Luận án Phân tích tình hình thực hiện kế hoạch giá thành và thiết kế một số giải pháp hạ giá thành tại công ty cổ phần vật liệu xây dựng

inh doanh xuÊt nhËp khÈu dÇu mì nhên, nhùa ®­êng, hãa chÊt (trõ nh÷ng hãa chÊt nhµ n­íc cÊm) Kinh doanh xuÊt nhËp khÈu vËt t­, thiÕt bÞ chuyªn ngµnh hãa dÇu. Kinh doanh dÞch vô vËn t¶i, cho thuª kho b·i, ph©n tÝch thö nghiÖm, t­ vÊn vµ dÞch vô kü thuËt hãa dÇu. §Õn nay, c«ng ty CP Hãa dÇu Petrolimex ®· trë thµnh mét doanh nghiÖp lín ph¸t triÓn æn ®Þnh vµ ngµy cµng cã uy tÝn trªn thÞ tr­êng trong vµ ngoµi n­íc víi nh·n hiÖu th­¬ng m¹i PLC. §Æc ®iÓm næi bËt lµ m¹ng l­íi kinh doanh cña c«ng ty CP Hãa dÇu Petrolimex ®­îc tæ chøc réng r·i trªn kh¾p ph¹m vi toµn quèc, tr¶i réng ë 61 tØnh thµnh phè trong c¶ n­íc. Víi m¹ng l­íi réng kh¾p vµ chiÕn l­îc kinh doanh ®a d¹ng cïng chÝnh s¸ch chÊt l­îng hîp lý, doanh thu cña c«ng ty kh«ng ngõng t¨ng lªn qua c¸c n¨m: §VT: tû ®ång N¨m 2000 2001 2002 2003 2004 Doanh thu 595 659 833 1000 1170 ViÖc æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh cña c«ng ty cßn thÓ hiÖn ë viÖc ®Çu t­, hßan thiÖn vµ n©ng cÊp c¬ së vËt chÊt kü thuËt trong c«ng. §Õn nay, c«ng ty CP Hãa dÇu Petrolimex ®· cã hÖ thèng kho c¶ng hoµn thiÖn t¹i H¶i Phßng, §µ N½ng, Quy Nh¬n, TP Hå ChÝ Minh vµ 02 nhµ m¸y s¶n xuÊt dÇu nhên hiÖn ®¹i t¹i H¶i Phßng, TP Hå ChÝ Minh. Víi chÝnh s¸ch chÊt l­îng “ PLC = S¶n phÈm tiªu chuÈn + DÞch vô hoµn h¶o + Tháa m·n tèt nhÊt nhu cÇu kh¸ch hµng” cïng hÖ thèng qu¶n lý chÊt l­îng ®¹t tiªu chuÈn ISO 9001:2000 vµ ®«i ngò nh©n viªn nhiÖt t×nh, n¨ng ®éng, PLC ®· vµ ®ang ®¶m b¶o phôc vô tèt mäi nhu cÇu cña x· héi ®èi víi ngµnh hµng dÇu mì nhên, nhùa ®­êng, hãa chÊt. Ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty kh«ng chØ dõng l¹i trong ph¹m vi thÞ tr­êng néi ®Þa mµ hiÖn nay, c«ng ty ®· ph¸t triÓn xuÊt khÈu sang c¸c n­íc trong khu vùc nh­: Lµo, Campuchia, Philipin, Trung Quèc, Hång K«ng, §µi Loan… C¸c chi nh¸nh, xÝ nghiÖp trùc thuéc c«ng ty qu¶n lý: 1. XÝ nghiÖp dÇu nhên Hµ Néi (PLC Hµ Néi) Trô së: §øc Giang – Long Biªn – Hµ Néi. 2. Chi nh¸nh Hãa dÇu H¶i Phßng (PLC H¶i Phßng) Trô së: Sè 1 – Hïng V­¬ng – Së DÇu – Hång Bµng – H¶i Phßng 3. Chi nh¸nh Hãa dÇu §µ n½ng (PLC §µ N½ng) Trô së: 06 B¹ch §»ng – TP §µ N½ng 4. Chi nh¸nh Hãa dÇu Sµi Gßn (PLC Sµi Gßn) Trô së: 15 Lª DuÈn – QuËn I – TP Hå ChÝ Minh 5. Chi nh¸nh Hãa dÇu CÇn Th¬ (PLC CÇn Th¬) Trô së: sè 2N - §­êng MËu Th©n – Ph­êng An NghiÖp – TP CÇn Th¬. 2.1.2. Chi nh¸nh Hãa dÇu H¶i Phßng §­îc thµnh lËp ngµy 01/09/1994 theo quyÕt ®Þnh sè 1095/TM-TCCB cña Bé Th­¬ng m¹i víi tªn ban ®Çu lµ chi nh¸nh dÇu nhên H¶i Phßng, ®Õn ngµy 14/10/1998 ®­îc ®æi tªn thµnh chi nh¸nh Hãa dÇu H¶i Phßng theo quyÕt ®Þnh sè 533/QD-TCT ngµy 14/10/1998 cña Tæng c«ng ty x¨ng dÇu ViÖt Nam, cïng c¸c thµnh viªn kh¸c cña PLC, PLC H¶i Phßng ®­îc giao nhiÖm vô ®¶m b¶o c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh trong lÜnh vùc hãa dÇu trªn ®Þa bµn c¸c tØnh Duyªn H¶i phÝa b¾c tõ Hµ TÜnh ®Õn Qu¶ng Ninh. HiÖn nay, chi nh¸nh ®ang qu¶n lý 01 nhµ m¸y pha chÕ dÇu nhên víi c«ng suÊt 15.000 tÊn/n¨m vµ c«ng nghÖ ®­îc chuyÓn giao tõ céng hßa Ph¸p, 01 kho nhùa ®­êng vµ 01 kho hãa víi søc chøa mçi kho h¬n 20.000 m3. Víi hÖ thèng qu¶n lý chÊt l­îng ®¹t tiªu chuÈn ISO 9001:2000, chi nh¸nh Hãa dÇu H¶i Phßng ®· vµ ®ang tiÕn hµnh ho¹t ®éng mét c¸ch hiÖu qu¶, an toµn vµ t¹o ®­îc uy tÝn tèt víi b¹n hµng trªn ®Þa bµn qu¶n lý. N¨m 2003, lÇn ®Çu tiªn chi nh¸nh ®¹t møc doanh thu h¬n 150 tû ®ång trong lÜnh vùc kinh doanh th­¬ng m¹i. Tõ n¨m 1994, cïng víi viÖc c«ng ty Ho¸ dÇu ®­îc chuyÓn ®æi h×nh thøc sang m« h×nh c«ng ty cæ phÇn, chi nh¸nh Ho¸ dÇu H¶i Phßng ®­îc t¸ch riªng ra víi h×nh thøc h¹ch to¸n ®éc lËp. 2.2. S¬ ®å tæ chøc chi nh¸nh Hãa dÇu H¶i Phßng 2.2.1. S¬ ®å tæ chøc bé m¸y: (trang bªn) Phßng Tµi chÝnh kÕ to¸n – 8 ng Phßng Tæ chøc hµnh chÝnh – 15 ng Phßng Kinh doanh DÇu nhên – 07 ng Phßng Kü thuËt – 05 ng Phßng Kinh doanh Hãa chÊt- 03 ng Phßng Kinh doanh Nhùa ®­êng–02 ng Nhµ m¸y dÇu nhên Th­îng Lý – 30 ng Kho hãa chÊt Th­îng Lý – 11 ng Kho nhùa ®­êng Th­îng Lý – 18 ng Phßng kÕ ho¹ch ®iÒu ®é §é pha chÕ - §ãng rãt §éi giao nhËn Phßng kÕ ho¹ch ®iÒu ®é §éi giao nhËn Phßng kÕ ho¹ch ®iÒu ®é §éi giao nhËn Gi¸m ®èc Phã Gi¸m ®èc §¹i diÖn l·nh ®¹o §­êng liªn tôc: Qu¶n lý hµnh chÝnh §­êng ®øt qu·ng: Qu¶n lý chÈt l­îng 2.2.2. Chøc n¨ng nhiÖm vô c¸c bé phËn 2.2.2.1. Gi¸m ®èc chi nh¸nh §Þnh h­íng môc tiªu kinh doanh, x¸c ®Þnh, tæ chøc thùc hiÖn toµn bé kÕ ho¹ch cña chi nh¸nh Hãa dÇu H¶i Phßng vµ giao nhiÖm vô cho c¸n bé d­íi quyÒn. Xem xÐt, tr×nh Gi¸m ®èc c«ng ty kÕ ho¹ch hµng n¨m vµ tæ chøc thùchiÖn kÕ ho¹ch ®· ®­îc duyÖt. §¶m b¶o c¸c nguån lùc cÇn thiÕt ®Ó thùc hiÖn vµ duy tr× hÖ thèng chÊt l­îng t¹i chi nh¸nh. TiÕp nhËn thùc hiÖn ñy quyÒn cña Gi¸m ®èc c«ng ty. 2.2.2.2. Phã Gi¸m ®èc chi nh¸nh: Nghiªn cøu, ®Ò xuÊt víi Gi¸m ®èc c¸c gi¶i ph¸p s¶n xuÊt kinh doanh, cñng cè hoµn thiÖn c¸c mÆt qu¶n lý SXKD vµ ph¸t triÓn doanh nghiÖp. ChØ ®¹o c«ng t¸c xuÊt nhËp khÈu t¹i chi nh¸nh. ChØ ®¹o c¸c ho¹t ®éng liªn quan ®Õn c«ng t¸c hµnh chÝnh, qu¶n trÞ, thi ®ua khen th­ëng.. TiÕp nhËn vµ thùc hiÖn ñy quyÒn cña Gi¸m ®èc chi nh¸nh 2.2.2.3. Phßng Tæ chøc hµnh chÝnh: Tæng sè lao ®éng 15 ng­êi Gióp Gi¸m ®èc chi nh¸nh trong viÖc x©y dùng vµ thùc hiÖn kÕ ho¹ch lao ®éng tiÒn l­¬ng hµng n¨m. Thùc hiÖn c¸c c«ng t¸c hµnh chÝnh qu¶n trÞ, thi ®ua khen th­ëng, kû luËt, thanh tra b¶o vÖ, qu©n sù, b¶o hé lao ®éng, an toµn vÖ sinh m«i tr­êng vµ c¸c c«ng viÖc kh¸c thuéc lÜnh vùc hµnh chÝnh qu¶n trÞ cña chi nh¸nh. 2.2.2.4. Phßng Tµi chÝnh kÕ to¸n: Tæng sè lao ®éng 08 ng­êi X©y dùng kÕ ho¹ch Tµi chÝnh tæng hîp hµng n¨m. Ph©n tÝch Tµi chÝnh c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, lËp b¸o c¸o Tµi chÝnh theo quy ®Þnh. Phèi hîp cïng c¸c phßng kinh doanh theo dâi ®«n ®èc thu håi c«ng nî. 2.2.2.5. C¸c phßng kinh doanh: Theo ngµnh hµng ®­îc chia ra phßng KD DÇu mì nhên (7 ng­êi) , phßng KD Hãa chÊt (3 ng­êi), phßng KD Nhùa ®­êng (2 ng­êi). X©y dùng, tæ chøc thùc hiÖn kÕ ho¹ch kinh doanh, lËp nhu cÇu ®Ó ®¶m b¶o b¸n hµng theo ngµnh hµng trªn ®Þa bµn ®­îc ph©n c«ng. Tæng hîp, ph©n tÝch c¸c th«ng tin liªn quan ®Õn thÞ tr­êng cña chi nh¸nh, ®èi thñ c¹nh tranh ®Ó cã c¸c gi¶i ph¸p xö lý kÞp thêi. X©y dùng c¸c ch­¬ng tr×nh khuyÕn m¹i, qu¶ng c¸o, tiÕp thÞ theo ph©n cÊp. Tæ chøc thu håi c«ng nî kh¸ch hµng. …. 