Luận án Nghiên cứu nồng độ osteoprotegerin, osteopontin huyết tương và chỉ số cứng động mạch ở phi công quân sự Việt Nam

lt;0,001); cao hơn ở PCQS có điểm nguy cơ BMV sau 10 năm ≥ 10% và ở PCQS mắc HCCH, sự khác biệt có ý nghĩa thống kê (với p<0,001, p<0,01 và p<0,05). - Giá trị SI, AIp, AIp75, RI và nồng độ OPG chưa thấy mối liên quan có ý nghĩa thống kê với rối loạn lipid máu và BMI (p>0,05). Chưa thấy mối liên quan có ý nghĩa thống kê giữa nồng độ OPN với tuổi, HA, lipid máu, BMI, HCCH, nguy cơ BMV (p>0,05) 2.2. Mối liên quan giữa các chỉ số độ cứng động mạch, nồng độ osteoprotegerin và osteopontin huyết tương với yếu tố nghề nghiệp ở phi công quân sự Việt Nam: - Giá trị SI, RI, AIp, nồng độ OPG không có mối liên quan có ý nghĩa thống kê với loại máy bay điều khiển (p>0,05) và phơi nhiễm Gz+≥5 đơn vị (p>0,05). AIp75 thấp hơn có ý nghĩa thống kê ở nhóm điều khiển máy bay tiêm kích (p<0,05) và phơi nhiễm Gz+≥5 đơn vị (p<0,01). Nồng độ OPN cao hơn có ý nghĩa thống kê ở nhóm điều khiển máy bay tiêm kích (p<0,05). - Giá trị chỉ số SI, AIp, AIp75, RI và nồng độ OPG cao hơn ở các PCQS có số giờ bay cao hơn, tương quan thuận mức độ yếu đến vừa với số giờ bay, có ý nghĩa thống kê với p<0,001. - Nồng độ OPG là yếu tố độc lập với các chỉ số độ cứng động mạch, các yếu tố nghề nghiệp, THA, HCCH; liên quan với tình trạng nguy cơ BMV sau 10 năm ≥10% theo thang điểm Framingham, có ý nghĩa thống kê với OR = 1,001 (p<0,01). 137 KIẾN NGHỊ 1. Các yếu tố nguy cơ tim mạch như tăng huyết áp, rối loạn lipid máu, béo phì và mắc hội chứng chuyển hóa cần được quan tâm xem xét và triển khai các biện pháp dự phòng cho đối tượng phi công quân sự Việt Nam. 2. Định lượng nồng độ Osteopretegerin có thể áp dụng trong giám định sức khỏe phi công quân sự, với mục đích theo dõi về lâu dài tình trạng biến đổi chức năng động mạch và tình trạng tăng nguy cơ BMV sau 10 năm ở những đối tượng này. 138 DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU CỦA TÁC GIẢ ĐÃ CÔNG BỐ CÓ LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN 1. Nguyễn Hải Đăng, Nguyễn Oanh Oanh, Nguyễn Minh Phương (2020). “Nghiên cứu biến đổi một số chỉ số sóng động mạch ở phi công quân sự trong điều kiện thiếu oxy mô phỏng độ cao 5000m”, Tạp chí Y Dược học Quân sự. Vol 45, No5, tháng 7/2020, trang 23-29. 2. Nguyễn Hải Đăng, Nguyễn Oanh Oanh, Nguyễn Minh Phương (2023). “Nghiên cứu nồng độ Osteoprotegerin ở phi công quân sự Việt Nam”, Tạp chí Y học Việt Nam. Tập 529, tháng 8/2023, trang 309-313. 139 TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Summerfield D., Raslau D., Johnson B., et al. (2018). Physiologic Challenges to Pilots of Modern High Performance Aircraft. In: Aircraft Technology. 2. Safar, M.E., J. Blacher, and P. Jankowski (2011). Arterial stiffness, pulse pressure, and cardiovascular disease-is it possible to break the vicious circle? Atherosclerosis, 218(2):263-71. 3. Mitchell G.F., Hwang S.J., Vassan R.S., et al. (2010). Arterial stiffness and cardiovascular events: the Framingham Heart Study. Circulation, 121(4):505-11. 4. Oliveira A.C., Cunha P.M., Vitorino P.V., et al. (2022). Vascular Aging and Arterial Stiffness. Arq Bras Cardiol, 119(4):604-615. 5. Omland T., Drazner M.H., Ueland Th., et al. (2007). Plasma osteoprotegerin levels in the general population: relation to indices of left ventricular structure and function. Hypertension, 49(6):1392-8. 6. Wolak T. (2014), Osteopontin - a multi-modal marker and mediator in atherosclerotic vascular disease. Atherosclerosis, 2014. 236(2):327-37. 7. Lin J.F., Wu S., Juang J.J., et al. (2019). Osteoprotegerin and osteopontin levels, but not gene polymorphisms, predict mortality in cardiovascular diseases. Biomarkers in Medicine, 13(9):751-760. 