Khóa luận Website bán hàng trực tuyến (sử dụng Công nghệ ASP)

Tr­êng ®¹i häc vinh Khoa : c«ng nghÖ th«ng tin Kho¸ luËn tèt nghiÖp §¹i Häc Ngµnh cö nh©n khoa häc CNTT WEbsite b¸n hµng trùc tuyÕn Phongthuy.vn Gi¸o viªn h­íng dÉn: ThS. Lª Anh Ngäc Sinh Viªn thùc hiÖn: NguyÔn ThÞ Kim HuÕ Vinh 05/2006 Lêi c¶m ¬n Suèt qu¸ tr×nh häc tËp, t«i ®· ®­îc quý thÇy c« cung cÊp vµ truyÒn ®¹t tÊt c¶ kiÕn thøc chuyªn m«n cÇn thiÕt, ®­îc rÌn luyÖn mét tinh thÇn häc tËp vµ lµm viÖc ®éc lËp, tù gi¸c. Theo t«i ®©y lµ tÝnh c¸ch hÕt søc cÇn thiÕt ®Ó cã thÓ thµnh c«ng khi b¾t tay vµo nghÒ nghiÖp trong t­¬ng lai. LuËn v¨n lÇn nµy lµ c¬ héi ®Ó cho t«i cã thÓ ¸p dông, tæng kÕt l¹i nh÷ng kiÕn thøc mµ m×nh ®· häc. Rót ra nh÷ng kinh ngiÖm thùc tÕ vµ quý b¸u trong suèt qu¸ tr×nh thùc hiÖn luËn v¨n. Bªn c¹nh ®ã nhê sù h­íng dÉn nhiÖt t×nh cña thÇy gi¸o THS: L£ anh ngäc cïng víi c¸c thÇy c« trong khoa vµ tÊt c¶ c¸c b¹n ®· gióp chóng t«i hoµn thµnh luËn v¨n nµy. Do luËn v¨n nµy ®­îc x©y dùng trong thêi gian eo hÑp víi vèn kiÕn thøc h¹n chÕ, cho nªn luËn v¨n kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt. T«i mong nhËn ®­îc nh÷ng ý kiÕn ®ãng gãp ®Ó kiÕn thøc còng nh­ ch­¬ng tr×nh ®­îc hoµn thiÖn h¬n. T«i xin göi lßng biÕt ¬n s©u s¾c ®Õn cha mÑ, ng­êi th©n, b¹n bÌ hç trî, ®éng viªn t«i v­ît qua nh÷ng khã kh¨n trong suèt qu¸ tr×nh häc tËp. Vinh, ngµy 25 th¸ng 05 n¨m 2006 Më ®Çu HiÖn nay, ngµnh c«ng nghÖ th«ng tin ph¸t triÓn nhanh víi c«ng nghÖ th«ng tin vµo c¸c lÜnh vùc ®· thùc sù ®ãng gãp to lín cho sù ph¸t triÓn nh©n lo¹i. Mét trong nh÷ng ®ãng gãp to lín cña c«ng nghÖ th«ng tin ®ã lµ viÖc ¸p dông c«ng nghÖ th«ng tin nãi chung vµ Internet nãi riªng trong viÖc qu¶ng b¸ vµ giao dÞch qua m¹ng. H×nh thøc nµy ®­îc gäi lµ giao dÞch ®iÖn tö. Giao dÞch ®iÖn tö ngµy nay ®ãng gãp vai trß quan träng trong ®êi sèng x· héi. V× ®ã lµ nh÷ng ph­¬ng thøc giao dÞch nhanh nhÊt, hiÖu qu¶ nhÊt, tËn dông ®­îc tèi ®a thêi gian vµ nguån lùc. Giao dÞch ®iÖn tö lµ kÕt hîp cña nh÷ng thµnh tùu khoa hoc kü thuËt vµo viÖc kinh doanh. V× giao dÞch ®iÖn tö ®­îc tiÕn hµnh trªn m¹ng Internet nªn kh«ng bÞ ¶nh h­ëng bëi kho¶ng c¸ch ®Þa lý, do ®ã ®­îc nhiÒu ng­êi biÕt ®Õn. Nhê giao dÞch ®iÖn tö mµ c¸c nhµ kinh doanh ®· tiÕp cËn gÇn h¬n víi kh¸ch hµng, ®iÒu ®ã còng ®ång nghÜa víi viÖc t¨ng chÊt l­îng dÞch vô cho kh¸ch hµng. ë n­íc ta hiÖn nay ®êi sèng kinh tÕ ngµy cµng ph¸t triÓn, nhu cÇu ngµy cµng cao. §Æc biÖt lµ nhu cÇu lµm ®Ñp cho m×nh, cho gia ®×nh. Quan t©m ®Õn t©m lý, t×nh c¶m cña mäi ng­êi xung quanh ta. ViÖc lùa chän cho m×nh nh÷ng vËt dông ­a thÝch, ®Ñp, sang träng, cæ kÝnh, trang nh·,... ®Ó trang trÝ lµm ®Ñp cho c¨n phßng ngñ cña m×nh, ng«i nhµ cho gia ®×nh, v¨n phµng lµm viÖc cho phï hîp víi t©m lý ng­êi sö dông thÊy tho¶i m¸i, kiÕn tróc ng«i nhµ, phßng ngñ, v¨n phßng ngµy cµng ®Ñp, cµng trang nh·,.... Vµo nh÷ng ngµy lÔ, ngµy kØ niÖm chóng ta th­êng mong muèn bµy tá t×nh c¶m cña m×nh ®èi víi mäi ng­êi xung quanh. Chóng ta th­êng mong muèn chän ®­îc nh÷ng mãn quµ cã ý nghÜa trong tõng tr­êng hîp, truyÒn ®¹t cho ng­êi nhËn hiÓu ®­îc t×nh c¶m cña m×nh cÇn göi g¾m, phï hîp víi së thÝch, c¸ tÝnh cña ng­êi nhËn. §Ó thùc hiÖn ®­îc nh÷ng ®iÒu ®ã ®èi víi nh÷ng ng­êi bËn rén th× cµng khã kh¨n h¬n. ChÝnh v× vËy, viÖc t¹o lËp mét siªu thÞ ®å l­u niÖm vµ ®å néi thÊt cæ víi nh÷ng mÆt hµng vµ nh÷ng th«ng tin liªn quan ®Õn mÆt hµng ®Çy ®ñ lµ viÖc cÇn thiÕt ®èi víi mäi kh¸ch hµng. Sù ra ®êi cña c¸c ng«n ng÷ lËp tr×nh cho phÐp chóng ta cã thÓ thiÕt kÕ vµ x©y dùng c¸c øng dông giao dÞch ®iÖn tö d­íi nhiÒu h×nh thøc kh¸c nhau. Víi sù hç trî cña c¸c lo¹i c¬ së d÷ liÖu quan hÖ, ta cã thÓ kÕt hîp chóng víi kÞch b¶n trªn tr×nh chñ nh­: ASP, JSP, PHP,... ®Ó cã thÓ x©y dùng vµ triÓn khai øng dông víi nhiÒu môc ®Ých kh¸c nhau. ASP vµ c¬ së d÷ liÖu Microsoft Access kh«ng n»m ngoµi môc ®Ých dïng ®Ó x©y dùng øng dông giao dÞch ®iÖn tö, mçi Script vµ lo¹i c¬ sö d÷ liÖu ®Òu cã ®iÓm m¹nh vµ yÕu. Tuy nhiªn, víi ®é phøc t¹p vµ quy m« øng dông, céng thªm sù hç trî m¹nh cña dßng s¶n phÈm do Microsoft ph¸t triÓn, chän ASP vµ c¬ së d÷ liÖu Access lµ mét lùa chän tèt cho mäi lo¹i h×nh doanh nghiÖp kinh doanh s¶n phÈm cña m×nh trªn m¹ng Internet. V× vËy, t«i ®· chän ®Ò tµi " Website b¸n hµng trùc tuyÕn" sö dông C«ng nghÖ ASP vµ HÖ qu¶n trÞ c¬ së d÷ liÖu Access lµm ®Ò tµi kho¸ luËn tèt nghiÖp cña m×nh. Kho¸ luËn ngoµi phÇn më ®Çu, tæng kÕt, tµi liÖu tham kh¶o, gåm cã: PhÇn I: Tr×nh bµy tæng quan vÒ Internet, World Wide Web, C«ng nghÖ ASP vµ hÖ qu¶n trÞ C¬ së d÷ liÖu Microsoft Access. PhÇn II: gåm cã: - Ph©n tÝch, thiÕt kÕ hÖ thèng - X©y dùng Website b¸n hµng trùc tuyÕn Trong ®ã, phÇn tæng kÕt ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ ®· ®¹t ®­îc cña ®Ò tµi, nh÷ng mÆt cßn h¹n chÕ ch­a kh¾c phôc ®­îc vµ h­íng gi¶i quyÕt vÊn ®Ò. PhÇn I. C¬ së lý thuyÕt tæng quan vÒ Internet, World Wide Web 1. Kh¸i niÖm vÒ Internet Internet lµ mét m¹ng m¸y tÝnh toµn cÇu mµ bÊt kú ai còng cã thÓ kÕt nèi b»ng m¸y PC cña hä. §ã lµ mét liªn m¹ng nèi víi nh÷ng m¹ng ®­îc ®iÒu hµnh vµ lµm chñ mét c¸ch riªng lÎ l¹i cïng nhau. Vµo m¹ng Internet, b¹n cã thÓ t×m thÊy nhiÒu tµi liÖu ®Ó