Khóa luận Tìm hiểu các kỹ thuật về giấu văn bản và giấu ảnh trong ảnh

Về phần Kỹ thuật: Tìm hiểu các kỹ thuật về giấu văn bản và giấu ảnh trong ảnh ã Về phần Nghiệp vụ sư phạm: Thiết kế dạy học bài Microsoft Word - mục 4.1 - 4.2- 4.3 (2 tiết) và bài Lập trình đơn giản - mục 2.1(1tiết) thuộc giáo trình “Tin học đại cương” của trường ĐHKTCN, theo quan điểm dạy học tích cưc lấy người học làm trung tâm. Mục lục Phần 1: Phần Kỹ Thuật Lời nói đầu 3 CHƯƠNG I: ĐẶT VẤN ĐỀ 4 1.1 Giấu thông tin trong ảnh 4 1.2 Các kiểu giấu thông tin trong ảnh 5 1.2.1 Các vấn đề cơ bản liên quan đến ảnh 5 1.2.2 Giấu kiểu đính kèm 6 1.2.3 Giấu kiểu chèn bít 10 1.2.4 Một số công cụ giấu thông tin hiện có 13 1.3 Lựa chọn giải pháp 16 CHƯƠNG II: KỸ THUẬT GIẤU VĂN BẢN TRONG ẢNH 2.1 Giấu văn bản trong ảnh 17 2.1.1 Ví dụ bằng hình ảnh 17 2.1.2 Ứng dụng 19 2.1.3 Hạn chế 19 2.1.4 Thuật toán giấu 20 2.1.5 Thuật toán phục hồi 23 2.2 Giấu ảnh đa cấp xám trong trong ảnh đa cấp xám 24 2.2.1 Ví dụ bằng hình ảnh 24 2.2.2 Thuật toán giấu 28 2.2.3 Thuật toán phục hồi 29 CHƯƠNG III: CÀI ĐẶT VÀ KIỂM THỬ 30 3.1 Tiền xử lý ảnh 30 3.2 Xử lý ảnh trong Matlab 34 3.2.1 Giới thiệu về ngôn ngữ Matlab 34 3.2.2 Các kiểu ảnh, các thao tác ảnh cơ bản trong Toolbox 36 3.2.3. Mảng ảnh nhiều khung hình (Multiframe Image Arrays) 39 3.2.4 Các hàm xử lý ảnh cơ bản 39 3.3 Cài đặt chương trình 46 3.4 Kiểm thử 49 3.4.1 Giấu ảnh văn bản trong ảnh đa cấp xám 49 3.4.2 Phục hồi ảnh văn bản giấu 52 3.4.3 Giấu ảnh đa cấp xám trong ảnh đa cấp xám 53 3.4.4 Phục hồi ảnh đa cấp xám 54 Phần 2: Phần Nghiệp vụ sư phạm 56 I- GIỚI THIỆU TỔNG QUAN VỀ MÔN HỌC TIN HỌC ĐẠI CƯƠNG 56 1.1 Mục đích của môn học 56 1.2 Cấu trúc chương trình môn học 56 II- THIẾT KẾ DẠY HỌC THEO QUAN ĐIỂM TÍCH CỰC LẤY NGƯỜI HỌC LÀM TRUNG TÂM 59 2.1 Giới thiệu tổng quan về bài dạy 59 2.2 Phân tích đối tượng dạy học 61 2.3 Phân tích nội dung và xác định trọng tâm bài dạy 65 2.4 Lựa chọn phương án tích cực hoá 73 2.5 Lựa chọn phương tiện dạy học 87 III- SOẠN GIÁO ÁN THEO MẪU 88 Bài soạn số 1 :MICROSOFT WORD (TIẾT 1) 88 Bài soạn số 2 :MICROSOFT WORD (TIẾT 2) 97 Bài soạn số 3 : LẬP TRÌNH ĐƠN GIẢN (TIẾT 1) 103 Bản nhận xét của giáo viên hướng dẫn KLTN 112 TÀI LIỆU THAM KHẢO 114

doc114 trang | Chia sẻ: lvcdongnoi | Lượt xem: 2326 | Lượt tải: 0download
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Khóa luận Tìm hiểu các kỹ thuật về giấu văn bản và giấu ảnh trong ảnh, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
m cña ph­¬ng ph¸p nµy lµ kh«ng ®iÒu khiÓn ®­îc ho¹t ®éng t©m lý bªn trong cña häc sinh, tµi liÖu cña ch¬ng tr×nh ho¸ rÊt dµi, khã biªn so¹n. Ch­¬ng tr×nh ho¸ d¹y häc chñ yÕu lµ trªn m¸y tÝnh nªn cßn khã thùc hiÖn ®èi víi c¸ nh©n häc sinh hay nhµ tr­êng vÒ trang bÞ m¸y tÝnh do ®iÒu kiÖn c¬ së vËt chÊt ch­a ®¸p øng kÞp thêi. * Ph­¬ng ph¸p thuyÕt tr×nh: ThuyÕt tr×nh lµ ph­¬ng ph¸p mµ trong ®ã gi¸o viªn dïng lêi ®Ó tr×nh bµy, gi¶i thÝch néi dung bµi häc mét c¸ch chi tiÕt vµ cã hÖ thèng. + ¦u ®iÓm: DÔ thùc hiÖn ®èi víi gi¸o viªnv× cã thÓ tiÕn hµnh ph­¬ng ph¸p ngay c¶ khi kh«ng cã ph­¬ng tiÖn d¹y häc nµo c¶. Víi thêi gian quy ®Þnh cã thÓ truyÒn ®¹t l­îng kiÕn thøc lín cho nhiÒu ng­êi. Th«ng qua giäng nãi. Cö chØ, ¸nh m¾t, g­¬ng mÆt cña ng­êi gi¸o viªn cã thÓ t¸c ®äng ®Õn t©m lý häc sinh ®Ó thu hót häc sinh, n©ng cao hiÖu qu¶ g׬ häc. + Nh­îc ®iÓm: häc sinh thô ®éng, chØ tËp trung nghe, hiÓu, nhí mµ kh«ng cã tr×nh bµy ý kiÕn cña m×nh. NÕu gi¸o viªn l¹m dông ph­¬ng ph¸p nµy th× cã thÓ t¹o ra thãi quen thô ®éng chê ®îi ý kiÕn gi¶i thÝch cña thÇy, thÝch nghe h¬n thÝch tù ®äc, thiÕu tÝnh chñ ®éng t×m tßi tri thøc míi. H¬n n÷a cã thÓ lµm häc sinh mÖt mái, uÓ o¶i, mÊt tËp trung, nhÊt lµ khi gi¸o viªn tr×nh bµy mét néi dung kh« khan, cøng nh¾c vêi giäng nãi ®Òu ®Òu, nªn chÊt l­îng häc sÏ bÞ h¹n chÕ. * Ph­¬ng ph¸p ®µm tho¹i: §µm tho¹i lµ mét h×nh thøc tr×nh bµy bµi gi¶ng trong ®ã gi¸o viªn dùa vµo nh÷ng tri thøc vµ kinh nghiÖm ho¹t ®éng thùc tiÔncña häc sinh, c¨n cø vµo néi dung cña bµi mµ dÆt ra mét hÖ thèng c¸c c©u hái. Th«ng qua c¸c c©u hái nµy mµ gi¸o viªn trao ®æi víi häc sinh, h­íng dÉn häc sinh t­ duy logic ®Ó tù m×nh n¾m ®­îc tri thøc míi. + ¦u ®iÓm: KÝch thÝch tÝnh tÝch cùc, chñ ®éng, ®éc lËp, s¸ng t¹o cña häc sinh trong häc tËp. Båi d­ìng cho häc sinh cã n¨ng lùc diÔn ®¹t b»ng lêi nh÷ng vÊn ®Ò khoa häc. G©y høng thó häc tËp, lµm kh«ng khÝ líp s«i næi. Gióp gi¸o viªn th­êng xuyªn thu ®­îc th«ng tin ng­îc tõ kÕt qu¶ häc tËp cña häc sinh ®Ó ®iÒu chØnh kÞp thêi ho¹t ®éng d¹y vµ ho¹t ®éng häc nh»m ®¹t ®­îc hiÖu qu¶ cao nhÊt. + Nh­îc ®iÓm: NÕu gi¸o viªn kh«ng chuÈn bÞ kü c©u hái vµ kh«ng cã nghÖ thuËt tæ chøc th× ph­¬ng ph¸p nµy cã nhiÒu h¹n chÕ: lµm mÊt nhiªug thêi gian, ¶nh h­ëng kÕ ho¹ch lªn líp. DÔ biÕn ®µm tho¹i thµnh nh÷ng cuéc trang luËn tay ®«i gi÷a gi¸o viªn víi häc sinh hoÆc gi÷a häc sinh víi häc sinh. Ph­¬ng ¸n tÝch cùc ho¸ ng­êi häc®­îc thùc hiÖn qua ba kh©u: Kh©u trªn líp, kh©u tù lùc vµ kh©u ngo¹i kho¸. a) Kh©u trªn líp: Bµi 1: “ Microsoft Word ” gåm 2 tiÕt C¸c kiÕn thøc cÇn d¹y trªn líp lµ nh÷ng kiÕn thøc më ®Çu, nh÷ng kiÕn thøc trõu t­îng, khã hiÓu. Víi bµi nµy kiÕn thøc cÇn ph¶i d¹y trªn líp ®ã lµ: Giíi thiÖu vÒ Microsoft Word C¸c thao t¸c c¬ b¶n Khëi ®éng Word C¸c thµnh phÇn xuÊt hiÖn trong mµn h×nh Word (C¸c thanh c«ng cô hç trî so¹n th¶o trong Word). b) Tho¸t khái Word 4.2.2 So¹n th¶o tiÕng ViÖt 4.2.3 Chän cì giÊy vµ ®Æt lÒ Néi dung kiÕn thøc Ph­¬ng ph¸p tÝch cùc ho¸ ng­êi häc TiÕn hµnh 4.1 Giíi thiÖu vÒ Microsoft Word 2.2 C¸c thao t¸c c¬ b¶n a) Khëi ®éng Word ý nghÜa c¸c thanh c«ng cô Thanh tiªu ®Ò: Thanh menu ngang: … C¸c thanh c«ng cô hç trî trong Word BËt/ T¾t thanh c«ng cô BËt/t¾t thanh c«ng cô Drawing b) Tho¸t khái Word 4.2.2 So¹n th¶o tiÕng ViÖt 4.2.3 Chän cì giÊy vµ ®Æt lÒ §Þnh lÒ trang in §Þnh khæ giÊy in vµ h­íng trang in Ph­¬ng ph¸p thuyÕt tr×nh Ph­¬ng ph¸p ®µm tho¹i Ph­¬ng ph¸p Algorit ho¸ Ph­¬ng tiÖn trùc quan Ph­¬ng ph¸p ®µm tho¹i Ph­¬ng ph¸p ®µm tho¹i kÕt hîp víi trùc quan. Ph­¬ng ph¸p thuyÕt tr×nh Ph­¬ng ph¸p ®µm tho¹i H×nh ¶nh trùc quan GV dïng lêi lÏ ®Ó giíi thiÖu cho häc sinh hiÓu Microsoft Word lµ g×? NhÊn m¹nh nh÷ng