8. Nicol E.D., Rienks R., Gray G., et al. (2019). An introduction to aviation cardiology. Heart, 105(Suppl 1):s3-s8. 9. DeJohn C.A., Mill W.D., Hathaway W., et al. (2018). Cardiac Inflight Incapacitations of U.S. Airline Pilots: 1995-2015. Aerosp Med Hum Perform, 89(9):837-841. 140 10. Parsons I.T., Nicol E.D., Holdsworth D., et al. (2021). Cardiovascular risk in high-hazard occupations: the role of occupational cardiology. European Journal of Preventive Cardiology, 29(4):702-713. 11. Sullivan-Kwantes W., Kramer M., Bouak F., et al. (2020). Environmental Stress in Military Settings. In: Handbook of Military Sciences, A.M. Sookermany, Springer International Publishing: Cham.1-27. 12. Ercan E. (2021). Effects of aerospace environments on the cardiovascular system. Anatol J Cardiol, 25(Suppl 1):3-6. 13. Eiken O., Keramidas M.E., Sköldeför H., et al. (2022). Human cardiovascular adaptation to hypergravity. Am J Physiol Regul Integr Comp Physiol, 322(6):R597-r608. 14. Münzel, T., Treede H., Hadad O., et al. (2023). Too Loud to Handle? Transportation Noise and Cardiovascular Disease. Can J Cardiol, 39(9):1204-1218. 15. Gradwell D.P. (2016). Hypoxia and Hyperventilation. In: Ernsting’s Aviation Medicine, D.P. Gradwell and D.J. Rainford, Edward Arnold (Publishers) Ltd: Hachette Livre UK, 338 Euston Road, London NW1 3BH.49-63. 16. Williams A.M., B.D. Levine, and M. Stembridge (2022). A change of heart: Mechanisms of cardiac adaptation to acute and chronic hypoxia. J Physiol, 600(18):4089-4104. 17. Erich H. (2022). Physiological Adaptions to Acute Hypoxia. In: Exercise Physiology, F. Ricardo, et al., IntechOpen: Rijeka.Ch. 3. 18. Green N.D. (2016). Long duration acceleration. In: Ernsting’s Aviation Medicine, D.J. Rainford and D.P. Gradwell, Edward Arnold (Publishers): Hachette Livre UK, 338 Euston Road, London NW1 3BH.131-56. 141 19. Bateman WA, Jacobs I., Buick F. (2006). Physical conditioning to enhance +G z tolerance: issues and current understanding. Aviation, Space, and Environmental Medicine, 2006. 77(6):573-80. 20. Pollock R.D., P.D. Hodkinson, and T.G. Smith (2021). Oh G: The x, y and z of human physiological responses to acceleration. Exp Physiol, 106(12):2367-2384. 21. Ba̧czalska J., Wojciechowska W., Rojek M., et al. (2022). Cardiovascular consequences of aircraft noise exposure. Front Public Health, 10:1058423. 22. van Kempen M., Casas M., Pershagen G., et al. (2017). Cardiovascular and metabolic effects of environmental noise: Systematic evidence review in the framework of the development of the WHO environmental noise guidelines for the European Region, RIMV2017. National Institute for Public Health and the Environment. 23. Nakashima A. and B. Cheung (2006). The effects of vibration frequencies on physical, perceptual and cognitive performance, D.R.D. Canada, Editor. 2006: DRDC Toronto 7. 24. Stott J.R.R. (2006). Vibration. In: Ernsting’s Aviation Medicine, D.J. Rainford and D.P. Gradwell. Edward Arnold (Publishers) Ltd: Hachette Livre UK, 338 Euston Road, London NW1 3BH.231-46. 25. Gray G., Bron D., Davenport E.D., et al. (2019). Assessing aeromedical risk: a three-dimensional risk matrix approach. Heart, 105(Suppl 1):s9-s16. 26. Mayes R.S., Keirns C.J., Hicks A.G., et al. (2023), USAFSAM Aeromedical Consultation Service Medical Risk Assessment and Airworthiness Matrix. Aerosp Med Hum Perform, 94(7):514-522. 142 27. Erdal M., Aparci M., Isilak Z., et al. (2014). Clinical features of aviators with coronary artery disease diagnosed by multislice CT angiography. Anadolu Kardiyol Derg, 14(2):150-4. 