nghiªn cøu, häc tËp, trao ®æi th­ tõ, t¸n gÈu víi b¹n bÌ, xem phim, nghe nh¹c, xem qu¶ng c¸o, ®äc b¸o, ®Æt hµng, mua b¸n,... Mçi m¸y tÝnh trªn Internet ®­îc gäi lµ mét Host. Mçi Host cã kh¶ n¨ng nh­ nhau vÒ truyÒn th«ng víi m¸y kh¸c trªn Internet. Mét sè Host ®­îc nèi tíi m¹ng b»ng ®­êng nèi Dial - up (quay sè) t¹m thêi, sè kh¸c ®­îc nèi víi ®­êng nèi m¹ng thùc sù 100% (nh­ Ethenet token ring...). Internet Sever lµ nh÷ng Sever cung cÊp c¸c dÞch vô Internet nh­ Web Sever, Mail Sever, FTP Sever,... Ch­¬ng tr×nh Client (ch­¬ng tr×nh m¸y kh¸ch): Lµ ch­¬ng tr×nh cã ng­êi dïng th©n thiÖn, ch¹y trªn m¸y kh¸ch, truy cËp th«ng tin hay dÞch vô tõ nh÷ng ch­¬ng tr×nh kh¸c trªn Internet. VÝ dô vÒ ch­¬ng tr×nh Client vµ Web Browser - tr×nh bµy néi dung cho Web Sever cung cÊp, FTP Client - lÊy tËp tin tõ FTP Sever hoÆc c¸c ch­¬ng tr×nh tõ Internet Mail Client mµ ng­êi dïng dïng ®Ó lµm viÖc víi th«ng ®iÖp Mail truy xuÊt tõ Mail Sever. Ch­¬ng tr×nh Sever (ch­¬ng tr×nh m¸y phôc vô): Lµ ch­¬ng tr×nh trªn m¸y chñ, cung cÊp th«ng tin hay dÞch vô ®­îc yªu cÇu cho ch­¬ng tr×nh Client trªn Internet. Ch­¬ng tr×nh Sever tËp trung ho¸ qu¸ tr×nh vµ th«ng tin ®Ó ch­¬ng tr×nh Client xö lý. VÝ dô vÒ ch­¬ng tr×nh Sever lµ Web Sever, FTP Sever, Mail Sever. Internet Servider Proder (ISP) lµ n¬i cung cÊp c¸c dÞch vô Internet cho kh¸ch hµng. Mçi ISP cã nhiÒu kh¸ch hµng vµ cã thÓ së h÷u nhiÒu dÞch vô Internet kh¸c nhau. * C¸c dÞch vô th­êng dïng trªn Internet: DÞch vô World Wide Web: Gäi t¾t lµ Web (WWW, W3) lµ dÞch vô phæ biÕn trªn Internet. §Ó sö dông dÞch vô nµy, c¸c Client cÇn cã ch­¬ng tr×nh duyÖt Web, gäi lµ Web Browser. Th«ng qua Internet, c¸c Browser (tr×nh duyÖt) truy cÊp ®­îc th«ng tin cña Web Sever. C¸c tr×nh duyÖt ®å ho¹ th«ng dông hiÖn nay lµ Microsoft Internet Exlorer, Netscape Navigator, Opera... DÞch vô Electronic Mail (EMail): Lµ dÞch vô cho phÐp c¸c c¸ nh©n trao ®æi c¸c th­ tõ víi nhau qua Internet. DÞch vô FTP (File Transfer Protocol): Lµ dÞch vô truyÒn hay nhËn tËp tin trªn Internet. Trªn c¸c FTP Sever th­êng cã d¹ng: FTP.domainname. Giao thøc truyÒn tËp tin trªn Internet lµ: FTP://FTP.domainname. VÝ dô: FTP://FTP.vnn.vn. §Ó truyÒn th«ng víi m¸y tÝnh kh¸c, mäi m¸y tÝnh trªn Internet ph¶i hç trî giao thøc chung TCP/IP. TCP/IP (transtmission control protocol/ Internet protocol). §Ó thùc hiÖn trao ®æi th«ng tin trªn m¹ng, mçi m¸y tÝnh trªn Internet ®Òu ®­îc ®Þnh danh ®Ó ph©n biÕt víi c¸c m¸y kh¸c, th«ng qua ®Þa chØ IP (IP address). Mçi ®Þa chØ IP gåm 4 hÖ sè thËp ph©n, cã gi¸ trÞ tõ 0 ®Õn 250, ph©n c¸ch b»ng dÊu chÊm. VÝ dô: 200.100.30.14. Do ®Þa chØ IP lµ nh÷ng con sè kh«ng cã tÝnh gîi nhí, nªn ng­êi ta th­êng sö dông dÞch vô ®Þnh tªn (domain name Sever) cho m¸y tÝnh Internet. Mçi m¸y nh­ thÕ cã thÓ ®­îc g¸n 1 hoÆc nhiÒu tªn kh¸c nhau. D¹ng domain name:Host.subdomain.domain. Trong ®ã: Host lµ tªn m¸y chñ, subdomain lµ mét tæ chøc m¹ng nhá h¬n trong domain, domain lµ tæ chøc m¹ng lín (c¸c quèc gia, c«ng ty ®a quèc gia). VÝ dô: fpt.vnn.vn.home.vnn.vn. URL (Uniform Resource Locator): §Ó truy xuÊt mét dÞch vô th«ng tin cña Server, ng­êi ta cÇn ph¶i x¸c ®Þnh lo¹i, ®Þa chØ vµ lo¹i cæng cña dÞch vô ®ã (do cã nhiÒu dÞch vô trªn Internet cïng dïng chung Internet Protocol. Nªn ng­êi ta ®­a thªm vµo kh¸i niÖm cæng kh¸c nhau, ®¸nh sè tõ 1 dÕn 16383 ®Ó truy xuÊt th«ng tin). D¹ng tæng qu¸t: method://Hostname.domainname:post. 2. World Wide Web World Wide Web (gäi t¾t lµ Web) lµ mét dÞch vô phæ biÕn hiÖn nay trªn Internet, cho phÐp b¹n truy xuÊt th«ng tin v¨n b¶n, ©m thanh, video trªn toµn thÕ giíi. Th«ng tin trªn Internet hiÖn nay ®­îc thÓ hiÖn chñ yÕu qua hµng triÖu trang Web. * Lîi Ých cña World Wide Web Ngµy nay sè Website trªn toµn thÕ giíi ®· ®¹t tíi con sè khæng lå. Th«ng qua Website c¸c c«ng ty cã thÓ gi¶m tèi ®a chi phÝ in Ên vµ ph©n ph¸t tµi liÖu cho kh¸ch hµng, ®¹i lý ë nhiÒu n¬i. HÖ thèng m¸y tÝnh cµi ®Æt nh÷ng hÖ ®iÒu hµnh kh¸c nhau vÉn cã thÓ trao ®æi th«ng tin vµ d÷ liÖu víi nhau th«ng qua chuÈn TCP/IP. Ng­êi dïng kh«ng cÇn biÕt nhiÒu vÒ m¸y tÝnh vÉn cã thÓ xem th«ng tin vµ d÷ liÖu dÔ dµng nhê c«ng nghÖ Web. Mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao nhê c«ng nghÖ Web, gióp thiÕt lËp nhanh c¸c trang Web víi gi¸ rÎ. TËn dông ®­îc tµi nguyªn s½n cã trªn Internet. Kh«ng cÇn ®Çu t­ lín cho huÊn luyÖn vµ ®µo t¹o. Th«ng tin cËp nhËt míi nhÊt, gi¶m thêi gian vµ gi¸ thµnh ®­a s¶n phÈm tíi thÞ tr­êng. Th«ng tin liªn l¹c nhanh chãng, hiÖu qu¶, v­ît mäi kho¶ng c¸ch ®Þa lÝ. * Tr×nh duyÖt Web §Ó sö dông dÞch vô World Wide Web, Client cÇn cã ch­¬ng tr×nh duyÖt Web Browser, kÕt nèi vµo Internet th«ng qua ISP. Néi dung tµi liÖu ®­îc tr×nh bµy trong tr×nh duyÖt d­íi d¹ng v¨n b¶n hoÆc ®å ho¹, phô thuéc vµo lo¹i tr×nh duyÖt ®­îc sö dông. C¸c tr×nh duyÖt th«ng dông hiÖn nay lµ Microsoft Internet Explorer vµ Netscape Navigator. Trong mét øng dông Web, tr×nh duyÖt Web ®­îc dïng ®Ó hiÓn thÞ néi dung c¸c trang. Ngoµi ra, nã cßn hiÓn thÞ kÕt qu¶ lÊy tõ c¬ së d÷ liÖu, ®Þnh d¹ng vµ läc kÕt qu¶ tõ c¬ së d÷ liÖu. Internet Explorer 5.0 lµ mét tr×nh duyÖt chuÈn cho phÐp tr×nh bµy néi dung do Web Server cung cÊp, cho