Khóa luận Giải pháp phát triển hoạt động tín dụng tài trợ xuất nhập khẩu BIDV Hà Tây

ức tài trợ để hấp dẫn khách hàng. Các sản phẩm tài trợ nhập khẩu mới chỉ có việc cho vay kí quỹ sửa đổi tăng giá trị L/C và cho vay thanh toán L/C. Việc đƣa thêm một số hình thức tài trợ nhƣ tín dụng chấp nhận hối phiếu, tín dụng ứng trƣớc đối với ngƣời nhập khẩu và bảo lãnh thanh toán cho ngƣời nhập khẩu là rất cần thiết và sẽ trở thành điểm mạnh của BIDV Hà Tây trong việc cạnh tranh dịch vụ với nhiều ngân hàng khác hiện nay. Có hai nguyên nhân chủ yếu gây ra sự đơn điệu, kém đa dạng của các sản phẩm tài trợ xuất nhập khẩu tại BIDV Hà Tây: Thứ nhất, theo Quyết định số 1096/2004/QĐ-NHNN về Quy chế hoạt động bao thanh toán của các tổ chức tín dụng có quy định điều kiện để hoạt động bao thanh toán là tỷ lệ nợ quá hạn trên tổng dƣ nợ tại thời điểm cuối tháng của 3 tháng gần nhất dƣới 5%. Do là một Ngân hàng hoạt động tín dụng là chủ yếu, lại chƣa xong quá trình lành mạnh hoá nên tỷ lệ nợ xấu, nợ quá hạn của BIDV Hà Tây còn cao, chƣa đáp ứng đƣợc quy định này. Chính vì vậy BIDV Hà Tây gặp rất nhiều khó khăn trong phát triển sản phẩm bao thanh toán. Các sản phẩm tài trợ khác hiện nay Ngân hàng Nhà nƣớc chƣa có quy định cụ thể nên khi triển khai cũng phải chờ đợi khung pháp lý hoặc sự hƣớng dẫn từ phía lãnh đạo ban ngành. Luận văn tốt nghiệp Giải pháp phát triển hoạt động tín dụng tài trợ xuất nhập khẩu tại BIDV Hà Tây 57 Thứ hai, BIDV Hà Tây chƣa có đội ngũ chuyên gia có kinh nghiệm trong lĩnh vực này, lại chƣa có chiến lƣợc, chính sách dài hạn cho việc phát triển hoạt động tài trợ xuất nhập khẩu. Chính vì vậy, các sản phẩm tài trợ xuất nhập khẩu chỉ dừng lại ở những sản phẩm đơn điệu, không định hƣớng theo đúng nhu cầu khách hàng. Ví dụ nhƣ sản phẩm chiết khấu miễn truy đòi chỉ cung cấp cho khách hàng xếp hạng tín dụng AA hoặc AAA. Tuy nhiên các khách hàng này lại phát sinh rất ít nhu cầu chiết khấu miễn truy đòi trong khi nhu cầu này ở khách hàng loại ABB lại nhiều hơn. BIDV Hà Tây có nhận ra điều này nhƣng vần chƣa ra đời đƣợc sản phẩm mới, khắc phục vấn đề trên làm lỡ cơ hội kinh doanh. 4.4. Công tác quản lý rủi ro chƣa đƣợc chú trọng. Nhƣ chúng ta đã biết, quản lý rủi ro trong hoạt động tài trợ thƣơng mại nói chung chủ yếu là quản lý bằng hạn mức khách hàng. Hạn mức này đƣợc xây dựng dựa trên năng lực tài chính của khách hàng và nhu cầu thực tế của họ. Hạn mức sẽ đƣợc xem xét và đánh giá lại định kỳ. Ngoài ra để đảm bảo thì tài trợ xuất nhập khẩu còn yêu cầu thêm nhiều chứng từ đảm bảo nhƣ hợp đồng ngoại, thƣ tín dụng, bảo lãnh,… Một đặc điểm khác biết của tài trợ xuất nhập khẩu so với các sản phẩm khác trong quản lý rủi ro là ngân hàng còn quản lý rủi ro bằng hạn mức của ngân hàng thanh toán. Thực ra, đây chỉ là việc ngân hàng kiểm soát rủi ro về Ngân hàng đại lý dựa trên các hạn mức đƣợc thiết lập. Hiện nay công tác quản lý rủi ro hoạt động tài trợ xuất nhập khẩu bằng hạn mức tại BIDV Hà Tây là rất yếu kém. Hạn mức của khách hàng là do bộ phận tín dụng thiết lập và quản lý. Tuy nhiên, thực tế các cán bộ tín dụng tại chi nhánh thƣờng không nắm rõ bản chất của hạn mức tài trợ thƣơng mại nói chung, công tác thiết lập còn chƣa chính xác về số tiền, thời gian. Hạn mức đƣợc thiết lập chỉ đơn thuần nhằm thực hiện giao dịch, không hề đảm bảo tính quản lý rủi ro. Tình trạng thiết lập hạn mức với số tiền không chính xác, thời Luận văn tốt nghiệp Giải pháp phát triển hoạt động tín dụng tài trợ xuất nhập khẩu tại BIDV Hà Tây 58 hạn không phù hợp là phổ biến. Công tác kiểm tra hạn mức định kỳ cũng không đƣợc thực hiện, hạn mức tài trợ xuất khẩu của khách hàng có thể dễ dàng chỉnh sửa, gia hạn mà không dựa trên năng lực tài chính và nhu cầu thực tế của khách hàng. Nguyên nhân chủ yếu nằm ở việc chƣa có một quy trình nghiêm ngặt về công tác thiết lập hạn mức tài trợ thƣơng mại nói chung để cho cán bộ tín dụng tuân thủ. Bên cạnh đó, không hề có sự kiểm tra, kiểm soát và đánh giá lại công tác thiết lập hạn mức của các cán bộ tín dụng. Cộng thêm vào việc chƣa nắm đƣợc tầm quan trọng của quản lý bằng hạn mức trong tài trợ thƣơng mại nên công tác xây dựng và quản lý hạn mức rất yếu kém. 4.5. Trang thiết bị và nhân sự còn yếu kém Trƣớc năm 2003, Hệ thống tin học trong Ngân hàng là hệ thống cũ, không giao dịch trực tuyến, không quản lý dữ liệu tập trung. Sau khi triển khai dự án Hiện đại hoá do World Bank tài trợ, hệ thống tin học Ngân hàng đã dần tiếp cận với mô hình Ngân hàng hiện đại. Tuy nhiên, để phục vụ hoạt động tài trợ thƣơng mại nói chung và tài trợ xuất khẩu nói riêng, BIDV Hà Tây vẫn cần đầu tƣ và nhiều trang thiết bị hiện đại. Mặc dù BIDV Hà Tây đã đƣợc vi tính hoá nhƣng chất lƣợng giao dịch bị ảnh hƣởng nhiều do chất lƣợng đƣờng truyền và máy chủ của Hội sở chính. Trung tâm tài trợ thƣơng mại thay mặt các chi nhánh thực hiện giao dịch nhƣng những thiết bị hiện đại mà các Ngân hàng trên thế giới đƣợc trang bị là máy quét đa chức năng chƣa có. Việc gửi chứng từ giữa Trung tâm và chi nhánh chủ yếu thực hiện bằng đƣờng truyền Fax hoặc Scan đơn giản dẫn đến chất lƣợng chứng từ không tốt, không quản lý đƣợc dữ liệu. Vấn đề đầu tƣ trang thiết bị đã đƣợc đặt ra từ lâu nhƣng do vị trí của tài trợ xuất nhập khẩu đối với BIDV Hà Tây chƣa đƣợc đánh giá đúng tầm quan trọng nên đầu tƣ bị hạn chế. Hơn nữa việc đầu tƣ lại dàn trải trên toàn quốc nên chi phí trang thiết bị là tƣơng đối tốn kém, triển khai khó khăn. Luận văn tốt nghiệp Giải pháp phát triển hoạt động tín dụng tài trợ xuất nhập khẩu tại BIDV Hà Tây 59 Trong các hạn chế của hoạt động tài trợ xuất nhập khẩu tại BIDV Hà Tây, thì khó khăn, hạn chế lớn nhất chính là mặt nhân sự của Ngân hàng. Trƣớc hết là sự thiếu hụt những chuyên gia hàng đầu, những nhà hoạch định chiến lƣợc cho hoạt động tài trợ xuất nhập khẩu tại BIDV Hà Tây. Do đây là một lĩnh vực mới đối với bản thân Ngân hàng nên số lƣợng nhân viên có kinh nghiệm về lĩnh vực này là không nhiều. Thiếu những ngƣời có kinh nghiệm và hiểu biết trong lĩnh vực làm cho những chiến lƣợc của BIDV Hà Tây chƣa có chiều sâu và hiệu quả. Hoạt động cũng chƣa đƣợc coi trọng càng làm hạn chế sự phát