Kỹ thuật ương nuôi cá lăng Nha (mystus wyckioides chaux và fang, 1949)

o, khoûe, phía sau coù raêng cöa nhöng tia cöùng ôû vaây löng nhoû vaø ñöôïc bao phuû bôûi moät lôùp da vaø khoâng coù raêng cöa. Thaân coù maøu xaùm hoaëc xanh ñen, vaây ñuoâi vaø meùp caùc vaây nhö vaây löng, vaây ngöïc, vaây buïng vaø vaây haäu moân coù maøu ñoû. Raâu haøm treân cuûa caù coù maøu traéng ñuïc vaø to (Chaux vaø Fang, 1949; trích bôûi Leâ Ñaïi Quan, 2004). Theo Tröông Thuû Khoa vaø Traàn Thò Thu Höông (1993) thì caù laêng nha (Mystus wyckioides) ñöôïc moâ taû nhö sau: ñaàu deïp baèng, maét döôùi phaúng. Moõm vuoâng neáu nhìn töø maët löng vaø nhoïn neáu nhìn töø maët beân. Mieäng caän döôùi, roäng, coù hình voøng cung, naèm treân maët phaúng ngang, khoâng co duoãi ñöôïc. Coù 4 ñoâi raâu: moät ñoâi raâu muõi, moät ñoâi raâu meùp vaø hai ñoâi raâu haøm döôùi; raâu meùp daøi nhaát, keùo daøi tôùi meùp vi haäu moân. Maét to khoâng coù da che phuû, naèm leäch veà maët löng cuûa ñaàu, gaàn choùp moõm hôn gaàn ñieåm cuoái xöông naép mang. Phaàn traùn giöõa hai maét roäng vaø phaúng. Maáu xöông chaåm ngaén, nhoïn. Maøng mang raát phaùt trieån nhöng khoâng dính nhau vaø khoâng dính vôùi eo mang, loã mang roäng. Thaân thon daøi, phaàn tröôùc thaân troøn, phaàn sau thaân deïp beân. Gai vi löng nhoû hôn gai vi ngöïc vaø maët sau cuûa gai naøy coù raêng cöa höôùng vaøo goác vaây. Vi môõ naèm ñoái dieän vôùi vi haäu moân vaø daøi, goác vi môõ daøi töông ñöông vôùi goác vi haäu moân. Maët löng cuûa thaân vaø ñaàu coù maøu naâu ñaäm vaø nhaït daàn xuoáng buïng, buïng caù coù maøu traéng ñuïc. Toaøn thaân aùnh leân maøu xanh reâu, phaàn sau vi môõ coù moät ñoám ñen roäng. Ñaëc ñieåm dinh döôõng Caù laêng nha laø loaøi caù döõ, hoaït ñoäng kieám aên maïnh veà ñeâm, thöùc aên cuûa noù laø caù con, coân truøng, toâm, cua, nhuyeãn theå, giaùp xaùc, thòt, muøn baõ höõu cô, … Caù soáng chui ruùt ôû nhöõng hoác ñaù, goác caây vaø buïi raäm, … Ñaây laø loaøi öa toái. Theo Phaïm Baùu vaø Nguyeãn Ñöùc Tuaân (1998, trích bôûi Ñaøo Döông Thanh, 2004) thì caù laêng coù caáu taïo boä maùy tieâu hoùa cuûa caù döõ ñieån hình: mieäng roäng, raêng haøm saéc vaø nhoïn, daï daøy lôùn, tyû leä giöõa chieàu daøi ruoät vaø chieàu daøi thaân laø 89,35%. Phaân tích 25 maãu thöùc aên trong ruoät caù coù chæ soá no ñaày laø 1,18 vaø thaønh phaàn thöùc aên chính laø ñoäng vaät. Theo Suwannvat, 1971 (trích bôûi Amornsakun vaø ctv., 1998; trích bôûi La Thanh Tuøng, 2001), caù laêng nha tìm ñeán nhöõng nôi nöôùc chaûy trong thuûy vöïc nôi maø coù nhöõng sinh vaät laøm thöùc aên cuûa caù nhö: Volvox sp., Cladocera vaø Chironomus, … ñeå sinh soáng. Theo Ngoâ Troïng Lö vaø Thaùi Baù Hoà (2001), caù laêng thuoäc nhoùm caù döõ. Khi caù coøn nhoû thöùc aên cuûa caù laø caùc coân truøng coù trong nöôùc: aáu truøng muoãi laéc, giun ít tô, reã caây, … Khi caù lôùn thöùc aên chuû yeáu laø toâm, cua, caù con, giun ñaát, …. Maët khaùc, theo Ngoâ Vaên Ngoïc (2002) thì caù laêng hoaøn toaøn thích hôïp vôùi thöùc aên coâng nghieäp trong ñieàu kieän nuoâi nhaân taïo. Ñaëc ñieåm sinh tröôûng Sinh tröôûng laø söï taêng tröôûng veà kích thöôùc vaø khoái löôïng cuûa caù theo thôøi gian nhôø quaù trình trao ñoåi chaát. Sinh tröôûng cuõng laø quaù trình söû duïng vaø ñoàng hoùa thöùc aên xaûy ra beân trong cô theå cuûa caù. Quaù trình naøy ñaëc tröng töông öùng vôùi töøng loaøi caù vaø tuøy thuoäc vaøo nhieàu yeáu toá: ñieàu kieän moâi tröôøng soáng, thuoäc tính cuûa loaøi, soá löôïng thöùc aên coù trong thuûy vöïc, thôøi gian soáng cuûa caù, giôùi tính. Ñaây laø ñaëc tính thích öùng cuûa loaøi, ñaûm baûo söï soáng cuûa loaøi vôùi ñieàu kieän moâi tröôøng. Theo Mai Ñình Yeân vaø ctv., 1992 hoï Bagridae coù kích côõ toái ña ñaït 80 cm. Theo Smith (1945; trích bôûi Ñaøo Phaïm Minh Hoøa, 2004), gioáng Mystus trong töï nhieân coù theå ñaït kích thöôùc hôn 60cm, nhöng chieàu daøi thoâng thöôøng thì töø 25 – 30cm. Ñaëc ñieåm sinh saûn Theo Rainboth (1996; trích bôûi Leâ Ñaïi Quan, 2004) thì caù laêng tìm vaøo nhöõng vuøng ngaäp nöôùc ñeå sinh saûn. ÔÛ Tonesap caù ñöïc ñöôïc tìm thaáy vaøo khoaûng thaùng 8 vaø khoaûng töø thaùng 10 – 12 caù con trôû ra soâng. Theo Mai Thò Kim Dung (1998) caù laêng nha coù theå tham gia sinh saûn ôû kích thöôùc 32cm. Muøa sinh saûn cuûa caù laêng keùo daøi quanh naêm vaø khoâng xaùc ñònh ñöôïc ñænh. Ñöôøng kính tröùng khi ñaõ chín muøi ñaït ñeán 1mm (Smith, 1945; trích bôûi Mai Thò Kim Dung, 1998). Theo Ngoâ Vaên Ngoïc (2002) thì muøa vuï sinh saûn caù laêng nha coù theå töø thaùng 3 ñeán thaùng 11, thôøi gian taùi thaønh thuïc cuûa caù laêng nha laø 2,5 thaùng. Vôùi ñieàu kieän sinh saûn nhaân taïo coù theå cho caù sinh saûn quanh naêm. Theo Phaïm Baùu vaø Nguyeãn Ñöùc Tuaân (1998; trích bôûi Ñaøo Döông Thanh, 2004), caù laêng coù söùc sinh saûn thaáp, heä soá thaønh thuïc trung bình 7,48%; söùc sinh saûn tuyeät ñoái taêng theo tuoåi, caù töø 3 – 11 tuoåi ñaït 6.342 – 54.575 tröùng, söùc sinh saûn töông ñoái trung bình ñaït 3750 tröùng/kg caù caùi. Söùc sinh saûn thöïc teá cuûa caù laêng vaøng (Mystus nemurus) dao ñoäng töø 117.000 – 132.000 tröùng/kg (Ngoâ Vaên Ngoïc, 2002). 2.1.7 Phaân bieät ñöïc caùi ÔÛ caù ñöïc khi thaønh thuïc thì rìa tuyeán sinh duïc coù nhieàu tuùi nhoû, phaân tuùi nhieàu vaø roõ khi tuyeán sinh duïc caøng phaùt trieån. Tuyeán sinh duïc caù caùi daøi vaø thon. Ngoaøi ra, söï khaùc bieät giôùi tính ôû caù laêng nha coøn coù theå nhaän bieát qua nhöõng ñaëc ñieåm beân ngoaøi nhö: caù ñöïc coù gai sinh duïc daøi vaø nhoïn ôû ñaàu muùt; caù caùi coù phaàn buïng to vaø beø ra hai beân neáu nhìn thaúng töø treân xuoáng, coù loã sinh duïc hình troøn maøu hoàng vaø hôi loài ra. Caù caùi Caù ñöïc Hình 2.1 Phaân bieät ñöïc, caùi caù laêng nha Nhu Caàu Naêng Löôïng cho Söï Phaùt Trieån cuûa Caù Gioáng Theo Nguyeãn Vaên Tö vaø ctv. (2003) thì: Ngay sau thôøi ñieåm bong boùng chöùa ñaày hôi, aáu truøng baét ñaàu bieát aên ngoaøi maëc daàu chuùng vaãn coøn 20 – 30% chaát noaõn hoaøng. Ñaêc bieät, ñoái vôùi moät soá loaøi caù döõ nhö caù treâ, caù laêng maëc duø vaøo thôøi ñieåm 2 ngaøy tuoåi, aáu truøng vaãn coøn chaát noaõn hoaøng nhöng chuùng vaãn coù theå aên ñöôïc thöùc aên ngoaøi nhö Moina, Artemia, truøn