Luận văn Giải pháp hỗ trợ tài chính đối với các doanh nghiệp nhỏ và vừa ở Việt Nam giai đoạn từ nay đến năm 2010

ӣng cӫa các DNNVV. Bên cҥnh ÿó, chѭѫng 2 còn hӋ thӕng các quy ÿӏnh pháp lý liên quan ÿӃn sӵ tӗn tҥi và phát triӇn cӫa DNNVV; Và ÿһc biӋt là nêu lên thӵc trҥng vӅ hoҥt ÿӝng hӛ trӧ tài chính cho các DNNVV tӯ các ngân hàng, các công ty cho thuê tài chính, các Quӻÿa quӕc gia. Qua ÿó, có thӇ thҩy ÿѭӧc nhӳng mһt làm ÿѭӧc và chѭa làm ÿѭӧc cӫa các tә chӭc tín dөng FNJng nhѭ nhӳng nguyên nhân hҥn chӃ trong viӋc tác hӛ trӧ tài chính ÿӕi vӟi các DNNVV. ĈLӅu quan trӑng là tӯ thӵc trҥng ÿó, luұn văn ÿѭa ra nhӳng giҧi pháp cө thӇ ÿӕi vӟi Chính phӫ và các ÿѫn vӏ có liên quan nhҵm nâng cao hiӋu quҧ hӛ trӧ tài chính cho các DNNVV trong chѭѫng 3 cӫa luұn văn này. 45 CH˰ˮNG 3: GIҦI PHÁP HӚ TRӦ TÀI CHÍNH ĈӔI VӞI DOANH NGHIӊP NHӒ VÀ VӮA Ӣ VIӊT NAM GIAI Ĉ2ҤN TӮ NAY ĈӂN NĂM 2010 3.1. ĈӎNH HѬӞNG PHÁT TRIӆN DNNVV Ӣ VIӊT NAM GIAI Ĉ2ҤN 2006- 2010 7ӯ năm 2000 ÿӃn nay, nӅn kinh tӃ ViӋt Nam có nhiӅu chuyӇn biӃn, vӟi nhӳng thuұn lӧi và khó khăn ÿan xen lүn nhau. Nѭӟc ta ÿã ký kӃt nhiӅu HiӋp ÿӏnh hӧp tác ÿa phѭѫng và song phѭѫng vӟi các tә chӭc quӕc tӃ và các quӕc gia trên thӃ giӟi, ÿã gia nhұp Tә chӭc Thѭѫng mҥi ThӃ giӟi (WTO). Thӵc hiӋn các cam kӃt WTO, các hiӋp ÿӏnh song phѭѫng và ÿa phѭѫng sӁ tҥo ra các cѫ hӝi mӣ rӝng thӏ trѭӡng xuҩt khҭu, ÿӗng thӡi ÿһt ra thách thӭc trong cҥnh tranh quӕc tӃ ÿӕi vӟi sӵ phát triӇn cӫa cӝng ÿӗng doanh nghiӋp ViӋt Nam, ÿһc biӋt là DNNVV. Ӣ trong nѭӟc, nӅn kinh tӃ cNJng ÿҥt ÿѭӧc mӝt sӕ thành tӵu khҧ quan: Tӕc ÿӝ tăng trѭӣng kinh tӃәn ÿӏnh, thӇ chӃ kinh tӃ và chính sách quҧn lý ÿang dҫn hoàn thiӋn, hӋ thӕng tài chính tiӅn tӋ hoҥt ÿӝng hiӋu quҧ, nguӗn nhân lӵc, khoa hӑc và công nghӋ phát triӇn mҥnh mӁ,… Tuy nhiên, nѭӟc ta vүn còn phҧi ÿӕi mһt vӟi nhiӅu khó khăn thách thӭc nhѭ mӝt sӕ cân ÿӕi vƭ mô trong nӅn kinh tӃ còn hҥn hҽp, dӉ bӏ mҩt cân ÿӕi bӣi nhӳng tác ÿӝng tӯ yӃu tӕ khách quan bên ngoài; quy mô nӅn kinh tӃ còn nhӓ. VӅ cѫ Eҧn, nѭӟc ta chѭa vѭӧt ra khӓi nhóm các nѭӟc có thu nhұp thҩp, nguy cѫ tөt hұu vӅ kinh tӃ vүn còn rҩt lӟn. Theo tiӃn trình mӣ cӱa và hӝi nhұp kinh tӃ quӕc tӃ, các doanh nghiӋp ViӋt Nam phҧi “chѫi cùng sân” vӟi các doanh nghiӋp quӕc tӃ - có tiӅm lӵc kinh tӃ, tài chính mҥnh; Nhà nѭӟc phҧi cҳt giҧm nhӳng chính sách bҧo hӝÿӕi vӟi sҧn xuҩt trong nѭӟc (giҧm 46 thuӃ, mӣ cӱa cho hàng hoá nhұp khҭu…) và tӯ bӓ chính sách bao cҩp. Vì vұy, viӋc lӵa chӑn hѭӟng ÿi nào cho phù hӧp ÿӇ vӯa phát huy nhӳng thuұn lӧi và hҥn chӃ nhӳng khó khăn, nhҵm phát triӇn kinh tӃ – xã hӝi hѭӟng tӟi mөc tiêu ÿѭa nѭӟc ta trӣ thành nѭӟc công nghiӋp vào năm 2020 và trѭӟc mҳt là giai ÿRҥn 2006 – 2010 là mӝt câu hӓi luôn ÿѭӧc Ĉҧng và Nhà nѭӟc ÿһt ra và khuyӃn khích các nhà khoa hӑc, các viӋn nghiên cӭu và mӑi tҫng lӟp nhân dân cùng tham gia ÿóng góp. Ngày 23/10/2006, Thӫ tѭӟng Chính phӫÿã ra quyӃt ÿӏnh sӕ 236/QĈ-TTg vӅ phê duyӋt NӃ hoҥch phát triӇn DNNVV giai ÿRҥn 2006-2010, trong ÿó, Ĉҧng và Nhà nѭӟc ta ÿã ÿӅ ra nhӳng nguyên tҳc cѫ bҧn và mөc tiêu cө thӇ nhҵm phát triӇn DNNVV nhѭ sau: 3.1.1. Nguyên tҳc cѫ bҧn phát triӇn DNNVV - Quan ÿLӇm cӫa Ĉҧng vӅ phát triӇn kinh tӃ: “Thӵc hiӋn nhҩt quán chính sách phát triӇn nӅn kinh tӃ nhiӅu thành phҫn. Các thành phҫn kinh tӃ kinh doanh theo pháp luұt ÿӅu là bӝ phұn cҩu thành quan trӑng cӫa nӅn kinh tӃ thӏ trѭӡng ÿӏnh hѭӟng xã Kӝi chӫ nghƭa, cùng phát triӇn lâu dài, hӧp tác và cҥnh tranh lành mҥnh”. (Ngh͓ quy͇t 14-NQ/TW, H͡i ngh͓ l̯n thͱ 5 Ban ch̭p hành Trung ˱˯ng Ĉ̫ng Khoá IX ngày 18 tháng 03 năm 2002 v͉ ti͇p tͭc ÿ͝i mͣi c˯ ch͇, chính sách, khuy͇n khích và t̩o ÿL͉u ki͏n phát tri͋n kinh t͇ t˱ nhân). - Nhà nѭӟc tҥo môi trѭӡng vӅ pháp luұt và các cѫ chӃ, chính sách thuұn lӧi cho DNNVV thuӝc mӑi thành phҫn kinh tӃ phát triӇn bình ÿҷng và cҥnh tranh lành Pҥnh nhҵm huy ÿӝng mӑi nguӗn lӵc trong nѭӟc kӃt hӧp vӟi nguӗn lӵc tӯ bên ngoài cho ÿҫu tѭ phát triӇn. - Phát triӇn DNNVV theo phѭѫng châm tích cӵc, vӳng chҳc, nâng cao chҩt lѭӧng, phát triӇn vӅ sӕ lѭӧng, ÿҥt hiӋu quҧ kinh tӃ, góp phҫn tҥo nhiӅu viӋc làm, xoá ÿói, giҧm nghèo, ÿҧm bҧo trұt tӵ, an toàn xã hӝi; phát triӇn DNNVV gҳn vӟi các mөc tiêu quӕc gia, các mөc tiêu phát triӇn kinh tӃ - xã hӝi phù hӧp vӟi ÿLӅu kiӋn cӫa Wӯng vùng, tӯng ÿӏa phѭѫng, khuyӃn khích phát triӇn công nghiӋp nông thôn, làng 47 nghӅ truyӅn thӕng; chú trӑng phát triӇn DNNVV ӣ các vùng sâu, vùng xa, vùng có ÿLӅu kiӋn kinh tӃ – xã hӝi khó khăn; ѭu tiên phát triӇn và hӛ trӧ các DNNVV do ÿӗng bào dân tӝc, phө nӳ, ngѭӡi tàn tұt … làm chӫ doanh nghiӋp; ѭu tiên phát triӇn mӝt sӕ lƭnh vӵc có khҧ năng cҥnh tranh cao. - Hoҥt ÿӝng trӧ giúp cӫa Nhà nѭӟc chuyӇn dҫn tӯ hӛ trӧ trӵc tiӃp sang hӛ trӧ gián tiӃp ÿӇ nâng cao năng lӵc cho các DNNVV. - Gҳn hoҥt ÿӝng kinh doanh vӟi bҧo vӋ môi trѭӡng, bҧo ÿҧm trұt tӵ, an toàn xã hӝi. - Tăng cѭӡng nâng cao nhұn thӭc cӫa các cҩp chính quyӅn vӅ vӏ trí, vai trò cӫa DNNVV trong phát triӇn kinh tӃ - xã hӝi. 3.1.2. Mөc tiêu cө thӇ Nhҵm ÿҭy nhanh tӕc ÿӝ phát triӇn DNNVV, tҥo môi trѭӡng cҥnh tranh lành mҥnh, nâng cao năng lӵc cҥnh tranh quӕc gia, Nhà nѭӟc ÿã ÿӅ ra nhӳng mөc tiêu phát triӇn DNNVV, cө thӇ nhѭ sau: - Tăng sӕ DNNVV thành lұp mӟi lên khoҧng 320.000 doanh nghiӋp (trung bình hàng năm tăng khoҧng 22%); - ĈӃn năm 2010, tӹ lӋ tăng trѭӣng DNNVV thành lұp mӟi tҥi các tӍnh khó khăn là 15%; - Tӹ lӋ DNNVV trӵc tiӃp tham gia xuҩt khҭu ÿҥt tӯ 3 - 6% trong tәng sӕ DNNVV; - Tҥo thêm khoҧng 2,7 triӋu chӛ làm mӟi cho ngѭӡi lao ÿӝng trong giai ÿRҥn 2006- 2010; - Có thêm 165.000 lao ÿӝng ÿѭӧc ÿào tҥo kӻ thuұt làm viӋc tҥi các DNNVV. 3.2. NHӲNG GIҦI PHÁP HӚ TRӦ TÀI CHÍNH ĈӔI VӞI CÁC DOANH NGHIӊP NHӒ VÀ VӮA Ӣ VIӊT NAM TӮ NAY ĈӂN NĂM 2010 3.2.1. Ĉӕi vӟi Chính phӫ 3.2.1.1. Hoàn thi͏n khung pháp lý 48 ViӋc tiӃp tөc hoàn thiӋn khung pháp lý theo hѭӟng mӑi công dân, tә chӭc ÿѭӧc quyӅn làm nhӳng gì pháp luұt không cҩm và Nhà nѭӟc ÿҧm bҧo khung pháp lý cho các hoҥt ÿӝng ÿó là mӝt ÿòi hӓi tҩt yӃu. Thӡi gian tӟi, nӅn kinh tӃ ViӋt Nam sӁ hӝi nhұp sâu Uӝng vào nӅn kinh tӃ khu vӵc và thӃ giӟi, triӇn khai thӵc hiӋn các cam kӃt song phѭѫng và ÿa phѭѫng vӅ kinh tӃ. Do ÿó, ViӋt Nam cҫn tҥo môi trѭӡng kinh doanh bình ÿҷng, minh bҥch, әn ÿӏnh, thông thoáng trên cѫ sӣ hӋ thӕng pháp lý ÿҫy ÿӫ, әn ÿӏnh nhҵm tҥo ÿLӅu kiӋn ÿӇ các doanh nghiӋp phát triӇn cҧ vӅ sӕ lѭӧng và chҩt lѭӧng, thu hút thêm ÿѭӧc nhiӅu nguӗn vӕn cho ÿҫu tѭ phát triӇn. 9Ӆ nguyên tҳc, mӝt môi trѭӡng kinh doanh әn ÿӏnh có nghƭa là ít có sӵ thay ÿәi vӅ chính sách. Tuy nhiên, ViӋt Nam ÿang trong giai ÿRҥn xây dӵng nhà nѭӟc pháp quyӅn, nên các chính sách ÿӅu chѭa hoàn thiӋn, thêm vào ÿó là ÿang chuҭn bӏ tham gia các cam kӃt song phѭѫng, ÿa phѭѫng, nên viӋc sӱa ÿәi, bә sung các chính sách cho phù Kӧp vӟi các cam kӃt ÿã ký là ÿòi hӓi mang tính khách quan. Vҩn ÿӅÿһt ra là làm thӃ nào ÿӇ hҥn chӃ nhӳng ҧnh hѭӣng cӫa viӋc thay ÿәi chính sách ÿӕi vӟi hoҥt ÿӝng cӫa doanh nghiӋp? /ұp kӃ hoҥch xây dӵng mӟi và /hoһc sӱa ÿәi, bә sung các luұt, các văn bҧn pháp quy, trong ÿó chi tiӃt vӅ dӵ kiӃn loҥi văn bҧn ban hành hoһc sӱa ÿәi, bә sung; thӡi gian ban hành, thӡi gian văn bҧn có hiӋu lӵc; hѭӟng sӱa ÿәi, bә sung hoһc ban hành mӟi; ÿӕi Wѭӧng ÿLӅu chӍnh. KӃ hoҥch này cҫn ÿѭӧc phә biӃn công khai, ÿӇ các ÿӕi tѭӧng chӏu ҧnh hѭӣng có thӇ tiên liӋu ÿѭӧc và hӑ có thӡi gian ÿLӅu chӍnh hoҥt ÿӝng cӫa doanh nghiӋp cho phù hӧp. Trong quá trình xây dӵng pháp luұt cҫn có sӵ tham gia rӝng rãi Fӫa các cѫ quan quҧn lý nhà nѭӟc có liên quan, các nhà khoa hӑc, các nhà nghiên cӭu và ÿһc biӋt là sӵ tham gia cӫa các hiӋp hӝi doanh nghiӋp, các doanh nghiӋp, doanh nhân là ÿӕi tѭӧng áp dөng cӫa loҥi văn bҧn ÿó. Công khai các chính sách, quy ÿӏnh mӟi và tiӃn hành ÿánh giá các tác ÿӝng cӫa các chính sách ÿó tӟi các DNNVV. 49 Bên cҥnh ÿó, ViӋt Nam cҫn hoàn thiӋn khung pháp lý theo hѭӟng ÿӗng bӝ. Các luұt, Yăn bҧn pháp quy, chính sách ban hành ra phҧi phù hӧp vӟi nhau; tránh tình trҥng nӝi dung cӫa chúng chӗng chéo, mâu thuүu nhau, gây ách tҳc trong quá trình thӵc hiӋn. 3.2.1.2. Chính sách v͉ tài chính Chính sách tài chính có ҧnh hѭӣng rҩt lӟn hoҥt ÿӝng cӫa các doanh nghiӋp, do ÿó Nhà Qѭӟc cҫn: - ĈLӅu chӍnh hӋ thӕng thuӃ phù hӧp nhҵm khuyӃn khích khӣi sӵ doanh nghiӋp, khuyӃn khích phát triӇn kinh doanh nhӓ và tҥo viӋc làm cho ngѭӡi lao ÿӝng. - Thӵc hiӋn ÿәi mӟi chӃÿӝ kӃ toán, thӕng kê theo hѭӟng ÿѫn giҧn hoá, khuyӃn khích doanh nghiӋp tӵ kê khai, tӵ chӏu trách nhiӋm vӟi nӝi dung kê khai và tӵ Qӝp thuӃ. - 6ӱa ÿәi, bә sung quy ÿӏnh vӅ thuӃ Thu nhұp doanh nghiӋp theo hѭӟng: + 0ӣ rӝng ÿӕi tѭӧng chӏu thuӃ thu nhұp doanh nghiӋp, ÿѫn giҧn hoá phѭѫng pháp và căn cӭ tính thuӃ; + Giҧm các trѭӡng hӧp ѭu ÿãi thuӃÿӇÿѫn giҧn hoá chính sách ѭu ÿãi, tҥo cѫ Kӝi cho các DNNVV dӉ tiӃp cұn và hѭӣng các ѭu ÿãi; + Thu hҽp khoҧng cách giӳa ÿӕi tѭӧng nӝp thuӃ thu nhұp, dҫn hҥn chӃ áp dөng chӃÿӝ khoán thuӃ và tiӃn tӟi áp dөng chӃÿӝ thuӃ phù hӧp hѫn. + KhuyӃn khích các hӝ kinh doanh thӵc hiӋn ÿăng ký kinh doanh theo luұt Doanh nghiӋp. - 6ӱa ÿәi quy ÿӏnh vӅ ThuӃ Giá trӏ gia tăng, thuӃ Xuҩt nhұp khҭu theo hѭӟng xác ÿӏnh các tiêu chí minh bҥch rõ ràng, phù hӧp vӟi các hiӋp ÿӏnh song phѭѫng và ÿa phѭѫng mà ViӋt Nam ÿã tham gia ký kӃt và các quy tҳc cӫa hӝi nhұp. 3.2.1.3. Chính sách ÿ̭t ÿai Thӵc hiӋn chính sách phù hӧp ÿӇ cҧi thiӋn tình trҥng thiӃu mһt bҵng sҧn xuҩt, ÿӗng thӡi bҧo vӋ môi trѭӡng. 50 Trong khi nhiӅu DNNN ÿѭӧc giao ÿҩt và sӱ dөng ít hiӋu quҧ, ÿҩt ÿai bӓ hoang hoһc sӱ Gөng không mөc ÿích, thì các DNNVV (trong ÿó chӫ yӃu là doanh nghiӋp thuӝc khu Yӵc tѭ nhân) lҥi gһp rҩt nhiӅu khó khăn trong viӋc tìm kiӃm mһt bҵng kinh doanh vӟi chi phí rҩt lӟn. Ngay cҧ khi doanh nghiӋp có mһt bҵng sҧn xuҩt thì viӋc lo ÿӫ các thӫ Wөc cҫn thiӃt ÿӇÿѭӧc cҩp giҩy chӭng nhұn quyӅn sӱ dөng ÿҩt, ÿӇ có thӇ thӃ chҩp, cҫm Fӕ cNJng ÿòi hӓi phҧi tӕn nhiӅu thӡi gian, công sӭc và tiӅn bҥc. Nhҵm giҧi quyӃt vҩn ÿӅ vӅ mһt bҵng cho sҧn xuҩt kinh doanh cho các doanh nghiӋp nói chung và các DNNVV nói riêng, Luұt Ĉҩt ÿai 2003 và các Nghӏÿӏnh hѭӟng dүn Fӫa Chính phӫ sӕ 180/2004/NĈ-CP…, ÿã quy ÿӏnh mӝt sӕ vҩn ÿӅ cө thӇ. ĈӃn nay, viӋc thӵc hiӋn các quy ÿӏnh cӫa Luұt ÿҩt ÿai 2003 và các Nghӏÿӏnh hѭӟng dүn ÿӅu ÿang ÿѭӧc triӇn khai nhѭng cNJng còn gһp nhiӅu khó khăn. ĈӇ tҥo ÿLӅu kiӋn cho DNNVV trong viӋc tiӃp cұn ÿҩt và có thӇ sӱ dөng quyӅn sӱ dөng ÿҩt làm tài sҧn thӃ chҩp, cҫm Fӕ vay vӕn tӯ các tә chӭc tín dөng, trong thӡi gian tӟi tұp trung giҧi quyӃt mӝt sӕ vҩn ÿӅ sau: - Ĉәi mӟi các thӫ tөc giao ÿҩt, cho thuê ÿҩt, cҩp giҩy chӭng nhұn quyӅn sӱ dөng ÿҩt, các thӫ tөc giao dӏch có liên quan ÿӃn quyӅn sӱ dөng ÿҩt theo hѭӟng cҧi cách thӫ tөc hành chính. - ThiӃt lұp mӝt hӋ thӕng cѫ quan ÿăng ký ÿҩt ÿai thӕng nhҩt trên toàn quӕc vӟi chӭc năng ÿăng ký và ÿăng ký lҥi các giao dӏch vӅÿҩt, hoһc khi có sӵ thay ÿәi trong hӗ sѫÿӏa chính do các quyӃt ÿӏnh hành chính gây ra. - Hình thành mӝt hӋ thӕng quy hoҥch, kӃ hoҥch sӱ dөng ÿҩt ÿҧm bҧo tính әn ÿӏnh, chҳc chҳn, công khai, minh bҥch ÿáp ӭng yêu cҫu cӫa ngѭӡi sӱ dөng ÿҩt, ÿӗng thӡi giúp nhà nѭӟc quҧn lý ÿѭӧc ÿҩt ÿai thông qua viӋc xác ÿӏnh mөc ÿích Vӱ dөng ÿҩt. - Xây dӵng ÿѭӧc hӋ thӕng tә chӭc phát triӇn quӻ ÿҩt, giҧi quyӃt nhӳng vѭӟng Pҳc trong giҧi phóng mһt bҵng, ÿӅn bù, tái ÿӏnh cѭ và thu hӗi ÿҩt ÿӕi vӟi nhӳng khu vӵc sӱ dөng ÿҩt sai mөc ÿích, không có hiӋu quҧ, lãng phí tài nguyên ÿҩt. 51 Thӵc chҩt là ÿҭy mҥnh triӇn khai thӵc hiӋn Luұt Ĉҩt ÿai và các Nghӏÿӏnh hѭӟng Gүn Luұt này 3.2.1.4. Khuy͇n khích phát tri͋n các t͝ chͱc h͟ trͫ DNNVV Nhu cҫu hӛ trӧ các DNNVV là rҩt lӟn mà khҧ năng cNJng nhѭ tiӅm lӵc cӫa Nhà nѭӟc thì có hҥn. Do ÿó, ÿӇÿáp ӭng nhu cҫu chính ÿáng cӫa các doanh nghiӋp này cҫn phҧi huy ÿӝng sӵ hӛ trӧ cӫa toàn xã hӝi. Vì vұy, khuyӃn khích phát triӇn các tә chӭc hӛ trӧ cho DNNVV là mӝt giҧi pháp hiӋu quҧ bӣi vì: - Nhà nѭӟc chӍ cҫn có chính sách hӧp lý và hӛ trӧ mӝt phҫn cho các tә chӭc làm chӭc năng hӛ trӧ mà không cҫn ÿҫu tѭ nhiӅu nguӗn lӵc nhѭng vүn ÿҥt ÿѭӧc mөc ÿích. - Tranh thӫÿѭӧc sӵӫng hӝ cӫa các tә chӭc quӕc tӃÿӕi vӟi các DNNVV thông qua các chѭѫng trình, dӵ án hӛ trӧ vӅ tài chính. 3.2.2. Ĉӕi vӟi NHNN 3.2.2.1. Hoàn thi͏n các văn b̫n pháp lý trong lƭnh v͹c ngân hàng NHNN cҫn nhanh chóng hoàn thiӋn các văn bҧn pháp lý mӝt cách hiӋu quҧ trên cѫ sӣ áp dөng ÿҫy ÿӫ các quy ÿӏnh và chuҭn mӵc quӕc tӃ nhҵm phát huy vai trò cӫa NHNN trong thӡi kǤ hӝi nhұp kinh tӃ quӕc tӃ. NHNN cҫn nâng cao trình ÿӝ, năng lӵc cӫa ÿӝi ngNJ cán bӝ tham gia soҥn thҧo văn bҧn nhҵm tránh tình trҥng mӝt sӕ văn bҧn vӯa mӟi ban hành trong thӡi gian ngҳn ÿã phҧi Vӱa ÿәi, bә sung hoһc bӏ thay thӃ do không hӧp vӟi yêu cҫu thӵc tiӉn. Nhӳng văn bҧn có sӵ phӕi hӧp liên bӝ, liên ngành cҫn phҧi quy ÿӏnh cө thӇ trách nhiӋm Fӫa tӯng cѫ quan, ÿѫn vӏ nhҵm tránh tình trҥng ÿùn ÿҭy trong thӵc hiӋn cNJng nhѭ xӱ lý Kұu quҧ, gây khó khăn cho các doanh nghiӋp. 