Ở vùng ven biển, điều kiện môi trường, nhất là độ mặn thay đổi liên tục theo thời
gian (mùa mưa và mùa khô) và không gian; phụ thuộc vào mức độ tác động của chế độ
thủy học sông – biển. Căn cứ vào vùng nước có chế độ thủy lý, thủy hóa khác nhau của
vùng ven biển Thừa Thiên Huế chúng tôi lập ra các vị trí quan trắc để thuận lợi cho việc
phân tích, nhận xét về đặc điểm phân bố theo sinh thái vùng nước của cá Đối lá.
Cá đối lá - Moolgarda cunnesius (Valenciennes, 1836) là loài phân bố chủ yếu ở
những vùng nước có nồng độ muối từ 10 0/00 – 30 0/00. Chúng sinh trưởng ở nước lợ,
nhưng sinh sản ở cửa biển hoặc ở biển ven bờ, nơi có độ muối cao hơn [27], [45].
Quần thể cá Đối lá trong thời kỳ trưởng thành phụ thuộc vào nhiều yếu tố như đặc
điểm địa hình, chế độ khí tượng thủy văn, dòng chảy, các yếu tố sinh thái (nhiệt độ,
ánh sáng, độ mặn của nước, DO,.). Sự biến động các nhân tố sinh thái nhất là độ
muối trong các thủy vực chủ yếu do động lực trao đổi nước sông - biển có tác động
đến sự phân bố của cá. Vào mùa khô, nước đầm phá thường bị mặn hóa, mùa mưa thì
ngọt hóa, cá Đối lá trưởng thành khi sinh sản có khuynh hướng tránh các dòng nước
ngọt. Vì vậy, cá Đối lá phân bố phụ thuộc theo thời gian và theo không gian (hình 3.2)
[16], [25], [26].
197 trang |
Chia sẻ: tueminh09 | Ngày: 21/01/2022 | Lượt xem: 575 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Luận án Nghiên cứu đặc điểm sinh học và phân bố của cá đối lá - Moolgarda cunnesius (valenciennes, 1836) vùng ven biển Thừa Thiên Huế, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