2.3. Giíi thiÖu s¬ ®å c«ng nghÖ s¶n xuÊt dÇu nhên S¬ ®å c«ng nghÖ: DÇu gèc Pha chÕ §ãng rãt Phô gia Kho chøa DÇu gèc vµ phô gia ®­îc vËn chuyÓn b»ng ®­êng bé hoÆc ®­êng thñy, nhËp vÒ nhµ m¸y dÇu nhên t¹i khu bÓ chøa dÇu gèc, phô gia. Khi cÇn pha chÕ s¶n phÈm, bé phËn hãa nghiÖm lÊy mÉu dÇu gèc, phô gia ®Ó ph©n tÝch vµ pha chÕ thö, chuyÓn ®¬n pha chÕ cho ®éi pha chÕ. Sau ®ã, dÇu gèc vµ phô gia ®­îc b¬m chuyÓn lªn khu bÓ pha chÕ theo tû lÖ vµ khèi l­îng nhÊt ®Þnh tïy thuéc lo¹i vµ khèi l­îng s¶n phÈm cÇn pha chÕ. T¹i bÓ pha chÕ, dÇu gèc vµ phô gia ®­îc gia nhiÖt ®Õn 50-60oC vµ khuÊy trong vßng 2-3h. Sau khi khuÊy xong, dÇu nhên thµnh phÈm ®­îc chuyÓn lÊy mÉu kiÓm tra, nÕu c¸c chØ tiªu ®· ®¹t tiªu chuÈn cho phÐp th× b¬m chuyÓn sang bÓ chøa thµnh phÈm. T¹i bÓ chøa thµnh phÈm, d©u nhên ®­îc ®Ó nguéi trong thêi gian nhÊt ®Þnh råi ®­îc b¬m chuyÓn sang khu ®ãng rãt. T¹i khu ®ãng rãt, dÇu nhên ®­îc ®ãng vµo c¸c bao b× phuy thÐp dung tÝch 200L hay c¸c can nhùa, lon nhùa dung tÝch tõ 25L trë xuèng. Sau ®ã, dÇu nhên ®­îc vËn chuyÓn ®Õn khu vùc kho chøa ®Ó b¶o qu¶n tr­íc khi xuÊt b¸n cho kh¸ch hµng. Kh¸i qu¸t kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña ®¬n vÞ KÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña chi nh¸nh Ho¸ dÇu H¶i Phßng ®­îc thÓ hiÖn trong b¶ng sau: B¶ng 01: KÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh §VT: triÖu ®ång ChØ tiªu N¨m 2003 N¨m 2004 So s¸nh 2004/2003 Doanh thu thuÇn 364 735 385 070 105,5% Gi¸ vèn hµng b¸n 346 463 363 750 105,0% Chi phÝ b¸n hµng vµ QLDN 10 317 11 670 113,1% Lîi nhuËn sau thuÕ 4 046 8 178 202,1% Tõ b¶ng so s¸nh cho thÊy: So víi n¨m 2003, n¨m 2004 cã: Doanh thu t¨ng chøng tá sù t¨ng tr­ëng cña doanh nghiÖp, tèc ®é t¨ng tr­ëng phï hîp víi møc t¨ng tr­ëng b×nh qu©n cña nÒn kinh tÕ x· héi. Gi¸ vèn hµng b¸n t¨ng do gi¸ nguyªn vËt liÖu ®Çu vµo t¨ng Lîi nhuËn sau thuÕ t¨ng, cho thÊy hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp trong n¨m 2004 lµ kh¸ tèt. Tuy nhiªn còng cÇn ph¶i kÓ ®Õn viÖc doanh nghiÖp ®­îc miÔn thuÕ thu nhËp sau khi chuyÓn sang h×nh thøc doanh nghiÖp cæ phÇn tõ ®Çu n¨m 2004. §©y lµ ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó doanh nghiÖp t¸i ®Çu t­ s¶n xuÊt kinh doanh. Chi phÝ b¸n hµng vµ qu¶n lý doanh nghiÖp t¨ng. Nguyªn nh©n do møc ®é t¨ng gi¸ cña n¨m 2004. Tuy nhiªn møc ®é t¨ng chi phÝ nµy cao h¬n nhiÒu so víi møc t¨ng doanh thu, do ®ã doanh nghiÖp cÇn cã c¸c biÖn ph¸p h÷u hiÖu ®Ó gi¶m chi phÝ, t¨ng hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh. 2.4. Ph©n tÝch t×nh h×nh thùc hiÖn gi¸ thµnh pha chÕ dÇu nhên t¹i chi nh¸nh Ho¸ dÇu H¶i Phßng. Nh­ phÇn trªn ®· nªu, c«ng ty CP Ho¸ dÇu Petrolimex vµ chi nh¸nh Ho¸ dÇu H¶i Phßng hiÖn ®ang s¶n xuÊt vµ kinh doanh 3 ngµnh hµng chÝnh ®ã lµ: + DÇu mì nhên. + Nhùa ®­êng. + Dung m«i ho¸ chÊt. Trong ®ã, c¸c ngµnh hµng nhùa ®­êng vµ dung m«i ho¸ chÊt chñ yÕu ®­îc nhËp vÒ vµ xuÊt b¸n trùc tiÕp, kh«ng s¶n xuÊt. Ngµnh hµng dÇu mì nhên bao gåm ba dßng s¶n phÈm: PLC, ELF vµ BP. Trong ®ã, c¸c s¶n phÈm PLC ®­îc s¶n xuÊt vµ pha chÕ t¹i nhµ m¸y dÇu nhên Th­îng Lý do chi nh¸nh Ho¸ dÇu H¶i Phßng qu¶n lý. T¹i ®å ¸n nµy, chØ tËp trung ph©n tÝch viÖc thùc hiÖn kÕ ho¹ch gi¸ thµnh c¸c s¶n phÈm dÇu nhên PLC, ®¹i diÖn lµ c¸c s¶n phÈm dÇu ®éng c¬ th«ng dông PLC Motor Oil Extra 40 vµ PLC Motor Oil Extra 50 víi bao b× fuy 200L. (Ký hiÖu s¶n phÈm lµ MOE 40, MOE50). §©y lµ hai lo¹i s¶n phÈm ®­îc pha chÕ vµ tiªu thô nhiÒu nhÊt trong c¸c s¶n phÈm thùc hiÖn t¹i nhµ m¸y dÇu nhên Th­îng Lý. 2.4.1. Ph©n tÝch gi¸ thµnh s¶n phÈm vµ t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch gi¸ thµnh s¶n phÈm. 2.4.1.1. Ph©n tÝch gi¸ thµnh toµn bé s¶n phÈm: B¶ng 02: S¶n l­îng tiªu thô vµ gi¸ thµnh ®¬n vÞ cña c¸c s¶n phÈm: Tªn s¶n phÈm S¶n l­îng tiªu thô m3 Gi¸ thµnh ®¬n vÞ 1.000 ®/m3 N¨m 2003 (Q03) N¨m 2004 N¨m 2003 (Z03) N¨m 2004 KH(QKH) TH(QTH) KH(ZKH) TH(ZTH) MOE 40_Fuy 731 780 793 7 578 8 110 9 207 MOE 50_Fuy 1 327 1 420 1 275 8 053 8 660 9 364 Nguån: Phßng TCKT B¶ng 03: B¶ng ph©n tÝch t×nh h×nh biÕn ®éng tæng gi¸ thµnh n¨m 2004 §VT: 1000 ®ång Tªn s¶n phÈm S¶n l­îng tÝnh theo TH04/TH03 TH/KH QTH*Z03 QTH*ZKH QTH*ZTH Møc Tû lÖ, % Møc Tû lÖ, % Gi¸ trÞ Tû träng, % Gi¸ trÞ Tû träng, % Gi¸ trÞ Tû träng, % MOE 40_Fuy 6 010 870 36,9 6 432 852 36,8 7 302 992 38,0 1 292 123 21,5 870 140 13,5 MOE 50_Fuy 10 264 676 63,1 11 038 382 63,2 11 935 729 62,0 1 671 053 16,3 897 347 8,1 Tæng céng 16 275 546 100 17 471 234 100 19 238 721 100 2 963 176 18,2 1 767 487 10,1 NhËn xÐt: Tõ b¶ng ph©n tÝch trªn ta thÊy + So víi n¨m 2003, tæng gi¸ thµnh cña s¶n l­îng s¶n phÈm tiªu thô t¨ng 2 963 triÖu ®ång, t­¬ng øng víi tû lÖ lµ 18,2%. Nguyªn nh©n cña viÖc t¨ng gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ do gi¸ nguyªn vËt liÖu ®Çu vµo (c¸c lo¹i dÇu gèc) trong n¨m 2004 t¨ng m¹nh do t¸c ®éng cña thÞ tr­êng dÇu má thÕ giíi. Bªn c¹nh ®ã, do s¶n l­îng tiªu thô gi¶m nªn phÇn ®Þnh phÝ trong gi¸ thµnh còng t¨ng lªn + So víi kÕ ho¹ch ®Ò ra th× gi¸ thµnh s¶n phÈm cña PLC còng cao h¬n rÊt nhiÒu. Tæng gi¸ thµnh thùc hiÖn n¨m 2004 t¨ng 1 767 triÖu ®ång so víi kÕ ho¹ch t­¬ng øng víi tû lÖ 10,1%. Nh­ vËy, ®¬n vÞ cßn nhiÒu bÊt cËp trong vÊn ®Ò qu¶n lý vµ thùc hiÖn gi¸ thµnh s¶n phÈm. §Ó t×m hiÓu râ h¬n vÒ viÖc thùc hiÖn gi¸ thµnh s¶n phÈm n¨m 2004 cña ®¬n vÞ, ta cÇn ph©n tÝch râ h¬n t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch gi¸ thµnh s¶n phÈm so s¸nh ®­îc. 2.4.1.2. Ph©n tÝch t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch gi¸ thµnh s¶n phÈm §Ó tiÕn hµnh ph©n tÝch, ta lËp b¶ng sau: B¶ng 04: Ph©n tÝch t×nh h×nh thùc hiÖn gi¸ thµnh s¶n phÈm §VT: 1 000 ®ång Tªn s¶n phÈm S¶n l­îng kÕ ho¹ch tÝnh theo gi¸ thµnh S¶n l­îng thùc hiÖn tÝnh theo gi¸ thµnh QKH.Z03 QKH.ZKH QTH.Z03 QTH.ZKH QTH.ZTH MOE 40 5 910 840 6 325 800 6 010 870 6 432 852 7 302 992 MOE 50 11 435 260 12 297 200 10 264 676 11 038 382 11 935 729 Tæng 17 346 100 18 623 000 16 275 546 17 471 234 19 238 721 B­íc 1: KÕ ho¹ch gi¸ thµnh Ta cã: KÕ ho¹ch tæng gi¸ thµnh n¨m 2004 so víi tæng gi¸ thµnh thùc hiÖn n¨m 2003: MK = SQKH.ZKH - SQKH.Z03 = 18 623 000 – 17 346 100 = 1 276 900 (ngh×n ®ång) Tû lÖ t¨ng: Nh­ vËy, do dù ®o¸n tr­íc t×nh h×nh diÔn biÕn phøc t¹p cña thÞ tr­êng dÇu má thÕ giíi sÏ ¶nh h­ëng tíi gi¸ c¶ nguyªn vËt liÖu vµ c¸c chi phÝ phôc vô s¶n xuÊt, PLC ®· dù kiÕn tæng gi¸ thµnh c¸c s¶n phÈm trong n¨m 2004 sÏ t¨ng. Møc t¨ng ®­îc khèng chÕ lµ 1 276 900 ngh×n ®ång t­¬ng øng víi 7,36%. Trong ®ã, møc t¨ng gi¸ thµnh cho tõng s¶n phÈm cô thÓ nh­ sau: B¶ng 05: Møc t¨ng gi¸ thµnh kÕ ho¹ch cña tõng s¶n phÈm §VT: 1000 ®ång Tªn s¶n phÈm QKH.ZKH QKH.Z03 Møc t¨ng Tû lÖ t¨ng (%) MOE 40 6 325 800 5 910 840 414 960 7.02 MOE 50 12 297 200 11 435 260 861 940 7.54 Tæng céng 18 623 000 17 346 100 1 276 900 7.36 NhËn xÐt: Qua b¶ng trªn ta thÊy r»ng ®¬n vÞ ®· khèng chÕ møc t¨ng gi¸ thµnh cña s¶n phÈm MOE 40 thÊp h¬n s¶n phÈm MOE 50 (7,02% so víi 7,54%). Nguyªn nh©n chÝnh lµ trong nguyªn liÖu ®Ó s¶n xuÊt s¶n phÈm MOE 50 cã mét thµnh phÇn (dÇu gèc SN 150)víi gi¸ trÞ cao chiÕm tû träng nhiÒu h¬n so víi s¶n phÈm MOE 40. NÕu gi¸ cña lo¹i nguyªn liÖu nµy t¨ng chØ 1% còng lµm biÕn ®æi kh¸ nhiÒu gi¸ thµnh s¶n xuÊt MOE 50. B­íc 2: Ph©n tÝch gi¸ thµnh thùc hiÖn n¨m 2004 so víi n¨m 2003: Ta cã: Gi¸ thµnh thùc hiÖn n¨m 2004 so víi n¨m 2003: MT = SQTH.ZTH - SQTH.Z03 = 19 238 721 - 16 275 546 = 2 963 176 (ngh×n ®ång) Tû lÖ t¨ng: Khi tiÕn hµnh s¶n xuÊt, møc t¨ng tæng gi¸ thµnh lµ 2 963 176 ngh×n ®ång t­¬ng øng víi 18,21%, trong ®ã møc t¨ng gi¸ thµnh cña tõng lo¹i s¶n phÈm cô thÓ nh­ sau: B¶ng 06: KÕt qu¶ thùc hiÖn tæng gi¸ thµnh2004 so víi n¨m 2003 §VT: 1000 ®ång Tªn s¶n phÈm QTH.ZTH QTH.Z03 Møc t¨ng Tû lÖ t¨ng (%) MOE 40 7 302 992 6 010 870 1 292 123 21,50 MOE 50 11 935 729 10 264 676 1 671 053 16,28 Tæng céng 19 238 721 16 275 546 2 963 176 18,21 NhËn xÐt: Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn, ®¬n vÞ kh«ng nh÷ng kh«ng khèng chÕ ®­îc tû lÖ t¨ng gi¸ thµnh cña c¸c s¶n phÈm mµ cßn ®Ó tû lÖ t¨ng gi¸ thµnh cña s¶n phÈm MOE v­ît qua tû lÖ t¨ng gi¸ thµnh cña s¶n phÈm MOE 50 víi møc t¨ng lµ 1 292 123 ngh×n ®ång t­¬ng øng víi 21,5%. §ã lµ mét tû lÖ t¨ng gi¸ thµnh kh¸ cao. Nguyªn nh©n chÝnh lµ do gi¸ lo¹i nguyªn liÖu chÝnh ®Ó s¶n xuÊt MOE 40 lµ dÇu gèc SN 500 t¨ng v­ît nhiÒu h¬n so víi dù kiÕn, ®ång thêi s¶n l­îng s¶n xuÊt MOE 40 còng t¨ng gÇn 10% so víi n¨m 2003. Tû lÖ t¨ng tæng gi¸ thµnh cña MOE 50 thÊp h¬n chñ yÕu do s¶n l­îng s¶n xuÊt kh«ng ®¹t ®­îc møc cïng kú n¨m 2003. B­íc 3: KÕt qu¶ thùc hiÖn tæng gi¸ thµnh thùc tÕ so víi kÕ ho¹ch Ta cã: KÕt qu¶ thùc hiÖn tæng gi¸ thµnh n¨m 2004 so víi kÕ ho¹ch M = MT – MK = 2 963 176 – 1 276 900 = 1 686 276 (ngh×n ®ång) T = TT – TK = 18,21 – 7,36 = 10,85 (%) Thùc tÕ, ®¬n vÞ ®· v­ît chi so víi kÕ ho¹ch lµ 1 686 276 ngh×n ®ång t­¬ng øng lµ 10,85%, ®ã lµ do t¸c ®éng cña tõng s¶n phÈm cô thÓ nh­ sau: B¶ng 07: KÕt qu¶ thùc hiÖn tæng gi¸ thµnh thùc tÕ so víi kÕ ho¹ch cña tõng s¶n phÈm §VT: 1000 ®ång Tªn s¶n phÈm Møc t¨ng Tû lÖ t¨ng, % MT MK M TT TK T MOE 40 1 292 123 414 960 877 163 21,50 7,02 14,48 MOE 50 1 671 053 861 940 809 113 16,28 7,54 8,74 Tæng céng 2 963 176 1 276 900 1 686 276 18,21 7,36 10,85 NhËn xÐt: Do møc t¨ng v­ît chi c¶ hai s¶n phÈm nªn ®· lµm t¨ng tæng gi¸ thµnh lªn 1 686 276 ngh×n ®ång t­¬ng øng víi 10,85%. Do gi¸ trÞ v­ît chi cña c¶ hai s¶n phÈm lµ nh­ sau, trong khi kÕ ho¹ch s¶n xuÊt cña MOE 40 thÊp h¬n so víi s¶n l­îng thùc hiÖn ®ång thêi s¶n l­îng thùc tÕ cña MOE 50 thÊp h¬n so víi kÕ ho¹ch nªn tû lÖ t¨ng gi¸ thµnh thùc hiÖn so víi kÕ ho¹ch cña MOE 40 lµ kh¸ cao (14,48%). Nh­ vËy, ®¬n vÞ ®· kh«ng hoµn thµnh vÒ kÕ ho¹ch gi¸ thµnh n¨m 2004. §iÒu nµy cã thÓ do nhiÒu nguyªn nh©n kh¸c nhau nh­ kÕt cÊu s¶n phÈm, khèi l­îng s¶n phÈm, gi¸ thµnh ®¬n vÞ...§Ó biÕt ®­îc møc ®é t¸c ®éng cña c¸c nh©n tè, ta ®i s©u vµo ph©n tÝch tõng nh©n tè ¶nh h­ëng cô thÓ nh­ sau: 2.4.1.3. Sù t¸c ®éng cña c¸c nh©n tè ®Õn kÕt qu¶ thùc hiÖn gi¸ thµnh thùc tÕ so víi kÕ ho¹ch. §Ó tiÕn hµnh ph©n tÝch ta sö ph­¬ng ph¸p thay thÕ liªn hoµn nh»m x¸c ®Þnh møc vµ tû lÖ ¶nh h­ëng cña c¸c nh©n tè. Nh©n tè khèi l­îng s¶n phÈm: Gäi Mq vµ Tq lµ ¶nh h­ëng cña nh©n tè khèi l­îng s¶n phÈm trong møc t¨ng vµ tû lÖ t¨ng gi¸ thµnh thùc tÕ so víi kÕ ho¹ch. Ta cã: Mq = (SQTH.Z03).TK – MK = 16 275 546 x 7,36% - 1 276 900 = - 79 020 (ngh×n ®ång) Nh­ vËy, nh©n tè khèi l­îng s¶n phÈm kh«ng ¶nh h­ëng ®Õn tû lÖ t¨ng gi¸ thµnh mµ chØ ¶nh h­ëng ®Õn møc t¨ng. Tuy nhiªn, do khèi l­îng s¶n phÈm thùc hiÖn thùc tÕ n¨m 2004 kh«ng ®¹t kÕ ho¹ch dù kiÕn nªn nã ®· lµm gi¶m tæng gi¸ thµnh lµ 79 020 ngh×n ®ång. Nh©n tè kÕt cÊu s¶n phÈm: Gäi Mc vµ Tc lµ ¶nh h­ëng cña kÕt cÊu s¶n phÈm thay ®æi ®Õn møc vµ tû lÖ biÕn ®éng gi¸ thµnh, ta cã: Mc = (SQTH.ZKH - SQTH.Z03) - SQTH.Z03.TK = 17 471 234 - 16 275 546 -16 275 546.7,36% = - 2 191 ngh×n ®ång. Nh­ vËy, do kÕt cÊu cña s¶n phÈm thay ®æi, tû träng dÇu MOE 40 ®· t¨ng lªn kh¸ nhiÒu ®· lµm gi¶m tæng gi¸ thµnh lµ 2 191 ngh×n ®ång t­¬ng øng víi møc gi¶m 0,01%. Nh©n tè gi¸ thµnh ®¬n vÞ: Gäi Mz vµ Tz lµ ¶nh h­ëng cña nh©n tè gi¸ thµnh ®Õn møc t¨ng vµ tû lÖ t¨ng tæng gi¸ thµnh thùc hiÖn n¨m 2004. Ta cã: Mz = MT – (SQTH.ZKH - SQTH.Z03) = 2 963 176 – (17 471 234 – 16 275 546) = 1 767 488 (ngh×n ®ång) Do gi¸ thµnh ®¬n vÞ cña c¸c s¶n phÈm thay ®æi nªn ®· lµm t¨ng tæng gi¸ thµnh thªm 1 767 488 ngh×n ®ång t­¬ng øng víi 10,86%. Tæng hîp sù ¶nh h­ëng cña c¸c nh©n tè ®Õn tæng gi¸ thµnh s¶n phÈm: B¶ng 08: B¶ng tæng hîp sù ¶nh h­ëng cña c¸c nh©n tè Nh©n tè ¶nh h­ëng Møc thay ®æi (1000 ®) Tû lÖ thay ®æi (%) Khèi l­îng s¶n phÈm - 79 020 0 KÕt cÊu s¶n phÈm - 2 191 - 0.01 Gi¸ thµnh ®¬n vÞ 1 767 488 10,86 Tæng céng 1 686 276 10,85 2.4.1.4. Ph©n tÝch gi¸ thµnh ®¬n vÞ s¶n phÈm §Ó tiÕn hµnh ph©n tÝch ta lËp b¶ng sè liÖu sau: B¶ng 09: B¶ng ph©n tÝch t×nh h×nh thùc hiÖn gi¸ thµnh ®¬n vÞ §VT: 1000d/m3 Tªn s¶n phÈm N¨m 2003(Z03) N¨m 2004 TH so víi2003 Thùc hiÖn so KH KH(ZKH) TH(ZTH) Møc Tû lÖ % Møc Tû lÖ % MOE 40 7 578 8 110 9 207 1 629 21,50 1 097 13,53 MOE 50 8 053 8 660 9 364 1 311 16,28 704 8,13 NhËn xÐt: Qua b¶ng sè liÖu trªn, ta thÊy ®¬n vÞ thùc hiÖn ch­a tèt kÕ ho¹ch gi¸ thµnh, cô thÓ: + C¶ hai s¶n phÈm MOE 40 vµ MOE 50 ®Òu cã gi¸ thµnh t¨ng nhiÒu so víi kÕ ho¹ch trong ®ã møc t¨ng cña gi¸ thµnh ®¬n vÞ MOE 40 lµ 13,53% t­¬ng øng víi 1 097 ngh×n ®ång/m3. + V× tèc ®é t¨ng gi¸ thµnh ®¬n vÞ cña c¸c s¶n phÈm t¨ng lµ nguyªn nh©n dÉn ®Õn tû lÖ t¨ng tæng gi¸ thµnh lµ kh¸ cao so víi kÕ ho¹ch ®Ò ra. §Ó biÕt ®­îc nguyªn nh©n cña viÖc t¨ng gi¸ thµnh ®¬n vÞ chñ yÕu lµ do kho¶n môc chi phÝ nµo ta cÇn ®i s©u vµo ph©n tÝch c¸c kho¶n môc chi phÝ. ë ®©y, ta sÏ tËp trung vµo ph©n tÝch c¸c kho¶n môc chi phÝ cña s¶n phÈm MOE 40 lµ s¶n phÈm cã møc t¨ng gi¸ thµnh ®¬n vÞ cao h¬n trong hai lo¹i s¶n phÈm. 2.4.2. Ph©n tÝch c¸c kho¶n môc gi¸ thµnh s¶n phÈm MOE 40 2.4.2.1. Ph©n tÝch chung c¸c kho¶n môc chi phÝ cña s¶n phÈm MOE 40 Môc ®Ých cña viÖc ph©n tÝch nµy lµ nh»m ®¸nh gi¸ chung møc chªnh lÖch vµ tû lÖ chªnh lÖch cña c¸c