Luận văn Giải pháp hoàn thiện công tác quản lý ngân quỹ tại Bưu điện trung tâm 1

êi (TiÒn mÆt) (Nî ng¾n h¹n) 1,07 0,75 1,3 0,52 Qua c¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng thanh to¸n n¨m 2004 cña B­u ®iÖn trung t©m 1, ta thÊy nî ng¾n h¹n cña c«ng ty ®­îc ®¶m b¶o kh¸ ®Çy ®ñ b»ng tµi s¶n l­u ®éng vµ c¸c tµi s¶n quay vßng nhanh kh¸c. Nh­ vËy nî ng¾n h¹n kh«ng ph¶i lµ nguån tµi trî chÝnh cho tµi s¶n l­u ®éng. Trong tµi s¶n l­u ®éng cña c«ng ty, chiÕm tû lÖ lín lµ tiÒn (bao gåm tiÒn mÆt, tiÒn göi ng©n hµng vµ tiÒn ®ang chuyÓn) vµ kho¶n ph¶i thu. VÒ kh¶ n¨ng thanh to¸n hiÖn hµnh: kh¶ n¨ng thanh to¸n hiÖn hµnh cña B­u ®iÖn trung t©m 1 thÊp nhÊt trong quý 1 vµ cao nhÊt trong quý 3. Nh×n chung, trung t©m cã ®ñ kh¶ n¨ng thanh to¸n c¸c kho¶n nî ng¾n h¹n. VÒ kh¶ n¨ng thanh to¸n nhanh : Tû lÖ nµy cao nhÊt ë quý 3 nh­ng l¹i thÊp nhÊt ë quý 4 (tû lÖ nµy ë quý 4 nhá h¬n 1). Trong quý 1, quý 2, quý 3 dù tr÷ chiÕm lÇn l­ît lµ 7,8%; 9,8 %; 6,1% tµi s¶n l­u ®éng. Sang quý 4 dù tr÷ chiÕm 14% tµi s¶n l­u ®éng cña ®¬n vÞ. Trong quý 4, c«ng ty ph¶i dù tr÷ nguyªn vËt liÖu nhiÒu h¬n so víi c¸c quý cßn l¹i, bëi ®©y lµ thêi ®iÓm cã nhiÒu ngµy lÔ trong n¨m, nhu cÇu cña kh¸ch hµng sö dông c¸c s¶n phÈm dÞch vô cña c«ng ty lín. Dù tr÷ chñ yÕu lµ nguyªn vËt liÖu dïng cho khai th¸c nghiÖp vô. Tuy nhiªn, nh×n chung dù tr÷ chiÕm tû lÖ kh«ng lín trong tµi s¶n l­u ®éng cña ®¬n vÞ. §iÒu nµy ®­îc lý gi¶i B­u ®iÖn trung t©m 1 lµ doanh nghiÖp dÞch vô, s¶n phÈm cña c«ng ty lµ s¶n phÈm v« h×nh, viÖc tiªu thô s¶n phÈm g¾n liÒn víi viÖc t¹o ra s¶n phÈm. §¬n vÞ chØ s¶n xuÊt khi cã ng­êi ®Õn mua, kh«ng thÓ chñ ®éng s¶n xuÊt s¶n phÈm dù tr÷. Trong khi ®ã, kh¸ch hµng ngµy cµng khã tÝnh, cïng víi xu h­íng c¹nh tranh ngµy cµng gia t¨ng, kh¸ch hµng ngµy cµng cã nhiÒu quyÒn lùa chän. Do vËy, yªu cÇu ®èi víi chÊt l­îng c¸c dÞch vô mµ c«ng ty cung cÊp ph¶i thËt cao, nÕu kh«ng ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn ng­êi tiªu dïng. VÒ kh¶ n¨ng thanh to¸n tøc thêi: ChØ tiªu thanh to¸n tøc thêi trong 4 quý n¨m 2004 cña c«ng ty cã sù biÕn ®éng râ rÖt. Trong quý 1 vµ quý 3, tû lÖ kh¶ n¨ng thanh to¸n tøc thêi cña ®¬n vÞ lÇn l­ît lµ 1,07; 1,3. Ng©n quü cña trung t©m trong c¸c quý nµy lµ kh¸ cao, ®Æc biÖt lµ tiÒn göi ng©n hµng vµ tiÒn ®ang chuyÓn, nªn cã kh¶ n¨ng thanh to¸n c¸c kho¶n nî ®Õn h¹n. Ng©n quü cña c«ng ty trong quý 1 vµ quý 3 lÇn l­ît chiÕm kho¶ng 62,2% vµ 69,7% tµi s¶n l­u ®éng. Ng­îc l¹i, trong quý 2 vµ quý 4 chØ tiªu nµy ë møc thÊp h¬n: quý 2 (0,75); quý 4 (0,52). C¸c kho¶n ph¶i thu cña ®¬n vÞ trong 4 quý lÇn l­ît chiÕm 25,7%; 30 %; 20,2%; 29,9% tµi s¶n l­u ®éng cña c«ng ty. HiÖn nay, ngµnh B­u chÝnh viÔn th«ng nãi riªng còng nh­ c¸c ngµnh kh¸c nãi chung ch­a cã chØ sè tµi chÝnh mÉu ®Ó ®¸nh gi¸, so s¸nh. Do vËy, nh÷ng tû lÖ vÒ kh¶ n¨ng thanh to¸n cña B­u ®iÖn trung t©m 1 ch­a thÓ ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c lµ ®· tèt hay ch­a. Tuy nhiªn, sù æn ®Þnh cña c¸c tû lÖ ®ã chøng tá kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña ®¬n vÞ lµ kh¸ v÷ng ch¾c. HÖ sè kh¶ n¨ng thanh to¸n hiÖn hµnh, kh¶ n¨ng thanh to¸n nhanh, kh¶ n¨ng thanh to¸n tøc thêi cña quý 4 n¨m 2004 ®Òu thÊp h¬n so víi c¸c quý kh¸c c¶nh b¸o ®¬n vÞ sÏ cã thÓ gÆp khã kh¨n trong tr­êng hîp cÇn thanh to¸n ®ét xuÊt c¸c kho¶n nî. B¶ng 2.7: Tû lÖ dù tr÷ trªn vèn l­u ®éng rßng n¨m 2004 §¬n vÞ tÝnh: lÇn Néi dung C«ng thøc Quý 1/2004 Quý 2/2004 Quý 3/2004 Quý 4/2004 Tû lÖ dù tr÷ trªn vèn l­u ®éng rßng Dù tr÷ Vèn l­u ®éng rßng 0,18 0,34 0,13 1,35 Do ®Æc thï cña ngµnh b­u ®iÖn, nªn dù tr÷ chiÕm phÇn kh«ng ®¸ng kÓ trong vèn l­u ®éng rßng cña c«ng ty. Ho¹t ®éng kinh doanh b­u chÝnh viÔn th«ng kh¸c víi c¸c ho¹t ®éng kinh doanh th«ng th­êng kh¸c v× kh«ng cã hµng tån kho chê b¸n. Tû lÖ dù tr÷ trªn vèn l­u ®éng rßng cña B­u ®iÖn trung t©m 1 cã sù thay ®æi râ rÖt, tû lÖ nµy cao nhÊt ë quý 4, thÊp nhÊt ë quý 3. HiÖn nay, Tæng c«ng ty B­u chÝnh viÔn th«ng ch­a cã chØ sè trung b×nh ngµnh ®Ó so s¸nh, ®¸nh gi¸. Do vËy, rÊt khã kh¨n cho B­u ®iÖn trung t©m 1 trong viÖc ®¸nh gi¸ c¸c chØ tiªu tµi chÝnh lµ tèt hay ch­a tèt. Tuy nhiªn, tû lÖ dù tr÷ trªn vèn l­u ®éng rßng ë quý 4 lµ 1,35. §iÒu nµy thÓ hiÖn toµn bé vèn l­u ®éng rßng ë quý 4 kh«ng ®ñ tµi trî cho hµng dù tr÷. 2.2.4.2 §¸nh gi¸ hiÖu qu¶ qu¶n lý ng©n quü th«ng qua ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng ho¹t ®éng Vßng quay tiÒn B¶ng 2.8: Vßng quay tiÒn n¨m 2004 §¬n vÞ tÝnh: vßng Néi dung C«ng thøc Quý 1/2004 Quý 2/2004 Quý 3/2004 Quý 4/2004 Vßng quay tiÒn Doanh thu tiªu thô trong quý TiÒn+chøng kho¸n ng¾n h¹n 2,02 2,79 1,32 3,6 Vßng quay tiÒn lµ chØ tiªu quan träng ®¸nh gi¸ tèc ®é vËn ®éng cña tiÒn trong c«ng ty. ViÖc sö dông tiÒn d­íi bÊt kú h×nh thøc nµo còng ®Èy nhanh tèc ®é chuyÓn hãa tiÒn thµnh c¸c tµi s¶n kh¸c vµ nh­ vËy, gãp phÇn ®Èy nhanh tèc ®é vËn ®éng cña tiÒn. Trong 4 quý n¨m 2004, vßng quay tiÒn cao nhÊt trong quý 4 lµ 3,6 vßng/quý, thÊp nhÊt trong quý 3 lµ 1,32 vßng/quý. Tõ b¶ng 2.5, ta thÊy doanh thu ®­îc h­ëng cña trung t©m trong 4 quý lÇn l­ît lµ: 16034 triÖu ®ång; 17534 triÖu ®ång; 17108 triÖu ®ång; 19171 triÖu ®ång. Nh­ vËy, vßng quay tiÒn cña trung t©m cao nhÊt ë quý 4 lµ do s¶n l­îng dÞch vô b­u chÝnh viÔn th«ng mµ trung t©m cung cÊp cho kh¸ch hµng t¨ng. Vßng quay dù tr÷ B¶ng 2.9: Vßng quay dù tr÷ n¨m 2004 §¬n vÞ tÝnh:vßng Néi dung C«ng thøc Quý 1/2004 Quý 2/2004 Quý 3/2004 Quý 4/2004 Vßng quay dù tr÷ Doanh thu tiªu thô trong quý Dù tr÷ 16,08 16,17 15,08 11,9 Vßng quay dù tr÷ cña trung t©m trong kho¶ng tõ 11.9 ®Õn 16.17 vßng trong mét quý. Dù tr÷ cña trung t©m chiÕm tû lÖ kh«ng lín trong tµi s¶n l­u ®éng. Tû lÖ dù tr÷ trªn tµi s¶n l­u ®éng lÇn l­ît trong 4 quý n¨m 2004 lµ: 7,8%; 9,5%; 6,1%; 14%. Nh­ vËy, ë thêi ®iÓm cuèi n¨m trung t©m dù tr÷ nhiÒu h¬n so víi c¸c quý 1, quý 2, quý 3. Trung t©m ph¶i ®Çu t­ cho hµng dù tr÷ nhiÒu h¬n tr­íc ®Ó ®¹t møc doanh thu cÇn thiÕt. S¶n phÈm b­u ®iÖn chØ cã gi¸ trÞ sö dông khi nã ®¶m b¶o viÖc truyÒn ®­a th«ng tin tõ kh©u ®Çu (n¬i ký göi) ®Õn kh©u cuèi (n¬i nhËn tin). ChÝnh v× vËy, ngµnh b­u ®iÖn kh«ng cã s¶n phÈm tån kho, kh«ng cho phÐp cã s¶n phÈm phÕ phÈm. Do ®ã, chØ tiªu chÊt l­îng s¶n phÈm cña ngµnh b­u ®iÖn lµ quan träng v« cïng. Kh¸c víi c¸c ngµnh s¶n xuÊt vËt chÊt kh¸c, s¶n phÈm b­u ®iÖn kh«ng do vËt liÖu chÝnh t¹o ra thùc thÓ s¶n phÈm. V× vËy, kho¶n môc nguyªn nhiªn vËt liÖu cÊu thµnh trong thùc thÓ s¶n phÈm lµ kh«ng ®¸ng kÓ. Dù tr÷ chñ yÕu dïng cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh bao gåm d©y gai, Ên phÈm, bao b×, vËt liÖu cho l¾p ®Æt m¸y ®iÖn tho¹i, thiÕt bÞ viÔn th«ng. Ho¹t ®éng dÞch vô b­u ®iÖn chñ yÕu ph¶i dùa trªn c¸c tµi s¶n cè ®Þnh (bao gåm c¸c tµi s¶n cè ®Þnh ®Æc thï nh­ thiÕt bÞ chuyÓn m¹ch, thiÕt bÞ truyÒn dÉn, nguån ®iÖn, nhµ cöa, xe cé...). §iÒu nµy ®ßi hái c«ng ty ph¶i tiÕn hµnh c«ng t¸c qu¶n lý dù tr÷ ph¶i tèt, gi¶m thiÓu chi phÝ cho viÖc dù tr÷. Vßng quay c¸c kho¶n ph¶i thu B¶ng 2.10: Vßng quay c¸c kho¶n ph¶i thu n¨m 2004 §¬n vÞ tÝnh:vßng Néi dung C«ng thøc Quý 1/2004 Quý 2/2004 Quý 3/2004 Quý 4/2004 Vßng quay c¸c kho¶n ph¶i thu Doanh thu tiªu thô trong quý C¸c kho¶n ph¶i thu 4,95 5,1 4,63 5,09 Vßng quay c¸c kho¶n ph¶i thu ph¶n ¸nh tèc ®é chuyÓn ®æi c¸c kho¶n ph¶i thu thµnh tiÒn cña doanh nghiÖp. Vßng quay cµng lín chøng tá tèc ®é thu håi c¸c kho¶n ph¶i thu lµ tèt. Nh­ vËy, tèc ®é thu håi c¸c kho¶n ph¶i thu cña trung t©m ë quý 3 kh«ng tèt nh­ quý 1, quý 2, quý 4. 