CCGCCTCTCGCCAGCAACCTAGCACATGCTGGAGCATCCGTTGACCTTACTATCTTT 420
Moolgarda_B1 ............................................................ 420
Moolgarda_B2 ............................................................ 420
Moolgarda_B3 ............................................................ 420
Moolgarda_B4 ............................................................ 420
Moolgarda_B5 .....A...................................................... 420
Moolgarda_B6 ............................................................ 420
Moolgarda_B7 ............................................................ 420
Moolgarda_B8 ...............................................T............ 420
Moolgarda_B9 ............................................................ 420
Moolgarda_T1 ............................................................ 420
Moolgarda_T2 ............................................................ 420
Moolgarda_T3 ............................................................ 420
Moolgarda_T4 ............................................................ 420
Moolgarda_T5 ............................................................ 420
Moolgarda_T6 ............................................................ 420
Moolgarda_T7 ............................................................ 420
Moolgarda_T8 ............................................................ 420
Moolgarda_T9 ............................................................ 420
Moolgarda_T10 ............................................................ 420
Consensus TCCCTTCATCTGGCAGGGGTTTCCTCAATTTTAGGTGCTATTAATTTTATTACAACTATT 480
Moolgarda_B1 ............................................................ 480
Moolgarda_B2 ............................................................ 480
Moolgarda_B3 ............................................................ 480
Moolgarda_B4 ............................................................ 480
Moolgarda_B5 ............................................................ 480
Moolgarda_B6 ........C................................................... 480
Moolgarda_B7 ............................................................ 480
Moolgarda_B8 ............................................................ 480
Moolgarda_B9 ............................................................ 480
Moolgarda_T1 ............................................................ 480
Moolgarda_T2 ............................................................ 480
Moolgarda_T3 ............................................................ 480
Moolgarda_T4 ............................................................ 480
Moolgarda_T5 .....G...................................................... 480
Moolgarda_T6 ............................................................ 480
Moolgarda_T7 ............................................................ 480
Moolgarda_T8 ............................................................ 480
Moolgarda_T9 ............................................................ 480
Moolgarda_T10 ............................................................ 480
Consensus ATTAATATAAAACCTCCTGCTATCTCTCAGTACCAAACCCCTCTATTTGTATGAGCAGTT 540
Moolgarda_B1 ............................................................ 540
Moolgarda_B2 ............................................................ 540
Moolgarda_B3 ............................................................ 540
Moolgarda_B4 ............................................................ 540
Moolgarda_B5 ............................................................ 540
Moolgarda_B6 ............................................................ 540
Moolgarda_B7 ............................................................ 540
Moolgarda_B8 ............................................................ 540
Moolgarda_B9 ...................................G........................ 540
Moolgarda_T1 ............................................................ 540
Moolgarda_T2 ............................................................ 540
Moolgarda_T3 ..........................................................A. 540
Moolgarda_T4 ............................................................ 540
Moolgarda_T5 ............................................................ 540
Moolgarda_T6 ............................................................ 540
Moolgarda_T7 ............................................................ 540
Moolgarda_T8 ............................................................ 540
Moolgarda_T9 ............................................................ 540
Moolgarda_T10 ............................................................ 540
Consensus CTTATTACAGCTGTCCTTCTTCTTCTTTCTTTACCAGTTCTCGCTGCTGGGATTACTATG 600
Moolgarda_B1 ............................................................ 600
Moolgarda_B2 ...........C................................................ 600
Moolgarda_B3 ............................................................ 600
Moolgarda_B4 ............................................................ 600
Moolgarda_B5 ..................................................A......... 600
Moolgarda_B6 ............................................................ 600
Moolgarda_B7 ............................................................ 600
Moolgarda_B8 ............................................................ 600
Moolgarda_B9 ............................................................ 600
Moolgarda_T1 ............................................................ 600
Moolgarda_T2 ............................................................ 600
Moolgarda_T3 ............................................................ 600
Moolgarda_T4 ............................................................ 600
Moolgarda_T5 ......................................C..................... 600
Moolgarda_T6 ............................................................ 600
Moolgarda_T7 ............................................................ 600
Moolgarda_T8 ............................................................ 600
Moolgarda_T9 ............................................................ 600
Moolgarda_T10 ............................................................ 600
Consensus CTCCTAACAGATCGAAACTTAAATACCTCTTTCTTCGATCCTGCAGGGGGAGGAGATCCG 660
Moolgarda_B1 ............................................................ 660
Moolgarda_B2 ............................................................ 660
Moolgarda_B3 ............................................................ 660
Moolgarda_B4 ............................................................ 660
Moolgarda_B5 ............................................................ 660
Moolgarda_B6 ............................................................ 660
Moolgarda_B7 ............................................................ 660
Moolgarda_B8 ............................................................ 660
Moolgarda_B9 ............................................................ 660
Moolgarda_T1 ............................................................ 660
Moolgarda_T2 ............................................................ 660
Moolgarda_T3 ............................................................ 660
Moolgarda_T4 ............................................................ 660
Moolgarda_T5 ...T..................................C..................... 660
Moolgarda_T6 ............................................................ 660
Moolgarda_T7 ............................................................ 660
Moolgarda_T8 ............................................................ 660
Moolgarda_T9 ............................................................ 660
Moolgarda_T10 ............................................................ 660
Consensus ATTCTATACCAACATCTCTTCTGATTCTTCGGTCACCCTGAAGT 704
Moolgarda_B1 ............................................ 704
Moolgarda_B2 ............................................ 704
Moolgarda_B3 ............................................ 704
Moolgarda_B4 ............................................ 704
Moolgarda_B5 ............................................ 704
Moolgarda_B6 ............................................ 704
Moolgarda_B7 ............................................ 704
