Khảo sát hiệu quả kinh tế khi sử dụng chế phẩm axít hữu cơ Evacide – S –Liquid trong chăn nuôi gà Lương Phượng hướng thịt

86 Kanamycin 50mg/kg P uèng 3-5 ngµy Vitamin B1 2,5% 0,5-1 ml/con tiªm b¾p 3-5 ngµy Vitamin C 5% 0,5-1 ml/con tiªm b¾p 3-5 ngµy CÇu trïng Cocci tep ESB3 2g/lÝt n­íc uèng 7 ngµy 270 215 79,62 B.complex 30g/100kgP uèng 7 ngµy Víi viÖc kª ®¬n thuèc chÝnh x¸c, hiÖu qu¶, ®óng bÖnh nªn khi cã bÖnh x¶y ra th× ®Òu n»m trong tÇm kiÓm so¸t cña mäi ng­êi. ChÝnh v× vËy kh«ng ®Ó bÖnh l©y lan réng. Tõ ®ã gióp lµm gi¶m thiÖt h¹i vÒ kinh tÕ, vÒ uy tÝn cña c«ng ty. II. KÕt luËn – Tån t¹i- §Ò nghÞ 1. KÕt luËn. Trong thêi gian thùc tËp tèt nghiÖp t¹i C«ng ty cæ phÇn Phóc ThÞnh võa qua, em thÊy c¸c bÖnh truyÒn nhiÔm x¶y ra trªn ®µn gµ rÊt phøc t¹p, cã nh÷ng bÖnh rÊt dÔ nhËn ra nh­ng cã nh÷ng bÖnh ghÐp rÊt khã chÈn ®o¸n. MÆc dï c«ng t¸c vÖ sinh thó y cña c«ng ty lu«n lµm cÈn thËn nh­ng kh«ng thÓ tr¸nh khái viÖc ®µn gµ bÞ nhiÔm bÖnh. 2. Tån t¹i. Do sù thiÕu tr¸ch nhiÖm cña mét sè ng­êi nªn viÖc gµ bÞ bÖnh n¨ng míi ph¸t hiÖn lµ kh«ng tr¸nh khái nh­: kh«ng theo dâi s¸t sao ®µn gµ h»ng ngµy nªn kh«ng ph¸t hiÖn ra nh÷ng con gµ cã hiÓu hiÖn triÖu chøng l¹, kh«ng chó ý tíi nhiÖt ®é cña chuång nu«i nªn lµm cho ®µn gµ lóc thõa nhiÖt lóc thiÕu nhiÖt nªn rÊt dÔ m¾c c¸c bÖnh kÕ ph¸t, kh«ng vÖ sinh m¸ng ¨n m¸ng uèng, khu vùc ch¨n nu«i theo lÞch ®Þnh kú v× vËy mµ ®· t¹o ®iÒu kiÖn cho vi khuÈn cã h¹i x©m nhËp vµo g©y bÖnh cho ®µn gµ. 3. §Ò nghÞ Qua ®©y em kinh xin ®­a ra mét chót ®Ò nghÞ lµ l·nh ®¹o c«ng ty ph¶i th¾t chÆt kû luËt h¬n n÷a, kh«ng ®Ó cho c«ng nh©n l¬ lµ víi c«ng viÖc lµm ¶nh h­ëng tíi søc khoÎ cña ®µn gµ. Vµ trong thêi gian thùc tËp t¹i c«ng ty em thÊy: trong nh÷ng bÖnh mµ ®µn gµ m¾c ph¶i th× tû lÖ m¾c bÖnh do Salmonella vÉn chiÕm tû lÖ cao nhÊt. V× vËy ®Ó h¹n chÕ ®­îc bÖnh nµy g©y ra cho ®µn gµ th× cÇn tÝch cùc h¬n n÷a trong c«ng t¸c vÖ sinh thó y c¾t ®øt mäi trong 3 kh©u cña qu¸ tr×nh sinh dÞch. phÇn III: Chuyªn ®Ò nghiªn cøu khoa häc Tªn ®Ò tµi: “Kh¶o s¸t hiÖu qu¶ kinh tÕ khi sö dông chÕ phÈm acid h÷u c¬ Evacide-S-Liquid trong ch¨n nu«i gµ L­¬ng Ph­îng h­íng thÞt” t¹i c«ng ty cæ phÇn Phóc ThÞnh- Khèi 7- ThÞ trÊn §«ng Anh-Hµ Néi. I. §Æt vÊn ®Ò. 1. TÝnh cÊp thiÕt cña ®Ò tµi. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, §¶ng vµ Nhµ n­íc ta ®· ®Ò ra chñ tr­¬ng ph¸t triÓn toµn diÖn c¸c ngµnh hµng theo h­íng hµng ho¸. ChÝnh v× vËy mµ ngµnh ch¨n nu«i còng ph¸t triÓn theo h­íng nµy vµ ®¹t ®­îc nhiÒu thµnh tùu rùc rì, dÇn trë thµnh ngµnh chÝnh trong c¬ cÊu ngµnh n«ng nghiÖp. Trong ®ã th× ch¨n nu«i gµ chiÕm mét vÞ trÝ quan träng trong ngµnh ch¨n nu«i, ®¸p øng ®­îc nhu cÇu thùc phÈm trong n­íc vµ mét phÇn cho xuÊt khÈu. Bªn c¹nh ®ã ch¨n nu«i gµ cßn cã ®Æc ®iÓm lµ kh«ng ®ßi hái nhiÒu nh©n c«ng, kh«ng tèn nhiÒu diÖn tÝch. Sè vèn khëi ®éng nhá, thêi gian quay vßng nhanh, nhu cÇu thÞ tr­êng vÒ c¸c s¶n phÈm tõ gµ ngµy cµng lín… ChÝnh v× vËy nªn hiÖn nay gµ ®­îc nu«i réng r·i, phæ biÕn ë kh¾p n¬i trªn ®Êt n­íc ta. ThÊy râ ®­îc tÇm quan träng vµ lîi Ých kinh tÕ tõ viÖc ch¨n nu«i gµ nªn hiÖn nay §¶ng vµ Nhµ n­íc ta ®· rÊt quan t©m, chó träng ®Õn gièng, thøc ¨n ch¨n nu«i vµ phßng trõ dÞch bÖnh nh»m c¶i thiÖn chÊt l­îng ®µn gµ vµ t¨ng n¨ng suÊt ch¨n nu«i. Tõ ®ã lµm cho ®µn gµ cña n­íc ta ngµy cµng ph¸t triÓn nhanh c¶ vÒ sè l­îng vµ chÊt l­îng. Trong ngµnh ch¨n nu«i gµ th× nu«i gµ thÞt hiÖn nay lµ mét h­íng ®i rÊt hiÖu qu¶, gãp phÇn c¶i thiÖn rÊt nhiÒu cuéc sèng vËt chÊt cña ng­êi d©n. Tèc ®é sinh tr­ëng cña gµ cã ¶nh h­ëng rÊt nhiÒu ®Õn thµnh qu¶ kinh tÕ trong ch¨n nu«i. Bëi v× tèc ®é sinh tr­ëng cã nhanh, m¹nh th× míi gióp lµm gi¶m thêi gian nu«i tõ ®ã tiÕt kiÖm ®­îc mét l­îng chi phÝ ®¸ng kÓ, gãp phÇn lµm t¨ng hiÖu qu¶ kinh tÕ cho ng­êi ch¨n nu«i. Tuy nhiªn trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay, nu«i gµ thÞt gÆp rÊt nhiÒu vÊn ®Ò trong ®ã th× tèc ®é sinh tr­ëng ®ang lµ mét vÊn ®Ò nan gi¶i bëi do nhiÒu yÕu tè mµ hiÖn nay tèc ®é sinh tr­ëng cña gµ kh«ng ®¹t ®­îc ®óng theo yªu cÇu ®· ®Ò ra. Tõ ®ã lµm gi¶m hiÖu qu¶ kinh tÕ vµ ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn ®êi sèng cña ng­êi ch¨n nu«i. §Ó gãp phÇn gi¶i quyÕt bµi to¸n vÒ tèc ®é sinh tr­ëng cña gµ vµ ®­îc sù tiÕp nhËn cña c«ng ty TNHH thó y Xanh. Cïng víi sù h­íng dÉn tËn t×nh cña thÇy gi¸o h­íng dÉn em ®· tiÕn hµnh lµm ®Ò tµi: “Kh¶o s¸t hiÖu qu¶ kinh tÕ khi sö dông chÕ phÈm acid h÷u c¬ Evacide-S-Liquid trong ch¨n nu«i gµ L­¬ng Ph­îng h­íng thÞt” t¹i c«ng ty cæ phÇn Phóc ThÞnh-Khèi 7- ThÞ trÊn §«ng Anh-Hµ Néi. 2. Môc ®Ých yªu cÇu. 2.1. Môc ®Ých - Sö dông Evaccide-S-Liquid bæ sung vµo n­íc uèng cho gµ ®Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh tÕ khi sö dông thuèc. - Theo dâi tèc ®é sinh tr­ëng cña gµ khi cã sö dông Evacide. 2.2. Yªu cÇu. - N¾m v÷ng quy tr×nh c«ng viÖc, c¸ch sö dông Evacide. - Cã th¸i ®é nhiÖt t×nh, lµm viÖc ch¨m chØ, ghi chÐp mét sè liÖu mét c¸ch kh¸ch quan cÈn thËn, chÝnh x¸c. - X¸c ®Þnh ®­îc hiÖu qu¶ kinh tÕ khi sö dông thuèc. II. C¬ së khoa häc cña ®Ò tµi. 1. C¬ së khoa häc vµ kh¶ n¨ng sinh tr­ëng. 1.1. Kh¸i niÖm vÒ kh¶ n¨ng sinh tr­ëng. Còng nh­ c¸c lo¹i gia cÇm kh¸c, sù sinh tr­ëng cña gµ còng tu©n theo quy luËt sinh häc chung. Theo G.lewi (1925) cho r»ng: “sinh tr­ëng lµ c¬ thÓ sinh vËt t¨ng lªn vÒ sè l­îng, thÓ tÝch, vÒ c¸c chiÒu dµi, chiÒu réng vµ chiÒu cao. C¬ thÓ sinh vËt thùc hiÖn nh÷ng qu¸ tr×nh chuyÓn ho¸ trao ®æi chÊt c¬ b¶n ®Ó t¹o ra vËt chÊt cña tÕ bµo sèng”. Theo Driesch (1990) sù t¨ng thÓ tÝch vµ khèi l­îng c¬ thÓ lµ do c¸c xoang, c¸c tÕ bµo trong c¬ thÓ ®Òu t¨ng. Theo Slu (1998) sù sinh tr­ëng bao giê còng ph¶i tr¶i qua nhiÒu qu¸ tr×nh tÕ bµo ph©n chia nghÜa lµ t¨ng lªn vÒ sè l­îng tÕ bµo. Theo Gannet (1992) cho r»ng qu¸ tr×nh sinh tr­ëng tr­íc hÕt lµ kÕt qu¶ cña sù ph©n chia tÕ bµo vµ t¨ng thÓ tÝch tÕ bµo ®Ó t¹o nªn sù sèng. Theo TrÇn §×nh Miªn, NguyÔn Kim §­êng (1992) sinh tr­ëng lµ qu¸ tr×nh tÝch luü c¸c chÊt h÷u c¬ do ®ång ho¸ vµ dÞ ho¸, lµ sù t¨ng chiÒu cao, chiÒu dµi, bÒ ngang, khèi l­îng cña c¸c bé phËn vµ toµn bé c¬ thÓ con vËt trªn c¬ së tÝnh chÊt di truyÒn cña ®êi tr­íc. VÒ mÆt sinh ho¸ th× sinh tr­ëng ®­îc coi nh­ mét qu¸ tr×nh biÕn ®æi vµ tÝch luü c¸c chÊt trong ®ã chñ yÕu lµ protein nªn tèc ®é c¸c chÊt vµ sù tæng hîp protein còng chÝnh lµ tèc ®é ho¹t ®éng cña c¸c gen ®iÒu khiÓn sù sinh tr­ëng cña c¬ thÓ. Theo