2.2.4.3 §¸nh gi¸ hiÖu qu¶ ng©n quü th«ng qua ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng dù phßng nh÷ng biÕn ®éng bÊt th­êng Th«ng th­êng, tuú vµo tõng doanh nghiÖp mµ c¸c doanh nghiÖp trÝch lËp c¸c quü dù phßng ®Ó cã thÓ sö dông c¸c quü nµy trong tr­êng hîp ®©y lµ nguån tµi trî tøc thêi cho ng©n quü trong ng¾n h¹n. HiÖn t¹i theo quy chÕ tµi chÝnh cña B­u ®iÖn Hµ Néi, B­u ®iÖn Hµ Néi sÏ trÝch lËp quü ®Çu t­ ph¸t triÓn, quü dù phßng tµi chÝnh, quü dù phßng trî cÊp mÊt viÖc lµm, quü phóc lîi, quü khen th­ëng. C¸c ®¬n vÞ trùc thuéc B­u ®iÖn Hµ Néi sÏ kh«ng trÝch c¸c quü nµy. V× thÕ, t¹i B­u ®iÖn trung t©m 1 hiÖn nay kh«ng trÝch lËp c¸c quü dù phßng nh÷ng biÕn ®éng bÊt th­êng mµ qu¶n lý vµ sö dông quü quü phóc lîi vµ quü khen th­ëng do B­u ®iÖn Hµ Néi trÝch lËp vµ ph©n phèi cho c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc. 2.3 §¸nh gi¸ thùc tr¹ng c«ng t¸c qu¶n lý ng©n quü cña B­u ®iÖn trung t©m 1 2.3.1 Nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®­îc Trong thêi gian qua, c«ng t¸c qu¶n lý ng©n quü t¹i B­u ®iÖn trung t©m 1 ®­îc quan t©m ®óng møc nªn ®· mang l¹i mét sè kÕt qu¶ nhÊt ®Þnh. Trung t©m ®· x©y dùng c¸c kÕ ho¹ch s¶n l­îng vµ doanh thu, kÕ ho¹ch chi phÝ, kÕ ho¹ch tiÕp thÞ..cho tõng n¨m. C¸c kÕ ho¹ch ®ã ®­îc x©y dùng dùa trªn viÖc kh¶o s¸t nhu cÇu thÞ tr­êng cho c¸c lo¹i h×nh dÞch vô, tèc ®é ph¸t triÓn cña tõng lo¹i h×nh dÞch vô vµ nguyªn nh©n cña sù ph¸t triÓn ®ã. ViÖc x©y dùng nµy ®­îc trung t©m thùc hiÖn chñ yÕu dùa vµo kÕ ho¹ch B­u ®iÖn Hµ Néi giao xuèng ®Ó trung t©m c©n ®èi víi kh¶ n¨ng hiÖn cã. C¸c quyÕt ®Þnh qu¶n lý ng©n quü ®­îc ®­a ra dùa vµo nguån th«ng tin tõ c¸c nghiÖp vô ph¸t sinh hµng ngµy. Ngoµi ra, c¸c quyÕt ®Þnh nµy cßn ®­îc dùa vµo c¸c th«ng tin vÒ thÞ tr­êng, c¬ héi ®Çu t­ kinh doanh, c¸c th«ng tin vÒ ngµnh, c¬ cÊu s¶n phÈm dÞch vô..mµ trung t©m thu thËp. §©y lµ nh÷ng nguån th«ng tin lµm c¬ së cho c«ng t¸c qu¶n lý ng©n quü ®­îc thuËn lîi h¬n. Th«ng qua ph©n tÝch c¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ qu¶n lý ng©n quü cña B­u ®iÖn trung t©m 1 trong 4 quý n¨m 2004 ®· cho thÊy trung t©m ®· ®¶m b¶o kh¶ n¨ng thanh to¸n. C¸c chØ tiªu ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng thanh to¸n ®Òu lín h¬n 1. C¸c kho¶n nî ng¾n h¹n cña trung t©m ®· ®­îc ®¶m b¶o b»ng tiÒn vµ c¸c kho¶n ph¶i thu. Vßng quay c¸c kho¶n ph¶i thu dao ®éng tõ 4,63 vßng/quý ®Õn 5,1 vßng/quý. Quý 1, vßng quay c¸c kho¶n ph¶i thu t­¬ng ®­¬ng víi 18 ngµy; Quý 2, vßng quay c¸c kho¶n ph¶i thu t­¬ng ®­¬ng víi 17 ngµy; quý 3, mét vßng quay cã ®é dµi 19,4 ngµy vµ ®Õn quý 4 ®é dµi mét vßng quay t­¬ng ®­¬ng 17,6 ngµy. Nh­ vËy, ®é dµi c¸c kho¶n ph¶i thu cña trung t©m t­¬ng ®èi æn ®Þnh qua c¸c quý. MÆc dï hiÖn nay trung t©m ch­a ¸p dông m« h×nh qu¶n lý ng©n quü cô thÓ nh­ng trung t©m vÉn ®¶m b¶o kh¶ n¨ng thanh to¸n kÞp thêi khi cã nhu cÇu thanh to¸n. Tuy nhiªn, ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c qu¶n lý ng©n quü t¹i ®¬n vÞ, B­u ®iÖn trung t©m 1 cÇn ¸p dông mét m« h×nh qu¶n lý ng©n quü phï hîp víi ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh. 2.3.2 Nh÷ng h¹n chÕ Ch­a tËn dông ®­îc tèi ®a ng©n quü nhµn rçi Ng©n quü nhµn rçi cña B­u ®iÖn trung t©m 1 ®­îc tËn dông göi ng©n hµng ®Ó thu l·i ®­îc tÝnh víi l·i suÊt kh«ng kú h¹n. §©y lµ sù l·ng phÝ trong c«ng t¸c qu¶n lý ng©n quü cña B­u ®iÖn trung t©m 1. Vßng quay c¸c kho¶n ph¶i thu lµ 21,5 vßng/n¨m vµ sè ngµy trung b×nh ®Ó thu ®­îc c¸c kho¶n ph¶i thu lµ 17 ngµy. Trong khi ®ã, vßng quay c¸c kho¶n ph¶i tr¶ lµ 13,4 vßng/n¨m, trung b×nh cø sau 27 ngµy trung t©m thanh to¸n c¸c kho¶n ph¶i tr¶. Trong kho¶ng thêi gian chê tr¶ tiÒn cho kh¸ch hµng, tr¶ cho c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc B­u ®iÖn Hµ Néi, nÕu tiÒn mÆt ®­îc chuyÓn sang tµi kho¶n tiÒn göi cã kú h¹n th× sÏ cã thu ®­îc kho¶n tiÒn l·i lín h¬n. Ch­a ®¸nh gi¸ ®­îc hiÖu qu¶ qu¶n lý ng©n quü mét c¸ch ®Çy ®ñ HiÖn nay, B­u ®iÖn trung t©m 1 ch­a cã mét hÖ thèng cô thÓ c¸c chØ tiªu ®Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ qu¶n lý ng©n quü mµ chØ cã c¸c chØ tiªu tæng hîp chung vÒ kh¶ n¨ng thanh to¸n vµ kh¶ n¨ng ho¹t ®éng cña trung t©m. C«ng t¸c qu¶n lý ng©n quü còng nh­ bÊt kú mét ho¹t ®éng nµo kh¸c, kh«ng thÓ hoµn thiÖn ngay mµ ph¶i dÇn dÇn tõng b­íc. §Ó thóc ®Èy qu¸ tr×nh hoµn thiÖn ng©n quü, c¸c nhµ qu¶n lý tµi chÝnh cÇn ®¸nh gi¸ ®­îc nh÷ng mÆt cßn tån t¹i trong c«ng t¸c qu¶n lý ng©n quü ®Ó tõ ®ã ®­a ra nh÷ng ph­¬ng h­íng cho phï hîp víi B­u ®iÖn trung t©m 1. Ch­a tiÕn hµnh dù tÝnh cung cÇu tiÒn ®Ó lËp ®­îc kÕ ho¹ch qu¶n lý ng©n quü cho thêi gian tiÕp theo Trong c«ng t¸c qu¶n lý ng©n quü, B­u ®iÖn trung t©m 1 míi chØ chó träng tíi x¸c ®Þnh c¸c kho¶n thùc thu vµ thùc chi ng©n quü trong c¸c quý. §ång thêi, c«ng ty míi chØ tiÕn hµnh ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh theo luång tiÒn. ViÖc tiÕn hµnh dù b¸o c¸c luång tiÒn t­¬ng lai, kh¶ n¨ng tr¶ nî vµ ®Çu t­ tõ c¸c luång tiÒn cho thêi gian tiÕp theo lµ cÇn thiÕt v× nã sÏ gióp c«ng ty cã nh÷ng biÖn ph¸p qu¶n lý ng©n quü tèt h¬n. 2.3.3 Nguyªn nh©n Ch­a ¸p dông mét m« h×nh qu¶n lý ng©n quü cô thÓ Trong thêi gian qua, B­u ®iÖn trung t©m 1 ®· chó träng ®Õn c«ng t¸c qu¶n lý ng©n quü nh­ng viÖc thùc hiÖn ®ã kh«ng dùa trªn mét c¬ së khoa häc nh­ viÖc lËp vµ thùc hiÖn theo c¸c m« h×nh qu¶n lý. Trung t©m ch­a ¸p dông c¸c biÖn ph¸p qu¶n lý ng©n quü th­êng xuyªn v× thÕ hiÖu qu¶ ®¹t ®­îc cßn h¹n chÕ. Quy chÕ tµi chÝnh cña Tæng c«ng ty cßn nhiÒu h¹n chÕ B­u ®iÖn trung t©m 1 lµ mét ®¬n vÞ thµnh viªn cña Tæng c«ng ty B­u chÝnh viÔn th«ng ViÖt Nam. Theo c¬ chÕ qu¶n lý vèn hiÖn nay, ®¬n vÞ chØ ®­îc giao quyÒn qu¶n lý vµ quyÒn sö dông mét sè vèn rÊt h¹n chÕ, do ®ã lµm cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh mÊt ®i