Khóa luận Nâng cao hiệu quả hoạt động của trung tâm thông tin - Thư viện trường cao đẳng du lịch Hà Nội

h, tránh được mất mát và không gây xáo trộn tài liệu, tiết kiệm được diện tích kho tàng, nhất là trong điều kiện diện tích sử dụng của trung tâm hiện nay vẫn còn nhỏ, chưa đủ đáp ứng để triển khai kho mở. Nhưng bên cạnh đó, mặt hạn chế của hình thức phục vụ này bạn đọc không được trực tiếp lựa chọn tài liệu gốc mà mình cần, làm mất nhiều thời gian vì phải chờ đợi lấy sách, đôi khi sau thời gian chờ sách được lấy ra nhưng lại không đáp ứng đúng nhu cầu tin của bạn đọc. 2.5.2 Mượn về nhà Dịch vụ mượn về nhà cho phép người dùng tin mang tài liệu về nhà sử dụng trong một thời gian nhất định. Mỗi bạn đọc sẽ có một cuốn sổ theo dõi riêng ghi tên tài liệu, ngày mượn và ngày trả tài liệu. Trung tâm chỉ giải quyết yêu cầu mượn về nhà khi số lượng đầu sách có từ hai bản trở lên với thời gian không quá 30 ngày. Mỗi lượt, bạn đọc có thể mượn tối đa 2 tài liệu. Khi Khóa luận tốt nghiệp Nguyễn Thanh Thảo 42 người đọc có yêu cầu với tài liệu khác thì phải trả một trong hai tài liệu đã mượn. Nếu không trả tài liệu đúng hạn, người dùng tin sẽ bị phạt tuỳ mức độ vi phạm theo những quy định hiện hành của Trung tâm. PHIẾU YÊU CẦU Họ và tên: . Đơn vị: . Tên sách: .. Số ĐKCB: Tình trạng sách: Ngày mượn: .. Ngày trả: ... Thủ thư ký Bạn đọc ký Hình 3: MẪU PHIẾU YÊU CẦU Theo báo cáo thống kê của Trung tâm năm 2011, trung bình hàng tháng có 140 lượt bạn đọc mượn sách về với 280 lượt sách cho mượn. Báo cáo cũng cho thấy dịch vụ này rất hữu ích đối với giảng viên và cán bộ vì đây là nhóm nguời dùng tin không có nhiều thời gian lên thư viện đọc sách và nghiên cứu. Vì vậy, dịch vụ này được cán bộ, giảng viên đánh giá rất cao. Theo số liệu thống kê cho thấy, trong 50 bạn đọc được phỏng vấn, chỉ có 4 người còn chưa hài lòng với cách thức phục vụ do đôi lúc cần tài liệu nhưng Trung tâm không thể đáp ứng ngay vì không có đủ bản sách cho nhiều người mượn cùng một lúc. Cũng chính vì lý do đó mà cán bộ thư viện luôn luôn phải kiểm kê và theo dõi sổ cho mượn sách để kịp thời thu hồi tài liệu nhằm phục vụ cho những bạn đọc khác có yêu cầu. Việc làm này cũng tránh được tình trạng có nhiều bạn Khóa luận tốt nghiệp Nguyễn Thanh Thảo 43 đọc muốn mượn cùng một cuốn tài liệu nhưng do tài liệu chưa đựơc trả nên người ở lượt sau phải mất nhiều thời gian chờ đợi. 2.5.3 Các hình thức khác  Dịch vụ sao chụp tài liệu gốc Sao chụp tài liệu gốc là dịch vụ cung cấp bản sao tài liệu gốc cho bạn đọc trong trường hợp bạn đọc muốn có tài liệu đó để sử dụng lâu dài hoặc trong trong trường hợp tài liệu đó không cho phép được mượn về nhà. Nhu cầu sao chép tài liệu của bạn đọc tại thư viện rất lớn, đặc biệt là các tài liệu như luận văn, luận án, báo cáo tốt nghiệp, các sách tra cứu. Đối tượng sử dụng chủ yếu dịch vụ này là sinh viên trong trường, số ít là bạn đọc ngoài trường. Đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của bạn đọc, trung tâm đã trang bị máy photocopy và thực hiện dịch vụ photo có thu kinh phí với giá sao chụp tài liệu là 300đ/ trang. Dịch vụ đã đáp ứng được nhu cầu của người dùng tin với trên 50% bạn đọc lên thư viện đều photo tài liệu. Trung bình hàng tháng, số tài liệu mà bạn đọc có yêu cầu sao chụp lên đến hàng nghìn trang. Con số này cũng cho thấy đây là dịch vụ đáp ứng được phần nào nhu cầu của người dùng tin, góp phần nâng cao chất lượng phục vụ của Trung tâm thư viện nói chung.  Dịch vụ bán giáo trình, bài giảng Đây là một trong những đặc điểm khác biệt của Trung tâm Thông tin - thư viện trường Cao đẳng Du lịch Hà Nội so với các trường đại học, cao đẳng khác. Hầu hết các trường đại học đều có dịch vụ cho mượn về nhà đối với tài liệu là sách giáo trình, bài giảng. Tuy nhiên, tại Trung tâm Thông tin - thư viện của trường Cao đẳng Du lịch Hà Nội lại tổ chức bán giáo trình, bài giảng trực tiếp tới tay sinh viên, học sinh. Bản thảo các bài giảng do Hội đồng khoa học nghiệm thu từ giáo viên và Nhà trường sẽ đuợc giao cho Trung tâm, sau đó Trung tâm đứng ra chịu trách nhiệm phát hành và bán cho sinh viên. Lượng sách giáo trình, bài giảng bán ra ngày càng tăng do nhu cầu học tập, Khóa luận tốt nghiệp Nguyễn Thanh Thảo 44 nghiên cứu của sinh viên ngày càng cao. Trừ những đầu sách với số lượng bản cố định nộp vào kho sách của Trung tâm thì lượng sách phát hành đều bán hết cho sinh viên. Dịch vụ này đã đáp ứng phần nào nhu cầu sử dụng tài liệu phục vụ cho học tập của người dùng tin trong trường. Tuy nhiên, hạn chế của nó là chỉ bán được cho một số lượng sinh viên nhất định bởi không phải bất cứ sinh viên nào cũng có đủ khả năng mua tất cả các sách giáo trình phục vụ cho cả một khoá học 3 năm của mình tại trường. Điều đó cũng làm hạn chế khả năng đáp ứng nhu cầu khai thác thông tin của người dùng tin, trong khi đó sinh viên lại là lực lượng đông đảo và có nhu cầu cao nhất trong việc khai thác thông tin tư liệu từ các giáo trình, bài giảng. 2.6 NHẬN XÉT VÀ ĐÁNH GIÁ Qua quá trình thực tập và nghiên cứu thực trạng hoạt động của Trung tâm Thông tin – thư viện trường Cao đẳng Du lịch Hà Nội, tôi xin đưa ra một số nhận xét về những kết quả đã đạt được và những hạn chế của thư viện như sau: 2.6.1 Những kết quả đạt được Hơn 40 năm qua cùng với sự trưởng thành và phát triển của trường Cao đẳng Du lịch Hà Nội, Trung tâm Thông tin - thư viện thư viện của Nhà trường cũng không ngừng hoàn thiện và phát triển. Cho đến nay, Trung tâm đã thực sự trở thành một trung tâm thông tin khoa học của Nhà trường, đóng góp đắc lực cho sự nghiệp giáo dục và đào tạo của cả nước nói chung và trường Cao đẳng Du lịch Hà Nội nói riêng. Trải qua gần 20 xây dựng và phát triển, được sự quan tâm chỉ đạo của lãnh đạo Nhà trường nên Trung tâm ngày càng được đầu tư, nâng cấp về cơ sở vật chất. Vì vậy, khả năng đáp ứng nhu cầu thông tin của Trung tâm ngày càng cao. Nguồn lực thông tin của Trung tâm tuy chỉ có hơn 7 nghìn đầu sách nhưng tương đối đầy đủ và phong phú về nội dung, phù hợp với các chương Khóa luận tốt nghiệp Nguyễn Thanh Thảo 45 trình đào tạo như: du lịch, khách sạn, nấu ăn,bước