Moolgarda_B8 ............................................ 704
Moolgarda_B9 ............................................ 704
Moolgarda_T1 ............................................ 704
Moolgarda_T2 ............................................ 704
Moolgarda_T3 ............................................ 704
Moolgarda_T4 ............................................ 704
Moolgarda_T5 ............................................ 704
Moolgarda_T6 ............................................ 704
Moolgarda_T7 ............................................ 704
Moolgarda_T8 ............................................ 704
Moolgarda_T9 ............................................ 704
Moolgarda_T10 ............................................ 704
PL 1.3. Thông tin trình tự gen COI của một số loài cá Đối từ GenBank được sử
dụng làm outgroup để xây dựng giản đồ phả hệ
STT Loài Ký hiệu mẫu
Mã số
GenBank
Nơi thu mẫu Tác giả
1 Moolgarda cunnesius K03-1 MF628290.1
Fujian, Trung
Quốc
Xu và cs, 2017
2 Moolgarda perusii N3-4 KY315410.1
Fujian, Trung
Quốc
Xu và cs, 2017
3 Moolgarda perusii M4-3 KY315388.1
Fujian, Trung
Quốc
Xu và cs, 2017
4 Moolgarda cunnesius Vellar2 JQ045777.1
Tamil Nadu,
Ấn Độ
Rahman và cs,
2012
5 Valamugil cunnesius Z711253 EU595340.1 Biển Đông Zhang và cs (2011)
6 Moolgarda cunnesius 275 JQ060496.1 Australia Durand và cs, 2012
7 Moolgarda cunnesius 276 JQ060497.1
Yunlin,
Đài Loan
Durand và cs, 2012
8 Moolgarda cunnesius 276b JQ060499.1
Đồ Sơn,
Việt Nam
Durand và cs, 2012
9 Moolgarda cunnesius 278 JQ060498.1 Nam Phi Durand và cs, 2012
10 Moolgarda perussi 264 JQ060504.1
New
Caledonia
Durand và cs, 2012
11 Moolgarda perussi 274 JQ060505.1
Taisi,
Đài Loan
Durand và cs, 2012
12 Moolgarda engeli 198 JQ060500.1 Đảo Mariana Durand và cs, 2012
13 Moolgarda engeli 200 JQ060501.1 Hawaii Durand và cs, 2012
14 Moolgarda engeli 201 JQ060502.1
French
Polynesia
Durand và cs, 2012
15 Moolgarda engeli 203 JQ060503.1
French
Polynesia
Durand và cs, 2012
16 Moolgarda engeli 204 JQ060506.1
New
Caledonia
Durand và cs, 2012
17 Moolgarda engeli 205 JQ060507.1 Philippines Durand và cs, 2012
18 Moolgarda engeli 206 JQ060508.1 Taiwan Durand và cs, 2012
19 Moolgarda engeli 207 JQ060509.1 West Papua Durand và cs, 2012
20 Moolgarda seheli 210 JQ060510.1 Đảo Mariana Durand và cs, 2012
21 Moolgarda seheli 234 JQ060516.1 Australia Durand và cs, 2012
22 Moolgarda sp.
JDD-2011a
212
JQ060518.1 La Réunion Durand và cs, 2012
23 Moolgarda sp.
JDD-2011b
221
JQ060519.1 Sri Lanka Durand và cs, 2012
24 Moolgarda sp.
JDD-2011b
222
JQ060520.1 La Réunion Durand và cs, 2012
25 Moolgarda sp.
JDD-2011a
215
JQ060522.1 Oman Durand và cs, 2012
26 Valamugil sp.
JDD-2011a
209
JQ060631.1 - Durand và cs, 2012
27 Valamugil sp.
JDD-2011a
213
JQ060632.1 - Durand và cs, 2012
28 Valamugil sp.
JDD-2011b
221a
JQ060634.1 - Durand và cs, 2012
29 Valamugil sp.
JDD-2011a
214
JQ060633.1 - Durand và cs, 2012
30
Mugil bananensis
289 JQ060524.1 Ivory Coast Durand và cs, 2012
PL 1.4/I. Tương quan giữa chiều dài và khối lượng cá Đối lá năm 2015
Tuổi
Giới
tính
Chiều dài (mm) Khối lượng (g) N
L dao động L (TB) W dao động W(TB) n %
Cá ở
đầm
phá
0+ Juv. 79 - 129 110,8 8 – 25 17,4 49 11,61
1+
Đực 117 - 148 133,2 17 – 34 25,7 60 14,22
Cái 121 – 171 143,5 22 – 57 34,1 77 18,25
2+
Đực 144 – 194 165,2 28 – 71 47,9 73 17,30
Cái 151 – 202 171,5 32 – 93 55,7 68 16,11
3+
Đực 157 – 241 181,0 43 -134 101,4 48 11,37
Cái 165 - 275 188,5 58 – 167 103,4 47 11,13
Cộng 79 - 275 8 – 167 422 100
Cá
biển
ven
bờ
0+ Juv. 51-123 69,2 11 - 49 23,8 65 15,04
1+
Đực 92-144 115,5 35 - 93 37,7 87 20,14
Cái 115-177 123,0 36 – 109 51,6 81 18,75
2+
Đực 145-194 169,5 68 – 124 95,5 60 13,89
Cái 148-208 188,0 79 - 139 101,6 53 12,27
3+
Đực 160-221 218,0 104 – 147 122,3 45 10,41
Cái 168-294 221,2 112 - 168 129,4 41 9,50
Cộng 51-294 11 - 168 432 100
PL 1.4/II. Tương quan giữa chiều dài và khối lượng cá Đối lá năm 2016
Tuổi
Giới
tính
Chiều dài (mm) Khối lượng (g) N
L dao động L (TB) W dao động W(TB) n %
Cá ở
đầm
phá
0+ Juv. 80 – 127 110,8 7 – 26 17,3 53 12,93
1+
Đực 113 - 148 133,0 18 – 33 25,6 64 15,61
Cái 120 – 173 142,8 24 – 58 34,2 78 19,02
2+
Đực 144 – 193 165,3 29 – 71 47,4 76 18,53
Cái 151 – 203 171,8 33 – 92 55,5 64 15,61
3+
Đực 157 - 240 183,0 45 -136 101,8 40 9,76
Cái 163 – 276 187,0 57 – 166 103,4 35 8,54
Cộng 80 – 276 7 – 166 410 100
Cá
biển
ven
bờ
0+ Juv. 52-124 70,2 14 – 49 23,7 64 15,06
1+
Đực 90-144 113,5 34 – 92 37,6 94 22,12
Cái 115-176 125,0 37 - 108 51,6 80 18,82
2+
Đực 143-193 168,3 69 – 121 95,5 58 13,65
Cái 148-205 186,0 77 – 137 101,8 50 11,76
3+
Đực 161-223 218,0 104 - 146 122,7 42 9,88
Cái 165-292 221,2 115 – 169 129,4 37 8,71
Tổng 52-292 14 – 169 425 100
PL 1.4/III. Tương quan giữa chiều dài và khối lượng cá Đối lá năm 2018
Tuổi
Giới
tính
Chiều dài (mm) Khối lượng (g) N
L dao động L (TB) W dao động W(TB) n %
Cá ở
đầm
phá
0+ Juv. 78 – 126 110,8 9 – 27 17,5 55 12,73
1+
Đực 114 - 148 133,6 19 – 35 25,3 54 12,50
Cái 121 – 169 144,1 24 – 57 34,4 89 20,60
2+
Đực 146 – 193 164,9 29 – 73 47,5 80 18,52
Cái 153 – 204 172,5 33 – 95 55,9 67 15,51
3+
Đực 157 – 242 185,0 46 -137 101,7 44 10,19
Cái 166 – 275 187,5 56 – 167 103,3 43 9,95
Tổng 78– 275 9 – 167 432 100
Cá
biển
ven bờ
0+ Juv. 53-123 70,1 12 – 50 24,0 63 14,96
1+
Đực 91-143 114,5 34 – 94 37,7 94 22,33
Cái 113-177 125,3 38 – 109 51,7 81 19,24
2+
Đực 143-192 167,3 68 – 125 95,5 57 13,54
Cái 146-202 186,5 80 – 137 101,6 49 11,64
3+
Đực 164-221 218,0 101 – 147 122,8 41 9,74
Cái 165-291 221,2 114 - 168 129,4 36 8,55
Tổng 53-291 12 - 168 421 100
PL 1.5/I. Thành phần tuổi cá Đối lá năm 2015
Vùng nghiên cứu Tuổi Giới tính n (cá thể) %
Cá ở đầm phá
0+ Juv. 49 11,6
1+
Đực 60 14,2
Cái 77 18,2
2+
Đực 73 17,3
Cái 68 16,1
3+
Đực 48 11,4
Cái 47 11,1
Cộng 422 100,0
Cá biển ven bờ
0+ Juv. 65 15,0
1+
Đực 87 20,1
Cái 81 18,8
2+
Đực 60 13,9
Cái 53 12,3
3+
Đực 45 10,4
Cái 41 9,5
Cộng 432 100,0
PL 1.5/II. Thành phần tuổi cá Đối lá năm 2016
Vùng nghiên cứu Tuổi Giới tính n (cá thể) %
Cá ở đầm phá
0+ Juv. 53 12,9
1+
Đực 64 15,6
Cái 78 19,0
2+
Đực 76 18,5
Cái 64 15,6
3+
Đực 40 9,8
Cái 35 8,5
Cộng 410 100,0
Cá biển ven bờ
0+ Juv. 64 15,1
1+
Đực 94 22,1
Cái 80 18,8
2+
Đực 58 13,6
Cái 50 11,8
3+
Đực 42 9,9
Cái 37 8,7
Cộng 425 100,0
PL 1.5/III. Thành phần tuổi cá Đối lá năm 2018
Vùng nghiên cứu Tuổi Giới tính N (cá thể) %
Cá ở đầm phá
0+ Juv. 55 12,7
1+
Đực 54 12,5
Cái 89 20,6
2+
Đực 80 18,5
Cái 67 15,5
3+
Đực 44 10,2
Cái 43 10,0
Cộng 432 100,0
Cá biển ven bờ
0+ Juv. 63 15,0
1+
Đực 94 22,3
Cái 81 19,2
2+
Đực 57 13,5
Cái 49 11,6
3+
Đực 41 9,7
Cái 36 8,6
Cộng 421 100,0
PL 1.6/I.Tốc độ tăng trưởng hằng năm về chiều dài của cá Đối lá năm 2015
Vùng
phân
bố
Tuổi
Giới
tính
Sinh trưởng chiều dài
trung bình hằng năm
Mức tăng chiều dài trung bình hằng
năm (mm/ %)
N
L1 L2 L3 T1
T2 T3
mm % mm %
Cá ở
đầm
phá
0+ Juv. 49
1+
Đực 124 124 60
Cái 132 132 77
2+
Đực 122 164 122 45 27,4 73
Cái 129 174 129 46 26,4 68
3+
Đực 118 159 183 118 42 26,4 29 15,8 48
Cái 124 162 189 124 43 26,5 27 14,3 47
Cộng 749 659 372 749 176 26,7 56 15,1 422
Cá
biển
ven
bờ
0+ Juv. 65
1+
Đực 116 116 87
Cái 121 121 81
2+
Đực 108 153 108 46 30,1 60
Cái 119 165 119 48 29,1 53
3+
Đực 104 144 171 104 42 29,2 30 17,5 45
Cái 116 157 181 116 44 28,0 27 14,9 41
Cộng 684,0 619,0 352,0 684,0 180,0 29,1 57,0 16,2 432
PL 1.6/II.Tốc độ tăng trưởng hằng năm về chiều dài của cá Đối lá năm 2016
Vùng
phân
bố
Tuổi
Giới
tính
Sinh trưởng chiều dài
trung bình hằng năm
Mức tăng chiều dài trung bình hằng
năm (mm/ %)
N
L1 L2 L3 T1
T2 T3
mm % mm %
Cá ở
đầm
phá
0+ Juv. 53
1+
Đực 121 121 64
Cái 130 130 78
2+
Đực 120 161 120 38 23,6 76
Cái 127 169 127 42 24,9 64
3+
Đực 115 152 180 115 37 24,3 25 13,9 40
Cái 119 160 184 119 38 23,8 24 13,0 35
Cộng 732,0 642,0 364,0 732,0 155,0 24,1 49,0 13,5 410
Cá
biển
ven
bờ
0+ Juv. 64
1+
Đực 114 114 94
Cái 117 117 80
2+
Đực 107 147 107 39 26,5 58
Cái 115 162 115 46 28,4 50
3+
Đực 101 139 166 101 37 26,6 25 15,1 42
Cái 111 152 178 111 39 25,7 24 13,5 37
Cộng 665,0 600,0 344,0 665,0 161,0 26,8 49,0 14,2 425
PL 1.6/III.Tốc độ tăng trưởng hằng năm về chiều dài của cá Đối lá năm 2018
Vùng
phân
bố
Tuổi
Giới
tính
Sinh trưởng chiều dài
trung bình hằng năm
Mức tăng chiều dài trung bình
hằng năm (mm/ %)
N
L1 L2 L3 T1
T2 T3
mm % mm %
Cá ở
đầm
phá
0+ Juv. 55
1+
Đực 121 121 54
Cái 128 128 89
2+
Đực 121 161 121 40 24,8 80
