Luận văn Giám sát của hội đồng nhân dân tỉnh Phú Yên trong lĩnh vực kinh tế

c và sau các kỳ họp thường lệ; một số đại biểu đã chủ động thu thập thông tin tham gia phát biểu, chất vấn những vấn đề nổi cộm, bức xúc của cử tri tại các kỳ họp; kịp thời nắm bắt tình hình phát triển kinh tế- xã hội, quốc phòng-an ninh tại địa phương nơi ứng cử, các ý kiến, kiến nghị 82 của cử tri, phát hiện những vấn đề nổi cộm, bức xúc của nhân dân kịp thời đề nghị các cơ quan chức năng xem xét, giải quyết. Một số ít đại biểu đã kiên trì đeo bám sau giám sát của các cơ quan chức năng thực hiện các ý kiến đã chất vấn, có ý kiến. Bên cạnh đó, một số đại biểu HĐND tỉnh hoạt động kiêm nhiệm chưa làm hết chức năng, nhiệm vụ của người đại biểu như: - Chưa dành nhiều thời gian cho việc thực hiện nhiệm vụ của người đại biểu như chưa tham gia đầy đủ các cuộc giám sát; chưa nghiên cứu kỹ các báo cáo, tờ trình, đề án, dự thảo nghị quyết trình tại kỳ họp; chưa cập nhật kịp thời những chính sách mới được ban hành nên chưa có chính kiến đối với những vấn đề quan trọng, nhất là trong lĩnh vực kinh tế, ngân sách nhà nước, về xây dựng cơ bản, dẫn đến đại biểu thiếu tự tin trong hoạt động, nhất là trong hoạt động chất vấn; một số đại biểu chất vấn những nội chưa mang tính nổi cộm, bức xúc của địa phương. Trong quá trình chất vấn chưa có nhiều thông tin để truy vấn, dẫn đến phiên chất vấn còn mang tính hình thức. Sau chất vấn chưa đeo bám, giám sát các ý kiến tiếp thu của các cơ quan chức năng đối với ý kiến đã chất vấn. Để nâng cao trách nhiệm của người đại biểu HĐND, đề xuất các giải pháp sau: Ủy ban Thường vụ Quốc hội cần ban hành nghị quyết quy định cụ thể chế độ sinh hoạt định kỳ để nhận xét, đánh giá kết quả hoạt động của đại biểu HĐND. Định kỳ hàng năm, mỗi đại biểu HĐND phải báo cáo kết quả thực hiện nhiệm vụ đại biểu với cử tri nơi mình được bầu. Đây là việc phát huy quyền giám sát của nhân dân với đại biểu dân cử, buộc mỗi đại biểu phải hoạt động tốt hơn, có trách nhiệm hơn trước xã hội và cử tri. Giao cho Thường trực HĐND tỉnh theo dõi hoạt động của đại biểu để có nhận xét, đánh giá, khen thưởng hàng năm đối với đại biểu HĐND. Trên cơ sở đó, cơ quan, đơn vị, tổ chức quản lý 83 đại biểu căn cứ kết quả nhận xét, đánh giá của Thường trực HĐND để đánh giá, phân loại công chức hàng năm. Chưa có hướng dẫn cụ thể về khen thưởng đối với đại biểu HĐND hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ người đại biểu, mà chỉ quy định chung chung “đại biểu HĐND hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được xét khen thưởng theo quy định của Luật thi đua khen thưởng” theo Nghị quyết số 1206/2016/NQ-UBTVQH13 của Ủy Ban Thường vụ Quốc hội quy định về chế độ, chính sách và các điều kiện bảo đảm hoạt động của đại biểu HĐND. Vì vậy, đề nghị Chính phủ có quy định về hướng dẫn về điều kiện, tiêu chuẩn xét thi đua khen thưởng cho đại biểu HĐND hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ của người đại biểu và giao cho Thường trực HĐND thành lập hội đồng thi đua, khen thưởng để xét thi đua, khen thưởng hàng năm cho đại biểu HĐND. 3.2 Đảm bảo sự lãnh đạo toàn diện của Đảng đối với hoạt động của Hội đồng nhân dân tỉnh Phú Yên Thực tiễn cho thấy, nơi nào cấp ủy Đảng thật sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, phân công bố trí cán bộ đúng tầm, đủ năng lực, trình độ để làm nhiệm vụ ở cơ quan quyền lực nhà nước tại địa phương thì nơi đó chất lượng hoạt động của HĐND được nâng lên. Cấp ủy cùng cấp giới thiệu cán bộ ứng cử đại biểu HĐND tỉnh vừa đảm bảo cơ cấu, thành phần theo quy định vừa đảm bảo trình độ, năng lực, phẩm chất đạo đức; bố trí, giới thiệu nhân sự bầu giữ các chức danh của HĐND tỉnh đủ tiêu chuẩn về trình độ, năng lực, phẩm chất đạo đức. Giải quyết tốt mối quan hệ giữa cơ cấu, số lượng và chất lượng của đại biểu HĐND, đây là vấn đề quan trọng quyết định chất lượng hoạt động của đại biểu HĐND. Hiện nay, cơ cấu đại biểu HĐND cấp tỉnh bao gồm: Thường trực HĐND, các Ban HĐND, một số thành viên UBND, đại biểu là lãnh đạo một số ban Đảng, đoàn thể và sở, ban, ngành thuộc UBND, đại biểu công tác trong các tổ chức 84 chính trị - xã hội, các cơ quan, đơn vị cấp tỉnh, cấp huyện, đại biểu đại diện cho các doanh nghiệp. Việc cơ cấu đại biểu đại diện cho ngành nghề, lĩnh vực công tác, vùng miền là hết sức cần thiết. Tuy nhiên, chất lượng hoạt động của HĐND tỉnh nói chung và của đại biểu HĐND nói riêng thì việc lựa chọn đại biểu có “ đủ sức, đủ tài” phải được đặt lên hàng đầu, không nên vì cơ cầu cho đủ thành phần của HĐND mà xem nhẹ chất lượng đại biểu. Mặc khác, cần lựa chọn cơ cấu đại biểu công tác trong cơ quan, đơn vị, tổ chức ít chịu sự ảnh hưởng, tác động của UBND. Giải quyết tốt mối quan hệ giữa cơ cấu và chất lượng đại biểu, bầu ra được những đại biểu tiêu biểu, có trình độ, năng lực, điều kiện thực hiện nhiệm vụ vừa là yêu cầu, vừa là điều kiện tiên quyết, đảm bảo cho HĐND phát huy được vai trò, vị trí là cơ quan đại diện của nhân dân, cơ quan quyền lực nhà nước ở địa phương. Đối với chức danh Trưởng Ban (chuyên trách) của các Ban HĐND tỉnh và Chánh Văn phòng HĐND tỉnh cần phải là cấp ủy viên cùng cấp để nâng cao vị thế, vai trò của HĐND tỉnh. 3.3 Nâng cao năng lực giám sát các chủ thể thực hiện chức năng giám sát của Hội đồng nhân dân tỉnh Phú Yên 3.3.1 Nâng cao năng lực của đại biểu Hội đồng nhân dân tỉnh Phú Yên Năng lực của đại biểu HĐND là nhân tố quyết định chất lượng hoạt động cuả HĐND. Chính vì vậy, HĐND tỉnh cần thường xuyên quan tâm nâng cao năng lực hoạt động của đại biểu và có những giải pháp thiết thực nhằm tháo gỡ, khắc phục những thiếu hụt về kiến thức, hạn chế về kỹ năng hoạt động của đại biểu nhằm đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ đặt ra trong giai đoạn hiện nay. Để nâng cao chất lượng hoạt động, mỗi đại biểu phải tự thường xuyên nghiên cứu, nâng cao trình độ, năng lực, rèn luyện kỹ năng và những hiểu biết 85 đầy đủ về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của HĐND; năng động sáng tạo trong hoạt động thực tiễn; các đại biểu kiêm nhiệm cần phát huy hơn nữa tính chủ động, sáng tạo tinh thần trách nhiệm trong công việc, không thụ động chờ sự chỉ đạo của Thường trực HĐND