phÐp ®¨ng ký tíi bÊt k× Website nµo trªn Internet, hç trî tr×nh bµy trang Web trong chÕ ®é toµn mµn h×nh, cung cÊp thanh ®Þnh h­íng - di chuyÓn gióp duyÖt trang Web thuËn tiÖn h¬n, cho biÕt Website nµo bÞ thay ®æi kÓ tõ lÇn viÕng th¨m cuèi cïng, b¶o vÖ theo vïng, gi÷ l¹i nh÷ng Website ­a thÝch, cã thÓ thùc hiÖn vµ qu¶n lý m· scrip dïng ®Ó kiÓm tra tÝnh hîp lÖ cña d÷ liÖu ngay trªn Client: VBScIP, Jscrip, Activex Controls, Activex Documents, Java, Dynamic HTML. * Web Server Lµ øng dông cµi ®Æt trªn m¸y hay Internet, cho phÐp nhiÒu ng­êi dïng ®Ó truy xuÊt cïng lóc tíi c¬ së d÷ liÖu gäi lµ øng dông d¹ng Client/Server. Khi ®ã, hÖ thèng øng dông ph¶i cã ch­¬ng tr×nh Client xö lý mét sè nhiÖm vô vµ ch­¬ng tr×nh Server xö lý nh÷ng nhiÖm vô kh¸c. Web lµ mét øng dông Client/Server. Trong ®ã, Web Server ®ãng vai trß mét ch­¬ng tr×nh Server xö lý c¸c nhiÖm vô x¸c ®Þnh, nh­ t×m trang thÝch hîp, xö lý tæ hîp d÷ liÖu, kiÓm tra d÷ liÖu hîp lÖ, s¾p xÕp d÷ liÖu, tr¶ kÕt qu¶ vÒ Client, ®¶m b¶o an toµn d÷ liÖu, qu¶n lý giao dÞch. Web Server còng lµ n¬i l­u trªn c¬ së d÷ liÖu. 3. X©y dùng mét øng dông trªn Web ViÖc x©y dùng mét øng dông trªn Web cã thÓ rÊt kh¸c víi c¸c lo¹i lËp tr×nh kh¸c kh«ng gièng nh÷ng øng dông Client/Server th«ng th­êng. Trang Web cã tÝnh ®éng, nghÜa khi gäi trang, nã lÊy d÷ liÖu cÇn thiÕt vµ göi tíi cho ng­êi dïng. Mét khi Web Server göi trang ®i, nã kh«ng ghi nhí l¹i, nghÜa lµ Server kh«ng cÇn biÕt b¹n ®· tuy xuÊt trang nµy lÇn ®Çu tiªn hay lÇn thø mÊy. §Ó x©y dùng m« h×nh Client/Server th«ng th­êng, øng dông Client duy tr× nèi kÕt víi thµnh phÇn Server cña nã. Bªn c¹nh viÖc yªu cÇu vµ göi d÷ liÖu, Client truy vÊn Server theo ®Þnh kú ®Çu ®¶m b¶o nèi kÕt vÉn tån t¹i. NÕu Server bÞ ®ãng, Client sÏ nhËn biÕt ®iÒu nµy vµ thùc hiÖn c¸c thao t¸c riªng, nh­ göi th«ng b¸o lçi ®Õn ng­êi dïng. Khi x©y dùng øng dông Web, kh«ng chØ cÇn quan t©m tíi thêi gian tån t¹i cña Server trong toµn bé nhí mµ cßn quan t©m ®Õn kÕt nèi m¹ng Internet. Khi tr×nh duyÖt yªu cÇu mét trang Web, nã ®­îc Server ®ang më ghi nhËn vµ göi ®i. Server sÏ kh«ng kiÓm tra vµ x¸c ®Þnh xem liÖu trang Web vµ tÊt c¶ thµnh phÇn liªn quan ®Õn trang (h×nh ¶nh, ©m thanh,..) cã ®­îc chuyÓn tíi tr×nh duyÖt hay ch­a. §Ó Server vµ tr×nh duyÖt cã thÓ liªn l¹c vµ trao ®æi th«ng tin cho nhau, ta ph¶i x©y dùng c¸c øng dông Web b»ng ng«n ng÷ lËp tr×nh nh­ HTML, ASP, JAVA... C«ng nghÖ ASP 1. Giíi thiÖu ASP Microsoft Active Server Page (ASP) kh«ng h¼n lµ mét ng«n ng÷ lËp tr×nh. ASP lµ ng«n ng÷ kÞch b¶n dïng ®Ó x©y dùng c¸c øng dông trªn m«i tr­êng Internet. Nh­ tªn gäi cña nã, ASP gióp ng­êi x©y dùng øng dông Web t¹o ra c¸c trang Web cã néi dông linh ho¹t. Víi c¸c ng­êi dïng kh¸c nhau khi truy cËp vµo nh÷ng trang Web nµy cã thÓ sÏ nhËn ®­îc c¸c kÕt qu¶ kh¸c nhau. Nhê nh÷ng ®èi t­îng cã s¼n (Built_in Object) vµ kh¶ n¨ng hç trî c¸c ng«n ng÷ scrip nh­ VBscrip vµ jscrip, ASP gióp ng­êi x©y dùng øng dông dÔ dµng vµ nhanh chãng t¹o ra c¸c trang Web chÊt l­îng. Nh÷ng tÝnh n¨ng trªn gióp ng­êi ph¸t triÓn øng dông nhanh chãng tiÕp cËn ng«n ng÷ míi, ®iÒu nµy lµ mét ­u ®iÓm kh«ng nhá cña ASP. 2. CÊu tróc cña mét trang ASP Trang ASP ®¬n gi¶n lµ mét trang v¨n b¶n víi phÇn më réng lµ .ASP, gåm cã 3 phÇn: V¨n b¶n (Text) HTML tag (HTML: Hypertext Markup Language) C¸c ®o¹n scrip ASP: Khi thªm mét ®o¹n scrip vµo HTML, ASP dïng dÊu ph©n c¸ch (delimiters) ®Ó ph©n biÖt gi÷a ®o¹n HTML vµ ®o¹n ASP. ®Ó kÕt thóc ®o¹n Script. cã thÓ xem trang ASP nh­ mét trang HTML cã bæ sung c¸c ASP Script Command. 3. M« h×nh øng dông Web qua c«ng nghÖ ASP Thao t¸c gi÷a Client vµ Server trong mét øng dông Web cã thÓ ®­îc thÓ hiÖn kh¸i qu¸t nh­ sau: Qu¸ tr×nh xö lý trang Web tÜnh Mét Website th«ng th­êng gåm tËp hîp c¸c trang Web hay tËp tin HTML liªn kÕt víi nhau ®­îc Host lªn m¸y chñ Web (Web Server). Web Server lµ nét phÇn mÒm ®¸p øng c¸c trang Web ®­îc yªu cÇu tõ c¸c tr×nh duyÖt Web (Web Browser). Trang yªu cÇu ®­îc hiÓn thÞ khi ng­êi dïng nhÊp vµo liªn kÕt trªn mét trang Web, chän Bookmark trong tr×nh duyÖt hay nhËp ®Þa chØ URL vµo trong hép Address cña tr×nh duyÖt vµ nhÊp nót Go. Néi dung cuèi cïng cña trang Web th­êng ®­îc x¸c ®Þnh bëi ng­êi thiÕt kÕ vµ sÏ kh«ng thay ®æi khi trang ®­îc yªu cÇu (Request). V× trang HTML kh«ng thay ®æi khi yªu cÇu nªn ®­îc gäi lµ trang tÜnh (Static page). Khi Web Server nhËn ®­îc yªu cÇu mét trang tÜnh, m¸y chñ sÏ ®äc yªu cÇu, t×m trang ®ã vµ göi ®Õn (Reponse) tr×nh duyÖt ®· yªu cÇu nh­ minh ho¹ trong h×nh sau: B1: Tr×nh duyÖt Web yªu cÇu trang Web tÜnh. B2: Web Server t×m kiÕm trang yªu cÇu. B3: Web Server sÏ göi trang yªu cÇu ®Õn tr×nh duyÖt. Xö lý c¸c trang Web ®éng Khi Web Server nhËn ®­îc mét yªu cÇu cho mét trang Web th­¬ng m¸y chñ sÏ göi trang ®Õn tr×nh duyÖt ®· yªu cÇu mµ kh«ng cÇn ph¶i xö lý g× c¶. Nh­ng Web Server sÏ ph¶n øng kh¸c nhau khi nhËn yªu cÇu cho mét trang ®éng: nã sÏ kiÓm tra ®ã ®Õn mét phÇn mÒm cã nhiÖm vô ®Ó hoµn tÊt trang yªu cÇu. PhÇn mÒm ®Æc biÖt nµy ®­îc gäi lµ Application Server. Application Server sÏ ®äc c¸c m· trªn trang, hoµn tÊt trang theo c¸c chi dÉn trªn m¹ng, sau ®ã sÏ xo¸ m· khái trang. KÕt qu¶ lµ mét