tÝnh chñ ®éng. B­u ®iÖn trung t©m 1 lµ ®¬n vÞ h¹ch to¸n phô thuéc, t­ c¸ch ph¸p nh©n kh«ng ®Çy ®ñ nªn khi cÇn huy ®éng vèn phôc vô s¶n xuÊt kinh doanh vÉn cÇn ®Õn sù b¶o l·nh cña Tæng c«ng ty, do ®ã lµm chËm trÔ, thËm chÝ mÊt c¬ héi kinh doanh nhÊt lµ trong c¬ chÕ thÞ tr­êng khi mµ tÝnh nhanh nh¹y vµ c¬ héi kinh doanh ®­îc ®Æt lªn lµ mét yÕu tè c¹nh tranh. Bªn c¹nh ®ã, Tæng c«ng ty cßn ban hµnh c¸c tû lÖ chi mang tÝnh gß bã, b¾t buéc lµm mÊt tÝnh n¨ng ®éng, s¸ng t¹o vµ tiÕt kiÖm chi phÝ cña c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn. HÖ thèng chØ tiªu ph¶n ¸nh hiÖu qu¶ ng©n quü cßn ch­a hoµn thiÖn HÖ thèng chØ tiªu ch­a hoµn thiÖn sÏ g©y bÊt lîi cho B­u ®iÖn trung t©m 1 trong c«ng t¸c qu¶n lý ng©n quü. HiÖn nay, c«ng ty chØ míi cã c¸c chØ tiªu tæng hîp chung vÒ kh¶ n¨ng thanh to¸n vµ kh¶ n¨ng ho¹t ®éng cña c«ng ty. Trung t©m ch­a tiÕn hµnh ®¸nh gi¸ diÔn biÕn nguån vèn vµ t×nh h×nh sö dông vèn. §Ó ®¸nh gi¸ ®Çy ®ñ vÒ kh¶ n¨ng thanh to¸n, B­u ®iÖn trung t©m 1 nªn bæ sung thªm chØ tiªu tû lÖ nî ph¶i thu so víi kho¶n ph¶i tr¶. Ngoµi ra, trung t©m cÇn tiÕn hµnh ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ qu¶n lý ng©n quü th«ng qua c¸c chØ tiªu vèn l­u ®éng rßng vµ nhu cÇu vèn l­u ®éng rßng. Th«ng qua b¶ng 2.4, ta cã thÓ tiÕn hµnh ®¸nh gi¸ vèn l­u ®éng rßng vµ nhu cÇu vèn l­u ®éng rßng cña B­u ®iÖn trung t©m 1 n¨m 2004 nh­ sau: B¶ng 2.11: Ph©n tÝch vèn l­u ®éng rßng vµ nhu cÇu vèn l­u ®éng rßng n¨m 2004 §¬n vÞ : TriÖu ®ång ChØ tiªu Quý 1/2004 Quý 2/2004 Quý 3/2004 Quý 4/2004 Nî ng¾n h¹n 7389,6 8276,6 9864,6 9758,6 Dù tr÷ vµ c¸c kho¶n ph¶i thu 4371,7 4590,3 5007,3 4792,4 Vèn l­u ®éng rßng 5357,6 3152 8731 1121,8 Nhu cÇu vèn l­u ®éng rßng -3017,9 -3686,3 -4857 -4966,4 Nguån : B¶ng c©n ®èi ph¸t sinh tµi kho¶n n¨m 2004 Qua b¶ng ph©n tÝch trªn, ta thÊy trong 4 quý n¨m 2004 vèn l­u ®éng rßng ®Òu > 0, nh­ vËy tµi s¶n l­u ®éng ®¸p øng ®ñ nhu cÇu thanh to¸n cho c¸c kho¶n nî ng¾n h¹n. Nhu cÇu vèn l­u ®éng rßng cña B­u ®iÖn trung t©m 1 trong 4 quý ®Òu ©m, toµn bé dù tr÷ vµ c¸c kho¶n ph¶i thu ®­îc tµi trî bëi nî ng¾n h¹n, trung t©m kh«ng cÇn nhËn thªm vèn ng¾n h¹n ®Ó tµi trî cho chu kú kinh doanh. Nh­ vËy, kh¶ n¨ng thanh to¸n c¸c kho¶n nî ng¾n h¹n cña trung t©m phô thuéc vµo viÖc thu håi c¸c kho¶n ph¶i thu. V× vËy, ®Ó hoµn thiÖn c«ng t¸c qu¶n lý ng©n quü cña ®¬n vÞ, B­u ®iÖn trung t©m 1 cÇn x©y dùng hÖ thèng chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ qu¶n lý ng©n quü phï hîp víi ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt kinh doanh cña ®¬n vÞ m×nh. §éi ngò c¸n bé qu¶n lý tµi chÝnh trong doanh nghiÖp cßn máng C«ng t¸c qu¶n lý tµi chÝnh nãi chung vµ c«ng t¸c qu¶n lý ng©n quü nãi riªng hÇu nh­ do c¸c nh©n viªn kÕ to¸n thùc hiÖn. Nh©n viªn phßng kÕ to¸n ®­îc ®µo t¹o chñ yÕu vÒ nghiÖp vô kÕ to¸n cßn c¸c nghiÖp vô vÒ tµi chÝnh cßn h¹n chÕ. Do vËy, c«ng t¸c qu¶n lý ng©n quü chØ ®­îc xem nh­ h¹ch to¸n thu chi tiÒn mÆt, viÖc ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ qu¶n lý ng©n quü míi chØ dõng l¹i ë viÖc tÝnh to¸n mét sè chØ tiªu mµ ch­a ph©n tÝch vµ t×m ra nguyªn nh©n, gi¶i ph¸p kh¾c phôc, ®ång thêi ch­a dù b¸o xu thÕ tµi chÝnh trong t­¬ng lai. Ch­¬ng 3 : Gi¶i ph¸p vµ kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c qu¶n lý ng©n quü t¹i B­u ®iÖn trung t©m 1 3.1 §Þnh h­íng ph¸t triÓn cña B­u ®iÖn trung t©m 1 trong thêi gian tíi 3.1.1 M«i tr­êng kinh doanh b­u chÝnh viÔn th«ng- C¬ héi vµ th¸ch thøc Trong bèi c¶nh hiÖn nay, toµn cÇu ho¸ nÒn kinh tÕ ®· trë thµnh xu thÕ kh¸ch quan, l«i cuèn hÇu hÕt c¸c n­íc trªn thÕ giíi. Héi nhËp nÒn kinh tÕ thÕ giíi vµ khu vùc, c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam nãi chung vµ B­u ®iÖn trung t©m 1 nãi riªng sÏ ®­îc h­ëng lîi tõ viÖc thu hót vèn ®Çu t­ vµ chuyÓn giao c«ng nghÖ, ®ång thêi còng sÏ vÊp ph¶i mét th¸ch thøc lín vÒ c¹nh tranh trong lÜnh vùc cung cÊp dÞch vô b­u chÝnh viÔn th«ng th«ng qua ho¹t ®éng ®Çu t­ n­íc ngoµi. Doanh nghiÖp b­u chÝnh viÔn th«ng kh«ng thÓ gi÷ m·i vÞ thÕ ®éc quyÒn nh­ hiÖn nay. C¸c dÞch vô b­u chÝnh ph¸t triÓn ®a d¹ng, ®an xen víi c¸c dÞch vô viÔn th«ng, tin häc, cô thÓ nh­ viÖc tin häc ho¸ c¸c dÞch vô chuyÓn tiÒn nhanh vµ chuyÓn tiÒn truyÒn thèng, chuyÓn ph¸t b­u phÈm, b­u kiÖn; ph¸t hµnh b¸o chÝ; tiÕt kiÖm b­u ®iÖn..Bªn c¹nh ®ã, c«ng nghÖ míi vµ tiªn tiÕn sÏ t¹o ®iÒu kiÖn cho b­u chÝnh khai th¸c dÞch vô th­¬ng m¹i ®iÖn tö nh­ b¸n hµng qua b­u chÝnh, Datapost, th­ ®iÖn tö.. víi chÊt l­îng ngµy cµng cao, ®¸p øng nhu cÇu ®a d¹ng cña kh¸ch hµng. Xu h­íng ph¸t triÓn dÞch vô viÔn th«ng sÏ ph¸t triÓn m¹nh víi chÊt l­îng cao vµ di ®éng ho¸. Trong chiÕn l­îc cña m×nh, B­u ®iÖn trung t©m 1 ®· ph©n tÝch vÒ kh¸ch hµng, nhµ cung cÊp, ®èi thñ c¹nh tranh. Nh÷ng c¬ héi vµ th¸ch thøc chñ yÕu ®Æt ra cho B­u ®iÖn trung t©m 1 trong thêi gian tíi lµ: ThÞ tr­êng b­u chÝnh-viÔn th«ng lµ thÞ tr­êng cã nhiÒu c¬ héi kinh doanh ®em l¹i lîi nhuËn cao. Nhu cÇu th«ng tin liªn l¹c ®ang dÇn dÇn trë thµnh nhu cÇu thiÕt yÕu cña x· héi. Xu thÕ ph¸t triÓn cña x· héi khiÕn cho khuynh h­íng tiªu dïng c¸c dÞch vô nãi chung, dÞch vô th«ng tin liªn l¹c nãi chung ngµy cµng lín. Chi phÝ cho viÖc thµnh lËp c¬ së h¹ tÇng m¹ng l­íi rÊt lín. §©y lµ mét rµo c¶n khiÕn cho c¸c doanh nghiÖp ®i sau kh«ng thÓ dÔ dµng x©m nhËp vµo toµn bé thÞ tr­êng kinh doanh dÞch vô b­u chÝnh viÔn th«ng. B­u ®iÖn trung t©m 1 ho¹t ®éng trªn ®Þa bµn cã d©n c­ ®«ng, nhu cÇu th«ng tin liªn l¹c cao. §©y lµ thÞ tr­êng hÊp dÉn ®èi víi c¸c ®èi thñ c¹nh tranh. HiÖn nay, ®· cã 4 doanh nghiÖp gåm: C«ng ty cæ phÇn B­u chÝnh-ViÔn th«ng Sµi Gßn, C«ng ty §iÖn tö viÔn th«ng Qu©n ®éi, C«ng ty viÔn th«ng Hµng h¶i, C«ng ty ViÔn th«ng §iÖn lùc tham gia kinh doanh trong lÜnh vùc b­u chÝnh viÔn th«ng ë mét sè thµnh phè lín. C¸c doanh nghiÖp nµy ®ang tÝch cùc më réng m¹ng l­íi vµ ®a d¹ng ho¸ dÞch vô ®Ó c¹nh tranh víi b­u ®iÖn tØnh, thµnh phè. Trong lÜnh vùc b­u chÝnh vµ ph¸t hµnh b¸o chÝ, míi xuÊt hiÖn thªm nhiÒu ®èi thñ c¹nh tranh nh­: DHL kinh doanh dÞch vô chuyÓn ph¸t nhanh; c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i kinh doanh dÞch vô chuyÓn tiÒn ®iÖn tö vµ nhËn tiÒn göi tiÕt kiÖm, c¸c héi t­ nh©n kinh doanh b¸o chÝ, chuyÓn hµng ho¸, chuyÓn ®iÖn hoa.. 3.1.2 KÕ ho¹ch ho¹t ®éng n¨m 2005 Trong nh÷ng n¨m qua, nhu cÇu vÒ dÞch vô b­u ®iÖn ph¸t triÓn rÊt nhanh trong giai ®o¹n tíi. Nhu cÇu nµy ®ßi hái B­u ®iÖn trung t©m 1 kh«ng nh÷ng ®¸p øng ®ñ c¸c dÞch vô c¬ b¶n víi chÊt l­îng cao mµ ph¶i më thªm nhiÒu dÞch vô gia t¨ng, dÞch vô míi ®Ó tháa m·n nhu cÇu ngµy cµng cao cña kh¸ch hµng. Tõ ®ã míi cã lîi nhuËn ®Ó tiÕn hµnh s¶n xuÊt kinh