52 3.2.2.2. Ti͇p tͭc ÿ͝i mͣi các chính sách tín dͭng nh̹m nâng cao quy͉n t͹ chͯ cho các NHTM và phù hͫp vͣi thông l͏ qu͙c t͇ NHNN tiӃp tөc hoàn thiӋn cѫ chӃ, chính sách tín dөng ngân hàng theo hѭӟng mӣ rӝng quyӅn tӵ quyӃt, tӵ chӏu trách nhiӋm cho NHTM, tҥo môi trѭӡng kinh doanh thuұn lӧi, hiӋu quҧ và minh bҥch cho hoҥt ÿӝng tín dөng ngân hàng, cө thӇ nhѭ: - Ban hành quy chӃ tiӅn gӱi tiӃt kiӋm theo hѭӟng linh hoҥt nhҵm khuyӃn khích ngѭӡi dân gӱi tiӅn vào hӋ thӕng ngân hàng ( ngѭӡi gӱi tiӅn có nhu cҫu rút tiӅn trѭӟc hҥn ÿѭӧc hѭӣng lãi theo quy ÿӏnh cӫa tә chӭc nhұn tiӅn gӱi tiӃt kiӋm); - Cho phép các tә chӭc tín dөng, NHTM tӵ xem xét, quyӃt ÿӏnh viӋc cho vay có Eҧo ÿҧm hoһc không có bҧo ÿҧm bҵng tài sҧn; - Giao cho NHTM quyӅn chӫÿӝng quyӃt ÿӏnh lãi suҩt huy ÿӝng và lãi suҩt cho vay trên cѫ sӣ cung cҫu vӕn thӏ trѭӡng, mӭc ÿӝ tín nhiӋm cӫa khách hàng. 3.2.3. Ĉӕi vӟi NHTM 3.2.3.1. Nh̵n thͱc v͉ t̯m quan tr͕ng cͯa vi͏c cho vay ÿ͙i vͣi các DNNVV DNNVV ÿang ngày càng có mӝt vӏ trí to lӟn trong nӅn kinh tӃ cӫa ViӋt Nam. Sӵ phát triӇn cӫa các DNNVV ngày càng lӟn mҥnh, góp phҫn không nhӓ vào thu hút lao ÿӝng, giҧi quyӃt viӋc làm và tăng thu nhұp chung cӫa toàn xã hӝi. Vì vұy, cҫn nhұn thӭc ÿúng ÿҳn tҫm quan trӑng cӫa các DNNVV ÿӕi vӟi nӅn kinh tӃ nói chung, cNJng nhѭÿӕi Yӟi sӵ phát triӇn cӫa ngành ngân hàng nói riêng, vì: - HiӋn nay hoҥt ÿӝng tín dөng ÿang trong cѫ chӃ thӏ trѭӡng ÿҫy cҥnh tranh, thì DNNVV là nguӗn khách hàng tiӅm năng giúp ngân hàng tăng ÿҫu ra cӫa nguӗn Yӕn. - Ĉa dҥng hóa khách hàng, ÿa dҥng tài sҧn ÿҧm bҧo nhҵm phân tán rӫi ro. HiӋn nay, Chính phӫ và Ngân hàng Nhà nѭӟc ÿã có nhӳng sӱa ÿәi trong các quy ÿӏnh YӅ tín dөng mӟi theo hѭӟng tҥo mӝt môi trѭӡng bình ÿҷng giӳa các thành phҫn kinh tӃ, 53 Wҥo thuұn lӧi cho khách hàng vay, ÿӗng thӡi trao quyӅn tӵ chӫ hѫn cho ngân hàng. Do Yұy, NHTM cҫn xóa bӓ tâm lý phân biӋt khách hàng vay cNJng nhѭ tâm lý ngán ngҥi khi cho DNNVV vay mà cҫn nhìn nhұn tҫm quan trӑng, khҧ năng phát triӇn cӫa các DNNVV, ÿӇ tӯÿó xem xét các quyӃt ÿӏnh cho vay theo ÿúng nhu cҫu và khҧ năng ÿáp ӭng ÿLӅu kiӋn tín dөng cӫa các doanh nghiӋp này. 3.2.3.2. T͝ chͱc l̩i c˯ c̭u ho̩t ÿ͡ng cͯa ngân hàng theo h˱ͣng xây d͹ng các b͡ ph̵n h͟ trͫ tín dͭng ÿ͙i vͣi các DNNVV HiӋn nay, các NHTM ÿӅu tә chӭc phân công công viӋc theo chӭc năng cӫa tӯng phòng ban. Ngoҥi trӯ các phòng ban phөc vө trӵc tiӃp cho tӯng khách hàng là cá nhân, còn lҥi các doanh nghiӋp khi tiӃp xúc vӟi ngân hàng thѭӡng phҧi qua nhiӅu phòng ban vì các nghiӋp vө có liên quan ÿӃn nhau. Tuy nhiên, do nghiӋp vө tӯng phòng khác nhau, mӛi phòng tӵÿi tiӃp thӏ khách hàng cӫa mình và chӍ có thҭm quyӅn nhҩt ÿӏnh trong phҥm vi quyӅn hҥn và nghiӋp vө cӫa phòng mình. Do vұy ÿôi khi ngѭӡi ÿi tiӃp thӏ lúng túng khi gһp nhӳng câu hӓi cӫa khách hàng vӅ các nghiӋp vө khác vì không thuӝc thҭm quyӅn cӫa mình. Mà DNNVV lҥi ít tiӃp xúc vӟi ngân hàng nên khi tiӃp thӏ rҩt cҫn giҧi thích nhӳng dӏch vө mà ngân hàng có thӇ hӛ trӧ cho hӑ ngoài nghiӋp vө tín dөng. Do vұy, trong tѭѫng lai các NHTM cҫn ÿLӅu chӍnh lҥi cѫ cҩu theo hѭӟng vӅ nguyên tҳc Yүn phҧi tách rӡi các phòng nghiӋp vө vì phҧi chuyên môn hóa mӟi có thӇ hoàn thành nhanh và tӕt công viӋc. Tuy nhiên các NHTM cҫn: - Thành lұp riêng mӝt phòng khách hàng vӟi nhiӋm vө là phòng trӵc tiӃp ÿһt quan KӋ và giao dӏch vӟi khách hàng. Nhӳng ngѭӡi thuӝc bӝ phұn này phҧi nҳm vӳng chӫ trѭѫng chính sách chung cӫa ngân hàng và phҧi có nhӳng kiӃn thӭc tәng quát YӅ các nghiӋp vө cѫ bҧn cӫa ngân hàng. Sau khi tҥo lұp ÿѭӧc mӕi quan hӋ, khách hàng sӁ chӍ liên hӋ vӟi mӝt phòng khách hàng và phòng này sӁ chuyӇn chӭng tӯ cho các bӝ phұn khác làm nghiӋp vө chuyên môn thuҫn túy. Mӑi giao dӏch, thҳc Pҳc cӫa khách hàng sӁÿѭӧc giҧi quyӃt tҥi phòng khách hàng. Trong phòng khách hàng, có thӇ chia ra nhiӅu bӝ phұn phөc vө các ÿӕi tѭӧng 54 khách hàng khác nhau, và DNNVV là mӝt trong nhӳng ÿӕi tѭӧng ÿó. Bӝ phұn này sӁ có trách nhiӋm chuyên trách ÿӕi vӟi các DNNVV ÿӇ qua ÿó nҳm bҳt nhu Fҫu cӫa DNNVV và chuyӇn biӃn cѫ chӃ, chính sách cho vay linh hoҥt phù hӧp biӃn ÿӝng thӏ trѭӡng. - Thành lұp phòng hӛ trӧ tín dөng vӟi các chӭc năng: + Thu thұp thông tin vӅ viӋc thanh toán trong quá khӭ cӫa ngѭӡi ÿi vay, có thӇ Fө thӇ hóa bҵng cách cho ÿLӇm và lѭu giӳ bҵng vi tính hóa ÿӇ tăng cѭӡng chҩt Oѭӧng thông tin vӅ khӕi DNNVV + Thu thұp các thông tin kinh tӃ - xã hӝi, pháp luұt ÿӇ hӛ trӧ cho bӝ phұn tín Gөng. HiӋn nay, các DNNVV có hai nhu cҫu bӭc xúc nhҩt, ÿó là thông tin và Yӕn. Ngân hàng ÿã hӛ trӧ doanh nghiӋp vӅ vӕn, nhѭng vӟi thӃ mҥnh vӅ quan KӋ vӟi nhiӅu thành phҫn kinh tӃ, ngân hàng cNJng có thӇ là ngѭӡi tѭ vҩn rҩt tӕt cho doanh nghiӋp không chӍ vӅ tài chính mà còn cҧ nhӳng kinh nghiӋm kinh doanh, tӯÿó tҥo sӵ tin tѭӓng cӫa doanh nghiӋp vӟi ngân hàng và giӳ mӕi quan KӋ gҳn bó lâu dài. Do vұy, nӃu thông tin ÿѭӧc thu thұp ÿҫy ÿӫ thì sӁÿem lҥi Uҩt nhiӅu thuұn lӧi cho cҧ ngân hàng và doanh nghiӋp. + Phӕi hӧp vӟi các ban ngành hoһc thuê công ty tѭ vҩn tài chính ÿӇ thiӃt lұp các chuҭn mӵc ÿánh giá tín dөng phù hӧp vӟi thӵc tӃ tҥi ViӋt Nam. ĈӅ ra các tiêu chuҭn cө thӇ cho viӋc ÿánh giá qua các báo cáo tài chính và tài liӋu khác, ÿӇ Wҥo ÿLӅu kiӋn cho các cán bӝ tín dөng thҭm ÿӏnh ÿѭӧc tình hình hoҥt ÿӝng cӫa các DNNVV trong ÿLӅu kiӋn không ÿҫy ÿӫ vӅ hӗ sѫ tài chính. + Nghiên cӭu các hình thӭc chăm sóc khách hàng phù hӧp vӟi tӯng ÿӕi tѭӧng khách hàng. Nghiên cӭu các dӏch vө hӛ trӧ cNJng nhѭ các ѭu ÿãi có thӇ áp Gөng cho khách hàng là các DNNVV nhѭ: tә chӭc lӟp hӑc miӉn phí vӅ quҧn lý tài chính cho chӫ DNNVV, linh hoҥt áp dөng các hình thӭc thӃ chҩp, cҫm Fӕ tài sҧn hình thành tӯ vӕn vay. 3.2.3.3. Góp v͙n ÿ̯u t˱, liên doanh, liên k͇t vͣi DNVVN 55 ĈӇ mӣ rӝng tín dөng, ngân hàng không nhҩt thiӃt chӍ cho doanh nghiӋp vay vӕn mà có thӇ lӵa chӑn xem doanh nghiӋp nào làm ăn hiӋu quҧ, có triӇn vӑng thì ngân hàng có thӇ thoҧ thuұn ký hӧp ÿӗng liên doanh, liên kӃt vӟi nhӳng doanh nghiӋp ÿó ÿӇ cùng sҧn xuҩt, kinh