Khảo sát ảnh hưởng của thức ăn lên tăng trưởng cá lăng hầm (Mystus filamentus) giai đoạn từ 24 đến 99 ngày tuổi

eo Nguyeãn Vaên Tö, 2002 löôïng DO caàn thieát cho söï soáng cuûa caù nhö sau: 0-0,3 mgO2/L: Caù cheát haøng loaït. 0,3-1 mgO2/L: Caù coù theå soáng neáu nhieät ñoä thaáp vaø cheát ôû nhieät ñoä cao. 1-3 mgO2/L: Caù soáng nhöng chaäm phaùt trieån neáu thôøi gian keùo daøi. >3mgO2/L: Caù soáng vaø phaùt trieån toát. Haøm löôïng DO trong ao thí nghieäm maø toâi khaûo saùt trong quaù trình thí nghieäm thaáy noù dao ñoäng trong khoaûng 3,5 - 4,5 mgO2/L. Ñaây laø haøm löôïng DO phuø hôïp cho söï sinh tröôûng vaø phaùt trieån cuûa caù laêng haàm. 4.1.4 Haøm löôïng NH3 Trong hoaït ñoäng soáng cuûa ñoäng vaät thuûy saûn noùi chung, caù laêng haàm noùi rieâng thì noù thöôøng thaûi tröïc tieáp NH3 ra moâi tröôøng nöôùc chöù khoâng gioáng nhö ñoäng vaät treân caïn noù thaûi ra urea hay acid uric. Maø chaát thaûi töø cô theå ñoäng vaät ra thì noù coù haïi cho chính cô theå ñoäng vaät ñoù. Theo Nguyeãn Vaên Tö (2002) cho raèng: Amonia ñöôïc taïo ra trong thuûy vöïc töø quaù trình phaân huûy caùc protein coù trong xaùc baû ñoäng thöïc vaät, saûn phaåm baøi tieát cuûa ñoäng vaät hay töø phaân boùn voâ cô vaø höõu cô. Amonia khi ñöôïc hình thaønh coù theå hoøa tan trong nöôùc döôùi daïng khoâng phaân ly NH3 vaø daïng ion NH4+. Maø tæ leä NH3 vaø NH4+ trong nöôùc phuï thuoäc vaøo nhieät ñoä vaø pH. Khi nhieät ñoä vaø pH nöôùc taêng thì löôïng NH3 taêng vaø ngöôïc laïi. NH3 laø moät chaát ñoäc ñoái vôùi thuûy sinh vaät coøn NH4+ thì khoâng. Khi nöôùc trong ao coù haøm löôïng NH3 taêng cao seõ laøm gia taêng söï tieâu thuï oxy cuûa caù, huûy hoaïi mang caù vaø giaûm khaû naêng chuyeân chôû oxy cuûa hoàng caàu (Ngoâ Vaên Ngoïc, Leâ Thò Bình vaø Nguyeãn Vaên Tö, 2003). Do ñoù, muoán sinh vaät soáng vaø phaùt trieån toát thì caàn phaûi quaûn lyù moâi tröôøng nöôùc toát vôùi moät giôùi haïn toái ña haøm löôïng NH3 trong ao nuoâi laø 0,1 mg/L. Trong quaù trình nuoâi thí nghieäm thì haøm löôïng NH3 trong ao nuoâi ñöôïc khaûo saùt laø 0,01 – 0,04 mg/L < 0,1 mg/L. Haøm löôïng NH3 trong ao nuoâi thí nghieäm naøy khoâng coù söï aûnh höôûng gì ñeán söï soáng vaø sinh tröôûng cuûa caù laêng haàm thí nghieäm. 4.2 Thaønh Phaàn Dinh Döôõng cuûa Thöùc AÊn Thí Nghieäm Thí nghieäm ñöôïc boá trí hoaøn toaøn ngaãu nhieân theo saùu nghieäm thöùc thöùc aên khaùc nhau. Moãi nghieäm thöùc laïi ba laàn trong cuøng thôøi gian, ñieàu kieän moâi tröôøng, söï quaûn lyù vaø chaêm soùc. Caùc loaiï thöùc aên söû duïng trong thí nghieäm laø: caù taïp (20,29% ñaïm), thöùc aên Greenfeed (27,74% ñaïm) cuøng boán loaiï thöùc aên töï cheá :19,34% ñaïm; 23,73% ñaïm; 32,54% ñaïm vaø 39,52% ñaïm. Caùc nghieäm thöùc vôùi caùc loaïi thöùc aên töông öùng laø: - Nghieäm thöùc I (NTI): Caù taïp - Nghieäm thöùc II (NTII): thöùc aên 19,34% ñaïm - Nghieäm thöùc III (NTIII): thöùc aên 23,73% ñaïm - Nghieäm thöùc IV (NTIV): thöùc aên 32,54% ñaïm - Nghieäm thöùc V (NTV): thöùc aên 39,52% ñaïm - Nghieäm thöùc VI (NTVI): thöùc aên Greenfeed Thaønh phaàn ñaïm cuûa thöùc aên ôû caùc nghieäm thöùc ñöôïc phaân tích taïi Boä Moân Dinh Döôõng Gia Suùc, Khoa Chaên Nuoâi Thuù Y, Tröôøng Ñaïi Hoïc Noâng Laâm Thaønh Phoá Hoà Chí Minh vaø ñöôïc trình baøy qua Baûng 4.2. Baûng 4.2 Thaønh phaàn ñaïm (%) cuûa caùc loaïi thöùc aên trong thí nghieäm. Teân thöùc aên Ñaïm (%) Caù taïp (NTI) 20,29 Thöùc aên Greenfeed(NTVI) 27,74 Thöùc aên NTII 19,34 Thöùc aên NTIII 23,73 Thöùc aên NTIV 32,54 Thöùc aên NTV 39,52 Qua Baûng 4.2 chuùng toâi nhaän thaáy thaønh phaàn ñaïm trong thöùc aên cuûa NTV laø cao nhaát, keá ñeán laø NTIV; NTVI; NTIII; NTI vaø thaáp nhaát laø ôû NTII 4.3 Söï Taêng Tröôûng cuûa Caù Laêng Haàm Söï gia taêng kích thöôùc vaø troïng löôïng cô theå theo thôøi gian nuoâi goïi laø taêng tröôûng. Quaù trình söû duïng vaø haáp thu thöùc aên ñeå xaây döïng cô theå ñöa ñeán keát quaû laø cô theå taêng veà kích thöôùc vaø troïng löôïng (taêng tröôûng). Nhöng cuõng coù theå noùi raèng taêng tröôûng laø keát quaû cuûa quaù trình ñoàng hoùa thöùc aên laøm cho cô theå phaùt trieån. Caùc yeáu toá nhö: thöùc aên, moâi tröôøng soáng, maät ñoä, chaát löôïng con gioáng ñeàu coù aûnh höôûng ñeán taêng tröôûng. Trong ñoù thöùc aên laø yeáu toá quan troïng haøng ñaàu trong quaù trình soáng vaø phaùt trieån cuûa sinh vaät noùi chung vaø caù laêng haàm noùi rieâng. Trong quaù trình thí nghieäm chuùng toâi söï duïng caù laêng haàm 24 ngaøy tuoåi vôùi troïng löôïng trung bình laø 0,51g vaø chieàu daøi trung bình laø 3,56cm ñeå boá trí thí nghieäm. Thí nghieäm söû duïng 18 giai 1m2 vaø ñöôïc ñaët thaønh hai daõy trong ao. Moãi giai chuùng toâi boá trí 30 con gioáng laêng haàm 24 ngaøy tuoåi. Thí nghieäm ñöôïc boá trí hoaøn toaøn ngaãu nhieân theo yeáu toá thöùc aên vaø goàm saùu nghieäm thöùc, moãi nghieäm thöùc ñöôïc laëp laïi ba laàn vôùi ñieàu kieän moâi tröôøng vaø chaêm soùc töông töï. Ñònh kyø kieåm tra chieàu daøi vaø troïng löôïng caù 15 ngaøy/laàn. Moãi laàn kieåm tra laø möôøi con/giai. 4.3.1 Söï taêng tröôûng veà troïng löôïng 4.3.1.1 Troïng löôïng trung bình Troïng löôïng cuûa caù ñöôïc taêng leân khi noù söû duïng vaø haáp thuï thöùc aên goïi laø söï taêng tröôûng veà troïng löôïng. Trong quaù trình thí nghieäm chuùng toâi ñònh kyø kieåm tra troïng löôïng caù hai tuaàn/laàn baèng caân ñieän töû hai soá leû. Keát quaû theo doûi qua caùc laàn kieåm tra ñöôïc trình baøy qua Baûng 4.3 sau: Baûng 4.3 Troïng löôïng trung bình (g) cuûa caù laêng haàm qua caùc laàn kieåm tra Laàn kieåm tra Nghieäm thöùc NTI NTII NTIII NTIV NTV NTVI 0 0,51 0,51 0,51 0,51 0,51 0,51 1 0,67 0,56 0,61 0,62 0,64 0,71 2 1,01 0,87 0,93 0,95 0,98 1,12 3 1,98 1,26 1,39 1,62 1,84 2,33 4 2,95 1,71 2,4 2,52 2,86 3,28 5 4,26 2,39 3,37 3,6 3,77 4,4 Ñoà thò 4.1 Troïng löôïng trung bình (g) cuûa caù laêng haàm qua caùc laàn kieåm tra Qua Baûng 4.3 vaø Ñoà thò 4.1 chuùng toâi coù caùc nhaän xeùt veà troïng löôïng trung bình (TLTB) cuûa caù laêng haàm qua quaù trình thí nghieäm nhö sau: Troïng löôïng trung bình cuûa caù laêng haàm luùc boá trí thí nghieäm laø 0,51 gam vaø noù ñöôïc taêng leân vôùi nhöõng löôïng khaùc nhau qua thôøi gian nuoâi thí nghieäm. ÔÛ laàn