Cái 125 170 125 44 25,9 67
3+
Đực 115 154 180 115 38 24,7 26 14,4 44
Cái 120 161 185 120 39 24,2 24 13,0 43
Cộng 730,0 646,0 365,0 730,0 161,0 24,9 50,0 13,7 432
Cá
biển
ven
bờ
0+ Juv. 63
1+
Đực 115 115 94
Cái 119 119 81
2+
Đực 106 147 106 41 27,9 57
Cái 114 162 114 47 29,0 49
3+
Đực 101 140 167 101 38 27,1 26 15,6 41
Cái 112 153 178 112 40 26,1 24 13,5 36
Cộng 667,0 602,0 345,0 667,0 166,0 27,6 50,0 14,5 421
PL 1.7/I. Thành phần thức ăn của cá Đối lá năm 2015
STT
Thành phần thức
ăn
Nhóm cá ở đầm phá Nhóm cá biển ven bờ
Nhóm chiều dài cá (mm)
80 - 145 146 – 210 211 – 294 80 – 145 146 – 210 211 – 294
I Cyanophyta (Ngành Tảo lam)
1 Dermocarpa X X X X X
2 Rivularia X X
3 Oscillatoria X X X X
II Chlorophyta (Ngành Tảo lục)
4 Microspora X X X X
5 Chlorococca X X
6 Closteridium X X
7 Spirogyra X X X X X
III Bacillariophyta (Ngành Tảo Silic)
8 Amphora X X X X
9 Asterionella X X X X X X
10 Cocconeis X X
11 Coscinodiscus X X
12 Cyclotella X X X X X X
13 Diploneis X X X X X X
14 Epithemia X X
15 Fragillaria X X
16 Gyrosigma X X X X
17 Melosira X X X
18 Navicula X X X
19 Nitzschia X X X X X X
20 Pleurosigma X X X X
21 Surrirella X X X X X
22 Tabellaria X X X X X X
23 Thalassionema X X X X
24 Triceratium X X X
IV Pyrrophyta (Ngành Tảo giáp)
25 Ceratium X X X X
26 Phalacroma X X X X
27 Prorocentrum X X X X
28 Protoperidinium X X
V Arthropoda (Ngành Chân khớp)
29 Copepoda X
30 Cladocera X X
31 Diptera X X
VI Thành phần khác
32 Mùn bã hữu cơ X X X X X X
Cộng
16
20
23
16
20
22
PL 1.7/II. Thành phần thức ăn của cá Đối lá năm 2016
STT
Thành phần thức
ăn
Nhóm cá ở đầm phá Nhóm cá biển ven bờ
Nhóm chiều dài cá (mm)
80 - 145 146 – 210 211 – 294 80 – 145 146 – 210 211 – 294
I
Cyanophyta (Ngành Tảo lam)
1 Dermocarpa X X X X X X
2 Rivularia X X
3 Oscillatoria X X X X
II Chlorophyta (Ngành Tảo lục)
4 Microspora X X X X
5 Chlorococca X X
6 Closteridium X X
7 Spirogyra X X X X X
III Bacillariophyta (Ngành Tảo Silic)
8 Amphora X X X X
9 Asterionella X X X X X X
10 Cocconeis X X
11 Coscinodiscus X X
12 Cyclotella X X X X X X
13 Diploneis X X X X X X
14 Epithemia X X
15 Fragillaria X X
16 Gyrosigma X X X X
17 Melosira X X X
18 Navicula X X X X
19 Nitzschia X X X X X X
20 Pleurosigma X X X X
21 Surrirella X X X X X X
22 Tabellaria X X X X X X
23 Thalassionema X X X X
24 Triceratium X X X
IV Pyrrophyta (Ngành Tảo giáp)
25 Ceratium X X X X
26 Phalacroma X X X X
27 Prorocentrum X X X X
28 Protoperidinium X X
V Arthropoda (Ngành Chân khớp)
29 Copepoda X X
30 Cladocera X X
31 Diptera X X
VI Thành phần khác
32 Mùn bã hữu cơ X X X X X X
Cộng 17 21 23 17 20 23
PL 1.7/III. Thành phần thức ăn của cá Đối lá năm 2018
STT
Thành phần thức
ăn
Nhóm cá ở đầm phá Nhóm cá biển ven bờ
Nhóm chiều dài cá (mm)
80 - 145 146 – 210 211 – 294 80 – 145 146 – 210 211 – 294
I
Cyanophyta (Ngành Tảo lam)
1 Dermocarpa X X X X X X
2 Rivularia X X
3 Oscillatoria X X X X
II Chlorophyta (Ngành Tảo lục)
4 Microspora X X X
5 Chlorococca X X
6 Closteridium X X
7 Spirogyra X X X X X
III Bacillariophyta (Ngành Tảo Silic)
8 Amphora X X X X
9 Asterionella X X X X X X
10 Cocconeis X X
11 Coscinodiscus X X
12 Cyclotella X X X X X X
13 Diploneis X X X X X X
14 Epithemia X X
15 Fragillaria X X
16 Gyrosigma X X X X
17 Melosira X X X
18 Navicula X X X
19 Nitzschia X X X X X X
20 Pleurosigma X X X X
21 Surrirella X X X X X X
22 Tabellaria X X X X X X
23 Thalassionema X X X X
24 Triceratium X X X
IV Pyrrophyta (Ngành Tảo giáp)
25 Ceratium X X X X
26 Phalacroma X X X
27 Prorocentrum X X X X
28 Protoperidinium X X
V Arthropoda (Ngành Chân khớp)
29 Copepoda X X
30 Cladocera X X
31 Diptera X
VI Thành phần khác
32 Mùn bã hữu cơ X X X X X X
Cộng 16 21 22 17 19 22
PL 1.8/I. Độ no của cá Đối lá qua các tháng nghiên cứu năm 2015
Tháng
nghiên cứu
Bậc độ no
0 1 2 3 4
N %
N % N % n % n % N %
Cá
ở
đầm
phá
01 5 1,12 9 2,13 14 3,32 5 1,12 0 0,00 33 7,82
02 2 0,47 7 1,66 12 2,84 7 1,66 2 0,47 30 7,11
03 2 0,47 7 1,66 12 2,84 8 1,66 2 0,47 31 7,35
04 3 0,71 5 1,12 14 3,32 6 1,42 5 1,12 33 7,82
05 2 0,47 7 1,66 16 3,79 13 3,08 7 1,66 45 10,66
06 0 0,00 5 1,12 14 3,32 13 3,08 4 0,95 36 8,53
07 0 0,00 7 1,66 17 4,03 12 2,84 5 1,12 41 9,72
08 0 0,00 5 1,12 19 4,50 12 2,84 7 1,66 43 10,19
09 2 0,47 5 1,12 9 2,13 9 2,13 5 1,12 30 7,11
10 3 0,71 11 2,61 14 3,32 4 0,95 1 0,00 33 7,82
11 2 0,47 12 2,84 13 3,08 7 1,66 0 0,00 34 8.05
12 5 1,12 12 2,84 12 2,84 4 0,95 0 0,00 33 7,82
Cộng 26 6,18 92 21,91 166 39,37 100 23,60 38 8,94 422 100
Cá
biển
ven
bờ
01 5 1,16 10 2,31 10 2,31 3 0,69 0 0,00 28 6,48
02 3 0,69 7 1,62 9 2,08 5 1,16 2 0,46 6 6,02
03 2 0,46 8 1,85 10 2,31 5 1,16 3 0,69 28 6,48
04 2 0,46 5 1,16 11 2,55 10 2,31 5 1,16 33 7,64
05 3 0,69 8 1,85 14 3,24 12 2,78 8 1,85 45 10,42
06 0 0,00 5 1,16 14 3,24 12 2,78 5 1,16 36 8,33
07 0 0,00 5 1,16 13 3,01 13 3,01 8 1,85 39 9,03
08 0 0,00 5 1,16 16 3,70 13 3,01 7 1,62 41 9,49
09 0 0,00 3 0,46 21 4,86 10 2,31 7 1,62 41 9,49
10 2 0,46 12 2,78 23 5,32 2 0,46 0 0,00 39 9,03
11 3 0,69 13 3,01 23 5,32 5 1,16 0 0,00 44 10,19
12 5 1,16 10 2,31 12 2,78 5 1,16 0 0,00 32 7,40
Cộng 25 5,78 91 21,07 176 40,74 95 21,99 45 10,42 432 100
PL 1.8/II. Độ no của cá Đối lá qua các tháng nghiên cứu năm 2016
Tháng
nghiên cứu
Bậc độ no
0 1 2 3 4
N %
N % N % n % n % N %
Cá ở
đầm
phá
01 4 0,98 9 2,20 14 3,41 4 0,98 1 0,24 32 7,8
0 02 3 0,73 7 1,71 12 2,93 6 1,46 2 0,49 30 7,3
2 03 2 0,49 7 1,71 12 2,93 7 1,71 2 0,49 30 7,3
2 04 2 0,49 4 0,98 14 3,41 8 1,95 4 0,98 32 7,8
0 05 3 0,73 7 1,71 15 3,66 12 2,93 7 1,71 44 10,
74 06 0 0,00 5 1,22 14 3,41 12 2,93 4 0,98 35 8,5
4 07 1 0,24 7 1,71 15 3,66 12 2,93 4 0,98 39 9,5
2 08 0 0,00 5 1,22 18 4,39 12 2,93 7 1,71 42 10,
24 09 2 0,49 4 0,98 9 2,20 11 2,69 4 0,98 30 7,3
0 10 3 0,73 11 2,69 14 3,41 4 0,98 0 0,00 32 7,8
2
11 2 0,49 12 2,93 12 2,93 5 1,22 1 0,24 32 7,8
0
12 3 0,73 12 2,93 12 2,93 4 0,98 1 0,24 32 7,8
0
Cộng 25 6,10 90 21,95 161 39,2
7
97 23,6
5
37 9,02 410 100
Cá
biển
ven
bờ
01 4 0,94 10 2,35 9 2,12 3 0,71 0 0,00 26 6,1
2
02 3 0,71 7 1,65 9 2,12 5 1,18 3 0,71 27 6,3
5
03 3 0,71 7 1,65 10 2,35 5 1,18 3 0,71 28 6,5
9
04 2 0,47 5 1,18 11 2,59 10 2,35 5 1,18 33 7,7
6
05 2 0,47 7 1,65 14 3,29 12 2,82 7 1,65 42 9,8
8
06 0 0,00 5 1,18 14 3,29 12 2,82 5 1,18 36 8,4
7
07 0 0,00 5 1,18 13 3,06 12 2,82 7 1,65 37 8,7
1
08 0 0,00 5 1,18 16 3,76 12 2,82 7 1,65 40 9,4
1
09 0 0,00 4 0,94 21 4,94 10 2,35 7 1,65 42 9,8
8
10 3 0,71 12 2,82 22 5,18 3 0,71 0 0,00 40 9,4
1
11 3 0,71 12 2,82 22 5,18 5 1,18 0 0,00 42 9,8
8
12 5 1,18 10 2,35 12 2,82 5 1,18 0 0,00 32 7,5
2
Cộng 25 5,88 89 20,94 173 40,7
1
94 22,1
2
44 10,3
5
425 100
PL 1.8/III. Độ no của cá Đối lá qua các tháng nghiên cứu năm 2018
Tháng nghiên
cứu
Bậc độ no
0 1 2 3 4
N %
N % N % n % n % N %
Cá ở
đầm
phá
01 5 1,16 10 2,31 15 3,47 6 1,39 0 0,00 36 8,33
02 2 0,46 7 1,62 12 2,78 7 1,62 2 0,46 30 6,94
03 2 0,46 7 1,62 12 2,78 7 1,62 2 0,46 30 6,94
04 3 0,69 5 1,16 15 3,47 7 1,62 5 1,16 35 8,10
05 3 0,69 7 1,62 17 3,94 11 2,55 6 1,39 44 10,19
06 1 0,23 6 1,39 15 3,47 12 2,78 5 1,16 39 9,03
07 0 0,00 7 1,62 17 3,94 12 2,78 5 1,16 41 9,49
08 0 0,00 5 1,16 17 3,94 12 2,78 7 1,62 41 9,49
09 3 0,69 5 1,16 10 2,31 8 1,85 5 1,16 31 7,18
10 3 0,69 12 2,78 15 3,47 6 1,39 0 0,00 36 8,33
11 2 0,46 12 2,78 13 3,01 7 1,62 0 0,00 34 7,87
12 5 1,16 12 2,78 12 2,78 6 1,39 0 0,00 35 8,10
Cộng 29 6,71 95 21,909 170 39,35 101 23,38 37 8,56 432 100
Cá
biển
ven
bờ
01 5 1,19 10 2,38 9 2,14 2 0,48 1 0,24 27 6,41
02 3 0,71 7 1,67 9 2,14 4 0,95 2 0,48 25 5,94
03 2 0,48 7 1,67 10 2,38 5 1,19 3 0,71 27 6,41
04 2 0,48 5 1,19 11 2,62 10 2,38 5 1,19 34 8,08
05 1 0,24 7 1,67 14 3,33 12 2,85 7 1,66 41 9,74
06 1 0,24 5 1,19 14 3,33 12 2,85 5 1,19 37 8,79
07 0 0,00 5 1,19 13 3,09 12 2,85 7 1,66 37 8,79
08 0 0,00 5 1,19 16 3,80 12 2,85 7 1,66 40 9,50
09 0 0,00 3 0,72 20 4,75 10 2,38 7 1,66 40 9,50
10 2 0,48 12 2,85 22 5,23 3 0,71 0 0,00 39 9,26
11 3 0,71 12 2,85 21 4,99 5 1,19 0 0,00 41 9,74
12 5 1,19 10 2,38 12 2,85 5 1,19 0 0,00 33 7,84
Cộng 24 5,70 88 20,90 171 40,62 94 22,33 44 10,45 421 100
PL 1.9. Đặc điểm các giai đoạn thành thục sinh dục của tinh hoàn theo Xakun và
Buskaia (1968)
Giai đoạn
thành thục
Đặc điểm hình thái và mô học tinh hoàn cá
Giai đoạn I
Đặc điểm hình thái: Tinh hoàn có kích thước rất nhỏ, có hình giống hai sợi
chỉ nhỏ nằm sát hai bên xương sống, không màu hoặc màu vàng sẫm, một số
có màu hồng do mạch máu phát triển mạnh.