28. Dumser T., M. Borsch, and C. Wonhas (2013). Coronary Artery Disease in Aircrew Fatalities: Morphology, Risk Factors, and Possible Predictors. Aviation, Space, and Environmental Medicine, 84(2):142- 147. 29. Linnersjo A., Brondi L.A., Anderson C., et al. (2011). Low mortality and myocardial infarction incidence among flying personnel during working career and beyond. Scand J Work Environ Health, 37(3):219- 26. 30. Gray G., Davenport E.D., Bron D., et al. (2019). The challenge of asymptomatic coronary artery disease in aircrew; detecting plaque before the accident. Heart, 105(Suppl 1):s17-s24. 31. Davenport E.D., E. Palileo, and S. Gore (2021). Cardiovascular screening for pilots, aircrew, and high performance & spaceflight passengers. Reach, 21-22. 32. Lloyd-Jones D.M. (2010). Cardiovascular risk prediction: basic concepts, current status, and future directions. Circulation, 121(15):1768-77. 33. Rozanski A., Gransar H., Wong N.D., et al. (2007). Clinical outcomes after both coronary calcium scanning and exercise myocardial perfusion scintigraphy. J Am Coll Cardiol, 49(12):1352-61. 34. Wilson D., Driller M., Johnston B., et al. (2022). The Prevalence of Cardiometabolic Health Risk Factors among Airline Pilots: A Systematic Review. Int J Environ Res Public Health, 19(8). 143 35. Maculewicz E., Pabin A., Dziuda L., et al. (2023). Selected Exogenous (Occupational and Environmental) Risk Factors for Cardiovascular Diseases in Military and Aviation. J Clin Med, 12(23). 36. Guettler N. and S. Sammito (2021). Electrocardiographic abnormalities in medically screened German military aircrew. J Occup Med Toxicol, 16(1):37. 37. Guettler N., Bron D., Manen O., et al. (2019). Management of cardiac conduction abnormalities and arrhythmia in aircrew. Heart, 105(Suppl 1):s38-s49. 38. Avolio A. (2013). Arterial Stiffness. Pulse (Basel), 1(1):14-28. 39. Westerhof N. and B.E. Westerhof (2017). Waves and Windkessels reviewed. Artery Research, 18:102-111. 40. Nichols W.W., K.S. Heffernan, and J.A. Chirinos (2015). Overview of the Structure and Function of the Macro- and Microcirculations. In: Arterial Disorders: Definition, Clinical Manifestations, Mechanisms and Therapeutic Approaches, A. Berbari and G. Mancia, Springer International Publishing Switzerland 2015.13-46. 41. Pannier B., Avolio A.P., Arnold H., et al. (2002). Methods and Devices for Measuring Arterial Compliance in Humans. Am J Hypertens, 15:743-53. 42. Avolio A.P., M. Butlin, and A. Walsh (2010). Arterial blood pressure measurement and pulse wave analysis--their role in enhancing cardiovascular assessment. Physiol Meas, 31(1):R1-47. 43. O'Rourke M.F., C. O'Brien, and T. Weber (2014). Aterial Stiffness, wave reflection, wave amplication: Basic concept, principles of measurement anf analysis in humans. In: Blood Pressure and Arterial Wall Mechanics in Cardiovascular Diseases, M.E. Safar, M.F. O'Rourke, and E.D. Frohlich, Springer-Verlag: London.3-13. 144 44. Elgendi M. (2012). On the analysis of the Fingertip Photoplethysmogram signals. Curr Cardiology Reviews, 8:14-25. 45. Hertzman A.B. (1939). The blood supply of various skin areas pressure pulsewave for measuring hight fidelity applanation tonometry. Am J Physiol, 124:328-340. 46. Goertz R.H. (1940). Plesthymography of the skin in the investigation of peripheral vascular disease. Am J Physiol, 27:506-520. 47. Millasseau S.C., Ritter J.M., Takazawa K., et al. (2006). Contour analysis of the photoplethysmographic pulse measured at the finger. J Hypertens, 24:1449-1456. 48. Korhonen I. and A. Yli-Hankala (2009), Photoplethysmography and nociception. Acta Anaesthesiol Scand, 53(8):975-85. 