trang chñ ®­îc Application Server göi trë lai cho Web Server, sau ®ã Web Server sÏ göi trang ®ã cho tr×nh duyÖt ®· yªu cÇu. Nh÷ng g× mµ tr×nh duyÖt nhËn ®­îc chØ lµ c¸c d¹ng HTML thuÇn tuý sau ®©y lµ qu¸ tr×nh xö lý ®ã. B1: Tr×nh duyÖt Web yªu cÇu trang Web ®éng. B2: M¸y chñ Web t×m vµ chuyÓn trang ®è ®Õn m¸y chñ øng dông. B3: M¸y chñ øng dông sÏ ®äc yªu cÇu vµ hoµn tÊt trang. . B4: M¸y chñ Web sÏ göi trang ®· hoµn tÊt ®Õn tr×nh duyÖt yªu cÇu. Minh ho¹ qu¸ tr×nh xö lý c¸c trang Web ®éng Truy xuÊt c¬ së d÷ liÖu (CSDL) Application Server cho phÐp b¹n lµm viÖc víi c¸c tµi nguyªn ë phÝa m¸y chñ nh­ c¸c CSDL. VÝ dô, mét trang Web ®éng cã thÓ dÉn h­íng Application Server trÝch xuÊt d÷ liÖu tõ CSDL vµ chÌn vµo trong trang HTML. Application Server kh«ng thÓ giao tiÕp trùc tiÕp víi CSDL. Application Server chØ cã thÓ giao tiÕp th«ng qua driver CSDL. Driver CSDL lµ mét phÇn mÒm ho¹t ®éng nh­ mét tr×nh th«ng dÞch gi÷a Application Server vµ CSDL. Sau khi driver thiÕt lËp giao tiÕp, viÖc truy vÊn CSDL ®­îc tiÕn hµnh vµ mét recordset ®­îc t¹o ra. Recordset lµ mét tËp d÷ liÖu con ®­îc rót trÝch tõ mét hay nhiÒu b¶n trong CSDL. Recordset ®­îc tr¶ vÒ Application Server vµ d÷ liÖu ®­îc sö dông trong trang ®éng. Sau ®©y sÏ lµ minh ho¹ vÒ qu¸ tr×nh truy vÊn CSDL vµ tr¶ d÷ liÖu vÒ tr×nh duyÖt: B1. Tr×nh duyÖt Web yªu cÇu trang Web ®éng. B2. M¸y chñ Web t×m vµ chuyÓn trang ®ã ®Õn m¸y chñ øng dông B3. M¸y chñ øng dông sÏ ®äc c¸c yªu cÇu trang. B4. M¸y chñ øng dông sÏ göi truy vÊn ®Õn Driver CSDL B5. Driver thùc thi truy vÊn CSDL B9. M¸y chñ Web sÏ göi trang ®· hoµn tÊt ®Õn tr×nh duyÖt yªu cÇu. B8. M¸y chñ øng dông sÏ kÌm d÷ liÖu vµo trang, sau ®ã chuyÓn trang ®Õn m¸y chñ Web. B7. Driver chuyÓn Recordset ®Õn m¸y chñ øng dông. B6. Recordset sÏ ®­îc tr¶ vÒ cho driver. Web Server: lµ n¬i tiÕp nhËn vµ tr¶ lêi c¸c yªu cÇu cña Web user. §ång thêi còng thùc hiÖn viÖc kÕt nèi ®Õn hÖ DBMS trªn database Server theo yªu cÇu truy cÊp d÷ liÖu cña trang ASP. ADO cung cÊp giao diÖn l©p tr×nh cho ng­êi ph¸t triÓn x©y dùng c¸c lÖnh truy cËp CSDL. C¸c lÖnh nµy ®­îc chuyÓn ®Õn cho hÖ DBMS ®Ó thùc thi qua c¸c thµnh phÇn OLEDB vµ ODBC. KÕt qu¶ truy vÊn d÷ liÖu sÏ ®­îc Web Server ®­a ra hiÓn thÞ trªn Browser. Data Server: N¬i diÔn ra viÖc thùc thi c¸c thao t¸c CSDL nh­ lµ truy vÊn, cËp nhËt còng nh­ ®¶m b¶o tÝnh toµn vÑn d÷ liÖu cña hÖ DBMS. Browser: Giao diÖn víi ng­êi dïng, tiÕp nhËn c¸c yªu cÇu cña ng­êi sö dông còng nh­ hiÓn thÞ kÕt qu¶ yªu cÇu. 4. Ho¹t ®éng cu¶ trang ASP. Khi mét trang ASP ®­îc yªu cÇu bëi Web Browser, Web Server sÏ duyÖt tuÇn tù trang ASP nµy vµ chØ dÞch c¸c Script ASP. Tuy theo ng­êi x©y dùng trang Web nµy quy ®Þnh mµ kÕt qu¶ do Web Server dÞch sÏ tr¶ vÒ lÇn l­ît cho tr×nh duyÖt cña ng­êi dïng hay lµ chØ tr¶ vÒ khi dÞch xong tÊt c¶ c¸c Script. KÕt qu¶ tr¶ vÒ nµy mÆc ®Þnh lµ mét trang theo cÊu tróc cña ng«n ng÷ HTML. 5. ¦u ®iÓm vµ khuyÕt ®iÓm ASP ¦u ®iÓm: ASP bæ sung cho c¸c c«ng nghÖ ®· cã tõ tr­íc nh­ CGI (Commom Gateway Interface), gióp ng­êi dïng x©y dùng c¸c øng dông Web víi nh÷ng tÝnh n¨ng sinh ®éng. Tuy nhiªn, kh¸c víi CGI, c¸c trang ASP kh«ng cÇn ph¶i hîp dÞch. DÔ dµng t­¬ng thÝch víi c¸c c«ng nghÖ cña Microsoft. ASP sö dông ActiveX Data object (ADO) ®Ó thao t¸c víi CSDL hÕt søc tiªn lîi. Víi nh÷ng g× mµ ASP cung cÊp, c¸c nhµ ph¸t triÓn øng dông Web dÔ dµng tiÕp cËn c«ng nghÖ nµy vµ nhanh chãng t¹o ra c¸c s¶n phÈm cã gi¸ trÞ. §iÒu nµy hÕt søc cã ý nghÜa trong ®iÒu kiÖn ph¸t triÔn nh­ vò b·o trong tin häc ngµy nay. Nã gãp phÇn t¹o nªn mét ®éi ngò lËp tr×nh Web lín m¹nh. ASP cã tÝnh n¨ng më. Nã cho phÐp c¸c nhµ lËp tr×nh x©y dùng c¸c Component vµ ®¨ng ký sö dông dÔ dµng. Hay nãi c¸ch kh¸c ASP cã tÝnh n¨ng COM (Component Object Model). KhuyÕt ®iÓm: ASP chØ ch¹y vµ t­¬ng thÝch trªn m«i tr­êng Windows ®iÒu nµy lµm ASP bÞ h¹n chÕ rÊt nhiÒu. Dông ASP chóng ta sÏ gÆp kh«ng Ýt khã kh¨n trong viÖc can thiÖp s©u vµo hÖ thèng nh­ c¸c øng dông CGI. ASP kh«ng ®­îc hç trî nhiÒu tõ c¸c h¹ng thø 3. C¸c øng dông ASP ch¹y chËm h¬n c«ng nghÖ Java Servlet. TÝnh b¶o mËt thÊp.  HÖ qu¶n trÞ CSDL Microsoft Access: 1. Giíi thiÖu. Cho ®Õn nay Microsoft Access ®· trë thµnh phÇn mÒm CSDL liªn tôc ph¸t triÓn, thÓ hiÖn b­íc ngoÆt quan träng vÒ sù dÔ dµng trong viÖc sö dông, nhiÒu ng­êi ®· bÞ cuèn hót vµo viÖc t¹o c¸c CSDL h÷u Ých cña riªng m×nh vµ c¸c øng dông CSDL hoµn chØnh. HiÖn nay, Microsoft Access ®· trë thµnh mét s¶n phÈm phÇn mÒm m¹nh, dÔ dµng, ®¬n gi¶n khi lµm viÖc. Chóng ta h·y xem xÐt lîi Ých cña viÖc sö dông phÇn mÒm ph¸t triÓn øng dông CSDL nh­ Microsoft Access. HÖ CSDL: Theo ®Þnh nghÜa ®¬n gi¶n nhÊt, mét CSDL lµ mét tËp hîp c¸c b¶n ghi vµ tÖp ®­îc tæ chøc cho mét môc ®Ých cô thÓ. HÇu hÕt c¸c hÖ qu¶n trÞ CSDL hiÖn nay ®Òu l­u gi÷ vµ xö lý th«ng tin b»ng m« h×nh qu¶n trÞ CSDL quan hÖ. Tõ quan hÖ b¾t nguån tõ thùc tÕ lµ mçi b¶n ghi trong CSDL chøa c¸c th«ng tin liªn quan ®Õn mét chñ thÓ duy nhÊt. Ngoµi ra, c¸c d÷ liÖu cña hai nhãm th«ng tin cã thÓ ghÐp l¹i thµnh mét chñ thÓ duy nhÊt dùa trªn c¸c gi¸ trÞ d÷ liÖu quan hÖ. Trong mét hÖ qu¶n trÞ CSDL quan hÖ, tÊt c¶ c¸c d÷ liÖu Êy ®­îc qu¶n lý theo c¸c b¶ng, b¶ng