đầu đã đáp ứng được nhu cầu thông tin cho quá trình giảng dạy và học tập của giảng viên cũng như sinh viên trong Nhà trường. Các sản phẩm như hệ thống mục lục phiếu, thư mục giới thiệu sách mới đã phản ánh được đầy đủ nguồn lực thông tin có trong kho tài liệu của trung tâm đáp ứng nhu cầu tìm kiếm, khai thác thông tin của người dùng tin. Ngoài nguồn sách, thư viện cũng đã có báo, tạp chí chuyên ngành du lịch, khách sạn và các báo, tạp chí bổ trợ kiến thức như văn hoá, xã hội, chính trị mang lại những thông tin thiết thực cho người đọc. Kho sách ngày càng được mở rộng, thêm nhiều đấu sách mới, nhiều môn loại mới. Tuy nhiên, diện tích kho lại chưa đựơc bố trí thêm, chưa triển khai phòng cho mượn tài liệu về nhà nên chưa thu hút đựơc nhiều bạn đọc tới thư viện. Nhìn chung, nguồn lực thông tin của Trung tâm đã đáp ứng được một phần nhu cầu tin của người dùng tin trong giai đoạn hiện tại. Trong tương lai, để theo kịp xu hướng phát triển của nhà trường cũng như xu thế phát triển tất yếu của thư viện trường học nói chung, Trung tâm cần được đầu tư hơn nữa để mở rộng cơ sở vật chất và bổ sung hoàn thiện nội dung về thư viện, sao cho xứng đáng là trung tâm thông tin của một trường Đại học trong một ngày gần đây khi trường chính thức trở thành trường Đại học đầu tiên đào tạo có quy mô về du lịch và khách sạn. 2.6.2 Những mặt còn hạn chế Bên cạnh những tiến bộ và thành tựu mà thư viện trường Cao đẳng Du lịch Hà Nội đã đạt được, cũng còn tồn tại một số hạn chế sau: Trung tâm đã có những sản phẩm thông tin và dịch vụ thông tin phù hợp dành cho người dùng tin nhưng chưa thực sự đầy đủ do hiện nay vẫn phục vụ theo hình thức truyền thống, từ cách thức tổ chức kho tới phương thức phục vụ bạn đọc. Việc áp dụng tin học hoá trong hoạt động thư viện Khóa luận tốt nghiệp Nguyễn Thanh Thảo 46 chưa được triển khai nên khả năng đáp ứng nhu cầu thông tin chưa được nhanh chóng. Trung tâm chưa có phần mềm riêng cho thư viện, chưa lắp đặt Internet trong tra cứu tin, cơ sở dữ liệu về sách vẫn chưa được xây dựng, gây khó khăn trong việc tra tìm tài liệu và khả năng tổng hợp sách theo các vấn đề. Cơ sở vật chất còn nghèo nàn, kinh phí đầu tư cho Trung tâm còn ít. Phòng đọc tại chỗ không gian hẹp, điều kiện dành cho người đọc như: máy tính tra cứu, máy in. không được đầu tư nên không thu hút được bạn đọc tới thư viện và thời gian sử dụng thư viện không được lâu. Việc xử lí sách là nghiệp vụ cơ bản với công tác biên mục nội dung, hình thức của sách, tạo ra hệ cơ sở dữ liệu để người đọc có những thông tin cơ bản ban đầu về sách. Hiện nay ở Trung tâm, một phần nội dung quan trọng nhất là xử lý nội dung cho sách chưa được tiến hành. Đây là một hạn chế rất lớn, tác động trực tiếp tới hiệu quả hoạt động của thư viện. Bạn đọc khi tra tìm bằng phiếu mô tả không thể biết được nội dung tài liệu nên đôi khi mượn nhưng lại không phù hợp với yêu cầu. Việc thu thập tài liệu nội sinh chưa được chú trọng, chưa có kế hoạch cụ thể, chưa có quy định chặt chẽ và thống nhất nên còn rất nhiều tài liệu quý chưa được thu nhận như: Các tài liệu hội thảo, hội nghị, các tài liệu do giáo viên đi dự hội nghị, học tập ở nước ngoài, các đề tài nghiên cứu khoa học Nguồn tài liệu hiện đại như: tài liệu số hoá, tài liệu điện tử, CD ROM vẫn chưa có trong kho hiện nay, nguồn tài liệu này rất tiện ích, giá trị thông tin cao và khả năng đáp ứng nhanh chóng, rất được bạn đọc ưa chuộng. Loại hình tài liệu tiếng nước ngoài chưa có, chưa đáp ứng được nhu cầu người dùng tin trong quá trình vươn lên hội nhập quốc tế trong mọi lĩnh vực. Để có thể phục vụ nhu cầu thông tin của người dùng tin một cách nhanh chóng, chính xác, kịp thời và đầy đủ hơn nữa thì trong quá trình hoạt động của mình, thư viện cần phải xây dựng được kế hoạch phát triển toàn diện, Khóa luận tốt nghiệp Nguyễn Thanh Thảo 47 có những giải pháp thích hợp và khả thi để có thể khai thác được tối ưu nguồn thông tin của mình, đưa trung tâm ngày càng phát triển theo kịp các thư viện trong nước và hội nhập với các thư viện hiện đại trên thế giới.  Nguyên nhân của những hạn chế nêu trên:  Ý thức và kỹ năng sử dụng thư viện của sinh viên còn yếu. Vẫn còn nhiều sinh viên chưa có thói quen lên thư viện, tra tìm tài liệu trong thư viện. Mặt khác, nhiều trường hợp người đọc tìm tới thư viện nhưng lại gặp khó khăn trong việc tra cứu, tìm tin. Vì vậy, hiệu quả sử dụng thông tin trong thư viện bị giảm đi đáng kể.  Từ quy trình xử lý thông tin đến phục vụ bạn đọc hiện nay tại thư viện vẫn hoàn toàn là phương thức thủ công. Do chưa thực hiện biên mục nội dung nên trên thực tế trung tâm chưa có hệ thống cơ sở dữ liệu để có thể tra tìm trên máy tính, thư viện cũng chưa áp dụng công nghệ thông tin, lắp đặt phần mềm tra cứu sách nên việc tìm sách rất mất thời gian.  Nguồn nhân lực của thư viện còn nhiều hạn chế: Trình độ chuyên môn nghiệp vụ không đồng đều, thường xuyên có sự thay đổi gây mất thời gian đào tạo nghiệp vụ, hiểu biết về các ngành nghề đào tạo của Nhà trường còn nhiều hạn chế  Cơ sở vật chất còn nghèo nàn, kinh phí đầu tư cho Trung tâm còn ít. Việc phân chia các bộ phận xử lý nghiệp vụ và các bộ phận chưa thực sự rõ ràng. Phòng đọc tại chỗ không gian chật hẹp, điều kiện dành cho người đọc như: máy tính tra cứu, máy in không được đầu tư nên không thu hút được bạn đọc. Khóa luận tốt nghiệp Nguyễn Thanh Thảo 48 Chương 3 CÁC GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN HOẠT ĐỘNG THÔNG TIN THƯ VIỆN CỦA TRƯỜNG CAO ĐẲNG DU LỊCH HÀ NỘI TRONG GIAI ĐOẠN MỚI 3.1 ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN CỦA THƯ VIỆN TRƯỜNG CAO ĐẲNG DU LỊCH HÀ NỘI Trong những năm tới, trường Cao đẳng Du lịch Hà Nội hướng đến mục tiêu: “Xây dựng và phát triển trường Cao đẳng Du lịch Hà Nội trở thành trường Đại học Du lịch đầu tiên của cả nước và là một trường đầu nghành về đào tạo và nghiên cứu khoa học có chất lượng cao trong lĩnh vực du lịch và nghiệp vụ khách sạn, phấn đấu trở thành trường trọng điểm, từng bước hội nhập vào hệ thống các trường đại học của khu vực và thế giới.” Căn cứ vào Mục tiêu phát triển trường Cao đẳng Du lịch Hà Nội, căn