kieåm tra thöù nhaát (hai tuaàn nuoâi) chuùng toâi nhaän thaáy TLTB ôû nghieäm thöùc (NT) VI laø cao nhaát (0,71 gam), tieáp theo laø NTI (0,67 gam), NTV (0,64 gam), NTIV (0,62 gam), NTIII (0,61 gam) vaø cuoái cuøng laø NTII chæ ñaït 0,56 gam. Keát quaû phaân tích thoâng keâ cho thaáy TLTB cuûa caù laêng haàm ôû laàn kieåm tra thöù nhaát naøy laø sai bieät coù yù nghóa (P = 0,00001 < 0,05 ). Cuï theå laø khi phaân tích ña phöông veà dao ñoäng troïng löôïng giöõa caùc nghieän thöùc thì giöõa NTI vaø NTII laø coù söï sai khaùc coù yù nghóa veà maët thoáng keâ. Sau hai tuaàn (laàn kieåm tra thöù hai) TLTB cuûa caù laêng haàm ôû caùc NT khoâng coù söï thay ñoåi vò trí cao nhaát vaø thaáp nhaát. Cuï theå laø ôû NTVI (ñaït 1,12 gam) cao nhaát, sau ñoù laø NTI (1,01 gam), NTV (0,98 gam), NTIV (0,95 gam), NTIII (0,93 gam) vaø cuoái cuøng vaãn laø NTII (0,87 gam). Phaân tích thoáng keâ cho thaáy TLTB cuûa caù laêng haàm ôû laàn kieåm tra naøy thì coù söï sai bieät coù yù nghóa veà maët thoáng keâ (P = 0,003 < 0,05). Khi xaùc ñònh giöõa caùc nghieäm thöùc coù söï sai khaùc thì chuùng toâi tieán haønh phaân tích ña phöông veà dao ñoäng troïng löôïng giöõa caùc nghieäm thöùc ñeå thaáy roõ caùc nghieäm thöùc naøo sai khaùc vôùi nhau. Cuï theå ôû laàn kieåm tra thöù hai naøy thì giöõa NTI vôùi NTII vaø NTVI coù söï sai khaùc. Hai tuaàn tieáp theo (laàn kieåm tra thöù ba) vaãn nhö hai laàn kieåm tra tröôùc TLTB ôû NTVI (2,33 gam) laø cao nhaát, keá ñeán laø NTI (1,98 gam), NTV (1,84 gam), NTIV (1,62 gam), NTIII (1,39 gam) vaø ôû vò trí cuoái cuøng vaãn laø NTII vôùi TLTB ñaït ñöôïc laø 1,26 gam. Khi phaân tích thoáng keâ veà TLTB cho thaáy coù söï sai khaùc coù yù nghóa veà maët thoáng keâ giöõa caùc nghieän thöùc (P = 0,00000001 raát nhoû neân nhoû hôn 0,05). Chuùng toâi phaân tích ña phöông veà dao ñoäng troïng löôïng giöõa caùc NT cho keát quaû: NTI sai khaùc vôùi NTII, NTIII, NTIV vaø NTVI; coøn NTII thì sai khaùc vôùi NTIV. Khi laàn kieåm tra thöù tö keát thuùc chuùng toâi nhaän thaáy TLTB cuûa caù laêng haàm ôû vò trí cao nhaát khoâng NT naøo khaùc maø vaãn laø NTVI (3,28 gam), laàn löôït trình töï thaáp daàn ôû laàn naøy vaãn khoâng thay ñoåi töø NTI (2,95 gam) ñeán NTV (2,86 gam), NTIV (2,52 gam), NTIII (2,40 gam) vaø cuoái cuøng vaãn laø NTII vôùi TLTB laø 1,71 gam. Chuùng toâi phaân tích thoáng keâ veà TLTB cuûa caù laêng haàm ôû saùu NT vaø thaáy coù söï sai khaùc giöõa caùc NT (P raát nhoû neân nhoû hôn 0,05). Cuï theå laø NTI sai khaùc vôùi NTII, NTII, NTIV coøn NTII thì sai khaùc vôùi NTII vaø NTIV. Laàn kieåm tra cuoái cuøng ñöôïc hoaøn taát (laàn thöù naêm) thì keát quaû cho chuùng toâi thaáy TLTB cuûa caù laêng haàm saáp xeáp töø cao ñeán thaáp nhö sau: cao nhaát laø NTVI (4,40 gam), sau ñoù laø NTI (4,26 gam), NTV (3,77 gam), NTIV (3,60 gam), NTIII (3,37 gam) vaø sau cuøng laø NTII ñaït ñöôïc TLTB laø 2,39 gam. Keát quaû phaân tích thoâng keâ veà TLTB ôû laàn naøy cho chuùng toâi nhaän thaáy raát ít söï sai khaùc giöõa caùc nghieäm thöùc (P = 0,0499 gaàn baèng 0,05). Töø keát quaû phaân tích thoáng keâ veà troïng löông giöõa caù nghieäm thöùc chuùng toâi nhaän thaáy ôû boán laàn kieåm tra ñaàu thì troïng löông giöõa caùc nghòeâm thöùc coù söï caùch bieät roõ laø do ban ñaàu coù nghieäm thöùc caù mau thích nghi vôùi thöùc aên neân troïng löôïng taêng nhanh hôn taïo ra caùch bieät vôùi nghieäm thöùc khaùc nhöng sau ñoù caùc nghieäm thöùc khaùc daàn thích nghi laøm cho söï sai bieät giöõa caùc nghieäm thöùc giaûm daàn. Ñeå bieát xem chuùng coù thöïc söï ruùt ngaén söï caùch bieät veà troïng löôïng giöõa caùc nghòeâm thöùc hay khoâng chuùng ta tieán haønh so saùnh söï cheänh leäch trong löôïng giöõa cao nhaát vaø thaáp nhaát qua caùc laàn kieåm tra ñeå hieåu roõ hôn. Troïng löôïng trung bình (TLTB) cuûa caù laêng haàm ñöôïc saáp xeáp theo thöù töï giaûm daàn qua caùc laàn kieåm tra laø chuùng toâi muoán noùi roõ hôn söï cheânh leäch TLTB ôû vò trí cao nhaát vaø thaáp nhaát. Thaät laø phuø hôïp khi loaïi thöùc aên maø caù coù theå öa thích vaø coù thaønh phaàn döôõng chaát phuø hôïp (NTVI) caù seõ ñaït TLTB cao nhaát vaø ngöôïc laïi (NTII) thì caù seõ coù TLTB thaáp nhaát. Söï cheänh leäch naøy coù xu höôùng ngaøy caøng taêng qua caùc laàn kieåm tra. Cuï theå laø: - Laàn 1: 0,15 gam (TLTB NTVI – TLTB NTII). - Laàn 2: 0,25 gam (TLTB NTVI – TLTB NTII). - Laàn 3: 1,07 gam (TLTB NTVI – TLTB NTII). - Laàn 4: 1,57 gam (TLTB NTVI – TLTB NTII). - Laàn 5: 2,01 gam (TLTB NTVI – TLTB NTII). Ñieàu naøy chöùng toû vôùi loaïi thöùc aên khaùc nhau thì caù laêng haàm cho taêng troïng khaùc nhau. Do ñoù trong quaù trình ñaàu tö nuoâi caùc loaïi thuûy saûn noùi chung vaø caù laêng haàm noùi rieâng chuùng ta caàn phaûi chuù troïng ñeán loaïi thöùc aên phuø hôïp ñeå ñaït hieäu quaû (troïng löôïng trung bình) cao nhaát. Töø thöïc teá thí nghieäm cho thaáy TLTB caù laêng haàm ôû NTVI söû duïng thöùc aên Greenfeed laø cao nhaát. Do ñoù, chuùng toâi coù nhaän xeùt laø caù laêng haàm coù theå ñaàu tö nuoâi vôùi qui moâ coâng nghieäp vì nguoàn thöùc aên deå tìm vaø cung caáp chuû ñoäng maø caù laïi ñaït taêng troïng cao. Ñeå bieát ñöôïc nguyeân nhaân daãn ñeán caùc TLTB maø caù laêng haàm ñaït ñöôïc ôû caùc NT khaùc nhau chuùng toâi coù moät soá lyù giaûi sau: Tröôùc tieân chuùng ta neân tìm hieåu veà TLTB ôû caùc NT töông öùng vôùi thöùc aên maø chuùng söû duïng ñeå coù theå lyù giaûi cho phuø hôïp. Thöù töï caù ñaït ñöôïc TLTB töø cao ñeán thaáp vaø caùc loaïi thöùc aên söû duïng laø: NTVI (4,4 gam) thöùc aên söû duïng laø Greenfeedl (27,74% ñaïm), NTI (4,26 gam) söû duïng thöùc aên laø 100% caù taïp (20,29% ñaïm), NTV (3,77 gam) söû duïng thöùc aên töï cheá 39,52% ñaïm, NTIV (3,60 gam) thöùc aên söû duïng laø 32,54% ñaïm, NTIII (3,37 gam) söû duïng thöùc aên laø 23,73% ñaïm vaø cuoái cuøng laø NTII (2,39 gam) söû duïng thöùc aên 19,34% ñaïm. Caù ôû NTVI coù troïng löôïng trung bình cao nhaát laø do loaïi thöùc aên naøy coù muøi vò maø caù öa thích vaø thaønh phaàn döôõng chaát thích hôïp (coù söï caân baèng giöõa caùc thaønh phaàn ñaïm, beùo, ñöôøng, xô, caùc chaát khoaùng vaø vitamin) maëc duø ñoä ñaïm cuûa thöùc aên naøy khoâng cao (27,74%). Do ñoùù trong quaù trình nuoâi