triển của nó. Bên cạnh đó các cán bộ thực hiện giao dịch thƣờng rất trẻ, chƣa trải qua nhiều vị trí nên việc phát triển sản phẩm, bán sản phẩm cho khách hàng chƣa phát triển. Luận văn tốt nghiệp Giải pháp phát triển hoạt động tín dụng tài trợ xuất nhập khẩu tại BIDV Hà Tây 60 KẾT LUẬN CHƢƠNG 2 Trên cơ sở lý luận tài trợ xuất nhập khẩu của các ngân hàng thƣơng mại trong Chƣơng 1, Chƣơng 2 đã đi sâu phân tích thực trạng hoạt động tín dụng của BIDV Hà Tây qua các khía cạnh: - Quá trình hình thành và phát triển của Ngân hàng đầu tƣ và phát triển Việt Nam và Chi nhánh Hà Tây. - Thực trạng hoạt động Tín dụng tài trợ xuất nhập khẩu tại BIDV Hà Tây, bao gồm quy chế hoạt động, hình thức tài trợ, thực trạng tín dụng tài trợ xuất nhập khẩu và những mặt hạn chế trong hoạt động tín dụng tài trợ này tại BIDV Hà Tây. Luận văn tốt nghiệp Giải pháp phát triển hoạt động tín dụng tài trợ xuất nhập khẩu tại BIDV Hà Tây 61 CHƢƠNG III: GIẢI PHÁP NHẰM PHÁT TRIỂN HOẠT ĐỘNG TÍN DỤNG TÀI TRỢ XUẤT NHẬP KHẨU TẠI NGÂN HÀNG ĐẦU TƢ VÀ PHÁT TRIỂN HÀ TÂY I. MỘT SỐ ĐỊNH HƢỚNG CHO SỰ PHÁT TRIỂN HOẠT ĐỘNG TÍN DỤNG TÀI TRỢ XUẤT NHẬP KHẨU TẠI NGÂN HÀNG BIDV HÀ TÂY 1. Mục tiêu chung giai đoạn 2006-2010 của Ngân hàng Đầu tƣ và Phát triển Hà Tây.  Trở thành một trong những Chi nhánh hàng đầu và đa năng tiên tiến hiện đại trong hệ thống chi nhánh BIDV tại Việt Nam . Đa dạng hoá hoạt động trên nguyên tắc “Kinh doanh đa năng” (đa khách hàng, đa thị phần, đa thị trƣờng, đa sản phẩm) là một trong những nguyên tắc hoạt động của BIDV Hà Tây. Chất lƣợng các dịch vụ sẽ đạt ngang tầm với các ngân hàng trong khu vực, đƣa BIDV Hà Tây trở thành một Ngân hàng đa năng tiên tiến hiện đại tại Việt Nam.  Lành mạnh hóa và nâng cao năng lực tài chính, nâng cao giá trị doanh nghiệp. Nâng cao vốn chủ sở hữu, trích đủ dự phòng để xử lý nợ xấu, chú trọng làm sạch bảng cân đối tài sản và tăng cƣờng tính minh bạch đối với thông tin tài chính. Nâng cao giá trị doanh nghiệp thông qua tăng tài sản, tăng khả năng sinh lời, phát triển mạng lƣới kênh phân phối, xác định chiến lƣợc kinh doanh tổng thể và chiến lƣợc đối với từng thị trƣờng, từng sản phẩm mục tiêu.  Nâng cao công tác quản trị điều hành thông qua hoàn thiện mô hình tổ chức theo nhƣ các ngân hàng hiện đại trên thế giới. Đổi mới quản trị kinh doanh - quản trị điều hành hƣớng tới các chuẩn mực và thông lệ quốc tế của một ngân hàng thƣơng mại hiện đại. Đồng thời chuyển đổi mô hình tổ chức phù hợp để thực hiện hiệu quả phƣơng thức quản trị kinh doanh mới. Luận văn tốt nghiệp Giải pháp phát triển hoạt động tín dụng tài trợ xuất nhập khẩu tại BIDV Hà Tây 62  Tạo lập nền tảng khách hàng bền vững và đa dạng hóa Tạo lập nền tảng khách hàng bền vững và đa dạng hóa theo hƣớng: Thu hút doanh nghiệp vừa và nhỏ hiệu quả, doanh nghiệp có vốn đầu tƣ nƣớc ngoài, doanh nghiệp sản xuất hàng xuất khẩu. Đối với nhóm khách hàng doanh nghiệp lớn: chọn lọc những khách hàng kinh doanh hiệu quả, cung cấp sản phẩm dịch vụ thiết yếu cho nền kinh tế.  Nâng cao hiệu quả kinh doanh đối ngoại, chủ động cho quá trình hội nhập Chú trọng phát triển, mở rộng quan hệ hợp tác quốc tế, hƣớng tới các thị trƣờng, khách hàng lớn nhiều tiềm năng đồng thời tăng cƣờng khai thác có hiệu quả các thị trƣờng truyền thống. Chủ động chuẩn bị các điều kiện cho quá trình hội nhập quốc tế thông qua việc xây dựng chính sách cạnh tranh của BIDV Hà Tây tại thị trƣờng nội địa và nƣớc ngoài.  Đột phá trong ứng dụng công nghệ Ngân hàng Phát huy tốt nhất công nghệ ngân hàng để tăng khả năng cung ứng các sản phẩm dịch vụ ngân hàng hiện đại xứng tầm với ngân hàng của khu vực; hỗ trợ thông tin quản lý kinh doanh liên tục, kịp thời cho các cấp; đảm bảo an toàn hệ thống khi vận hành.  Đào tạo và phát triển nguồn nhân lực Đào tạo nguồn nhân lực đáp ứng cho yêu cầu hội nhập kinh tế quốc tế. Xây dựng một đội ngũ chuyên gia giỏi, chuyên sâu đối với từng lĩnh vực hoạt động, từng sản phẩm, dịch vụ mới. Có phƣơng án thuê chuyên gia nƣớc ngoài để xây dựng, quản lý, đào tạo và chuyển giao đối với các lĩnh vực kinh doanh mới và then chốt. Xây dựng hệ thống khuyến khích đối với ngƣời lao động (cơ chế tiền lƣơng, khen thƣởng, quyền mua cổ phiếu ƣu đãi). 2. Mục tiêu của hoạt động tài trợ xuất nhập khẩu trong thời gian tới. Xác định rõ năm 2007 là năm bản lề thực hiện chiến lƣợc kinh doanh đến năm 2010 của BIDV Hà Tây. Hoạt động kinh doanh đối ngoại sẽ là một trọng tâm và là điểm nhấn trong chiến lƣợc kinh doanh 3 năm tới của BIDV Luận văn tốt nghiệp Giải pháp phát triển hoạt động tín dụng tài trợ xuất nhập khẩu tại BIDV Hà Tây 63 Hà Tây. Trong đó, hoạt động tài trợ xuất nhập khẩu có một ví trí quan trọng, là một trong những động lực thúc đẩy dịch vụ của BIDV Hà Tây phát triển với các mục tiêu cụ thể: - Tăng cƣờng khai thác cơ hội kinh doanh từ đối tƣợng là các Định chế tài chính; quán triệt phƣơng châm coi nhóm khách hàng đầu tƣ tài chính là các khách hàng chiến lƣợc - Tăng trƣởng vững chắc hoạt động tài trợ thƣơng mại với mức tăng trƣởng 25% - 35% - Nâng cao sự phối hợp giữa các phòng ban nhằm cung cấp dịch vụ có chất lƣợng ngày càng cao. - Triển khai dự án TA2 nhằm tổ chức lại hoạt động tài trợ xuất khẩu. - Tiếp tục củng cố nguồn nhân lực, tuyển chọn và lƣu giữ các cán bộ có năng lực, kinh nghiệm và tâm huyết với nghề và với BIDV Hà Tây. Đảm bảo sự ổn định tƣơng đối trong công tác để phát hiện và phát huy khả năng của mỗi cán bộ nhân viên. Ngoài ra, với lợi thế là địa phƣơng có nhiều làng nghề truyền thống, nhiều khu công nghiệp với những doanh nghiệp hoạt động xuất nhập khẩu đa dạng cả về quy mô và sản phẩm nên thời gian gần đây BIDV Hà Tây đã xây dựng những chiến lƣợc cụ thể để có đƣợc bƣớc đột phá chiếm lĩnh thị trƣờng trong hoạt động tài trợ xuất nhập khẩu thông qua việc cung cấp các sản phẩm tín dụng tài trợ xuất nhập khẩu cho khách hàng. Cụ thể nhƣ sau : - Trực tiếp hỗ trợ tín dụng, dịch vụ để thúc đẩy tăng trƣởng kim ngạch xuất khẩu, giảm nhập siêu, tiến tới cân bằng xuất nhập và có thặng dƣ xuất siêu cũng nhƣ trực tiếp hỗ trợ tín dụng ngắn hạn tài trợ nhập khẩu để phục vụ sản xuất, kinh doanh thƣơng mại nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh của các doanh nghiệp trong nƣớc. Luận văn tốt nghiệp Giải pháp phát triển hoạt động tín dụng tài trợ xuất nhập khẩu tại BIDV Hà Tây 64 - Đẩy mạnh tín dụng xuất nhập khẩu gắn với mở rộng thêm khách hàng tốt, tăng nhanh thị phần phục vụ xuất khẩu ở các mặt hàng sản phẩm chủ lực có thế mạnh về thị trƣờng, gắn tín dụng xuất nhập khẩu với các hoạt động dịch vụ trọn gói để nâng cao hiệu quả kinh doanh tổng hợp khép kín. - Dành vốn tài trợ xuất nhập khẩu tập trung cho các mặt hàng chủ lực, có thị trƣờng ổn định, có hiệu quả nhƣ lƣơng thực, thuỷ hải sản, cao su, gỗ, hàng thủ công mỹ nghệ, dệt may… và xác định mức gia tăng thị phần của từng mặt hàng, sản phẩm để giành quyền kiểm soát phục vụ kinh doanh. - Chủ động tiếp cận khách hàng hoạt động trong lĩnh vực sản xuất kinh doanh hàng xuất khẩu để mở rộng thị phần cho vay, tăng tỷ trọng cho vay tài trợ hàng xuất trong cơ cấu tín dụng tại chi nhánh, tăng thu dịch vụ ngân hàng, kinh doanh ngoại tệ,… - Áp dụng mức lãi suất ƣu đãi, mang tính cạnh tranh cao, áp dụng bán ngoại tệ giao ngay cho khách hàng với giá thị trƣờng để khách hàng có ngoại tệ thanh toán kịp thời. - Linh hoạt trong việc áp dụng các biện pháp đảm bảo tiền vay nhƣ thế chấp, tín chấp, quản chấp,… 3. Những thuận lợi cho sự phát triển của họat động tài trợ xuất nhập khẩu tại Ngân hàng Đầu tƣ và phát triển Hà Tây. Hoạt động tài trợ xuất nhập khẩu tại Ngân hàng Đầu tƣ và Phát triển Hà Tây hiện nay tuy chƣa phát triển, quy mô còn nhỏ bé nhƣng tiềm năng phát triển lại rất lớn dựa trên những lợi thế nhất định. Thứ nhất, Ban lãnh đạo BIDV Hà Tây đang xây dựng chiến lƣợc tập trung vào phát triển dịch vụ. Vì vậy, hoạt động tài trợ xuất nhập khẩu đang dần đƣợc nhận ra vai trò và tầm quan trọng trong việc phát triển và đa dạng hoá dịch vụ. Cụ thể là năm 2005 đã đƣợc Ban lãnh đạo Ngân hàng phát động là năm dịch vụ. Năm 2007, tài trợ xuất khẩu ngành gỗ là một hoạt động chủ đạo với việc tổ chức các buổi hội nghị khách hàng lớn. Luận văn tốt nghiệp Giải pháp phát triển hoạt động tín dụng tài trợ xuất nhập khẩu tại BIDV Hà Tây 65 Thứ hai, tiềm năng của thị trƣờng đối với BIDV Hà Tây đang rất lớn. Với truyền thống là một Ngân hàng chủ yếu hoạt động trong lĩnh vực tín dụng, BIDV Hà Tây thiếu kinh nghiệm hoạt động trong lĩnh vực tài trợ xuất khẩu. Tuy nhiên nếu nhìn vào lƣợng khách hàng có quan hệ tín dụng với BIDV Hà Tây trong lĩnh vực hoạt động xuất khẩu thì rất lớn. Nếu biết khai thác tiềm năng sẵn có tại các khách hàng này, BIDV Hà Tây có thể đẩy mạnh đƣợc hoạt động tài trợ xuất khẩu. Nhu cầu của khách hàng về tài trợ xuất nhập khẩu ngày càng lớn do các doanh nghiệp xuất khẩu lẫn nhập khẩu thƣờng có nhu cầu tài trợ về vốn lƣu động. Hơn nữa, các doanh nghiệp thƣờng không muốn để trị giá các khoản phải thu quá lớn vì tiềm ẩn nhiều rủi ro. Thứ ba, nền kinh tế đang tăng trƣởng với tốc độ nhanh. Việt Nam xác định mục tiêu duy trì tốc độ tăng trƣởng kinh tế cao và bền vững, kế hoạch tăng trƣởng GDP cho năm 2008 là 8.5%. Trong hoạt động kinh tế quốc tế, Việt Nam chủ động thực hiện lộ trình của hội nhập kinh tế quốc tế và khu vực. Với tƣ cách chủ nhà của Hội nghị APEC 2006, Việt Nam tranh thủ khai thác tối đa các lợi thế và hạn chế các mặt bất lợi do mở rộng hội nhập kinh tế quốc tế phục vụ tăng trƣởng. Việt Nam thực hiện đầy đủ các cam kết quốc tế đã ký kết để hội nhập kinh tế quốc tế toàn diện hơn và sâu rộng hơn, nhất là sau khi trở thành thành viên của WTO từ 7/11/2006, tạo mọi điều kiện thuận lợi để tăng nhanh xuất khẩu, phấn đấu tăng trƣởng kim ngạch xuất khẩu đạt vƣợt mức kế hoạch. II. GIẢI PHÁP NHẰM PHÁT TRIỂN HOẠT ĐỘNG TÍN DỤNG TÀI TRỢ XUẤT NHẬP KHẨU CỦA NGÂN HÀNG 1. Xây dựng chiến lƣợc và kế hoạch cụ thể cho hoạt động tài trợ xuất khẩu. Muốn phát triển hoạt động tài trợ xuất nhập khẩu, BIDV Hà Tây cần có một chiến lƣợc và kế hoạch cụ thể cho từng giai đoạn. Một chiến lƣợc rõ ràng Luận văn tốt nghiệp Giải pháp phát triển hoạt động tín dụng tài trợ xuất nhập khẩu tại BIDV Hà Tây 66 và một kế hoạch cụ thể chính là kim chỉ nam cho hoạt động tài trợ xuất nhập khẩu của BIDV Hà Tây . Chiến lƣợc giúp ngân hàng định hƣớng đƣợc sự phát triển, phát huy thế mạnh của mình. Bên cạnh đó các kế hoạch chi tiết sẽ giúp cho việc ngân hàng huy động các nguồn lực đạt hiệu quả. Hiện nay, cạnh tranh trong tài trợ thƣơng mại giữ các Ngân hàng thƣơng mại rất gay gắt. Ngân hàng ngoại thƣơng với truyền thống hoạt động trong lĩnh vực thanh toán quốc tế và tài trợ thƣơng mại có ƣu thế so với các ngân hàng khác về quan hệ khách hàng và kinh nghiệm. Bên cạnh đó các ngân hàng thƣơng mại cổ phần cũng đang rất tích cực phát triển lĩnh vực này. Chính vì vậy, BIDV Hà Tây phải có chiến lƣợc cạnh tranh khéo léo, phát huy đƣợc những tiềm năng của mình, hạn chế điểm yếu. Để có thể cạnh tranh và phát triển hoạt động tài trợ xuất nhập khẩu, chiến lƣợc của BIDV Hà Tây nên xây dựng theo hƣớng “thu hút khách hàng bằng tín dụng và giữ khách hàng bằng chất lượng dịch vụ”. Hiện nay, thu hút đƣợc một khách hàng có hoạt động hiệu quả, đặc biệt là khách hàng xuất khẩu là một cuộc cạnh tranh khốc liệt giữa các ngân hàng. Vì vậy, để phát huy đƣợc lợi thế của BIDV Hà Tây là hoạt động tín dụng, đồng thời là chi nhánh của một trong bốn ngân hàng thƣơng mại có vốn lớn nhất Việt Nam, BIDV Hà Tây trƣớc mắt nên dùng chiến lƣợc thu hút khách hàng xuất khẩu bằng cấp tín dụng. Chính sách này hiện nay BIDV Hà Tây vẫn đang sử dụng và đƣợc gọi là “vốn mồi”. Nhƣng việc cấp vốn này nên ƣu tiên các doanh nghiệp có hoạt động xuất khẩu, vì đối với các doanh nghiệp này Ngân hàng dễ dàng bán chéo sản phẩm là tài trợ xuất khẩu. Trong phát triển khách hàng mới, BIDV Hà Tây nên hạn chế các khách hàng trong lĩnh vực xây lắp là lĩnh vực có nhiều rủi ro, thời gian thu hồi vốn lâu mà chuyển hƣớng sang các khách hàng hoạt động xuất khẩu. Cùng với chính sách thu hút khách hàng xuất khẩu bằng “vốn mồi”, BIDV Hà Tây cần không ngừng nâng cao chất lƣợng dịch vụ của mình nhằm Luận văn tốt nghiệp Giải pháp phát triển hoạt động tín dụng tài trợ xuất nhập khẩu tại BIDV Hà Tây 67 giữ vững các khách hàng xuất khẩu và nhập khẩu đã đến với