tµi liÖu cña Chamers (1990), Mozan (1927) ®Þnh nghÜa sù sinh tr­ëng lµ tæng sù sinh tr­ëng cña c¸c bé phËn, da, thÞt, x­¬ng. ChÝnh v× thÕ ng­êi ta th­êng lÊy t¨ng khèi l­îng c¬ thÓ lµm chØ tiªu ®¸nh gi¸ qu¸ tr×nh sinh tr­ëng. Tuy nhiªn cã khi sù t¨ng khèi l­îng kh«ng ph¶i lµ t¨ng tr­ëng (ch¼ng h¹n bÐo mì chñ yÕu lµ tÝch n­íc chø kh«ng cã sù ph¸t triÓn cu¶ m«). Sù t¨ng tr­ëng thùc sù lµ c¸c tÕ bµo cña m« c¬ t¨ng thªm khèi l­îng, sè l­îng vÒ c¸c chiÒu. Sè l­îng vµ ®é lín cña c¸c tª bµo lµ nguyªn nh©n g©y ra sù kh¸c nhau vÒ ®é lín cña c¬ thÓ. V× vËy sù t¨ng tr­ëng tõ khi trøng ®­îc thô tinh ®Õn lóc c¬ thÓ tr­ëng thµnh ®­îc chia lµm 2 giai ®o¹n chÝnh: giai ®o¹n trong thai vµ giai ®o¹n ngoµi thai. §èi víi gia cÇm lµ thêi kú ph¸t triÓn cña ph«i vµ sau khi në. Nãi tãm l¹i sinh tr­ëng ph¶i th«ng qua 3 qu¸ tr×nh: ph©n chia tÕ bµo ®Ó t¨ng sè l­îng, t¨ng thÓ tÝch cña c¸c tÕ bµo vµ t¨ng thÓ tÝch gi÷a c¸c tÕ bµo. 1.2. §Æc ®iÓm vÒ sinh tr­ëng cña gia cÇm §èi víi gia cÇm, sinh tr­ëng lµ sù biÕn ®æi, tæng hîp cña sù t¨ng lªn vÒ sè l­îng, kÝch th­íc cña tÕ bµo vµ thÓ dÞch trong m« bµo ë giai ®o¹n ph¸t triÓn cña ph«i. ë giai ®o¹n sau khi në th× sù sinh tr­ëng lµ do sù lín lªn cña c¸c m«. ë mét sè m«, sinh tr­ëng lµ do sù t¨ng lªn vÒ kÝch th­íc cña c¸c tÕ bµo. Giai ®o¹n nµy sinh tr­ëng ®­îc chia lµm 2 thêi kú: thêi kú gµ con vµ thêi kú gµ tr­ëng thµnh. - Thêi kú gµ con: Thêi kú nµy l­îng tÕ bµo t¨ng nhanh c¶ vÒ sè l­îng, kÝch th­íc vµ khèi l­îng nªn gia cÇm cã tè ®é sinh tr­ëng nhanh víi c­êng ®é m¹nh. Mét sè c¬ quan néi t¹ng ch­a ph¸t triÓn hoµn chØnh, ®Æc biÖt lµ hÖ tiªu ho¸: c¸c men tiªu ho¸ ch­a ®Çy ®ñ, gµ con dÔ bÞ ¶nh h­ëng cña thøc ¨n vµ nu«i d­ìng. Do ®ã chÊt l­îng thøc ¨n vµ kü thuËt nu«i d­ìng cña thêi kú nµy cã ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn tèc ®é sinh tr­ëng cña gia cÇm. Gµ con rÊt nh¹y c¶m víi sù thay ®æi cña c¸c ®iÒu kiÖn m«i tr­êng, ®Æc biÖt lµ nhiÖt ®é. Trong nh÷ng ngµy ®Çu th× nhiÖt ®é ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn tèc ®é sinh tr­ëng cña gµ con do khi ®ã th©n nhiÖt cña gµ ch­a æn ®Þnh. Trong qu¸ tr×nh nµy cßn diÔn ra qu¸ tr×nh thµy l«ng theo tuæi. §©y lµ qu¸ tr×nh sinh lý quan trßng cña gia cÇm. Nã lµm t¨ng qu¸ tr×nh trao ®æi chÊt, qu¸ tr×nh tiªu ho¸ hÊp thô vµ tuÇn hoµn. Do vËy cÇn chó ý tíi hµm l­îng c¸c chÊt dinh d­ìng ®Æc biÖt lµ c¸c acid amin h¹n chÕ nh­: Methionin, Lyzin, Triptophan… - Thêi kú gµ tr­ëng thµnh: ë thêi kú nµy, c¸c c¬ quan trong c¬ thÓ gia cÇm gÇn nh­ ®· ph¸t triÓn hoµn thiÖn. Sè l­îng tÕ bµo t¨ng chËm, chñ yÕu lµ qu¸ tr×nh ph¸t dôc. Qu¸ tr×nh tÝch luü c¸c chÊt dinh d­ìng cña gia cÇm mét phÇn ®Ó duy tr× c¬ thÓ vµ mét phÇn ®Ó tÝch luü mì. Tèc ®é sinh tr­ëng ë thêi kú nµy chËm h¬n so víi thêi kú gµ con. V× vËy, trong giai ®o¹n nµy cÇn x¸c ®Þnh thêi ®iÓm giÕt mæ thÝch hîp khi tèc ®é sinh tr­ëng gi¶m ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ. 1.3. C¸c yÕu tè ¶nh h­ëng ®Õn sù sinh tr­ëng cña gia cÇm. Sù sinh tr­ëng cña gia cÇm lµ mét qu¸ tr×nh sinh häc phøc t¹p, chÞu ¶nh h­ëng cña nhiÒu yÕu tè kh¸c nhau (gièng, dßng, giíi tÝnh, tèc ®é mäc l«ng, khèi l­îng bé x­¬ng, dinh d­ìng, søc khoÎ cña ®µn gµ vµ ®iÒu kiÖn ch¨n nu«i. 1.3.1. sinh h­ëng cña dßng, gièng. NhiÒu c«ng tr×nh nghiªn cøu ®· kh¼ng ®Þnh sù sinh tr­ëng cña tõng c¸ thÓ gi÷a c¸c gièng cã sù sai kh¸c nhau. Gµ h­íng thÞt cã tèc ®é sinh tr­ëng nhanh h¬n gµ h­íng trøng. Theo NguyÔn M¹nh Hïng vµ céng sù (1994) sù kh¸c nhau vÒ khèi l­îng cña c¸c gièng gia cÇm lµ rÊt lín. Gièng liªm dông nÆng h¬n gièng h­íng trøng kho¶ng 500-700g (13-30%). Gi÷a c¸c dßng cña cïng mét gièng còng cã sù kh¸c nhau vÒ tèc ®é sinh tr­ëng. Theo TrÇn Long (1994) khi nghiªn cøu tèc ®é sinh tr­ëng trong 3 dßng thuÇn V1, V3 vµ V5 c¶u gièng gµ KINH TÕ Hybro HV85 cho thÊy tèc ®é sinh tr­ëng cña 3 dßng hoµn toµn kh¸c nhau ë 42 ngµy tuæi. 1.3.2. ¶nh h­ëng cña tÝnh biÖt Do cã sù kh¸c nhau vÒ ®Æc ®iÓm vµ chøc n¨ng sinh lý cho nªn kh¶ n¨ng ®ång ho¸, dÞ ho¸, qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi chÊt dinh d­ìng cña c¬ thÓ con trèng vµ con m¸i kh«ng gièng nhau, tõ ®ã ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn qu¸ tr×nh sinh tr­ëng vµ ph¸t triÓn. Tèc ®é sinh tr­ëng cña con trèng bao giê còng cao h¬n con m¸i trong cïng 1 ®iÒu kiÖn nu«i d­ìng. (Khavecman 1963) Theo Joap vµ céng sù (1969), Chapman (1985) cho r»ng kiÓu di truyÒn vÒ khèi l­îng c¬ thÓ do nhiÒu gen quy ®Þnh, trong ®ã Ýt nhÊt cã mét cÆp gen liªn kÕt giíi tÝnh (n»m trªn nhiÔm s¾c thÓ X), do ®ã dÉn ®Õn sù sai kh¸c vÒ khèi l­îng c¬ thÓ gi÷a gµ trèng vµ gµ m¸i trong cïng mét gièng, gµ trèng nÆng h¬n gµ m¸i tõ 24-32%. ë gµ trèng, gen ngµy ho¹t ®éng m¹nh h¬n gµ m¸i do gµ trèng cã 2 nhiÔm s¾c thÓ giíi tÝnh cßn gµ m¸i chØ cã mét nhiÔm s¾c thÓ giíi tÝnh. Theo North (1990) cho biÕt: Khi míi sinh ra, gµ trèng nÆng h¬n gµ m¸i 1%, tuæi cµng t¨ng, sù kh¸c nhau cµng lín. ë 2 tuÇn tuæi h¬n 5%, 3 tuÇn tuæi h¬n 11%, 5 tuÇn tuæi h¬n 17% ®Õn 8 tuÇn tuæi h¬n 27%. Theo Bïi §øc Lòng (1993), Ph¹m Quang Ho¸n vµ céng sù (1994), khèi l­îng c¬ thÓ gµ Broiler trèng vµ m¸i V135 kh¸c nhau ngµy tõ lóc 1 ngµy tuæi vµ sù kh¸c biÖt ngµy cµng thÓ hiÖn râ h¬n qua c¸c tuÇn tuæi. Bïi §øc Dòng (1991) ®· nhËn xÐt: Qua mét giai ®o¹n ng¾n trong qu¸ tr×nh nu«i d­ìng, khèi l­îng gµ trèng cao h¬n gµ m¸i lµ 15-20%. 1.3.3. ¶nh h­ëng cña tèc ®é mäc l«ng. Cïng víi dßng, gièng, tÝnh biÖt th× tèc ®é mäc l«ng còng ¶nh h­ëng râ rÖt ®Õn kh¶ n¨ng sinh tr­ëng cña gµ. KÕt qu¶ nghiªn cøu cña nhiÒu t¸c gi¶ ®· kh¼ng ®Þnh r»ng: Trong cïng mét gièng cïng tÝnh biÖt, c¸ thÓ cã tèc ®é mäc l«ng nhanh th× ®ång thêi cã kh¶ n¨ng sinh tr­ëng, ph¸t triÓn nhanh. Theo Joap vµ Moris (1973) tèc ®é mäc l«ng nhanh liªn quan chÆt chÏ víi cïng ®é sinh tr­ëng, gµ cã tèc ®é mäc l«ng nhanh th­êng lín nhanh h¬n, nÆng c©n h¬n so víi gµ mäc l«ng chËm. Theo Brandsch vµ Balchel (1978) tèc ®é mäc l«ng lµ tÝnh tr¹ng di truyÒn cã liªn quan tíi ®Æc ®iÓm trao ®æi chÊt, sinh tr­ëng vµ ph¸t triÓn cña gia cÇm. Theo Sirgel vµ Dunmingtou (1978) nh÷ng alen quy ®Þnh mäc l«ng nhanh phï hîp víi t¨ng träng cao. Phan Cù Nh©n (2000) cho biÕt: Tèc ®é mäc l«ng nhanh lµ tÝnh tr¹ng di truyÒn quy ®Þnh bëi alen liªn kÕt víi giíi tÝnh. Trong cïng mét dßng gµ, gµ m¸i mäc l«ng ®Òu h¬n gµ trèng ®ã lµ do hormon cã t¸c dông ng­îc chiÒu liªn kÕt víi giíi tÝnh (Hayes vµ céng sù 1970). Kushner (1973) ®· kh¼ng ®Þnh: “Kh¶ n¨ng mäc l«ng nhanh cña gia cÇm t­¬ng quan thuËn víi tèc ®é sinh tr­ëng vµ khèi l­îng c¬ thÓ cña chóng”. 