Hoạt động của Đại biểu Quốc hội - Thực trạng và giải pháp

MỤC LỤC Trang LỜI NÓI ĐẦU………………………………………………………… 2 NỘI DUNG……………………………………………………………. 3 Cơ sở của những quy định về Quốc hội………………………… 3 Vị trí tính chất, chức năng của Quốc hội…....................... 3 Hoạt động của Quốc hội……………………………………. 3 Hoạt động của Đại biểu Quốc hội…………………………… 4 Thực trạng hoạt động của Đại biểu Quốc hội……………….. 6 Giải pháp nâng cao hoạt động của Đại biểu Quốc hội………. 10 KẾT LUẬN…………………………………………………………….. 12 LỜI NÓI ĐẦU Đại biểu Quốc hội là những công dân ưu tú do nhân dân trực tiếp bầu ra trong cuộc bầu cử, họ đại diện cho tâm tư nguyện vọng của nhân dân địa phương bầu ra mình cũng như nhân dân cả nước; là những người gắn bó mật thiết nhất với nhân dân đóng vai trò là cầu nối giữa Nhà nước với nhân dân. Hiện nay khi mà Quốc hội đang có những đổi mới và hoàn thiện thì các đại biểu ngày càng đóng vai trò quan trọng. Vậy thực trạng các hoạt động của đại biểu quốc hội hiện nay như thế nào những gì đã làm và chưa làm được? Phương hướng hoàn thiện hoạt động của Đại biểu Quốc hội như thế nào? Làm sao để các đại biểu phát huy hết khả năng của mình trong việc thực hiện nhiệm vụ đại diện cho nhân dân của mình. Để làm rõ vấn đề này, Nhóm 1 chúng em quyết định chọn đề tài: “Hoạt động của Đại biểu Quốc hội - thực trạng và giải pháp”. NỘI DUNG Cơ sở của những quy định về Quốc hội Vị trí, tính chất, chức năng của Quốc hội. Trong bộ máy nhà nước ta, QH chiếm vị trí đặc biệt quan trọng. HP năm 1992 đã nêu rõ vị trí và tính chất của QH là cơ quan đại biểu cao nhất của nhân dân và là cơ quan quyền lực nhà nước cao nhất của nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam.( Điều 83) Quốc hội được xác định là cơ quan đại biểu cao nhất của nhân dân. Quốc hội đại diện cho ý chí, lợi ích của nhân dân lao động dưới sự lãnh đạo của Đảng cộng sản Việt Nam. Quốc hội phải chịu trách nhiệm trước nhân dân cả nước, thay mặt nhân dân quyết định những vấn đề quan trọng của đất nước. Quốc hội là cơ quan quyền lực nhà nước cao nhất của nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Quốc hội là cơ quan duy nhất trong bộ máy nhà nước nhận quyền lực trực tiếp từ nhân dân và sử dụng quyền lực nhà nước trên phạm vi toàn lãnh thổ. Quốc hội ban hành ra Hiến pháp, luật để điều chỉnh các quan hệ xã hội cơ bản nhất, quan trọng nhất của đất nước trên tất cả các lĩnh vực; quy định những nguyên tắc cơ bản, chủ yếu về tổ chức và hoạt động của bộ máy nhà nước, về quan hệ xã hội và hoạt động của công dân. Quốc hội bầu, miễn nhiệm, bãi nhiệm các chức vụ cao cấp nhất của bộ máy nhà nước. Quốc hội là cơ quan giám sát tối cao toàn bộ hoạt động của các cơ quan trong bộ máy nhà nước, giám sát việc thi hành pháp luật. Hoạt động của Quốc hội. Kì họp Quốc hội: Kì họp là hình thức hoạt động chủ yếu và quan trọng nhất của Quốc hội. Kì họp là nơi biểu hiện trực tiếp và tập trung nhất quyền lực nhà nước cao nhất; trí tuệ tập thể của các đại biểu Quốc hội. Tại kì họp, Quốc hội thảo luận dân chủ và quyết định những vấn đề quan trọng nhất của đất nước và của nhân dân; thực hiện quyền giám sát tối cao đối với hoạt động của các cơ quan nhà nước.. Quốc hội họp thường lệ mỗi năm hai kì, do UBTVQH triệu tập. Trong trường hợp Chủ tịch nước, Thủ tướng Chính phủ hoặc ít nhất một phần ba tổng số đại biểu Quốc hội yêu cầu hoăc theo quyết định của mình, UBTVQH triệu tập Quốc hội họp bất thường (Điều 86 Hiến pháp năm 1992). Hình thức họp Quốc hội: họp công khai. Trong các trường hợp cần thiết, theo đề nghị của Chủ tịch nước, UBTVQH, Thủ tướng Chính phủ hoặc của ít nhất một phần ba tổng số đại biểu Quốc hội thì Quốc hội quyết định họp kín. Các cơ quan của Quốc hội. Các cơ quan của QH bao gồm Uỷ ban thường vụ Quốc hội; Hội đồng dân tộc; Các Uỷ ban của Quốc hội. Nhiệm vụ và quyền hạn của các cơ quan này được quy định cụ thể trong Luật tổ chức QH. Hoạt động của Đại biểu Quốc hôi: Đại biểu Quốc hội là những công dân ưu tú trong các lĩnh vực hoạt động của Nhà nước và xã hội được nhân dân cả nước tín nhiệm bầu ra bằng tổng tuyển cử tự do. Đó là những đại biểu chân chính của nhân dân. Đại biểu Quốc hội là cầu nối quan trọng giữa chính quyền nhà nước với nhân dân. Đại biểu quốc hội vùa chịu trách nhiệm trước cử tri vừa chịu trách nhiệm trước cơ quan quyền lực cao nhất nhà nước. Nhiệm vụ Đại biểu Quốc hội phải chịu trách nhiệm trước cử tri và Quốc hội về việc thực hiện nhiệm vụ của mình, phải thường xuyên tiếp xúc cử tri để thu thập các ý kiến cử tri một cách trung thực, báo cáo cử tri về các hoạt động của mình và cả Quốc hội. Đại biểu có nhiệm vụ trả lời yêu cầu và kiến nghị của cử tri. Tiếp dân là công việc thường xuyên của ĐBQH, phải tiếp dân theo định kì, giúp dân gửi các khiếu nại, tố cáo... kịp thời. ĐBQH phải gương mẫu trong việc chấp hành Hiến pháp, pháp luật, có cuộc sống lành mạnh và tôn trọng các quy tắc sinh hoạt công cộng. ĐBQH có nhiệm vụ tuyên truyền, phổ biến pháp luật, động viên nhân dân chấp hành pháp luật và tham gia quản lý nhà nước.