doanh vµ cã nguån ®Ó bï ®¾p cho c¸c s¶n phÈm truyÒn thèng. Thùc hiÖn nhiÖm vô s¶n xuÊt kinh doanh n¨m 2005, B­u ®iÖn trung t©m 1 gÆp kh«ng Ýt khã kh¨n, nh­ng d­íi sù l·nh ®¹o cña §¶ng bé c«ng ty, ®­îc sù gióp ®ì cña B­u ®iÖn Hµ Néi, c«ng ty phÊn ®Êu ®¹t vµ v­ît môc tiªu n¨m 2005 nh­ phÊn ®Êu ®¹t gi¸ trÞ s¶n l­îng doanh thu trªn 70 tû ®ång,t¨ng lîi nhuËn, t¨ng thu nhËp cho c¸n bé c«ng nh©n viªn trong trung t©m. Víi nh÷ng môc tiªu trªn ®ßi hái B­u ®iÖn trung t©m 1 ph¶i dù b¸o ®­îc t×nh h×nh ph¸t triÓn ®Ó cã ®Þnh h­íng ®Çu t­ kÞp thêi, ®óng ®¾n. §ång thêi n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c qu¶n lý tµi chÝnh nh­ qu¶n lý vèn, tµi s¶n.. trong ®ã kh«ng thÓ thiÕu ®­îc qu¶n lý ng©n quü. ViÖc phèi hîp ®ång thêi c¸c biÖn ph¸p sÏ gióp B­u ®iÖn trung t©m 1 thùc hiÖn ®­îc c¸c môc tiªu ®Ò ra. 3.2 Mét sè gi¶i ph¸p hoµn thiÖn c«ng t¸c qu¶n lý ng©n quü t¹i B­u ®iÖn trung t©m 1 3.2.1 ¸p dông m« h×nh qu¶n lý ng©n quü thÝch hîp ViÖc lùa chän kú qu¶n lý phï hîp ®ãng vai trß hÕt søc quan träng, ph¶i phï hîp víi ®Æc ®iÓm thu chi cña mçi doanh nghiÖp. Víi ®Æc ®iÓm s¶n phÈm cña ngµnh b­u ®iÖn, c¸c nguån chi chñ yÕu lµ chi tr¶ l­¬ng c«ng nh©n viªn, chi phÝ b¸n hµng, trong khi chi mua nguyªn vËt liÖu kh«ng ®¸ng kÓ. C¸c nghiÖp vô b­u ®iÖn ph¸t sinh hµng ngµy, t¸c ®éng ®Õn dßng tiÒn vµo vµ ra cña B­u ®iÖn trung t©m 1. Do vËy, kú qu¶n lý ng©n quü phï hîp víi B­u ®iÖn trung t©m 1 lµ theo th¸ng. Dù b¸o thu nhËp vµ chi phÝ §Ó cã thÓ dù b¸o ®­îc thu nhËp vµ chi phÝ trong th¸ng tíi, trung t©m cÇn x¸c ®Þnh ®­îc nhu cÇu cña thÞ tr­êng vÒ s¶n phÈm cña doanh nghiÖp trong th¸ng sau lµ bao nhiªu, kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp trong th¸ng sau nh­ thÕ nµo, tõ ®ã doanh nghiÖp cã thÓ dù ®o¸n l­îng tiªu thô trong tõng th¸ng. Trung t©m ph¶i ph©n tÝch m«i tr­êng kinh doanh mét c¸ch cã hÖ thèng, ph©n tÝch sù biÕn ®éng cña gi¸ c¶ thÞ tr­êng, khèi l­îng s¶n phÈm dÞch vô trong th¸ng tíi ®Ó dù tÝnh ®­îc c¸c chi phÝ mµ trung t©m sÏ ph¶i bá ra. Hµng th¸ng, B­u ®iÖn trung t©m 1 ph¶i tr¶ nhiÒu cho c¸c lo¹i chi phÝ vµ c¸c kho¶n chi kh¸c. ViÖc dù b¸o tr­íc gióp cho c«ng ty chñ ®éng h¬n vµ chuÈn bÞ kÕ ho¹ch chi tr¶. V× vËy, c«ng t¸c kÕ to¸n thèng kª cã vai trß rÊt quan träng, qua ®ã gióp cho nhµ qu¶n lý cã thÓ biÕt ®­îc cã ®­îc bao nhiªu lo¹i chi, bao gåm nh÷ng lo¹i chi nµo nh­ chi mua nguyªn vËt liÖu, chi tr¶ l­¬ng cho c¸n bé c«ng nh©n viªn...Ng­êi qu¶n lý doanh nghiÖp sÏ biÕt ®­îc lÞch tr×nh vµ chu kú cña tõng lo¹i chi, tõ ®ã sÏ gióp cho nhµ qu¶n lý dù b¸o chu kú ph¸t sinh c¸c kho¶n thanh to¸n trong th¸ng tíi. T­¬ng tù nh­ ph©n tÝch c¸c kho¶n chi ng©n quü, ta sÏ lËp dù b¸o c¸c kho¶n thu ng©n quü trªn c¬ së x¸c ®Þnh nguån thu chñ yÕu cña B­u ®iÖn trung t©m 1. Nguån thu chñ yÕu cña B­u ®iÖn trung t©m lµ thu tõ kinh doanh dÞch vô b­u chÝnh, viÔn th«ng, ph¸t hµnh b¸o chÝ. §©y lµ nguån thu kh¸ lín vµ t­¬ng ®èi æn ®Þnh. ViÖc dù b¸o thu nhËp cña ®¬n vÞ m×nh chñ yÕu lµ dùa vµo viÖc dù ®o¸n nhu cÇu cña kh¸ch hµng, tiÕp ®ã lµ viÖc c©n ®èi tiÒm n¨ng s½n cã vµ kh¶ n¨ng ph¸t triÓn cña trung t©m. §Ó lµm tèt c«ng t¸c dù b¸o, trung t©m cÇn ph©n tÝch tèc ®é ph¸t triÓn cña tõng lo¹i dÞch vô trong thêi gian tíi, ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng m¹ng l­íi hiÖn cã vµ xu h­íng ph¸t triÓn trong t­¬ng lai. Dù tÝnh nhu cÇu tiÒn Sau khi ®· dù b¸o ®­îc c¸c thu nhËp vµ chi phÝ trong kú sau, dùa trªn c¸c dù b¸o ®ã, nhµ qu¶n lý cÇn dù tÝnh nhu cÇu tiÒn cña doanh nghiÖp. ViÖc dù tÝnh nhu cÇu tiÒn gióp cho B­u ®iÖn trung t©m 1 n¾m ®­îc nhu cÇu tiÒn trong t­¬ng lai vµ cho biÕt kh¶ n¨ng thu ®­îc tiÒn ®Ó ®¸p øng nhu cÇu chi tiªu trong th¸ng tíi. Nguån tiÒn cña doanh nghiÖp lµ nh÷ng kho¶n doanh nghiÖp thùc thu ®­îc trong kú vµ møc tån quü cña kú tr­íc. ViÖc sö dông nguån tiÒn chÝnh lµ viÖc chi tr¶ trong kú. Nh­ ®· ®Ò cËp ë ch­¬ng hai, B­u ®iÖn trung t©m 1 ch­a tiÕn hµnh ®¸nh gi¸ vµ ph©n tÝch diÔn biÕn nguån tiÒn vµ sö dông nguån tiÒn. V× vËy, nhiÖm vô cña c¸c nhµ qu¶n lý tµi chÝnh trong doanh nghiÖp lµ ph¶i dù ®o¸n ®­îc nguån tiÒn vµ viÖc sö dông nguån tiÒn. *Dù b¸o nhu cÇu chi tiÒn ViÖc dù b¸o ®­îc chi ng©n quü sÏ gióp B­u ®iÖn trung t©m 1 chñ ®éng trong viÖc lËp kÕ ho¹ch qu¶n lý ng©n quü. C¸c kho¶n chi chñ yÕu cña trung t©m: C¸c kho¶n ph¶i tr¶ néi bé (tr¶ cho c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc B­u ®iÖn Hµ Néi cïng kinh doanh dÞch vô b­u chÝnh viÔn th«ng), chi tr¶ ng©n vô vµ tiÕt kiÖm b­u ®iÖn, chi tr¶ l­¬ng c«ng nh©n viªn, chi dÞch vô mua ngoµi, chi mua nguyªn vËt liªu..V× vËy, nhµ qu¶n lý cÇn ph¶i thèng kª ®Çy ®ñ vµ chi tiÕt c¸c lo¹i chi trong th¸ng. Víi ®Æc thï cña ngµnh b­u ®iÖn, dù tr÷ nguyªn vËt liÖu chñ yÕu phôc vô cho khai th¸c c¸c nghiÖp vô b­u chÝnh viÔn th«ng, kh«ng ph¶i nguyªn vËt liÖu chÝnh t¹o ra thùc thÓ s¶n phÈm nªn ®èi víi B­u ®iÖn trung t©m 1 chi mua nguyªn vËt liÖu kh«ng ®­îc v­ît qu¸ ®Þnh møc tiªu hao ®· ®­îc tÝnh tr­íc, ®©y chÝnh lµ c¨n cø ®Ó nhµ qu¶n lý dù trï khèi l­îng cho kho¶n chi nµy. Kho¶n chi cho hoa hång ®¹i lý cña B­u ®iÖn trung t©m 1 (bao gåm ®¹i lý tem, ®¹i lý ®iÖn tho¹i c«ng céng, ®¹i lý thÎ..) chiÕm tû lÖ ®¸ng kÓ trong tæng kho¶n chi cña c«ng ty trong th¸ng. Hµng th¸ng, B­u ®iÖn trung t©m 1 sÏ ph¶i trÝch kho¶ng xÊp xØ 7% doanh thu thùc hiÖn cña c¸c ®¹i lý nµy. Khi dù b¸o ®­îc sè l­îng chi, nhµ qu¶n lý cßn ph¶i ®é dµi chu kú tr¶ tiÒn trung b×nh vµ c¸ch thøc chi tr¶ c¸c kho¶n chi ph¸t sinh. C¸c kho¶n nµo trung t©m ph¶i chi tr¶ ngay, kho¶n nµo ®­îc tr¶ chËm, chi phÝ cho viÖc tr¶ chËm lµ bao nhiªu, thêi gian tr¶ chËm cã thÓ lµ bao l©u..Tõ ®ã nhµ qu¶n lý sÏ x¸c ®Þnh chu kú chi tr¶ vµ sè l­îng chi tr¶ trong th¸ng. *Dù b¸o tiÒn thu vµo ng©n quü Còng nh­ x¸c ®Þnh nhu cÇu chi tiÒn, nhµ qu¶n lý cÇn ph¶i n¾m râ c¸c kho¶n thu vµ tû lÖ tõng lo¹i thu, ®©u lµ nguån thu chñ yÕu cña trung t©m. C¸c kho¶n thu cña B­u ®iÖn trung t©m 1 ph¸t sinh hµng ngµy, hµng giê. Nguån thu chñ yÕu cña c«ng ty lµ thu tõ c¸c dÞch vô nh­ tiÒn b¸n tem, tiÒn b¸n phong b×, th­ chuyÓn tiÒn, ®iÖn chuyÓn tiÒn..; thu tõ c¸c ®¹i lý b­u ®iÖn; thu tõ ph¸t hµnh b¸o chÝ dµi h¹n, thu tõ dÞch vô tiÕt kiÖm b­u ®iÖn. Song quan träng h¬n trung t©m ph¶i dù b¸o ®­îc con sè thùc thu trong th¸ng cña ®¬n vÞ m×nh. §Ó dù b¸o ®­îc sè tiÒn thùc tÕ trong th¸ng ®ßi hái B­u ®iÖn trung t©m ph¶i dùa vµo c¸c kho¶n ph¶i thu cã kh¶ n¨ng thu ®­îc vµ mèi quan hÖ víi kh¸ch hµng cña m×nh- vèn lµ kh¸ch hµng cã quan hÖ l©u dµi víi c«ng ty. Dùa vµo sè liÖu thùc thu trong c¸c th¸ng tr­íc tõ ®ã dù b¸o bao nhiªu phÇn tr¨m c¸c kho¶n ph¶i thu sÏ thu ®­îc b»ng tiÒn vµ bao nhiªu phÇn tr¨m t¹m thêi ch­a thu ®­îc. §ång thêi