1.3.4. ¶nh h­ëng cña chÕ ®é dinh d­ìng. ChÕ ®é dinh d­ìng ¶nh h­ëng rÊt lín tíi tèc ®é sinh tr­ëng cña gia cÇm. V× vËy ph¶i cung cÊp ®Çy ®ñ chÊt dinh d­ìng nÕu kh«ng sÏ lµm gi¶m kh¶ n¨ng sinh tr­ëng vµ kh¶ n¨ng s¶n xuÊt cña gia cÇm, ®ång thêi kh«ng ph¸t huy hÕt tiÒm n¨ng cña gièng. Dinh d­ìng kh«ng chØ ¶nh h­ëng tíi sù ph¸t triÓn kh¸c nhau cña c¸c tæ chøc trong c¬ thÓ (hÖ thÇn kinh, c¬ quan sinh s¶n, x­¬ng, c¬, m«, mì…) mµ cßn ¶nh h­ëng ®Õn sù ph¸t triÓn cña m« nµy ®èi víi m« kh¸c. Dinh d­ìng kh«ng nh÷ng ¶nh h­ëng ®Õn sinh tr­ëng mµ cßn ¶nh h­ëng tíi biÕn ®éng di truyÒn vÒ sinh tr­ëng. H·ng Rivinam (1994) ®· x¸c ®Þnh ¶nh h­ëng cña møc protein vµ n¨ng l­îng trong khÈu phÇn ®Õn tèc ®é t¨ng träng vµ chuyÓn ho¸ thøc ¨n cña gµ. Theo Bïi §øc Lòng, Lª Hång MËn (1993) ®Ó ph¸t huy kh¶ n¨ng sinh tr­ëng kh«ng nh÷ng ph¶i cung cÊp thøc ¨n víi ®Çy ®ñ c¸c chÊt dinh d­ìng mµ cßn ph¶i ®¶m b¶o sù c©n b»ng gi÷a chóng, ®Æc biÖt lµ c©n b»ng gi÷a n¨ng l­îng vµ protein, sù c©n b»ng gi÷a c¸c axit amin. §Ó cã n¨ng suÊt vµ hiÖu qu¶ ch¨n nu«i cao, ®Æc biÖt ®Ó ph¸t huy ®­îc tiÒm n¨ng sinh tr­ëng cña gia cÇm th× viÖc lËp ra khÈu phÇn dinh d­ìng c©n ®èi trªn c¬ së tÝnh to¸n chÝnh x¸c nhu cÇu cña gia cÇm lµ mét trong nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n (Bïi §øc Lòng 1992). Dinh d­ìng cña gia cÇm gåm nhiÒu thµnh phÇn, mçi thµnh phÇn dinh d­ìng ®Òu cã tÇm quan träng vµ ý nghÜa riªng. Protein tham gia cÊu t¹o m« bµo, lµ thµnh phÇn chÝnh cña c¸c enzim xóc t¸c sinh ho¸ cho c¸c qu¸ tr×nh biÕn ®æi vËt chÊt trong c¬ thÓ. Do vËy víi nh÷ng gièng vËt nu«i sinh tr­ëng cµng nhanh (tèc ®é t¨ng sinh khèi m« bµo lín) th× nhu cÇu protein cña chóng cµng cao. Trong mçi gièng, dßng vµ mçi c¬ thÓ, ë nh÷ng giai ®o¹n sinh tr­ëng ph¸t triÓn kh¸c nhau, nhu cÇu protein còng kh¸c nhau. Sù thiÕu hôt axit amin trong khÈu phÇn sÏ ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn sinh tr­ëng vµ hiÖu qu¶ sö dông thøc ¨n cña gia cÇm. Gµ con tõ 8-56 ngµy tuæi khi ¨n khÈu phÇn cã møc protein thÊp sÏ lµm gi¶m sinh tr­ëng gi¶m thu nhËn thøc ¨n vµ hiÖu qu¶ sö dông thøc ¨n (Plavik, Hurwittz, 1990). Khi protein trong khÈu phÇn d­ thõa th× gia cÇm vÉn gi¶m sù sinh tr­ëng, sù tÝch luü mì vµ t¨ng nång ®é acid uric trong m¸u. Ngoµi ra sù d­ thõa protein cßn g©y nh·o ph©n (do uèng nhiÒu n­íc, t¨ng stress do t¨ng sinh tuyÕn th­îng thËn, t¨ng s¶n sinh Hormon Adrenocortico Steroit (Scott vµ c«ng sù 1992). 1.3.5. ¶nh h­ëng cña m«i tr­êng. Ngoµi c¸c yÕu tè kÓ trªn th× nh÷ng yÕu tè cña m«i tr­êng nh­: nhiÖt ®é, ®é Èm, ¸nh s¸ng, sù th«ng tho¸ng… còng ¶nh h­ëng lÉn tíi tèc ®é sinh tr­ëng ph¸t triÓn cña gia cÇm. §iÒu kiÖn nhiÖt ®é vµ ®é Èm qu¸ cao hay qu¸ thÊp ®Òu gi¶m tèc ®é sinh tr­ëng cña gia cÇm. Ngoµi ra mËt ®é chuång nu«i vµ chÕ ®é chiÕu s¸ng còng ¶nh h­ëng tíi tèc ®é sinh tr­ëng cña gia cÇm. Gµ cßn rÊt nh¹y c¶m víi sù thay ®æi cña m«i tr­êng, ®Æc biÖt lµ nhiÖt ®é. Trong nh÷ng ngµy ®Çu, nhiÖt ®é ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õ tèc ®é sinh tr­ëng cña gµ con do th©n nhiÖt ch­a æn ®Þnh. Theo Bïi §øc Lòng vµ Lª Hång MËn (1993) giai ®o¹n gµ con cÇn nhiÖt ®é tõ 30-350C. NÕu nhiÖt ®é thÊp h¬n, gµ kÐm ¨n, chËm lín, chÕt nhiÒu. Sau 5 tuÇn tuæi th× nhiÖt ®é tiªu chuÈn chuång nu«i lµ 18-200C sÏ gióp gµ ¨n khoÎ, lín nhanh. Trong ®iÒu kiÖn nu«i th«ng tho¸ng tù nhiªn ë n­íc ta khã ®¹t tiªu chuÈn trªn v× nhiÖt ®é m«i tr­êng chªnh lÖch nhiÒu gi÷a 2 mïa, hÌ vµ ®«ng. V× vËy trong ch¨n nu«i chóng ta cÇn ph¶i t×m ra gi¶i ph¸p tèi ­u ®Ó ®¹t ®­îc xÊp xØ tiªu chuÈn nhiÖt ®é quy ®Þnh. Ngoµi ra nhiÖt ®é m«i tr­êng cßn ¶nh h­ëng ®Õn nhu cÇu n¨ng l­îng trao ®æi vµ n¨ng l­îng tiªu ho¸ cña gµ, v× vËy tiªu thô thøc ¨n cña gµ chÞu ¶nh h­ëng cña nhiÖt ®é m«i tr­êng. Theo Cerniglia vµ céng sù (1983) cho biÕt khi nhiÖt ®é chuång nu«i thay ®æi 10C th× tiªu thu n¨ng l­îng cña gµ m¸i sÏ biÕn ®æi t­¬ng ®­¬ng 2Kcal Me. Theo I.Nir (1992) cho biÕt: NhiÖt ®é m«i tr­êng 350C ®é Èm t­¬ng ®èi 60% ®Ó lµm gi¶m khèi l­îng c¬ thÓ 30-35% æ gµ trèng vµ 20-30% æ gµ m¸i so víi ®iÒu kiÖn th­êng. §Ó kh¾c phôc ®iÒu nµy, ®¶m b¶o kh¶ n¨ng sinh tr­ëng cña gµ, ng­êi ta th­êng sö dông thøc ¨n møc n¨ng l­îng cao (trªn cã sè c©n b»ng tû lÖ n¨ng l­îng trao ®æi/protein th« vµ axit amin/n¨ng l­îng trao ®æi). Ngoµi ra hµm l­îng kho¸ng vµ vitamin còng ph¶i cao h¬n thøc ¨n b×nh th­êng ®Ó l­îng thøc ¨n mµ gµ sö dông ®­îc tuy Ýt h¬n khi ë nhiÖt ®é thÊp nh­ng c¸c chÊt dinh d­ìng mµ gµ thu nhËn kh«ng thÊp h¬n so víi yªu cÇu cña chóng. Èm ®é cña m«i tr­êng còng lµ mét yÕu tè quan träng ¶nh h­ëng tíi sinh tr­ëng cña gia cÇm. Khi Èm ®é t¨ng cao lµm cho chÊt ®én chuång dÔ bÞ Èm ­ít, ®ãng b¸nh sÏ lµm cho vi sinh vËt ph¸t triÓn víi tèc ®é nhanh, thøc ¨n dÔ bÞ mèc, nÊm mèc ph¸t triÓn. §Æc biÖt NH3 do vi khuÈn ph©n huû c¸c axit uric trong ph©n vµ c¸c chÊt ®én chuång ¶nh h­ëng xÊu ®Õn søc kháe cña gµ. C¸c yÕu tè nµy sÏ g©y ra nhiÒu bÖnh cho gµ nh­ ch©n s­ng tÊy, nøt da vµ dÔ bÞ nhiÔm khuÈn g©y dÞ d¹ng ngãn ch©n, viªm khíp do tô cÇu khuÈn. Gia cÇm th­êng bÞ c¸c bÖnh ®­êng tiªu ho¸ nh­ bÖnh Øa ch¶y cÇu trïng, Salmonella, E.coli… Nh­ng ng­îc l¹i nÕu Èm ®é qu¸ thÊp, lµm t¨ng l­îng bôi trong chuång nu«i, kh«ng khÝ trong chuång nu«i sÏ chøa nhiÒu lo¹i g©y viªm ®­êng h« hÊp vµ nhiÔm khuÈn, lµm cho ®­êng h« hÊp gi¶m søc ®Ò kh¸ng, gia cÇm dÔ m¾c bÖnh Newcastle, viªm thanh khÝ qu¶n truyÒn nhiÔm, nÊm phæi, Mycoplasma… MÆt kh¸c Èm ®é thÊp lµm t¨ng søc bèc h¬i n­íc nªn da kh«, gµ gÇy yÕu vµ ngøa ng¸y khã chÞu, hay mæ c¾n nhau. TÊt c¶ c¸c yÕu tè ®ã lµm gi¶m kh¶ n¨ng sinh tr­ëng cña gµ. Sù th«ng tho¸ng còng cã vai trß rÊt quan träng ®èi víi sinh tr­ëng cña gµ. Nã gióp cho gµ cã ®ñ «xy ®Ó thë, th¶i khÝ CO2 vµ c¸c chÊt ®éc kh¸c, gi¶m Èm ®é chuång nu«i qua ®ã h¹n chÕ bÖnh tËt. Th«ng tho¸ng vµ tèc ®é giã lïa phô thuéc vµo ®iÒu kiÖn thêi tiÕt. §èi víi gµ lín, cÇn tèc ®é l­u th«ng kh«ng khÝ cao h¬n gµ nhá. Theo §ç Ngäc HoÌ (1996), viÖc c¶i t¹o vÒ khÝ hËu b»ng c¸ch lµm trÇn, l¾p qu¹t th«ng giã mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao h¬n trong ch¨n nu«i gµ c«ng nghiÖp. Theo Bousky vµ Baterink (1985) cho thÊy cã sù kh¸c nhau vÒ tèc ®é sinh tr­ëng vµ tû lÖ hao hôt gi÷a gµ ®­îc nu«i trong chuång th«ng tho¸ng, cã hÖ thèng lµm m¸t vµ chuång nu«i kh«ng cã hÖ thèng lµm m¸t. Gµ nu«i trong chuång cã hÖ thèng lµm m¸t ë 56 ngµy tuæi ®¹t khèi l­îng c¬ thÓ 1448g vµ tû lÖ hao hôt lµ 3,99%, trong khi ®ã nu«i ë chuång nu«i kh«ng cã hÖ thèng lµm m¸t khèi l­îng c¬ thÓ t­¬ng øng lµ 1246g vµ tû lÖ hao hôt lµ 7,05%. => Ngoµi nh÷ng yÕu tè ¶nh h­ëng ®Õn qu¸ tr×nh sinh tr­ëng cña gia cÇm nªu trªn th× viÖc ch¨m sãc nu«i d­ìng ®óng quy tr×nh thùc hiÖn lÞch phßng vaccine ®Çy ®ñ còng ¶nh h­ëng ®¸ng kÓ ®Õn tèc ®é sinh tr­ëng cña gia cÇm. 1.4. C¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ tèc ®é sinh tr­ëng. Sinh tr­ëng lµ mét qu¸ tr×nh sinh lý phøc t¹p kh¸ dµi tõ lóc thô tinh ®Õn khi tr­ëng thµnh. Do vËy viÖc x¸c ®Þnh toµn bé qu¸ tr×nh sinh tr­ëng kh«ng ph¶i dÔ dµng. Tuy nhiªn c¸c nhµ chän gièng gia cÇm cã khuynh h­íng sö dông c¸c ®o ®¬n gi¶n vµ thùc tÕ (chambers, 1996) vµ th­êng dùa vµo mét sè chØ tiªu nh­: Khèi l­îng c¬ thÓ (sinh tr­ëng tÝch luü), sinh tr­ëng t­¬ng ®èi, sinh tr­ëng tuyÖt ®èi vµ ®­êng cong sinh tr­ëng. * Khèi l­îng c¬ thÓ Khèi l­îng c¬ thÓ ë mét thêi ®iÓm nµo ®ã lµ mét chØ sè ®­îc sö dông quen thuéc nhÊt ®Ó ®¸nh gi¸ tèc ®é sinh tr­ëng cña gµ. Tuy vËy, chØ tiªu nµy chØ x¸c ®Þnh ®­îc sù sinh tr­ëng ë mét thêi ®iÓm nhÊt ®Þnh cña c¬ thÓ nh­ng l¹i kh«ng chØ ra ®­îc sù sai kh¸c vÒ tû lÖ sinh tr­ëng cña c¸c thµnh phÇn c¬ thÓ trong mét kho¶ng céng thêi gian ë c¸c ®é tuæi kh¸c nhau. ChØ tiªu nµy ®­îc minh ho¹ b»ng ®å thÞ sinh tr­ëng tÝch luü. §­êng minh ho¹ cña ®å thÞ th­êng thay ®æi theo gièng dßng, ®iÒu kiÖn ch¨m sãc nu«i d­ìng. * Sinh tr­ëng tuyÖt ®èi. Sinh tr­ëng tuyÖt ®èi lµ sù t¨ng lªn vÒ khèi l­îng, kÝch th­íc, thÓ tÝch c¬ thÓ trong kho¶ng thêi gian gi÷a 2 lÇn kh¶o s¸t (TCVN, 1997). Sinh tr­ëng tuyÖt ®èi th­êng ®­îc tÝnh b»ng g/con/tuÇn. §å thÞ sinh tr­ëng tuyÖt ®èi cã d¹ng Parabol. * Sinh tr­ëng t­¬ng ®èi. Sinh tr­ëng t­¬ng ®èi lµ tû lÖ phÇn tr¨m (%) t¨ng lªn cña khèi l­îng, kÝch th­íc vµ thÓ tÝch cña c¬ thÓ lóc kÕt thóc kh¶o s¸t so víi lóc ®Çu kh¶o s¸t (TCVN, 1997). §¬n vÞ tÝnh lµ %. §å thÞ sinh tr­ëng t­¬ng ®èi cã d¹ng lµ Hypebol. * §­êng cong sinh tr­ëng. §­êng cong sinh tr­ëng kh«ng chØ biÓu thÞ tèc ®é sinh tr­ëng cña gµ con mµ cßn biÓu thÞ tèc ®é sinh tr­ëng cña gia søc, gia cÇm nãi chung. Theo Chamber (1990), ®­êng cong sinh tr­ëng cña gia cÇm gåm 4 pha vµ cã 4 ®Æc ®iÓm chÝnh: - Pha sinh tr­ëng tÝch luü, t¨ng tèc ®é nhanh sau khi në. - §iÓm uèn cña ®­êng cong t¹i thêi ®iÓm cã tèc ®é cao nhÊt. - Pha sinh tr­ëng cã tèc ®é gi¶m dÇn sau ®iÓm uèn. - Pha sinh tr­ëng tiÖm cËn víi gi¸ trÞ khi gµ tr­ëng thµnh. Th«ng th­êng ng­êi ta sö dông khèi l­îng c¬ thÓ ë c¸c tuÇn tuæi ®Ó thÓ hiÖn b»ng ®å thÞ sinh tr­ëng tÝch luü. §ång thêi còng cho biÕt mét c¸ch ®¬n gi¶n nhÊt vÒ ®­êng cong sinh tr­ëng. 1.5. Søc sèng vµ kh¶ n¨ng kh¸ng bÖnh cña gµ: Søc sèng vµ kh¶ n¨ng kh¸ng bÖnh lµ yÕu tè quan träng ®Ó ®¹t hiÖu qu¶ kinh tÕ cao trong ch¨n nu«i gµ thÞt. §µn gµ cã tû lÖ nu«i sèng cao sÏ lµm t¨ng khèi l­îng thÞt xuÊt chuång, gi¶m tiªu tèn thøc ¨n vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm. Dßng vµ gièng cã søc sèng vµ kh¶ n¨ng kh¸ng bÖnh tèt sÏ lµm h¹n chÕ kh¶ n¨ng t¸c ®éng cã h¹i cña vi sinh vËt vµ nh÷ng stress cña m«i tr­êng, ®¶m b¶o cho c¬ thÓ ph¸t triÓn b×nh th­êng, duy tr× ®­îc kh¶ n¨ng sinh tr­ëng cña gièng hoÆc dßng. §Æc biÖt khi søc sèng vµ kh¶ n¨ng kh¸ng bÖnh tèt sÏ h¹n chÕ ®Õn møc tèi ®a sö dông c¸c lo¹i kh¸ng sinh vµ c¸c lo¹i ho¸ chÊt cã t¸c dông lµm gi¶m kh¶ n¨ng sinh tr­ëng, gi¶m chÊt l­îng thÞt. Søc sèng vµ kh¶ n¨ng kh¸ng bÖnh cña c¸c dßng vµ gièng rÊt kh¸c nhau vµ mang tÝnh d©y chuyÒn râ rÖt. Theo Phan Cù Nh©n vµ céng sù (1998), khi ®iÒu kiÖn sèng thay ®æi (thøc ¨n, thêi tiÕt, khÝ hËu, quy tr×nh ch¨m sãc, nu«i d­ìng…) gµ l«ng mµu cã kh¶ n¨ng thÝch øng tèt víi m«i tr­êng sèng. 2. Evacide-S-Liquid vµ nh÷ng ®iÒu cÇn biÕt. HiÖn nay chØ cã c«ng ty TNHH thó y xanh míi ®­îc phÐp ph©n phèi s¶n phÈm Evacide-S-Liquid. B¸c sü thó y B¹ch Quèc Th¾ng-c¸n bé phô tr¸ch kü thuËt cña c«ng ty thó y xanh cho biÕt: c«ng ty lµ ®¬n vÞ chuyªn øng dông c¸c biÖn ph¸p an toµn sinh häc trong viÖc kiÓm so¸t dÞch bÖnh vµ n©ng cao hiÖu qu¶ ch¨n nu«i. Sau khi t×m hiÓu thÊy ë Malaixya ®· ¸p dông thµnh c«ng chÕ phÈm Evacide, n¨m 2007 ®­îc sù ®ång ý cña bé NN&PTNT c«ng ty TNHH thó y xanh ®· nhËp chÕ phÈm nµy vÒ ViÖt Nam ®Ó thö nghiÖm. Evacide-S-Liquid lµ mét chÕ phÈm sinh häc chøa c¸c thµnh phÇn acid h÷u c¬ cã nguån gèc tù nhiªn nh­: acid propionic, acid formic, acid citric. Evacide ë d¹ng n­íc cã kh¶ n¨ng tan hoµn toµn trong n­íc, bÒn v÷ng trong ®­êng ruét cña gia sóc, gia cÇm. Evacide cã mét sè t¸c dông chÝnh nh­: gióp hÊp thu triÖt ®Ó c¸c chÊt dinh d­ìng trong thøc ¨n, phßng chèng c¸c bÖnh ®­êng ruét hiÖu qu¶ cao, t¹o ra nguån thùc phÈm an toµn vµ sÏ kh«ng ph¶i sö dông kh¸ng sinh ®Ó phßng trõ tiªu ch¶y. Sö dông Evacide sÏ lµm gi¶m PH trong ®­êng tiªu ho¸ nªn cã thÓ khèng chÕ kh¶ n¨ng nh©n nhanh cña c¸c virus g©y bÖnh, gi¶m bµi tiÕt cña virus ra ngoµi v× thÕ h¹n chÕ kh¶ n¨ng l©y lan. 3. C«ng dông cña Evacide-S-Liquid. Thµnh phÇn cña Evacide bao gåm c¸c acid h÷u c¬ cÇn thiÕt cho qu¸ tr×nh chuyÓn ho¸ thøc ¨n. V× vËy c«ng dông chÝnh cña Evacide lµ: * KÝch thÝch tÝnh ngon miÖng, t¨ng tiÕt dÞch vÞ, gióp vËt nu«i dÔ ¨n h¬n ngay c¶ trong tr­êng hîp dïng lÇn ®Çu hoÆc thay ®æi thøc ¨n.Khi vµo trong ®­êng tiªu ho¸, c¸c acid h÷u c¬ cã trogn Evacide sÏ lµm t¨ng tiÕt dÞch vÞ, gióp cho con vËt ¨n ngon miÖng h¬n, ¨n nhiÒu h¬n, chuyÓn ho¸ ®­îc thøc ¨n tèt h¬n. * Evacide cã t¸c dông lµm gi¶m PH trong m¸u vµ ®­êng ruét, t¹o ra m«i tr­êng acid cao g©y øc chÕ c¸c virus vµ vi khuÈn g©y bÖnh cã søc chèng chÞu rÊt yÕu vµ sÏ bÞ øc chÕ trong m«i tr­êng acid. Tõ ®ã th× gióp lµm gi¶m nguy c¬ m¾c bÖnh nh­: cóm gia cÇm, Gumboro, E.coli, Solmonella. Bªn c¹nh ®ã Evacide cßn gióp tiªu diÖt c¸c vi khuÈn hiÕu khÝ trªn ruét non vµ c¸c vi khuÈn yÕm khÝ ë ruét giµ. * Evacide l¹i kÝch thÝch sù ph¸t triÓn cña vi khuÈn h÷u Ých. Bëi v× c¸c vi khuÈn h÷u Ých l¹i cã kh¶ n¨ng thÝch nghi cao h¬n trong m«i tr­êng acid nh­: Saccharomyces, Cerevisia, Bacilus Subtilis, Lactobacilus…tõ ®ã gióp æn ®Þnh hÖ vi sinh vËt ®­êng ruét, h¹n chÕ ®­îc c¸c bÖnh cã liªn quan ®Õn tiªu ch¶y. * Evacide hç trî cho qu¸ tr×nh ho¹t ®éng men pepsin ®Æc biÖt thiÕt yÕu cho qu¸ tr×nh chuyÓn ho¸ vµ hÊp thô thøc ¨n triÖt ®Ó nh»m tr¸nh g©y l·ng phÝ thøc ¨n. Evacide t¨ng c­êng