Khóa luận Sưu tập báo cắt dán "ba xây, ba chống" có bút tích của chủ tịch Hồ Chí Minh tại kho cơ sở của bảo tàng Hồ Chí Minh

1 TRƯỜNG ĐẠI HỌC VĂN HÓA HÀ NỘI KHOA DI SẢN VĂN HÓA ĐÀM THỊ LUYẾN SƯU TẬP BÁO CẮT DÁN "BA XÂY, BA CHỐNG" CÓ BÚT TÍCH CỦA CHỦ TỊCH HỒ CHÍ MINH TẠI KHO CƠ SỞ CỦA BẢO TÀNG HỒ CHÍ MINH KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP NGÀNH BẢO TÀNG HỌC Mã số: 52 32 03 05 Người hướng dẫn khoa học: TS. PHẠM THU HƯƠNG HÀ NỘI - 2014 2 MỤC LỤC Trang MỤC LỤC 1 LỜI CẢM ƠN 2 MỞ ĐẦU 3 Chương 1: BẢO TÀNG HỒ CHÍ MINH VÀ HOẠT ĐỘNG XÂY DỰNG SƯU TẬP HIỆN VẬT BẢO TÀNG 6 1.1.Tổng quan về Bảo tàng Hồ Chí Minh 6 1.1.1. Lịch sử hình thành và phát triển 6 1.1.2. Cơ cấu tổ chức 11 1.2. Kho cơ sở Bảo tàng Hồ Chí Minh với hoạt động xây dựng sưu tập hiện vật bảo tàng 12 1.2.1. Kho cơ sở của Bảo tàng Hồ Chí Minh 12 1.2.2. Hoạt động xây dựng sưu tập hiện vật bảo tàng ở kho cơ sở của Bảo tàng Hồ Chí Minh 14 Chương 2: NỘI DUNG CỦA SƯU TẬP BÁO CẮT DÁN “ BA XÂY BA CHỐNG” CÓ BÚT TÍCH CỦA CHỦ TỊCH HỒ CHÍ MINH 18 2.1. Lịch sử ra đời của sưu tập báo cắt dán “ Ba xây ba chống” 18 2.2. Nội dung và thực trạng bộ sưu tập 22 Chương 3: IÁ TRỊ CỦA SƯU TẬP VÀ MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO HIỆU QUẢ CÔNG TÁC BẢO QUẢN, PHÁT HUY GIÁ TRỊ SƯU TẬP BÁO CẮT DÁN “ BA XÂY BA CHỐNG” 46 3.1. Giá trị của sưu tập 46 3.1.1. Giá trị lịch sử 46 3.1.2. Giá trị giáo dục 46 3.1.3. Giá trị lưu niệm 50 3.2. Thực trạng bảo quản và khai thác giá trị sưu tập 51 3.2.1. Thực trạng công tác bảo quản sưu tập 51 3.2.2. Thực trạng công tác khai thác giá trị sưu tập 54 3.3. Một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng công tác bảo quản và phát huy giá trị sưu tập 58 3.3.1. Giải pháp bảo quản 58 3.3.2. Giải pháp phát huy giá trị bộ sưu tập 59 KẾT LUẬN 63 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 65 PHỤ LỤC 67 3 LỜI CẢM ƠN Được sự gợi ý của GĐ Bảo tàng Hồ Chí Minh TS. Chu Đức Tính cùng sự hướng dẫn, chỉ bảo trực tiếp của cô giáo, TS. Phạm Thu Hương em đã chọn sưu tập báo cắt dán “ Ba xây ba chống” có bút tích của Chủ tịch Hồ Chí Minh tại kho cơ sở Bảo Tàng Hồ Chí Minh làm đề tại tốt nghiệp Đại học chuyên ngành Bảo tàng học Em xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc với cô giáo, TS. Phạm Thu Hương, cô giáo PGS.TS Nguyễn Thị Huệ, TS. Chu Đức Tính đã hướng dẫn chu đáo để em hoàn thành đề tài này. Ngoài ra, trong quá trình thực hiện đề tài em còn nhận được sự giúp đỡ của các thầy cô trong khoa Bảo Di sản Văn hóa và các anh chị trong phòng kiểm kê – bảo quản tại Bảo tàng Hồ Chí Minh đặc biệt là CN Lê Thị Lanh, CN Phú. Một lần nữa em xin chân thành cảm ơn các thầy cô trong khoa Di sản văn hóa cùng các anh chị trong phòng Kiểm kê – bảo quản tại Bảo tàng Hồ Chí Minh đã tạo mọi điều kiện để em hoàn thành khóa luận này. Em xin chân thành cảm ơn ! Hà Nội, ngày 23 tháng 05 năm 2014 Sinh viên Đàm Thị Luyến 4 MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Hồ Chí Minh - vị lãnh tụ vĩ đại của dân tộc, một danh