Luận văn Hoàn thiện công tác quản lý nhà nước về du lịch tâm linh ở thị xã Quảng Trị

, đa dạng, đến từ nhiều vùng miền, nhiều quốc gia,khu vực khác nhau. Họ có lối sống, văn hóa, ứng xử không đồng nhất, chưa kể có nhiều đối tượng lợi dụng việc đi du lịch để thực hiện các mục đích khác. Một bộ phận du khách nhất là du khách nội địa còn thiếu hiểu biết, thiếu ý thức trong việc tôn trọng, bảo vệ tài nguyên thiên nhiên, di tích lịch sử, văn hóa.... 2.3.3 Những điểm yếu về Quản lý hoạt động kinh doanh du lịch tâm linh ở Thị xã Quảng Trị Những kết quả đạt được trong công tác quản lý Nhà nước về hoạt động kinh doanh du lịch tâm linh tại Thị xã Quảng Trị đã tạo được sự lạc quan trong ngành kinh tế du lịch nói chung của Thị xã. Nhưng xét về tổng thể chung, hoạt động kinh doanh du lịch tâm linh tại Thị xã vẫn chưa tương xứng với tiềm năng sẵn có và mục tiêu đưa du lịch tâm linh cùng với các sản phẩm du lịch khác của Thị xã trở thành ngành kinh tế mũi nhọn. Nguyên nhân được xác định như sau:  Hệ thống cơ sở lưu trú chưa đồng bộ và phát triển hoàn chỉnh. Bên cạnh một số ít cơ sở lưu trú được xây mới thì chủ yếu các cơ sở cũ kỹ và chưa hoàn thiện so với yêu cầu lưu trú của du khách. Đây là một điều bất lợi khiến cho lượng du khách du lịch đến với Thị xã thấp.  Nhu cầu cao nhưng kinh phí ít đó là điều mà Thị xã Quảng Trị đang gặp phải trong việc bảo tồn và trùng tu các di tích lịch sử văn hóa phục vụ du lịch đang xuống cấp. Nằm ở vùng đất nóng ẩm, nắng lắm và mưa nhiều đặc trưng, cùng với ý thức bảo vệ của du khách còn kém nên hệ thống cơ sở vật chất của các khu di tích đang bị xuống cấp trầm trọng. Nếu không được bảo tồn và tôn tạo tốt sẽ không giữ được di tích lâu dài.  Chịu sự cạnh tranh lớn do nằm trên con đường di sản miền Trung và bao quanh là các tỉnh có thế mạnh lớn về phát triển du lịch. Mặc dù đây là điều kiện thuận lợi nhưng Đại học Kinh tế Huế Đại họ ki h tế Huế 75 cũng là điều kiện bất lợi đối với Quảng Trị so quảng đường giữa các tỉnh ngắn, khách du lịch có thể tham quan các địa điểm ở Thị xã Quảng Trị và lưu trú ở các tỉnh khác.  Công tác kiểm tra, giám sát của các ban ngành đối với các hoạt động du lịch tâm linh đôi lúc còn lỏng lẻo; việc định hướng, hổ trợ của các cơ quan quản lý đối với du lịch là chưa nhiều, hiệu quả chưa cao. Các thủ tục hành chính còn rườm rà và phức tạp. Muốn phát triển du lịch đòi hỏi các thủ tục hành chính phải được cải cách theo hướng mở cửa và hội nhập. Nếu làm được như vậy các nhà đầu tư sẽ dễ dàng đầu tư và phát triển cơ sở hạ tầng du lịch cho Thị xã.  Hiện nay ở Thị xã Quảng Trị chưa có doanh nghiệp kinh doanh lữ hành nào kinh doanh trên địa bàn, chủ yếu là khách du lịch đi theo tour đã định sẵn của các công ty lữ hành đóng ở các tỉnh khác hoặc đi theo đoàn tự phát do vậy các hoạt động du lịch tâm linh không có sự liên kết, còn mang tính chất manh mún, dẫn đến việc cung cấp thông tin về các sản phẩm du lịch tâm linh của Thị xã thấp, không hiệu quả trong việc khai thác các tiềm năng.  Việc chèo kéo du khách đã làm xấu đi bộ mặt của con người và văn hóa Quảng Trị: Mặc dù có nhiều cơ sở kinh doanh du lịch đã cố gắng cải thiện để mang đến cho du khách những dịch vụ tốt nhất, nhưng cũng xảy ra hiện tượng chèo kéo khách du lịch đặc biệt là khách du lịch nước ngoài. Những điều này vô hình dung gây ra cho du khách sự mất thiện cảm với con người và mảnh đất Thị xã với nổi tiếng và nhiệt tình và thân thiện. 2.3.4 Những hạn chế về Quản lý các điểm tuyến, dịch vụ du lịch tâm linh Thị xã Quảng Trị đã tập trung khai thác và xây dựng mới các điểm cũng như dịch vụ du lịch tâm linh một cách đồng bộ, có chiến lược, công tác quy hoạch dài hơn, các điểm du lịch tâm linh phần nào tạo được sức hút đối với du khách. Một số vấn đề quy hoạch mới, đầu tư các điểm dịch vụ mới nhưng vẫn chưa phát huy được hiệu quả. Du khách đến du lịch ở Thị xã không chỉ đáp ứng được nhu cầu tâm linh mà còn cả nhu cầu giải trí, du khách muốn phục vụ chu đáo, hưởng thụ các dịch vụ mà du khách Đại học Kinh tế Huế Đại học kinh tế Huế 76 mong đợi. Hiện nay thị xã thiếu các điểm vui chơi giải trí về đêm cũng như các khu nghỉ dưỡng. Hoạt động xuất khẩu tại chổ các sản phẩm về du lịch tâm linh của Thị xã chưa hiệu quả. Tính đến tháng 12/2016 du lịch Thị xã có hơn 280.000 lượt khách không sử dụng dịch vụ lưu trú chiếm 47.7% trong tổng số khách du lịch. Như vậy du lịch Thị xã đang thể hiện một sự kém hiệu quả trong khai thác và sử dụng tài nguyên du lịch, chưa chú trọng đầu tư cơ sở hạ tầng và các hoạt động vui chơi giải trí về đêm để thu hút du khách lưu trú qua đêm. Có thể nhận thấy, so với 2 