BIDV Hà Tây . Nâng cao chất lƣợng dịch vụ ở đây bao gồm chất lƣợng thực hiện giao dịch và chất lƣợng sản phẩm. Công việc trƣớc mắt của BIDV Hà Tây là việc hoàn thiện các quy trình nghiệp vụ và nâng cao chất lƣợng nguồn nhân lực. Khi đã có một lƣợng khách hàng ổn định và chất lƣợng dịch vụ tốt, BIDV Hà Tây sẽ chuyển sang chiến lƣợc tiếp theo là cạnh tranh bằng chất lƣợng dịch vụ trên mọi địa bàn. Chiến lƣợc phát triển hoạt động tài trợ thƣơng mại của BIDV: Giai đoạn 1 Chuyển định hƣớng sang cho vay các doanh nghiệp xuất khẩu Tập trung vào các địa bàn ít cạnh tranh. Nâng cao chất lƣợng dịch vụ. Giai đoạn 2 Phát triển các sản phẩm mới Cạnh tranh bằng chất lƣợng dịch vụ. Chiến lƣợc của BIDV Hà Tây phải đƣợc xây dựng một cách rõ ràng, có lộ trình và đƣợc cụ thể hoá bằng các kế hoạch theo giai đoạn. Hiện nay ở BIDV Hà Tây ,hoạt động tài trợ thƣơng mại mặc dù cũng có chỉ tiêu hàng năm nhƣng những chỉ tiêu này đƣợc xác định còn thiếu chính xác, kế hoạch thƣờng chỉ chung chung không có chi tiết và thời gian cụ thể. Vì vậy, công tác lập kế hoạch cho hoạt động tài trợ xuất nhập khẩu cần đƣợc hoàn thiện và theo các bƣớc: Bƣớc một: Xác định nhu cầu của khách hàng và mục tiêu của Ngân hàng. Bƣớc hai: Đánh giá các nguồn lực của Ngân hàng. Bƣớc ba: Xây dựng hệ thống chỉ tiêu, kế hoạch cho giai đoạn dƣới một năm và các kế hoạch dài hơi. Bƣớc bốn: thƣờng xuyên đánh giá, xem xét và điều chỉnh kế hoạch nếu cần thiết. Luận văn tốt nghiệp Giải pháp phát triển hoạt động tín dụng tài trợ xuất nhập khẩu tại BIDV Hà Tây 68 Hiện nay trong hệ thống báo cáo và số liệu của BIDV Hà Tây hầu nhƣ không có số liệu phục vụ cho hoạt động tài trợ xuất nhập khẩu. Để có điều kiện lập kế hoạch cụ thể, chi tiết cho hoạt động tài trợ xuất nhập khẩu, BIDV Hà Tây cần xây dựng một hệ thống báo cáo với đầy đủ các chi tiêu, đồng thời có bộ phận chuyên trách trong việc lập và đánh giá các kế hoạch. Các số liệu cần tổng hợp bao gồm: Nhóm số liệu về khách hàng, nhóm số liệu về kết quả hoạt động của Ngân hàng, nhóm số liệu về thị trƣờng và đối thủ cạnh tranh, Các số liệu dự báo… Dựa trên các số liệu đƣợc cung cấp đầy đủ, BIDV Hà Tây mới có thể xây dựng các kế hoạch cụ thể và chính xác. Bộ phận đầu mối lập kế hoạch cũng phải thƣờng xuyên đánh giá lại tiến độ thực hiện để có sự điều chỉnh phù hợp. Tuy nhiên, các kế hoạch đặt ra phải dựa trên căn cứ, đánh giá rõ ràng và nằm trong kế hoạch phát triển chung của Ngân hàng. Nhƣ vậy công tác lập kế hoạch của BIDV Hà Tây cần thay đổi ngay cho phù hợp và hoàn thiện hơn. Dựa trên cơ sở tƣ liệu, đánh giá kỹ các mặt, kế hoạch phải chi tiết và có giải trình với Ban lãnh đạo, đƣợc phê duyệt bởi Ban lãnh đạo. Tránh tình trạng kế hoạch hiện nay chỉ là một vài chỉ tiêu về doanh số, thiếu nhiều căn cứ để đánh giá. 2. Đa dạng hóa sản phẩm dịch vụ Đây là giải pháp cốt lõi cho mục tiêu phát triển hoạt động tài trợ xuất nhập khẩu tại BIDV Hà Tây. Với thực trạng hiện nay, chất lƣợng dịch vụ nói chung và tài trợ xuất khẩu nói riêng của BIDV Hà Tây rất yếu kém. Bên cạnh đó, sản phẩm tài trợ xuất khẩu lại rất đơn điệu, không xuất phát từ nhu cầu khách hàng. Với thực tế nhƣ vậy, BIDV Hà Tây không thể cạnh tranh đƣợc với các ngân hàng khác bằng dịch vụ. Bởi vậy, trƣớc mắt cần không ngừng thực hiện các biện pháp nâng cao chất lƣợng dịch vụ tài trợ xuất nhập khẩu, đồng thời phát triển các sản phẩm mới nhằm thoả mãn tốt nhất nhu cầu của khách hàng. Luận văn tốt nghiệp Giải pháp phát triển hoạt động tín dụng tài trợ xuất nhập khẩu tại BIDV Hà Tây 69 2.1. Hoàn thiện quy trình nghiệp vụ và quy trình kiểm tra, giám sát. Bƣớc đầu tiên của việc nâng cao chất lƣợng dịch vụ nói chung trong đó có dịch vụ tài trợ xuất nhập khẩu là việc phải hoàn thiện quy trình nghiệp vụ. Hiện nay hoạt động tài trợ xuất khẩu có thêm quy trình chiết khấu bộ chứng từ nhƣng quy trình tài trợ trƣớc xuất khẩu và nhập khẩu vẫn theo quy trình tín dụng. Ngoài ra còn một số văn bản hƣớng dẫn chi tiết của Hội sở chính nhƣ hƣóng dẫn cho vay tài trợ xuất khẩu, hƣóng dẫn chiết khấu bộ chứng từ nhờ thu…Nhìn chung điểm còn thiếu của các quy trình này là tính chặt chẽ chi tiết và việc phân chia trách nhiệm. Các quy trình thƣờng chỉ quy định các bƣớc thực hiện và chứng từ yêu cầu. Các bƣớc này là khá chặt chẽ, đảm bảo thực hiện giao dịch an toàn nhƣng khách hàng còn đòi hỏi nhiều về thời gian thực hiện giao dịch và thái độ phục vụ. Bởi vậy, BIDV Hà Tây nên quy định thêm về thời gian thực hiện giao dịch tại các quy trình sản phẩm. Một bƣớc cần cải tiến nữa là việc bổ xung, chỉnh sửa quy trình. Khi phát hiện quy trình có điểm bất cập, chƣa chính xác, BIDV Hà Tây hiện nay không có một quy định hay quy trình nào về việc bổ sung thông tin. Thông thƣờng các nội dung bổ xung, chỉnh sửa thƣờng đƣợc áp dụng khi thay đổi quy trình. Nhƣ vậy, thời gian thay đổi là rất lâu vì phải đợi phê duyệt của Tổng Giám Đốc. Chính vì vậy, BIDV Hà Tây nên áp dụng thêm một quy trình bổ sung và chỉnh sửa thông tin tại các quy trình nghiệp vụ nhằm cập nhật nhanh chóng các thay đổi trong quy trình. Việc xây dựng một quy trình chuẩn mực là bƣớc mà BIDV Hà Tây có thể dễ dàng thực hiện do nguồn nhân lực và tài liệu là tƣơng đối đầy đủ. Tuy nhiên để quy trình đƣợc tuân thủ nghiêm ngặt, chất lƣợng dịch vụ đƣợc nâng cao cần phải có sự thay đổi rất lớn trong công tác giám sát nghiệp vụ tại BIDV Hà Tây. Để thực hiện tốt công tác này, trƣớc hết là việc xây dựng hệ thống quy định phân chia rõ trách nhiệm trong quy trình nghiệp vụ. Sau khi Luận văn tốt nghiệp Giải pháp phát triển hoạt động tín dụng tài trợ xuất nhập khẩu tại BIDV Hà Tây 70 có các quy định cụ thể, cần phải xây dựng hệ thống kiểm tra, giám sát mà với dịnh hƣóng các lãnh đạo phòng ban, nghiệp vụ chính là cán bộ giám sát chủ chốt. Chỉ có thực hiện tốt công tác kiểm tra, kiểm soát tính tuân thủ quy trình nghiệp vụ, kết hợp với chính sách khen thƣởng, kỷ luật theo đúng trách nhiệm rõ ràng mới có thể khiến hoạt động tài trợ xuất khẩu và các hoạt động dịch vụ khác có chất lƣợng cao, an toàn và ổn định. Theo kinh nghiệm của các Ngân hàng quốc tế, các lỗi trong thực hiện giao dịch thƣờng đƣợc cán bộ chuyên trách ghi