doanh. Nhѭ vұy, ngân hàng không nhӳng mӣ rӝng ÿѭӧc tín dөng mà còn có ÿLӅu kiӋn xâm nhұp thӏ trѭӡng tӯÿó tìm ra ÿѭӧc nhӳng mһt mҥnh, yӃu cӫa khách hàng, ÿӗng thӡi vӯa trӵc tiӃp giám sát, quҧn lý vӕn cho vay vӯa tҥo ra thu nhұp cao do trӵc tiӃp là ngѭӡi ÿҫu tѭ vӕn. VӅ phía doanh nghiӋp, do có sӵ tѭ vҩn, cӝng tác cӫa phía ngân hàng, doanh nghiӋp sӁ làm ăn có hiӋu quҧ hѫn, hҥn chӃÿѭӧc rӫi ro cho khách hàng và ngân hàng. Cách thӭc này là rҩt hiӋu quҧ và cNJng trong khҧ năng ÿҫu tѭ, quҧn lý cӫa ngân hàng vì các DNNVV thѭӡng có quy mô vӅ vӕn và phҥm vi hoҥt ÿӝng không lӟn. 3.2.3.4. Th͹c hi͏n các chính sách ˱u ÿãi ÿ͙i vͣi DNNVV Xây dӵng mӝt sӕ chính sách ѭu ÿãi cҫn thiӃt ÿӕi vӟi DNNVV: Chính sách ѭu ÿãi lãi suҩt, ѭu ÿãi vӅ phí dӏch vө, quyӅn mua bán ngoҥi tӋ, ÿLӅu kiӋn vay vӕn, thӃ chҩp... theo Kѭӟng các khách hàng có quan hӋ vay vӕn thѭӡng xuyên, trҧ nӧ tӕt sӁ áp dөng lãi suҩt cho vay ѭu ÿãi; khách hàng mӣ quan hӋ lҫn ÿҫu sӁÿѭӧc miӉn giҧm phí dӏch vө,... - Th͹c hi͏n chính sách lãi sṷt linh ho̩t Mӝt trong nhӳng ÿLӅu quan tâm cӫa doanh nghiӋp khi ÿӃn vay vӕn ngân hàng là lãi suҩt bӣi lãi suҩt ҧnh hѭӣng trӵc tiӃp ÿӃn lӧi nhuұn mang lҥi cho doanh nghiӋp. Do vұy, mӭc lãi suҩt phҧi hӧp lý, hình thành trên cѫ sӣ thoҧ thuұn vӟi khách hàng, hài hoà lӧi ích ngân hàng và doanh nghiӋp. Ĉӕi vӟi DNNVV, ngân hàng nên thӵc hiӋn lãi suҩt dӵa vào ÿӝ tín nhiӋm cӫa doanh nghiӋp, xu thӃ sҧn xuҩt kinh doanh trên thӏ trѭӡng... - Cho vay có ÿ̫m b̫o b̹ng các kho̫n ph̫i thu cͯa doanh nghi͏p Các doanh nghiӋp bán hàng nhѭng do ngѭӡi mua chѭa kӏp thanh toán, dүn ÿӃn làm cho doanh nghiӋp bӏ thiӃu vӕn lѭu ÿӝng. Trong trѭӡng hӧp này, ngân hàng có thӇ giúp doanh nghiӋp thiӃu vӕn tҥm thӡi bҵng cách cho vay theo tӹ lӋ nhҩt 56 ÿӏnh trên khoҧn phҧi thu. Tӹ lӋ này cao hay thҩp phө thuӝc vào chҩt lѭӧng các khoҧn nӧ sau khi ÿѭӧc ngân hàng thҭm ÿӏnh mӝt cách chһt chӁ. - Linh ho̩t hình thͱc cho vay có ÿ̫m b̫o Năng lӵc cӫa các DNNVV thѭӡng lӟn hѫn so vӟi tài sҧn thӵc có cӫa hӑ. Do ÿó, muӕn mӣ rӝng tín dөng ÿӗng thӡi tҥo hѭӟng cho các doanh nghiӋp, ngân hàng Fҫn mҥnh dҥn áp dөng hình thӭc cho vay ÿҧm bҧo bҵng hàng hoá, dӏch vө. Ngân hàng có thӇ giҧi quyӃt cho vay căn cӭ vào tính khҧ thi cӫa phѭѫng án sҧn xuҩt kinh doanh và khҧ năng cҥnh tranh cӫa sҧn phҭm ÿó trên thӏ trѭӡng. Tài sҧn bҧo ÿҧm tiӅn vay chӍ là phѭѫng tiӋn cuӕi cùng, là nguӗn trҧ nӧ khi rӫi ro xҧy ra, do Yұy ngân hàng cҫn linh hoҥt áp dөng hình thӭc thӃ chҩp, tín chҩp, bão lãnh… phù hӧp. - Phân lo̩i doanh nghiӋp  Ĉәi mӟi là phҧi tҥo mӑi ÿLӅu kiӋn ÿӇ phөc vө khách hàng nhanh hѫn, chҩt lѭӧng Kѫn, giúp khách hàng cҥnh tranh lành mҥnh, qua ÿó thu hút nhiӅu khách hàng có uy tín ÿӃn giao dӏch, mӣ rӝng thӏ phҫn tín dөng cӫa ngân hàng. Ngân hàng phҧi thѭӡng xuyên phân loҥi khách hàng – doanh nghiӋp theo tiêu chí nhҩt ÿӏnh ÿӇ có chính sách ѭu ÿãi nhҩt ÿӏnh ÿӕi vӟi các DNNVV. Nhӳng doanh nghiӋp có uy tín, có quan hӋ tín dөng thѭӡng xuyên, trҧ nӧ gӕc và lãi ÿúng hҥn thì phҧi ÿѭӧc Kѭӣng ѭu ÿãi nhѭ giҧm lãi suҩt tiӅn vay, tăng lãi suҩt tiӅn gӱi, giҧm phí dӏch Yө... 3.2.3.5. Nâng cao kͿ năng nghi͏p vͭ cͯa cán b͡ tẖm ÿ͓nh Chҩt lѭӧng và hiӋu quҧ tín dөng phө thuӝc phҫn lӟn vào trình ÿӝ cӫa cán bӝ tín dөng. Vì vұy, trình ÿӝ cán bӝ tín dөng phҧi ÿѭӧc chuҭn hoá, không ngӯng nâng cao. Ngân hàng cҫn có nhiӅu chѭѫng trình ÿào tҥo nâng cao kӻ năng nghiӋp vө cӫa cán bӝ tín Gөng dѭӟi nhiӅu hình thӭc nhѭ: bӗi dѭӥng nghiӋp vө chuyên môn, tә chӭc tұp huҩn, thi tình huӕng, ÿһc biӋt là trình ÿӝ thҭm ÿӏnh dӵ án, phѭѫng án vay vӕn, lӵa chӑn khách hàng, vұn dөng các chӃÿӝ thӇ lӋ tín dөng ÿã ban hành. Ĉӝi ngNJ cán bӝ thҭm 57 ÿӏnh phҧi gӗm nhӳng ngѭӡi am hiӇu chuyên ngành, có kinh nghiӋm tѭ vҩn dӵ án, phѭѫng án sҧn xuҩt kinh doanh cho DNNVV. Bên cҥnh ÿó, rèn luyӋn ÿҥo ÿӭc nghӅ nghiӋp cho cán bӝ tín dөng là mӝt yӃu tӕ không thӇ thiӃu. Bӣi vì, ÿҥo ÿӭc nghӅ nghiӋp chính là nӅn tҧng, nó quyӃt ÿӏnh hành vi và mөc ÿích cӫa cán bӝ tín dөng. 3.2.3.6. Th͹c hi͏n quy trình tẖm ÿ͓nh rͯi ro tín dͭng lành m̩nh Trѭӟc ÿây, viӋc thҭm ÿӏnh tín dөng cho các doanh nghiӋp thѭӡng không rõ ràng và thiӃu nhӳng tiêu chuҭn cө thӇÿӇ phân tích, ÿánh giá doanh nghiӋp. ĈLӅu này ÿã gây nên khó khăn rҩt lӟn cho ngân hàng trong viӋc ÿѭa ra quyӃt ÿӏnh cho vay; ÿӗng thӡi nó FNJng cҧn trӣ doanh nghiӋp tiӃp cұn vӟi nguӗn tài chính to lӟn tӯ phía ngân hàng. Do ÿó, các ngân hàng cҫn xây dӵng nhӳng tiêu chuҭn cө thӇ làm cѫ sӣÿӇ thҭm ÿӏnh trѭӟc khi quyӃt ÿӏnh cho vay. TuǤ theo mӛi ngân hàng mà các tiêu chuҭn này có thӇ khác nhau nhѭng vӅ cѫ bҧn vүn phҧi ÿҧm bҧo mӝt sӕ các yêu cҫu sau: a. Nhұn biӃt vӅ khách hàng HiӇu biӃt chính xác vӅ khách hàng mà ngân hàng sӁ cҩp tín dөng là ÿLӅu rҩt quan trӑng. ĈӇ phê duyӋt vӕn vay cho nhӳng khách hàng mӟi, ngân hàng phҧi xem xét ÿӃn danh tiӃng và uy tín cӫa khách hàng, cNJng nhѭ năng lӵc pháp lý cӫa hӑ trong viӋc chӏu trách nhiӋm. Vì vұy, ngân hàng cҫn hiӇu rõ hӑ sӁ cҩp tín dөng cho ai. Do ÿó, trѭӟc khi tiӃn hành mӝt mӕi quan hӋ tín dөng mӟi, ngân hàng phҧi làm quen vӟi ngѭӡi xin vay và phҧi chҳc chҳn rҵng hӑÿang giao dӏch vӟi mӝt tә chӭc hay cá nhân có khҧ năng trҧ nӧ và danh tiӃng tӕt, nhҩt là vӟi các DNNVV chѭa có danh tiӃng trên thӏ trѭӡng thì các Yҩn ÿӅ liên quan ÿӃn chӫ doanh nghiӋp sӁ là mӝt vҩn ÿӅ mà ngân hàng ÿһc biӋt quan tâm vì do ÿһc thù cӫa DNNVV, chӫ DNNVV có mӝt tҫm quan trӑng gҫn nhѭ quyӃt ÿӏnh ÿӕi vӟi mӑi hoҥt ÿӝng cӫa doanh nghiӋp ÿó. b. Ĉánh giá hi͏u qu̫ các kho̫n vay cͯa DNNVV 58 Ngân hàng phҧi tiӃp nhұn thông tin ÿҫy ÿӫ tҥo ÿLӅu kiӋn cho viӋc ÿánh giá toàn diӋn vӅ các mһt rӫi ro thӵc sӵ cӫa ngѭӡi vay. Phө thuӝc vào loҥi hình tín dөng cho vay và bҧn chҩt cӫa quan hӋ tín dөng ÿӃn ngày cho vay, các nhân tӕ sӁÿѭӧc xem xét và chӭng minh bҵng tài liӋu ÿӇ phê duyӋt tín dөng bao gӗm: - Mөc ÿích cӫa khoҧn tín dөng và nguӗn trҧ nӧ; - Các yӃu tӕ rӫi ro do ngѭӡi vay và tài sҧn thӃ chҩp có thӇ mang lҥi; - Khҧ năng trҧ nӧ hiӋn tҥi và quá trình trҧ nӧ cӫa ngѭӡi vay, dӵa vào tình hình tài chính trѭӟc ÿây và kӃ hoҥch lѭu chuyӇn tiӅn mһt trong tѭѫng lai; - Cҫn xem xét kӻÿӃn kӻ năng kinh doanh cӫa ngѭӡi vay và tình hình khu vӵc kinh tӃ cӫa ngѭӡi vay và vӏ trí cӫa ngѭӡi vay trong khu vӵc ÿó; - Các ÿLӅu khoҧn tín dөng dӵ kiӃn, bao gӗm các ÿLӅu khoҧn ÿѭӧc ÿѭa ra ÿӇ hҥn chӃ thay ÿәi các mһt rӫi ro tѭѫng lai cӫa ngѭӡi vay. c. Phân tích thông tin tài chính 0һc dù thông tin tài chính cӫa các doanh nghiӋp, ÿһc biӋt là các DNNVV không hoàn toàn chính xác trong mӑi trѭӡng hӧp, nhѭng cán bӝ tín dөng vүn phҧi có trách nhiӋm yêu cҫu doanh nghiӋp cung cҩp ÿӇ có ÿѭӧc các thông tin tài chính cӫa ngѭӡi vay vӕn. Trѭӟc tiên, cán bӝ tín dөng ÿi kiӇm tra thӵc tӃÿӇÿánh giá các sӕ liӋu tài chính chӫ yӃu nhѭ doanh thu, sӕ nhân viên, giá trӏ tài sҧn hiӋn tҥi (ÿһc biӋt là hàng hóa tӗn kho), giá trӏ tài sҧn cӕÿӏnh (ÿһc biӋt là bҩt ÿӝng sҧn, nhà máy và thiӃt bӏ) và các nghƭa vө vӅ nӧ. Sau ÿó, hӑ sӁ tiӃn hành phân tích tài chính cӫa doanh nghiӋp, bao gӗm: - Phân tích quá khͱ: phân tích thông qua các sӕ liӋu tài chính ÿã thu thұp ÿѭӧc, có Oѭu ý ÿӃn tính chính xác qua kiӇm tra thӵc tӃ. - '͹ báo tài chính: chӫ yӃu dӵa vào báo cáo doanh thu hҵng tháng và các báo cáo tài chính dӵ báo. 59 .