cứ nhu cầu bạn đọc và tạo điều kiện để liên kết với các đồng nghiệp trong nước, hội nhập quốc tế, định hưóng phát triển của Thư viện trường từ năm 2011 đến năm 2015 và tầm nhìn đến năm 2020 sẽ là: “Củng cố Thư viện trên cở sở tổ chức lại Trung tâm Thông tin – Thư viện hiện nay để đạt chuẩn theo Quy định của Bộ của Bộ Văn hoá - Thể thao – Du lịch và Bộ Giáo dục và Đào tạo, trước mắt xứng tầm Thư Viện Trường Đại học Du lịch đầu tiên của cả nước.” 3.2 GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN HAOT ĐỘNG THÔNG TIN – THƯ VIỆN Trong quá trình làm việc thực tế, tôi đã tiến hành khảo sát, điều tra, thống kê ý kiến bạn đọc tại Thư viện trường Cao đẳng Du lịch Hà Nội. Dựa trên cơ sở lý luận thông tin thư viện học và chiến lược phát triển của Trung tâm , tôi xin Khóa luận tốt nghiệp Nguyễn Thanh Thảo 49 trình bày một số ý kiến đề xuất mang tính chủ quan nhằm góp phần hoàn thiện hoạt động thông tin - thư viện tại trường Cao đẳng Du lịch Hà Nội. 3.2.1 Nâng cao chất lượng nghiệp vụ thư viện Trung tâm Trung tâm trường Cao đẳng Du lịch Hà Nội đã khẳng định sự ra đời và tồn tại của mình với thời gian gần 40 năm tuy nhiên tiến trình phát triển của Trung tâm vẫn còn rất chậm chạp. Hình ảnh của thư viện chưa thực sự là yếu tố gắn bó với mỗi sinh viên, giảng viên trong trường. Hiệu quả tổ chức khai thác và sử dụng nguồn thông tin tại thư viện còn thấp, mới chỉ đáp ứng được phần nào nhu cầu tin của người dùng tin do thư viện hiện nay vẫn chưa được tổ chức một cách khoa học. Vì vậy, muốn phát triển Trung tâm thì giải pháp đầu tiên cần thực hiện là củng cố và nâng cao chất lượng nghiệp vụ thư viện. Trước mắt, thư viện cần tập trung vào một số công tác sau:  Về công tác phát triển bộ sưu tập Ngày nay, trong thời đại bùng nổ thông tin hay nói cách khác là thông tin có khắp mọi nơi, mọi lúc không chỉ ở một quốc gia mà trên toàn thế giới, trên nhiều loại phương tiện, công cụ truyền tin. Chính vì vậy, thư viện ngày nay cũng phải được đổi mới mà trước tiên là đổi mới công tác sưu tập. Ngành Du lịch là một ngành mang tính chất đa ngành, đa vùng và là ngành kinh doanh dịch vụ thổng hợp nên càng sưu tầm nhiều tài liệu càng tốt, đặc biệt là các tài liệu liên quan đến việc nghiên cứu, giảng dạy và học tập. Các loại tài liệu này phải có hàm lượng thông tin cao, có chất lượng của cả tỏng và ngoài ngành Du lịch, trong và ngoài nước thì mới có hiệu quả trong công tác thu hút bạn đọc đến thư viện đông hơn. Hàng năm, Trung tâm cần có trách nhiệm sưu tầm, đề xuất và thực hiện bổ sung kịp thời các loại tài liệu để kho sách ngày càng phong phú về chủng loại và có hàm lượng thông tin cao. Bên cạnh việc tăng cường các tài liệu là các ấn phẩm in (sách, báo, tạp chí,) và tài liệu được lưu trong các loại đĩa CD, VCD, Trung tâm cần sưu Khóa luận tốt nghiệp Nguyễn Thanh Thảo 50 tập, phát triển các tài liệu trên Internet để phục vụ cho bạn đọc khai thác vì loại tài liệu này vừa phong phú, tra cứu nhanh và dễ cập nhật. Cần coi trọng và tích cực trong việc sưu tập các tài liệu, báo cáo, của các Đề tài nghiên cứu khoa học cấp Nhà nước, cấp Ngành, địa phương và cơ sở để làm tài liệu tham khảo cho cán bộ, giảng viên và sinh viên.  Về tổ chức kho mở, học liệu mở Xu thế tổ chức kho mở, học liệu mở tạo điều kiện cho bạn đọc trực tiếp vào kho tiếp cận và lựa chọn tài liệu đã trở nên phổ biến trong các trường học, viện nghiên cứu. Trung tâm đã có đề xuất cụ thể với Nhà trường về việc tổ chức kho mở, học liệu mở bao gồm: sách của Dự án VIE; các luận văn, khoá luận tốt nghiệp Cao học thạc sĩ, tiến sĩ; các tài liệu quý hiếm mà chỉ có duy nhất một bản; các tài liệu nghiên cứu bằng tiếng Anh, Trung, Pháp Trong thời gian tới, thư viện cần nhanh chóng hoàn thiện kế hoạch đưa kho mở đi vào phục vụ để thu hút bạn đọc đến với Trung tâm nhiều hơn.  Về công tác biên mục Như phần thực trạng đã chỉ ra là Trung tâm mới chỉ dừng lại ở mô tả hình thức chứ chưa đi vào mô tả nội dung tài liệu. Theo đó, kết quả biên mục chỉ thể hiện các yếu tố về hình thức như: tên tài liệu, tên tác giả, yếu tố xuất bản, Thực tế cho thấy, chỉ với một từ khoá hay một thông tin nào đó về nội dung tài liệu đã có thể giúp cho bạn đọc nhanh chóng tìm đựơc tài liệu mình cần. Đây chính là một hạn chế trong công tác biên mục mà Trung tâm cần đổi mới trong thời gian tới. Hiện nay, đối với công tác này đã xuất hiện hình thức mới đó là biên mục trên mạng hay còn gọi là biên mục sao chép. Điều này có nghĩa là người cán bộ biên mục lấy những thông tin thư mục trong danh sách các tài liệu mà đơn vị đã đăng ký bổ sung hoặc có thể tìm tài liệu đó trên mạng thông qua chỉ số ISBN (mỗi cuốn sách chỉ có duy nhất một chỉ số này). Sau đó có thể thêm Khóa luận tốt nghiệp Nguyễn Thanh Thảo 51 một số yếu tố riêng của đơn vị mình như: ký hiệu kho, ngày tháng xử lý tài liệu Việc biên mục này giúp cho cán bộ xử lý tài liệu tiết kiệm được nhiều thời gian, kinh phí trong xử lý tài liệu và đồng nhất các yếu tố mô tả. Công tác biên mục tại Trung tâm từ trước đến nay vẫn chưa có điều kiện thực hiện do chưa đựơc đầu tư cơ sở vật chất - kỹ thuật tương thích. Do đó, để thực hiện giải pháp này, Nhà trường cần tăng cường đầu tư cơ sở vật chất và mở lớp nâng cao trình độ cho cán bộ thư viện. Hiện nay, Nhà trường đang tiến hành triển khai “Dự án ứng dụng công nghệ thông tin” vào hoạt động thông tin thư viện tại Trung tâm. Để có thể thực hiện được Dự án này đòi hỏi Nhà trường phải tăng cường đầu tư cơ sở vật chất như máy tính, Internet, phần mềm, để Trung tâm có điều liện làm tốt công tác biên mục. Các phương pháp xử lý tin học đòi hỏi dữ liệu phải được cấu trúc hoá. Để máy tính có thể nhận biết được các dữ liệu thư mục, các chỉ dẫn không những phải tuân theo những quy tắc chặt chẽ mà còn phải được trình bày một cách chính xác theo một khổ mẫu thống nhất. Khổ mẫu MARC sẽ đáp ứng đựơc yêu cầu trên. Vì vậy, việc áp dụng khổ mẫu Biên mục MARC để thay thế cho quy tắc mô tả ISBD như hiện nay sẽ giúp cho Trung tâm tiến hành công tác biên mục hiệu quả hơn. Hơn thế nữa, nó còn cho phép các thư viện có thể trao đổi dữ liệu với nhau một cách thuận tiện và khoa học.  