n¨ng lùc ®Öm cña d¹ dµy hÊp thô triÖt ®Ó c¸c chÊt dinh d­ìng cã trong thøc ¨n, ®Æc biÖt lµ c¸c chÊt ®¹m vµ kho¸ng chÊt gióp c¶i thiÖn râ chØ sè FCR, tiÕt kiÖm chi phÝ ch¨n nu«i. * Evacide gióp hÊp thô triÖt ®Ó c¸c chÊt ®¹m trong thøc ¨n, h¹n chÕ tèi thiÓu l­îng ®¹m thõa dÉn tíi kÕt qu¶ lµ lµm hµm l­îng khÝ amoni¨c trong ph©n gi¶m m¹nh. Khi pha Evacide vµo n­íc cho gia sóc, gia cÇm uèng sÏ gióp t¹o khu«n ph©n, Ýt mïi h«i tõ ®ã gãp phÇn lµm m«i tr­êng tho¸ng m¸t, s¹ch sÏ. * Ngoµi ra, Evacide cßn cung cÊp acid h÷u c¬ cã gióp æn ®Þnh thÇn kinh,, ®iÒu hoµ c¸c ho¹t ®éng thÇn kinh tõ ®ã cã t¸c dông chèng stress, chèng nãng rÊt hiÖu qu¶ cho vËt nu«i. Evacide cßn ®­îc dïng nh­ chÊt bæ trî gióp t¨ng søc ®Ò kh¸ng cho gia sóc, gia cÇm trong qu¸ tr×nh ®iÒu trÞ bÖnh tõ ®ã lµm gi¶m tû lÖ chÕt cña gia sóc, gia cÇm. * Evacide còng cã t¸c dông diÖt rªu mèc trong n­íc, tiªu diÖt nh÷ng vi sinh vËt g©y h¹i trong nguån n­íc. Tõ ®ã gióp b¶o vÖ ®­êng tiªu ho¸ cña vËt nu«i, tr¸nh g©y ra nh÷ng bÖnh truyÒn nhiÔm nguy hiÓm. * C¸ch sö dông Evacide-S-Liquid. Evacide lµ mét s¶n phÈm d¹ng n­íc, cã mïi chua cña acid chanh tan hoµn toµn trong n­íc. Ta cã thÓ sö dông liªn tôc cho vËt nu«i tõ 1 ngµy tuæi víi liÒu l­îng lµ 1ml/1 lÝt n­íc. Chó ý trong qu¸ tr×nh sö dông, kh«ng ®­îc pha Evacide chung víi bÊt kú mét lo¹i thuèc kh¸ng sinh nµo tr¸nh lµm mÊt t¸c dông cña thuèc vµ cã thÓ g©y ra ph¶n øng phô. III. T×nh h×nh nghiªn cøu trong vµ ngoµi n­íc. 1. T×nh h×nh nghiªn cøu ngoµi n­íc. HiÖn nay trªn thÕ giíi th× Malaixia lµ mét trong nh÷ng n­íc cã ngµnh ch¨n nu«i gµ rÊt ph¸t triÓn vµ s¶n phÈm thÞt gµ s¹ch cña Malaixia lµ mét mÆt hµng b¸n kh¸ ch¹y trªn thÞ tr­êng thÕ giíi. VËy ®©u lµ bÝ quyÕt thµnh c«ng cña Malaixia? Theo nh÷ng th«ng tin ®­îc ®¨ng t¶i trªn t¹p chÝ Khoa häc vµ ®êi sèng th× thµnh c«ng ®Õn vêi ngµnh ch¨n nu«i gµ cña n­íc nµy kh«ng chØ lµ viÖc vÖ sinh, b¶o vÖ an toµn, dïng thuèc ®óng quy tr×nh kü thguËt, thøc ¨n n­íc uèng s¹ch sÏ. Mµ cßn cã mét nguyªn nh©n quan träng n÷a ®ã lµ trong suèt qu¸ tr×nh ch¨n nu«i hä ®· sö dông s¶n phÈm Evacide-S- Liquid bæ sung vµo n­íc uèng tõ ®ã lµm cho hÖ tiªu ho¸ cña gµ khoÎ m¹nh, chèng ®ì víi bÖnh tËt tèt, h¹n chÕ ®­îc viÖc dïng kh¸ng sinh trÞ bÖnh lµm cho chÊt l­îng thÞt gµ ngµy cµng ®­îc n©ng cao, n¨ng suÊt ngµy mét æn ®Þnh. (Theo t¹p chÝ Khoa häc vµ ®êi sèng ra ngµy 02/08/2004). 2. T×nh h×nh nghiªn cøu trong n­íc ë ViÖt Nam hiÖn nay Evacide-S- Liquid ch­a tõng ®­îc ®­a vµo sö dông réng r·i. Nh­ng nh÷ng n¨m tr­íc kia ë n­íc ta còng ®· sö dông mét chÕ phÈm axit h÷u c¬ kh¸c lµ Orgacids. §©y còng lµ mét s¶n phÈm cã xuÊt xø tõ c¸c axit h÷u c¬ cã thµnh phÇn gÇn gièng víi Evacide. Theo bµ Chu ThÞ Thuý ë x· V©n Tõ- HuyÖn Phó Xuyªn – tØnh Hµ T©y- chñ mét trang tr¹i ch¨n nu«i ®­îc quy ho¹ch kh¸ bµi b¶n víi gÇn mét v¹n gµ võa lµ gµ thÞt võa lµ gµ ®Î vµ h¬n 200 lîn n¸i siªu n¹c cho biÕt: “ Tõ khi sö dông Orgacids hÇu nh­ kh«ng ph¶i mua thuèc kh¸ng sinh, h¹n chÕ ®­îc mïi h«i trong chuång nu«i, m«i tr­êng ®­îc ®¶m b¶o nªn gµ kh«ng bÞ m¾c bÖnh”. Cïng víi ®ã th× anh NguyÔn Trung TiÕn- chñ trang tr¹i gµ TiÕn Th¸i ë Phæ Yªn – Th¸i Nguyªn- lµ mét ng­êi cã 15 n¨m kinh nghiÖm trong nghÒ ch¨n nu«i gµ nªn anh rÊt kh¾t khe khi dïng c¸c lo¹i thøc ¨n ch¨n nu«i vµ thuèc thó y. Tuy nhiªn sau khi sö dông Orgacids anh cho biÕt : “ Nhê dïng Orgacids mµ gia ®×nh anh gi¶m ®­îc 60-70% l­îng thuèc thó y, chuång tr¹i lóc nµo còng kh«, kh«ng cã mïi h«i nh­ tr­íc, gµ kh«ng bÞ cÇu trïng vµ ®Æn biÖt lµ gµ kh«ng bÞ bÖnh tiªu ch¶y( Theo t¹p chÝ Khoa häc vµ ®êi sèng ra ngµy 02/08/2004). Tõ nh÷ng kÕt qu¶ thùc tÕ trªn cho ta thÊy chÕ phÈm axit h÷u c¬ ®Æc biÖt thÝch hîp cho ngµnh ch¨n nu«i cña chóng ta gãp phÇn lµm gi¶m chi phÝ ®¸ng kÓ. Nh­ng sau khi sö dông Orgacids th× mäi ng­êi thÊy cã mét ®iÒu khã kh¨n ®ã lµ: §©y lµ mét s¶n phÈm d¹ng Premic tréng vµo thøc ¨n víi tû lÖ 1.5-3kg/tÊn thøc ¨n. Víi tû lÖ nµy th× nh÷ng quy m« ch¨n nu«i nhá lÎ rÊt khã ®Ó cã thÓ sö dông. ChÝnh v× vËy mµ trong nh÷ng n¨m qua c¸c nhµ s¶n xuÊt ®É kh«ng ngõng c¶i t¹o vµ n©ng cao chÊt l­îng còng nh­ tÝnh n¨ng cña s¶n phÈm vµ ®· cho ra thÞ tr­êng mét s¶n phÈm axit h÷u c¬ míi còng cã t¸c dông nh­ Orgacids nh­ng dÔ sö dông h¬n ®ã lµ s¶n phÈm Evacide-S- Liquid. §©y lµ mét s¶n phÈm d¹ng n­íc sö dông víi liÒu l­îng lµ 1ml Evacide/lÝt n­íc. Ngoµi nh÷ng tÝnh n¨ng nh­ ®· nãi ë trªn th× Evacide cßn cã thªm mét tÝnh n¨ng ­u viÖt n÷a ®ã lµ co kh¶ n¨ng tiªu diÖt vi sinh vËt cã h¹i vµ rªu mèc trong n­íc, gióp lam s¹ch nguån n­íc. N¨m 2007 sau khi ®­îc phÐp cña Bé NN&PTNT, c«ng ty TNHH thó y Xanh míi nhËp khÈu s¶n phÈm nµy vµ hiÖn nay mäi c«ng viÖc míi chØ ë kh©u b¾t ®Çu kh¶o nghiÖm tr­íc khi tung s¶n phÈm réng r·i ra thÞ tr­êng. IV. §èi t­îng, vËt liÖu, néi dung vµ ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu. 1. §èi t­îng, thêi gian, ®Þa ®iÓm nghiªn cøu. §Ò tµi ®­îc tiÕn hµnh trªn 2 ®µn gµ L­¬ng Ph­îng, mçi ®µn 50 con nu«i chung trèng m¸i. B¾t ®Çu theo dâi tõ lóc 1 ngµy tuæi cho ®Õn khi xuÊt chuång. Gµ ®­îc nu«i trong mét khu chuång, cïng mét lo¹i thøc ¨n, cïng ngµy tuæi vµ träng l­îng t­¬ng ®­¬ng nhau. Thêi gian nghiªn cøu lµ tõ 20/3/2008 ®Õn 21/5/2008. §Þa ®iÓm nghiªn cøu thÝ nghiÖm lµ t¹i khu nhµ thÝ nghiÖm A1 cña C«ng ty cæ phÇn Phóc ThÞnh-Khèi 7-thÞ trÊn §«ng Anh-Hµ Néi. 2. VËt liÖu nghiªn cøu. Trong khi lµm thÝ nghiÖm th× kh«ng thÓ thiÕu vËt liÖu thÝ nghiÖm ®­îc. ë ®Ò tµi nµy, vËt liÖu nghiªn cøu lµ: - C¸c dông cô ch¨n nu«i gµ nh­: m¸ng ¨n, m¸ng uèng, chôp s­ëi, ®Ìn s­ëi ®Ó óp gµ con, x« ®Ó ®ùng thøc ¨n. - C©n ®Ó c©n träng l­îng gµ vµ c¸m. C©n ®Ó c©n gµ th× cã ®é chÝnh x¸c lµ 0,01g cßn c©n ®Ó c©n l­îng thøc ¨n cã ®é chÝnh x¸c lµ 5g. - Sæ s¸ch ®Ó ghi chÐp sè liÖu th«. - ChÕ phÈm acid h÷u c¬ do c«ng ty TNHH thó y Xanh cung cÊp. 3. Néi dung nghiªn cøu. Trªn c¬ së ®Ò tµi th× em nghiªn cøu mét sè chØ tiªu sau: - Khèi l­îng c¬ thÓ gµ qua c¸c tuÇn tuæi. - L­îng thøc ¨n thu nhËn vµ hiÖu qu¶ chuyÓn ho¸ thøc ¨n. - Tû lÖ nu«i sèng cña ®µn gµ. 4. ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu. 4.1. ph­¬ng ph¸p bè trÝ thÝ nghiÖm. Sö dông ph­¬ng ph¸p ph©n l« so s¸nh theo m« h×nh bè trÝ thÝ nghiÖm mét nh©n tè. Chia gµ lµm 2 « chuång gåm 1 « ®èi chøng vµ 1 « thÝ nghiÖm, mçi l« 50 con gµ. B¶ng bè trÝ thÝ nghiÖm. Ngµy tuæi L« ®èi chøng (n=50) L« thÝ nghiÖm (n=50) 1 ngµy tuæi ®Õn khi xuÊt chuång sö dông quy tr×nh ch¨n nu«i nh­ cña tr¹i cho uèng n­íc cã pha Evacide-S-Liquid theo tû lÖ 1 ml/1 lÝt n­íc 4.2. Theo dâi thÝ nghiÖm. - C©n träng l­îng b×nh qu©n ban ®Çu cña tõ l« thÝ nghiÖm vµ ®èi chøng. - Theo dâi l­îng thøc ¨n gµ ¨n hÕt trong ngµy sau ®ã tæng hîp l¹i l­îng thøc ¨n mµ gµ ¨n hÕt trong tuÇn. - Theo dâi møc ®é t¨ng träng cña gµ b»ng c¸ch mçi tuÇn c©n nghiÔm nhiªn 10 con gµ sau ®ã lÊy kÕt qu¶ trung b×nh. Ta c©n vµo 1 ngµy, giê cè ®Þnh trong tuÇn vµ cè ®Þnh c¶ ng­êi c©n gµ. - Ghi chÐp l¹i sè l­îng gµ bÞ chÕt cña tõng l«. 4.3. C¸c chØ tiªu theo dâi. - Thu nhËn thøc ¨n b×nh qu©n/ ngµy: ADFI(g/con/ngµy) Thøc ¨n tiªu thô ADFI= Sè con theo dâi x sè ngµy theo dâi Tiªu tèn thøc ¨n/ kg t¨ng träng: FCR(kg) Thøc ¨n tiªu thô FCR= Tæng khèi l­îng t¨ng - Tû lÖ nu«i sèng (%) Sè con cuèi k× x 100 Tû lÖ nu«i sèng = Sè con ®Çu kú - Sinh tr­ëng tuyÖt ®èi. Trong ®ã: A- Sinh tr­ëng tuyÖt ®èi g/con/ngµy. - Khèi l­îng c¬ thÓ c©n lÇn tr­íc (gam) - Khèi l­îng c¬ thÓ c©n lÇn sau (gam) - Kho¶ng thêi gian gi÷a 2 lÇn c©n (ngµy). - Sinh tr­ëng t­¬ng ®èi R. Sinh tr­ëng t­¬ng ®èi lµ tû lÖ phÇn tr¨m cña khèi l­îng gµ t¨ng lªn trong kho¶ng thêi gian hai lÇn c©n kh¶o s¸t. Trong ®ã: - Sinh tr­ëng t­¬ng ®èi (%) - Khèi l­îng c¬ thÓ c©n lÇn sau. - Khèi l­îng c¬ thÓ c©n lÇn tr­íc. 5. Ph­¬ng ph¸p tiÕn hµnh ph©n tÝch kÕt qu¶. Xö lý sè liÖu theo ph­¬ng ph¸p thèng kª sinh vËt häc. C¸c th«ng sè thèng kª ®­îc tÝnh bao gåm: - Sè trung b×nh == Trong ®ã: - lµ c¸c gi¸ trÞ - lµ dung l­îng mÉu. * §é lÖch tiªu chuÈn. = * Sai sè trung b×nh * HÖ sè biÕn ®éng Cv C%=x100% IV. KÕt qu¶ vµ th¶o luËn. 1. Tû lÖ nu«i sèng. Nh­ ®· nãi th× Evacide-S-Liquid cã thµnh phÇn lµ c¸c acid h÷u c¬ nh­: acid formic, acid propionic, acid sorbic… trong ®ã c¸c ion nh­: Sorbate, format vµ propionat g©y trë ng¹i cho mét vµi c¬ chÕ trong mµng tÕ bµo vi khuÈn nh­: h¹t chÕ ho¹t tÝnh cña enzym, gi¶m søc hÊp thô cña c¸c amin acid tõ ®ã lµm h¹n chÕ sù ph¸t triÓn cña c¸c tÕ bµo vi khuÈn, tiªu diÖt vi khuÈn. Cßn ion acetat cã t¸c dông trùc tiÕp lªn nÊm men tiªu diÖt nÊm vµ ng¨n chÆn sù ph¸t triÓn cña bµo tö nÊm. Tõ ®ã h¹n chÕ c¸c mÇm bÖnh x©m nhËp vµo c¬ thÓ ®Ó g©y bÖnh, lµm t¨ng søc ®Ò kh¸ng gióp cho c¬ thÓ chèng chÞu víi bÖnh tËt tèt h¬n. Bªn c¹nh ®ã Evacide cßn lµm æn ®Þnh hÖ thÇn kinh ®iÒu hoµ c¸c ph¶n øng thÇn kinh trong c¬ thÓ gióp c¬ thÓ cã kh¶ n¨ng chèng l¹i nh÷ng ®iÒu kiÖn bÊt lîi cña m«i tr­êng bªn ngoµi, tõ ®ã gióp c¬ thÓ tr¸nh khái stress, n©ng cao søc ®Ò kh¸ng cña c¬ thÓ. Khi nghiªn cøu vÒ tû lÖ nu«i sèng cña 2 l« gµ, em ®· thu ®­îc kÕt qu¶ nh­ sau: B¶ng sè 1: So s¸nh tû lÖ nu«i sèng cña 2 l« gµ qua c¸c tuÇn tuæi TuÇn tuæi L« 1- §èi chøng L« 1- ThÝ nghiÖm Sè con theo dâi (con) Sè con chÕt (con) Tû lÖ nu«i sèng (%) Sè con theo dâi (con) Sè con chÕt (con) Tû lÖ nu«i sèng (%) 1 50 1 98% 50 1 98% 2 49 1 96% 49 0 98% 3 48 0 96% 49 1 96% 4 48 2 92% 48 0 96% 5 46 0 90% 48 0 96% 6 46 1 90% 48 1 94% 7 45 0 88% 47 0 94% 8 45 1 88% 47 0 94% 9 44 0 88% 47 0 94% Tû lÖ nu«i sèng cña hai l« gµ còng ®­îc biÓu thi d­íi d¹ng biÓu ®å d­íi ®©y: BiÓu ®å I: So s¸nh tû lÖ nu«i sèng cña hai l« gµ * NhËn xÐt: Qua b¶ng vµ biÓu ®å trªn cho ta thÊy tû lÖ nu«i sèng ë l« 2 cao h¬n l« 1 lµ 6%. §iÒu nµy chøng tá r¼ng, khi sö dông Evacide ®· lµm cho con vËt cã søc khoÎ æn ®Þnh h¬n, chèng chÞu víi bÖnh tËt vµ c¸c yÕu tè ngo¹i c¶nh tèt h¬n. Tõ ®ã gióp cho gµ sinh tr­ëng nhanh h¬n, m¹nh h¬n, hiÖu qu¶ kinh tÕ mang l¹i lµ tè h¬n so víi lß kh«ng sö dông Evacide 2. Tèc ®é sinh tr­ëng. §Ó ®¸nh gi¸ tèc ®é sinh tr­ëng cña gµ tr­íc tiªn ph¶i theo dâi khèi l­îng gµ c¸c tuÇn tuæi. B¶ng 2: Khèi l­îng gµ qua c¸c tuÇn tuæi (g/con) TuÇn tuæi L« 1- §èi chøng L« 2- ThÝ nghiÖm CV(%) CV(%) S¬ sinh 40 0,8 3,12 40 0,4 3,3 1 83,6 3,85 13,8 90,8 2,28 7,53 2 147 5,89 12,02 148,5 8,17 16,5 3 247 17,92 21,76 286 21,73 22,79 4 504,5 34,02 20,22 548 33,44 18,3 5 826 26,16 9,5 845 26,82 9,52 6 1.101 66,14 18,2 1.174 51,02 13,03 7 1.369,5 83,51 18,29 1.408 86,28 18,38 8 1.576 99,71 18,98 1.677 62,71 11,22 9 1.777 51,71 8,73 1.986 28,47 4,3 Qua kÕt qu¶ trªn th× cho ta thÊy: Khèi l­îng c¬ thÓ gµ ë c¶ 2 l« ®Òu t¨ng dÇn theo løa tuæi vµ khèi l­îng cña l« gµ mµ sö dông Evacide lu«n cao h¬n khèi l`îng cña ®µn gµ kh«ng sö dông. §iÒu nµy chøng tá r»ng khi sö dông Evacide bæ sung cho vµo n­íc cho gµ uèng sÏ lµm t¨ng kh¶ n¨ng t¨ng träng cña gµ, gióp cho gµ mau lín h¬n vµ hiÖu qu¶ t¨ng hiÖu qu¶ kinh tÕ ®¹t ®­îc còng lµ cao h¬n. Do thµnh phÇn cña Evacide cã c¸c acid h÷u c¬ cã t¸c dông hç trî cho qu¸ tr×nh ho¹t ho¸ men pepsin-®Æc biÖt thiÕt yÕu cho qu¸ tr×nh chuyÓn ho¸ vµ hÊp thu thøc ¨n. Bªn c¹nh ®ã Evacide t¨ng c­êng n¨ng lùc ®Öm cña d¹ dµy gióp hÊp thu triÖt ®Ó c¸c chÊt dinh d­ìng trong thøc ¨n. Vµ tõ ®ã gióp cho con vËt cã ®Çy ®ñ dinh d­ìng cÇn thiÕt cho qu¸ tr×nh ph¸t triÓn vµ tÝch luü vµ lµm cho con vËt t¨ng träng nhanh h¬n. §Ó so s¸nh kh¶ n¨ng sinh tr­ëng cña 2 l« gµ th× em biÓu diÔn ë ®å thÞ nh­ sau: BiÓu ®å 2: Khèi l­îng c¬ thÓ gµ qua c¸c tuÇn tuæi (g/con). Qua ®å thÞ trªn ta còng cã thÓ thÊy lµ l« gµ thÝ nghiÖm cã tèc ®é sinh tr­ëng nhanh h¬n l« ®èi chøng. §iÒu nµy chøng tá cho ta thÊy t¸c dông ­u viÖt cña Evacide trong viÖc kÝch thÝch sinh tr­ëng ë gµ. 3. Sinh tr­ëng tuyÖt ®èi. Sinh tr­ëng tuyÖt ®èi biÓu thÞ sè gam t¨ng träng b×nh qu©n trong ngµy (g/con/ngµy). Qua chØ tiªu nµy chóng ta cã thÓ x¸c ®Þnh ®­îc møc ®é t¨ng träng b×nh qu©n cña mçi l« gµ. Qua nghiªn cøu th× em ®· thu ®­îc kÕt qu¶ lµ nh­ sau: B¶ng 3: So s¸nh tèc ®é sinh tr­ëng tuyÖt ®èi cña 2 l« gµ qua c¸c tuÇn tuæi (g/con/ngµy) TuÇn tuæi L« 1 - §èi chøng (g/con/ngµy) L« 2 - ThÝ nghiÖm (g/con/ngµy) 1 6,23 7,26 2 9,06 8,24 3 14,29 19,64 4 36,79 37,43 5 45,93 42,43 6 39,29 47 7 38,36 33,43 8 29,59 38,43 9 27,43 42,86 Trung b×nh 27,57 30,89 * NhËn xÐt: Tèc ®é sinh tr­ëng tuyÖt ®èi cµng lín th× chøng tá gµ sinh tr­ëng cµng m¹nh, kh¶ n¨ng s¶n xuÊt thÞt cµng lín. Nh×n b¶ng trªn ta thÊy: Tèc ®é sinh tr­ëng tuyÖt ®èi cña gµ ë c¶ 2 l« ®Òu t¨ng dÇn tõ tuÇn 1 ®Õn tuÇn 6 vµ sau ®ã l¹i gi¶m xuèng. §iÒu nµy còng gióp c¸c nhµ ch¨n nu«i rÊt nhiÒu trong kÝch thÝch kh¶ n¨ng sinh tr­ëng cña gµ. Bëi v× th«ng qua ®©y chóng ta cã thÓ dïng nhiÒu biÖn ph¸p kü thuËt ®Ó ¸p dông cho c¸c ®µn gµ tõ 1 ®Õn 6 tuÇn tuæi gióp cho chóng cã thÓ ®¹t ®­îc møc sinh tr­ëng tèi ®a. Tõ ®ã cã thÓ rót ng¾n ®­îc thêi gian nu«i. Khi xem xÐt b¶ng trªn th× em thÊy: Trung b×nh th× ë l« 1 