Đặc điểm cấu trúc tế bào: Các tế bào sinh dục đực đang ở thời kỳ sinh
sản. Trong giai đoạn này, tế bào sinh dục đực của cá được gọi là tinh
nguyên bào.
Giai đoạn II
Đặc điểm hình thái: Tinh hoàn có dạng hai dải mỏng có màu nâu hay
hồng nhạt.
Đặc điểm cấu trúc tế bào: Các tế bào sinh dục đực đang ở thời kỳ sinh
trưởng. Các tế bào sinh dục của giai đoạn này được gọi là tinh bào cấp 1.
Giai đoạn III
Đặc điểm hình thái: Tinh hoàn tăng nhanh về kích thước và màu sắc
thay đổi theo từng thời điểm. Ở đầu giai đoạn tinh sào thường có màu
hồng nâu và chuyển sang màu trắng vàng vào cuối giai đoạn.
Đặc điểm cấu trúc tế bào: Về mặt tổ chức học, trong các ống dẫn
tinh có nhiều túi nhỏ. Trong tinh hoàn bao gồm các tinh nguyên bào,
tinh bào cấp 1, tinh bào cấp 2, tinh tử và có thể xuất hiện tinh trùng vào
cuối giai đoạn.
Giai đoạn IV
Đặc điểm hình thái: Tinh hoàn có màu trắng sữa, đạt kích thước lớn nhất.
Đặc điểm cấu trúc tế bào: Bên trong tinh hoàn chứa tinh tử, tinh trùng
và tinh nguyên bào
Giai đoạn V
Đặc điểm hình thái: Tinh hoàn giai đoạn này có màu trắng sữa, mềm. Khi
ấn nhẹ lên bụng cá hoặc uốn cong thân cá tinh trùng chảy ra ngoài qua lỗ
sinh dục.
Đặc điểm cấu trúc tế bào: Tinh hoàn giai đoạn này chủ yếu là tinh trùng.
Giai đoạn VI
Đặc điểm hình thái: Tinh hoàn giảm kích thước, mềm nhão, các mạch
máu nở ra. Tinh sào có màu hồng nhạt hoặc màu nâu.
Đặc điểm cấu trúc tế bào: Trong tinh hoàn còn một số tinh trùng, các
bao nang và các tinh nguyên bào.
PL 1.10. Đặc điểm các giai đoạn thành thục sinh dục của buồng trứng theo
Xakun và Buskaia (1968)
Giai đoạn
thành thục
Đặc điểm hình thái và mô học của buồng trứng
Giai đoạn I
Đặc điểm hình thái: Buồng trứng có dạng sợi mảnh, thường trong
suốt, nằm sát vào phía trong của vách cơ thể, mắt thường không thể xác
định được buồng trứng hay buồng tinh.
Đặc điểm cấu trúc tế bào: Các tế bào trứng giai đoạn này là các
noãn nguyên bào ở thời kỳ tăng trưởng nguyên sinh. Noãn nguyên
bào thường có hình tròn, kích thước khá bé, không thể nhận thấy
các tế bào này bằng mắt thường
Giai đoạn II
Đặc điểm hình thái: Buồng trứng có kích thước nhỏ, trong suốt và
gần như không màu.
Đặc điểm cấu trúc tế bào: Các tế bào trứng giai đoạn này đang trong thời
kỳ sinh trưởng nguyên sinh chất và biến đổi nhân. Các tế bào trứng đã có
thể nhìn thấy bằng mắt thường hoặc bằng kính lúp.
Giai đoạn III
Đặc điểm hình thái: Buồng trứng có kích thước nhỏ, trong suốt và gần
như không màu.
Đặc điểm cấu trúc tế bào: Các tế bào trứng giai đoạn này đang trong thời
kỳ sinh trưởng nguyên sinh chất và biến đổi nhân. Các tế bào trứng đã có
thể nhìn thấy bằng mắt thường hoặc bằng kính lúp.
Giai đoạn IV
Đặc điểm hình thái: Buồng trứng lớn, chiếm gần hết xoang bụng,
thường có màu vàng đến vàng da cam. Buồng trứng giai đoạn này có
khối lượng lớn nhất, các hạt trứng trong buồng trứng không kết dính, có
thể tách ra từng cái một.
Đặc điểm cấu trúc tế bào: Tế bào trứng đã kết thúc thời kỳ sinh trưởng
nguyên sinh - noãn hoàng và bắt đầu chuyển vào thời kỳ chín. Lúc này
nhân của noãn bào được dịch chuyển dần về cực động vật.
Giai đoạn V
Đặc điểm hình thái: Ở giai đoạn này khi ấn nhẹ lên bụng cá trứng chảy
ra ngoài.
Đặc điểm cấu trúc tế bào: Nhân của trứng đã chuyển hoàn toàn về cực
động vật. Các nang trứng vỡ ra, trứng rơi vào xoang buồng trứng hay
xoang bụng.
Giai đoạn VI
Đặc điểm hình thái: Buồng trứng giảm kích thước, nhão, thường có màu
hồng do các mạch máu tạo ra khi nang trứng vỡ.
Đặc điểm cấu trúc tế bào: Nét đặc trưng của buồng trứng giai đoạn VI
là sự có mặt của các nang trứng bị vỡ. Trong buồng trứng giai đoạn này
có thể còn có một số tế bào giai đoạn chín muồi và các tế bào trứng non
giai đoạn II hoặc giai đoạn III
PL 1.11/I. Sức sinh sản tuyệt đối và tương đối của cá Đối lá năm 2015
Nhóm tuổi
Cá cái ở giai đoạn IV
N
Chiều dài L (mm) Khối lượng W (g) Sức sinh sản
Dao động
Trung
bình
Dao động
Trung
bình
Tuyệt đối
(trứng)
Tương đối
(trứng/g)
Cá
đầm
phá
1+ 114 – 173 132,85 22 – 109 40,07 13.959 215,7 17
2+ 142 – 204 178,79 32 – 139 77,80 24.678 249,9 13
3+ 158 – 275 210,73 58 – 167 115,51 34.230 279,5 9
Trung bình 115 - 275 166,43
22 – 167 70,12 22.227
241,9
39
Cá
biển
ven
bờ
1+ 113 – 176 139,12 20 – 112 47,60 14.176 224,1 13
2+ 168 – 216 184,51 38 – 145 81,60 24.688 250,4 9
3+ 183 – 294 234,06 68 – 168 120,40 36.335 281,5 11
Trung bình 113 – 294 181,64
20 – 168 79,98
24078
249,5
33
PL 1.11/II. Sức sinh sản tuyệt đối và tương đối của cá Đối lá năm 2016
Nhóm tuổi
Cá cái ở giai đoạn IV
N
Chiều dài L (mm)
Khối lượng W
(g)
Sức sinh sản
Dao động
Trung
bình
Dao động
Trung
bình
Tuyệt đối
(trứng)
Tương đối
(trứng/g)
Cá
đầm
phá
1+ 115 - 170 134,13 24 – 108 40,13 14.074 218,3 16
2+ 145 - 200 177,86 33 – 137 75,81 24.682 248,1 14
3+ 158 – 276 204,58 57 – 166 116,76 34.232 279,2 8
Trung bình 115 – 276 165,08 24 – 166 69,26 22.203 242,0 38
Cá
biển
ven
bờ
1+ 115 – 178 138,52 23 – 116 48,96 14.170 230,8 14
2+ 167 – 216 185,53 45 – 148 81,62 24.700 251,1 8
3+ 182 – 292 236,16 78 – 169 120,40 36.361 288,3 10
Trung bình 115 – 292 182,93 20 – 169 80,97 24.219 254,9 32
PL 1.11/III. Sức sinh sản tuyệt đối và tương đối của cá Đối lá năm 2018
Nhóm tuổi
Cá cái ở giai đoạn IV
N
Chiều dài L (mm) Khối lượng W (g) Sức sinh sản
Dao động Trung
bình
Dao
động
Trung
bình
Tuyệt đối
(trứng)
Tương đối
(trứng/g)
Cá
đầm
phá
1+ 113 – 177 134,83 24 – 109 42,64 14.774 217,5 17
2+ 146 – 204 177,84 33 – 137 75,20 24.608 247,8 13
3+ 165 – 275 202,86 56 – 167 115,19 34.245 280,1 8