49. Awad A.A., Haddadin A.S., Tantawy H., et al. (2007). The relationship between the photoplethysmographic waveform and systemic vascular resistance. J Clin Monit Comput, 21(6):365-72. 50. Wang L., Pickwell-Macpherson E., Liang Y. P. and Y. T. Zhang (2009). Noninvasive Cardiac Output Estimation Using a Novel Photoplethysmogram Index, in 31st Annual International Conference of the IEEE EMBS , Minneapolis, Minnesota, USA. 51. Fu T., Liu S., and Tang K. (2008). Heart Rate Extraction from Photoplethysmogram Waveform Using Wavelet Multi-resolution Analysis. Journal of Medical and Biological Engineering., 28(4):229- 32. 52. Gil E., Orini M., Bailon R., et al. (2010). Photoplethysmography pulse rate variability as a surrogate measurement of heart rate variability during non-stationary conditions. Physiol Meas, 31(9):1271-90. 145 53. Takazawa K., Tanaka N., Matsuoka O., et al. (1998). Assessment of Vasoactive Agents and Vascular Aging by the Second Derivative of Photoplethysmogram Waveform. Hypertension, 32(2):365-370. 54. Padilla J.M., Berjano E.J., Saiz J., et al (2006). Assessment of relationships between blood pressure, pulse wave velocity and digital volume pulse. Computers in Cardiology, 893-6. 55. Rubins U., Grabovsky A., Grube J. and Kukulis I (2008). Photoplethysmography Analysis of Artery Properties in Patients with Cardiovascular Diseases, in 14th Nordic-Baltic Conference on Biomedical Engineering and Medical Physics, Springer Berlin Heidelberg: Riga, Latvia. 56. Millasseau S.C., Kelly R.P., Ritter J.M., et al. (2002). Determination of age-related increases in large artery stiffness by digital pulse contour analysis. Clinical Science, 103:371-377. 57. ZПарфенов Z.С. (2012). Ранняя диагностика сердечно сосудистых заболеваний с использованием аппаратнопрограммного комплекса «Ангиоскан-01». Поликлиника, 2(1):1-5. 58. Boyle W.J. (2000). Osteoprotegerin. In: Cytokine Reference, J.J. Oppenheim and M. Feldmann, Elsevier.1699-1709. 59. Bernardi S., Bossi F., Toffoli B., et al. (2016). Roles and Clinical Applications of OPG and TRAIL as Biomarkers in Cardiovascular Disease. Biomed Res Int, 1752854. 60. Vik A., Brondi E.E., Mathiesen E.B., et al. (2017). Serum osteoprotegerin and renal function in the general population: the Tromso Study. Clin Kidney J, 10(1):38-44. 61. Bernardi S., Bossi F., Toffoli B., et al. (2017). Circulating osteoprotegerin is associated with chronic kidney disease in hypertensive patients. BMC Nephrol, 18(1):219. 146 62. Nau G.J. (2000) Osteopontin. In: Cytokine Reference, J.J. Oppenheim and M. Feldmann, Editor. Elsevier. 689-701. 63. Pagel C.N., Wijiesingle D.K.W., Esfandouni N.T., et al. (2014). Osteopontin, inflammation and myogenesis: influencing regeneration, fibrosis and size of skeletal muscle. J Cell Commun Signal, 8(2):95- 103. 64. Libby P., Ridker P.M., Hansson G.K., et al. (2009). Inflammation in atherosclerosis: from pathophysiology to practice. J Am Coll Cardiol, 54(23):2129-38. 65. Jono S., C. Peinado, and C.M. Giachelli (2000). Phosphorylation of osteopontin is required for inhibition of vascular smooth muscle cell calcification. J Biol Chem, 275(26):20197-203. 66. Christensen B., Klanning E., Nielsen M.S., et al. (2012). C-terminal modification of osteopontin inhibits interaction with the alphaVbeta3- integrin. J Biol Chem, 287(6):3788-97. 67. Agnihotri R., Crawford H.C., Haro H., et al. (2001). Osteopontin, a novel substrate for matrix metalloproteinase-3 (stromelysin-1) and matrix metalloproteinase-7 (matrilysin). J Biol Chem, 276(30):28261-7. 68. Rochette L., Meloux A., Rigal E., et al. (2019). The Role of Osteoprotegerin and Its Ligands in Vascular Function. Int J Mol Sci, 20(3). 