kh«ng sö dông Evacide cã tèc ®é sinh tr­ëng thÊp h¬n l« cã sö dông Evacide lµ 3,32g/con/ngµy. §iÒu nµy ®· chøng minh cho ta thÊy r»ng Evacide cã mét t¸c dông tÝch cùc trong viÖc kÝch thÝch kh¶ n¨ng sinh tr­ëng cña gµ. Vµ ta còng cã thÓ so s¸nh tèc ®é sinh tr­ëng tuyÖt ®èi cña 2 l« gµ trªn qua c¸c tuÇn, tuæi th«ng qua biÓu ®å d­íi ®©y: BiÓu ®å 3. So s¸nh tèc ®é sinh tr­ëng tuyÖt ®èi cña hai l« gµ 4. Sinh tr­ëng t­¬ng ®èi. Sinh tr­ëng t­¬ng ®èi lµ tû lÖ phÇn tr¨m(%) t¨ng lªn cña khèi l­îng, kÝch th­íc vµ c¬ thÓ lóc kÕt thóc kh¶o s¸t so víi lóc ®Çu kh¶o s¸t. Sau mét thêi gian nghiªn cøu vµ tÝnh to¸n em ®· x¸c ®Þnh ®­îc tèc ®é sinh tr­ëng t­¬ng ®èi ë mçi l« gµ nh­ sau: B¶ng 4: So s¸nh tèc ®é sinh tr­ëng t­¬ng ®èi cña 2 l« gµ thÝ nghiÖm qua c¸c tuÇn tuæi (®¬n vÞ tÝnh lµ %) TuÇn tuæi L« 1- §èi chøng (%) L« 2- ThÝ nghiÖm (%) 1 73,55 77,68 2 54,99 48,22 3 50,76 63,29 4 68,53 62,82 5 48,33 42,64 6 28,54 32,59 7 21,74 18,13 8 14,02 17,44 9 11,99 16,87 HoÆc ta còng cã thÓ so s¸nh tèc ®é sinh tr­ëng t­¬ng ®èi cña 2 l« gµ th«ng qua biÓu ®å d­íi ®©y: BiÓu ®å 4: So s¸nh tèc ®é sinh tr­ëng t­¬ng ®èi cña 2 l« gµ qua c¸c tuÇn tuæi. * NhËn xÐt: qua b¶ng 4 vµ biÓu ®å 4 cho thÊy r»ng Tèc ®é sinh tr­ëng t­¬ng ®èi cña c¶ 2 l« gµ ®Òu gi¶m dÇn theo løa tuæi vµ tiÒm n¨ng sinh tr­ëng ë c¸c tuÇn tuæi tiÕp theo lµ thÊp do ®ã chóng ta cã thÓ dùa vµo biÓu ®å ®Ó lùa chän thêi gian giÕt mæ cho phï hîp nh»m gi¶m bít thiÖt h¹i vÒ kinh tÕ cho ng­êi ch¨n nu«i. Thêi gian giÕt mæ phï hîp lµ vµo kho¶ng tuÇn thø 6, cßn nh÷ng tuÇn sau, tèc ®é sinh tr­ëng t­¬ng ®èi ngµy cµng gi¶m dÇn. Do vËy mµ hiÖu qu¶ kinh tÕ t¨ng cao nh­ng trong ®iÒu kiÖn nu«i gµ thÝ nghiÖm thêi gian qua, do nhiÒu yÕu tè kh¸ch quan còng nh­ chñ quan mµ ph¶i nu«i ®Õn 9 tuÇn míi ®­îc xuÊt b¸n. Do vËy mµ ®· lµm gi¶m hiÖu qu¶ kinh tÕ, t¨ng møc chi phÝ s¶n xuÊt. 5. L­îng thøc ¨n tiªu thô cña 2 l« gµ. Trong thêi gian thùc tËp vµ theo dâi ®µn gµ h»ng ngµy em th­êng c©n c¸m cho gµ ¨n vµo buæi s¸ng vµ ghi chÐp l¹i sè liÖu cÈn thËn. Sau khi kÕt thóc thêi gian thùc tËp em ®· thu ®­îc kÕt qu¶ nh­ sau: B¶ng 5: Theo dâi l­îng thøc ¨n tiªu thô cña 2 l« gµ qua c¸c tuÇn tuæi (g/con/ngµy). TuÇn tuæi L« 1- §èi chøng L« 2 – ThÝ nghiÖm L­îng thøc ¨n c©n vµo(kg) Sè con theo dâi(con) Lîng thøc ¨n thu nhËn (g/con/ngµy) L­îng thøc ¨n c©n vµo(kg) Sè con theo dâi(con) L­îng thøc ¨n thu nhËn (g/con/ngµy) 1 3.88 50 11.09 4.07 50 11.63 2 6.5 49 18.95 6.58 49 19.85 3 9.935 48 29.57 10.23 49 29.83 4 21.075 48 62.72 21.51 48 64.02 5 23.9 46 74.22 27.2 48 80.95 6 32 46 99.38 32.7 48 97.32 7 34 45 107.94 36.7 47 111.55 8 38.2 45 121.27 39.8 47 120.97 9 42.9 44 139.29 49.05 47 149.09 * NhËn xÐt: Qua b¶ng trªn cho ta thÊy: l­îng thøc ¨n mµ l« 2 nhËn ®­îc bao giê còng cao h¬n l« 1. §iÒu nµy chøng tá r»ng chÝnh viÖc sö dông Evacide ®· gióp cho kh¶ n¨ng tiªu thô thøc ¨n cña gµ ®­îc tèt h¬n do trong thµnh phÇn cña Evacide cã c¸c acid h÷u c¬ hç trî cho qu¸ tr×nh ho¹t ho¸ men pepsin lµ men ®Æc biÖt thiÕt yÕu cho qu¸ tr×nh chuyÓn ho¸ vµ hÊp thu protein thøc ¨n. Ngoµi ra Evacide cßn cã t¸c dông lµm t¨ng tiÕt dÞch vÞ ®­êng tiªu ho¸ do ®ã sÏ kÝch thÝch con vËt ¨n ngon miÖng h¬n, ¨n nhiÒu h¬n. 6. C¶i thiÖn chØ sè FCR ChØ sè FCR lµ mét chØ sè quan träng ®Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh tÕ. Trong thêi gian thùc tËp t¹i c¬ së em ®· theo dâi sau ®ã tæng hîp l¹i vµ tÝnh to¸n ®Ó ®­a ra kÕt qu¶ nh­ sau: B¶ng 5: Theo dâi chØ sè FCR cña hai l« gµ TuÇn tuæi L« 1- §èi chøng(kg) L« 2- ThÝ nghiÖm(kg) 1 1.78 1.6 2 2.092 2.33 3 2.07 1.52 4 1.71 1.71 5 1.62 1.91 6 2.53 2.07 7 2.81 3.34 8 4.11 3.15 9 4.85 3.38 Trung b×nh 2.619 2.334 Vµ ta còng cã thÓ ®¸nh gi¸ ®­îc sù chªnh lÖch vÒ chØ sè FCR gi÷a hai l« gµ th«ng qua biÓu d­íi ®©y. BiÓu ®å 5. So s¸nh chØ sè FCR gi÷a hai l« gµ NhËn xÐt: Qua b¶ng vµ biÓu ®å cho ta thÊy nhê sö dông Evacide mµ chØ sè FCR ë l« thÝ nghiÖm ®­îc c¶i thiÖn râ rÖt. Trung b×nh chØ sè FCR cña l« thÝ nghiªm thÊp h¬n l« ®èi chøng kho¶ng 0.285 kg. §iÒu nµy chøng tá r»ng Evacide cã khae n¨ng chuyÓn ho¸ thøc ¨n tèt h¬n, hÊp thu dinh d­ìng tèt h¬n. Khi sö dông Evcide gióp tiÕt kiÖm 0.285 kg thøc ¨n cho mçi kg t¨ng träng cña gµ. Qua ®©y chóng ta cã thÓ thÊy kh¸ râ hiÖu qu¶ kinh tÕ mµ Evacide mang l¹i cho ng­êi ch¨n nu«i. Qua b¶ng ta thÊy chØ sè FCR ngµy cµng t¨ng tõ tuÇn thø s¸u trë ®i. Yõu tè nµy ®· gióp cho ng­êi ch¨n nu«i cã thÓ x¸c ®Þnh thêi gian giÕt mæ cho phï hîp, tõ ®ã gióp cho ng­êi ch¨n nu«i gi¶m bít chi phÝ trong ch¨n nu«i. 7. HiÖu qu¶ kinh tÕ Trong qu¸ tr×nh theo dâi thÝ nghiÖm, ®Ó ®¸nh gi¸ ®­îc sù h÷u Ých cña Evacide th× ta cßn ®Ênh gi¸ qua hiÖu qu¶ kinh tÕ mµ Evacide mang l¹i cho ng­êi ch¨n nu«i. B¶ng 7: Tæng kÕt hiÖu qu¶ kinh tÕ Chi phÝ L« 1- §èi chøng L« 2 -ThÝ nghiÖm Tæng chi + Gièng +Thuèc thó y+vaccin +Thøc ¨n +ChÕ phÈm 250.000®ång 300.000®ång 1.953.988®ång 0 250.000®ång 300.000®ång 2.096.128®ång 100.000 ®ång Tæng thu 78.2kg x 46.000®ång= 3597200®ång 93.34 kg x 46.000 ®ång= 4293640 ®ång HiÖu qu¶ kinh tÕ= Tæng thu – tæng chi 3.597.200®-2.503.988® = 1.093.212®ång 4.293.640®-2.746.128®=1.547.512®ång NhËn xÐt: Qua b¶ng tæng kÕt trªn ta thÊy: Gi¸ trÞ kinh tÕ mµ Evacide mang l¹i cho ng­êi ch¨n nu«i cao h¬n so víi kh«ng sö dông lµ kho¶ng 0,5 lÇn. §iÒu nµy chøng tá khi sö dông Evacide gióp cho ng­êi ch¨n nu«i cã thÓ tiÕt kiÖm bít chi phÝ vÒ thøc ¨n vµ thêi gian nu«i d­ìng, tõ ®ã n©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ. 