c¨n cø ®Ó lËp BK gåm: + B¶ng ph©n bæ NVL CCDC: ghi cã TK 152, 153 + B¶ng ph©n bæ tiÒn l­¬ng vµ BHXH: ghi cã TK 334 + B¶ng ph©n bæ vµ tÝnh khÊu hao: ghi cã TK 155 + NKCT sè 1, NKCT sè 2: ghi cã TK 111, 112 C¸c kho¶n ph¸t sinh gi¶m chi phÝ b¸n hµng kÕ to¸n c¨n cø vµo phiÕu thu TM, giÊy b¸o cã NH hoÆc phiÕu nhËp kho ®Ó ghi vµo NKCT sè 7 theo ®Þnh kho¶n : Nî TK 111, 112, Cã TK 641 Cuèi th¸ng, kÕ to¸n lÊy sè tæng céng chi phÝ b¸n hµng trõ ®i phÇn ph¸t sinh gi¶m trªn NKCT sè 7 ®Ó ghi vµo NKCT sè 8 nh»m x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh. (Trong th¸ng 1 c«ng ty kh«ng cã c¸c kho¶n gi¶m chi phÝ b¸n hµng) 2.7. KÕ to¸n chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp : a. Néi dung cña chi phÝ. Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp ë c«ng ty da giÇy cã nhiÒu lo¹i song nÕu ph©n lo¹i theo néi dung nã bao gåm nhu÷ng néi dung sau: - Chi phÝ nh©n viªn - Chi phÝ vËt liÖu c«ng cô dông cô - ThuÕ , phÝ, lÖ phÝ - Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi - Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c b. Tr×nh tù h¹ch to¸n ghi sæ: §Ó kÕ to¸n CFQLDN kÕ to¸n sö dông TK642. T­¬ng tù nh­ h¹ch to¸n chi phÝ b¸n hµng kÕ to¸n sö dông b¶ng kª sè 5 ngoµi ra ®Ó h¹ch to¸n phÇn thuÕ, phÝ, lÖ phÝ vµo chi phÝ QLDN kÕ to¸n cßn c¨n cø vµo c¸c chøng tõ thuÕ nh­ SCT TK 333, th«ng b¸o thuÕ, chøng tõ chi tr¶ thuÕ... c¸c kho¶n gi¶m chi phÝ b¸n hµng kÕ to¸n còng c¨n cø vµo phiÕu thu TM, giÊy b¸o cã, PNK... ®Ó ghi vµo NKCT sè 7. VÝ dô trong th¸ng 9/98 c«ng ty da giÇy Hµ néi cã cho c«ng ty giÇy HiÖp H­ng vay tiÒn. §Õn th¸ng 1/99 c«ng ty giÊy HiÖp h­ng tr¶ l·i vay, sè tiÒn 2.000.000® c¨n cø vµo phiÕu thu sè 105 kÕ to¸n ghi vµo NKCT sè 7 theo ®Þnh kho¶n. Nî TK 111 2.000.000 Cã TK 642 2000.000 Cuèi th¸ng kÕ to¸n lÊy tæng chi phÝ QLDN trªn b¶ng kª 5 trõ ®i phÇn gi¶m trªn NKCT sè 7 ®Ó ghi vµo NKCT sè 8. BiÓu sè 11b: C«ng ty Da giÇy Hµ néi Sæ c¸i TK 641 Ghi cã c¸c TK ghi nî TK nµy Th¸ng 1 Th¸ng 2 Th¸ng.... Th¸ng 12 Céng Cã TK 152, 153 6.524.520 Cã TK 334 6.945.500 Cã TK 338 721.970 Cã TK 214 2.250.000 Cã TK 155 7.441.860 Cã TK 111,112 9.058.000 Céng sè ph¸t sinh nî 32.891.850 Tæng sè ph¸t sinh cã 32.891.850 Nî Sè d­ cuèi th¸ng Cã BiÓu sè 11c: C«ng ty Da giÇy Hµ néi Sæ c¸i TK 642 Ghi cã c¸c TK ghi nî TK nµy Th¸ng 1 Th¸ng 2 Th¸ng.... Th¸ng 12 Céng Ghi cã TK 152, 153 1.600.000 Ghi cã TK 334 25.500.000 Ghi cã TK 338 2.636.000 Ghi cã TK 214 10.986.480 Ghi cã TK 155 4.048.000 Ghi cã TK 111 22.076.000 Ghi cã TK 112 13.000.000 Céng sè ph¸t sinh nî 79.846.480 Tæng sè ph¸t sinh cã 79.846.480 Nî Sè d­ cuèi th¸ng Cã 2.8. KÕ to¸n x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô §Ó ph¶n ¸nh toµn bé qu¸ tr×nh b¸n hµng,d oanh thu b¸n hµng vµ c¸c kho¶n chi phÝ trªn c¬ së ®ã x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng kÕ to¸n sö dông sæ chi tiÕt TK 911 vµ NKCT sè 8. * Sæ chi tiÕt TK 911 Sæ chi tiÕt TK 911 lµ mét lo¹i sæ tæng hîp theo dâi kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh trong c¶ n¨m cña tõng lo¹i thµnh phÈm vµ ®­îc ghi vµo cuèi th¸ng. Ngoµi viÖc theo dâi gi¸ vèn cña tõng lo¹i thµnh phÈm sæ cßn theo dâi doanh thu tiªu thô, c¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu, chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp cña sè thµnh phÈm xuÊt kho tiªu thô tõ ®ã x¸c ®Þnh kÕt qu¶ SXKD cho tõng lo¹i TP. KÕt cÊu vµ ph­¬ng ph¸p ghi sæ Sæ chi tiÕt l·i lç bao gåm 5 cét chÝnh: - Cét gi¸ vèn hµng b¸n. §­îc lÊy sè liÖu tõ cét gi¸ vèn hµng xuÊt kho- gi¸ vèn hµng nhËp tr¶ l¹i trªn b¶ng "tæng hîp nhËp xuÊt kho thµnh phÈm" - C¨n cø vµo sæ chi tiÕt tiªu thô kÕ to¸n ghi vµo cét doanh thu trªn sæ chi tiÕt TK 911 - C¨n cø vµo sæ chi tiÕt TK 521, 531, 532 kÕ to¸n ghi vµo phÈn c¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu trªn sæ chi tiÕt TK 911. - C¨n cø vµo b¶ng kª sè 5 sau khi ®· trõ ®i phÇn gi¶m chi phÝ trªn NKCT sè 7. Chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp ®­îc ph©n bæ cho tõng thµnh phÈm theo c«ng thøc: Chi phÝ QLDN (hoÆc