chæ, … Sau khi haáp thu heát chaát noaõn hoaøng, neáu khoâng coù thöùc aên caù boät vaãn duy trì söï soáng moät thôøi gian ngaén (khoaûng vaøi ngaøy) tuøy theo loaøi caù, kích thöôùc tröùng ban ñaàu, nhieät ñoä nöôùc. Thöùc aên sau khi traûi qua quaù trình tieâu hoùa ñöôïc cô theå haáp thu vaø söû duïng vaøo 2 muïc ñích: moät phaàn ñeå xaây döïng cô theå vaø moät phaàn ñöôïc duøng ñeå cung caáp naêng löôïng caàn thieát cho hoaït ñoäng soáng. Nhö vaäy coù theå noùi nguoàn naêng löôïng töø thöùc aên haáp thu ñöôïc goàm hai daïng naêng löôïng tích luõy vaø naêng löôïng tieâu hao. Tæ leä giöõa hai daïng naêng löôïng naøy thay ñoåi theo loaøi vaø giai ñoaïn phaùt trieån caù theå. Ngöôøi ta tìm thaáy ôû caù, khoaûng 60 – 70% ca-lo-ri cuûa noaõn hoaøng ñöôïc tích luyõ trong cô theå sau khi aáu truøng haáp thuï noaõn hoaøng hoaøn toaøn, 30 – 40% ca-lo-ri ñöôïc duøng ñeå cung caáp naêng löôïng cho hoaït ñoäng soáng. Do nhu caàu naêng löôïng vaø dinh döôõng cao, ñaëc bieät laø nhu caàu ñaïm cho xaây döïng cô theå neân haàu heát caù boät cuûa caùc loaøi caù, thöùc aên ban ñaàu cuûa chuùng thöôøng laø caùc loaøi phieâu sinh ñoäng vaät. Thöùc aên ban ñaàu, ngoaøi taùc duïng cung caáp chaát dinh döôõng coøn laøm môû roäng oáng tieâu hoùa. Do ñoù, kích thöôùc cuûa thöùc aên ban ñaàu laø yeáu toá quan troïng, quyeát ñònh söï soáng cuûa caù boät. Thöùc aên ban ñaàu cuûa caù boät thöôøng coù kích thöôùc 50 -100mm. Do ñoù, keát quaû öông toát nhaát khi thöùc aên ban ñaàu cuûa caù laø caùc luaân truøng, sau ñoù laø aáu truøng cuûa giaùp xaùc chaân cheøo. Moät ñaëc tröng chung nöõa ôû giai ñoaïn aáu truøng, caù boät, caù höông vaø caù gioáng cuûa caùc loaøi caù laø söï taêng tröôûng vaø phaùt trieån raát nhanh choùng. Vì vaäy, ôû giai ñoaïn naøy chuùng baét moài lieân tuïc vaø nhieàu ñeå ñaûm baûo cho söï phaùt trieån toát nhaát. Töø giai ñoaïn caù boät ñeán giai ñoaïn caù gioáng thöôøng coù söï phaân ñaøn raát lôùn ñoái vôùi moät soá loaøi caù nhö caù treâ, caù laêng, caù cheùp. Vì vaäy, ñeå haïn cheá söï phaân ñaøn neân cho caù aên thöùc aên coù chaát löôïng cao (30 – 35% ñaïm thoâ). Cheá Ñoä Cho AÊn trong Öông Nuoâi Caù Boät leân Caù Gioáng Theo Nguyeãn Vaên Tö vaø ctv. (2003) thì: AÁu truøng caù soáng vaø phaùt trieån nhôø vaøo chaát dinh döôõng chöùa trong boïc noaõn hoaøng (khoâng aên thöùc aên ngoaøi). Thôøi gian naøy thay ñoåi töø 2 – 5 ngaøy tuøy theo nhieâït ñoä nöôùc vaø loaøi caù. Chaúng haïn nhö caù laêng, caù treâ khoaûng 2 ngaøy tuoåi laø bieát aên ngoaøi; trong khi ñoù, caù tai töôïng, caù thaùt laùt phaûi ñeán 5 – 7 ngaøy tuoåi. Cheá ñoä cho aên trong giai ñoaïn öông tö caù boät leân caù gioáng trong caùc ao öông chuû yeáu töø vieäc boùn phaân ñeå cung caáp caùc loaïi thöùc aên töï nhieân nhö luaân truøng, giaùp xaùc chaân beøo (Bosmina, Daphnia vaø Moina sp.). Ngoaøi ra, coøn cung caáp theâm thöùc aên boå sung nhö loøng ñoû tröùng, men, chaát boät giaøu ñaïm. Vieäc cung caáp loaïi thöùc aên naøy ngoaøi muïc ñích cho caù aên tröïc tieáp coøn moät muïc ñích nöõa laø cung caáp chaát dinh döôõng cho caùc loaïi thöùc aên töï nhieân trong ao öông phaùt trieån. Vieäc pha cheá thöùc aên nhaân taïo coù giaù thaønh thaáp ít quan troïng trong öông caù gioáng so vôùi caù nuoâi thòt vì löôïng thöùc aên naøy ñoøi hoûi töông ñoái ít. Vieäc söû duïng thöùc aên trong coâng taùc öông gioáng laø caàn thieát vì taûo coù theå giuùp oån ñònh moâi tröôøng nöôùc, laøm haï thaáp am-moâ-ni-a vaø laøm gia taêng oâ-xy hoaø tan. Tuy nhieân, nhöõng haäu quaû khoâng mong muoán nhö söï nôû hoa cuûa taûo laøm gia taêng quaàn theå nguyeân sinh ñoäng vaät coù tieâm mao, caùc coân truøng vaø giaùp xaùc gaây haïi cho caù con. 2.4 Caùc Loaïi Thöùc AÊn trong Öông Nuoâi Caù Laêng Nha Thöùc aên töï nhieân raát quan troïng trong öông nuoâi caùc loaøi caù ôû giai ñoaïn caù môùi bieát aên maø thöùc aên coâng nghieäp chöa thay theá ñöôïc vì thöùc aên töï nhieân phuø hôïp vôùi côõ mieäng, taäp tính baét moài cuûa caù boät. Hôn nöõa, trong thöùc aên töï nhieân coøn coù nhöõng thaønh phaàn döôõng chaát raát caàn thieát cho aáu truøng toâm, caù. 2.4.1 Moina Moina thuoäc nhoùm giaùp xaùc baäc thaáp Entomostroca soáng chuû yeáu ôû thuûy vöïc nöôùc ngoït, coøn ôû caùc thuûy vöïc lôùn chuùng chæ ôû ven bôø hoaëc trong caùc luøm caây, coû, raùc, … Ñaëc bieät, chuùng thöôøng taäp trung thaønh ñaùm daøy ñaëc maøu ñoû vaøo buoåi saùng ôû caùc ao, hoà, vuõng nöôùc, cöûa coáng raõnh coù nhieàu chaát höõu cô. Moina coù kích thöôùc nhoû töø 0,6 – 1mm (toái ña coù theå ñaït kích thöôùc 1,8mm), cô theå hình baàu duïc hoaëc hình gaàn troøn, coù voû giaùp trong suoát bao boïc, khoâng phaân ñoát roõ reät, soáng lô löûng, bôi chaäm chaïp. Vì Moina coù kích thöôùc nhoû, di chuyeån thuï ñoäng neân raát thích hôïp vôùi côõ mieäng vaø taäp tính baét moài cuûa caù boät. Moina coù khaû naêng chòu ñöôïc moâi tröôøng xaáu, thöôøng phaùt trieån toát trong nöôùc coù nhieàu chaát höõu cô, nhaát laø phaân gaø, cuùt, heo. pH thích hôïp cho chuùng phaùt trieån laø 7 – 8, neáu pH nöôùc quaù cao (>9,5), taûo deã daøng nôû hoa thaûi nhieàu chaát ñoäc nhö NH3 seõ kieàm haõm söï phaùt trieån cuûa Moina. Theo Traàn Vaên Vyõ (1995) thaønh phaàn hoùa hoïc cuûa Moina bieåu dieãn theo phaàn traêm khoái löôïng töôi nhö sau: Baûng 2.1 Thaønh phaàn hoaù hoïc cuûa Moina bieåu dieãn theo phaàn traêm khoái löôïng töôi Thaønh phaàn Nöôùc Ñaïm Môõ Ñöôøng Tro Tæ leä (%) 90 5 0,7 0,1 1,7 So vôùi Artemia thì Moina coù öu ñieåm laø deã tìm, saün coù, giaù thaønh reû hôn raát nhieàu ñem laïi hieäu quaû kinh teá cao vaø ñaëc bieät laø giaù trò dinh döôõng khoâng sai khaùc bao nhieâu so vôùi Artemia. Ñoái vôùi Daphnia thì Moina nhoû hôn nhöng coù giaù trò protein cao hôn (Shirota, 1966). 