8. DiÖt rªu trong n­íc Mét t¸c dông n÷a cña Evacide lµ nã cã kh¶ n¨ng diÖt rªu h÷u hiÖu trong nguån n­íc. Trong qu¸ tr×nh thö nghiÖm ë tr¹i em thÊy h»ng ngµy khi lau röa chôp n­íc cho gµ uèng th× ë lß cã sö dông Evacide ë ®¸y chôp vµ trong lßng chôp rÊt s¹ch sÏ cßn ë nh÷ng lß kh«ng sö dông Evacide th× khi röa chôp em thÊy bªn trong vµ d­íi ®¸y chôp ®· cã rªu nhít b¸m vµo. §iÒu nµy chøng tá c¸c acid h÷u c¬ cã trong Evacide ®· øc chÕ kh¶ n¨ng sinh s«i cña c¸c lo¹i rªu mèc trong nguån n­íc, lµm cho nguån n­íc kh«ng bÞ nhiÔm nh÷ng lo¹i rªu n­íc trong ®ã. V× ë m«i tr­êng axit th× hÇu hÕt c¸c lo¹i vi sinh vËt cã h¹i vµ rªu mèc ®Òu bÞ øc chÕ, k×m h·m sù ph¸t triÓn. * NhËn xÐt. Th«ng qua tÊt c¶ nh÷ng ®iÒu trªn em thÊy: Trong qu¸ tr×nh sö dông Evacide th× ë l« gµ thÝ nghiÖm ®· cho mét kÕt qu¶ rÊt kh¶ quan ®ã lµ gióp gµ mau lín h¬n, cã søc khoÎ tèt h¬n, tû lÖ nu«i sèng cao h¬n. §iÒu nµy ®· chøng tá r»ng: C¸c acid h÷u c¬ cã t¸c dông rÊt lín ®èi víi qu¸ tr×nh sinh tr­ëng, ph¸t triÓn cña gµ, gióp cho viÖc ch¨n nu«i gµ thu ®­îc nhiÒu thµnh tùu lín, n©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ, tõ ®ã gãp phÇn n©ng cao ®êi sèng vËt chÊt cña ng­êi ch¨n nu«i. Gãp phÇn kh«ng nhá vµo viÖc ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ trong thêi ®¹i c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc. V. KÕt luËn vµ ®Ò nghÞ 1. KÕt luËn Tõ nh÷ng kÕt qu¶ thu ®­îc ë trªn th× em thÊy r»ng: hiÖu lùc cña Evacide-S-Liquid khi bæ sung vµo n­íc lµ hoµn toµn ®óng so víi nh÷ng g× ®· ®­îc c¸c nhµ nghiªn cøu chøng minh. Evacide cã t¸c dông rÊt lín trong viÖc hç trî qu¸ tr×nh sinh tr­ëng, ph¸t triÓn cña gµ, gióp cho gµ ¨n nhiÒu, nhanh lín rót ng¾n ®­îc thêi gian nu«i vµ tiÕt kiÖm rÊt nhiÒu chi phÝ vµ thêi gian. Bªn c¹nh ®ã Evacide cßn cã t¸c dông h÷u hiÖu trong viÖc tiªu diÖt vi khuÈn cã h¹i, b¶o vÖ c¬ thÓ, n©ng cao søc ®Ò kh¸ng gióp cho con vËt kh¸ng chÞu víi bÖnh tËt vµ c¸c yÕu tè g©y nªn stress ®­îc tèt h¬n. Qua ®©y cã thÓ vËt nu«i, viÖc sö dông Evacide còng lµ mét biÖn ph¸p kü thuËt nh»m n©ng cao n¨ng suÊt, chÊt l­îng s¶n phÈm vËt nu«i. Vµ chóng ta cã thÓ hy väng r»ng trong mét thêi gian kh«ng xa n÷a th× Evacide sÏ ®­îc sö dông réng r·i trong c¸c ngµnh ch¨n nu«i. Qua thêi gian thùc tËp t¹i C«ng ty cæ phÇn Phóc ThÞnh ®­îc sù gióp ®ì nhiÖt t×nh cña ®éi ngò kü thuËt trong c«ng ty ®· t¹o rÊt nhiÒu ®iÒu kiÖn thuËn lîi gióp em ®­îc tiÕp xóc víi thùc tÕ s¶n xuÊt theo m« h×nh trang tr¹i. Th«ng qua qu¸ tr×nh thùc tËp nµy em ®· thÊy râ tr¸ch nhiÖm cña mét ng­êi c¸n bé thó y trong c«ng t¸c ch¨n nu«i, gióp em thªm yªu nghÒ h¬n. §ång thêi qua nh÷ng buæi thùc hµnh nh­ thÕ nµy em còng rót ra cho m×nh nh÷ng bµi häc kinh nghiÖm quý b¸u trong cuéc sèng vµ chuyªn ngµnh, gióp em n©ng cao ®­îc tay nghÒ vµ lµ nÒn t¶ng gióp em v­ît qua khã kh¨n thö th¸ch khi b­íc vµo cuéc sèng sau nµy. 2. §Ò nghÞ Sau mét thêi gian thùc tËp t¹i C«ng ty cæ phÇn Phóc ThÞnh, em ®· tù rót ra ®­îc cho m×nh nhiÒu bµi häc kinh nghiÖm quý b¸u. Tuy nhiªn trong qu¸ tr×nh thùc hµnh vÉn cßn tån t¹i mét sè vÊn ®Ò. Em xin phÐp ®­îc nªu ra ®©y mét vµi ý kiÕn ®Ò nghÞ nh­: * Víi c¬ së thùc hµnh MÆc dï chóng em lµ sinh viªn, kiÕn thøc thùc tÕ ch­a nhiÒu, tuy nghÒ cßn h¹n chÕ nh­ng em kÝnh mong c¬ së h·y t¹o ®iÒu kiÖn h¬n n÷a cho chóng em tham gia c¸c ho¹t ®éng kü thuËt cïng ®éi ngò c«ng nh©n cña c«ng ty ®Ó chóng em cã thÓ trau dåi thªm kiÕn thøc thùc tÕ vµ thµnh th¹o h¬n vÒ c¸c kü thuËt. Trong c«ng t¸c nu«i d­ìng, ch¨m sãc gµ vµ c«ng t¸c chÈn ®o¸n ch÷a bÖnh cho ®µn gµ. VÒ trang thiÕt bÞ phôc vô s¶n xuÊt th× ë nh÷ng l« gµ thÝ nghiÖm hiÖn nay, trang thiÕt bÞ phôc vô cho s¶n xuÊt ®· cò, cã nh÷ng vËt dông ®· háng nh­ x« ®ùng thøc ¨n, chôp n­íc… Bªn c¹nh ®ã trong qu¸ tr×nh nu«i gµ thÝ nghiÖm em thÊy ®Ìn s­ëi kh«ng ®ñ s­ëi Êm cho tÊt c¶ l« gµ, ®Ìn chiÕu s¸ng còng ®ñ. V× vËy kÝnh ®Ò nghÞ ban l·nh ®¹o c«ng ty quan t©m xem xÐt ®Ó cho c«ng t¸c ch¨n nu«i ®­îc tèt h¬n. * Víi nhµ tr­êng. Qua ®ît thùc hµnh lÇn nµy em ®· häc hái ®­îc rÊt nhiÒu kiÕn thøc. Tuy nhiªn trong khi tiÕn hµnh lµm c¸c c«ng viÖc, chóng em ®· gÆp rÊt nhiÒu bì ngì khi va ch¹m víi nh÷ng kü thuËt míi. V× vËy em mong muèn lµ tõ nay trong qu¸ tr×nh häc hµnh c¸c thÇy c« h·y tæ chøc nhiÒu buæi thùc hµnh, thùc tËp h¬n n÷a ®Ó chóng em cã ®iÒu kiÖn tiÕp xóc víi c¸c kü thuËt míi, gióp chóng em kh«ng cßn xa l¹ víi nh÷ng kiÕn thøc ®ã khi b­íc vµo s¶n xuÊt vµ gióp chóng em v÷ng tin h¬n n÷a vµo tay nghÒ cña m×nh. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n! Hµ néi, ngµy 12 th¸ng 6 n¨m 2008 Sinh viªn NguyÔn ThÞ Giang Tµi liÖu tham kh¶o I.Tµi liÖu trong n­íc 1. Ch¨n nu«i gµ vÞt ®¹t hiÖu qu¶ kinh tÕ cao- Bïi §øc Lòng- Nhµ xuÊt b¶n N«ng nghiÖp - 1993 2. Ch¨n nu«i gµ thÞt- NguyÔn M¹nh Hïng vµ céng sù - C«ng ty Ph¸t hµnh s¸ch Long An- 1994. 3. Nu«i gµ vÞt vµ phßng ch÷a bÖnh th­êng gÆp- TrÇn §×nh Miªn vµ NguyÔn Kim §­êng- Nhµ xuÊt b¶n Thanh Ho¸ - 1992 4. Kü thuËt ch¨n nu«i gµ vÞt - Lª Hång MËn vµ Bïi §øc Lòng- Nhµ xuÊt b¶n NghÖ An - 1993 5. Hái ®¸p vÒ kü thuËt ch¨n nu«i gµ- Ph¹m Quang Ho¸n vµ céng sù- Nhµ xuÊt b¶n N«ng nghiÖp - 1994 6. BÝ quyÕt thµnh c«ng trong ch¨n nu«i gµ- TrÇn Long - Nhµ xuÊt b¶n N«ng nghiÖp - 1994 7. Bµi gi¶ng ch¨n nu«i gia cÇm- Gi¶ng viªn NguyÔn V¨n L­u - 2005 8. T¹p chÝ Khoa häc vµ ®êi sèng. II. Tµi liÖu n­íc ngoµi. !. An unusual condition of feeting the digestive organs of the Avium- Driesch- 1990 2. Experimental prodation of Galinarum- Chapman- 1990 3. Some importand aspects of Galinarum- Slu- 1998 4. The haeniolgins of Avium- I.Nir- 1992 5. Kike brain lesionsing notobatie Galinarum- Cerliglia- 1993. Môc lôc I. KÕt qu¶ phôc vô s¶n xuÊt. 19 1. C«ng t¸c ch¨n nu«i. 19 1.1. Chän gièng. 19 1.2. Thøc ¨n. 20 1.3. Thô tinh nh©n t¹o. 21 1.4. Ch¨m sãc, nu«i d­ìng. 21 2. C«ng t¸c thó y. 22 2.1. Phßng bÖnh 22 2.2. KÕt qu¶ ®iÒu trÞ bÖnh. 24 II. KÕt luËn – Tån t¹i- §Ò nghÞ 31 1. KÕt luËn. 31 2. Tån t¹i. 31 3. §Ò nghÞ 31 phÇn III: Chuyªn ®Ò nghiªn cøu khoa häc 32 I. §Æt vÊn ®Ò. 32 1. TÝnh cÊp thiÕt cña ®Ò tµi. 32 2. Môc ®Ých yªu cÇu. 33 2.1. Môc ®Ých 33 2.2. Yªu cÇu. 33 II. C¬ së khoa häc cña ®Ò tµi. 33 1. C¬ së khoa häc vµ kh¶ n¨ng sinh tr­ëng. 33 1.1. Kh¸i niÖm vÒ kh¶ n¨ng sinh tr­ëng. 33 1.2. §Æc ®iÓm vÒ sinh tr­ëng cña gia cÇm 34 1.3. C¸c yÕu tè ¶nh h­ëng ®Õn sù sinh tr­ëng cña gia cÇm. 35 1.4. C¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ tèc ®é sinh tr­ëng. 40 1.5. Søc sèng vµ kh¶ n¨ng kh¸ng bÖnh cña gµ: 41 2. Evacide-S-Liquid vµ nh÷ng ®iÒu cÇn biÕt. 42 3. C«ng dông cña Evacide-S-Liquid. 42 III. T×nh h×nh nghiªn cøu trong vµ ngoµi n­íc. 44 1. T×nh h×nh nghiªn cøu ngoµi n­íc. 44 IV. §èi t­îng, vËt liÖu, néi dung vµ ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu. 45 1. §èi t­îng, thêi gian, ®Þa ®iÓm nghiªn cøu. 45 2. VËt liÖu nghiªn cøu. 46 3. Néi dung nghiªn cøu. 46 4. ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu. 46 4.1. ph­¬ng ph¸p bè trÝ thÝ nghiÖm. 46 4.2. Theo dâi thÝ nghiÖm. 46 4.3. C¸c chØ tiªu theo dâi. 47 5. Ph­¬ng ph¸p tiÕn hµnh ph©n tÝch kÕt qu¶. 48 IV. KÕt qu¶ vµ th¶o luËn. 48 1. Tû lÖ nu«i sèng. 48 2. Tèc ®é sinh tr­ëng. 50 4. Sinh tr­ëng t­¬ng ®èi. 52 5. L­îng thøc ¨n tiªu thô cña 2 l« gµ. 54 7. HiÖu qu¶ kinh tÕ 56 8. DiÖt rªu trong n­íc 57 V. KÕt luËn vµ ®Ò nghÞ 58 1. KÕt luËn 58 2. §Ò nghÞ 59 Tµi liÖu tham kh¶o 60