tỉnh Quảng Bình và Thừa Thiên Huế, du lịch tâm linh của Thị xã kém hấp dẫn hơn không phải nằm ở sản phẩm du lịch mà còn ở chổ các dịch vụ vui chơi giải trí về đêm của Thị xã quá nghèo nàn... Các sản phẩm hàng hóa và du lịch tâm linh của Thị xã chưa đa dạng, phong phú. Về cơ bản những điểm đến của du lịch tâm linh Thị xã chủ yếu dựa vào các di tích lịch sử, nhất là di tích Quốc gia đặc biệt Thành Cổ, các sản phẩm văn hóa truyền thống tâm linh, việc đầu tư các sản phẩm mới còn hạn chế. Sản phẩm du lịch tâm linh còn nghèo nàn, dịch vụ thấp nên không lưu giữ được du khách lưu trú dài ngày ở Thị xã. Theo một số người kinh doanh du lịch ở Thị xã Quảng Trị thì đang có tình trạng chung là sự nghèo nàn về các sản phẩm du lịch nằm ngay trong tư duy khai thác, phát triển hệ thống điểm đến cũng như các sản phẩm du lịch của ta. Các sản phẩm du lịch tâm linh của Thị xã chưa thực sự nổi trội. Chưa có các sản phẩm lưu niệm mang hình ảnh của Thị xã, nhất là dấu ấn về Thành Cổ và sông Thạch Hãn, chính điều này làm cho công tác quảng bá sản phẩm du lịch của Thị xã chậm, không có sức cạnh tranh. Việc nghiên cứu và phục hồi các loại hình lễ hội truyền thống dân gian chưa được thực hiện tốt: việc tái hiện lại một số lễ hội dân gian là điều kiện nhằm tạo ra sắc thái mới cho các sản phẩm du lịch đặc thù của địa phương; thể hiện sự gắn bó giữa các hoạt động văn hóa được hiệu quả hơn. Bên cạnh đó, du lịch tâm linh kết hợp với du lịch văn hóa, du lịch nhà vườn, du lịch ẩm thực với các lễ hội, ca múa nhạc mang bản sắc địa phương được kết hợp nhằm làm phong phú thêm các loại hình lĩnh vực du lịch. Tuy nhiên nhiều lễ hội chưa được tổ chức và quản lý, hoặc nếu có sự phục hồi thì các Đại học Kinh tế Huế Đại học kinh tế Huế 77 chi tiết trong phần lễ đã bị biến đổi nhiều so với bản gốc do thiếu các chuyên gia trong lĩnh vực này. Mục tiêu của du lịch Thị xã Quảng Trị đó là phát triển du lịch bền vững nhất là các sản phẩm du lịch tâm linh, những tài nguyên du lịch được khai thác phải nhìn nhận dưới góc độ khai thác hôm nay và giữ gìn cho thế hệ mai sau. Nhưng ở các điểm du lịch tâm linh của Thị xã Quảng Trị, đặc biệt là các di tích lịch sử, cách mạng, việc khai thác đang diễn ra tràn lan mà không có sự trùng tu, tôn tạo và bảo vệ gây ra những hư hại, xuống cấp. Bên cạnh đó, tại các điểm du lịch cũng tồn tại tình trạng vất rác bừa bãi gây mất mỹ quan các khu điểm du lịch đặc biệt trong mắt bạn bè quốc tế – một nguồn thu ngoại tệ lớn cho địa phương. 2.3.5 Những hạn chế và nguyên nhân trong Quản lý nguồn nhân lực du lịch tâm linh Dân số thị xã đến 31/12/2015 là 23.619 người, số người trong độ tuổi lao động là 13.509 người. Số lao động đang làm việc trong các ngành kinh tế là 11.718 người. Số lao động khu vực nội thị đang làm việc trong các ngành kinh tế là 9.732 người, trong đó: Lao động phi nông nghiệp khu vực nội thị là 8.119 người, chiếm 83,4%. Đến năm 2020, dân số thị xã khoảng 27.000 người. Trong đó, dân số thành thị chiếm khoảng 83%. Tỷ lệ tăng dân số hàng năm (Bao gồm tăng tự nhiên và tăng cơ học) khoảng 2,7%. Lao động trong độ tuổi có nhu cầu việc làm khoảng 14.600 người. Cơ cấu lao động trong lĩnh vực du lịch là32,7%. Tỷ lệ lao động qua đào tạo trong các ngành văn hóa, du lịch đạt khoảng 55%, trong đó lao động có bằng cấp, chứng chỉ từ 30 - 35%.Nói chung, trình độ chuyên môn của đội, kỹ năng, văn hoá, giáo dục, ngoại ngữ không đáp ứng được nhu cầu của thị trường. Trong những năm gần đây, sự phát triển nguồn nhân lực dồi dào đã được thực hiện, nhưng nguồn nhân lực không đáp ứng nhu cầu phát triển và đặt ra một số vấn đề về quản lý nguồn nhân lực cả về số lượng và chất lượng. Khoảng 50% nhân viên ngành công nghiệp, công nhân, công nhân trực tiếp không được đào tạo. Số người thông thạo tiếng Anh và ngoại ngữ không thể được sử dụng nói chung. Phong cách phục vụ là thiếu tính chuyên nghiệp. Hướng dẫn viên du lịch cung cấp các sản phẩm du lịch tâm linhlà giá trị tâm linhcủa các điểm văn hoá Đại học Kinh tế Huế Đại học kinh tế Huế 78 dân gian và lịch sử, lễ hội dân gian, thường xuyên tổ chức lễ hội tâm linh của thị xã Quảng Trị. Sự giao lưu về văn hóa, ngôn ngữ và bản sắc dân tộc chưa được quan tâm: Những người làm nghề du lịch ở Thị xã Quảng Trị ( đặc biệt là cộng đồng dân cư ) chưa có vốn ngoại ngữ tốt để bán hàng, cung cấp dịch vụ cho du khách nước ngoài. Chưa có sự đầu tư tìm hiểu về văn hóa, phong tục địa phương để giới thiệu với du khách quốc tế và các địa phương khác đến. Chính điều này gây ra sự thiếu gắn kết giữa cộng đồng địa phương và khách du lịch, khiến cho du khách không nhận được sự chào đón, được