Lịch sử hình thành và phát triển Amazon.com

Bài thảo luận B2C nhóm 02 Đề tài: Lịch sử hình thành và phát triển Amazon.com I.Lịch sử hình thành và phát triển Amazon.com Jeffrey Bezos, là đại diện sáng giá nhất của cuộc cách mạng thương mại điện tử, ông là tổng giám độc điều hành đồng thời là cha đẻ của Amazon.com. Công ty ông sáng lập trở thành nhãn hiệu thương mại trực tuyến được biết đến nhiều nhất trên thế giới và ông sở hữu khối tài sản lên tới 8,2tỷ USD chỉ sau 14 năm thành lập.Vào khoảng năm 1994 khi tốc độ phát triển của Internet là 2300%/năm, mặc dù không có kinh nghiệm về bán hàng cũng như không nhiều hiểu biết về Internet, nhưng Jeffery Bezos đã sớm nhìn thấy tương lai của việc bán hàng qua mạng, và ông nhận thấy việc tìm kiếm tài liệu khó khăn nên ông đã nảy sinh ý tưởng bán sách qua mạng. Và cũng năm đó, Amazon.com ra đời, công ty này ban đầu được đặt tên là Cadabra.Inc, nhưng tên này đã được thay đổi khi người ta phát hiện ra rằng đôi khi mọi người nghe tên là “Cadaver” (“tử thi”) Tháng 7/1995, tên gọi Amazon.com được chọn vì Amazon là tên con sông lớn nhất thế giới cho nên tên gọi gợi lên quy mô lớn và cũng một phần vì nó bắt đầu bằng “A”, sẽ hiện lên đầu danh sách chữ cái. Trụ sở chính của công ty đặt tại thành phố Seatte, bang Washington. 16/7/1995 Amazon được đưa lên mạng như một nhà sách trực tuyến với mục tiêu sử dụng Internet để chuyển hoạt động mua sách sang một hình thức nhanh nhất, dễ dàng nhất và đem lại nhiều lợi ích nhất có thể. Quyển sách đầu tiên mà Amazon.com bán là Fluid Concept and Creative Analogies của tákc giả Mỹ Douglas HofstadterNgày15/5/1997 Amazon cổ phần hóa công ty. Amazon.com phát hành cổ phiếu lần đầu tiên và đăng ký trên sàn giao dịch chứng khoán Nasdaq của Mỹ với ký hiệu AMZN và có mức giá 18USD/cổ phầnTừ một nhà sách trực tuyến ban đầu, chỉ chuyên bán sách, Amazon.com trở thành một tạp hóa trực tuyến với đủ sản phẩm từ thượng vàng đến hạ cám phát triển nhanh như vũ bão, Amazon.com đã đa dạng hóa các mặt hàng, thêm nhiều sản phẩm khác như hệ thống video gia dụng, DVD, CD, máy nghe nhạc MP3, phần mềm máy tính, game, đồ đạc, thậm chí thực phẩm…Hiện nay Amazon.com đã trở thành website thương mại điện tử lớn nhất thế giới với doanh số bán hàng trên mạng internet gấp gần ba lần so với doanh thu của hãng xếp hạng nhì trong cùng lĩnh vực Staples.Inc tại thời điểm tháng 1 năm 2010.amazon.com đã cung cấp hàng triệu sản phẩm cho hơn 17 triệu người tiêu dùng trên 160 quốc gia, ngoài ra Amazon còn cung cấp đấu giá trực tuyến, chợ điện tử. II.Hoạt động quản trị dữ trữ và thực hiện đơn hàng, những lợi thế và hạn chế: 1. Hoạt động quản trị dự trữ: 1.1. Giới thiệu khái quát về hệ thống kho hàng của Amazon: Amazon hiện nay là trang web bán lẻ khổng lồ có phạm vi hoạt động trên toàn thế giới, với doanh thu năm 2004 đã lên tới 7 tỷ USD, nhiều hơn bất kỳ hãng bán lẻ nào khác.