69. Van Campenhout A. and J. Golledge (2009). Osteoprotegerin, vascular calcification and atherosclerosis. Atherosclerosis, 204(2):321-9. 70. Marcadet L., Zinneb B., Anteneh A., et al. (2022). The Roles of RANK/RANKL/OPG in Cardiac, Skeletal, and Smooth Muscles in Health and Disease. Front Cell Dev Biol, 10:903657. 147 71. Özkalayci F., Öykü G., Betül U., et al. (2018). The Role of Osteoprotegerin as a Cardioprotective Versus Reactive Inflammatory Marker: the Chicken or the Egg Paradox. Balkan Med J, 35(3):225-232. 72. Dutka M., Bobińsky R., Wojakowski W., et al. (2022). Osteoprotegerin and RANKL-RANK-OPG-TRAIL signalling axis in heart failure and other cardiovascular diseases. Heart Fail Rev, 27(4):1395-1411. 73. Emre E., Ezgi K., Ahmet Ö., et al. (2023). The relationship between serum osteoprotegerin levels and right atrial and ventricular speckle- tracking measurements in essential hypertension patients with normal left ventricular systolic function. Cardiovasc J Afr, 34:1-6. 74. Ma T., Zhao J., Yan Y., et al. (2023). Plasma osteoprotegerin predicts adverse cardiovascular events in stable coronary artery disease: the PEACE trial. Front Cardiovasc Med, 10:1178153. 75. Fehérvári L., Frigy A., Kocsis L., et al. (2021). Serum Osteoprotegerin and Carotid Intima-Media Thickness Are Related to High Arterial Stiffness in Heart Failure with Reduced Ejection Fraction. Diagnostics (Basel), 11(5). 76. Lok Z.S.Y. and A.N. Lyle (2019). Osteopontin in Vascular Disease. Arteriosclerosis, Thrombosis, and Vascular Biology, 39(4):613-622. 77. Chang Y.C., Tsai J.P., Wang J.H., et al. (2022). A Retrospective Cohort Study of the Association between Serum Osteopontin Levels and Aortic Stiffness in Hypertensive Patients. Int J Environ Res Public Health, 19(1). 78. Carbone F., Meessen J., Magnoni M., et al. (2022). Osteopontin as Candidate Biomarker of Coronary Disease despite Low Cardiovascular Risk: Insights from CAPIRE Study. Cells, 11(4). 148 79. Kadoglou N.P.E., Kapetinos D., Koracas E., et al. (2022). Association of serum levels of osteopontin and osteoprotegerin with adverse outcomes after endovascular revascularisation in peripheral artery disease. Cardiovasc Diabetol, 21(1):171. 80. Praskurnichiy E.A., Kniga V.V., Bystrova A.G., et al. (2017). Aeromedical Aspects of Factor Risk Management for Flight Safety. Human Physiology, 43(7):840-845. 81. Ricaurte E.M. (2018). Reporting Incidental Medical Findings in Autopsied U.S. Civilian Pilots Using the AA-IADS System. 82. Kuzmina A.Y. (2020). Ultrosound assessment of the thoracic and abdominal aorta in civil aviation pilots of senior age group. Atherothrombosis, (1):92-103. 83. Baygi F., Herttua K., Jensen O.C., et al. (2020). Global prevalence of cardiometabolic risk factors in the military population: a systematic review and meta-analysis. BMC Endocrine Disorders, 20(1):8. 84. Alty S.R., Angarita -Jaimes N., Millasseau S.C., et al. (2007). Predicting Arterial Stiffness From the Digital Volume Pulse Waveform. IEEE Transactions on Biomedical Engineering, 54(12):2268-2275. 85. Vedam H., Phillips C.L., Wang D., et al. (2009). Short-term hypoxia reduces arterial stiffness in healthy men. Eur J Appl Physiol, 105(1):19- 25. 86. Boos C.J., Hodkinson P., Mellor A., et al. (2012). The effects of acute hypobaric hypoxia on arterial stiffness and endothelial function and its relationship to changes in pulmonary artery pressure and left ventricular diastolic function. High Alt Med Biol, 13(2):105-11. 