Khóa luận tốt nghiệp: Giải pháp phát triển dịch vụ thanh toán thẻ tại ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn Việt Nam

giao dÞch, sè d­ trªn tµi kho¶n ®¹t kho¶ng 2.200 tû ®ång. Dù tÝnh ®Õn 31/12/2008, tæng sè thÎ ph¸t hµnh ®¹t 1.990.975 thÎ, doanh sè giao dÞch ®¹t 35.000 tû ®ång víi 29 triÖu mãn giao dÞch. ThÎ quèc tÕ Visa Agribank chÝnh thøc ph¸t hµnh thÎ quèc tÕ Visa tõ ngµy 01/9/2008. KÕt qu¶ ®¹t ®­îc nh­ sau: ThÎ ghi nî quèc tÕ Visa: 5.955 thÎ, doanh sè thanh to¸n ®¹t 1.109 triÖu ®ång víi 412 mãn giao dÞch. Dù tÝnh ®Õn 31/12/2008, sè thÎ ph¸t hµnh ®¹t 7.500 thÎ, doanh sè giao dÞch ®¹t 2.025 triÖu ®ång víi 878 mãn giao dÞch. ThÎ tÝn dông quèc tÕ Visa: 993 thÎ, doanh sè thanh to¸n ®¹t 1.642 triÖu ®ång víi 489 mãn giao dÞch. Dù tÝnh ®Õn 31/12/2008, sè thÎ ph¸t hµnh ®¹t 7.500 thÎ, doanh sè thanh to¸n ®¹t 3.685 triÖu ®ång víi 918 mãn giao dÞch. + NghiÖp vô chÊp nhËn thanh to¸n thÎ KÕt nèi thanh to¸n thÎ Visa: Sau mét n¨m thùc hiÖn chÊp nhËn thanh to¸n thÎ Visa ®· ®em l¹i kÕt qu¶ kh¶ quan. §Õn nay, doanh sè thanh to¸n ®¹t 148 tû ®ång víi 67.490 mãn giao dÞch, sè tiÒn thu ®­îc lµ 2.407 triÖu ®ång. Dù tÝnh ®Õn 31/12/2008, doanh sè thanh to¸n ®¹t 165 tû ®ång víi 75.000 mãn giao dÞch, sè tiÒn phÝ thu ®­îc lµ 2.698 triÖu ®ång. KÕt nèi thanh to¸n thÎ MasterCard KÓ tõ ngµy 28/3/2008, Agribank ®· chÊp nhËn thanh to¸n c¸c l¹i thÎ quèc tÕ mang th­¬ng hiÖu MasterCard. §Õn nay, doanh sè thanh to¸n thÎ MasterCard ®¹t trªn 53 tû ®ång víi sè mãn giao dÞch lµ 23.097 mãn, sè tiÒn phÝ thu ®­îc lµ 533 triÖu ®ång. Dù tÝnh ®Õn 31/12/2008, doanh sè thanh to¸n ®¹t 62 tû ®ång víi sè 26.498 mãn giao dÞch, s« tiÒn phÝ thu ®­îc lµ 613 triÖu ®ång. KÕt nèi hÖ thèng thÎ Banknetvn vµ Smartlink Ngµy 23/5/2008, hÖ thèng Banknetvn vµ Smartlink chÝnh thøc kÕt nèi thanh to¸n. Theo ®ã, c¸c lo¹i thÎ do c¸c ng©n hµng thµnh viªn Smartlink (Vietcombank, Techcombank, v.v…) ph¸t hµnh cã thÓ thùc hiÖn giao dÞch t¹i m¸y ATM cña Agribank vµ ng­îc l¹i, kh¸ch hµng sö dông cña Agribank còng cã thÓ thùc hiÖn giao dÞch t¹i hÖ thèng ATM cña c¸c ng©n hµng nµy. Sù kiÖn kÕt nèi hÖ thèng Banknetvn vµ Smartlink cã ý nghÜa quan träng nh»m gia t¨ng sù thuËn tiÖn trong viÖc sö dông thÎ cña kh¸ch hµng, gi¶m chi phÝ ®Çu t­ thiÕt bÞ (ATM/EDC). §Õn nay, doanh sè thanh to¸n qua hÖ thèng nµy ®¹t: 1.827 tû ®ång víi 2.402.278 mãn giao dÞch. Dù tÝnh ®Õn 31/12/2008, doanh sè thanh to¸n ®¹t 2.329 tû ®ång víi 3.196.278 mãn giao dÞch. + ThiÕt bÞ ATM, EDC Trang bÞ m¸y ATM §· hoµn thµnh triÓn khai 600 m¸y ATM n¨m 2008 t¹i c¸c chi nh¸nh, n©ng tæng sè m¸y ATM trong toµn hÖ thèng lªn 1.202 m¸y. HiÖn nay, ®ang tæ chøc ®Êu thÇu trang bÞ thªm 500 m¸y ATM. N©ng tæng sè m¸y ATM trªn toµn quèc lªn 1.702 m¸y. §¸p øng ®Çy ®ñ h¬n nhu cÇu phôc vô chÊp nhËn thanh to¸n thÎ cña kh¸ch hµng, còng nh­ dÞch vô tr¶ l­¬ng qua tµi kho¶n thÎ. ThiÕt bÞ chÊp nhËn thÎ EDC Thanh to¸n thÎ qua EDC t¹i quÇy giao dÞch: Th¸ng 5/2008, NHNo & PTNT ViÖt Nam chÝnh thøc triÓn khai chÊp nhËn thanh to¸n thÎ qua thiÕt bÞ EDC t¹i quÇy giao dÞch. Theo ®ã, kh¸ch hµng sö dông thÎ ghi nî néi ®Þa – Success vµ c¸c lo¹i thÎ quèc tÕ mang th­¬ng hiÖu Visa, MasterCard cã thÓ ®Õn c¸c chi nh¸nh, phßng giao dÞch cña Agribank ®Ó thùc hiÖn c¸c giao dÞch. §Õn 30/11/2008, triÓn khai ®­îc 1.489 DEC (bao gåm: 1.376 EDC t¹i quÇy giao dÞch, 113 EDC t¹i §VCNT), doanh sè thanh to¸n ®¹t 20,7 tû ®ång víi 18.618 mãn giao dÞch. Dù tÝnh ®Õn 31/12/2008, sÏ triÓn khai ®­îc 1.523 EDC, doanh sè thanh to¸n ®¹t kho¶ng 23,7 tû ®ång víi 21.618 mãn giao dÞch. ViÖc triÓn khai dÞch vô chÊp nhËn thanh to¸n thÎ qua thiÕt bÞ EDC/ EDC t¹i quÇy giao dÞch cã ý nghÜa rÊt quan träng trong viÖc ®¸p øng yªu cÇu giao dÞch cña hµng triÖu kh¸ch hµng. §ång thêi, gi¶m ¸p lùc vÒ trang bÞ m¸y ATM, tiÕt kiÖm chi phÝ ®Çu t­ t¹i chi nh¸nh. Thanh to¸n thÎ qua EDC t¹i §VCNT: §Õn nay, tÊt c¶ c¸c chi nh¸nh trong toµn hÖ thèng ®Òu cã thÓ triÓn khai l¾p ®Æt EDC t¹i §VCNT, do míi triÓn khai më réng nªn sè l­îng EDC ch­a nhiÒu, doanh sè giao dÞch ch­a cao. Tuy nhiªn, viÖc triÓn khai §VCNT ®· gãp phÇn më réng m¹ng l­íi §VCNT nh»m ®¸p øng nhu cÇu thanh to¸n thÎ cña kh¸ch hµng trong ph¹m vi toµn quèc. Ngoµi ra tæ chøc thanh to¸n thÎ cßn ®em l¹i thuËn lîi cho kh¸ch hµng. Do sö dông c«ng nghÖ hiÖn ®¹i, kÕt hîp gi÷a hai hÖ thèng qu¶n lÝ cña NHNo & PTNT ViÖt Nam vµ Banknetvn nªn c¸c giao dÞch ®­îc xö lÝ tù ®éng, ®¶m b¶o an toµn, chÝnh x¸c, kÞp thêi cho c¸c bªn tham gia giao dÞch, thanh to¸n. MÆt kh¸c, hÖ thèng chÊp nhËn thÎ cña NHNo & PTNT ViÖt Nam (ATM & POS) hiÖn t¹i ®Òu thanh to¸n ®­îc thÎ cña Agribank, ICB, BIDV vµ mét sè ng©n hµng TMCP trong hÖ thèng Banknetvn nªn m¹ng l­íi chÊp nhËn thÎ réng kh¾p. HiÖn t¹i NHNo & PTNT ViÖt Nam cã h¬n 2000 §VCNT, hÖ thèng m¸y ATM cã mÆt trªn kh¾p c¸c tØnh, thµnh phè trªn c¶ n­íc. §éi ngò c¸n bé lµm nghiÖp vô thÎ trÎ, cã n¨ng lùc, cã phÈm chÊt ®¹o ®øc tèt lµ mét thuËn lîi lín ®èi víi NHNo & PTNT ViÖt Nam trong viÖc cè g¾ng më réng ph¸t hµnh vµ thanh to¸n thÎ hiÖn nay t¹i Hµ Néi, trong mét thÞ tr­êng mµ møc ®é c¹nh tranh gi÷a c¸c ng©n hµng ngµy cµng gay g¾t. NHNo & PTNT ViÖt Nam ®· më líp tËp huÊn cho c¸n bé cña toµn ng©n hµng vÒ nghiÖp vô thÎ còng nh­ ®Ò xuÊt, kiÕn nghÞ nh÷ng vÊn ®Ò sai sãt víi Trung t©m thÎ trong qu¸ tr×nh triÓn khai øng dông nghiÖp vô thÎ míi. Bªn c¹nh ®ã, ng©n hµng còng rÊt chó träng trong c«ng t¸c tuyÓn dông nh©n viªn, ®µo t¹o n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n cña nh©n viªn. 2.3.2. H¹n chÕ trong dÞch vô thanh to¸n thÎ - S¶n phÈm thÎ ph¸t hµnh cßn h¹n chÕ: s¶n phÈm thÎ míi chØ cã hai lo¹i lµ thÎ ghi nî Success vµ thÎ tÝn dông néi ®Þa, trong khi ®ã c¸c ng©n hµng kh¸c nh­ ACB, VCB, ICB rÊt ®a d¹ng vÒ s¶n phÈm thÎ. NghiÖp vô thÎ ch­a ®­îc ph¸t triÓn t­¬ng xøng víi tiÒm n¨ng cña thÞ tr­êng. - DÞch vô trªn m¸y ATM ch­a nhiÒu: chñ yÕu míi dõng l¹i ë rót tiÒn, vÊn tin, sao kª … Ngoµi ra, nghiÖp vô thÎ míi chØ dõng ë møc giíi thiÖu ch­a cã nhiÒu ®iÓm chÊp nhËn thÎ, ch­a cã sù ph¸t triÓn mang tÝnh hÖ thèng. M¹ng l­íi §VCNT trªn ®Þa bµn cßn h¹n chÕ. - ViÖc in m· PIN lÇn ®Çu cho kh¸ch hµng cßn ch­a ®­îc b¶o mËt: hiÖn nay, ®èi víi mét sè ng©n hµng th× m· PIN lÇn ®Çu ®­îc b¶o mËt an toµn, kh¸ch quan, ngay c¶ c¸n bé nghiÖp vô ng©n hµng còng kh«ng thÓ biÕt. - HÖ thèng m¹ng truyÒn ch­a thËt sù æn ®Þnh: vÊn ®Ò c«ng nghÖ th«ng tin ch­a ®­îc øng dông mét c¸ch hoµn h¶o, cßn hay x¶y ra lçi kh«ng rót ®­îc tiÒn, th«ng tin gi¸m s¸t tr¹ng th¸i ATM trªn hÖ thèng vµ thùc