( Điều 46; 51 và 52 Luật tổ chức Quốc Hội 2001); tham gia các phiên họp toàn thể của Quốc hội, các cuộc họp của Tổ đại biểu Quốc hội, của Đoàn đại biểu Quốc hội; ĐBQH là thành viên của Hội đồng dân tộc, Uỷ ban của Quốc hội có trách nhiệm tham gia các phiên họp, thảo luận, biểu quyết các vấn đề và tham gia các hoạt động khác thuộc nhiệm vụ, quyền hạn của Hội đồng dân tộc, Uỷ ban của Quốc hội mà mình là thành viên. ĐBQH hoạt động không chuyên trách được dành ít nhất một phần ba thời gian làm việc để thực hiện nhiệm vụ đại biểu. ( Điều 47 Luật tổ chức Quốc hội 2001) Quyền hạn ĐBQH có Quyền trình dự án luật, trình kiến nghị về luật, pháp lệnh; trình dự án luật, pháp lệnh theo trình tự do pháp luật quy định. (Điều 48 Luật tổ chức Quốc hội 2001); quyền chất vấn Chủ tịch nước, Chủ tịch Quốc hội, Thủ tướng Chính phủ và các thành viên khác của Chính phủ, Chánh án TANDTC, Viện trưởng VKSNDTC; quyền gặp gỡ yêu cầu các cơ quan nhà nước, UBMTTQ, các tổ chức thành viên mặt trận... trong phạm vi chức năng nhiệm vụ quyền hạn của mình; quyền tham gia bầu cử, có thể được bầu vào cơ quan nhà nước, cơ quan lãnh đạo. quyền biểu quyêt các dự án luật, các nghị quyết, báo cáo. ĐBQH có quyền kiến nghị với UBTVQH xem xét trình QH việc bỏ phiếu tín nhiệm đối với những người giữ các chức vụ do QH bầu hoặc phê chuẩn; quyền bất khả xâm phạm và miễn tố: ĐBQH được pháp luật bảo đảm quyền bất khả xâm phạm về thân thể; quyền tham gia thảo luận và quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước tại các kì họp Quốc Hội, tham gia thảo luận, tranh luận các vấn đề trong chương trình kì họp, mà đại biểu quốc hội là thành viên. ĐBQH không phải chịu trách nhiệm hình sự về lời phát biểu của mình. Đây là quyền hạn quan trọng nhất của ĐBQH Những bảo đảm cho hoạt động của đại biểu quốc hội: Để bảo đảm cho hoạt động của ĐBQH, Hiến pháp năm 1992 và Luật tổ chức Quốc hội quy định ĐBQH có quyền bất khả xâm. Nếu không có sự đồng ý của Quốc hội và trong thời gian Quốc hội không họp, không có sự đồng ý của UBTVQH thì không được bắt giam, truy tố ĐBQH và không được khám xét nơi ở và nơi làm việc của đại biểu Quốc hội. ĐBQH được cung cấp đầy đủ tài liệu và thông tin cần thiết để hoạt động. Theo quy định của pháp luật hiện hành, đại biểu Quốc hội được cung cấp công báo, các văn kiện chính thức của kì họp Quốc hội, các tài liệu khác mà Chủ tịch Quốc hội xét có thể giúp đại biểu trong hoạt động của mình. ĐBQH được tạo điều kiện thuận lợi để làm nhiệm vụ đại biểu; được bố trí thời gian và địa điểm gặp gỡ tiếp xúc với cử tri; được sắp xếp thời gian và phương tiện; được đài thọ lương và phụ cấp trong thời gian tạm thời không làm công tác thường xuyên của mình để làm nhiệm vụ đại biểu; được quyền ưu tiên mua vé tàu, xe, máy bay...; được hưởng chế độ cung cấp thuốc men, nằm bệnh viện theo tiêu chuẩn cán bộ trung cấp. ĐBQH được cấp một tài khoản hoạt động phí hàng tháng do Uỷ ban thường vụ Quốc hội quy định. ĐBQH chuyên trách phải được dành toàn bộ thời gian làm việc cho hoạt động của Quốc hội, được bố trí nơi làm việc và các điều kiện cần thiết khác cho hoạt động đại biểu của mình, được hưởng lương và các khoản trợ cấp khác do UBTVQH quy định. ĐBQH hoạt động theo chế độ không chuyên trách được dành ít nhất một phần ba thời gian làm việc để làm nhiệm vụ đại biểu. Cơ quan, tổ chức nơi ĐBQH làm việc phải tạo mọi điều kiện cho đại biểu làm nhiệm vụ. Hoạt động của Đại biểu Quốc hội Hoạt động xây dựng pháp luật: Cơ sở của hoạt động này dựa trên quyền hạn và nhiệm vụ được quy định trong Hiến Pháp nước CHXHCNVN. Những nhiệm vụ và quyền hạn trong hoạt động xây dựng pháp luật phải dựa vào năng lực lập pháp của các ĐBQH, trên các góc nhìn của các đại biểu khác nhau. Hoạt động giám sát: Giám sát của đại biểu Quốc hội được hiểu là hoạt động theo dõi , xem xét, đánh giá, hoạt động của cơ quan, tổ chức, cá nhân chịu sự giám sát trong việc thi hành Hiến pháp, luật, nghị quyết của Quốc hội, pháp lệnh, nghị quyết của Uỷ ban thường vụ Quốc hội.( Điều 2, Luật Hoạt động giám sát của Quốc Hội số 05/2003/ ngày 17/6/2003 )nhằm mục đích đảm bảo cho pháp luật được thực thi một cách hiệu quả nhất, theo dõi tính hợp hiến và hợp pháp đối với nội dung các văn bản do các cơ quan nhà nước chịu sự giám sát trực tiếp của Quốc hội ban hành, cũng như tính hợp hiến, hợp pháp trong hoạt động thực tiễn của các cơ quan nhà nước đó. Cơ sở cho hoạt động giám sát của ĐBQH là hoạt động này được quy định tại ĐIều 98 HP 1992 và Điều 49 Luật tổ chức Quốc hội 2001. Quyền giám sát của Quốc hội cũng như ĐBQH không đối trọng với các quyền hành pháp và tư pháp.