thöùc aên söû duïng caàn ñöôïc chuù troïng ñeán thaønh phaàn döôõng chaát ñeå caù coù theå ñaït troïng löôïng lôùn. Tuy nhieân, thaønh phaàn döôõng chaát khoâng thì chöa ñuû ñeå cho caù coù theå thích vaø öa aên neân trong cheá taïo thöùc aên coâng nghieäp caùc nhaø saûn xuaát thöôøng boå sung caùc muøi vò theo söï öa thích cuûa töøng loaïi caù. Tuy nhieân, thöïc teá thì cuõng chöa ñaùp öùng heát söï öa thích ñoù cuûa caù baèng chính thöùc aên töï nhieân cuûa chuùng. Ñeå bieát roû söï öa thích naøy cuûa caù laêng haàm chuùng toâi coù söï nhaän xeùt veà TLTB ôû NTI (caù taïp: 20,29% ñaïm) nhö sau: caù laêng haàm laø loaøi aên ñoäng vaät nhaát laø ñoäng vaät coù nguoàn goác töôi soáng neân khi söû duïng caù taïp laøm thöùc aên giuùp cho caù laêng haàm aên nhieàu. Ñoàng thôøi do caáu taïo tieâu hoùa laø loaøi caù aên ñoäng vaät neân noù coù khaû naêng tieâu hoùa vaø haáp thuï toát thöùc aên laø caù taïp (20,29% ñaïm) daãn ñeán TLTB cao (nhöng khoâng baèng NTVI do khoâng coù ñuû caùc thaønh phaàn döôûng chaát). Troïng löôïng trung bình cuûa caù ôû caùc NT coøn laïi thaáp daàn theo thöù töï thaønh phaàn ñaïm cuûa thöùc aên ñoù coù theå laø do loaïi thöùc aên töï cheá chöa cung caáp ñuû döôõng chaát vaø muøi vò thu huùt caù öa aên neân caù aên ít daãn ñeán TLTB cuûa caù ôû caùc NT naøy thaáp hôn hai NT treân maët duø ñoä ñaïm ôû NTV (39,52%) vaø NTIV (32,54%) cao hôn hai NT treân. TLTB cuûa caù laêng haàm ôû caùc NT thöùc aên töï cheá coù söï giaûm daàn theo thaønh phaån ñaïm coù nghóa laø ñoä ñaïm ôû caùc loaïi thöùc aên naøy cao thì laøm cho caù coù troïng löôïng trung bình cao do chuùng coù cuøng caùch taïo ra nuøi vò vaø söï öa aên cuûa caù neân khi caù aên thöùc aên coù ñoä ñaïm cao thì ñaït TLTB cao hôn maëc duø caùc chaát taïo neân caùc loaïi thöùc aên naøy laø gioáng nhau nhöng khaùc nhau veà tyû leä caùc chaát trong nhöõng loaïi thöùc aên ñoù. Qua thöïc teá theo doõi caù laêng haàm aên trong quaù trình nuoâi thí nghieäm chuùng toâi nhaän thaáy thöùc aên ôû caùc NTVI vaø NTI thì luùc naøo cuõng heát trong maùng aên (khoaûng 1 giôø sau khi cho aên). Coøn thöùc aên ôû caùc NT coøn laïi thöôøng khoâng heát treân maùng aên (khoaûng 1 giôø sau khi cho aên). Do ñoù coù theå lyù giaûi söï öa aên vaø muøi vò thöùc aên thích hôïp cuøng vôùi thaønh phaàn döôõng chaát phuø hôïp ñeå ñöa ñeán caù coù TLTB khaùc nhau. Thöïc teá thí nghieäm ñaõ chöùng minh caùc lyù giaûi veà TLTB ôû caùc NT thöùc aên khaùc nhau thì khaùc nhau laø hoaøn toaøn phuø hôïp. 4.3.1.2 Tæ leä taêng troïng töông ñoái vaø tuyeät ñoái cuûa caù laêng haàm Tæ leä taêng troïng töông ñoái cuûa caù laêng haàm Tæ leä taêng troïng töông ñoái laø phaàn traêm troïng löôïng caù ñöôïc taêng leân luùc kieåm tra so vôùi troïng löôïng ôû thôøi ñieåm tröôùc ñoù (ban ñaàu). Söï taêng troïng töông ñoái cuûa caù laêng haàn qua caùc laàn kieåm tra ñöôïc chuùng toâi tính toaùn vaø noù theå hieän roõ qua Baûng 4.4 Baûng 4.4 Taêng troïng töông ñoái (%) cuûa caù laêng haàm qua caùc laàn kieåm tra Laàn kieåm tra Nghieäm thöùc I II III IV V VI 1 31,37 9,8 19,6 21,57 25,49 39,22 2 50,75 55,36 52,46 53,23 53,13 57,75 3 96,04 44,83 49,46 70,53 87,76 108,04 4 48,99 35,71 72,66 55,56 55,43 40,77 5 44,4 39,77 44,4 42,86 31,82 34,15 Ñoà thò 4.2 Taêng troïng töông ñoái (%) cuûa caù laêng haàm qua caùc laàn kieåm tra Töø Baûng 4.4 vaø Ñoà thò 4.2 naøy chuùng toâi nhaän thaáy taêng troïng töông ñoái coù xu höôùng taêng daàn töø laàn thöù nhaát (hai tuaàn nuoâi) ñeán laàn kieåm tra thöù ba (saùu tuaàn nuoâi ) vaø giaûm daàn veà sau. Ñieàu naøy laø do phaàm traêm troïng löôïng taêng leân ôû caùc nghieäm thöùc saùu tuaàn nuoâi ñaàu cao hôn (so vôùi troïng löôïng trung bình ban ñaàu) laø ôû giai ñoaïn naøy thì caù caàn lôùn nhanh veà troïng löôïng ñeå ñaït kích thöôùc vöôït qua ngöôõng laøm moài cho caùc loaøi caù khaùc. Veà sau caù vaãn taêng troïng löôïng coù theå töông ñöông hoaëc lôùn hôn troïng löôïng ôû saùu tuaàn ñaàu nhöng khi tính taêng troïng töông ñoái thì noù giaûm daàn vì luùc naøy ta tính taêng troïng töông ñoái laø phaàn traêm troïng löôïng taêng leân so vôùi moät troïng löôïng ñaõ lôùn neân phaàn traêm ñoù seõ nhoû laiï. Rieâng ôû NTII laø NT coù TLTB thaáp nhaát (2,39 gam) thì taêng troïng töông ñoái ôû laàn moät laø thaáp (9,8%) do caù chöa quen vôùi loaïi thöùc aên naøy. Sau naøy thì caù quen daàn neân phaàn traêm troïng löôïng taêng leân nhieàu ôû laàn thöù hai (55,36%). Nhöng vì thaønh phaàn döôõng chaát ôû thöùc aên naøy coù leõ khoâng phuø hôïp neân caù vaãn aên ñeå duy trì söï soáng nhöng troïng löôïng taêng leân ít daãn ñeán phaàn traêm troïng löôïng taêng leân coù xu höôùng giaûm daàn ngay sau ñoù (44,83% ñeán 35,71%). Caùc NTI vaø NTVI ñeàu coù TLTB lôùn nhöng phaàn traêm troïng löôïng taêng leân vaãn theo quy luaät töï nhieân laø cao ñeå thoaùt khoûi vieäc laøm moài cho caùc loaøi caù khaùc. Sau ñoù thì phaàn traêm troïng löôïng giaûm laø do tính phaàn traêm taêng leân treân moät TLTB lôùn neân phaàn traêm ñoù giaûm laïi. Ñeå bieát roõ caù taêng troïng leân moät con soá cuï theå trong töøng ngaøy toâi tieán haønh tính taêng troïng tuyeät ñoái. Tyû leä taêng troïng tuyeät ñoái cuûa caù laêng haàm. Tyû leä taêng troïng tuyeät ñoái laø soá gam troïng löôïng taêng leân treân moät ñôn vò thôøi gian. Trong thôøi gian thí nghieäm thì tyû leä naøy ñöôïc theå hieän qua Baûng 4.5 vaø Ñoà thò 4.3 sau: Baûng 4.5 Taêng troïng tuyeät ñoái (g/ngaøy) cuûa caù laêng haàm qua caùc laàn kieåm tra Laàn kieåm tra Nghieäm thöùc I II III IV V VI 1 0,011 0,003 0,007 0,007 0,009 0,013 2 0,023 0,021 0,021 0,022 0,023 0,027 3 0,065 0,026 0,031 0,045 0,057 0,081 4 0,065 0,03 0,067 0,06 0,068 0,063 5 0,087 0,045 0,065 0,072 0,061 0,075 Ñoà thò 4.3 Taêng troïng tuyeät ñoái (g/ngaøy) cuûa caù laêng haàm qua caùc laàn kieåm tra Töø Baûng 4.5 vaø Ñoà thò 4.3 chuùng toâi nhaän thaáy tyû leä taêng troïng tuyeät ñoái (gam/ngaøy) cuûa caù laêng haàm ôû nghieäm thöùc (NT) VI luoân ôû möùc cao (maëc duø coù giaûm ñi ôû laàn boán vaø naêm so vôùi laàn ba nhöng khoâng nhieàu). Keát quaû taêng troïng tuyeät ñoái luoân ôû möùc cao vaø oån ñònh laø NTI do caù laêng haàm laø loaøi caù aên ñoäng vaät öa thích moài töôi soáng neân vieäc söû