l­u gi÷ th«ng tin vÒ mét chñ thÓ. ThËm chÝ khi sö dông mét trong nh÷ng ph­¬ng tiÖn cña mét hÖ CSDL ®Ó rót ra th«ng tin tõ mét b¶ng hay nhiÒu b¶ng kh¸c (th­êng ®­îc gäi lµ truy vÊn - Query) th× kÕt qu¶ còng gièng nh­ mét b¶ng. Thùc tÕ cßn cã thÓ hiÖn 1 truy vÊn dùa trªn kÕt qu¶ cña mét truy vÊn kh¸c. C¸c kh¶ n¨ng cña mét hÖ CSDL lµ cho chóng ta quyÒn kiÓm so¸t hoµn toµn b»ng c¸ch ®Þnh nghÜa d÷ liÖu, lµm viÖc víi d÷ liÖu vµ chia sÎ d÷ liÖu víi ng­êi kh¸c. Mét hÖ CSDL cã 3 kh¶ n¨ng chÝnh : §Þnh nghÜa d÷ liÖu, xö lý d÷ liÖu vµ kiÓm so¸t d÷ liÖu. Toµn bé chøc n¨ng trªn n»m trong c¸c tÝnh n¨ng m¹nh mÏ cña Microsoft Access. a. §Þnh nghÜa d÷ liÖu: X¸c ®Þnh CSDL nµo sÏ ®­îc l­u gi÷ trong mét CSDL, lo¹i cña d÷ liÖu vµ mèi quan hÖ gi÷a c¸c d÷ liÖu. b. Xö lý d÷ liÖu: Cã nhiÒu c¸ch xö lý d÷ liÖu lµ c¸c b¶ng, c¸c truy vÊn, c¸c mÉu biÓu, c¸c b¸o c¸o, c¸c macro vµ module trong Microsoft Access. 2. B¶ng (Table): B¶ng lµ ®èi t­îng ®­îc ®Þnh nghÜa vµ ®­îc dïng ®Ó l­u d÷ liÖu. Mçi b¶ng chøa c¸c th«ng tin vÒ mét chñ thÓ x¸c ®Þnh. Mçi b¶ng gåm c¸c tr­êng (field) hay cßn gäi lµ c¸c cét (Column) l­u gi÷ c¸c lo¹i d÷ liÖu kh¸c nhau vµ c¸c b¶n ghi (Record) hay cßn gäi lµ c¸c hµng (Row) l­u gi÷ tÊt c¶ c¸c th«ng tin vÒ mét c¸ thÓ x¸c ®Þnh cña chñ thÓ ®ã. Cã thÓ nãi mét kho¸ c¬ b¶n (Primary) (gåm mét hoÆc nhiÒu tr­êng) vµ mét hoÆc nhiÒu chØ môc (Index) cho mçi b¶ng ®Ó gióp t¨ng tèc ®é truy nhËp d÷ liÖu. a. §Æt kho¸ chÝnh (Primary key): Mçi b¶ng trong mét CSDL quan hÖ ®Òu ph¶i cã mét kho¸ c¬ b¶n vµ x¸c ®Þnh kho¸ c¬ b¶n trong Microsoft Access tuú theo tõng tÝnh chÊt quan träng cña b¶ng hay tõng CSDL mµ ta chän kho¸ chÝnh cho phï hîp : Më b¶ng ë chÕ ®é Design, chän mét hoÆc nhiÒu tr­êng muèn ®Þnh nghÜa lµ kho¸. Dïng chuét bÊm vµo nót Primary Key trªn thanh c«ng cô. b. §Þnh nghÜa kho¸ quan hÖ: Sau khi ®Þnh nghÜa xong hai hay nhiÒu b¶ng cã quan hÖ th× nªn b¸o cho Acces biÕt c¸ch thøc quan hÖ gi÷a c¸c b¶ng. NÕu lµm nh­ vËy, Access sÏ biÕt liªn kÕt tÊt c¶ c¸c b¶ng mçi khi sö dông chóng sau nµy trong c¸c truy vÊn, biÓu mÉu hay b¸o c¸o. C¸c tÝnh n¨ng tiªn tiÕn cña b¶ng trong Access: + PhÐp ®Þnh nghÜa ®å ho¹ c¸c mèi quan hÖ. + C¸c mÆt n¹ nhËp liÖu cho tr­êng ®Ó tù ®éng thªm c¸c ký hiÖu ®Þnh d¹ng vµo c¸c d÷ liÖu. + Cã kh¶ n¨ng l­u gi÷ c¸c tr­êng Null còng nh­ c¸c tr­êng trèng trong CSDL. + C¸c quy t¾c hîp lÖ cña b¶ng cã kh¶ n¨ng kiÓm tra tÝnh hîp lÖ cña mét tr­êng dùa trªn c¸c tr­êng kh¸c. + C«ng cô riªng ®Ó t¹o c¸c chØ môc. C¸c tÝnh n¨ng tiªn tiÕn cña truy vÊn trong Access: + Ph­¬ng thøc tèi ­u truy vÊn “Rushmore” (tõ Foxpro). + Ph­¬ng tiÖn Query Wizard gióp thiÕt kÕ c¸c truy vÊn. + Truy xuÊt c¸c thuéc tÝnh cét (Quy c¸ch ®Þnh d¹ng, c¸c vÞ trÝ thËp ph©n (mÆt n¹ nhËp)..). + Cã kh¶ n¨ng l­u tr÷ kiÓu tr×nh bµy b¶ng d÷ liÖu hoÆc truy vÊn. + C¸c c«ng cô t¹o truy vÊn (Query builder) kh¶ dông trªn nhiÒu vïng. + Kh¶ n¨ng ®Þnh nghÜa c¸c kÕt nèi tù ®éng ®­îc c¶i thiÖn. + Hç trî c¸c truy vÊn Union vµ c¸c truy vÊn thø cÊp (trong SQL). + Cöa sæ so¹n th¶o SQL ®­îc c¶i tiÕn. + T¨ng sè tr­êng cã thÓ cËp nhËt ®­îc trong mét truy vÊn kÕt nèi. c. MÉu biÓu (Form): MÉu biÓu lµ ®èi t­îng ®­îc thiÕt kÕ chñ yÕu dïng ®Ó nhËp hoÆc hiÓn thÞ d÷ liÖu, hoÆc ®iÒu khiÓn viÖc thùc hiÖn mét øng dông. C¸c mÉu biÓu ®­îc dïng ®Ó tr×nh bµy hoµn toµn theo ý muèn c¸c d÷ liÖu ®­îc truy xuÊt tõ c¸c b¶ng hoÆc c¸c truy vÊn. Cho phÐp in c¸c mÉu biÓu. Còng cho phÐp thiÕt kÕ c¸c mÉu biÓu ®Ó ch¹y Macro hoÆc mét Module ®¸p øng mét sù kiÖn nµo ®ã. MÉu biÓu lµ ph­¬ng tiÖn giao diÖn c¬ b¶n gi÷a ng­êi sö dùng vµ mét øng dông Microsoft Access vµ cã thÓ thiÕt kÕ c¸c mÉu biÓu cho nhiÒu môc ®Ých kh¸c nhau. + HiÓn thÞ vµ ®iÒu chØnh d÷ liÖu. + §iÒu khiÓn tiÕn tr×nh cña øng dông. + NhËp c¸c d÷ liÖu. + HiÓn thÞ c¸c th«ng b¸o. d. B¸o c¸o (Report): B¸o c¸o lµ mét ®èi t­îng ®­îc thiÕt kÕ ®Ó ®Þnh quy c¸ch, tÝnh to¸n, in vµ tæng hîp c¸c d÷ liÖu ®­îc chän. C¸c tÝnh n¨ng tiªn tiÕn cña b¸o c¸o trong Access: + Cã c«ng cô Auto Report dïng ®Ó tù ®éng x©y dùng mét b¸o c¸o cho mét b¶ng hoÆc truy vÊn. + Cã thÓ thiÕt ®Æt nhiÒu thuéc tÝnh bæ sung b»ng c¸c Macro hoÆc Access Basic. + C¸c b¸o cã thÓ chøa c¸c ch­¬ng tr×nh Access Basic côc bé (®­îc gäi lµ ch­¬ng tr×nh nÒn cña b¸o c¸o-code behind report) ®Ó ®¸p øng c¸c sù kiÖn trªn b¸o c¸o. + C¸c c«ng cô ®Ó t¹o c¸c thuéc tÝnh ®Ó gióp t¹o c¸c biÓu thøc phøc t¹p vµ c¸c c©u lÖnh SQL. + Cã thÓ cÊt kÕt qu¶ b¸o c¸o vµo tÖp v¨n b¶n RTF. + Cã thuéc tÝnh “ Page “ míi ®Ó tÝnh tæng sè trang t¹i thêi ®iÓm in. PhÇnII. Website b¸n hµng trùc tuyÕn I. Bµi to¸n thùc tÕ, yªu cÇu ®Æt ra h­íng gi¶i quyÕt. 