( Đỗ Mười – Xây dựng Nhà nước của dân…, NXB Sự thật, Hà Nội, 1992. ) Hoạt động tại kỳ họp: Kỳ họp là hình thức hoạt động chủ yếu là quan trọng nhất của Quốc hội. Tại kỳ họp, các ĐBQH tham gia thảo luận và quyết định các vấn đề thuộc nhiệm vụ, quyền hạn của Quốc hội cụ thể là về những mục tiêu phát triển kinh tế, xã hội; những vấn đề thuộc quốc tế, dân sinh; những vấn đề đối nội, đối ngoại và quốc phong an ninh của đất nước. Hoạt động tiếp xúc cử tri: Trong thời gian giữa hai kỳ họp, đại biểu quốc hội có nhiệm vụ tiếp xúc cử tri ở đơn vị bầu cử của mình, phản ánh tâm tư, nguyện vọng của nhân dân với Quốc hội. Ngoài ra đại biểu Quốc hội phải tiếp dân theo định kì, theo lịch tại trụ sở tiếp dân và tiếp dân tại nhà ở, tại nơi công tác. Đại biểu Quốc hội tiếp dân để nghe dân góp ý xây dựng nhà nước đồng thời giúp dân giải quyết những thắc mắc, kiến nghị, khiếu nại, tố cáo. Theo quy định của pháp luật, đại biểu Quốc hội có trách nhiệm tiếp xúc cử tri. Đại biểu Quốc hội chuyên trách thực hiện nhiệm vụ này thông qua các hình thức chủ yếu sau đây: Tiếp xúc cử tri tại đơn vị bầu cử trước và sau kỳ họp Quốc hội theo sự bố trí của đoàn đại biểu Quốc hội. Tiếp xúc cử tri theo chuyên đề. Tiếp xúc cử tri tại nơi cư trú hoặc nơi công tác Hoạt động đối ngoại : Đây là những hoạt động tiến hành bên ngoài kỳ họp, bên ngoài các hoạt động kiểm tra giám sát, thảo luận đóng góp ý kiến như đi thăm và chúc mừng các tổ chức, đoàn thể… Đây là một hoạt đông nhằm đi sâu hơn vào đời sống nhân dân, khích lệ, động viên các tổ chức, cá nhân xuất sắc, nắm bắt được tâm tư nguyện vọng của nhân dân. Thực trạng hoạt động của Đại biểu Quốc hội Trong hoạt động xây dựng pháp luật. Những kết quả đạt được: Hoạt động xây dựng pháp luật của các ĐBQH trong những năm gần đây đạt được những kết quả rất khả quan. Những vấn đề cần thiết được các đại biểu nghiêm túc đưa ra trong các kỳ họp và được đóng góp ý kiến tương đối đầy đủ. Trong những năm vừa rồi, khá nhiều các văn bản luật cần thiết trong cho quá trình hội nhập kinh tế thị trường được các đại biểu đề cập như Luật Đầu tư, Luật Chứng khoán…Sự nhanh nhạy trong vấn đề nhìn nhận tình hình của các đại biểu là một yếu tố cần thiết trong việc hoàn thiện hệ thống pháp luật của nước ta. Trong quá trình thảo luận thông qua, một đạo luật đưa ra được nhìn dưới nhiều góc độ khác nhau từ những vị đại biểu khác nhau, được đóng góp những ý kiến xuất phát từ thực tế địa phương, thực tế công việc. Rất nhiều đạo luật có tính hợp lý cao nhờ sự tích cực tham gia thảo luận của đại biểu. Quá trình sửa đổi bổ sung luật cũng được tiến hành tích cực khhi trong thời gian gần đây, có rất nhiều bộ luật được bổ sung phù hợp hơn với thực tế đất nước. Một số hạn chế, vướng mắc: Hoạt động đề xuất xây dựng và trình dự án luật dường như không được mạnh mẽ, hơn nữa, sự cấp bách phải xây dựng luật chỉ dừng lại ở góc nhìn cá nhân. Điều quan trọng nhất ở đây là xác lập được ưu tiên. Người phụ trách đầu tư đề nghị bổ sung Luật Đầu tư công. Người tiếp xúc nhiều với nông dân nói đến Luật Nông dân… Quyền sáng kiến lập pháp này chủ yếu là dừng lại ở khâu đề xuất; việc trình những dự án luật là rất ít. Đây là một vấn đề thực tế khi phần lớn đại biểu không qua đạo tạo luật, chính vì vậy, việc nắm bắt và đưa ra những dự án luật là điều khó khăn, cùng với đó, việc khảo sát tình hình thực tế thực thi pháp luật đòi hỏi ở đại biểu một đầu óc quan sát nhạy bén, logic. Qua điều tra, có đến 34.4% ĐBQH khẳng định đã từng có ý tưởng xây dựng các dự án luật, pháp lệnh. Thế nhưng, để ĐBQH có thể trình dự án luật, cần đến nhiều điều kiện mà hiện nay ở ta đang thiếu: quy trình rõ ràng, cụ thể; nguồn tài chính; chuyên gia giúp xây dựng một dự luật…Đa số đại biểu (chiếm đến 70.6% tổng số ý kiến của đại biểu được hỏi) cho rằng lý do cơ bản nhất của tình trạng trên là do pháp luật của chúng ta quy định còn khá chung chung, vì thế mà ĐBQH không tìm ra được một cơ chế, quy trình, thủ tục thích hợp để biến quyền hiến định của mình trở nên dễ dàng khi triển khai trên thực tế. Hơn nữa, tính kỷ luật của các cơ quan soạn thảo luật nhìn chung chưa cao. Đa số các cơ quan trình vi phạm về thời gian, ảnh hưởng đến chất lượng và tiến độ thực hiện chương trình xây dựng luật, pháp lệnh của QH. Trước đây, với quy trình làm luật cũ, mỗi năm quốc hội thông qua khoảng 4 – 5 đạo luật. Những nhiệm kỳ quốc hội gần đây, quốc hội thông qua 10 – 12 đạo luật/ năm, rồi 10- 12 đạo luật/Kỳ họp và cho ý kiến vào hàng chục dự án luật khác. Số lượng dự án luật trình quốc hội xem xét, thông qua tại mỗi Kỳ họp tăng lên, trong khi đó quốc hội chúng ta vẫn họp một năm hai kỳ. Nếu căn cứ vào con số nêu trên thì đây thực sự là sức ép rất lớn. Như vậy, cùng một lúc rất khó để bảo đảm đủ cả 4 điều kiện: nhanh - nhiều - tốt - rẻ. Một văn bản luật hợp lý phải được thay đổi bổ sung trong cả quá trình thực thi để có hiệu quả cao nhất trong việc điều chỉnh các