CFBH) tÝnh cho 1 lo¹i TP = Tæng chi phÝ qu¶n lý (chi phÝ b¸n hµng) x Doanh thu cña lo¹i s¶n phÈm ®ã Tæng doanh thu b¸n hµng - ChØ tiªu "l·i lç" ®­îc tÝnh nh­ sau: L·i (lç) = Doanh thu - gi¸ vèn - c¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu - CFBH - CFQLDN. NÕu kÕt qu¶ ra sè ©m th× kÕ to¸n ghi ®á hoÆc ®ãng khung ë cét l·i, lç cho tõng lo¹i thµnh phÈm. VÝ dô: S¶n phÈm bß Boxcal B trong th¸ng 1 cã sè liÖu tæng hîp: - Gi¸ vèn: 181.127.020 - Tæng doanh thu: 212.081.400 - ChiÕt khÊu hµng b¸n: 1.283.000 - Chi phÝ b¸n hµng ®­îc ph©n bæ nh­ sau: = 32.891.850 x 212.081.400 = 7.690326 907079.150 - Chi phÝ QLDN: = 77.846.480 x 212.081.400 = 18201047 907.079.150 X¸c ®Þnh l·i (lç) = 212.081.400 - 181.127.020 -76.903.326 -18.201.047 = 3636007 Tõ sè liÖu trªn ®­îc ghi vµo sæ chi tiÕt TK911 nh­ sau: BiÓu sè 12a: §¬n vÞ: C«ng ty da giÇy Hµ Néi N¨m 1999 Sæ chi tiÕt TK 991 MÆt hµng : Bß boxcal B Gi¸ vèn hµng b¸n Doanh thu C¸c kho¶n gi¶m doanh thu CFBH CF QLDN L·i lç CK Gi¶m gi¸ Hµng tr¶ l¹i Th¸ng 1 181272020 212.081.400 1.283.000 - - 7590326 1820.147 3635007 Th¸ng 2 Th¸ng ... Th¸ng 12 Céng (C¸c s¶n phÈm kh¸c më t­¬ng tù) * NhËt ký chøng tõ sè 8: (MÉu biÓu sè 12b) Bªn c¹nh viÖc ghi sæ chi tiÕt 911 kÕ to¸n cßn më NKCT sè 8. NKCT sè 8 dïng ®Ó ph¶n ¸nh tæng qu¸t sù biÕn ®éng thµnh phÈm, t×nh h×nh tiªu thô vµ thanh to¸n víi ng­êi mua. ViÖc lËp nhËt ký chøng tõ sè 8 ®­îc thùc hiÖn vµo cuèi th¸ng c¨n cø ®Ó lËp lµ c¸c b¶ng kª, c¸c sæ chi tiÕt liªn quan. - KÕt cÊu vµ ph­¬ng ph¸p ghi sæ: NKCT sè 8 bao gåm c¸c cét: Sè thø tù, sè hiÖu TK ghi nî vµ c¸c cét ph¶n ¸nh sè ph¸t sinh bªn cã c¸c TK 155, 131, 623, 532, 521, 641, 642, 511, 911...) c¸c dßng ngang ph¶n ¸nh sè ph¸t sinh bªn nî cña c¸c TK liªn quan víi c¸c TK ghi cã. C¨n cø ghi sæ: - C¨n cø vµo sè ph¸t sinh bªn cã TK 131 trªn b¶ng kª sè 11 ghi vµo cét cã TK 131. - C¨n cø vµo b¶ng tæng hîp nhËp xuÊt NVL ghi vµo cét cã TK 152 trªn NKCT sè 8. - C¨n cø vµo b¶ng tæng hîp nhËp xuÊt tån thµnh phÈm, sæ chi tiÕt xuÊt néi bé kÕ to¸n ghi vµo cét cã TK 155 nî c¸c TK 632, TK 641, TK 627 trªn NKCT sè 8. - C¨n cø vµo sæ chi tiÕt "hç trî kh¸ch hµng", SCT TK 531 ghi vµo cét cã TK 521, TK 532, TK 531 ghi nî TK 511 trªn NKCT 8. - C¨n cø vµo b¶ng "tæng hîp nhËp xuÊt TP", phiÕu nhËp tr¶ l¹i ghi Cã TK 632 Nî TK 155 trªn NKCT 8. - C¨n cø vµo cét gi¸ vèn trªn SCT 911 cña tÊt c¶ c¸c thµnh phÈm ®Ó ghi vµo cét cã TK 632 Nî TK 911 trªn NKCT 8. - C¨n cø vµo cét sæ chi tiÕt tiªu thô ®Ó ghi nî TK 111, TK 112 Cã TK511 trªn NKCT sè 8. - C¨n cø vµo cét ghi nî TK 131 cã TK 511 (sau khi ®· trõ ®i 10% thuÕ GTGT). - C¨n cø vµo cét tæng doanh thu trªn SCT tiªu thô, SCT TK 521, TK 531, TK 532 ®Ó ghi vµo cét ghi nî TK 511 cã TK 911. PhÇn III Hoµn thiÖn tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm ë c«ng ty da giÇy Hµ néi I/ §¸nh gi¸ thùc tr¹ng tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm ë c«ng ty da giÇy Hµ néi. Cã thÓ nhËn xÐt mét c¸ch kh¸ch quan r»ng c«ng ty Da giÇy Hµ néi ®· v­ît qua chÆng ®­êng 60 n¨m h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn ®Çy th¨ng trÇm nh­ng còng rÊt vÎ vang. §Õn nay, c«ng ty ®· cã mét bÒ dÇy thµnh tÝch ®· t¹o dùng mét ®éi ngò c¸n bé, c«ng nh©n giµu n¨ng lùc, tr¸ch nhiÖm høa hÑn mét sù ph¸t triÓn cao h¬n n÷a trong t­¬ng lai. Khi nÒn kinh tÕ chuyÓn tõ c¬ chÕ bao cÊp sang c¬ chÕ thÞ tr­êng cã sù ®iÒu tiÕt cña nhµ n­íc, c«ng ty ®· nhanh chãng tiÕp cËn thÞ tr­êng, më réng mÆt hµng kinh doanh ®¸p øng nhu cÇu cña ng­êi tiªu dïng. Lµ mét doanh nghiÖp nhµ n­íc ho¹t ®éng cßn Ýt nhiÒu cã sù qu¶n lý cña cÊp trªn song kh«ng v× thÕ mµ c«ng ty mÊt uy tÝn vµ tù chñ trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh . Ng­îc l¹i sù thÝch øng linh ho¹t víi sù thay ®æi cña c¬ chÕ thÞ tr­êng ®· gióp c«ng ty lu«n t×m ra h­íng ®i ®óng trªn con ®­êng ph¸t triÓn vµ hoµ chung víi nhÞp sèng s«i ®éng cña nÒn kinh tÕ më. C«ng ty kh«ng chØ lµm ¨n cã hiÖu qu¶ mµ cßn thùc hiÖn tèt chÕ ®é chÝnh s¸ch do nhµ n­íc ®Ò ra trong ®ã cã c¸c chÕ ®é vÒ kÕ to¸n. C«ng ty ®· ¸p dông kÕ to¸n míi mét c¸ch nhuÉn nhuyÔn s¸ng t¹o vµ chñ ®éng. Bé m¸y kÕ to¸n cña c«ng ty ®­îc tæ chøc phï hîp víi yªu cÇu c«ng viÖc phï hîp víi chuyªn m«n cña mâi ng­êi. Bªn c¹nh ®ã, ®Ó theo kÞp sù ph¸t triÓn cña khoa häc kü thuËt, ®Ó c«ng viÖc ®­îc tiÕn hµnh nhanh vµ hiÖu qu¶ h¬n c«ng ty ®· chó ý ®Çu t­ phÇn trang bÞ, tÝnh to¸n vµ xö lý th«ng tin hiÖn ®¹i ngµy cµng gi¶m phÇn lµm thñ c«ng trong c«ng t¸c kÕ to¸n. Trong nh÷ng thµnh c«ng chung cña c«ng t¸c kÕ to¸n trong nh÷ng n¨m qua, kh«ng thÓ kh«ng kÓ ®Õn sù phÊn ®Êu cña kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm b»ng sù cè g¾ng mÉn c¸n vµ sù nh¹y bÐn cña m×nh kÕ to¸n ®· hoµn thµnh nh÷ng nhiÖm vô ®­îc giao. Thùc tr¹ng tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm ë c«ng ty da giÇy Hµ néi béc lé nh÷ng ­u ®iÓm lín sau: - Tr×nh ®é lu©n chuyÓn chøng tõ: viÖc lËp chøng tõ b­íc ®Çu x©y dùng ph­¬ng ph¸p lu©n chuyÓn vµ qu¶n lý chøng tõ nh­ vËy ë c«ng ty lµ rÊt hîp lý. - VÒ c«ng t¸c kÕ to¸n thµnh phÈm vµ qu¶n lý thµnh phÈm c«ng ty ®· chÊp hµnh chÕ ®é qu¶n lý vµ kÕ to¸n thµnh phÈm. HÖ thèng kho, phßng kÕ to¸n phßng kÕ ho¹ch ho¹t ®éng ¨n khíp nhau, th­êng xuyªn cã kiÓm tra ®èi chiÕu sè liÖu ®¶m b¶o qu¶n lý mét c¸ch chÆt chÏ. ë phßng kÕ to¸n cña c«ng ty lu«n n¾m v÷ng sè liÖu cña thµnh phÈm vÒ mÆt sè l­îng vµ gi¸ trÞ, ph¶n ¸nh t×nh h×nh nhËp, xuÊt kho cña tõng thø thµnh phÈm. - VÒ t×nh h×nh theo dâi c«ng nî: c«ng ty cã rÊt nhiÒu b¹n hµng, ngoµi nh÷ng kh¸ch hµng ®Õn mua vµ thanh to¸n ngay c«ng ty cßn cã hµng lo¹t c¸c kh¸ch hµng th­êng xuyªn, b¹n hµng quen thuéc th­êng ®Õn nhËn hµng tr­íc vµ thanh to¸n sau. ChÝnh ®iÒu nµy ®Æt ra cho kÕ to¸n c«ng ty tr¸ch nhiÖm nÆng nÒ ph¶i th­êng xuyªn theo dâi vµ kiÓm tra mét l­îng tµi s¶n kh¸ lín cña m×nh vÉn cßn ®ang trong qu¸ tr×nh thanh to¸n. Khã kh¨n lµ vËy nh­ng c«ng ty ®· theo dâi s¸t sao ®Õn tõng mãn nî cô thÓ ®Õn tõng kh¸ch hµng ®Ó kÞp thêi th«ng b¸o cho ban l·nh ®¹o cña c«ng ty cã c¸c quyÕt ®Þnh phï hîp, kh«ng lµm ¶nh h­ëng ®Õn lîi Ých cña c«ng ty. - NghiÖp vô b¸n hµng ë c«ng ty rÊt linh ho¹t cëi më lu«n thùc hiÖn ®óng ph­¬ng ch©m "kh¸ch hµng lµ th­îng ®Õ". Do ®ã kh¸ch hµng ®Õn mua hµng ®­îc phôc vô rÊt nhanh chãng ®¶m b¶o c¸c thñ tôc nhanh gän, phï hîp víi kh¸ch hµng. Kh¸ch hµng ®Õn víi c«ng ty lu«n nhËn ®­îc sù hµi lßng c¶ vÒ ph­¬ng thøc phôc vô, chÊt l­îng s¶n phÈm còng nh­ gi¸ c¶. §©y lµ mét thÕ m¹nh nªn c«ng ty lu«n t×m c¸ch ph¸t huy. - VÒ c¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu: C«ng ty lu«n coi träng ch÷ "tÝn" do ®ã cã hµng tr¶ l¹i mµ lçi thuéc vÒ c«ng ty c«ng ty gi¶i quyÕt rÊt nhanh gän. Khi kh¸ch hµng ®Õn mua hµng víi sè l­îng lín sÏ ®­îc c«ng ty cho h­ëng chiÕt khÊu theo ph­¬ng ph¸p luü tiÕn. MÆt kh¸c, kÕ to¸n tiªu thô còng ®· tiÕn hµnh lËp sæ vµ theo dâi c¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu rÊt tèt. - KÕ to¸n doanh thu ®· ®­îc theo dâi mét c¸ch chi tiÕt, tû mû cã nhiÒu s¸ng t¹o, ph¶n ¸nh ®­îc kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña tõng TP. - C«ng ty ®· x©y dùng m«i tr­êng kiÓm so¸t chung kh¸ m¹nh vµ hÖ thèng kÕ to¸n qu¶n trÞ ë ®©y còng ®ang dÇn dÇn ®­îc h×nh thµnh mét c¸ch râ nÐt phôc vô hÕt søc hiÖu qu¶ cho c«ng t¸c qu¶n lý s¶n xuÊt kinh doanh . - Mäi chÕ ®é cña nhµ n­íc ®· ®­îc c«ng ty thùc hiÖn mét c¸ch nghiªm chØnh. MÆc dï míi ¸p dông luËt thuÕ GTGT nh­ng c«ng ty ®· thùc hiÖn ®óng chÕ ®é ho¸ ®¬n chøng h¹ch to¸n ®Çy ®ñ thuÕ GTGT ®Çu ra, ThuÕ GTGT ®Çu vµo cã thÓ nãi c«ng ty lµ mét mÉu mùc trong viÖc thùc hiÖn nghÜa vô ®èi víi ng©n s¸ch nhµ n­íc. Tuy nhiªn do mét vµi nguyªn nh©n kh¸ch quan còng nh­ chñ quan mµ c«ng t¸c kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm vÉn cßn mét sè ®iÓm tån t¹i cÇn sím ®­îc hoµn thiÖn. ViÖc s¾p xÕp nh©n sù bè trÝ c¸c phÇn hµnh kÕ to¸n ch­a ®ång ®Òu. - Thñ tôc lu©n chuyÓn chøng tõ nhËp kho ch­a ®óng víi quy ®Þnh - KÕ to¸n thµnh phÈm (c¶ kÕ to¸n tæng hîp vµ kÕ to¸n chi tiÕt) ch­a tèt cã sù trïng lÆp trong chøc n¨ng qu¶n lý víi phßng kinh doanh . KÕ to¸n chi tiÕt thµnh phÈm kh«ng