duïng caù taïp cho aên giuùp caù aên nhieàu vaø haáp thuï toát thöùc aên daãn ñeán taêng troïng tuyeät ñoái cao (cuï theå laø ôû laàn boán vaø naêm so vôùi NTVI). Coøn ôû NTII thì tyû leä taêng troïng tuyeät ñoái (gam/ngaøy) caøng laøm roõ hôn cho TLTB. Vì ñaây laø NT coù TLTB thaáp nhaát thí nghieäm (2,39 gam) neân coù tyû leä taêng troïng tuyeät ñoái thaáp so vôùi caùc NT coøn laïi. ÔÛ laàn kieåm tra thöù nhaát thì taêng troïng tuyeät ñoái (0,03 gam/ngaøy) thaáp laø do caù chöa quen vôùi thöùc aên nhöng sau ñoù caù quen daàn vaø tyû leä naøy cuõng taêng theo. Söï gia taêng naøy dieãn bieán ôû möùc ñoä khoâng cao laø do thaønh phaàn döôõng chaát cuûa thöùc aên khoâng thích hôïp laøm cho caù aên duy trì söï soáng maø khoâng taêng troïng bao nhieâu (do khoâng tieâu hoùa vaø haáp thuï toát thöùc aên naøy). Coøn ôû NTIII, NTIV, NTV chuùng toâi nhaän thaáy taêng troïng tuyeät ñoái vaãn ôû möùc khaù cao vaø noù coù söï caùch bieät nhau laø do thaønh phaàn ñaïm cuûa caùc loaïi thöùc aên naøy (23,73%, 32,54%, 39,52%) vì chuùng coù caùc thaønh phaàn taïo neân gioáng nhau giuùp caù tieâu hoùa vaø haáp thuï nhö nhau nhöng khaùc nhau ôû choå laø ñoä ñaïm cao thì caù coù theå ñaït taêng troïng tuyeät ñoái cao hôn. ÔÛ laàn kieåm tra thöù nhaát thì taêng troïng tuyeät ñoái cuûa caù thaáp laø do caù chöa quen vôùi caùc loaïi thöùc aên thí nghieäm nhöng vaãn coù söï cheânh leäch giöõa caùc nghieäm thöùc. Khi caù ñaõ quen vôùi thöùc aên thì tyû leä naøy mau choáng ñöôïc taêng leân qua caùc laàn kieåm tra tieáp theo. Töø Baûng 4.4 vaø 4.5 chuùng toâi nhaän thaáy tyû leä taêng troïng töông ñoái vaø taêng troïng tuyeät ñoái ôû caùc NT luoân coù söï gioáng nhau ôû caùc vò trí cao nhaát vaø thaáp nhaát trong suoát 2,5 thaùng nuoâi (naêm laàn kieåm tra). ÔÛ vò trí cao nhaát laø NTVI keá ñeán laø NTI; NTV; NTIV; NTIII vaø cuoái cuøng laø NTII. Söï saép xeáp thöù töï naøy töông öùng vôùi TLTB cuûa caù thí nghieäm qua caùc laàn kieåm tra. Cuï theå laø ôû laàn kieåm tra thöù ba thì NTVI ñaït taêng troïng töông ñoái laø 108,04% töông ñöông vôùi 0,081 gam/ngaøy vaø TLTB laø 2,33 gam; NTI coù taêng troïng töông ñoái laø 96,04% öùng vôùi 0,065gam/ngaøy (TLTB: 1,98 gam); NTV coù taêng troïng töông ñoái 87,76% öùng vôùi 0,057 gam/ngaøy (TLTB: 1,84 gam); NTIV ñaït taêng troïng töông ñoái 70,53% öùng vôùi 0,045 gam/ngaøy (TLTB:1,62 gam); NTIII taêng troïng töông ñoái laø 49,46% öùng vôùi 0,031 gam/ngaøy (TLTB: 1,39 gam); coøn NTII chæ ñaït taêng troïng töông ñoái laø 44,83% öùng vôùi 0,026 gam/ngaøy (TLTB: 1,26 gam). Qua quaù trình thí nghòeâm chuùng toâi nhaän thaáy caù ôû nghieäm thöùc VI ñaït taêng troïng töông ñoái vaø taêng troïng tuyeät ñoái öùng vôùi troïng löôïng trung bình luoân ôû möùc cao cao coù theå do thöùc aên Greenfeed coù muøi vò thu huùt caù öa aên vaø aên nhieàu. Ñoàng thôøi, vôùi thaønh phaàn döôõng chaát phuø hôïp giuùp caù tieâu hoùa vaø haáp thuï thöùc aên toát hôn maëc duø coù ñoä ñaïm thaáp hôn NTIV vaø NTV nhöng laïi coù taêng troïng cao hôn. Coøn caù ôû NTI söû duïng thöùc aên laø caù taïp cuõng laø moät loaïi thöùc aên hôïp vôùi tính aên moài töôi soáng cuûa caù laêng haàm nhöng do coù ñoä ñaïm 20,29% thaáp hôn NTVI (27,74%) neân coù taêng troïng thaáp hôn maëc duø coù cuøng khaû naêng laøm caù öa aên vaø thích aên. Ngoaøi ra, trong quaù trình thí nghieäm chuùng toâi thöôøng xuyeân cung caáp ñuû thöùc aên cho caù giuùp caù coù ñuû thöùc aên traùnh vieäc thieáu thöùc aên daãn ñeán taêng troïng thaáp. Maëc duø haøm löôïng ñaïm ôû NTVI (27,74%) vaø NTI (20,29%) thaáp hôn NTV (39,52%) vaø NTIV (32,54%) nhöng laïi coù taêng troïng vaø troïng löôïng trung bình cao hôn laø do caùc loaïi thöùc aên cung caáp ôû NTI vaø NTVI coù muøi vò öa thích giuùp caù aên nhieàu. Ñoàng thôøi caù laêng haàm coøn coù theå tieâu hoùa vaø haáp thuï toát caùc loaïi thöùc aên naøy neân coù taêng troïng vaø troïng löôïng trung bình cao hôn caùc NT khaùc. ÔÛ NTII caù chæ ñaït taêng troïng thaáp laø do haøm löôïng ñaïm trong thöùc aên naøy (19,34%) thaáp hôn caùc NT khaùc. Qua thöïc teá thí nghieäm chuùng toâi nhaän thaáy thöùc aên ôû NTI vaø NTVI ñöôïc caù aên nhieàu vaø öa aên neân thöôøng heát raát nhanh sau nhöõng laàn cho aên (khoaûng 1 giôø sau khi cho aên). Coøn ôû caùc NTII; NTIII; NTIV; NTV thöùc aên thöôøng coøn laïi treân maùng aên (sau 1 giôø cho aên). Ñieàu naøy chöùng toû thöùc aên ôû NTI vaø NTVI phuø hôïp vôùi vieäc nuoâi thöông phaåm caù laêng haàm. Thöùc aên ôû caùc NTII; NTIII; NTIV; NTV muoán ñaït ñöôïc nhö vaäy phaûi boå sung caùc thaønh phaàn döôõng chaát phuø hôïp vaø muøi vò hôïp vôùi taäp tính öa moài töôi soáng cuûa loaøi caù naøy. Chuùng toâi tieán haønh tìm hieåu dieãn bieán taêng troïng caù ôû töøng NT qua Baûng 4.4 vaø 4.5 nhö sau: ÔÛ NTI: 100% caù taïp vôùi ñoä ñaïm 20,29% qua caùc laàn kieåm tra caù vaãn ñaït taêng troïng cao vaø oån ñònh. Laàn kieåm tra thöù nhaát caù ñaït taêng troïng thaáp 31,37% ; 0,011 g/ ngaøy coù theå laø do caù chöa quen thöùc aên khaùc khi chuyeån töø caù gioáng sang nuoâi thöông phaåm. Nhöng ôû laàn thöù hai trôû ñi caù quen daàn vaø ñaït taêng troïng luoân taêng qua caùc laàn kieåm tra (do caù aên nhieàu thöùc aên hôn). NTII: thöùc aên töï cheá 19,34% ñaïm. Qua caùc laàn klieåm tra caù luoân ñaït taêng troïng thaáp hôn caùc NT khaùc coù theå laø do thaønh phaàn ñaïm cuûa thöùc aên naøy thaáp vaø thaønh phaàn döôõng chaát khoâng phuø hôïp laøm cho caù tieâu hoùa vaø haáp thuï thöùc aên naøy keùm. Caùc NTII; NTIV; NTV coù taêng troïng cao hôn NT II (do cuøng thaønh phaàn caùc chaát taïo neân thöùc aên nhöng ñoä ñaïm cao hôn) nhöng thaáp hôn NTI vaø NTVI maëc duø coù ñoä ñaïm cao hôn coù theå laø do thaønh phaàn döôõng chaát khoâng phuø hôïp laøm caùc aên ít vaø tieâu hoùa - haáp thuï thöùc aên naøy keùm hôn. Ñoái vôùi NTVI thì caù coù troïng löôïng trung bình vaø taêng troïng cao qua caùc laàn kieåm tra laø do thaønh phaàn thöùc aên naøy phuø hôïp cuøng vôùi muøi vò öa thích laøm caù aên nhieàu vaø tieâu hoùa toát . Toùm laïi, trong quaù trình thí nghieäm chuùng toâi nhaän thaáy caù ôû NTVI (thöùc aên Greenfeed: 27,74% ñaïm) vaø NTI (100% caù taïp: 20,29% ñaïm) coù taêng troïng vaø troïng löôïng trung bình cao coøn NTII laø