qua sè liÖu cã ®­îc trong th¸ng tr­íc sÏ gióp cho trung t©m cã thÓ dù b¸o ®­îc ®óng sè tiÒn thu ®­îc tõ doanh thu kinh doanh dÞch vô b­u chÝnh viÔn th«ng trong th¸ng lµ nhiÒu hay Ýt. Tõ nh÷ng dù b¸o vÒ thùc thu, thùc chi ng©n quü mµ nhµ qu¶n lý sÏ dù b¸o ®­îc nhu cÇu tiÒn mÆt cña doanh nghiÖp trong th¸ng tíi. §Ó ®¶m b¶o qu¶n lý ng©n quü cã hiÖu qu¶, nhµ qu¶n lý cÇn ph¶i x¸c ®Þnh møc tån quü tèi ­u mµ dùa vµo ®ã nhµ qu¶n lý sÏ ®iÒu chØnh kho¶n thùc thu thùc chi cña m×nh sao cho trong mäi tr­êng hîp trung t©m vÉn ®¶m b¶o ®­îc kh¶ n¨ng thanh to¸n víi kh¸ch hµng song kh«ng ®Ó ng©n quü nhµn rçi qu¸ nhiÒu. X¸c ®Þnh møc tån quü tèi ­u hoÆc kho¶ng dao ®éng cña møc tån quü Tïy vµo ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt kinh doanh, quy ®Þnh vÒ tµi chÝnh, quan hÖ víi b¹n hµng mµ tõng doanh nghiÖp sÏ x¸c ®Þnh møc tån quü tèi ­u hay kho¶ng dao ®éng cña møc tån quü. NÕu qu¶n lý theo møc tån quü tèi ­u th× sÏ ®¶m b¶o ®­îc kh¶ n¨ng thanh to¸n nh­ng h¹n chÕ vÒ mÆt lîi nhuËn, ng­îc l¹i qu¶n lý theo kho¶ng dao ®éng cña møc tån quü sÏ gióp cho doanh nghiÖp linh ho¹t trong viÖc t×m c¸c biÖn ph¸p tèi ­u ®Ó xö lý c¸c t×nh tr¹ng bÊt lîi cña ng©n quü. Víi t×nh h×nh thu chi ng©n quü nh­ hiÖn nay, B­u ®iÖn trung t©m 1 nªn qu¶n lý ng©n quü theo kho¶ng dao ®éng v× thÕ t¹o nªn sù linh ho¹t trong qu¶n lý, phï hîp víi ®Æc ®iÓm thu chi cña doanh nghiÖp. §Ó x¸c ®Þnh ®­îc møc tiÒn dù tr÷ th× ph¶i: C¨n cø vµo møc tiÒn mÆt b×nh qu©n trong mét sè kú gÇn ®©y b»ng c¸ch dùa vµo sè d­ tµi kho¶n tiÒn göi vµ tiÒn göi ng©n hµng, tõ ®ã tÝnh sè d­ b×nh qu©n. Ngoµi ra, nhµ qu¶n lý cÇn ph¶i tÝnh to¸n c¸c chØ tiªu tµi chÝnh nh­ kh¶ n¨ng thanh to¸n, kh¶ n¨ng ho¹t ®éng cña c¸c kú ®ã. Tõ ®ã, cã thÓ xem xÐt ®­îc møc c©n ®èi tiÒn trong c¸c kú tr­íc ®ã ®· hîp lý hay ch­a, nÕu ch­a th× cÇn ph¶i ®iÒu chØnh nh­ thÕ nµo. Sau khi xem xÐt møc tån quü tèi ­u cña c¸c kú tr­íc, nhµ qu¶n lý sÏ lÊy møc tån quü ®ã lµm tham kh¶o ®Ó x¸c ®Þnh møc tån quü tèi ­u cho kú sau. Nhµ qu¶n lý ph¶i n¾m ®­îc t×nh h×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt trong th¸ng tíi cã g× thay ®æi lín hay kh«ng (cÇn ph¶i chó ý ®Õn nh÷ng thêi ®iÓm cã l­îng kh¸ch hµng ®Õn sö dông c¸c dÞch vô b­u ®iÖn nhiÒu nh­ c¸c ngµy lÔ, tÕt,..) nh÷ng thay ®æi trong s¶n xuÊt kinh doanh t¸c ®éng nh­ thÕ nµo ®Õn ng©n quü cña trung t©m, nhu cÇu chi tr¶ tiÒn cã kh¶ n¨ng t¨ng hay gi¶m. KÕt hîp víi møc tån quü tèi ­u ®· x¸c ®Þnh ë th¸ng tr­íc, nhµ qu¶n lý sÏ ®­a ra møc c©n ®èi tiÒn hîp lý cho th¸ng sau. §ång thêi , nhµ qu¶n lý còng xem xÐt mèi quan hÖ cña ®¬n vÞ m×nh víi ng©n hµng, mèi quan hÖ víi kh¸ch hµng ®Ó ®¶m b¶o kh¶ n¨ng thanh to¸n, c«ng viÖc nµy gióp nhµ qu¶n lý t×m ra giíi h¹n d­íi cña kho¶ng c¸ch dao ®éng møc tån quü. Theo m« h×nh Miller – Orr, nhµ qu¶n lý tÝnh to¸n møc tån quü tèi ­u vµ kho¶ng dao ®éng tiÒn nh­ sau: Kho¶ng c¸ch cña gií i h¹n trªn vµ giíi h¹n d­íi cña møc c©n ®èi tiÒn Chi phÝ giao dÞch x ph­¬ng sai cña thu chi ng©n quü = 3 L·i suÊt Ph­¬ng sai cña thu chi ng©n quü ®­îc tÝnh to¸n nh­ sau: LÊy sè liÖu thu chi cña ng©n quü mét vµi th¸ng tr­íc, ®¶m b¶o sè liÖu ®ã ph¶n ¸nh t×nh h×nh thu chi th­êng xuyªn cña doanh nghiÖp. Ph­¬ng sai ®­îc tÝnh theo c«ng thøc: å( xi – x)2 n d2 = åxi xi n x = Víi Trong ®ã: xi : lµ kho¶n thu (chi )thø i ; xi 0 nÕu ®ã lµ kho¶n thu. Khi ®ã møc tiÒn tèi ­u n»m gi÷a giíi h¹n trªn vµ giíi h¹n d­íi. Ng­êi ta th­êng thiÕt kÕ møc c©n ®èi tiÒn ë kho¶ng 1/3 kho¶ng dao ®éng tÝnh tõ møc tån quü tèi thiÓu. Trung t©m còng kh«ng nªn cøng nh¾c trong viÖc x¸c ®Þnh møc tån quü tèi ­u nµy mµ cã thÓ chän mét møc nµo ®ã miÔn lµ nã n»m trong kho¶ng dao ®éng. Trªn c¬ së dù b¸o nhu cÇu tiÒn mÆt, tÝnh to¸n ®­îc møc c©n ®èi tiÒn vµ kho¶ng dao ®éng tiÒn tèi ­u, doanh nghiÖp sÏ qu¶n lý ng©n quü theo nguyªn t¾c: Khi nµo dù tr÷ tiÒn n»m ngoµi kho¶ng dao ®éng tiÒn, trung t©m ph¶i cã biÖn ph¸p ®­a møc dù tr÷ vÒ ®óng møc c©n ®èi tiÒn tèi ­u. Khi l­îng tiÒn dù tr÷ ë d­íi giíi h¹n d­íi th× nhµ qu¶n lý cÇn ph¶i nhanh chãng t×m kiÕm c¸c nguån tµi trî ®Ó ®­a l­îng tiÒn dù tr÷ vÒ møc tiÒn tèi ­u. V× vËy, trung t©m ph¶i lËp b¶ng dù b¸o ®Ó theo dâi t×nh h×nh biÕn ®éng ng©n quü trong kú. Ph­¬ng ph¸p theo dâi vµ xö lý ng©n quü cho c¶ thêi kú gióp cho nhµ qu¶n lý dù tÝnh ®­îc tæng sè tiÒn cÇn huy ®éng hay cÇn ®Çu t­ trong kú ®Ó ®¶m b¶o tån quü cña c«ng ty ë møc thiÕt kÕ, ®Ó tõ ®ã nhµ qu¶n lý lªn kÕ ho¹ch huy ®éng hay ®Çu t­ kho¶n tiÒn ®ã. B¶ng 3.1: B¶ng theo dâi t×nh h×nh thu chi ng©n quü th¸ng... §¬n vÞ: Ng©n quü Sè tiÒn BiÖn ph¸p §Çu kú Tån quü Trong kú Tæng thu: +Thu tõ dÞch vô b­u chÝnh +Thu tõ dÞch vô viÔn th«ng +Thu tõ ph¸t hµnh b¸o chÝ +Thu tiÒn nî kú tr­íc +L·i ng©n hµng ...... Tæng chi +Chi nguyªn vËt liÖu +Chi tr¶ l­¬ng +Chi hoa hång ®¹i lý .................................. Chªnh lÖch thu chi Cuèi kú Tån quü NÕu sai lÖch víi møc c©n ®èi tèi ­u,t×m biÖn ph¸p ®­a vÒ møc tèi ­u. Møc c©n ®èi tèi ­u B­u ®iÖn trung t©m 1 cßn cã thÓ theo dâi vµ xö lý ng©n quü theo tõng thêi ®iÓm ph¸t sinh c¸c kho¶n thùc thu, thùc chi trong kú. B¶ng 3.2 : B¶ng theo dâi t×nh h×nh thu chi ng©n quü th¸ng... §¬n vÞ : Ngµy(th¸ng) Ng©n quü Sè tiÒn BiÖn ph¸p 1 Tån quü 3 +Thu tiÒn b­u ®iÖn phÝ + Chi tiÒn ng©n vô + Chi mua nguyªn vËt liÖu + Chi vËn chuyÓn .............................. +C©n ®èi ng©n quü 5 +Thu tiÒn ng©n vô +Chi tr¶ l­¬ng .................................. +C©n ®èi ng©n quü NÕu møc tån quü bÞ r¬i ra khái kho¶ng dao ®éng th× c«ng ty ph¶i cã biÖn ph¸p ®­a vÒ møc tèi ­u. 30 Tån quü Ph­¬ng ph¸p theo dâi nµy phøc t¹p h¬n nh­ng trung t©m cã thÓ ®¸nh gi¸ vµ ®iÒu chØnh ng©n quü ngay sau mçi lÇn ph¸t sinh thu, chi ng©n quü. NÕu møc tån quü kh«ng cßn tèi ­u th× nhµ qu¶n lý sÏ t×m biÖn ph¸p xö lý ®Ó ®­a ng©n quü vÒ møc tèi ­u. Trong tr­êng hîp trung t©m dù ®o¸n sÏ thu ®­îc mét kho¶n thu lín th× nhµ qu¶n lý sÏ kh«ng huy ®éng ngay c¸c nguån kh¸c mµ chê kho¶n tiÒn chuyÓn vÒ vµo ngµy h«m sau ®Ó ®¸p øng nhu cÇu tiÒn mÆt. Khi møc tån quü v­ît giíi h¹n trªn cña kho¶ng dao ®éng ng©n quü, trong thêi ®iÓm ®ã c«ng ty kh«ng ph¶i chi mét kho¶n chi lín nµo, trung t©m sÏ ph¶i t×m c¸c h×nh thøc ®Çu t­ phï hîp víi ®é lín cña kho¶n tiÒn. Ph­¬ng ph¸p nµy ®ßi hái tØ mØ h¬n nh­ng l¹i rÊt phï hîp víi ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt kinh doanh cña B­u ®iÖn trung t©m 1. Ho¹t ®éng thu, chi tiÒn mÆt ë ®©y diÔn ra hµng ngµy, hµng giê. Víi c¸ch lµm nµy, trung t©m cã thÓ n¾m ®­îc t×nh h×nh ng©n quü t¹i c¸c thêi ®iÓm trong kú, ®Æc biÖt vµo thêi ®iÓm l­îng kh¸ch ®Õn giao dÞch nhiÒu, tõ ®ã gióp B­u ®iÖn trung t©m 1 cã kÕ ho¹ch ®iÒu chØnh ng©n quü vÒ møc tån quü theo thiÕt kÕ cho