2.4.2 Truøn chæ (tubifex) Tubifex laø moät loaøi ñoäng vaät ñaùy thuoäc nhoùm giun ít tô (Oligocheata) coù thaân hình oáng daøi. Tubifex coù maøu hoàng, hình sôïi maûnh, daøi vaø thöôøng soáng chung thaønh taäp ñoaøn goàm nhieàu caù theå keát laïi vôùi nhau thaønh buùi, chuøm toûa troøn. Hoaït ñoäng uoán löôïn trong taàng nöôùc ñeå trao ñoåi khí vaø baøi tieát. Chuùng thöôøng soáng ôû nôi coù nhieàu muøn baû höõu cô, nhöõng nôi nöôùc chaûy lieân tuïc nhö coáng raõnh, ao, hoà, soâng, nôi nöôùc thaûi ôû trung taâm thaønh phoá. Tubifex coù ñöôøng kính 0,1 – 0,3mm, kích thöôùc nhoû, chieàu daøi 1 – 40mm, thích hôïp cho mieäng caùc loaøi caù coù kích thöôùc nhoû vaø caù con. Chuùng coù giaù trò dinh döôõng cao vì vaäy ngöôøi ta khai thaùc truøn chæ laøm thöùc aên cho caùc loaøi caù con. Thaønh phaàn dinh döôõng cuûa Tubifex bieåu dieãn theo phaàn traêm khoái löôïng töôi theo Phaïm Vaên Trang (1983, trích bôûi Leâ Thò Thu, 1994) nhö sau: Baûng 2.2 Thaønh phaàn dinh döôõng cuûa Tubifex bieåu dieãn theo phaàn traêm khoái löôïng töôi (trong 1g) Thaønh phaàn Ñaïm Môõ Vaät chaát khoâ Naêng löôïng Tyû leä 8,92(%) 2,00(%) 13,48(%) 0,7 Kcal/g Vieäc söû duïng truøn chæ coù moät soá öu nhöôïc ñieåm sau: Öu ñieåm Haøm löôïng dinh döôõng cao Laø loaïi moài soáng coù kích thöôùc thích hôïp cho taäp tính aên cuûa caùc loaøi caù luùc coøn nhoû. Coù theå giöõ ñöôïc vaøi ngaøy neáu caù khoâng aên heát maø khoâng laøm baån nöôùc aûnh höôûng ñeán hoaït ñoäng soáng cuûa caù. Nhöôïc ñieåm Do soáng trong moâi tröôøng nöôùc baån neân truøn chæ laø loaïi thöùc aên mang maàm beänh nguy hieåm cho caùc loaøi caù nuoâi. Nguoàn cung caáp truøn chæ khoâng oån ñònh neân aûnh höôûng ñeán nguoàn thöùc aên cho caù luùc nhoû vaø aûnh höôûng ñeán saûn xuaát gioáng. Giaù truøn chæ thöôøng raát cao vaøo caùc thôøi ñieåm khan hieám, aûnh höôûng ñeán vieäc öông nuoâi caù boät. Trong töông lai vaán ñeà moâi tröôøng ñang ñöôïc quan taâm vaø caûi thieän ñuùng möùc, cho neân vieäc khai thaùc truøn chæ seõ gaëp khoù khaên vì khoâng coøn moâi tröôøng cho truøn chæ soáng vì theá löôïng thöùc aên naøy seõ bò khan hieám daàn. Moät soá ñòa phöông khoâng coù truøn chæ thì haøm löôïng dinh döôõng trong caùc ao, hoà khoâng cao töø ñoù seõ gaëp khoù khaên trong saûn xuaát gioáng. Thòt caù Thòt caù söû duïng trong quaù trình cheá bieán thöùc aên cho caù laêng nha ñöôïc laáy töø nhieàu nguoàn khaùc nhau nhö: hoà Soâng Maây, Traïi Thöïc Nghieäm Thuûy Saûn, hoaëc caùc chôï ñaàu moái. Giaù caù dao ñoäng theo muøa vuï vaø töông ñoái reû ñeå laøm thöùc aên cho caù con. Thòt caùc loaøi caù söû duïng trong qua trình cheá bieán thöùc aên bao goàm: roâ phi, meø, troâi, traém, … Caù mua veà ñaûm baûo khoâng bò öôn thoái. Thòt caù laø moät loaïi thöùc aên coù giaù trò dinh döôõng cao vaø töông ñoái caân baèng trong caùc thaønh phaàn döôõng chaát caàn thieát cho nhu caàu phaùt trieån cuûa caù boät. Theo Ñoã Hieáu Lieâm (2003) thì thaønh phaàn protein trong naïc caù trung bình 17 – 21%, veà giaù trò dinh döôõng thì protein thuûy haûi saûn töông ñöông vôùi protein ñoäng vaät treân caïn. Do ñoù, söû duïng thòt caù taïp ñeå cheá bieán thöùc aên cho caù laø hieäu quaû vaø kinh teá. Hình 2.2 Moina ñöôïc vôùt töø caùc ao Hình 2.3 Truøn chæ sau khi ñaõ röûa saïch Hình 2.4 Thòt caùvaø thöùc aên vieân VAÄT LIEÄU VAØ PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN CÖÙU 3.1 Thôøi Gian vaø Ñòa Ñieåm Ñeà taøi ñöôïc tieán haønh töø 03/2006 ñeán 07/2006. Thí nghieäm ñöôïc boá trí taïi Traïi Thöïc Nghieäm Thuûy Saûn, Khoa Thuûy Saûn, Tröôøng Ñaïi Hoïc Noâng Laâm Thaønh Phoá Hoà Chí Minh. 3.2 Ñoái Töôïng Nghieân Cöùu Caù laêng nha (Mystus wyckyoides) 6 ngaøy tuoåi, luùc boá trí öông nuoâi coù troïng löôïng trung bình laø 0,056g vaø chieàu daøi trung bình laø 1,28 cm. 3.3 Vaät Lieäu vaø Trang Thieát Bò Nghieân Cöùu Duïng cuï thí nghieäm bao goàm: Ao ñaát, moãi ao coù dieän tích 300m2; Thau nhöïa, vôït, giaáy keû oâ ly duøng ñeå ño chieàu daøi vaø troïng löôïng caù moãi ñôït kieåm tra; Nhieät keá thuûy ngaân duøng ñeå ño nhieät ñoä; DO test, pH test; Dao, tuû ñaù duøng ñeå baûo quaûn thöùc aên; Maùy eùp vieân thöùc aên, tuû saáy thöùc aên; Thöùc aên duøng cho caù trong quaù trình öông nuoâi goàm: Moina: ñöôïc vôùt töø caùc ao trong traïi vaøo 2 buoåi saùng, chieàu vaø ñöôïc thaû tröïc tieáp vaøo trong ao tröôùc khi thaû caù vaø trong quaù trình öông. Truøn chæ: ñöôïc mua töø caùc tieäm caù caûnh, röûa saïch vaø raûi ñeàu ao. Thòt caù, thöùc aên vieân Greenfeed, caùm gaïo ñöôïc troän theo tæ leä thích hôïp vaø vo thaønh vieân, ñöôïc tröõ trong tuû ñaù. Phöông Phaùp Nghieân Cöùu Caù söû duïng cho thí nghieäm ñöôïc saûn xuaát taïi Traïi Thöïc Nghieäm Thuûy Saûn cuûa Tröôøng Ñaïi Hoïc Noâng Laâm Tp. Hoà Chí Minh. Caù sau khi tieâu heát noaõn hoaøng (3 ngaøy tuoåi) ñöôïc öông trong beå composite, thöùc aên laø Moina. Khi caù ñaït 6 ngaøy tuoåi thì tieán haønh ñöa xuoáng ao ñaát coù dieän tích 300m2. Maät ñoä caù thaû laø 300m2. Khaåu phaàn thöùc aên cho caù laø 10% troïng löôïng thaân, cho aên ngaøy 3 laàn saùng, chieàu vaø toái. Luùc boá trí öông nuoâi caù coù troïng löôïng trung bình laø 0,056g vaø chieàu daøi trung bình laø 1,28 cm. 3.5 Thöùc AÊn 3.5.1 Nguyeân lieäu thöùc aên Thöùc aên vieân mua veà chöùa trong kho cuûa traïi. Thöùc aên söû duïng cho caù laø thöùc aên duøng cho caù da trôn hieäu Greenfeed (ñoä ñaïm 27.74%, theo keát quaû phaân tích haøm löôïng ñaïm taïi Boä Moân Dinh Döôõng Gia Suùc, Khoa Chaên Nuoâi Thuù Y, Tröôøng Ñaïi Hoïc Noâng Laâm Tp. Hoà Chí Minh; trích bôûi Chaâu Thanh An, 2005). Thòt caù: caù söû duïng laáy thòt ñeå cheá bieán thöùc aên nhieàu loaïi nhö caù roâ phi, troâi, traém, meø, … ñöôïc laøm saïch noäi taïng, caù coøn dö ñöôïc tröû ñoâng. Thöùc aên cheá bieán: thöùc aên ñöôïc phoái troän töø thòt caù xay nhuyeãn, thöùc aên vieân vôùi tæ leä 1:1. 3.5.2 Cheá bieán thöùc aên Cheá bieán thöùc aên bao goàm caùc khaâu nhö xay nhuyeãn, troän ñeàu, eùp vieân, saáy khoâ. Thoâng thöôøng, ñeå ñaûm baûo chaát löôïng thöùc aên trong moät thôøi gian nhaát ñònh ngöôøi ta pha theâm chaát choáng oxy hoùa vaø chaát choáng naám, nhöng ôû ñaây phoái troän trong nhieàu laàn vaø trong thôøi gian ngaén neân khoâng caàn boå sung theâm caùc chaát naøy khi phoái troän. 