và các Ban của HĐND tỉnh. Đại biểu HĐND phải gắn bó với cử tri, vừa lắng nghe vừa phản ánh trung thực ý kiến, nguyện vọng của cử tri; vừa giám sát, vừa tác động và đôn đốc các cơ quan có thẩm quyền giải quyết thỏa đáng các ý kiến, nguyện vọng cử tri. HĐND có trách nhiệm nâng cao năng lực cho đại biểu HĐND tỉnh như: thường xuyên bồi dưỡng kỹ năng hoạt động HĐND. Thực tế cho thấy, tỷ lệ tái cử trong HĐND, chỉ chiếm dưới 30%, còn lại là đại biểu tham gia lần đầu, chưa có kỹ năng hoạt động trong cơ quan dân cử. Mặc khác, cơ cấu đại biểu rất đa dạng, các đại biểu có trình độ chuyên môn, lĩnh vực, địa bàn công tác khác nhau. Chính vì vậy, việc đào tạo, bồi dưỡng các kỹ năng hoạt động cho đại biểu sau mỗi đợt bầu cử là việc làm rất cần thiết. Ngay sau kỳ họp thứ nhất cần phải tổ chức các lớp tập huấn, bồi dưỡng kỹ năng hoạt động cho đại biểu HĐND các cấp, nhất là kỹ năng giám sát về lĩnh vực kinh tế. Bồi dưỡng nâng cao kỹ năng phân tích các vấn đề về kinh tế và ngân sách thuộc nội dung, chương trình các kỳ họp để đại biểu có khả năng xem xét, đánh giá vấn đề một cách toàn diện, sâu sắc, đưa ra các ý kiến, kiến nghị chính xác, đóng góp vào những quyết sách của HĐND. Bồi dưỡng kỹ năng tự giám sát và tham gia đoàn giám sát về lĩnh vực kinh tế, xác định cách tiếp cận để nghiên cứu vấn đề cần giám sát; kinh nghiệm nêu vấn đề, đặt câu hỏi hợp lý với cơ quan hữu quan để làm rõ các nội dung cần giám sát; thảo luận và đi đến kết luận giám sát; xây dựng kiến nghị giám sát và theo dõi kết quả thực hiện yêu cầu đoàn giám sát. 86 Bồi dưỡng kỹ năng chất vấn và đối thoại, gồm những nội dung về phương pháp thu thập tài liệu, chứng cứ; lựa chọn vấn đề để đưa ra chất vấn; lựa chọn ngôn ngữ đối thoại trong chất vấn và trả lời chất vấn. Vì vậy, HĐND tỉnh hàng năm phải phối hợp với Trung tâm bồi dưỡng đại biểu dân cử - Ban Công tác đại biểu thuộc Ủy ban Thường vụ Quốc hội tổ chức tập huấn về kỹ năng hoạt động của đại biểu và kỹ năng giám sát nhất là trong lĩnh vực kinh tế. 3.3.2 Nâng cao năng lực giám sát của Thường trực HĐND Trong hoạt động giám sát, Thường trực HĐND tỉnh giữ vai trò điều hòa, phối hợp cùng các Ban của HĐND tỉnh, phối hợp chặt chẽ với Ủy Ban MTTQVN tỉnh và các tổ chức thành viên, các cơ quan bảo vệ pháp luật, tổ chức nhiều đợt giám sát theo Nghị quyết về chương trình giám sát của HĐND hàng năm, đưa ra nhiều kết luận, kiến nghị cơ bản đảm bảo khách quan, chính xác, được cơ quan có thẩm quyền xem xét, giải quyết. Thường trực HĐND tỉnh có vị trí rất quan trọng trong việc thực hiện chức năng giám sát của HĐND. Để nâng cao chất lượng và hiệu quả giám sát của HĐND, đặc biệt là giám sát trong lĩnh vực kinh tế, phải coi trọng công tác kiểm tra, giám sát của Thường trực HĐND và các Ban của HĐND là một việc làm thường xuyên. Thường trực HĐND tỉnh phải có tính chủ động, sáng tạo tìm ra biện pháp hợp lý trong công tác giám sát bảo đảm cho pháp luật và nghị quyết của HÐND được thực hiện nghiêm túc, góp phần tháo gỡ kịp thời những khó khăn, vướng mắc; động viên, khuyến khích đơn vị được giám sát phát huy những mặt tốt, kịp thời khắc phục những sai sót. Từ đó, tạo ra mối quan hệ tốt giữa HÐND và đơn vị được giám sát. Thường trực HĐND tỉnh cần thường xuyên tổ chức giao ban, hội thảo, tổng kết, sơ kết về hoạt động giám sát để học hỏi, rút kinh nghiệm, thông qua đó nâng cao năng lực hoạt động giám sát cho từng đại biểu. 87 3.3.3 Nâng cao năng lực giám sát của Ban kinh tế & ngân sách HĐND tỉnh Để giúp các đại biểu HĐND thực hiện quyền giám sát trong lĩnh vực kinh tế một cách có hiệu quả, Ban Kinh tế & Ngân sách của HĐND đóng vai trò rất quan trọng, đưa ra những gợi ý, những định hướng và đặc biệt là cung cấp thêm những thông tin, cần thiết để đại biểu HĐND xem xét và hình thành những yêu cầu và đánh giá. Ban Kinh tế - Ngân sách có trách nhiệm nghiên cứu và thẩm tra các báo cáo, có điều kiện, nghiệp vụ về chuyên môn, thông tin, thời gian tiếp cận các báo cáo. Vì vậy, Ban Kinh tế & Ngân sách của HĐND cần chủ động phối hợp ngay từ đầu với cơ quan tài chính, cơ quan kế hoạch đầu tư và các cơ quan có liên quan để tiến hành thẩm tra, giám sát về những vấn đề thuộc lĩnh vực của Ban như phương án phân bổ ngân sách địa phương và các báo cáo về ngân sách địa phương. Ban Kinh tế & Ngân sách không thụ động, chờ các báo cáo trình ra HĐND mới tiến hành thẩm tra, giám sát mà cần tiến hành thẩm tra, giám sát ngay trong quá trình lập dự toán và lập quyết toán ngân sách địa phương. Bảo đảm có thông tin đầy đủ và cần thiết. Nguồn thông tin phục vụ cho công tác xem xét, quyết định phân bổ ngân sách địa phương không chỉ từ các báo cáo của UBND, mà còn được thu nhận qua hoạt động giám sát của Thường trực HĐND, tiếp xúc cử tri của các đại biểu HĐND, báo chí và các nguồn thông tin khác. 3.3.4 Nâng cao năng lực bộ máy giúp việc cho Hội đồng nhân dân Hiệu quả giám sát còn phụ thuộc vào tổ chức bộ máy, nhân sự cuả HĐND và cơ quan tham mưu phục vụ. Về tổ chức bộ máy, nhiệm kỳ 2011 - 2016 cho đến nay, theo quy định của Luật Tổ chức HĐND và UBND năm 2003 và các văn bản hướng dẫn của Chính phủ thì đa số đại biểu thì đại biểu HĐND đa số hoạt động kiêm nhiệm. Tuy có quy định đại biểu kiêm nhiệm phải dành 1/3 thời gian để thực hiện nhiệm vụ đại biểu, nhưng thời gian qua 88 đại biểu chủ yếu tập trung hoạt động ở các kỳ họp, tiếp xúc cử tri và tham gia đoàn giám sát, nhưng lại không đều. Vì vậy, cần đảm bảo về nguồn lực, củng cố tổ chức, bộ máy tham mưu, giúp việc HĐND, Văn phòng HĐND tỉnh là cơ quan tham mưu, phục vụ cho HĐND, Thường trực HĐND, các Ban của HĐND và đại biểu HĐND tỉnh. Để đảm bảo hiệu quả hoạt động của HĐND nói chung, hoạt động giám sát của HĐND nói riêng và nhất là giám sát trong lĩnh vực kinh tế cần phải nâng cao năng lực hoạt động của bộ máy của Văn phòng, nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ, thường xuyên tập huấn, bồi dưỡng kiến thức về lĩnh vực kinh tế, kỹ năng phân tích, giám sát đánh giá cho đội ngũ chuyên viên giúp việc của HĐND để đội ngũ làm công tác tham mưu phải có trình độ, năng lực thực thi nhiệm vụ và thật sự chuyên nghiệp, có như vậy công tác giám sát của Hội đồng nhân dân sẽ phục vụ tốt vì bộ máy Văn phòng chủ yếu là yếu tố