kho¶n môc gi÷a c¸c kú ph©n tÝch ®Ó lµm râ møc tiÕt kiÖm hay v­ît chi cña tõng kho¶n môc. §Ó tiÕn hµng ph©n tÝch, ta sö dông b¶ng sè liÖu sau: B¶ng 10: Gi¸ thµnh ®¬n vÞ s¶n phÈm MOE 40 §VT: 1000 ®/m3 Kho¶n môc gi¸ thµnh KÕ ho¹ch Thùc hiÖn Chªnh lÖchTH/KH Møc % Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp 43 39 - 4 -9,27 Chi phÝ NVL trùc tiÕp 7 771 8 921 1 150 14,79 Chi phÝ s¶n xuÊt chung 273 230 - 43 -15,82 Chi phÝ qu¶n lý s¶n xuÊt 23 18 - 5  -21,80 Chi phÝ b¸n hµng Tæng 8 110 9 207 1 097 13.53 Nguån: Phßng TCKT chi nh¸nh C¨n cø vµo b¶ng sè liÖu trªn ta lËp b¶ng ph©n tÝch nh­ sau: B¶ng 11: B¶ng ph©n tÝch biÕn ®éng c¸c kho¶n môc gi¸ thµnh MOE 40 §VT: 1000 ® Kho¶n môc gi¸ thµnh KÕ ho¹ch Thùc hiÖn Chªnh lÖchTH/KH Thµnh tiÒn Tû träng Thµnh tiÒn Tû träng Møc % Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp 43 0.53 39 0.42 - 4 -9.27 Chi phÝ NVL trùc tiÕp 7 771 95.82 8 921 96.89 1 150 14.79 Chi phÝ s¶n xuÊt chung 273 3.36 230 2.49 - 43 -15.82 Chi phÝ qu¶n lý s¶n xuÊt 23 0.28 18 0.19 - 5 -21.80 Chi phÝ b¸n hµng Tæng 8 110 100 9 207 100 1 097 13.53 NhËn xÐt: Qua b¶ng trªn ta thÊy, do ®¬n vÞ tËp trung tÝnh gi¸ thµnh s¶n xuÊt s¶n xuÊt pha chÕ s¶n phÈm MOE nªn ®· kh«ng h¹ch to¸n phÇn chi phÝ b¸n hµng vµo trong gi¸ thµnh ®¬n vÞ cña s¶n phÈm nµy. Hai kho¶n môc chi phÝ trªn ®­îc h¹ch to¸n vµo phÇn gi¸ vèn hµng b¸n cña ®¬n vÞ. Do v­ît chi 1 097 ngh×n ®ång/m3 nªn PLC ®· lµm t¨ng tæng chi phÝ toµn bé s¶n l­îng MOE 40 lªn 14 267 ngh×n ®ång t­¬ng øng víi 13.53% so víi kÕ ho¹ch ®Ò ra. Nguyªn nh©n lµ do: + Kho¶n môc chi phÝ nguyªn vËt liÖu cã tèc ®é t¨ng cao, tíi 14,795 t­¬ng øng víi 1 150 ngh×n ®ång/m3 s¶n phÈm. §©y lµ kho¶n môc cã tû träng cao nhÊt, chiÕm xÊp xØ 96% trong tæng chi phÝ nªn nã chØ cÇn thay ®æi 1% còng lµm ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn gi¸ thµnh s¶n phÈm. Nh­ vËy, c«ng ty cÇn cã c¸c chÝnh s¸ch kÞp thêi ®Ó gi¶m gi¸ nguyªn vËt liÖu ®Çu vµo. + Kho¶n môc chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp gi¶m xÊp xØ 10% so víi kÕ ho¹ch do trong n¨m 2004, ®¬n vÞ ®· kÕt cÊu l¹i lao ®éng, gi¶m bít lao ®éng d­ thõa trong s¶n xuÊt. Tuy nhiªn, kho¶n môc chi phÝ nµy chiÕm tû träng rÊt nhá trong toµn bé tæng gi¸ thµnh nªn tû lÖ gi¶m 10% kh«ng t¹o ®­îc møc ¶nh h­ëng ®Õn gi¸ thµnh s¶n phÈm. + Kho¶n môc chi phÝ s¶n xuÊt chung vµ chi phÝ qu¶n lý s¶n xuÊt gi¶m ®¸ng kÓ so víi kÕ ho¹ch (15% ®èi víi CPSX chung vµ 21% ®èi víi chi phÝ qu¶n lý s¶n xuÊt). Tuy nhiªn, do tû träng cña c¸c lo¹i chi phÝ nµy lµ kh¸ nhá trong tæng gi¸ thµnh nªn ®· kh«ng ¶nh h­ëng nhiÒu ®Õn gi¸ thµnh s¶n phÈm. §Ó x¸c ®Þnh ®­îc nguyªn nh©n t¨ng gi¶m cña c¸c kho¶n môc chi phÝ, ta ®i vµo ph©n tÝch s©u h¬n mét sè kho¶n môc. 2.4.2.2. Ph©n tÝch kho¶n môc “Chi phÝ nguyªn vËt liÖu” trong gi¸ thµnh s¶n phÈm MOE 40 Chi phÝ nguyªn vËt liÖu lµ chi phÝ chiÕm tû träng lín nhÊt trong tæng gi¸ thµnh cña s¶n phÈm. Nã chÞu t¸c ®éng chÝnh bëi hai nh©n tè lµ l­îng tiªu dïng cña nguyªn vËt liÖu vµ gi¸ mua. Sù biÕn ®éng cña hai nh©n tè nµy sÏ t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn sù t¨ng gi¶m cña chi phÝ nguyªn vËt liÖu. V× vËy, khi tiÕn hµnh ph©n tÝch ta cÇn x¸c ®Þnh møc ®é ¶nh h­ëng cña tõng nh©n tè. Møc ®é ¶nh h­ëng cña c¸c nh©n tè ®­îc x¸c ®Þnh theo ph­¬ng ph¸p liªn hoµn: Gäi: a0 lµ l­îng tiªu dïng kÕ ho¹ch. a1 lµ l­îng tiªu dïng thùc tÕ. g0 lµ ®¬n gi¸ kÕ ho¹ch. g1 lµ ®¬n gi¸ thùc tÕ. + ¶nh h­ëng do l­îng tiªu hao (kÝ hiÖu Da): Da = (a1 – a0).g0 + ¶nh h­ëng do gi¸ mua (kÝ hiÖu Dg): Dg = (g1 – g0).a1 §Ó tiÕn hµnh ph©n tÝch, ta lËp b¶ng sè liÖu nh­ sau: B¶ng 12: B¶ng ph©n tÝch chi phÝ nguyªn vËt liÖu cho 1.000 lÝt MOE 40 Tªn NVL sö dông KÕ ho¹ch Thùc hiÖn Thµnh tiÒn Chªnh lÖch TH/KH a0(lÝt) g0(®) a1(lÝt) g1(®) a0.g0 a1.g0 a1.g1 Tæng Da Dg BS 150 330 7 375 330 8 335 2 433 750 2 433 750 2 750 550 316 800 0 316 800 SN 500 650 6 445 650 7 589 4 189 250 4 189 250 4 932 850 743 600 0 743 600 Phô gia 20 14 800 20 16 464 296 000 296 000 329 280 33 280 0 33 280 Bao b×, c¸i 5 170 000 5 182 000 850 000 850 000 910 000 60 000 0 60 000 Tæng 7 771 000 8 921 000 7 769 000 7 769 000 8 922 680 1 153 680 0 1 153 680 Nguån: Phßng TCKT Ghi chó: Do s¶n phÈm ®­îc ®ãng trong bao b× lµ fuy thÐp 200L nªn 1.000 lÝt s¶n phÈm sÏ sö dông 5 vá fuy. §¬n gi¸ tÝnh cho 1 vá fuy. NhËn xÐt: Qua b¶ng ph©n tÝch trªn ta thÊy: + Do s¶n phÈm ®­îc pha chÕ theo c«ng thøc ®Þnh s½n nªn l­îng tiªu hao nguyªn vËt liÖu thùc tÕ lµ kh«ng thay ®æi so víi kÕ ho¹ch. Do ®ã yÕu tè l­îng tiªu hao kh«ng g©y ¶nh h­ëng tíi sù t¨ng chi phÝ nguyªn vËt liÖu. + Nh­ vËy, viÖc t¨ng chi phÝ nguyªn vËt liÖu cña s¶n phÈm hoµn toµn phô thuéc vµo gi¸ nguyªn vËt liÖu. Trong ®ã: Gi¸ dÇu gèc BS 150 t¨ng so víi kÕ ho¹ch lµ 13% tõ 7 375 ®/lÝt lªn 8 335 ®/lÝt ®· lµm t¨ng chi phÝ nguyªn vËt liÖu thªm 624 ngh×n ®ång/1000 lÝt s¶n phÈm. Gi¸ dÇu gèc SN 500 t¨ng so víi kÕ ho¹ch lµ 18% tõ 6 445 ®/lÝt lªn 7589 ®/lÝt ®· lµm t¨ng chi phÝ nguyªn vËt liÖu thªm 377 520 ®ång/1000 lÝt s¶n phÈm. Gi¸ phô gia t¨ng so víi kÕ ho¹ch lµ 11% tõ 14 800 ®/lÝt lªn 16 464 ®/lÝt ®· lµm t¨ng chi phÝ nguyªn vËt liÖu thªm 33 280 ®ång/1000 lÝt s¶n phÈm. Gi¸ vá phuy thÐp t¨ng so víi kÕ ho¹ch lµ 7% tõ 170 000 ®/c¸i lªn 182000 ®/c¸i ®· lµm t¨ng chi phÝ nguyªn vËt liÖu thªm 60 ngh×n ®ång/1000 lÝt s¶n phÈm. + ViÖc t¨ng gi¸ mua nguyªn vËt liÖu cã thÓ do nhiÒu nguyªn nh©n. Mét phÇn lµ do t¸c ®éng kh¸ch quan cña sù biÕn ®éng liªn tôc trªn thÞ tr­êng dÇu má thÕ giíi, mét phÇn do ®¬n vÞ ch­a lµm tèt c«ng t¸c dù tr÷ nguyªn vËt liÖu vµ t×m thªm nhµ cung cÊp ®Ó cã thÓ cã ®­îc gi¸ nhËp mua tèt nhÊt. óNh×n chung, viÖc chi phÝ nguyªn vËt liÖu t¨ng cao lµ kh«ng tèt bëi kho¶n môc nµy t¸c ®éng chñ yÕu tíi gi¸ thµnh s¶n phÈm. PLC nªn t×m biÖn ph¸p kh¾c phôc ®Ó gi¶m chi phÝ tõ ®ã h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm n©ng cao lîi nhuËn. 