Luận văn Hoàn thiện công tác quản lý ngân sách nhà nước ở huyện Vĩnh linh, tỉnh Quảng Trị

n cơ sở quan điểm như sau: Chính sách động viên tài chính hợp lý nhằm giải phóng triệt để và khơi thông các nguồn lực trong xã hội, tháo gỡ vướng mắc thực hiện chính sách khuyến khích hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ phát triển, khuyến khích các thành phần kinh tế đầu tư phát triển sản xuất kinh doanh, giải phóng sức sản xuất, tạo năng lực sản xuất mới, trên cơ sở đó nâng cao tiềm lực tài chính của huyện, thực hiện cơ chế, chính sách tài chính đồng bộ, thống nhất giữa các thành phần kinh tế, tạo sự bình đẳng trong cạnh tranh, tăng tính hấp dẫn nhằm thu hút vốn từ các nhà đầu tư trong và ngoài nước. 3.1.1.2. Mục tiêu cụ thể Huyện Vĩnh Linh phấn đấu đạt mức tăng trưởng giá trị sản xuất bình quân trong giai đoạn 2017-2020: Cơ cấu kinh tế có sự dịch chuyển theo hướng giảm tỷ trọng nông, lâm nghiệp và thuỷ sản; tăng nhanh tỷ trọng dịch vụ, trước hết là du lịch tâm linh, du lịch nghỉ dưỡng. Đến năm 2020 cơ cấu kinh tế của Huyện là nông - lâm nghiệp - thuỷ sản, Thương mại - Dịch vụ, Công nghiệp - xây dựng với tỷ trọng: 30% - 41% và 29%. Phấn đấu đến năm 2020, thu nhập bình quân đầu người toàn huyện đạt khoảng 60 triệu đồng/ người/ năm. 3.1.2. Định hướng Những thành tích đã đạt được trong 3 năm qua (2014 - 2016) cùng với sự phục hồi, phát triển của nền kinh tế đất nước nói chung và của tỉnh Quảng Trị nói riêng; Đại học Kinh tế Huế Đại ọc kinh tế Huế 77 đặc biệt là khu di tích Cầu Hiền Lương, hệ thống đường hầm và địa đạo Vĩnh Mốc đã, đang hoạt động có hiệu quả và ngày càng phát triển sẽ tiếp tục tác động tích cực đến sự phát triển KT-XH của tỉnh cũng như của huyện Vĩnh Linh. Trong những năm sắp đến, công tác quản lý NSNN ở huyện theo những định hướng sau: - Bố trí cơ cấu chi ngân sách hợp lý, đẩy mạnh việc giao quyền tự chủ tự chịu trách nhiệm đối với các đơn vị sự nghiệp công lập và xã hội hoá trên các lĩnh vực giáo dục, y tế, văn hoá thông tin, thể dục thể thao, môi trường...nhằm huy động nguồn lực của xã hội để giảm gánh nặng cho ngân sách. Tập trung cho đầu tư phát triển nguồn nhân lực, kết cấu hạ tầng để phục vụ cho yêu cầu phát triển của huyện, chuyển dịch cơ cấu kinh tế, cơ cấu lao động theo hướng tích cực. Đảm bảo vốn cho các công trình trọng điểm, các nhiệm vụ chiến lược mà Đại hội Đảng bộ huyện đã đề ra. - Đẩy mạnh cải cách hành chính, nâng cao năng lực quản lý NSNN, thực hành tiết kiệm chống lãng phí, tiêu cực, tham nhũng, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra ngân sách hàng năm. - Hoàn thiện chức năng, nhiệm vụ cũng cố kiện toàn bộ máy quản lý tài chính ngân sách, tiêu chuẩn hoá đội ngũ cán bộ đảm bảo đủ về số lượng, cơ cấu và có trình độ chuyên môn cao. - Thực hiện phối hợp, kết hợp chặt chẽ giữa cơ quan thanh tra, kiểm tra, kiểm toán, thực hiện công khai minh bạch trong việc phân bổ và sử dụng ngân sách, nâng cao nhận thức của các đơn vị sử dụng ngân sách, để các đơn vị thấy được quyền và trách nhiệm của mình trong việc quản lý và sử dụng NSNN. 3.2. Một số giải pháp hoàn thiện công tác quản lý ngân sách nhà nước ở huyện Vĩnh Linh, tỉnh Quảng Trị Qua đánh giá thực trạng công tác quản lý NSNN huyện Vĩnh Linh trong thời gian vừa qua ở Chương 2 ta thấy công tác quản lý NSNN trên địa bàn huyện còn nhiều bất cập, do đó cần có những giải pháp để hoàn thiện công tác quản lý NSNN ở huyện Vĩnh Linh trong thời gian tới, trong đó chủ yếu là giải pháp về công tác lập, chấp hành, quyết toán và công tác kiểm tra, thanh tra ngân sách trên địa bàn huyện. Đại học Kinh tế Huế Đại học kinh tế Huế 78 3.2.1. Hoàn thiện công tác lập dự toán ngân sách nhà nước huyện Theo Luật NSNN năm 2015 thì lập dự toán NSNN phải căn cứ vào chủ trương, chính sách, nhiệm vụ phát triển KT-XH, an ninh, quốc phòng của từng địa phương trong năm kế hoạch và những năm tiếp theo, song với thực trạng trong khâu lập dự toán huyện tại Vĩnh Linh cần phải khắc phục ngay tình trạng dự toán của đơn vị trực thuộc xây dựng thiếu căn cứ, xa rời khả năng ngân sách, nộp dự toán chậm dẫn đến chậm trong công tác tổng hợp xây dựng dự toán chung của huyện. 3.2.1.1. Dự toán thu NSNN Do công tác lập dự toán chưa phù hợp với thực tiễn, thể hiện qua số liệu quyết toán một số khoản thu vượt rất nhiều so với dự toán. Do vậy, khi lập dự toán thu cần căn cứ vào hành lang pháp lý thu được áp dụng trong năm kế hoạch và khả năng thực hiện các chỉ tiêu KT-XH và ngân sách năm trước, dự kiến có cơ sở tình hình và tốc độ tăng trưởng kinh tế và nguồn thu năm sau mà quan trọng nhất là khâu lập bộ thu của cán bộ chuyên môn ngành thuế, xác định tình hình sản xuất, kinh doanh của các cá nhân, tổ chức kinh doanh trên địa bàn nhằm hạn chế việc trốn thuế của các đối tượng chịu thuế, cần tính đúng và đầy đủ các sắc thuế theo đúng quy định. Để giải quyết tồn tại này tác giả cho rằng HĐND và UBND cấp huyện phải chỉ đạo các cơ quan, đơn vị tổ chức, cá nhân lên kế hoạch cụ thể cho ngân sách: - Các cơ quan thu trên địa bàn huyện, đặc biệt là Chi cục trưởng Chi cục thuế huyện chỉ đạo bộ phận chuyên môn khẩn trương rà soát, đối chiếu, tránh tình trạng bỏ sót nguồn thu như những năm vừa qua. - Cán bộ thuế phải phối hợp chặt chẽ với các xã, thị trấn nắm chắc số liệu trên từng địa bàn đến từng thôn, tổ dân phố để thống kê đầy đủ các hộ kinh doanh (cả hộ và doanh thu). Lập sổ bộ thuế đầy đủ, chính xác số hộ kinh doanh cố định và kê khai (những hộ này thực hiện 3 loại thuế là: Môn bài, thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp). - Phòng TC-KH huyện cần có trách nhiệm tích cực trong việc hướng dẫn các đơn vị, địa phương lập dự toán ngân sách thuộc phạm vị mình quản lý, phối hợp với cơ quan thuế đồng cấp lập dự toán thu NSNN trên địa bàn. Dự toán NSNN phải được Đại học Kinh tế Huế Đại học kin tế Huế 79 xây dựng trên cơ sở tính đúng, tính đủ các khoản thu theo quy định và phân tích, dự báo về yếu tố tăng trưởng kinh tế, thị trường giá cả, lộ trình hội nhập quốc tế. - Chủ tịch UBND các xã, thị trấn chỉ đạo bộ phận kế toán ngân sách xã lập dự toán thu ngân sách cấp xã phải bám sát vào chế độ, chính sách và tình hình phát triển KT-XH của địa phương, tránh tình trạng dấu nguồn thu để tăng trợ cấp hoặc tăng thu để tăng chi đầu tư