trao đổi và hiểu biết sâu hơn về con người, văn hóa của vùng đất mình đến. Việc này là do công tác tuyên truyền, tập huấn, trang bị kiến thức cho dân cư nhất là dân cư xung quanh trục Thành Cổ về cách marketing sản phẩm, thái độ đón tiếp khách du lịch, trình độ ngoại ngữ chưa được quan tâm. Nguyên nhân của tình trạng trên đó là sự quan tâm đến vấn đề đào tạo ngành nghề du lịch chưa được quan tâm đúng mức của các ban ngành. Việc thúc đẩy hiệu quả xã hội của du lịch chưa được đẩy mạnh. Chất lượng và hiệu quả của việc đào tạo trường học và các cơ sở đào tạo về du lịch và đào tạo không đáp ứng được nhu cầu thị trường về mặt lý thuyết không đầy đủ và thiếu tính thiết thực và sinh động. Xét về tình hình chung ở Thị xã nhất là các khu di tích lịch sử văn hóa, đội ngũ nhân viên chủ yếu là dân cư địa phương với trình độ chuyên môn nghiệp vụ không cao. Đội ngũ lãnh đạo và cán bộ chủ chốt hầu hết là qua đào tạo tại chức và bồi dưỡng ngắn hạn. Du lịch nói riêng và du lịch tâm linh nói riêng là một ngành kinh tế tổng hợp nên sử dụng số lượng lớn lao động địa phương cho nên sự tiếp xúc, thái độ với khách hàng là hết sức quan trọng nhưng điều này vẫn chưa làm được ở Thị xã Quảng Trị. Nhận thức được điều này, Sở du lịch đã phối hợp với các trường đại học mở các khóa đào tạo bồi dưỡng cấp chứng chỉ cho cán bộ, hướng dẫn viên, các chủ doanh nghiệp về quản lý du lịch; Phối hợp với các ngành chức năng tổ chức lớp bồi dưỡng kiến thức quản lý nhà nước về du lịch cho các đại biểu là lao động, chuyên viên theo dõi du lịch các thị xã, huyện, lãnh đạo các xã có thế mạnh về du lịch. Ngoài ra, trên 178 cơ sở kinh doanh lưu trú trên địa bàn tỉnh Quảng Trị đã được ngành tổ chức giới thiệu Luật Đại học Kinh tế Huế Đại học kinh tế Huế 79 Du lịch Việt Nam và quy chế bảo vệ môi trường trong lĩnh vực du lịch. Đồng thời, Sở du lịch phối hợp với tỉnh mở các lớp bồi dưỡng văn minh du lịch cho các đối tượng phục vụ tham gia vào du lịch, quan đó đã phần nào nâng cao nhận thức của cộng đồng về du lịch. 2.4 CƠ HỘI VÀ THÁCH THỨC TRONG CÔNG TÁC QUẢN LÝ, PHÁT TRIỂN DU LICH TÂM LINH TẠI THỊ XÃ QUẢNG TRỊ Thị xã Quảng Trị thuộc tỉnh Quảng Trị, là mãnh đất lâu đời chứa đựng nhiều di tích tín ngưỡng tôn giáo và lịch sử cách mạng, có giá trị đặc biệt không chỉ của Quốc gia mà để lại dấu ấn trong lòng du khách ngoài nước. Do đặc điểm về vị trí địa lý cũng như nằm trong dòng chảy lịch sử nên Quảng Trị là một trong những điểm có điều kiện trong mối giao lưu các vùng miền trong cả nước và các quốc gia trên thế giới, nên Quảng Trị cũng là nơi dễ thâm nhập, phát sinh, phát triển của các luồng văn hóa, tư tưởng và các tôn giáo. Bởi vậy, ở Quảng Trị những tôn giáo có nguồn gốc từ phương Đông như: Phật giáo, Lão giáo, Nho giáo, các tôn giáo có nguồn gốc từ phương tây như: Công giáo, Tin lành....đã được du nhập, truyền bá, ngày càng phát triển và hoạt động ổn định. Sự tồn tại, hoạt động của mỗi tín ngưỡng, tôn giáo đều có đường hướng và phương châm hoạt động riêng mang tính đặc trưng riêng của tôn giáo mình phần nào đã làm phong phú thêm đời sống văn hóa, tâm linhcủa nhân dân trên địa bàn Thị xã Quảng Trị nói riêng và cả nước nói chung. Các di tích lịch sử cách mạng ở Thị xã Quảng Trị đa phần là những nơi ghi dấu các cuộc chiến ác liệt qua hai cuộc chiến tranh chống Pháp và chống Mỹ cứu nước. Đó là trang sử anh hùng được viết từ máu và hoa. Đó là những địa điểm không chỉ để chúng ta tri ân, tưởng niệm, hoài niệm và tôn vinh những người đã hiến dâng cuộc đời mình cho sự nghiệp giải phóng dân tộc; bày tỏ thành kính, ngưỡng vọng thiêng liêng với các anh hùng liệt sỹ...mà còn là nơi để chúng ta có thể giao cảm với những linh hồn đã khuất, giải tỏa những điều chúng ta nghiệm sinh và cần nghiệm sinh trong đời sống cũng như tự rút ra những nguyên lý sống cho chính mình. Đó chính là Thành Cổ với 81 ngày đêm lịch sử, là sông Thạch Hãn êm đềm nhưng chứa trong lòng nó không biết bao linh hồn chiến sỹ, di tích trường Bồ Đề, tượng đài Mai Quốc Ca, nghĩa trang Đại học Kinh tế Huế Đại học kinh tế Huế 80 Liệt sỹ Thị xã. Cùng với các di tích cách mạng ở Thị xã Quảng Trị là hàng trăm di tích nổi tiếng toàn tỉnh như: Nghĩa trang Trường Sơn, Nghĩa trang đường 9, Địa đạo Vịnh Mốc, Đôi bờ cầu Hiền Lương... Theo thống kê toàn tỉnh có 72 nghĩa trang, có 2 nghĩa trang cấp Quốc gia. Trong đó nghĩa trang Trường Sơn lớn nhất với diện tích 39.6ha, quy tập 10.263 hài cốt liệt sỹ đã hy sinh dọc đường Trường Sơn. Quảng Trị là một vùng đất giàu lịch sử, văn hóa với nhiều lễ hội, trong có nhiều lễ hội dân gian được hình thành từ xa xưa được gọi là lễ hội cổ truyền