theo dâi t×nh h×nh biÕn ®éng hµng ngµy cña tõng thø thµnh phÈm, KÕ to¸n tæng hîp kh«ng ph¶n ¸nh ®­îc sè thµnh phÈm hiÖn cã trªn b¶ng tæng hîp nhËp xuÊt TP. - H×nh thøc göi b¸n ®¹i lý kh«ng ®­îc kÕ to¸n theo dâi trªn TK 157. - ViÖc ghi chÐp trªn "Sæ chi tiÕt thanh to¸n víi ng­êi mua" ch­a ®óng nguyªn t¾c, kh«ng theo dâi riªng doanh thu vµ thuÕ GTGT. - Cßn mét vµi sai sãt trong viÖc h¹ch to¸n xuÊt kho thµnh phÈm ... vµ c¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu. - ViÖc gi¶m gi¸ hµng tån kho ë c«ng ty x¶y ra kh¸ th­êng xuyªn nh­ng c«ng ty ch­a lËp dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho bªn c¹nh ®ã dù phßng nî ph¶i thu khã ®ßi còng ch­a ®­îc c«ng ty lËp mÆc dï doanh thu chËm tr¶ trªn tæng doanh thu rÊt lín (90%), tæng sè ph¶i thu chiÕm tíi 1/3 tæng tµi s¶n cña doanh nghiÖp . Trªn ®©y lµ nh÷ng ­u ®iÓm vµ nh÷ng ®iÓm ch­a lµm ®­îc cña kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm ë c«ng ty da giÇy Hµ néi. Sau thêi gian ng¾n thùc tËp t¹i c«ng ty víi tr×nh ®é cßn h¹n chÕ, kiÕn thøc thùc tÕ ch­a nhiÒu t«i xin ®­îc ®­a ra mét sè ý kiÕn gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn h¬n n÷a c«ng t¸c tæ chøc kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm ë c«ng ty da giÇy Hµ néi. II/ Hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm ë c«ng ty da giÇy Hµ néi. Trong thêi gian thùc tËp t×m hiÓu t×nh h×nh thùc tÕ vÒ kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm ë c«ng ty da giÇy Hµ néi chóng t«i nhËn thÊy vÒ c¬ b¶n c«ng t¸c kÕ to¸n sau khi ¸p dông chÕ ®é kÕ to¸n míi cña nhµ n­íc vµ cña bé tµi chÝnh ban hµnh ®Õn nay ®· ®i vµo nÒ nÕp ®¶m b¶o tu©n thñ ®óng mäi chÝnh s¸ch chÕ ®é phï hîp víi t×nh h×nh thùc tÕ cña c«ng ty ®¸p øng ®­îc yªu cÇu qu¶n lý gi¸m ®èc tµi s¶n tiÒn vèn cña c«ng ty. Víi khèi l­îng c«ng viÖc rÊt lín nh­ng do cã tinh thÇn tr¸ch nhiÖm vµ kh¶ n¨ng thÝch øng cao nªn c«ng t¸c kÕ to¸n ®· ®­îc tiÕn hµnh mét c¸ch ®Çy ®ñ, kÞp thêi c¸c b¸o c¸o ®Òu lËp ®óng h¹n. Bªn c¹nh nh÷ng mÆt tÝch cùc nªu trªn c«ng t¸c kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm ë c«ng ty kh«ng tr¸nh khái nh÷ng tån t¹i, nh÷ng vÊn ®Ò ch­a hoµn toµn hîp lý, ch­a thËt tèi ­u. XuÊt ph¸t tõ nh÷ng ®iÓm tån t¹i trong tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm ë c«ng ty t«i xin m¹nh d¹n ®­a ra mét sè ý kiÕn sau: ý kiÕn 1: C«ng ty cÇn tæ chøc, bè trÝ l¹i c¸c phÇn hµnh kÕ to¸n cho c¸c nh©n viªn kÕ to¸n. Theo t«i th× c¸c phÇn hµnh kÕ to¸n c«ng ty nªn bè trÝ mét ng­êi ®Ó tr¸nh t×nh tr¹ng mÊt c©n ®èi vÒ sè l­îng c«ng viÖc, sæ s¸ch vµ thêi gian gi÷a c¸c nh©n viªn. §ång thêi viÖc bè trÝ ®ång ®Òu, hîp lý vÒ c¸c phÇn hµnh kÕ to¸n sÏ khuyÕn khÝch nh÷ng nh©n viªn kÕ to¸n lµm tèt h¬n phÇn c«ng viÖc cña m×nh tõ ®ã xö lý, cung cÊp kÞp thêi, chÝnh x¸c th«ng tin vÒ c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ diÔn ra trong toµn c«ng ty cho ban l·nh ®¹o, gióp cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty ngµy cµng cã hiÖu qu¶ h¬n. ý kiÕn 2. Hoµn thiÖn thñ tôc lu©n chuyÓn chøng tõ : Trong c«ng ty mÆc dï ®· thùc hiÖn ®Çy ®ñ c¸c mÉu biÓu chøng tõ do nhµ n­íc quy ®Þnh. Tuy nhiªn trong viÖc lËp chøng tõ nhËp ch­a ®óng víi chÕ ®é, phiÕu nhËp kho ë c«ng ty do thñ kho lËp vµ ®­îc lËp lµm 4 liªn giao cho thèng kÕ ph©n x­ëng mét liªn, kÕ to¸n thµnh phÈm vµ nghiªn cøu theo dâi tiªu thô ë phßng kinh doanh mçi ng­êi mét liªn, liªn cßn l¹i thñ kho gi÷ lµm c¨n cø ghi thÎ kho. VÒ nguyªn t¾c thñ kho kh«ng ®­îc lËp phiÕu nhËp kho vµ d­íi kho chØ thùc hiÖn viÖc nhËp, xuÊt thµnh phÈm, theo dâi biÕn ®éng cña thµnh phÈm kh«ng ®­îc l­u gi÷ chøng tõ. Theo em ®Ó ®¶m b¶o cho viÖc nhËp kho, theo dâi t×nh h×nh nhËp kho ®­îc chÝnh x¸c vµ khoa häc th× viÖc lËp vµ lu©n chuyÓn chøng tõ nhËp nªn ®­îc thùc hiÖn nh­ sau: Sau khi thµnh phÈm ®· ®­îc kiÓm nghiÖm thèng kª ph©n x­ëng cã thµnh phÈm nhËp kho lËp phiÕu nhËp kho. Thñ kho tiÕn hµnh nhËp kho ghi sè thùc nhËp vµo PNK. PNK chØ cÇn lËp lµm 3 liªn, mét liªn giao cho ph©n x­ëng nhËp, mét liªn giao cho phßng kinh doanh , liªn cßn l¹i thñ kho c¨n cø vµo ®ã ghi thÎ kho ®Þnh kú chuyÓn lªn cho phßng kÕ to¸n. Tr¸nh t×nh tr¹ng nhÇm lÉn trong viÖc giao nhËn chøng tõ, kÕ to¸n nhËn ph©n x­ëng nhËp ph¶i ký vµo phiÕu giao nhËn chøng tõ. ý kiÕn 3: hoµn chØnh h¹ch to¸n chi tiÕt thµnh phÈm theo ph­¬ng ph¸p ghi thÎ song song. ë kho: §Ó gi¶m bít khèi l­îng ghi chÐp nh­ng vÉn ®¶m b¶o ph¶n ¸nh t×nh h×nh xuÊt nhËp tån kho cã hiÖu qu¶, hµng ngµy thñ kho kh«ng cÇn lËp b¶ng kª nhËp xuÊt TP göi lªn phßng kinh doanh bëi v× phßng kinh doanh còng l­u gi÷ chøng tõ xuÊt, nhËp TP ë phßng kÕ to¸n: MÆc dï h¹ch to¸n chi tiÕt thµnh phÈm theo ph­¬ng ph¸p ghi thÎ song song nh­ng hµng ngµy kÕ to¸n kh«ng ph¶n ¸nh t×nh h×nh nhËp, xuÊt tån thµnh phÈm mµ khi nhËn ®­îc chøng tõ nhËp xuÊt kÕ to¸n ph©n lo¹i chøng tõ theo tõng thø thµnh phÈm. §Õn cuèi th¸ng tæng hîp "sè thùc nhËp" ë c¸c PNK vµ "sè thùc xuÊt" ë c¸c phiÕu xuÊt kho kÕ to¸n ghi vµo sæ chi tiÕt xuÊt, nhËp thµnh phÈm. Víi ®Æc ®iÓm cña thµnh phÈm chñng lo¹i nhiÒu, t×nh h×nh nhËp xuÊt th­êng xuyªn viÖc h¹ch to¸n chi tiÕt cña c«ng ty nh­ vËy lµ ch­a phï hîp, kÕ to¸n kh«ng theo dâi hµng ngµy ®­îc t×nh h×nh biÕn ®éng cña thµnh phÈm mÆt kh¸c c«ng viÖc ghi sæ chñ yÕu dån vµo cuèi th¸ng. V× vËy ®Ó ®¸p øng ®­îc yªu cÇu qu¶n lý, kh¾c phôc t×nh tr¹ng trªn kÕ to¸n nªn sö dông "sæ chi tiÕt thµnh phÈm" (mÉu biÓu sè 12a). Sæ chi tiÕt ®­îc ghi hµng ngµy, theo dâi t×nh h×nh nhËp xuÊt tån kho cña tõng thø thµnh phÈm, ®Õn cuèi th¸ng kÕ to¸n tÝnh trÞ gi¸ xuÊt kho trªn sæ chi tiÕt thµnh phÈm. Ngoµi cét ph¶n ¸nh chøng tõ sæ chøng tõ bao gåm 3 cét chÝnh. · C¨n cø vµo sè tån cuèi th¸ng tr­íc ®Ó ghi vµo cét tån ®Çu th¸ng nµy theo c¸c chØ tiªu sè l­îng, ®¬n gi¸, thµnh tiÒn. · C¨n cø vµo phiÕu nhËp kho, phiÕu xuÊt kho kÕ to¸n ghi vµo cét nhËp, xuÊt. · Cuèi th¸ng c¨n cø vµo b¶ng tÝnh gi¸ thµnh do kÕ to¸n gi¸ thµnh chuyÓn sang kÕ to¸n ghi vµo chØ tiªu sè tiÒn trªn cét nhËp vµ tÝnh trÞ gi¸ xuÊt kho theo chøng tõ. x TrÞ gi¸ thµnh phÈm xuÊt kho = TrÞ gi¸ thµnh phÈm tån ®Çu kú + TrÞ gi¸ thµnh phÈm nhËp trong kú Sè l­îng thµnh phÈm xuÊt trong kú Sè l­îng thµnh phÈm tån ®Çu kú + Sè l­îng thµnh phÈm nhËp trong kú ý kiÕn 4: VÒ viÖc sö dông TK 157 HiÖn nay ë c«ng ty Da giÇy Hµ néi cã ¸p dông ph­¬ng thøc göi b¸n nh­ng c«ng ty kh«ng sö dông TK 157 "Hµng göi b¸n" khi chuyÓn giao hµng cho kh¸ch hµng mµ hµng ®ã ch­a x¸c ®Þnh lµ tiªu thô. ViÖc xuÊt hµng ë c«ng ty dï tr¶ ngµy hay chËm tr¶ ®Òu x¸c ®Þnh doanh thu b¸n hµng vµ tÝnh thuÕ GTGT ®Çu ra. §iÒu nµy dÉn ®Õn viÖc bÊt tiÖn khi hµng ®ã tr¶ vµo kú sau. H¬n n÷a viÖc x¸c ®Þnh doanh thu b¸n hµng khiÕn c«ng ty lu«n ph¶i tÝnh thuÕ GTGT ngay c¶ khi hµng ch­a ch¾c ch¾n lµ tiªu thô. V× vËy theo t«i c«ng ty nªn ®­a TK 157 vµo sö dông ®Ó theo dâi hµng göi b¸n ë c¸c ®¹i lý t¹i Hµ néi vµ kh«ng ph¶i chÞu thuÕ khi hµng ch­a x¸c ®Þnh lµ tiªu thô. H¬n n÷a viÖc lµm nµy nh»m ®Ó tÝnh chÝnh x¸c doanh thu b¸n hµng h¬n khi cã hµng nhËp tr¶ l¹i. C¸ch h¹ch to¸n nh­ sau: Khi xuÊt hµng Nî TK 157 Cã TK 155. Khi x¸c ®Þnh lµ tiªu thô: Nî TK 632 Cã TK 157 ý kiÕn 5: Hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n tæng hîp thµnh phÈm VÊn ®Ò 1: VÒ viÖc h¹ch to¸n xuÊt thµnh phÈm §Ó h¹ch to¸n tæng hîp thµnh phÈm cuèi th¸ng kÕ to¸n lËp "b¶ng tæng hîp nhËp xuÊt thµnh phÈm" Trong phÇn xuÊt thµnh phÈm ngoµi viÖc xuÊt thµnh phÈm ®Ó b¸n kÕ to¸n h¹ch to¸n mét sè tr­êng hîp xuÊt kh¸c (xuÊt biÕu tÆng, chµo hµng, t¸i chÕ...) nh­ sau: * Khi xuÊt biÕu tÆng kÕ to¸n ghi: Nî TK 642 Cã TK 155 Theo c¸ch h¹ch to¸n nµy chøng tá doanh nghiÖp kh«ng x¸c ®Þnh ®©y lµ tr­êng hîp xuÊt cã doanh thu vµ tÝnh thuÕ GTGT. MÆt kh¸c viÖc xuÊt biÕu tÆng c«ng ty h¹ch to¸n vµo chi phÝ QLDN. Theo t«i mäi tr­êng hîp xuÊt hµng (trõ xuÊt t¸i chÕ) ®Òu ph¶i h¹ch to¸n gi¸ vèn hµng b¸n vµ doanh thu riªng tr­êng hîp xuÊt biÕu tÆng kÕ to¸n ph¶i h¹ch to¸n thuÕ GTGT ®Çu ra vµ kh«ng ®­îc h¹ch to¸n vµo chi phÝ QLDN mµ ph¶i ®­îc trang tr¶i b»ng quü khen th­ëng phóc lîi cho nªn h¹ch to¸n c¸c kho¶n ®ã nh­ sau: Khi xuÊt biÕu tÆng, qu¶ng c¸o: X¸c ®Þnh gi¸ vèn