87. Tschiderer L., Klingenschmid G., Nagrani R., et al. (2018). Osteoprotegerin and Cardiovascular Events in High-Risk Populations: 149 Meta-Analysis of 19 Prospective Studies Involving 27 450 Participants. J Am Heart Assoc, 7(16):e009012. 88. Abdalrhim A.D., Marroush T.S., Austin E.E., et al. (2016). Plasma Osteopontin Levels and Adverse Cardiovascular Outcomes in the PEACE Trial. PLoS One, 11(6):e0156965. 89. Lee C.J., Wang J.H., Chen Y.C., et al. (2014). Serum osteopontin level correlates with carotid-femoral pulse wave velocity in geriatric persons. Biomed Res Int, 570698. 90. Bộ Quốc phòng (2014). Điều lệ Giám định Y khoa Không quân. NXB Quân đội nhân dân, Hà Nội (2014). 91. Jørgensen L., Hassen J.B., Brox J., et al. (2011). Serum osteoprotegerin levels are related to height loss: The Tromsø Study. European Journal of Epidemiology, 26(4):305-312. 92. Abdelnaby R., Deeb S.E., Khachab A., et al. (2017). Plasma level of Osteopontin does not respond to total replacement Surgery in patients with severe Primary knee/Hip Osteoarthritis. J Orthop, 14(3):354-357. 93. D'Agostino R.B.Sr., Vasan R.S., Pencina M.J., et al. (2008). General cardiovascular risk profile for use in primary care: the Framingham Heart Study. Circulation, 117(6):743-53. 94. NCEP-ATPIII (2001). Executive Summary of the Third Report of the National Cholesterol Education Program (NCEP) Expert Panel on Detection, Evaluation, and Treatment of High Blood Cholesterol in Adults (Adult Treatment Panel III). JAMA, 285(19):2486-2497. 95. Đỗ Thanh Tuấn (2007). Nghiên cứu diễn biến sức khỏe và cơ cấu bệnh tật của phi công quân sự ở một số đơn vị không quân, in Luận văn thạc sỹ y học. Học viện Quân y. 96. Manovsky V.P. (2000). Military Personnel Selection and Diagnostic Control of Human Functional State in High Altitude Conditions. 150 "Operational Medical Issues in Hypo- and Hyperbaric Conditions", published in RTO MP-062. 97. Bhat K.G., Verma N., Pant P., et al. (2019). Hypertension and Obesity Among Civil Aviation Pilots. Aerosp Med Hum Perform, 90(8):703- 708. 98. Siagian M. (2012), Hypertension in Indonesian air force pilots. Medical Journal of Indonesia, 21:38. 99. Ady Wirawan I.M., Aldington S., Griffiths R.F., et al. (2013). Cardiovascular Investigations of Airline Pilots with Excessive Cardiovascular Risk. Aviation, Space, and Environmental Medicine, 84(6):608-612. 100. Nathan B.B., Gilbert K.K., Elysee M-C., et al. (2021). Risk Factors for Cardiovascular Diseases in Aircrew. In: Risk Factors for Cardiovascular Disease, C. Johnny, IntechOpen: Rijeka.Ch. 4. 101. Zekavat S.M., Aragam K., Emdin C., et al. (2019). Genetic Association of Finger Photoplethysmography-Derived Arterial Stiffness Index With Blood Pressure and Coronary Artery Disease. Arteriosclerosis, Thrombosis, and Vascular Biology. 102. Tomiyama H., Komatsu S., Shiina K., et al. (2018). Effect of Wave Reflection and Arterial Stiffness on the Risk of Development of Hypertension in Japanese Men. J Am Heart Assoc, 2018. 7(10). 103. Wojciechowska W., Januszewicz A., Drożdż T., et al. (2022). Blood Pressure and Arterial Stiffness in Association With Aircraft Noise Exposure:Long-Term Observation and Potential Effect of COVID-19 Lockdown. Hypertension, 79(2):325-334. 104. Lee C.J., Wang J.H., Yang C.F., et al. (2015). Serum Osteoprotegerin is Associated with Arterial Stiffness Assessed According to the Cardio- 151 ankle Vascular Index in Hypertensive Patients. J Atheroscler Thromb, 22:304-2. 105. Wang J.H., Lee C.J., Chen M.L., et al. (2014). Association of serum osteoprotegerin levels with carotid-femoral pulse wave velocity in hypertensive patients. J Clin Hypertens (Greenwich), 16(4):301-8. 