quan hệ xã hội; nó được thực hiện trong hoạt động phổ biến của đại biểu. Chính trong quá trình đưa pháp luật vào đời sống nhân dân, đại biểu có thể nhận thấy một số điểm bất cập khi áp dụng vào thực tế.Tuy nhiên, việc nhận thu nhận những ý kiến về việc sửa đồi bổ sung Luật chỉ rất nhỏ lẻ, các đại biểu chưa thể tập hợp một cách có hệ thống. Trong hoạt động giám sát Về hoạt động chất vấn của đại biểu Quốc hội: Những kết quả đạt được: Nhìn chung hoạt động giám sát của đại biểu Quốc hội trong những năm vừa qua nhất là từ khi luật giám sát của Quốc hội năm 2003 ra đời thì hoạt động giám sát của Quốc hội nói chung và của đại biểu Quốc hội nói riêng có những tiến bộ rõ rệt: tính dân chủ, công khai minh bạch trong hoạt động giám sát được mở rộng; hiệu lực, hiệu quả của hoạt động giám sát từng bước được khẳng định. Hầu hết hoạt động giám sát của đại biểu Quốc hội ở từng đơn vị địa phương đều thực hiện đúng theo quy trình đã đề ra; bám sát chương trình giám sát hàng năm của Quốc hội và tổ chức thêm được nhiều cuộc giám sát về nội dung bức xúc từ tình hình thực tiễn.Các câu hỏi được mang ra hỏi trong quá trình chất vấn là những vấn đề bức xúc của xã hội, thể hiện sự sát sao của các ĐBQH đối với tình hình thực tế của đất nước ở các địa phương, các lĩnh vực. Hoạt động chất vấn và trả lời chất vấn của đại biểu khá sôi nổi, có nhiều khởi sắc, bước đầu đạt được những kết quả đáng khích lệ, được cử tri đánh giá cao. Trình tự tiến hành việc chất vấn và trả lời chất vấn tại phiên họp toàn thể của Quốc hội cơ bản là hợp lý, đáp ứng được yêu cầu nâng cao hiệu lực, hiệu quả của hoạt động chất vấn và trả lời chất vấn tại mỗi kỳ họp Quốc hội. Một số hạn chế: Chưa có quy định cụ thể về việc quyết định thời lượng của các phiên họp chất vấn và trả lời chất vấn; chưa có quy định về việc Quốc hội xem xét, quyết định nội dung các vấn đề bức xúc, nổi cộm, cần được làm rõ trong các chất vấn của đại biểu Quốc hội… Tại một số kỳ họp, do có nhiều vấn đề cần làm rõ trong khi chất vấn và trả lời chất vấn, nhưng do thời lượng hạn chế, nên Quốc hội không thể đi đến cùng những vấn đề nóng bỏng mà đại biểu Quốc hội và nhân dân quan tâm. Có thể thấy trong các kỳ họp không phải đại biểu nào cũng thực hiện hình thức chất vấn mà chỉ có khoảng 20% - 25% số đại biểu Quốc hội sử dụng quyền này. Hơn nữa khi thực hiện hình thức chất vấn có nhiều đại biểu Quốc hội không có kỹ năng chất vấn nên còn lúng túng trong phương pháp thực hiện quyền chất vấn. Ngoài ra giữa hai kỳ họp của Quốc hội, số lượng các đại biểu Quốc hội gửi chất vấn đến UBTVQH và những cơ quan bị chất vấn rất ít, thường chỉ có khoảng 5 -10 chất vấn, cũng có khi không có chất vấn nào. Các đại biểu Quốc hội chưa thực hiện đúng các quy định của pháp luật về hoạt động chất vấn. Điều này thể hiện ở chỗ: trường hợp không đồng ý với nội dung trả lời chất vấn thì đại biểu QH có quyền đề nghị QH tiếp tục thảo luận tại phiên họp đó, đưa ra thảo luận tại phiên họp khác của QH hoặc kiến nghị QH xem xét trách nhiệm đối với người bị chất vấn. Hoặc đối với trường hợp cần điều tra thì Quốc hội có thể quyết định cho trả lời trước UBTVQH hoặc tại kỳ họp sau của Quốc hội hoặc cho trả lời bằng văn bản. Song trên thực tế, các đại biểu Quốc hội không đồng ý với trả lời chất vấn, nhưng cũng không thực hiện quyền đề nghị Quốc hội tiếp tục thảo luận hoặc tiến hành các hoạt động điều tra để xác định trách nhiệm của người trả lời chất vấn. Thực trạng này cho thấy, mặc dù đã có quy định của pháp luật và hoạt động chất vấn có tăng lên về số lượng, nhưng chất lượng vẫn chưa có nhiều chuyển biến. Hoạt động chất vấn của đại biểu Quốc hội và hoạt động trả lời chất vấn tại phiên họp Quốc hội không được Quốc hội đánh giá bằng hình thức “ra nghị quyết”, do đó, nhân dân cũng không có cơ sở để đánh giá, nên không thấy hết tác dụng của hoạt động chất vấn, chất vấn vì thế đáng ra là một công cụ hữu hiệu nhưng trong thực tiễn lại chưa được thể hiện hết công dụng của nó Về hình thức giám sát văn bản quy phạm pháp luật, giám sát việc thi hành pháp luật ở địa phương Những kết quả đạt được: Quá trình giám sát văn bản quy phạm pháp luật, giám sát việc thi hành pháp luật ở địa phương có nhiều điểm tiến bộ hơn trong thời gian gần đây. Sau khi Luật ban hành, đại biểu Quốc hội thực hiện tốt hơn chức năng giám sát, góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của Quốc hội. Các đại biểu chủ động hơn trong việc giám sát. Như Đoàn ĐBQH TP còn chủ động xin phối hợp và đề nghị các vị ĐBQH cùng tham dự tất cả các Đoàn giám sát của UBTVQH, HĐDT và các Uỷ ban của Quốc hội hoạt động trên địa bàn các địa phương. Các vị ĐBQH được phân công đã tham dự đầy đủ, nghiêm túc góp phần cho các hoạt động giám sát đạt kết quả tốt cả hai phương diện đó là vừa gắn bó với hoạt động giám sát của UBTVQH, các UB của Quốc hội, vừa giúp Đoàn ĐBQH