Điểm nổi bật và cũng là điều tạo nên thành công cho Amazon chính là ở hệ thống kho hàng, các nhà kho được Amazon xây dựng không theo cách thông thường mà nó được đầu tư công nghệ khá nhiều, nó được sử dụng công nghệ cao đến nỗi đòi hỏi rất nhiều dòng mã hóa để vận hành phức tạp không kém gì trang web của Amazon. Hệ thống kho bao gồm: - Hệ thống kho tự động- Hệ thống máy tính để tiếp nhận và xử lý đơn hàng- Trạm phân phối thông tin- Các cabin “biết nói” chứa hàng hóa- Hệ thống băng tải, sensor quang, thùng đựng hàng…Hệ thống kho hàng của Amazon gồm 6 kho hàng quy mô lớn, mỗi kho hàng trị giá tới 50 triệu đôla, chi phí để xây dựng kho hàng là rất tốn kém. Trong mỗi kho hàng đều có đầy đủ các mặt hàng từ đồ gia dụng, quần áo giày dép sách báo đồ điện tử dến những mặt hàng cá biệt hóa như đồ lưu niệm đồ trang sức…Nhìn chung các mặt hàng mà Amazon kinh doanh rất phong phú đa dạng đủ các chủng loại đáp ứng đủ mọi nhu cầu của khách hàng.Vị trí đặt các kho hàng cũng được Amazon cân nhắc rất kĩ lưỡng. Các kho hàng thường được đặt gần các trung tâm tiêu thụ lớn hay các địa điểm thuận lợi về giao thông đáp ứng khả năng phân phối hàng hóa nhanh chóng, thường thì các kho hàng này được đặt ở gần sân bay để tiện cho việc vận chuyển.Hệ thống kho hàng của Amazon đảm bảo mối liên hệ rất cao từ nhà sản xuất, hệ thống phân phối cho tới tay khách hàng. Trong mỗi kho hàng các mặt hàng được sắp xếp, bảo quản rất khoa học đảm bảo cho các quy trình nhập hàng, lấy hàng, xử lí đơn đặt hàng nhanh chóng hiệu quả cao.Với số lượng mặt hàng vô cùng lớn Amazon đã đầu tư hệ thống thông tin với hệ thống máy tính các phần mềm ứng dụng và xử lí thông tin giúp cho việc quản lí có hiệu quả nhanh chóng, những thông tin quan trọng đều được lưu trữ và phục vụ cho những lần kinh doanh tiếp theo. 1.2 Phân tích hệ thống kho hàng của Amazon:Như đã nêu ở trên, các kho hàng của Amazon không hề giống với các kho hàng truyền thống mà được tin học hoá cao độ.Các nhà kho của Amazon sử dụng công nghệ cao đến nỗi chúng đòi hỏi rất nhiều dòng mã hoá để vận hành và phức tạp không kém trang web của Amazon. Máy tính bắt đầu quy trình bằng cách gửi tín hiệu thông qua mạng không dây tới cho công nhân để họ biết cần phải lấy thứ gì xuống khỏi giá, sau đó họ sẽ đóng gói mọi thứ theo trình tự, dán nhãn mác rồi đưa vào băng truyền để chuyển tới xuống khâu vận chuyển. Trong quá trình gửi hàng, mháy tính tạo ra vô số dòng dữ liệu từ những sản phẩm bị đóng gói tới thời gian chờ đợi và các nhà quản lý có nhiệm vụ theo dõi sát sao hệ thống dữ liệu này, có thể thấy đây chính là điểm khác biệt trong mô hình xây dựng kho hàng của Amazon. Bezos thường đi thăm mỗi nhà kho một tuần liền vào quý cuối năm, đối với các nhân viên thì thời gian này quả là vất vả khi ông chủ tới thăm họ, Bezos đặt ra hàng loạt câu hỏi về hệ thống giải thuật để xử lý đơn hàng, tốc độ xử lý năng suất, và không bao giờ vừa lòng khi chưa có câu trả lời thoả đáng. Hầu hết các doanh nghiệp TMĐT khác chỉ chú ý đến việc xây dựng cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin cho