hay lễ hội truyền thống. Những lễ hội mới hình thành như lễ hội cách mạng, những lễ hội liên quan đến các tôn giáo. Những lễ hội này hoàn toàn có cơ sở, tiềm năng và cũng lợi thế để du lịch tâm linh của Thị xã phát triển, trong đó đáng chú ý là hai loại hình lễ hội lịch sử cách mạng và lễ hội thuộc về tôn giáo Từ những giá trị văn hóa, tâm linh, lịch sử trên Thị xã Quảng Trị hội đủ điều kiện và thế mạnh để phát triển sản phẩm du lịch tâm linh có sức hấp dẫn đông đảo du khách trong và ngoài nước. Tuy nhiên, trong thời đại văn minh và tiến bộ như hiện nay cũng đặt ra cho ngành du lịch Thị xã Quảng Trị cũng như công tác quản lý Nhà nước về du lịch tâm linh những thách thức to lớn. 2.4.1 Những thời cơ, thuận lợi trong Quản lý, phát triển ngành du lịch tâm linh Thị xã Quảng Trị Sau 5 năm triển khai thực hiện Nghị quyết về phát triển sản phẩm du lịch tâm linh của Ban chấp hành Đảng bộ thị xã khóa V, lĩnh vực du lịch trên địa bàn đã có những chuyển biến tích cực, góp phần quan trọng vào sự nghiệp phát triển kinh tế xã hội, giải quyết việc làm, an sinh xã hội của địa phương. Lĩnh vực du lịch tâm linh phát triển khá, bước đầu đã khai thác được lợi thế về văn hóa, lịch sử cách mạng, du lịch tâm linh để thu hút khách, tạo tiền đề quan trọng cho du lịch Thị xã phát triển trong những năm tiếp theo. Công tác xúc tiến quảng bá, giới thiệu hình ảnh, mảnh đất con người Thị xã Quảng trị trên các phương tiện thông tin, tại các hội chợ xúc tiến du lịch được đẩy mạnh, dịch vụ du lịch có bước phát triển. Tổ chức khai thác và phát triển giá trị văn hóa cụm di tích Đại học Kinh tế Huế Đại ọc kinh tế Huế 81 Thành Cổ Quảng Trị - Quảng trường Giải phóng – Tháp chuông – Nhà hành lễ - Bến thả hoa, phục vụ nhu cầu tham quan của nhân dân và du khách thập phương ngày càng có hiệu quả. Lượng khách du lịch đến Thị xã ngày càng tăng, năm cao nhất đạt 540.000 lượt khách (Năm 2016). Việc xây dựng và tổ chức thành công Lễ hội cách mạng đã tạo đã tạo điều kiện thúc đẩy phát triển dịch vụ du lịch, phục vụ chương trình “Du lịch hoài niệm về chiến trường xưa và đồng đội”. Hàng năm thu hút hàng chục vạn lượt người đến di tích Thành Cổ và Thị xã Quảng Trị. Các hoạt động xúc tiến, quảng bá, giới thiệu các điểm văn hóa lịch sử và hình ảnh Thị xã Quảng Trị trên các phương tiện thông tin đại chúng từng bước được đẩy mạnh. Ngoài các sản phẩm du lịch tâm linh của Thị xã Quảng Trị, du khách không chỉ đến thăm các di tích lịch sử cách mạng, các di tích lịch sử văn hóa thì còn kết hợp được các nhu cầu khác như vui chơi giải trí, thăm thú thiên nhiên,cảnh sắc và con người Quảng Trị. Huy động được một số nhân lực đầu tư cho sự phát triển du lịch, hệ thống giao thông đô thị được nâng cấp, tạo điều kiện cho du lịch phát triển. Đã kết hợp được thu hút đầu tư của các thành phần kinh tế với tăng đầu tư từ ngân sách Nhà nước để xây dựng phát triển kết cấu hạ tầng phục vụ du khách và nhân dân khi đến với Thị xã Quảng Trị. Công tác quản lý Nhà nước trên lĩnh vực du lịch phát triển. Đã kết hợp giữa thu hút đầu tư của các thành phần kinh tế với tăng đầu tư từ ngân sách Nhà nước để xây dựng phát triển kết cấu hạ tầng. Công tác quản lý Nhà nước trên lĩnh vực du lịch được chú trọng, tạo môi trường thuận lợi cho các thành phần kinh tế tham gia đầu tư phát triển các cơ sở dịch vụ, nhà hàng, nhà nghỉ để phục vụ du khách. Những vướng mắc, khó khăn của doanh nghiệp trong chuỗi dịch vụ du lịch được kịp thời tháo gở, đã khơi dậy được tính năng động, dám nghỉ dám làm trong một bộ phận nhân dân. Quá trình toàn cầu hóa và hội nhập kinh tế quốc tế ngày càng sâu rộng và thời đại bùng nổ thông tin đã mang lại cho du lịch nói chung và du lịch tâm linh nói riêng của Thị xã Quảng Trị những vận hội cũng như thách thức vô cùng to lớn. Đại học Kinh tế Huế Đại học kinh tế Huế 82 Nhận thức của các cấp, các ngành và người dân về vị trí du lịch trong tổng hòa nền kinh tế – xã hội Thị xã Quảng Trị đã được nâng lên, phát triển du lịch như một ngành kinh tế mũi nhọn, từ đó tác động đến hành vi, hoạt động du lịch sẽ thúc đẩy cho du lịch Thị xã phát triển theo hướng chuyên nghiệp, văn minh, hiện đại. 2.4.2 Những thách thức, khó khăn trong Quản lý, phát triển ngành du lịch Thị xã Quảng Trị Bên cạnh những thuận lợi như đã nêu ở trên, du lịch tâm linh Thị xã còn nhiều vấn đề phức tạp, đứng trước nhiều thách thức trong thời đại mới. Phát triển du lịch tâm linh chưa xứng với tiền năng lợi thế của Thị xã. Hoạt động du lịch tâm linh còn mang tính tự phát, thiếu tính tổ chức. Chưa có giải pháp, chính sách hợp lý trong phát triển du lịch tâm linh, việc khai thác các điểm di tích lịch sử trên địa bàn còn hạn chế. Chưa hình thành được các cơ sở kinh doanh du lịch, sản phẩm du lịch tâm linh mang đặc trưng của Thị xã còn nghèo nàn. Chất lượng nguồn nhân lực phục vụ du lịch còn thấp, đội ngũ cán bộ quản lý, hướng dẫn viên còn thiếu và nhiều hạn chế, thiếu tính chuyên nghiệp. Hệ thống cơ sở lưu trú chưa đồng bộ và phát triển hoàn chỉnh.Bên cạnh một số ít cơ sở lưu trú mới được xây thì chủ yếu các các cơ sở nhà nghỉ với quy mô nhỏ, chưa hoàn thiện so với yêu cầu lưu trú của du khách.Đây là một trong những bất lợi khiến du khách không lưu trú thời gian dài tại Thị xã Quảng Trị. Hoạt động du lịch tại Thị xã Quảng Trị đang thể hiện sự kém hiệu quả trong khai thác và sử dụng tài nguyên du lịch tâm linh, chưa chú trọng đầu tư cơ sở hạ tầng và các hoạt động vui chơi giải trí về đêm. Nếu so sánh du lịch Thị xã Quảng Trị so sánh với 2 Tỉnh Quảng Bình và Thừa Thiên Huế có thể thấy du lịch tâm linh của Thị xã vẫn kém hấp dẫn không phải nằm ở các sản phẩm du lịch tâm linh mà ở chỗ các dịch vụ giải trí quá nghèo nàn. Nhu cầu về kinh phí bảo tồn và trùng tu các di tích lịch sử văn hóa cao nhưng Thị xã Quảng Trị còn nghèo nàn, ngân sách hạn hẹp.Nằm ở vùng đất nóng ẩm, nắng lắm mưa nhiều đặc trưng, cùng với ý thức bảo vệ du khách còn kém nên hệ thống cơ sở vật chất của các khu di tích đang bị xuống cấp trầm trọng.Nếu không được bảo tồn Đại học Kinh tế Huế Đại học kinh tế Huế 83 và tôn tạo tốt sẽ không giữ được di tích lâu dài. Nguồn nhân lực du lịch chưa đáp ứng được nhu cầu ngày càng tăng của phát triển du lịch. Kinh doanh du lịch là một ngành kinh tế đặc thù, mang tính dịch vụ cao, phần lớn lao động tiếp xúc với khách hàng, lao động trực tiếp tạo ra sản phẩm du lịch, là tập hợp các dịch vụ để thỏa mãn nhu cầu của khách hàng.Vì vậy, chất lượng của dịch vụ cung cấp cho khách hàng cần phải được nâng cao.Bên cạnh đó, trình độ ngoại ngữ và các chuyên môn về du lịch chưa được đào tạo chưa được nâng cao và còn mang tính nghiệp dư. Đa số cán bộ ở các khu di tích chủ yếu tốt nghiệp chuyên ngành văn hóa, lịch sử và hầu hết không được đào tạo về chuyên ngành về du lịch. Các thủ tục hành chính còn rườm rà, cán bộ hành chính còn gây khó khăn. Muốn phát triển du lịch, các thủ tục hành chính cần phải cải cách theo hướng mở cửa và hội nhập. Nếu làm được như vậy, các nhà đầu tư sẽ dễ dàng đầu tư và phát triển du lịch cho Thị xã Quảng Trị. Du lịch Thị xã Quảng Trị thiếu tính bền vững, việc khai thác chưa tính đến tương lai. Những di tích văn hóa, cách mạng việc khai thác còn tràn lanmà không có sự trùng tu, tôn tạo và bảo vệ gây hư hại, xuống cấp. Bên cạnh đó, tại các khu di tích còn tồn tại tình trạng vứt rác bừa bãi gây mất mỹ trong mắt du khách. Hoạt động quảng bá du lịch chưa được thực hiện hiệu quả: Thị xã Quảng Trị mới phát triển du lịch và chưa có những kinh nghiệm trong việc đưa dịch vụ này trở thành một ngành công nghiệp không khói. Vì vậy, việc quảng bá du lịch tâm linh Thị xã Quảng Trị vẫn chưa có hiệu quả trên các phương tiện thông tin đại chúng. Việc xây dựng các chương trình lễ hội chưa đi vào chiều sâu, chỉ mới thực hiện cho có sản phẩm lễ hội, chưa thu hút được du khách tham gia. Qua phân tích những thành công và hạn chế, thời cơ và thách thức trong công tác Quản lý nhà nước về du lịch tâm linh trên địa bàn Thị xã Quảng Trị cho thấy: Trong những năm qua Thị xã đã có nhiều tiến bộ trong công tác quản lý du lịch tâm linh, từ những vấn đề vi mô mang tính định hướng, quy hoạch, thực hiện quy hoạch cho đến việc ban hành các cơ chế, chính sách thu hút vốn đầu tư, quản lý thị trường du khách, luồng khách, các cơ sở, doanh nghiệp kinh doanh trong ngành du lịch nói Đại học Kinh tế Huế Đại học kinh tế Huế 84 chung và sản phẩm du lịch tâm linh nói riêng, nguồn nhân lực trong hoạt động du lịch....Từ những điều trên đã tạo điều kiện và môi trường thuận lợi cho sản phẩm du lịch tâm linh Thị xã phát triển. Tuy nhiên xét một cách tổng thể du lịch tâm linh của Thị xã Quảng Trị còn nhiều mảng sáng, tối đan xen, thực trạng công tác quản lý Nhà nước tồn tại nhiều vấn đề bất cập, hạn chế. Kết quả du lịch của Thị xã đều tăng qua các năm nhất là giai đoạn từ năm 2011 cho đến nay, số lượng khách và doanh thu du lịch tăng bình quân 7.9%/năm, chất lượng du lịch đã tăng thêm một bước, nhiều sản phẩm du lịch đã được tạo ra, góp phần không nhỏ vào sự phát triển chung của Thị xã. Tuy nhiên, xét tổng quát du lịch tâm linh Thị xã vẫn còn nhiều hạn chế, công tác đầu tư chưa được chú trọng, định hướng các sản phẩm du lịch tâm linh chưa cụ thể, còn chung chung chưa khai thác hết tiềm năng và giá trị lịch