tõng thêi ®iÓm ®Ó ng©n quü kh«ng r¬i vµo tr¹ng th¸i bÊt lîi. LËp kÕ ho¹ch qu¶n lý ng©n quü Sau khi dù tÝnh ®­îc møc tån quü cuèi th¸ng, nÕu møc tån quü v­ît ra ngoµi kho¶ng dao ®éng, trung t©m ph¶i t×m nguån tµi trî hay sö dông nguån ®Ó tån quü vÒ møc tèi ­u. Khi l­îng tiÒn nhµn rçi, c«ng ty cã thÓ göi vµo tµi kho¶n tiÒn göi cã kú h¹n ë ng©n hµng ®Ó kiÕm møc sinh lîi cao h¬n. TiÒn nhµn rçi víi thêi kú dµi sÏ ®­îc göi kú h¹n dµi, ®­îc h­ëng møc l·i suÊt cao h¬n, nhê ®ã B­u ®iÖn trung t©m 1 cã thÓ khai th¸c tèi ®a kh¶ n¨ng sinh lîi cña vèn b»ng tiÒn mµ vÉn ®¶m b¶o ®­îc kh¶ n¨ng thanh to¸n hµng ngµy. 3.2.2 Hoµn thiÖn nh÷ng quy chÕ vÒ qu¶n lý ng©n quü trong c¬ chÕ qu¶n lý tµi chÝnh cña B­u ®iÖn trung t©m 1 Mçi doanh nghiÖp ®Òu cã quy chÕ qu¶n lý tµi chÝnh riªng ®Ó phï hîp víi ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp vµ cña nhµ n­íc. Trong quy chÕ tµi chÝnh cña B­u ®iÖn trung t©m 1 mÆc dï ®· cã nh÷ng quy ®Þnh vÒ qu¶n lý ng©n quü nh­ng nh÷ng quy ®Þnh nµy cßn ch­a ®Çy ®ñ. V× thÕ, trong thêi gian tíi, trong nh÷ng quy ®Þnh vÒ qu¶n lý tµi chÝnh cña c«ng ty cÇn ph¶i bæ sung nh÷ng ®iÒu kho¶n vÒ qu¶n lý ng©n quü nh­ néi dung, ph­¬ng ph¸p, tr¸ch nhiÖm cña ng­êi thùc hiÖn c«ng t¸c nµy. Quy ®Þnh vµ h­íng dÉn cô thÓ c¸c b­u côc trùc thuéc ®Þnh møc l­u quü tiÒn mÆt vµ hµng hãa (tem, thÎ ®iÖn tho¹i) trong ngµy. Trung t©m nªn bæ sung quy ®Þnh thu gom tiÒn, tr¶ thu gom tiÒn nh»m ®¶m b¶o an toµn c«ng t¸c qu¶n lý tiÒn vµ hµng ho¸ nh­: Nh©n viªn chuyªn tr¸ch phôc vô thu gom tiÒn, tiÕp quü, bè trÝ xe « t« chuyªn dïng.. 3.2.3 X©y dùng hÖ thèng chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ qu¶n lý ng©n quü HÖ thèng chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ qu¶n lý ng©n quü bao gåm: Nhãm chØ tiªu ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng thanh to¸n cña doanh nghiÖp ; nhãm chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ qu¶n lý ng©n quü th«ng qua kh¶ n¨ng ho¹t ®éng nh­ vßng quay tiÒn, vßng quay dù tr÷; nhãm chØ tiªu ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng dù phßng nh÷ng biÕn ®éng bÊt th­êng. C¸c chØ tiªu nµy sÏ cho ta thÊy hiÖu qu¶ cña viÖc sö dông nguån tiÒn trong doanh nghiÖp vµo viÖc ®¶m b¶o kh¶ n¨ng chi tr¶. Nh­ ®· ®Ò cËp ë ch­¬ng hai, B­u ®iÖn trung t©m 1 ®· sö dông mét sè chØ tiªu ®Ó ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng thanh to¸n nh­ng ch­a ®Çy ®ñ. V× vËy, trung t©m nªn bæ sung thªm chØ tiªu tû lÖ c¸c kho¶n ph¶i thu so víi c¸c kho¶n ph¶i tr¶. Tæng sè c¸c kho¶n ph¶i thu Tû lÖ c¸c kho¶n ph¶i thu so víi ph¶i tr¶ = ----------------------------------------- Tæng sè c¸c kho¶n ph¶i tr¶ ChØ tiªu nµy sÏ cho ta biÕt sù biÕn ®éng cña c¸c kho¶n ph¶i thu vµ c¸c kho¶n ph¶i tr¶ ¶nh h­ëng nh­ thÕ nµo ®Õn t×nh h×nh tµi chÝnh doanh nghiÖp, doanh nghiÖp lµ ng­êi bÞ chiÕm dông vèn hay ®i chiÕm dông vèn. Do ®Æc thï kinh doanh b­u chÝnh viÔn th«ng lµ doanh thu th¸ng tr­íc th¸ng sau míi thu nî nªn tû lÖ nî c­íc bao giê còng trªn 1 th¸ng nî. V× vËy, tû lÖ nî lín cña viÔn th«ng lµm cho tû lÖ nî chung cña trung t©m lín. §©y lµ chØ tiªu mµ B­u ®iÖn trung t©m 1 cÇn bæ sung ®Ó ®¸nh gi¸ ®­îc t×nh h×nh thu nî cña ®¬n vÞ. Tæng sè c­íc phÝ nî Tû lÖ nî = ----------------------------------------- Doanh thu c­íc b×nh qu©n th¸ng B­u ®iÖn trung t©m 1 nªn tiÕn hµnh x©y dùng mét hÖ thèng ®Þnh møc cho bé phËn vèn l­u ®éng nh»m t¨ng vßng quay cña c¸c bé phËn vèn l­u ®éng vµ n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn. X¸c ®Þnh møc vèn l­u ®éng mét c¸ch hîp lý c¨n cø vµo nhu cÇu cña s¶n xuÊt kinh doanh tr¸nh t×nh tr¹ng l·ng phÝ hay kh«ng ®¸p øng nhu cÇu vèn. ViÖc x©y dùng hÖ thèng chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ qu¶n lý ng©n quü phï hîp víi ®Æc ®iÓm kinh doanh sÏ gióp nhµ qu¶n lý ph©n tÝch vµ ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c t×nh h×nh tµi chÝnh doanh nghiÖp, tõ ®ã sÏ ®­a ra c¸c quyÕt ®Þnh kinh doanh ®óng ®¾n. 3.2.4 T¨ng c­êng x©y dùng bé m¸y nh©n sù cho c«ng t¸c qu¶n lý ng©n quü N©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c qu¶n lý ng©n quü lµ mét yªu cÇu cÇn thiÕt ®Ó gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña B­u ®iÖn trung t©m 1. Th«ng qua qu¶n lý ng©n quü, B­u ®iÖn trung t©m 1 cã thÓ gi¶m bít nh÷ng l·ng phÝ kh«ng ®¸ng cã, còng nh­ ®¶m b¶o kh¶ n¨ng thanh to¸n cña c«ng ty. C«ng t¸c qu¶n lý cã hiÖu qu¶ hay kh«ng lµ do tr×nh ®é cña ®éi ngò c¸n bé tµi chÝnh bëi con ng­êi lµ nh©n tè ®ãng vai trß quan träng hµng ®Çu. V× vËy, B­u ®iÖn trung t©m 1 cÇn ph¶i kh«ng ngõng n©ng cao tr×nh ®é nghiÖp vô, bæ sung kiÕn thøc vÒ qu¶n lý tµi chÝnh cho c¸n bé c«ng nh©n viªn. §©y lµ yªu cÇu b¾t buéc ®èi víi nh©n viªn phßng tµi chÝnh kÕ to¸n. Ngoµi ra, c¸c giao dÞch viªn t¹i c¸c b­u côc còng nh­ nh©n viªn phßng ban kh¸c còng cÇn n¾m nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ qu¶n lý ng©n quü. ViÖc më c¸c líp båi d­ìng ng¾n h¹n vÒ nghiÖp vô lµ cÇn thiÕt ®Ó c¸c c¸n bé cã thÓ cËp nhËt nh÷ng kiÕn thøc còng nh­ n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n nghiÖp vô cña m×nh. C«ng ty còng cÇn ph¶i chó ý ®Õn vÊn ®Ò x©y dùng vµ c«ng bè kÕ ho¹ch båi d­ìng, ®µo t¹o c¸n bé hµng n¨m b»ng c¸ch cö ng­êi ®i häc ®Ó n©ng cao tr×nh ®é, tÝch cùc trong c«ng t¸c tuyÓn dông, sö dông c¸c chÝnh s¸ch ­u ®·i thu hót ®éi ngò lao ®éng trÎ. 3.2.5 T¨ng c­êng nguån th«ng tin cung cÊp cho c«ng t¸c qu¶n lý ng©n quü Muèn cã sù ph©n tÝch tµi chÝnh chÝnh x¸c vµ ®Çy ®ñ th× cÇn ph¶i cã c¸c nguån th«ng tin ®a d¹ng, phong phó nh­ th«ng tin vÒ thÞ tr­êng, s¶n phÈm dÞch vô.. HÖ thèng th«ng tin nµy ph¶i ®­îc cËp nhËt vµ më réng phôc vô cho yªu cÇu ngµy cµng cao cña c«ng t¸c qu¶n lý tµi chÝnh. Trong qu¶n lý ng©n quü, ng­êi ta kh«ng chØ quan t©m ®Õn ng©n quü mµ cßn ph¶i theo dâi sù thay ®æi cña c¸c yÕu tè cã liªn quan ®Õn ng©n quü. Nguån th«ng tin cung cÊp kh«ng chØ giíi h¹n trong b¸o c¸o tµi chÝnh mµ cßn ph¶i cã hÖ thèng th«ng tin vÒ c¸c lÜnh vùc kh¸c cã liªn quan. HiÖn t¹i B­u ®iÖn trung t©m 1 ®· cã hÖ thèng m¹ng m¸y tÝnh ®­îc nèi m¹ng, hÖ thèng phÇn cøng, phÇn mÒm nh­ng phÇn mÒm øng dông míi chØ ch¹y ch­¬ng tr×nh kÕ to¸n b­u ®iÖn, chñ yÕu phôc vô môc ®Ých lËp b¸o c¸o nªn ch­a ph¸t huy ®­îc hiÖu qu¶ cña m¹ng. §Ó cã thÓ cËp nhËt nhanh chãng, kÞp thêi vµ ®Çy ®ñ c¸c th«ng tin, ®ßi hái B­u ®iÖn trung t©m 1 ph¶i ®Çu t­ vµo c¸c c«ng nghÖ kü thuËt hiÖn ®¹i nh­ hÖ thèng m¸y tÝnh, phÇn mÒm hç trî cho viÖc tÝnh to¸n.. 3.3 Mét sè kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c qu¶n lý ng©n quü t¹i B­u ®iÖn trung t©m 1 3.3.1 KiÕn nghÞ víi Tæng c«ng ty B­u chÝnh ViÔn th«ng ViÖt Nam Tõ khi ®Êt n­íc chuyÓn