3.5.2.1 Xay nhuyeãn Nhaèm laøm giaûm kích côõ haït thöùc aên sao cho vieäc troän ñeàu thöùc aên ñöôïc thöïc hieän deã daøng vaø hieäu quaû. Nguyeân lieäu thöùc aên caøng nhuyeãn caøng laøm taêng khaû naêng tieâu hoùa cuûa caù con. 3.5.2.2 Troän ñeàu Troän ñeàu laø khaâu quan troïng trong cheá bieán thöùc aên vì neáu troän khoâng ñeàu thì toâm caù aên vaøo seõ maát caân ñoái veà chaát dinh döôõng, söï haáp thu döôõng chaát trong thöùc aên khoâng toát neân laøm chuùng chaäm lôùn. 3.5.2.3 EÙp vieân ÔÛû ñaây chuùng toâi khoâng thöïc hieän coâng ñoaïn eùp vieân maø tieán haønh vo thaønh vieân lôùn, ñöôøng kính töø 12 – 14 cm. Caàn nhoài troän thöùc aên thaät kyõ roài vo thaønh vieân, ñaûm baûo vieân thöùc aên khi thaû xuoáng nöôùc seõ khoâng noåi. Caùc vieân thöùc aên ñöôïc tröõ trong tuû ñoâng vaø cho caù aên töø töø. 3.6 Chuaån Bò Ao Nuoâi Ao nuoâi ñöôïc bôm caïn nöôùc laøm saïch caây coû xung quanh bôø ao; laáp caùc hang, hoá ôû meùp bôø ao; ñaùy ao ñöôïc laøm baèng phaúng sau ñoù boùn voâi noâng nghieäp vôùi lieàu löôïng 10 kg/100m2. Ao sau khi ñöôïc laøm saïch seõ vaø boùn voâi, tieáp tuïc phôi naéng 1 – 2 ngaøy roài cho nöôùc vaøo ao qua heä thoáng bôm vaø ñaûm baûo chieàu saâu 1,5m. Sau 3 ngaøy tieán haønh boá trí thí nghieäm. Nöôùc caáp vaøo ao nuoâi ñöôïc loïc qua löôùi caån thaän vôùi maét löôùi 0,1mm vaø coáng thoaùt nöôùc coù maét löôùi 1mm. Hình 3.1 Chuaån bò ao öông caù Chaêm Soùc vaø Cho AÊn Trong quaù trình öông nuoâi, tuyø theo ngaøy tuoåi cuûa caù, chuùng toâi söû duïng 3 loaïi thöùc aên ñoù laø Moina, truøn chæ vaø thöùc aên cheá bieán (TACB). Moina ñöôïc vôùt töø caùc ao trong traïi sau ñoù taït ñeàu ao. Caù 6 ngaøy tuoåi söû duïng thöùc aên Moina laø chuû yeáu. Beân caïnh ñoù caàn boå sung löôïng truøn chæ vaøo ao. Truøn ñöôïc mua veà röûa saïch vaø raûi ñeàu ao. Cho aên truøn vaø Moina lieân tuïc ñeán khi caù baét ñaàu aên ñöôïc thöùc aên cheá bieán (15 – 18 ngaøy tuoåi). Ñeán 15 ngaøy tuoåi, caù ñöôïc cho aên chuû yeáu laø TACB. Tuy nhieân vaãn boå sung truøn chæ ñeå haïn cheá söï phaân ñaøn. Ngaøy cho aên 3 laàn, löôïng thöùc aên haøng ngaøy ñöôïc trình baøy qua baûng sau Baûng 3.1 Khaåu phaàn thöùc aên haèng ngaøy Loaïi thöùc aên Khaåu phaàn aên (%) 6 --> 13 13 --> 27 Truøn chæ 8 - 9 3 TACB 0 10 Moãi ngaøy vaøo saùng sôùm ñi quanh ao kieåm tra xem coù tröùng coùc, eách nhaùi ñeû vaøo ao khoâng, xem caù coù noåi ñaàu khoâng ñeå coù bieän phaùp xöû lyù kòp thôøi. Sau 1 tuaàn nuoâi, caù ñöôïc caân vaø ñeám ñeå theo doõi toác ñoä taêng tröôûng vaø ñieàu chænh löôïng thöùc aên. Trong quaù trình caân vaø ño, chuùng ta caàn thöïc hieän vôùi thao taùc nheï nhaøng vaø nhanh ñeå traùnh caù bò saây saùt vaø maát nhôùt. Hình 3.2 Saøn cho caù aên 3.8 Thu Thaäp Soá Lieäu 3.8.1 Caùc Chæ Tieâu Theo Doõi 3.8.1.1 Tæ leä soáng Soá löôïng caù thu hoaïch Tæ leä soáng (%) = x100 Soá löôïng caù thaû xuoáng ao 3.8.1.2 Chieàu daøi vaø troïng löôïng Ñònh kyø 7 ngaøy tieán haønh ño chieàu daøi vaø caân troïng löôïng caù moät laàn. Moãi laàn baét ngaãu nhieân 30 caù theå. Ñeå ñaùnh giaù söï taêng tröôûng veà chieàu daøi vaø troïng löôïng, chuùng ta döïa vaøo caùc coâng thöùc sau: Lc - Lñ Tæ leä chieàu daøi trung bình töông ñoái (%) = x100 Lñ Lc - Lñ Tæ leä chieàu daøi trung bình tuyeät ñoái (cm/ngaøy) = t2 – t1 Trong ñoù: Lñ: Chieàu daøi trung bình caù luùc kieåm tra ñaàu (cm) Lc: Chieàu daøi trung bình cuûa caù luùc kieåm tra cuoái (cm) t1: Thôøi ñieåm ñaàu kieåm tra t2: Thôøi ñieåm cuoái ñôït cuoái Pc – Pñ Taêng troïng töông ñoái (%) = x 100 Pñ Pc – Pñ Taêng troïng tuyeät ñoái (g/ngaøy) = t2 – t1 Trong ñoù: Pñ: Troïng löôïng trung bình ban ñaàu kieåm tra (g) Pc: Troïng löôïng trung bình cuaû caù sau ñôït kieåm tra (g) t1: Thôøi ñieåm ñaàu kieåm tra t2: Thôøi ñieåm cuoái ñôït kieåm tra 3.8.2 Caùc chæ tieâu thuûy lí hoùa Nhieät ñoä nöôùc: Ño moät tuaàn moät laàn vaøo buoåi saùng vaø chieàu. Ñôn vò laø 0C. DO(mgO2/L): Ño moät tuaàn moät laàn vaøo buoåi saùng vaø chieàu baèng DO test. pH: Ño moät tuaàn moät laàn baèng pH test hay maùy ño. Ñoä trong (cm) moät tuaàn moät laàn saùng vaø chieàu baèng ñóa secchi. 3.9 Phöông Phaùp Phaân Tích Soá Lieäu Caùc giaù trò trung bình veà taêng tröôûng cuûa caù ñöôïc tính baèng phaàn meàm Excel. Söû duïng phaàn meàm stagraphic 7.0 phaân tích ANOVA ñeå kieåm tra söï khaùc bieät giöõa caùc ñôït öông coù yù nghóa hay khoâng. IV. KEÁT QUAÛ VAØ THAÛO LUAÄN 4.1 Ñieàu Kieän Moâi Tröôøng Nöôùc laø moâi tröôøng soáng cuûa caù cuõng nhö caùc loaøi sinh vaät khaùc laøm thöùc aên cho caù. Trong quaù trình sinh tröôûng vaø phaùt trieån cuûa caùc loaøi thuûy saûn noùi chung, caù laêng noùi rieâng ñeàu chòu aûnh höôûng bôûi caùc yeáu toá moâi tröôøng vaø caùc yeáu toá sinh hoïc khaùc. Caùc yeáu toá thuûy lyù hoùa cuûa moâi tröôøng nöôùc gaây aûnh höôûng ít nhieàu ñeán quaù trình sinh lyù cuûa caù. Caùc yeáu toá naøy aûnh höôûng ñeán quaù trình sinh tröôûng, khaû naêng baét moài vaø khaû naêng haáp thuï thöùc aên. Do ñoù, trong quaù trình öông nuoâi phaûi quan taâm ñeán moâi tröôøng, taïo moâi tröôøng soáng thích hôïp cho söï taêng tröôûng vaø phaùt trieån cuûa chuùng. 4.1.1 Nhieät ñoä Nhieät ñoä nöôùc trong thuûy vöïc coù tính chaát quyeát ñònh ñeán ñôøi soáng thuûy sinh vaät, aûnh höôûng ñeán toác ñoä trao ñoåi chaát. ÔÛ moãi loaøi khaùc nhau thì phaïm vi nhieät ñoä thích hôïp khaùc nhau. Söï thay ñoåi nhieät ñoä lôùn vaø ñoät ngoät aûnh höôûng ñeán söùc soáng vaø söï phaùt trieån cuûa caù. Nhieät ñoä coøn aûnh höôûng ñeán hoaït ñoäng baét moài, hoâ haáp cuûa thuûy sinh vaät. Ñaëc bieät aûnh höôûng ñeán söï phaùt trieån cuûa kyù sinh truøng vaø vi truøng gaây beänh treân toâm caù. Theo Nicoski (1951; trích bôûi Leâ Ñaïi Quan, 2004) thì nhieät ñoä cuûa cô theå caù chæ cheânh leäch vôùi nhieät ñoä cuûa moâi tröôøng töø 0,5 – 10C, khi nhieät ñoä moâi tröôøng gia taêng thì caù taêng cöôøng trao ñoåi chaát, cöôøng ñoä hoâ haáp, tuyeán sinh duïc phaùt trieån nhanh, phoâi phaùt trieån nhanh. Vì vaäy vieäc theo doõi nhieät ñoä moâi tröôøng nöôùc raát caàn thieát trong nuoâi troàng thuûy saûn vaø ñoàng thôøi ñeå taïo moâi tröôøng soáng thích hôïp cho phieâu sinh vaät phaùt trieån laøm nguoàn thöùc aên töï nhieân cho caùc thuûy sinh noùi chung vaø caù noùi rieâng. Trong suoát quaù trình öông nuoâi, nhieät ñoä ñöôïc theo doõi moãi tuaàn 1 laàn (saùng, chieàu) vaø keát quaû ñöôïc trình baøy qua Ñoà thò 4.1. Ñoà thò 4.1 Bieán ñoäng nhieät ñoä cuûa caùc ao Söï bieán thieân nhieät ñoä trong quaù trình öông nuoâi dao ñoäng töø 28,5 – 35,70C. Theo Nicoski (1951; trích bôûi Leâ Ñaïi Quan, 2004), nhieät ñoä thích hôïp cho söï sinh tröôûng cuûa caù ôû vuøng nhieât ñôùi thöôøng dao ñoäng 24 – 320C, toát nhaát töø 26 – 300C. Chính vì vaäy, söï bieán ñoäng nhieät ñoä trong quaù trình öông laø raát lôùn vaø ít nhieàu cuõng aûnh höôûng ñeán söùc soáng vaø söï phaùt trieån cuûa caù. Qua Ñoà thi 4.1 vaø keát quaû xöû lyù thoáng keâ, chuùng toâi nhaän thaáy nhieät ñoä trung bình ñôït 2 (D2) vaø ñôït 4 (D4) töông ñoái cao (33,60C) vaø sai bieät coù yù nghóa so vôùi caùc ñôït khaùc. Ngöôïc laïi, ñôït öông thöù 5 (D5), nhieät ñoä trung bình thaáp (30,30C) vaø söï khaùc bieät so vôùi caùc ñôït khaùc laø coù yù nghóa (P0,05). Ñieàu naøy coù theå ñöôïc giaûi thích nhö sau: caùc ñôït öông ñöôïc chuùng toâi tieán haønh vaøo caùc thôøi ñieåm khaùc nhau ñeå tìm hieåu söï aûnh höôûng cuûa caùc yeáu toá chaát löôïng nöôùc leân söï phaùt trieån cuûa caù. Thôøi ñieåm chuùng toâi tieán haønh khaûo saùt laø cuoái muøa khoâ (3/2006) vaø ñaàu muøa möa (6/2006). Vì vaäy nhieät ñoä dao ñoäng lôùn vaø söï khaùc bieät nhieät ñoä giöõa caùc ñôït laø coù yù nghóa. 