thaáp nhaát. Do ñoù caù laêng haàm coù theå ñaàu tö nuoâi coâng nghieäp vì nguoàn thöùc aên coù theå chuû ñoäng vaø coù taêng troïng cao öùng vôùi thöùc aên ñoù. Maëc duø ñoä ñaïm cuûa thöùc aên ôû NTV vaø NTIV cao hôn NTI vaø NTVI nhöng laïi coù taêng troïng thaáp hôn laø do thaønh phaàn döôõng chaát khoâng phuø hôïp vaø muøi vò khoâng ñöôïc öa thích bôûi caù laêng haàm. Do ñoù, trong cheá taïo thöùc aên chuùng ta caàn chuù yù ñeán taäp tính cuûa caù vaø thaønh phaàn döôõng chaát phuø hôïp ñeå caù söû duïng ñaït taêng troïng cao nhaát. Khi xeùt veà taêng tröôûng neáu noùi veà troïng löôïng khoâng thì chöa ñuû chuùng ta caàn noùi ñeán söï taêng tröôûng veà chieàu daøi. Söï taêng tröôûng veà chieàu daøi ñöôïc trình baøy ôû phaàn sau. 4.3.2 Söï taêng tröôûng chieàu daøi 4.3.2.1 Chieàu daøi trung bình Chieàu daøi caù taêng leân theo thôøi gian khi caù söû duïng vaø haáp thuï thöùc aên goïi laø taêng tröôûng veà chieàu daøi. Trong quaù trình thí nghieäm chuùng toâi ñònh kyø kieåm tra chieàu daøi cuûa caù (hai tuaàn/laàn) baèng giaáy keû oâ li. Keát quaû veà chieàu daøi trung bình (CDTB) cuûa caùc nghieäm thöùc (NT) ñöôïc trình baøy qua Baûng 4.6 sau: Baûng 4.6 Chieàu daøi trung bình cuûa caù laêng haàm (cm) qua caùc laàn kieåm tra Laàn kieåm tra Nghieäm thöùc I II III IV V VI 0 3,56 3,56 3,56 3,56 3,56 3,56 1 4,2 3,98 4,04 4,07 4,13 4,32 2 4,91 4,72 4,78 4,79 4,81 5,1 3 6,03 5,05 5,34 5,61 5,92 6,39 4 7,05 5,64 6,45 6,56 6,76 7,24 5 7,95 6,45 7,34 7,52 7,66 8 Khi boá trí thí nghieäm caù ôû caùc nghieäm thöùc coù chieàu daøi trung bình (CDTB) laø 3,56 cm vaø troïng löôïng trung bình laø 0,51 g. Qua Baûng 4.6 vaø Ñoà thò 4.4 chuùng toâi nhaän thaáy CDTB cuûa caù ôû caùc NT gia taêng theo thôøi gian nuoâi. Vôùi caù NT thöùc aên khaùc nhau thì caù cho CDTB cuõng khaùc nhau. Töông töï nhö troïng löôïng theo thôøi gian nuoâi coù söï gia taêng thì CDTB cuõng coù söï gia taêng ñaùng keå. Söï gia taêng naøy taïo neân söï cheânh leäch CDTB cao nhaát vaø CDTB thaáp nhaát ngaøy caøng taêng giöõa caùc NT thöùc aên khaùc nhau. Cuï theå laø: - Laàn 1 laø : 4,32 – 3,98 = 0,34 cm (CDTB NTVI – CDTB NTII) - Laàn 2 laø : 5,1 – 4,72 = 0,38 cm (CDTB NTVI – CDTB NTII) - Laàn 3 laø : 6,39 – 5,05 = 1,34 cm (CDTB NTVI – CDTB NTII) - Laàn 4 laø : 7,24 – 5,64 = 1,60 cm (CDTB NTVI – CDTB NTII) - Laàn 5 laø : 8 – 6,45 = 1,55 cm (CDTB NTVI – CDTB NTII) Ñieàu naøy chöùng toû vôùi caùc loaïi thöùc aên khaùc nhau thì coù söï gia taêng troïng löôïng trung bình khaùc nhau ñaãn ñeán söï gia taêng chieàu daøi trung bình töông öùng. Ñoà thò 4.4 Chieàu daøi trung bình (cm) cuûa caù laêng haàm qua caùc laàn kieåm tra Qua Baûng 4.6 vaø Ñoà thò 4.4 chuùng toâi thaáy trong suoát quaù trình thí nghieäm thì chieàu daøi trung bình ôû NTVI luoân cao nhaát keá ñeán laø NTI; NTV; NTIV; NTIII vaø cuoái cuøng laø NTII. Cuï theå veà söï gia taêng chieàu daøi trung bình qua caùc laàn kieåm tra nhö sau: Laàn kieåm tra thöù nhaát thì caù ôû NTVI ñaït chieàu daøi trung bình cao nhaát (4,32 cm) keá ñeán laø NTI(4,2 cm); NTV (4,13 cm); NTIV (4,07 cm); NTIII (4,04cm) vaø cuoái cuøng laø NTII chæ ñaït CDTB laø 3,98 cm. Keát quaû phaân tích thoáng keâ veà chieàu daøi trung bình ôû laàn kieåm tra naøy cho thaáy söï sai bieät coù yù nghóa veà maët thoáng keâ giöõa caùc nghieäm thöùc (P = 0,0001 < 0,05 raát nhieàu). Ñeán ñaây chuùng toâi muoán tìm hieåu xem cuï theå laø caùc nghòeâm thöùc naøo khaùc bieät vôùi nhau vaø coù keát quaû töø phaân tích thoáng keâ nhö sau: NTI khaùc bieät so vôùi NTII vaø NTIII. Khi laàn kieåm tra thöù hai keát thuùc thì thöù töï CDTB cao nhaát vaø thaáp nhaát vaãn khoâng thay ñoåi so vôùi laàn moät. ÔÛ laàn naøy thì NTVI cao nhaát (5,1 cm) sau ñoù laø NTI (4,91cm); NTV (4,81 cm); NTIV (4,79 cm); NTIII (4,78 cm) vaø NTII (4,72 cm) ôû vò trí cuoái cuøng. Keát quaû phaân tích thoáng keâ cho thaáy coù söï sai khaùc coù yù nghóa veà maët thoáng keâ (P = 0,0014 < 0,05). Cuï theå ôû laàn naøy thì NTI vaø NTVI sai khaùc vôùi nhau. Sau hai tuaàn (laàn kieåm tra thöù ba) CDTB NTVI vaãn cao nhaát ñaït 6,39 cm, tieáp theo laø NTI (6,03 cm); NTV (5,92 cm);NTIV (5,61 cm); NTIII (5,34 cm) vaø vò trí cuoái cuøng khoâng NT naøo khaùc ngoaøi NTII (5,05 cm). Phaân tích thoáng keâ chuùng toâi thaáy coù söï raát sai bieät coù yù nghóa veà maët thoáng keâ (P = 0,0000000001 < 0,05 raát nhoû ).Cuï theå ôû ñaây thì NTI sai bòeât vôiù NTII; NTIII; NTIV; NTVI. Coøn NTII thì coù söï sai khaùc vôùi NTIV. Hai tuaàn tieáp theo (laàn kieåm tra thöù tö) thöù töï CDTB vaãn khoâng thay ñoåi: cao nhaát laø NTVI (7,24 cm) tieáp sau ñoù laø NTI (7,05 cm); NTV (6,76 cm); NTIV (6,56 cm); NTIII (6,45 cm) vaø cuoái cuøng laø NTII (5,64 cm). Keát quaû phaân tích thoáng keâ ôû laàn naøy thì söï sai khaùc coù yù nghóa thoáng keâ giöõa caùc NT raát roõ (P= 0,000000001 < 0,05). Cuï theå laø NTI sai khaùc vôùi NTII; NTIII vaø NTIV coøn NTII sai khaùc vôùi NTIII; NTIV. Khi laàn kieåm tra cuoái cuøng keát thuùc (laàn naêm) chuùng toâi nhaän thaáy thöù töï CDTB vaãn nhö caùc laàn tröôùc: NTVI (8 cm) laø cao nhaát tieáp ñeán laø NTI (7,95 cm); NTV (7,66 cm); NTIV (7,52 cm); NTIII (7,34 cm) vaø sau cuøng laø NTII (6,45 cm). Phaân tích thoáng keâ vaãn thaáy coù söï sai bieät coù yù nghóa veà maët thoáng keâ (P = 0,00000001 raát nhoû so vôùi 0,05). Töông töï nhö laàn thöù tö thì NTI sai khaùc vôùi NTII; NTIII vaø NTIV coøn NTII thì sai khaùc vôùi NTIII vaø NTIV. Vaäy trong suoát quaù trình thí nghòeâm chuùng toâi nhaän thaáy söï gia taêng chieàu daøi töông öùng vôùi söï gia taêng troïng löôïng. Ñieàu naøy chöùng toû vôùi loaïi thöùc aên thích hôïp thì caù ñaït troïng löôïng vaø kích thöôùc cao nhaát. Ñeå bieát theâm söï gia taêng chieàu daøi cuûa caù laêng haàm qua caùc laàn kieåm tra chuùng toâi tieán haønh tính tæ leä taêng chieàu daøi töông ñoái vaø tuyeät ñoái. Tæ leä taêng chieàu daøi töông ñoái vaø tuyeät ñoái cuûa caù laêng haàm Tæ leä taêng chieàu daøi töông ñoái cuûa caù laêng haàm Tæ leä taêng chieàu daøi töông ñoái laø phaàn traêm chieàu daøi taêng leân so vôùi chieàu daøi caù ôû laàn kieåm tra tröôùc ñoù. Tæ leä taêng chieàu daøi töông ñoái cuûa caù laêng haàm qua caùc laàn kieåm tra ñöôïc theå hieän qua Baûng sau 4.7: Baûng 4.7 