chép lại chi tiết và làm căn cứ để đánh giá cán bộ. Ngƣợc lại, sáng kiến và đóng góp tích cực trong hoạt động nghiệp vụ sẽ đƣợc khen thƣởng nhanh chóng. Chính chính sách kiểm tra và giám sát chặt chẽ khiến cho tính tuân thủ tại các Ngân hàng quốc tế rất cao, đồng thời sự chủ động, sáng tạo đƣợc phát huy tối đa. Công tác kiểm tra, giám sát cần phải viết thành các quy trình cụ thể, bao gồm cả giám sát thái độ phục vụ của nhân viên với khách hàng. Cần phải công bố rộng rãi bộ phận hoặc địa chỉ để khách hàng phản hồi ý kiến. Ý kiến và khen thƣỏng, kỷ luật và thông tín về thái độ phục vụ khách hàng nên đƣợc cung cấp trực tiếp đến Ban lãnh đạo, tránh việc báo cáo qua nhiều cấp. 2.2. Điều chỉnh các sản phẩm sẵn có và nghiên cứu sản phẩm mới. Các sản phẩm sẵn có của BIDV Hà Tây về tài trợ xuất khẩu hiện nay là cho vay trƣớc xuất khẩu và chiết khấu bộ chứng từ, còn sản phẩm về tài trợ nhập khẩu hiện nay thì chỉ có cho vay thanh toán và cho vay ký quỹ L/C. Đây là những sản phẩm truyền thống của tài trợ xuất nhập khẩu nhƣng có rất nhiều biến thể cho phù hợp với nhu cầu đa dạng của khách hàng: - Đối với tài trợ trƣớc xuất khẩu, BIDV Hà Tây nên chuyển từ việc coi đây là sản phẩm tín dụng, vay với tài sản đảm bảo thông thƣờng thành tài trợ thu mua nguyên vật liệu phục vụ xuất khẩu với sự đảm bảo là hợp đồng đầu ra, bộ chứng từ xuất khẩu và hạn mức khách hàng. Với sự thay đổi nhƣ vậy vừa giúp doanh nghiệp giảm bớt áp lực về tài sản đảm bảo, vừa giúp ngân Luận văn tốt nghiệp Giải pháp phát triển hoạt động tín dụng tài trợ xuất nhập khẩu tại BIDV Hà Tây 71 hàng phát huy tính tự thanh khoản của khoản vay, giảm nhẹ công việc quản lý. Nên phân chia sản phẩm hiện tại theo chất lƣợng của khách hàng đƣợc xếp loại tín dụng. Các khách hàng có nhu cầu và đƣợc xếp loại tín dụng tốt nên cung cấp sản phẩm tín dụng trọn gói với sự đảm bảo là hợp đồng xuất khẩu. Điều kiện không thể thiếu của sản phẩm tín dụng trọn gói là quản lý bằng hạn mức. - Đối với mua/chiết khấu bộ chứng từ, BIDV Hà Tây đã có sản phẩm chiết khấu bộ chứng từ theo L/C, chiết khấu bộ chứng từ nhờ thu và chiết khấu miễn truy đòi. Thực chất tính an toàn của sản phẩm chiết khấu miễn truy đòi nằm ở chất lƣợng bộ chứng từ xuất khẩu và hạn mức đƣợc thiết lập cho ngân hàng thanh toán. Chính vì vậy, BIDV nên mở rộng cung cấp sản phẩm chiết khấu miễn truy đòi cho đa dạng khách hàng với điều kiện bộ chứng từ xuất khẩu hoàn hảo và ngân hàng thanh toán đƣợc BIDV Hà Tây thiết lập hạn mức. Đối với tín dụng tài trợ nhập khẩu thì tƣơng tự nhƣ hình thức tài trợ xuất khẩu, BIDV Hà Tây nên đa dạng hoá các hình thức tài trợ để hấp dẫn khách hàng bằng cách đƣa thêm một số hình thức tài trợ nhập khẩu nhƣ: tín dụng chấp nhận hối phiếu, tín dụng ứng trƣớc đối với ngƣời nhập khẩu, bảo lãnh thanh toán cho ngƣời nhập khẩu... Với những khách hàng truyền thống, có uy tín, có khả năng tài chính tốt, BIDV Hà Tây nên tài trợ cho họ bằng cách bảo lãnh thanh toán. Việc bảo lãnh thanh toán cho nhà nhập khẩu sẽ giúp họ có thể mua đƣợc hàng và mang lại nguồn thu cùng với uy tín cho BIDV Hà Tây. Bên cạnh việc cải tiến các sản phẩm tài trợ xuất nhập khẩu vốn có, BIDV Hà Tây cần nghiên cứu các sản phẩm mới nhằm chiếm lĩnh các đoạn thị trƣờng mục tiêu, những thị trƣờng ít tính cạnh tranh. Theo xu hƣớng phát triển của các ngân hàng Việt nam trong hoạt động tài trợ xuất khẩu, thời gian tới sản phẩm Bao thanh toán sẽ đƣợc phát triển. Hiện nay phần lớn các Ngân hàng thƣơng mại cả quốc doanh và cổ phần đều đã cung cấp cho khách hàng sản phẩm này. BIDV chƣa đạt đƣợc yêu cầu về Luận văn tốt nghiệp Giải pháp phát triển hoạt động tín dụng tài trợ xuất nhập khẩu tại BIDV Hà Tây 72 quy định của Ngân hàng Nhà nƣớc là nợ quá hạn dƣới 5% nhƣng trong năm 2008 BIDV đặt mục tiêu đạt đƣợc tiêu chuẩn này. Vì vậy, hiện nay BIDV Hà Tây nên bắt tay ngay vào nghiên cứu sản phẩm bao thanh toán. Trƣớc mắt có một số ngân hàng nƣớc ngoài đã yêu cầu hợp tác với BIDV Hà Tây trong cung cấp sản phẩm này. BIDV Hà Tây nên lựa chọn một đối tác đã có kinh nghiệm để phối hợp phát triển sản phẩm đầy tiềm năng này. Sản phẩm tiềm năng khác nữa mà BIDV Hà Tây có điều kiện phát triển là tài trợ các khoản phải thu. Dựa trên xu hƣớng thanh toán quốc tế trên thế giới hiện nay là chuyển dần sang hình thức ghi sổ. Lƣợng L/C và bộ chứng từ xuất khẩu ngày càng giảm, thay vào đó là hoá đơn các khoản phải thu. BIDV Hà Tây có thể dựa vào nhu cầu của nhà xuất khẩu là cần ngƣời đƣng ra thu hộ tiền và chiết khấu hoá đơn để cung cấp dịch vụ tài trợ các khoản phải thu cho nhà xuất khẩu. Để cung cấp sản phẩm này, trƣớc mắt BIDV Hà Tây cần học tập kinh nghiệm của các ngân hàng nƣớc ngoài và xây dựng một quy trình sản phẩm cụ thể. Các sản phẩm mới của BIDV Hà Tây cần dựa trên việc nghiên cứu thị trƣờng, xuất phát từ nhu cầu khách hàng. Nên phát huy các hội nghị giới thiệu sản phẩm cho khách hàng kèm theo phiếu thăm dò ý kiến. Đồng thời thông qua các bộ phận giao dịch trực tiếp với khách hàng để thu thập thông tin về nhu cầu của họ. 3. Tăng cƣờng công tác tiếp thị khách hàng và quảng bá sản phẩm dịch vụ. Ngày nay, khi cạnh tranh trong lĩnh vực ngân hàng ngày càng trở nên gay gắt thì việc đẩy mạnh công tác tuyên truyền, quảng cáo về hoạt động ngân hàng là tất yếu và BIDV Hà Tây cũng không nằm ngoài quy luật đó. Hiện nay, hoạt động tuyên truyền, quảng cáo tại BIDV Hà Tây tuy đã đƣợc quan tâm hơn trƣớc nhƣng kết quả chƣa cao do công tác này chƣa đƣợc thực hiện đều khắp cơ sở. Trong định hƣớng thực hiện kế hoạch năm 2008, Luận văn tốt nghiệp Giải pháp phát triển hoạt động tín dụng tài trợ xuất nhập khẩu tại BIDV Hà Tây 73 BIDV Hà Tây có đề ra giải pháp thực hiện marketing nhƣng các giải pháp cho hoạt động tín dụng tài trợ xuất nhập khẩu còn chƣa thật cụ thể. Để không ngừng nâng cao khả năng cạnh tranh, tăng uy tín, tăng khả năng sinh lời trong hoạt động ngân hàng nói chung và hoạt động tài trợ xuất nhập khẩu nói riêng thì BIDV Hà Tây cần đẩy mạnh hoạt động marketing thông qua chính sách giao tiếp, khuyếch trƣơng. Do hoạt động tài trợ xuất nhập khẩu tại BIDV Hà Tây mới đi vào hoạt động nên nhiều khách hàng chƣa biết hoặc chƣa