XDCB dễ dẫn đến phá vở dự toán chung của huyện. - Lãnh đạo huyện cần chỉ đạo các cơ quan chuyên môn tập trung ghi thu kịp thời đối với các khoản thu để lại đơn vị quản lý sử dụng qua NSNN. - Các cơ quan phối hợp đôn đốc, thường xuyên kiểm tra các cơ quan thu sử dụng chứng từ thu phù hợp, theo dõi tiến độ nộp tiền vào ngân sách kịp thời qua xác nhận của KBNN nơi giao dịch nhằm tập trung nguồn thu kịp thời vào NSNN. 3.2.1.2. Dự toán chi ngân sách Xây dựng dự toán chi ngân sách gắn liền với thời kỳ ổn định ngân sách thường là từ 3 đến 5 năm, theo đó năm đầu tiên là năm đầu của thời kỳ ổn định ngân sách và là năm được các cơ quan có thẩm quyền thẩm định và phê chuẩn. - Như phân tích ở Chương 2, chất lượng của công tác lập dự toán chi ngân sách huyện còn nhiều hạn chế thể hiện qua quá trình chấp hành dự toán luôn có bổ sung dự toán nên quyết toán cao hơn so với dự toán được phê chuẩn từ đầu năm. Để khắc phục tình trạng trên, tác giả đề xuất giải pháp cụ thể như sau: - Đối với các cơ quan, đơn vị, địa phương lập dự toán chi phải bám sát yêu cầu phát triển KT-XH và những khoản chi mang tính chất thường xuyên. Dự toán chi sát đúng nhu cầu thực tế phát sinh trong năm. - Phòng TC-KH huyện tổng hợp và xây dựng dự toán chi NSNN huyện phải xác định tổng nhu cầu tiền lương và các chế độ chi tiêu cho con người đúng theo quy định, trên cơ sở quy định định mức cho mỗi biên chế xác định số chi cho con người và phân bổ chi cho công việc sao cho không vượt định mức khoán theo quy định hiện hành. - Thực hiện nghiêm trình tự, thủ tục, thời gian xây dựng dự toán ngân sách theo quy định của Luật NSNN và thông tư hướng dẫn của Bộ Tài chính hướng dẫn việc phân cấp, lập, chấp hành quyết toán ngân sách. Đại học Kinh tế Huế Đại học kinh tế Huế 80 - Nâng cao vai trò, trách nhiệm của kế toán và Thủ trưởng các đơn vị dự toán ngân sách và Chủ tịch UBND các xã, thị trấn trong công tác lập dự toán chi. Hạn chế đến mức thấp nhất việc bổ sung, điều chỉnh dự toán trong năm, tránh tình trạng các cơ quan quản lý chạy theo từng sự việc cụ thể của đơn vị rất khó quản lý ngân sách theo dự toán được duyệt từ đầu năm. 3.2.2. Hoàn thiện công tác chấp hành và quyết toán ngân sách 3.2.2.1. Hoàn thiện công tác chấp hành ngân sách nhà nước cấp huyện - Hoàn thiện hệ thống thu ngân sách Trên cơ sở đẩy mạnh tốc độ tăng trưởng và phát triển kinh tế, không ngừng tăng thu nhằm thỏa mãn nhu cầu chi cho những năm đến. Để đạt được kế hoạch phát triển KT-XH trong thời gian đến của huyện, mục tiêu đề ra là tỷ lệ tăng thu bình quân hàng năm là 15%/năm nhằm khai thác được mọi tiềm năng, thế mạnh của địa phương. Từng bước bảo đảm cân đối ngân sách tích cực, bền vững, đáp ứng đầy đủ các nhiệm vụ KT-XH trong từng giai đoạn phát triển. Phân cấp tối đa nguồn thu trên địa bàn để đảm bảo nhiệm vụ chi được giao, hạn chế bổ sung từ ngân sách cấp trên. Tác giả xin đề xuất một số ý kiến sau: + Chi cục thuế huyện tập trung hướng dẫn, đưa luật thuế mới vào đời sống nhân dân, thông qua việc tuyên truyền qua đài phát thanh, truyền hình, pa nô, áp phích, duy trì thường xuyên hội nghị đối thoại với các doanh nghiệp, các hộ kinh doanh trên địa bàn để tạo môi trường thuận lợi, công khai minh bạch, dễ hiểu các chính sách pháp luật về thuế để các đối tượng nộp thuế thấy rõ được quyền lợi và nghĩa vụ nộp thuế, yên tâm đầu tư phát triển sản xuất kinh doanh. + Áp dụng tin học hóa trong quá trình thu và quản lý thuế, khắc phục những yếu điểm trước đây như chậm chễ, phiền hà, sách nhiễu trong ngành thuế. Tích cực động viên, khai thác mọi nguồn thu cho ngân sách từ các khu vực kinh tế. + Tăng cường công tác quản lý thu, chú trọng những lĩnh vực còn thất thu lớn, chủ yếu là thất thu từ các doanh nghiệp ngoài quốc doanh, hộ kinh doanh cá thể,.. và ở các xã, thị trấn, thực hiện đấu thầu cho thuê mặt nước để nuôi trồng thủy sản, các khoản thu tại xã phải được nộp đầy đủ, kịp thời vào NSNN qua xác nhận của Đại học Kinh tế Huế Đại học ki tế Huế 81 KBNN huyện. Thường xuyên đôn đốc, nhắc nhở, kiểm tra và xử lý nghiêm đối với những hành vi trái pháp luật. - Tăng cường quản lý chi NSNN huyện Để quản lý tốt công tác chi ngân sách trên địa bàn huyện cần tăng cường công tác chỉ đạo, quản lý, giám sát việc chi ngân sách địa phương. Hàng năm cán bộ quản lý, điều hành chi NSNN huyện theo đúng dự toán được giao, bám sát các mục chi, đảm bảo chi đúng nhiệm vụ chi, đúng chế độ, tiêu chuẩn, định mức hiện hành của Nhà nước. Tất cả các khoản chi NSNN đều phải được kiểm tra, kiểm soát trước, trong và sau quá trình cấp phát thanh toán. Để đạt được mục đích đó, trong việc quản lý điều hành chi ngân sách ở huyện cần thực hiện các nội dung cơ bản sau: + Thực hiện tốt chế độ tự chủ, tự chịu trách nhiệm về sử dụng biên chế và kinh phí quản lý hành chính đối với các cơ quan quản lý hành chính Nhà nước. + Tăng cường kiểm tra việc quản lý, sử dụng ngân sách, tài sản công đối với các đơn vị thụ hưởng ngân sách. + Thực hiện nghiêm túc chế độ công khai tài chính theo đúng quy định hiện hành của Nhà nước, việc mua sắm trang bị và sửa chữa các thiết bị tài sản trong các cơ quan, đơn vị hành chính sự nghiệp phải theo đúng định mức, tiêu chuẩn, chế độ do cơ quan Nhà nước có thẩm quyền quy định. + Đối với lĩnh vực chi đầu tư XDCB:  Hiện nay đầu tư trên địa bàn huyện vẫn còn tình trạng dàn trải, kéo dài và không đồng bộ nên hiệu quả chưa cao, ảnh hưởng đến phát triển sản xuất và đời sống của nhân dân.  Rà soát lại các tổ chức tư vấn thiết kế, tư vấn giám sát thi công, kiên quyết chấm dứt hợp đồng và xử phạt hợp đồng đối với việc khảo sát, thiết kế không đảm bảo chất lượng, ảnh hưởng đến thời gian thi công và chất lượng công trình.  Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát đối với các công trình XDCB trên địa bàn; thẩm định chặt chẽ đơn giá, định mức và giá trị quyết toán các công trình XDCB hoàn thành, giảm trừ các khoản chi sai chế độ theo quy định hiện hành nhằm tiết kiệm hiệu quả NSNN. Đại học Kinh tế Huế Đại học ki tế Huế 82  Chấn chỉnh công tác đấu thầu, thẩm định và phê duyệt kết quả đấu thầu: Hiện nay việc đấu thầu từng lúc, từng nơi còn mang tính hình thức, công tác thẩm định kết quả đấu thầu qua loa, dễ dẫn đến thất thoát NSNN. + Trong quá trình triển khai thực hiện nhiệm vụ tại các đơn vị, nếu có phát sinh công việc thì cơ quan tài chính yêu cầu đơn vị rà roát lại công việc của năm ngân sách cắt giảm những công việc đã bố trí từ đầu năm mà chưa thật sự cần thiết, hoặc chưa bức xúc để bố trí cho nhiệm vụ mới phát sinh,... + Triển khai thực hiện xã hội hoá các hoạt động giáo dục, y tế, văn hoá, thể dục thể thao ở những khu vực, địa bàn có điều kiện để huy động cao nhất nguồn lực trong dân, vừa đảm bảo tăng đầu tư xã hội cho lĩnh vực này, vừa tiết kiệm chi ngân sách, giảm gánh nặng cho NSNN. 3.2.2.2. Hoàn thiện công tác quyết toán ngân sách nhà nước huyện Công tác quyết toán ngân sách là cơ sở đánh giá hiệu quả triển khai thực hiện nhiệm vụ thu, chi ngân sách trong năm. Để thực hiện tốt công tác quyết toán ngân sách hàng năm, tác giả xin đề xuất một số ý kiến sau: - Kiểm tra, đối chiếu số liệu hạch toán, kế toán trong năm đảm bảo khớp đúng giữa đơn vị sử dụng ngân sách và KBNN nơi giao dịch nhằm cung cấp số liệu chính xác cho báo cáo quyết toán hàng năm của đơn vị và phục vụ cho công tác tổng hợp báo cáo quyết toán của ngân sách huyện. - Tăng cường trách nhiệm của Thủ trưởng đơn vị sử dụng ngân sách và Thủ trưởng các cơ quan quản lý ngân sách cấp huyện: Phòng TC-KH, Chi cục thuế, KBNN huyện và UBND huyện, xã, thị trấn đối với công tác quản lý, điều hành ngân sách huyện. - Phòng TC-KH có kế hoạch xét duyệt, thẩm định số liệu quyết toán từ quý I đến quý III trong năm, khi kết thúc năm chỉ xét duyệt, thẩm định số liệu quyết toán quý IV và thời gian chỉnh lý quyết toán và cộng với số liệu đã xét duyệt, thẩm định của các quý trong năm sẽ hoàn tất công tác thẩm tra số liệu báo cáo quyết toán năm đúng tiến độ và số liệu quyết toán được chính xác và kịp thời. - Đối với quyết toán dự án hoàn thành: Cần quy định rõ trách nhiệm cá nhân của Đại học Kinh tế Huế Đại học kinh tế Huế 83 Giám đốc Ban Quản lý dự án, Chủ đầu tư: Hiện nay đang quy định ngành nào, địa phương nào (chủ đầu tư) quyết toán chậm thì không bố trí vốn cho năm tiếp theo, nhưng trong thực tế giải pháp này không khả thi, nhằm phục vụ tăng trưởng kinh tế và nhiệm vụ của ngành, địa phương đó mà người hưởng lợi là nhân dân trên địa bàn. 3.2.3. Tăng cường quản lý, bồi dưỡng, khai thác nguồn thu mới - Để có nguồn lực tài chính đủ mạnh để thực hiện phát triển kinh tế - xã hội, an ninh trật tự và các chức năng, nhiệm vụ của bộ máy chính quyền, đòi hỏi phải tăng cường đầu tư phát triển, cải tạo, nuôi dưỡng nguồn thu. Muốn vậy cần phải triệt để khai thác các nguồn thu sẵn có và quản lý chặt chẽ nguồn thu cho ngân sách Huyện. Để phát triển nguồn thu cho ngân sách, ngoài việc tận dụng khai thác những tiềm năng vốn có, cấp chính quyền địa phương còn phải có các giải pháp nuôi dưỡng và tạo nguồn thu một cách ổn định, bền vững thì phải đẩy mạnh đầu tư xây dựng cơ sơ ̉hạ tầng, đẩy mạnh chuyển đổi cơ cấu kinh tế theo hướng dịch vụ thương mại, phát triển du lịch, lợi thế ở Bãi tắm Cửa Tùng, bãi tắm Vĩnh Thái, Khu di tích Đôi bờ Hiền Lương, Địa đạo Vịnh Mốc,, các mô hình kinh tế, khuyến khích, tạo điều kiện cho các thành phần kinh tế phát triển, giành một phần vốn ngân sách cho đầu tư khoa học kỹ thuật trong chuyển đổi cơ cấu cây trồng vật nuôi, đồng thời cần có sự khuyến khích phát triển sản xuất công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp, các ngành sản xuất các mặt hàng truyền thống, mặt hàng xuất khẩu có giá trị cao, chế biến nông sản, lâm đặc sản, đồ thủ công mỹ nghệ từ mây tre đan và các lâm đặc ngoài gỗ. - Đề cao nghĩa vụ, tính chủ động của các tổ chức và cá nhân trong việc tự tính, tự kê khai và tự nộp thuế vào NSNN tự chịu trách nhiệm trước pháp luật thông qua việc mở rộng tiến tới thực hiện đại trà cơ chế tự kê khai - tự nộp thuế. - Rà soát, cải tiến, đánh giá bổ sung hoàn thiện lại các quy trình quản lý thuế hiện hành, nghiên cứu xây dựng thêm một số quy trình mới để phục vụ cho việc thực hiện cơ chế tự khai tự nộp thuế và việc thực hiện Luật quản lý thuế theo hướng đơn giản, đáp ứng đầy đủ các yêu cầu của công tác quản lý. - Đổi mới cơ chế quản lý thu thuế phải gắn liền với cải cách thủ tục hành chính thuế để tạo môi trường thuận lợi cho các tổ chức và cá nhân kinh doanh, tiết Đại học Kinh tế Huế Đại học ki h ế Huế 84 kiệm chi phí chung của xã hội. Công tác cải cách hành chính thuế trước mắt tập trung ở một số nội dung sau: + Phải quán triệt đầy đủ các chính sách, Luật thuế đã ban hành đến mọi cấp, mọi ngành, mọi tổ chức và các cá nhân theo những hình thức phù hợp, đồng bộ, thống nhất, tạo điều kiện cho các tổ chức và các cá nhân thực hiện tốt quyền lợi, trách nhiệm cũng như nghĩa vụ của mình trong việc thu nộp NSNN. + Phải thực hiện nghiêm túc quy trình quản lý thu thuế, tiếp tục cải cách hành chính, đơn giản thủ tục trong kê khai nộp thuế, coi đối tượng nộp thuế là người bạn đồng hành cùng góp công trong khâu thu và nộp thuế, từ đó tạo điều kiện thúc đẩy sản xuất kinh doanh phát triển nhằm tăng nguồn thu cho NSNN. + Cải cách quản lý thuế, đơn giản hóa phương pháp tính thuế và thủ tục về kê khai nộp thuế đối với hộ kinh doanh cá thể nhằm mục tiêu quản lý được tất cả các hộ thực tế có kinh doanh, quản lý sát đúng doanh thu kinh doanh, đôn đốc hộ kinh doanh tự giác nộp đầy đủ kịp thời các khoản thuế phải nộp vào ngân sách, hạn chế thất thu. + Công bố thủ tục về thuế trên các phương tiện thông tin đại chúng và niêm yết tại trụ sở cơ quan thuế để các đối tượng nộp thuế biết và thực hiện, đồng thời giám sát việc thực hiện của cơ quan thuế. - Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, hỗ trợ đối tượng nộp thuế. Muốn vậy huyện cần làm tốt các nội dung sau: + Thành lập tổ tuyên truyền hỗ trợ đối tượng nộp thuế trực thuộc Chi cục thuế huyện để đẩy mạnh công tác tuyên truyền Luật thuế đến các tổ chức, cá nhân và hỗ trợ họ về mọi vướng mắc phát sinh trong quá trình thực hiện các Luật thuế. + Thường xuyên tổ chức tập huấn, bồi dưỡng các chuẩn mực kế toán, hệ thống kế toán, chế độ kế toán cho các doanh nghiệp, đồng thời cung cấp kịp thời những thông tin về chính sách, chế độ thuế cho các doanh nghiệp để chấp hành. - Tăng cường công tác thanh tra kiểm tra việc thực hiện và thời gian giải quyết các thủ tục về thuế ở các cơ quan thuế, công tác quyết toán thuế, hoàn thuế. Hướng mạnh sang