Tæ leä taêng chieàu daøi töông ñoái (%) cuûa caù laêng haàm qua caùc laàn kieåm tra Laàn kieåm tra Nghieäm thöùc I II III IV V VI 1 18 11,8 13,5 14,3 16 21,3 2 16,9 18,6 18,3 17,7 16,5 18,1 3 22,8 7 11,7 17,1 23,1 25,3 4 16,9 11,7 20,8 16,9 14,2 13,3 5 12,8 14,4 13,8 14,3 13,3 10,5 Tæ leä taêng chieàu daøi cuûa caù laêng haàm taêng nhanh töø laàn moät ñeán laàn ba laø do ban ñaàu caù chöa quen vôùi thöùc aên nhöng sau ñoù chieàu daøi caù taêng leân nhanh choùng. Söï gia taêng naøy khoâng ñöôïc duy trì laâu bôûi vì sau ñoù taêng tröôûng chieàu daøi caù giaûm coù theå laø do ñieàu kieän moâi tröôøng laøm cho caù giaûm aên daãn ñeán taêng tröôûng chieàu daøi trong giai ñoaïn naøy coù phaàn giaûm ñi. Trong quaù trình thí nghieäm chuùng toâi nhaän thaáy yeáu toá moâi tröôøng coù theå aûnh höôûng ñeán taêng tröôûng chieàu daøi cuûa caù coù theå laø do nhieät ñoä vì trong thôøi gian thí nghòeâm naøy chæ coù nhieät ñoä (290C – 330C) coù söï bieán ñoäng hôn giai ñoaïn ñaàu cuûa thí nghieäm (290C – 310C). Maëc khaùc, caù laêng haàm laø loaøi caù caù taäp tính soáng chui ruùt vaøo buïi raäm, hang ñaù, … Do ñoù noù thích nghi vôùi nhieät ñoä dao ñoäng ít trong ngaøy, neáu dao ñoäng lôùn laøm cho caù laøm bieán aên daãn ñeán taêng tröôûng chieàu daøi coù phaàn giaûm ñi ôû laàn kieåm tra thöù boán vaø naêm. Ñeå bieát roõ chieàu daøi coù giaûm do nhieät ñoä dao doäng nhieàu hay khoâng chuùng toâi tieán haønh tính tæ leä taêng chieàu daøi tuyeät ñoái. Tæ leä taêng chieàu daøi tuyeät ñoái cuûa caù laêng haàm Tæ leä taêng chieàu daøi tuyeät ñoái laø soá cm chieàu daøi taêng leân trong moät ñôn vò thôøi gian. Trong quaù trình thí nghieäm thì tæ leä naøy ñöôïc theå hieän roõ qua Baûng 4.8 Baûng 4.8 Tæ leä taêng chieàu daøi tuyeät ñoái (cm/ngaøy) cuûa caù laêng haàm qua caùc laàn kieåm tra Laàn kieåm tra Nghieäm thöùc I II III IV V VI 1 0,043 0,028 0,032 0,034 0,038 0.051 2 0,047 0,049 0,049 0,048 0,045 0,052 3 0,075 0,022 0,037 0,055 0,074 0,086 4 0,068 0,039 0,074 0,063 0,056 0,057 5 0,06 0,054 0,059 0,063 0,06 0,051 Qua Baûng 4.7; 4.8 vaø chuùng toâi nhaän thaáy: ÔÛ laàn kieåm tra thöù nhaát: thì caù ôû NTVI coù tyû leä taêng chieàu daøi töông ñoái vaø tuyeät ñoái laø lôùn nhaát (21,3%; 0,051 cm/ngaøy), keá ñeán laø NTI (18%; 0,043 cm/ngaøy), NTV (19%; 0,038 cm/ngaøy), NTIV (16%; 0,038 cm/ngaøy), NTIV (14,3%; 0,034 cm/ngaøy), NTIII (13,5%; 0,032 cm/ngaøy) vaø cuoái cuøng laø NTII (11,8%; 0,028 cm/ngaøy). ÔÛ caùc laàn tieáp theo, tuy coù thay ñoåi ôû moät vaøi vò trí nhöng cuoái cuøng thì traät töï treân vaãn khoâng thay ñoåi vôùi NTVI ñaït chieàu daøi trung bình (CDTB) cao nhaát vaø thaáp nhaát laø NTII. Töø ñaây cho thaáy CDTB cuõng nhö tæ leä taêng chieàu daøi töông ñoái vaø tuyeät ñoái gaàn nhö gioáng nhau veà tröïc töï saép xeáp vò trí cao nhaát vaø thaáp nhaát. Cao nhaát NTVI, keá ñeán NTI; NTV; NTIV; NTIII vaø cuoái cuøng laø NTII. Ñieàu naøy cuõng laø phuø hôïp neáu ta döïa vaøo troïng löôïng thì thaáy khi troïng löôïng taêng leân thì daãn ñeán chieàu daøi cuõng taêng leân töông öùng. Maëc duø ôû caùc NT lôùn nhaát coù söï giaûm taêng tröôûng ôû caùc laàn kieåm tra sau nhöng khoâng ñaùng keå vì cuoái cuøng thì caùc nghieäm thöùc ñoù vaãn ñaït CDTB vaø TLTB cao nhaát. Maëc duø taêng tröôûng chieàu daøi cuûa caù laêng haàm qua caùc laàn kieåm tra coù phaàn taêng giaûm khaùc nhau. Nhöng nhìn chung, chuùng toâi coù nhöõng nhaän xeùt taêng tröôûng chieàu daøi töông ñoái vaø tuyeät ñoái qua Baûng 4.7; 4.8 nhö sau: ÔÛ laàn moät thì ñaït taêng tröôûng töông ñoái thaáp so vôùi caùc laàn coøn laïi (cao nhaát laø NTVI: 21,3%; 0,051 cm/ngaøy vaø thaáp nhaát laø NTII: 11,8%; 0,028 cm/ngaøy) do ban ñaàu caù chöa quen vôùi caùc loaïi thöùc aên söû duïng maø chuû yeáu laø aên thöùc aên trong nöôùc neân coù taêng tröôûng thaáp. ÔÛ laàn hai vaø ba do caù ñaõ quen daàn vôùi thöùc aên neân taêng tröôûng coù taêng leân. Cuï theå laø ôû laàn ba thì NTVI ñaït cao nhaát (25,3%; 0,086 cm/ngaøy) vaø thaáp nhaát laø NTII (7%; 0,022 cm/ngaøy). Caùc laàn tieáp theo thì taêng tröôûng chieàu daøi coù phaàn giaûm ñi coù theå laø do ñieàu kieän moâi tröôøng (cuï theå laø nhieät ñoä) thay ñoåi laøm aûnh höôûng tröïc tieáp ñeán söùc aên cuûa caù laøm cho taêng tröôûng coù phaàn giaûm ñi. Thöïc teá thí nghieâm chuùng toâi nhaän thaáy nhieät ñoä nöôùc ôû laàn kieåm tra thöù tö vaø naêm coù dao ñoäng cao hôn (290C – 330C) neân trong giai ñoaïn naøy thöùc aên treân maùng coøn nhieàu khi chung toâi cho caù aên vaøo buoåi chieàu nhaän thaáy. Nhö vaäy, töø keát quaû phaân tích troïng löôïng vaø chieàu daøi caù laêng haàm qua 2,5 thaùng nuoâi thí nghieäm (naêm laàn kieåm tra) chuùng toâi nhaän thaáy caù ôû NTVI söû duïng thöùc aên Greenfeed (27,74% ñaïm) ñaït chieàu daøi trung bình (8 cm) vaø troïng löôïng trung bình (4,4 g) laø cao nhaát keá ñeán laø NTI söû duïng thöùc aên laø100% caù taïp (20,29% ñaïm) coù chieàu daøi trung bình (7,95 cm) vaø troïng löông trung bình (4,26 g); NTV söû duïng thöùc aên töï cheá 39,52% ñaïm coù chieàu daøi trung bình (7,66 cm) vaø troïng löôïng trung bình(3,77 g); NTIV söû duïng thöùc aên 32,54% ñaïm coù chieàu daøi trung bình (7,52 cm) vaø troïng löôïng trung bình (3,6 g); NTIII thöùc aên söû duïng 23,73% ñaïm coù chieàu daøi trung bình (7,34 cm) vaø troïng löôïng trung bình (3,37 g); cuoái cuøng laø NTII thaáp nhaát söû duïng thöùc aên 19,34% ñaïm coù chieàu daøi trung bình (6,45 cm) vaø troïng löôïng trung bình (2,39 g). Maëc duø NTVI vaø NTI coù ñoä ñaïm trong thöùc aên thaáp hôn NTV vaø NTIV nhöng laïi coù taêng troïng cao hôn laø do trong thöùc aên ôû NTVI coù ñaày ñuû thaønh phaàn döôõng chaát vaø ôû NTI thì thöùc aên söû duïng hôïp vôùi taäp tính aên moài töôi soáng cuûa caù laêng haàm. Töø thöïc teá thí nghieäm chuùng toâi nhaän xeùt laø caù laêng haàm coù theå coù theå ñaàu tö nuoâi nhieàu vôùi maät ñoä töông ñoái cao laø vì khi nuoâi loaøi caù naøy nguoàn thöùc aên cung caáp coù theå chuû ñoäng vaø ñaït taêng troïng cao (coù hieäu quaû kinh teá), ñoàng thôøi noù coù moät thò tröôøng tieâu thuï lôùn do nhu caàu cuûa con ngöôøi veà saûn phaåm thuûy saûn cao. 4.3.3 Moái töông quan giöõa chieàu daøi vaø troïng löôïng caù laêng haàm Sau khi phaân tích söï