Ӄt hӧp cҧ phân tích quá khӭ và dӵ báo tài chính cán bӝ tín dөng có thӇÿѭa ra nhӳng nhұn xét tәng quát vӅ tình hình hình kinh doanh, biӃn ÿӝng vӅ tài chính, nhu cҫu vӕn FNJng nhѭ khҧ năng thanh toán các khoҧn nӧ cӫa doanh nghiӋp. d. Phân tích thông tin phi tài chính Ĉây là mӝt trong nhӳng vҩn ÿӅ khó cӫa viӋc thҭm ÿӏnh hӗ sѫ vay cӫa mӝt doanh nghiӋp vì nó mang tính chӫ quan nhѭng lҥi rҩt quan trӑng thӇ hiӋn khҧ năng quҧn lý và Vӱ dөng khoҧn vay cӫa doanh nghiӋp và nhҩt là khҧ năng phát triӇn cӫa doanh nghiӋp ÿó trong tѭѫng lai. Mӝt kinh nghiӋm luôn ÿѭӧc nhҳc nhӣÿӕi vӟi cán bӝ tín dөng là Pӝt doanh nghiӋp có tình hình tài chính tӕt nhѭng không có lãnh ÿҥo giӓi thì cNJng có thӇ gһp phҧi khó khăn; Ngѭӧc lҥi, mӝt doanh nghiӋp có tình hình tài chính khó khăn nhѭng có lãnh ÿҥo giӓi thì doanh nghiӋp vүn có khҧ năng phөc hӗi và phát triӇn. ViӋc phân tích thông tin phi tài chính ÿһc biӋt quan trӑng vӟi các DNNVV, vì thông thѭӡng các doanh nghiӋp này có báo cáo tài chính không rõ ràng, không có lӧi thӃ vӅ uy tín và danh tiӃng cӫa doanh nghiӋp. 6ӵÿa dҥng vӅÿһc ÿLӇm cӫa doanh nghiӋp, kӇ cҧ loҥi hình kinh doanh, quy mô hoҥt ÿӝng, kinh nghiӋm, … làm ÿa dҥng các khía cҥnh ÿánh giá và các ÿLӇm cҫn tұp trung khi thҭm ÿӏnh hӗ sѫ vay. Tuy nhiên, khi phân tích các thông tin phi tài chính, ngân hàng nên tұp trung vào mӝt sӕ các mһt sau: - 1ăng l͹c qu̫n lý: 1ăng lӵc quҧn lý là mӝt trong nhӳng yӃu tӕ quan trӑng nhҩt cҫn ÿánh giá. Mһc dù cách GӉ nhҩt ÿӇÿánh giá là dӵa vào thông tin vӅ quá trình hoҥt ÿӝng cӫa nhӳng cán bӝ làm công tác quҧn lý, nhѭng cҫn lѭu ý rҵng thành công trong quá khӭ không có nghƭa là luôn thành công trong tѭѫng lai. Ĉһc biӋt, trong DNNVV, do thiӃu nguӗn lӵc nên năng Oӵc quҧn lý và lãnh ÿҥo cӫa chӫ doanh nghiӋp là chìa khóa cho sӵ thành công. - 9͓ trí trên th͓ tr˱ͥng: 60 Ĉây là mӝt trong nhӳng ÿLӇm chính ÿӇ ÿánh giá xem DNNVV có khҧ năng tӗn tҥi trong cuӝc cҥnh tranh gay gҳt cӫa cҧ thӏ trѭòng trong và ngoài nѭóc hiӋn nay? NӃu DNNVV là nhà sҧn xuҩt thì trình ÿӝ công nghӋ hoһc bí quyӃt sҧn xuҩt sӁҧnh hѭӓng ÿӃn sӵ sӕng còn cӫa doanh nghiӋp ÿó. NӃu doanh nghiӋp ÿã có bӅ dày hoҥt ÿӝng trên thӏ trѭӡng, ÿLӅu ÿó có nghƭa là doanh nghiӋp có khҧ năng tӗn tҥi. Tuy nhiên nӃu mӝt DNNVV có mӝt sҧn phҭm dүn ÿҫu thӏ phҫn nhѭng chu kǤ kinh doanh sҧn phҭm lҥi quá ngҳn thì DNNVV ÿó vүn có thӇ bӏÿe dӑa bӣi sӵ cҥnh tranh. Khҧ năng tӗn tҥi cӫa DNNVV trong cҥnh tranh phө thuӝc vào quy mô thӏ trѭӡng sҧn phҭm cӫa doanh nghiӋp ÿó. NӃu ÿó là thӏ trѭӡng nѭӟc ngoài, cҥnh tranh sӁ khӕc liӋt Kѫn và ÿòi hӓi trình ÿӝ năng lӵc cao hѫn. - Th͓ tr˱ͥng và ngành s̫n xṷt: Nhìn chung, DNNVV không có sӭc mҥnh ÿӇ tác ÿӝng lên xu hѭӟng cӫa thӏ trѭӡng. Vì Yұy tình hình cӫa thӏ trѭӡng và ngành sҧn xuҩt ÿӕi vӟi hӑ rҩt quan trӑng. YӃu tӕ quan trӑng nhҩt không chӍ là tӗn tҥi mà còn là nhu cҫu vӅ sҧn phҭm trong tѭѫng lai. Thұm chí dù nhu cҫu hiӋn tҥi ÿang rҩt lӟn nhѭng nhu cҫu ÿang tăng lên vӅ sҧn phҭm thay thӃ có thӇ làm giҧm nhu cҫu vӅ sҧn phҭm ÿó trong tѭѫng lai. Hѫn nӳa nӃu thӏ trѭӡng có quҧn lý thì cҫn xem xét kӻ lѭӥng các xu thӃ cӫa Chính phӫÿӕi vӟi ngành hàng. - Nhͷng y͇u t͙ khác: Có thӇ còn nhiӅu tiêu chí khác: uy tín trên thӏ trѭòng và thӡi gian tham gia vào kinh doanh có thӇ là nhӳng yӃu tӕ tác ÿӝng ÿӃn khҧ năng tӗn tҥi. Chҩt lѭӧng nhân công FNJng có vai trò quan trӑng. Mӝt DNNVV là vӋ tinh cho mӝt doanh nghiӋp lӟn hѫn, thông thѭòng doanh thu cӫa nó sӁәn ÿӏnh hѫn các DNNVV ÿӝc lұp khác. Ngoài ra, Oӏch sӱ hoàn trҧÿӅu ÿһn các khoҧn vay nӧ là mӝt trong nhӳng chӍ tiêu cho thҩy ÿӝ tín nhiӋm cӫa DNNVV ÿó. 3.2.4. Ĉӕi vӟi các Công ty CTTC 61 0ͧ r͡ng m̩ng l˱ͣi ho̩t ÿ͡ng và ÿ̱y m̩nh ho̩t ÿ͡ng marketing Có thӇ thҩy rҵng là các DNNVV ÿóng mӝt vai trò không nhӓ trong quá trình phát triӇn kinh tӃ. Theo mөc tiêu phát triӇn DNNVV giai ÿRҥn 2006-2010, sӕ lѭӧng doanh nghiӋp này sӁ không ngӯng tăng lên trong thӡi gian tӟi. Vì vұy, nhu cҫu vӅ vӕn, ÿһc biӋt là vӕn trung và dài hҥn là rҩt lӟn. ĈӇÿáp ӭng nhu cҫu này, các công ty CTTC cҫn: - Mӣ rӝng mҥng lѭӟi hoҥt ÿӝng: Ĉây là viӋc rҩt cҫn thiӃt và cҩp bách ÿӇÿѭa sҧn phҭm ÿӃn vӟi mӑi ÿӕi tѭӧng khách hàng. - Ĉҭy mҥnh hoҥt ÿӝng marketing: Bên cҥnh viӋc mӣ rӝng mҥng lѭӟi hoҥt ÿӝng, vai trò cӫa hoҥt ÿӝng marketing, tiӃp thӏ, tìm kiӃm khách hàng cNJng rҩt quan trӑng. %ӣi vì, marketing có tӕt thì doanh nghiӋp mӟi biӃt nhiӅu ÿӃn sҧn phҭm cӫa công ty, nhӳng ѭu ÿLӇm cӫa sҧn phҭm, tӯÿó doanh nghiӋp mӟi có kӃ hoҥch sӱ dөng Vҧn phҭm. 3.2.5. Ĉӕi vӟi các DNNVV 3.2.5.1. Th͹c hi͏n ÿúng và ÿ̯y ÿͯ ch͇ÿ͡ báo cáo, s͝ sách, chͱng tͳ k͇ toán Thӵc hiӋn ÿҫy ÿӫ mӑi quy ÿӏnh cӫa Nhà nѭӟc, pháp luұt trong hoҥt ÿӝng sҧn xuҩt kinh doanh luôn là yêu cҫu bҳt buӝc ÿӕi vӟi mӑi doanh nghiӋp, bao gӗm cҧ DNNVV. Nhѭng thӵc tӃ hiӋn nay các doanh nghiӋp gian lұn sә sách, trӕn thuӃ ngày mӝt nhiӅu khiӃn các ngân hàng rҩt ngҥi rӫi ro khi cho các ÿӕi tѭӧng này vay. Vì vұy, các doanh nghiӋp cҫn phҧi nâng cao uy tín, tҥo lòng tin cho ngân hàng bҵng cách: - +Ӌ thӕng báo cáo và theo dõi hoҥt ÿӝng kinh doanh cӫa doanh nghiӋp phҧi ÿѭӧc ghi chép ÿҫy ÿӫ, rõ ràng. Các doanh nghiӋp bán hàng phҧi có hӧp ÿӗng kinh tӃ, và tuân thӫ chӃÿӝ phát hành hoá ÿѫn, chӭng tӯ. - /ұp báo cáo tài chính rõ ràng, ÿӫÿӝ tin cұy, loҥi bӓ báo cáo tài chính mang tính chҩt ÿӕi phó vӟi cѫ quan thuӃ. 62 - Nâng cao năng lӵc, trình ÿӝ cӫa cán bӝ kӃ toán, chҩp hành tӕt pháp luұt… Thӵc hiӋn ÿúng chӃÿӝ thӕng kê kӃ toán; loҥi bӓ các sӕ liӋu không trung thӵc, phҧn ánh không chính xác tình hình sҧn xuҩt kinh doanh và tài chính cӫa doanh nghiӋp. 