website của mình, họ không đầu tư nhiều cho hệ thống bến bãi, kho lưu trữ. Việc giao hàng thường được tiến hành thông qua các trung gian khác như qua đường bưu kiện, hay họ sẽ gom hàng tại địa điểm xác định nào đó. Ở đây Amazon đã sử dụng mô hình mạng lưới phân phối: đó là nhà phân phối dự trữ và giao hàng. Phương án này có lợi thế là dịch vụ khách hàng tốt hơn, thời gian đáp ứng đơn hàng nhanh hơn là những gì có thể đánh đổi cho chi phí tác nghiệp hậu cần, đây chính là điều mà Amazon hướng đến. Tuy nhiên thì phương án này cần chi phí vận chuyển và chi phí dự trữ là khá cao, chính vì thế mà Benzos đã quyết định đầu tư khá nhiều cho hệ thống kho hàng, bến bãi. 2. Quá trình hệ thống kho xử lí đơn đặt hàng: Bước 1: Máy tính kiểm tra vị trí của hàng hóa sau khi khách hàng đặt hàng. Nó xác định đơn hàng do Amazon thực hiện hay đối tác của nó. Nếu do Amazon thực hiện, đơn hàng được truyền tự động tới các trạm phân phối thông tin tương ứng trong kho hàng.Bước 2: Một bộ phận (flowmeister) tại trạm phân phối nhận tất cả các đơn hàng và phân chia chúng tự động cho những nhân viên cụ thể xác định thông qua mạng không dây. Bước 3: Nhân viên nhặt hàng đi dọc theo các khoang chứa hàng, dùng máy để kiểm tra các mã của mặt hàng để tránh sự trùng lặp, dễ dàng quản lý cho những lần mua hàng kế tiếpBước 4: Các hàng hóa nhặt ra được đặt vào thùng, sau đó chuyển vào băng tải dài hơn 10 dặm chạy quanh nhà kho. Trên băng tải có khoảng 15 điểm đọc mã hàng hóa, theo dõi hàng hóa để giảm sai sótĐiểm đọc mã hàng, giám sát hàng hóa là các cụm máy tính có nhân viên kèm theo đảm bảo tính chính xác của các mặt hàng Bước 5: Tất cả các thùng chạy trên băng tải tập trung vào 1 vị trí, ở đó những mã hàng hóa được sắp xếp phù hợp với số đơn hàng. Các hàng hóa được chuyển từ các thùng đến các máng trượt, trượt xuống và được các nhân viên đặt vào các thùng cacton để dễ dàng vận chuyểnBước 6: Các sản phẩm được qua 1 bước kiểm tra, quét để ghép hàng theo đơn đặt hàng tương ứngBước 7: Nếu như hàng hóa nào cần thiết phải được gói bọc thì công nhân sẽ nhặt ra và gói thủ công.Bước 8: Các thùng cacton được đóng lại, dán băng dính, cân đo, dán nhãn mác và chuyển bằng 1 dây chuyền đến 1 trong 40 thùng xe tải trong nhà kho, các xe tải này chở đến hãng vận chuyển UPS hoặc USPS, các hàng hóa lại tiếp tục cuộc hành trình để tới tay khách hàng. Quy trình xử lí trên của Amazon dựa trên mô hình chiến lược CFN (Customer Fulfillment Networking) được biểu diễn qua mô hình sau:1. Khách hàng đặt mua, nhập số thẻ tín dụng để thanh toán2. Đơn hàng của khách hàng được phân tích và chọn ra nhà cung ứng phù hợp (nếu hàng đó không có trong kho của Amazon).3. Nhà sản xuất giao hàng tới kho của Amazon.4. Tất cả hàng được đóng gói, lắp ráp ở nhà kho gần nhất và vận chuyển qua UPS hoặc bưu điện.5. Hàng được giao từ nhà kho gần nhất qua UPS, bưu điện Vì vậy các nhà quản lý của Amazon ở bộ phận lưu kho phải nỗ lực hết sức để đẩy năng suất lên cao tới tối đa, chẳng