sử để lại, các chiến lược để phát triển du lịch đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030 chưa có mà chỉ dừng lại ở Nghị quyết và kế hoạch. Từ những thực trạng đó đòi hỏi cần có những giải pháp để khắc phục hiệu quả nhằm loại bỏ những yếu tố bất lợi tạo điều kiện cho du lịch tâm linh Thị xã Quảng Trị phát triển xứng tầm với tiềm năng và tầm vóc lịch sử, văn hóa của nó. Đại học Kinh tế Huế Đại học kinh tế Huế 85 CHƯƠNG III GIẢI PHÁP NHẰM HOÀN THIỆN CÔNG TÁC QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ DU LỊCH TÂM LINH Ở THỊ XÃ QUẢNG TRỊ 3.1 ĐỊNH HƯỚNG, MỤC TIÊU PHÁT TRIỂN DU LỊCH TÂM LINH Ở THỊ XÃ QUẢNG TRỊ ĐẾN NĂM 2025 TẦM NHÌN ĐẾN NĂM 2030 3.1.1 Định hướng phát triển kinh tế thị xã Quảng Trị đến năm 2025 tầm nhìn đến năm 2030 Đẩy mạnh phát triển kinh tế của Thị xã dựa trên việc sử dụng vị trí địa lý, lịch sử văn hoá cách mạng, và khả năng của lực lượng lao động. Huy động tất cả các văn phòng chi nhánh và các nguồn nội bộ khu vực. Tận dụng các cơ hội và nguồn lực từ bên ngoài, tăng cường liên doanh và thu hút vốn để đầu tư phát triển. - Phát triển toàn diện về thương mại, dịch vụ và du lịch có giá trị duy trì vị trí chính trong nền kinh tế Thị xã và đạt được tăng trưởng bền vững cao. Thiết lập các dịch vụ hữu ích để tham quan như là một động lực để phát triển. - Hoàn thiện cơ sở hạ tầng cụm công nghiệp, nhanh chóng tối đa hóa hiệu quả và thúc đẩy sự phát triển của các ngành kinh tế. Ưu tiên đầu tư cho phát triển công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp có thể tạo ra các sản phẩm chủ lực như chế biến nông, lâm, thuỷ sản. Sản xuất quần áo, máy móc, vật liệu xây dựng ... - Phát triển kinh tế nông nghiệp, nông dân, làng nông thôn theo tình hình địa phương. Hoàn thành chương trình xây dựng nông thôn mới. Tạo ra nhiều hình thức dịch vụ, đào tạo nghề, tạo việc làm cho người lao động ở nông thôn. - Tiếp tục hoàn thiện cơ sở hạ tầng đô thị đồng bộ. Trường học, trung tâm y tế, các cơ sở phúc lợi công cộng, kết hợp và hoàn thiện cơ sở hạ tầng như hệ thống thoát nước và xử lý chất thải, thu gom rác thải, chiếu sáng đô thị, vỉa hè, đường nội bộ, bưu chính viễn thông, nước sạch, trường học ... Năm 2020, Thị xã Quảng Trị về cơ bản đạt đô thị hạng ba. Xây dựng thị xã Quảng Trị với sự phát triển toàn diện và bền vững với cơ cấu kinh tế theo hướng dịch vụ thương mại, xây dựng công nghiệp, nông nghiệp, lâm Đại học Kinh tế Huế Đại học kinh tế Huế 86 nghiệp, ngư nghiệp. Cải thiện cơ bản của cơ sở hạ tầng đô thị tương đương với trung tâm kinh tế, văn hoá và khoa học của tỉnh Quảng Trị. Thị xã Quảng Trị cơ bản đạt chuẩn đô thị loại 3 vào năm 2020. Điều này tạo ra sự thay đổi mạnh mẽ trong các lĩnh vực văn hoá, xã hội, giáo dục, y tế...; giá trị văn hoá - bảo tồn và bảo tồn lịch sử.Kết nối chặt chẽ giữa phát triển kinh tế và bảo vệ môi trường.Xây dựng một khu vực phòng thủ mạnh mẽ. Bảo đảm duy trì vững chắc quốc phòng, an toàn và gắn kết chặt chẽ sự phát triển kinh tế - xã hội. Thị xã Quảng Trị sẽ phấn đấu đạt tốc độ tăng trưởng trung bình 12% đến 14%trong giai đoạn từ 2016 đến 2025 sẽ tăng từ 14% / năm lên 16%. Trong số đó, tốc độ tăng trưởng trung bình của ngành thương mại và dịch vụ sẽ từ 12 đến 13% trong năm 2016 đến 2025. Duy trì tốc độ tăng trưởng ổn định của ngành công nghiệp xây dựng 17-19%. Nông - lâm - ngư nghiệp nằm trong khoảng từ 05 đến 07% giai đoạn 2011 – 2025 (Thị xã Quảng Trị sẽ cố gắng tăng từ 11,5% lên 14,6% / năm từ 2011 đến 2020 để tốc độ tăng trưởng kinh tế hàng năm, trong giai đoạn 2011-2015 sẽ tăng từ 10% lên 11,5% / năm, tốc độ tăng trưởng bình quân thương mại và dịch vụ sẽ đạt từ 09-14% trong giai đoạn 2011-2015, trong giai đoạn 2016-2025 là 09-10% và tốc độ tăng trưởng của ngành công nghiệp và xây dựng sẽ được duy trì. Ngư nghiệp nông nghiệp sẽ bắt đầu từ năm 2011 đến năm 2025, nghề cá nông nghiệp 10% đến 18%, đánh bắt cá nông nghiệp tăng từ 01 lên 07% - Phát triển kinh tế theo hướng công nghiệp hoá, hiện đại hoá. Đến năm 2016 công nghiệp chiếm từ 49 đến 51%, công nghiệp xây dựng từ 41 đến 43%; nông, lâm nghiệp chiếm từ 0 đến 9%. Đến năm 2025, tỷ lệ của ba khu vực này là 49 - 51%, 45 - 46% và 05 - 06%. - Thu nhập bình quân đầu người vào năm 2016 là 28 triệu đến 30 triệu đồng, gấp hai lần năm 2011, năm 2020 là 69,3 triệu đồng 2,3 lần năm 2030. - Thu nhập ngân sách địa phương dự kiến đạt tốc độ tăng trưởng hàng năm từ 15 đến 16% trong năm 2018 đến năm 2020 và 16% đến 17% vào năm 2021 đến năm 2025. Đại học Kinh tế Huế Đại học kinh tế Huế 87 - Huy động các quỹ đầu tư của toàn xã hội và nỗ lực đạt khoảng 2 tỷ 100 - 110 tỷ đồng trong giai đoạn 2017 - 2025. 