nắm chắc thêm tình hình, tránh chồng chéo. Qua đó, Đoàn ĐBQH làm báo cáo kết quả giám sát, khảo sát gửi đến tất cả các vị ĐBQH trong Đoàn và báo cáo về TVQH từ cách tiếp cận và tầm nhìn của ĐBQH TP với nội dung giám sát do TVQH, Hội đồng Dân tộc và các UB của QH về giám sát tại địa phương. Sự phối hợp giữa các cơ quan chức năng với các ĐBQH trở nên chủ động và ngày càng có kết quả. Một số hạn chế   Trong báo cáo của Đoàn ĐBQH thành phố Hồ Chí Minh: “trước tháng 8/2003, chưa có Luật hoạt động giám sát của Quốc hội , hoạt động của Đoàn ĐBQH và ĐBQH trong việc thực hiện chức năng giám sát còn nhiều bất cập do chưa có cơ chế pháp lý cụ thể về quyền giám sát của ĐBQH, Đoàn ĐBQH, cũng như các quy định chế tài thích hợp trong công tác giám sát.  Các hoạt động giám sát chỉ dừng lại ở mức khảo sát là chính (2/3 số cuộc); đoàn ĐBQH TP chỉ mới ghi nhận và thể hiện ý kiến của mình thông qua các biên bản tóm tắt của  các buổi làm việc nên hiệu lực, hiệu quả giám sát có phần bị hạn chế”. ĐBQH kiêm nhiệm nên  việc tham gia Đoàn giám sát đôi khi bị hạn chế và bị động về thời gian để làm nhiệm vụ đại biểu. Việc phối hợp với Hội đồng Dân tộc và các Uỷ ban của Quốc hội tổ chức giám sát vẫn chưa có một kế hoạch thời gian chung. Số cuộc giám sát, thị sát trực tiếp tại cơ sở tuy có tăng lên nhưng nhìn chung vẫn chưa rộng và đều khắp, một số cuộc giám sát chỉ giới hạn trong phạm vi làm việc với các sở, ngành cấp TP hoặc lãnh đạo quận, huyện.  Bên cạnh mặt tích cực của hoạt động giám sát của cơ quan dân cử thì cũng xuất hiện sự quá tải, chồng chéo về nội dung. Hơn nữa, việc đeo bám, theo dõi kết quả giải quyết của các cơ quan nhà nước có thẩm quyền đối với các kiến nghị sau giám sát chưa thật rốt ráo. Về hình thức giám sát giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo của nhân dân: Những kết quả đạt được: Hoạt động tiếp dân, giải quyết khiếu nại cũng có nhiều thay đổi rõ rệt. Số lượng buổi tiếp công dân lên từ 2- 3 buổi/tuần. Số lượng đơn khiếu nại được giải quyết cũng tăng lên, chứng tỏ hoạt động tích cực của các. Qua tiếp xúc, các vị ĐBQH đã nhận và chuyển đơn đến các cơ quan hữu quan yêu cầu giải quyết và trả lời cho công dân. Đồng thời ĐBQH cũng đã giải thích cho công dân rút đơn vì đã có quyết định giải quyết cuối cùng của cơ quan có thẩm quyền đúng pháp luật hiện hành; giải thích, động viên và yêu cầu công dân chấp hành.. Một số hạn chế, vướng mắc Bên cạnh đó, quá trình giám sát việc giải quyết đơn thư khiếu nại của công dân cũng gặp một số khó khăn. ĐBQH là cầu nối giữa các cơ quan nhà nước với công dân, chứ không phải là những cá nhân có quyền hành pháp, bởi vậy, hiệu quả giải quyết của các ĐBQH phụ thuộc rất nhiều vào hoạt động của các cơ quan chức năng. Tỷ lệ trả lời của các cơ quan chức năng có được nâng lên, nhưng nhìn chung vẫn ở mức thấp, nhiều cơ quan trả lời có tính chất chung chung mà không đưa ra được biện pháp giải quyết cụ thể, hoặc không giải trình rõ những vấn đề mà Đoàn ĐBQH và ĐBQH quan tâm. ĐBQH phần lớn là kiêm nhiệm nên thiếu điều kiện theo dõi, giám sát việc giải quyết một cách triệt để. Chưa tổ chức thường xuyên các cuộc làm việc với UBND và các cơ quan chức năng để giám sát việc giải quyết các vụ khiếu nại, tố cáo kéo dài, tồn đọng qua nhiều năm. Hoạt động tại kỳ họp Những kết quả đạt được Với những quyết sách quan trọng, các đại biểu đã có những cách đánh giá, nhìn nhận khác nhau và đưa ra những phương thức xử lý vô cùng mới mẻ. Không chỉ tham gia đóng góp ý kiến, các đại biểu còn báo cáo tổng kết về những gì đã và đang đạt được, đồng thời, nhận định những vấn đề còn hạn chế vướng mắc. Hoạt động tại kỳ họp liên kết các hoạt động còn lại của ĐBQH. Bởi đây là hoạt động của đại biểu nhằm trình lên QH những vấn đề mà nhân dân bức xúc, những thắc mắc của nhân dân và những kiến nghị… trong những cuộc tiếp xúc cử tri; tổng kết về tình hình triển khai các dự án, hiệu quả của việc đưa luật mới vào đời sống và những thu thập từ hoạt động đối ngoại. Đây chính là những căn cứ quan trọng nhất để QH tiến hành thảo luận để đưa ra những quyết định quan trọng trong các lĩnh vực. Những khó khăn, vướng mắc: Trong hoạt động tại lý họp của các ĐBQH. Trong hoạt động báo cáo tình hình thực tế thì tính hình thức hơi cao, nội dung còn chung chung, thể hiện tính sâu sát chưa cao. Những giải pháp được đưa ra chỉ dừng lại ơ lý luận, cơ sở mà chưa được cụ thể hóa, dẫn đến tình trạng “bàn rồi để đấy”. Trong thực tế, nhiều trường hợp, phản ứng của Quốc hội lại chỉ đến sau khi Chính phủ đã có quyết định (dự án bô-xít Tây Nguyên…) và về căn bản là đồng thuận. Cho dù có rất nhiều ý kiến và quan điểm khác nhau về các dự án, tuy nhiên, việc thể hiện các quan điểm đó chưa thực sự đúng mức, không có những thu thập đầy đủ, tổng kết có sức thuyết phục mà chỉ dừng lại ở việc trình bày các ý kiến. Các đại biểu gặp