1. Bµi to¸n thùc tÕ: ë n­íc ta hiÖn nay, ®êi sèng kinh tÕ ngµy cµng ph¸t triÓn, cuéc sèng ngµy cµng cao h¬n. Cho nªn nhu cÇu lµm ®Ñp nhµ ë ngµy cµng nhiÒu, viÖc lùa chän néi thÊt yªu cÇu ngµy cµng cao, ®ßi hái cã tÝnh thÈm mü, ®é tinh x¶o. Trong ®ã nhiÒu nh÷ng ®å néi thÊt cã tÝnh cæ kÝnh còng ®­îc con ng­êi ngµy nay ®Ó cÊp nhiÒu h¬n. Víi nh÷ng ng«i nhµ cã kiÓu kiÕn tróc cæ kÝnh th× ®­¬ng nhiªn ®i kÌm theo ®ã néi thÊt ®ßi hái còng ph¶i t­¬ng xøng, víi mét ng«i nhµ cïng kiÓu nh­ nã. Víi nh÷ng ngµy lÔ héi, nh­ Valentine, 8-3, 20-10, 20-11... vµ nh÷ng ngµy kØ niÖm ng­êi ta th­êng bµy tá t×nh c¶m víi nhau, trao tÆng nhau nh÷ng mãn quµ nhá cã ý nghÜa. Víi lý do ®ã t«i ®· x©y dùng Website b¸n hµng trùc tuyÕn ®Ó mong gióp Ých cho mäi ng­êi cã nh÷ng sù lùa chän phï hîp víi mäi hoµn c¶nh, nh÷ng ng«i nhµ cã ®å néi thÊt ®Ñp h¬n, trang träng h¬n. ChÝnh v× vËy, viÖc t¹o lËp mét trang Website b¸n hµng trùc tuyÕn víi nh÷ng th«ng tin liªn quan ®Õn néi thÊt, nh÷ng ®å l­u niÖm hay nh÷ng mãn hµng cã gi¸ trÞ, víi nh÷ng th«ng tin chÝnh x¸c, ®Çy ®ñ lµ rÊt quan träng cho ®êi sèng hiÖn nay ë n­íc ta. Víi thêi ®¹i ph¸t triÓn nh­ vò b·o hiÖn nay, kh¸i niÖm Internet kh«ng cßn xa l¹ ®èi víi mäi ng­êi, viÖc ®­a nh÷ng s¶n phÈm, nh÷ng th«ng tin hç trî trªn m¹ng ®ang trë nªn nhu cÇu cÇn thiÕt cho mäi ng­êi. 2. Yªu cÇu ®Æt ra. Website ph¶i cã c¸c chøc n¨ng sau: NhËp (add), chØnh söa (edit), cÊp nhËt (update), xo¸ (delete),.... c¸c d÷ liÖu vÒ mÆt hµng. Qu¶n lý thanh viªn (member) nh­ thªm, lo¹i bá, ph©n bá, phÇn quyÒn cho ng­êi dïng, ng­êi qu¶n lý... Giao diÖn th©n thiÖn: Mµu s¾c trang nh·, vui t­¬i nh­ng ph¶i thËt tho¶i m¸i t¹o ra c¶m gi¸c gÇn gòi cho ng­êi sö dông. Tèc ®é truy cËp nhanh: víi Modem 56Kbps tèc ®é truy cao kh«ng qu¸ 10 gi©y. M· nguån ph¶i tu©n theo chuÈn HTML 4.0: C¸c Script ph¶i ®Æt trong c¸c thÎ ®¸nh dÊu b¾t ®Çu vµ kÕt thóc, nh÷ng ®o¹n m· kh«ng dïng cÇn lo¹i bá. Cã kh¶ n¨ng ch¹y trªn nhiÒu tr×nh duyÖt: Website kh«ng ®­îc kh¸c nhau qu¸ khi ch¹y trªn c¸c tr×nh duyÖt th«ng th­êng nh­: Internet Explorer, NetsPCape, Navigator, Opera,... 3. H­íng gi¶i quyÕt. Víi nh÷ng môc tiªu trªn, Website cña t«i sÏ cung cÊp nh÷ng th«ng tin vÒ nh÷ng mÆt hµng vµ nh÷ng ®å l­u niÖm còng nh­ nh÷ng th«ng tin cÇn thiÕt ®ang ®­îc ng­êi dïng l­u t©m nhÊt b»ng mét c¸ch sinh ®éng, chÝnh x¸c vµ ®Çy ®ñ nhÊt. Néi dông cë b¶n cña Website b¸n hµng trùc tuyÕn gåm cã. - PhÇn dµnh cho kh¸ch hµng Giíi thiÖu chung. Giíi thiÖu mÆt hµng vµ giao dÞch trªn Web. T×m kiÕm th«ng tin vÒ mÆt hµng. Liªn kÕt víi trang Web kh¸c - PhÇn dµnh cho ng­êi qu¶n trÞ Website. Dïng ng«n ng÷ HTML, c«ng nghÖ ASP víi VB Script ®Ó x©y dùng c¸c trang Web. Dïng hÖ qu¶n trÞ c¬ së d÷ liÖu Microsoft Access ®Ó l­u tr÷ vµ qu¶n lý CSDL. C¸c h×nh thøc göi vµ nhËn d÷ liÖu gi÷a c«ng ty vµ kh¸ch hµng th«ng qua Modem, c¸c ®­êng d©y tèc ®é cao. II. Ph©n tÝch vµ thiÕt kÕ hÖ thèng. Website b¸n hµng trùc tuyÕn lµ mét øng dông Web chuyªn cung cÊp c¸c th«ng tin vÒ nh÷ng mÆt hµng ®å néi thÊt, l­u niÖm cña c«ng ty nhËp vÒ. §ång thêi Website cho phÐp kh¸ch hµng ®¨ng ký mua s¶n phÈm. Trong phÇn danh môc hµng: Kh¸ch hµng truy cÊp Website co thÓ xem ®­îc thång tin chi tiÕt vÒ c¸c s¶n phÈm nh­: H×nh ¶nh, c«ng dông, c¸ch dïng, chÊt liÖu s¶n xuÊt, gi¸ c¶, vµ sè l­îng. Tõ ®ã kh¸ch hµng tiÕn hµnh lµm thñ tôc ®¨ng ký ®Ó mua s¶n phÈm. Trong phÇn giíi thiÖu: Gióp kh¸ch hµng hiÓu thªm vÒ c¸c s¶n phÈm cña c«ng ty vµ t×m hiÓu vÒ Website b¸n hµng trùc tuyÕn. Trong phÇn t×m kiÕm: Kh¸ch hµng cã thÓ t×m kiÕm c¸c s¶n phÈm mµ m×nh cÇn ®­îc liÖt kª theo m« t¶, chÊt liÖu,... Trong phÇn giá hµng: cho phÐp kh¸ch hµng xem l¹i tÊt c¶ nh÷ng mÆt hµng m×nh ®· chän. Trong phÇn hµng theo môc ®Ých: Trang c¸c mÆt hµng ®· ®­îc ph©n lo¹i theo ý nghÜa vµ ®Æc ®iÓm cña mÆt hµng, gióp kh¸ch hµng dÔ lùa chän h¬n. Trong phÇn t­ vÊn kh¸ch hµng: gióp kh¸ch hµng dÔ dµng lùa chän h¬n khi kh¸ch hµng t×m nh÷ng mãn hµng theo tõng hoµn c¶nh cô thÓ, ch¼ng h¹n: kØ niÖm ngµy c­íi, ngµy lÔ 8-3,... Trong phÇn bµi viÕt míi: trang nµy cã nh÷ng bµi viÕt gióp kh¸ch hµng gi¶i trÝ khi ®ang gÆp khã kh¨n trong lùa chän, ch¼ng h¹n: nh÷ng bµi th¬ hay, nh÷ng bµi vui c­êi,... Trong phÇn liªn hÖ: gióp kh¸ch hµng cã thÓ dÔ dµng liªn hÖ víi chóng t«i trong ®Æt hµng, mua hµng b»ng mäi c¸ch: liªn hÖ trùc tiÕp qua ®iÖn tho¹i, liªn hÖ qua EMail,... vµ gióp kh¸ch hµng hiÓu h¬n vÒ ph­¬ng thøc ®Æt hµng, thanh to¸n cña chóng t«i. Trong phÇn qu¶ng c¸o: phÇn nµy dµnh cho qu¶ng c¸o, nÕu nh­ c¸c c«ng ty nµo cã nhu cÇu qu¶ng c¸o th× liªn hÖ víi c«ng ty. Ngoµi ra, Website còng cã chøc n¨ng cho phÐp nhµ qu¶n lý cËp nhËt nhanh chãng th«ng tin vÒ c¸c mÆt hµng ®­îc b¸n. C¸c trang nµy chØ ®­îc truy cËp víi nh÷ng ng­êi cã thÈm quyÒn. Ph©n tÝch c¸c yªu cÇu: øng dông bao gåm c¸c yªu cÇu chÝnh sau: Phôc vô nhu cÇu cËp nhËt, qu¶n lý mÆt hµng vµ c¸c yªu cÇu kh¸c liªn quan cña c«ng ty. Phôc vô nhu cÇu t×m hiÓu, ®¨ng kÝ cña kh¸ch hµng qua Website. Cã thÓ truy xuÊt qua hÖ thèng m¹ng ®Ó xem th«ng tin chi tiÕt vÒ c¸c mÆt hµng ®­îc b¸n cña c«ng ty, còng nh­ còng cã thÓ xem th«ng tin gi¶i trÝ vµ kiÕn thøc bæ Ých, ngoµi ra kh¸ch hµng cã thÓ gãp ý kiÕn gióp c«ng ty cã thÓ phôc vô cho kh¸ch hµng ngµy cµng tèt h¬n. Ho¹t ®éng cña nhµ qu¶n lý: Theo dâi ®­îc t×nh h×nh ®¨ng kÝ mua hµng cña kh¸ch hµng h»ng ngµy ®Ó cã kÕ ho¹ch giao dÞch. Cã thÓ ®iÒu chØnh, cËp nhËp th«ng tin vÒ mÆt hµng ®ang ®­îc b¸n ®Ó phôc vô kÞp thêi kh¸ch hµng. Tõ nh÷ng yªu cÇu trªn ta cã s¬ ®å chøc n¨ng cña bµi to¸n giao dÞch trªn Web nh­ sau: S¬ §å tæ chøc : S¬ ®å ng÷ c¶nh: S¬ ®å luång d÷ liÖu : NhËp th«ng tin: CËp nhËp th«ng tin: T×m kiÕm : Xö lý th«ng tin : III. c¬ së d÷ liÖu: C¸c b¶ng c¬ së d÷ liÖu ®­îc sö dông trong Website: 1. B¶ng c¬ së d÷ liÖu chung: 2. B¶ng d÷ liÖu l­u