3.1.2 Quan điểm, định hướng, mục tiêu phát triển du lịch tâm linh ở Thị xã đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2030 Xác định được tầm nhìn và vị trí trọng tâm của loại hình du lịch tâm linh trong tổng thể ngành du lịch ở Thị xã Quảng Trị và Tỉnh Quảng Trị. Đẩy mạnh phát triển du lịch tâm linh, phấn đấu đến năm 2030, sản phẩm du lịch tâm linh trở thành ngành kinh tế quan trọng trong chiến lược phát triển kinh tế – xã hội của Thị xã, tỷ trọng ngành du lịch chiếm 7 – 8% tổng GRDP của Thị xã, góp phần tích cực vào quá trình chuyển dịch cơ cấu của Thị xã, tạo bước đột phá cho giai đoạn tiếp theo. Liên kết hợp tác phát triển du lịch với các Tỉnh, Thành phố vùng Bắc Trung Bộ dựa trên cơ sở khai thác tối đa tiềm năng và lợi thế tài nguyên thiên nhiên, tài nguyên nhân văn ( di sản, di tích lịch sử, văn hóa ), giúp ngành du lịch Thị xã nói chung và loại hình du lịch tâm linh nói riêng trở thành ngành kinh tế mũi nhọn, là động lực phát triển cho các ngành khác. Phát triển sản phẩm du lịch tâm linh dựa trên sự phát huy liên kết hợp tác giữa các doanh nghiệp địa phương và trong vùng nhằm tạo ra được các gói sản phẩm có chất lượng tốt, mang tính đặc trưng với giá cả cạnh tranh. Phát triển du lịch tâm linh cần phải đảm bảo được tính bền vững, gắn với bảo vệ môi trường, tôn tạo các tài nguyên thiên nhiên và giữ gìn tôn tạo các giá trị văn hóa nhân văn.  Định hướng phát triển sản phẩm du lịch: Xác định phát triển du lịch tâm linh ở Thị xã Quảng Trị dựa trên tài nguyên chính là hệ thống các di tích lịch sử – văn hóa với các giá trị tâm linh chiến tranh (các di tích lịch sử, các câu chuyện, các huyền thoại....) và các giá trị truyền thống, văn hóa, tôn giáo tín ngưỡng (các đình, chùa, nhà thờ, các huyền tích, lễ hội...) Phát triển du lịch tâm linh theo hai hướng: Đại học Kinh tế Huế Đại học kin tế Huế 88 + Sản phẩm du lịch tâm linh thuần túy ( du lịch về chiến trường xưa, du lịch hoài niệm, du lịch hành hương Trung tâm hành hương Đức mẹ La Vang, Nhà thờ Trí Bưu.. ) + Sản phẩm kết hợp giữa chương trình du lịch thông thường (vãn cảnh, tham quan) với các yếu tố tâm linh. Đây mới chính là định hướng phát triển bền vững cho ngành du lịch Thị xã trong thời gian tới.  Định hướng phân khúc thị trường trọng điểm Đối với thị trường nội địa: Tập trung phát triển mạnh thị trường du lịch nội địa, chú trọng khách du lịch với mục đích hoài niệm, hành hương, tìm hiểu lịch sử truyền thống. Tập trung thu hút có lựa chọn các phân đoạn thị trường khách du lịch có khả năng chi trả cao và lưu trú dài ngày; trong đó chú trọng thị trường mục tiêu là Hà Nội và các tỉnh phía Bắc, khách nội vùng trong khu vực Bắc Trung Bộ. 3.2 NHỮNG GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ DU LỊCH TÂM LINH TRÊN ĐỊA BÀN THỊ XÃ QUẢNG TRỊ 3.2.1 Nâng cao hiệu quả công tác quy hoạch, kế hoạch tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình đầu tư phát triển du lịch Đây là giải pháp quan trọng và có ý nghĩa lớn đối với sự phát triển của du lịch tâm linh thị xã Quảng Trị vì quy hoạch, kế hoạch là những định hướng, cơ sở pháp lý của qúa trình đầu tư, của việc xây dựng các giải pháp phát triển cũng như các biện pháp thực hiện chúng. Thời gian qua công tác quy hoạch, kế hoạch của du lịch tâm linh thị xã Quảng Trị mặc dù thu được một số kết quả khả quan nhưng công tác này vẫn còn tồn tại một số bất cập trong lĩnh vực xây dựng và tổ chức thực hiện chúng. Một số quy hoạch được xây dựng nhưng nội dung không đảm bảo yêu cầu, việc tổ chức thực hiện còn gặp nhiều khó khăn chủ quan cũng như khách quan, các kế hoạch phát triển chưa phù hợp với trình độ phát triển nên thực hiện còn khó khăn là những nguyên nhân chủ yếu gây ra những ảnh hưởng hạn chế tốc độ đầu tư phát triển. Do vậy, việc nâng cao hiệu quả công tác quy hoạch, kế hoạch là một vấn đề cần thiết, nội dung của giải pháp này tập trung vào một số biện pháp sau: Đại học Kinh tế Huế Đại học kinh tế Huế 89 - Nâng cao chất lượng công tác xây dựng, quy hoạch, kế hoạch thông qua việc nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ đảm nhiệm công tác này để nâng cao chất lượng quy hoạch đảm bảo yêu cầu quy hoạch được xây dựng phải đánh giá được những điều kiện hiện tại, nắm bắt được đòi hỏi của tương lại, phù hợp với yêu cầu phát triển đặt ra, xây dựng các giới hạn tác động có thể chấp nhận của các hoạt động du lịch, xác định được các giải pháp phát triển và các biện pháp thực hiện đảm bảo yêu cầu phát triển bền vững. - Phổ biến rộng rãi những quy chuẩn bắt buộc phải tuân theo trong xây dựng quy hoạch phát triển du lịch. - Cần tạo ra