khó khăn trong việc tiếp cận và tìm hiểu thông tin liên quan tới việc quyết định vấn đề của đất nước. Khó khăn đầu tiên là quỹ thời gian hạn hẹp, Quốc hội hiện có 491 đại biểu, trong đó tới 75% là đại biểu kiêm nhiệm. Không chỉ thiếu thời gian tham gia hoạt động do công việc chính còn bề bộn, các đại biểu kiêm nhiệm chỉ còn rất ít thì giờ để tập trung tìm hiểu về các vấn đề kinh tế - xã hội - an ninh quốc phòng của đất nước và các chính sách liên quan, chưa kể thời gian ít lại phải tiếp xúc tìm hiểu những vấn đề sâu rộng, mang tính chất trọng đại. Hoạt động tiếp xúc cử tri Những kết quả đạt được: Theo báo cáo của các đoàn đại biểu Quốc hội, thì đại biểu Quốc hội chuyên trách có nhiều cố gắng để tham gia đầy đủ hoạt động tiếp xúc cử tri, nhất là đại biểu chuyên trách ở các cơ quan của Quốc hội. Hoạt động tiếp xúc cử tri của các đại biểu Quốc hội ngày càng được chú trọng và có những đổi mới về nội dung cũng như các hình thức tổ chức. Theo đó, chất lượng của hoạt động tiếp xúc cử tri nhìn chung đã có những chuyển biến đáng kể, góp phần nâng cao hiệu quả và hiệu lực hoạt động của Quốc hội và Hội đồng nhân dân các cấp. Bên cạnh đó Ban trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã ban hành hướng dẫn về việc đại biểu Quốc hội tiếp xúc cử tri từ đó giúp cho đại biểu Quốc hội có thể thực hiện hoạt động này của mình một cách dễ dàng hơn. Việc tiếp xúc cử tri theo chuyên đề được tăng cường qua đó giúp cho đại biểu Quốc hội có thể thu nhận được những ý kiến mang tính chất chuyên sâu về những vấn đề bức xúc hiện nay của cử tri và nhân dân. Bên cạnh đó thì hình thức tiếp xúc cử tri tại nơi cư trú và nơi làm việc cũng được một số đại biểu chủ động tiến hành. Chính vì vậy, những ý kiến phản ánh của cử tri trong có thể nói là ngày càng đa dạng, phong phú và tập trung có chiều sâu vào những vấn đề mà toàn xã hội đang đặc biệt quan tâm hiện nay. Một số hạn chế, khó khăn: Tuy nhiên, vẫn có đại biểu do bận công việc nên không tham gia đều đặn các cuộc tiếp xúc, có vị chỉ thực hiện được 1/2 số lần tiếp xúc theo lịch đã bố trí. Đặc biệt, nhiều đại biểu Quốc hội chuyên trách chưa chủ động gặp gỡ, tiếp xúc cử tri theo Hướng dẫn liên tịch giữa Ủy ban thường vụ Quốc hội và Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam. Đổi mới gây ấn tượng nhất trong TXCT thời gian qua là cho phép cử tri tự do tham gia, qua đó khắc phục tình trạng "cử tri chuyên trách, đại biểu kiêm nhiệm" thường thấy ở nhiều cuộc TXCT. Tuy nhiên, không phải lúc nào, cuộc tiếp xúc nào, địa phương nào cũng cùng Đoàn ĐBQH thực hiện đúng và đủ mục tiêu đổi mới này. Nhiều cử tri mong muốn được phát biểu, tham gia ý kiến tại các cuộc tiếp xúc vẫn phải đứng ngoài cuộc hoặc phải gặp riêng những chuyên viên hay cán bộ địa phương thay vì đối diện với các ĐBQH hoặc ĐB HĐND TP. Việc tổ chức các cuộc TXCT trong không gian quá chật hẹp là một lý do. Nhiều địa điểm tổ chức, chẳng hạn như hội trường tại trụ sở UBND phường Phạm Đình Hổ, quận Hai Bà Trưng ở số 2 Tăng Bạt Hổ, là quá nhỏ. Sự hạn chế trong việc lựa chọn địa điểm tổ chức đã hạn chế việc thực hiện mục tiêu đổi mới nói trên. Với một địa điểm thiếu chỗ ngồi, dù ban tổ chức có muốn cho cử tri tự do góp mặt cũng "lực bất tòng tâm". Hiện nay, mỗi nơi thực hiện một kiểu; có nơi kiểm tra cử tri tự do quá "chặt", có nơi lại rất "lỏng". Hiện nay, việc thực hiện một số báo cáo là yêu cầu bắt buộc theo quy định của luật, nhưng đáng tiếc là chưa có những hướng dẫn hoặc các quy định cụ thể mang tính nguyên tắc. Có thể nói, ĐB trình bày báo cáo ngắn, dài tùy ý, thời lượng dài hay ngắn cũng phụ thuộc hoàn toàn vào ĐB. Nên may mắn đối với một cuộc TXCT là người ĐB chủ động, sáng tạo rút ngắn thời lượng báo cáo bằng cách đi thẳng vào những thông tin thiết thực nhất với cử tri tham dự. Hoạt động đối ngoại Những kết quả đạt được: Hiện nay, hoạt động này được diễn ra thường xuyên hơn, phong phú hơn. ĐBQH không những có thể khảo sát tình hình đời sống nhân dân, tìm hiểu về những đặc trưng công việc, tính chất nghề nghiệp của các doanh nghiệp, tổ chức, đoàn thể mà còn có điều kiện học hỏi, giao lưu với các tổ chức, cá nhân nhằm nâng cao hiểu biết, năng lực, kinh nghiệm trong công việc và trong cuộc sống. Đoàn ĐBQH Thành phố Hồ Chí Minh tiếp đoàn nghị sĩ NewZeaLand Một số vướng mắc Số lượng các hoạt động đối ngoại diễn ra chưa nhiều, điều này phụ thuộc vào thời gian, tính chất công việc của các đại biểu mà nhất là các đại biểu không chuyên trách. Cùng với đó là thời lượng dành cho những hoạt động này chưa nhiều, chưa rộng khắp. Giải pháp nâng cao chất lượng hoạt động của Đại biểu Quốc hội Qua việc phân tích các hạn chế trong các hoạt động của ĐBQH, nhóm xin đưa ra các giải pháp mà chúng tôi nghĩ rằng là cần thiết và quan trọng. Dựa vào những hạn chế được đưa ra thì giải pháp đầu tiên và trước hết là cần phải nâng