nhân kiệt xuất của thế giới sinh ngày 19/5/1890 ở xã Kim Liên, huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An, mất ngày 2/9/1969 tại Hà Nội. Người sinh ra trong một gia đình nhà nho yêu nước, lớn lên ở một địa phương có truyền thống yêu nước, anh dũng chống giặc ngoại xâm. Sống trong hoàn cảnh đất nước chìm dưới ách đô hộ của thực dân Pháp, thời niên thiếu và thanh niên của Người đã chứng kiến nỗi khổ cực của đồng bào và những phong trào đấu tranh chống thực dân, Người sớm có chí đuổi thực dân, giành độc lập cho đất nước, đem lại tự do, hạnh phúc cho đồng bào. Với tình cảm yêu nước thương dân vô hạn, năm 1911, Người đã rời Tổ quốc đi sang phương Tây để tìm con đường giải phóng dân tộc. Người đến nhiều nước ở châu Á, châu Âu, châu Mỹ, châu Phi, sống hoà mình với nhân dân lao động, Người thông cảm sâu sắc cuộc sống khổ cực của nhân dân lao động và các dân tộc thuộc địa cũng như nguyện vọng thiêng liêng của họ. Người sớm nhận thức được cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc của nhân dân Việt Nam là một bộ phận trong cuộc đấu tranh chung của nhân dân thế giới. Người đã hoạt động tích cực nhằm đoàn kết nhân dân các dân tộc giành tự do, độc lập. Với những hoạt động tích cực và những nhận thức vô cùng đứng đắn, sáng tạo của mình, Người đã triệu tập cuộc họp thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam ngày 03-02-1930. Kể từ đây, cách mạng nước ta bước sang thời kỳ mới thu được nhiều thắng lợi to lớn như Cách mạng tháng Tám thành công năm 1945, giải phóng miền Bắc năm 1954, giải phóng Miền Nam thống nhất đất nước, ngày 30-04-1975Chính vì vai trò đặc biệt to lớn và quan trọng là lãnh đạo mọi tầng lớp nhân dân, phục vụ nhân dân, nên Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn dành sự quan tâm đặc biệt tới tổ chức Đảng, tới các cán bộ phục vụ trong tổ chức Đảng. Sưu tập Báo cắt dán “ Ba xây ba chống”, 5 trong đó có khá nhiều bài có bút tích của Bác là một minh chứng cụ thể về sự quan tâm của Người với vấn đề này. Sưu tập có giá trị tiêu biểu, thể hiện sự quan tâm của Đảng, Nhà nước nói chung, của Bác Hồ nói riêng về việc chống các biểu hiện quan liêu, lãng phí và đẩy mạnh thực hành tiết kiệm trong một giai đoạn mà đất nước ta cực kỳ khó khăn: vừa xây dựng đất nước, vừa thực hiện cuộc kháng chiến chống đế quốc Mỹ xâm lược. Mặc dù có giá trị lớn, song cho đến nay, chưa có một công trình nào nghiên cứu, tìm hiểu một cách đầy đủ vầ bộ sưu tập này để tương xứng với vị trí, vai trò và ý nghĩa to lớn của nó. Vì vậy, tôi xin chọn “Sưu tập tài liệu báo cắt dán “ ba xây, ba chống” có bút tích của Chủ tịch Hồ Chí Minh tại kho cơ sở Bảo tàng Hồ Chí Minh: làm khoá luận tốt nghiệp đại học, ngành Bảo tàng học của mình. 2. Mục đích nghiên cứu Thống kê, phân loại và giới thiệu nội dung, giá trị chủ yếu sưu tập báo cắt dán “ba xây ba chống” có bút tích Chủ tịch Hồ Chí Minh” hiện đang lưu giữ tại bảo tàng Hồ Chí Minh. với tư cách là nguồn sử liệu quan trọng, một di sản văn hóa của dân tộc. Trên cơ sở đó, đề xuất các ý kiến cho việc giải quyết các vấn đề cấp thiết nhằm nâng cao chất lượng công tác bảo quản, phát huy giá trị của bộ sưu tập. 