góp phần quan trọng và bền vững của hiệu quả giám sát. Nghiên cứu, tổng kết để tham mưu đúng, chính sách là yếu tố quyết định chất lượng, hiệu quả hoạt động của Văn phòng. Chính vì vậy, trong điều kiện biên chế có hạn, buộc phải nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức. Bên cạnh những cán bộ, chuyên viên nhiều kinh nghiệm hiện có, việc tuyển mới phải đáp ứng được các tiêu chuẩn về trình độ chuyên môn theo chuyên ngành đào tạo, có năng lực và kinh nghiệm thực tiễn, am hiểu về hoạt động HĐND, bảo đảm yêu cầu nghiên cứu được giao, có phẩm chất chính trị và tinh thần trách nhiệm cao trong công việc. Thường xuyên bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, kỹ năng hoạt động và nhất là nghiệp vụ, kỹ năng trong lĩnh vực kinh tế cho đội ngũ chuyên viên giúp việc cho HĐND, Thường trực HĐND, các Ban của HĐND tỉnh là nhiệm vụ trước mắt và lâu dài, có như vậy mới đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ. Hiện nay, biên chế của Văn phòng HĐNND tỉnh là 24 công chức, số lượng công chức giúp việc trực tiếp cho Thường trực HĐND và các Ban của HĐND là 89 07 người. Số lượng quá ít trong khi nhiệm vụ lại rất nặng nề, phức tạp. Do vậy, để làm tốt công tác tham mưu, giúp việc đòi hỏi phải tăng cường đội ngũ chuyên viên cả về số lượng và chất lượng. Để nâng cao năng lực phục vụ tốt hoạt động của HĐND, nhất là trong lĩnh vực kinh tế lĩnh vực có phạm vi rộng, phức tạp, nhiều nội dung chuyên môn đặc thù, cần có kiến thức, đào tạo chuyên ngành, chuyên sâu, để hiểu và nắm bắt đầy đủ nội dung đòi hỏi phải có thời gian đầu tư, nghiên cứu, so sánh đối chiếu, đòi hỏi mỗi chuyên viên phải không ngừng phát huy tính chủ động, sáng tạo trong mọi hoạt động. Chủ động công tác tham mưu giúp việc là một yếu tố rất quan trọng và cần thiết cho Thường trực HĐND và các Ban hoạch định nội dung công việc kịp thời và có căn cứ khoa học, góp phần giải quyết công việc nhanh chóng, hiệu quả. Văn phòng HĐND tỉnh là cơ quan trực tiếp tham mưu, giúp việc và phục vụ hoạt động của HĐND, Thường trực HĐND và các Ban của HĐND tỉnh. Để đảm bảo tham mưu cho hoạt động giám sát của HĐND nói chung và giám sát trong lĩnh vực tế nói riêng cần phải nâng cao năng lực hoạt động của bộ máy tổ chức Văn phòng, thường xuyên kiện toàn bộ máy tổ chức theo hướng tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả; nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ, công chức; có nhiều chính sách thu hút người tài; có kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng hàng năm; đồng thời trang bị đầy đủ các điều kiện về cơ sở vật chất, phương tiện và các trang thiết bị làm việc, quan tâm đến đời sống vật chất cũng như tinh thần của CBCC để họ yên tâm công tác. 3.4 Đổi mới về hình thức và phương pháp giám sát Mỗi hình thức giám sát có những ưu điểm, nhược điểm nhất định đòi hỏi tổ chức, cá nhân thực hiện nhiệm vụ phải lựa chọn phương pháp phù hợp, linh hoạt và sáng tạo. Đổi mới về hình thức và phương pháp trong giám sát, không thể dùng ý chí chủ quan để quyết định vấn đề. Luật giám sát của Quốc 90 hội và Hội đồng nhân dân năm 2015 quy định cụ thể về thời gian, trình tự, thủ tục trong hoạt động giám sát. Như vậy, căn cứ vào nội dung, thời gian, tình hình thực tế của cơ quan, tổ chức, cá nhân cần đến giám sát, có thể chọn một hoặc sử dụng nhiều phương pháp giám sát cho phù hợp nhằm đạt chất lượng, mang lại hiệu quả cao. 3.4.1 Đổi mới hoạt động của đoàn giám sát Giám sát bằng hình thức thành lập Đoàn giám sát của Thường trực HĐND, Ban Kinh tế và Ngân sách HĐND tỉnh là hoạt động trọng tâm trong giám sát lĩnh vực tài chính ngân sách. Thành viên Đoàn giám sát phải bao gồm những người có trình độ chuyên môn đáp ứng yêu cầu, am hiểu lĩnh vực kinh tế và tâm huyết với công việc, có bộ phận giúp việc. Đoàn giám sát phải có kế hoạch cụ thể, xác định nội dung, phạm vi, thời gian, đối tượng giám sát. Trong trường hợp cần thiết, Đoàn giám sát mời sự tham gia của các chuyên gia trên lĩnh vực kinh tế, hợp đồng các chuyên gia tiến hành giám sát một số nội dung theo yêu cầu. Để thực hiện giám sát trong lĩnh vực kinh tế có hiệu quả, Thường trực HĐND tỉnh cần triển khai và chỉ đạo Văn phòng HĐND tỉnh thực hiện tốt các nội dung sau Bước 1. Chọn nội dung giám sát Theo quy định, Thường trực Hội đồng nhân dân quyết định chương trình giám sát hằng năm của mình căn cứ vào chương trình giám sát của Hội đồng nhân dân và ý kiến của các thành viên Thường trực Hội đồng nhân dân, đề nghị của các Ban của Hội đồng nhân dân, đại biểu Hội đồng nhân dân, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cùng cấp và ý kiến, kiến nghị của cử tri ở địa phương. Chậm nhất là 05 ngày trước ngày khai mạc kỳ họp cuối năm của Hội đồng nhân dân, các Ban của Hội đồng nhân dân, đại biểu Hội đồng nhân dân, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cùng cấp gửi đến Thường trực Hội đồng 91 nhân dân đề nghị giám sát đưa vào chương trình giám sát của Thường trực Hội đồng nhân dân. Để thực hiện bước này, trước ngày khai mạc kỳ họp cuối năm HĐND tỉnh khoảng 01 tháng, Văn phòng HĐND tỉnh phải có văn bản gửi đến các đối tượng nêu trên để chuẩn bị và gửi nội dung đề nghị giám sát cho năm sau. Để công tác tổng hợp nhanh chóng, đầy đủ nội dung, trong công văn này yêu cầu rõ ngày cuối cùng (trước ngày khai mạc kỳ họp khoảng 10 ngày) các đối tượng phải gửi nội dung giám sát về Thường trực HĐND tỉnh. Nội dung đề nghị giám sát phải nêu rõ sự cần thiết, nội dung, phạm vi, đối tượng giám sát. Thường trực Hội đồng nhân dân xem xét quyết định chương trình giám sát hằng năm. Chương trình giám sát hằng năm được Thường trực HĐND tỉnh xem xét quyết định chậm nhất là 15 ngày, kể từ ngày bế mạc kỳ họp cuối năm trước. Để Thường trực HĐND có căn cứ xem xét, quyết định, trên cơ sở các ý kiến gửi về, Văn phòng HĐND tỉnh kịp thời tham mưu, tổng hợp trình Thường trực HĐND chọn một số nội dung mang tính nổi cộm, bức xúc xảy ra trên địa bàn tỉnh để đưa vào chương trình giám sát. Muốn làm tốt công tác này, Thường trực HĐND, Văn phòng HĐND tỉnh tạo điều kiện cho công chức tham mưu có nhiều thông tin, ở nhiều lĩnh vực khác nhau; hướng thông tin đặc biệt chú ý là các phóng sự, bài báo có nội dung liên quan