taêng tröôûng cuûa caù laêng haàm qua quaù trình thí nghieäm thì thaáy khi troïng löôïng cuûa chuùng taêng leân thì chieàu daøi cuõng taêng leân . Ñeå bieát söï taêng leân giöõa chuùng coù töông ñoàng hay khoâng chuùng toâi tieán haønh phaân tích moái töông quan giöõa chieàu daøi vaø troïng löôïng . Moái töông quan göõa chieàu daøi vaø troïng löôïng ôû caùc nghieäm thöùc theå hieän qua caùc Ñoà thò sau: Ñoà thò 4.5 Moái töông quan giöõa chieàu daøi vaø troïng löôïng cuûa caù laêng haàm ôû NTI Ñoà thò 4.6 Moái töông quan giöõa chieàu daøi vaø troïng löôïng caù laêng haàm ôû NTII Ñoà thò 4.7 Moái töông quan giöõa chieàu daøi vaø troïng löôïng caù laêng haàm ôû NTIII Ñoà thò 4.8 Moái töông quan giöõa chieàu daøi vaø troïng löôïng caù laêng haàm ôû NTIV Ñoà thò 4.9 Moái töông quan giöõa chieàu daøi vaø troïng löôïng caù laêng haàm ôû NTV Ñoà thò 4.10 Moái töông quan giöõa chieàu daøi vaø troïng löôïng caù laêng haàm ôû NTVI Qua Ñoà thò 4.5; 4.6; 4.7; 4.8; 4.9 vaø 4.10 chuùng toâi nhaän thaáy coù söï khaùc nhau giöõa toác ñoä taêng tröôûng chieàu daøi vaø toác ñoä taêng troïng. ÔÛ taát caû caùc nghieäm thöùc thì chieàu daøi luoân taêng vôùi toác ñoä chaäm hôn laø troïng löôïng coù theå do chuùng muoán taêng tröôûng troïng löôïng ñeå taäp trung naêng löôïng hoaøn thieän cô theå giuùp cô theå lôùn nhanh leân vöôït ngöôõng laøm moài cho caùc loaøi caù döõ khaùc vaø thích nghi vôùi ñieàu kieän moâi tröôøng soáng. Sau ñoù thì chieàu daøi môùi taêng leân töông öùng. Keát quaû phaân tích moái töông quan giöõa chieàu daøi vaø troïng löôïng cho thaáy moái töông quan giöõa chuùng laø raát cheõ vôùi caùc R2 töông öùng laø :NTI (R2= 0.9986); NTII(R2= 0.9874); NTIII (R2= 0,9977); NTIV (R2= 0,9982); NTV (R2= 0,9979); NTVI (R2= 0,9992). 4.4 Tæ Leä Soáng cuûa Caù Laêng Haàm Trong quaù trình nuoâi tæ leä soáng cuûa moät loaøi caù phuï thuoäc vaøo nhieàu yeáu toá: con gioáng, thöùc aên, caùc ñieàu kieän moâi tröôøng vaø caùch quaûn lyù - chaêm soùc. Trong taát caû caùc yeáu toá naøy thì yeáu toá thöùc aên laø chuùng toâi muoán tìm hieåu söï taùc ñoäng khaùc nhau leân söï taêng tröôûng cuõng nhö söùc soáng cuûa caù laêng haàm qua töøng nghieäm thöùc cuûa thí nghieäm naøy. Coøn caùc yeáu toá khaùc thì khoâng caàn coù söï so saùnh giöõa caùc nghieäm thöùc do caùc nghieäm thöùc coù cuøng caùc ñieàu kieän ñoù. Neáu chuùng coù aûnh höôûng thì taùc ñoäng leân toaøn boä caùc nghieäm thöùc. Sau khi keát thuùc thí nghòeâm chuùng toâi tieán haønh tính tæ leä soáng cuûa caù laêng haàm vaø noù ñöôïc trình baøy ôû Baûng 4.9 Baûng 4.9 Tæ leä soáng (%) cuûa caù laêng haàm ôû thí nghieäm naøy. Nghòeâm thöùc Tæ leä soáng (%) Soá caù ban ñaàu (con) Soá caù coøn laïi (con) Tæ leä soáng töøng loâ (%) Tæ leä soáng trung bình (%) NTI Loâ 1 30 20 66,67 68,89 Loâ 2 30 18 60 Loâ 3 30 24 80 NTII Loâ 1 30 14 46,67 46,67 Loâ 2 30 15 50 Loâ 3 30 13 43,33 NTIII Loâ 1 30 16 53,33 61,11 Loâ 2 30 20 66,67 Loâ 3 30 19 63,33 NTIV Loâ 1 30 14 46,67 57,78 Loâ 2 30 17 56,67 Loâ 3 30 21 70 NTV Loâ 1 30 17 56,67 62,22 Loâ 2 30 19 63,33 Loâ 3 30 20 66,67 NTVI Loâ 1 30 22 73,33 73,33 Loâ 2 30 24 80 Loâ 3 30 20 66,67 Qua Baûng 4.9 vaø Ñoà thò 4.11 chuùng toâi nhaän thaáy tæ leä soáng cuûa caù laêng haàm ôû NTVI laø cao nhaát (73,33%) keá ñeán laø NTI (68,89%); NTV (62,22%); NTIII (61,11%); NTIV (57,78%) vaø cuoái cuøng laø NTII (46,67%). Ñoà thò 4.11 Tæ leä soáng (%) cuûa caù laêng haàm ôû thí nghieäm naøy ÔÛ NTI coù tæ leä soáng khaù cao (68,89%) laø do thöùc aên cuûa nghieäm thöùc naøy ngay töø ñaàu thí nghieäm laø caù taïp neân hôïp vôùi taäp tính aên moài töôi soáng cuûa caù laêng haàm laøm cho chuùng coù theå tieâu hoùa vaø haáp thuï toát thöùc aên naøy daãn ñeán haïn cheá ñöôïc tæ leä caù cheát trong nhöõng ngaøy ñaàu thí nghieäm (do nhòn ñoùi maø cheát). Thöïc teá thí nghòeâm cho thaáy caù ôû NTI ít cheát trong nhöõng ngaøy ñaàu. Ñoàng thôøi do caù coù theå mau thích hôïp vôùi thöùc aên naøy neân chuùng lôùn töông ñoái ñeàu traùnh ñöôc löôïng caù cheát do phaân ñaøn (caù lôùn aên caù nhoû). Coøn NTII coù tæ leä soáng thaáp nhaát (46,67%) coù theå laø do trong nhöõng ngaøy ñaàu caù chöa quen vôùi loaïi thöùc aên laï naøy neân coù moät soá con bieán aên daãn ñeán caù cheát do ñoùi trong nhöõng ngaøy ñaàu ôû nghieäm thöùc naøy laø cao hôn caùc nghòeâm thöùc khaùc. Thöïc teá thí nghieäm chuùng toâi nhaän thaáy caù ôû nghieäm thöùc naøy trong nhöõng ngaøy ñaàu cheát nhieàu . Ñoàng thôøi trong thôøi gian nuoâi thì chuùng toâi nhaän thaáy caù ôû nghieäm thöùc naøy coù söï phaân ñaøn do moät soá con aên nhieàu vaø moät soá khoâng chòu aên thöùc aên laï neân coù con bò ñoùi cheát, moät soá con nhoû bò con lôùn hôn aên daãn ñeán tæ leä soáng thaáp. Caùc nghieäm thöùc III; IV; V coù tæ leä soáng trung bình laàn löôït laø 61,11%; 57,78% vaø 62,22% naèm trong khoaûng trung bình cuûa thí nghòeâm naøy laø do ban ñaàu caù chöa quen vôùi thöùc aên neân cuõng coù moät soá cheát do ñoùi trong nhöõng ngaøy ñaàu boá trí thí nghieäm. Nhöng sau ñoù thì chuùng thích nghi haïn cheá ñöôïc vieäc cheát do ñoùi. Ñoái vôùi NTVI thì chuùng toâi coù nhaän xeùt sau: Ñaây laø nghieäm thöùc coù tæ leä soáng cao nhaát thí nghòeâm (73,33%) laø do loaïi thöùc aên naøy giuùp caù mau thích nghi daãn ñeán haïn cheá ñöôïc löôïng caù cheát trong giai ñoaïn ñaàu thí nghòeâm. Ñoàng thôøi ñaây laø loaïi thöùc aên coù thaønh phaàn döôõng chaát phuø hôïp giuùp cho caù ôû nghieäm thöùc naøy lôùn nhanh vaø ñeàu traùnh hieän töôïng phaân ñaøn, giaûm ñöôïc löôïng caù cheát trong thôøi gian thí nghieäm laøm cho tæ leä soáng cuûa nghieäm thöùc naøy cao hôn caùc nghòeâm thöùc khaùc. Döôùi ñaây laø moät soá hình aûnh caù laêng haàm ôû caùc nghieäm thöùc trong quaù trình thí nghieäm. NTI Hình 4.1 Caù laêng haàm ôû NTI sau hai tuaàn nuoâi NTII Hình 4.2 Caù laêng haàm ôû NTII sau hai tuaàn nuoâi NTIII Hình 4.3 Caù laêng haàm ôû NTIII sau hai tuaàn nuoâi NTIV Hình 4.4 Caù laêng haàm ôû NTIV sau hai tuaàn nuoâi NTV Hình 4.5 Caù laêng haàm ôû NTV sau hai tuaàn nuoâi NTVI Hình 4.6 Caù laêng haàm ôû NTVI sau hai tuaàn nuoâi NTI Hình 4.7 Caù laêng haàm ôû NTI sau boán tuaàn nuoâi NTII Hình 4.8 Caù laêng haàm ôû NTII sau boán tuaàn nuoâi NTIII Hình 4.9 Caù laêng haàm ôû