4.1.2 Ñoä trong Trong moïi thuûy vöïc, ñoä trong cuûa nöôùc phuï thuoäc vaøo maät ñoä phieâu sinh vaät vaø haøm löôïng vaät chaát lô löûng trong nöôùc. Khi ñoä trong cuûa nöôùc giaûm thì aûnh höôûng ñeán hoaït ñoäng quang hôïp cuûa thuûy sinh vaät vaø aùnh saùng khoù xaâm nhaäp vaøo nöôùc. Khi ñoä trong giaûm do vaät chaát lô löûng coù nguoàn goác voâ cô nhö buøn, seùt thì khaû naêng hoâ haáp cuûa caù bò giaûm neân chuùng baét moài keùm vaø chaäm lôùn. Caùc phaàn töû cuûa buøn, seùt baùm daøy ñaëc vaøo mang caù neân laøm giaûm khaû naêng trao ñoåi oxy daãn ñeán caùc hoaït ñoäng sinh lyù beân trong cô theå bò öùc cheá vaø neáu naëng laøm caù cheát. Ñoä trong cuûa ao öông qua caùc ñôït ñöôïc trình baøy qua Ñoà thò 4.2. Ñoà thò 4.2 Bieán ñoäng ñoä trong cuûa caùc ao Döïa vaøo ñoà thò treân, chuùng toâi nhaän thaáy ñoä trong coù xu höôùng giaûm daàn qua hai tuaàn ñaàu vaø taêng daàn ôû hai tuaàn cuoái. Nguyeân nhaân do ôû hai tuaàn cuoái chuùng toâi tieán haønh thay nöôùc lieân tuïc 3 ngaøy/laàn vôùi muïc ñích caûi thieän ñoä trong, giaûm thieåu khí ñoäc, taïo moâi tröôøng saïch cho caù. Ñoä trong cuûa caùc ao dao ñoäng töø 10 – 50cm. ÔÛ tuaàn ñaàu, ñoä trong töông ñoái cao do môùi caáp nöôùc. Qua keát quaû xöû lyù thoáng keâ, ñoä trong cuûa D8 raát thaáp (8cm) vaø khaùc bieät coù yù nghóa (P<0,05) so vôùi caùc ñôït khaùc. Do caù öông ôû ñôït naøy vaøo thôøi ñieåm muøa möa neân löôïng vaät chaát lô löûng nhö buøn, seùt nhieàu. Nhö vaäy, caù ôû D8 seõ chòu aûnh höôûng xaáu do ñoä trong quaù thaáp maø ñaëc bieät laø do caùc chaát lô löûng nhö buøn, seùt. 4.1.3 Ñoä pH pH laø moät trong nhöõng yeáu toá cuûa moâi tröôøng coù aûnh höôûng raát lôùn ñeán ñôøi soáng cuûa thuûy sinh vaät. Khi pH quaù cao hay quaù thaáp seõ laøm thay ñoåi ñoä thaåm thaáu cuûa maøng teá baøo, laøm roái loaïn quaù trình trao ñoåi nöôùc giöõa cô theå sinh vaät vaø moâi tröôøng ngoaøi. Do ñoù, pH laø moät trong nhöõng yeáu toá giôùi haïn, quyeát ñònh phaân boá cuûa caùc loaøi thuûy sinh vaät. Vaø ñoái vôùi caù thì pH quaù cao hay quaù thaáp laø nguyeân nhaân laøm caù bò soác, ñaëc bieät laø söï taùc ñoäng cuûa pH raát lôùn leân beà maët cuûa mang caù. Ñoä pH bieán thieân theo ngaøy ñeâm vaø phuï thuoäc raát nhieàu vaøo nhöõng yeáu toá nhö tính chaát ñaát, quaù trình quang hôïp cuûa thöïc vaät thuûy sinh (haáp thuï CO2, laøm taêng pH), nhaát laø caùc thuûy vöïc phuù döôõng; quaù trình hoâ haáp phaân huûy caùc chaát höõu cô (phoùng thích CO2, laøm giaûm pH). Khaûo saùt pH trong suoát quaù trình öông nuoâi trong ao ñaát chuùng toâi ghi nhaän keát quaû ôû Ñoà thò 4.3 Ñoà thò 4.3 Giaù trò pH ôû caùc ao Ñoä pH cuûa caùc ñôït öông bieán thieân töø 6,9 – 8,32 cao nhaát xaûy ra ôû ñôït 6 (D6) vaø thaáp nhaát xaûy ra ôû ñôït 5 (D5). Nhìn chung söï dao ñoäng naøy khoâng lôùn vaø naèm trong khoaûng thích hôïp cho söï phaùt trieån cuûa caù laêng nha. Qua Ñoà thò 4.3 vaø qua keát quaû xöû lyù thoáng keâ, chuùng toâi nhaän thaáy söï khaùc bieät veà giaù trò pH giöõa caùc ñôït öông laø khoâng coù yù nghóa (P>0,05). 4.1.4 Haøm löôïng oxy hoaø tan trong nöôùc (DO) DO laø yeáu toá quan troïng cho vieäc duy trì söï soáng cuûa thuûy sinh vaät. Nhu caàu DO cuûa caùc loaøi caù toâm khaùc nhau tuøy thuoäc vaøo gioáng loaøi, giai ñoaïn soáng (tröùng, aáu truøng, tröôûng thaønh), hoaït ñoäng soáng (baét moài, taêng tröôûng, sinh saûn), … AÛnh höôûng cuûa haøm löôïng DO treân caù coøn phuï thuoäc vaøo moät soá yeáu toá khaùc nhau nhö nhieät ñoä, söï thích öùng cuûa caù toâm. Oxy coù trong nöôùc chuû yeáu do söï khueách taùn oxy töø khoâng khí vaøo nöôùc, soùng gioù vaø quaù trình quang toång hôïp cuûa thuûy sinh vaät. Haøm löôïng DO trong ao öông thay ñoåi theo löôïng chaát höõu cô, nhieät ñoä vaø ngaøy ñeâm do hoaït ñoäng quang toång hôïp vaø hoâ haáp cuûa thuûy sinh vaät. Vì theá, khi löu giöõ caù gioáng trong veøo phaûi kieåm tra thaät caån thaän söï noåi ñaàu cuûa caù vaøo luùc khuya vaø saùng sôùm. Trong quaù trình öông, chuùng toâi tieán haønh ño haøm löôïng DO vaøo luùc 7h saùng vaø 16h chieàu, keát quaû ñöôïc trình baøy ôû ñoà thò sau Ñoà thò 4.4 Bieán ñoäng oxy hoaø tan ôû caùc ao Haøm löôïng DO thaáp nhaát laø 1,4mgO2/L xaûy ra ôû D4 vaø D8. Ñieàu naøy coù theå giaûi thích nhö sau: ôû D4, löôïng Moina trong ao raát daøy ñaëc neân ñaõ söû duïng nhieàu O2, coøn ôû D8 vì nöôùc ñuïc neân khaû naêng hoøa tan O2 vaøo nöôùc laø thaáp. Ngöôïc laïi, haøm löôïng DO cao nhaát laø 7,6 mgO2/L xaûy ra ôû ñôït 1 (D1) do ao coù nhieàu taûo quang hôïp taïo ra O2. Qua Ñoà thò 4.4 vaø qua keát quaû xöû lyù thoáng keâ thì haøm löôïng DO trung bình cuûa caùc ñôït khaùc bieät raát coù yù nghóa (P 0,05). Nhìn chung, ôû haøm löôïng DO naøy khoâng aûnh höôûng ñeán söï phaùt trieån cuûa caù. Tuy nhieân ôû D4 vaø D8, haøm löôïng DO vaøo buoåi saùng cuûa 3 tuaàn cuoái raát thaáp neân caù coù hieän töôïng noåi ñaàu. Ñieàu naøy coù aûnh höôûng leân söï soáng, sinh tröôûng vaø phaùt trieån cuûa caù nuoâi. 