Về công tác phân loại và cải tiến hệ thống mục lục Để đáp ứng với kế hoạch của Trung tâm trong thời gian tới là tổ chức kho mở và ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động thư viện thì Trung tâm cần phải tiến hành phân loại tài liệu theo một bảng phân loại cụ thể. Hiện nay, một trong những khung phân loại được sử dụng phổ biến nhất là Khung phân loại thập phân Dewey (DDC) do nhà cách tân thư viện nổi tiếng người Mỹ Melvil Dewey (1851-1931) xây dựng từ những năm 1870. So với Bảng phân loại 19 lớp thì DDC có rất nhiều tính năng vượt trội: Khóa luận tốt nghiệp Nguyễn Thanh Thảo 52 - Cập nhật các khái niệm mới xuất hiện. - Loại bỏ thay đổi các thuật ngữ đã lỗi thời. - Hoàn thiện bảng tra cứu chủ đề, bổ sung thêm các tham chiếu cần thiết. - Xây dựng các nguyên tắc và các bản hướng dẫn sử dụng bảng. Do vậy, Trung tâm nên thay thế Bảng phân loại 19 lớp bằng Khung phân loại thập tiến Dewey để công tác phân loại đạt hiệu quả cao hơn. Mục lục là công cụ chủ yếu giúp người dùng tin xác định được vị trí sắp xếp tài liệu trong kho. Nếu không có hệ thống mục lục thì không thể tra cứu và tìm sách trong thư viện. Vì vậy, với việc tổ chức kho đóng như hiện nay thì Trung tâm cần tiếp tục duy trì mục lục phiếu đồng thời áp dụng thực hiện thư mục dạng in như thư mục giới thiệu sách mới,... Thư mục dạng in tại Trung tâm chỉ được in và đóng lại thành từng tập giấy A4 mà chưa đóng thành quyển. Điều này gây khó khăn cho bạn đọc trong việc tra tìm và công tác bảo quản của cán bộ thư viện. Vì vậy, để nâng cao hiệu quả tra cứu, Trung tâm nên phát hành thành một tài liệu đảm bảo đầy đủ các yêu cầu cơ của một sản phẩm thông tin như có mục lục, tóm tắt, Tuy nhiên, để có thể thực hiện đuợc giải pháp này thì Trung tâm phải đầu tư thêm trang thiết bị và huấn luyện tại chỗ cho nhân viên thư viện. 3.2.2 Nâng cao hiệu quả khai thác và sử dụng nguồn lực thông tin Một thư viện hoạt động hiệu quả hay không không phải căn cứ vào hệ thống kho tàng tài liệu có trong thư viện mà nó được đánh giá bởi mức độ thoả mãn nhu cầu tin của người dùng tin. Khả năng đáp ứng nhu cầu của người đọc là thước đo chính xác và cụ thể nhất quá trình hoạt động của thư viện. Chính bởi thế, đối với bất kỳ thư viện nào, trong quá trình phát triển của mình đều phải đặc biệt quan tâm tới hiệu quả khai thác và sử dụng nguồn lực thông tin có trong đơn vị mình. Khóa luận tốt nghiệp Nguyễn Thanh Thảo 53 Trước hết, Trung tâm cần đổi mới một số dịch vụ thông tin. Đọc tại thư viện và mượn về nhà là hai hình thức phục vụ cơ bản và chủ yếu của hình thức phục vụ tài liệu ở Trung tâm Thông tin - thư viện trường Cao đẳng Du lịch Hà Nội. Để nâng cao chất lượng của hai dạng phục vụ này, Trung tâm nên tách riêng thành hai phòng để tiện cho bạn đọc sử dụng tài liệu và việc quản lý của cán bộ cũng trở nên dễ dàng hơn. Hình thức cung cấp bản sao tài liệu gốc là mối quan tâm của người dùng tin và đây cũng là hình thức cần củng cố và tăng cường trong hoạt động thông tin ở Trung tâm. Đây là một hình thức dịch vụ - khi sử dụng phải trả tiền; nhưng nếu phải trả tiền nhiều hơn hay bằng như cửa hiệu thì không phù hợp và gây khó khăn cho cả người dùng và cả nhân viên thực hiện nhiệm vụ này. Trong giai đoạn hiện nay, để cung cấp bản sao tài liệu gốc được thuận tiện, Trung tâm cần được trang bị các máy sao chụp, vị trí đặt nên ở Phòng đọc (nơi tài liệu không được mang ra khỏi thư viện) và có mức giá ưu đãi cho loại dịch vụ thông tin này. Trung tâm nên mở rộng thêm một số loại hình dịch vụ như: dịch vụ cho mượn giáo trình về nhà. Đây là một hoạt động cơ bản mà ở nhiều thư viện đại học đã tiến hành từ rất lâu và rất có hiệu quả. Trong mỗi kỳ học, mỗi sinh viên sẽ có được quyền lợi mượn một số tài liệu trong một thời gian nhất định để phục vụ việc học tập của họ. Việc làm này không những giúp sinh viên có thể giảm bớt gánh nặng chi phí học hành (vì không phải mất thêm nhiều tiền để mua nhiều giáo trình trong suốt khoá học) mà còn tạo một thói quen tốt cho sinh viên tiếp cận thư viện, sử dụng thư viện như một công cụ hữu ích nhất cho họ. Ban đầu là việc lên thư viện mượn giáo trình. Nhưng lâu dần, họ sẽ chú ý tới thư viện khi đã có thời gian tìm hiểu về thư viện, thấy được khả năng đáp ứng nhu cầu tin của thư viện và từ đó họ sẽ năng động tới thư viện hơn, sử dụng thư viện nhiều hơn. Khóa luận tốt nghiệp Nguyễn Thanh Thảo 54 Dịch vụ hỏi đáp thông tin là một dịch vụ nên được tăng cường ở Trung tâm trong thời gian tới. Đây là dịch vụ mà thông qua việc trả lời câu hỏi, cán bộ thư viện giúp cho bạn đọc có thể hiểu và hoặc sử dụng các phương tiện tìm hoặc định hướng cho họ một cách thức, một hướng tài liệu thỏa mãn nhu cầu tin. Đồng thời, cán bộ thư viện nắm được nhu cầu của người dùng tin, những điểm yếu của người dùng tin trong việc sử dụng thư viện, những hạn chế trong việc đáp ứng bạn đọc, từ đó có những điều chỉnh thích hợp trong công tác đào tạo người dùng tin. Để dịch vụ này thực sự đạt hiệu quả, đòi hỏi cán bộ phải là người có trình độ nghiệp vụ thư viện, làm việc với tinh thần cởi mở, thường xuyên nâng cao nghiệp vụ, nắm chắc nguồn thông tin nhất để hướng dẫn trả lời chính xác yêu cầu của bạn đọc. Ngày nay, thông tin đã trở nên phổ biến và cần thiết đối với bất kỳ ai. Thiếu thông tin là thiếu đi công cụ để có thể giải quyết công việc tốt. Tuy nhiên, không phải người dùng tin nào cũng có thời gian để đi tìm tất cả các thông tin mình cần. Vì vậy, dịch vụ thông tin bắt đầu phát triển. Dịch vụ thông tin cho phép người dùng tin tiết kiệm được thời gian, công sức mà vẫn thu thập được khối lượng thông tin cao và chất lượng. Hiện nay, các dịch vụ thông tin ở trường Cao đẳng Du lịch Hà Nội vẫn còn rất sơ sài. Hoạt động dịch vụ thông tin còn thụ động, vẫn là kiểu hoạt động ngồi chờ người dùng tin có nhu cầu thì tìm đến. Không những thế trong nhiều trường hợp thư viện vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu của người dùng tin như tổng hợp thông tin theo yêu cầu, tìm tin chính xác và nhanh chóng Trong giai đoạn mới hiện nay, Trung tâm cần chủ động quảng bá hình ảnh thư viện