hạn bằng việc tái thiết kế hệ thống chuyển hàng trên băng chuyền tự động, Amazon đã có thể tăng năng suất của một kho lên 40%. Đó là lí do trong 3 năm qua, chi phí vận hành các nhà kho của Amazon đã giảm từ 20% doanh thu xuống còn chưa đầy 10% doanh thu, các nhà kho của Amazon vận hành hiệu quả đến nỗi tỷ lệ luân chuyển hàng mới của các nhà kho này đạt 20 lần/năm. Thậm chí ngay cả ban quản trị công ty cũng không thể tin được vào thành tích này. Tất cả các công ty bán lẻ khác chỉ đạt con số dưới 15 lần/năm. Và trên thực tế, một trong những thế mạnh lớn nhất hiện nay của Amazon là năng lực quản lý hàng tồn kho, và thậm chí Amazon còn được các công ty bán lẻ khác giao toàn bộ hoạt động kinh doanh thương mại điện tử của mình cho Amazon thầu phụ, như trường hợp các hãng bán lẻ Toys R Us và Target.Và vì hệ thống lưu kho của Amazon hoạt động rất hiệu quả cho nên bên cạnh việc bán các sản phẩm của mình trên website, Amazone hiện còn bán rất nhiều sản phẩm của các nhà bán lẻ khác trên cùng trang web của mình, điều này đã đem lại thành công quá sức tưởng tượng cho Amazon. Tỷ suất lợi nhuận của Amazon khi bán buôn và ăn hoa hồng của các đối thủ cạnh tranh cũng cao không kém tỷ suất lợi nhuận nếu hãng bán lẻ trực tiếp tới người tiêu dùng. Ngoài ra, Amazon không tốn một đồng chi phí quảng cáo nào về giá của mình là rất rẻ, vì người tiêu dùng có thể dễ dàng so sánh mức giá của Amazon với giá của các nhà bán lẻ khác, điều này không chỉ tiết kiệm chi phí mà còn tạo ra lòng trung thành và tin tưởng của khách hàng.Việc đầu tư cao và khá nghiêm túc cho công nghệ trong hệ thống kho hàng và cùng với đó là việc quản lý kho hàng khá tốt đã giúp cho Amazon tạo ra một cuộc cách mạng về TMĐT và trở thành trang web khổng lồ có phạm vi trên toàn thế giới. 3. Lợi thế và hạn chế trong việc quản lý kho hàng và thực hiện đơn hàng: 3.1 Quản lý kho hàng: * Lợi thế cạnh tranh của Amazon về kho hàng: Như các phân tích ở trên, ta có thể khẳng định kho hàng là chìa khóa dẫn đến lợi thế cạnh tranh của Amazon, Amazon sở hữu một hệ thống lưu kho cực kỳ hiệu quả và hiện đại, được thiết kế chính xác và tin học hoá một cách cao độ. Với hệ thống kho hàng như vậy Amazon không chỉ giảm được chi phí vận hành mà còn tăng năng suất luân chuyển hàng hoá của các nhà kho.Việc Amazon quyết định tự xây dựng thêm hệ thống kho bãi là một quyết định không mấy dễ dàng, với giá trị khoảng 50 triệu USD cho mỗi nhà kho, việc xây dựng và vận hành hệ thống nhà kho quả là tốn kém. Để có thể kinh doanh thành công Amazon phải phát hành 2 tỷ USD trái phiếu công ty, thế là có vẻ như Bezos không phải đang xây dựng một công ty dot.com đích thực vì hãng lại có hệ thống nhà kho hữu hình như công ty bán lẻ thông thường. Nhiều nhà đầu tư bắt đầu phê phán mô hình kinh doanh của Amazon là không khác gì các công ty bán lẻ truyền thống, chỉ khác một chỗ là có một trang web ấn tượng hơn mà thôi, tuy nhiên đây lại chính là lợi thế cạnh tranh số 1 của Amazon.com, nếu ai đó đến thăm quan 6 nhà kho của Amazon ngày nay người ta có thể dễ dàng nhận ra các nhà đầu tư đã sai lầm khi phê bình mô hình này của Bezos. - Việc Amazone tự xây dựng kho hàng riêng cho mình sẽ giúp cho khả năng kiểm soát hàng hóa tốt hơn, tính linh hoạt nghiệp vụ (như nhận hàng, giao hàng…) cao hơn, và một số lợi ích vô hình khác…- Đảm bảo cho tính liên tục của quá trình sản xuất và phân phối hàng hóa.