phÇn quan träng cho häc sinh ghi nhí vµ hiÓu mét c¸ch hiÖu qu¶ nhÊt. GV: LÊy vÝ dô thùc tÕ c¸c øng dông cña Microsoft Word trong ®êi sèng h»ng ngµy nh­: SGK cña häc sinh, c¸c biÓn qu¶ng c¸o, b¸o c¸o, ®¬n tõ vv... ®Òu ®­îc so¹n th¶o trªn ch­¬ng tr×nh Microsoft Word. GV hái: Dùa vµo SGK em h·y nªu c¸c c¸ch khëi ®éng Word? Hs nghiªn cøu SGK tr¶ lêi Nh×n vµo mµn h×nh Word ta thÊy cã nh÷ng thµnh phÇn nµo? GV nªu ý nghÜa c¸c thanh c«ng cô, gi¶i thÝch c¸c thµnh phÇn xuÊt hiÖn cña mµn h×nh Word. GV x©y dùng mét b¶n Algorit vÒ c¸c b­íc ®Ó cã thÓ bËt t¾t c¸c thanh c«ng cô cÇn thiÕt khi so¹n th¶o v¨n b¶n trong Word: §Ó ®­a thanh c«ng cô Drawing ra mµn h×nh lµm viÖc cña Word ta lµm nh­ sau: B­íc 1: Click chuét vµo menu Tools trªn thanh menu ngang(Menu Bar) B­íc 2: Khi thùc ®¬n tr¶i däc xuèng click chuét vµo Customize B­íc 3: Hép tho¹i Customize xuÊt hiÖn t¹i thÎ Toolbars click chuét vµo « Drawing sao cho « cã h×nh dÊu V B­íc 4: Click chuét vµo nót lÖnh Close hoµn thµnh. §Ó t¾t thanh c«ng cô Drawing ta lµm nh­ sau: B­íc 1:Thùc hiÖn l¹i b­íc 1, 2 B­íc 2: Hép tho¹i Customize xuÊt hiÖn t¹i thÎ Toolbars kÝch chuét vµo « Drawing bá ch÷ “V” trong « ®ã ®i. B­íc 3: Click chuét vµo nót lÖnh Close VÝ dô: §­a ®­îc thanh tr¹ng th¸i (statur bar) ra mµn h×nh, thanh cho biÕt th«ng tin vÒ trang hiÖn hµnh, tæng sè trang hiÖn hµnh, dßng cét hiÖn hµnh ta lµm nh­ sau: B1: Click chuét vµo menu Tools B2 : Khi thùc ®¬n menu Tool tr¶i däc xuèng click chuét vµo Options B3: Hép tho¹i Options xuÊt hiÖn t¹i thÎ View click chuét vµo « Status bar B4: Click chuét vµo nót OK hoµn thµnh thao t¸c. GV ¸p dông ph­¬ng ph¸p Algorit ho¸ x©y dùng c¸c thao t¸c ®­a mét sè thanh c«ng cô ra mµn h×nh ®ång thêi yªu cÇu häc sinh vÒ nhµ tù x©y dùng b¶n Algorit ®Ó ®­a c¸c thanh c«ng cô kh¸c ra mµn h×nh lµm viÖc Word. GV: C©u hái: Dùa vµo SGK em h·y cho biÕt cã mÊy c¸ch ®Ó cã thÓ tho¸t khái mµn h×nh lµm viÖc cña Word? - GV: §­a ra mét hÖ thèng c¸c c©u hái dùa trªn néi dung kiÕn thøc cña bµi: C©u hái 1: C¸c em ®· biÕt nh÷ng g× vÒ viÖc so¹n th¶o v¨n b¶n trªn m¸y tÝnh? C©u hái 2: ë ch­¬ng tr­íc c¸c em ®· ®­îc häc hÖ ®iÒu hµnh vµ thÊy r»ng hÇu hÕt c¸c hÖ ®iÒu hµnh ®Òu lµ tiÕng anh vµ bµn phÝm m¸y tÝnh ®­îc thiÕt kÕ b»ng tiÕng anh. VËy ®Ó gâ tiÕng ViÖt ta cÇn ph¶i lµm thÕ nµo? C©u hái 3: HiÖn nay cã rÊt nhiÒu bé m· vµ Font ch÷ kh¸c nhau. B¶ng m· vµ Font ch÷ ph¶i phï hîp th× míi so¹n th¶o v¨n b¶n tiÕng ViÖt ®­îc. Em biÕt nh÷ng c¸ch kÕt hîp gi÷a b¶ng m· vµ Font ch÷ nµo lµ thÝch hîp? C©u hái 4: Hai kiÓu gâ tiÕng ViÖt th«ng dông nhÊt ë n­íc ta lµ kiÓu Telex vµ kiÓu VNI. C¸ch gâ tiÕng ViÖt kiÓu Telex lµ c¸ch gâ nh­ thÕ nµo? *) Th«ng qua c¸c c©u hái gi¸o viªn cã thÓ trao ®æi víi häc sinh gióp häc sinh n¾m ®­îc kiÕn thøc míi. Bªn c¹nh c¸c c©u hái trªn GV ®­a ra thªm c¸c c©u hái phô mang tÝnh chÊt gîi ý cho HS tr¶ lêi. GV: Khi më mét tµi liÖu míi Word sÏ sö dông c¸c thiÕt lËp ®Þnh s½n vÒ khæ giÊy, h­íng giÊy… Tuy nhiªn ta cã thÓ thay ®æi c¸c gi¸ trÞ nµy cho phï hîp tr­íc khi in. C©u hái: §Ó ®Þnh lÒ, ®Þnh khæ giÊy vµ h­íng giÊy trang in phï hîp ta ph¶i lµm nh­ thÕ nµo? Víi c¸c b­íc ®Ó chän thanh vµ c¸c nót c«ng cô ë tiÕt tr­íc c¸c em cã thÓ t­ duy vµ h×nh dung c«ng viÖc cña m×nh sÏ lµm lµ nh­ thÕ nµo? ChØ ®Þnh häc sinh yªu cÇu c¸c em nªu l¹i c¸c b­íc ®Ó cã thÓ ®­a thanh c«ng cô, nót lÖnh ra mµn h×nh. Sau ®ã ¸p dông víi viÖc më hép tho¹i Page Setup ®Ó thiÕt ®Æt c¸c gi¸ trÞ cho phï hîp tr­íc khi in. File/ Page Setup/ Margins Sau khi më ®­îc hép tho¹i gi¸o viªn h­íng dÉn, gi¶i thÝch cho c¸c em ý nghÜa cña c¸c tõ trong hép tho¹i. Tõ ®ã cã thÓ gióp c¸c em c¸ch ®Þnh lÒ, khæ giÊy vµ h­íng trang in trong Word. à Khi gi¶ng ph¶i ®­a c¸c h×nh ¶nh trùc quan ®Ó cho c¸c em hiÓu mét c¸ch dÔ dµng h¬n. à Víi mçi c©u hái cña GV, HS l¾ng nghe suy nghÜ tr¶ lêi cïng GV x©y dùng bµi. b) Tù lùc Gv yªu cÇu häc sinh lµm bµi tËp trong s¸ch gi¸o khoa, s¸ch bµi tËp vµ mét sè c©u hái vÒ c¸ch më, vµ sö dông c¸c thanh c«ng cô. Bµi tËp: 1) Tr×nh bµy c¸c thao t¸c c¬ b¶n ®Ó chän cì giÊy ®Þnh in vµ ®Æt lÒ cho trang in? 2) LuyÖn ®¸nh mét trang v¨n b¶n bÊt kú b»ng kiÓu gâ Telex hoÆc VNI. 3) X©y dùng c¸c thao t¸c ®Ó cã thÓ ®­a ®­îc thanh c«ng cô Formatting, Standard, Autotext ra mµn h×nh. NhiÖm vô cña gi¸o viªn: Gîi ý, h­íng dÉn cho c¸c em nh­ng bµi tËp khã, nh÷ng phÇn c¸c em ch­a hiÓu râ bµi tËp. Häc sinh lµm bµi tËp ph¶i ®¹t ®­îc néi dung kiÕn thøc sau: Tr¶ lêi c©u 1: + §Ó chän cì giÊy ta lµm nh­ sau: Vµo Menu File/page setup/Layout T¹i « Paper size trong cöa sæ Layout chän cì giÊy cho phï hîp tr­íc khi in. + §Æt lÒ cho trang in: Vµo menu File/ page Setup/Margin thiÕt lËp c¸c lÒ cho trang in. Víi c©u hái luyÖn tËp yªu cÇu häc sinh gâ mét trang v¨n b¶n bÊt kú sÏ ®Ó ®Õn tiÕt thùc hµnh ®Ó kiÓm tra ®¸nh gi¸. Tr¶ lêi c©u 3: §­a thanh c«ng cô formatting ra mµn h×nh ta lµm c¸c b­íc sau: C1: Vµo menu Tools/Customize/ Tools tÝch chuét vµo « Formatting C2: Click chuét ph¶i vµo thanh c«ng cô bÊt kú trªn mµn h×nh Word, thùc ®¬n c¸c thanh c«ng cô tr¶i xuèng, chän Formatting. C3: Chän lÖnh View/ Toolbars. Click chuét vµo thanh c«ng cô Formatting C¸c thanh c«ng cô Standard, Autotext lµm t­¬ng tù. à Yªu cÇu häc sinh n¾m kü ®­îc kiÕn thøc sau: C¸ch bËt/t¾t vµ sö dông c¸c thanh c«ng cô C¸ch so¹n th¶o v¨n b¶n c) Ngo¹i kho¸ Kh©u trªn líp vµ kh©u tù lùc ®· ®¸p øng ®ñ cho viÖc lÜnh héi c¸c kiÕn thøc cã trong bµi nh­ trang bÞ vÒ m¸y tÝnh, m¸y chiÕu, c¸c h×nh ¶nh trùc quan v× thÕ víi bµi nµy sÏ kh«ng cã ho¹t ®éng ngo¹i kho¸. Bµi 2: LËp tr×nh ®¬n gi¶n (TiÕt 1) Víi bµi nµy em sö dông ph­¬ng ¸n “TÝch cùc ho¸ b»ng c¸c h×nh thøc tæ chøc d¹y häc tÝch cùc”: Gi¶ng kiÕn thøc c¬ së trªn líp, Semina, tù lùc nghiªn cøu. Bµi gåm cã c¸c phÇn sau: 2.1 C¸c kiÓu d÷ liÖu ®¬n gi¶n 2.1.1 KiÓu sè nguyªn 2.1.2 KiÓu sè thùc 2.1.3 KiÓu ký tù (Char) 2.1.4 KiÓu logic +) PhÇn gi¶ng trªn líp: 2.1.1 KiÓu sè nguyªn (Integer) 2.1.2 KiÓu sè thùc +) PhÇn dïng ®Ó cho häc sinh ngiªn cøu vµ ®äc hiÓu t¹i nhµ 2.1.3 KiÓu ký tù 2.1.4 KiÓu logic +) PhÇn cho häc sinh tù häc vµ sö dông h×nh thøc d¹y häc Semina 2.1.1 KiÓu sè nguyªn 2.1.2 KiÓu sè thùc 2.1.3 KiÓu ký tù ( Char) 2.1.4 KiÓu logic (Boolean) Víi mçi kiÓu d÷ liÖu cho dï lµ phÇn häc trªn líp hay ë nhµ ®Òu ph¶i quan t©m ®Õn c¸c néi dung sau: Tr¶ lêi c©u hái kiÓu d÷ liÖu ®ã lµ g×? C¸c gi¸ trÞ kiÓu d÷ liÖu ®ã ®­îc biÓu diÔn nh­ thÕ nµo? §Æc ®iÓm kiÓu d÷ liÖu ®ã nh­ thÕ nµo? C¸c phÐp to¸n trªn kiÓu d÷ liÖu ®ã KiÓu d÷ liÖu ®ã ®­îc øng dông nh­ thÕ nµo? VÝ dô: Khi häc vÒ kiÓu nguyªn c¸c em cÇn ph¶i n¾m v÷ng vµ tr¶ lêi ®­îc c¸c c©u hái sau: Tr¶ lêi c©u hái “nguyªn” lµ g×? ThÕ nµo lµ kiÓu sè nguyªn? D÷ liÖu kiÓu sè nguyªn ®­îc biÓu diÔn nh­ thÕ nµo? §Æc ®iÓm kiÓu sè nguyªn (Trong kiÓu nguyªn ®­îc chia ra lµm mÊy kiÓu? ®Æc ®iÓm cña tõng kiÓu). C¸c phÐp to¸n sè häc trªn kiÓu nguyªn KiÓu nguyªn ®­îc øng dông nh­ thÕ nµo trong Pascal Tæ chøc thùc hiÖn * PhÇn gi¶ng trªn líp Néi dung kiÕn thøc PP d¹y häc TiÕn hµnh 2.1.1 KiÓu sè nguyªn C¸c kiÓu sè nguyªn C¸c phÐp to¸n sè häc C¸c phÐp to¸n so s¸nh C¸c phÐp to¸n logic trªn ®èi sè nguyªn PhÐp lÊy AND 1 AND 1 = 1 1 AND 0 = 0 0 AND 1 = 0 0 AND 0 = 0 PhÐp lÊy OR 1 OR 1 = 1 1 OR 0 = 1 0 OR 1 = 1 0 OR 0 = 0 PhÐp lÊy XOR 1 XOR 1 = 0 1 XOR 0 = 1 0 XOR 1 = 1 0 XOR 0 = 0 PhÐp lÊy NOT NOT 1 = 0 NOT 0 = 1 C¸c vÝ dô C¸c hµm cã ®èi sè nguyªn C¸c thñ tôc cã ®èi sè nguyªn øng dông cña kiÓu sè nguyªn (KiÕn thøc më réng) 2.1.2 KiÓu sè thùc Ph¹m vi biÓu diÔn sè thùc C¸c phÐp to¸n trªn sè thùc C¸c hµm cã ®èi sè nguyªn hoÆc thùc Ph­¬ng ph¸p thuyÕt tr×nh kÕt hîp ph­¬ng ph¸p ®µm tho¹i Ph­¬ng ph¸p thuyÕt tr×nh kÕt hîp ph­¬ng ph¸p ®µm tho¹i Ph­¬ng ph¸p Algorit ho¸ Ph­¬ng ph¸p thuyÕt tr×nh Ph­¬ng ph¸p thuyÕt tr×nh kÕt hîp ph­¬ng ph¸p ®µm tho¹i GV cïng häc sinh x©y dùng vµ tr¶ lêi c©u hái sau: Nguyªn lµ g×? KiÓu sè nguyªn ®­îc hiÓu nh­ thÕ nµo? GV: Cho vÝ dô: Cã 5 c¸i b¸nh, nÕu ®em 5 c¸i b¸nh chia cho 5 em th× mçi em sÏ ®­îc mét c¸i b¸nh. VËy nÕu ®em 5 c¸i b¸nh chia cho 2 em th× mçi em sÏ ®­îc 2 c¸i b¸nh vµ mét nöa c¸i b¸nh. NghÜa lµ c¸c em sÏ ®­îc 2 b¸nh nguyªn vÑn vµ mét b¸nh kh«ng nguyªn vÑn. Sè 2 ®­îc hiÓu lµ sè nguyªn. Sè nguyªn ®­îc biÓu diÔn lµ c¸c sè trßn cã dÊu hoÆc kh«ng dÊu mµ kh«ng cã phÇn thËp ph©n. VÝ dô: 10, 5, 7, 8, -2, -1000, vv… GV nªu c©u hái: Dùa vµo s¸ch gi¸o khoa cho c« biÕt “KiÓu sè nguyªn” ®­îc chia lµm mÊy kiÓu, ph¹m vi gi¸ trÞ tõng kiÓu, chiÕm bao nhiªu byte trong m¸y tÝnh? Hs tr¶ lêi: GV: tæng hîp, ®¸nh gi¸, nhËn xÐt. +) Nªu c¸c phÐp to¸n sè häc, thø tù thùc hiÖn c¸c phÐp to¸n. Cho vÝ dô: TÝnh biÓu thøc sau: 15 mod ( 2+4)* 20 div 3 –40mod(5*3) * H­íng dÉn c¸ch tÝnh, yªu cÇu häc sinh lªn b¶ng t×m kÕt qu¶. KÕt qu¶: = 15mod6 * 20div 3 – 40 mod 15 = 15 div 6 * 6 - 40 mod 15 = 15 div 36 – 10 = 0 – 10 = -10 +) C¸c phÐp to¸n so s¸nh Ký hiÖu c¸c phÐp to¸n ý nghÜa ký hiÖu VÝ dô Gv cho vÝ dô cô thÓ, yªu cÇu häc sinh lµm: biÓu thøc 5 *2 = 10 tr¶ vÒ gi¸ trÞ nµo? 7 9 tr¶ vÒ gi¸ trÞ nµo? +) C¸c phÐp to¸n logic trªn sè nguyªn Gv nªu c¸c phÐp to¸n NOT, AND, OR, XOR vµ c¸c quy ­íc mµ ng«n ng÷ Pascal ®· ®Þnh s½n. LÊy vÝ dô vÒ phÐp AND §Ó sö dông phÐp lÊy AND gi÷a hai sè nguyªn 1 vµ 3 ta lµm nh­ sau: B1: §æi sè nguyªn 1 vµ 3 thµnh c¸c bit nhi ph©n(sè nguyªn ë ®©y ®­îc biÓu diÔn b»ng 16 bit) 1 = 0000 0000 0000 0001 3 = 0000 0000 0000 0011 B2: AND tõng cÆp bit nhÞ ph©n t­¬ng øng cña 2 sè 1 vµ 3 theo ®óng phÐp lÊy AND gi÷a c¸c bit nhÞ ph©n. KÕt qu¶: 1 AND 3 = 0000 0000 0000 0001 = 1 VD: PhÐp lÊy NOT §Ó lÊy NOT cña 3 ta lµm nh­ sau: B1: BiÓu diÔn sè nguyªn 3 d­íi d¹ng c¸c bÝt nhÞ ph©n(16 bit). 3 = 0000 0000 0000 0011 B2: §¶o tõng Bit nhÞ ph©n theo ®óng phÐp NOT KÕt qu¶: NOT 3 = 1111 1111 1111 1100 Víi c¸c vÝ dô vÒ phÐp lÊy OR, XOR ta còng x©y dùng b¶n Agorit ho¸ t­¬ng tù. Gi¶ng cho häc sinh hiÓu thÕ nµo lµ hµm cã ®èi sè nguyªn, thñ tôc cã ®èi sè nguyªn. LÊy vÝ dô mét sè hµm th­êng dïng. GV vµ HS cïng lµm mét sèvÝ dô Dïng cho nh÷ng bµi to¸n qu¶n lý sè häc sinh, sv, vv…b»ng ng«n ng÷ lËp tr×nh Pascal Víi kiÓu thùc GV vµ HS cïng nhau x©y dùng vµ tr¶ lêi c¸c c©u hái sau: ThÕ nµo lµ sè thùc? KiÓu sè thùc lµ kiÓu nh­ thÕ nµo? Gv: Nh¾c l¹i vÝ dô trªn vÒ sè nguyªn, vµ 1/2 c¸i b¸nh ®­îc gäi lµ kh«ng nguyªn. 1/2 hay cßn gäi lµ sè thùc. VËy sè thùc lµ sè cã chøac¶ phÇn nguyªn vµ phÇn thËp ph©n. C©u hái: Dùa vµo s¸ch gi¸o khoa b¹n nµo cho c« biÕt kiÓu sè thùc ®­îc chia ra lµm mÊy kiÓu, ph¹m vi gi¸ trÞ cña mçi kiÓu, mçi kiÓu chøa tèi ®a bao nhiªu ®¬n vÞ th«ng tin? HS 1 tr¶ lêi: Hs 2 tr¶ lêi: Gv tæng hîp c©u tr¶ lêi vµ ®­a ra kiÕn thøc chuÈn x¸c nhÊt. GV: Nªu c¸c phÐp to¸n dïng trong sè thùc. So s¸nh c¸c phÐp to¸n dïng trong kiÓu sè nguyªn vµ c¸c phÐp to¸n dïng trong kiÓu sè thùc. Gv giíi thiÖu mét sè hµm cã ®èi sè nguyªn hoÆc thùc. * PhÇn tù ®äc vµ lµm bµi theo h×nh thøc Semina( Tù lùc) 2.1.1 KiÓu sè nguyªn(Integer) 2.1.2 KiÓu sè thùc(Real) 2.1.3 KiÓu ký tù (Char) 2.1.4 KiÓu Logic (Boolean) Gi¸o viªn ®­a ra yªu cÇu ®Ò tµi: “T×m hiÓu vÒ c¸c kiÓu d÷ liÖu: KiÓu ký tù (Char), kiÓu thùc(Real), kiÓu ký tù(Char) vµ KiÓu logic (Boolean)” Bµi tËp: Víi mçi kiÓu d÷ kiÖu viÕt mét ®o¹n ch­¬ng tr×nh Pascal cã sö dông hµm hoÆc thñ tôc cã liªn quan ®Õn tõng kiÓu d÷ liÖu ®ã. * NhiÖm vô cña ®Ò tµi: Tr¶ lêi c©u hái kiÓu d÷ liÖu ®ã lµ g×? C¸c gi¸ trÞ kiÓu d÷ liÖu ®ã ®­îc biÓu diÔn nh­ thÕ nµo? §Æc ®iÓm kiÓu d÷ liÖu ®ã nh­ thÕ nµo? C¸c phÐp to¸n trªn tõng kiÓu d÷ liÖu, víi mçi phÐp to¸n cho 1 ®Õn 2 vÝ dô cô thÓ KiÓu d÷ liÖu ®ã ®­îc øng dông nh­ thÕ nµo? Ngµy giao ®Ò tµi: Ngµy th¸ng n¨m 2009 Ngµy hoµn thµnh:Ngµy th¸ng n¨m 2009 Sau khi häc sinh hoµn thµnh ®Ò tµi nép cho gi¸o viªn, gi¸o viªn s¾p xÕp thêi gian ®Ó cho c¸c em lªn thuyÕt tr×nh vÒ bµi cña m×nh. * PhÇn häc ngo¹i kho¸ C¸c kiÕn thøc ®Òu thuéc trong gi¸o tr×nh, c¸c trang thiÕt bÞ vÒ m¸y tÝnh cña nhµ tr­êng cho c¸c em lµ ®Çy ®ñ nªn víi néi dung kiÕn thøc bµi nµy sÏ kh«ng cã buæi ngo¹i kho¸. 