4.2 Kyõ Thuaät Öông Nuoâi Caù Laêng Nha Vieäc öông nuoâi thaønh coâng caùc loaøi caù boät baèng caùch söû duïng caùc loaïi thöùc aên nhaân taïo thay theá cho thöùc aên töï nhieân maø cuï theå laø ñoäng vaät noåi, ñoäng vaät ñaùy ñaõ ñöôïc baùo caùo ôû nhieàu loaøi caù nhö caù roâ phi, caù cheùp (Herdchuen vaø Legendre, 1994; Dabronski vaø Bardega, 1994, trích bôûi Nguyeãn Thò Ngoïc Lan, 2004). Ñieàu naøy coù yù nghóa raát lôùn trong thöïc teá saûn xuaát gioáng hieän nay nhaèm giaûm bôùt aùp löïc veà nguoàn thöùc aên töï nhieân cung caáp cho caùc giai ñoaïn öông nuoâi caù boät thöôøng khoâng chuû ñoäng toát. Vieäc nghieân cöùu tìm ra thôøi ñieåm thay ñoåi loaïi thöùc aên cho caù laêng nha trong quaù trình öông nuoâi cuõng nhö nghieân cöùu söï aûnh höôûng cuûa caùc yeáu toá moâi tröôøng leân söï taêng tröôûng laø raát caàn thieát vôùi muïc tieâu nhaèm chuû ñoäng nguoàn thöùc aên vaø taïo ra con gioáng toát vôùi giaù thaønh thaáp. 4.2.1 Söï taêng tröôûng cuûa caù Söï taêng tröôûng laø quaù trình gia taêng kích thöôùc vaø troïng löôïng cô theå theo thôøi gian. Coù raát nhieàu yeáu toá aûnh höôûng tôùi söï taêng tröôûng cuûa caù nhö thöùc aên, moâi tröôøng soáng, maät ñoä, chaát löôïng con gioáng, … Trong ñoù, thöùc aên ñoùng vai troø raát quan troïng leân söï taêng tröôûng cuûa caù. Caù söû duïng ñeå öông nuoâi laø caù 6 ngaøy tuoåi, coù chieàu daøi trung bình laø 1,28cm vaø troïng löôïng trung bình laø 0,056g. Ao öông coù dieän tích 300 m2. Maät ñoä thaû 300 con/m2. Ñònh kyø moät tuaàn baét ngaãu nhieân 30 con kieåm tra söï gia taêng veà chieàu daøi vaø troïng löôïng. 4.2.1.1 Taêng tröôûng veà chieàu daøi Quaù trình taêng tröôûng veà chieàu daøi luoân song song vôùi taêng tröôûng troïng löôïng. Keát quaû taêng tröôûng veà chieàu daøi ñöôïc trình baøy qua Baûng 4.1 Baûng 4.1 Chieàu daøi trung bình (cm) cuûa caù laêng nha Ñôït öông Thôøi gian nuoâi (ngaøy tuoåi) 6 13 20 27 D1 1,28 2,24 3,32 4,71 D2 1,39 2,53 3,84 5,12 D3 1,28 2,25 3,31 4,74 D4 1,28 2,67 4,1 5,6 D5 1,28 2,25 3,33 4,78 D6 1,28 2,31 3,28 4,74 D7 1,28 2,24 3,35 4,68 D8 1,28 2,11 3,12 4,4 Ñoà thò 4.5 Toác ñoä taêng chieàu daøi cuûa caù ôû caùc ñôït Töø Baûng 4.1 vaø Ñoà thò 4.5 chuùng toâi nhaän thaáy coù söï gia taêng veà chieàu daøi giöõa caùc ñôït nuoâi. Qua caùc ñôït öông thì chieàu daøi cuûa caù taêng daàn theo thôøi gian. ÔÛ tuaàn ñaàu (caù 6 ngaøy tuoåi), söï gia taêng chieàu daøi cuûa caù ôû D2 laø cao nhaát (1,39cm), D8 coù toác ñoâï gia taêng chieàu daøi thaáp nhaát (1,11cm). Qua keát quaû xöû lyù thoáng keâ, chuùng toâi nhaän thaáy söï khaùc bieät veà chieàu daøi trung bình giöõa caùc ñôït ôû caù 6 ngaøy tuoåi laø coù yù nghóa (P<0,05) ôû möùc sai khaùc 95%. Theo chuùng toâi, khi caù ôû giai ñoaïn ñaàu môùi aên thöùc aên ngoaøi thì nhu caàu veà dinh döôõng ñaày ñuû laø raát caàn thieát ñeå xaây döïng neân caáu truùc cuûa cô theå, nguoàn döôõng chaát caàn thieát cho caù taêng tröôûng haàu heát ñeàu do thöùc aên cung caáp. Vì vaäy, neáu trong giai ñoaïn naøy thöùc aên khoâng cung caáp ñaày ñuû, hoaëc thöùc aên khoâng ñöôïc caù chaáp nhaän cuõng ñeàu daãn ñeán tình traïng caù chaäm lôùn hoaëc thaäm chí caù ngöøng taêng tröôûng vaø cheát. Khi caù ñaõ tieâu heát noaõn hoaøng (3 ngaøy tuoåi) chuùng toâi tieán haønh öông caù trong beå composite. Thöùc aên laø Moina. Moina ñöôïc vôùt töø caùc ao trong traïi. Nguoàn Moina laø khoâng chuû ñoäng do caùc ao ñeàu ñöôïc söû duïng vôùi caùc muïc ñích khaùc. Vieäc vôùt Moina laïi toán nhieàu coâng vaø phuï thuoäc vaøo löôïng Moina coù trong ao. Chính vì theá, chieàu daøi trung bình caù 6 ngaøy tuoåi giöõa caùc ñôït coù söï khaùc nhau roõ reät. Caù D8 coù chieàu daøi trung bình thaáp nhaát (1,28cm) do ôû thôøi ñieåm ñoù, löôïng Moina trong caùc ao raát ít khoâng cung caáp ñuû cho caù vì theá caù chaäm lôùn, coøi coïc vaø khoâng ñoàng ñeàu. Traùi laïi caù D2 coù chieàu daøi trung bình töông ñoái cao (1,39cm) vaø khaùc bieät coù yù nghóa (P<0,05) so vôùi caùc ñôït coøn laïi. Ñieàu naøy coù theå laø do trong quaù trình öông chuùng toâi cung caáp Moina khaù nhieàu. Löôïng moina maø caù khoâng söû duïng heát seõ ñöôïc siphon ra ngoaøi sau khi caù aên xong. Töø 6 ñeán 13 ngaøy tuoåi, caù ôû D4 taêng tröôûng nhanh hôn söï taêng tröôûng cuûa caù caùc ñôït khaùc, chieàu daøi trung bình caù D4 laø 2,67cm. Ñieàu naøy coù theå giaûi thích laø vì löôïng thöùc aên töï nhieân trong ao ñaát raát nhieàu neân caù deã daøng söû duïng nguoàn thöùc aên doài daøo naøy vaø taêng tröôûng raát nhanh. Söï khaùc bieät naøy laø coù yù nghóa veà maët thoáng keâ (P<0,05) ôû möùc sai khaùc 95%. Caù ôû D2 coù chieàu daøi trung bình 2,53cm cao hôn caùc ñôït coøn laïi vaø söï khaùc bieät naøy coù yù nghóa (P<0,05). Nguyeân nhaân laø do caù ñôït naøy khoûe maïnh, lôùn nhanh vaø ñoàng ñeàu. Ñieàu naøy phuï thuoäc vaøo giai ñoaïn ñaàu cuûa quaù trình öông nuoâi. Traùi laïi, caù ôû D8 coù chieàu daøi trung bình 1,11cm, taêng tröôûng raát chaäm vaø khaùc bieät coù yù nghóa (P<0,05) so vôùi caùc ñôït khaùc. Ñaây laø ñôït nuoâi cuoái rôi vaøo thaùng möa, ñieàu kieän chaát löôïng nöôùc raát xaáu. Ñoä trong thaáp do löôïng vaät chaát lô löûng nhieàu. Nhieät ñoä vaø DO cuûa ñôït naøy cuõng raát thaáp. Vì vaäy caù D8 coù toác ñoä taêng tröôûng töông ñoái thaáp hôn caùc ñôït khaùc. Töø 13 ñeán 27 ngaøy tuoåi caù taêng tröôûng chieàu daøi raát nhanh. Chieàu daøi trung bình cuûa caù ôû D1, D3, D5, D6, D7 töông ñoái ñoàng ñeàu laàn löôït laø 4,71cm; 4,74cm; 4,78cm; 4,74cm; 4,68cm. Caù ôû D8 coù taêng tröôûng nhöng vaãn chaäm hôn caù ôû caùc ñôït treân vì chaát löôïng nöôùc xaáu. Chieàu daøi trung bình caù D8 laø 4,4cm. Do ñoù, caù D8 taêng tröôûng chaäm vaø khaùc bieät coù yù nghóa so vôùi 7 ñôït coøn laïi. Traùi laïi, do chaát löôïng caù boät luùc thaû xuoáng ao ñaát raát toát neân caù D2 taêng tröôûng nhanh, chieàu daøi trung bình laø 5,12cm. Tuy nhieân, moät phaàn laø do nhieät ñoä ôû D2 raát cao laøm aûnh höôûng quaù trình trao ñoåi chaát, aûnh höôûng ñeán söï taêng tröôûng cuûa caù. Maët khaùc, do nguoàn thöùc aên töï nhieân trong ao D4 laø raát doài daøo neân D2 caù taêng tröôûng nhanh hôn so vôùi caùc ñôït khaùc nhöng vaãn chaäm hôn so vôùi D4 (5,6cm). Tæ leä taêng chieàu daøi töông ñoái cuûa caù laêng Chuùng toâi tieán haønh tính tæ leä taêng tröôûng chieàu daøi töông ñoái vaø tuyeät ñoái cuûa caù laêng nha ôû caùc ñôït. Keát quaû ghi nhaän ñöôïc trình baøy qua Baûng 4.2 vaø Ñoà thò 4.6 Baûng 4.2 Taêng chieàu daøi töông ñoái (%) cuûa caù laêng nha Ñôït öông Thôøi gian nuoâi ( ngaøy tuoåi) 13 20 27 D1 75,00 48,21 41,87 D2 66,19 65,80 