cao trình độ của ĐBQH, không chỉ là trình độ chuyên môn mà đó còn là các kinh nghiệm làm việc, kinh nghiệm hoạt động để phát huy tối đa vai trò của người đại biểu. Trong hoạt động xây dựng pháp luật, nếu thiếu các kiến thức cơ bản về luật thì các đại biểu không thể làm được các dự án luật cho dù có ý tưởng rõ ràng. Nâng cao năng lực đánh giá, thu thập thông tin, tổng kết các hoạt động một cách rõ ràng. Cần phải tăng thời gian hoạt động của các đại biểu. Với thời gian hoạt động được quy định trong Luật, thiết nghĩ là hơi ít so với các nhiệm vụ đặt ra. Bởi vậy, chúng tôi nghĩ rằng QH có thể tăng thời gian hoạt động của các đại biểu bằng việc tăng số lượng đại biểu chuyên trách hoặc tăng thời gian hoạt động của đại biểu không chuyên trách. Có thể nhận thấy trong các hoạt động thì hạn chế chủ yếu là thời gian hoạt động. Vì hạn chế thời gian mà các đại biểu không thể nghiên cứu một cách đầy đủ về cá sự án, các hoạt động đối ngoại hay giám sát đều bị rút ngắn hơn. Trong hoạt động chất vấn, vì thời gian không nhiều nên với khối lượng công việc và các vấn đề bức xúc của người dân rất lớn nhưng QH không thể giải quyết hết mà vẫn đảm bảo về chất lượng. Các ĐBQH cần sâu sát hơn nữa tình hình đời sống của nhân dân, phản ánh kịp thời và đúng mức các vấn đề nóng trong xã hội, nhưng phải biết chắt lọc thông tin, tổng hợp thông tin, đặt lợi ích tập thể lên trên hết. Trong bất cứ hoạt động nào thì đại biểu phải luôn gắn liền với nhân dân, với tình hình đời sống xã hội Nâng cao sự ủng hộ hỗ trợ rất nhiều của Nhà nước về chế độ, sự phối hợp hoạt động của các cơ quan chức năng. Trong công tác xây dựng luật, ĐBQH sẽ dễ dàng hơn trong việc nghiên cứu và nắm bắt nội dung công việc; những ý tưởng của đại biểu có khả năng được thực tế hóa hơn nếu như có sự tham gia của đội ngũ chuyên viên, các chuyên gia. Như đã phân tích ở trên, hiệu quả của công tác giải quyết đơn thư khiếu nại hay bức xúc của đai biểu phụ thuộc rất nhiều vào hoạt động của các cơ quan chức năng. Nếu không có sự phối hợp làm việc thì chắc chắn rằng hoạt động của các đại biểu sẽ gặp rất nhiều khó khăn. Trong hoạt động tiếp xúc cử tri,những điều kiện cần thiết như vị trí địa điểm, cơ sở vật chất, chưa hẳn được đảm bảo cho các đại biểu và cử tri thực hiện quyền và nhiệm vụ của mình. Nâng cao tính kỷ luật trong công tác. Hạn chế đến mức tối thiểu sự chậm trễ về thời gian cung cấp tài liệu cho các đại biểu vì đây là nguyên nhân dẫn đến sự đóng góp ý kiến ở mức trung bình của các đại biểu trong các buổi thảo luận. Công tác giám sát không thể hoàn thành nếu như không xác định các trình tự tiến hành trong các chương trình giám sát, sự quản lý về sự hợp tác của các cơ quan địa phương với đại biểu chưa thực sự ráo riết. Trong hoạt động tiếp xúc cử tri, tính kỷ luật trong công việc là một yếu tố quyết định tới chất lượng và hiệu quả của buổi tiếp xúc. Các đoàn đại biểu quốc hội phải có  chương trình kế hoạch trong đó quy định cụ thể thời gian địa điểm nội dung và phân công đại biểu quốc hội tiếp xúc với cử tri. Chương trình kế hoạch đó phải được thông báo cho Mặt trận Tổ quốc biết để chủ động trong việc đề ra các phương án phối hợp giữa các cơ quan chức năng có liên quan tổ chức hội nghị tiếp xúc cử tri đồng thời thông báo công khai rộng rãi trên các phương tiện thông tin đai chúng để nhân dân cùng biết và cùng tham gia có đông đảo cử tri tham gia hội nghị và sự chuẩn bị về mặt tổ chức thì mới mong đạt hiệu quả cao nhất trong việc tiếp xúc với cử tri của các đại biểu quốc hội. Nhân dân sẽ đánh giá về công tác hoạt động của các ĐBQH, của QH qua công tác tổ chức. Nâng cao tính chủ động của các chủ thể tham gia. Trong hoạt động tại các kỳ họp, các đại biểu phải tích cực tìm hiểu nghiên cứu thông tin cần thiết cho buổi thảo luận, nắm. Trong hoạt động xây dựng pháp luật cần phải có kế hoạch trong việc xây dựng pháp luật về số lượng, thời gian thảo luận, đặt mục tiêu là chất lượng hơn số lượng các văn bản pháp luật. Trước khi tiến hành giám sát thì các đại biểu phải có những hiểu biết nhất định về đối tượng giám sát và nơi giám sát để tránh thời gian giới thiệu, cung cấp thông tin, hơn nữa, đây là yêu cầu quan trọng khi dựa vào đó có thể đưa ra những đánh giá về công tác thực thi pháp luật của các cơ quan chính quyền địa phương. Khi tiếp xúc cử tri, ĐBQH không thể không chuẩn bị các tài liệu cần thiết để giải thích, trình bày trước dân chúng về hoạt động của Quốc hội đối với các vấn đề bức xúc trong xã hội. Hoàn thiện hệ thống pháp luật và các quy định hướng dẫn cho hoạt động của các đại biểu. Để các đại biểu chủ động hơn trong hoạt động thì tất yếu phải có một hệ thống pháp lý, nguyên tắc, hướng dẫn cụ thể. Các văn bản pháp luật được ban hành ra phải thống nhất với nhau về nội dung không được chồng chéo mâu thuẫn. Như vậy thì hoạt động giám sát của đại biểu quốc