hµng b¸n: - X¸c ®Þnh gi¸ vèn hµng b¸n theo ®Þnh kho¶n Nî TK 632 Cã TK 155 - X¸c ®Þnh doanh thu b¸n hµng vµ sè thuÕ GTGT ph¶i nép. Tr­êng hîp xuÊt biÕu tÆng Nî TK 431 Cã TK 3331 Cã TK 511 Tr­êng hîp xuÊt chµo hµng qu¶ng c¸o Nî TK 641 Cã TK 512 (kh«ng ph¶i nép thuÕ GTGT ®Çu ra) * Khi xuÊt t¸i chÕ kÕ to¸n ghi : Nî TK 627 Cã TK 155 ë c«ng ty cã tr­êng hîp thµnh phÈm sau khi ®· kÕt thóc quy tr×nh c«ng nghÖ nhËp kho ph¸t sinh sù cè háng hãc, mÊt mµu.... ph¶i ®em ®i t¸i chÕ l¹i. Nh÷ng s¶n phÈm nµy ®· tr¶i qua c¸c giai ®o¹n cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt nªn b¶n th©n nã khi nhËp kho ®· bao gåm c¸c kho¶n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp, chi phÝ s¶n xuÊt chung. ChÝnh vÞ vËy khi thµnh phÈm kÐm phÈm chÊt ph¶i ®em ®i t¸i chÕ kÕ to¸n nªn h¹ch to¸n nh­ sau: Nî TK 154 Cã TK 155 VÊn ®Ò 2: Trªn b¶ng tæng hîp nhËp xuÊt thµnh phÈm kÕ to¸n chØ ph¶n ¸nh ®­îc phÇn nhËp trong th¸ng (ghi nî TK 155 ghi cã c¸c TK) vµ phÇn xuÊt trong th¸ng (ghi nî c¸c TK ghi cã TK 155) kh«ng ph¶n ¸nh ®­îc sè thµnh phÈm tån kho mÆc dï viÖc x¸c ®Þnh sè tån kho lµ rÊt quan träng v× kh«ng x¸c ®Þnh ®­îc sè tån kho lµ kh«ng theo dâi vµ qu¶n lý ®­îc sè hiÖn cã cña thµnh phÈm. V× vËy khi lËp b¶ng t«ng hîp nhËp xuÊt tån kÕ to¸n nªn ph¶n ¸nh c¶ sè tån ®Çu th¸ng, sè tån cuèi th¸ng cña tÊt c¶ c¸c lo¹i thµnh phÈm trªn hai chØ tiªu hiÖn vËt vµ gi¸ trÞ. B¶ng tæng hîp nhËp xuÊt tån kho thµnh phÈm cã mÉu nh­ sau: Ph­¬ng ph¸p lËp b¶ng tæng hîp nhËp xuÊt tån kho thµnh phÈm. - C¨n cø vµo sè tån cuèi th¸ng tr­íc ®Ó ghi vµo sè tån ®Çu th¸ng nµy - C¨n cø vµo phÇn nhËp xuÊt kho trªn sæ chi tiÕt thµnh phÈm kÕ to¸n ghi vµo phÇn ghi nî TK 155 cã c¸c TK hoÆc cã TK 155 nî c¸c TK. - Sè tån cuèi th¸ng ®­îc tÝnh theo c«ng thøc. Tån cuèi th¸ng = tån ®Çu th¸ng + nhËp trong th¸ng - xuÊt trong th¸ng. ý kiÕn 5: Hoµn thiÖn c«ng t¸c theo dâi c«ng nî trªn sæ chøng tõ TK 131 vµ b¶ng kª 11 ë c«ng ty ®Ó theo dâi chi tiÕt c«ng nî cña kh¸ch hµng kÕ to¸n sö dông "sæ chi tiÕt thanh to¸n víi ng­êi mua". Sæ ®­îc më cho tõng kh¸ch hµng theo dâi c¶ nh÷ng ho¸ ®¬n ch­a thanh to¸n vµ nh÷ng ho¸ ®¬n thanh to¸n ngay. C¸ch ghi sè nh­ vËy rÊt phøc t¹p, g©y khã kh¨n cho viÖc lËp b¶ng kª sè 11 vµ cã sù trïng lÆp trong viÖc ghi sæ chi tiÕt 131 vµ sæ chi tiÕt tiªu thô. Bªn c¹nh ®ã khi theo dâi c¸c kho¶n ph¶i thu cña kh¸ch hµng kÕ to¸n kh«ng ghi riªng doanh thu vµ thuÕ GTGT mµ tæng hîp hai kho¶n nµy ghi cã doanh thu. VÝ dô ho¸ ®¬n sè 0366740 ngµy 10/1 xÝ nghiÖp Minh Xu©n mua 1538,5 bia da bß boxcal víi tæng doanh thu lµ 27.693.300 thuÕ GTGT : 2.769.330 khi thÓ hiÖn trªn sæ khi tiÕt 131 kÕ to¸n kh«ng t¸ch riªng thuÕ vµ doanh thu dÉn ®Õn chØ tiªu doanh thu trªn c¸c sæ kÕ to¸n kh«ng khíp nhau. Theo t«i khi ph¶n ¸nh vµo Sæ chøng tõ 131 kÕ to¸n nªn t¸ch riªng doanh thu vµ thuÕ, ®Æc biÖt lµ tr­êng hîp víi mét ho¸ ®¬n kh¸ch hµng chØ thanh to¸n mét phÇn cßn mét phÇn nî l¹i doanh nghiÖp th× kÕ to¸n c¨n cø vµo ho¸ ®¬n GTGT ghi: Nî TK 131 Cã TK 3331 Cã TK 511 Sau ®ã c¨n cø vµo chøng tõ thanh to¸n kÕ to¸n ghi gi¶m kho¶n ph¶i thu ghi: Nî TK 111 Cã TK 131 Vµ ®Ó gi¶m bít khèi l­îng ghi chÐp nh­ng vÉn ®¶m b¶o tÝnh chÝnh x¸c vµ hiÖu qu¶ trong c«ng t¸c theo dâi c«ng nî cña tõng kh¸ch hµng kÕ to¸n nªn më SCT thanh to¸n víi ng­êi mua theo mÉu sau: (biÓu sè 13c). §Ó theo dâi c«ng nî cña c¸c kh¸ch hµng, ®­îc chÝnh x¸c tr¸nh tr­êng hîp chØ tiªu doanh thu trªn b¶ng kª sè 11 kh«ng khíp víi NKCT sè 8 vµ phï hîp víi sæ chi tiÕt 131 kÕ to¸n cÇn bæ sung thªm cét thuÕ GTGT (TK 3331) vµo phÇn ghi nî TK 131 cã c¸c TK. ý kiÕn 7: VÒ viÖc ghi chÐp doanh thu C«ng ty da giÇy Hµ néi cã nhiÒu kh¸ch hµng lín tû träng doanh thu cña hä trong tæng sè doanh thu cña doanh nghiÖp kh¸ cao sè l­îng hµng cña hä trong mçi ho¸ ®¬n th­êng lín. Do vËy khi viÕt ho¸ ®¬n hä ph¶i vËn chuyÓn hµng nhiÒu lÇn míi hÕt, l­îng hµng ch­a ®i ®­îc hä göi l¹i ë kho c«ng ty. Nh­ vËy gi÷a l­îng thùc xuÊt vµ l­îng hµng xuÊt b¸n ghi trªn ho¸ ®¬n sÏ cã sù chªnh lÖch. Sau khi nhËn ®­îc ho¸ ®¬n GTGT do phßng kinh doanh