2.5 Lùa chän ph­¬ng tiÖn d¹y häc Víi bµi nµy em sö dông m¸y chiÕu, s¸ch gi¸o khoa, s¸ch bµi tËp, c¸c h×nh ¶nh trùc quan. III. So¹n gi¸o ¸n theo mÉu Bµi so¹n sè 1: Microsoft word (TiÕt 1) Tr­êng :…………………. N¨m häc: 2009- 2010 M«n häc: Tin häc ®¹i c­¬ng Líp :…….. Bµi d¹y : Microsoft Word Ngµy d¹y:………….. Sè tiÕt: 2 I. Môc ®Ých Sau khi häc xong bµi häc sinh sÏ ®­îc trang bÞ nh÷ng khèi kiÕn thøc sau: Kh¸i niÖm Microsoft Word C¸ch khëi ®éng vµ tho¸t khái Word C¸c thµnh phÇn chÝnh trªn mµn h×nh lµm viÖc cña Word Chøc n¨ng vµ c¸c thao t¸c víi thanh c«ng cô. H×nh thµnh cho häc sinh kh¶ n¨ng lµm viÖc, kh¶ n¨ng sö dông Word thµnh th¹o trong khi lµm viÖc víi v¨n b¶n. II. Yªu cÇu + Yªu cÇu gi¸o d­ìng Ph¶i hiÓu ®­îc Microsoft Word, øng dông Microsoft Word trong thùc tiÔn. HiÓu ®­îc ý nghÜa, chøc n¨ng, c¸ch sö dông c¸c thanh c«ng cô trong mµn h×nh lµm viÖc cña Word. Häc sinh cã thÓ khëi ®éng vµ tho¸t khái Word, thao t¸c víi c¸c thanh c«ng cô hç trî trong mµn h×nh lµm viÖc cña Word. + Yªu cÇu ph¸t triÓn Häc sinh cã thÓ vËn dông c¸c kiÕn thøc ®· häc ¸p dông khi lµm viÖc víi Word vµ trong c¸c øng dông kh¸c cña Word nh­ lµm viÖc víi b¶ng biÓu, so¹n th¶o v¨n b¶n trong Word. + Yªu cÇu gi¸o dôc Th«ng qua bµi cã gi¸o dôc tÝnh chÝnh x¸c, cÈn thËn khi lµm viÖc trªn m¸y tÝnh cho häc sinh. Gióp häc sinh cã thªm lßng tù tin khi tiÕp cËn víi c¸c tri thøc míi. III. Ph­¬ng ph¸p, ph­¬ng tiÖn d¹y häc 1. Ph­¬ng ph¸p: ThuyÕt tr×nh, ®µm tho¹i kÕt hîp Algorit ho¸. 2. Ph­¬ng tiÖn: S¸ch gi¸o khoa, m¸y chiÕu … VI. TiÕn tr×nh bµi d¹y 1. æn ®Þnh líp - 1 phót KiÓm tra sÜ sè: V¾ng: CP/KP 2. KiÓm tra bµi cò - 5 phót C©u hái: HÖ ®iÒu hµnh lµ g×? ý nghÜa cña hÖ ®iÒu hµnh ®èi víi m¸y tÝnh, ng­êi sö dông vµ c¸c ch­¬ng tr×nh øng dông? C©u tr¶ lêi cña häc sinh: HS1, HS2 §¸p ¸n cÇn ®¹t ®­îc : HÖ ®iÒu hµnh lµ hÖ thèng ch­¬ng tr×nh víi c¸c chøc n¨ng gi¸m s¸t, ®iÒu khiÓn viÖc thùc hiÖn c¸c ch­¬ng tr×nh cña ng­êi sö dông, qu¶n lý vµ ph©n chia tµi nguyªn cho nhiÒu ch­¬ng tr×nh ng­êi sö dông ®ång thêi sao cho viÖc khai th¸c chøc n¨ng trong hÖ thèng m¸y tÝnh cña ng­êi sö dông lµ thuËn lîi vµ hiÖu qu¶ nhÊt. à Gi¸o viªn dùa vµo c©u tr¶ lêi cña häc sinh vµ ®¸p ¸n ®Ó ®¸nh gi¸, nhËn xÐt cho ®iÓm. 3. Nghiªn cøu kiÕn thøc míi Giíi thiÖu bµi: - 1phót Trong cuéc sèng h»ng ngµy c¸c em ®· ®­îc tiÕp xóc víi rÊt nhiÒu v¨n b¶n nh­ c¸c quyÓn truyÖn, s¸ch gi¸o khoa, giÊy b¸o nhËp häc, giÊy mêi, biÓn qu¶ng c¸o vv… C¸c v¨n b¶n ®ã ch¾c ch¾n kh«ng ph¶i do con ng­êi viÕt tay. VËy nã ®­îc lµm nh­ thÕ nµo? dùa trªn c¸i g×? §Ó tr¶ lêi c©u hái ®ã h«m nay chóng ta b­íc vµo ch­¬ng 4 “Microsoft Word ”. Thêi gian Néi dung (Hs ghi) Ho¹t ®éng cña GV vµ HS 4-5 phót 20-22 Phót 5phót 4.1 Giíi thiÖu vÒ Microsoft Word Microsoft Word lµ mét ch­¬ng tr×nh so¹n th¶o v¨n b¶n ®a n¨ng cung cÊp cho chóng ta mét l­îng lín c¸c tÝnh n¨ng ®éc ®¸o vµ ®a d¹ng. 4.2 C¸c thao t¸c c¬ b¶n 4.2.1 Khëi ®éng vµ tho¸t khái Word a) Khëi ®éng Word §Ó khëi ®éng Word cã 3 c¸ch: C¸ch 1: KÝch ®óp chuét trªn biÓu t­îng cña ch­¬ng tr×nh Word trªn mµn h×nh. C¸ch 2: KÝch ®óp chuét trªn tªn File V¨n b¶n do Word t¹o ra C¸ch 3: Chän lÖnh Start/Programs/Microsof Word. * C¸c thµnh phÇn chÝnh trªn mµn h×nh. Thanh tiªu ®Ò: N»m ë vÞ trÝ trªn cïng cña cöa sæ Word chøa biÓu t­îng cña Word vµ tªn tµi liÖu ®ang so¹n th¶o. Bªn ph¶i cña thanh ch­a c¸c nót phãng to, thu nhá vµ nót ®ãng cöa sæ. Thanh menu ngang(Menu bar): Chøa c¸c nhãm lÖnh cña Word. Mçi nhãm lÖnh ®Òu cã c¸c chøc n¨ng riªng nh­: Edit: nhãm lÖnh dïng ®Ó so¹n th¶o v¨n b¶n. View: Nhãm lÖnh chän chÕ ®é hiÓn thÞ v¨n b¶n. … Thanh c«ng cô chuÈn (Standard Toolbar) Chøa c¸c nót lÖnh dïng ®Ó xö lý v¨n b¶n, khèi v¨n b¶n vv… Thanh c«ng cô ®Þnh d¹ng (Formatting Toolbar) Chøa c¸c nót lÖnh dïng ®Ó ®Þnh d¹ng v¨n b¶n: chä font ch÷, cì ch÷, kiÓu ch÷ … Thanh c«ng cô vÏ Drawing chøa c¸c nót lÖnh dïng ®Ó vÏ h×nh häc, viÕt ch÷ nghÖ thuËt vv… Th­íc vµ c¸c ®¬n vÞ trªn th­íc Dïng ®Ó dïng ®Ó kiÓm so¸t c¸c lÒ, ®é lÖch so c¸c lÒ, ®iÓm dõng Tab… Trong Word cã th­íc ngang vµ th­íc ®øng, ®¬n vÞ cña th­íc lµ Inch hoÆc Centimers(cm). Muèn thay ®æi ®¬n vÞ chia trªn th­íc ta lµm nh­ sau: Chän lÖnh: Tools/Options/General /Measuarement units. §Ó bËt/t¾t thanh th­íc ta dïng lÖnh: View/ ruler Thanh tr¹ng th¸i Statur bar Cho biÕt th«ng tin vÒ trang(Page) hiÖn hµnh, tæng sè trang trong tµi liÖu, dßng cét hiÖn hµnh … §Ó bËt/t¾t thanh tr¹ng th¸i ta lµm nh­ sau: Click chuét vµo menu Tools/ Options/ View/ Statur bar. Vïng so¹n th¶o v¨n b¶n Dïng ®Ó nhËp v¨n b¶n Khi nhËp v¨n b¶n nÕu cã tõ v­ît qu¸ lÒ ph¶i quy ®Þnh Word tù ng¾t xuèng dßng d­íi. NÕu ®Çy trang v¨n b¶n Word tù ®éng cho sang trang míi. Cã thÓ nhÊn Ctrl+ Enter ®Ó sang trang míi. BËt/ t¾t thanh c«ng cô Cã c¸c c¸ch sau: C1 : Chän lÖnh View/ Toolbars. Click chuét vµo thanh c«ng cô muèn bËt/t¾t C2: R_Click trªn thanh c«ng cô bÊt kú, danh s¸ch c¸c thanh c«ng cô sÏ xuÊt hiÖn, click chän thanh c«ng cô muèn bËt/t¾t. Ngoµi ra ta cã thÓ lµm theo c¸c b­íc sau: B1: Click chuét vµo menu Tools B2: Khi thùc ®¬n Menu Tools tr¶i däc xuèng, click chuét vµo Cutstomize B3: Hép tho¹i Customize xuÊt hiÖn, t¹i thÎ Toolbars click chuét vµo « Drawing sao cho « cã h×nh dÊu V B4: Click chuét vµo nót lÖnh Close hoµn thµnh. b. C¸ch tho¸t khái Word Cã c¸c c¸ch tho¸t khái Word sau: + Sö dông phÝm gâ t¾t Alt+F4. + Chän lÖnh File/ Exit. + Click vµo nót cã h×nh dÊu ‘x’ n»m ë bªn ph¶i cña thanh tiªu ®Ò. + Click ®óp vµo biÓu t­îng Word ë gãc trªn bªn tr¸i cña thanh tiªu ®Ò. Ph­¬ng ph¸p thuyÕt tr×nh: Gv giíi thiÖu cho häc sinh biÕt vÒ ch­¬ng tr×nh so¹n th¶o th«ng dông nhÊt hiÖn nay Microsoft Word, øng dông cña ch­¬ng tr×nh nµy trong thùc tiÔn. + øng dông cña Microsoft Word: So¹n th¶o v¨n b¶n T¹o b¶ng biÓu( thêi kho¸ biÓu, vv…) … Ph­¬ng ph¸p ®µm tho¹i C©u hái: Dùa vµo SGK em h·y cho biÕt c¸c c¸ch khëi ®éng ch­¬ng tr×nh Word? HS1 tr¶ lêi: HS2 Tr¶ lêi: GV tæng hîp nhËn xÐt vµ ®­a ra c©u tr¶ lêi ®óng nhÊt. Ph­¬ng ph¸p thuyÕt tr×nh, ph­¬ng ph¸p ®µm tho¹i kÕt hîp h×nh ¶nh trùc quan. GV dùa vµo h×nh ¶nh mµn h×nh cña Word giíi thiÖu cho häc sinh biÕt c¸c thµnh phÇn cã trong mµn h×nh cña Word. Víi mçi thanh c«ng cô khi gi¶ng cho häc sinh gi¸o viªn cÇn chiÕu c¸c h×nh ¶nh cña thanh c«ng cô, giíi thiÖu c¸c nót lÖnh trªn thanh c«ng cô, nãi tíi ®©u chØ ®Õn ®ã. Gåm cã: Thanh Title Bar, thanh menu ngang, thanh c«ng cô ®Þnh d¹ng, thanh c«ng cô vÏ, c¸c thanh th­íc råi cïng häc sinh ®i t×m hiÓu c¸c thanh c«ng cô tiªu biÓu ®ã. GV: Thanh Menu ngang lµ thanh lÖnh ®¬n chøa c¸c thµnh phÇn cña Word, c¸c lÖnh ®­îc bè trÝ theo tõng nhãm, cã 9 nhãm: File, Edit, View, Insert, Format, Tools, Table, Window, Help. Häc sinh nghe gi¶ng vµ ghi bµi. GV: Thanh c«ng cô Standard chøa c¸c