với những nguồn thông tin có giá trị tới các đối tượng dùng tin, trong đó chủ yếu là sinh viên, học sinh trong trường. Trung tâm cũng nên có bản tổng hợp các loại hình tài liệu và các dịch vụ của thư viện phát xuống các khoa, các bộ môn để phổ biến tới sinh viên. Khi người đọc thấy được cái Khóa luận tốt nghiệp Nguyễn Thanh Thảo 55 mình mong muốn có ở trong thư viện, chắc chắn sẽ tìm tới thư viện vì dịch vụ của thư viện mục đích đầu tiên mở ra là phục vụ chính giảng viên, sinh viên trong Nhà trường nên cần hướng tới sinh viên đầu tiên, chủ động đưa ra giới thiệu về hoạt động và nguồn lực của mình. Có như thế, sinh viên, đặc biệt là những sinh viên năm thứ nhất vừa mới nhập trường có được thông tin bổ ích về nơi họ có thể tìm đến để trau dồi kiến thức thông qua việc nghiên cứu tìm tin ở các tài liệu. Bên cạnh đó, Trung tâm cũng nên đa dạng hoá các hình thức giao tiếp giữa cán bộ và người sử dụng thư viện như: - Tập huấn hướng dẫn sử dụng cho sinh viên trước khi được cấp thẻ, đặc biệt là các sinh viên năm thứ nhất. - Cập nhật thông tin góp ý của sinh viên qua hộp thư góp ý, e-mail, nhóm sinh viên tình nguyện, phiếu trưng cầu ý kiến và hội nghị bạn đọc. - Tổ chức các hoạt đông thông tin như tọa đàm sách, trưng bày sách mới, chuyên đề học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh Bên cạnh việc mở rộng một số dịch vụ, trung tâm thông tin - thư viện cũng cần đẩy mạnh hoạt động khai thác nguồn thông tin trên các kênh khai thác thông tin khác nhau có ở trong và ngoài nước: Internet, các địa chỉ/trang Web của các cơ quan thông tin - thư viện, Hiện nay, xu hướng phát triển của mỗi thư viện không chỉ đơn giản chỉ là kho sách với các đầu sách, báo,tạp chí. Thư viện ngày nay còn gắn với những hoạt động thông tin được ứng dụng qua công nghệ thông tin. Internet là cầu nối giúp con người định vị và tìm kiếm thông tin trên toàn cầu dù chỉ ngồi ở một chỗ. Ngoài việc đẩy mạnh hiệu quả sử dụng kho sách, Trung tâm cũng nên chủ động khai thác một số trang Web tiện ích đối với việc học và nghiên cứu của người dùng tin. Không phải người dùng tin nào cũng có thể biết hết được các nguồn thông tin, có thể thông qua việc lên thư viện, vừa kết hợp tìm sách vừa được chỉ dẫn khai thác Khóa luận tốt nghiệp Nguyễn Thanh Thảo 56 thông tin trên các mạng. Như vây, chỉ cần đến một nơi nhưng người dùng tin lại khai thác được nhiều thông tin ở nhiều nơi khác nhau. 3.2.3 Ứng dụng công nghệ thông trong công tác thư viện Thời đại ngày nay, công nghệ thông tin phát triển mạnh mẽ, công nghệ thông tin đã được ứng dụng trong nhiều ngành nghề, nhiều lĩnh vực hoạt động của xã hội, làm thay đổi tư duy trí tuệ và cấu trúc hoạt động thực tiễn của tổ chức, tập thể, cá nhân. Trong hoạt động Thông tin - thư viện, công tác xử lý thông tin có vai trò rất quan trọng. Nó cho phép người dùng tin nắm được thông tin về mọi mặt của tài liệu. Xử lý thông tin là biến đổi thông tin từ các nguồn tin thành những dạng thức mới nhằm đáp ứng các nhiệm vụ của hoạt động này. Tuy nhiên, việc xử lý thông tin nếu làm thủ công sẽ mất rất nhiều thời gian, công sức mà kết quả phục vụ lại không cao. Trung tâm Thông tin - thư viện trường Cao đẳng Du lịch Hà Nội cho đến nay vẫn hoạt động theo phương thức truyền thống. Từ việc xử lí sách cho tới việc phục vụ bạn đọc đều làm thủ công rất mất thời gian mà không đáp ứng được kịp thời nhu cầu tin của độc giả. Chính bởi vậy, phương hướng phát triển của Trung tâm trong giai đoạn mới là cần tiến hành ứng dụng ngay công nghệ thông tin vào công tác thư viện. Cho đến tận những năm đầu của thế kỷ 21, Trung tâm vẫn chưa đưa công nghệ thông tin vào sử dụng là một bước đi rất chậm chạp và có phần lạc hậu. Hiện nay, ở nhiều thư viện trường đại học đã được sự quan tâm, đầu tư thích đáng về kinh phí nên đã ứng dụng được phần mềm quản lý thư viện rất tiện ích cho người làm sách. Có thể kể những ví dụ điển hình như thư viện Đại học Quốc gia Hà Nội, thư viện Đại học Bách khoa, thư viện Đại học Sư phạm Hà Nội, thư viện Đại học Xây dựng trong đó phần mềm thư viện được ưa thích là phần mềm Libol 5.0. Để có thể tin học hóa hoạt động thư viện thì Trung tâm cần phải có nguồn cơ sở vật chất cần thiết: hệ thống máy tính (máy chủ/máy trạm) có nối Khóa luận tốt nghiệp Nguyễn Thanh Thảo 57 mạng, có trang Web, phần mềm thư viện, Vì vậy, trong thời gian tới, Nhà trường cần đầu tư cơ sở vật chất, trang bị thêm máy tính để công tác tin học hoá tại Trung tâm trở nên dễ dàng hơn. Từ đầu năm 2012, Trung tâm đã bắt đầu ứng dụng phần mềm PVHUYEN cho công tác thư viện. Để chương trình đạt được kết quả cao hơn thì trong thời gian tới, cán bộ Trung tâm cần chủ động nghiên cứu, tìm tòi những tính năng và hiệu quả sử dụng của nó, đồng thời mở lớp giới thiệu phần mềm cho người dùng tin trong Nhà trường. Ứng dụng công nghệ thông tin không chỉ đơn thuần là việc xây dựng phần mềm phục vụ cho các hoạt động nghiệp vụ của thư viện. Việc thiết kế và xây dựng trang Web cho Trung tâm cũng là một nội dung rất quan trọng cần chú ý và không thể không tính đến. Bởi ngày nay, hầu hết các cơ quan, đơn vị trong quá trình tổ chức và hoạt động của mình đều xây dựng trang Web riêng như một cửa sổ thông tin để khách hàng có thể tiếp cận với đơn vị mình, tìm hiểu về đơn vị và giao dịch với đơn vị. Mục tiêu chính của việc tạo trang Web là cung cấp thêm điểm tiếp cận dịch vụ và tài liệu thư viện cho độc giả. Vì vậy thư viện cần phải xem trang Web là một cách mở rộng các dịch vụ hiện có. Internet tạo cho thư viện cơ hội không chỉ nâng cao các dịch vụ truyền thống mà cả những dịch vụ khác không có trong các thư viện truyền thống. Trang Web của thư viện không chỉ cập nhật tình hình chung và mới nhất về thư viện mà còn có thể giúp độc giả tra cứu sách trực tuyến mà không cần mất thời gian lên thư viện tra tìm thủ công bằng phiếu mục lục. Hơn thế nữa, trang Web còn đóng vai trò là người phát ngôn của thư viện thông qua việc cung cấp thông tin nói chung cũng như về các nguồn tư liệu và dịch vụ thư viện. Đây là cổng thông tin dẫn đến các mục như: tìm kiếm trong mục lục trực tuyến, tìm kiếm cơ sở dữ liệu mà thư