chuyÓn sang, kÕ to¸n sÏ ghi vµo SCT doanh thu c¨n cø vµo sè hµng xuÊt b¸n ghi trªn ho¸ ®¬n. Theo quy ®Þnh hiÖn hµnh doanh thu chØ ®­îc ghi nhËn khi tho¶ m·n hai ®iÒu kiÖn. - Hµng ®· chuyÓn cho kh¸ch, lao vô dÞch vô ®· thùc hiÖn. - Kh¸ch hµng ®· thanh to¸n häc chÊp nhËn thanh to¸n. Nh­ vËy viÖc ghi sè doanh thu khi hµng cßn ®ang ë trong kho cña c«ng ty lµ vi ph¹m ®iÒu kiÖn thø 1. Trªn gãc ®é kiÓm tra viÖc ghi sè nh­ trªn sÏ ¶nh h­ëng ®Õn c¬ së dÉn liÖu "cã thËt" vµ "®óng kú" cña chØ tiªu doanh thu trªn b¸o c¸o kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh, ®Æc biÖt lµ khi nghiÖp vô nµy ph¸t sinh voµ cuèi th¸ng mµ hµng ®Õn th¸ng sau míi giao kÕt. §Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò nµy c«ng ty cã thÓ më thªm TK 003 (TS, hµng ho¸ nhËn göi hé). Khi kh¸ch ®Õn nhËn hµng phÇn hµng cßn göi l¹i kÕ to¸n ghi nî TK 003 khi kh¸ch ®Õn lÜnh tiÕp hµng, kÕ to¸n sÏ ghi ®ãn cã TK 003. NÕu lµm nh­ vËy th× viÖc ghi sæ doanh thu khi võa nhËn ®­îc ho¸ ®¬n GTGT vµ PXK lµ hoµn toµn hîp lÖ. ý kiÕn : 8 hoµn thiÖn viÖc h¹ch to¸n doanh sè hµng b¸n tr¶ l¹i: ë c«ng ty khi cã hµng b¸n tr¶ l¹i ngoµi viÖc kÕ to¸n h¹ch to¸n nghiÖp vô nhËp kho kÕ to¸n cßn h¹ch to¸n doanh sè hµng b¸n tr¶ l¹i vµo sæ chi tiÕt TK532 nh­ sau: Nî TK 532 Cã TK 111, 112, 131. KÕ to¸n ®· kh«ng t¸ch riªng sè thuÕ GTGT ®Çu ra gi¶m ®i mµ h¹ch to¸n toµn bé vµo doanh sè hµng b¸n tr¶ l¹i. ViÖc h¹ch to¸n nh­ vËy sÏ ¶nh h­ëng tèi viÖc x¸c ®Þnh sè thuÕ GTGT ®Çu ra v× khi b¸n hµng kÕ to¸n ph¶n ¸nh sè thuÕ GTGT t­¬ng øng víi sè hµng ®· b¸n nh­ng khi cã hµng tr¶ l¹i kÕ to¸n kh«ng ph¶n ¸nh sè thuÕ GTGT t­¬ng øng víi sè hµng tr¶ l¹i nµy. Bªn c¹nh ®ã khi x¸c ®Þnh doanh thu thuÇn kÕ to¸n lÊy tæng doanh thu trõ ®i c¸c kho¶n gi¶m trõ trong ®ã cã doanh sè hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i mµ trong tr­êng hîp h¹ch to¸n nh­ trªn sÏ lµm cho doanh sè hµng b¸n tr¶ l¹i t¨ng lªn vµ doanh thu thuÇn gi¶m xuèng ¶nh h­ëng tíi viÖc x¸c ®Þnh thu nhËp cña doanh nghiÖp. Theo t«i ®Ó ph¶n ¸nh chÝnh x¸c kÕ to¸n nªn h¹ch to¸n nh­ sau: Nî TK 532 Nî TK 3331 Cã TK 111, 112, 131 ý kiÕn 9: VÒ viÖc lËp c¸c kho¶n dù phßng Nh­ ®· nªu ë trªn hiÖn nay c«ng ty kh«ng sö dông TK 159 vµ TK 139. Trong khi ®ã chØ xÐt riªng trong quý I n¨m nay viÖc gi¶m gi¸ hµng tån kho ®· x¶y ra 2 lÇn trong n¨m 1998 viÖc gi¶m gi¸ thµnh phÈm còng diÔn ra kh¸ th­êng xuyªn. Së dÜ viÖc gi¶m gi¸ ë c«ng ty diÔn ra kh¸ liªn tôc nh­ vËy lµ v× chiÕn l­îc chiÕm lÜnh thÞ tr­êng cña c«ng ty lÊy gi¸ c¶ vµ chÊt l­îng lµm träng tËm, tuú theo t×nh h×nh tiªu thô nhanh hay chËm mµ c«ng ty quyÕt ®Þnh ®iÒu chØnh gi¸ cho "dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho" l­îng tån kho trong c¸c chi nh¸nh. Do vËy theo em c«ng ty nªn më thªm TK 159 . Bªn c¹nh ®ã t×nh h×nh nî ph¶i thu cña c«ng ty kh¸ phøc t¹p. C«ng ty lu«n ¸p dông c¬ chÕ më coi kh¸ch hµng lµ th­îng ®Õ vµ hÕt søc t¹o mäi ®iÒu kiÖn cho kh¸ch hµng. §iÒu ®ã khã cã thÓ tr¸nh khái nh÷ng tiªu cùc cña nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. Thùc tÕ khi nghiªn cøu c«ng t¸c kÕ to¸n cña c«ng ty c¨n cø vµo sè liÖu trªn SCT b¸n hµng, b¶ng kª sè 11 ta thÊy tû träng doanh thu chËm tr¶ chiÕm 90% sè ph¶i thu cña kh¸ch hµng = 1/3 tæng tµi s¶n. MÆt kh¸c cã nh÷ng kho¶n nî kh«ng cã kh¶ n¨ng ®ßi nh­ n¨m 97 cã mét kh¸ch hµng ë Vinh mang tªn c«ng ty TNHH Thµnh ViÖt mua hµng cña c«ng ty 35.000.000 ®· kh«ng thu ®­îc nî. H¬n n÷a t«n träng nguyªn t¾c "tr©n träng" trong kinh doanh c«ng ty nªn lËp thªm TK 139 "Dù phßng ph¶i thu khã ®ßi". C¸ch lËp 2 kho¶n dù phßng trªn kh¸ ®¬n gi¶n nh­ sau: Cuèi niªn ®é kÕ to¸n c¨n cø vµo t×nh h×nh nî ph¶i thu, t×nh h×nh gi¶m gi¸ hµng tån kho mµ c«ng ty dù ®o¸n, kÕ to¸n trÝch lËp dù phßng nh­ sau: Nî TK 642 Cã TK 139 Cã TK 159 Khi cã b»ng chøng ®¸ng tin cËy vÒ c¸c kho¶n ph¶i thu khã ®ßi th× xo¸ sæ c¸c kho¶n nî khã ®ßi thùc sù kh«ng ®ßi ®­îc. Nî TK 642 Cã TK 131, 138.... 