đến nội dung chuẩn bị giám sát. Trong nội dung đề nghị giám sát, Văn phòng HĐND tỉnh phải nêu rõ sự cần thiết, nội dung, phạm vi, đối tượng giám sát để thuyết phục Thường trực HĐND chấp nhận đưa vào nội dung giám sát. Bước 2: Thu thập thông tin, chuẩn bị lên kế hoạch giám sát: Hiệu quả của cuộc giám sát phụ thuộc rất nhiều vào công tác chuẩn bị; vì vậy xây dựng kế hoạch và lựa chọn hình thức giám sát phù hợp là điều kiện để đảm bảo thế chủ động cho Thường trực HĐND khi thực hiện chức năng, nhiệm vụ của mình. Hơn thế, giám sát trong lĩnh vực kinh tế là công việc khó khăn và phức tạp đòi hỏi sự tinh tế và nhạy bén, nếu không có kế hoạch nghiên cứu trước các đối tượng được giám sát thì rất dễ rơi vào hình 92 thức. Do đó, khi xây dựng kế hoạch giám sát phải có trọng tâm, trọng điểm, nội dung giám sát cần tập trung vào những vấn đề thiết thực, bức xúc tại địa phương, được đông đảo cử tri quan tâm. Để tham mưu, giúp việc đoàn giám sát, trên cơ sở thống nhất với Trưởng đoàn giám sát, Chánh Văn phòng HĐND tỉnh có thể Quyết định thành lập Tổ giúp việc hoặc bộ phận giúp việc (sau đây gọi chung là tổ giúp việc); xác định nhiệm vụ của tổ giúp việc, phân công nhiệm vụ cụ thể phục vụ đoàn giám sát. Ở bước này công việc quan trọng nhất là tổ giúp việc phải hình thành đề cương phác thảo, nhanh chóng tiến hành thu thập các thông tin, tài liệu liên quan đến nội dung giám sát. Nhiệm vụ trọng tâm là quan sát, lắng nghe, biết nắm bắt kịp thời những thông tin liên quan đến nội dung giám sát trên nhiều kênh thông tin như báo, đài, thực tế diễn ra tại địa phương... Hình thành sơ bộ và chi tiết về những nội dung chính, những nội dung liên quan cần đề cập đến nội dung giám sát. Nếu nội dung giám sát mang tính nhạy cảm, ảnh hưởng trực tiếp đến nhiều đối tượng, tổ giúp việc có thể tham mưu Thường trực HĐND tỉnh thành lập đoàn khảo sát đi thực tế để nắm tình hình, sau đó mới xây dựng kế hoạch, đề cương giám sát chi tiết. Bước 3: Thành lập đoàn giám sát, xây dựng kế hoạch, đề cương giám sát Thành lập đoàn giám sát: Căn cứ vào chương trình giám sát, Văn phòng tham mưu Thường trực HĐND tỉnh ban hành quyết định thành lập đoàn giám sát. Xác định rõ Trưởng đoàn, Phó Trưởng đoàn, danh sách các thành viên khác. Đoàn giám sát có thể mời một số cơ quan, đơn vị liên quan tham gia hoạt động của đoàn. Theo quan sát nhận thấy, số lượng thành viên đoàn giám sát không nên quá đông (đề nghị dưới 15 người); chỉ nên mời những đại biểu am hiểu về nội dung giám sát. Giám sát đối với lĩnh vực kinh tế, Thường trực HĐND tỉnh có thể thuê chuyên gia giúp việc để có điều kiện giám sát sâu hơn những lĩnh vực chuyên môn. Đồng thời phải xác định cụ thể đối tượng, phạm vi, nội dung, kế hoạch, thành phần đoàn giám sát và cơ quan, đơn vị, địa phương, tổ chức, cá nhân chịu sự giám sát. 93 Xác định phương thức hoạt động của đoàn giám sát: Hoạt động của đoàn giám sát có nhiều hình thức, có thể tổ chức các cuộc họp, cuộc làm việc với cơ quan, tổ chức, cá nhân chịu sự giám sát hoặc tổ chức các đoàn công tác đến các địa phương, đến các đối tượng chịu ảnh hưởng hoặc tổ chức hội thảo, tọa đàm để lấy ý kiến, thu thập thông tin phục vụ các hoạt động của đoàn giám sát. Tùy theo tính chất, nội dung giám sát mà Thường trực HĐND tỉnh có các hình thức giám sát phù hợp. Bằng kinh nghiệm Thường trực HĐND tỉnh nhận thấy, tăng cường giám sát bằng việc đi thực tiễn, qua đó sẽ nắm bắt cụ thể tình hình triển khai thực hiện, sau đó mới tiến hành giám sát. Có như vậy, các kiến nghị sau giám sát sẽ sát với thực tế và mang tính khả thi cao hơn. Xây dựng kế hoạch giám sát chi tiết: - Chậm nhất là 15 ngày trước ngày đoàn đến làm việc với các cơ quan, đơn vị, Thường trực HĐND tỉnh phát hành kế hoạch giám sát. Kế hoạch giám sát nên ban hành sớm để các thành viên đoàn giám sát bố trí thời gian, thu thập thông tin, nghiên cứu tài liệu; cơ quan, đơn vị được giám sát có thời gian chuẩn bị kỹ báo cáo, tài liệu phục vụ đoàn giám sát. - Kế hoạch giám sát chi tiết gồm: Xác định rõ mục đích, yêu cầu; trách nhiệm và thời hạn thực hiện các công việc như xây dựng đề cương báo cáo của các cơ quan chịu sự giám sát, đề cương báo cáo kết quả giám sát của đoàn; gửi văn bản yêu cầu báo cáo đến các cơ quan, đơn vị có liên quan; chuẩn bị các điều kiện bảo đảm cho đoàn giám sát. Điều đặc biệt quan trọng ở giai đoạn này là thu thập tài liệu, thông tin liên quan (bao gồm các văn bản quy định của Trung ương, địa phương; các thông tin của cử tri; phản ánh của các báo đài ). Thường trực HĐND tỉnh có thể tổ chức cuộc họp triển khai công tác của đoàn giám sát. Đồng thời xác định rõ cách thức tiến hành; địa điểm, nội dung, chương trình làm việc, người chủ trì; yêu cầu về phục vụ tài liệu, thông tin, truyền thông. - Xây dựng đề cương báo cáo của các cơ quan, đơn vị chịu sự giám sát: Để có nội dung thực hiện giám sát và báo cáo kết quả sau giám sát, việc xây dựng đề cương báo cáo là rất quan trọng. Có đề cương báo cáo chi tiết, cụ thể 94 tức là đã hoàn thành 50% nhiệm vụ giám sát. Thật vậy, vì đề cương báo cáo là trục chính để đoàn giám sát tìm hiểu, khai thác, giám sát những nội dung, công việc triển khai đối với các đối tượng chịu sự giám sát. Đề cương báo cáo của các cơ quan, tổ chức, cá nhân chịu sự giám sát gồm những nội dung chính sau đây: Thực trạng của cơ quan, đơn vị, địa phương (đối tượng chịu sự giám sát) trong việc triển khai nội dung giám sát; chủ trương, mục tiêu, yêu cầu cụ thể của cơ quan nhà nước cấp trên về nội dung giám sát; tình hình thực hiện chính sách, pháp luật về nội dung giám sát, cụ thể như việc ban hành các văn bản liên quan, công tác tổ chức triển khai thực hiện; kết quả đạt được, có số liệu báo cáo cụ thể, có so sánh với yêu cầu đặt ra; những hạn chế, bất cập; nguyên nhân; trách nhiệm của tập thể, cá nhân có liên quan; các kiến nghị của đối tượng chịu sự giám sát và những phụ lục, biểu bảng kèm theo để chứng minh số liệu trong báo cáo v.v Đề cương báo cáo được ban hành cùng với quyết định thành lập đoàn giám sát, kế hoạch giám sát. Sau khi hoàn thành việc gửi các văn bản liên quan đến nội dung giám sát, Thường trực HĐND tỉnh chỉ đạo tổ giúp việc tiếp tục thu thập, cung cấp thông tin, tài liệu cho thành viên