2.4.2.3.Ph©n tÝch kho¶n môc chi phÝ s¶n xuÊt chung. §©y lµ kho¶n môc chi phÝ cã tû träng cao thø hai trong gi¸ thµnh s¶n phÈm MOE 40 vµ lµ lo¹i chi phÝ tæng hîp. Môc ®Ých cña viÖc ph©n tÝch nµy nh»m ph¸t hiÖn ra møc v­ît chi hay tiÕt kiÖm cña tõng lo¹i chi phÝ ®Ó ®Ò ra c¸ch øng xö thÝch hîp. §Ó tiÕn hµnh ph©n tÝch, ta lËp b¶ng sau: B¶ng 13: B¶ng ph©n tÝch chi phÝ s¶n xuÊt chung cho 1.000 lÝt MOE 40 §VT: 1000 ®ång ChØ tiªu KÕ ho¹ch Thùc hiÖn Chªnh lÖch TH/KH Gi¸ trÞ % Gi¸ trÞ % Møc % Chi phÝ KH TSC§ 253 93,02 175 76,09 -78 -31 Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi 15 5,51 51 22,17 36 232 Chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn 4 1,47 4 1,74 0 0 Tæng céng 273 100 230 100 -43 -16 NhËn xÐt: Qua b¶ng ph©n tÝch trªn ta thÊy r»ng chi phÝ s¶n xuÊt chung gi¶m 43.000 ®/1000 lÝt s¶n phÈm t­¬ng øng víi 16% so víi kÕ ho¹ch ®Ò ra, trong ®ã: + Chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh gi¶m 78000 ®/1000 lÝt s¶n phÈm t­¬ng øng víi 31% so víi kÕ ho¹ch. ViÖc gi¶m chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh do t¹i ®¬n vÞ ph¸t sinh mét sè tµi s¶n ph¶i thanh lý tr­íc thêi h¹n do c¸c sù cè háng hãc bÊt th­êng, kh«ng n»m trong kÕ ho¹ch (mét sè xe vËn t¶i ®­îc thanh lý) vµ mét sè tµi s¶n ®­îc ®Þnh gi¸ l¹i thÊp h¬n so víi kÕ ho¹ch trong qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi sang m« h×nh cæ phÇn ho¸. + Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi ®· t¨ng ®ét biÕt so víi kÕ ho¹ch. So víi kÕ ho¹ch, chi phÝ dÞch vô mua ngoµi t¨ng 36.000 ®/1000 lÝt s¶n phÈm t­¬ng øng víi 232%. Së dÜ, phÇn chi phÝ nµy t¨ng ®ét biÕn nh­ vËy chñ yÕu lµ do t¸c ®éng cña thÞ tr­êng dÇu má thÕ giíi khiÕn gi¸ x¨ng dÇu t¨ng m¹nh g©y ¶nh h­ëng tíi gi¸ chi phÝ vËn chuyÓn. Ngoµi ra, do viÖc nhËp mua nguyªn vËt liÖu khã kh¨n, l­îng hµng nhËp b»ng ®­êng thuû gi¶m, ®¬n vÞ ph¶i nhËp mua nguyªn vËt liÖu tõ phÝa Nam vµ sö dông ph­¬ng thøc vËn chuyÓn b»ng ®­êng bé hoÆc ®­êng s¾t, cã chi phÝ cao h¬n nhiÒu so víi chi phÝ vËn t¶i b»ng ®­êng thuû. + Chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn kh«ng thay ®æi so víi kÕ ho¹ch. ó Nh­ vËy, cã thÓ thÊy, viÖc qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt cña ph©n x­ëng ®· thùc hiÖn ch­a tèt, chñ yÕu lµ viÖc qu¶n lý chi phÝ dÞch vô mua ngoµi. Tuy nhiªn, nguyªn nh©n t¨ng chi phÝ chñ yÕu lµ do t¸c ®éng cña m«i tr­êng ngoµi nªn gi¶i quyÕt vÊn ®Ò kh¸ khã kh¨n. H­íng duy nhÊt ®Ó h¹n chÕ sù t¨ng chi phÝ dÞch vô mua ngoµi (ë ®©y chñ yÕu lµ chi phÝ vËn t¶i) lµ ®¬n vÞ cÇn n©ng cao n¨ng lùc ®µm ph¸n, tÝch cùc t×m nhµ cung cÊp æn ®Þnh ®Ó cã thÓ nhËp ®­îc nh÷ng l« hµng lín, gi¶m thiÓu chi phÝ trªn mét ®¬n vÞ s¶n phÈm. §©y lµ ®iÒu cmµ PLC cÇn xem xÐt mét c¸ch kü l­ìng khi lËp kÕ ho¹ch cho c¸c n¨m tiÕp theo. 2.4.2.4. Ph©n tÝch kho¶n môc chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp §©y lµ kho¶n môc chi phÝ cã tû träng cao thø ba trong gi¸ thµnh s¶n phÈm MOE 40. D©y chuyÒn s¶n xuÊt s¶n phÈm MOE 40 lµ mét d©y chuyÒn liªn tôc trong mét ph©n x­ëng s¶n xuÊt. Ta cã sè liÖu vÒ chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp ®Ó s¶n xuÊt 1.000 lÝt s¶n phÈm MOE 40 cô thÓ nh­ sau: B¶ng 14: B¶ng ph©n tÝch chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp cho 1000 lÝt MOE 40 §VT: 1000 ®ång ChØ tiªu KÕ ho¹ch Thùc hiÖn Chªnh lÖch TH/KH Møc % TiÒn l­¬ng 33 29 -4 -13 B¶o hiÓm y tÕ, x· héi 3 2 -1 -39 ¡n ca 7 8 1 12 Tæng céng 42 39 -4 -10 NhËn xÐt: Trong n¨m 2004, chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp cña ®¬n vÞ ®· gi¶m 4.000 ®/103 lÝt s¶n phÈm t­¬ng øng víi 10%, trong ®ã: + TiÒn l­¬ng gi¶m 4000 ®ång t­¬ng øng víi 13%. Nguyªn nh©n chñ yÕu do trong n¨m 2004, khi s¾p xÕp l¹i doanh nghiÖp ®Ó chuyÓn sang m« h×nh cæ phÇn ho¸, ®¬n vÞ ®· bè trÝ l¹i lao ®éng s¶n xuÊt mét c¸ch hîp lý h¬n, lo¹i bá ®­îc bít mét sè lao ®éng d«i d­ kh«ng cÇn thiÕt ®Ó gi¶m bít chi phÝ. + B¶o hiÓm y tÕ x· héi gi¶m gÇn 40%. Nguyªn nh©n lµ do gi¶m bít phÝ b¶o hiÓm y tÕ x· héi cña mét sè lao ®éng d«i d­ ®­îc s¾p xÕp l¹i. + TiÒn ¨n ca t¨ng 12% do trong n¨m, ®Ó ®¶m b¶o chÕ ®é chÝnh s¸ch cho ng­êi lao ®éng, ®¬n vÞ ®· t¨ng tiÒn ¨n ca cho c¸n bé nh©n viªn tõ møc 13.000 ®/b÷a lªn 15.000 ®/b÷a. ó§Ó tÝch cùc gi¶m h¬n n÷a chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp trong gi¸ thµnh s¶n phÈm. ®¬n vÞ cÇn t×m ra ph­¬ng ¸n bè trÝ lao ®éng mét c¸ch tèi ­u trªn c¬ së nh÷ng con ng­êi s½n cã, ph¸t huy tèi ®a n¨ng lùc lao ®éng, n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt. 2.2.4.5. Chi phÝ qu¶n lý vµ chi phÝ b¸n hµng. §©y lµ hai kho¶n môc chi phÝ cã tû träng rÊt nhá trong gi¸ th¸nh s¶n phÈm, khã cã kh¶ n¨ng g©y biÕn ®éng mét c¸ch râ rÖt nªn chóng ta kh«ng xem xÐt kü trong ®å ¸n nµy. 2.4.3. NhËn xÐt chung vÒ t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch gi¸ thµnh cña doanh nghiÖp trong n¨m 2004. Qua qu¸ tr×nh ph©n tÝch gi¸ thµnh s¶n phÈm cña ®¬n vÞ ta thÊy r»ng: trong n¨m tæng gi¸ thµnh 2 lo¹i s¶n phÈm chñ lùc cña c«ng ty ®· t¨ng 2963 triÖu ®ång t­¬ng øng víi 18,2% so víi n¨m 2003 vµ t¨ng 1.767 triÖu ®ång t­¬ng øng víi 10,1% so víi kÕ ho¹ch gi¸ thµnh ®Æt ra ®Çu n¨m. Møc t¨ng gi¸ thµnh kh¸ cao nµy ¶nh h­ëng nhiÒu tíi kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña doanh nghiÖp trªn thÞ tr­êng dÇu nhên ®éng c¬ th«ng dông. ViÖc t¨ng tæng gi¸ thµnh cã nguyªn nh©n chñ yÕu lµ do gi¸ thµnh ®¬n vÞ cña c¸c s¶n phÈm t¨ng qu¸ cao (16% ®èi víi MOE 50 vµ 21% ®èi víi MOE 40), trong ®ã: + Do chi phÝ nguyªn vËt liÖu ®Çu vµo (dÇu gèc, phô gia, bao b×) t¨ng cao víi møc lµ 1 150 000 ®/103 lÝt s¶n phÈm MOE 40 nªn ®· lµm tæng chi phÝ t¨ng thªm 911 950 000 ®ång t­¬ng øng víi møc t¨ng 14,79%. ViÖc t¨ng chi phÝ nguyªn liÖu ®Çu vµo chñ yÕu do gi¸ mua nguyªn liÖu t¨ng. ViÖc v­ît chi cña chØ tiªu nµy cã ¶nh h­ëng rÊt lín tíi gi¸ thµnh s¶n phÈm v× ®©y lµ chØ tiªu cã tû träng cao nhÊt (chiÕm h¬n 90%). V× vËy, muèn thùc hiÖn ®­îc c«ng t¸c qu¶n lý chi phÝ, ®¶m b¶o cho s¶n phÈm mét møc gi¸ c¹nh tranh, PLC cÇn ph¶i cã biÖn ph¸p æn ®Þnh gi¸ nguyªn vËt liÖu ®Çu vµo b»ng viÖc ký hîp ®ång mua víi sè l­îng cÇn thiÕt tõ c¸c nhµ cung cÊp æn ®Þnh trªn thÕ giíi. + Kho¶n môc chi phÝ s¶n xuÊt chung vµ chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp ®Òu gi¶m so víi kÕ ho¹ch. Tuy nhiªn ®iÒu ®ã kh«ng h¼n ®· ph¶n ¸nh ®óng tr×nh ®é qu¶n lý chi phÝ cña ®¬n vÞ (chi phÝ dÞch vô mua ngoµi vÉn t¨ng ®ét biÕn nh­ng do tû träng thÊp nªn kh«ng lµ t¨ng chi phÝ s¶n xuÊt chung). + V× nh÷ng nguyªn nh©n trªn mµ gi¸ thµnh s¶n xuÊt s¶n phÈm ®· t¨ng cao h¬n so víi kÕ ho¹ch g©y ¶nh h­ëng ®Õn c«ng t¸c tiªu thô, ¶nh h­ëng ®Õn kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña ®¬n vÞ. §©y lµ mét ®iÒu hÕt søc nªn tr¸nh nhÊt lµ trong ®iÒu kiÖn thÞ tr­êng ngµy cµng c¹nh tranh m¹nh mÏ vµ c«ng ty ®ang ho¹t ®éng theo m« h×nh cæ phÇn ho¸ nh­ hiªn nay. E Nh­ vËy, ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh vµ lîi nhuËn cña ®¬n vÞ th× c«ng t¸c nghiªn cøu, t×m nguyªn nh©n v­ît chi vµ ®Ò ra biÖn ph¸p kh¾c phôc cã vai trß hÕt søc quan träng. Qua viÖc ph©n tÝch chi phÝ gi¸ thµnh s¶n phÈm cña PLC em ®· t×m hiÓu ®­î mét sè nguyªn nh©n lµ cho gi¸ thµnh s¶n phÈm t¨ng cao nh­ trªn. Sau ®©y, em xin ®Ò xuÊt mét sè biÖn ph¸p nh»m h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm nh­ sau: BiÖn ph¸p 1: H¹ chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp. BiÖn ph¸p 2: T¨ng l­îng s¶n xuÊt. Néi dung cña tõng biÖn ph¸p ®­îc tr×nh bµy ë ch­¬ng tiÕp theo Ch­¬ng III: Mét sè biÖn ph¸p h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm 3.1. BiÖn ph¸p 1: H¹ chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp b»ng viÖc æn ®Þnh gi¸ mua nguyªn vËt liÖu ®Çu vµo: 3.1.1. Lý do ®Ó thùc hiÖn biÖn ph¸p. Nh­ ta ®· biÕt, chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp lµ kho¶n môc chi phÝ chiÕm tû träng lín nhÊt trong gi¸ thµnh s¶n phÈm MOE 40 còng nh­ MOE 50. V× vËy, chØ cÇn h¹ 1% gi¸ trÞ cña kho¶n môc nµy còng sÏ lµm gi¶m mét kho¶n t­¬ng ®èi lín trong gi¸ thµnh s¶n phÈm. Trong qu¸ tr×nh ph©n tÝch nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp ta thÊy r»ng nh©n tè lµ t¨ng kho¶n môc chi phÝ nµy chñ yÕu lµ do gi¸ mua nguyªn liÖu ®Çu vµo t¨ng m¹nh h¬n dù kiÕn. Do s¶n phÈm ®­îc pha chÕ theo c«ng thøc vµ tû lÖ nhÊt ®Þnh nªn tr­íc vµ sau khi thùc hiÖn, l­îng tiªu hao nguyªn vËt liÖu lµ nh­ nhau, kh«ng ¶nh h­ëng ®Õn chi phÝ. ViÖc t¨ng gi¸ mua nguyªn vËt liÖu lµ do ¶nh h­ëng cña thÞ tr­êng, rÊt khã t¸c ®éng. Tuy nhiªn, chóng ta còng cã thÓ h¹n chÕ ®­îc nh÷ng ¶nh h­ëng trªn b»ng c¸ch lËp kÕ ho¹ch s¶n xuÊt vµ tån kho chÝnh x¸c, dù trï tr­íc phÇn nguyªn vËt liÖu cÇn sö dông trong thêi gian dµi ®Ó h¹n chÕ viÖc nhËp víi gi¸ t¨ng cao h¬n nhiÒu so víi kÕ ho¹ch. Nh­ chóng ta ®· biÕt, cuèi n¨m 2004, gi¸ dÇu th« trªn thÕ giíi ®øng ë møc kh¸ cao, kho¶ng 40 USD/thïng, tøc lµ t¨ng h¬n so víi thêi ®iÓm ®Çu n¨m lµ 30%. §iÒu ®ã kÐo theo gi¸ c¸c chÕ phÈm dÇu má trong ®ã cã dÇu gèc t¨ng kho¶ng 20% so víi ®Çu n¨m. HiÖn nay, víi n¨ng lùc tån tr÷ t¹i nhµ m¸y dÇu nhên Th­îng Lý lµ 5.000 m3 nhê hÖ thèng bån bÓ hiÖn ®¹i. Do ®ã, cuèi n¨m 2003, ®¬n vÞ cã thÓ t¨ng l­îng nhËp dÇu gèc lªn ®Ó dù tr÷ cho s¶n xuÊt cña n¨m tiÕp theo. 3.1.2. Môc ®Ých cña biÖn ph¸p. T¨ng l­îng nhËp mua dÇu gèc cuèi n¨m 2003 thªm 300 m3 víi tû lÖ BS 150:SN 500 lµ 1:2 ®Ó gi¶m gi¸ nguyªn liÖu ®Çu vµo tõ ®ã gi¶m ®­îc gi¸ thµnh s¶n phÈm. 3.1.3. Néi dung cña biÖn ph¸p Nh­ ta ®· biÕt, ®Ó s¶n xuÊt 1m3 MOE 40, theo c«ng thøc pha chÕ, chóng ta cÇn l­îng nguyªn vËt liÖu nh­ sau: + DÇu gèc BS 150: 0,33 m3. + DÇu gèc SN 500: 0,65 m3. Nh­ vËy, ®Ó s¶n xuÊt ®­îc 793 m3 MOE 40 trong n¨m 2004, ta cÇn sè l­îng nguyªn vËt liÖu cô thÓ nh­ sau: + DÇu gèc BS 150: 0,33 x 793 = 262 m3 + DÇu gèc SN 500: 0,65 x 793 = 516 m3 Do ®· dù tr÷ ®­îc 100 tÊn BS 150 vµ 200 tÊn SN 500 tõ cuèi n¨m tr­íc nªn trong n¨m 2004, cÇn mua thªm sè nguyªn vËt liÖu ®Ó s¶n xuÊt lµ: + DÇu gèc BS 150: 163 m3 + DÇu gèc SN 500: 316 m3 (Coi møc hao hôt vËn chuyÓn b»ng 0) Nh­ vËy, tæng chi phÝ nguyªn vËt liÖu ®Ó s¶n xuÊt 793 m3 MOE 40 lµ: B¶ng 16: TÝnh chi phÝ nguyªn vËt liÖu sau khi ¸p dông biÖn ph¸p Tªn NVL sö dông Dù tr÷ tõ n¨m 2003 Mua thªm trong n¨m 2004 Tæng céng,1000 ® L­îng,m3 Gi¸,1000 ® L­îng,m3 Gi¸,1000 ® BS 150 100 6 731 163 8 335 2 031 705 SN 500 200 5 786 316 7 589 3 555 324 Phô gia 16 16 464 263 424 Bao b×, c¸i 3 965 182 721 630 Tæng 6 572 083 Ta l¹i cã: Tæng chi phÝ ®Ó s¶n xuÊt 793m3 MOE 40 theo thùc tÕ thùc hiÖn lµ: (8 922 680 x 793)/1000 = 7 075 685 ngh×n ®ång. Nh­ vËy nÕu dù tr÷ ®­îc 300 m3 dÇu gèc theo gi¶ thiÕt trªn th× sÏ tiÕt kiÖm ®­îc chi phÝ nguyªn vËt liÖu lµ: 7 075 685 – 6 572 083 = 503 592 ngh×n ®ång. B¶ng 17: B¶ng so s¸nh chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp tr­íc vµ sau khi ¸p dông biÖn ph¸p dù tr÷ §VT: 1000 ®ång Kho¶n môc Tr­íc biÖn ph¸p Sau biÖn ph¸p Chªnh lÖch Møc Tû lÖ, % Chi phÝ NVL trùc tiÕp 7 075 685 6 752 083 -503 592 -7% Tuy nhiªn, ®Ó cã ®­îc møc tiÕt kiÖm nh­ trªn, ta cÇn ph¶i ®Çu t­ thªm vèn ®Ó mua nguyªn vËt liÖu (gi¶ sö vay tõ ng©n hµng víi møc l·i suÊt 1%/th¸ng) vµ sè nguyªn vËt liÖu nµy ®­îc sö dông trong vßng 06 th¸ng. + Chi phÝ l·i vay ng©n hµng: 1 830 300 * 1% * 6 = 109 818 ngh×n ®ång. + C¸c chi phÝ vÒ qu¶n lý, khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh kh«ng thay ®æi. 3.1.4. HiÖu qu¶ kinh tÕ cña biÖn ph¸p C¨n cø c¸c sè liÖu tÝnh to¸n ë trªn, ta cã thÓ tÝnh ®­îc lîi Ých mµ ®¬n vÞ nhËn ®­îc sau khi bï ®¾p chi phÝ t¨ng thªm sÏ lµ: 503 592 – 109 818 = 393 774 ngh×n ®ång M« t¶ b»ng s¬ ®å: §VT: 1000 ®ång Chi phÝ t¨ng thªm TiÕt kiÖm chi phÝ NVL trùc tiÕp 109 818 503 592 Lîi Ých cña biÖn ph¸p 393 774 Nh­ vËy sau khi bï ®¾p chi phÝ th× hiÖu qu¶ mµ biÖn ph¸p ®em l¹i lµ t­¬ng ®èi cao. Ngoµi viÖc dù tr÷ dÇu gèc, ®¬n vÞ cã thÓ tÝnh to¸n dù tr÷ thªm mét sè l­îng nhÊt ®Þnh vá bao b× ®Ó h¹n chÕ sù biÕn ®éng vÒ gi¸ c¶. §©y lµ phÇn c¬ së tÝnh to¸n ®èi víi viÖc s¶n xuÊt MOE 40. §èi víi c¸c s¶n phÈm kh¸c tÝnh to¸n t­¬ng tù ta còng cã thÓ gi¶m ®­îc kho¶n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp ®¸ng kÓ trong tæng gi¸ thµnh, tõ ®ã t¹o ra lîi thÕ c¹nh tranh cho ®¬n vÞ. 3.2. T¨ng l­îng s¶n xuÊt lªn 1.000 m3/n¨m 3.2.1. Lý do ®Ó thùc hiÖn biÖn ph¸p. HiÖn t¹i do yªu cÇu c¹nh tranh, PLC ®ang tÝch cùc ¸p dông c¸c biÖn ph¸p ®Ó t¨ng s¶n l­îng, chiÕm lÜnh dÇn thÞ tr­êng dÇu ®éng c¬ th«ng dông. Bªn c¹nh ®ã, do xu h­íng sö dông dÇu mì nhên cã ®é nhít thÊp ®ang ngµy cµng lan réng sÏ t¹o ®µ cho b­íc t¨ng s¶n l­îng dÇu MOE 40 cña ®¬n vÞ. ¦íc tÝnh nhu cÇu tiªu thô dÇu MOE 40 trong n¨m 2005 t¹i ®Þa bµn vµo kho¶ng 1.000 m3 cho c¸c lo¹i ph­¬ng tiÖn nh­ «t«, tµu thuyÒn ®¸nh c¸... NÕu PLC kh«ng t¨ng l­îng s¶n xuÊt th× víi s¶n l­îng hiÖn nay kh«ng ®¸p øng ®ñ nhu cÇu thÞ tr­êng t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c ®èi thñ c¹nh tranh x©m nhËp. Do ®ã viÖc t¨ng s¶n l­îng lµ ®iÒu cÇn thiÕt ®Ó ®¸p øng nhu cÇu thÞ tr­êng ngµy cµng t¨ng cao. 3.2.2. Môc ®Ých cña biÖn ph¸p + T¨ng s¶n l­îng ®Ó ®¸p øng nhu cÇu thÞ tr­êng hiÖn t¹i. + T¨ng s¶n l­îng tiªu thô ®Ó t¨ng doanh thu vµ lîi nhuËn cña ®¬n vÞ. 3.2.3. Néi dung cña biÖn ph¸p C«ng suÊt thiÕt kÕ cña nhµ m¸y dÇu nhên Th­îng Lý lµ 35.000 m3/n¨m. HiÖn t¹i, nhµ m¸y míi s¶n xuÊt b×nh qu©n hµng n¨m kho¶ng 12.000 m3. Lùc l­îng lao ®éng hiÖn t¹i lµ 30 ng­êi bao gåm c«ng nh©n pha chÕ, c«ng nh©n ®ãng rãt, c«ng nh©n bèc xÕp. §Ó cã thÓ t¨ng s¶n l­îng s¶n xuÊt, yªu cÇu ph¶i t¨ng thªm: + T¨ng thêi gian lµm viÖc cña c«ng nh©n tõ 08h/ngµy lªn 10h/ngµy (khuyÕn khÝch lµm viÖc thªm giê, sè l­îng c«ng nh©n lµ viÖc ngoµi giê tèi ®a lµ 10 ng­êi/ngµy) + T¨ng