sang thêi kú më cöa, Tæng C«ng ty B­u chÝnh viÔn th«ng ViÖt Nam ®· cã nhiÒu cè g¾ng hoµn thiÖn c¸c m« h×nh tæ chøc vµ qu¶n lý linh ho¹t ®Ó x©y dùng vµ ph¸t triÓn thµnh mét doanh nghiÖp chñ lùc cña nhµ n­íc trong lÜnh vùc b­u chÝnh viÔn th«ng, cã thÓ ®øng v÷ng trong m«i tr­êng héi nhËp quèc tÕ vµ c¹nh tranh ngµy cµng gay g¾t. Tæng c«ng ty ®· ban hµnh vµ ®iÒu chØnh kÞp thêi Quy chÕ tµi chÝnh ®Ó ®¶m b¶o qu¶n lý ngµy cµng hiÖu qu¶ c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vÒ khÝa c¹nh tµi chÝnh. Do cã nhiÒu nÐt ®Æc thï trong qu¸ tr×nh kinh doanh dÞch vô b­u chÝnh viÔn th«ng nªn quy chÕ tµi chÝnh hiÖn hµnh cã nhiÒu nÐt bÊt cËp, ¶nh h­ëng mét phÇn ®Õn c¸c doanh nghiÖp kinh doanh c¸c dÞch vô B­u chÝnh viÔn th«ng, trong ®ã cã B­u ®iÖn trung t©m 1. Theo c¬ chÕ hiÖn nay, Tæng c«ng ty trùc tiÕp cÊp gÇn nh­ toµn bé vèn s¶n xuÊt kinh doanh cho c¸c ®¬n vÞ h¹ch to¸n phô thuéc. Nh­ng c¸c ®¬n vÞ chØ ®­îc giao quyÒn qu¶n lý vµ quyÒn sö dông mét sè vèn rÊt h¹n chÕ, do ®ã lµm mÊt ®i tÝnh chñ ®éng , lµm chËm trÔ, thËm chÝ mÊt c¬ héi kinh doanh cña doanh nghiÖp. V× vËy, Tæng c«ng ty nªn cã chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch c¸c ®¬n vÞ phô thuéc göi tiÒn ®Ó thu thªm lîi nhuËn trong tr­êng hîp cã thÆng d­ ng©n quü. Tæng c«ng ty nªn t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c ®¬n vÞ phô thuéc chñ ®éng h¬n trong viÖc tham gia ®Çu t­, gãp vèn liªn doanh, liªn kÕt. ChuyÓn c¸c ®¬n vÞ sang h¹ch to¸n phô thuéc sang h¹ch to¸n ®éc lËp Tæng c«ng ty cã thÓ chuyÓn c¸c ®¬n vÞ h¹ch to¸n phô thuéc sang h¹ch to¸n ®éc lËp khi ®iÒu kiÖn cho phÐp. C¸c ®¬n vÞ h¹ch to¸n phô thuéc tiÕn hµnh h¹ch to¸n néi bé trong toµn khèi, thay mÆt Tæng c«ng ty thu c­íc trùc tiÕp tõ kh¸ch hµng sö dông c¸c dÞch vô, ®­îc Tæng c«ng ty thanh to¸n doanh thu riªng ®Ó bï ®¾p c¸c chi phÝ vµ cã lîi nhuËn trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. Tuy nhiªn, cïng víi thêi gian, víi sù lín m¹nh cña c¸c ®¬n vÞ, tÝnh ®éc lËp trong s¶n xuÊt cña c¸c ®¬n vÞ ngµy cµng râ nÐt, nªn cã sù chuyÓn ®æi tõ c¸c ®¬n vÞ h¹ch to¸n phô thuéc sang h¹ch to¸n ®éc lËp. Tõ ®ã thóc ®Èy ho¹t ®éng cña c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh trªn m¹ng néi h¹t, ®Æt c¸c ®¬n vÞ nµy cïng trong guång m¸y kinh doanh, ngang tÇm víi doanh nghiÖp nhµ n­íc kh¸c. X©y dùng c¸c chØ sè cña ngµnh ®Ó so s¸nh V× ®Æc thï ho¹t ®éng cña mçi ngµnh rÊt kh¸c nhau nªn viÖc ®¸nh gi¸ mét chØ tiªu tµi chÝnh lµ tèt hay xÊu kh«ng ®¬n thuÇn lµ phô thuéc vµo phÐp tÝnh sè häc mµ cßn phô thuéc vµo chØ sè trung b×nh cña ngµnh. Tiªu chuÈn ngµnh cã ý nghÜa quan träng trong viÖc x¸c ®Þnh vÞ trÝ t­¬ng ®èi cña doanh nghiÖp trong ngµnh. Nã lµ c¬ së cho viÖc ho¹ch ®Þnh c¸c gi¶i ph¸p ®iÒu chØnh ®èi víi doanh nghiÖp. §Ó ®¸nh gi¸ ®­îc hiÖu qu¶ cña c«ng t¸c qu¶n lý ng©n quü, bªn c¹nh viÖc so s¸nh gi÷a c¸c chØ tiªu b»ng tû lÖ cña kú nµy víi kú tr­íc ®Ó thÊy ®­îc xu h­íng thay ®æi c¸c tû lÖ tµi chÝnh nµy, qua ®ã ®¸nh gi¸ t×nh h×nh qu¶n lý ng©n quü cña doanh nghiÖp ®­îc c¶i thiÖn ho¨c trë nªn yÕu kÐm nh­ thÕ nµo nh»m ®­a ra biÖn ph¸p xö lý kÞp thêi, nhµ qu¶n lý tµi chÝnh cßn ph¶i so s¸nh c¸c tû lÖ cña kú nµy víi møc trung b×nh cña ngµnh ®Ó x¸c ®Þnh vÞ thÕ cña doanh nghiÖp so víi c¸c doanh nghiÖp kh¸c cïng ngµnh. Trong thêi gian tíi, Tæng c«ng ty B­u chÝnh viÔn th«ng ViÖt Nam nªn x©y dùng vµ tÝnh to¸n c¸c møc trung b×nh ngµnh cña c¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ qu¶n lý ng©n quü nh­ møc trung b×nh ngµnh vÒ kh¶ n¨ng thanh to¸n hiÖn hµnh, møc trung b×nh ngµnh vÒ kh¶ n¨ng thanh to¸n nhanh, møc trung b×nh ngµnh vÒ kh¶ n¨ng thanh to¸n tøc thêi vµ møc trung b×nh ngµnh cña c¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ qu¶n lý ng©n quü ®Ó c¸c ®¬n vÞ tham chiÕu, tõ ®ã ®­a ra c¸c quyÕt ®Þnh ®óng trong qu¸ tr×nh hoµn thiÖn c«ng t¸c qu¶n lý ng©n quü cña m×nh. 3.3.2 KiÕn nghÞ víi c¸c Bé, c¬ quan qu¶n lý tµi chÝnh cña nhµ n­íc VÒ viÖc trÝch lËp vµ sö dông c¸c quü nhµn rçi trong c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc Theo quy ®Þnh cña th«ng t­ 64/1999/TT – BTC vÒ “H­íng dÉn chÕ ®é ph©n phèi lîi nhuËn sau thuÕ vµ qu¶n lý c¸c quü trong doanh nghiÖp nhµ n­íc”, doanh nghiÖp ph¶i sö dông c¸c quü trong doanh nghiÖp bao gåm: quü dù phßng tµi chÝnh, quü ®Çu t­ ph¸t triÓn, quü dù phßng trî cÊp mÊt viÖc lµm..vµo ®óng môc ®Ých nh­ tªn gäi cña chóng. Quy ®Þnh nh­ vËy ch­a phï hîp víi sù vËn ®éng cña c¬ chÕ thÞ tr­êng, ch­a t¹o ®iÒu kiÖn cho doanh nghiÖp cã kh¶ n¨ng tÝch luü vèn ®¸p øng nhu cÇu ®æi míi kü thuËt, c«ng nghÖ, t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh. §Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c doanh nghiÖp chñ ®éng h¬n trong viÖc sö dông vèn khi cÇn thiÕt, nhµ n­íc cÇn bæ sung thªm nh÷ng quy ®Þnh cho phÐp doanh nghiÖp nhµ n­íc sö dông c¸c quü nhµn rçi t¹m thêi vµo môc ®Ých tµi trî cho thanh to¸n ng¾n h¹n . Hoµn thiÖn vµ ph¸t triÓn thÞ tr­êng chøng kho¸n ThÞ tr­êng chøng kho¸n ViÖt Nam h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn ®­îc h¬n 4 n¨m, ®· mang l¹i mét sè lîi Ých nhÊt ®Þnh cho c¸c doanh nghiÖp. §©y lµ kªnh bæ sung nguån vèn trung vµ dµi h¹n cho doanh nghiÖp. Tuy nhiªn, trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay quy m« thÞ tr­êng cßn nhá, viÖc ®Çu t­ chøng kho¸n vÉn cßn míi ®èi víi c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc hiÖn nay. ChÝnh v× vËy, ®Ó t¹o niÒm tin cho ®èi víi c¸c doanh nghiÖp ®Çu t­ vµo lÜnh vùc kh¸ rñi ro nµy, Nhµ n­íc cÇn ban hµnh vµ bæ sung vµ c¸c v¨n b¶n ph¸p quy phï hîp víi thùc tiÔn vµ yªu cÇu ph¸t triÓn thÞ tr­êng. Ngoµi ra, viÖc ®Èy m¹nh qu¸ tr×nh cæ phÇn ho¸ doanh nghiÖp nhµ n­íc hiÖn naysÏ gãp phÇn lµm ®a d¹ng ho¸ l­îng hµng ho¸ trªn thÞ tr­êng chøng kho¸n . X©y dùng c¸c chuÈn mùc ®¸nh gi¸ an ninh tµi chÝnh vµ ph¸t triÓn dÞch vô xÕp h¹ng tÝn nhiÖm §Ó ®¸nh gi¸ ®óng thùc tr¹ng tµi chÝnh cña doanh nghiÖp ph¶i c¨n cø vµo c¸c chuÈn mùc, chØ sè vÒ kinh tÕ, tµi chÝnh nh­ng hiÖn t¹i ch­a cã mét c¬ quan nµo ®¶m nhËn viÖc x©y dùng hÖ thèng nµy ®Ó gióp cho doanh nghiÖp, c¬ quan qu¶n lý nhµ n­íc, ng©n hµng còng nh­ c¸c nhµ ®Çu t­ n¾m b¾t ®­îc th«ng tin vÒ tµi chÝnh doanh nghiÖp. HÖ thèng c¸c chØ tiªu nµy cÇn tËp trung vµo ph¶n ¸nh t×nh h×nh tµi chÝnh doanh nghiÖp nãi chung, trong ®ã c¸c chØ tiªu c¬ b¶n lµ: c¸c chØ sè vÒ kÕt qu¶ ho¹t ®éng, kh¶ n¨ng sinh lîi, c¸c chØ sè vÒ n¨ng lùc tù tµi trî, c¸c chØ sè vÒ lu©n chuyÓn vèn. ViÖc x©y dùng hÖ thèng c¸c chØ tiªu tµi chÝnh vµ ph¸t triÓn dÞch vô xÕp h¹ng tÝn nhiÖm cã quan hÖ kh¨ng khÝt víi nhau. XÕp h¹ng tÝn nhiÖm cã thÓ hiÓu lµ sù ®¸nh gi¸ hiÖn thêi vÒ kh¶ n¨ng vµ møc ®é s½n