đoàn giám sát; đôn đốc các cơ quan, đơn vị gửi báo cáo đảm bảo thời gian, nội dung theo yêu cầu. Nếu báo cáo của các cơ quan, đơn vị chịu sự giám sát chưa đáp ứng yêu cầu, tổ giúp việc yêu cầu cơ quan, đơn vị hoàn chỉnh lại báo cáo và gửi lại đảm bảo thời gian quy định. Kinh nghiệm cho thấy, làm tốt công tác này thì khi tiến hành giám sát chất lượng các buổi làm việc sẽ được nâng lên; sau các buổi làm việc các báo cáo của các cơ quan, đơn vị chịu sự giám sát không phải viết lại. Bước 4: Tổ chức các cuộc làm việc với các cơ quan, đơn vị chịu sự giám sát; cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan Đoàn giám sát tổ chức các buổi làm việc với các cơ quan, tổ chức có liên quan. Các buổi làm việc của đoàn giám sát được tiến hành theo trình tự: Văn phòng tuyên bố lý do, giới thiệu thành phần tham dự; Trưởng hoặc Phó đoàn chủ trì buổi làm việc; cơ quan chịu sự giám sát trình bày báo cáo; thành viên đoàn giám sát đặt câu hỏi; cơ quan chịu giám sát trả lời những nội dung theo yêu cầu của Đoàn giám sát; người được mời tham gia phát biểu. Chủ trì phát 95 biểu kết luận buổi làm việc về các nội dung: công tác chuẩn bị báo cáo của cơ quan chịu sự giám sát, những nội dung đã thảo luận, những hạn chế, những vấn đề cần khắc phục, những vấn đề cần báo cáo bổ sung làm rõ, những nội dung liên quan khác Ở bước này cần chỉ đạo tổ giúp việc thực hiện các công việc sau: - Nghiên cứu trước các báo cáo và tham mưu chủ trì kết luận những nội dung cơ bản tại buổi làm việc với đơn vị chịu sự giám sát. - Tại các buổi làm việc, tổ giúp việc theo dõi, ghi chép đầy đủ những ý kiến phát biểu; nhất là những tồn tại, kiến nghị của cơ quan chịu sự giám sát; sắp xếp và đưa những ý kiến được phát biểu và kết luận của chủ trì vào dự thảo báo cáo kết quả sau giám sát. Làm tốt việc này thì các kiến nghị sau giám sát sẽ đầy đủ, không bị sót ý và công tác xây dựng báo cáo sau giám sát sẽ nhanh hơn. Bước 5: Báo cáo kết quả sau giám sát Theo quy định, sau khi kết thúc hoạt động giám sát, chậm nhất là 15 ngày, đoàn giám sát phải phát hành báo cáo kết quả sau giám sát. Báo cáo kết quả sau giám sát gồm những nội dung chính: Tình hình hoạt động của đoàn giám sát. Thực trạng tại cơ quan, đơn vị, địa phương trước khi triển khai thực hiện chính sách. Mục tiêu, yêu cầu của nội dung chính sách. Phân tích, đánh giá tình hình thực hiện chính sách về nội dung giám sát như công tác ban hành các văn bản liên quan, công tác triển khai tổ chức thực hiện. Kết quả đạt được, chỉ tiêu, số liệu liên quan, có so sánh yêu cầu đặt ra; những hạn chế, nguyên nhân (khách quan, chủ quan); trách nhiệm của tập thể, cá nhân có liên quan. Những kiến nghị của đoàn giám sát và những phụ lục, biểu mẫu kèm theo. Ở bước này, trên cơ sở đề cương báo cáo, Tổ giúp việc nghiên cứu, tổng hợp, giúp trưởng đoàn giám sát xây dựng dự thảo báo cáo và nghị quyết (nếu cần thiết). Tham mưu trưởng đoàn giám sát quyết định việc tổ chức họp hoặc xin ý kiến bằng văn bản đối với các thành viên đoàn giám sát, các cơ quan, đơn vị có liên quan về báo cáo hoặc dự thảo nghị quyết. Sau đó bộ phận giúp việc chỉnh lý, hoàn thiện báo cáo trình trưởng đoàn giám sát ký phát hành. 96 Yêu cầu quan trọng của bước này là báo cáo phát hành phải đảm bảo thời gian, công tác tổng hợp, xây dựng báo cáo phải đầy đủ, chính xác. Qua nhiều cuộc giám sát cho thấy, do công tác rà soát trước các báo cáo của các cơ quan, đơn vị chịu sự giám sát của tổ giúp việc chưa chặt chẽ, chưa kiên quyết, nên phần lớn sau các buổi làm việc, các cơ quan, đơn vị chịu sự giám sát phải hoàn chỉnh lại báo cáo, đã ảnh hưởng đến tiến độ xây dựng báo cáo của đoàn giám sát. Để không mất nhiều thời gian chờ đợi sau giám sát, tại các buổi làm việc, đồng chí trưởng đoàn giám sát có kết luận và yêu cầu thời gian hoàn chỉnh các báo cáo (khoảng 2-3 ngày sau giám sát) của các cơ quan, đơn vị chịu sự giám sát. Trên cơ sở đó, Văn phòng đôn đốc thu nhận báo cáo để tham mưu xây dựng báo cáo của đoàn giám sát. Bước 6: Xem xét việc thực hiện các kiến nghị sau giám sát Trong nhiệm kỳ 2011-2016, Thường trực HĐND tỉnh phát hành công văn yêu cầu các cơ quan, đơn vị liên quan chịu sự giám sát báo cáo việc thực hiện các kiến nghị sau giám sát. Sau thời gian thực hiện nhận thấy việc ban hành công văn như lâu nay chưa đáp ứng yêu cầu giám sát của Thường trực HĐND tỉnh. Do đó, Thường trực HĐND tỉnh sẽ ban hành kế hoạch, đề cương báo cáo việc thực hiện các kiến nghị sau giám sát. Trong kế hoạch nêu rõ mục đích, yêu cầu, cơ quan, tổ chức cá nhân phải báo cáo; thời hạn nộp báo cáo; yêu cầu báo cáo đầy đủ việc thực hiện những kiến nghị sau giám sát; những tồn tại, vướng mắc; nguyên nhân, giải pháp, kiến nghị và cam kết thực hiện trong thời gian tới nếu chưa hoàn thành các yêu cầu, kiến nghị của đoàn giám sát v.v Thời hạn phát hành kế hoạch đề cương báo cáo việc thực hiện các kiến nghị sau giám sát vào khoảng đầu tháng 6 (yêu cầu báo cáo kết quả thực hiện 6 tháng cuối năm trước) và vào đầu tháng 11 hàng năm (yêu cầu báo cáo kết quả thực hiện 6 tháng đầu năm hiện tại). Trên cơ sở đó, chỉ đạo Văn phòng HĐND tỉnh tổng hợp, tham mưu Thường trực HĐND tỉnh báo cáo HĐND tỉnh tại các kỳ họp thường lệ trong năm. Ngoài việc phát hành kế hoạch đề cương báo cáo việc thực hiện các kiến nghị sau giám sát thì trong khoảng thời gian từ sau thực hiện giám sát đến khi 97 nhận báo cáo kết quả thực hiện của các đối tượng chịu sự giám sát, Thường trực HĐND tỉnh chỉ đạo thành viên đoàn giám sát, phòng tổng hợp và tổ giúp việc phải thường xuyên theo dõi , đôn đốc việc thực hiện các kết luận giám sát; xác định rõ trách nhiệm của các cá nhân, tổ chức trong việc chấp hành các kiến nghị sau giám sát của HĐND tỉnh. Làm được như vậy thì khi thẩm tra báo cáo kết quả thực hiện các kiến nghị sau giám sát của đoàn giám sát đối với đối tượng chịu sự giám sát mới phù hợp thực tế và mới hiệu quả. Ngoài ra, cần đề cao trách nhiệm của trưởng đoàn giám sát và các thành viên trong đoàn, thực hiện chế độ làm việc phân công, phân nhiệm, kiểm tra, đôn đốc, sơ kết, tổng kết; biểu dương, khen thưởng,... Trưởng đoàn giám sát và các thành viên phải có một số kỹ năng cần thiết. Trưởng đoàn phải chú ý khai thác tốt năng