n¨ng suÊt lao ®éng cña c«ng nh©n. + T¨ng n¨ng suÊt lµ viÖc cña m¸y mãc. 3.2.4. TÝnh to¸n hiÖu qu¶ mong ®îi: + Møc l­¬ng b×nh qu©n hiÖn t¹i cña c«ng nh©n lµ 1 000 000 ®/th¸ng. PLC ¸p dông hÖ sè l­¬ng lµ 1,5 møc l­¬ng giê cho c«ng nh©n lµm viÖc ngoµi giê. Nh­ v©þ, mçi c«ng nh©n sÏ ®­îc nhËn ®­îc møc l­¬ng b×nh qu©n lµ: ((1 000 000/22)/8)*1,5*2*7 +1 000 000 = 1 120 000 ®/th¸ng. + Khi t¨ng s¶n l­îng lªn 1000 m3/n¨m th× chi phÝ cña ®¬n vÞ sÏ thay ®æi nh­ sau: Møc gi¶m chi phÝ trªn 1 m3 s¶n phÈm MOE 40: Gi¶ thiÕt khi t¨ng s¶n l­îng lªn nh­ vËy th× ba kho¶n môc chi phÝ s¶n xuÊt chung, chi phÝ qu¶n lý vµ chi phÝ b¸n hµng kh«ng thay ®æi. + Tæng chi phÝ ba kho¶n môc nãi trªn lµ: (230 000 + 18 000)*793 = 196 664 000 ®ång + Møc tiÕt kiÖm trªn 1m3 s¶n phÈm MOE 40 lµ: ®ång Møc t¨ng chi phÝ cho 1 m3 s¶n phÈm MOE 40: + Do c«ng nh©n lµm viÖc thªm giê nªn møc l­¬ng b×nh qu©n t¨ng lªn 1,2 triÖu ®ång/th¸ng. Nh­ vËy: - Tæng chi phÝ tiÒn l­¬ng: 1 200 000 * 30 *12 = 432 000 000 ®ång. - TrÝch theo l­¬ng: 432 000 000 * 0.19 = 82 080 000 ®ång TiÒn l­¬ng nµy ®­îc ph©n bæ cho s¶n phÈm MOE 40 (chiÕm kho¶ng 1/15 tæng s¶n l­îng s¶n xuÊt). Møc ph©n bæ: (432 000 000 + 82 080 000)/15 = 34 272 000 ®ång + TÝnh trªn 1m3 s¶n phÈm th× chi phÝ tiÒn l­¬ng vµ trÝch theo l­¬ng lµ: ®ång. + Trªn thùc tÕ, c¸c kho¶n môc chi phÝ s¶n xuÊt chung vµ chi phÝ qu¶n lý chØ lµ t­¬ng ®èi cè ®Þnh do ®ã khi t¨ng s¶n l­îng s¶n xuÊt th× mét sè yÕu tè chi phÝ bªn trong nã sÏ t¨ng lªn nh­ ®iÖn, n­íc,... Theo tÝnh to¸n, khi t¨ng s¶n l­îng tõ 793 m3 lªn 1000 m3 th× chi phÝ c¸c kho¶n môc nãi trªn sÏ t¨ng lªn kho¶ng 5%. VËy møc t¨ng trªn 1 m3 s¶n phÈm sÏ lµ: (230 000 +18 000)*0.05 = 12 400 ®ång Tæng hîp c¸c kho¶n t¨ng gi¶m chi phÝ ta ®­îc b¶ng sau: B¶ng 18: B¶ng tæng hîp c¸c kho¶n t¨ng gi¶m chi phÝ cho 1m3 s¶n phÈm §VT: ®ång Kho¶n môc t¨ng Kho¶n môc gi¶m Chi phÝ tiÒn l­¬ng vµ trÝch theo l­¬ng 34 272 Gi¶m chi phÝ 3 kho¶n môc cè ®Þnh 51 336 Chi phÝ 3 kho¶n môc cè ®Þnh 12 400 Møc tiÕt kiÖm: 4 664 Nh­ vËy, khi ¸p dông biÖn ph¸p sÏ gi¶m ®­îc 4 664 ®/m3 s¶n phÈm. 3.2.5. HiÖu qu¶ kinh tÕ cña biÖn ph¸p + V× møc gi¶m chi phÝ trªn 1m3 s¶n phÈm lµ 4 664 ® nªn khi t¨ng s¶n l­îng lªn 1000 m3 th× tæng chi phÝ gi¶m ®­îc lµ 4 664 x 1000 = 4 664 000 ®ång + HiÖn t¹i, møc l·i gép trªn 1m3 s¶n phÈm cña ®¬n vÞ lµ 750 000 ®ång. Khi t¨ng s¶n l­îng lªn 1000 m3 tøc lµ t¨ng thªm 207m3 th× møc l·i gép t¨ng thªm sÏ lµ: 750 000 * 207 = 155 250 000 ®ång + Nh­ vËy, tæng lîi Ých do biÖn ph¸p mang l¹i lµ 155 250 000 + 4 664 000 = 159 914 000 Ta cã thÓ m« t¶ hiÖu qu¶ cña ph­¬ng ¸n b»ng b¶ng sau: B¶ng 19: Tæng hîp hiÖu qu¶ kinh tÕ cña biÖn ph¸p §VT: 1000 ®ång ChØ tiªu hiÖu qu¶ Gi¸ trÞ Møc tiÕt kiÖm chi phÝ 4 664 Møc t¨ng l·i gép 155 250 Tæng céng 159 914 Nh­ vËy lîi Ých mµ biÖn ph¸p mang l¹i lµ kh¸ cao, cã thÓ xem xÐt. 3.3. tæng hîp hiÖu qu¶ kinh tÕ cña c¸c biÖn ph¸p, ®¸nh gi¸ tõng biÖn ph¸p vµ mét sè nhËn xÐt kiÕn nghÞ chung cña ®å ¸n 3.3.1. Tæng hîp hiÖu qu¶ kinh tÕ cña tõng biÖn ph¸p, ®¸nh gi¸ B¶ng 20: B¶ng tæng hîp hiÖu qu¶ kinh tÕ cña c¸c biÖn ph¸p §VT: 1000 ®ång Tªn biÖn ph¸p HiÖu qu¶ H¹ chi phÝ NVL trùc tiÕp b»ng c¸ch dù tr÷ tr­íc mét l­îng nhÊt ®Þnh ®Ó h¹n chÕ sù biÕn ®éng vÒ gi¸ mua 503 592 T¨ng s¶n l­îng s¶n xuÊt 159 914 §¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh tÕ cña tõng biÖn ph¸p + Nh÷ng chØ tiªu kÕt qu¶ tÝnh to¸n ë trªn vÒ møc tiÕt kiÖm chi phÝ, møc t¨ng lîi nhuËn ... ch­a cho ta kÕt luËn cã nªn ¸p dông biÖn ph¸p hay kh«ng. Ngay c¶ chØ tiªu ph¶n ¸nh hiÖu qu¶ lµ tæng møc gi¶m gi¸ thµnh ®¬n vÞ s¶n phÈm sau biÖn ph¸p nÕu nã qu¸ nhá, s¶n l­îng l¹i thÊp mµ vèn ®Çu t­ t¨ng thªm lín th× ch­a ch¾c biÖn ph¸p ®¹t møc hiÖu qu¶ kinh tÕ chÊp nhËn ®­îc. Ch×nh v× vËy, ®Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh tÕ cña biÖn ph¸p, ng­êi ta sö dông hÖ sè hiÖu qu¶ ®Çu t­ thªm (E)vµ thêi h¹n thu håi vèn ®Çu t­ thªm (TTH) Víi: E = Lîi nhuËn t¨ng thªm/n¨m Vèn bá thªm TTH = Vèn ®Çu t­ thªm Lîi nhuËn t¨ng thªm + KhÊu hao t¨ng thªm BiÖn ph¸p sÏ ®­îc coi lµ cã hiÖu qu¶ kinh tÕ khi: E ≥ E®Þnh møc Víi E®Þnh møc lµ gi¸ vèn b×nh qu©n trªn thÞ tr­êng, b»ng møc l·i suÊt trung b×nh tiÒn vay, tiÒn göi ng¾n h¹n. TTH ≤ TTH ®Þnh møc Víi: TTH ®Þnh møc = 1 E®Þnh møc Trªn thùc tÕ, ng­êi ta th­êng sö dông chØ tiªu hÖ sè hiÖu qu¶ ®Çu t­ thªm bëi nã chÝnh x¸c h¬n v× ngoµi lîi nhuËn t¨ng thªm ng­êi ta cßn thu ®­îc c¶ tiÒn khÊu hao t¨ng thªm. Tuy nhiªn, còng cã tr­êng hîp kh«ng cÇn tÝnh hÖ sè hiÖu qu¶ ®Çu t­ thªm hay thêi h¹n thu håi vèn mµ chØ cÇn tÝnh møc t¨ng lîi nhuËn thuÇn tuý do ¸p dông biÖn ph¸p lµ ®ñ. Ta tiÕn hµnh ®¸nh gi¸ tõng biÖn ph¸p theo chØ tiªu trªn BiÖn ph¸p 1: th¸ng Trong vßng 06 th¸ng ®Çu n¨m, biÖn ph¸p kh«ng nh÷ng thu håi toµn bé chi phÝ ®Çu t­ mµ cßn thu ®­îc lîi nhuËn thuÇn tuý lµ 393774 ngh×n ®ång. Nh­ vËy biÖn ph¸p cã hiÖu qu¶ kinh tÕ lµ kh¸ cao. §¬n vÞ cã thÓ xem xÐt ¸p dông trong n¨m tíi trong ®iÒu kiÖn thÞ tr­êng dÇu má thÕ giíi tiÕp tôc biÕn ®éng m¹nh nh­ hiÖn nay. BiÖn ph¸p 2: Sau khi ¸p dông biÖn ph¸p th× lîi nhuËn thuÇn tuý t¨ng thªm lµ 159 914 ngh×n ®ång/n¨m. Tuy møc hiÖu qu¶ ch­a thùc sù cao nh­ng còng gãp phÇn lµm t¨ng thªm lîi nhuËn cña ®¬n vÞ. 3.3.2. Mét sè nhËn xÐt kiÕn nghÞ cña ®å ¸n Qua thêi gian thùc tËp t×m hiÓu, xem xÐt c¸c vÊn ®Ò cña ®¬n vÞ, em nhËn thÊy r»ng, bªn c¹nh nh÷ng thµnh c«ng mµ ®¬n vÞ nç lùc ®¹t ®­îc cßn mét sè nguyªn nh©n lµm cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña PLC cßn h¹n chÕ, ®ã lµ: + MÆc dï hiÖn nay, th­¬ng hiÖu dÇu nhên Petrolimex ®· cã ®­îc niÒm tin cña kh¸ch hµng, tuy nhiªn vÉn cßn non trÎ so víi nhiÒu h·ng næi tiÕng kh¸c nh­ BP, Shell... Bªn c¹nh ®ã, ®¬n vÞ hÇu nh­ tËp trung vµo viÖc kinh doanh c¸c s¶n phÈm dÇu ®éng c¬ th«ng dông. C¸c s¶n phÈm chÊt l­îng cao, lîi huËn lín cã tèc ®é gia t¨ng chËm. + Do n¨ng lùc ®µm ph¸n cßn h¹n chÕ lªn l­îng nguyªn vËt liÖu chuÈn bÞ cho s¶n xuÊt ®«i khi cßn thiÕu, dÉn ®Õn sù bÊt lîi thÕ trong c¹nh tranh víi c¸c ®èi thñ. + HiÖn t¹i ®¬n vÞ cßn tån t¹i mét sè l­îng kh¸ lín c«ng nh©n do lÞch sö ®Ó l¹i víi tuæi ®êi cao nh­ng tr×nh ®é h¹n chÕ do ®ã hiÖu suÊt lµ viÖc kh«ng cao. C«ng ty cÇn m¹nh d¹n ®æi míi lùc l­îng lao ®éng ®Ó cã ®éi ngò lao ®éng trÎ, tay nghÒ cao phôc vô s¶n xuÊt. + C¸c chi phÝ nh­ v¨n phßng phÈm, ®iÖn tho¹i.. cÇn ®­îc qu¶n lý chÆt chÏ h¬n n÷a, tr¸nh g©y l·ng phÝ. + Ngoµi ra, ®¬n vÞ còng cÇn th­êng xuyªn n©ng cÊp, c¶i tiÕn m¸y mãc thiÕt bÞ ®Ó ®¹t n¨ng suÊt cao nhÊt, tr¸nh nh÷ng tiªu hao kh«ng cÇn