33,68 D3 75,78 47,11 43,20 D4 108,59 53,56 36,59 D5 75,78 48,00 43,24 D6 76,56 45,13 44,51 D7 75,00 49,55 39,70 D8 64,84 47,87 41,03 Ñoà thò 4.6 Taêng chieàu daøi töông ñoái (%) giöõa caùc ñôït Keát quaû cho thaáy ôû tuaàn öông ñaàu (13 ngaøy tuoåi), taêng chieàu daøi töông ñoái ôû D4 laø cao nhaát (108,59%) vaø thaáp nhaát laø D8 (64,84%). Nhö vaäy, ñieàu kieän moâi tröôøng khoâng thuaän lôïi ñaõ laøm chaäm toác ñoä taêng chieàu daøi töông ñoái cuûa caù. Ngöôïc laïi, nguoàn thöùc aên doài daøo trong ao D4 laøm taêng tæ leä taêng chieàu daøi töông ñoái. Caùc ñôït khaùc coù möùc tæ leä taêng chieàu daøi töông ñoái töông ñöông nhau. Trong hai tuaàn tieáp theo, tæ leä taêng chieàu daøi töông ñoái cuûa caù ôû caùc ñôït ñeàu giaûm. Ñieàu naøy phuø hôïp vôùi quy luaät phaùt trieån cuûa caù. Nghóa laø caù caøng nhoû thì chieàu daøi taêng caøng nhanh. Baûng 4.3: Taêng tröôûng tuyeät ñoái veà chieàu daøi (cm/ngaøy) cuûa caù theo thôøi gian Ñôït öông Thôøi gian nuoâi (ngaøy tuoåi) 13 20 27 D1 0,137 0,154 0,199 D2 0,131 0,217 0,184 D3 0,139 0,151 0,204 D4 0,199 0,204 0,214 D5 0,139 0,154 0,206 D6 0,140 0,146 0,209 D7 0,137 0,159 0,190 D8 0,119 0,144 0.183 Ñoà thi 4.7 Taêng chieàu daøi tuyeät ñoái (cm/ngaøy) giöõa caùc ñôït Qua Baûng 4.3 vaø Ñoà thò 4.7 chuùng toâi nhaän thaáy khi caù baét ñaàu thaû ñeán khi nuoâi ñöôïc 13 ngaøy tuoåi thì tæ leä taêng chieàu daøi tuyeät ñoái gaàn nhö nhau. Rieâng ôû D4 do ao ñaõ coù saün nguoàn thöùc aên töï nhieân neân tæ leä naøy töông ñoái cao (0,199 cm/ngaøy), coøn ôû D2 do aûnh höôûng cuûa moâi tröôøng neân tæ leä naøy thaáp hôn (0,131 cm/ngaøy). Hai tuaàn tieáp theo, tæ leä naøy caøng taêng ôû caùc ñôït öông do caù giai ñoaïn naøy ñaõ quen vôùi thöùc aên cheá bieán neân daãn ñeán söï taêng troïng nhanh hôn. 4.2.1.2 Söï taêng tröôûng veà troïng löôïng Keát quaû taêng troïng cuûa caù nuoâi ñöôïc trình baøy qua Baûng 4.4 vaø Ñoà thò 4.8. Baûng 4.4 Troïng löôïng trung bình (g) cuûa caù laêng nha qua caùc ñôït kieåm tra Ñôït öông Thôøi gian nuoâi ( ngaøy tuoåi) 6 13 20 27 D1 0,052 0,146 0,415 0,724 D2 0,059 0,236 0,54 0,952 D3 0,056 0,15 0,415 0,732 D4 0,056 0,235 0,653 1,164 D5 0,056 0,15 0,452 0,709 D6 0,056 0,155 0,448 0,724 D7 0,056 0,149 0,426 0,717 D8 0,056 0,111 0,334 0,579 Ñoà thò 4.8 Troïng löôïng trung bình (g) cuûa caù laêng nha qua caùc ñôït kieåm tra Qua Baûng 4.4 vaø Ñoà thò 4.8, chuùng toâi nhaän thaáy troïng löôïng trung bình (TLTB) cuûa caù laêng nha taêng daàn theo thôøi gian nuoâi. Caù 6 ngaøy tuoåi coù troïng löôïng trung bình cuûa caùc ñôït laø nhö nhau (0,052 – 0,056g). Rieâng D2, troïng löôïng trung bình khaùc bieät coù yù nghóa (P<0,05) so vôùi caùc ñôït khaùc. Ñieàu naøy laø do ôû ñôït naøy, löôïng Moina cho caù aên luùc môùi tieâu heát noaõn hoaøng khaù nhieàu neân caù taêng troïng nhanh. Töø 6 ñeán 13 ngaøy tuoåi, troïng löôïng trung bình tieáp tuïc taêng. Caù ôû D4 coù troïng löôïng trung bình laø 0,235g, keá ñoù laø D2 (2,36g). Qua keát quaû xöû lyù thoáng keâ, troïng löôïng trung bình cuûa D2, D4 ñeàu khaùc bieät coù yù nghóa (P0,05) ôû möùc sai khaùc 95%. Töø 13 ñeán 27 ngaøy tuoåi, caù vaãn tieáp tuïc taêng tröôûng veà troïng löôïng. Söï khaùc nhau veà troïng löôïng trung bình cuûa D4, D2, D8 so vôùi troïng löôïng trung bình cuûa caùc ñôït coøn laïi laø coù yù nghóa veà maët thoáng keâ (P<0,05) ôû möùc sai khaùc 95%. Caù ôû D8, coù troïng löôïng trung bình thaáp nhaát (0,579g). Caù chaäm lôùn laø do ñieàu kieän moâi tröôøng khoâng thuaän lôïi. Ñoä trong thaáp maø chuû yeáu do buøn, seùt neân laøm giaûm khaû naêng hoâ haáp, trao ñoåi chaát. DO cuõng töông ñoái thaáp nhöng vaãn coøn naèm trong ngöôõng thích hôïp tuy nhieân caù seõ chaäm lôùn. Nhieät ñoä laø yeáu toá raát quan troïng vaø aûnh höôûng lôùn ñeán söï taêng tröôûng cuûa caù. Nhieät ñoä cuûa nöôùc ôû D2 laø cao nhaát, neân aûnh höôûng ñeán toác ñoä taêng tröôûng cuûa caù ôû ñôït naøy nhöng buø laïi DO cao vaø caù boät luùc thaû coù chaát löôïng toát neân caù D2 taêng troïng nhanh vaø sai bieät coù yù nghóa. Caù D4 coù troïng löôïng trung bình cao nhaát laø 1,146g, do nguoàn thöùc aên töï nhieân ban ñaàu trong ao doài daøo neân caù khoûe, söùc ñeà khaùng maïnh vaø deã daøng baét moài khi thay ñoåi sang thöùc aên cheá bieán. Vì vaäy caù ôû D4 coù troïng löôïng trung bình cao hôn caùc ñôït khaùc maëc duø haøm löôïng DO trong ao thaáp. Haøm löôïng DO thaáp ñaõ giaûm ñaùng keå tæ leä soáng vaø gaây ra hieän töôïng noåi ñaàu vaøo tuaàn cuoái. Tæ leä taêng troïng löôïng töông ñoái vaø tuyeät ñoái cuûa caù laêng nha Ñeå thaáy söï taêng troïng cuûa caù laêng nha theo thôøi gian nuoâi chuùng toâi tính toaùn tyû leä taêng troïng töông ñoái vaø tuyeät ñoái. Keát quaû tính toaùn ñöôïc trình baøy qua baûng sau. Baûng 4.5 Tæ leä taêng troïng töông ñoái (%) cuûa caù theo thôøi gian Ñôït öông Thôøi gian nuoâi (ngaøy tuoåi) 13 20 27 D1 183,07 184,45 74,33 D2 297,34 128,4 76,46 D3 169,84 176,31 76,26 D4 320,08 178,23 78,25 D5 168,76 201,94 56,92 D6 176,25 189,79 61,57 D7 165,54 186,70 68,18 D8 97,68 201,99 73,11 Ñoà thò 4.9 Taêng troïng löôïng töông ñoái(%) cuûa caù laêng nha Qua Baûng 4.5 vaø Ñoà thò 4.9, chuùng toâi nhaän thaáy ôû D1, D3, D5, D6, D7, coù tæ leä taêng troïng töông ñoái gaàn baèng nhau. ÔÛ D8 tæ leä taêng troïng töông ñoái thaáp nhaát bôûi vì ñieàu kieän moâi tröôøng keùm. Ngöôïc laïi, caù ôû D4 vaø D2 coù tæ leä taêng troïng töông ñoái cao nhaát laø do nguoàn thöùc aên töï nhieân saün coù trong ao doài daøo vaø nguoàn caù boät 6 ngaøy tuoåi coù chaát löôïng toát Baûng 4.6 Taêng troïng löôïng tuyeät ñoái (cm/ngaøy) cuûa caù laêng nha Ñôït öông Thôøi gian nuoâi (ngaøy tuoåi) 13 20 27 D1 0,013 0,038 0,044 D2 0,025 0,043 0,059 D3 0,014 0,038 0,045 D4 0,026 0,060 0,073 D5 0,013 0,043 0,037 D6 0,014 0,042 0,039 D7 0,013 0,040 0,042 D8 0,008 0,032 0,035 Ñoà thò 4.10 Taêng troïng löôïng tuyeät ñoái (cm/ngaøy) cuûa caù laêng nha Trong suoát thôøi gian nuoâi tæ leä taêng troïng tuyeät ñoái ôû D4 laø cao nhaát (0,073cm/ngaøy) do ao ñaõ doài daøo nguoàn thöùc aên töï nhieän. Neân khi môùi thaû caù, caù nhanh choùng baét moài vaø lôùn nhanh. Caù D2 coù tæ leä taêng troïng tuyeät ñoái nhanh (0,059g) nhöng khoâng baèng D4 do nguoàn thöùc aên khoâng nhieàu. Traùi laïi, ôû