nót lÖnh nh­ lÖnh in, lÖnh Undo, lÖnh Redo, Cut, Copy … Thanh c«ng cô Formatting chøa c¸c nót lÖnh ®Þnh d¹ng v¨n b¶n nh­: chän font ch÷, cì ch÷, kiÓu ch÷ vv… Thanh c«ng cô vÏ Drawing chøa c¸c nót lÖnh dïng ®Ó vÏ h×nh häc, viÕt ch÷ nghÖ thuËt, mµu ch÷ vv… C©u hái: Dùa vµo SGK h·y cho biÕt thanh th­íc trong mµn h×nh Word dïng ®Ó lµm g×? Trong Word cã mÊy th­íc? §¬n vÞ ®o cña th­íc lµ g×? Muèn thay ®æi ®¬n vÞ ®o cña th­íc ta cÇn lµm c¸c thao t¸c nµo? Hs 1 tr¶ lêi: Hs 2 tr¶ lêi: Gv tæng hîp c©u tr¶ lêi, nhËn xÐt ®¸nh gi¸ vµ ®­a ra ®¸p ¸n. §¸p ¸n: Thanh th­íc dïng ®Ó kiÓm so¸t c¸c lÒ, ®é lÖch so c¸c lÒ, ®iÓm dõng Tab… Trong Word cã th­íc ngang vµ th­íc ®øng, ®¬n vÞ cña th­íc lµ Inch hoÆc Centimers(cm). Muèn thay ®æi ®¬n vÞ chia trªn th­íc ta lµm nh­ sau: Chän lÖnh Tools/Options/General /Measuarement units. HS nghe gi¶ng vµ ghi bµi C©u hái: Thanh tr¹ng th¸i Statur bar cho biÕt ®iÒu g×? C¸ch bËt/ t¾t thanh tr¹ng th¸i? Hs1 tr¶ lêi: Hs2 tr¶ lêi: §¸p ¸n: Cho biÕt th«ng tin vÒ trang(Page) hiÖn hµnh, tæng sè trang trong tµi liÖu, dßng cét hiÖn hµnh … §Ó bËt/t¾t thanh tr¹ng th¸i ta lµm nh­ sau: Click chuét vµo menu Tools/ Options/ View/ Statur bar. Gv tæng hîp c©u tr¶ lêi, ®¸nh gi¸ nhËn xÐt ®­a ra c©u tr¶ lêi cÇn ®¹t ®­îc vµ cho häc sinh ghi bµi vµo vë. Ph­¬ng ph¸p truyÕt tr×nh Gv: Vïng so¹n th¶o v¨n b¶n dïng ®Ó nhËp v¨n b¶n, nã ®­îc bao quanh bëi ®­êng viÒn Text Boundaries. Khi nhËp v¨n b¶n nÕu cã tõ v­ît qu¸ lÒ ph¶i quy ®Þnh th× Word sÏ tù ®éng c¾t bá xuèng dßng d­íi. Khi ®Çy trang v¨n b¶n Word sÏ tù ®éng cho sang trang míi. Hs nghe gi¶ng, ghi bµi. Ph­¬ng ph¸p Algorit ho¸ kÕt hîp ph­¬ng ph¸p ®µm tho¹i. C©u hái: C¸c em cho biÕt cã nh÷ng c¸ch nµo ®Ó bËt t¾t c¸c thanh c«ng cô? HS tr¶ lêi: Gv nªu l¹i c¸c c¸ch vµ cho häc sinh tù ghi vµo vë. C©u tr¶ lêi : C1 : Chän lÖnh View/ Toolbars. Click chuét vµo thanh c«ng cô muèn bËt/t¾t C2: R_Click trªn thanh c«ng cô bÊt kú, danh s¸ch c¸c thanh c«ng cô sÏ xuÊt hiÖn, click chän thanh c«ng cô muèn bËt/t¾t. Ngoµi c¸c c¸ch ®· giíi thiÖu trong SGK Gv giíi thiÖu thªm cho häc sinh c¸ch kh¸c ®Ó cã thÓ bËt/t¾t c¸c thanh c«ng cô. Gv x©y dùng b¶n Algorit ho¸ cho häc sinh c¸c b­íc ®Ó cã thÓ bËt t¾t thanh c«ng cô. §Ó bËt thanh c«ng cô Drawing ta lµm c¸c b­íc sau: B1: Click chuét vµo menu Tools B2: Khi thùc ®¬n Menu Tools tr¶i däc xuèng, click chuét vµo Cutstomize B3: Hép tho¹i Customize xuÊt hiÖn, t¹i thÎ Toolbars click chuét vµo « Drawing sao cho « cã h×nh dÊu V B­íc 4: Click chuét vµo nót lÖnh Close hoµn thµnh. Ph­¬ng ph¸p ®µm tho¹i GV: Tr­íc khi tho¸t khái Word cµn ph¶i l­u c¸c File ®ang lµm viÖc vµo ®Üa ®Ó kh«ng bÞ mÊt d÷ liÖu. C©u hái: Dùa vµo SGK em h·y cho c« biÕt cã nh÷ng c¸ch tho¸t khái Word nµo? Hs1 tr¶ lêi: Hs2 tr¶ lêi: §¸p ¸n: Sö dông phÝm gâ t¾t Alt+F4. + Chän lÖnh File/ Exit. + Click vµo nót cã h×nh dÊu ‘x’ n»m ë bªn ph¶i cña thanh tiªu ®Ò. + Click ®óp vµo biÓu t­îng Word ë gãc trªn bªn tr¸i cña thanh tiªu ®Ò. Gv tæng hîp c©u tr¶ lêi cña häc sinh, bæ sung vµ nªu l¹i kiÕn thøc chÝnh x¸c nhÊt. Häc sinh nghe gi¶ng vµ tù ghi bµi. 4. Cñng cè, luyÖn tËp 2-3 phót Ph­¬ng ph¸p thuyÕt tr×nh: Qua bµi nµy c¸c em ®· ®­îc lÜnh héi c¸c kiÕn thøc sau: Microsoft Word lµ g×? C¸c thao t¸c khi lµm viÖc víi Microsoft Word C¸ch bËt t¾t c¸c thanh c«ng cô Tõ ®ã c¸c em cã thÓ sö dông c¸c thanh c«ng cô thµnh th¹o khi lµm viÖc víi ch­¬ng tr×nh Microsoft Word. 5. Bµi tËp vÒ nhµ- 5 phót GV yªu cÇu häc sinh vÒ nhµ häc bµi cò vµ ®äc tr­íc bµi tiÕt sau: §äc phÇn b: Tho¸t khái Word (trang 33) PhÇn 4.2.2 So¹n th¶o tiÕng ViÖt(trang 33) PhÇn 4.2.3 Chän cì giÊy vµ ®Æt lÒ(trang 34) Vµ lµm bµi tËp sau: X©y dùng c¸c thao t¸c ®Ó cã thÓ BËt/t¾t c¸c thanh c«ng cô sau: Formatting, Standard, database, Status bar. * Yªu cÇu häc sinh ®¹t ®­îc khi ®äc bµi vµ lµm bµi tËp vÒ nhµ + Khi ®äc phÇn b: Tho¸t khái Word(SGK tr 33) cÇn nªu ®­îc c¸c c¸ch tho¸t khái Word. + PhÇn 4.2.2 So¹n th¶o tiÕng ViÖt(SGK tr 33) HS cÇn n¾m ®­îc c¸c kiÕn thøc sau: BiÕt khëi ®éng ch­¬ng tr×nh hç trî tiÕng ViÖt Chän b¶ng m· vµ font ch÷ phï hîp C¸ch gâ tiÕng ViÖt theo kiÓu Telex. + PhÇn 4.3 Chän cì giÊy vµ ®Æt lÒ cho trang in(SGK tr 34) CÇn n¾m ®­îc c¸c thao t¸c ®Ó cã thÓ chän cì giÊy vµ ®Æt lÒ cho trang v¨n b¶n tr­íc khi in. §¸p ¸n cÇn ®¹t ®­îc cho bµi tËp trªn: BËt/t¾t thanh c«ng cô Formatting: B1: Click chuét vµo menu Tools B2: Khi thùc ®¬n Menu Tools tr¶i däc xuèng, click chuét vµo Cutstomize B3: Hép tho¹i Customize xuÊt hiÖn, t¹i thÎ Toolbars click chuét vµo « Formatting sao cho « cã h×nh dÊu “P” nÕu muèn bËt thanh c«ng cô nµy vµ bá dÊu “P” nÕu muèn t¾t thanh c«ng cô. Thanh c«ng cô Standard, database, Status bar lµm c¸c b­íc t­¬ng tù. Bµi so¹n 2: Microsoft Word (tiÕt 2) Tr­êng:…………………. N¨m häc: M«n häc:………………. Líp:…….. Bµi d¹y:………………… Ngµy d¹y:………….. Sè tiÕt: I. Môc ®Ých BiÕt c¸ch tho¸t khái Word Font ch÷ vµ b¶ng m· So¹n th¶o v¨n b¶n b»ng tiÕng ViÖt Chän cì giÊy vµ ®Æt lÒ cho trang in H×nh thµnh cho häc sinh kh¶ n¨ng so¹n th¶o v¨n b¶n b»ng tiÕng ViÖt, xö lý font ch÷ vµ b¶ng m· cho phï hîp, xö lý v¨n b¶n tr­íc khi in. II. Yªu cÇu + Yªu cÇu gi¸o d­ìng: Sau khi häc xong bµi häc sinh ph¶i hiÓu ®­îc: C¸ch khëi ®éng Word HiÓu vµ so¹n th¶o ®­îc v¨n b¶n b»ng tiÕng ViÖt + Yªu cÇu ph¸t triÓn Gióp häc sinh cã thÓ so¹n th¶o v¨n b¶n mét c¸ch dÔ dµng, vµ thiÕt lËp ®­îc trang v¨n b¶n tr­íc khi in. VËn dông kiÕn thøc ®· häc ®Ó øng dông vµo thùc tÕ. + Yªu cÇu gi¸o dôc Gi¸o dôc tÝnh ham häc hái, tù tin khi tiÕp cËn víi tri thøc míi. Häc sinh cã thªm lßng yªu thÝch vµ say mª nghiªn cøu tin häc. III. Ph­¬ng ph¸p ph­¬ng tiÖn d¹y häc 1. Ph­¬ng ph¸p Ph­¬ng ph¸p thuyÕt tr×nh, ®µm tho¹i, Algorit ho¸. 