155 §ång thêi ghi ®¬n bªn nî TK 004 " Nî khã ®ßi ®· xö lý "®Ó tiÕp tôc theo dâi c¸c kho¶n nî nµy. ý kiÕn 10: VÒ viÖc ®Èy m¹nh vi tÝnh ho¸ trong c«ng t¸c kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm ë c«ng ty. VÊn ®Ò 1: LËp b¶ng kª 11 vµ NKCT sè 8 b»ng m¸y. HiÖn nay theo ®¸nh gi¸ kh¸ch quan møc ®é vi tÝnh ho¸ trong tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n nãi chung vµ c«ng t¸c kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm ë c«ng ty ®· ®¹t kh¸ cao 60 - 70%. TÝnh ®Õn thêi ®iÓm hiÖn nay ngoµi c¸c b¸o c¸o ngµy th¸ng quý th× NKCT8 vµ B¶ng kª 11 còng ®· ®­îc ®­a vµo m¸y. Tuy nhiªn m¸y chØ ®¶m b¶o h×nh thµnh mÉu biÓu vµ tù tæng céng sè liÖu ngang däc, cßn phÇn c¸c chØ tiªu sè liÖu th× kÕ to¸n tiªuthô vÉn ph¶i tù vµo th«ng qua bµn phÝm. Víi møc ®é vi tÝnh ho¸ kh¸ cao ë mäi kh©u nh­ hiÖn nay. C«ng ty ®· gÇn cã ®ñ ®iÒu kiÖn cã thÓ lËp b¶ng kª sè 11 vµ NKCT 8 tù ®éng sÏ kh«ng chØ gi¶m ®­îc thêi gian lËp, gi¶m khèi l­îng c«ng viÖc cña kÕ to¸n tiªu thô mµ cßn n©ng cao ®­îc tÝnh hiÖu qu¶ gi¶m sai sãt cã thÓ ph¸t sinh trong khi lËp ®óng. ViÖc lËp b¶ng kª 11 vµ NKCT sè 8 cã thÓ lËp b»ng ch­¬ng tr×nh cña FOX PRO víi ®iÒu kiÖn mäi sè liÖu cÇn thiÕt ®Òu ®· ®­îc nhËp hoÆc m¸y cã thÓ tæng hîp tõ c¸c sæ s¸ch, chøng tõ ®· ®­a vµo m¸y tr­íc ®ã. HiÖn nay mäi phiÕu NK, PhiÕu xuÊt kho phiÕu thu, phiÕu chi tiÒn ®Òu ®· ®­îc lËp vµ l­u l¹i trªn m¸y nªn viÖc lËp BK 11 lµ kh«ng mÊy khã kh¨n. Do vËy tr­íc m¾t c«ng ty nªn lËp BK 11 b»ng m¸y dÇn dÇn sÏ tiÕn tíi lËp NKCT 8 sau khi ®· ®ñ ®iªï kiÖn. VÊn ®Ò 2: Nèi m¹ng m¸y tÝnh trong c¸c phßng ban nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông th«ng tin. HiÖn nay hÖ thèng m¸y tÝnh ë c«ng ty ch­a nhiÒu 7 c¸i hÇu hÕt lµ m¸y cò tèc ®é xö lý chËm ch­a nèi m¹ng dÉn ®Õn hiÖu qu¶ xö lý th«ng tin ch­a cao. Do ®ã ®Ó ®¶m b¶o n©ng cao ®­îc møc ®é vi tÝnh ho¸ c«ng t¸c kÕ to¸n nãi riªng vµ hiÖu qu¶ cña viÖc qu¶n lý s¶n xuÊt kinh doanh nãi chung c«ng ty nªn lËp mét m¹ng m¸y tÝnh côc bé nh»m cung cÊp trao ®æi gi÷a c¸c phßng ban mét c¸ch nhanh nhÊt t¹o ®iÒu kiÖn cÇn vµ ®ñ ®Ó lËp c¸c sæ tæng hîp, chi tiÕt vµ c¸c b¸o c¸o mét c¸ch tù ®éng ®­a dÇn øng dông cña tin häc vµo qu¶n lý. C«ng ty cã thÓ chän mét trong c¸ch nèi m¹ng sau: + Nèi m¹ng theo tuyÕn (Bus) - vßng trßn (ring) - H×nh sao (star) Mçi c¸ch m¾c cã mét ­u nh­îc ®iÓm riªng. Theo ý kiÕn cña riªng em víi sè l­îng m¸y hiÖn t¹i c«ng ty nªn nèi m¹ng h×nh sao nh­ sau: PC4 PC1 PC2 PC3 PC5 PC6 M¸y chñ M¸y chñ lu«n më ®Æt ë phßng gi¸m ®èc hoÆc phßng KTT c¸ch nèi nµy cã ­u ®iÓm lµ khi mét trong c¸c perrsomal computer (PC) háng sÏ kh«ng lµm ¶nh h­ëng ®Õn m¹ng vµ c¸c m¸y con ®Òu cã thÓ truy nhËp ®Õn c¸c sù trao ®æi khai th¸c th«ng tin mét c¸ch hîp lý. PhÇn kÕt Ngµy nay, trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, tiªu thô cã mét ý nghÜa sèng cßn ®èi víi mäi doanh nghiÖp. VÊn ®Ò ®Æt ra cho bÊt kú c«ng ty nµo lµ lµm sao kh©u tiªu thô ®¹t hiÖu qu¶ cao nhÊt vµ ®­îc theo dâi, qu¶n lý mét c¸ch chÝnh x¸c nhÊt. KÕ to¸n nãi chung vµ kÕ to¸n thµnh phÈm, tiªu thô thµnh phÈm nãi riªng ®·, ®ang vµ sÏ lµ mét c«ng cô quan träng phôc vô cho môc tiªu®ã. C«ng ty da giÇy Hµ Néi h¬n 60 n¨m tr­ëng thµnh vµ ph¸t triÓn ®· x©y dùng ®­îc cho m×nh mét bÒ dÇy thµnh tÝch. §Õn nay, viÖc tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n TP vµ tiªu thô TP cña c«ng ty ®· ®i vµo nÒ nÕp, ®­îc vËn dông mét c¸ch s¸ng t¹o víi nhiÒu ­u ®iÓm mµ c¸c doanh nghiÖp kh¸c khã lßng cã ®­îc. Tuy nhiªn, kÕ to¸n TP vµ tiªu thô TP ë ®©y còng kh«ng tr¸nh ®­îc mét vµi s¬ sãt, tån t¹i nhá. XuÊt ph¸t tõ thùc tr¹ng vµ nh÷ng tån t¹i cÇn hoµn thiÖn trong tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n TP vµ tiªu thô TP ë c«ng ty, em ®· ®­a ra mét hÖ thèng 10 kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn h¬n n÷a tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n TP vµ tiªu thôTP ë c«ng ty. C¸c gi¶i ph¸p nµy muèn ph¸t huy t¸c dông ph¶i thùc hiÖn mét c¸ch ®ång bé, vµ ph¶i ®­îc sù quan t©m cña c¸c nh©n viªn phßng kÕ to¸n còng nh­ mét sè phßng liªn quan. Mét lÇn n÷a xin ch©n thµnh c¶m ¬n c¸c thÇy c« gi¸o, c¸c c« chó trong phßng kÕ to¸n c«ng ty vµ c¸c b¹n.