106. Tousoulis D., Siasos G., Maniatis K., et al. (2013). Serum osteoprotegerin and osteopontin levels are associated with arterial stiffness and the presence and severity of coronary artery disease. Int J Cardiol, 167(5):1924-8. 107. Stepien E., Fedak D., Klimeczek P. et al. (2012). Osteoprotegerin, but not osteopontin, as a potential predictor of vascular calcification in normotensive subjects. Hypertens Res, 35(5):531-8. 108. Melnikov V.N., Divert V.E., Komlyagina T.G., et al. (2017). Baseline values of cardiovascular and respiratory parameters predict response to acute hypoxia in young healthy men. Physiol Res, 66(3):467-479. 109. Boos C.J., Vincent E., Mellor A., et al. (2017). The effect of high altitude on central blood pressure and arterial stiffness. Journal of Human Hypertension, 31(11):715-719. 110. Botto F., Obregon S., Rubinstein F., et al. (2018). Frequency of early vascular aging and associated risk factors among an adult population in Latin America: the OPTIMO study. J Hum Hypertens, 32(3):219-227. 111. Nilsson P.M. (2016). Early vascular ageing as a new model to understand hypertension and arterial disease. Cardiovascular Endocrinology, 5(4):133-136. 112. Nilsson P.M. (2015). Early Vascular Ageing - A Concept in Development. Eur Endocrinol, 11(1):26-31. 152 113. Nourkami-Tutdibi N., Graf N., Beier R., et al. (2020). Plasma levels of osteopontin from birth to adulthood. Pediatric Blood & Cancer, 67(7):e28272. 114. Padilla J.M., Berjiano E.J., Saiz J., et al. (2009). Pulse wave velocity and digital volume pulse as indirect estimators of blood pressure: pilot study on healthy volunteers. Cardiovasc Eng, 9(3):104-12. 115. Brillante D.G., A.J. O'Sullivan, and L.G. Howes (2008). Arterial stiffness indices in healthy volunteers using non-invasive digital photoplethysmography. Blood Press, 17(2):116-23. 116. Chen J.Y., Tsai W.C., Lin C.C., et al. (2005). Stiffness index derived from digital volume pulse as a marker of target organ damage in untreated hypertension. Blood Press, 14(4):233-7. 117. Chen Y.L., Huang P.Y., Tsai J.P., et al. (2023), Serum Osteoprotegerin Levels and the Vascular Reactivity Index in Patients with Hypertension. Medicina (Kaunas), 59(10). 118. Ge Q., Ruan C.C., Ma Y., et al. (2017). Osteopontin regulates macrophage activation and osteoclast formation in hypertensive patients with vascular calcification. Sci Rep, 7:40253. 119. Wykretowicz A., Adamska K., Guzik P., et al. (2007). Indices of vascular stiffness and wave reflection in relation to body mass index or body fat in healthy subjects. Clin Exp Pharmacol Physiol, 34(10):1005-9. 120. Gannage-Yared M.H., Fares F., Semaan M., et al. (2006). Circulating osteoprotegerin is correlated with lipid profile, insulin sensitivity, adiponectin and sex steroids in an ageing male population. Clin Endocrinol (Oxf), 64(6):652-8. 121. Ashley D.T., O'Sullivan E.P., Davenport C., et al. (2011). Similar to adiponectin, serum levels of osteoprotegerin are associated with obesity in healthy subjects. Metabolism, 60(7):994-1000. 153 122. Gunarathne A., Patel J.V., Hughes E., et al. (2008). Measurement of stiffness index by digital volume pulse analysis technique: clinical utility in cardiovascular disease risk stratification. Am J Hypertens, 21(8):866-72. 123. Vakalis, K., et al. (2015), Clinical utility of digital volume pulse analysis in prediction of cardiovascular risk and the presence of angiographic coronary artery disease. Artery Research, 2015. 9:33-39. 124. Arnold N., Gori T., Schnabel R.B., et al. (2017). Relation between Arterial Stiffness and Markers of Inflammation and Hemostasis - Data from the Population-based Gutenberg Health Study. Sci Rep, 7(1):6346. 