2. Ph­¬ng tiÖn d¹y häc M¸y tÝnh, m¸y chiÕu ®a ph­¬ng tiÖn Projector, S¸ch gi¸o khoa… IV. TiÕn tr×nh lªn líp 1. Tæ chøc líp, t¹o t©m thÕ häc tËp – Thêi gian 1 phót Chµo c¶ líp KiÓm ta: SÜ sè: V¾ng: CP/ KP: 2. KiÓm tra bµi cò (Thêi gian 6-7 phót) H×nh thøc kiÓm tra: KiÓm tra miÖng C©u hái: Em h·y nªu c¸c c¸ch khëi ®éng Word ? Thanh tiªu ®Ò n»m ë ®©u trªn mµn h×nh Word? Thanh tiªu ®Ò cho ta biÕt nh÷ng th«ng tin g×? Häc sinh 1 tr¶ lêi: Häc sinh 2 tr¶ lêi: §¸p ¸n: C¸c c¸ch khëi ®éng Word: C¸ch 1: KÝch ®óp chuét trªn biÓu t­îng cña ch­¬ng tr×nh Word trªn mµn h×nh. C¸ch 2: KÝch ®óp chuét trªn tªn File V¨n b¶n do Word t¹o ra C¸ch 3: Chän lÖnh Start/Programs/Microsoft Word. Thanh tiªu ®Ò: N»m ë vÞ trÝ trªn cïng cña cöa sæ Word chøa biÓu t­îng cña Word vµ tªn tµi liÖu ®ang so¹n th¶o. Gv nhËn xÐt, ®¸nh gi¸, khuyÕn khÝch cho ®iÓm tõng em. 3. Nghiªn cøu kiÕn thøc míi GV ®Æt vÊn ®Ò: (1phót) ë tiÕt tr­íc c¸c em ®· ®­îc lµm quen víi ch­¬ng tr×nh Microsoft Word, c¸ch khëi ®éng vµ c¸c thµnh phÇn xuÊt hiÖn trªn mµn h×nh Word. Bµi h«m nay chóng ta tiÕp tôc t×m hiÓu thªm vÒ c¸ch so¹n th¶o tiÕng ViÖt trong Word vµ c¸ch thiÕt ®Æt c¸c lÒ, khæ giÊy tr­íc khi in trang v¨n b¶n. C¸c em më s¸ch gi¸o khoa trang 33, chóng ta häc tiÕp. Gi¸o viªn ghi ®Çu bµi lªn b¶ng. Microsoft Word (TiÕt 2) Thêi gian Néi dung cho HS ghi PP d¹y häc( Ho¹t ®éng cña GV vµ HS) 5-6 phót 9-10 phót 9-10 phót 4.2.2 So¹n th¶o tiÕng ViÖt §Ó so¹n th¶o tiÕng ViÖt Word cÇn ph¶i trang bÞ thªm c¸c phÇn mÒm hç trî tiÕng ViÖt nh­ Vietkey, Unikey… C¸ch chän b¶ng m· vµ Font ch÷ thÝch hîp ®Ó so¹n th¶o tiÕng ViÖt lµ: + B¶ng m· lµ VNI Window nÕu sö dông Font ch÷ VNI(VNI- Times,…) + B¶ng m· lµ Unicode nÕu sö dông Font ch÷ Times New Roman, Arial,… + B¶ng m· lµ TCVN3 – ABC nÕu sö dông Font ch÷ lµ Vn.Time, Vn.TimeH… + Hai kiÓu gâ tiÕng ViÖt th«ng dông nhÊt ë n­íc ta lµ kiÓu Telex vµ kiÓu VNI. + C¸ch gâ kiÓu Telex (SGK-34) 4.2.3 Chän cì giÊy vµ ®Æt lÒ §Ó thay ®æi c¸c thiÕt lËp ®· ®inh s½n vÒ khæ giÊy, h­íng giÊy, c¸c lÒ... Vµo menu File/Page Setup àxuÊt hiÖn hép tho¹i Page Setup. T¹i thÎ Margin: §iÒu chØnh lÒ tr¸i(left), ph¶i(right), lÒ trªn(top), lÒ d­íi(Bottom), cho phï hîp. §Ó ®Þnh lÒ trang in(margin): Gutter: dïng khi ®ãng thµnh s¸ch, lµ kho¶ng c¸ch dïng ®Ó ®ãng nÑp s¸ch. Form Edge: Kho¶ng c¸ch dïng ®Ó t¹o Header vµ Footer. §Þnh khæ giÊy vµ trang in(Paper Size) Paper Size: §Þnh khæ giÊy in, giÊy in th­êng dïng lµ khæ A4. Orientation: §Þnh h­íng trang in: Portrait: h­íng in ®øng(h­íng mÆc ®Þnh) Landscape: H­íng in ngang Ph­¬ng ph¸p ®µm tho¹i kÕt hîp víi ph­¬ng ph¸p thuyÕt tr×nh GV: §Ó so¹n th¶o tiÕng ViÖt tr­íc hÕt ta ph¶i khëi ®éng ch­¬ng tr×nh hç trî tiÕng ViÖt(Vietkey, Unikey…) Gv: §­a ra mét hÖ thèng c¸c c©u hái dùa trªn néi dung kiÕn thøc cña bµi: ë ch­¬ng tr­íc c¸c em ®· ®­îc häc hÖ ®iÒu hµnh vµ thÊy r»ng hÇu hÕt c¸c hÖ ®iÒu hµnh ®Òu lµ tiÕng anh vµ bµn phÝm m¸y tÝnh ®­îc thiÕt kÕ b»ng tiÕng anh. VËy ®Ó so¹n th¶o tiÕng ViÖt ta cÇn ph¶i sö dông c¸c phÇn mÒm hç trî tiÕng ViÖt. Khi sö dông c¸c phÇn mÒn hç trî tiÕng ViÖt nh­ Vietkey, Unikey ta cÇn chän kiÓu gâ, b¶ng m· sao cho phï hîp. C©u hái : HiÖn nay cã rÊt nhiÒu bé m· vµ Font ch÷ kh¸c nhau. B¶ng m· vµ Font ch÷ ph¶i phï hîp th× míi so¹n th¶o v¨n b¶n tiÕng ViÖt ®­îc. Em biÕt nh÷ng c¸ch kÕt hîp gi÷a b¶ng m· vµ Font ch÷ nµo lµ thÝch hîp? GV gäi hai ®Õn ba häc sinh tr¶ lêi c©u hái sau ®ã tæng hîp c¸c ý ®óng, gi¶ng l¹i vµ yªu cÇu häc sinh l¾ng nghe ghi bµi. C©u hái: Hai kiÓu gâ tiÕng ViÖt th«ng dông nhÊt ë n­íc ta lµ kiÓu Telex vµ kiÓu VNI. C¸ch gâ tiÕng ViÖt kiÓu Telex lµ c¸ch gâ nh­ thÕ nµo? Hs1 tr¶ lêi: Hs2 tr¶ lêi: §¸p ¸n: aa = ©, oo = o; uw =­, … GV nªu l¹i c¸ch gâ kiÓu Telex yªu cÇu häc sinh xem trong SGK- tr34 Ph­¬ng ph¸p ®µm tho¹i kÕt hîp h×nh ¶nh trùc quan Gv: Khi më mét tµi liÖu míi th× Word sÏ sö dông c¸c thiÕt lËp ®Þnh s½n vÒ khæ giÊy, h­íng in, c¸c lÒ… Tuy nhiªn ta cã thÓ thay ®æi c¸c thiÕt lËp nµy cho phï hîp. H×nh ¶nh trùc quan. C©u hái: Dùa vµo SGK vµ sù chuÈn bÞ bµi tr­íc ë nhµ b¹n nµo cã thÓ cho c« biÕt: §Ó thiÕt ®Æt c¸c lÒ cho trang v¨n b¶n tr­íc khi in ta cÇn lµm nh÷ng thao t¸c nµo? Hs tr¶ lêi: C©u tr¶ lêi cÇn ®¹t ®­îc: §Ó thiÕt ®Æt c¸c lÒ cho trang v¨n b¶n tr­íc in ta lµm nh­ sau: Vµo Menu File/ Page Setup xuÊt hiÖn hép tho¹i Page Setup. T¹i thÎ Margin ta cã thÓ thiÕt ®Æt c¸c kÝch th­íc lÒ cho phï hîp Gv: nh¾c l¹i, bæ sung vµ cho häc sinh ghi chÐp. GV nªu c¸c c¸ch ®Þnh khæ giÊy vµ h­íng trang in. Khæ giÊy th­êng dïng lµ khæ A4, h­íng giÊy ®øng lµ h­íng mÆc ®Þnh trong Word. Khi thay ®æi thiÕt lËp trong Page Setup nÕu muèn mÆc ®Þnh tøc lµ ¸p dông c¸c thiÕt lËp nµy cho tÊt c¶ c¸c tµi liÖu ®­îc t¹o ra vÒ sau thi nhÊn nót “Default”. Cßn nÕu chØ ¸p dông cho tµi liÖu hiÖn hµnh th× nhÊn chuét vµo nót “OK”. 4. LuyÖn tËp, cñng cè – ( 5 phót) Ph­¬ng ph¸p thuyÕt tr×nh Trong bµi nµy c¸c em cÇn n¾m ®­îc: C¸c c¸ch tho¸t khái Word C¸ch sö dông font ch÷ khi so¹n th¶o v¨n b¶n tiÕng ViÖt C¸ch so¹n th¶o v¨n b¶n theo kiÓu Telex. ThiÕt ®Æt c¸c cì giÊy vµ ®Þnh lÒ cho trang v¨n b¶n tr­íc khi in. Qua ®ã c¸c em cã thÓ tù so¹n th¶o ®­îc c¸c v¨n b¶n, vµ biÕt c¸ch thiÕt lËp c¸c kÝch th­íc, khæ giÊy, h­íng giÊy tr­íc khi in. 5. Bµi tËp vÒ nhµ (5 phót) Gv: Yªu cÇu häc sinh vÒ nhµ häc bµi cò vµ ®äc tr­íc bµi míi cho tiÕt sau PhÇn 4.3 Thao t¸c trªn file (Sgk tr 35) PhÇn 4.4 Lµm viÖc víi khèi v¨n b¶n (Sgk tr 36) Vµ lµm bµi tËp sau: 1) Tr×nh bµy c¸c thao t¸c c¬ b¶n ®Ó chän cì giÊy ®Þnh in vµ ®Æt lÒ cho trang in? 2)TËp gâ mét trang v¨n b¶n tù chän theo kiÓu Telex. Häc sinh sau khi tù lùc ë nhµ cÇn ®¹t ®­îc nh÷ng néi dung kiÕn thøc sau: PhÇn 4.3 Thao t¸c trªn File: N¾m ®­îc c¸c c¸ch më/ l­u File PhÇn 4.4 Lµm viÖc víi khèi v¨n b¶n BiÕt c¸ch di chuyÓn dÊu nh¸y trong tµi liÖu Chän khèi v¨n b¶n Xo¸ khèi v¨n b¶n C¾t(cut), sao chÐp(Copy), d¸n(Paste) ChÌn ký tù ®Æc biÖt §¸p ¸n BT1: C¸c thao t¸c ®Ó c¬ b¶n ®Ó chän cì giÊy vµ ®Þnh lÒ trang in Chän cì giÊy: Vµo menu File/ Page Setup. Trong cöa sæ Page Setup vµo thÎ Paper, t¹i khung Paper Size chän cì giÊy cho phï hîp. §Þnh lÒ trang in: Vµo menu File/ Page Setup àxuÊt hiÖn hép tho¹i Page Setup.T¹i thÎ Margin: §iÒu chØnh lÒ tr¸i(Left), ph¶i(Right), lÒ trªn(top), lÒ d­íi (Bottom), cho phï hîp tr­íc khi in. V. §¸nh gi¸ rót kinh nghiÖm bµi d¹y …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… Bµi so¹n 3: LËp tr×nh ®¬n gi¶n Tr­êng:…………………. N¨m häc:2009-2010 M«n häc: Tin häc ®¹i c­¬ng Líp:…….. Bµi d¹y: LËp tr×nh ®¬n gi¶n Ngµy d¹y:………….. Sè tiÕt: 1 I. Môc ®Ých Gióp häc sinh n¾m ®­îc c¸c kiÓu d÷ liÖu ®¬n gi¶n KiÓu sè nguyªn vµ c¸c phÐp to¸n, c¸c hµm sö dông trong kiÓu nguyªn KiÓu sè thùc, c¸c phÐp to¸n vµ c¸c hµm sö dông trªn sè thùc. KiÓu ký tù vµ c¸c hµm liªn quan ®Õn ký