tin tƣởng vào hoạt động này tại ngân hàng khi so sánh với các ngân hàng có kinh nghiệp lâu năm nhƣ VIETCOMBANK, ngân hàng nƣớc ngoài...Vì vậy BIDV Hà Tây cần đẩy mạnh hơn nữa công tác tuyên truyền tiếp thị để thu hút thêm nhiều khách hàng bằng cách: - Tăng cƣờng quảng cáo trên báo chuyên ngành và đặc biệt là báo đƣợc nhiều tầng lớp dân chúng đọc nhƣ báo Hà Nội Mới, báo Lao động...Bên cạnh đó, BIDV Hà Tây cũng nên quảng cáo về hoạt động của ngân hàng mình thông qua các phóng sự trên vô tuyến truyền hình, thông qua các bài báo. - Cử cán bộ có tài ăn nói, năng động, nhiệt tình, có trình độ nghiệp vụ đến các doanh nghiệp nhất là các doanh nghiệp lớn và làm ăn có hiệu quả để giới thiệu về BIDV Hà Tây, thuyết phục họ trở thành khách hàng của ngân hàng . - Lựa chọn cán bộ có khả năng giao tiếp tốt, nhanh nhẹn, nhiệt tình thực hiện nghiệp vụ mà phải tiếp xúc với khách hàng. - BIDV Hà Tây cần tổ chức hội nghị khách hàng hàng năm nhằm tuyên truyền, củng cố mối quan hệ giữa ngân hàng với khách hàng và biết đƣợc những nhu cầu của khách hàng để đáp ứng kịp thời. - BIDV Hà Tây cũng cần sửa sang địa điểm giao dịch cho khang trang hơn để tạo ấn tƣợng tốt cho khách hàng. Luận văn tốt nghiệp Giải pháp phát triển hoạt động tín dụng tài trợ xuất nhập khẩu tại BIDV Hà Tây 74 4. Nâng cao chất lƣợng cán bộ tín dụng và cán bộ thanh toán quốc tế và đầu tƣ vào kỹ thuật thiết bị công nghệ Trƣớc hết, BIDV Hà Tây cần bổ sung ngay đội ngũ cán bộ cấp cao và các chuyên gia trong lĩnh vực tài trợ xuất nhập khẩu. Đây là lực lƣợng mà BIDV Hà Tây rất thiếu, trong khi đó nguồn cán bộ này không dễ dàng bổ sung qua đào tạo, tuyển dụng. Giải pháp trƣớc mắt của BIDV Hà Tây là nhờ các chuyên gia tƣ vấn, các cán bộ đã kinh qua nhiều năm làm nghiệp vụ tài trợ xuất nhập khẩu tại các ngân hàng nƣớc ngoài tƣ vấn cho sản phẩm và chiến lƣợc tài trợ xuất nhập khẩu. Đồng thời chuẩn bị nguồn cán bộ tăng cƣờng cho đi tập huấn, học tập trong và cả ngoài nƣớc, thực hiện luân chuyển cán bộ giữa Hội sở chính và BIDV Hà Tây. Đối với nguồn cán bộ nghiệp vụ, khó khăn hiện nay là lực lƣợng cán bộ trẻ, còn thiếu kinh nghiệm. Tại BIDV Hà Tây hiện nay gặp rất nhiều khó khăn về tuyển dụng cán bộ có chất lƣợng, thành thạo ngoại ngữ. Đối với nguồn cán bộ này ngoài việc đào tạo, tập huấn thƣờng xuyên tại các khóa học tập trung còn cần đào tạo ngay tại công việc. Giải pháp là gửi các cán bộ mới đến các chi nhánh lớn, có kinh nghiệm để học tập nghiệp vụ trong một thời gian, nên trên một tháng. Đồng thời cử các cán bộ có kinh nghiệm về hỗ trợ nghiệp vụ các việc thực hiện nghiệp vụ ở các phòng ban. Công tác đào tạo chuyên môn của BIDV Hà Tây đƣợc tổ chức thƣờng xuyên hàng năm theo hình thức tập trung nhƣng hiệu quả đạt đƣợc không cao do chƣơng trình tự biên soạn kém cập nhật, giảng viên là cán bộ Hội sở chính kiêm nhiệm. Bởi vậy, nội dung đào tạo và giáo viên cần nâng cao, chƣơng trình đạo tạo cần đƣợc cập nhật nhiều thông tin về thị trƣờng, các xu thế trong thƣơng mại quốc tế. Có thể khai thác chƣơng trình từ các ngân hàng hàng quốc tế và mạng Internet. Ngoài cán bộ tại ngân hàng, BIDV Hà Tây có thể mời giáo viên các trƣờng đại học hoặc giảng viên chuyên nghiệp để giảng dạy. Luận văn tốt nghiệp Giải pháp phát triển hoạt động tín dụng tài trợ xuất nhập khẩu tại BIDV Hà Tây 75 Bên cạnh đó, tài trợ xuất nhập khẩu cũng cần nhiều chƣơng trình phần mềm hỗ trợ nhƣ các chƣơng trình giúp thiết lập hạn mức, đánh giá rủi ro và xử lý giao dịch. BIDV Hà Tây cần nghiên cứu và nâng cấp các chƣơng trình hiện có để đáp ứng nhu cầu phát triển hoạt động. Đối với thực hiện tài trợ thƣơng mại và tài trợ xuất khẩu, BIDV Hà Tây cần mua sắm thêm trang thiết bị phục vụ quan trọng là máy quét chứng từ hiện đại. Đây là thiết bị mà các Trung tâm tài trợ thƣơng mại của các Ngân hàng trên thế giới thƣờng sử dụng. Với thiết bị này sẽ giúp rút ngắn thời gian thực hiện giao dịch, giảm rủi ro, nâng cao khả năng quản lý. Bên cạnh đó, tài trợ xuất khẩu cũng cần nhiều chƣơng trình phần mềm hỗ trợ nhƣ các chƣơng trình giúp thiết lập hạn mức, đánh giá rủi ro và xử lý giao dịch. BIDV Hà Tây cần nghiên cứu và nâng cấp các chƣơng trình hiện có để đáp ứng nhu cầu phát triển hoạt động. 5. Hoàn thiện công tác quản lý rủi ro Những giải pháp nhằm nâng cao chất lƣợng dịch vụ, phát triển sản phẩm mới, xây dựng mô hình hoạt động và các chiến lƣợc hiệu quả đều nhằm thúc đẩy sự phát triển của hoạt động tài trợ xuất nhập khẩu. Tuy nhiên, trong quá trình phát triển hoạt động cần phải đi kèm với quá trình hoàn thiện công tác quản lý rủi ro, đƣợc coi là nền móng của hoạt động. Quản lý rủi ro trong tài trợ xuất khẩu chủ yếu nằm ở quản lý hạn mức của khách hàng. Bởi vậy, muốn nâng cao chất lƣợng công tác quản lý rủi ro trong hoạt động tài trợ xuất nhập khẩu cần có những giải pháp cho yếu kém trong công tác quản lý hạn mức tài trợ xuất nhập khẩu hiện nay tại BIDV Hà Tây . Nhìn chung, công tác quản lý hạn mức tại BIDV Hà Tây có những hạn chế sau: thiết lập hạn mức không chính xác, quá trình đánh giá, xem xét lại hạn mức thực hiện không tốt. Để khắc phục những hạn chế này, BIDV Hà Tây cần thay đổi ngay quy trình đánh giá và cấp hạn mức cho khách hàng thực hiện tài trợ xuất nhập khẩu. Luận văn tốt nghiệp Giải pháp phát triển hoạt động tín dụng tài trợ xuất nhập khẩu tại BIDV Hà Tây 76 Giải pháp trƣớc tiên là đào tạo tập trung các cán bộ tín dụng về công tác thiết lập hạn mức tài trợ thƣơng mại nói chung. Do hiện nay cán bộ tín dụng tại BIDV Hà Tây thƣờng không nắm rõ hạn mức của tài trợ thƣơng mại dẫn đến công tác thiết lập hạn mức còn nhiều sai sót. BIDV Hà Tây cần tổ chức ngay các lớp tập trung, đào tạo cán bộ tín dụng của các chi nhánh về công tác quản lý hoạt động tài trợ thƣơng mại bằng hạn mức bao gồm: đánh giá thiết lập hạn mức và kiểm soát khách hàng bằng hạn mức. Bên cạnh đó, công tác kiểm tra, kiểm soát tín dụng trong quản lý tài trợ xuất khẩu bằng hạn mức phải đƣợc thực hiện chặt chẽ. BIDV Hà Tây nên thƣờng xuyên cử các đoàn kiểm tra tính tuân thủ quy trình quản lý hạn mức tại các chi nhánh. Trong công tác kiểm soát hạn mức khách hàng, vai trò của bộ phận đầu mối tại Hội sở chính