viện cung cấp, thông tin về các nguồn lực, sản phẩm của thư viện như bộ sưu tập đặc biệt, sách hiếm Đồng thời nó là một kênh giao tiếp giữa thư viện với bạn đọc thông qua Khóa luận tốt nghiệp Nguyễn Thanh Thảo 58 việc cung cấp địa chỉ liên lạc, số điện thoại, email để bạn đọc yêu cầu trợ giúp cũng như cung cấp các dịch vụ thư viện như dịch vụ đào tạo người dùng tin trực tuyến, ví dụ như các tài liệu hướng dẫn kỹ năng tìm kiếm thông tin, hướng dẫn nguồn tin và tìm tin theo chủ đề, dịch vụ cập nhật thông tin Trong thời đại bùng nổ thông tin, việc vươn tới những nguồn tin trong và người nước có giá trị phục vụ cho nhiệm vụ giáo dục đào tạo và nghiên cứu khoa học là điều không thể thiếu đối với người dùng tin ở trường Cao đẳng Du lịch Hà Nội. Chính vì thế mà trong tiến trình phát triển của mình, việc cần làm ưu tiên của trường Cao đẳng Du lịch Hà Nội là đầu tư ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác thư viện. Có như vậy Trung tâm mới có thể theo kịp tiến trình phát triển của các thư viện và thực sự đáp ứng được nhu cầu thông tin cho người dùng tin. 3.2.4 Nâng cao trình độ cán bộ, nhân viên thư viện Trong thời đại ngày nay, với sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ thông tin, xã hội thông tin đang diễn ra trên quy mô toàn cầu, lao động trong hoạt động thông tin không còn dừng lại ở ý niệm “công việc” mà đã trở thành một “nghề” - nghề thông tin. Theo nghề nghiệp này, người cán bộ thông tin cần thực hiện bốn chức năng sau: Kiến tạo nguồn lực thông tin  tạo lập kho thông tin  tinh chế thông tin  lưu thông thông tin. Như phần thực trạng đã nêu, đội ngũ cán bộ, nhân viên tại Trung tâm hiện nay vẫn chưa thực sự đáp ứng yêu cầu của một thư viện. Do đó, việc nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ và ngoại ngữ cho đội ngũ cán bộ tại Trung tâm là một việc mang tính cấp thiết. Hàng năm, Trung tâm nên tổ chức và tham gia các đợt bồi dưỡng, sinh hoạt chuyên đề do cơ quan quản lý Nhà nuớc, chuyên môn hoặc Hiệp hội Thư viện tổ chức. Ngoài ra, Trung tâm có thể tổ chức áp dụng các loại hình đào tạo, bồi dưỡng linh hoạt phù hợp như: Khóa luận tốt nghiệp Nguyễn Thanh Thảo 59 mời chuyên gia đén giảng dạy tại thư viện, gửi đi học các khoá bồi dưỡng ngắn hạn, đồng thời cần quan tâm tuyển dụng nhân lực có chuyên môn cao, ngoại ngữ giỏi và có kinh nghiệm. Trong giai đoạn hiện nay, việc đào tạo cán bộ thông tin - thư viện phải đạt các yêu cầu cơ bản sau:  Vững vàng về quy trình xử lý tài liệu, thông tin, tổ chức bộ máy tra cứu tài liệu truyền thống và hiện đại, biết cách khai thác các nguồn thông tin từ nhiều kênh thông tin khác nhau làm phong phú thêm kho tài liệu của thư viện mình, thỏa mãn nhu cầu của người dùng tin.  Nắm bắt nội dung cơ bản của kiến thức tin học sử dụng thành thạo máy vi tính và sử dụng các phần mềm văn phòng và các phần mềm chuyên dụng phục vụ cho công tác chuyên môn nghiệp vụ.  Thực hiện thành thạo các ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động thông tin – thư viện.  Biết phân tích đánh giá nhu cầu tin khác nhau của bạn đọc giúp thư viện xây dựng các nguồn tin đúng, phù hợp với yêu cầu người dùng tin cung như biết tư vấn cho họ về kỹ năng khai thác thông tin trên các công cụ tra cứu truyền thống và hiện đại. Khi thư viện được đầu tư lắp đặt phần mềm thì cán bộ thư viện cũng cần phải được hướng dẫn thực hành sử dụng và khai thác phần mềm chuyên dụng phục vụ cho công tác chuyên môn nghiệp vụ. Ngoài ra, mỗi cán bộ thư viện cần phải tự mình trau dồi kiến thức về nhiều lĩnh vực để có thể xử lí sâu nội dung tài liệu; bồi dưỡng ngoại ngữ là yêu cầu cấp thiết và lâu dài để phục vụ cho quá trình xử lí sách đối với những tài liệu là ngôn ngữ nước ngoài và cũng để phục vụ người dùng tin. Cán bộ thư viện đóng vai trò như là cầu nối thông tin giữa người dùng tin và nguồn thông tin. Vì vậy, chất lượng khai thác nguồn lực thông tin phụ thuộc nhiều Khóa luận tốt nghiệp Nguyễn Thanh Thảo 60 vào năng lực, trình độ chuyên môn của người nắm giữ kho sách - thủ thư thư viện. 3.2.5 Đào tạo người dùng tin Không phải ai có nhu cầu tin tìm tới thư viện cũng có thể thu thập được thông tin mình mong muốn. Thư viện là nơi tổng hợp nhiều sách với nhiều thể loại khác nhau, phải biết cách tra cứu tin thì mới có thể sử dụng được nguồn tài liệu có trong thư viện. Chính bởi thế, việc hướng dẫn, đào tạo người dùng tin là một cách làm hiệu quả giúp cho người đọc có thể tự tìm kiếm được những thông tin mà mình mong muốn mà không phải chờ đợi thủ thư, có thể tự khai thác được những dữ liệu thông tin hữu ích từ kho sách của thư viện. Việc đào tạo người dùng tin ở trường Cao đẳng Du lịch Hà Nội hiện nay chưa được đặt đúng mức. Người dùng tin chưa được đào tạo để có những hiểu biết và kỹ năng sử dụng các dịch vụ thông tin - thư viện gây ảnh hưởng rất nhiều đến chất lượng khai thác thông tin của họ.Vì vậy, vấn đề đào tạo người dùng tin là cấp thiết đối với hoạt động thông tin ở Trung tâm Thông tin - thư viện trường Cao đẳng Du lịch Hà Nội hiện nay. Muốn nâng cao chất lượng phục vụ cũng như khả năng đáp ứng nhu cầu tin của người dùng tin trong trường, Trung tâm cần phải tổ chức các lớp hướng dẫn khai thác nguồn lực thông tin của thư viện dành cho những ai quan tâm, đặc biệt là đối với những người lên thư viện lần đầu tiên hoặc những sinh viên năm thứ nhất mới vừa làm quen với môi trường đại học còn rất nhiều bỡ ngỡ. Lớp hướng dẫn khai thác nguồn lực thông tin sẽ chỉ dẫn cơ cấu tổ chức thư viện, cách thức sắp xếp các tài liệu, vị trí của các tài liệu đó trong kho sách, chủ đề của tài liệu. Thông qua đó, người dùng tin có thể xác định được rõ ràng tài liệu mình cần có thể tìm như thế nào, tìm ở đâu. Việc tìm kiếm, khai thác thông tin trở nên đơn giản và hiệu quả hơn rất nhiều. Có thể chia ra Khóa luận tốt nghiệp Nguyễn Thanh Thảo 61 hai nội dung cốt yếu trong việc hướng dẫn khai thác: hướng dẫn tổng quát (dành cho những người lần đầu làm quen thư viện) và hướng dẫn chuyên sâu (dành cho những người muốn tìm kiếm tài liệu theo nhóm, chủ đề, những người đã biết tới thư viện, sử dụng thư viện nhưng chưa biết tích