3.2.5.2. Khai thác các ngu͛n thông tin phͭc vͭ s̫n xṷt kinh doanh Trong môi trѭӡng kinh doanh cҥnh tranh gay gҳt nhѭ hiӋn nay thì thông tin là yӃu tӕ Uҩt quan trӑng, doanh nghiӋp nào có ÿѭӧc thông tin trѭӟc thì cѫ hӝi thành công sӁ cao Kѫn. Thұt vұy, nҳm bҳt ÿҫy ÿӫ và kӏp thӡi thông tin sӁ giúp cho doanh nghiӋp ÿѭa ra nhӳng quyӃt ÿӏnh ÿúng ÿҳn, kӏp thӡi trong hoҥt ÿӝng sҧn xuҩt kinh doanh, ÿem lҥi thành công cho doanh nghiӋp. Tӯ nguӗn thông tin thu thұp ÿѭӧc, doanh nghiӋp tiӃn hành lұp kӃ hoҥch, phѭѫng án sҧn xuҩt kinh doanh có hiӋu quҧ. ĈLӅu này sӁ giúp doanh nghiӋp dӉ dàng thuyӃt phөc ngân hàng trong viӋc giҧi trình vay vӕn. 3.2.5.3. C˯ c̭u t͝ chͱc l̩i b͡ máy doanh nghi͏p, nâng cao ch̭t l˱ͫng ngu͛n nhân O͹c HiӋu quҧ sҧn xuҩt kinh doanh chính là cѫ sӣ cho viӋc tӗn tҥi và phát triӇn cӫa doanh nghiӋp. ĈӇÿӭng vӳng trong môi trѭӡng kinh doanh hiӋn nay, các doanh nghiӋp cҫn chú trӑng viӋc hiӋn ÿҥi hoá doanh nghiӋp, ÿҫu tѭ máy, thiӃt bӏ, công nghӋ hiӋn ÿҥi, nâng cao chҩt lѭӧng sҧn phҭm, dӏch vө, nâng cao khҧ năng cҥnh tranh, hҥ giá thành sҧn phҭm, … Trѭӟc bӕi cҧnh nhѭ vұy thì viӋc cѫ cҩu lҥi bӝ máy doanh nghiӋp theo hѭӟng nhӓ, gӑn, tiӃt kiӋm chi phí quҧn lý, nâng cao hiӋu quҧ trong công viӋc là ÿLӅu cҩp bách. Ngoài ra, doanh nghiӋp cҫn phҧi hoàn thiӋn tӯ khâu quҧn lý cho ÿӃn quá trình sҧn xuҩt, kinh doanh. Muӕn vұy, yӃu tӕ con ngѭӡi rҩt quan trӑng, nó quyӃt ÿӏnh thành bҥi cӫa Pӛi doanh nghiӋp. Do ÿó, doanh nghiӋp cҫn: - Nâng cao năng lӵc quҧn lý ÿLӅu hành ÿӕi vӟi cán bӝ lãnh ÿҥo; - Có chính sách ÿào tҥo nguӗn nhân lӵc mӝt cách hӧp lý; - Chӫÿӝng sáng tҥo áp dөng các kiӃn thӭc, công nghӋ mӟi, các chѭѫng trình quҧn lý kinh tӃ và sҧn xuҩt kinh doanh, xây dӵng doanh nghiӋp phát triӇn bӅn vӳng. 63 - +ӧp tác vӟi các doanh nghiӋp khác ӣ trong hay ngoài nѭӟc ÿӇ hӑc hӓi, trao ÿәi kinh nghiӋm, phѭѫng pháp quҧn lý, sҧn xuҩt, kinh doanh. 3.3. NHӲNG GIҦI PHÁP HӚ TRӦ 3.3.1. Ĉӕi vӟi Chính phӫ 3.3.1.1. Ĉ̱y m̩nh c̫i cách hành chính 0һc dù ÿã ÿҥt ÿѭӧc mӝt sӕ thành tӵu bѭӟc ÿҫu trong viӋc cҧi cách hành chính, nhѭng nhìn chung, công tác hành chính ӣ nѭӟc ta vүn tӗn tҥi nhiӅu bҩt cұp, gây khó khăn và Wăng chi phí kinh doanh cho doanh nghiӋp. Do ÿó, trong thӡi gian tӟi, các cѫ quan Nhà Qѭӟc cҫn ÿҭy mҥnh công tác cҧi cách hành chính theo hѭӟng thân thiӋn hѫn vӟi doanh nghiӋp, cө thӇ nhѭ . - Ĉҭy mҥnh viӋc nghiên cӭu và áp dөng các biӋn pháp giҧm chi phí khӣi sӵ doanh nghiӋp; - 7ә chӭc và thѭӡng xuyên duy trì ÿӕi thoҥi trӵc tuyӃn vӟi doanh nghiӋp, qua ÿó doanh nghiӋp có thӇ nhұn ÿѭӧc nhӳng tham vҩn vӅ kinh doanh, nӝp hӗ sѫ, thӵc hiӋn thӫ tөc hoàn thuӃ và khai thác thông tin sѫ cҩp mӝt cách nhanh và rҿ nhҩt; - Giҧm nhҽ thӫ tөc ÿăng ký kinh doanh thông qua viӋc thiӃt lұp hӋ thӕng nӕi Pҥng ÿăng ký kinh doanh toàn quӕc. 3.3.1.2. H͟ trͫ phát tri͋n công ngh͏ thông tin ThiӃu thông tin ÿang là mӝt trong nhӳng rào cҧn lӟn cho viӋc phát triӇn và nâng cao Qăng lӵc cҥnh tranh cӫa các DNNVV. Vì vұy, trong giai ÿRҥn tӟi, cҫn tұp trung mӑi nguӗn lӵc cҫn thiӃt cho viӋc thiӃt lұp hӋ thӕng thu thұp và xӱ lý thông tin hӛ trӧ doanh nghiӋp nói chung và DNNVV nói riêng. Bên cҥnh ÿó, cҫn khuyӃn khích viӋc hӧp tác và chia sҿ công nghӋ thông tin giӳa các doanh nghiӋp có quy mô khác nhau, phát triӇn có hiӋu quҧ các chѭѫng trình nghiên cӭu 64 có khҧ năng ӭng dөng thѭѫng mҥi, khuyӃn khích phát triӇn mô hình liên kӃt giӳa các viӋn nghiên cӭu, trѭӡng ÿҥi hӑc, trѭӡng kӻ thuұt vӟi doanh nghiӋp. 3.3.1.3. Khuy͇n khích thành l̵p các hi͏p h͡i và các t͝ chͱc phát tri͋n DNNVV Nhu cҫu bӭc xúc hiӋn nay cӫa các DNNVV là cҫn có nhӳng tә chӭc ÿҥi diӋn ÿӇ bҧo vӋ quyӅn lӧi cӫa các doanh nghiӋp này; ÿӗng thӡi có ÿLӅu kiӋn hӛ trӧ nhau trong sҧn xuҩt kinh doanh, trao ÿәi kinh nghiӋm kinh doanh, cung cҩp thông tin, hӛ trӧ nhau vӅ vӕn, công nghӋ, … Các tә chӭc này có thӇÿѭӧc thành lұp dѭӟi dҥng các hӝi nghӅ nghiӋp, hiӋp hӝi, các câu lҥc bӝ, … hoҥt ÿӝng thѭӡng xuyên hoһc ÿӏnh kǤ dѭӟi nhiӅu hình thӭc ÿa dҥng, phong phú. Tuy nhiên, ӣ ViӋt Nam các hình thӭc này mӟi chӍ phát triӇn ӣ mӭc hҥn chӃ và hiӋu quҧ hoҥt ÿӝng chѭa cao. Do ÿó, cҫn có nhӳng chính sách phù hӧp hѫn ÿӇ khuyӃn khích phát triӇn các hiӋp hӝi, có thӇ là: - Nhà nѭӟc trӧ giúp ÿào tҥo cán bӝ hӝi; - Các Bӝ, cѫ quan ngang Bӝ hѭӟng dүn, tҥo ÿLӅu kiӋn thuұn lӧi ÿӇ các hӝi tham gia các hoҥt ÿӝng thuӝc ngành, lƭnh vӵc quҧn lý cӫa Bӝ theo quy ÿӏnh cӫa pháp luұt, Wә chӭc lҩy ý kiӃn cӫa hӝi ÿӇ hoàn thiӋn các quy ÿӏnh quҧn lý nhà nѭӟc vӅ ngành, Oƭnh vӵc. 3.3.1.4. Th͹c hi͏n chính sách trͫ giúp có tr͕ng ÿL͋m Thӵc hiӋn trӧ giúp có trӑng ÿLӇm ÿӇ tăng cѭӡng khҧ năng cҥnh tranh cӫa mӝt sӕ ngành hàng mà ViӋt Nam có lӧi thӃ. Vì nguӗn ngân sách cӫa Chính phӫ còn hҥn chӃ, trong khi nhu cҫu trӧ giúp cӫa các doanh nghiӋp nói chung và DNNVV nói riêng là rҩt lӟn và nhìn chung ÿӅu vѭӧt quá khҧ năng cӫa Chính phӫ. Trong mӛi giai ÿRҥn nhҩt ÿӏnh, Chính phӫ cҫn lӵc chӑn mӝt sӕ lƭnh vӵc mà quӕc gia mình có lӧi thӃÿӇ tұp trung phát triӇn. Ĉӕi vӟi ViӋt Nam, trong ÿLӅu kiӋn rҩt hҥn chӃ vӅ tài chính cho hoҥt ÿӝng trӧ giúp DNNVV, chúng ta càng phҧi kiên ÿӏnh vӟi nguyên tҳc trӧ giúp có trӑng ÿLӇm, có thӇ 65 viӋc trӧ giúp chӍÿѭӧc thӵc hiӋn vӟi mӝt sӕ ít doanh nghiӋp, nhѭng ÿҧm bҧo rҵng sau khi nhұn ÿѭӧc sӵ trӧ giúp, doanh nghiӋp ÿó có thӇ có ÿѭӧc khҧ năng cҥnh tranh. Hoҥt ÿӝng trӧ giúp DNNVV cҫn tránh xu hѭӟng chia ÿӅu và sӵ trӧ giúp mà mӛi doanh nghiӋp nhұn ÿѭӧc ÿӅu không giҧi quyӃt ÿѭӧc khó khăn cӫa doanh nghiӋp nhѭ chúng ta ÿã làm trѭӟc ÿây. 3.3.1.5. Phát tri͋n văn hoá kinh doanh, khuy͇n khích khͧi s͹ doanh nghi͏p Nhҵm khѫi gӧi tinh thҫn kinh doanh, phát triӇn nӅn văn hoá doanh nghiӋp, cҫn thiӃt phҧi triӇn khai các hoҥt ÿӝng tuyên truyӅn, giáo dөc, phә biӃn tinh thҫn doanh nghiӋp, ý chí kinh doanh và làm giàu tӟi mӑi ÿӕi tѭӧng, ÿһc biӋt là thí ÿLӇm thӵc hiӋn viӋc ÿѭa các bài hӑc vӅ kinh doanh vào chѭѫng trình hӑc ӣ trѭӡng phә thông, ÿҥi hӑc, dҥy nghӅ; ÿҭy mҥnh triӇn khai trӧ giúp ÿào tҥo khӣi sӵ doanh nghiӋp. Khi nӅn kinh tӃ thӏ trѭӡng càng phát triӇn, ÿòi hӓi các doanh nghiӋp, các doanh nhân phҧi có ÿҥo ÿӭc trong kinh doanh, có