- Vì hệ thống kho hàng của Amazon được đầu tư khá nhiều công nghệ nên tạo ra năng suất cũng như hiệu quả công việc cao, điều này góp phần giảm chi phí sản xuất và chi phí vận chuyển, và thêm vào đó là nâng cao chất lượng dịch vụ khách hàng, thời gian đáp ứng đơn hàng nhanh hơn.- Giúp cho việc hoạt động của các khâu khác cũng được diễn ra thuận lợi. Từ đó có thể đưa ra nhiều chiến lược mới giúp doanh nghiệp thu được nhiều lợi nhuận- Hệ thống kho hàng của amazon được xây dựng phát huy lợi thế theo quy mô và đảm bảo đa dạng hóa rất nhiều mặt hàng và đươc bố trí khoa học thuận lợi cho viêc giao nhận hàng hóa đáp ứng nhanh chóng nhu cầu ngày càng to lớn của khách hàng. * Hạn chế của kho hàng: - Vì hệ thống kho hàng của Amazon là quá khổng lồ, việc đầu tư cho kho hàng là khá tốn kém, thế nên chi phí vận chuyển, chi phí sản xuất và chi phí bảo quản lưu kho là khá cao.- Vì hệ thống kho hàng sử dụng rất nhiều công nghệ hiện đại nên việc tuyển dụng nhân công cho kho hàng là khá khó khăn.- Với quy mô lớn như amazon mà chỉ có 6 kho hàng là quá ít không đủ đáp ứng cho tập khách hàng toàn cầu, vì vậy đôi khi vẫn có sự sắp xếp không nhất quán các kho hàng do khối lượng hàng quá lớn, nhất là vào các ngày lễ. - Hệ thống quản lý kho hàng sử dụng công nghệ khoa học cao, có hệ quản trị cơ sở dữ liệu với khối lượng thông tin lưu trữ khổng lồ nên sẽ gây nhiều khó khăn trong quản lý, đòi hỏi phải nâng cấp hệ thống thường xuyên mới có thể đáp ứng được yêu cầu cho việc quản lý. Điều này đồng nghĩa với việc phải tốn nhiều chi phí cho việc nâng cấp hệ thống lên, chi phí về mua công nghệ mới, thuê các kỹ sư sửa chữa máy móc thiết bị vận hành, các kỹ sư công nghệ thông tin giỏi… 3.2 Thực hiện đơn hàng: * Lợi thế: - Lợi thế lớn nhất trợ giúp cho quá trình xử lý đơn hàng của Amazon là hệ thống kho riêng đem lại hiệu quả rất cao, đảm bảo khả năng kiểm soát hàng hóa, tính liên tục của quá trình sản xuất và phân phối hàng hóa, hàng hóa được sắp xếp một cách khoa học với đa dạng chủng loại và mẫu mã, cho phép nhân viên trong chuỗi xử lý đơn hàng kết hợp với nhau và xử lý đơn hàng một cách nhanh nhất và hiệu quả nhất - Việc đầu tư cho công nghệ là hướng đi quan trọng đối với bất kỳ doanh nghiệp thương mại điện tử nào, “công nghệ, công nghệ và công nghệ” là 3 thứ quan trọng của Amazon. Việc thực hiện đơn hàng rất cần phải có ứng dụng của công nghệ và Amazon đã áp dụng công nghệ đỉnh cao cho việc thực hiện đơn hàng. * Hạn chế: - Hoạt động xử lý đơn hàng của Amazon nhanh chóng, chính xác nên đòi hỏi đầu tư rất lớn vào dự trữ và