hậu kiểm để nâng cao hiệu quả công tác thanh tra, kiểm tra. Để tăng Đại học Kinh tế Huế Đại học ki h tế Huế 85 cường công tác thanh tra, kiểm tra trong giai đoạn hiện nay cần thực hiện tốt một số giải pháp sau: + Chi cục thuế huyện cần kiện toàn đội ngũ cán bộ làm công tác thanh tra, kiểm tra có đầy đủ năng lực, trình độ chuyên môn và phẩm chất tốt để đảm đương tốt nhiệm vụ được giao. Đồng thời có sự phối hợp chặt chẽ, nhịp nhàng giữa thanh tra, kiểm tra với chính quyền địa phương và các ngành có liên quan, nhất là các cơ quan bảo vệ pháp luật, nhằm đấu tranh chống các hành vi vi phạm. + Trong thanh tra, kiểm tra cần thực hiện đúng chính sách quy định, tránh lạm dụng chức quyền để tiêu cực. Quá trình thanh tra, kiểm tra cần xây dựng kế hoạch, phương án cụ thể, tránh chồng chéo, gây phiền hà, ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất kinh doanh cho đối tượng được kiểm tra. + Thực hiện đúng quy trình thanh tra, kiểm tra hoàn thuế, quyết toán thuế đối với doanh nghiệp. + Xử lý kiên quyết nghiêm minh đối với các trường hợp trốn thuế, lậu thuế, nợ đọng thuế kéo dài. Đối với các trường hợp có khả năng trả nợ nhưng chây ỳ, thách thức cần tham mưu UBND huyện tổ chức cưỡng chế, kê biên tài sản để thu hồi nợ thuế nhằm thể hiện tính nghiêm minh của pháp luật, răn đe những trường hợp tương tự. - Huyện nên mở rộng công tác ủy nhiệm thu thuế cho các xã, Thị trấn nhằm tăng cường trách nhiệm của địa phương trong công tác thuế, chống thất thu và giảm chi phí quản lý thu thuế. Việc thực hiện ủy nhiệm thu thời gian qua đã mang lại kết quả rất tích cực, UBND xã, Thị trấn đã tăng cường khai thác nguồn thu, bao quát nguồn thu, gắn thu ngân sách với nhu cầu chi, tăng cường phối hợp với ngành thuế trong công tác thu, chống thất thu thuế có hiệu quả cao hơn. - Xây dựng kế hoạch dự toán ngân sách phải sát đúng với tốc độ phát triển kinh tế - xã hội của huyện, quan tâm đến nguồn thu thuế quốc doanh Trung ương, doanh nghiệp địa phương. 3.2.4. Quản lý, sử dụng có hiệu quả các khoản chi ngân sách nhà nước - Phải thực hiện luật thực hành tiết kiệm chống lãng phí, tiết kiệm chi ngân sách, hạn chế các khoản chi như: công tác phí, hội nghị, tiếp khách, hạn chế mua Đại học Kinh tế Huế Đại học kinh tế Huế 86 sắm các phương tiện, tài sản đắt tiền, các khoản chi phải có hiệu quả, sát đúng với dự toán được giao tránh chi tiêu lãng phí NSNN. - Trong thực hiện chi tiêu ngân sách phải xác lập thứ tự ưu tiên các khoản chi theo mức độ cần thiết. Thực hiện chi tiêu theo nguyên tắc thực hành tiết kiệm, chi đúng, chi đủ chống lãng phí. Công khai, minh bạch các khoản chi tiêu tài chính theo định kỳ. Cụ thể: + Đối với chi đầu tư phát triển: Nâng cao hiệu quả quản lý chi đầu tư là yêu cầu cấp bách trong điều kiện hiện nay. Để nâng cao hiệu quả quản lý chi đầu tư cần tập t rung thực hiện một số giải pháp sau: Thứ nhất, việc xây dựng kế hoạch đầu tư hàng năm phải tuân thủ chặt chẽ những quy định của Nhà nước về quản lý đầu tư và xây dựng. Việc bố trí danh mục dự án chuẩn bị đầu tư, dự án quy hoạch, chuẩn bị thực hiện, thực hiện đầu tư phải tuân thủ chặc chẽ các điều kiện để được ghi vốn; cơ cấu vốn đầu tư phải đảm bảo định hướng phát triển KT - XH của huyện, không bố trí dàn trải, bố trí vượt quá khả năng cân đối của ngân sách, các công trình nhóm C phải bố trí vốn để đảm bảo thực hiện trong 2 năm. Thứ hai, cần tập trung rà soát đánh giá hiệu quả đầu tư ở giai đoạn vừa qua, nhất là đánh giá các công trình thuộc các chương trình KT - XH của huyện như: chương trình giao thông nông thôn và nâng cấp hẻm nội thị; chương trình kiên cố hóa kênh mương, kiên cố hóa trường học, Thứ ba, tập trung chấn chỉnh và nâng cao chất lượng các đơn vị thực hiện công tác tư vấn trong tất cả các khâu: lập dự án, lập báo cáo kinh tế - kỹ thuật, lập thiết kế dự toán, thẩm định, giám sát kỹ thuật thi công; đơn vị tư vấn nào không đảm bảo tiến độ, chất lượng thì thực hiện đưa vào danh sách khuyến cáo các chủ đầu tư không ký hợp đồng, dự đấu thầu các công trình do huyện và xã làm chủ đầu tư. Thứ tư, nâng cao chất lượng thẩm định và phê duyệt dự án. Để tránh lãng phí trong đầu tư cần xác định chính xác nhu cầu đầu tư, các chủ đầu tư cần xác định rõ nội dung, mục tiêu, quy mô đầu tư để tránh tình trạng gặp vướng mắt khi triển khai, Đại học Kinh tế Huế Đại học kinh tế Huế 87 kéo dài thời gian, gây lãng phí, muốn vậy phải nâng cao năng lực của người đề xuất đầu tư, cơ quan thẩm định và người quyết định đầu tư. + Đối với chi thường xuyên: Thứ nhất, nâng cao chất lượng công tác lập, quyết định và phân bổ dự toán ngân sách của các đơn vị thụ hưởng ngân sách, cơ quan tài chính, HĐND và UBND huyện. Điều này có ý nghĩa rất quan trọng. Trong điều kiện phân cấp ngân sách, định mức phân bổ ngân sách hiện còn chưa hợp lý thì vấn đề đặt ra là làm sao phân bổ được tối ưu các nguồn lực tài chính được phân cấp. Cơ cấu lại các khoản chi thường xuyên của ngân sách một cách hợp lý nhất có thể. Thứ hai, huyện cần phải tiến hành soát xét lại hệ thống các định mức sử dụng ngân sách hiện hành. Việc xác định các định mức chi thường xuyên cần phải được định rõ mức chi tiêu. Định mức chi tiêu này đòi hỏi huyện phải dựa trên cơ sở mức chi tiêu của tỉnh Quảng Trị và của Nhà nước để từ đó xây dựng mức chi tiêu phù hợp với đặc điểm bộ máy tổ chức hành chính trên địa bàn. Thứ ba, thay đổi phương thức thực hiện, quản lý đối với một số khoản chi thường xuyên lớn, cụ thể là đối với khoản chi sự nghiệp giáo dục, sự nghiệp kinh tế, sự nghiệp y tế, quản lý hành chính. Cần thay đổi theo hướng sau:  Chi sự nghiệp giáo dục, sự nghiệp y tế: tăng cường công tác xã hội hóa giáo dục, y tế để đầu tư mua sắm, sửa chữa trang thiết bị, cơ sở vật chất để phục vụ tốt công tác dạy và học, khám chữa bệnh cho nhân dân.  Chi sự nghiệp giao thông: đơn giản thủ tục đối với khoản chi duy tu, bảo dưỡng đường giao thông, tổ chức đấu thầu hoặc chào hàng cạnh tranh đối với việc cung cấp lắp đặt biển báo giao thông, biển tên đường, sơn vạch kẻ đường.  