lực chuyên môn và kinh nghiệm của thành viên, tạo cho họ hứng thú làm việc và thấy rõ lợi ích đem lại, có thái độ tôn trọng, lắng nghe và chia sẻ với đối tượng giám sát, phối hợp xử lý tốt các vấn đề nảy sinh trong quá trình giám sát. 3.4.2 Đổi mới hoạt động chất vấn và trả lời chất vấn Để nâng cao hiệu quả chất vấn về lĩnh vực kinh tế tại kỳ họp HĐND tỉnh Phú Yên, cần thực hiện tốt các yêu cầu sau: Thứ nhất, đối với đại biểu HĐND tỉnh Nâng cao hơn nữa năng lực, trách nhiệm, tính tích cực của đại biểu HĐND trong hoạt động chất vấn, không ngừng rèn luyện, bồi dưỡng kỹ năng chất vấn, gồm: kỹ năng lựa chọn vấn đề đưa ra chất vấn; lựa chọn ngôn ngữ đối thoại trong chất vấn,... phản ảnh thông tin chất vấn phải ngắn gọn, mạch lạc, rõ ràng, dễ hiểu. Nội dung đưa ra chất vấn tại kỳ họp phải là những vấn đề có tính bức xúc, có tầm ảnh hưởng lớn, được đông đảo cử tri quan tâm; có ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống của nhân dân. Để việc chất vấn đạt hiệu quả cao, các đại biểu cần nghiên cứu kỹ các văn bản liên quan về lĩnh vực kinh tế, ngân sách nhà nước, các quy định pháp luật, báo cáo kết quả giải quyết những vấn đề cử tri và đại biểu kiến nghị đến 98 kỳ họp liên quan đến phiên chất vấn và cần nắm rõ chức năng, nhiệm vụ và thẩm quyền giải quyết của các ngành, các cấp để những câu hỏi chất vấn và những kiến nghị của đại biểu sát thực, đúng địa chỉ. Tại phiên chất vấn, nếu người trả lời chất vấn giải trình chưa rõ thì cần tranh luận, chất vấn đến cùng. Thứ hai, đối với người trả lời chất vấn Trả lời chất vấn là vấn đề đặc biệt quan trọng, có tính quyết định đối với hiệu quả và ý nghĩa của quyền chất vấn. Vì vậy, việc trả lời chất vấn của đại biểu phải tuân thủ những yêu cầu có tính nguyên tắc, được bảo đảm về mọi mặt như trình tự, thủ tục, thời gian, hình thức chất vấn, ... Người trả lời chất vấn phải trả lời tất cả các ý kiến mà cử tri và đại biểu phản ánh. Nội dung trả lời phải trọng tâm, ngắn gọn, không phân tích viện dẫn các lý do dài dòng; những vấn đề đại biểu, cử tri phản ánh không đúng hoặc chỉ đúng một phần thì đưa ra cơ sở chứng minh, đồng thời tư vấn cách tiếp cận và phản ánh thông tin chuẩn xác hơn. Trong quá trình chất vấn, những vấn đề cử tri và đại biểu phê bình về tinh thần trách nhiệm, tiến độ giải quyết chậm, thì bình tĩnh nêu rõ tình hình, những vướng mắc khó khăn trong quá trình giải quyết. Tiếp thu nghiêm túc, có thái độ cầu thị, làm rõ trách nhiệm cá nhân, trách nhiệm tập thể. Nếu hứa giải quyết vấn đề nào đó cần nêu rõ phương án, lộ trình thực hiện cụ thể để đại biểu và cử tri giám sát. Người trả lời chất vấn phải đúng thẩm quyền theo quy định của pháp luật, trường hợp có lý do chính đáng mới ủy quyền cho cấp phó trả lời thay và phải được HĐND đồng ý. Thứ ba, chủ tọa kỳ họp Chủ tọa kỳ họp là người trung tâm trong quá trình chất vấn, chủ tọa phải biết tìm cách gợi mở để các đại biểu tham gia chất vấn trực tiếp tại hội trường. Đồng thời, chủ tọa cũng phải biết cách dừng đúng lúc khi việc hỏi và trả lời quá nóng hoặc quá lan man không đi đúng trọng tâm. Phát huy vị trí, vai trò của người điều hành để bảo đảm cho các phiên chất vấn được thực hiện dân chủ, cởi mở, thẳng thắn với tinh thần trách nhiệm cao của đại biểu cũng như của người chất vấn. Trong mỗi vấn đề chất vấn, chủ tọa có thể đề nghị đại biểu đưa ra các chứng cứ cụ thể để chứng minh và cũng cần kiên quyêt đối với tình trạng lạm dụng diễn đàn, chất vấn với động cơ cá nhân, gây không 99 khí căng thẳng làm giảm tác dụng của chất vấn. Những vấn đề nêu ra, chủ tọa phải kịp thời nắm bắt và thể hiện được chính kiến, thẳng thắn, cụ thể, công tâm, khách quan. Tất cả các vấn đề đưa ra tranh luận cuối cùng phải được kết luận rõ ràng, phân minh. Kết luận chủ tọa tại phiên chất vấn nêu ngắn gọn, đánh giá và nhận xét tóm tắt những nội dung đã đạt được và chưa đạt được trong quá trình chất vấn và trả lời chất vấn. Những vấn đề đã được tiếp nhận để giải quyết phải được theo dõi, từng bước giải quyết dứt điểm, như thế mới tăng cường được trách nhiệm của cơ quan giải quyết, mới thỏa mãn tâm nguyện chính đáng của đại biểu kiến nghị, chất vấn. 3.5 Tăng cường mối quan hệ phối hợp giám sát giưa các cấp, các ngành và các tổ chức đoàn thể Hoạt động giám sát của HĐND tỉnh Phú Yên nói chung và giám sát trong lĩnh vực kinh tế nói riêng nhiệm kỳ 2011 - 2016 và từ đầu nhiệm kỳ 2016 - 2021 đã không ngừng cải tiến, đổi mới và từng buớc được nâng cao chất lượng, hiệu lực, hiệu quả trên tất cả các mặt, góp phần phát triển kinh tế xã hội - xã hội, quốc phòng an ninh của địa phương. HĐND tỉnh Phú Yên khẳng định được vai trò, vị trí là cơ quan quyền lực nhà nước tại địa phương, đại diện cho ý chí, nguyện vọng của nhân dân. Đạt được kết quả đó, trước hết là nhờ sự quan tâm, chỉ đạo của cấp ủy đảng, sự nổ lực, quyết tâm cao của cả tập thể HĐND, Thường trực HĐND, các Ban của HĐND và Văn phòng HĐND tỉnh và sự tham gia tích cực của cả hệ thống chính trị; trong đó phải kể đến sự đóng góp tích cực to lớn của UBND, UBMTTQ Việt Nam tỉnh. Để giám sát của HĐND tỉnh trong lĩnh vực kinh tế có hiệu quả, một trong những biện pháp quan trọng là cần phải tăng cường sự phối hợp hoạt động giám sát với các cơ quan có liên quan. 3.5.1 Tăng cường phối hợp giám sát với các cơ quan dân cử ở Trung ương và địa phương Phối hợp giám sát với các đoàn giám sát của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Hội đồng dân tộc và các Ủy ban của Quốc hội, Đoàn đại biểu Quốc hội khi các cơ quan này về tỉnh công tác hoặc chủ động tiến hành giám sát và gửi 100 báo cáo kết quả theo đề nghị phối hợp của các cơ quan này là hoạt động rất quan trọng. Việc phối hợp được thực hiện tốt không chỉ góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động giám sát của Quốc hội mà còn tránh được chồng chéo trong hoạt động giám sát. Chính vì vậy, tăng cường và tranh thủ mối quan hệ phối hợp này. 3.5.2 Tăng cường phối hợp với Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Thường trực HĐND tỉnh cần tích cực, chủ động phối hợp với Ban Thường trực MTTQ tỉnh trong việc xây dựng chương trình, kế hoạch giám sát. Để nâng cao chất lượng các cuộc giám sát, khi xây dựng chương trình giám sát Thường trực