D8 caù coù tæ leä taêng troïng tuyeät ñoái thaáp nhaát (0,035g), nguyeân nhaân chuû yeáu laø do moâi tröôøng xaáu. Toùm laïi, qua keát quaû phaân tích veà chieàu daøi vaø troïng löôïng, chuùng toâi nhaän thaáy söï khaùc bieät ñaùng keå veà toác ñoä taêng tröôûng cuûa caùc ñôït laø do nhöõng nguyeân nhaân chính sau: Chaát löôïng nöôùc laøm aûnh höôûng ñeán söï taêng tröôûng Nguoàn thöùc aên töï nhieân trong ao Chaát löôïng caù boät ôû giai ñoaïn ñaàu (6 ngaøy tuoåi). Tæ leä soáng Tæ leä soáng vaø taêng tröôûng laø hai chæ tieâu quan troïng ñeå ñaùnh giaù söï thaønh coâng hay thaát baïi cuûa quaù trình öông nuoâi caù. Tæ leä soáng cuûa caù cao cuõng nhö söï taêng tröôûng toát seõ mang laïi hieäu quaû lôùn. Tæ leä soáng cuûa caù phuï thuoäc vaøo chaát löôïng caù boät, chaát löôïng thöùc aên, loaïi thöùc aên, yeáu toá moâi tröôøng, cheá ñoä quaûn lyù vaø chaêm soùc, … Trong thí nghieäm cuûa chuùng toâi muïc ñích laø khaûo saùt söï aûnh höôûng cuûa chaát löôïng nöôùc leân taêng tröôûng, tæ leä soáng vaø tìm ra bieän phaùp nhaèm naâng cao tæ leä soáng cuûa caù laêng nha trong suoát ñôït nuoâi. Baûng 4.7 Tæ leä soáng (%) cuûa caù laêng nha qua caùc ñôït Ñôït öông Toång soá caù thaû (con) Toång soá caù thu (con) Tæ leä soáng (%) D1 90.000 63.180 70,20 D2 90.000 63.090 75,30 D3 90.000 61.362 68,18 D4 90.000 36.108 40,12 D5 90.000 44.406 49,34 D6 90.000 43.605 48,45 D7 90.000 42.534 47,26 D8 90.000 35.370 39,30 Ñoà thò 4.11 Tæ leä soáng cuûa caù laêng nha qua caùc ñôït Qua keát quaû thu ñöôïc, tæ leä soáng cao nhaát laø 75,3% xaûy ra ôû D2, thaáp nhaát laø D8 39,3%. So vôùi caù laêng vaøng thì söùc soáng cuûa caù laêng nha cao hôn nhieàu neân tæ leä soáng cuõng cao hôn. Ñoái vôùi caù laêng nha, tæ leä soáng coøn phuï thuoäc vaøo möùc ñoä phaân ñaøn cuûa chuùng. Trong quaù trình nuoâi xuaát hieän hieän töôïng caù phaân ñaøn daãn ñeán caù taêng tröôûng khoâng ñeàu vaø caù aên thòt laãn nhau. Bieän phaùp naâng cao tæ leä soáng caù laêng nha Dieät ñòch haïi: trong quaù trình öông thöôøng xuaát hieän caùc ñòch haïi nhö cua ñoàng, eách, nhaùi, löôn, raén, boï gaïo, ... laøm giaûm ñaùng keå tæ leä soáng cuûa caù. Do ñoù chuùng ta caàn taåy doïn ao kyõ ñeå haïn cheá ñòch haïi vaø tìm bieän phaùp tieâu dieät khi chuùng xuaát hieän trong ao öông. Cho aên hôïp lyù: tuyø theo giai ñoaïn nuoâi maø chuùng ta neân cung caáp ñuû loaïi vaø löôïng thöùc aên caàn thieát. Khi caù môùi thaû, Moina vaø truøn chæ laø nguoàn thöùc aên chính vaø trong khi cho aên ñieàu quan troïng laø neân raõi thöùc aên ñeàu ao ñeå haïn cheá söï phaân ñaøn. Khi caù aên ñöôïc thöùc aên cheá bieán, chuùng ta neân caém nhieàu saøn aên ôû nhöõng vò trí khaùc nhau trong ao öông vaø cho aên trong saøn ñeå ñôõ dô nöôùc vaø ñeàu caù. Quaûn lyù caùc yeáu toá chaát löôïng nöôùc: tieán haønh ño caùc yeáu toá chaát löôïng nöôùc moãi ngaøy vaøo hai buoåi saùng, chieàu ñeå coù bieän phaùp xöû lyù kòp thôøi. Thay nöôùc thöôøng xuyeân 3 ngaøy/laàn ñeå caûi thieän ñoä trong, giaûm thieåu khí ñoäc vaø taïo moâi tröôøng saïch cho caù. Ñieàu chænh maät ñoä öông: maät ñoä öông quaù daøy seõ daãn ñeán thieáu thöùc aên vaø caù tranh giaønh thöùc aên laãn nhau. Ñieàu naøy daã ñeán söï phaân ñaøn raát lôùn. Caàn öông nuoâi vôùi maät ñoä thaáp hôn ñeå naâng cao tæ leä soáng cuûa chuùng. Söï phaân ñaøn Hieän töôïng caù phaân ñaøn xaûy ra raát phoå bieán ôû caù laêng nha. Do taäp tính laø loaøi caù aên ñoäng vaät, neân chuùng thöôøng aên nhau daãn ñeán hao huït. Söï phaân ñaøn coù theå quan saùt ñöôïc trong suoát quaù trình öông. ÔÛ giai ñoaïn ñaàu thöùc aên chuû yeáu laø Moina vaø truøn chæ. Trong khi cho aên caû hai loaïi thöùc aên naøy ñeàu ñöôïc raõi ñeàu ao neân caù ôû giai ñoaïn naøy töông ñoái ñoàng ñeàu vaø ít phaân ñaøn vì khaû naêng baét gaëp thöùc aên cuûa chuùng laø nhö nhau. Khi caù chuyeån sang aên thöùc aên cheá bieán thì söï phaân ñaøn caøng roõ hôn. Ñeå traùnh dô nöôùc vaø deã quaûn lyù thöùc aên neân chuùng toâi thöôøng cho caù aên treân saøn vaø taäp trung ôû moät goùc ao. Caù ôû nhöõng nôi xa saøn aên thöôøng chaäm lôùn vaø phaân ñaøn nhieàu vì khoâng caïnh tranh thöùc aên baèng caù ôû gaàn saøn. Caù sau thu hoaïch coù theå chia ra 3 côõ khaùc nhau: Caù < 3,5cm chieám 15 – 20% Caù töø 3,5 – 4cm chieám 30 – 35% Caù > 4cm chieám 45 – 50%. Söï phaân ñaøn coù aûnh höôûng lôùn ñeán naêng suaát caù cuûa vuï nuoâi. Ñeå haïn cheá ñieàu naøy chuùng ta caàn tieán haønh moät soá bieän phaùp sau: Cung caáp ñaày ñuû thöùc aên Caém nhieàu saøn aên ôû nhieàu vò trí khaùc nhau trong ao V. KEÁT LUAÄN VAØ ÑEÀ NGHÒ 5.1 Keát Luaän Töø nhöõng keát quaû thu ñöôïc trong quaù trình thí nghieäm chuùng toâi ruùt ra nhöõng keát luaän sau: Veà chaát löôïng nöôùc Söï dao ñoäng cuûa caùc yeáu toá chaát löôïng nöôùc trong suoát quaù trình thí nghieäm bao goàm: pH töø 6,9 – 8,32; nhieät ñoä töø 28,5 – 35,70C; haøm löôïng DO trong khoaûng 1,4 – 5,4mgO2/L; ñoä trong töø 10 – 50cm. Söï bieán ñoäng caùc yeáu toá treân töông ñoái lôùn vaø coù aûnh höôûng ñeán tæ leä soáng, söï sinh tröôûng vaø phaùt trieån cuûa caù. Veà taêng töôûng cuûa caù Chieàu daøi caù 27 ngaøy tuoåi qua caù ñôït öông dao ñoäng töø 4,4 – 5,6cm. Cao nhaát ôû D4 vaø thaáp nhaát laø D8. Troïng löôïng caù 27 ngaøy tuoåi qua caù ñôït öông dao ñoäng töø 0,579 – 1,164g. Cao nhaát ôû D4 vaø thaáp nhaát laø D8. Tæ leä soáng dao ñoäng töø 39,3 – 75.3%. Cao nhaát ôû D2 vaø thaáp nhaát laø D8. 5.2 Ñeà Nghò Caùc ñôït öông neân ñöôïc tieán haønh vaøo cuøng moät thôøi ñieåm ñeå thaáy roõ söï aûnh höôûng cuûa caùc yeáu toá chaát löôïng nöôùc leân söï taêng tröôûng cuûa caù. Taäp cho caù aên thöùc aên cheá bieán sôùm hôn ñeå haïn cheá löôïng truøn chæ nhaèm taêng hieäu quaû kinh teá. Taäp cho caù aên thöùc aên vieân noåi ñeå ñôõ toán coâng cheá bieán thöùc aên vaø ñieàu kieän moâi tröôøng seõ oån ñònh hôn. Söû duïng löôùi chaén quanh ao ñeå haïn cheá ñòch haïi trong quaù trình öông nhaèm naâng cao tæ leä soáng. Neân cung caáp ñuû ñeán dö löôïng Moina caàn thieát cho caù boät 3 – 6 ngaøy tuoåi, ñieàu naøy seõ giuùp caù nhanh lôùn khoeû maïnh vaø ñoàng ñeàu. Boá trí nghieäm nghieân cöùu söï aûnh höôûng cuûa chaát löôïng nöôùc leân söï taêng tröôûng cuûa caùc loaïi caù laêng khaùc ñeå so saùnh keát quaû.