Khung pháp lý về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả tại Việt Nam

1 KHUNG PHÁP LÝ VỀ SỬ DỤNG NĂNG LƯỢNG TIẾT KIỆM VÀ HIỆU QUẢ TẠI VIỆT NAM TỔNG CỤC NĂNG LƯỢNG BỘ CÔNG THƯƠNG KHUNG PHÁP LÝ VỀ SỬ DỤNG NĂNG LƯỢNG TIẾT KIỆM VÀ HIỆU QUẢ TẠI VIỆT NAM 2 TỔNG CỤC NĂNG LƯỢNG BỘ CÔNG THƯƠNG NỘI DUNG TRÌNH BÀY 1. Hiện trạng năng lượng Việt Nam 2. Khung pháp lý trong lĩnh vực sử dụng năng lượng TK&HQ 3. Các cơ chế khuyến khích va ̀ xử phạt 4. Định hướng thúc đẩy sử dụng năng lượng TK&HQ trong công nghiệp và tòa nha ̀ TỔNG QUAN NGÀNH NĂNG LƯỢNG 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 1990 1995 2000 2005 2010 2015 2020 2025 Agriculture.Forestry.& Fishery Industry (Heavy) Industry (Light) Transportation Commercials & Service Residentials Industry Light Non-C Residentials Non-C 2005 33.3 Mtoe 18.7 Mtoe 2015 49.3 Mtoe 35.4 Mtoe 2025 77.6 Mtoe 65.4 Mtoe Non-Commercial Energy Mtoe Light Manufacturing Transportation Heavy Industry & Mining TIỀM NĂNG TIẾT KIỆM NĂNG LƯỢNG THEO NGÀNH Công nghiệp xi măng: 50% Công nghiệp gốm: 35% Phát điện than: 25% Ngành dệt /may mặc: 30% Các tòa nhà thương mại: 25% Công nghiệp thép: 20% Nông nghiệp: 50% Chế biến thực phẩm: 20% Sử dụng nước: 15% (Kết quả khảo sát của dự án DSM pha 1) KHUNG PHÁP LÝ 8 Luật 50/2010/QH12 Nghị định 134/2013/NĐ-CP Quy định xử phạt vi phạm HC trong lĩnh vực ĐL, an toàn đập và SDNL TK&HQ Nghị định 21/2011/NĐ-CP Quy định chi tiết và biện pháp thi hành Luật SDNL TK&HQ - Quyết định của TTCP - Các Thông tư - Quyết định của các Bộ ngành ĐỐI TƯỢNG ĐIỀU CHỈNH CỦA LUẬT SỬ DỤNG NĂNG LƯỢNG TK&HQ Cơ sở sử dụng năng lượng trọng điểm (Điều 9, 10, 11, 12, 13, 14) (Điều 37, 38, 39, 40) (Điều 29, 30, 31) (Điều 26, 27, 28) (Điều 22, 23, 24, 25) (Điều 19, 20, 21) (Điều 15, 16, 17, 18) (Điều 32, 33, 34, 35, 36) 9 10  Công nghiệp: o Thông tư 02/2014/TT-BCT: quy định các biện pháp sử dụng năng lượng TKHQ cho các ngành công nghiệp. o Thông tư 09/2012/TT-BCT: Lập kế hoạch, báo cáo thực hiện kế hoạch sử dụng năng lượng TK&HQ. o Thông tư 39/2011/TT-BCT: Đào tạo, cấp chứng chỉ QLNL và Kiểm toán viên NL. o Quyết định 78/2013/QĐ-TTg: Danh mục, lộ trình phương tiện, thiết bị SDNL phải loại bỏ và các tổ máy phát điện hiệu suất thấp không được xây dựng mới.  Tòa nhà: Quyết định số 40/2005/QĐ-BXD (ngày 17/11/2005) ban hành QCXDVN 09:2005 - Các công trình xây dựng sử dụng NL có hiệu quả. CÁC VĂN BẢN PHÁP LÝ CHO LĨNH VỰC CÔNG NGHIỆP VÀ TÒA NHÀ CÁC VĂN BẢN PHÁP LÝ KHÁC 11 o Quyết định 51/2011/QĐ-TTg: Danh mục phương tiện, thiết bị phải dán nhãn NL. o Quyết định 03/2013/QĐ-TTg: Sửa đổi bổ sung một số điều của QĐ số 51/2011/QĐ-TTg. o Thông tư 07/2012/TT-BCT: Dán nhãn NL cho phương tiện, thiết bị sử dụng NL. o Quyết định 68/2011/QĐ-TTg: Danh mục phương tiện, thiết bị TKNL được trang bị mua sắm đối với CQ, ĐV sử dụng NSNN. o Thông tư số 64/2011/TT-BGTVT (ngày 26/12/2011): Quy định biện pháp sử dụng năng lượng TK&HQ trong hoạt động GTVT. CHƯƠNG TRÌNH MỤC TIÊU QUỐC GIA VỀ SỬ DỤNG NĂNG LƯƠNG TIẾT KIỆM VÀ HIỆU QUẢ (VNEEP)  Quyết định số 79/QĐ/2006/QĐ-TTg (ngày 14/4/2006) Phê duyệt Chương trình mục tiêu quốc gia về SDNL TK&HQ giai đoạn 2006-2015  Quyết định số 1427/QĐ-TTg (ngày 02/10/2012) Phê duyệt Chương trình mục tiêu quốc gia về SDNL TK&HQ giai đoạn 2012-2015 DANH MỤC CÁC DỰ ÁN TRONG CHƯƠNG TRÌNH VNEEP  Dự án 1: Tăng cường giáo dục, tuyên truyền phổ biến thông tin, vận động cộng đồng, nâng cao nhận thức, thúc đẩy sử dụng năng lượng TKHQ  