sµng tr¶ nî gèc, l·i cña mét ng­êi ®i vay víi ®èi víi mét kho¶n vay nhÊt ®Þnh trong suèt thêi h¹n cã hiÖu lùc cña kho¶n vay ®ã. Nh÷ng chØ tiªu vÒ an ninh tµi chÝnh ®èi víi tõng ngµnh, lÜnh vùc lµ mét trong nh÷ng c¨n cø gióp cho viÖc xÕp h¹ng møc ®é tÝn nhiÖm cña mçi doanh nghiÖp. §èi víi nÒn kinh tÕ, xÕp h¹ng tÝn nhiÖm gãp phÇn lµm lµnh m¹nh ho¸ thÞ tr­êng, t¨ng c­êng hiÖu qu¶ huy ®éng vèn vµ sö dông vèn.. ë ViÖt Nam, xÕp h¹ng tÝn nhiÖm gióp lµm lµnh m¹nh hãa thÞ tr­êng tÝn dông, ®¸nh gi¸ ®óng thùc tr¹ng tµi chÝnh cña c¸c doanh nghiÖp, t¹o ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn thÞ tr­êng chøng kho¸n. KÕt luËn Nhu cÇu vèn l­u ®éng nãi chung vµ nhu cÇu tiÒn tÖ nãi riªng lµ mét vÊn ®Ò cÇn ®­îc quan t©m ®óng møc bëi ®ã lµ mét trong nh÷ng ®iÒu kiÖn dÉn ®Õn thµnh c«ng trong ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp. §Ó thùc hiÖn tèt ®iÒu nµy, c¸c nhµ qu¶n lý doanh nghiÖp ph¶i n¾m v÷ng c¸c nh©n tè ¶nh h­ëng tíi nhu cÇu tiÒn tÖ cña doanh nghiÖp, tõ ®ã cã kh¶ n¨ng lËp kÕ ho¹ch còng nh­ thùc hiÖn tèt ho¹t ®éng qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh doanh nghiÖp trong nh÷ng ®iÒu kiÖn kh¸c nhau. C«ng t¸c qu¶n lý ng©n quü chØ lµ mét bé phËn trong c«ng t¸c qu¶n lý tµi chÝnh trong doanh nghiÖp, nh­ng nã cã vai trß rÊt quan träng, nhÊt lµ ®èi víi B­u ®iÖn trung t©m 1. Trong thêi gian tíi, B­u ®iÖn trung t©m 1 cÇn nhanh chãng hoµn thiÖn c«ng t¸c qu¶n lý ®Ó cã thÓ ®øng v÷ng trong m«i tr­êng kinh doanh ®Çy nh÷ng biÕn ®éng, c¹nh tranh gay g¾t. Nh÷ng gi¶i ph¸p cÇn thùc hiÖn tr­íc hÕt lµ bæ sung nh÷ng quy chÕ, ®iÒu kho¶n vÒ qu¶n lý ng©n quü trong quy chÕ tµi chÝnh cña c«ng ty, nhanh chãng ¸p dông mét m« h×nh qu¶n lý ng©n quü thÝch hîp vµ x©y dùng kÕ ho¹ch qu¶n lý ng©n quü trong tõng th¸ng. §ång thêi, c«ng ty còng cÇn chó träng c«ng t¸c ®µo t¹o c¸n bé nh»m n©ng cao n¨ng lùc qu¶n lý tµi chÝnh cña ®éi ngò c¸n bé qu¶n lý trong c«ng ty, n©ng cao n¨ng lùc ¸p dông c«ng nghÖ kü thuËt trong qu¶n lý. Do kinh nghiÖm thùc tÕ cßn Ýt ái, kÕt hîp víi tr×nh ®é chuyªn m«n cßn h¹n chÕ, chuyªn ®Ò ch¾c ch¾n kh«ng tr¸nh khái nhiÒu thiÕu sãt. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n c« gi¸o Lª Phong Ch©u vµ toµn thÓ c¸c c¸n bé phßng tµi chÝnh kÕ to¸n B­u ®iÖn trung t©m 1 ®· gióp em hoµn thµnh luËn v¨n tèt nghiÖp nµy. Danh môc tµi liÖu tham kh¶o Gi¸o tr×nh tµi chÝnh doanh nghiÖp – Tr­êng §¹i häc Kinh tÕ quèc d©n – Nhµ xuÊt b¶n Thèng kª n¨m 2003. Gi¸o tr×nh qu¶n trÞ tµi chÝnh doanh nghiÖp – Tr­êng §¹i häc Kinh tÕ quèc d©n – Nhµ xuÊt b¶n Thèng kª n¨m 1997. Gi¸o tr×nh qu¶n lý tµi chÝnh – Nhµ xuÊt b¶n §¹i häc Quèc gia n¨m 2000. Gi¸o tr×nh ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh doanh – Tr­êng §¹i häc Kinh tÕ quèc d©n – Nhµ xuÊt b¶n Thèng kª n¨m 2001. Gi¸o tr×nh qu¶n trÞ kinh doanh b­u chÝnh viÔn th«ng – Nhµ xuÊt b¶n Thèng kª n¨m 2001. C¬ chÕ qu¶n lý tµi chÝnh cña B­u ®iÖn Hµ Néi. C¸c b¸o c¸o kÕ to¸n tµi chÝnh cña B­u ®iÖn trung t©m 1 n¨m 2003, n¨m 2004. T¹p chÝ Tµi chÝnh doanh nghiÖp, t¹p chÝ Kinh tÕ vµ dù b¸o, t¹p chÝ Ph¸t triÓn kinh tÕ n¨m 2002, n¨m 2003, n¨m 2004. Môc lôc Lêi nãi ®Çu Ch­¬ng 1: C«ng t¸c qu¶n lý ng©n quü cña doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng 1.1 Vai trß cña ng©n quü ®èi víi ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng 3 1.1.1 Doanh nghiÖp vµ chøc n¨ng tµi chÝnh cña doanh nghiÖp 3 1.1.2 Vai trß cña ng©n quü ®èi víi ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng 4 1.2 C«ng t¸c qu¶n lý ng©n quü cña doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng 12 1.2.1 Sù cÇn thiÕt ph¶i qu¶n lý ng©n quü cña doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng 12 1.2.2 Néi dung c«ng t¸c qu¶n lý ng©n quü cña doanh nghiÖp 15 1.3 HÖ thèng chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ qu¶n lý ng©n quü cña doanh nghiÖp 25 1.3.1 ChØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ ng©n quü th«ng qua ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng thanh to¸n cña doanh nghiÖp 25 1.3.2 ChØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ ng©n quü th«ng qua ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp 28 1.3.3 ChØ tiªu ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng dù phßng nh÷ng biÕn ®éng bÊt th­êng 30 1.4 C¸c nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn c«ng t¸c qu¶n lý cña doanh nghiÖp 31 1.4.1 C¸c nh©n tè thuéc vÒ doanh nghiÖp 31 1.4.2 C¸c nh©n tè bªn ngoµi doanh nghiÖp 34 Ch­¬ng 2: Thùc tr¹ng c«ng t¸c qu¶n lý ng©n quü t¹i B­u ®iÖn trung t©m 1 2.1 Giíi thiÖu chung vÒ B­u ®iÖn trung t©m 1 37 2.1.1 Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña B­u ®iÖn trung t©m1 37 2.1.2 Chøc n¨ng vµ nhiÖm vô cña B­u ®iÖn trung t©m 1 37 2.1.3 C¬ cÊu tæ chøc qu¶n lý cña B­u ®iÖn trung t©m 1 38 2.1.4 §Æc ®iÓm kinh doanh cña ngµnh B­u ®iÖn trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng 39 2.1.5 T×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña B­u ®iÖn trung t©m 1 42 2.2 Thùc tr¹ng c«ng t¸c qu¶n lý ng©n quü t¹i B­u ®iÖn trung t©m 1 44 2.2.1 Ng©n quü cña B­u ®iÖn trung t©m 1 44 2.2.2 T×nh h×nh qu¶n lý ng©n quü cña B­u ®iÖn trung t©m 1 49 2.2.3 Ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh theo c¸c dßng tiÒn 52 2.2.4 §¸nh gi¸ hiÖu qu¶ qu¶n lý ng©n quü cña B­u ®iÖn trung t©m 1 56 2.3 §¸nh gi¸ thùc tr¹ng c«ng t¸c qu¶n lý ng©n quü cña B­u ®iÖn trung t©m 1 61 2.3.1 Nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®­îc 61 2.3.2 Nh÷ng h¹n chÕ 62 2.3.3 Nguyªn nh©n 63 Ch­¬ng 3: Gi¶i ph¸p vµ kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c qu¶n lý ng©n quü t¹i B­u ®iÖn trung t©m 1 3.1 §Þnh h­íng ph¸t triÓn cña B­u ®iÖn trung t©m 1 trong thêi gian tíi 66 3.1.1 M«i tr­êng kinh doanh b­u chÝnh viÔn th«ng-C¬ héi vµ th¸ch thøc 66 3.1.2 KÕ ho¹ch ho¹t ®éng trong n¨m 2005 67 3.2 Mét sè gi¶i ph¸p hoµn thiÖn c«ng t¸c qu¶n lý ng©n quü t¹i B­u ®iÖn trung t©m 1 68 3.2.1 ¸p dông m« h×nh qu¶n lý ng©n quü thÝch hîp 68 3.2.2 Hoµn thiÖn nh÷ng quy chÕ vÒ qu¶n lý ng©n quü trong c¬ chÕ qu¶n lý tµi chÝnh cña B­u ®iÖn trung t©m 1 76 3.2.3 X©y dùng hÖ thèng chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ qu¶n lý ng©n quü 77 3.2.4 T¨ng c­êng x©y dùng bé m¸y nh©n sù cho c«ng t¸c qu¶n lý ng©n quü 78 3.2.5 T¨ng c­êng nguån th«ng tin cung cÊp cho c«ng t¸c qu¶n lý ng©n quü 78 3.3 Mét sè kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c qu¶n lý ng©n quü t¹i B­u ®iÖn trung t©m 1 79 3.3.1 KiÕn nghÞ víi Tæng c«ng ty B­u chÝnh viÔn th«ng ViÖt Nam 79 3.3.2 KiÕn nghÞ víi c¸c Bé, c¬ quan qu¶n lý tµi chÝnh cña Nhµ n­íc 81 Danh môc tµi liÖu tham kh¶o