sè ng­êi truy cËp: 3. B¶ng l­u kh¸ch hµng : th«ng tin ®Çy ®ñ cña kh¸ch hµng khi ®¨ng kÝ mua hµng: 4. B¶ng l­u th«ng tin ®¬n hµng: 5. B¶ng l­u c¸c giá hµng : 6. B¶ng l­u th«ng tin vÒ bµi viÕt: 7. b¶ng l­u th«ng tin vÒ danh môc hµng: 8. B¶nh l­u th«ng tin vÒ c¸c mÆt hµng: 9. B¶ng l­u c¸c th«ng tin ®­îc qu¶ng c¸o: 10. B¶ng l­u th«ng tin vÒ Password ®Ó vµo c¬ sö d÷ liÖu: 11. B¶ng l­u danh s¸ch môc ®Ých: IV. ThiÕt kÕ Website : 1. Trang chñ: lµ trang chÝnh cña Website - Giíi thiÖu nh÷ng trang chÝnh cña Website. Khi b¹n vµo trang chñ b¹n cã thÓ vµo môc S¬ ®å Website b¹n sÏ vµo ®­îc trang s¬ ®å. NÕu b¹n vµo môc Giíi thiÖu b¹n sÏ vµo ®­îc trang giíi thiÖu vÒ Website cña chóng t«i. NÕu b¹n vµo môc T×m kiÕm b¹n sÏ vµo ®­îc trang t×m kiÕm vµ cã thÓ t×m kiÕm c¸c mÆt hµng mµ b¹n ®· biÕt. NÕu b¹n muèn liªn hÖ víi chóng t«i b¹n h·y vµo môc Liªn hÖ. Cßn nÕu b¹n ®· vµo vµ chän mua hµng b¹n h·y vµo môc Giá hµng ®Ó xem l¹i c¸c mÆt hµng mµ m×nh ®· chän. Vµ b¹n còng cã thÓ xem c¸c s¶n phÈm th× h·y vµo c¸c dang môc hµng. 2. Trang s¬ ®å Website : Nã hiÓn thÞ s¬ ®å cña Website theo d¹ng h×nh c©y rÊt ®Çy ®ñ. Trong ®ã, trang chñ bao gåm: Giíi thiÖu; giá hµng; t×m kiÕm; liªn hÖ; Phong Thuû luËn bao gåm: bµi viÕt míi, giíi thiÖu, hái vµ tr¶ lêi; t­ vÊn Phong Thuû; danh môc hµng; hµng theo môc ®Ých; hµng míi; qu¶ng c¸o; liªn hÖ nhanh. 3. Trang giíi thiÖu: Giíi thiÖu chung vÒ Website. Trang nµy giíi thiÖu cho chóng ta hiÓu thªm vÒ Website vµ t×m hiÓu vÒ ®å l­u niÖm - ®å néi thÊt cæ. 4. Trang giá hµng: khi b¹n ®· lùa chän mua hµng th× giá hµng sÏ hiÓn thÞ tÊt c¶ c¸c s¶n phÈm mµ b¹n chän. Sau khi b¹n lùa chän mua hµng nÕu b¹n muèn xem thö m×nh ®· chän ®ñ sè hµng m×nh cÇn ch­a th× b¹n chØ cÇn vµo môc Giá hµng, trong ®ã nã l­u tÊt c¶ sè hµng mµ b¹n võa chän mua. 5. Trang t×m kiÕm: Trang nµy gióp kh¸ch t×m kiÕm c¸c s¶n phÈm nhanh chãng h¬n, ®­îc t×m theo nhiÒu c¸ch kh¸c nhau : m« t¶, chÊt liÖu,... Khi b¹n ®· biÕt ®­îc mÆt hµng mµ m×nh cÇn mua, b¹n muèn t×m xem chóng t«i cã mÆt hµng ®ã kh«ng b¹n chØ cÇn vµo môc T×m kiÕm. Khi ®ã b¹n cÇn ®¸nh tªn s¶n phÈm m×nh cÇn mua vµo môc Tõ kho¸, trong môc T×m theo b¹n chØ cÇn chän kiÓu mµ m×nh t×m, ch¼ng h¹n: theo m« t¶, chÊt liÖu, .... ë môc S¾p xÕp b¹n chän kiÓu s¾p xÕp thø tù sau khi t×m thÊy. Sau ®ã b¹n chØ cÇn nhÊn nót T×m th× b¹n sÏ cã danh s¸ch hiÓn thÞ nÕu nã cã trong kho hµng cña chóng t«i, cßn kh«ng chØ lµ danh s¸ch trèng. 6. Trang liªn hÖ : Gióp kh¸ch hµng liªn hÖ víi c«ng ty b»ng nhiÒu c¸ch kh¸c nhau: §iÖn tho¹i, EMail, ... Trang nµy tr×nh bµy cho b¹n c¸ch liªn hÖ víi chóng t«i: thêi gian cã thÓ liªn hÖ, ®Þa chØ, sè ®iÖn tho¹i vµ ®Þa chØ EMail. B¹n muèn liªn hÖ qua EMail, b¹n h·y Ên nót vµo ®©y ë trang liªn hÖ vµ b¹n h·y ®iÒn ®Çy ®ñ th«ng tin vµo form nµy. Sau ®ã b¹n h·y nhÊn nót göi ®i khi mäi th«ng tin ®· ®ñ vµ ®óng ®Ó göi vµo hép th­ cña chóng t«i. NÕu mäi th«ng tin ch­a ®Çy ®ñ th× b¹n ph¶i vµo nhËp l¹i ®Ó söa l¹i th«ng tin cña b¹n. 7. Trang danh môc hµng: Khi b¹n nhÊn vµo bÊt k× tªn s¶n phÈm nµo trong danh môc hµng th× nã sÏ load ra cho b¹n nh÷ng s¶n phÈm cã tªn ®ã. B¹n muèn xem ®Çy ®ñ th«ng tin vÒ s¶n phÈm nµo b¹n chØ cÇn nhÊn vµo dßng tªn cña s¶n phÈm ®ã. Sau khi xem nÕu b¹n muèn mua s¶n phÈm nµy th× b¹n chän sè s¶n phÈm cÇn mua vµ nhÊn nót Chän mua. Ta sÏ cã trang sau: Sau khi b¹n ®ång ý th× h·y Ên vµo nót §ång ý ë phÝa d­íi ta sÏ cã trang sau: Sau khi b¹n chän ph­¬ng thøc thanh to¸n, b¹n h·y Ên nót §ång ý vµ ta sÏ cã trang sau : NÕu b¹n ®· chän ph­¬ng thøc thanh to¸n th× b¹n h·y §¨ng kÝ ®Ó mua hµng. NÕu b¹n ®· mua ë chóng t«i th× b¹n chØ cÇn nhËp EMail, mËt khÈu cña b¹n vµo vµ Ên §ång ý. Cßn nÕu b¹n míi mua lÇn ®Çu th× h·y ®iÒn mËt khÈu cña b¹n vµo phÇn B¹n mua lÇn ®Çu vµ Ên nót §ång ý. Sau khi b¹n ®· ®ång ý th× c¸c b¹n h·y x¸c nhËn l¹i §¬n hµng mµ b¹n mua hµng. NÕu b¹n ®ång ý th× chóng t«i sÏ ®Õn ®Þa chØ cña b¹n ®Ó giao hµng sau khi ®· nhËn tiÒn cña b¹n. 8. Trang hµng theo môc ®Ých : Khi b¹n nhÊn vµo mét nhãm s¶n phÈm nµo trong hµng theo danh môc th× nã sÏ load ra cho c¸c b¹n nh÷ng s¶n phÈm ®­îc chóng t«i chia theo môc ®Ých: theo cÊu t¹o, theo ý nghÜa,... Trang nµy còng ®­îc thao t¸c t­¬ng tù nh­ trang Danh môc hµng 9. Trang t­ vÊn : Trang nµy sÏ t­ vÊn cho c¸c b¹n thªm ®Ó c¸c b¹n dÔ lùa chän h¬n ®Ó hîp víi ý nghÜa cña ngµy b¹n tÆng, hîp víi ng­êi b¹n muèn tÆng. Trong trang nµy chóng t«i ®· ®Æt ra mét sè tr­êng hîp cã thÓ x·y ra vµ chóng t«i còng cã mét sè t­ vÊn phÇn nµo gióp b¹n trong lùa chän s¶n phÈm. B¹n thÊy tr­êng hîp nµo ®óng víi m×nh th× b¹n h·y nhÊn vµo dßng tiªu ®Ò ®Ó xem ®Çy ®ñ.  10. Trang hµng míi : NÕu b¹n muèn xem hµng míi th× b¹n h·y vµo trang nµy. Trang nµy còng ®­îc thao t¸c t­¬ng tù nh­ trang Danh môc hµng. 11. Trang qu¶n trÞ: Trang nµy chØ dµnh riªng cho ng­êi qu¶n trÞ. Ng­êi qu¶n trÞ sau khi nhËp tªn vµ mËt khÈu vµo th× ta sÏ cã trang sau:  ë ®©y cã mét danh s¸ch ng­êi qu¶n trÞ cã thÓ t¸c ®éng. NÕu b¹n chän nhËp bµi viÕt míi th× trang nµy ®· ®­îc ngÇm ®Þnh ®Çu tiªn vµ b¹n cã thÓ nhËp vµo víi ®Çy ®ñ th«ng tin vµ nhÊn nót nhËp th× nã sÏ ®­îc l­u vµo c¬ sö d÷ liÖu cña Website. NÕu b¹n chän cËp nhËt tin tøc th× trang cËp nhËt tin tøc sÏ Load ra vµ sÏ cã mét danh s¸ch c¸c lo¹i tin sÏ hiÓn thÞ trªn Website. B¹n h·y chän mét lo¹i tin vµ nhÊn nót chän B¹n sÏ cã trang sau: ë trang nµy b¹n cã thÓ söa tin tøc nÕu b¹n nhÊn vµo nót söa vµ nã sÏ hiÓn thÞ trang nh­ trang nhËp tin tøc víi c¸c th«ng tin ®· cã, lóc nµy b¹n cã thÓ söa c¸c th«ng tin trong ®ã, sau ®ã Ên nót nhËp nã sÏ l­u l¹i th«ng tin b¹n võa söa vµo c¬ së d÷ liÖu. Cßn nÕu b¹n muèn xo¸ th× b¹n chØ cÇn Ên nót xo¸ th× th«ng tin nµy sÏ kh«ng cßn trong d÷ liÖu. T­¬ng tù nh­ vËy b¹n cã thÓ thao t¸c víi c¸c lùa chän kh¸c. KÕt luËn HÖ thèng ®­îc x©y dùng b»ng c«ng nghÖ ASP kÕt hîp cïng víi VB Script, c¬ s¬ d÷ liÖu ®­îc thiÕt kÕ b»ng Microsoft Access ®­îc coi lµ c«ng cô m¹nh, th«ng dông nhÊt hiÖn nay trong viÖc thiÕt lËp Website. HiÖn t¹i Website b¸n hµng trùc tuyÕn ®· thùc hiÖn ®­îc nh÷ng chøc n¨ng sau: Hç trî kh¸ch hµng. + Xem th«ng tin vÒ c¸c mÆt hµng ®ang ®­îc ­a chuéng nhÊt hiÖn nay. + Xem th«ng tin vÒ c¸c mÆt hµng ®å l­u niÖm phï hîp víi nh÷ng ngµy héi, lÔ, tÕt. + T×m kiÕm nhanh c¸c mÆt hµng, ®å, quµ ®ang cã mÆt trªn Website còng nh­ ®ang cã trong c«ng ty. + Cho phÐp kh¸ch hµng ®¨ng ký th«ng tin ®Ó giao dÞch mua trªn Website. + Ngoµi ra, trang Web còng cho phÐp kh¸ch hµng biÕt thªm vÒ c¸c th«ng tin bæ Ých, t­ vÊn liªn quan ®Õn vÊn ®Ò ®å trang trÝ néi thÊt trong gia ®×nh, vµ nh÷ng mãn hµng ®¸ng gi¸ trong ngµy lÔ, tÕt... Hç trî cho ng­êi qu¶n trÞ + NhËp d÷ liÖu, thay ®æi vµ cÊp nhËt d÷ liÖu, thèng kª mÆt hµng, t×m kiÕm c¸c th«ng tin vÒ mÆt hµng mµ kh¸ch hµng quan t©m. + CËp nhËt, thay ®æi nh÷ng th«ng tin sù kiÖn míi nhÊt liªn quan ®Õn vÊn ®Ò ®å néi thÊt, mÆt hµng l­u niÖm. + Cho phÐp ng­êi qu¶n lý sö dông hÖ thèng. Do khã kh¨n kh¸ch quan vµ h¹n chÕ cña b¶n th©n, nªn mét sè chøc n¨ng më réng cña øng dông ch­a thùc hiÖn ®­îc hoÆc thùc hiÖn ë møc ®é h¹n chÕ. §Ó kh¾c phôc nh÷ng thiÕu sãt trªn t«i ®· cã nh÷ng b­íc d÷ trï sau: H­íng nghiªn cøu tiÕp theo: T¹o mét giao diÖn th©n thiÕt h¬n cho Website nh»m thu hót kh¸ch hµng. TiÕp tôc x©y dùng nh÷ng chøc n¨ng, øng dông kh¸c cho Website. Sö dông hµnh ¶nh ba chiÒu ®Ó giíi thiÖu s¶n phÈm cho kh¸ch hµng, nh»m t¨ng thªm sù hÊp dÉn khi xem. Thµnh lËp ®­îc c¸c phiªn ®Êu gi¸ trùc tiÕp trªn m¹ng. §a d¹ng ho¸ h×nh thùc thanh to¸n nh­ lµ kh¸ch hµng cã thÓ thanh to¸n b»ng c¸c lo¹i thÎ tÝn dông, tr¶ b»ng tiÒn mÆt, sÐc chuyÓn b»ng ®­êng b­u ®iÖn,... vµ ®Æc biÖt ph¶i ®¶m b¶o tÝnh chÝnh x¸c vµ b¶o mËt cho kh¸ch hµng. X©y dùng nh÷ng phÇn qu¶n trÞ tèt h¬n, cã tÝnh b¶o mËt cao. Sö dông c«ng nghÖ Dot Net (ASP.NET), c«ng nghÖ míi cña Microsoft. Vinh, ngµy 25/5/2006Tµi liÖu tham kh¶o LËp tr×nh øng dông chuyÖn nghiÖp SQL Sever 2000 ( TËp 1&2 ) §×nh Xu©n L©m, nh÷ng bµi thùc hµnh HTML, NXB Thèng Kª VN - GUIDE, nh­ng bµi thùc hµnh ASP, NXB Thèng Kª, 2003 NguyÔn Tr­êng Sinh, Macromedia Dreamwearer MX, NXB Lao §éng - X· héi, 2003 NguyÔn Tr­êng Sinh, Macromedia Flash MX, NXB Lao §éng - X· héi, 2003 Web Resource: Môc lôc Më ®Çu .................... .................... .................... ..............................2 PhÇn I. C¬ së lý thuyÕt .................... ...............................................3 I. Tæng vÒ Internet, World Wide Web .........................................3 1. Kh¸i niÖm vÒ Internet .................... .........................................3 2. World Wide Web .................... .................... ...........................7 3. X©y dùng mét øng dông trªn Internet .....................................9 II. C«ng nghÖ ASP .................... .................... ............................11 1. Giíi thiÖu ASP .................... .................... .............................11 2. CÊu tróc cña mét trang ASP .................... ..............................11 3. M« h×nh øng dông Web qua c«ng nghÖ ASP .........................12 4. Ho¹t ®éng cña trang ASP .................... .................... .............15 5. ¦u vµ khuyÕt ®iÓm cña ASP .................... .............................15 III. HÖ qu¶n trÞ c¬ së d÷ liÖu Mircrosoft Access .........................17 1. Giíi thiÖu .................... .................... .................... .................17 2. C¸c kiÓu d÷ liÖu trong c¬ së d÷ liÖu Microsoft Access...........18 PhÇn II. Website b¸n hµng trùc tuyÕn .................... ....................20 I. Bµi to¸n thùc tÕ, yªu cÇu ®Æt ra vµ h­íng gi¶i quyÕt ...............20 1. Bµi to¸n thùc tÕ .................... .................... .............................21 2. Yªu cÇu ®Æt ra .................... .................... ...............................22 3. H­íng gi¶i quyÕt .................... .................... ..........................22 II. Ph©n tÝch vµ thiÕt kÕ hÖ thèng .................... ............................24 III. Cë së d÷ liÖu .................... .................... ................................32 IV. ThiÕt kÕ Website .................... .................... ...........................41 KÕt luËn .................... .................... .................... .......................59 Tµi liÖu tham kh¶o .................... .................... ...................62