Dự án 2: Phát triển, phổ biến các trang thiết bị hiệu suất cao, tiết kiệm năng lượng, từng bước loại bỏ các trang thiết bị hiệu suất thấp  Dự án 3: Sử dụng năng lượng TKHQ trong các tòa nhà  Dự án 4: Thúc đẩy TKNL trong ngành GTVT Ưu đãi đầu tư cho các dự án đầu tư sản xuất phương tiện, thiết bị TKNL, ứng dụng công nghệ TKNL (Điều 27, Nghị định 21/2011/NĐ-CP) Hỗ trợ đối với hoạt động sản xuất, nhập khẩu phương tiện, thiết bị TKNL (Điều 28, Nghị định 21/2011/NĐ- CP) 15 Cơ chế khuyến khích Sử dụng năng lượng TK&HQ 16 Cơ chê ́ khuyến khích của Chương trình VNEEP:  Đào tạo nâng cao năng lực cho DN về sử dụng năng lượng TK&HQ.  Hỗ trợ DN xây dựng hệ thống quản lý năng lượng.  Hỗ trợ DN thực hiện kiểm toán năng lượng.  Hỗ trợ DN đầu tư vào các giải pháp sử dụng năng lượng TK&HQ.  Xây dựng và triển khai các dự án hỗ trợ kỹ thuật các doanh nghiệp sản xuất nâng cao hiệu quả sử dụng năng lượng. Cơ chế khuyến khích Sử dụng năng lượng TK&HQ 17 Cơ chế khuyến khích của Chương trình VNEEP:  Xây dựng và triển khai quỹ hỗ trợ đầu tư TKNL: - Triển khai Quỹ hỗ trợ 6tr USD của dự án LCEE (do chính phu ̉ Đan Mạch tài trợ) cho các DNVVN đầu tư TKNL trong ngành gạch, gốm sứ, chế biến thực phẩm. - Xây dựng Quỹ cho vay ưu đãi để doanh nghiệp vay vốn đầu tư TKNL: Dự án do Ngân hàng Thế giới tài trợ với quy mô 200tr USD.  Xây dựng cơ chế Thỏa thuận tự nguyện để thúc đẩy chương trình sử dụng năng lượng TKHQ trong công nghiệp, triển khai thí điểm một số dự án thỏa thuận tự nguyện trong năm 2015. Cơ chế khuyến khích Sử dụng năng lượng TK&HQ 18 Cơ chế xử phạt VPHC trong lĩnh vực TKNL quy định tại Nghị định 134/2013/NĐ-CP:  Phạm vi điều chỉnh vi phạm: - Quy định về kiểm toán năng lượng. - Quy định về sử dụng năng lượng TKHQ trong sản xuất công nghiệp, xây dựng, giao thông vận tải, sản xuất nông nghiệp. - Quy định về quản lý và sử dụng năng lượng TKHQ trong cơ sở SDNL trọng điểm - Quy định về nhãn NL trong hoạt động sản xuất, nhập khẩu, phân phối phương tiện, thiết bị tiêu thụ năng lượng. - Quy định về sản xuất, nhập khẩu, lưu thông phương tiện, thiết bị SDNL,thuộc danh mục phương tiện, thiết bị phải loại bỏ. Cơ chế xử phạt trong Sử dụng năng lượng TK&HQ 19 Cơ chế xử phạt VPHC trong lĩnh vực TKNL quy định tại Nghị định 134/2013/NĐ-CP:  Hình thức xử phạt: - Cảnh cáo. - Phạt tiền: tối đa 100 triệu đồng với cá nhân, 200 triệu đồng với tô ̉ chức. - Phạt bổ sung: tước giấy phép, chứng nhận, chứng chỉ; tịch thu tang vật/phương tiện vi phạm.  Thời hiệu xử phạt: từ 1 đến 2 năm Cơ chế xử phạt trong Sử dụng năng lượng TK&HQ  Xây dựng các định mức sử dụng năng lượng cho một số ngành công nghiệp trọng điểm.  Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, kiểm toán năng lượng và tư vấn cho các DN trong các ngành công nghiệp trọng điểm, ưu tiên sử dụng các trang thiết bị hiệu suất cao, từng bước loại bỏ các trang thiết bị có hiệu suất thấp.  Xây dựng thị trường ESCO để hỗ trợ đầu tư TKNL cho các DN trong các ngành công nghiệp.  Xây dựng và kiện toàn hệ thống CSDL về năng lượng làm công cụ cho việc đánh giá hiệu quả sử dụng năng lượng. 21 Thúc đẩy TKNL trong công nghiệp Thúc đẩy TKNL trong tòa nhà Đẩy mạnh triển khai QCXDVN 09:2005 - Các công trình xây dựng sử dụng năng lượng có hiệu quả. Xây dựng các công trình thí điểm về tòa nhà sử dụng năng lượng TKHQ. Đào tạo, tập huấn, nâng cao năng lực và chuyên môn về sử dụng năng lượng TKHQ cho đội ngũ kiến trúc sư, kỹ sư, tư vấn hoạt động trong ngành xây dựng. 22