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu * Đối tượng nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu của khóa luận là sưu tập báo cắt dán “ba xây, ba chống” có bút tích của Chủ tịch Hồ Chí Minh tại kho cơ sở của Bảo tàng Hồ Chí Minh. *Phạm vi nghiên cứu + Không gian: Kho cơ sở của Bảo tàng Hồ Chí Minh + Thời gian: giai đoạn 1963-1965 4. Phương pháp nghiên cứu 6 - Phương pháp khoa học dựa trên nền tảng của phương pháp luận Mác xít với quan điểm duy vật biện chứng và duy vật lịch sử. - Phương pháp liên ngành sử dụng các phương pháp nghiên cứu sử học, văn hóa học, bảo tàng học. - Khóa luận còn sử dụng các phương pháp như thống kê, so sánh, phân tích, tổng hợp... 5. Bố cục của khóa luận Ngoài phần mở đầu và kết luận, các tài liệu tham khảo và phần phụ lục, nội dung của khóa luận được chia làm 3 chương: Chương 1: Bảo tàng Hồ Chí Minh và hoạt động xây dựng sưu tập hiện vật bảo tàng Chương 2: Nội dung của sưu tập báo cắt dán “ Ba xây ba chống” có bút tích của Chủ tịch Hồ Chí Minh Chương 3: Giá trị của sưu tập và một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác bảo quản, phát huy giá trị sưu tập báo cắt dán “ Ba xây ba chống” 66 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Bảo tàng Hồ Chí Minh (1996), Sự nghiệp Bảo tàng – những vấn đề cấp thết tập 1, 2, Hà Nội. 2. Bộ Văn hóa – Thông tin (2003), kỷ yếu hội nghị tổng kết công tác văn hóa – Thông tin, Hà Nội. 3. Giáo trình trường Đại học Văn hóa Hà Nội (1990), Cơ sở bảo tàng học tập 1,2,3, Hà Nội. 4. Hồ Chí Minh toàn tập, tập 5, Nxb CTQG, H, 1996. 5. Hồ Chí Minh toàn tập, tập 6, Nxb CTQG, H, 1996. 6. Hồ Chí Minh toàn tập, tập 7, Nxb CTQG, H, 1996. 7. Hồ Chí Minh toàn tập, tập 8, Nxb CTQG, H, 1996. 8. Hồ Chí Minh toàn tập, tập 9, Nxb CTQG, H, 1996. 9. Hồ Chí Minh toàn tập, tập 10, Nxb CTQG, H, 1996. 10. Hồ Chí Minh toàn tập, tập 11, Nxb CTQG, H, 1996. 11. Hồ Chí Minh toàn tập, tập 12, Nxb CTQG, H, 1996. 12. Hồ Chí Minh biên niên tiểu sử, tập 10, Nxb CTQG, H, 1996. 13. Hội nghị khoa học – hoạt động bảo tàng trng sự nghiệ đổi mới đất nước (2004), Hà Nội. 14. PGS.TS, Nguyễn Thị Huệ (2002), nghiên cứu nguồn sử liệu hiện vật, Nxb CTQG, Hà Nội. 15. Luật di sản văn hóa văn bản hướng dẫn thi hành (2004) , Nxb CTQG, Hà Nội. 16. Hoàng Thanh Mai (2004), khóa luận tốt nghiệp nhành Bảo tồn – Bảo tàng: Sưu tập báo cắt dán “Người tốt việc tốt” có bút tích của chủ tịch Hồ Chí Minh từ 1956 đến 1668 ở bảo tàng HCM, Hà Nội. 17. Nhóm hồ sơ về sưu tập tài liệu hiện vật chủ tịch Hồ Chí Minh với phong trào Ba xây ba chống – tài liệu lưu trữ tại phòng kiểm kê – bảo quản, BTHCM. 67 18. Sưu tập hiện vật bảo tàng (1994), NxbVHTT, Hà Nội. 19. Thông tin tư liệu – Bảo tàng Hồ Chí Minh – nội san số 1,2,3,4,5,6,7,8,9, H, 2003, 2004, 2005. 20. Từ điển Tiến Việt (1999), Nxb Thanh Hóa. 21. Văn kiện Đảng toàn tập, tập 9, Nxb CTQG, H, 2001.