Trung bình 113 – 291 165,44
24 – 167 70,26
22.600
242,2
38
Cá
biển
ven
bờ
1+ 114 – 176 139,12 23 – 111 47,60 14.076 234,8 13
2+ 168 – 216 184,53 39 – 146 81,67 24.695 250,4 10
3+ 181 – 291 234,16 78 – 168 121,10 36.535 287,5 12
Trung bình 114 – 291 182,42
23 – 168 80,78
24.275
256,0
35
2. Cách tính các thông số sinh trưởng của cá Đối lá
2.1. Tính các chỉ số tương quan chiều dài và khối lượng
Mối tương quan giữa chiều dài và khối lượng được biểu diễn theo phương trình:
W . ba L= (1)
Trong đó, W: Khối lượng toàn thân cá (g)
L: Chiều dài toàn thân cá (mm)
a, b: Các hệ số cần tìm
Lấy logarit thập phân hai vế phương trình (1) ta được:
LgW = lg(a.Lb)
LgW = lga + lgLb
LgW = lga + b.lgL (2)
Đặt A = lga a = 10A
B = b
Do đó, phương trình (2) viết lại: lgW = A + B.lgL (3)
Để giải phương trình (3) ta sử dụng phương pháp bình phương tối thiểu để hồi quy
tuyến tính, đưa về dạng:
2
.lg lg W
.lg .(lg ) lg .lg
A B L
A L B L L W
+ =
+ =
Thay giá trị từ kết quả thống kê số liệu ta được:
10 80,1 1727
80,1 719,59 15365,8
a b
a b
+ =
+ =
Giải phương trình trên ta được:
A = - 4,45028 a = 10A = 10-4,45028 = 3545,9.10-8
B = 2,7899 b = 2,7899
Vậy tương quan giữa chiều dài và khối lượng cá Đối lá được biểu diễn theo hàm số mũ:
W = 3545,9.10-8 x L2,7899
Bảng PL 2.1. Các chỉ số tương quan chiều dài và khối lượng thống kê
Đại lượng
Chiều dài
(L)
Khối lượng
(W)
lgL lgW lgL.lgW (lgL)2
Trị
trung bình
Cá đầm phá 160,29 50,25 2,2049 1,7011 3,7508 4,8616
Cá biển ven
bờ
160,30 50,25 2,2049 1,7011 3,7508 4,8616
2.2. Xác định hệ số a của Rosa Lee bằng phương trình thực nghiệm
Trong công thức tính ngược sinh trưởng của cá theo Rosa Lee (1920) được xác định
dựa vào số đo cụ thể giữa kích thước vẩy và chiều dài cá.
Phương trình kích thước vẩy và chiều dài cá có dạng: ( ) tt
V
L L a a
V
= − + (*)
Trong đó: Lt: chiều dài của cá ở tuổi t
Vt: kích thước vẩy đo trên trắc vi thị kính (từ tâm đến vòng tuổi t)
V: bán kính vẩy (kích thước từ tâm đến mép vẩy)
7508,386 6,4.2049,2.
011,12049,2.
=+
=+
BA
BA
L: chiều dài cá hiện tại (cm)
a: kích thước cá bắt đầu có vẩy
Đặt Y = Lt X = Vt
L a
b
V
−
= a = a
Phương trình (*) có dạng: Y = a + bX
Để giải phương trình trên ta đưa về dạng tổng quát:
2
na b X Y
a X b X XY
+ =
+ =
(**)
Chỉ số tương quan giữa kích thước vẩy và chiều dài của cá Đối lá theo từng nhóm thể
hiện ở bảng PL1.2
Thay các số vào hệ phương trình (**) ta được:
- Đối với cá Đầm phá
10 80,1 1727
80,1 719,59 15365,8
a b
a b
+ =
+ =
Giải hệ phương trình trên ta được:
a = 13,57 b = 22,27
Vậy khi đạt chiều dài khoảng 13,57mm cá Đối lá bắt đầu có vẩy.
Phương trình sinh trưởng của cá theo Rosa Lee được thiết lập:
57,13)57,13( +−=
V
V
LL tt
- Đối với cá biển ven bờ
10 80,1 1727
80,1 719,59 15365,8
a b
a b
+ =
+ =
Giải hệ phương trình trên ta được:
a = 13,17 b = 22,51
Vậy khi đạt chiều dài khoảng 13,17mm cá Đối lá bắt đầu có vẩy.
Phương trình sinh trưởng của cá theo Rosa Lee được thiết lập:
17,13)17,13( +−=
V
V
LL tt
5,1 80846,576.4,71.
17264,71.10
=+
=+
ba
ba
2,1433004,595.0,71.
17300,71.10
=+
=+
ba
ba
Bảng PL 2.2. Tương quan kích thước vẩy và chiều dài của cá Đối lá
Số nhóm Chiều dài
dao động
(mm)
Chiều dài
Trung bình (Y)
Bán kính
vẩy (X)
X2 X.Y
Cá
đầm
phá
1 78 – 97 86 3,2 10,24 265,6
2 98 – 117 105 4,1 16,81 430,5
3 118 – 137 121 4,9 24,01 592,9
4 138 – 157 141 5,7 32,49 803,7
5 158 – 177 161 6,6 43,56 1062,6
6 178 – 197 185 7,4 54,76 1369
7 198 – 217 202 8,4 70,56 1696,8
8 218 – 237 220 9,5 90,25 2090
9 238 – 257 243 10,3 106,09 2502,9
10 258 – 275 265 11,3 127,69 2994,5
Cộng 78 – 275 1726 71,4 576,46 13808,5
Cá
biển
ven
bờ
1 51 – 75 84 2,3 5,29 149,5
2 76 – 99 95 3,3 10,89 287,1
3 100 – 124 116 4,4 19,36 510,4
4 125 – 149 138 5,6 31,36 772,8
5 150 – 174 162 6,6 43,56 1069,2
6 175 – 199 183 7,9 62,41 1445,7
7 200 – 224 209 8,9 79,21 1860,1
8 225 – 249 234 9,8 96,04 2283,4
9 250 – 274 254 10,6 112,36 2692,4
10 275 – 294 281 11,6 134,56 3259,6
Cộng 51 – 294 1730 71 595,04 14330,2
2.3. Thành lập phương trình Von Bertalanffy
2.3.1. Phương trình sinh trưởng Von Bertalanffy về chiều dài có dạng:
( )01
k t t
tL L e
− −
= −
Trong phương trình này, ta cần xác định 3 tham số sinh trưởng: L∞, k, t0.
Beventon - Holt (1956) đã nêu lên phương trình tương quan giữa tuổi t + 1(L
t+1) và tuổi t(Lt) như sau:
( )1 1 .k kt tL L e L e− −+ = − + (4)
Đặt: Y = Lt +1; X = Lt; a = L∞(1 – e–k); b = e -k
Khi a = L∞(1 – e–k) và b = e -k L∞ = a /(1-b) (*)
Phương trình (4) trở thành: Y = bX + a
Ta đưa về dạng tổng quát: 2
. .
. .
n a b X Y
a X b X X Y
+ =
+ =
Bảng PL 2.3. Các chỉ số liên quan giữa Lt và Lt+1 của cá Đối lá
n Tuổi cá X = L (tb) Y(tb) = L t + 1 X2 (tb) XY
Cá đầm
phá
1 0+ 86,1 125,01 7413,21 10763,36
2 1+ 125,01 184,89 15627,5 23113,1
3 2+ 184,89 205,4 34184,31 37976,41
Cộng 3 396 515,3 57225,02 71852,87
Cá biển
ven
bờ
1 0+ 84,93 130,13 7213,105 11051,94
2 1+ 130,13 185,98 16933,82 24201,58
3 2+ 185,98 209,7 34588,56 39000,01
Cộng 3 401,04 525,81 58735,48 74253,52
Thay số liệu từ bảng PL 2.3 ta có hệ phương trình:
- Với cá đầm phá
10 80,1 1727
80,1 719,59 15365,8
a b
a b
+ =
+ =
Giải hệ phương trình ta có được: a = 69,61; b = 0,77
Thay vào (*) ta được: L∞ = 69,61/(1-0,77) = 302,65
Xác định tham số k và t0
Từ phương trình: Lt = L∞[ 1- e -k( t – t0)]
Lt = L∞ - Lt = L∞ [e -k( t – t0)] (5)
Lấy logarit tự nhiên 2 vế phương trình (5), ta được:
ln(L∞ - Lt) = (lnL∞ + k
t0) – kt (6)
Đặt: Y = ln(L∞ - Lt) ; X = t ; a = (lnL∞ + k t0) ; b = -k
Phương trình (6) trở thành: Y = bX + a
Ta đưa về dạng tổng quát:
2
. .
. .
n a b X Y
a X b X X Y
+ =
+ =
- Với cá biển ven bờ
87,852.7102,225.57.396.
3,5 5396.3
=
=+
ba
ba
10 80,1 1727
80,1 719,59 15365,8
a b
a b
+ =
+ =
Giải hệ phương trình ta có được: a = 71,88; b = 0,77
Thay vào (*) ta được: L∞ = 71,88/(1-0,77) = 312,52
Xác định tham số k và t0
Từ phương trình: Lt = L∞[ 1- e -k( t – t0)]
Lt = L∞ - Lt = L∞ [e -k( t – t0)] (7)
Lấy logarit tự nhiên 2 vế phương trình (5), ta được:
ln(L∞ - Lt) = (lnL∞ + k
t0) – kt (8)
Đặt: Y = ln(L∞ - Lt) ; X = t ; a = (lnL∞ + k t0) ; b = -k
Phương trình (8) trở thành: Y = bX + a
Ta đưa về dạng tổng quát:
2
. .
. .
n a b X Y
a X b X X Y
+ =
+ =
Bảng PL 2.4. Chỉ số tương quan giữa tuổi và Ln(L∞ - Lt) của cá Đối lá
n X(tuổi cá) X2 (L∞-Lt) Y=ln(L∞-Lt) X.Y
Cá đầm
phá
1 0 0 223,9 5,41 0
2 1 1 183,1 5,21 5,21
3 2 4 122,5 4,81 9,62
4 3 9 102,35 4,63 13,89
Cộng 6 14 631,85 20,06 28,72
Cá biển
ven bờ
1 0 0 222,6 5,41 0
2 1 1 181,5 5,2 5,2
3 2 4 121,7 4,8 9,6
4 3 9 101,2 4,62 13,86
Cộng 6 14 627 20,03 28,66
Thay các số liệu từ bảng PL 1.4 vào hệ phương trình trên, ta có:
- Cá đầm phá
10 80,1 1727
80,1 719,59 15365,8
a b
a b
+ =
+ =
52,253.7448,735.8.04,401.
81,52504,40.3
=+
=+
ba
ba
66,28146
02,20.64
=+
=+
ba
ba
Giải hệ phương trình ta có:
a = 5,426
b = - 0,274
Suy ra được: k = - b = 0,274
t0 = (a– Ln(L∞))/k = - 1,0459
Vậy phương trình sinh trưởng về chiều dài của cá Đối lá theo Von
Bertalanffy được viết như sau:
Lt = 302,65 [ 1 - e
-0,270(t+1,0459) ]
- Với cá biển ven bờ
10 80,1 1727
80,1 719,59 15365,8
a b
a b
+ =
+ =
Giải hệ phương trình ta có:
a = 5,423
b = - 0,277
Suy ra được: k = - b = 0,277
t0 = (a– Ln(L∞))/k = - 1,1613
Vậy phương trình sinh trưởng về chiều dài của cá Đối lá theo Von
Bertalanffy được viết như sau:
Lt = 312,52 [ 1 - e
-0,270(t+1,1613) ]
1.3.2. Phương trình sinh trưởng về trọng lượng theoVon Bertalanffy
có dạng:
( )01
b
k t t
tW W e
− − = −
Trong phương trình này chúng ta cần xác định sinh trưởng là: W∞, k, t0,
còn b là hệ số của phương trình tương quan giữa chiều dài và trọng lượng của
cá. Giải phương trình này theo phương pháp của Ricker (1958) tương tự như
cách giải về chiều dài.
Phương trình tương quan giữa trọng lượng với tuổi t(Wt) và tuổi t +
1(Wt+1) như sau:
66,28146
03,20.64
=+
=+
ba
ba
Wt+1 = W∞(1- e
–k) + Wt . e
–k
(7)
Đặt: Y = Wt+1 ; b’ = e –k ; X = Wt;
a = W∞(1- e
–k) W∞ = a /(1- e –k)
Phương trình (7) trở thành: Y = b’X + a
Ta đưa về dạng tổng quát:
2
. .
. .
n a b X Y
a X b X X Y
+ =
+ =
Xác định W∞ nhờ vào chỉ số liên hệ giữa Wt và Wt+1 của cá Đối lá
Bảng PL 2.5. Các chỉ số liên quan giữa Wt và Wt +1 của cá Đối lá
n Tuổi cá X=W(tb) Y(tb)=Wt+1 X2 (tb) X.Y
Cá
đầm
phá
1 0+ 23,70 42,60 561,69 1009,62
2 1+ 42,60 112,37 1814,76 4786,962
3 2+ 112,37 132,48 12627,02 14886,78
Cộng 3 178,67 287,45 15003,47 20683,36
Cá
biển
ven bờ
1 0+ 23,5 43,21 552,25 1015,435
2 1+ 43,21 112,38 1867,104 4855,94
3 2+ 112,38 132,80 12629,26 14924,06
Cộng 3 179,09 288,39 15048,62 20795,44
Thay các số liệu từ bảng PL 1.5 vào phương trình tổng quát, ta được:
- Cá đầm phá
10 80,1 1727
80,1 719,59 15365,8
a b
a b
+ =
+ =
Giải hệ phương trình trên ta được: a = 47,1637
b = 0,8169
Suy ra: W∞ = 257.58
- Cá biển ven bờ
10 80,1 1727
80,1 719,59 15365,8
a b
a b
+ =
+ =
Giải hệ phương trình trên ta được: a = 47,0920
b = 0,8215
36,683.2047,1500367,178
28 ,45.67,1783
=+
=+
ba
ba
44,795.2062,1504809,179
39,288.09,1793
=+
=+
ba
ba
Suy ra: W∞ = 263,82
Xác định tham số k và t0. Từ Wt = W∞[1- e -k(t - t0)]b
Biến đổi và lấy logarit tự nhiên 2 vế ta có:
ln(W∞ - Wt) = ln + bkt0 – bkt (8)
Đặt: Y = ln (W∞ - Wt) ; X = t ; a = ln W∞ + bkt0 ; b’= – bk
Phương trình (8) trở thành: Y = b’X + a
Ta đưa về dạng tổng quát:
2
. '.
. ' .