Chi quản lý hành chính: việc chi tiếp khách, khánh tiết, lễ hội, lễ kỷ niệm không được vượt quá định mức, tiêu chuẩn do cơ quan nhà nước có thẩm quyền ban hành; Việc chi tổ chức lễ hội, kỷ niệm phải trong phạm vi dự toán do cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt. Thứ tư, thực hiện nghiêm quy định của Luật phòng chống tham nhũng, luật thực hành tiết kiệm chống lãng phí và các văn bản dưới luật, đặc biệt là tổ chức thực Đại học Kinh tế Huế Đại họ kin tế Huế 88 hiện một cách có hiệu quả Chương trình thực hành tiết kiệm, chống tham nhũng, lãng phí do UBND huyện ban hành. Thứ năm, triển khai thực hiện Nghị định 130/2005/NĐ-CP của Thủ tướng Chính phủ về “Quy định chế độ tự chủ, tự chịu trách nhiệm về sử dụng biên chế và kinh phí quản lý hành chính đối với các cơ quan nhà nước” đối với tất cả các đơn vị trực thuộc huyện, kể cả các đơn vị thuộc khối Đảng, Đoàn thể. 3.2.5. Đổi mới cơ chế phân cấp quản lý và điều hành ngân sách các cấp Để đáp ứng những yêu cầu mới về phát triển KT-XH, đòi hỏi phải tăng cường đẩy mạnh phân cấp quản lý Nhà nước, phân cấp quản lý NSNN các cấp. NSNN được phân cấp quản lý giữa Chính phủ và các cấp chính quyền địa phương là tất yếu khách quan khi tổ chức hệ thống NSNN gồm nhiều cấp. Điều đó không chỉ bắt nguồn từ cơ chế kinh tế mà còn từ cơ chế phân cấp quản lý về hành chính. Mỗi cấp chính quyền đều có nhiệm vụ cần đảm bảo bằng những nguồn tài chính nhất định mà các nhiệm vụ đó mỗi cấp đề xuất và bố chí chi tiêu sẽ hiệu quả hơn là có sự áp đặt từ trên xuống. Mặt khác, xét về yếu tố lịch sử và thực tế hiện nay, trong khi Đảng và Nhà nước ta đang chống tư tưởng địa phương, cục bộ, vẫn cần có chính sách và biện pháp nhằm khuyến khích chính quyền địa phương phát huy tính độc lập, tự chủ, tính chủ động, sáng tạo của địa phương mình trong quá trình phát triển kinh tế, xã hội trên địa bàn. Có một số khoản thu như: tiền cho thuê mặt đất, mặt nước đối với doanh nghiệp, tiền cho thuê và tiền bán nhà thuộc sở hữu Nhà nước, lệ phí trước bạ, thuế môn bài, giao cho địa phương quản lý sẽ hiệu quả hơn. Phân cấp chính là điều kiện để kinh tế cả nước nói chung, kinh tế huyện Vĩnh Linh nói riêng, phát huy tính năng động, chủ động khơi thông các nguồn lực tiềm năng và xử lý các vấn đề phát sinh kịp thời có hiệu quả. Phân cấp là điều kiện tất yếu để nâng cao hiệu quả quản lý Nhà nước về các lĩnh vực của chính quyền cấp huyện. Khi quyền và nhiệm vụ đã được trao vào tay thì các đơn vị trong huyện phải lo lắng, trăn trở và thấy trách nhiệm của mình trước dân hơn. Ngoài ra, phân cấp còn phát huy hiệu quả sử dụng ngân sách cũng như nguồn lực tại chỗ cả về vật chất và tinh thần, trí tuệ được tốt hơn, nhằm tạo điều kiện để tăng thu ngân sách trên địa Đại học Kinh tế Huế Đại học kinh tế Huế 89 bàn, phát huy thế mạnh sẵn có của địa phương. Phân cấp quản lý ngân sách đảm bảo tính thống nhất trong toàn huyện, phát huy tính chủ động, sáng tạo và trách nhiệm của địa phương và các đơn vị trong việc điều hành ngân sách. Bảo đảm quyền quyết định ngân sách địa phương của các cấp, tạo điều kiện cho chính quyền địa phương chủ động xử lý các công việc ở địa phương, quyền quyết định của UBND trên cơ sở tham mưu của Phòng TC-KH về phân bổ ngân sách cho các đơn vị, quyền chủ động của các đơn vị sử dụng ngân sách trong phạm vi dự toán được duyệt phù hợp với chính sách theo quy định hiện hành. 3.2.6. Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra ngân sách nhà nước huyện Một là: Tăng cường công tác thanh tra kiểm tra việc thực hiện và thời gian giải quyết các thủ tục về thuế ở các cơ quan thuế. Tăng cường công tác kiểm tra, phân tích hồ sơ tại trụ sơ cơ quan thuế; Trong quá trình phân tích tập trung theo từng nhóm ngành kinh doanh như kinh doanh chế biến hải sản, xây dựng, có hoạt động đầu tư dự án, có hoạt động chuyển nhượng bất động sản, có hoạt động khai thác khoáng sản phải nộp thuế tài nguyên, phí môi trường... để rút ngắn thời gian, mang lại hiệu quả cao. Bám sát thực tế, lắng nghe ý kiến doanh nghiệp và của Nhân dân, tập trung chỉ đạo thông suốt các luật thuế mới đảm bảo thu đúng, thu đủ cho ngân sách nhưng không được lạm dụng thu. Có các biện pháp thực hiện cải cách mạnh mẽ các thủ tục hành chính trong công tác thu thuế, thực hiện công khai minh bạch trong công tác thu thuế. Trường hợp có vi phạm trong việc thực hiện và thời gian giải quyết các thủ tục về thuế ở cơ quan thuế cần có phương án xử lý dứt điểm, tránh tình trạng gây khó khăn, phiền hà cho doanh nghiệp cũng như sai phạm các quy định của pháp luật Hai là: Tăng cường Công tác thanh tra, kiểm tra về thuế để nắm bắt thực trạng tình hình kinh doanh, khắc phục tình trạng khai giảm doanh thu, đồng thời phát hiện vi phạm pháp luật thuế thông qua đó xử lý nghiêm những đối tượng cố tình vi phạm luật thuế, chống đối không nộp thuế, từ đó tác dụng răn đe đối với những hiện tượng tiêu cực có thể nảy sinh. Đại học Kinh tế Huế Đại học kinh ế Huế 90 Mặt khác thanh tra, kiểm tra sẽ góp phần quan trọng trong việc kiểm nghiệm tính chất phù hợp của các chính sách về thuế và cũng từ đó mà phát hiện những sơ hở, bất hợp lý của những văn bản qui định về thuế cũng như Luật thuế nhằm chấn chỉnh, bổ sung, sửa đổi cho phù hợp. Để tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra trong giai đọan hiện nay cần thực hiện tốt một số giải pháp sau: - Thanh tra kiểm tra có sự phối hợp chặt chẽ, nhịp nhàng với chính quyền địa phương và các ngành có liên quan, nhất là các cơ quan bảo vệ pháp luật, nhằm đấu tranh chống các hành vi vi phạm như gian lận, trốn lậu thuế. - Trong thanh tra, kiểm tra cần thực hiện đúng chính sách qui định, tránh lạm dụng chức quyền để tiêu cực. Quá trình thanh tra, kiểm tra cần xây dựng kế hoạch, phương án cụ thể, tránh chồng chéo, gây phiền hà cho đối tượng được kiểm tra, ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất kinh doanh bình thường của doanh nghiệp. Cần xác định có chọn lọc đối tượng thanh tra, kiểm tra, theo đó cần tập trung thanh tra đối với các đối tượng thường xuyên gian lận về thuế, có nhân thân và quá trình kinh doanh không tốt, hoạt động trong những lĩnh vực có khả năng vi phạm cao, có địa chỉ kinh doanh không rõ ràng hay thường xuyên thay đổi địa điểm và ngành nghề kinh doanh. - Thực hiện đúng quy trình thanh tra, kiểm tra hoàn thuế, quyết toán thuế đối với doanh nghiệp. - Xử lý kiên quyết nghiêm minh đối với các trường hợp trốn thuế, lậu thuế, nợ đọng thuế kéo dài. Đối với các trường hợp có khả năng trả nợ nhưng chây ỳ, thách thức