nhӳng hiӇu biӃt vӅ pháp luұt, có ý thӭc tuân thӫ pháp luұt, có trách nhiӋm vӟi toàn xã hӝi,… Nhӳng cái ÿó ÿѭӧc coi là văn hoá kinh doanh. Ӣ ViӋt Nam hiӋn nay, bên cҥnh mӝt bӝ phұn doanh nghiӋp tuy hiӇu biӃt vӅ pháp luұt nhѭng vүn cӕ tình vi phҥm, vүn còn diӉn ra tình trҥng mӝt sӕ doanh nghiӋp, chӫ doanh nghiӋp không có kiӃn thӭc vӅ pháp luұt nên ÿã vô tình vi phҥm pháp luұt trong quá trình hoҥt ÿӝng. Vì vұy, phát triӇn văn hoá kinh doanh cNJng là mӝt khía cҥnh Fҫn ÿѭӧc quan tâm nhiӅu trong công cuӝc phát triӇn DNNVV giai ÿRҥn tӟi. 3.3.2. Ĉӕi vӟi các NHTM 3.3.2.1. Tăng c˱ͥng các m͙i quan h͏ hͫp tác Nhҵm kiӇm soát ÿѭӧc rӫi ro và ÿҧm bҧo an toàn hoҥt ÿӝng tín dөng, góp phҫn nâng cao chҩt lѭӧng và hiӋu quҧ hoҥt ÿӝng cho vay, các ngân hàng cҫn phҧi có thông tin cӫa khách hàng, cө thӇ là DNNVV. Muӕn vұy, ngoài nhӳng thông tin mà khách hàng cung Fҩp, ngân hàng cҫn xây dӵng mӕi liên kӃt vӟi các hiӋp hӝi DNNVV, các hiӋp hӝi làng 66 nghӅ, hiӋp hӝi doanh nghiӋp trҿ... ÿӇ nҳm bҳt các thông tin vӅ doanh nghiӋp nhѭ tình hình sҧn xuҩt kinh doanh, nhu cҫu vӅ vӕn, dӏch vө; tҥo ra mӕi liên hӋ qua lҥi thѭӡng xuyên giӳa ngân hàng và DNNVV. Ngoài ra, ngân hàng còn mӣ rӝng quan hӋ hӧp tác vӟi các tә chӭc tài chính quӕc tӃ, tranh thӫ khai thác các nguӗn tài trӧ cho DNNVV, tҥo sӵÿa dҥng trong nguӗn vӕn. Mӣ Uӝng hӧp tác, hӑc tұp kinh nghiӋm vӅ mô hình quҧn lý tín dөng, ÿҫu tѭ cho DNNVV tҥi các tә chӭc tín dөng trong khu vӵc và trên thӃ giӟi, tҥo ra các cѫ hӝi nhұn tài trӧ vӅÿào Wҥo, hӑc hӓi kinh nghiӋm, góp phҫn nâng cao các kӻ năng ÿҫu tѭ cho DNNVV. 3.3.2.2. Th˱ͥng xuyên ti͇p xúc vͣi các DNNVV Ngân hàng cҫn thѭӡng xuyên tә chӭc các cuӝc hӝi thҧo vӅ DNNVV, trӵc tiӃp ÿӕi thoҥi Yӟi các DNNVV hoһc gián tiӃp thông qua các tә chӭc hӛ trӧ DNNVV ÿӇ luôn nҳm bҳt YӅ nhu cҫu và sӵ phát triӇn cӫa các doanh nghiӋp này. Tӯÿó, ngân hàng ÿӅ ra phѭѫng thӭc phөc vө hiӋu quҧ. 3.3.2.3. Xây d͹ng mô hình t͝ chͱc chuyên nghi͏p, chuyên môn sâu phͭc vͭ DNNVV Các NHTM thành lұp Ban DNNVV ÿһt tҥi trө sӣ chính và các phòng khách hàng DNNVV tҥi các chi nhánh. Theo ÿó, Ban DNNVV tҥi trө sӣ chính thӵc hiӋn chӭc năng ÿҫu mӕi nghiên cӭu các chính sách, tә chӭc thӵc hiӋn các quy trình nghiӋp vө, kӃ hoҥch mөc tiêu vӅ vӕn, sҧn phҭm cho DNNVV. Các phòng DNNVV tҥi chi nhánh là các trҥm tiӃp thӏ, cung cҩp sҧn phҭm trӵc tiӃp ÿӃn khách hàng DNNVV. Ĉӗng thӡi, ngân hàng cҫn tұp trung ÿào tҥo sâu kiӃn thӭc vӅÿăng ký kinh doanh, quҧn trӏ doanh nghiӋp, chính sách hӛ trӧ phát triӇn, pháp luұt, ÿӃn các kӻ năng tiӃp cұn, tác nghiӋp cho vay, cung cҩp sҧn phҭm dӏch vө, xӱ lý rӫi ro, nhҵm tҥo ra mӝt ÿӝi ngNJ nhân viên, cán bӝ tín dөng chuyên nghiӋp, có trình ÿӝ phөc vө DNNVV. 67 3.3.2.4. Chu̱n hoá v͉ c˯ ch͇, chính sách, quy trình thͯ tͭc cho vay, cung c̭p d͓ch Yͭÿ͙i vͣi các DNNVV Chính sách khách hàng dӵa trên các mөc tiêu chiӃn lѭӧc cҫn phҧi nhҩt quán, rõ ràng, các quy trình, thӫ tөc ÿѭӧc thiӃt kӃ riêng biӋt, phù hӧp vӟi tӯng nhóm khách hàng. Bҧo ÿҧm sӵ thӕng nhҩt, ÿѫn giҧn, chһt chӁ, tiӃn tӟi chuҭn theo hӋ thӕng quҧn lý chҩt lѭӧng theo tiêu chuҭn quӕc tӃ (tiêu chuҭn ISO). Quy trình tín dөng cҫn ÿѭӧc ÿLӅu chӍnh hӧp lý theo hѭӟng phân rõ trách nhiӋm, quyӅn Kҥn cӫa tӯng cán bӝ tín dөng, ÿҧm bҧo hҥn chӃ rӫi ro, ÿáp ӭng nhanh chóng nhu cҫu vӅ Yӕn, phát huy tính chӫÿӝng, sáng tҥo trong viӋc cҧi cách quy trình, thӫ tөc cho vay. 3.3.2.5. Xây d͹ng gói s̫n pẖm phù hͫp Ĉһc thù hoҥt ÿӝng cӫa DNNVV là tính ÿa dҥng vӅ ngành nghӅ kinh doanh và sӵ chênh OӋch lӟn vӅ trình ÿӝ quҧn lý. Vҩn ÿӅÿһt ra là ÿӇ có thӇ tiӃp cұn và phөc vө ngày càng nhiӅu, tӕt hѫn ÿӕi vӟi nhóm khách hàng này ngân hàng phҧi xây dӵng ÿѭӧc mӝt gói Vҧn phҭm ÿa dҥng, phù hӧp: Cho vay, thҩu chi, bao thanh toán, cho thuê tài chính, góp Yӕn, ÿҫu tѭ, bҧo lãnh; các sҧn phҭm dӏch vө thanh toán, ngân quӻ, tѭ vҩn, bҧo hiӇm FNJng sӁÿѭӧc chia nhӓ vӟi nhӳng chính sách phí dӏch vө phù hӧp. .Ӄt luұn chѭѫng 3 Trong chѭѫng 3, luұn văn ÿã ÿѭa ra nhӳng giҧi pháp khҳc phөc hҥn chӃ nhҵm nâng cao hiӋu quҧ hӛ trӧ tài chính ÿӕi vӟi các DNNVV ӣ ViӋt Nam trong thӡi gian tӟi. Trong chѭѫng này, luұn văn ÿã ÿóng góp cho Chính phӫ và các NHNN mӝt sӕ giҧi pháp mang tính chiӃn lѭӧc ÿӇ hoàn thiӋn công tác hӛ trӧ tài chính cho các DNNVV. Ĉӗng thӡi chѭѫng 3 cNJng ÿӅ ra mӝt sӕ giҧi pháp cө thӇ giúp các NHTM, công ty CTTC và Eҧn thân DNNVV có phѭѫng hѭӟng nhҵm cҧi thiӋn công tác hӛ trӧ tài chính cNJng nhѭ khҧ năng tiӃp cұn tài chính cӫa các DNNVV. .ӂT LUҰN 1. Trong nhӳng năm qua, DNNVV phát triӇn nhanh và có nhӳng ÿóng góp quan trӑng trong phát triӇn kinh tӃ - xã hӝi chung cӫa ÿҩt nѭӟc. Tuy nhiên, trên con ÿѭӡng phát triӇn, DNNVV ÿang phҧi ÿӕi mһt vӟi không ít khó khăn, thӱ thách: chҩt lѭӧng trong hoҥt ÿӝng sҧn xuҩt kinh doanh còn thҩp, sҧn phҭm chѭa có sӭc Fҥnh tranh cao trên thӏ trѭӡng do thiӃt bӏ, công nghӋ quá lҥc hұu; trình ÿӝ, năng Oӵc cӫa ngѭӡi lao ÿӝng và cán bӝ quҧn lý doanh nghiӋp còn yӃu; ÿһc biӋt, thiӃu Yӕn cho sҧn xuҩt kinh doanh. Vì vұy, hӛ trӧ tài chính ÿӕi vӟi các DNNVV là ÿһc biӋt cҫn thiӃt trong giai ÿRҥn hӝi nhұp kinh tӃ quӕc tӃ hiӋn nay. 2. Luұn văn ÿã làm rõ các tiêu chí xác ÿӏnh thӃ nào là mӝt DNNVV, trình bày vai trò Fӫa các DNNVV trong nӅn kinh tӃ. Ĉӗng thӡi qua ÿó, luұn văn ÿã khái quát ÿѭӧc Vӵ phát triӇn cҧ vӅ chҩt và lѭӧng cӫa các DNNVV, qua ÿó phҧn ҧnh ÿѭӧc nhӳng khó khăn mà các doanh nghiӋp này ÿang vҩp phҧi trong quá trình tiӃp cұn nguӗn Yӕn kinh doanh. Nhӳng khó khăn này do nhiӅu nguyên nhân gây ra, ngoài bҧn thân DNNVV, chӫ yӃu là do chính sách, thӫ tөc cӫa các NHTM và các DNNVV chѭa tұn dөng ÿѭӧc nguӗn vӕn ÿҫu tѭ cho máy, thiӃt bӏ bҵng hình thӭc thuê tài chính tӯ các Công ty CTTC. 3. Tӯ thӵc trҥng cӫa các tә chӭc liên quan trong viӋc hӛ trӧ tài chính ÿӕi vӟi các DNNVV, luұn văn ÿã nêu ra ÿѭӧc nhӳng mһt mҥnh và yӃu kém cӫa các tә chӭc này; tӯÿó có nhӳng giҧi pháp và kiӃn nghӏ cө thӇÿӇ nâng cao công tác hӛ trӧ tài chính cho các DNNVV, giúp các doanh nghiӋp này nâng cao hiӋu quҧ kinh doanh, nâng cao khҧ năng cҥnh tranh trên thӏ trѭӡng nhҵm tӯng bѭӟc hӝi nhұp và Eҳt kӏp nӅn kinh tӃ thӃ giӟi. Các giҧi pháp ÿѭӧc trình bày cө thӇÿӕi vӟi tӯng ÿӕi Wѭӧng có liên quan, tӯ Chính phӫ, NHNN, các NHTM, các Công ty CTTC và cҧ Eҧn thân DNNVV nhҵm giúp các ÿӕi tѭӧng này phát huy vai trò trong viӋc hӛ trӧ tài chính ÿӕi vӟi các DNNVV. TÀI LIӊU THAM KHҦO SÁCH, TÀI LIӊU 1. PGS.PTS. NguyӉn Cúc; GS.PTS. Hӗ Văn Vƭnh; PTS. Ĉһng Ngӑc Lӧi; NguyӉn +ӳu Thҳng (1997), Chính sách h͟ trͫ phát tri͋n doanh nghi͏p vͳa và nh͗ͧ Vi͏t Nam, NXB Chính trӏ quӕc gia. 2. NguyӉn Thӏ Mӻ Dung (2007), “Giҧp pháp mӣ rӝng tín dөng ngân hàng ÿӕi vӟi các doanh nghiӋp nhӓ và vӯa trên ÿӏa bàn thành phӕ Hӗ Chí Minh”, 7̩p chí Ngân hàng, (6), tr.31-33. 