hội mới nhanh gọn và dễ dàng hơn. Quốc hội ban hành quy chế về hoạt  động của ĐBQH cần rõ ràng hơn nữa trong phần rành riêng về phần tiếp xúc cử  tri của ĐBQH và đoàn đại biểu quốc hội. Cần quy định rõ ràng trách nhiệm của các đại biểu chuyên trách cũng như các đại biểu kiêm nhiệm trong việc tiếp xúc với cử tri nếu như đại biểu trong cả nhiệm kỳ không thực hiện nghiêm túc nhiệm vụ đại biểu của mình trong việc tiếp xúc với cử tri theo quy định của pháp luật thì sẽ phải chịu một chế tài xử phạt nhất định,đồng thời chế tài đó cũng cần đủ mạnh để răn đe và đảm bảo cho pháp luật của nhà nước được thực thi một cách đầy đủ, nghiêm túc và hiệu quả. Sử dụng các tiến bộ của khoa học công nghệ, công nghệ thông tin vào hoạt động của ĐBQH. UBTVQH có thể cung cấp thông tin cho các đại biểu qua các hộp thư điện tử trước đó để tăng thời gian nghiên cứu. Hoạt động báo cáo tổng kết của các đại biểu tới Quốc hội cũng vậy, để tránh sự dồn đống cho UBTVQH. Việc tiếp xúc với cử tri cần đa dạng hóa hơn nữa các hình thức tiếp xúc qua nhiều kênh khác nhau như báo chí các cuộc điều tra dư  luận xã hội các buổi tiếp xúc cử tri không chính thức….đặc biệt phát huy hơn nữa vai trò của công nghệ thông tin trong hoạt động tiếp xúc cử tri đó là thông qua kênh điện tử trực tuyến thông qua mạng internet – đây là điều nên phát huy hơn nữa nhằm nâng cao hiệu quả tiếp xúc cử tri của các đại biểu quốc hội nhất là trong giai đoạn hiện nay. Quốc hội cần quy định trách nhiệm cụ thể của các cơ quan, tổ chức cá nhân có liên quan nhằm nâng cao tính tích cực chủ động và tinh thần trách nhiệm trong hoạt động. Thứ nhất là phải quy định rõ trách nhiệm của ĐBQH, HĐND, UBND trong việc tổ chức để đại biểu quốc hội thường xuyên tiếp dân và xử lý khiếu nại tố cáo của công dân đồng thời giám sát việc giải quyết của các cơ quan hữu quan. Thứ hai là quy định rõ trách nhiệm của văn phòng và thư ký đoàn đại biểu trong việc tổ chức, giúp đại biểu quốc hội phân loại xử lý khiếu nại tố cáo. Thứ ba là phải bố trí cán bộ chuyên làm công tác tiếp dân, giúp đại biểu quốc hội theo dõi đôn đốc các cơ quan nhanh chóng giải quyết đơn thư khiếu nại tố cáo. Cán bộ tiếp dân phải có tư cách bản lĩnh nắm vững pháp luật để giải thích cho nhân dân trong việc thực hiện quyền khiếu nại tố cáo. Thứ tư cần quy định cụ thể trách nhiệm và thời hạn giải quyết các đơn thư khiếu nại của các cơ quan có trách nhiệm. Trường hợp các cơ quan đó thiếu tinh thần trách nhiệm hoặc cố tình không giải quyết thao đúng pháp luật cần phải có có cơ chế để đại biểu yêu cầu cấp có thẩm quyền xử lý. Trong hoạt động tiếp xúc cử tri, cần có quy định cụ thể rằng, ai là người "canh" thời lượng và cách phát biểu, ai có quyền can thiệp để một cuộc TXCT đi đúng nguyên tắc. Liệu chủ tịch UB MTTQ cấp huyện có thể điều hành cuộc TXCT và sẵn sàng ngắt lời và yêu cầu ĐB là chủ tịch UBND huyện đó: (thậm chí là lãnh đạo cấp cao hơn) rút ngắn báo cáo hoặc đi vào trọng tâm không? Hoàn toàn có thể, nếu có những quy định mang tính nguyên tắc. Xây dựng các nguyên tắc, những quy định và tiêu chuẩn là điều cần làm để đổi mới TXCT một cách thực sự! Việc cần làm bây giờ là xây dựng một đề án (hoặc kế hoạch) với những mục tiêu đổi mới TXCT cụ thể. Đây là cơ sở đầu tiên để đổi mới TXCT khắc phục được sự "lẻ tẻ", thiếu thống nhất. Từ đây, những hạng mục cần đổi mới được phân chia ra như những "bài toán" riêng biệt rồi xây dựng "đáp án". KẾT LUẬN Hoạt động của Đại biểu Quốc hội đã và đang đạt được những kết quả rất đáng ghi nhận, thể hiện được địa vị pháp lý đặc biệt của người đại biểu – cầu nối quan trọng giữa chính quyền nhà nước và nhân dân. Tuy nhiên, với những điều kiện hiện nay thì hoạt động của các đại biểu vẫn đang còn những hạn chế, khó khăn, vướng mắc. Hoàn thiện các điều kiện đảm bảo cho hoạt động của đại biểu Quốc hội và khắc phục những thiếu sót không chỉ là trách nhiệm của riêng đại biểu mà đó còn là trách nhiệm của Nhà nước, của chính quyền các cấp và quan trọng là sự phối hợp của người dân, để đại biểu có thể thực sự hoàn thành nhiệm vụ được giao phó DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO Giáo trình Luật Hiến pháp Việt Nam, Trường Đại học Luật Hà Nội; Nxb Công an nhân dân; 2009 Thường thức về hoạt động giám sát của Quốc hội, NXB tư pháp; Hà Nội; 2006 Tạp chí Luật học số 1/2004 Quy chế hoạt động của Đại biểu Quốc hội và đoàn Đại biểu Quốc hội Quốc hội nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt nam khoá IX, kỳ họp thứ ba thông qua ngày 07 tháng 7 năm 1993 Hiến pháp nước CHXHCNVN, sửa đổi bổ sung theo nghị quyết số 51/2001/NQ-QH ngày 21/12/2001 của Quốc hội Luật tổ chức Quốc Hội số 30/2001/QH10 được Quốc Hội thông qua ngày 25/12/2001Luật Hoạt động giám sát của Quốc Hội số 05/2003/ ngày 17/6/2003 Báo Pháp luật ngày 13/09/2004  Tạp chí Nghiên cứu Lập pháp, số 9,11/ 2002 Các trang web