tù KiÓu logic vµ c¸c phÐp to¸n logic II. Yªu cÇu + Yªu cÇu gi¸o d­ìng Sau khi häc xong bµi häc sinh ph¶i n¾m v÷ng ®­îc c¸c kiÓu d÷ liÖu ®¬n gi¶n N¾m ®­îc thÕ nµo lµ kiÓu sè nguyªn, kiÓu sè thùc, kiÓu logic vµ c¸c phÐp to¸n dïng trªn c¸c kiÓu d÷ liÖu ®ã. + Yªu cÇu ph¸t triÓn Häc sinh biÕt vËn dông c¸c kiÓu d÷ liÖu ®· häc, c¸c phÐp to¸n dïng trªn c¸c kiÓu d÷ liÖu ®Ó cã thÓ ¸p dông vµo viÖc viÕt ch­¬ng tr×nh Pascal vÒ sau. + Yªu cÇu gi¸o dôc Gi¸o dôc tÝnh cÇn cï, chÞu khã, tÝnh t­ duy logic, ham häc hái cña häc sinh. III. Ph­¬ng ph¸p, ph­¬ng tiÖn d¹y häc Ph­¬ng ph¸p: ThuyÕt tr×nh, ®µm tho¹i, h×nh thøc seminar Ph­¬ng tiÖn: M¸y tÝnh, m¸y chiÕu, SGK, c¸c tµi liÖu tham kh¶o, ®Ò tµi cho häc sinh vÒ nhµ lµm… VI. TiÕn tr×nh lªn líp 1. æn ®Þnh líp, t¹o t©m thÕ häc tËp - 1phót Chµo c¶ líp KiÓm tra sÜ sè: V¾ng: CP/KP: 2. KiÓm tra bµi cò – 5 phót H×nh thøc kiÓm tra: KiÓm tra miÖng C©u hái: CÊu tróc chung cña ch­¬ng tr×nh Pascal gåm mÊy phÇn chÝnh? Nªu ý nghÜa cña c¸c phÇn ®ã? Hs1 tr¶ lêi: Hs2 tr¶ lêi: C©u tr¶ lêi cÇn ®¹t ®­îc: CÊu tróc chung cña ch­¬ng tr×nh Pascal gåm cã ba phÇn chÝnh PhÇn tiªu ®Ò b¾t ®Çu b»ng tõ kho¸ Program sau ®ã Ýt nhÊt lµ mét kho¶ng tr¾ng vµ tªn do ng­êi dïng tù ®Æt.(PhÇn tiªu ®Ò nµy lµ kh«ng b¾t buéc) PhÇn khai b¸o: Cã nhiÖm vô giíi thiÖu vµ m« t¶ c¸c ®èi t­îng, c¸c ®¹i l­îng sÏ tham gia trong ch­¬ng tr×nh nh­ khai b¸o h»ng, khai b¸o biÕn, khai b¸o kiÓu d÷ liÖu, khai b¸o dïng th­ viÖn chuÈn vv... PhÇn th©n ch­¬ng tr×nh(§©y lµ phÇn träng t©m cña ch­¬ng tr×nh) Th©n ch­¬ng tr×nh ®­îc b¾t ®Çu b»ng tõ kho¸ Begin vµ kÕt thóc b»ng tõ kho¸ End. Gi÷a khèi Begin vµ End. lµ c¸c c©u lÖnh, mçi c©u lÖnh kÕt thóc b»ng dÊu “;”. Gi¸o viªn ®­a ra nhËn xÐt ®¸nh gi¸, cho ®iÓm tõng häc sinh vµ cñng cè l¹i kiÕn thøc cho c¶ líp. 3. Nghiªn cøu kiÕn thøc míi §Æt vÊn ®Ò: 1 phót ë ch­¬ng tr­íc c¸c em ®· ®­îc giíi thiÖu vµ lµm quen víi ng«n ng÷ Pascal, cÊu tróc vµ c¸c b­íc thùc hiÖn cña ch­¬ng tr×nh Pascal, sang ch­¬ng nµy chóng ta sÏ nghiªn cøu vÒ mét sè kiÓu d÷ liÖu ®­îc dïng trong ng«n ng÷ lËp tr×nh Pascal. Ch­¬ng 2: LËp tr×nh ®¬n gi¶n C¸c kiÓu d÷ liÖu ®¬n gi¶n TG Néi dung bµi d¹y Ho¹t ®éng cña GV vµ HS 1p 2p 5p 9-10p 2.1 C¸c kiÓu d÷ liÖu ®¬n gi¶n 2.1.1 KiÓu sè nguyªn Sè nguyªn ®­îc hiÓu lµ sè kh«ng chøa phÇn thËp ph©n. Sè nguyªn n»m trong kho¶ng tõ (-∞, +∞) KiÓu sè nguyªn lµ kiÓu d÷ liÖu dïng ®Ó biÓu diÔn c¸c gi¸ trÞ lµ sè nguyªn. §Æc ®iÓm cña kiÓu sè nguyªn Chia lµm 4 kiÓu: KiÓu Byte, Word, ShortInt vµ LongInt. *) C¸c phÐp to¸n sè häc: +(céng), - (trõ), * (nh©n), / (chia), Div(chia lÊy phÇn nguyªn), mod(chia lÊy phÇn d­). Khi m¸y tÝnh tÝnh biÓu thøc th× nã lÇn l­ît tÝnh nh­ sau: C¸c biÓu thøc trong ngoÆc ®­îc tÝnh tr­íc, sau ®ã lµ *, /, div, mod sau cïng lµ +, - . *) C¸c phÐp to¸n so s¸nh C¸c phÐp to¸n: = (b»ng), (kh¸c), (lín h¬n), >= (lín h¬n hoÆc b»ng). Vd: x=y ; x y; x y; KÕt qu¶ cña biÓu thøc so s¸nh lµ mét gi¸ trÞ logic (true) hoÆc (false). *) C¸c phÐp to¸n logic trªn sè nguyªn §Ó sö dông c¸c phÐp to¸n nµy tr­íc hÕt ta ph¶i ®æi sè nguyªn sang d·y c¸c bit nhÞ ph©n cô thÓ lµ tõ c¬ sè 10 sang c¬ sè 2 NOT: §¶o c¸c bit nhÞ ph©n C¸c bÝt mang gi¸ trÞ lµ 0 sÏ ®­îc ®¶o thµnh mang gi¸ trÞ lµ 1 vµ ng­îc l¹i. AND: phÐp to¸n vµ x¶y ra ®ång thêi 1 AND 1 = 1 1 AND 0 =0 0 AND 1 = 0 0 AND 0 = 0 OR (hoÆc): PhÐp to¸n x¶y ra víi 1 trong 2 ®­îc x¸c ®Þnh nh­ sau: 1 OR 1 = 1 1 OR 0 = 1 0 OR 1 = 1 0 OR 0 = 0 XOR: 1 XOR 1 = 0 1 XOR 0 = 1 0 XOR 1 = 1 0 XOR 0 = 0 * C¸c hµm cã ®èi sè nguyªn Hµm PRED(k): Tr¶ vÒ sè nguyªn ®øng ngay tr­íc k, tøc lµ k-1. Hµm SUCC(k): tr¶ vÒ sè nguyªn ®øng ngay sau k tøc lµ k+1 VÝ dô: PRED(9) = 8; PRED(-5) = -6; * C¸c thñ tôc cã ®èi sè nguyªn Thñ tôc INC(k): T¨ng k lªn 1 ®¬n vÞ Thñ tôc DEC(k): Gi¶m k mét ®¬n vÞ 2.1.2 KiÓu sè thùc Sè thùc lµ sè cã chøa c¶ phÇn nguyªn vµ phÇn thËp ph©n. KiÓu sè thùc lµ kiÓu d÷ liÖu dïng ®Ó biÓu diÔn c¸c gi¸ trÞ lµ sè C¸c kiÓu sè thùc, ph¹m vi gi¸ trÞ, chiÕm sè ®¬n vÞ th«ng tin SGK- 53 * C¸c phÐp to¸n trªn sè thùc Cã 4 phÐp to¸n sè häc lµ (*), (/), (+), (-). Khi cã mét sè h¹ng lµ sè thùc tham gia tÝnh to¸n th× kÕt qu¶ sÏ mang gi¸ trÞ kiÓu thùc L­u ý: C¸c phÐp to¸n DIV, MOD kh«ng dïng cho c¸c sè thùc. * C¸c hµm cã ®èi sè nguyªn hoÆc thùc Mét sè hµm trong kiÓu sè th­c lµ: Hµm Abs(x): TÝnh trÞ tyÖt ®èi cña x Hµm Sqr(x): TÝnh b×nh ph­¬ng cña x Hµm Sqrt(x): TÝnh c¨n bËc hai cña x (x> 0) ….. Ph­¬ng ph¸p thyÕt tr×nh + ®µm tho¹i GV: Bµi ngµy h«m nay chóng ta sÏ nghiªn cøu c¸c kiÓu d÷ liÖu dïng trong Pascal, kiÓu d÷ liÖu thø nhÊt lµ “kiÓu sè nguyªn” chung ta v¸o phÇn 2.1.1 GV: Nªu cho c¸c em hiÓu thÕ nµo lµ “nguyªn” b»ng vÝ dô cô thÓ: VÝ dô: Cã 5 c¸i b¸nh ®em chia cho 5 ng­êi th× mçi ng­êi sÏ ®­îc mét c¸i nguyªn vÑn. Nh­ng nÕu ®em 5 c¸i b¸nh chia cho 2 ng­êi th× mçi ng­êi sÏ ®­îc 2 c¸i vµ mét nöa c¸i n÷a, 1, 2 c¸i b¸nh ë ®©y ®­îc gäi lµ mét sè nguyªn. VËy sè nguyªn lµ g×? Hs tr¶ lêi: GV kh¸i qu¸t l¹i: Sè nguyªn lµ sè trßn vµ kh«ng cã phÇn thËp ph©n. GV: Sè nguyªn ®­îc biÓu diÔn nh­ thÕ nµo? Trong to¸n häc c¸c em ®· ®­îc lµm quen vµ sö dông rÊt nhiªï vÒ sè nguyªn. Sè nguyªn n»m trong kho¶ng tõ (-∞, +∞) VÝ dô: 10, 132, 1, 2, -1000 ,- 120,... Tõ viÖc ®­a ra vÝ dô trªn gi¸o viªn ®Þnh nghÜa cho häc sinh hiÓu kiÓu sè nguyªn lµ g×? Gv: Dùa vµo SGK c¸c em cho c« biÕt kiÓu sè nguyªn ®­îc chia lµm mÊy kiÓu? Ph¹m vi gi¸ trÞ cña mçi kiÓu, chiÕm bao nhiªu byte? Hs tr¶ lêi: Gv nhËn xÐt, ®¸nh gi¸ vµ t«ng hîp c©u tr¶ lêi cho häc sinh ghi vë. C¸c phÐp to¸n sè häc: LÊy vÝ dô mét biÓu thøc cho häc sinh tÝnh to¸n: 15 div ( 2+4)* 20 div 3 – 40mod(5*3) = 15 div 6 * 6 - 40 mod 15 = 15 div 36 – 10 = 0 – 10 = -10 Gv: c¸c em ®· hiÓu c¸ch tÝnh biÓu thøc trªn Pascal ta cïng ®i tiÕp sang “c¸c phÐp to¸n so s¸nh”. Cã bao nhiªu phÐp to¸n so s¸nh? ý nghÜa cña phÐp to¸n. Gv cho c¸c vÝ dô lªn b¶ng gäi häc sinh tr¶ lêi: So s¸nh c¸c biÓu thøc sau: 7 8 (1), 124<= 1234 (2); vv … §¸p ¸n: (1) cho gi¸ trÞ true (2) cho gi¸ trÞ false Chóng ta sang mét phÐp to¸n n÷a,®©y lµ phÐp to¸n rÊt quan träng ®­îc sö dông nhiÒu trong tin häc, dïng ®Ó xö lý c¸c bit nhÞ ph©n ®ã lµ c¸c phÐp to¸n logic trªn sè nguyªn Bit nhÞ ph©n chØ mang 2 gi¸ trÞ lµ 0 vµ 1. LÊy ®¶o cña 1 thi kÕt qu¶ sÏ b»ng 0 vµ ng­îc l¹i. Trong phÐp AND v× c¸c bÝt lµ ®ång thêi nªn ta sÏ hiÓu phÐp to¸n nµy nh­ sau: VÝ dô: trong phÐp AND ta hiÓu lµ 1 mang gi¸ trÞ ®óng, 0 mang gi¸ trÞ sai. §óng vµ ®óng cho kÕt qu¶ ®óng, ®óng vµ sai cho kÕt qu¶ sai, sai vµ ®óng cho kÕt qu¶ sai, sai vµ sai cho kÕt qu¶ sai. VÝ dô: Víi sè nguyªn 1 vµ 3 th× phÐp lÊy AND ®­îc lµm nh­ sau: 1 = 0000 0000 0000 0001 3 = 0000 0000 0000 0011 1 AND 3 = 0000 0000 0000 00001 = 1 PhÐp lÊy OR 1 OR 3 = 0000 0000 0000 0011 = 3 PhÐp lÊy XOR 1 XOR 3 = 0000 0000 0000 0010 = 2 Ph­¬ng ph¸p thuyÕt tr×nh Gv giíi thiÖu c¸c hµm trong s¸ch gi¸o khoa vµ ®­a ra c¸c vÝ dô cô thÓ liªn quan ®Õn hµm: Hµm PRED(k): Tr¶ vÒ sè nguyªn ®øng ngay tr­íc k, tøc lµ k-1 VÝ dô: PRED(9) = 8; PRED(-5) = -6; Hµm SUCC(k): Tr¶ vÒ sè nguyªn ®øng ngay sau k, tøc lµ k+1. VÝ dô: SUCC(123) = 124 SUCC(-136) = -135 Hµm PRED vµ hµm SUCC lµ ng­îc nhau. GV giíi thiÖu cho häc sinh c¸c thñ tôc, lÊy vÝ dô Yªu cÇu häc sinh lªn b¶ng tù lÊy vÝ dô. Ph­¬ng ph¸p thuyÕt tr×nh kÕt hîp ®µm tho¹i GV: Nh¾c l¹i vÝ dô trªn, cã 2 c¸i b¸nh vµ 1/2 c¸i b¸nh n÷a. 2 ®­îc hiÓu lµ sè nguyªn cßn 1/ 2 lµ kh«ng nguyªn hay nãi c¸ch kh¸c ®ã ®­îc hiÓu lµ sè thùc. VËy sè thùc lµ sè cã chøa c¶ phÇn nguyªn vµ phÇn thËp ph©n hay nãi c¸ch kh¸c lµ sè nguyªn phÈy nguyªn. Còng gièng nh­ kiÓu sè nguyªn th× kiÓu sè thùc dïng ®Ó biÓu diÔn c¸c gi¸ trÞ lµ sè thùc. GV gi¶ng vµ yªu cÇu häc sinh l¾ng nghe ghi chÐp vµo vë. C©u hái: KiÓu sè thùc ®­îc chia ra lµm mÊy kiÓu? Ph¹m vi gi¸ trÞ vµ chiÕm bao nhiªu ®¬n vÞ xö lý th«ng tin? HS1 tr¶ lêi: HS2 tr¶ lêi: §¸p ¸n: C©u hái: Em h·y so s¸nh sù kh¸c nhau gi÷a c¸c phÐp to¸n trong kiÓu sè nguyªn vµ c¸c phÐp to¸n trong kiÓu sè thùc? HS1 tr¶ lêi: HS2 tr¶ lêi: §¸p ¸n cÇn ®¹t ®­îc: Gièng nhau: ®Òu sö dung c¸c phÐp to¸n sè häc nh©n, chia, céng, trõ. C¸c phÐp to¸n so s¸nh ®Òu ¸p dông ®­îc cho c¶ sè h¹ng lµ thùc hay lµ nguyªn. Kh¸c nhau: Trong sè thùc kh«ng sö dông phÐp to¸n DIV, MOD GV: NhËn xÐt, ®¸nh gi¸, khuyÕn khÝch c¸c em råi ®­a ra ®¸p ¸n chÝnh x¸c, võa gi¶ng gi¶i võa cho häc sinh ghi bµi Ph­¬ng ph¸p thuyÕt tr×nh GV nªu mét sè hµm ®­îc sö dông víi c¸c sè thùc ®ång thêi yªu cÇu häc sinh tham kh¶o s¸ch gi¸o khoa trang 35. Hµm Abs(x): TÝnh trÞ tyÖt ®èi cña x Hµm Sqr(x): TÝnh b×nh ph­¬ng cña x Hµm Sqrt(x): TÝnh c¨n bËc hai cña x (x> 0) 4) Cñng cè, luyÖn tËp - 7phót H×nh thøc: §µm tho¹i + thuyÕt tr×nh víi c¸c c©u hái sau: KiÓu nguyªn lµ g× ? C¸c phÐp to¸n trªn kiÓu nguyªn gåm nh÷ng phÐp to¸n nµo? Nªu mét sè hµm vµ thñ tôc trªn kiÓu nguyªn? KiÓu thùc lµ g×? C¸c phÐp to¸n trªn kiÓu thùc? C¸c hµm vµ thñ tôc trªn kiÓu thùc? Qua bµi ngµy h«m nay c¸c em ®· ®­îc t×m hiÓu kü vÒ kiÓu sè nguyªn, kiÓu sè thùc c¸c phÐp to¸n, mét sè hµm vµ thñ tôc cã liªn quan trªn kiÓu nguyªn. §©y còng lµ nh÷ng kiÕn thøc nÒn t¶ng, tiªu biÓu vµ c¬ b¶n nhÊt trong c¸c kiÓu d÷ liÖu th­êng dïng trong Pascal. Dùa trªn bµi nµy c¸c em sÏ tù t×m hiÓu c¸c kiÓu d÷ liÖu cßn l¹i trong bµi ®ã lµ kiÓu ký tù, kiÓu logic. 5) Bµi tËp vÒ nhµ Häc sinh vÒ nhµ ®äc l¹i bµi vµ tù nghiªn cøu t×m hiÓu hai kiÓu d÷ liÖu cßn l¹i trong bµi ®ã lµ kiÓu ký tù (Char) vµ kiÓu logic(Boolean). Lµm ®Ò tµi sau: Gi¸o viªn chuÈn bÞ tr­íc ë nhµ cho mçi em mét tê ®Ò tµi cã néi dung vµ yªu cÇu nh­ sau: “T×m hiÓu vÒ c¸c kiÓu d÷ liÖu: KiÓu ký tù (Char), kiÓu thùc(Real), kiÓu ký tù(Char) vµ KiÓu logic (Boolean)” Bµi tËp: Víi mçi kiÓu d÷ kiÖu viÕt mét ®o¹n ch­¬ng tr×nh Pascal cã sö dông hµm hoÆc thñ tôc cã liªn quan ®Õn tõng kiÓu d÷ liÖu ®ã. * NhiÖm vô cña ®Ò tµi: Tr¶ lêi c©u hái kiÓu d÷ liÖu ®ã lµ g×? C¸c gi¸ trÞ kiÓu d÷ liÖu ®ã ®­îc biÓu diÔn nh­ thÕ nµo? §Æc ®iÓm kiÓu d÷ liÖu ®ã nh­ thÕ nµo? C¸c phÐp to¸n trªn tõng kiÓu d÷ liÖu, víi mçi phÐp to¸n cho 1 ®Õn 2 vÝ dô cô thÓ. KiÓu d÷ liÖu ®ã ®­îc øng dông nh­ thÕ nµo? Víi mçi kiÓu d÷ liÖu viÕt mét ®o¹n ch­¬ng tr×nh Pascal cã sö dông hµm hoÆc thñ tôc cã liªn quan ®Õn kiÓu d÷ kiÖu ®ã. Ngµy giao ®Ò tµi: Ngµy th¸ng n¨m 2009 Ngµy hoµn thµnh:Ngµy th¸ng n¨m 2009 Sau khi häc sinh hoµn thµnh ®Ò tµi nép cho gi¸o viªn, gi¸o viªn s¾p xÕp thêi gian ®Ó cho c¸c em lªn thuyÕt tr×nh vÒ bµi cña m×nh. V. Rót kinh nghiÖm bµi d¹y ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… Tr­êng ®¹i häc kü thuËt c«ng nghiÖp th¸i nguyªn Khoa ®iÖn tö B¶n nhËn xÐt kho¸ luËn tèt nghiÖp Hä vµ tªn sinh viªn: §inh ThÞ Hång H¹nh Ngµnh häc : S­ ph¹m kü thuËt tin häc Líp : DNA05S_TH Gi¸o viªn h­íng dÉn kü thuËt : KS. NguyÔn V¨n Huy Néi dung ®Ò tµi : T×m hiÓu c¸c kü thuËt giÊu v¨n b¶n vµ giÊu ¶nh trong ¶nh NhËn xÐt cña gi¸o viªn h­íng dÉn : .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... (§ång ý hay kh«ng ®ång ý b¶o vÖ) : .................................................................... Th¸i Nguyªn ngµy th¸ng n¨m 2009 GV h­íng dÉn kü thuËt (Ký tªn) KS. NguyÔn V¨n Huy Tr­êng ®¹i häc kü thuËt c«ng nghiÖp th¸i nguyªn Khoa s­ ph¹m B¶n nhËn xÐt kho¸ luËn tèt nghiÖp Hä vµ tªn sinh viªn: §inh ThÞ Hång H¹nh Ngµnh häc : S­ ph¹m kü thuËt tin häc Líp : DNA05S_TH Gi¸o viªn h­íng dÉn NVSP : PGS.TS D­¬ng Phóc Tý Néi dung ®Ò tµi : ThiÕt kÕ d¹y häc bµi Microsoft Word – Môc 4.1 – 4.2 – 4.3 (2 tiÕt) vµ bµi LËp tr×nh ®¬n gi¶n – 2.1 (1 tiÕt) thuéc gi¸o tr×nh Tin häc ®¹i c­¬ng cña Tr­êng §HKTCN, theo quan ®iÓm d¹y häc tÝch cùc lÊy ng­êi häc lµm trung t©m. NhËn xÐt cña gi¸o viªn h­íng dÉn : ....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... (§ång ý hay kh«ng ®ång ý b¶o vÖ) : …………………………………………… Th¸i Nguyªn ngµy th¸ng n¨m 2009 GV h­íng dÉn NVSP (Ký tªn) PGS.TS D¦¥NG PHóC Tý Tµi liÖu tham kh¶o PhÇn i: phÇn kü thuËt [1] : GV nguyªn thu hµ Matlab toµn tËp - Bé m«n ®kt® cung cÊp [2] : Phan thanh tao Gi¸o tr×nh Matlab - §HBK ®µ n½ng [3] : Michael. C.ferris LËp tr×nh Matlab (mps - siam) [4] : tG hå v¨n sung Thùc hµnh xö lý sè tÝn hiÖu víi Matlab- NXB Khoa häc kü thuËt. PhÇn ii: phÇn s­ ph¹m: PGS.TS D­¬ng phóc tý Ph­¬ng ph¸p d¹y häc kü thuËt c«ng nghiÖp - Nhµ xuÊt b¶n khoa häc vµ kü thuËt – 2007. gs.tskh l©m quang thiÖp Gi¸o dôc häc ®¹i häc, Ch­¬ng 4, s¸ch §HQG Hµ Néi – 2003. 3. GS.TSKH NguyÔn Xu©n L¹c §Ò c­¬ng m«n häc c«ng nghÖ d¹y häc hiÖn ®¹i - 2006

Các file đính kèm theo tài liệu này:

  • docbai in dong sach.doc
  • docRead me.doc