hợp các yếu tố để khai thác triệt để nguồn lực thông tin phong phú và rất giá trị trong kho sách, báo, tạp chí của thư viện. Ngoài việc mở lớp hướng dẫn khai thác nguồn lực thông tin, thư viện cũng nên có những bảng hướng dẫn, chỉ dẫn tra cứu mục lục cụ thể bên các tủ mục lục để giúp người đọc có thể tự học cách tra cứu trong trường hợp không tham gia được lớp học hướng dẫn. Sau này, khi phát triển hiện đại hoá, ứng dụng máy móc, thiết bị hiện đại thì cũng sẽ có những nội dung hướng dẫn cụ thể, chi tiết. Giải pháp thiết thực này sẽ rút ngắn thời gian tìm kiếm và chờ đợi tài liệu của người đọc mà nguồn thông tin được khai thác tốt hơn nhờ đã tìm được tài liệu, văn bản chính xác, sát nội dung, đúng chủ đề mà người đọc muốn sử dụng. 3.2.6 Liên kết với các trung tâm thông tin - thư viện Thư viện là một trong những yếu tố cấu thành hệ thống cơ sở vật chất phục vụ sự nghiệp đào tạo của trường (giảng đường- thư viện- phòng thí nghiệm- xưởng thực tập). Trước xu thế mới của sự thay đổi phương thức đào tạo, sự phát triển của các phương tiện thông tin hiện đại, sự ra đời của Internet Trung tâm Thông tin - thư viện đứng trước những thời cơ và thách thức mới, trước thực trạng vốn tài liệu còn hạn hẹp cũng như các dịch vụ thông tin còn nghèo nàn,thư viện không thể có đủ tiềm lực để đáp ứng mọi yêu cầu của người dùng tin. Yêu cầu xã hội đối với nguồn nhân lực ngày càng gắt gao, đòi hỏi sinh viên sau khi tốt nghiệp phải có một nền tảng kiến thức vững vàng về chuyên môn và sâu rộng về nhiều lĩnh vực. Điều này tất yếu dẫn đến việc sinh viên phải tự học, tự nghiên cứu cũng như phải tranh thủ và Khóa luận tốt nghiệp Nguyễn Thanh Thảo 62 tận dụng các nguồn tin có thể làm giàu kiến thức của mình. Khi trung tâm Thông tin - thư viện không thể tự bản thân thoả mãn nhu cầu tin của người dùng tin thì biện pháp hữu hiệu nhất là thực hiện sự phối hợp giữa các cơ quan thông tin - thư viện, để giúp Trung tâm tăng cường nguồn lực của mình. Có như thế Trung tâm mới hoàn thành nhiệm vụ của mình và duy trì được người dùng tin tìm tới thư viện, sử dụng các sản phẩm thông tin và gắn bó với thư viện như là công cụ đắc lực nhất phục vụ quá trình học tập, nghiên cứu, trau dồi kiến thức của mình. Trong quá trình phát triển, Trung tâm Thông tin - thư viện trường Cao đẳng Du lịch Hà Nội cần mở rộng quan hệ hợp tác với các cơ quan thông tin - thư viện : Đối với các cơ quan thông tin - thư viện cấp trên: Đó là những cơ quan thông tin - thư viện lớn, có vốn tài liệu phong phú, phù hợp với nhu cầu tin của người dùng tin ở trường Cao đẳng Du lịch Hà Nội. Các cơ quan thông tin này giúp tạo ra tiềm lực thông tin to lớn đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của bạn đọc. Hiện nay, Trung tâm Thông tin - thư viện trường Cao đẳng Du lịch Hà Nội đã có mối quan hệ với các cơ quan thông tin thư viện, như: Thư viện Quốc gia; Các cơ quan thông tin - thư viện thuộc Trung tâm Khoa học xã hội và nhân văn quốc gia; Trung tâm Thông tin tư liệu Khoa học Công nghệ quốc gia;... Đối với các cơ quan thông tin - thư viện của các trường đại học, cao đẳng: Quan hệ phối hợp, liên kết hoạt động thông tin giữa Trung tâm Thông tin - thư viện trường Cao đẳng Du lịch Hà Nội với các cơ quan này là hợp tác lẫn nhau, chia sẻ nguồn lực thông tin, trao đổi các sản phẩm và dịch vụ thông tin. Khóa luận tốt nghiệp Nguyễn Thanh Thảo 63 KẾT LUẬN Xây dựng và phát triển thư viện tại các trường học nói chung và tại trường Cao đẳng Du lịch Hà Nội nói riêng là một việc khó khăn và đòi hỏi nỗ lực lớn của của cả tập thể sư phạm. Nhưng để độc giả đến với Trung tâm ngày càng đông đảo và gắn bó trong điều kiện hoạt động của thư viện trường Cao đẳng Du lịch Hà Nội như hiện nay là một điều không dễ. Tuy nhiên, xác định được những khó khăn đặt ra và hoà cùng với xu hướng hiện đại hoá công tác thư viện đang diễn ra, ngay từ bây giờ Trung tâm đã và đang tiến hành các biện pháp khác nhau để đổi mới thư viện. Với những điều kiện thuận lợi đang có như: Dự án ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động thư viện; sự chuyển đổi của phương thức đào tạo niên chế sang tín chỉ; đổi mới phương pháp giảng dạy; sự quan tâm đầu tư nhiều hơn của Nhà trường và sự nhiệt tình chu đáo của đội ngũ cán bộ làm việc tại Trung tâm, có thể tin tưởng rằng trong tương lai không xa, Trung tâm có thể làm tốt hơn nữa vai trò cung cấp thông tin và trở thành nơi hữu ích nhất mà những người dùng tin trong Nhà trường không thể bỏ qua. Qua quá trình làm việc thực tế cũng như dựa trên cơ sở lý luận về công tác thư viện, tôi đã khảo sát, phân tích và đánh giá thực trạng hoạt động thông tin - thư viện phục vụ nhiệm vụ giáo dục đào tạo và nghiên cứu khoa học của Nhà trường, tìm ra những điểm mạnh và những điểm còn hạn chế, đồng thời đề xuất những giải pháp và kiến nghị, nhằm tăng cường và nâng cao chất lượng hoạt động thông tin – thư viện ở trường Cao đẳng Du lịch Hà Nội. Để góp phần vào sự vững mạnh của Trung tâm không thể thiếu đuợc sự quan tâm và đầu tư thích đáng từ phía Nhà trường cũng như các cơ quan cấp trên. Sau đây, tôi xin mạnh dạn đưa ra một số kiến nghị sau: Khóa luận tốt nghiệp Nguyễn Thanh Thảo 64  Trên cơ sở có nhận thức đầy đủ hơn về tầm quan trọng của công tác thông tin thư viện trong việc phục vụ nhiệm vụ giáo dục đào tạo và nghiên cứu khoa học, và sự cần thiết phải phát triển hoạt động thông tin thư viện trong bối cảnh mới, Nhà trường cần có sự quan tâm hơn nữa đến Trung tâm Thông tin - thư viện nói riêng và hoạt động thông tin thư viện nói chung trong toàn Nhà trường.  Quan tâm hơn nữa đến việc bồi dưỡng và phát triển đội ngũ cán bộ thư viện ở Trung tâm Thông tin - thư viện. Khuyến khích khen thưởng cán bộ thư viện học tập, nâng cao trình độ nghiệp vụ bằng cả tinh thần và vật chất, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi để cán bộ thư viện được học tập, nâng cao trình độ nghiệp vụ, tham quan, trao đổi kinh nghiệm với các cơ quan thông tin - thư viện trong và ngoài Nhà trường.  