cần tham mưu UBND huyện Vĩnh Linh tổ chức cưỡng chế, kê biên tài sản để thu hồi nợ thuế nhằm thể hiện tính nghiêm minh của pháp luật, răn đe những trường hợp tương tự. - Cần tham mưu cho UBND huyện Vĩnh Linh có quy định cụ thể để tuyên dương, khen thưởng để khích lệ đối với những cá nhân, tổ chức kinh tế có số nộp thuế cao, thực hiện tốt nghĩa vụ nộp thuế. Ba là: Thường xuyên tiến hành công tác thanh tra, kiểm tra đối với công tác đầu tư và xây dựng, công tác chi thường xuyên để kịp thời phát hiện sai phạm, cần Đại học Kinh tế Huế Đại học kinh tế Huế 91 tham mưu người có thẩm quyền xử lý kiên quyết những sai phạm qua thanh tra, kiểm tra, tiến hành thu hồi nộp vào ngân sách các khoản tiền vi phạm. Ban quản lý dự án huyện trong quá trình làm chủ đầu tư cần tăng cường công tác giám sát, quản lý; tổ chức nghiệm thu công trình xây dựng đúng thực tế (kiên quyết xử trường hợp không thi công, thi công không đúng thiết kế nhưng vẫn nghiệm thu); không thanh toán, quyết toán khối lượng thừa và chỉ tiến hành nghiệm khu khối lượng công trình khi có khối lượng thực tế. Cùng với đó, kiên quyết xử lý các đơn vị, doanh nghiệp bắt tay nhau thực hiện những hành vi sai phạm, gây thất thoát tài sản của Nhà nước. Tránh tình trạng chi tiêu lãng phí, không đúng mục đích, sai quy định nhà nước, các khoản chi không có chứng từ hợp pháp, có dấu hiệu làm giả. Chấp hành Luật thực hành tiết kiệm, chống lãng phí. Đồng thời cần kịp thời biểu dương, khen thưởng các đơn vị, cá nhân làm tốt và phê bình, kỷ luật nghiêm đơn vị, cá nhân sai phạm, gây thất thoát, lãng phí trong quản lý sử dụng tài sản, ngân sách Nhà nước. 3.2.7. Nâng cao trình độ, năng lực, trách nhiệm của đội ngũ quản lý ngân sách nhà nước Trong công tác quản lý NSNN thì nhân tố có ý nghĩa quyết định và đặc biệt quan trọng là cán bộ quản lý. Cán bộ phải có phẩm chất đạo đức tốt, tinh thần yêu nước sâu sắc, tận tụy phục vụ nhân dân, thực hiện đúng đường lối chính sách của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước, học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh cần kiệm, liêm chính, chí công vô tư, không tham nhũng, có ý thức tổ chức kỷ luật cao, không cơ hội và phải được nhân dân tính nhiệm. Đối với cán bộ lãnh đạo huyện cần nhận thức đúng đắn và toàn diện về tầm quan trọng và trách nhiệm trong công tác quản lý NSNN trên địa bàn huyện. Lãnh đạo huyện Vĩnh Linh cần nhận thức đúng về chính sách huy động, chính sách thuế để đổi mới trong chỉ đạo điều hành. NSNN phải được quản lý đầy đủ toàn diện và trọn vẹn từ khâu lập dự toán, chấp hành, quyết toán và kiểm tra, thanh tra số liệu báo cáo quyết toán ngân sách hàng năm. Công tác quản lý NSNN huyện Vĩnh Linh cần phải đáp ứng được các yêu cầu cơ bản sau: Đại học Kinh tế Huế Đại học kinh tế Huế 92 Một là, đảm bảo tập trung toàn bộ các khoản thu một cách kịp thời, đầy đủ vào NSNN, tài khoản tiền gửi của đơn vị, địa phương qua xác nhận của KBNN. Hai là, tạo cơ chế quản lý thông thoáng, đảm bảo khuyến khích, thúc đẩy sản xuất phát triển tạo nguồn thu cho NSNN trên địa bàn huyện ngày càng lớn. Ba là, coi trọng yêu cầu công bằng xã hội đảm bảo thực hiện nghiêm túc đúng đắn các chính sách, chế độ thu do cơ quan có thẩm quyền ban hành đối với tất cả các cá nhân, tổ chức trên địa bàn huyện. Bốn là, xác lập được một hệ thống chính sách thu đồng bộ phù hợp với thực trạng nền kinh tế, đảm bảo nó là một công cụ tài chính hữu hiệu góp phần điều chỉnh vĩ mô nền kinh tế. Năm là, trên cơ sở chính sách, chế độ, diễn biến của nền kinh tế phải hoạch định được kế hoạch thu sát đúng, phù hợp với diễn biến thực tế của tình hình kinh tếhàng năm; xây dựng quy trình thu cho từng loại cụ thể và tổ chức bộ máy thu gọn nhẹ hợp lý đạt hiệu quả cao đặc biệt là xây dựng đội ngũ cán bộ thu có đầy đủ năng lực phẩm chất. Chính quyền địa phương cần nhận thức rõ trong sự phát triển kinh tế đất nước hiện nay, áp dụng chính sách và công cụ thuế vào khai thác tận thu đã không còn phù hợp, chính sách và công cụ thuế hiện nay đang hướng đến khuyến khích, thúc đẩy mọi thành phần kinh tế quan tâm đến việc mở rộng đầu tư sản xuất kinh doanh, đem lại hơn nữa thuận lợi cho mình và cho xã hội. Trong điều hành các hoạt động kinh tế, các cấp lãnh đạo địa phương phải hạn chế tối đa và đi đến xóa bỏ những mệnh lệnh hành chhính, cần coi trọng các quy luật kinh tế cơ bản, quy luật giá trị, quy luật cung cầu, quy luật cạnh tranh,... Tuy nhiên thị trường của ta không phải là thị trường tự phát và tự điều tiết hoàn toàn, mà phải phục vụ sát mục tiêu KT-XH của đất nước trong từng thời kỳ. Phân bổ ngân sách hàng năm lãnh đạo huyện phải quan tâm đến một bộ phận lớn dân cư còn nghèo, Nhà nước phải sử dụng chính sách điều tiết thu nhập, chính sách bảo hiểm, bảo trợ xã hội để giảm bớt khoảng cách thu nhập trong các tầng lớp dân cư. Đây là việc làm để đảm bảo cho sự công bằng xã hội chứ không phải chủ Đại học Kinh tế Huế Đại học kinh tế Huế 93 nghĩa bình quân trong phân phối hoặc cào bằng thu nhập. Lãnh đạo huyện phải nắm chắc luật pháp và các định chế tài chính, phải có tầm nhìn xa, dự đoán được tương lai phát triển của đối tượng quản lý, từ đó hoạch định được ra những chiến lược, chính sách trong quản lý, xác định rõ các mục tiêu quản lý trong từng thời kỳ, biết tính toán cân đối các yếu tố vật chất, lựa chọn các giải pháp hợp lý và bước đi phù hợp cùng với việc tổ chức bộ máy gọn nhẹ đồng bộ để thực hiện tốt các chiến lược và chính sách đó. Từ những yêu cầu đó, Đảng bộ và chính quyền cấp huyện phải tăng cường giáo dục phẩm chất chính trị, đạo đức tư tưởng cho cán bộ công chức nói chung và cán bộ quản lý ngân sách nói riêng. Cần thường xuyên cử cán bộ đi đào tạo nâng cao nghiệp vụ, tham gia các lớp đào tạo về lý luận chính trị trung, cao cấp, quản lý nhà nước, tin học quản lý, Xuất phát từ tình hình thực tế cho thấy hầu hết thủ trưởng các đơn vị thụ hưởng ngân sách tại huyện ít quan tâm đến công tác quản lý tài chính mà chỉ quan tâm đến nhiệm vụ chuyên môn nhưng quyền chuẩn chi là do thủ trưởng đơn vị song việc xử lý chứng từ, hạch toán các khoản chi lại do kế toán tham mưu, chính vì vậy các khoản chi đè nặngg lên cán bộ kế toán. Như vậy việc tổ chức các lớp bồi dưỡng về kiến thức quản lý tài chính cho các chủ tài khoản đơn vị sử dụng ngân sách hẳn là điều rất cần thiết trong giai đoạn hiện nay. Cần có chế độ thưởng, phạt rõ ràng riêng đối với các cá nhân, tổ chức làm tốt công tác quản lý NSNN. Cần kiện toàn lại tổ chức bộ máy quản lý ngân sách từ huyện đến xã. 3.2.8. Phát triển cơ sở vật chất, hệ thống công nghệ thông tin phục vụ quản lý ngân sách nhà nước huyện - UBND huyện Vĩnh Linh phải sớm tạo mọi điều kiện thuận lợi cho việc xây dụng kết cấu hạ tầng công nghệ thông tin, triển khai có hiệu quả hệ thống thông tin quản lý ngân sách. Hệ thống thông tin quản lý ngân sách và kho bạc (TABMIS) chính là cấu phần quan trọng nhất trong bốn cấu phần của dự án “Cải cách quản lý tài chính công”, là một phân hệ cốt lõi của cả hệ thống thông tin quản lý tài chính Đại học Kinh tế Huế Đại học kinh tế Huế 94 tích hợp giữa cơ quan tài chính và KBNN. TABMIS sẽ bao gồm các hệ thống quản lý và phân bổ ngân sách, quản lý thu, chi ngân sách, quản lý ngân quỹ, quản lý tài sản, báo cáo tài chính và báo cáo quyết toán của các cấp. TABMIS đã được triển khai ở KBNN và Phòng TC - KH. Qua thời gian sử dụng hệ thống thôn tin quản lý NSNN - TABMIS tác giả đề nghị lãnh đạo huyện phối hợp ngành cấp trên triển khai cho các đơn vị, địa phương sử dụng hệ thống TABMIS để quản lý NSNN trên địa bàn huyện được thống nhất, dễ dàng truy cập thông tin đáp ứng nhanh chóng nhu cầu quản lý NSNN. Hệ thống này sử dụng những giải pháp phần mềm trọn gói Oracle Financial đã chuẩn hóa cho mô hình khu vực công, vục vụ mô hình kế toán dồn tích, kế toán tiền mặt, đảm bảo tính linh hoạt của hệ thống và những chính sách đang trong quá trình thay đổi. - Cơ quan thuế, ngân hàng và tổ chức tín dụng cần phối hợp với nhau theo yêu cầu theo luật quản lý thuế bằng hệ thống mạng thông tin nhằm ngăn chặn hànhh vi trốn thuế và chậm nộp thuế của các đối tượng nộp thuế. Thực hiện kê khai, nộp thuế qua mạng, qua ngân hàng. Cải thiện hệ thống công nghệ thông tin giữa cơ quan thuế, ngân hàng và các tổ chức tín dụng, đảm bảo thông suốt, hiệu quả. Khuyến khích các doanh nghiệp sử dụng hóa đơn điện tử, thanh toán qua tài khoản ngân hàng,. Thường xuyên tổ chức các hội nghị, hội thảo, tập huấn để hoàn thiện hệ thống mạng thông tin liên kết giữa các đơn vị. - KBNN cần kiểm soát chặt chẽ các giao dịch thanh toán và chi ngân sách không dùng tiền mặt nhằm kiểm soát được doanh thu chịu thuế của các doanh nghiệp và hạn chế các thao tác và chi phí trong vận chuyển, kiểm đếm, kiểm soát được lượng tiền mặt của các tổ chức ngân hàng với KBNN trong lưu thông, thực hiện các khoản chi thanh toán cá nhân, mua sắm nhỏ qua hệ thống thẻ ATM, giúp Nhà nước kiểm soát và quản lý thu thuế, quản lý thu nhập của các cá nhân và doanh nghiệp, quản lý luồng tiền, thực hiện các chính sách vĩ mô kiểm soát lạm phát và hạn chế tiêu cực tham nhũng trong quá trình sử dụng tiền mặt. Đại học Kinh tế Huế Đại họ kinh tế Huế 95 PHẦN KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 1. Kết luận Ngân sách huyện là một bộ phận cấu thành của NSNN. Thực hiện quản lý ngân sách huyện là một nhiệm vụ quản lý nguồn thu, nhiệm vụ chi ngân sách diễn ra được quản lý công khai, chặt chẽ và đúng các quy định pháp luật hiện hành. Nâng cao hiệu quả quản lý ngân sách là tất yếu, đó là một quá trình lâu dài và sẽ gặp không ít khó, vướng mắc, đòi hỏi nỗ lực cố gắng của từng cá nhân, từng cơ quan, đơn vị và từng xã, thị trấn thuộc huyện. NSNN được coi là huyết mạch của nền kinh tế, có vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy cho sự phát triển kinh tế nhanh và bền vững, thực hiện chính sách xã hội, đảm bảo quốc phòng và an ninh, là công cụ để Nhà nước quản lý và điều tiết vĩ mô nền kinh tế, thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế, nâng cao hiệu quả quản lý nền kinh tế. Thông qua ngân sách, Nhà nước huy động các nguồn lực của xã hội, phân phối và sử dụng cho nhu cầu phát triển kinh tế, thực hiện các chính sách xã hội , đảm bảo quốc phòng, an ninh của đất nước. Vì vậy, việc củng cố, hoàn thiện, lành mạnh hoá hệ thống tài chính quốc gia để phát triển kinh tế là yếu tố quan trọng quyết định thành công chiến lược phát triển KT-XH của Nhà nước Việt Nam nói chung và của huyện Vĩnh Linh nói riêng trong thời kỳ mới. Trên cơ sở những vấn đề lý luận và thực tiễn được trình bày trong luận văn, tôi xin rút ra một số kết luận: - Để tăng cường hiệu lực trong công tác quản lý nhà nước bằng pháp luật đối với quản lý NSNN cần đổi mới một cách hiệu quả và sâu sắc công cụ quản lý, trong đó đội ngũ cán bộ quản lý là quan trọng nhất. - Để xây dựng và phát triển nền kinh tế thị trường, nhà nước phải sử dụng một hệ thống các công cụ quản lý vĩ mô như kế hoạch, chính sách, các công cụ tài chính, pháp luật,... Việc sử dụng các công cụ này thể hiện thông qua hoạt động của các cơ quan, đơn vị trong bộ máy nhà nước và đội ngũ cán bộ, công chức nhà nước. - Thực hiện quản lý tốt nguồn thu và nhiệm vụ chi ngân sách, đảm bảo chất Đại học Kinh tế Huế Đại học kinh tế Huế 96 lượng và hiệu quả, thu đúng và đầy đủ theo quy định pháp luật tạo môi trường kinh doanh công bằng giữa các đối tượng kinh doanh, chi ngân sách tiết kiệm, hiệu quả đáp ứng yêu cầu thực hiện nhiệm vụ chính trị của từng cấp chính quyền, từng đơn vị góp phần hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ thúc đẩy huyện Vĩnh Linh phát triển ngày càng nhanh và bền vững. Thông qua Luận văn tốt nghiệp “Hoàn thiện công tác quản lý NSNN ở huyện Vĩnh Linh, tỉnh Quảng Trị” tôi muốn nêu những kết quả đạt được và những tồn tại, nguyên nhân trong công tác quản lý ngân sách huyện Vĩnh Linh, trình bày một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác quản lý ngân sách huyện. Tuy nhiên với khả năng hiểu biết của bản thân và thời gian có hạn nên bài viết sẽ không tránh khỏi những thiếu sót, kính mong Quý Thầy, Cô giáo, Quý bạn đọc nhận xét, góp ý để bài viết được hoàn thiện hơn, với mong muốn đóng góp một phần vào công tác quản lý thu, chi ngân sách huyện Vĩnh Linh cho những năm tới . 