là vô cùng quan trọng. Ban đầu mối là Ban tín dụng và Ban kinh doanh đối ngoại có thể kiểm soát công tác thiết lập hạn mức của các chi nhánh trên hệ thống máy tính và gửi các công văn nhắc nhở các chi nhánh thực hiện chƣa tốt, có báo cáo với ban lãnh đạo. Nhằm hạn chế các rủi ro thị trƣờng, rủi ro quốc gia và rủi ro về thanh toán trong tài trợ xuất khẩu tại ngân hàng mình, BIDV Hà Tây cần đẩy mạnh ngay công tác thiết lập hạn mức cho các định chế tài chính và bổ sung thêm nghiệp vụ thiết lập hạn mức cho các quốc gia. Hiện nay công tác thiết lập hạn mức cho các định chế tài chính BIDV Hà Tây còn thiếu cán bộ có kinh nghiệm và cả chƣơng trình, quy trình hỗ trợ. Để nâng cao chất lƣợng hoạt động thiết lập hạn mức cho các định chế tài chính, BIDV Hà Tây cần mời các chuyên gia có kinh nghiệm từ các ngân hàng quốc tế hoặc từ trung tâm đào tạo Ngân hàng để đào tạo cán bộ theo các khoá học tập trung ngắn ngày. Tham khảo thêm các quy trình của ngân hàng nƣớc ngoài để xây dựng quy trình thiết lập hạn mức cho định chế tài chính và thiết lập hạn mức cho quốc gia. Các bƣớc này nên giao cho bộ phận đầu mối là phòng Quan hệ quốc tế và Luận văn tốt nghiệp Giải pháp phát triển hoạt động tín dụng tài trợ xuất nhập khẩu tại BIDV Hà Tây 77 Ngân hàng đại lý tại Hội sở chính cắt cử cán bộ chuyên trách, có chƣơng trình làm việc cụ thể. Biện pháp quản lý bằng hạn mức tiếp theo trong tài trợ thƣơng mại nói chung và tài trợ xuất nhập khẩu BIDV Hà Tây nên thực hiện là quản lý hạn mức giao dịch của chi nhánh. Hiện nay, BIDV Hà Tây đã có hệ thống phân chia trách nhiệm theo trị giá giao dịch, các giao dịch có giá trị lớn thƣờng do Hội sở chính quyết định. Tuy nhiên việc đặt ra các tiêu chí để xác định hạn mức thực hiện giao dịch của các chi nhánh chƣa rõ ràng, đôi khi còn mang tính chất cảm tính. Bởi vậy, thiết lập hạn mức giao dịch của các chi nhánh cần phải có một hệ thống chỉ tiêu bao gồm: năng lực của chi nhánh, năng lực của khách hàng, thị trƣờng xuất nhập khẩu… Hiện nay ngoài những hạn chế trong quản lý hoạt động tài trợ xuất nhập khẩu bằng hạn mức, thì hoạt động này còn gặp nhiều rủi ro do công tác hậu kiểm còn chƣa đƣợc thực hiện tốt. Cụ thể nhƣ công tác kiểm tra tính tuân thủ quy trình của các cán bộ nghiệp vụ đƣợc làm chƣa triệt để. Để nâng cao chất lƣợng hoạt động, giảm thiểu rủi ro cần làm tốt công tác hậu kiểm, ví dụ trong phòng ban nghiệp vụ cần có cán bộ chuyên trách làm hậu kiểm. Các đoàn kiểm tra cần phải đƣợc tổ chức thƣờng xuyên, định kỳ và cả đột xuất. Hình thức xử lý, kỷ luật phải nghiêm mình, theo mức trách nhiệm rõ ràng. Làm tốt công tác kiểm tra, BIDV Hà Tây mới có thể giảm thiểu rủi ro về mặt tác nghiệp trong tài trợ xuất nhập khẩu. ♦ Kiến nghị Đối với hoạt động tài trợ xuất nhập khẩu có hai yếu tố ảnh hƣởng rất lớn đó là luật pháp và môi trƣờng kinh tế. Tại Việt Nam, hoạt động tài trợ xuất nhập khẩu chủ yếu tuân theo Luật các tổ chức tín dụng ngày 12/12/1997, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật các tổ chức tín dụng ngày 15/6/2004, Nghị định 151/1006 TTCP (Thủ Tƣớng Chính Phủ), Quy chế hỗ trợ tín dụng, và những văn bản hƣớng dẫn của Ngân hàng Nhà nƣớc nhƣ Luận văn tốt nghiệp Giải pháp phát triển hoạt động tín dụng tài trợ xuất nhập khẩu tại BIDV Hà Tây 78 Quyết định số 1096/2004/QĐ-NHNN ngày 06/09/2004 về Bao thanh toán. Đây chính là cơ sở để các ngân hàng triển khai dịch vụ tài trợ xuất nhập khẩu. Chính vì vậy những quy định có thể là động lực, đôi khi lại là rào cản cho sự phát triển của hoạt động tài trợ xuất nhập khẩu. Những quy định cũng cần thƣờng xuyên phải cập nhật, thay đổi cho phù hợp, tạo điều kiện cho hoạt động phát triển. Kiến nghị với Ngân hàng Nhà nƣớc. Trong hoạt động tài trợ xuất khẩu hiện nay, Ngân hàng Nhà nƣớc Việt nam mới chỉ có quy định về bao thanh toán do hoạt động nay đang là tâm điểm phát triển trong tài trợ xuất khẩu của các Ngân hàng thƣơng mại. Trong quy định này, Ngân hàng Nhà nƣớc Việt Nam chỉ cho phép các tổ chức tín dụng có tỷ lệ nợ quá hạn không quá 5% thực hiện bao thanh toán. Trong khi thực tế, bao thanh toán có tính tự thanh khoản và ít rủi ro hơn tín dụng thông thƣờng. Vì vậy, kiến nghị Ngân hàng Nhà nƣớc nên coi điều kiện thực hiện bao thanh toán cũng tƣơng tự nhƣ điều kiện cho vay thông thƣờng khác nhằm tạo điều kiện cho các tổ chức tín dụng dễ dàng triển khai hoạt động này hơn. Trong quy định 1096/2004/QĐ-NHNN, Ngân hàng Nhà nƣớc không cho phép cung cấp dịch vụ bao thanh toán cho hợp đồng mua bán có thời hạn trên 180 ngày. Trong khi đó sản phẩm tài trợ xuất khẩu trên 180 ngày (Forfeiting) đã có tại các Ngân hàng quốc tế từ lâu. Chính quy định này cũng làm hạn chế hoạt động bao thanh toán, Ngân hàng Nhà nƣớc Việt Nam nên nghiên cứu và ban hành thêm quy định cho bao thanh toán cho hợp đồng mua bán trên 180 ngày. Để đảm bảo hoạt động an toàn, Ngân hàng Nhà nƣớc nên quy định cụ thể về quản lý hạn mức bao thanh toán của các tổ chức tín dụng. Ngoài ra các chính sách và quy định về ngoại hối cũng ảnh hƣởng rất nhiều đến hoạt động tài trợ xuất nhập khẩu. Bởi vậy, khi hoạch định các chính sách này, Ngân hàng Nhà nƣớc cần lƣu tâm đến sự phát triển của hoạt động xuất khẩu và hoạt động tài trợ xuất nhập khẩu của các tổ chức tín dụng. Luận văn tốt nghiệp Giải pháp phát triển hoạt động tín dụng tài trợ xuất nhập khẩu tại BIDV Hà Tây 79 Kiến nghị đối với Chính phủ * Hoàn thiện môi trường pháp lý Hoạt động ngân hàng nói chung và hoạt động tín dụng tài trợ xuất nhập khẩu nói riêng chỉ an toàn và hiệu quả khi nó có một môi trƣờng pháp lý ổn định, đồng bộ và nhất quán. Đó là bởi vì hoạt động ngân hàng có liên quan đến tất cả các ngành, các thành phần kinh tế nên luật pháp và quy định của các ngành, các thành phần này ảnh hƣởng lớn đến hoạt động ngân hàng. Thêm vào đó, hoạt động tín dụng tài trợ xuất nhập khẩu tiềm ẩn rất nhiều rủi ro do hoạt động này chịu rủi ro của cả hai hoạt động: hoạt động tín dụng và hoạt động thanh toán quốc tế. Vì vậy, để đảm bảo tính an toàn và hiệu quả cho hoạt động ngân hàng nói chung và hoạt động tín dụng tài trợ xuất nhập khẩu nói riêng, Chính phủ nên thực hiện các biện pháp sau nhằm hoàn thiện