125. Lopes-Vicente W.R.P., Rodrigues S., Cepada F.X., et al. (2017). Arterial stiffness and its association with clustering of metabolic syndrome risk factors. Diabetol Metab Syndr, 9:87. 126. Perez de Ciriza C., Moreno M., Restituto P., et al. (2014). Circulating osteoprotegerin is increased in the metabolic syndrome and associates with subclinical atherosclerosis and coronary arterial calcification. Clin Biochem, 2014. 47(18):272-8. 127. Said M.A., Eppinga R.N., Lipsic E., et al. (2018). Relationship of Arterial Stiffness Index and Pulse Pressure With Cardiovascular Disease and Mortality. J Am Heart Assoc, 2018. 7(2). 128. Tschiderer L., Willeit J., Schett G., et al. (2017). Osteoprotegerin concentration and risk of cardiovascular outcomes in nine general population studies: Literature-based meta-analysis involving 26,442 participants. PLoS One, 2017. 12(8):e0183910. 129. Vik A., Mathiesen E.B., Brox J., et al. (2011). Serum osteoprotegerin is a predictor for incident cardiovascular disease and mortality in a general population: the Tromso Study. J Thromb Haemost, 9(4):638- 44. PHỤ LỤC MẪU BỆNH ÁN NGHIÊN CỨU BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ QUỐC PHÒNG BỆNH ÁN NGHIÊN CỨU Họ và tên: Tuổi: Giới: Nam Nghề nghiệp: Bộ đội Ngày giám định, khám sức khỏe Tại: Khoa Nghiên cứu và Huấn luyện chuyên ngành /Viện Y học PK-KQ Số hồ sơ nghiên cứu: Nhóm đối tượng Nhóm nghiên cứu ☐ Nhóm chứng ☐ ii I. THÔNG TIN CHUNG: (Không khai thác với nhóm chứng) STT Nội dung Kết quả thu được 1. Loại máy bay điều khiển 2. Số giờ bay tích lũy (giờ) 3. Quá tải gia tốc trong bay Gz+ ≥5 đơn vị ☐ Gz+ <5 đơn vị ☐ II. LÂM SÀNG: STT Tham số Kết quả 4. Chiều cao (Cm) 5. Cân nặng (kg) 6. Vòng bụng (cm) 7. Huyết áp tâm thu (mmHg) 8. Huyết áp tâm trương (mmHg) 9. Nhịp tim (chu kỳ/phút) 10. Hút thuốc lá 11. Uống rượu 12. Tăng huyết áp 1: Có mắc 0: Không mắc 13. Đái tháo đường type 2 14. Rối loạn lipid máu iii III. CẬN LÂM SÀNG Chỉ số Đơn vị tính Kết quả Công thức máu Hồng cầu 1012/ l HST Gam/l Heamatocrit L/L Bạch cầu 109/l Sinh hóa máu Glucose mmol/l Urea mmol/l Creatinine µmol/l Cholesterol mmol/l Triglycerid mmol/l HDL-C mmol/l LDL-C mmol/l iv IV. TÍNH ĐIỂM NGUY CƠ TIM MẠCH FRAMINGHAM: STT Tham số tính điểm Kết quả 1. Tuổi 2. Nồng độ Cholesterol 3. Tình trạng hút thuốc lá 4. Nồng độ HDL-cholesterol 5. Chỉ số huyết áp tâm thu Tổng cộng (1+2+3+5) % nguy cơ BMV sau 10 năm V. HỘI CHỨNG CHUYỂN HÓA THEO NCEP-ATPIII STT Yếu tố khảo sát Kết quả Ghi chú 1. Vòng bụng ≥ 102 cm 1: Có; 0: không 2. Huyết áp ≥ 130/85 mmHg 1: Có; 0: không 3. Glucose máu lúc đói ≥ 6,1 mmol/l 1: Có; 0: không 4. Triglycerid ≥ 1,7 mmol/l 1: Có; 0: không 5. HDL - cholesterol < 1,0 mmol/l 1: Có; 0: không Tổng điểm (1+2+3+4+5) Hội chứng chuyển hóa 1: Có; 0: không v VI. ĐO ĐỘ CỨNG ĐỘNG MẠCH TRONG ĐIỀU KIỆN CHUẨN Chỉ tiêu Đơn vị tính Kết quả đo Tần số tim (HR) CK/phút Chỉ số gia tăng (AIp) % Chỉ số gia tăng bình thường hóa ở tần số tim 75 CK/phút (AIp75) % Chỉ số cứng mạch (Stiffness Index – SI) m/s Chỉ số phản xạ (RI) % vi VII. ĐỊNH LƯỢNG NỒNG ĐỘ OSTEOPRETEGERIN VÀ OSTEOPONTIN STT Tham số định lượng Đơn vị tính Kết quả 1. Osteoprotegerin pg/ml 2. Osteopontin ng/ml VIII. ĐO ĐỘ CỨNG ĐỘNG MẠCH TRONG ĐIỀU KIỆN THIẾU OXY MÔ PHỎNG ĐỘ CAO 5000M (Không thực hiện đối với nhóm chứng) Chỉ tiêu Đơn vị tính Kết quả đo Tần số tim (HR) CK/phút Chỉ số gia tăng (AIp) % Chỉ số gia tăng bình thường hóa ở tần số tim 75 CK/phút (AIp75) % Chỉ số cứng mạch (Stiffness Index – SI) m/s Chỉ số phản xạ (RI) % NGHIÊN CỨU SINH Nguyễn Hải Đăng KHOA NC&HLCN Chủ nhiệm khoa GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN VIỆN Y HỌC PK-KQ