n a b X Y
a X b X X Y
+ =
+ =
a, b’ sẽ được xác định bằng hệ số tương quan giữa tuổi và ln(W∞ - Wt)
Bảng PL 2.6. Tương quan giữa tuổi và ln (W∞ - Wt) của cá Đối lá
n Tuổi X2 W∞-Wt Y=ln(W∞-Wt) X.Y
Cá đầm
phá
1 0+ 0 233,3 5,45 0
2 1+ 1 220,51 5,31 5,31
3 2+ 2 150,21 5,01 10,02
4 3+ 9 130,33 4,87 14,61
Cộng 6 14 734,35 20,64 29,94
Cá biển
ven bờ
1 0+ 0 236,1 5,46 0
2 1+ 1 220,65 5,31 5,31
3 2+ 2 151,5 5,02 10,04
4 3+ 9 131,03 4,88 14,64
Cộng 6 14 741,1 20,67 29,99
Thay các số liệu từ bảng PL 2.6 ta được:
- Cá đầm phá
10 80,1 1727
80,1 719,59 15365,8
a b
a b
+ =
+ =
Giải hệ phương trình ta có
a = 5,4660
b' = -0,2040
mà b’ = -bk k = 0,0731
Thay các hệ số tìm được của a, b, k và lnW∞ vào phương trình
t0 = (a - ln W∞)/bk
4,29146
64,20.64
=+
=+
ba
ba
mà Ln(W∞) = 257.58
Ta tìm được t0 = -0,4184
Vậy phương trình sinh trưởng về trọng lượng của cá Đối lá vùng đầm phá
theo Von Bertalanffy được viết như sau:
Về trọng lượng: Wt = 257.58[ 1 - e-0,0731 (t+0,4184)]2,7889
- Cá biển ven bờ
10 80,1 1727
80,1 719,59 15365,8
a b
a b
+ =
+ =
Giải hệ phương trình ta có
a = 5,4720
b' = -0,2030
mà b’ = -bk k = 0,0728
Thay các hệ số tìm được của a, b, k và lnW∞ vào phương trình
t0 = (a - ln W∞)/bk
mà Ln(W∞) = 263,82
Ta tìm được t0 = -0,5086
Vậy phương trình sinh trưởng về trọng lượng của cá Đối lá vùng đầm phá
theo Von Bertalanffy được viết như sau:
Về trọng lượng: Wt = 263,82[1 - e-0,0728 (t+0,5086)]2,7889
3. Một số hình ảnh hoạt động nghiên cứu
9,29146
67,20.64
=+
=+
ba
ba
PL 3.1. Tác giả thu mẫu ở Thuận An
PL 3.2. Tác giả thu mẫu ở Hải Dương
PL 3.3. Một giàn rớ ở Thuận An
PL 3.4. Đi thả lừ cùng ngư dân
PL 3.5. Một cái lừ ở Hải Dương
PL 3.6. Tác giả thu mẫu cá
PL 3.7. Một trộ nò ở đầm Cầu Hai
PL 3.8. Tác giả câu cá Đối lá ở Hải Dương
PL 3.9. Tác giả cùng thu mẫu với ngư dân
PL 3.10. Tác giả thu mẫu cá ở Hải Dương
PL 3.11. Cá Đối lá ở chợ Vinh Thanh
PL 3.12. Cá Đối lá ở chợ Diên Trường
PL 3.13. Cá Đối lá đực trưởng thành
PL 3.14. Cá Đối lá cái trưởng thành
PL 3.15. Tác giả đang nghiên cứu trong
phòng thí nghiệm
PL 3.16. Tác giả đang nghiên cứu trong
phòng thí nghiệm
PL 3.17. Cá Đối lá cái giai đoạn V
PL 3.18. Nghiên cứu tuyến sinh dục
cá Đối lá
PL 3.19. Nghiên cứu tuyến sinh dục
cá Đối lá
PL 3.20. Chiều dài ruột cá Đối lá
PL 3.21. Nghiên cứu tuyến sinh dục
cá Đối lá
PL 3.22. Hệ tiêu hóa cá Đối lá
PL 3.23. Nghiên cứu tuyến sinh dục cá
Đối lá
PL 3.24. Kiểu miệng cá Đối lá
PL 3.25. Tác giả đang nghiên cứu
trong phòng thí nghiệm
PL 3.26. Tác giả đang nghiên cứu
trong phòng thí nghiệm
PL 3.27. Tác giả đang nghiên cứu
trong phòng thí nghiệm
PL 3.28. Tác giả đang nghiên cứu
trong phòng thí nghiệm
PL 3.29. Giai đoạn I CMSD cái
PL 3.30. Giai đoạn II CMSD cái
PL3.31. Giai đoạn IV CMSD cái
PL 3.32. Giai đoạn III CMSD cái
PL 3.33. Giai đoạn V CMSD cái
PL 3.34. Giai đoạn VI – III CMSD cái
PL 3.35. Tổ chức học sinh dục đực
PL 3.36. Tổ chức học sinh dục đực
PL 3.37. Tổ chức học sinh dục đực
PL 3.38. Tổ chức học sinh dục đực
PL 3.39. Tổ chức học sinh dục đực
PL 3.40. Tổ chức học sinh dục đực
PL 3.41. Tổ chức học sinh dục đực
PL 3.42. Tổ chức học sinh dục đực
PL 3.43. Diploneis smithii x40
PL 3.44. Gyrosigma x40
PL 3.45. Navicula x40
PL 3.46. Closterium parvulum x40
PL 3.47. Nitzschia x40
PL 3.48. Fragillaria x40
PL 3.49. Amphora x40
PL 3.50. Melosira x40
PL 3.51. Aula gra x40
PL 3.52. Synedra ulna x40
PL 3.53. Lepocinclis acus x40
PL 3.54. Hemiaulus hauckii x40
PL 3.55. Spirulina sp x40
PL 3.56. Microcystis sp x40
PL 3.57. Cosmarium granatum x40
PL 3.58. Pediastrum duplex x40
PL 3.59. Phacus acuminatus x40
PL 3.60. Act vulgaris x20
PL 3.61. Scenedesmus javanensis x40
PL 3.62. Amphiprora alata x40
PL 3.63. Thalassiosira sp x40
PL 3.64. Cocco scutellum x40
PL 3.65 Trachelomonas sp x40
PL 3.66. Cylin clost x40
PL 3.67. Cylindrotheca closterium x40
PL 3.68. Cocco scutellum x40
PL 3.69. Dipl elliptica x40
PL 3.70. Tryb cf l;evidensis x40
PL 3. 71. Gram marina x20
PL 3.72. Lyrella lyra and Navi sp1 x40
PHIẾU ĐIỀU TRA
Tình hình khai thác cá Đối lá - Moolgarda cunnesius (Valenciennes, 1836)
ở vùng ven biển tỉnh Thừa Thiên Huế
Chúng tôi đang tiến hành nghiên cứu về sự phân bố, sản lượng và tình hình khai
thác cá Đối lá - Moolgarda cunnesius (Valenciennes, 1836) ở vùng ven biển tỉnh Thừa
Thiên Huế. Xin ông/bà vui lòng điền những thông tin về cá Đối lá -Moolgarda
cunnesius (Valenciennes, 1836) mà ông/bà biết bằng cách đánh dấu vào các ô thích
hợp trong phiếu điều tra dưới đây.
Họ và tên:........................................................................ Tuổi..........................
Nơi cư trú:..........................................................................................................
Ngày điều tra: ......../......../..........
Nơi điều tra: ......................................................................................................
1. Số ngày đi đánh bắt trong tháng ...... là: ......... ngày
2. Thời gian đánh bắt:
- Giờ đi: ................. giờ - Giờ về: ................ giờ
- Giời gian đánh bắt thường xuyên nhất là: ......................................................
3. Nơi đánh bắt của chuyến đi: ............................................................
Cá Đối lá khai thác ở đâu có sản lượng cao?.....................................................
4. Sản lượng đánh bắt của một chuyến:
- Tổng sản lượng: ................... kg
- Sản lượng cá Đối lá: .................... kg
5. Cá Đối lá khai thác được ở kích thước:
- Chiều dài: ............................ cm - Khối lượng: ...................g/con
- Đa số ở kích thước: .............. cm - Khối lượng: ...................g/con
6. Có khi nào đánh bắt cá Đối lá đang đẻ không?
- Không. - Có. Gặp ở khu vực: ................................... (nếu có)
7. Cá Đối lá con xuất hiện nhiều nhất vào những tháng nào?
- Tháng 1 - Tháng 2 - Tháng 3 - Tháng 4
- Tháng 5 - Tháng 6 - Tháng 7 - Tháng 8
- Tháng 9 - Tháng 10 - Tháng 11 - Tháng 12
Gặp chủ yếu ở đâu? ..................................................................................
8. Ngư cụ sử dụng để khai thác cá Đối lá:
Nò sáo Đáy Lưới Lờ Trung Quốc
Rớ giàn Câu Ngư cụ khác (..................)
9. Số lượng các loại ngư cụ sử dụng, thời điểm, tần số sử dụng:
Các loại ngư cụ Tần số hoạt
động
(lần/tháng)
Thời điểm
Tên gọi Số lượng Đơn vị
tính
Ngày Đêm
Nò sáo
Đáy
Lưới
Rớ giàn
Lừ xếp
Ngư cụ khác
10. Sản lượng, năng suất khai thác cá Đối lá theo loại ngư cụ:
Các loại ngư cụ Năng suất (kg/ngư cụ/ ngày) Sản lượng (kg/tháng)
Nò sáo
Đáy
Lưới
Rớ giàn
Lừ xếp
Ngư cụ khác
11. Kích thước mắt lưới được dùng để đánh bắt cá Đối lá? .
12. Sản lượng cá Đối lá khai thác được nhiều nhất vào các tháng:
- Tháng 1 - Tháng 2 - Tháng 3 - Tháng 4
- Tháng 5 - Tháng 6 - Tháng 7 - Tháng 8
- Tháng 9 - Tháng 10 - Tháng 11 - Tháng 12
13. Ở địa phương có hộ gia đình hay cơ sở sản xuất nào tiến hành nuôi cá Đối lá
chưa? Ở đâu?
- Có - Không - Chưa biết
Ở: ......................................................................................... (nếu có)
14. Ngoài việc dùng làm thức ăn, cá Đối lá còn được dùng vào mục đích nào
khác: ..................................................................................................
................, ngày ... tháng ... năm 20...
Người điền phiếu
Xin chân thành cảm ơn ông/bà đã giúp đỡ chúng tôi thu thập những thông tin này.