HĐND phối hợp với UBND, Ủy ban MTTQ tỉnh và các cơ quan liên quan bàn bạc, thống nhất lựa chọn các nội dung giám sát mang tính chiến lược, có trọng tâm, có tính thời sự và thống nhất. Trên cơ sở đó, việc xây dựng chương trình giám sát được tiến hành sớm hơn. Trong quá trình giám sát mời đại diện Ủy ban MTTQ tỉnh tham gia, thường xuyên trao đổi thông tin về kết quả hoạt động giám sát; về các ý kiến, kiến nghị của cử tri để phục vụ cho hoạt động giám sát. Để hoạt động giám sát có hiệu quả, HĐND tỉnh phải làm tốt công tác phối hợp để thu thập thông tin, dư luận xã hội qua kênh của Ủy ban MTTQ tỉnh về nội dung giám sát. Phối hợp với Ủy ban MTTQ tỉnh tuyên truyền để nâng cao nhận thức cho các cấp, các ngành về hoạt động giám sát của HĐND, về chức năng nhiệm vụ của Thường trực HĐND, các Ban của HĐND. Có nhận thức đầy đủ về hoạt động giám sát của HĐND, các đơn vị mới tạo điều kiện để đoàn giám sát đạt kết quả tốt. 3.5.3 Tăng cường phối hợp với Ủy ban nhân dân tỉnh UBND tỉnh là cơ quan chấp hành của HĐND tỉnh, là đối tượng chịu sự giám sát của HĐND tỉnh. Về mặt pháp lý, không đặt ra vấn đề phối hợp giám sát nhưng trên thực tế, UBND tỉnh là cơ quan phối hợp giám sát có hiệu quả, nhất là việc phối hợp để cung cấp báo cáo, thông tin, tài liệu phục vụ cho hoạt 101 động giám sát, chỉ đạo các cơ quan chuyên môn của UBND và cơ quan hành chính cấp dưới trong việc thực hiện kết luận, kiến nghị của HĐND tỉnh. Hiệu lực, hiệu quả phụ thuộc rất lớn vào việc xử lý kịp thời, đầy đủ các kết luận, kiến nghị qua giám sát của Thường trực HĐND, các Ban HĐND. Để đảm bảo cho việc xử lý kiến nghị sau giám sát, đoàn giám sát và UBND tỉnh cần trao đổi thẳng thắn những vấn đề cần kiến nghị qua giám sát, trước khi có kết luận chính thức. Từ đó sẽ tạo ra sự thống nhất cao trong quá trình giải quyết kiến nghị sau giám sát; những ý kiến, kết luận, kiến nghị qua giám sát của Thường trực và các Ban, cần phải được tổng hợp và lựa chọn những nội dung trọng yếu, bức xúc, những vướng mắc cơ chế, chính sách, trên cơ sở đó phối hợp với UBND tỉnh tìm cách tháo gỡ, giải quyết. Bên cạnh đó, chủ động phối hợp với UBND chỉ đạo, kiểm tra các cơ quan liên quan trong việc thực hiện các kiến nghị của HĐND tỉnh. 3.6 Bảo đảm các điều kiện cho Hội đồng nhân dân trong hoạt động giám sát 3.6.1 Bảo đảm cung cấp đầy đủ thông tin cần thiết cho hoạt động giám sát Đảm bảo yêu cầu về thông tin: Trong yêu cầu hội nhập và phát triển hiện nay, nhu cầu thông tin đóng vai trò vô cùng quan trọng. Vì vậy, các đại biểu HĐND, các cơ quan thường trực của HĐND muốn thực hiện tốt chức năng của mình thì nhu cầu được đảm bảo về thông tin là một yêu cầu lớn, cần phải được hỗ trợ một cách đầy đủ nhất. Phải cung cấp thông tin đầy đủ, kịp thời các Nghị quyết của đảng, văn bản pháp luật liên quan đến công tác giám sát. Các tài liệu liên qua đến giám sát phải gửi trước cho đại biểu để đại biểu có thời gian nghiên cứu, phân tích, đối chiếu thông tin một cách kỹ lưỡng. Để tăng nguồn thông tin trong thời gian chuẩn bị và diễn ra kỳ họp, HĐND nên phát huy hiệu quả đường dây nóng. Thu thập thông tin bằng phương pháp này giúp HĐND nắm được những bức xúc của cử tri, kịp thời giải quyết, tránh 102 hiện tượng xảy ra điểm nóng, làm ảnh hưởng đến ổn định an ninh, chính trị địa phương. Ứng dụng khoa học, công nghệ vào hoạt động HĐND tỉnh như đưa tài liệu phục vụ kỳ họp, tài liệu phục vụ giám sát lên trang thông tin điện tử của HĐND nhằm chuyển tải tài liệu đến đại biểu được nhanh chóng và thuận lợi cho việc tra cứu tài liệu. 3.6.2 Bảo đảm điều kiện vật chất cần thiết cho hoạt động giám sát Đảm bảo về kinh phí và cơ sở vật chất cho hoạt động giám sát: Kinh phí do ngân sách nhà nước cấp cho hoạt động của HĐND có vai trò rất quan trọng. Đó là điều kiện cần thiết bảo đảm cho cơ quan quyền lực nhà nước ở địa phương thực hiện chức năng, nhiệm vụ theo Luật định, góp phần thực hiện thắng lợi mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội. Với vai trò quan trọng như vậy, HĐND tỉnh Phú Yên cần bảo đảm kinh phí hoạt động tốt nhất cho hoạt động giám sát. Đối với đại biểu HĐND tỉnh, ngoài chế độ hoạt động phí hàng tháng tính bằng 0,5 mức lương tối thiểu, hiện nay, HĐND tỉnh ban hành nghị quyết về chi tiêu đặc thù của HĐND các cấp tỉnh Phú Yên, đại biểu khi tham gia giám sát được hưởng mức phụ cấp 100.000 đồng/ngày đã kịp thời động viên, khuyến khích các đại biểu trong công tác giám sát. Ngoài ra, cần bảo đảm cơ sở vật chất cho hoạt động giám sát như trang thiết bị làm việc, phương tiện đi lại, thông tin liên lạc,... Tóm lại, các nhóm giải pháp nói trên đều rất cần thiết, mỗi giải pháp có một vai trò vị trí riêng, khó có thể đánh giá giải pháp nào quan trọng nhất. Tuy nhiên, chúng chỉ đem lại hiệu quả thực sự nếu được tiến hành một cách đồng bộ, hợp lý và kiên quyết, trên cơ sở quán triệt các quan điểm chỉ đạo cơ bản của Đảng và Nhà nước đối với công tác nâng cao hiệu quả giám sát của HĐND cấp tỉnh hiện nay. 103 TIỂU KẾT CHƯƠNG 3 Thực hiện tốt chức năng giám sát là một trong những yếu tố quan trọng nhất để nâng cao hiệu quả hoạt động của HĐND. Điều này đã được nhấn mạnh trong văn kiện Đại hội VIII của Đảng “Nâng cao chất lượng, hiệu lực và hiệu quả giám sát của Quốc hội và HĐND”. Để thực hiện thực hiện chức năng giám sát của HĐND tỉnh nói chung và giám sát trong lĩnh vực kinh tế nói riêng đối với các cơ quan, tổ chức, cá nhân ở địa phương thi hành Hiến pháp, pháp luật thì các giải pháp cần xác định trong luận văn đó là: Tiếp tục hoàn thiện cơ sở pháp lý để nâng cao hiệu quả hoạt động của HĐND, đại biểu HĐND; đảm bảo sự lãnh đạo toàn diện của Đảng đối với hoạt động của HĐND; nâng cao năng lực giám sát của các chủ thể thực hiện chức năng giám sát như: năng lực của đại biểu HĐND, năng lực của Thường trực HĐND, năng lực của Ban Kinh tế và ngân sách HĐND và năng lực của Văn phòng HĐND tỉnh; đổi mới về hình thức và phương pháp giám sát; tăng cường mối quan hệ phối hợp giữa các cấp, các ngành và các tổ chức đoàn thể. Ngoài ra, để đảm bảo cho hoạt động giám sát đạt hiệu quả cần phải đảm bảo đầy đủ các điều kiện cho HĐND trong hoạt động giám sát như: cung cấp đầy đủ thông tin cần thiết và đảm bảo điều kiện vật chất phục vụ cho hoạt động giám sát. Các giải pháp nêu trên đều rất cần thiết, mỗi giải pháp có một vai trò, vị trí riêng, khó có thể đánh giá giải pháp nào là quan trọng nhất. Tuy nhiên, chúng chỉ đem lại hiệu quả thực sự nếu được tiến hành một cách đồng bộ, hợp lý và kiên quyết, trên cơ sở quán triệt các quan điểm chỉ đạo cơ bản của đảng và nhà nước đối với công tác nâng cao hiệu quả giám sát của HĐND cấp tỉnh hiện nay. Đối với HĐND tỉnh Phú Yên, để hoạt động giám sát của HĐND tỉnh và nhất là giám sát trong lĩnh vực kinh tế đạt hiệu quả cần thực hiện đồng bộ các 104 giải pháp nêu trên và giải pháp nâng cao năng lực giám sát của đại biểu HĐND, Thường trực HĐND, các Ban của HĐND tỉnh và bộ máy Văn phòng là quan trọng nhất. Do vậy, trong thời gian tới tiếp tục tăng cường hơn nữa việc đào tạo, bồi dưỡng đối với đại biểu HĐND và đội ngũ công chức tham mưu, giúp việc hoạt động HĐND. 105 KẾT LUẬN Trong giai đoạn tiếp tục thực hiện công cuộc đổi mới, đẩy mạnh sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa và hội nhập kinh tế quốc tế thì vấn đề nâng cao chất lượng hoạt động của bộ máy nhà nước là yêu cầu hết sức cấp thiết. Theo qui định của Hiến pháp và pháp luật thì HĐND cấp tỉnh giữ một vị trí hết sức quan trọng, là cơ quan quyền lực nhà nước ở địa phương, đại diện cho ý chí, nguyện vọng và quyền làm chủ của nhân dân, do nhân dân địa phương bầu ra, chịu trách nhiệm trước nhân dân địa phương và cơ quan nhà nước cấp trên. Nâng cao hoạt động giám sát của HĐND cấp tỉnh ở nước ta hiện nay chính là nâng cao hoạt động của tổ chức cơ quan quyền lực nhà nước ở địa phương; nâng cao chất lượng áp dụng luật và các văn bản pháp quy vào thực tiễn cuộc sống nhằm thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển, nâng cao đời sống vật chất tinh thần cho nhân dân, làm tròn nghĩa vụ của địa phương đối với cả nước. Nghiên cứu và đề ra các giải pháp góp phần nâng cao hiệu quả giám sát của HĐND cấp tỉnh trong lĩnh vực kinh tế của HĐND cấp tỉnh nói chung và tỉnh Phú Yên nói riêng có một ý nghĩa hết sức thiết thực trong quá trình đổi mới tổ chức và hoạt động của bộ máy nhà nước. Trong những năm vừa qua, dưới sự lãnh đạo của Tỉnh ủy, HĐND tỉnh Phú Yên đã có những cải cách hết sức quan trọng trong việc thực hiện chức năng của mình. HĐND tỉnh đã đề ra những chủ trương, biện pháp quan trọng thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội của địa phương; đảm bảo quyền làm chủ của nhân dân địa phương thông qua hoạt động giám sát các cơ quan nhà nước. Tuy nhiên, bên cạnh những thành tựu đạt được, hoạt động của HĐND tỉnh Phú Yên vẫn đang bộc lộ không ít tồn tại, hạn chế; do đó việc nâng cao hiệu quả giám sát của HĐND tỉnh Phú Yên nhất là lĩnh vực kinh tế là vấn đề đặt ra hết sức cần thiết trước yêu cầu và đòi hỏi của thực tiễn cuộc sống. 106 Xuất phát từ yêu cầu đó, tác giả đã lựa chọn đề tài “ Giám sát của HĐND tỉnh Phú Yên trong lĩnh vực kinh tế” để làm luận văn thạc sĩ quản lý công. Luận văn đã đi vào nghiên cứu các vấn đề khuôn khổ lý thuyết như: Cơ sở lý luận về HĐND; khái niệm, các tiêu chí đánh giá hiệu quả giám sát của HĐND tỉnh Phú Yên (Chương 1). Trên cơ sở khung lý thuyết này, luận văn đã đi vào khảo sát, phân tích, đánh giá những thành tựu trong hoạt động của HĐND tỉnh Phú Yên thời gian qua; chỉ ra những tồn tại, hạn chế và nguyên nhân của những tồn tại, hạn chế đó và vấn đề đặt ra đối với việc nâng cao hiệu quả giám sát của HĐND tỉnh Phú Yên trong lĩnh vực kinh tế (Chương 2). Trên cơ sở các vấn đề lý luận ở Chương 1, luận văn đã đưa ra một số giải pháp chủ yếu và những kiến nghị, đề xuất nhằm nâng cao hiệu quả giám sát của HĐND tỉnh Phú Yên trong lĩnh vực kinh tế (Chương 3). Những giải pháp mà luận văn đã nêu ra trên đây, nếu được thực hiện một cách đồng bộ, chắc chắn sẽ góp phần nâng cao hiệu quả giám sát của HĐND cấp tỉnh trong lĩnh vực kinh tế cũng như nâng cao chất lượng hoạt động của HĐND tỉnh Phú Yên trong thực hiện chức năng, nhiệm vụ của mình, góp phần xây dựng tỉnh Phú Yên ngày càng giàu đẹp, văn minh. 107 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Đảng Cộng sản Việt Nam, 2006. Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X. Hà Nội: Nxb Chính trị quốc gia. 2. Hồ Thị Hưng, 2006. Năng lực thực hiện chức năng giám sát của HĐND tỉnhNghệ An trong giai đoạn hiện nay. Luận văn thạc sĩ luật. Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh. 3. Phạm Quang Hưng, 2007. Nâng cao hiệu quả giám sát của HĐND tỉnh Hải Dương đối với quản lý hành chính về đất đai. Luận văn thạc sĩ luật. Học viện quốc gia Hồ Chí Minh. 4. Trần Văn Mão, 2008. Chất lượng văn bản qui phạm pháp luật của HĐND tỉnh Nghệ An. Luận văn thạc sĩ luật. Học viện Chính trị - Hành chính quốc gia Hồ Chí Minh. 5. Nguyễn Thị Thanh Nhàn, 2007. Năng lực của đại biểu HĐND tỉnh Hà tĩnh trong thực hiện chức năng quyết định. Luận văn thạc sĩ luật. Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh. 6. Quốc hội, 2002. Luật Ngân sách Nhà nước năm 2002. Hà Nội: Nxb Chính trị quốc gia. 7. Quốc hội, 2003. Luật Bầu cử đại biểu Hội đồng nhân dân năm 2003. Hà Nội: Nxb Chính trị quốc gia. 8. Quốc hội, 2003. Luật Tổ chức Hội đồng nhân dân và Uỷ ban nhân dân năm 2003. Hà Nội: Nxb Chính trị quốc gia. 9. Quốc hội, 2003. Luật hoạt động giám sát Quốc hội. Hà Nội, Nxb Chính trị quốc gia. 10. Quốc hội, 2005. Quy chế hoạt động của Hội đồng nhân dân. Hà Nội: Nxb Chính trị quốc gia. 11. Quốc hội, 2013. Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. 108 Hà Nội: Nxb Chính trị quốc gia. 12. Quốc hội, 2015. Luật hoạt động giám sát của Quốc Hội và HĐND. Hà Nội, Nxb Chính trị quốc gia. 13. Quốc hội, 2015. Luật ngân sách nhà nước năm 2015Nxb Chính trị quốc gia. 14. Viện ngôn ngữ học, 2005. Từ điển bách khoa toàn thư, từ điển tiếng việt. Đà Nẵng: Nxb Đà Nẵng. 15. Vơ Khánh Vinh (2003), Một số vấn đề chung về hiệu quả và việc nâng cao hiệu quả giám sát việc thực hiện quyền lực nhà nước” Nxb Công an nhân dân, Hà Nội. 16. Từ điển học sinh (1971), Nxb Giáo dục, Hà Nội. 17. Từ điển Lepetitlasousse (1999), paris. 18. Từ điển bách khoa luật (1987), Mát xcơva. 19. Hội đồng nhân dân tỉnh Phú Yên, 2016. Báo cáo tổng kết hoạt động của HĐND tỉnh Phú Yên nhiệm kỳ 2011-2016. Phú Yên.