tÕ kh«ng thèng nhÊt g©y khã kh¨n cho NHNo & PTNT ViÖt Nam trong viÖc qu¶n lý c¸c m¸y ®Æt ngoµi trô së chÝnh. Mét sè ®iÓm ®Æt m¸y ATM cßn hay s¶y ra lçi kh«ng giao dÞch ®­îc. - PhÇn mÒm øng dông c¸c s¶n phÈm thÎ trªn m¸y ATM ch­a ®ång bé lµm gi¶m tiÖn Ých cña viÖc sö dông thÎ. - Doanh sè thanh to¸n qua thiÕt bÞ EDC ch­a cao, c«ng t¸c marketing ®Ó t×m kiÕm c¸c §VCNT cña c¸c Chi nh¸nh ch­a cã sù quan t©m ®Çu t­ thÝch ®¸ng. Mét sè chi nh¸nh ch­a chñ ®éng trong c«ng t¸c marketing, tiÕp thÞ ®Ó më réng m¹ng l­íi kh¸ch hµng. - Sè l­îng c¸n bé thÎ t¹i c¸c chi nh¸nh cßn Ýt vµ kiªm nhiÖm nªn khã kh¨n trong c«ng viÖc hç trî kh¸ch hµng còng nh­ ph¸t triÓn m¹ng l­íi §VCNT vµ m¹ng l­íi chñ thÎ. §Æc biÖt lµ lµm viÖc víi c¸c kh¸ch hµng lµ c¸c c¬ quan, doanh nghiÖp tr¶ l­¬ng qua thÎ. - VÒ mÆt quy ®Þnh, quy tr×nh gi¶i quyÕt tranh chÊp, rñi ro, khiÕu n¹i cña c¸c lo¹i thÎ cßn nhiÒu s¬ sµi, ch­a b¸m s¸t thùc tÕ ph¸t sinh: thêi gian gÇn ®©y cã nh÷ng th«ng tin khiÕu n¹i vÒ tÝnh an toµn, b¶o mËt cña thÎ do vËy kh¸ch hµng cßn e ng¹i vÒ dÞch vô thÎ. Trong khi ®ã NHNo & PTNT ViÖt Nam ch­a cã v¨n b¶n cô thÓ nµo vÒ vÊn ®Ò nµy. 2.3.3. Nguyªn nh©n cña nh÷ng h¹n chÕ trªn * Nguyªn nh©n kh¸ch quan: + C«ng t¸c tuyªn truyÒn, phæ biÕn vÒ ho¹t ®éng thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt cña Nhµ n­íc cßn nhiÒu h¹n chÕ: cã mét thùc tÕ lµ, sau khi thùc hiÖn c«ng cuéc ®æi míi kinh tÕ nãi chung, ®æi míi ho¹t ®éng ng©n hµng nãi riªng th× tÊt c¶ nh÷ng quy ®Þnh vÒ qu¶n lÝ tiÒn mÆt ®· tõng ®­îc sö dông tr­íc ®ã ®Òu bÞ lo¹i bá. Do vËy, tiÒn mÆt ®· nghiÔm nhiªn trë thµnh mét c«ng cô thanh to¸n kh«ng h¹n chÕ vÒ ®èi t­îng vµ ph¹m vi sö dông. Thèng kª cña tæ chøc thÎ Visa International cho thÊy, l­îng cung tiÒn mÆt trong l­u th«ng ë n­íc ph¸t triÓn chØ lµ: 10% - 25%, ë c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn lµ 75% - 90%. Nh­ng t¹i ViÖt Nam, viÖc tiªu dïng c¸ nh©n ®­îc thùc hiÖn b»ng tiÒn mÆt cao tíi møc giËt m×nh: trªn 99%. Theo mét thèng kª kh¸c, gi¸ trÞ thanh to¸n cña c¸c lo¹i thÎ chiÕm ch­a tíi 1% tæng gi¸ trÞ thanh to¸n, yÕu nhÊt so víi c¸c ph­¬ng tiÖn thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt kh¸c (UNT, UNC, SÐc …). Thãi quen nµy l¹i cñng cè thªm sù ngé nhËn cña c¸c nhµ ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch ®èi víi kinh tÕ thÞ tr­êng. §ã lµ, trong kinh tÕ thÞ tr­êng th× nhµ n­íc kh«ng thÓ b¾t Ðp c¸c doanh nghiÖp, tæ chøc kinh tÕ thÞ tr­êng th× nhµ n­íc kh«ng thÓ b¾t Ðp c¸c doanh nghiÖp, tæ chøc kinh tÕ ph¶i sö dông ph­¬ng thøc thanh to¸n nµy hoÆc ph­¬ng thøc thanh to¸n kh¸c trong thanh to¸n. Khi hä ®· cã tiÒn th× viÖc sö dông tiÒn mÆt, sÐc … ®Ó thanh to¸n cho nhau lµ quyÒn cña ng­êi cã tiÒn. Do vËy, t×nh tr¹ng cña mét nÒn kinh tÕ tiÒn mÆt ë ViÖt Nam ®· kÐo dµi trong nhiÒu n¨m lµ do kh«ng cã mét hµnh lang ph¸p lÝ ngay tõ ®Çu, Nhµ n­íc kh«ng qu¶n lÝ vµ kiÓm so¸t viÖc thanh to¸n gi÷a c¸c doanh nghiÖp, tæ chøc kinh tÕ, gi÷a c¸c tÇng líp d©n c­ víi nhau nh­ thÕ nµo, mµ cø ®Ó cho hä tù lùa chän lÊy h×nh thøc thanh to¸n thÝch hîp. MÆt kh¸c hiÖn ch­a cã c¸c chÕ tµi, quy ®Þnh, v¨n b¶n ®ñ m¹nh vµ phï hîp cÇn thiÕt ®Ó h¹n chÕ viÖc sö dông tiÒn mÆt trong d©n c­. + ViÖt Nam vèn lµ mét nÒn kinh tÕ s¶n xuÊt nhá, nÒn kinh tÕ tiÓu n«ng, phÇn lín d©n sè sèng ë n«ng th«n, thu nhËp thÊp: t¹i c¸c thµnh phè, thÞ x· th× bu«n b¸n nhá lÎ còng lµ chñ yÕu, ng­êi c«ng nh©n vµ ng­êi h­ëng l­¬ng còng cã thu nhËp thÊp, chØ ®ñ cho nhu cÇu tiªu dïng cÇn thiÕt hµng th¸ng. MÆt kh¸c, n­íc ta l¹i tr¶i qua nhiÒu biÕn ®éng cña lÞch sö: chiÕn tranh, di d©n, thiªn tai … nªn viÖc cÊt tr÷ vµ chi dông tiÒn mÆt còng nh­ vµng, ngo¹i tÖ lµ ®iÒu dÔ hiÓu. Nh­ng ®©y còng chØ lµ nguyªn nh©n gi¸n tiÕp gãp phÇn lµm cho t×nh tr¹ng sö dông tiÒn mÆt trong thanh to¸n cña ta ngµy cµng t¨ng lªn. Mét nguyªn nh©n kh¸c lµ sù hîp t¸c cña c¸c c¬ quan, ®¬n vÞ, tæ chøc cung øng dÞch vô thiÕu chÆt chÏ víi hÖ thèng ng©n hµng. C¸c ®¬n vÞ vµ tæ chøc cã nhu cÇu thu chi b»ng tiÒn mÆt lín, æn ®Þnh nh­: ®iÖn lùc, b¶o hiÓm, thuÕ … cã t©m lÝ ­a thÝch thu chi trùc tiÕp b»ng tiÒn mÆt h¬n lµ chÊp nhËn dÞch vô thanh to¸n chuyÓn kho¶n qua ng©n hµng. + C«ng nghÖ ng©n hµng cña hÖ thèng Ng©n hµng Th­¬ng m¹i ViÖt Nam cßn rÊt l¹c hËu so víi c¸c n­íc trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi: theo sè liÖu cña côc c«ng nghÖ tin häc ng©n hµng cuèi n¨m 2006, c¸c NHTM trong c¶ n­íc cã h¬n 2500 m¸y ATM vµ 14.000 m¸y POS vµo ho¹t ®éng, sè l­îng thÎ ng©n hµng ®· ph¸t hµnh lªn ®Õn 3 triÖu thÎ, nhiÒu nhÊt ë Hµ Néi vµ TP Hå ChÝ Minh. Nh­ vËy tÝnh trung b×nh ë ViÖt Nam th× kho¶ng 30.000 d©n míi cã mét m¸y ATM trong khi tØ lÖ nµy ë c¸c n­íc: NhËt sè d©n / ATM = 1.339; ë MÜ sè d©n / ATM = 2.700; ë BØ sè d©n / ATM = 10.638; ë Singapore sè d©n / ATM = 3.000. §iÒu nµy cho thÊy h¹ tÇng c¬ së vµ trang thiÕt bÞ phôc vô cho c¸c ho¹t ®éng thanh to¸n cßn nghÌo nµn, kÐm hiÖu qu¶. H¹n chÕ vÒ c«ng nghÖ còng do nguån vèn ®Çu t­ cho c«ng nghÖ ng©n hµng cña c¸c NHTM ViÖt Nam cßn rÊt nhá bÐ trong khi kinh phÝ ®Çu t­ trong thiÕt bÞ c«ng nghÖ l¹i qu¸ cao. + §èi thñ c¹nh tranh: Sau mét thêi gian dµi bá ngá thÞ tr­êng thÎ, th× nay c¸c ng©n hµng ®· b¾t ®Çu tËp trung ph¸t triÓn c¸c s¶n phÈm thÎ. Tr­íc sù ra ®êi ngµy cµng nhiÒu c¸c chi nh¸nh ng©n hµng n­íc ngoµi víi lîi thÕ vÒ vèn, c«ng nghÖ, ph­¬ng thøc qu¶n lý vµ sù häc hái kinh nghiÖm cña ng­êi ®i tr­íc … sÏ lµ ¸p lùc rÊt lín víi c¸c ng©n hµng ViÖt Nam, nhÊt lµ víi NHNo & PTNT ViÖt Nam khi bÞ xem lµ "ng­êi ®i sau" trong thÞ tr­êng thÎ. * Nguyªn nh©n chñ quan: + C«ng t¸c ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc cßn nhiÒu khã kh¨n: C«ng t¸c ®µo t¹o ph¸t triÓn ®é chuyªn m«n nghiÖp vô cña ®éi ngò nh©n sù lu«n ®­îc ®Æt lªn hµng ®Çu trong chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh doanh cña toµn ng©n hµng. Trong thêi gian qua, mÆc dï ng©n hµng ®· cã rÊt nhiÒu cè g¾ng trong c«ng t¸c ®µo t¹o, tuyÓn dông nh©n sù nh­ng thùc tÕ, ng©n hµng vÉn cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n nh­ t×nh h×nh nh©n sù lu«n cã nhiÒu biÕn ®éng, chÕ ®é ®·i ngé nh©n viªn ch­a cao, ch­a khuyÕn khÝch nh©n viªn lµm viÖc. Tr×nh ®é qu¶n lý, ®iÒu hµnh, sö dông c¸c thiÕt bÞ ng©n hµng hiÖn ®¹i cña c¸c c¸n bé ng©n hµng n­íc ta cßn h¹n chÕ. Sè l­îng c¸n bé ng©n hµng cã kh¶ n¨ng thiÕt kÕ, vËn hµnh hÖ thèng c«ng nghÖ th«ng tin trong lÜnh vùc ng©n hµng cßn Ýt vµ chñ yÕu tËp trung ë c¸c së giao dÞch, c¸c ng©n hµng lín ë ®« thÞ, c¸c trung t©m th­¬ng m¹i. NhiÒu khi c¸n bé ®· ®­îc ®µo t¹o vÒ nghiÖp vô thÎ nh­ng l¹i bÞ ®iÒu sang bé phËn kh¸c, dÉn ®Õn t×nh tr¹ng l·ng phÝ nguån nh©n lùc, ng­îc l¹i nh÷ng c¸n bé míi ch­a n¾m v÷ng nghiÖp vô, thao t¸c sai quy tr×nh lµm ¶nh h­ëng ®Õn uy tÝn ng©n hµng, còng nh­ ¶nh h­ëng ®Õn kh¸ch hµng. ViÖc thiÕu nguån nh©n lùc ®µo t¹o bµi b¶n vÒ c«ng nghÖ th«ng tin lµ nguyªn nh©n g©y khã kh¨n ®èi víi viÖc ®æi míi c«ng nghÖ ng©n hµng ë ViÖt Nam, trong khi thÎ thanh to¸n lµ mét s¶n phÈm thanh to¸n ®­îc ph¸t hµnh dùa trªn nÒn t¶ng lµ khoa häc c«ng nghÖ hiÖ ®¹i. + ChÝnh s¸ch Marketing, qu¶ng c¸o dÞch vô s¶n phÈm thÎ ATM cña ng©n hµng ch­a ®­îc thùc hiÖn mét c¸ch bµi b¶n, cã hÖ thèng. §Õn nay, NHNo & PTNT ViÖt Nam ch­a cã ho¹t ®éng chuyªn s©u nµo vÒ s¶n phÈm thÎ, c«ng t¸c qu¶ng c¸o chñ yÕu dùa vµo c¸c Ên phÈm th«ng th­êng nh­: b¸o c¸o th­êng niªn, tê r¬i, lÞch; mµ ch­a cã c¸c chiÕn dÞch qu¶ng c¸o, tiÕp thÞ s©u réng, tËp trung vµo ®èi t­îng kh¸ch hµng môc tiªu cho tõng s¶n phÈm thÎ. C«ng t¸c ph©n ®o¹n thÞ tr­êng vµ kh¸ch hµng ch­a ®­îc ®Çu t­ tho¶ ®¸ng, ng©n hµng ch­a cã nh÷ng s¶n phÈm thÎ giµnh riªng cho tõng lo¹i kh¸ch hµng víi nh÷ng nhu cÇu kh¸c nhau, mÉu m· c¸c s¶n phÈm cßn ®¬n gi¶n, kh«ng Ên t­îng. + Thñ tôc më tµi kho¶n cßn nhiÒu bÊt tiÖn cÇn gi¶i quyÕt: Thñ tôc më tµi kho¶n, b¸o cã, thanh to¸n cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n, khiÕn cho viÖc phôc vô kh¸ch hµng ch­a ®­îc nhanh chãng, thuËn tiÖn. MÆt kh¸c, hiÖn nay NHNo & PTNT ViÖt Nam vÉn yªu cÇu kh¸ch hµng nép tiÒn ®Ó ®¶m b¶o sè d­ tèi thiÓu trªn tµi kho¶n khi lµm thñ tôc më tµi kho¶n trong khi nhiÒu ng©n hµng kh¸c ®· tõ bá yªu cÇu nµy. T×m ra ®­îc c¸c nguyªn nh©n cña nh÷ng tån t¹i sÏ gióp NHNo & PTNT ViÖt Nam cã nh÷ng gi¶i ph¸p ®Ó kh¾c phôc. NHNo & PTNT ViÖt Nam lµ thµnh viªn míi cña thÞ tr­êng thÎ ViÖt Nam do vËy cã nhiÒu h¹n chÕ, khã kh¨n. Nh­ng nÕu kh¾c phôc ®­îc nh÷ng tån t¹i, khã kh¨n trªn th× ch¾c ch¾n Agribank sÏ ®¹t ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ kh¶ quan trong kinh doanh s¶n phÈm thÎ ng©n hµng trong thêi gian tíi. 2.4. Kinh nghiÖm cña mét sè n­íc trong viÖc ph¸t hµnh vµ thanh to¸n thÎ 2.4.1. Kinh nghiÖm cña Mü Mü lµ quèc gia sinh ra thÎ, ®ång thêi còng lµ n¬i ph¸t triÓn nhanh nhÊt cña c¸c lo¹i thÎ. §©y lµ thÞ tr­êng réng lín vµ n¨ng ®éng nhÊt vÒ thÎ tÝn dông. MÆc dï thÞ tr­êng nµy ®· b·o hoµ, viÖc sö dông thÎ tÝn dông vÉn tiÕp tôc t¨ng m¹nh vÒ mäi mÆt. §©y lµ ngµnh kinh doanh mang l¹i lîi nhuËn nhiÒu h¬n bÊt kú lÜnh vùc kinh doanh nµo cña ng©n hµng. §Æc ®iÓm næi bËt cña thÞ tr­êng Mü lµ ho¹t ®éng tiªu dïng ph¸t triÓn rÊt m¹nh - lµ c¬ së cho sù ph¸t triÓn cña thÎ tÝn dông. Ng­êi tiªu dïng Mü víi mét møc thu nhËp th­êng xuyªn bÊt kú ®Òu cã thÓ lùa chän cho m×nh mét h×nh thøc vay nî phï hîp. Sè liÖu thèng kª d­ nî tÝn dông tiªu dïng cña Mü ®­îc chia thµnh: TÝn dông tuÇn hoµn, TÝn dông tù ®éng vµ c¸c kho¶n nî cña thÎ TÝn dông Visa, Mastercard vµ Discover cuèi 1995 ®¹t 348 tØ USD t­¬ng ®­¬ng 88% d­ nî TÝn dông tuÇn hoµn vµ 34% tæng d­ nî tÝn dông. Con sè nµy rÊt cao nÕu so s¸nh víi mét thÞ tr­êng thÎ TÝn dông trung b×nh lµ n­íc Anh, còng chØ lµ 20% tæng d­ nî tiªu dïng. NÕu nh­ t¹i ViÖt Nam hiÖn nay, ®a sè m¸y ATM cña ng©n hµng chØ dïng ®Ó phôc vô cho kh¸ch hµng cña ng©n hµng ®ã th× trªn thÕ giíi, viÖc kÕt nèi m¹ng ®Ó sö dông chung m¸y ATM gi÷a c¸c ng©n hµng ®· trë thµnh phæ biÕn vµ tÊt yÕu. Mü lµ n­íc ®Çu tiªn ¸p dông h×nh thøc nµy. Ban ®Çu, c¸c ng©n hµng Mü ®· thèng nhÊt x©y dùng biÓu phÝ nh­ sau: + PhÝ chuyÓn ®æi (Swich fee): §©y lµ lo¹i phÝ mµ ng©n hµng ph¸t hµnh thÎ ph¶i tr¶ cho m¹ng l­íi. T¹i Mü khi ®ã, phÝ chuyÓn ®æi th­êng trong kho¶ng tõ 0.02$ ®Õn 0.15$ cho mçi giao dÞch. Sè tiÒn nµy lµ nh»m trang tr¶i cho chi phÝ cña c¸c dÞch vô chuyÓn ®æi. + PhÝ ho¸n ®æi (Interchange fee): Lµ lo¹i phÝ ®­îc tÝnh cho c¸c "giao dÞch bªn ngoµi". §ã chÝnh lµ kho¶n phÝ mµ ng©n hµng ph¸t hµnh ph¶i tr¶ cho chñ së h÷u cña m¸y ATM mµ kh¸ch hµng cña ng©n hµng ph¸t hµnh ®· sö dông. §Ó thuËn tiÖn hÇu hÕt c¸c m¹ng l­íi ®Òu ®Æt ra mét møc phÝ ho¸n ®æi trªn mçi giao dÞch mµ tÊt c¶ c¸c ng©n hµng thµnh viªn ph¶i tr¶, nÕu kh¸ch hµng cña hä sö dông m¸y ATM cña ®Þnh chÕ kh¸c. + PhÝ nguån sö dông (Foreign fee): Lµ lo¹i phÝ dµnh cho kh¸ch hµng do sö dông m¸y ATM cña ng©n hµng kh¸c. Th«ng th­êng, c¸c ng©n hµng chñ thÓ sÏ ®Æt ra møc phÝ sö dông ngoµi cao h¬n møc phÝ chuyÓn ®æi vµ ho¸n ®æi céng l¹i. Nh­ng sau ®ã ng­êi ta ®Òu nhËn thÊy r»ng: Tuy phÝ ho¸n ®æi cã thÓ lµ ®ñ ®Ó trang tr¶i cho nh÷ng chi phÝ cung cÊp dÞch vô t¹i m¸y ATM cã sè l­îng giao dÞch ®Ó trang tr¶i cho nh÷ng cho phÝ cung cÊp dÞch vô t¹i m¸y ATM cã sè l­îng giao dÞch thÊp h¬n hoÆc cã chi phÝ b¶o tr× cao h¬n. V× vËy c¸c ng©n hµng ®· thèng nhÊt ®­a ra mét lo¹i phÝ míi ®èi víi c¸c chñ thÓ kh«ng ph¶i kh¸ch hµng cña hä, mµ l¹i sö dông m¸y ATM cña hä. §ã lµ phô phÝ (sure charge). 2.4.2. Kinh nghiÖm cña Ph¸p Ng­êi Ph¸p lµ c¸c chñ thÓ n¨ng ®éng nhÊt cña Ch©u ¢u, ®iÒu ®ã ®­îc thÓ hiÖn qua tÇn sè sö dông thÎ. MÆc dï thÎ ng©n hµng trªn thÞ tr­êng nµy chñ yÕu lµ thÎ ghi nî hoÆc thÎ tÝnh tiÒn vµ ch­a ph¸t triÓn víi c¸c lo¹i thÎ cã cung cÊp h¹n møc tÝn dông tuÇn hoµn. Kinh nghiÖm cña Ph¸p vÉn lµ mét bµi häc quý gi¸ ®¸ng ®Ó chóng ta häc hái. Mét trong nh÷ng ®Æc tr­ng næi bËt nhÊt cña thÞ tr­êng thÎ thanh to¸n Ph¸p lµ sù xuÊt hiÖn cña mét ®¬n vÞ duy nhÊt (single body) lµm nhiÖm vô tæ chøc ®¹i diÖn cho hÇu hÕt tÊt c¶ c¸c ng©n hµng ph¸t hµnh vµ chÊp nhËn thÎ t¹i Ph¸p víi c¸i tªn lµ Groupement dÐ Cartes Bancaires (groupement CB). Groupement CB lµ ®éng lùc quan träng trong viÖc ph¸t triÓn thÎ thanh to¸n t¹i Ph¸p. Sù thµnh c«ng cña tËp ®oµn nµy chÝnh lµ ë nguyªn lÝ "interbancarity" theo ®ã mçi ng©n hµng hiÖp héi groupement CB chñ yÕu ph¸t hµnh thÎ ghi nî b»ng c¸ch tham gia vµo ch­¬ng tr×nh thÎ thÞ tr­êng thÎ ghi nî néi ®Þa Carte Blue (CB), hoÆc tham gia vµo ch­¬ng tr×nh thÎ thanh to¸n quèc tÕ (Visa & Mastercard), mÆc dï kh«ng cã sè liÖu ®Çy ®ñ nh­ng ­íc tÝnh chØ cã kho¶ng 5 - 10 % thÎ cña groupement CB cung cÊp h×nh thøc TÝn dông tuÇn hoµn. Ph¸t triÓn thÎ TÝn dông víi sù trî gióp cña c¸c c«ng ty tµi chÝnh vµ liªn kÕt víi c¸c h·ng s¶n xuÊt. C¸c ng©n hµng t¹i Ph¸p t×m kiÕm sù trî gióp cña c¸c c«ng ty tµi chÝnh ®Ó ph¸t triÓn thÎ thÞ tr­êng tÝn dông tuÇn hoµn. Cô thÓ lµ sù thµnh c«ng cña Cetelem liªn kÕt víi hÖ thèng Carte Aruore ®· ®ãng vai trß quan träng trong viÖc thay ®æi h­íng ®i cña nÒn c«ng nghiÖp thÎ. GÇn ®©y lµ sù ra ®êi cña Visa Alterna, mét liªn kÕt cña Societe Generale víi mét tËp ®oµn. 2.4.3. Kinh nghiÖm cña Trung Quèc §Ó cã ®­îc thµnh c«ng nh­ hiÖn nay, Trung Quèc ®· cã rÊt nhiÒu c¶i c¸ch thay ®æi cho phï hîp víi ®Æc ®iÓm ®Êt n­íc, d©n c­, tr×nh ®é d©n trÝ… ®Ó kh¾c phôc nh÷ng h¹n chÕ mµ giao dÞch s¬ khai cña ho¹t ®éng thÞ tr­êng thÎ vÊp ph¶i. Phæ cËp kiÕn thøc vÒ thÎ thanh to¸n trong x· héi, ®¬n gi¶n thñ tôc ®¨ng ký vµ thanh to¸n thÎ. Theo kh¶o s¸t thÞ tr­êng cña Mastercard phèi hîp víi t¹p chÝ phô n÷ Trung Quèc tiÕn hµnh, gÇn 60% nh÷ng ng­êi ®­îc hái ý kiÕn cho r»ng thñ tôc phiÒn hµ lµ trë ng¹i chÝnh cho viÖc ®¨ng ký thÎ TÝn dông. §iÒu ®ã khiÕn cho c¸c ng©n hµng trong n­íc ®ang ngµy cµng chó ý h¬n ®èi víi viÖc ®¬n gi¶n ho¸ thñ tôc ®¨ng ký sö dông thÎ thanh to¸n vµ thêi h¹n chÊp nhËn ®¬n ®Ò nghÞ ®­îc rót xuèng cßn 2 tuÇn. Ngoµi ra c¸c ng©n hµng ®i ®Çu nh­ Bank of China cßn thµnh lËp trung t©m dÞch vô kh¸ch hµng 24h/ngµy chuyªn tr¶ lêi nh÷ng th¾c m¾c vÒ thÎ. Lùa chän s¶n phÈm phï hîp víi ®Æc ®iÓm thÞ tr­êng. §Ó hÊp dÉn kh¸ch hµng sö dông thÎ thanh to¸n, c¸c ng©n hµng néi ®Þa còng cã rÊt nhiÒu chiÕn dÞch qu¶ng c¸o. Ngoµi Ng©n hµng Bank of China kÕt hîp víi mét sè trung t©m th­¬ng m¹i ph¸t hµnh thÎ TÝn dông. Ng©n hµng Doanh th­¬ng Trung Quèc ®· ph¸t hµnh thÎ TÝn dông víi møc thÊu chi cao nhÊt tõ tr­íc ®Õn nay lµ 50.000 nh©n d©n tÖ, t­¬ng ®­¬ng kho¶ng 6000 USD. Ngµy ®Çu tiªn ®· cã h¬n 3.000 ng­êi ®¨ng ký sö dông thÎ. D­êng nh­ tÊt c¶ c¸c ng©n hµng néi ®Þa ®Òu ®ang tiÕn tíi cuéc chiÕn thÎ tÝn dông. Ng©n hµng Bank of China ph¸t hµnh thÎ TÝn dông trùc tuyÕn víi tªn gäi BOC Virtual mastercard. §©y lµ thÎ thanh to¸n Mastercard ®Çu tiªn ®­îc thiÕt kÕ nh»m môc ®Ých mua hµng trªn m¹ng t¹i thÞ tr­êng Hång K«ng, nh»m môc ®Ých theo kÞp sù ph¸t triÓn cña th­¬ng m¹i ®iÖn tö. §iÒu kh¸c víi thÎ TÝn dông truyÒn thèng, thÎ BOC Virtual mastercard kh«ng ph¶i tr¶ lÖ phÝ th­êng niªn vµ chñ thÓ cã thÓ mua bÊt cø c¸i g× trªn m¹ng Internet nÕu n¬i ®ã chÊp nhËn thÎ Mastercard. Ch­¬ng 3 Gi¶i ph¸p ph¸t triÓn dÞch vô thanh to¸n thÎ t¹i NHNo & PTNT ViÖt Nam 3.1. TiÒm n¨ng ph¸t triÓn thÎ thanh to¸n ë ViÖt Nam 3.1.1. Møc ®é thanh to¸n b»ng tiÒn mÆt lµ phæ biÕn ë ViÖt Nam Trong xu thÕ toµn cÇu ho¸, ngµnh ng©n hµng ®­îc x¸c ®Þnh lµ mét trong nh÷ng mòi nhän cÇn ph¶i nhanh chãng ph¸t triÓn ®Ó ®¶m b¶o theo kÞp tiÕn tr×nh héi nhËp kinh tÕ. Kh«ng thÓ cã mét quèc gia nµo cã thÓ ph¸t triÓn bÒn v÷ng nÕu kh«ng cã mét nÒn tµi chÝnh v÷ng m¹nh. Ph¸t triÓn dÞch vô ng©n hµng hiÖn ®¹i Ebanking – ng©n hµng ®iÖn tö, trong ®ã cã thÎ thanh to¸n lµ mét ®ßi hái tÊt yÕu ®Ó ®¸p øng nhu cÇu giao l­u quèc tÕ cña ViÖt Nam. ë n­íc ta hiÖn nay, theo ®¸nh gi¸ cña c¸c c¬ quan chøc n¨ng, møc ®é thanh to¸n b»ng tiÒn mÆt lµ rÊt phæ biÕn, tØ lÖ tiÒn mÆt trong tæng ph­¬ng tiÖn thanh to¸n lµ kh¸ cao so víi nhiÒu nøoc trªn thÕ giíi, ®Õn cuèi n¨m 2004, tØ lÖ tiÒn mÆt trong tæng ph­¬ng tiÖn thanh to¸n lµ 24,9% - (nguån: B¸o c¸o th­êng niªn cña NHNN n¨m 2004). Trong vµi n¨m trë l¹i ®©y, møc thu nhËp æn ®Þnh ®êi sèng ngµy cµng ph¸t triÓn dÉn ®Õn nhu cÇu mua s¾m, du lÞch cña ng­êi d©n t¨ng lªn. V× vËy nhu cÇu sö dông thÎ còng ®­îc t¨ng lªn nhanh chãng v× tÝnh an toµn, tiÖn lîi cña nã trong qu¸ tr×nh sö dông. 3.1.2. Häc sinh ViÖt Nam ®i du häc ë n­íc ngoµi ngµy cµng nhiÒu Ngµy nay, du häc kh«ng cßn lµ mét h×nh thøc qu¸ míi mÎ trong nhËn thøc cña ng­êi d©n n÷a. RÊt nhiÒu gia ®×nh cã kh¶ n¨ng tù chu cÊp häc phÝ cho con m×nh ®i du häc, v× vËy ®©y chÝnh lµ nhãm kh¸ch hµng ®Çy tiÒm n¨ng cña c¸c ng©n hµng ph¸t hµnh thÎ h­íng tíi. Theo t¹p chÝ Tin häc ng©n hµng – trong bµi nghiªn cøu trao ®æi ngµy 11/1/2008, thÞ tr­êng thÎ ë ng©n hµng ViÖt Nam ®ang ph¸t triÓn m¹nh mÏ, ®Æc biÖt lµ trong n¨m 2007. NhiÒu ng©n hµng ®· ph¸t hµnh c¸c lo¹i thÎ cã ®é b¶o mËt cao vµ cung cÊp nhiÒu tiÖn Ých ®i kÌm cho kh¸ch hµng sö dông thÎ. Cã thÓ nãi thÎ ng©n hµng ®· trë thµnh ph­¬ng tiÖn thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt chñ yÕu phôc vô cho c¸c giao dÞch b¸n lÎ. HiÖn nay, tØ träng thanh to¸n b»ng thÎ chiÕm 6% trong tæng sè mãn giao dÞch cña c¸c ph­¬ng tiÖn thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt. Tèc ®é t¨ng tr­ëng b×nh qu©n cña l­îng thÎ ph¸t hµnh ra l­u th«ng trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y kho¶ng 150% - 300%/n¨m. TÝnh ®Õn th¸ng 11/2007, l­îng thÎ ph¸t hµnh l­u th«ng lµ 8.282.793 thÎ, lµ b­íc tiÕn v­ît bËc so víi 234.677 thÎ cña n¨m 2003 vµ 3.500.000 thÎ cña n¨m 2006. Tæng c¸c lo¹i thÎ do c¸c tæ chøc ph¸t hµnh thÎ trong n­íc ph¸t hµnh, hÇu hÕt lµ thÎ ghi nî néi ®Þa (93,87%) tiÕp ®Õn lµ thÎ ghi nî quèc tÕ (3,65%), thÎ tÝn dông quèc tÕ (2,22%), thÎ tÝn dông néi ®Þa (0,31%). §iÒu nµy ®· ph¶n ¸nh ®Æc ®iÓm tiªu dïng cña ng­êi ViÖt Nam nãi chung, ®ång thêi cho thÊy dÞch vô thÎ ®· t¹o ra mét kªnh dÉn vèn quan träng cho c¸c ng©n hµng, v× hÇu hÕt l­îng thÎ ph¸t hµnh ®Òu g¾n víi tµi kho¶n tiÒn göi c¸ nh©n vµ mét sè d­ tiÒn göi nhÊt ®Þnh trong ®ã. C¸c ng©n hµng kh«ng ngõng ®Çu t­ vµo h¹ tÇng kÜ thuËt cho ho¹t ®éng thÎ, tÝnh ®Õn hÕt th¸ng 11/2007 bao gåm: 4.280 ATM, 22.959 POS; so víi 2.500 ATM vµ 14.000 POS cña n¨m 2006. Tuy nhiªn thÞ tr­êng thÎ vÉn cßn manh món, cã sù kh¸c biÖt lín trong quan ®iÓm c¸c ng©n hµng, gi÷a c¸c liªn minh vÒ lîi Ých kinh tÕ vµ lîi Ých céng ®ång. Ph¹m vÞ ph¸t hµnh vµ sö dông thÎ cßn h¹n chÕ, míi chØ tËp trung ë mét sè tØnh, thµnh phè lín; ®èi t­îng sö dông thÎ chñ yÕu tËp trung vµo tÇng líp ®ang lµm viÖc trong lÜnh vùc tµi chÝnh – ng©n hµng, c¸n bé, c«ng chøc lµm viÖc trong c¸c khu c«ng nghiÖp, khu chÕ xuÊt vµ míi ®©y lµ ®èi t­îng h­ëng l­¬ng tõ ng©n s¸ch nhµ n­íc. 3.1.3. C¸c ng©n hµng n­íc ngoµi ch­a ®­îc phÐp ph¸t hµnh thÎ ë ViÖt Nam HiÖn nay NHTMVN cßn ®ang cã mét ®iÒu kiÖn thuËn lîi lµ c¸c ng©n hµng n­íc ngoµi ch­a ®­îc phÐp ph¸t hµnh thÎ ë ViÖt Nam. C¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i ViÖt Nam cÇn tranh thñ c¬ héi nµy ®Ó ph¸t triÓn vµ më réng dÞch vô thÎ, ®ñ søc c¹nh tranh víi c¸c ng©n hµng n­íc ngoµi khi hä ®­îc tham giao vµo dÞch vô nµy. 3.2. §Þnh h­íng cña NHNo & PTNT VN Trong ®Ò ¸n c¬ cÊu l¹i NHNo & PTNT ViÖt Nam theo h­íng hiÖn ®¹i ho¸ c¸c s¶n phÈm dÞch vô n¨m 2001 – 2010 cã ®o¹n trÝch “ Ph¸t triÓn thÎ ng©n hµng chÝnh lµ nhiÖm vô hµng ®Çu trong viÖc hiÖn ®¹i ho¸ ng©n hµng – biÕn kinh doanh thÎ kh«ng chØ mang l¹i lîi nhuËn lín mµ cßn cã nh÷ng lîi Ých chiÕn l­îc ®èi víi sù ph¸t triÓn cña ng©n hµng vµ cña c¶ nÒn kinh tÕ”: - trÝch dÉn: Nguån NHNo & PTNT – TTT/QuyÕt ®Þnh cña Tæng gi¸m ®èc NHNo & PTNT ViÖt Nam V/v “Ph¸t hµnh vµ sö dông thÎ tÝn dông néi ®Þa trong hÖ thèng NHNo & PTNT ViÖt Nam”. 3.2.1. §Þnh h­íng ph¸t triÓn dÞch vô thÎ n¨m 2009 NHNo & PTNT ViÖt Nam ®Þnh h­íng ph¸t triÓn dÞch vô thÎ n¨m 2009 vµ nh÷ng n¨m tiÕp theo víi môc tiªu: Thùc hiÖn ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm, dÞch vô, tèi ®a ho¸ tiÖn Ých, c¸c gi¸ trÞ gia t¨ng vµ chÊt l­îng dÞch vô … ®¸p øng yªu cÇu ngµy cµng cao cña kh¸ch hµng. Tõng b­íc kh¼ng ®Þnh vµ n©ng cao uy tÝn, vÞ thÕ ®Ó NHNo & PTNT ViÖt Nam trë thµnh NHTM hµng ®Çu trong lÜnh vùc thÎ ë ViÖt Nam. 3.2.2. §Þnh h­íng, môc tiªu: Môc tiªu ®Õn cuèi n¨m 2009, s¶n phÈm dÞch vô thÎ chiÕm vÞ trÝ hµng ®Çu trªn thÞ tr­êng thÎ ViÖt Nam c¶ vÒ quy m« ho¹t ®éng còng nh­ chÊt l­îng dÞch vô. Khai tr­¬ng ph¸t hµnh mét sè s¶n phÈm thÎ quèc tÕ MasterCard vµo th¸ng 01/2009 vµ s¶n phÈm thÎ American Express trong n¨m 2009, cô thÓ nh­ sau: B¶ng 3.1: Môc tiªu ph¸t triÓn sè l­îng thÎ ph¸t hµnh n¨m 2009 STT Sè l­îng thÎ ph¸t hµnh Sè thÎ t¨ng trong n¨m 2009 1 ThÎ ghi nî néi ®Þa (Success) 510.000 2 ThÎ quèc tÕ Visa 60.000 3 ThÎ quèc tÕ MasterCard 30.000 Tæng céng sè l­îng thÎ ph¸t hµnh trong n¨m 60.000 Céng luü kÕ 2.600.000 (Nguån: B¸o c¸o tæng kÕt nghiÖp vô thÎ cña Agribank n¨m 2008) Thùc hiÖn kÕt nèi chÊp nhËn thanh to¸n thÎ víi tæ chøc thÎ JCB (Japan Credit Bureau), American Express trong n¨m 2009. Nghiªn cøu, ph¸t triÓn c¸c tiÖn Ých, gi¸ trÞ gia t¨ng cña s¶n phÈm thÎ ®Ó n©ng cao tÝnh c¹nh tranh, ®¸p øng tèt h¬n nhu cÇu cña chñ thÎ. Thùc hiÖn c¸c ch­¬ng tr×nh ph¸t triÓn ®¬n vÞ chÊp nhËn thÎ, m¹ng l­íi chñ thÎ. KhuyÕn khÝch chi nh¸nh l¾p ®Æt EDC t¹i c¸c ®iÓm ch­a cã m¸y ATM nh»m hç trî kh¸ch hµng sö dông thÎ. VÒ trang thiÕt bÞ: N©ng cao hiÖu qu¶ sö dông cña 1.202 m¸y ATM hiÖn cã th«ng qua viÖc ®¸p øng phôc vô 24/24h, thiÕt kÕ cabin, biÓn hiÖu qu¶ng c¸o ®óng quy ®Þnh, ®iÒu chuyÓn vÞ trÝ ®Æt m¸y ATM ®Õn nh÷ng n¬i thuËn tiÖn cho kh¸ch hµng giao dÞch. TiÕp tôc thùc hiÖn trang bÞ 500 m¸y ATM n¨m 2009, sÏ n©ng tæng sè ATM trong toµn hÖ thèng lªn 1.702 m¸y. §Èy m¹nh triÓn khai trang bÞ sè l­îng m¸y EDC t¹i c¸c chi nh¸nh, dù kiÕn cuèi n¨m 2009 ph¸t triÓn ®­îc 2.500 thiÕt bÞ EDC. Môc tiªu ®Þnh l­îng: + Khai th¸c hiÖu qu¶ 602 m¸y ATM hiÖn cã, hoµn thµnh trang bÞ vµ triÓn khai míi 600 m¸y ATM trong 6 th¸ng ®Çu n¨m. + Tæng sè thÎ ph¸t hµnh ®¹t tèi thiÓu 2.000.000 thÎ. 3.3. Mét sè gi¶i ph¸p ph¸t triÓn dÞch vô thanh to¸n thÎ t¹i NHNo & PTNT ViÖt Nam 3.3.1. N©ng cao chÊt l­îng, ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm - N©ng cao chÊt l­îng: C¸c s¶n phÈm dÞch vô cña ng©n hµng cã ®Æc ®iÓm lµ dÔ bÞ b¾t ch­íc do ®ã nÕu mét ng©n hµng ®­a ra s¶n phÈm nµo ®ã cã ®Æc tÝnh kh¸c biÖt so víi s¶n phÈm cña c¸c ng©n hµng kh¸c th× sÏ gÇn nh­ ngay sau ®ã c¸c ng©n hµng kh¸c sÏ cung cÊp cho kh¸ch hµng cña hä nh÷ng s¶n phÈm dÞch vô t­¬ng tù. BÊt cø mét ng©n hµng nµo khi tung ra s¶n phÈm thÎ cña m×nh ra thÞ tr­êng ®Òu hiÓu r»ng vÊn ®Ò chÊt l­îng s¶n phÈm sÏ quyÕt ®Þnh s¶n phÈm ®ã cã thÓ tån t¹i vµ ph¸t triÓn ®­îc hay kh«ng. Víi ®Æc ®iÓm “ng­êi ®i sau”, vÒ mÆt tiÖn Ých cßn h¹n chÕ h¬n so víi thÎ ATM cña c¸c ng©n hµng kh¸c. VÝ dô thÎ ATM cña ng©n hµng kh¸c cã thÓ chuyÓn kho¶n, thanh to¸n c¸c ho¸ ®¬n ®iÖn - n­íc - ®iÖn tho¹i, mua thÎ ®iÖn tho¹i … nh­ng c¸c tiÖn Ých nµy ch­a cã víi thÎ cña NHNo & PTNT ViÖt Nam. V× vËy, ng©n hµng cÇn cã sù quan t©m thÝch ®¸ng ®Õn vÊn ®Ò chÊt l­îng c«ng nghÖ ®Ó lµm bµn ®¹p t¸c ®éng ®Õn chÊt l­îng thÎ trong ph¸t hµnh còng nh­ thanh to¸n. S¶n phÈm thÎ mµ Agribank h­íng ®Õn cÇn ®¹t ®­îc ngµy cµng cao h¬n tÝnh tiÖn lîi, nhanh chãng, an toµn, chÝnh x¸c cho kh¸ch hµng sö dông. Ngoµi viÖc cÇn phèi hîp víi ®èi t¸c liªn quan nghiªn cøu vµ sím cung øng c¸c tiÖn Ých trªn thÎ ATM cña ng©n hµng, ng©n hµng còng cÇn nghiªn cøu thay ®æi c¸c h×nh ¶nh trªn mµn h×nh chê cña m¸y ATM sao cho thËt phong phó, sèng ®éng, g©y ®­îc sù chó ý víi kh¸ch hµng. VÞ trÝ ®Æt m¸y ATM còng lµ mét vÊn ®Ò mµ chi nh¸nh cÇn l­u t©m sao thuËn tiÖn víi kh¸ch hµng. Ngoµi ra cÇn trang bÞ c¸c m¸y mãc, thiÕt bÞ ®¶m b¶o an toµn t¹i ®Þa ®iÓm ®Æt m¸y ATM. VÝ dô: l¾p ®Æt Camera ®¶m b¶o an toµn vµ cã c¬ së ®Ó ng©n hµng gi¶i quyÕt khiÕu n¹i cña kh¸ch hµng khi sù cè x¶y ra. §a d¹ng ho¸ s¶n phÈm vµ ph¸t triÓn s¶n phÈm míi: Trong m«i tr­êng c¹nh tranh, héi nhËp nh­ hiÖn nay th× c¸c ng©n hµng nãi chung vµ Agribank nãi riªng cÇn ph¶i cã chiÕn l­îc ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm. Ng©n hµng cã thÓ häc tËp kinh nghiÖm cña c¸c ng©n hµng ®i tr­íc trong lÜnh vùc thÎ nh­ VCB, ICB, ACB … Víi lîi thÕ lµ ng©n hµng cã m¹ng l­íi chi nh¸nh bao phñ kh¾p toµn quèc, kh¸ch hµng lín, ®©y lµ ®iÒu kiÖn quan träng ®Ó Agribank nhanh chãng chiÕm lÜnh thÞ tr­êng vµ më réng thÞ phÇn ®Ó triÓn khai, ph¸t hµnh vµ thanh to¸n s¶n phÈm thÎ néi ®Þa, ®Æc biÖt lµ thÎ ghi nî néi ®Þa trªn c¬ së sö dông tµi kho¶n tiÒn göi cña kh¸ch hµng. + Ph¸t hµnh thÎ liªn kÕt: Ng©n hµng cÇn xem xÐt viÖc triÓn khai ph¸t hµnh thÎ liªn kÕt gi÷a ng©n hµng víi doanh nghiÖp: x¨ng dÇu, b­u ®iÖn, hµng kh«ng hoÆc víi c¸c trung t©m th­¬ng m¹i, kh¸ch s¹n, taxi, bÖnh viÖn … §©y lµ xu h­íng míi trªn thÕ giíi hiÖn nay. ë ViÖt Nam, ng©n hµng ACB ®· cho ra ®êi 4 lo¹i thÎ tÝn dông néi ®Þa, ®Òu lµ c¸c s¶n phÈm liªn kÕt víi c¸c tæ chøc siªu thÞ. VÝ dô: ACB phèi hîp víi hÖ thèng siªu thÞ Sµi Gßn Co.op cho ra ®êi s¶n phÈm ACB_SµigßnCo.op; phèi hîp cïng c«ng ty du lÞch Sµi Gßn cho ra ®êi s¶n phÈm ACB_Saigon Tourist. Ngµy 28/9/2004 ACB tiÕp tôc cho ra ®êi thÎ tÝn dông néi ®Þa ACB Mai Linh vµ ACB Ph­íc Léc Thä, víi s¶n phÈm nµy kh¸ch hµng sÏ ®­îc h­ëng ­u ®·i khi mua hµng t¹i siªu thÞ: Maximark, Citimark, siªu thÞ miÒn §«ng… V× vËy, Agribank cÇn tiÕn hµnh nghiªn cøu, t×m hiÓu ®èi t¸c ®Ó cho ra ®êi c¸c s¶n phÈm thÎ liªn kÕt th­¬ng hiÖu, nh»m ®¸p øng nhu cÇu cho thÞ tr­êng ®Çy tiÒm n¨ng nµy. + Ph¸t hµnh s¶n phÈm thÎ liªn kÕt: NHNo & PTNT ViÖt Nam nªn coi ®©y lµ s¶n phÈm chiÕn l­îc l©u dµi, lµ yÕu tè tè quan träng trong viÖc n©ng cao th­¬ng hiÖu vµ uy tÝn cña ng©n hµng ®èi víi kh¸ch hµng trong n­íc vµ quèc tÕ. V× s¶n phÈm thÎ quèc tÕ lµ s¶n phÈm mang l¹i tØ träng thu nhËp dÞch vô cao nhÊt. HiÖn nay, NHNo & PTNT ViÖt Nam ®· gia nhËp tæ chøc thÎ quèc tÕ, kÕt nèi víi Visa vµ Master Card, nh­ng doanh thu cßn h¹n chÕ. NHNo & PTNT ViÖt Nam ®· cho ra m¾t s¶n phÈm thÎ tÝn dông quèc tÕ trong th¸ng 4 n¨m 2008. §iÒu nµy lµm ®a d¹ng ho¸ danh môc s¶n phÈm cho ng©n hµng. 3.3.2. T¨ng c­êng ho¹t ®éng Marketing Marketing ng©n hµng lµ c¸c ph­¬ng ph¸p qu¶n trÞ tæng hîp dùa trªn c¬ së nhËn thøc vÒ m«i tr­êng kinh doanh ®Ó ®­a ra nh÷ng hµnh ®éng nh»m ®¸p øng tèt nhÊt nhu cÇu cña kh¸ch hµng, phï hîp víi sù biÕn ®éng cña m«i tr­êng, trªn c¬ së mµ thùc hiÖn môc tiªu lîi nhuËn. §Ó thu hót kh¸ch hµng ®Õn víi dÞch vô thÎ do chi nh¸nh cung cÊp, chi nh¸nh cÇn cã nh÷ng biÖn ph¸p cô thÓ trong ®ã chiÕn l­îc Marketing ®ãng vai trß rÊt quan träng. ChÝnh s¸ch tiÕp thÞ: HiÖn nay, ng­êi d©n cßn Ýt biÕt ®Õn s¶n phÈm thÎ ng©n hµng, cßn e ng¹i khi sö dông s¶n phÈm nµy, do vËy ng©n hµng cÇn ®­a ra c¸c gi¶i ph¸p Marketing, tiÕp thÞ vµ qu¶ng c¸o phï hîp, t¨ng c­êng h¬n c¸c h×nh thøc tuyªn truyÒn qu¶ng c¸o trªn c¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng, t¹i c¸c nhµ tr­êng th«ng qua ¸p phÝch, pa n«, t¹i c¸c buæi héi th¶o, héi nghÞ kh¸ch hµng, ph¸t tê r¬i … ®Ó ng­êi d©n biÕt ®Õn lîi Ých kinh tÕ, tÝnh tiÖn dông cña s¶n phÈm, ph¸ bá rµo c¶n t©m lý, t¹o ®iÒu kiÖn më réng thÞ tr­êng. Tuy nhiªn ®Ó thùc hiÖn mét chiÕn l­îc Marketing thÎ, chØ qu¶ng c¸o lµ ch­a ®ñ, NHNo & PTNT ViÖt Nam nãi chung vµ bé phËn Marketing thÎ nãi riªng cÇn tiÕn hµnh ®iÒu tra, nghiªn cøu thÞ tr­êng víi nh÷ng ph­¬ng thøc kh¸c nhau nh­: ph¸t phiÕu th¨m dß, pháng vÊn, ph©n ®o¹n thÞ tr­êng, x¸c ®Þnh nhãm kh¸ch hµng môc tiªu ®Ó tõ ®ã cã nh÷ng quyÕt ®Þnh tiÕp cËn cho phï hîp. ChÝnh s¸ch kh¸ch hµng H­íng ®Õn kh¸ch hµng vµ lu«n ®Æt kh¸ch hµng lµ trung t©m trong mäi chÝnh s¸ch vµ chiÕn l­îc ph¸t triÓn s¶n phÈm cña m×nh, Agribank ViÖt Nam sÏ tiÕp tôc ®Çu t­ c«ng nghÖ, nghiªn cøu nhu cÇu cña thÞ tr­êng vµ cña tõng nhãm kh¸ch hµng ®Ó thiÕt kÕ vµ ®­a vµo øng dông nhiÒu s¶n phÈm cã tiÖn Ých cao. Víi ph­¬ng ch©m “®i t¾t ®ãn ®Çu”, ng©n hµng ®ang nghiªn cøu, thiÕt kÕ nh÷ng s¶n phÈm míi ®a d¹ng tho¶ m·n nhu cÇu kh¸ch hµng tèt nhÊt. Ngoµi ra ng©n hµng cÇn x¸c ®Þnh c¸c ch­¬ng tr×nh khuyÕn m¹i vµ ch¨m sãc kh¸ch hµng sao cho phï hîp nh­ tÆng quµ cho kh¸ch hµng vµo dÞp lÔ, tÕt, ®ång thêi phèi hîp víi c¸c ®èi t¸c tæ chøc c¸c héi nghÞ kh¸ch hµng … 3.3.3. §æi míi kü thuËt - ®Çu t­ c«ng nghÖ C«ng nghÖ ng©n hµng cã ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn tèc ®é vµ tÝnh chÝnh x¸c trong xö lý nghiÖp vô ng©n hµng, trong ®ã cã nghiÖp vô thÎ. Do vËy, hiÖn ®¹i ho¸ c«ng nghÖ ng©n hµng ®· trë nªn cÊp thiÕt trong giai ®o¹n hiÖn nay còng nh­ trong t­¬ng lai. §Ó lµm ®­îc ®iÒu ®ã th× ng©n hµng cÇn tËp trung vµo nh÷ng ho¹t ®éng chñ yÕu: - §æi míi, hiÖn ®¹i hãa thiÕt bÞ lµ yÕu tè kh«ng thÓ thiÕu trong qu¸ tr×nh n©ng cao chÊt l­îng dÞch vô. VÒ mÆt dµi h¹n, ng©n hµng cÇn cã kÕ ho¹ch tiÕp tôc hiÖn ®¹i ho¸ c¬ së vËt chÊt kü thuËt cña hÖ thèng m¹ng l­íi, trang thiÕt bÞ mét c¸ch ®ång bé ®Ó cã thÓ hoµ nhËp víi khu vùc vµ thÕ giíi. - X©y dùng mét m¹ng m¸y tÝnh ®ång bé bao gåm c¸c thiÕt bÞ nh­ m¸y däc, POS, m¸y dËp thÎ, ATM… ®¶m b¶o liªn l¹c theo kiÓu online ®Ó ®Èy nhanh qu¸ tr×nh thanh to¸n gi÷a ng©n hµng víi kh¸ch hµng. 3.3.4. Më réng m¹ng l­íi ®¬n vÞ chÊp nhËn thÎ M¹ng l­íi ®¬n vÞ chÊp nhËn thÎ (§VCNT) lµ mét chñ thÓ kh«ng thÓ thiÕu trong quy tr×nh thanh to¸n thÎ, lµ n¬i tiÕp xóc trùc tiÕp víi kh¸ch hµng vµ lµ n¬i b¾t ®Çu nghiÖp vô thanh to¸n thÎ. Do ®ã, khi cµng cã nhiÒu §VCNT t¹i nhiÒu n¬i, thuéc nhiÒu lo¹i h×nh kinh doanh kh¸c nhau th× sù tiÖn Ých cña viÖc sö dông thÎ ngµy cµng t¨ng. H¬n n÷a, nhËn thøc cña c¸c tÇng líp d©n c­ ngµy cµng tiÕn bé, hä ®· nhËn thÊy sù tiÖn lîi cña viÖc sö dông thÎ thanh to¸n. V× vËy, Agribank ViÖt Nam muèn c¹nh tranh ®­îc víi c¸c ng©n hµng kh¸c vÒ lo¹i h×nh dÞch vô nµy th× ph¶i: - Lùa chän c¸c §VCNT ph¶i ®¶m b¶o c¸c ®iÒu kiÖn: cã ®¨ng ký s¶n xuÊt kinh doanh theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt ViÖt Nam, s¶n xuÊt kinh doanh æn ®Þnh cã l·i, s¶n phÈm dÞch vô uy tÝn trªn thÞ tr­êng; c¬ së ®ãng trªn ®Þa bµn thuËn lîi vÒ giao th«ng, ®«ng d©n c­, mËt ®é kh¸ch du lÞch cao; gi¸ trÞ b×nh qu©n mçi giao dÞch (b¸n hµng, cung øng dÞch vô) trong ngµy kh«ng nhá h¬n 25USD. - NHNo & PTNT ViÖt Nam cÇn cñng cè l¹i c¸c §VCNT hiÖn cã, phèi hîp c¸c ®¬n vÞ nµy n©ng cao tr×nh ®é nh©n viªn giao dÞch, t¨ng chÊt l­îng phôc vô, ®ång thêi gi¸m s¸t viÖc thùc hiÖn. Ng©n hµng nªn cã nh÷ng khuyÕn khÝch b»ng vËt chÊt ®èi víi nh÷ng §VCNT cã doanh sè thanh to¸n cao. - CÇn tiÕp cËn, thiÕt lËp mèi quan hÖ víi nh÷ng §VCNT tiÒm n¨ng ®Ó më réng m¹ng l­íi trong t­¬ng lai, nh­ më réng c¸c §VCNT vÖ tinh, phôc vô cho nhu cÇu sö dông thÎ. 3.3.5. §µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc Chuyªn viªn thÎ ®ãng vai trß v« cïng quan träng trong nghiÖp vô kinh doanh thÎ, tõ kh©u giíi thiÖu vµ thuyÕt phôc kh¸ch hµng dïng thÎ ®Õn kh©u vËn hµnh quy tr×nh nghiÖp vô thÎ mét c¸ch th«ng suèt vµ nhanh chãng. Nh­ vËy, hä cã vai trß quyÕt ®Þnh c¶ vÒ sè l­îng vµ chÊt l­îng s¶n phÈm thÎ dÞch v ô cung øng vµ cña mèi quan hÖ gi÷a kh¸ch hµng vµ ng©n hµng. Do vËy, NHNo & PTNT ViÖt Nam ph¶i quan t©m h¬n n÷a tíi c«ng t¸c ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc, th«ng qua c¸c biÖn ph¸p: - TuyÓn dông nh©n sù míi cã chÊt l­îng ®¸p øng ®­îc nhu cÇu c«ng viÖc. Tæ chøc nhiÒu h¬n n÷a c¸c kho¸ ®µo t¹o chuyªn m«n nghiÖp vô thÎ cho nh©n viªn. - Tæ chøc c¸c líp tËp huÊn, n©ng cao tr×nh ®é cho c¸c chuyªn viªn thÎ. - Cö nh©n viªn ®i häc hái tr×nh ®é chuyªn m«n nghiÖp vô, kinh nghiÖm ë n­íc ngoµi vÒ nghiÖp vô thÎ. - Chó träng h¬n n÷a chÕ ®é l­¬ng, th­ëng, ®·i ngé nh©n viªn. Ngoµi tiÒn l­¬ng theo vÞ trÝ c«ng viÖc, th­ëng nh©n dÞp LÔ, TÕt, nh©n viªn ®­îc th­ëng thªm vÒ thµnh tÝch c«ng viÖc. - T¹o bÇu kh«ng khÝ lµm viÖc gÇn gòi, n¨ng ®éng, tho¶i m¸i. 3.4. Mét sè kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn vµ ph¸t triÓn dÞch vô thÎ t¹i NHNo & PTNT ViÖt Nam 3.4.1. KiÕn nghÞ víi ChÝnh phñ + Hoµn thiÖn m«i tr­êng ph¸p lý trong m«i tr­êng ho¹t ®éng thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt: - M«i tr­êng ph¸p lý cã vai trß rÊt quan träng trong viÖc ¸p dông thÎ ng©n hµng, lµ c¬ së ®¶m b¶o thanh to¸n æn ®Þnh, an toµn, ph¸t triÓn. Hoµn thiÖn m«i tr­êng ph¸p lý lµ mét vÊn ®Ò v« cïng cÇn thiÕt ®Ó thÎ ng©n hµng thùc sù trë thµnh mét ph­¬ng tiÖn thanh to¸n phæ biÕn ë ViÖt Nam. Bëi lÏ luËt ph¸p lµ yÕu tè phøc t¹p, t¸c ®éng ®Õn tÊt c¶ c¸c mèi quan hÖ thuéc mäi lÜnh vùc ®êi sèng kinh tÕ - x· héi cña mçi quèc gia. HiÖn nay, ë c¸c n­íc ph¸t triÓn, thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt kh«ng cßn lµ dÞch vô ®Æc quyÒn cña c¸c NHTM. C¸c doanh nghiÖp còng cã quyÒn cung øng dÞch vô thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt cho kh¸ch hµng cña m×nh b»ng c¸ch ph¸t hµnh thÎ, nh­ thÎ ®iÖn tho¹i, thÎ siªu thÞ, thÎ xe buýt … §èi víi nh÷ng n­íc ph¸t triÓn, vai trß cña Nhµ n­íc trong viÖc ®iÒu hµnh vµ hç trî ph¸t triÓn thÞ tr­êng thÎ lµ rÊt lín. Theo ®ã, luËt ph¸p ®­îc xem lµ c«ng cô tÊt yÕu kh«ng thÓ thiÕu ®Ó Nhµ n­íc h×nh thµnh thãi quen thanh to¸n, giao dÞch b»ng thÎ cña x· héi. - Ho¹t ®éng thanh to¸n ®· ®­îc ¸p dông t¹i ViÖt Nam tõ nh÷ng n¨m 90 cña thÕ kû XX xong cho ®Õn nay ch­a cã mét hµnh lang ph¸p lý nµo thËt sù ®¶m b¶o cho ho¹t ®éng thanh to¸n thÎ. ChÝnh v× vËy, viÖc x©y dùng mét hµnh lang ph¸p lý v÷ng ch¾c t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho ho¹t ®éng thanh to¸n thÎ lµ thùc sù cÇn thiÕt. Muèn vËy ChÝnh phñ cÇn: \ X¸c ®Þnh vµ thèng nhÊt quan niÖm ®Ó hoµn thiÖn, x©y dùng c¬ chÕ chÝnh s¸ch vÒ tæ chøc, qu¶n lý, ®iÒu hµnh, hÖ thèng thanh to¸n trong toµn bé nÒn kinh tÕ - x· héi. \ Nhanh chãng ®iÒu chØnh vµ ban hµnh c¸c v¨n b¶n mang tÝnh ph¸p lý cao, mang tÝnh t­¬ng ®èi chi tiÕt, cô thÓ vÒ mÆt nghiÖp vô nh»m b¶o ®¶m mét hµnh lang ph¸p lý cao h¬n, kh¶ thi h¬n vµ thèng nhÊt h¬n, gãp phÇn t¹o thuËn lîi cho thÞ tr­êng thanh to¸n, gióp c¸c nhu cÇu cã kh¶ n¨ng thanh to¸n ®­îc thùc hiÖn trong mét nÒn kinh tÕ ®ang h­íng ®Õn sù n¨ng ®éng vµ hiÖu qu¶. + X©y dùng chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch ho¹t ®éng kinh doanh thÎ ë ViÖt Nam. + Ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho ho¹t ®éng thanh to¸n ®iÖn tö nãi chung vµ ho¹t ®éng thanh to¸n thÎ nãi riªng. + Chó träng ®Çu t­ cho hÖ thèng gi¸o dôc ®µo t¹o. Tãm l¹i, sù hç trî cña Nhµ n­íc vµ ChÝnh phñ lµ mét vÊn ®Ò quan träng ®èi víi mäi ngµnh, mäi cÊp ®­a thanh to¸n phi tiÒn mÆt, ®Æc biÖt lµ thanh to¸n thÎ vµo ®êi sèng ng­êi d©n. 3.4.2. KiÕn nghÞ víi Ng©n hµng Nhµ n­íc Ng©n hµng Nhµ n­íc ViÖt Nam ®ãng vai trß quan träng trong viÖc ®Þnh h­íng chiÕn l­îc cho c¸c NHTMVN còng nh­ ®Ò ra chÝnh s¸ch hç trî cho c¸c NHTMVN ph¸t triÓn dÞch vô thÎ th«ng qua c¸c gi¶i ph¸p: - Phèi hîp víi Tæ chøc thÎ Quèc tÕ vµ c¸c NHTMVN trong viÖc ho¹ch ®Þnh chiÕn l­îc khai th¸c thÞ tr­êng, thóc ®Èy ho¹t ®éng dÞch vô thÎ ng©n hµng, ®Þnh h­íng øng dông c¸c thµnh tùu cña c«ng nghÖ thÎ ®·, ®ang vµ sÏ ®­îc ¸p dông trªn thÕ giíi vµ trong khu vùc. - ChÝnh s¸ch qu¶n lý ngo¹i hèi hiÖn nay ®· cã quy ®Þnh vÒ ®ång tiÒn thanh to¸n thÎ t¹i §VCNT vµ ®ång tiÒn thanh to¸n thÎ víi ng©n hµng tuú theo h×nh th¸i ®Çu t­ vèn. Nh­ng vÊn ®Ò sö dông thÎ ng©n hµng ViÖt Nam t¹i n­íc ngoµi vÉn ch­a ®­îc ®Ò cËp ®Õn. ChÝnh v× vËy dÉn ®Õn sù hiÓu lÇm cña mét sè c¬ quan h÷u tr¸ch cho r»ng chñ thÎ lîi dông thÎ ®Ó chi tiªu qu¸ møc quy ®Þnh 3.000USD ®­îc phÐp mµ c¸c nhµ ph¸t hµnh thÎ còng kh«ng qu¶n lý ®­îc. Hoµn thiÖn hÖ thèng th«ng tin tÝn dông cho ho¹t ®éng thÎ. Trong thêi gian qua, trung t©m th«ng tin øng dông cña c¸c tæ chøc vµ c¸ nh©n cã quan hÖ tÝn dông víi c¸c tæ chøc tÝn dông. C¸c th«ng tin thu thËp tõ c¸c tæ chøc tÝn dông vµ mét sè c¬ quan h÷u quan kh¸c gãp phÇn kh«ng nhá trong viÖc n©ng cao chÊt l­îng qu¶n lý tÝn dông, phßng ngõa rñi ro cña hÖ thèng NHTMVN. Tuy nhiªn, hiÖu qu¶ cña trung t©m th«ng tin tÝn dông hiÖn nay cßn gÆp nhiÒu h¹n chÕ do nh÷ng vÊn ®Ò vÒ phÝa trung t©m còng nh­ c¸c NHTMVN. Do ®Æc thï cña c¸c NHTMVN ®­îc tæ chøc theo m« h×nh 2 cÊp: Trung ­¬ng vµ chi nh¸nh, d÷ liÖu ®­îc qu¶n lý tËp trung, trao ®æi th«ng tin gi÷a c¸c cÊp cßn nhiÒu h¹n chÕ khiÕn c¬ së d÷ liÖu cña kh¸ch hµng trë nªn thiÕu chÝnh x¸c vµ kh«ng cËp nhËt ®­îc liªn tôc. Nh­ vËy, chÊt l­îng th«ng tin khi ®­a ®Õn trung t©m th«ng tin tÝn dông còng kh«ng ®­îc ®¶m b¶o. ChÝnh v× vËy, trung t©m th«ng tin tÝn dông vµ hÖ thèng th«ng tin cña c¸c NHTMVN ph¶i ®­îc hoµn thiÖn theo h­íng sau: Thø nhÊt: Trung t©m th«ng tin tÝn dông cÇn bæ sung c¸c th«ng tin vÒ chñ thÓ thÎ tÝn dông cña c¸c NHTMVN. Mèi quan hÖ tÝn dông vµ ng©n hµng thùc chÊt lµ quan hÖ tÝn dông cã tÝnh tuÇn hoµn. Nh÷ng th«ng tin thu thËp cña chñ thÎ sÏ hç trî nh÷ng ng©n hµng ph¸t hµnh thÎ t¹i ViÖt Nam trong viÖc qu¶n lý rñi ro trong ho¹t ®éng ph¸t hµnh. Thø hai: C¸c NHTMVN cÇn hoµn thiÖn hÖ thèng th«ng tin tÝn dông néi bé. C¬ së d÷ liÖu kh¸ch hµng ph¶i ®­îc qu¶n lý tËp trung, ®­îc cËp nhËt liªn tôc vµ ®¶m b¶o tÝnh chÝnh x¸c, ®ång bé. Thø ba: C¸c NHTMVN ph¶i x©y dùng mét hÖ thèng cho ®iÓm tÝn dông chÝnh x¸c, khoa häc. B¶n th©n c¸c tæ chøc th«ng tin tÝn dông kh«ng ®­a ra ®¸nh gi¸ hoÆc xÕp h¹ng kh¸ch hµng mµ chØ thuÇn tuý cung cÊp c¸c th«ng tin phôc vô cho qu¸ tr×nh ®ã. ViÖc cho ®iÓm, xÕp h¹ng ph¶i ®­îc thùc hiÖn th«ng qua ch­¬ng tr×nh cho ®iÓm tÝn dông cña tõng tæ chøc tÝn dông víi nh÷ng tiªu chÝ cô thÓ tuú theo ®iÒu kiÖn vµ môc ®Ých kinh doanh cña tõng tæ chøc. Nh­ trong ho¹t ®éng thÎ tÝn dông hiÖn nay, viÖc ®¸nh gi¸ chñ thÎ vµ cho ra quyÕt ®Þnh vÒ møc thÕ chÊp, h¹n møc tÝn dông thÎ kh«ng ®­îc thùc hiÖn th«ng qua tiªu chÝ khoa häc vµ kh¸ch quan, chñ yÕu dùa vµo ý kiÕn c¸ nh©n, c¶m tÝnh cña nh©n viªn chi nh¸nh nªn viÖc cÊp ph¸t tÝn dông thÎ cßn h¹n chÕ, chñ yÕu dùa vµo thÕ chÊp, ký quü c¸c cÊp giÊy tê cã gi¸ trÞ, tÝn chÊp… Cã biÖn ph¸p xö ph¹t nghiªm kh¾c ®èi víi nh÷ng hµnh vi vi ph¹m quy chÕ ho¹t ®éng trong lÜnh vùc ng©n hµng nh»m t¹o m«i tr­êng c¹nh tranh lµnh m¹nh, tr¸nh ®Ó c¸c chi nh¸nh ng©n hµng n­íc ngoµi lîi dông nh÷ng ®iÒu quy ®Þnh kh«ng chÆt chÏ ®Ó l¸ch luËt hoÆc cè t×nh vi ph¹m th«ng qua viÖc liªn kÕt víi c¸c ng©n hµng cæ phÇn, t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c NHTM ph¸t triÓn. 3.4.3. KiÕn nghÞ víi hiÖp héi thÎ ViÖt Nam HiÖp héi thÎ cÇn ®øng ra lµm trung gian ®Ó tho¶ thuËn thèng nhÊt gi÷a c¸c ng©n hµng trong viÖc thu phÝ dÞch vô thÎ, t¹o m«i tr­êng kinh doanh thÎ lµnh m¹nh ®Ó c¸c NHTM ph¸t triÓn ®­îc ATM vµ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho chñ thÓ thÎ, ®¸p øng ®­îc nhu cÇu cña kh¸ch hµng. HiÖp héi Ng©n hµng nªn lµm ®Çu mèi tæ chøc héi th¶o vÒ c«ng nghÖ ng©n hµng, gióp c¸c NHTM cïng nhau trau dåi kinh nghiÖm vÒ c¸c vÊn ®Ò kü thuËt, c«ng nghÖ, qu¶n lý; giíi thiÖu ®Ó c¸c NHTM thu thËp th«ng tin, tµi liÖu chuyªn vÒ thÎ. §Çu t­ phèi hîp víi c¸c c¬ quan ng«n luËn: §µi truyÒn h×nh, §µi ph¸t thanh, th«ng tÊn b¸o chÝ … më ®ît tuyªn truyÒn vÒ thÎ, giíi thiÖu vÒ thÎ, c¸c tiÖn Ých mang l¹i, vai trß cña thÎ ®èi víi c¸c chñ thÓ tham gia trong lÜnh vùc ho¹t ®éng thÎ. HiÖp héi thÎ cÇn t¨ng c­êng h¬n n÷a lµm ®Çu mèi hç trî héi viªn trong viÖc ®µo t¹o; trong t­ vÊn víi NHNo & PTNT ViÖt Nam vÒ lÜnh vùc thÎ; trong quan hÖ víi c¸c tæ chøc ThÎ quèc tÕ. §Æc biÖt ph¸t huy vai trß nh­ ng­êi träng tµi, t¹o ®iÒu kiÖn vµ ¸p dông c¸c chÕ tµi hîp lý b¶o ®¶m c¸c héi viªn tu©n thñ c¸c nguyªn t¾c c¹nh tranh trong cïng mét s©n ch¬i cña c¬ chÕ thÞ tr­êng. 3.4.4. KiÕn nghÞ víi NHNo & PTNT ViÖt Nam X©y dùng chiÕn l­îc Marketing thÎ mang tÝnh chuyªn nghiÖp: - NHNo & PTNT ViÖt Nam cÇn t¨ng c­êng c«ng t¸c qu¶ng c¸o, khuyÕch tr­¬ng s¶n phÈm, dÞch vô thÎ trªn ph­¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng. Ng©n hµng nªn hîp t¸c víi ng©n hµng thµnh viªn trong Banknetvn nh»m më réng nh÷ng ®iÓm thanh to¸n b»ng thÎ trong c¸c cöa hµng däc c¸c con phè mua b¸n t¹i nh÷ng ®« thÞ lín ®Ó phôc vô cho kh¸ch hµng du lÞch, nh÷ng ng­êi sö dông thÎ. - Agribank còng nªn hç trî cho c¸c ng©n hµng thµnh viªn ®Ó gióp cho ng©n hµng nãi riªng vµ liªn minh thÎ nãi chung cã b­íc nh¶y vät tíi c«ng nghÖ vµ tiªu chuÈn hiÖn ®¹i vÒ ph¸t hµnh vµ thanh to¸n thÎ. Ngoµi ra vÊn ®Ò th­¬ng hiÖu s¶n phÈm còng cÇn ®­îc chó träng, ­u ®·i h¬n n÷a trong thanh to¸n, më réng h×nh thøc chi tr¶ tiÒn l­¬ng cho c¸c bé c«ng nh©n viªn qua tµi kho¶n vµ ph¸t hµnh thÎ ATM. Ph¸t triÓn nguån nh©n lùc: V× thÎ lµ mét ho¹t ®éng mang tÝnh c«ng nghÖ cao, v× vËy NHNo & PTNT ViÖt Nam nªn cã sù ®Çu t­ ®óng møc vÒ con ng­êi cho Trung t©m thÎ nãi chung vµ Tæ nghiÖp vô thÎ NHNo & PTNT ViÖt Nam nãi riªng sao cho ®¶m b¶o ®­îc yªu cÇu cña thÞ tr­êng. §ång thêi víi qu¸ tr×nh trªn, ng©n hµng còng ph¶i tæ chøc c«ng t¸c ®µo t¹o c¸n bé cã ®Çy ®ñ tr×nh ®é vÒ häc vÊn, kinh nghiÖm nghiÖp vô ®¹o ®øc vµ ý thøc tr¸ch nhiÖm trong nghiÖp vô thÎ cña Agribank. Hoµn thiÖn c«ng nghÖ thÎ t¹i Agribank: Ng©n hµng cÇn ph¶i tËp trung cè g¾ng hiÖn ®¹i ho¸ hÖ thèng thanh to¸n thÎ, øng dông nhiÒu c«ng nghÖ thÎ hiÖn ®¹i nh»m thay ®æi mét c¸ch c¨n b¶n thãi quen sö dông tiÒn mÆt trong thanh to¸n hiÖn nay. Trong t­¬ng lai, Agribank phÊn ®Êu trë thµnh mét trong ba ng©n hµng hµng ®Çu vÒ thÎ. KÕt luËn ThÎ lµ mét s¶n phÈm dÞch vô ng©n hµng ®éc ®¸o, ®­îc xem lµ ph­¬ng tiÖn thay thÕ tiÒn mÆt hµng ®Çu trong c¸c giao dÞch. Nã ®· t¹o ra mét cuéc c¸ch m¹ng trong nghiÖp vô thanh to¸n cña hÖ thèng Ng©n hµng b»ng viÖc øng dông nh÷ng thµnh tùu c«ng nghÖ th«ng tin tiªn tiÕn nhÊt. Víi tÝnh linh ho¹t vµ c¸c tiÖn Ých khi sö dông, ngay tõ khi míi ra ®êi thÎ ®· chinh phôc ®­îc ngay c¶ nh÷ng kh¸ch hµng khã tÝnh nhÊt vµ ngµy cµng kh¼ng ®Þnh vÞ trÝ cña nã trong ho¹t ®éng thanh to¸n cña Ng©n hµng. Nh­ vËy, th«ng qua viÖc triÓn khai nghiÖp vô ph¸t hµnh vµ thanh to¸n thÎ, c¸c NHTM kh«ng nh÷ng thùc hiÖn ®óng chñ tr­¬ng hiÖn ®¹i ho¸ c«ng nghÖ Ng©n hµng cña ChÝnh phñ mµ cßn t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó tham gia vµo qu¸ tr×nh toµn cÇu ho¸, gãp phÇn x©y dùng m«i tr­êng tiªu dïng v¨n minh vµ hoµ nhËp víi thÞ tr­êng tµi chÝnh ng©n hµng quèc tÕ. Do ®ã ph¸t hµnh vµ thanh to¸n thÎ lµ nh÷ng nghiÖp vô kinh doanh kh«ng thÓ thiÕu cña mét ng©n hµng hiÖn ®¹i, gãp phÇn lµm t¨ng thu nhËp vµ lµm phong phó thªm ho¹t ®éng cña ng©n hµng. Tuy vËy, ®èi víi NHNo & PTNT ViÖt Nam ho¹t ®éng kinh doanh thÎ míi ®­îc triÓn khai trong mÊy n¨m qua nªn ®· gÆp kh«ng Ýt khã kh¨n, th¸ch thøc. Song trong t­¬ng lai kh«ng xa, víi tiÒm n¨ng to lín cña thÞ tr­êng thÎ ViÖt Nam, céng víi chiÕn l­îc kinh doanh ®óng ®¾n vµ sù nç lùc cña NHNo & PTNT ViÖt Nam, ng©n hµng sÏ v­¬n tíi ®¹t nh÷ng kÕt qu¶ cao h¬n, ®­a dÞch vô thÎ trë thµnh mét trong nh÷ng dÞch vô hµng ®Çu cña m×nh, ®ång thêi cñng cè vµ ph¸t triÓn h¬n n÷a vÞ thÕ cña m×nh trªn thÞ tr­êng thÎ. Víi nh÷ng g× ®· ®­îc tr×nh bµy trong bµi viÕt, em mong r»ng phÇn nµo ph¶n ¸nh ®­îc t×nh h×nh ho¹t ®éng cña NHNo & PTNT ViÖt Nam hiÖn nay. Tuy nhiªn do kiÕn thøc thùc tÕ ch­a ®­îc ®Çy ®ñ vÒ mäi mÆt còng nh­ h¹n chÕ vÒ mÆt thêi gian nªn kh«ng thÓ tr¸nh ®­îc nh÷ng thiÕu sãt. KÝnh mong nhËn ®­îc sù gãp ý cña c¸c thÇy c« gi¸o ®Ó em ®­îc hoµn thµnh kho¸ luËn cña m×nh xuÊt s¾c. Danh môc Tµi liÖu tham kh¶o TS NguyÔn ThÞ Thanh H­¬ng vµ NG¦T Vò ThiÖn ThËp, KÕ To¸n Ng©n hµng – Häc viÖn Ng©n hµng. PGS.TS NguyÔn ThÞ Minh HiÒn, Marketing Ng©n hµng –Häc viÖn Ng©n hµng. TS T« Kim Ngäc, Lý thuyÕt tiÒn tÖ Ng©n hµng – Häc viÖn Ng©n hµng. Peter S.Rose, Qu¶n trÞ Ng©n hµng Th­¬ng m¹i– §¹i häc Kinh tÕ quèc d©n, NXB Tµi ChÝnh. Banking Vietnam, Modern Vietnam Banking system and international economic integration, 2007. T¹p chÝ Ng©n hµng sè 7 th¸ng 4 n¨m 2007. T¹p chÝ Ng©n hµng sè 10 th¸ng 5 n¨m 2007. T¹p chÝ Ng©n hµng sè 11 th¸ng 6 n¨m 2007. T¹p chÝ Ng©n hµng sè 13 th¸ng 7 n¨m 2007. T¹p chÝ Ng©n hµng sè 4 th¸ng 2 n¨m 2008. B¸o c¸o th­êng niªn cña NHNo & PTNT ViÖt Nam n¨m 2008. B¸o c¸o th­êng niªn mét sè Ng©n hµng n­íc ngoµi vµ Ng©n hµng th­¬ng m¹i cæ phÇn n¨m 2006. C¸c v¨n b¶n quy ®Þnh vÒ ho¹t ®éng kinh doanh c¸c n¨m 2005, 2006, 2007 cña NHNo & PTNT ViÖt Nam. Website cña NHNo & PTNT ViÖt Nam: www.Vbard.com.vn. Website cña NH Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam: www.Vietcombank.com.vn. Website cña NHNN ViÖt Nam: www.SBV.Gov.vn. C¸c v¨n b¶n quy ®Þnh vÒ ho¹t ®éng kinh doanh thÎ cña NHNN vµ NHNo & PTNT ViÖt Nam. §¶ng Céng S¶n ViÖt Nam, V¨n kiÖn §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø X, NXB ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi, 2006. Danh môc Tµi liÖu tham kh¶o TS NguyÔn ThÞ Thanh H­¬ng vµ NG¦T Vò ThiÖn ThËp, KÕ To¸n Ng©n hµng – Häc viÖn Ng©n hµng. PGS.TS NguyÔn ThÞ Minh HiÒn, Marketing Ng©n hµng –Häc viÖn Ng©n hµng. TS T« Kim Ngäc, Lý thuyÕt tiÒn tÖ Ng©n hµng – Häc viÖn Ng©n hµng. Peter S.Rose, Qu¶n trÞ Ng©n hµng Th­¬ng m¹i– §¹i häc Kinh tÕ quèc d©n, NXB Tµi ChÝnh. Banking Vietnam, Modern Vietnam Banking system and international economic integration, 2007. T¹p chÝ Ng©n hµng sè 7 th¸ng 4 n¨m 2007. T¹p chÝ Ng©n hµng sè 10 th¸ng 5 n¨m 2007. T¹p chÝ Ng©n hµng sè 11 th¸ng 6 n¨m 2007. T¹p chÝ Ng©n hµng sè 13 th¸ng 7 n¨m 2007. T¹p chÝ Ng©n hµng sè 4 th¸ng 2 n¨m 2008. B¸o c¸o th­êng niªn cña NHNo & PTNT ViÖt Nam n¨m 2008. B¸o c¸o th­êng niªn mét sè Ng©n hµng n­íc ngoµi vµ Ng©n hµng th­¬ng m¹i cæ phÇn n¨m 2006. C¸c v¨n b¶n quy ®Þnh vÒ ho¹t ®éng kinh doanh c¸c n¨m 2005, 2006, 2007 cña NHNo & PTNT ViÖt Nam. Website cña NHNo & PTNT ViÖt Nam: www.Vbard.com.vn. Website cña NH Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam: www.Vietcombank.com.vn. Website cña NHNN ViÖt Nam: www.SBV.Gov.vn. C¸c v¨n b¶n quy ®Þnh vÒ ho¹t ®éng kinh doanh thÎ cña NHNN vµ NHNo & PTNT ViÖt Nam. §¶ng Céng S¶n ViÖt Nam, V¨n kiÖn §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø X, NXB ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi, 2006.