thiÕt. KÕt luËn Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng c¹nh tranh ngµy cµng gay g¾t nh­ hiÖn nay th× gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ mét yÕu tè cã ý nghÜa quan träng ®Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp cïng s¶n xuÊt mét lo¹i s¶n phÈm. Trong ®ã, doanh nghiÖp nµo cã gi¸ thµnh ®¬n vÞ thÊp h¬n ®¬n vÞ kh¸c th× doanh nghiÖp ®ã ho¹t ®éng hiÖu qu¶ h¬n vµ cã ®­îc lîi thÕ c¹nh tranh ®¸ng kÓ. V× vËy, c«ng t¸c ph©n tÝch c¸c kho¶n môc chi phÝ ®Ó t×m biÖn ph¸p h¹ gi¸ thµnh lµ hÕt søc cµn thiÕt ë bÊt cø doanh nghiÖp nµo. Qua thêi gian thùc tËp, ®­îc tiÕp cËn vµ t×m hiÓu c¸c vÊn ®Ò cña ®¬n vÞ nh­ c«ng nghÖ s¶n xuÊt, lao ®éng tiÒn l­¬ng, ho¹t ®éng marketing, ho¹t ®éng tµi chÝnh, gi¸ thµnh...em ®· lùa chän ph©n tÝch gi¸ thµnh s¶n phÈm pha chÕ cña ®¬n vÞ v× nã cã ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn kÕt qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp. B¶n ®å ¸n “Ph©n tÝch t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch gi¸ thµnh vµ mét sè biÖn ph¸p h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm pha chÕ t¹i chi nh¸nh Ho¸ dÇu H¶i Phßng – cty CP Ho¸ dÇu Petrolimex” ®­îc hoµn thµnh víi hai phÇn c¬ b¶n nh­ sau: + PhÇn I: C¬ së lý thuyÕt vÒ chi phÝ vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm, mét sè ph­¬ng h­íng h¹ gi¸ thµnh. §©y lµ c¬ së vµ nÒn t¼ng ®Ó tiÕn hµnh qu¸ tr×nh ph©n tÝch thùc tiÔn ho¹t ®éng s¶n xuÊt t¹i ®¬n vÞ. + PhÇn II: C¬ së thùc tiÒn: B¶n ®å ¸n ®· nªu lªn c¸c mÆt ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vµ ph©n tÝch nh÷ng vÊn ®Ò cßn tån t¹i lµm gi¶m hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña ®¬n vÞ. Tõ kÕt qu¶ ph©n tÝch nµy, ®å ¸n ®· ®Ò ra mét sè biÖn ph¸p ®Ó gi¶i quyÕt nh÷ng tån t¹i nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt cña ®¬n vÞ. Tuy nhiÒn, do thêi gian vµ kiÕn thøc cßn h¹n chÕ nªn ®å ¸n kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt, ngé nhËn thiÕu thùc tiÔn vµ c¸c ®¸nh gi¸ phiÕn diÖn, mét chiÒu. V× vËy, em kÝnh mong c¸c thÇy c« gãp ý ®Ó ngµy cµng hoµn thiÖn h¬n. Mét lÇn n÷a em xin ch©n thµnh c¶m ¬n l·nh ®¹o vµ c¸c bé phËn trùc thuéc chi nh¸nh Ho¸ dÇu H¶i Phßng, c¶m ¬n c« gi¸o Ph¹m ThÞThu Hµ ®· t¹o ®iÒu kiÖn gióp ®ì em ®Ó hoµn thµnh ®å ¸n nµy. Tr©n träng! Phô lôc B¶ng 1: B¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh Kú b¸o c¸o: 31/12/2004 §VT: §ång DiÔn gi¶i N¨m 2003 N¨m 2004 1. Tæng doanh thu - Doanh thu hµng ®iÒu néi bé 364.984.165.263 214.141.983.759 385.218.115.597 238.283.825.112 2. C¸c kho¶n gi¶m trõ - Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i 248.971.620 248.971.620 148.402.610 148.402.610 3. Doanh thu thuÇn 364.735.193.643 385.069.712.987 4. Gi¸ vèn hµng b¸n 346.462.634.619 363.749.643.047 5. L·i gép 18.272.559.024 21.320.069.940 6. Doanh thu ho¹t ®éng Tµi chÝnh 528.427.257 106.159.388 7. Chi phÝ ho¹t ®éng Tµi chÝnh - L·i vay ph¶i tr¶ 2.914.801.000 1.755.216.995 8. Chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ QLDN 10.316.665.148 11.669.644.370 9. L·i thuÇn ho¹t ®éng kinh doanh 5.569.520.133 8.001.367.963 10. Thu nhËp kh¸c 580.581.114 660.647.290 11. Chi phÝ kh¸c 200.033.312 392.241.419 12. Lîi nhuËn kh¸c 380.547.802 268.405.871 13. Tæng lîi nhuËn tr­íc thuÕ 5.950.067.935 8.269.773.834 14. ThuÕ thu nhËp ph¶i nép 1.904.021.739 91.433.022 15. Lîi nhuËn sau thuÕ 4.046.046.196 8.178.340.812 B¶ng 2: B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n §VT : §ång ChØ tiªu 31/12/2004 31/12/2003 PhÇn I: TµI s¶n A- Tµi s¶n l­u ®éng vµ ®Çu t­ ng¾n h¹n 117.278.566.860 79.463.097.586 I-TiÒn 1.573.786.798 947.356.954 1. TiÒn mÆt t¹i quü 50.655.994 22.533.285 2. TiÒn göi ng©n hµng 1.523.130.804 896.677.669 3. TiÒn ®ang chuyÓn 28.146.000 II-§Çu t­ ng¾n h¹n 74.000.000 III-C¸c kho¶n ph¶i thu 32.926.309.056 22.724.322.738 1.Ph¶i thu cña kh¸ch hµng 30.213.578.637 23.309.107.968 2.Tr¶ tr­íc cho ng­êi b¸n 3.ThuÕ GTGT ®­îc khÊu trõ 2.683.539.906 253.468.372 4.Ph¶i thu néi bé 5.C¸c kho¶n ph¶i thu kh¸c 29.190.513 -838.253.602 IV-Hµng tån kho 82.614.049.376 55.643.261.929 1.Hµng mua ®ang ®i trªn ®­êng 2.Nguyªn liÖu, vËt liÖu 44.470.063.051 21.017.396.607 3.C«ng cô, dông cô trong kho 1.073.619.711 1.050.491.606 4.Chi phÝ s¶n phÈm dë dang 1.929.876.328 811.077.666 5.Thµnh phÈm tån kho 14.125.198.477 9.360.829.058 6.Hµng ho¸ tån kho 21.015.291.809 23.403.466.992 V-Tµi s¶n l­u ®éng kh¸c 164.421.630 74.155.965 1.T¹m øng 101.708.297 74.155.965 2.Chi phÝ tr¶ tr­íc 3.Chi phÝ chê kÕt chuyÓn 62.713.333 B-Tµi s¶n cè ®Þnh vµ ®Çu t­ dµi h¹n 25.604.580.906 27.989.639.667 I-Tµi s¶n cè ®Þnh 25.604.580.906 27.989.639.667 1.Tµi s¶n cè ®Þnh h÷u h×nh 25.604.580.906 27.989.639.667 2.Tµi s¶n cè ®Þnh thuª Tµi chÝnh 3.Tµi s¶n cè ®Þnh v« h×nh II-§Çu t­ Tµi chÝnh dµi h¹n III-Chi phÝ XDCB dë dang IV-Ký quü, ký c­îc dµi h¹n V-Chi phÝ tr¶ tr­íc dµi h¹n Tæng céng Tµi s¶n 142.883.147.766 107.452.737.246 PhÇn II: Nguån vèn A-Nî ph¶i tr¶ 90.623.783.616 61.103.581.531 I-Nî ng¾n h¹n 90.079.991.244 60.616.804.546 1.Vay ng¾n h¹n 3.216.176.000 2.Nî dµi h¹n ®Õn h¹n tr¶ 3.Ph¶i tr¶ ng­êi b¸n 4.Ng­êi mua tr¶ tiÒn tr­íc 5.ThuÕ vµ c¸c kho¶n ph¶i tr¶ nhµ n­íc 44.290.000 1.488.093.550 6.Ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn 7.Ph¶i tr¶ néi bé 89.068.387.949 55.775.219.757 8.Ph¶i tr¶ ph¶i nép kh¸c 967.313.295 137.315.239 II-Nî dµi h¹n III-Nî kh¸c 543.792.372 486.776.985 B-Nguån vèn chñ së h÷u 52.259.364.150 46.349.155.715 I-Nguån vèn, quü 52.259.364.150 46.349.155.715 1.Nguån vèn kinh doanh 44.279.198.897 43.121.820.456 2.Chªnh lÖch ®¸nh gi¸ l¹i tµi s¶n 1.313.142.672 3.Chªnh lÖch tû gi¸ 4.Quü ®Çu t­ ph¸t triÓn 5.Quü dù tr÷ 6.Quü dù phßng trî cÊp mÊt viÖc lµm 7.Lîi nhuËn ch­a ph©n phèi 7.943.227.254 1.429.414.136 8. Quü khen th­ëng, phóc lîi 36.937.999 484.778.451 II-Kinh phÝ sù nghiÖp Tæng céng nguån vèn 142.883.147.766 107.452.737.246 Tµi liÖu tham kh¶o 1.TS Ph¹m V¨n §­îc - §Æng Kim C­¬ng Ph©n tÝch ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh – nxb thèng kª 2.TS Lª Ph­¬ng HiÖp Ph©n tÝch ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh – nxb thèng kª 3.PGS.TS Phan ThÞ Ngäc ThuËn ChiÕn l­îc kinh doanh vµ kÕ ho¹ch ho¸ néi bé doanh nghiÖp – nxb khoa häc vµ kü thuËt 4. NXB lao ®éng – x· héi KÕ to¸n doanh nghiÖp 5.TS Vâ V¨n NhÞ H­íng dÉn thùc hµnh kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong doanh nghiÖp – nxb tµi chÝnh. 6. C¸c tµi liÖu néi bé PLC H¶i Phßng