3. NguyӉn Thӏ HiӅn (2007), “Tín dөng Ngân hàng Nông nghiӋp và Phát triӇn Nông thôn ViӋt Nam ÿӕi vӟi các doanh nghiӋp nhӓ và vӯa” T̩p chí Ngân hàng, (5), tr.31-34. 4. 9ѭѫng Liêm (2000), Doanh nghi͏p vͳa và nh͗ - T̵p 1, NXB Giao thông vұn tҧi. 5. 9ѭѫng Liêm (2000), Doanh nghi͏p vͳa và nh͗ - 7̵p 2, NXB Giao thông vұn tҧi. 6. PGS.PTS. Lê Văn Tâm (1996), Phát tri͋n các doanh nghi͏p công nghi͏p vͳa và nh͗ͧ Hà N͡i, NXB Chính trӏ quӕc gia. 7. 7әng cөc thӕng kê (2007), Niên giám th͙ng kê, NXB Thӕng kê. 8. Ngân hàng Ĉҫu tѭ và phát triӇn ViӋt Nam (2005), %̫n cáo b̩ch năm 2005. 9. Ngân hàng Nhà nѭӟc ViӋt Nam (2006), Báo cáo th˱ͥng niên. 10. Ngân hàng Nông nghiӋp và Phát triӇn nông thôn ViӋt Nam (2007), Báo cáo t͝ng N͇t cho vay doanh nghi͏p nh͗ và vͳa 2001-2006. 11. Ngân hàng thѭѫng mҥi cә phҫn Á Châu (2006), Báo cáo phân tích ho̩t ÿ͡ng cͯa ACB-2006. LUҰT VÀ CÁC VĂN BҦN PHÁP LUҰT 1. Công văn sӕ 681/CP-KTN ngày 20/6/1998 cӫa Chính phӫ, ÿӏnh hѭӟng chiӃn lѭӧc và chính sách phát triӇn các doanh nghiӋp nhӓ và vӯa. 2. Luұt Doanh nghiӋp do Quӕc hӝi nѭӟc Cӝng Hoà Xã Hӝi Chӫ Nghƭa ViӋt Nam ban hành ngày 29/11/2005. 3. Luұt Ĉҫu tѭ do Quӕc hӝi nѭӟc Cӝng Hoà Xã Hӝi Chӫ Nghƭa ViӋt Nam ban hành ngày 29/11/2005. 4. Nghӏÿӏnh sӕ 90/2001/NĈ-CP ngày 23/11/2001 cӫa Chính phӫ, trӧ giúp phát triӇn doanh nghiӋp nhӓ và vӯa. 5. QuyӃt ÿӏnh sӕ 1627/2001/QĈ-NHNN ngày 31/12/2001 cӫa Thӕng ÿӕc Ngân hàng Nhà nѭӟc, ban hành quy chӃ cho vay cӫa tә chӭc tín dөng ÿӕi vӟi khách hàng. 6. QuyӃt ÿӏnh sӕ 193/2001/QĈ-TTg ngày 20/12/2001 cӫa Thӫ tѭӟng Chính phӫ, ban hành quy chӃ thành lұp, tә chӭc và hoҥt ÿӝng cӫa Quӻ bҧo lãnh tín dөng cho doanh nghiӋp nhӓ và vӯa. 7. QuyӃt ÿӏnh sӕ 115/ 2004/QĈ-TTg ngày 25/6/2004 cӫa Thӫ tѭӟng Chính phӫ, sӱa ÿәi, bә sung Quy chӃ thành lұp, tә chӭc và hoҥt ÿӝng cӫa Quӻ bҧo lãnh tín dөng cho doanh nghiӋp nhӓ và vӯa. 8. QuyӃt ÿӏnh sӕ 236/2006/QĈ-TTg ngày 23/10/2006 cӫa Thӫ tѭӟng Chính phӫ, phê duyӋt kӃ hoҥch phát triӇn doanh nghiӋp nhӓ và vӯa 5 năm (2006-2010). CÁC TRANG WEB 1. Website cӫa Bӝ Tài Chính: www.mof.gov.vn 2. Website cӫa Bӝ KӃ hoҥch và Ĉҫu tѭ: www.mpi.gov.vn 3. Website cӫa Cөc phát triӇn doanh nghiӋp nhӓ và vӯa - Bӝ KӃ hoҥch và Ĉҫu tѭ: www.business.gov.vn 4. Website cӫa Ngân hàng Nhà nѭӟc: www.sbv.gov.vn 5. Website cӫa Tәng cөc thӕng kê: www.gso.gov.vn 6. Website Thông tin kinh tӃ vӅ hӛ trӧ doanh nghiӋp vӯa và nhӓ: www.smenet.com.vn 7. Website cӫa Trung tâm thông tin và dӵ báo kinh tӃ xã hӝi quӕc gia: www.ncseif.gov.vn 8. Website cӫa ViӋn nghiên cӭu quҧn lý kinh tӃ Trung Ѭѫng - Bӝ KӃ hoҥch và Ĉҫu tu: www.ciem.org.vn CÁC BÁO, TҤP CHÍ 1. 7ҥp chí Ngân hàng, các sӕ tӯ năm 2001 ÿӃn 31/7/2007. 2. 7ҥp chí Tài chính, các sӕ tӯ năm 2001 ÿӃn 31/7/2007. 3. 7ҥp chí Tài chính-TiӅn tӋ, các sӕ tӯ năm 2001 ÿӃn 31/7/2007. PHӨ LӨC 0ӝt sӕ văn bҧn dѭӟi luұt do Chính phӫ và các Bӝ ban hành nhҵm hѭӟng dүn và hӛ trӧ cho các DNNVV phát triӇn. 1ăm 2001 · Nghӏÿӏnh 90/2001/NÐ-CP ngày 23 tháng 11 năm 2001, vӅ trӧ giúp phát triӇn doanh nghiӋp nhӓ và vӯa; · QuyӃt ÿӏnh sӕ 193/2001/QÐ/-TTg ngày 20/12/2001 cӫa Thӫ tѭӟng Chính phӫ, YӅ viӋc ban hành quy chӃ thành lұp, tә chӭc và hoҥt ÿӝng cӫa Quӻ Bҧo lãnh tín Gөng cho doanh nghiӋp nhӓ và vӯa. 1ăm 2002 · Thông tѭ sӕ: 86 /2002/TT - BTC ngày 27 tháng 09 năm 2002 cӫa Bӝ Tài chính, Kѭӟng dүn chi hӛ trӧ hoҥt ÿӝng xúc tiӃn thѭѫng mҥi ÿҭy mҥnh xuҩt khҭu. 1ăm 2003 · QuyӃt ÿӏnh cӫa Thӫ tѭӟng Chính phӫ sӕ 12/2003/QÐ-TTg ngày 17 tháng 01 Qăm 2003, vӅ chӭc năng, nhiӋm vө và thành viên Hӝi ÿӗng khuyӃn khích phát triӇn doanh nghiӋp nhӓ và vӯa; · QuyӃt ÿӏnh cӫa Bӝ trѭӣng Thѭѫng mҥi vӅ quy ÿӏnh thành lұp và quҧn lý chѭѫng trình xúc tiӃn thѭѫng mҥi trӑng ÿLӇm quӕc gia ngày 24 tháng 01 năm 2003; · QuyӃt ÿӏnh sӕ 185 QÐ/BKH ngày 24/3/2003 cӫa Chӫ tӏch Hӝi ÿӗng khuyӃn khích phát triӇn doanh nghiӋp nhӓ và vӯa, vӅ ban hành quy chӃ hoҥt ÿӝng cӫa +ӝi ÿӗng khuyӃn khích phát triӇn doanh nghiӋp nhӓ và vӯa; · QuyӃt ÿӏnh sӕ 290/2003/QĈ-BKH ngày 12/5/2003 cӫa Bӝ trѭӣng Bӝ KӃ hoҥch và Ĉҫu tѭ, vӅ viӋc thành lұp các Trung tâm Hӛ trӧ Kӻ thuұt doanh nghiӋp nhӓ và vӯa tҥi Hà Nӝi, Ĉà Nҹng và Tp Hӗ Chí Minh; · ChӍ thӏ sӕ: 27/2003/CT-TTg ngày 11/12/2003 cӫa Thӫ tѭӟng Chính phӫ, vӅ tiӃp Wөc ÿҭy mҥnh thӵc hiӋn luұt Doanh nghiӋp, khuyӃn khích phát triӇn doanh nghiӋp nhӓ và vӯa. 1ăm 2004 · QuyӃt ÿӏnh sӕ: 115/2004/QĈ-TTg ngày 25/6/2004 cӫa Thӫ tѭӟng Chính phӫ, vӅ viӋc sӱa ÿәi, bә sung Quy chӃ thành lұp, tә chӭc và hoҥt ÿӝng cӫa Quӻ bҧo lãnh tín dөng cho doanh nghiӋp nhӓ và vӯa ban hành kèm theo QuyӃt ÿӏnh sӕ 193/2001/QĈ-TTg ngày 20 tháng 12 năm 2001 cӫa Thӫ tѭӟng Chính phӫ; · Hѭӟng dүn Fӫa Bӝ KӃ hoҥch và Ĉҫu tѭ vӅ triӇn khai Chѭѫng trình Phát triӇn nguӗn nhân lӵc, ngày 24 tháng 11 năm 2004; · QuyӃt ÿӏnh sӕ: 143/2004/Q Ĉ-TTg ngày 10/08/2004 cӫa Thӫ tѭӟng Chính phӫ, vӅ viӋc Phê duyӋt Chѭѫng trình trӧ giúp ÿào tҥo nguӗn nhân lӵc cho các doanh nghiӋp; · Thông tѭ sӕ: 93/2004/TT-BTC ngày 29/09/2004 cӫa Bӝ trѭӣng Bӝ Tài chính,hѭӟng dүn mӝt sӕ nӝi dung Quy chӃ thành lұp, tә chӭc và hoҥt ÿӝng cӫa Quӻ bҧo lãnh tín dөng cho các doanh nghiӋp nhӓ và vӯa. 1ăm 2005 · Thông báo sӕ 144/2005/TB-BKH ngày 07/10/2005, kӃt quҧ phiên hӑp Hӝi ÿӗng khuyӃn khích phát triӇn doanh nghiӋp nhӓ và vӯa; · QuyӃt ÿӏnh cӫa Thӫ tѭӟng Chính phӫ vӅ quy chӃ triӇn khai chѭѫng trình Xúc tiӃn Thѭѫng mҥi Quӕc gia 2006-2010 ngày 3 tháng 11 năm 2005; · ChӍ thӏ sӕ: 40/2005/CT-TTg ngày 16/12/2005 cӫa Thӫ tѭӟng Chính phӫ,vӅ viӋc tiӃp tөc ÿҭy mҥnh công tác trӧ giúp phát triӇn doanh nghiӋp nhӓ và vӯa. 1ăm 2006 · Thông tѭ sӕ: 01/2006/TT-NHNN ngày 20/02/2006 cӫa Ngân hàng Nhà nѭӟc ViӋt Nam, hѭӟng dүn mӝt sӕ nӝi dung vӅ góp vӕn thành lұp Quӻ bҧo lãnh tín Gөng cho các doanh nghiӋp nhӓ và vӯa; · QuyӃt ÿӏnh sӕ: 236/2006/QĈ-TTg ngày 23/10/2006 Fӫa Thӫ tѭӟng Chính phӫ vӅ phê duyӋt kӃ hoҥch phát triӇn DNNVV 2006-2010.