2. Kiến nghị Nâng cao hiệu quả công tác quản lý ngân sách huyện là một tất yếu khách quan, phù hợp với thực tiễn khách quan. Các cơ quan quản lý ngân sách huyện cũng nhanh chóng nâng cao chất lượng quản lý ngân sách. Tuy nhiên, để có thể thực hiện công tác quản lý tốt ngân sách huyện đúng các quy định pháp luật hiện hành và phù hợp với thực hiện thì không chỉ ở chính quyền cấp huyện mà còn phải có sự lãnh đạo của Đảng và sự tham gia của các cơ quan, ban, ngành chức năng và toàn thể quần chúng nhân dân trên địa bàn huyện. Để thực hiện tốt công tác quản lý ngân sách huyện Vĩnh Linh trong thời gian đến, tác giả xin đưa ra một số kiến nghị sau: 2.1. Đối với Trung ương Hoàn thiện cơ chế quản lý NSNN, bảo đảm mọi khoản thu nộp trực tiếp vào qũy NSNN thông qua hệ thống KBNN hoặc Ngân hàng Nhà nước, triển khai thực hiện nộp trực tuyến qua hệ thống Ngân hàng. Hoàn thiện hệ thống chế độ, chính sách thu NSNN; định mức, tiêu chuẩn chi NSNN. Rà soát các chế độ, định mức, tiêu chuẩn chi tiêu đã lạc hậu so với tình hình thực tế hiện nay để xóa bỏ các định Đại học Kinh tế Huế Đại học kinh tế Huế 97 mức, tiêu chuẩn chi lạc hậu và ban hành các tiêu chuẩn, định mức chi đáp ứng yêu cầu thực tế như: chi hỗ trợ đào tạo, đào tạo lại cán bộ, công chức, viên chức; chế độ thanh toán công tác phí, hội nghị, tiếp khách, chế độ trang bị điện thoại... và một số mức chi khác phù hợp thực tiễn..Áp dụng định mức khung chi theo công việc thay cho áp dụng định mức chi theo biên chế như hiện nay. Hoàn thiện hệ thống tiêu chuẩn về trang thiết bị và phương tiện làm việc phù hợp với từng loại chức danh của cán bộ, công chức, viên chức để áp dụng thống nhất trong các cơ quan Nhà nước. Trên cơ sở hệ thống định mức, tiêu chuẩn chế độ trên, cho phép cơ quan, đơn vị được quyền điều chỉnh phù hợp với yêu cầu công việc và khả năng ngân sách của đơn vị. Những yêu cầu cần đạt được trong việc hoàn thiện hệ thống tiêu chuẩn định mức, phải đảm bảo căn cứ khoa học, phải phù hợp với thực tế và khả năng NSNN, phải tạo quyền chủ động cho các đơn vị trong quá trình thực hiện. Đổi mới công tác kiểm toán đối với các cơ quan hành chính, đơn vị sự nghiệp nhằm nâng cao trách nhiệm và hiệu quả sử dụng kinh phí từ NSNN, xoá bỏ tình trạng nhiều đầu mối thanh tra, kiểm tra, kiểm toán đối với các cơ quan hành chính, đơn vị sự nghiệp. 2.2. Đối với tỉnh Quảng Trị Nâng cao hơn nữa chất lượng công tác lập dự toán, khắc phục việc phân bổ kinh phí hành chính theo đầu người, không tính đến đặc thù của đơn vị, đảm bảo phát huy quyền chủ động của các huyện đảm bảo tính khoa học và thực tiễn của dự toán ngân sách để có số trợ cấp cân đối hợp lý. Đẩy mạnh hơn nữa việc phân cấp thu, chi ngân sách cho các huyện nhất là các khoản chi đầu tư XDCB trên địa bàn. Theo Điều 34 Luật NSNN có ghi nhiệm vụ chi XDCB đối với ngân sách cấp huyện “phải có chi đầu tư xây dựng các trường phổ thông quốc lập các cấp, các công trình phúc lợi công cộng, điện chiếu sáng, cấp thoát nước, giao thông nội thị đang thuộc nhiệm vụ chi của ngân sách tỉnh”. Vì vây, trong thời gian tới cần bổ sung nhiệm vụ chi xây dựng cơ sở hạ tầng kỹ thuật đô thị như công trình điện chiếu sáng công cộng, cấp thoát nước,... cho ngân sách huyện. Tỉnh cần chỉ đạo các ngành, các cấp đặc biệt là các ngành bảo vệ Pháp luật Đại học Kinh tế Huế Đại học kinh tế Huế 98 tăng cường thanh tra, kiểm tra, xử lý các sai phạm để tăng cường tính kỷ luật, kỷ cương về tài chính, ngân sách. Tỉnh cần tăng cường hướng dẫn, định kỳ kiểm tra nghiệp vụ chuyên môn về chính sách, chế độ đối với cán bộ làm công tác quản lý tài chính ở các huyện, thành phố và các xã, phường, thị trấn. Đầu tư cơ sở vật chất về công nghệ, thông tin để đưa ứng dụng khoa học công nghệ vào công tác quản lý ngân sách được đúng tầm, tạo ra sự đồng bộ, thống nhất nhanh trong số liệu thu, chi giữa các ngành Tài chính - Kho bạc - Thuế đáp ứng được yêu cầu của cấp có thẩm quyền cũng như phục vụ cân đối ngân sách trên địa bàn huyện. Hiện nay, Tỉnh ta áp dụng hệ thống mạng trên hầu hết các huyện, thành phố nhưng hệ thống văn bản pháp luật của Tỉnh chưa cập nhật đầy đủ và chưa kịp thời vào trang web tỉnh Quảng Trị, văn bản còn đi đường bưu điện nên việc triển khai thực hiện chế độ chính sách mới đối với cấp huyện, cấp xã còn chậm nhất là đối với những khoản chi cho con người. Tác giả xin kiến nghị với UBND tỉnh cần kiện toàn hơn nữa trong công tác hệ thống mạng thông tin văn bản và tính pháp lý của văn bản trên mạng để huyện, xã tiếp cận văn bản và triển khai thực hiện kịp thời. Trong chương này tác giả đã đưa ra một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý NSNN huyện trong thời gian tới đối với các khâu : lập dự toán, chấp hành, quyết toán và thanh tra, kiểm tra số liệu báo cáo quyết toán. Bên cạnh đó tác giả cũng đưa ra một số giải pháp có ảnh hưởng đến công tác quản lý NSNN huyện nhằm phát huy tính hiệu quả cho việc quản lý NSNN huyện Vĩnh Linh. Đại học Kinh tế Huế Đại học kinh tế Huế 99 TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Bộ Tài chính (2017), Luật Ngân sách nhà nước và các văn bản hướng dẫn Luật Ngân sách nhà nước, NXB Tài chính, Hà Nội. 2. Bộ Tài chính (2016), Thông tư số 328/2016/TT-BTC ngày 26/12/2016 hướng dẫn thu và quản lý các khoản thu ngân sách nhà nước qua Kho bạc nhà nước, Hà Nội. 3. Bộ Tài chính (2004), Hoàn thiện quy trình Ngân sách Việt Nam (Đánh giá chi tiêu công - giai đoạn II), Hà Nội. 4. Bộ Tài chính (2017), Thông tư số 61/2017TT-BTC ngày 15/6/2017 hướng dẫn về công khai ngân sách đối với đơn vị dự toán ngân sách, tổ chức được ngân sách nhà nước hỗ trợ, Hà Nội. 5. Các tập dự toán thu, chi huyện Vĩnh Linh từ năm 2014 - 2016. 6. Các tập quyết toán thu, chi huyện Vĩnh Linh từ năm 2014 - 2016. 7. Chính phủ (2015), Nghị định số 16/2015/NĐ-CP ngày 14/02/2015 quy định cơ chế tự chủ của đơn vị sự nghiệp công lập, Hà Nội. 8. TS. Đặng Văn Tư, TS. Bùi Tiến Hạnh (2010), Giáo trình quản lý chi ngân sách nhà nước, NSX Tài chính, Hà Nội. 9. TS. Lê Xuân Trường (2010), Giáo trình quản lý Thuế, NXB Tài chính, Hà Nội. 10. Nguyễn Ngọc Hùng (2008), Quản lý ngân sách nhà nước, NXB Thống kê, Hà Nội. 11. Niên giám thống kê huyện Vĩnh Linh (2014 - 2016). 12. Phan Huy Đường (2012), Giáo trình quản lý nhà nước về kinh tế, Trường đại học kinh tế - ĐHQGHN. 13. Phan Văn Khoan, Hoàng Thị Thúy Nguyệt (2010), Giáo trình Lý thuyết Quản lý tài chính công, NXB Tài chính, Hà Nội 14. GS.TS. Vũ Văn Hóa, PGS.TS. Lê Văn Hưng (2009), Giáo trình Tài chính công, NXB Tài chính, Hà Nội. Đại học Kinh tế Huế Đại học ki h tế Huế