Đầu tư thích đáng về tiềm lực thông tin (nguồn lực con người và nguồn lực thông tin) và tăng cường cơ sở vật chất cùng các phương tiện kỹ thuật công nghệ hiện đại giúp công tác thư viện phát triển. Đặc biệt, các cơ quan cấp trên cần có sự lãnh đạo, chỉ đạo và tạo điều kiện cho Trung tâm Thông tin – thư viện ứng dụng công nghệ thông tin vào hoạt động của mình. Khóa luận tốt nghiệp Nguyễn Thanh Thảo 65 TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Đoàn Phan Tân (2009), Tin học tư liệu – Giáo trình dành cho sinh viên ngành Thông tin – Thư viện và Quản trị thông tin, Đại học Quốc gia Hà Nội. 2. Hà Thi Kim Hương (2011), Nghiên cứu hoàn thiện tổ chức và hoạt động Thông tin – Thư viện của thư viện trường Cao đẳng Du lịch Hà Nội, Luận văn thạc sĩ khoa học thư viện, Đại học Văn Hoá Hà Nội. 3. Nguyễn Hồng Sinh, Biên mục chủ đề - Giáo trình dành cho sinh viên chuyên ngành Thư viện – Thông tin học, Đại học Quốc gia Tp Hồ Chí Minh. 4. Nguyễn Thị Ngọc Thuần (cb.), Nguyễn Hữu Giới, Nguyễn Thannh Đức (2006), Các thư viện và trung tâm Thông tin - thư viện ở Việt Nam, Hà Nội. 5. Nguyễn Minh Hiệp (2009), Cơ sở koa học thông tin và thư viện, Hà Nội. 6. Nguyễn Thế Tưởng (2008), Tăng cường hoạt động Thông tin – thư viện ở Thư viện trường Đại học Nguyễn Trãi, Luận văn tốt nghiệp, Đại học Văn Hoá Hà Nội. 7. Nguyễn Thị Lan Thanh (2005), Xã hội hoá công tác đào tạo cán bộ Thông tin – thư viện, Văn hoá nghệ thuật, (tr.117-118). 8. Nguyễn Thị Thu Hiền (2008), Nghiên cứu hoàn thiện tổ chức và hoạt động thư viện trường Đại học Y Thái Bình, Đại học Văn hoá Hà Nội. 9. Nguyễn Thị Thu Hoài (2006), Giáo trình thông tin – thư viện, Hà Nội. 10. Trương Đại Lượng, Công tác bạn đọc - Tập bài giảng. 11. Vũ Dương Thuý Ngà (2009), Định chủ đề và định từ khoá tài liệu, Đại học Quốc gia Hà Nội. Khóa luận tốt nghiệp Nguyễn Thanh Thảo 66 12. Vũ Thị Thuý Chinh (2009), Nghiên cứu hoàn thiện tổ chức hoạt động Thông tin – Thư viện của thư viện trường Đại học Sư phạm Hà Nội 2, Đại học Văn hoá Hà Nội. 13. Vũ Dương Thuý Ngà (2005), Phân loại tài liệu, Văn hoá Thông tin, Hà Nội. 14. Vũ Văn Nhật (2005), Quan điểm lãnh đạo của Đảng và Nhà nước đối với công tác thông tin thư viện qua các thời kỳ (Nghiên cứu Đông Nam Á). 15. Pháp lệnh Thư viện Việt Nam (2000), Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội. 16. Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ IX Đảng cộng sản Việt Nam (2011), Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội. 17. Báo cáo thống kê (2011), Trung tâm Thông tin – thư viện trường Cao đẳng Du lịch Hà Nội. Khóa luận tốt nghiệp Nguyễn Thanh Thảo 67 PHỤ LỤC 1 PHIẾU ĐIỀU TRA NHU CẦU THÔNG TIN Để từng bước nâng cao chất lượng hoạt động thông tin – thư viện trường Cao đẳng Du lịch Hà Nội, nhằm đáp ứng nhu cầu tin của các bạn. Xin vui lòng trả lời các câu hỏi sau: 1. Bạn hãy vui lòng cho biết hiện nay bạn đang làm công việc gì?  Cán bộ quản lý  Sinh viên, học sinh  Giáo viên 2. Xin bạn vui lòng cho biết một số thông tin về mình. Giới tính  Nam  Nữ Trình độ học vấn  Trung cấp sơ cấp  Thạc sĩ  Cao đẳng  Đại học  Tiến sĩ 3. Bạn có sử dụng thời gian rỗi để đọc tài liệu và tìm kiếm thông tin không?  Có  Không Nếu có, bạn thường dành bao nhiêu thời gian: . 4. Bạn thường sử dụng tài liệu từ nguồn nào?  Thư viện trường  Mượn bạn bè  Qua Internet  Thư viện khác  Tự mua 5. Bạn thích đọc tài liệu và tìm kiếm thông tin ở lĩnh vực nào? Khóa luận tốt nghiệp Nguyễn Thanh Thảo 68  Kinh tế  Khoa học kỹ thuật  Văn hoá  Khoa học tự nhiên  Chính trị  Môi trường  Lịch sử  Du lịch  Địa lý 6. Trong lĩnh vực du lịch, bạn thích tìm hiểu về lĩnh vực nào?  Du lịch sinh thái  Hướng dẫn du lịch  Di tích  Kinh doanh khách sạn  Lễ hội  Kinh tế du lịch  Danh lam thắng cảnh  Chính sách nhà nước về du lịch  Phong tục tập quán 7. Loại hình tài liệu bạn thường sử dụng?  Sách  Tài liệu hướng dẫn  Báo  Tài liệu điện tử  Tạp chí Khác (xin ghi rõ) 8. Bạn có nhu cầu sử dụng tài liệu bằng tiếng nước ngoài không?  Có  Không Ngôn ngữ bạn có thể sử dụng  Anh  Pháp  Trung  Nga  Đức  Khác (xin ghi rõ) 9. Cách thức tìm kiếm thông tin bạn thường sử dụng?  Tra cứu mục lục phiếu Khóa luận tốt nghiệp Nguyễn Thanh Thảo 69  Thư mục thông báo sách mới  Ấn phẩm tóm tắt  Tra tìm trong các CSDL trên máy tính  Qua mạng 10. Khi đến thư viện trường mượn tài liệu bạn có bị từ chối lần nào không?  Có  Không Nếu bị từ chối theo bạn đâu là nguyên nhân?  Tv không có  Không biết  Có nhưng không cho mượn  TL bị mất  Người khác mượn  Tra tìm tài liệu khó 11. Bạn thường sử dụng sử dụng các hình thức phục vụ thông tin thư viện nào?  Đọc tại thư viện  Sao chụp tài liệu  Mượn về nhà  Phổ biến thông tin chọn lọc  Thư mục thông báo sách mới  Cung cấp tài liệu tận nơi  Thư viện chuyên đề 12. Theo bạn Thư viện trường Cao đẳng Du lịch Hà Nội đã đáp ứng được nhu cầu thông tin của bạn chưa?  Tốt  Chấp nhận được  Chưa tốt 13. Bạn đã hài lòng với thời gian phục vụ của thư viện chưa?  Chưa  Chấp nhận được  Tốt  Cần tăng thêm thời gian Khóa luận tốt nghiệp Nguyễn Thanh Thảo 70 14. Gợi ý hoặc ý kiến của bạn để tăng cường hoạt động thông tin – thư viện phục vụ du lịch trường? ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. Xin chân thành cảm ơn bạn! Khóa luận tốt nghiệp Nguyễn Thanh Thảo 71 PHỤ LỤC 2 MẪU PHIẾU NHẬP TIN 005 Ngày hiệu đính (Năm tháng ngày) 020 Số bản ^z Giá tiền ^c ^z .. b ^c ..000đ 041 Mã ngôn ngữ tài liệu ^aVie 080 KHPL19 lớp ^a 082 KHPL DDC^a Ký hiệu TĐMT ^i ^a ^i 852 Ký hiệu kho ^j (%) ^j . 100 Tác giả cá nhân ^a Vai trò ^e ^a . ^e . 110 T.giả tập thể (Tên tổ chức)^a T.giả tập thể (Tên tổ chức trực thuộc) ^b ^a . ^b . 490 Nhan đề tùng thư ^a ... Khóa luận tốt nghiệp Nguyễn Thanh Thảo 72 245 Tên sách (Nhan đề chính)^a ^a ... Bổ sung tên sách ^b ^b ... Thông tin trách nhiệm ^c (khu vực tác giả) Số tập (thứ tự của tập) ^n Tên tập (nhan đề tập) ^p ^c ... ^n ^p .. 246 Tên sách song song (nhan đề //) ^a ... 699 Mã thư mục ^a 250 Lần XB ^a . 260 Nơi XB^a Nhà XB^b Năm XB^c ^a . ^b . ^c . 300 Đặc trưng vật lý Số trang ^a ^a tr. Khóa luận tốt nghiệp Nguyễn Thanh Thảo 73 Minh hoạ ^b Khổ cỡ ^c Tài liệu kèm theo ^c ^b ^c cm ^e 500 Phụ chú ^a 653 Từ khoá % ^a . 520 Tóm tắt ^a .... . . ............. 900 Xử lý biểu ghi ^a