NTIII sau boán tuaàn nuoâi NTIV Hình 4.10 Caù laêng haàm ôû NTIV sau boán tuaàn nuoâi NTV Hình 4.11 Caù laêng haàm ôû NTV sau boán tuaàn nuoâi NTVI Hình 4.12 Caù laêng haàm ôû NTVI sau boán tuaàn nuoâi NTI Hình 4.13 Caù laêng haàm ôû NTI sau saùu tuaàn nuoâi NTII Hình 4.14 Caù laêng haàm ôû NTII sau saùu tuaàn nuoâi NTIII Hình 4.15 Caù laêng haàm ôû NTIIIsau saùu tuaàn nuoâi Hình 4.16 Caù laêng haàm ôû NTIV sau saùu tuaàn nuoâi NTV Hình 4.17 Caù laêng haàm ôû NTV sau saùu tuaàn nuoâi NTVI Hình 4.18 Caù laêng haàm ôû NTVI sau saùu tuaàn nuoâi NTI Hình 4.19 Caù laêng haàm ôû NTI sau taùm tuaàn nuoâi NTII Hình 4.20 Caù laêng haàm ôû NTII sau taùm tuaàn nuoâi Hình 4.21 Caù laêng haàm ôû NTIII sau taùm tuaàn nuoâi NTIV Hình 4.22 Caù laêng haàm ôû NTIV sau taùm tuaàn nuoâi NTV Hình 4.23 Caù laêng haàm ôû NTV sau taùm tuaàn nuoâi Hình 4.24 Caù laêng haàm ôû NTVI sau taùm tuaàn nuoâi NTI Hình 4.25 Caù laêng haàm ôû NTI sau möôøi tuaàn nuoâi NTII Hình 4.26 Caù laêng haàm ôû NTII sau möôøi tuaàn nuoâi NTIII Hình 4.27 Caù laêng haàm ôû NTIII sau möôøi tuaàn nuoâi NTIV Hình 4.28 Caù laêng haàm ôû NTIV sau möôøi tuaàn nuoâi NTV Hình 4.29 Caù laêng haàm ôû NTV sau möôøi tuaàn nuoâi NTVI Hình 4.30 Caù laêng haàm ôû NTVI sau möôøi tuaàn nuoâi V. KEÁT LUAÄN VAØ ÑEÀ NGHÒ 5.1 Keát Luaän Trong quaù trình laøm thí nghieäm khaûo saùt aûnh höôûng cuûa thöùc aên leân söï taêng tröôûng cuûa caù laêng haàm töø 24 ngaøy tuoåi leân 99 ngaøy tuoåi (sau 2,5 thaùng nuoâi) taïi Traïi Thöïc Nghòeâm Khoa Thuûy Saûn, Tröôøng Ñaïi Hoïc Noâng Laâm TP. Hoà Chí Minh chuùng toâi coù moät soá keát luaän nhö sau: Töø keát quaû thí nghieäm cho thaáy caù laêng haàm coù theå taêng tröôûng vaø phaùt treån toát trong ñieàu kieän nuoâi giai ñaët trong ao ñaát. Caùc ñieàu kieän thuûy lyù hoùa maø caù laêng haàm coù theå thích nghi vaø phaùt trieån toát trong quaù trình thí nghieäm laø nhieät ñoä trong khoaûng 290C- 330C ; pH töø 6,5 – 7,5; DO thì dao ñoäng trong khoaûng 3,5-4,5 mgO2/L, coøn NH3 cuûa ao naèm trong khoaûng 0,01 – 0,04 mg/L . Caù laêng haàm laø loaøi caù aên ñoäng vaät vôùi thöùc aên öa thích laø moài töôi soáng nhöng trong ñieàu kieän nuoâi thí nghieäm chuùng phaùt trieån toát vôùi thöùc aên coâng nghieäp. Tæ leä taêng troïng töông ñoái vaø tuyeät ñoái theo thöù töï nhö sau: cao nhaát laø nghieäm thöùc (NT)VI keá ñeán laø NTI; NTV; NTIV; NTIII vaø cuoái cuøng laø NTII Caù laêng haàm ôû nghieäm thöùc thöùc aên coâng nghieäp (NTVI) coù söï taêng tröôûng cao nhaát (troïng löôïng trung bình 4,4 g vaø chieàu daøi trung bình 8 cm) keá ñeán laø NTI (troïng löôïng trung bình 3,77 g vaø chieàu daøi trung bình 7,95 cm); NTV (troïng löôïng trung bình 4,4g vaø chieàu daøi trung bình 7,52 cm); NTIV (troïng löôïng trung bình 3,60g vaø chieàu daøi trung bình 7,.52 cm), NTIII (troïng löôïng trung bình 3,37 g vaø chieàu daøi trung bình 7,34 cm) vaø cuoái cuøng laø NTII (troïng löôïng trung bình 2,39 g vaø chieàu daøi trung bình 6,45 cm). Tæ leä soáng cuûa caù laêng haàm trong quaù trình thí nghieäm coù keát quaû nhö sau: cao nhaát laø NTVI (73,33%) tieáp theo laø NTI (68,89%), NTV (62,22%), NTIII (61,11%), NTIV (57,78%) vaø sau cuøng laø NTII (46,67%). Chieàu daøi vaø troïng löôïng trung bình cuûa caù laêng haàm trong toaøn thí nghieäm sau 2,5 thaùng nuoâi (99 ngaøy tuoåi) laøø 7,487cm vaø 3,632gam. Ñeà Nghò Töø nhöõng keát quaû thu ñöôïc trong thí nghieäm chuùng toâi ñöa ra moät soá ñeà nghò sau: Tieán haønh boá trí thí nghieäm nuoâi caù laêng haàm vôùi caùc loaïi thöùc aên khaùc nhau trong ao ñaát vaø beø ñeå coù theå ruùt ra keát luaän chính xaùc hôn veà loaïi thöùc aên cuõng nhö moâi tröôøng phuø hôïp nhaát khi nuoâi thöông phaåm caù laêng haàm. Theo keát quaû thí nghieäm naøy thì thöùc aên coâng nghieäp (Greenfeed) laø phuø hôïp ñoái vôùi vieäc nuoâi thöông phaåm caù laêng haàm. Ta coù theå tieán haønh boá trí nuoâi thöông phaåm caù laêng haàm trong ao ñaát ñeå ñaùnh giaù hieäu quaû kinh teá. Nuoâi thöông phaåm caù laêng haàm baèng thöùc aên coâng nghieäp (Greenfeed) trong ao ñaát treân dieän roäng vaø maät ñoä cao ñeå gia taêng hieäu quaû kinh teá. Lai taïo caù laêng haàm vôùi caù laêng nha ñeå taïo ra loaøi caù laêng môùi coù öu theá lai, naâng cao tæ leä soáng, coù söùc ñeà khaùng beänh taät vaø taêng tröôûng nhanh. TAØI LIEÄU THAM KHAÛO MAI THÒ KIM DUNG, 1998. Ñaëc ñieåm sinh hoïc cuûa caù laêng (M. nemurus). LVTN Khoa Thuûy Saûn, Tröôøng Ñaïi Hoïc Noâng Laâm TP. Hoà Chí Minh. ÑAØO PHAÏM MINH HOAØ, 2004. Khaûo saùt aûnh höôûng cuûa thöùc aên leân söï taêng tröôûng cuûa caù laêng vaøng (Mytus nemurus Valenciennes, 1839). LVTN Khoa Thuûy Saûn, Tröôøng Ñaïi Hoïc Noâng Laâm TP. Hoà Chí Minh. LEÂ ÑAÏI QUAN, 2004. Khaûo saùt aûnh höôûng cuûa thöùc aên leân söï taêng tröôûng cuûa caù laêng nha(Mytus Wyckioides Chaux vaø Fang, 1949). LVTN Khoa Thuûy Saûn, Tröôøng Ñaïi Hoïc Noâng Laâm TP. Hoà Chí Minh. TOÂN BÍCH ANH vaø NGUYEÃN THEÁ PHONG, 2/2005. Nghieân cöùu thieát laäp quy trình saûn xuaát gioáng nhaân taïo caù laêng haàm (Mytus filamentus Chaux vaø Fang,1949). LVTN Khoa Thuûy Saûn, Tröôøng Ñaïi Hoïc Noâng Laâm TP. Hoà Chí Minh. PHAÏM THÒ KIEÀU DIEÃM, 2003. AÛnh höôûng cuûa thöùc aên leân söï taêng tröôûng cuûa caù thaùc laùc (Notopterus notopterus Pallas, 1769). LVTN Khoa Thuûy Saûn, Tröôøng Ñaïi Hoïc Noâng Laâm TP. Hoà Chí Minh. NGUYEÃN VAÊN THOA vaø BAÏCH THÒ QUYØNH MAI, 1996. Thöùc aên nuoâi toâm caù. NXB Noâng Nghieäp, TP. Hoà Chí Minh. LEÂ THANH HUØNG, 2000. Dinh döôõng vaø thöùc aên toâm caù. Baøi giaûng Khoa Thuûy Saûn, Tröôøng Ñaïi Hoïc Noâng Laâm TP. Hoà Chí Minh. NGOÂ TROÏNG LÖ vaø THAÙI BAÙ HOÀ, 2001. Kyõ thuaät nuoâi ñaëc saûn nöôùc ngoït (taäp 1). NXB Noâng Nghieäp, Haø Noäi. TRAÀN VAÊN VYÕ, 1982. Thöùc aên töï nhieân cuûa caù. NXB Noâng Nghieäp. NGOÂ VAÊN NGOÏC, LEÂ THÒ BÌNH vaø NGUYEÃN VAÊN TÖ, 2003. Kyõ thuaät öông nuoâi vaø vaän chuyeån caù gioáng nöôùc ngoït. Baøi giaûng Khoa Thuûy Saûn, Tröôøng Ñaïi Hoïc Noâng Laâm TP. Hoà Chí Minh . NGUYEÃN VAÊN TÖ, 2002. Thuûy saûn ñaïi cöông. Baøi giaûng Khoa Thuûy Saûn, Tröôøng Ñaïi Hoïc Noâng Laâm TP. Hoà Chí Minh. VOÕ THÒ CUÙC HOA, 1997. Cheá bieán thöùc aên toång hôïp cho caù vaø caùc loaøi thuûy ñaëc saûn khaùc . NXB Noâng Nghieäp.