công nghệ tích hợp, đảm bảo sự sẵn sàng trong việc thực hiện đơn hàng - Việc đóng gói với số lượng hàng hóa lớn yêu cầu bọc gói cho các đơn hàng nhỏ lẻ vẫn được thực hiện theo phương pháp thủ công, đòi hỏi một số lượng nhân viên lớn để bắt kịp với tiến độ hoạt động của chuỗi. Do đó để thực hiện được đơn hàng yêu cầu phải có số lượng nhân viên lớn, lành nghề, nếu không sẽ mất thời gian gây chậm tiến độ giao hàng. - Công đoạn lấy hàng theo đơn sau khi đã xử lý đơn đặt hàng cũng được thực hiện thủ công, nhân viên sẽ đẩy xe đến từng giá hàng và lấy hàng trong không gian kho rất rộng lớn, rồi tiến hành đọc mã sản phẩm ngay lúc này, sau đó tất cả hàng hóa mới được tập hợp lại băng chuyền để đi đến từng khu cho từng yêu cầu khác nhau vì vậy cần phải có giải pháp cụ thể để giải quyết vấn đề này. III.Giải pháp hoàn thiện việc quản trị dự trữ và thực hiện đơn hàng: 1. Giải pháp tài chính: Hiện nay hệ thống kho hàng và quy trình thực hiện đơn hàng đang là một yếu tố quan trọng giúp amazon tạo nên lợi thế cạnh tranh của mình trên thị trường, dù hệ thống này đang tiêu tốn của amazon một khoản chi phí khổng lồ, tuy nhiên những lợi ích mà nó mang lại còn hơn cả những gì amazon phải bỏ ra. Trong tương lai amazon nên tăng cường kinh phí đầu tư và phát triển hệ thống này để có thể biến những lợi ích hệ thống này mang lại thành những yếu tố quan trọng giúp amazon gặt hái nhiều thành công trên thị trường. Hiện nay amazon đang phát triển theo hướng tối đa hóa hiệu quả hoạt động, bằng cách giảm thiểu chi phí và tăng cường hiệu suất, chính vì vậy việc kế hoạch hóa chi tiết nguồn lực trong đó có nguồn lực tài chính đang là một nhu cầu tất yếu. Amazon cũng nên tập trung đầu tư vào việc phát triển nguồn nhân lực và phát triển công nghệ, xem đây là yếu tố chính để nâng cao hiệu quả hoạt động của cả công ty nói chung và hệ thống kho vận nói riêng. 2. Giải pháp công nghệ: Như Bezos – CEO tài năng của amazon – đã nói: Trong một thế giới hữu hình, mọi người đều nghĩ địa điểm là quan trọng nhất. Đối với chúng tôi, 3 thứ quan trọng nhất là: “công nghệ, công nghệ và công nghệ”. Công nghệ chính là yếu tố then chốt khiến cho hệ thống kho hàng và thực hiện đơn hàng của Amazon trở thành hệ thống hiệu quả nhất thế giới.Việc đầu tư phát triển công nghệ luôn là 1 trong những ưu tiên hàng đầu của amazon, và điều này sẽ còn tiếp tục được thực hiện trong tương lai. 3. Giải pháp nhân sự: Hệ thống kho và quy trình thực hiện đơn hàng của Amazon đang sử dụng một lượng nhân sự cực kì lớn, không chỉ vậy nó còn đòi hỏi nguồn nhân sự có chất lượng tốt để có thể vận hành những công nghệ tiên tiến mà Amazon đã áp dụng cho hệ thống của mình. Chính vì vậy nhu cầu về nguồn nhân lực là một nhu cầu thiết yếu cho việc duy trì và phát triển hệ thống kho của amazon, Amazon cần liên tục tuyển dụng nguồn nhân lực chất lượng cao, tổ chức các khóa đào tạo kỹ năng thuần thục, đồng thời có những chương trình giúp nhân viên chủ động phát huy khả năng của mình.