môi trƣờng pháp lý, tạo điều kiện cho sự phát triển hoạt động tín dụng xuất nhập khẩu của ngân hàng và hoạt động xuất nhập khẩu của các doanh nghiệp: - Có chủ trƣơng, chính sách, cơ chế quản lý nhằm đảm bảo môi trƣờng pháp lý để các đơn vị kinh doanh xuất nhập khẩu yên tâm hoạt động và tạo môi trƣờng kinh doanh bình đẳng cho các doanh nghiệp kinh doanh xuất nhập khẩu mà không phân biệt thành phần kinh tế. - Sớm ban hành chiến lƣợc xuất khẩu quốc gia, trong đó chiến lƣợc thƣơng mại hƣớng về xuất khẩu là căn cứ để các doanh nghiệp và các ngân hàng thƣơng mại có chiến lƣợc kinh doanh của mình. - Khẩn trƣơng xây dựng Đề án thành lập ngân hàng xuất nhập khẩu. Chính phủ cũng cần thành lập các trung tâm hỗ trợ xúc tiến thƣơng mại cho doanh nghiệp để cung cấp cho các doanh nghiệp thông tin về thị trƣờng, về uy tín của các đối tác thƣơng mại, về pháp luật và thủ tục hành chính của nƣớc bạn hàng... - Xây dựng hệ thống bảo hiểm xuất nhập khẩu và bảo hiểm tín dụng xuất nhập khẩu. Luận văn tốt nghiệp Giải pháp phát triển hoạt động tín dụng tài trợ xuất nhập khẩu tại BIDV Hà Tây 80 * Chính sách hỗ trợ tài chính Chính phủ nên có chính sách hỗ trợ tài chính nhƣ : - Có chính sách tín dụng ƣu đãi đối với doanh nghiệp sản xuất mặt hàng mới để phục vụ xuất khẩu để ngân hàng làm căn cứ xây dựng chính sách tín dụng tài trợ xuất nhập khẩu của mình. - Giảm thuế xuất khẩu và nhập khẩu nhằm giúp doanh nghiệp nâng cao lợi nhuận để tái đầu tƣ phục vụ xuất khẩu. - Hỗ trợ việc hình thành quỹ bảo hiểm tín dụng xuất nhập khẩu. - Xác định những ngành hàng có thế mạnh để hỗ trợ thêm đồng thời chuyển đổi cơ cấu hàng xuất khẩu theo hƣớng tăng tỷ trọng sản phẩm hàng hoá đã qua chế biến. - Có chính sách lãi suất hỗ trợ vay vốn ngân hàng hợp lý để vừa điều tiết nền kinh tế, tạo điều kiện để các doanh nghiệp hoạt động kinh doanh xuất nhập khẩu vừa tạo điều kiện cho các ngân hàng thƣơng mại xử lý linh hoạt lãi suất để tài trợ xuất nhập khẩu. Thực hiện tốt chính sách này sẽ tránh tình trạng lãi suất ƣu đãi đầu ra nhỏ hơn lãi suất đầu vào của các ngân hàng thƣơng mại, gây bất lợi cho hoạt động xuất nhập khẩu và hoạt động ngân hàng. Luận văn tốt nghiệp Giải pháp phát triển hoạt động tín dụng tài trợ xuất nhập khẩu tại BIDV Hà Tây 81 KẾT LUẬN CHƢƠNG 3 Trên cơ sở định hƣớng hoạt động kinh doanh của BIDV Hà Tây trong thời gian tới, trên cơ sở những kết quả và tồn tại của hoạt động tín dụng tài trợ xuất nhập khẩu tại chi nhánh, chƣơng 3 đã đƣa ra các giải pháp phù hợp nhằm phát triển hoạt động tín dụng tài trợ xuất nhập khẩu tại BIDV Hà Tây. Các giải pháp nhằm phát triển hoạt động tín dụng tài trợ xuất nhập khẩu tại BIDV Hà Tây là: - Xây dựng chiến lƣợc và kế hoạch cụ thể cho hoạt động tín dụng tài trợ xuất nhập khẩu. - Đa dạng hóa sản phẩm dịch vụ. - Tăng cƣờng công tác tiếp thị khách hàng và quảng bá sản phẩm dịch vụ - Nâng cao chất lƣợng cán bộ tín dụng và cán bộ thanh toán quốc tế và đầu tƣ vào kĩ thuật thiết bị công nghệ. - Hoàn thiện công tác quản lý rủi ro. Bên cạnh việc đƣa ra các giải pháp nhằm phát triển hoạt động tín dụng tài trợ xuất nhập khẩu tại BIDV Hà Tây, chƣơng 3 còn đƣa ra một số kiến nghị đối với Ngân hàng Nhà nƣớc và Chính phủ. Luận văn tốt nghiệp Giải pháp phát triển hoạt động tín dụng tài trợ xuất nhập khẩu tại BIDV Hà Tây 82 KẾT LUẬN Nhận thức rõ tầm quan trọng của kinh tế đối ngoại, Đảng và Nhà nƣớc ta đã thực hiện chính sách kinh tế mở cửa, hội nhập kinh tế quốc tế, đổi mới nền kinh tế, xây dựng nền kinh tế thị trƣờng nhằm đƣa nƣớc ta tham gia một cách sâu rộng hơn vào nền kinh tế thế giới. Trong quá trình đổi mới, ngoại thƣơng đóng vai trò rất quan trọng trong việc mở rộng thị trƣờng tiêu thụ cho các sản phẩm sản xuất trong nƣớc, tạo điều kiện nhập khẩu những mặt hàng quan trọng phục vụ cho nhu cầu đổi mới công nghệ, trang thiết bị phục vụ cho sự nghiệp công nghiệp hoá và hiện đại hoá đất nƣớc. Sự phát triển mạnh mẽ của các hoạt động ngoại thƣơng đã làm cho nền kinh tế nƣớc ta ngày càng trở nên sôi động, các đơn vị có nhu cầu mua bán ngoại tệ, vay Ngân hàng vốn kinh doanh, cũng nhƣ thiết lập các mối quan hệ thanh toán thông qua Ngân hàng ngày càng lớn. Điều đó đòi hỏi các ngân hàng thƣơng mại phải đáp ứng đầy đủ và kịp thời các nghiệp vụ kinh doanh đối ngoại và đặc biệt là tín dụng xuất nhập khẩu. Nhận thức đƣợc vấn đề này, qua kiến thức đã học trong trƣờng đại học và qua tìm hiểu thực tế tại ngân hàng Đầu tƣ và Phát triển Hà Tây, em đã đi sâu nghiên cứu về hoạt động tín dụng tài trợ xuất nhập khẩu tại ngân hàng, qua đó phân tích những nguyên nhân và đƣa ra một số biện phát cơ bản nhằm nâng cao và phát triển hoạt động tín dụng xuất nhập khẩu tại ngân hàng Đầu tƣ và Phát triển Hà Tây. Em xin cảm ơn sự hƣớng dẫn chỉ bảo tận tình của Tiến sĩ Tăng Văn Nghĩa, đã giúp đỡ nhiệt tình trong thời gian em hoàn thành khoá luận. Do trình độ và thời gian có hạn nên luận văn này không thể tránh khỏi những thiếu sót. Em rất mong nhận đƣợc những ý kiến đóng góp của các thầy cô giáo và toàn thể các bạn để hoàn thiện đề tài em đã nghiên cứu. Luận văn tốt nghiệp Giải pháp phát triển hoạt động tín dụng tài trợ xuất nhập khẩu tại BIDV Hà Tây 83 TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Phan Thu Hà & Nguyễn Thị Thu Thảo (2004), “Giáo trình ngân hàng thƣơng mại”, Nhà xuất bản Thống kê, Hà Nội. 2. GS.TS Lê Văn Tƣ & Lê Tùng Vân (2004), “Tín dụng xuất nhập khẩu, thanh toán quốc tế và kinh doanh ngoại tệ”, Nhà xuất bản Tài chính 3. Đinh Xuân Trình, Trƣờng Đại học Ngoại thƣơng, “Thanh toán quốc tế trong hoạt động ngoại thƣơng”, Nhà xuất bản Giáo dục, Hà Nội. 4. PTS Lê Văn Tề, “Nghiệp vụ tín dụng và thanh toán quốc tế”, Nhà xuất bản TP Hồ Chí Minh. 5. Edward Weed, Ph.D và Edward K,Gill, Ph.D, “Ngân hàng thƣơng mại”, Nhà xuất bản TP Hồ Chí Minh 6. Frederic Minshkin (1994), “Tiền tệ, ngân hàng và thị trƣờng tài chính”, NXB Khoa học Kĩ thuật, Hà Nội. 7. Sổ tay tín dụng của Ngân hàng Đầu tƣ và phát triển Việt Nam 8. Ngân hàng Đầu tƣ và Phát triển Hà Tây, Báo cáo thƣờng niên năm 2002, 2003, 2004, 2005, 2006. 9. Báo cáo kết quả kinh doanh năm 2006 của Ngân hàng Đầu tƣ và Phát triển Hà Tây. 10. Trang web: