Khóa luận Ứng dụng Công nghệ Gis trong việc xây dựng bản đồ số thành phố Vinh – Tỉnh Nghệ An

Lời nói đầu Ngày nay Tin học đã thâm nhập vào tất cả mọi hoạt động của xã hội loài người và máy tính điện tử đã trở thành một công cụ đắc lực không chỉ giảm bớt sức lao động (kể cả lao động trí óc) mà còn giúp cho con người những năng lực mới. Mà trước đây chúng ta khó hình dung ra được. Bản đồ là một lĩnh vực mới mẻ và đang được quan tâm đối với sinh viên, các ngành kĩ thuật nói chung và khoa công nghệ thông tin nói riêng. Có thể nói bản đồ là một lĩnh vực tổng hợp bởi tính đa dạng và phong phú của nó. Khi nghiên cứu lĩnh vực này nó luôn cho ta những kết quả rất lý thú bởi từ một hình ảnh bản đồ bạn có thể can vẽ lại rồi gắn các điểm mắt lưới toạ độ lên bản đồ sau đó dùng các công cụ của MapInFo để véc tơ hoá đối tượng trên nền ảnh Hơn nữa thành quả của lĩnh vực này rất quan trọng đối với nhiều ngành khoa học khác. Trong cuộc sống bản đồ giúp chúng ta dùng để chỉ đạo sản xuất, quản lí một ngành nào đó trên một đơn vị lãnh thổ nào đó. Do nhận thấy tầm quan trọng của lĩnh vực này đối với cuộc sống của con người, cùng với sự hướng dẫn của thầy giáo Vũ Văn Nam và niềm hứng thú của bản thân nên tôi đã quyết định chọn ứng dụng Công nghệ Gis trong việc xây dựng bản đồ số thành phố Vinh – tỉnh Nghệ An để nghiên cứu. Kèm theo lý thuyết có chương trình ứng dụng mô tả bản đồ sử dụng bằng công cụ MapInFo. Mục lục Nội Dung Trang Qui trình công nghệ số hoá & Biên tập bản đồ . 5 Đôi nét về GIS 6 MapInfo Professional dựa trên tiêu chuẩn OpenGis . 8 Chương I: Tổng quan về MapInfo . 9 1.1) Giới thiệu chung . 9 a) Khái niệm cơ bản về MapInfo . 9 b) Sự liên kết thông tin thuộc tính với các đối tượng bản đồ . 9 2.1) Cấu trúc dữ liệu trong MapInfo 10 a) Tổ chức thông tin theo các tập tin . 10 b) Tổ chức thông tin theo các lớp đối tượng 11 c) Sự liên kết thông tin thuộc tính với các đối tượng bản đồ . 12 d) Mối quan hệ giữa bảng ( Table) và các phần mềm khác . 12 3.1) Các nguồn dữ liệu đưa vào MapInfo 13 a) Nguồn dữ liệu số hoá trong phần mềm MapInfo . 13 b) Các file dữ liệu được số hoá từ các file dạng ảnh (*.tif) 13 Chương II: Một số vấn đề về số hoá biên tập & xử lý bản đồ trong môi trường MapInfo 14 1) Từ bản đồ gốc ta can vẽ lại bản đồ và gắn các điểm mắt lưới toạ độ 14 2) Chọn hệ toạ độ và múi bản đồ . 15 3) Tạo ra 1 Layer mới để vector hoá các lớp đ.tượng dựa trên nền ảnh 16 Bước 1: Vẽ lớp ranh giới thành phố . 16 Bước 2: Vẽ lớp ranh giới phường . 17 Bước 3: Vẽ lớp đường giao thông, đường sắt . 18 Bước 4: Đo độ dài cho lớp đường trong bản đồ . 19 Bước 5: Vẽ lớp sông suối . 20 Bước 6: Gắn lớp tên phường_xã . 21 4) Đăng ký thuộc tính 22 5) Tô màu cho bản đồ 24 a) Tô màu mặc nhiên bằng lệnh Creat Thematic Map . 24 b) Tô màu lại bằng lệnh Modify Thematic Map 26 c) Tô màu cố định bằng lệnh Region Style trong MenuOptions 27 6) Xây dựng các điểm mốc 29 7) Xây dựng tên các vùng giáp ranh với thành phố . 31 8) Biên tập các đường Line cho bản đồ . 32 9) Tính toán diện tích cho các vùng trong lãnh thổ . 32 10) Tạo đường bo xung quanh bản đồ . 33 11) Tạo lưới toạ độ 34 12) Tạo khung 36 13) Tạo đầu đề cho bản đồ 37 14) Tạo chú giải cho bản đồ 38 15) Gắn tên đường lên bản đồ . 40 16) Chồng xếp các Layer riêng rẽ thành 1 bản đồ tổng thể (Layout) 41 17) Tạo sơ đồ vị trí 43 Chương III: Thiết kế file dữ liệu . 45 1) Cơ sở dữ liệu bản đồ thành phố . 45 2) Cơ sở dữ liệu thuộc tính của thành phố . 46 Chương IV: Chương trình Tìm kiếm 47 Tìm kiếm địa chỉ khi biết trước toạ độ 47 Chương V: Chương trình In ấn . 48 1) Thiết lập trang in bản đồ . 48 2) Thiết lập trang in bản đồ thành phố trong lãnh thổ tỉnh Nghệ An 49 Chương VI: Tính toán thống kê lưu trữ dữ liệu 50 Xuất dữ liệu trong vùng Polygon sang môi trường Excel 50 Kết luận 51 Tài liệu tham khảo 52

doc46 trang | Chia sẻ: lvcdongnoi | Lượt xem: 2570 | Lượt tải: 3download
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Khóa luận Ứng dụng Công nghệ Gis trong việc xây dựng bản đồ số thành phố Vinh – Tỉnh Nghệ An, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Lêi nãi ®Çu Ngµy nay Tin häc ®· th©m nhËp vµo tÊt c¶ mäi ho¹t ®éng cña x· héi loµi ng­êi vµ m¸y tÝnh ®iÖn tö ®· trë thµnh mét c«ng cô ®¾c lùc kh«ng chØ gi¶m bít søc lao ®éng (kÓ c¶ lao ®éng trÝ ãc) mµ cßn gióp cho con ng­êi nh÷ng n¨ng lùc míi. Mµ tr­íc ®©y chóng ta khã h×nh dung ra ®­îc. B¶n ®å lµ mét lÜnh vùc míi mÎ vµ ®ang ®­îc quan t©m ®èi víi sinh viªn, c¸c ngµnh kÜ thuËt nãi chung vµ khoa c«ng nghÖ th«ng tin nãi riªng. Cã thÓ nãi b¶n ®å lµ mét lÜnh vùc tæng hîp bëi tÝnh ®a d¹ng vµ phong phó cña nã. Khi nghiªn cøu lÜnh vùc nµy nã lu«n cho ta nh÷ng kÕt qu¶ rÊt lý thó bëi tõ mét h×nh ¶nh b¶n ®å b¹n cã thÓ can vÏ l¹i råi g¾n c¸c ®iÓm m¾t l­íi to¹ ®é lªn b¶n ®å sau ®ã dïng c¸c c«ng cô cña MapInFo ®Ó vÐc t¬ ho¸ ®èi t­îng trªn nÒn ¶nh … H¬n n÷a thµnh qu¶ cña lÜnh vùc nµy rÊt quan träng ®èi víi nhiÒu ngµnh khoa häc kh¸c. Trong cuéc sèng b¶n ®å gióp chóng ta dïng ®Ó chØ ®¹o s¶n xuÊt, qu¶n lÝ mét ngµnh nµo ®ã trªn mét ®¬n vÞ l·nh thæ nµo ®ã. Do nhËn thÊy tÇm quan träng cña lÜnh vùc nµy ®èi víi cuéc sèng cña con ng­êi, cïng víi sù h­íng dÉn cña thÇy gi¸o Vò V¨n Nam vµ niÒm høng thó cña b¶n th©n nªn t«i ®· quyÕt ®Þnh chän øng dông C«ng nghÖ Gis trong viÖc x©y dùng b¶n ®å sè thµnh phè Vinh – tØnh NghÖ An ®Ó nghiªn cøu. KÌm theo lý thuyÕt cã ch­¬ng tr×nh øng dông m« t¶ b¶n ®å sö dông b»ng c«ng cô MapInFo. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n sù h­íng dÉn cña thÇy gi¸o Vò V¨n Nam, cïng tÊt c¶ c¸c thÇy c« gi¸o ®· gióp ®ì em hoµn thµnh ®Ò tµi nµy. Sinh viªn thùc hiÖn: Hoµng ThÞ Thanh - 42E4 CNTT Môc lôc Néi Dung Trang Qui tr×nh c«ng nghÖ sè ho¸ & Biªn tËp b¶n ®å………………………………... 5 §«i nÐt vÒ GIS………………………………………………………................ 6 MapInfo Professional dùa trªn tiªu chuÈn OpenGis…………………………... 8 Ch­¬ng I: Tæng quan vÒ MapInfo……………………………………………. 9 1.1) Giíi thiÖu chung………………………………………………………. 9 a) Kh¸i niÖm c¬ b¶n vÒ MapInfo………………………………………. 9 b) Sù liªn kÕt th«ng tin thuéc tÝnh víi c¸c ®èi t­îng b¶n ®å…………... 9 2.1) CÊu tróc d÷ liÖu trong MapInfo……………………………………….. 10 a) Tæ chøc th«ng tin theo c¸c tËp tin…………………………............... 10 b) Tæ chøc th«ng tin theo c¸c líp ®èi t­îng…………………................ 11 c) Sù liªn kÕt th«ng tin thuéc tÝnh víi c¸c ®èi t­îng b¶n ®å…………... 12 d) Mèi quan hÖ gi÷a b¶ng ( Table) vµ c¸c phÇn mÒm kh¸c……………. 12 3.1) C¸c nguån d÷ liÖu ®­a vµo MapInfo………………………………….. 13 a) Nguån d÷ liÖu sè ho¸ trong phÇn mÒm MapInfo……………………. 13 b) C¸c file d÷ liÖu ®­îc sè ho¸ tõ c¸c file d¹ng ¶nh (*.tif)…………….. 13 Ch­¬ng II: Mét sè vÊn ®Ò vÒ sè ho¸ biªn tËp & xö lý b¶n ®å trong m«i tr­êng MapInfo……………………………… 14 1) Tõ b¶n ®å gèc ta can vÏ l¹i b¶n ®å vµ g¾n c¸c ®iÓm m¾t l­íi to¹ ®é…… 14 2) Chän hÖ to¹ ®é vµ mói b¶n ®å…………………………………………... 15 3) T¹o ra 1 Layer míi ®Ó vector ho¸ c¸c líp ®.t­îng dùa trªn nÒn ¶nh…… 16 B­íc 1: VÏ líp ranh giíi thµnh phè…………………………………... 16 B­íc 2: VÏ líp ranh giíi ph­êng……………………………………... 17 B­íc 3: VÏ líp ®­êng giao th«ng, ®­êng s¾t…………………………. 18 B­íc 4: §o ®é dµi cho líp ®­êng trong b¶n ®å………………………. 19 B­íc 5: VÏ líp s«ng suèi……………………………………………... 20 B­íc 6: G¾n líp tªn ph­êng_x·………………………………………. 21 4) §¨ng ký thuéc tÝnh…………………………………………………….... 22 5) T« mµu cho b¶n ®å……………………………………………………… 24 a) T« mµu mÆc nhiªn b»ng lÖnh Creat Thematic Map…………………. 24 b) T« mµu l¹i b»ng lÖnh Modify Thematic Map……………………….. 26 c) T« mµu cè ®Þnh b»ng lÖnh Region Style trong MenuOptions……… 27 6) X©y dùng c¸c ®iÓm mèc………………………………………………… 29 7) X©y dùng tªn c¸c vïng gi¸p ranh víi thµnh phè………………………... 31 8) Biªn tËp c¸c ®­êng Line cho b¶n ®å……………………………………. 32 9) TÝnh to¸n diÖn tÝch cho c¸c vïng trong l·nh thæ………………………... 32 10) T¹o ®­êng bo xung quanh b¶n ®å……………………………………... 33 11) T¹o l­íi to¹ ®é………………………………………………………… 34 12) T¹o khung……………………………………………………………… 36 13) T¹o ®Çu ®Ò cho b¶n ®å………………………………………………… 37 14) T¹o chó gi¶i cho b¶n ®å……………………………………………….. 38 15) G¾n tªn ®­êng lªn b¶n ®å……………………………………………... 40 16) Chång xÕp c¸c Layer riªng rÏ thµnh 1 b¶n ®å tæng thÓ (Layout)……… 41 17) T¹o s¬ ®å vÞ trÝ………………………………………………………… 43 Ch­¬ng III: ThiÕt kÕ file d÷ liÖu……………………………………………... 45 1) C¬ së d÷ liÖu b¶n ®å thµnh phè…………………………………………. 45 2) C¬ së d÷ liÖu thuéc tÝnh cña thµnh phè…………………………………. 46 Ch­¬ng IV: Ch­¬ng tr×nh T×m kiÕm………………………………………… 47 T×m kiÕm ®Þa chØ khi biÕt tr­íc to¹ ®é………………………………… 47 Ch­¬ng V: Ch­¬ng tr×nh In Ên………………………………………………. 48 1) ThiÕt lËp trang in b¶n ®å………………………………………………... 48 2) ThiÕt lËp trang in b¶n ®å thµnh phè trong l·nh thæ tØnh NghÖ An……… 49 Ch­¬ng VI: TÝnh to¸n thèng kª l­u tr÷ d÷ liÖu…………………………….. 50 XuÊt d÷ liÖu trong vïng Polygon sang m«i tr­êng Excel……………… 50 KÕt luËn……………………………………………………………………….. 51 Tµi liÖu tham kh¶o…………………………………………………………….. 52 Qui tr×nh c«ng nghÖ sè ho¸ vµ biªn tËp B¶n ®å VÏ ®èi t­îng d¹ng Line VÏ ®èi t­îng d¹ng Polygon VÏ ®èi t­îng d¹ng point VÏ ®èi t­îng d¹ng Text Môc ®Ých thµnh lËp ThiÕt kÕ chung N¾n B¶n ®å VÐc t¬ ho¸ Hoµn thiÖn d÷ liÖu Biªn tËp L­u tr÷ & In Ên T¹o th­ môc QuÐt ¶nh N¾n ¶nh §¨ng ký thuéc tÝnh Söa lçi, kiÓm tra Chång xÕp c¸c Layer Tr¶i mµu, tr¶i ký hiÖu Biªn tËp ký hiÖu d¹ng ®­êng Trang trÝ b¶n ®å Tæ chøc th­ môc chøa File In b¶n ®å §«i nÐt vÒ GIS (Hay cßn gäi lµ HÖ thèng th«ng tin ®Þa lý ) HÖ thèng th«ng tin ®Þa lý (Geographic Information System – gäi t¾t lµ GIS) lµ mét nh¸nh cña c«ng nghÖ th«ng tin ®­îc h×nh thµnh vµo nh÷ng n¨m 1960 vµ ph¸t triÓn rÊt réng r·i trong 10 n¨m l¹i ®©y. GIS ngµy nay lµ c«ng cô trî gióp quyÕt ®Þnh rÊt nhiÒu trong ho¹t ®éng kinh tÕ – x· héi, quèc phßng cña nhiÒu quèc gia trªn thÕ giíi. GIS cã kh¶ n¨ng trî gióp c¸c c¬ quan chÝnh phñ, c¸c nhµ qu¶n lý…®¸nh gi¸ ®­îc hiÖn tr¹ng cña c¸c qu¸ tr×nh, c¸c thùc thÓ tù nhiªn th«ng qua c¸c chøc n¨ng thu thËp, qu¶n lý, truy vÊn, ph©n tÝch vµ tÝch hîp c¸c th«ng tin ®­îc g¾n víi mét nÒn h×nh häc (b¶n ®å) nhÊt qu¸n trªn c¬ së to¹ ®é cña c¸c d÷ liÖu ®Çu vµo. GIS lµ mét c«ng cô m¸y tÝnh ®Ó lËp b¶n ®å vµ ph©n tÝch c¸c sù vËt, hiÖn t­îng thùc trªn tr¸i ®Êt. C«ng nghÖ GIS kÕt hîp c¸c thao t¸c c¬ së d÷ liÖu th«ng th­êng vµ c¸c phÐp ph©n tÝch thèng kª, ph©n tÝch kh«ng gian. Nh÷ng kh¶ n¨ng nµy ph©n biÖt GIS víi c¸c hÖ thèng th«ng tin kh¸c vµ khiÕn cho GIS cã ph¹m vi øng dông trong nhiÒu lÜnh vùc kh¸c nhau. ViÖc ¸p dông c«ng nghÖ th«ng tin trong lÜnh vùc d÷ liÖu kh«ng gian ®· tiÕn nh÷ng b­íc dµi: Tõ hç trî lËp b¶n ®å sang hÖ thèng th«ng tin ®Þa lý. HÖ thèng th«ng tin ®Þa lý lµ hÖ thèng qu¶n lý, ph©n tÝch vµ hiÓn thÞ tri thøc ®Þa lý, tri thøc nµy ®­îc thÓ hiÖn qua c¸c tËp th«ng tin. + C¸c b¶n ®å: Giao diÖn trùc tuyÕn víi d÷ liÖu ®Þa lý ®Ó tra cøu, tr×nh bµy kÕt qu¶ vµ sö dông mét nÒn thao t¸c víi thÕ giíi thùc. + C¸c tËp th«ng tin ®Þa lý: Th«ng tin ®Þa lý d¹ng file vµ d¹ng c¬ së d÷ liÖu gåm c¸c yÕu tè, m¹ng l­íi, topology, ®Þa h×nh, thuéc tÝnh. + C¸c m« h×nh xö lý: TËp hîp c¸c quy tr×nh xö lý ®Ó ph©n tÝch tù ®éng + C¸c m« h×nh d÷ liÖu: GIS cung cÊp c«ng cô m¹nh h¬n lµ mét c¬ së d÷ liÖu th«ng th­êng bao gåm quy t¾c vµ tÝnh toµn vÑn gièng nh­ c¸c hÖ th«ng tin kh¸c. L­îc ®å, quy t¾c vµ sù toµn vÑn cña d÷ liÖu ®Þa lý ®ãng vai trß quan träng. GIS lµ mét c¬ së d÷ liÖu kh«ng gian chuyÓn t¶i th«ng tin ®Þa lý theo quan ®iÓm gèc cña m« h×nh d÷ liÖu. GIS lµ tËp c¸c b¶n ®å th«ng minh thÓ hiÖn c¸c yÕu tè vµ quan hÖ gi÷a c¸c yÕu tè trªn mÆt ®Êt. Dùa trªn th«ng tin ®Þa lý cã thÓ t¹o ra nhiÒu lo¹i b¶n ®å vµ sö dông chóng nh­ lµ mét cöa sæ vµo trong c¬ së d÷ liÖu ®Ó hç trî tra cøu, ph©n tÝch vµ ph©n biÖt th«ng tin. GIS lµ c¸c c«ng cô xö lý th«ng tin cho phÐp t¹o ra c¸c th«ng tin míi tõ c¸c th«ng tin ®· cã. C¸c chøc n¨ng xö lý th«ng tin ®Þa lý lÊy th«ng tin tõ c¸c tËp d÷ liÖu ®· cã, ¸p dông c¸c chøc n¨ng ph©n tÝch vµ ghi kÕt qu¶ vµo mét tËp míi. XÐt d­íi gãc ®é øng dông trong qu¶n lý nhµ n­íc, GIS cã thÓ ®­îc hiÓu nh­ lµ mét c«ng nghÖ xö lý c¸c d÷ liÖu cã to¹ ®é (b¶n ®å) ®Ó biÕn chóng thµnh c¸c th«ng tin trî gióp quyÕt ®Þnh cho c¸c nhµ qu¶n lý. HÖ thèng th«ng tin ®Þa lý (GIS) sö dông c¬ së d÷ liÖu ®Þa lý lµm d÷ liÖu cña m×nh. MapInfo PROFESSIONAL dùa trªn tiªu chuÈn OpenGis Víi MapInfo, b¹n cã thÓ truy cËp nhiÒu nguån d÷ liÖu mét c¸ch trùc tiÕp vµ dÔ dµng liªn kÕt chóng. D÷ liÖu vÒ kh¸ch hµng, d÷ liÖu vÒ b¶n quyÒn, d÷ liÖu vÒ c¹nh tranh vµ c¸c d÷ liÖu kh¸c nh­ ®­êng quèc lé, m· khu vùc, ®­êng chuyÓn th­ vµ d÷ liÖu h×nh ¶nh ®Òu cã thÓ kÕt hîp víi nhau ®Ó cã mét bøc tranh toµn diÖn vµ g¾n kÕt. NÕu bÊt cø mét d÷ liÖu nµo trong sè c¸c d÷ liÖu nµy thay ®æi th× b¶n ®å sÏ tù ®éng cËp nhËt ®Ó gióp cho c¸c nhµ ph©n tÝch cã thÓ truy xuÊt ®Õn c¸c d÷ liÖu vµ cã sù ph©n tÝch chÝnh x¸c. MapInfo cã giao diÖn ®¬n gi¶n, nªn ng­êi sö dông cã thÓ tù ®éng t¹o ra c¸c h×nh ®a gi¸c, mét c«ng cô ph©n tÝch m¹nh vµ ®a d¹ng cho phÐp ph©n tÝch c¸c khu vùc dÞch vô mét c¸ch dÔ dµng, chi tiÕt c¸c ®­êng nhiÒu nÐt vµ t¹o ra c¸c b¸o c¸o ph©n tÝch møc ®é rñi ro. MapInfo cung cÊp nh÷ng hç trî cho viÖc truy cËp vµ xem trùc tiÕp nhiÒu lo¹i ®Þnh d¹ng d÷ liÖu kh¸c nhau. §iÒu nµy còng cã nghÜa lµ cã thÓ xem d÷ liÖu hoÆc c¬ së d÷ liÖu trong Microsoft Excel, Microsoft Access nh­ Oracle, Microsoft SQL Server còng nh­ lµ kiÓu ®Þnh d¹ng kh¸c mét c¸ch trùc tiÕp. Ta cã thÓ xem nhiÒu h×nh ¶nh d­íi nhiÒu ®Þnh d¹ng kh¸c nhau. §iÒu nµy ®¶m b¶o r»ng MapInfo sÏ phï hîp víi hÖ thèng IT hiÖn hµnh mµ kh«ng hÒ mÊt kho¶n phô phÝ nµo. MapInfo cã nhiÒu c«ng cô ®Ó t¹o vµ chØnh söa d÷ liÖu d¹ng CAD còng nh­ kh¶ n¨ng chØnh söa d÷ liÖu b¶ng biÓu nh­ gi¸ trÞ vµ tªn. §iÒu nµy cã nghÜa lµ kh«ng ph¶i chuyÓn ®æi gi÷a hai øng dông. Vµ cã thÓ thay ®æi b¶n ®å vµ d÷ liÖu trong mét øng dông, nhê ®ã cã thÓ tiÕt kiÖm thêi gian vµ c«ng søc. ch­¬ng I Tæng quan vÒ mapinfo 1.1. Giíi thiÖu chung. a. Kh¸i niÖm c¬ b¶n vÒ MapInfo MapInfo lµ phÇn mÒm chuyªn dïng xö lý, tr×nh bµy, biªn tËp b¶n ®å thµnh qu¶ trªn c¬ së sè liÖu ngo¹i nghiÖp vµ b¶n ®å nÒn ®· ®­îc sè ho¸, phÇn mÒm nµy ®­îc sö dông kh¸ phæ biÕn trªn m¸y tÝnh c¸ nh©n, nã qu¶n lý c¶ thuéc tÝnh kh«ng gian vµ phi kh«ng gian cña b¶n ®å nªn cßn cã tªn gäi kh¸c lµ hÖ thèng th«ng tin ®Þa lý (GIS - Geographic Infomation System). C¸c thµnh phÇn cña c¬ së d÷ liÖu kh«ng gian bao gåm: - TËp hîp c¸c d÷ liÖu d¹ng vector (tËp c¸c ®iÓm, ®­êng vµ vïng) - TËp hîp c¸c d÷ liÖu d¹ng raster (d¹ng m« h×nh DEM hoÆc ¶nh) - TËp hîp c¸c d÷ liÖu d¹ng m¹ng l­íi (vÝ dô nh­ ®­êng giao th«ng…) C¸c líp th«ng tin trong MapInfo ®­îc tæ chøc theo d¹ng b¶ng (Table), mçi mét b¶ng lµ mét tËp hîp cña mét líp th«ng tin b¶n ®å trong ®ã cã c¸c b¶n ghi d÷ liÖu mµ hÖ thèng t¹o ra, b¹n chØ cã thÓ truy nhËp b¶ng b»ng chøc n¨ng cña phÇn mÒm MapInfo khi mµ b¹n ®· më Ýt nhÊt 1 b¶ng. b. Sù liªn kÕt th«ng tin thuéc tÝnh víi c¸c ®èi t­îng b¶n ®å. §Æc ®iÓm kh¸c biÖt cña c¸c th«ng tin trong GIS víi c¸c phÇn mÒm ®å ho¹ kh¸c lµ sù g¾n kÕt rÊt chÆt chÏ gi÷a ®èi t­îng thuéc tÝnh víi ®èi t­îng b¶n ®å, chóng kh«ng thÓ t¸ch rêi ra ®­îc (vÝ dô nÕu xo¸ 1 dßng trong b¶ng, lËp tøc trªn b¶n ®å mÊt lu«n ®èi t­îng ®ã). Trong cÊu tróc d÷ liÖu MapInfo chia lµm hai phÇn lµ CSDL thuéc tÝnh (phi kh«ng gian) vµ CSDL b¶n ®å, c¸c b¶n ghi trong c¸c CSDL nµy ®­îc qu¶n lý ®éc lËp víi nhau nh­ng l¹i liªn kÕt víi nhau rÊt chÆt chÏ th«ng qua chØ sè ID (yÕu tè ®Ó nhËn d¹ng ra c¸c ®èi t­îng) ®­îc l­u gi÷ vµ qu¶n lý chung cho c¸c lo¹i b¶n ghi nãi trªn. C¸c th«ng tin thuéc tÝnh thÓ hiÖn néi dung bªn trong cña c¸c ®èi t­îng b¶n ®å, b¹n cã thÓ truy nhËp, t×m kiÕm th«ng tin cÇn thiÕt th«ng qua c¶ hai lo¹i d÷ liÖu nµy. 2.1. CÊu tróc d÷ liÖu trong MapInfo. a. Tæ chøc th«ng tin theo c¸c tËp tin Toµn bé c¸c MapInfo Table mµ trong ®ã cã chøa c¸c ®èi t­îng ®Þa lý ®­îc tæ chøc theo c¸c tËp tin sau ®©y: VÝ dô: Bando lµ tªn tËp tin, chóng ta sÏ cã: Bando.TAB, chñ ®Ò th«ng tin m« t¶ cÊu tróc d÷ liÖu Bando.DAT, chøa c¸c th«ng tin nguyªn thuû thuéc c¸c d¹ng d÷ liÖu kh¸c Bando.MAP, c¸c th«ng tin m« t¶ c¸c ®èi t­îng ®Þa lý Bando.ID, c¸c th«ng tin vÒ sù liªn kÕt gi÷a c¸c ®èi t­îng víi nhau Bando.WOR, kÕt qu¶ cña qu¸ tr×nh biªn tËp b¶n ®å chuyªn ®Ò nµo ®ã Bando.IND, c¸c th«ng tin vÒ chØ sè ®èi t­îng, tËp tin nµy chØ cã trong cÊu tróc b¶ng (table) cã Ýt nhÊt lµ mét tr­êng (Field) d÷ liÖu ®· ®­îc lµm chØ sè ho¸ (Index). Th«ng qua c¸c th«ng tin cña tËp tin nµy, chóng ta cã thÓ t×m kiÕm th«ng tin th«ng qua mét chØ tiªu cho tr­íc b»ng chøc n¨ng t×m kiÕm (Find) cña MapInfo. Khi muèn tæ chøc qu¶n lý vµ l­u gi÷ tæng hîp c¸c b¶ng hoÆc c¸c tÖp th«ng tin kh¸c nhau cña MapInfo vµo chung mét tËp tin vµ c¸c mèi liªn quan gi÷a c¸c ®èi t­îng ®ã ph¶i ®­îc b¶o tån nh­ khi t¹o lËp, tËp tin chung ®ã ®­îc gäi lµ trang lµm viÖc (Workspace) cã phÇn më réng lµ WOR. b. Tæ chøc th«ng tin theo c¸c líp ®èi t­îng C¸c th«ng tin b¶n ®å trong c¸c phÇn mÒm GIS th­êng ®­îc tæ chøc theo tõng líp ®èi t­îng. B¶n ®å trong m¸y tÝnh lµ sù chång xÕp c¸c líp víi nhau, mçi líp chØ thÓ hiÖn mét khÝa c¹nh cña m¶nh b¶n ®å tæng thÓ. Líp lµ mét tËp hîp c¸c ®èi t­îng b¶n ®å thuÇn nhÊt, thÓ hiÖn vµ qu¶n lý c¸c ®èi t­îng trong kh«ng gian theo mét chñ ®Ò cô thÓ, phôc vô môc ®Ých nhÊt ®Þnh trong hÖ thèng MapInfo, cã thÓ coi mçi b¶ng (table) lµ mét líp ®èi t­îng (layer). VÝ dô nh­: Qu¶n lý b¶n ®å hµnh chÝnh cña mét huyÖn cã thÓ tæ chøc thµnh c¸c líp th«ng tin nh­ sau: 1. Líp th«ng tin vÒ ®­êng ®Þa giíi c¸c x· (®èi t­îng ®­êng) 2. Líp th«ng tin vÒ vïng l·nh thæ c¸c x· (®èi t­îng vïng) 3. Líp th«ng tin vÒ trô së UBND c¸c x· (®èi t­îng ®iÓm) 4. Líp th«ng tin vÒ ®Þa danh tªn khu d©n c­ (®èi t­îng ch÷) Víi c¸ch tæ chøc th«ng tin theo tõng líp ®èi t­îng nh­ trªn gióp cho phÇn mÒm MapInfo x©y dùng thµnh c¸c khèi th«ng tin ®éc lËp cho c¸c m¶nh b¶n ®å m¸y tÝnh t¹o cho viÖc lËp b¶n ®å trªn m¸y tÝnh linh ho¹t h¬n theo c¸ch tËp hîp c¸c líp th«ng tin kh¸c nhau trong mét hÖ thèng, dÔ dµng thªm vµo mét líp th«ng tin míi hoÆc xo¸ ®i líp th«ng tin kh«ng cÇn thiÕt. C¸c ®èi t­îng b¶n ®å chÝnh mµ trªn c¬ së ®ã MapInfo qu¶n lý, trõu t­îng ho¸ c¸c ®èi t­îng ®Þa lý trong thÕ giíi thùc vµ thÓ hiÖn chóng thµnh c¸c lo¹i b¶n ®å m¸y tÝnh kh¸c nhau lµ: 1. §èi t­îng vïng (Region hay Polygon) thÓ hiÖn ®èi t­îng khÐp kÝn vÒ mÆt h×nh häc, bao phñ mét vïng diÖn tÝch nhÊt ®Þnh theo mét h×nh d¹ng bÊt kú nµo ®ã, vÝ dô nh­ diÖn tÝch mét x·, hå n­íc, khu rõng... 2. §èi t­îng ®iÓm (Point) thÓ hiÖn vÞ trÝ cô thÓ cña mét ®èi t­îng nµo ®ã, vÝ dô nh­ cét cê, tr­êng häc, kh¸ch s¹n ... 3. §èi t­îng ®­êng (Line) thÓ hiÖn c¸c ®èi t­îng kh«ng khÐp kÝn h×nh häc, ch¹y dµi theo mét kho¶ng c¸ch nhÊt ®Þnh, cã thÓ lµ ®­êng th¼ng, gÊp khóc, h×nh cung... 4. §èi t­îng kiÓu ch÷ (Text) thÓ hiÖn c¸c ®èi t­îng kh«ng ph¶i thuéc tÝnh ®Þa lý cña b¶n ®å nh­ ghi nh·n, tiªu ®Ò, ghi chó... c. Sù liªn kÕt th«ng tin thuéc tÝnh víi c¸c ®èi t­îng b¶n ®å. Sù liªn kÕt gi÷a c¸c ®èi t­îng kh«ng gian vµ phi kh«ng gian rÊt chÆt chÏ kh«ng thÓ t¸ch rêi c¸c th«ng tin thuéc tÝnh víi c¸c ®èi t­îng b¶n ®å. d. Mèi quan hÖ gi÷a Table vµ c¸c phÇn mÒm kh¸c. Table lµ mét b¶ng d÷ liÖu thËt sù, nã ®­îc Èn mÆt sau cña b¶n ®å, khi cÇn thiÕt cã thÓ më ra ®Ó söa, thªm, bít cét, më réng hay thu hÑp..., vµ cã thÓ chuyÓn ®æi sang c¸c d¹ng kh¸c, vÝ dô khi tÝnh diÖn tÝch cña c¸c l« trong mét kho¶nh, tiÓu khu, x·, huyÖn..., th× cã thÓ chuyÓn nã sang d¹ng DBF (foxpro) ®Ó tÝnh to¸n, tæng hîp theo tõng ®¬n vÞ, hoÆc chuyÓn sang d¹ng XLS (Excel), mÆt kh¸c trong b¶ng nµy b¹n cßn cã thÓ gép nhãm, t¸ch ®èi t­îng b»ng c¸ch thªm vµo b¶ng c¸c cét cÇn thiÕt. Trong thùc tÕ th× ph¶i th­êng xuyªn thªm bít cét trong b¶ng nµy, vÝ dô mét b¶n ®å hiÖn tr¹ng khi ®· hoµn chØnh, cã thÓ ghi l¹i (save) thµnh b¶n ®å kÕt qu¶ hiÖn tr¹ng, sau ®ã l¹i sö dông kÕt qu¶ ®iÒu tra hiÖn tr¹ng nµy ®Ó sö dông lµm b¶n ®å qui ho¹ch, v× ph¶i sö dông diÖn tÝch c¸c l« ®· tÝnh to¸n ®Ó biªn tËp l¹i theo ý ®å qui ho¹ch, vÝ dô nh­: Cïng tr¹ng th¸i ®Êt trèng nh­ng cã l« th× ®­a vµo trång rõng, nh­ng cã l« l¹i chuyÓn sang n«ng nghiÖp hoÆc khu d©n c­.... Nh­ vËy, ph¶i bæ sung mét cét míi mang tªn BiÖn ph¸p kinh doanh, lÇn l­ît bæ sung c¸c biÖn ph¸p nµy vµo theo thø tù l« mµ chñ nhiÖm c«ng tr×nh ®· lµm dÊu s½n trªn b¶n ®å qui ho¹ch (PhÇn nµy sÏ lµm cô thÓ trong qu¸ tr×nh biªn tËp). Sau ®ã cã thÓ dÔ dµng tæng hîp sè liÖu theo kÕt qu¶ qui ho¹ch nµy. 3.1. C¸c nguån d÷ liÖu ®­a vµo MapInfo. a. Nguån d÷ liÖu sè ho¸ trong phÇn mÒm MapInfo. Sau khi ®· sè ho¸ xong b¶n ®å trong MapInfo vµ ®· kiÓm tra chuyÓn sang d¹ng file TAB cña MapInfo. b. C¸c file d÷ liÖu ®­îc sè ho¸ tõ c¸c file d¹ng ¶nh (*.tif) Dïng b¶n ®å cÇn sè ho¸ ®· ®­îc m¸y scan quÐt vµo thµnh file ¶nh (®u«i BMP, TIF, PCX...). ch­¬ng II Mét sè vÊn ®Ò vÒ sè ho¸ biªn tËp vµ xö lý B¶n ®å Trong m«I tr­êng MapInFo 1. Tõ B¶n ®å gèc ta can vÏ l¹i b¶n ®å vµ g¾n c¸c ®iÓm m¾t l­íi to¹ ®é 2. Chän hÖ to¹ ®é vµ mói b¶n ®å G¸n hÖ to¹ ®é vµo b¶n ®å h×nh ¶nh. Dïng c«ng cô Units ®Ó kiÓm tra ®¬n vÞ thÓ hiÖn, bÊm chän mét ®iÓm trªn ¶nh mµ ®iÓm nµy ta ®· x¸c ®Þnh ®­îc to¹ ®é khi can vÏ. NhËp to¹ ®é vµo 2 « MapX vµ MapY trong b¶ng Add Control Point. NhËp Ýt nhÊt lµ 4 ®iÓm lªn h×nh ¶nh b¶n ®å vµ sai sè ®ã ph¶i bÐ h¬n 1 ®Ó khi n¾n b¶n ®å cã tÝnh chÝnh x¸c cao. ThÓ hiÖn: 3. T¹o ra 1 Layer míi ®Ó vÐc t¬ ho¸ c¸c líp ®èi t­îng dùa trªn nÒn ¶nh §Çu tiªn vÏ vµo líp Cosmetic Layer, sau ®ã ghi thµnh líp chÝnh thøc th«ng qua lÖnh Save cosmetic Objects trong menu Map B­íc 1: VÏ líp ranh giíi thµnh phè ( Líp Rg_Tpho ) B­íc 2: VÏ líp ranh giíi ph­êng ( Líp Rg_Phuong ) B­íc 3: VÏ líp ®­êng giao th«ng, ®­êng s¾t (Líp Dg_chinh, Dg_GT, Dg_Sat) B­íc 4: §o ®é dµi cho líp ®­êng trong b¶n ®å Dïng ®¬n vÞ ®o lµ meters. Vµ ®Ó ngÇm ®Þnh meters cho ®èi t­îng sö dông MapOptions. Sau khi ®èi t­îng ®· ®­îc ngÇm ®Þnh ®¬n vÞ ®o ta dïng th­íc ®o kho¶ng c¸ch ®o cho nã. B­íc 5: VÏ líp s«ng_suèi ( Líp Song ) B­íc 6: G¾n líp tªn ph­êng_x· ( Líp Ten_Phuongxa ) Sö dông ®èi t­îng d¹ng Text ®Ó ghi tªn ph­êng x· lªn b¶n ®å. 4. §¨ng ký thuéc tÝnh Tr­íc lóc ®¨ng ký thuéc tÝnh ph¶i thiÕt lËp cÊu tróc d÷ liÖu b¶n ®å b»ng c¸ch vµo thùc ®¬n Table -> chän Mainternance -> chän Table Structure ®Ó lËp c¸c tr­êng thuéc tÝnh. Cã thÓ thªm vµo, bít ®i c¸c tr­êng d÷ liÖu hoÆc thay ®æi kiÓu, vÞ trÝ... b»ng c¸ch vµo thùc ®¬n Table -> chän Mainternance -> chän Table Structure, mµn h×nh cã d¹ng: Cã thÓ thay ®æi c¸c th«ng tin cÇn thiÕt trong hép héi tho¹i nh­ thªm, bít, thay ®æi thø tù tr­êng, thay ®æi lo¹i d÷ liÖu ... sau ®ã -> OK Trong b¶n ®å sè Thµnh phè Vinh cã c¸c tr­êng thuéc tÝnh nh­ sau: Sè hiÖu Type Thµnh phè Tªn ph­êng DiÖn tÝch D©n sè Sè hé TiÕp tôc c«ng viÖc lµ ®¨ng ký thuéc tÝnh cho b¶n ®å b»ng viÖc sö dông c«ng cô Infotool ®èi víi tõng vïng trªn b¶n ®å. 5. T« mµu cho b¶n ®å: a. T« mµu mÆc nhiªn b»ng lÖnh Creat Thematic Map LÖnh nµy cho phÐp ph©n tÝch gi¸ trÞ d÷ liÖu ®­îc kÕt nèi víi b¶n ®å. C¸c ®èi t­îng b¶n ®å cã thÓ ®­îc t« mµu theo gi¸ trÞ d÷ liÖu (theo ph©n nhãm hay c¸ thÓ), hoÆc c¸c ®èi t­îng chñ ®Ò ®­îc t¹o ®Ó biÓu thÞ gi¸ trÞ cña d÷ liÖu. Cã nhiÒu c¸ch thÓ hiÖn b¶n ®å chñ ®Ò: - Chñ ®Ò d¹ng t« mµu Polygon theo nhãm c¸ thÓ (ranges). Ph©n nhãm c¸c ®èi t­îng theo ph¹m vi tõ gi¸ trÞ a ®Õn gi¸ trÞ b nµo ®ã, mçi nhãm sÏ ®­îc t« mét mµu riªng. - Chñ ®Ò d¹ng mËt ®é ®iÓm (Dot Density) - Chñ ®Ò d¹ng biÓu t­îng (Graduated) - Chñ ®Ò d¹ng ®å thÞ hay miÕng c¾t (Bar Charts, Pie Charts) - Chñ ®Ò d¹ng theo tõng c¸ thÓ (Individual) Sau khi Click chän kiÓu Thematic Map, ch¼ng h¹n lµ kiÓu Individual, chän Next Þ ®Ó khai b¸o tªn Table cÇn t¹o chñ ®Ò, tªn cét lµm d÷ liÖu. B¶ng cÇn t¹o chñ ®Ò lµ Vung_polygon, tªn cét lµ ID, nh­ vËy mçi ID sÏ lµ mét ®èi t­îng riªng rÏ, Click Next Þ ®Ó thùc hiÖn tiÕp. MapInfo tù ®éng g¸n mµu ngÉu nhiªn cho tõng ®èi t­îng b¶n ®å. Do vËy ph¶i thay ®æi mµu vµ chó gi¶i cho c¸c ®èi t­îng. Tr­íc hÕt Click vµo « Style ®Ó söa ®æi mµu, pattern cho ®èi t­îng. Sau ®ã, Click vµo « Legend ®Ó n¹p chó gi¶i cho tõng dßng. b. T« mµu l¹i b»ng lÖnh Modify Thematic Map. Dïng lÖnh nµy ®Ó söa ®æi mét b¶n ®å chñ ®Ò ®· ®­îc biªn tËp tr­íc ®ã, nay cÇn thay ®æi l¹i mµu ®èi t­îng, thay ®æi c¸c nh·n, thao t¸c t­¬ng tù môc trªn (Creat Thematic Map) c. T« mµu cè ®Þnh b»ng lÖnh Region stype trong menu Option Chän tõng ®èi t­îng sau ®ã vµo Option chän Region style lùa chän « mµu trong b¶ng mµu ®Ó g¾n vµo cho ®èi t­îng. Sau ®ã tiÕp tôc chän ®èi t­îng tiÕp theo T¹o mét biÓu ®å b»ng lÖnh New Graph Window. Sö dông cöa sæ nµy ®Ó hiÓn thÞ mét b¶ng d÷ liÖu d­íi d¹ng ®å thÞ. B¶ng ph¶i ®­îc më vµ cã Ýt nhÊt mét cét lµ d¹ng sè. 6. X©y dùng c¸c ®iÓm mèc (Líp Diem_moc) Gi¶ sö ng­êi sö dông b¶n ®å muèn n¾m ®­îc c¸c th«ng tin chi tiÕt vÒ c¸c ®iÓm mèc cÇn ®Õn cña m×nh ®Ó khi cÇn cã thÓ ®i tíi ®ã theo mét c¸ch nhanh nhÊt th× ta lËp ra mét tr­êng chØ dÉn cho líp ®iÓm mèc ®ã. Sau ®ã ta nhËp c¸c th«ng tin vµo. Khi cÇn ta më b¶n ®å vµ gäi c¸c th«ng tin ®ã ra. C¸c ®iÓm mèc gåm cã: §¹i häc Vinh lµ ®iÓm mèc chÝnh (Trung t©m c­ tró), BÖnh viÖn h÷u nghÞ ViÖt Nam Ba Lan, Tr­êng Cao ®¼ng s­ ph¹m NghÖ An, Chî Vinh, B­u ®iÖn thµnh phè, Kh¸ch s¹n Ph­¬ng §«ng, S©n bay, C¶ng BÕn Thuû, Ga Vinh. Dïng Point Object ®Ó biªn tËp cho ®èi t­îng ®iÓm mèc. Cã thÓ thay ®æi thÓ hiÖn b»ng c¸ch chän nót Style vµo chän ký hiÖu trong danh s¸ch cña hÖ thèng. Sau khi biªn tËp, c¸c ®iÓm mèc ®­îc hiÓn thÞ trªn b¶n ®å nh­ sau: 7. X©y dùng tªn c¸c vïng gi¸p ranh víi thµnh phè ( Líp Ten_Giapranh ) Sö dông Text Object ®Ó viÕt tªn gi¸p ranh víi thµnh phè trªn b¶n ®å. C¸c vïng gi¸p ranh gåm cã: HuyÖn H­ng Nguyªn, x· Nghi Kim, HuyÖn Nghi léc, TØnh Hµ TÜnh. Tªn gi¸p ranh ®­îc hiÓn thÞ trªn b¶n ®å 8. Biªn tËp c¸c ®­êng Line cho B¶n ®å Ta lÇn l­ît biªn tËp c¸c ranh giíi cña b¶n ®å trong ®ã, gåm cã: - Biªn tËp ranh giíi thµnh phè - Biªn tËp ranh giíi ph­êng - Biªn tËp líp ®­êng giao th«ng - Biªn tËp líp thuû v¨n (s«ng) 9. TÝnh to¸n diÖn tÝch cho c¸c vïng trong l·nh thæ Add thªm mét tr­êng diÖn tÝch vµo trong b¶ng ( Table). §æi ®¬n vÞ thèng nhÊt. Cô thÓ lµ ®èi víi nh÷ng ®èi t­îng cã diÖn tÝch lín ta sö dông ®¬n vÞ lµ Hectare . Cßn ®èi víi nh÷ng diÖn tÝch bÐ ta lÊy ®¬n vÞ lµ m². Vµo Menu Table chän UpDate Column. ë « Table to Update chän Vïng_Polygon, « Column to UpDate chän cét diÖn tÝch. BÊm chän Assist xuÊt hiÖn b¶ng nhá, trong « Function chän area, ®æi “sq mi” thµnh “Hectare” cuèi cïng bÊm OK. §­îc diÖn tÝch cña c¸c vïng l·nh thæ (ph­êng) nh­ sau: 10. T¹o ®­êng bo xung quanh b¶n ®å (Líp Bo) T¹o 1 vïng lµm viÖc P, vÏ ®­êng bo xung quanh cho nã. Dïng c«ng cô Buffer trªn menu Objects ®Ó t¹o ra mét viÒn bo xung quanh vïng diÖn tÝch b¶n ®å. Sau ®ã dïng vïng P ®Ó c¾t bá phÇn bo n»m phÝa trong kÓ tõ ranh giíi trë vµo. §­êng Bo xung quanh B¶n ®å Sau khi vÏ viÒn bo ë vïng lµm viÖc P vµ c¾t bá phÇn bo n»m phÝa trong kÓ tõ ranh giíi trë vµo. §­îc viÒn bo cho b¶n ®å nh­ sau: 11. T¹o l­íi to¹ ®é (Líp Luoi) Trong GIS chóng ta hiÓu thuËt ng÷ hÖ to¹ ®é bao gåm mét tËp hîp tham sè cho phÐp ta x¸c ®Þnh ®­îc chÝnh x¸c vÞ trÝ cña c¸c lo¹i ®èi t­îng trªn mÆt ®Êt. Mét trong c¸c tham sè ®ã trong GIS lµ phÐp chiÕu b¶n ®å. Khi x¸c ®Þnh hÖ to¹ ®é trong MapInfo ph¶i x¸c ®Þnh râ lo¹i to¹ ®é, kÝch th­íc qu¶ ®Êt vµ l­íi chiÕu b¶n ®å. HÖ to¹ ®é g¾n víi tr¸i ®Êt thùc ®­îc sö dông trong GIS th«ng dông nhÊt bao gåm c¸c lo¹i c¬ b¶n sau: HÖ to¹ ®é ®Þa lý: Kinh tuyÕn vµ vÜ tuyÕn. Trong hÖ to¹ ®é nµy mäi ®iÓm trªn tr¸i ®Êt ®Òu ®­îc x¸c ®Þnh b»ng gi¸ trÞ giao ®iÓm cña c¸c ®­êng kinh tuyÕn vµ vÜ tuyÕn ®i qua ®iÓm ®ã. HÖ to¹ ®é ®Þa t©m kh«ng gian: X, Y, Z... trong hÖ to¹ ®é nµy ®iÓm gèc to¹ ®é lµ ®iÓm träng t©m cña tr¸i ®Êt, trôc Z trïng víi trôc xoay cña tr¸i ®Êt trôc X ®i qua giao ®iÓm cña ®­êng kinh tuyÕn gèc víi ®­êng xÝch ®¹o vµ trôc Y n»m trong mÆt ph¼ng xÝch ®¹o vµ xoay 900 vÒ phÝa ®«ng so víi trôc X. Mäi ®iÓm trong kh«ng gian ®Òu ®­îc x¸c ®Þnh bëi 3 gi¸ trÞ X, Y, Z. HÖ to¹ ®é mÆt ph¼ng b¶n ®å X ,Y. Trong hÖ to¹ ®é nµy trôc X lµ h×nh chiÕu cña ®­êng kinh tuyÕn trung ­¬ng vµ trôc Y lµ h×nh chiÕu cña ®­êng xÝch ®¹o trªn mÆt ph¼ng. Mäi ®iÓm trªn mÆt ph¼ng ®­îc x¸c ®Þnh bëi hai gi¸ trÞ x, y. HÖ to¹ ®é cã thÓ lµ to¹ ®é côc bé kh«ng g¾n víi tr¸i ®Êt (Non Earth) hoÆc hÖ to¹ ®é g¾n víi tr¸i ®Êt (Earth System ).Trong GIS ®ßi hái c¸c ®èi t­îng qu¶n lý ph¶i g¾n víi hÖ to¹ ®é thùc cã nghÜa lµ mäi ®èi t­îng ph¶i g¾n víi vÞ trÝ thùc cña chóng trªn mÆt ®Êt. ChØ cã c¸c líp th«ng tin trong hÖ Earth Cordinates míi cã thÓ thùc hiÖn: Chång xÕp c¸c líp th«ng tin cña thÕ giíi thùc ChuyÓn ®æi c¸c hÖ to¹ ®é tù ®éng X¸c ®Þnh vÞ trÝ thùc cña c¸c ®èi t­îng Sö dông c«ng cô Gid marker trong menu Tools/Tool Manager ®Ó t¹o l­íi. Ta di chuét tõ T©y B¾c xuèng §«ng Nam ph¹m vi cña b¶n ®å. Chän Straight Polylines ta chän mµu vµ point (0.5) vµ chän gi÷a 2 ®­êng Line ®¬n vÞ lµ metters. 12. T¹o khung (Líp Khung) VÏ mét h×nh ch÷ nhËt bao quanh ph¹m vi tê b¶n ®å, sau ®ã dïng c«ng cô Convert to polyline ®Ó t¹o thµnh khung. Lµm khung kÐp b»ng c¸ch copy ra thµnh 2 h×nh ch÷ nhËt t­¬ng tù sau ®ã kÐo c¸c gãc cña chóng ra 4 phÝa. Khung cã h×nh d¹ng nh­ sau: 13. T¹o ®Çu ®Ò cho b¶n ®å (Líp §au_®e) §Ó t¹o ®Çu ®Ò cho b¶n ®å ta chän Cometic Layer ë Layer Control. Sö dông Text Object ®Ó viÕt ®Çu ®Ò cho b¶n ®å. 14. T¹o chó gi¶i cho b¶n ®å (Líp Chu_giai) Nh­îc ®iÓm c¬ b¶n cña MapInfo lµ t¹o chó gi¶i (Legents) trong ®èi t­îng lµ polygon th­êng chØ cho nh÷ng « vu«ng rÊt nhá, kh«ng thÓ hiÖn ®­îc mµu s¾c, d¹ng pattern cña tõng tr¹ng th¸i, v× vËy khã cã thÓ tr×nh bµy ®Ñp cho ghi chó gi¶i. C¸c b­íc thùc hiÖn: B­íc 1: Vµo Mapinfo vµ t¹o tªn mét file míi víi tªn chu_giai. B­íc 2: T¹o c¸c « ch÷ nhËt b»ng nhau vµ cã mµu s¾c nh­ trong quy tr×nh kü thuËt qui ®Þnh. B­íc 3: ViÕt dßng chó thÝch cho tõng « ch÷ nhËt theo kiÓu ch÷ vµ ®é lín nh­ qui ®Þnh. B­íc 4: VÏ d¹ng polygon (region) sau ®ã tiÕp tôc c¸c d¹ng kh¸c (line, point, symbol) vµo phÝa d­íi. Ghi l¹i file nµy vµo cïng th­ môc víi b¶n ®å. Chän vÞ trÝ, vµo frame t¹o kho¶ng trèng vµ më tªn file, file sÏ tù nh¶y vµo b¶n ®å. ThÓ hiÖn nh­ sau: 15. G¾n tªn ®­êng lªn b¶n ®å Dïng ®èi t­îng Text Object lÇn l­ît g¾n c¸c tªn ®­êng lªn b¶n ®å 16. Chång xÕp c¸c Layer riªng rÏ thµnh 1 b¶n ®å tæng thÓ (Layout) C¸c líp ®èi t­îng trong b¶n ®å ®­îc s¾p xÕp theo thø tù tõ trªn xuèng sao cho c¸c líp vïng (Polygon) kh«ng che khuÊt c¸c líp kh¸c. Khi biªn tËp mét b¶n ®å tæng thÓ th­êng ®Ó c¸c líp ®èi t­îng b¶n ®å (Layer) theo tr×nh tù trªn d­íi nh­ sau: Líp Text (Tªn): Tªn ®Çu ®Ò,tªn gi¸p ranh, tªn chó gi¶i, tªn ph­êng, tªn ®­êng. Líp Point (§iÓm): §iÓm mèc, ®Þa danh Líp ®­êng giao th«ng: §­êng chÝnh, ®­êng giao th«ng, ®­êng s¾t Líp thuû v¨n: S«ng L­íi Khung Polygon: Vïng l·nh thæ Thµnh phè, ph­êng, ®­êng bo. C¸c líp vïng ph¶i ®Æt d­íi cïng. Tr­êng hîp cã hai líp vïng trë lªn cÇn ph¶i sö dông ph­¬ng ph¸p dïng Pattern ®Ó thÓ hiÖn. Sau khi chång xÕp xong ghi l¹i trang lµm viÖc hiÖn thêi thµnh 1 file ë d¹ng Workspace (“.Wor”). Trang lµm viÖc chÝnh lµ cöa sæ cña b¶n ®å tæng hîp võa biªn tËp, nã gåm mét hay nhiÒu table (b¶ng), ®­îc s¾p xÕp mét c¸ch l«gic theo b¶n ®å ®Þnh biªn tËp, vµ sù s¾p xÕp nµy ®­îc l­u gi÷ tæng hîp thµnh mét Workspace, khi tho¸t khái mµn h×nh ta vµo File vµ Save Workspace. Khi më mét Workspace th× cã Ýt nhÊt mét Table ®­îc më, sau khi ®· thao t¸c mét sè thay ®æi, lÖnh cho phÐp ghi l¹i c¸c th«ng tin ®· thay ®æi cña c¸c Table trong Workspace. ViÖc ghi l¹i nµy cho phÐp ghi ®Ì lªn file WOR cò hoÆc ghi ra file míi, tuú lóc n¹p tªn file. 17. T¹o S¬ ®å vÞ trÝ Cã 2 b­íc thùc hiÖn nh­ sau: B­íc 1: T¹o s¬ ®å trong MapInfo b»ng c¸ch mµn h×nh ®ang ë d¹ng workspace, ta ghi file d¹ng ¶nh (*.TIF). B­íc 2: Load s¬ ®å vÞ trÝ vµo b¶n ®å. Sau khi ®· t¹o xong c¸c líp Map, b¶n ®å ®· hoµn chØnh, ta t¹o ra Layout ®Ó chuÈn bÞ in thµnh qu¶, chän vÞ trÝ thÝch hîp vµ dïng nót lÖnh Frame ®Ó t¹o ra kho¶ng trèng, sau ®ã ta openfile s¬ ®å vÞ trÝ nµy vµo, file sÏ n»m gän trong khung, cã thÓ click, gi÷ chuét vµ di chuyÓn cho ®Õn khi thÊy hîp lÝ th× dõng. B¶n ®å tØnh NghÖ An ( So_do ) Thµnh phè Vinh trong b¶n ®å tØnh NghÖ An Ch­¬ng III thiÕt kÕ file d÷ liÖu 1. C¬ së d÷ liÖu b¶n ®å thµnh phè * Líp ®èi t­îng ®­êng - §­êng ®Þa giíi thµnh phè - §­êng ®Þa giíi ph­êng - §­êng ®Þa giíi ph­êng trïng víi ®Þa giíi thµnh phè - §­êng ®Þa giíi thµnh phè trïng víi ®­êng s«ng * Líp ®èi t­îng vïng - Vïng l·nh thæ thuéc ®¬n vÞ hµnh chÝnh cÊp thµnh phè - Vïng diÖn tÝch cña c¸c ®èi t­îng nh­ ao hå.v.v… thuéc l·nh thæ cña ®¬n vÞ hµnh chÝnh cÊp thµnh phè. Thuéc tÝnh vµ phong c¸ch thÓ hiÖn cña c¸c ®èi t­îng nµy: + T« mµu (Fill Pattern) ph©n biÖt c¸c ph­êng sao cho c¸c vïng kÒ nhau kh«ng bÞ trïng mét mµu + §õ¬ng biªn (Border) cña vïng kh«ng thÓ hiÖn (chän Style lµ None) + Mµu nÒn (Background) kh«ng thÓ hiÖn * Líp ®èi t­îng ®iÓm - §iÓm cét mèc ®Þa giíi trong thµnh phè * Líp ®èi t­îng ch÷: - Tªn c¸c ®iÓm cét mèc. - Tªn c¸c ®Þa danh trong vïng l·nh thæ cÊp thµnh phè. - Tªn c¸c ®Þa danh c¸c vïng l©n cËn. 2. C¬ së d÷ liÖu thuéc tÝnh cña thµnh phè: G¾n liÒn víi CSDL b¶n ®å vÒ c¸c th«ng tin ®Þa giíi hµnh chÝnh cña cÊp thµnh phè nãi trªn lµ c¸c CSDL thuéc tÝnh g¾n liÒn víi chóng sau ®©y: Líp ®èi t­îng ph­êng

Các file đính kèm theo tài liệu này:

  • docỨng dụng Công nghệ Gis trong việc xây dựng bản đồ số thành phố Vinh – tỉnh Nghệ An.doc