sự phối hợp chặt chẽ giữa các cấp, các ngành liên quan trong quá trình xây dựng và tổ chức thực hiện. - Trong quá trình tổ chức thực hiện quy hoạch phải xác định rõ trách nhiệm hỗ trợ của cơ quan quản lý nhà nước trong việc thẩm định các dự án khả thi. - Cần có sự đồng bộ và thống nhất trong công tác quy hoạch, đầu tư xây dựng trên địa bàn. Cần chú trọng lồng ghép nội dung các quy hoạch phát triển du lịch và quy hoạch bảo tồn, tôn tạo và phát huy tác dụng khu du lịch tâm linh tại Thị xã Quảng Trị. Nội dung du lịch cần được nghiên cứu nhuần nhuyễn hơn, đặc biệt gắn với nội dung tổ chức du lịch tâm linh để bào tồn, tôn tạo di tích nhằm xác định những giải pháp bảo tồn, tôn tạo di tích cảnh quan đồng thời phát huy tác dụng hợp lý khai thác hiệu quả tài nguyên du lịch độc đáo phục vụ nhu cầu giải trí thể chất và tinh thần của nhân dân. 3.2.2 Chú trọng bảo vệ, tôn tạo các điểm du lịch, cảnh quan, môi trường phục vụ du lịch Triển khai các biện pháp bảo vệ các di tích chiến tranh, chống xuống cấp, nhất là nguy cơ bị xâm lấn đất đai, phá vỡ cảnh quan môi trường. Tranh thủ sự chỉ đạo, giúp đỡ của Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch trong công tác quan trọng và cấp bách này.Tích cực chấn chỉnh các hoạt động dịch vụ ở các nghĩa trang quốc gia, vệ sinh tạo cảnh quan, đảm bảo trang nghiêm và lịch sự. Các đơn vị, đoàn thể, tổ chức xã hội và doanh nghiệp phát triển du lịch hoài niệm phải hài hoà với không gian văn hoá, lịch sử và bảo vệ cảnh quan môi trường; Phát triển du lịch hoài niệm phải gắn liền công tác Đại học Kinh tế Huế Đại học kinh tế Huế 90 bảo đảm an ninh, quốc phòng và phát triển ngoại giao nhân dân. Khẩn trương rà phá bom mìn ở các khu vực còn sót đảm bảo an toàn cho du khách. 3.2.3 Tăng cường Quản lý nhà nước bằng pháp luật, nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý Nhà nước đối với các hoạt động kinh doanh du lịch UBND thị xã cũng quy hoạch quỹ đất ưu tiên cho việc phát triển du lịch và dịch vụ du lịch. Xây dựng chính sách ưu đãi, hỗ trợ, thực hiện xã hội hóa lành mạnh hoạt động du lịch, đồng thời khuyến khích các doanh nghiệp đầu tư mở rộng, phát triển hoạt động du lịch như: Tạo môi trường thuận lợi, thông thoáng cho hoạt động du lịch, dịch vụ phục vụ du lịch. Khuyến khích việc lập các doanh nghiệp, các tổ chức hoạt động trong lĩnh vực du lịch. Thị xã cần chú trọng công tác đào tạo đội ngũ quản lý, nhân viên chuyên nghiệp hoạt động du lịch. Liên kết với doanh nghiệp, Sở VH-TT&DL, Trung tâm Thông tin xúc tiến du lịch tỉnh để xây dựng và tổ chức các chương trình đào tạo ngoại ngữ, đào tạo hướng dẫn viên và nhân viên dịch vụ du lịch nhằm nâng cao trình độ, chất lượng người lao động trong các đơn vị, doanh nghiệp làm du lịch và dịch vụ du lịch. Đồng thời thực hiện liên kết vùng, tăng cường quan hệ hợp tác với các huyện, thành phố trong tỉnh và các tỉnh lân cận để khai thác tiềm năng, thế mạnh của thị xã. 3.2.4Chú trọng đào tạo, bồi dưỡng nâng cao chất lượng nguồn nhân lực ngành du lịch tâm linh Sản phẩm dịch vụ về bản chất là sản phẩm dịch vụ, chất lượng sản phẩm du lịch chính là điều du khách cảm nhận được trong quá trình đi du lịch. Chất lượng sản phẩm du lịch chịu tác động của hai yếu tố quyết định đó là con người và giá trị tài nguyên vì chúng tạo nên cảm nhận của du khách về chất lượng của chuyến du lịch. Vì vậy ,vấn đề con người là vấn đề có tầm chiến lược, chiếm vị trí trung tâm trong hệ thống quản lý nhà nước, quyết định hiệu quả của hoạt động này. Con người ở đây chính là đội ngũ cán bộ chuyên môn, cán bộ quản lý những người trực tiếp điều hành các hoạt động du lịch trên địa bàn tỉnh Quảng Trị. Nhất thiết phải xây dựng, đào tạo ngay từ giai đoạn hiện tại để chuẩn bị cho tương lai đội ngũ cán bộ có năng lực chuyên môn đáp Đại học Kinh tế Huế Đại học kinh tế Huế 91 ứng nhu cầu đặt ra, có tư cách đạo đức, yêu nghề, có hiểu biết Giải pháp này tập trung vào các phương hướng: - Thường xuyên cập nhật hoá kiến thức cho đội ngũ lao động. Khi tiến hành biện pháp này bên cạnh vấn đề nghiệp vụ còn đặc biệt chú ý đến các nội dung văn hoá trong du lịch như các giá trị văn hoá, các phong tục tập quán, cách ứng xử văn hoá và đặc biệt phải tạo cho người lao động một tâm lý tốt đẹp làm cơ sở hình thành cung cách ứng xử văn hoá, tôn trọng du khách tiến tới xây dựng văn minh trong kinh doanh du lịch tâm linh tại thị xã Quảng Trị. - Tiến hành tổng kết, đánh giá thực trạng đội ngũ quản lý hoạt động du lịch, nắm được các thực trạng, mặt yếu, mặt mạnh từ đó, xây dựng các định hướng, phương pháp quản lý phù hợp với điều kiện thực tế của du lịch tâm linh thị xã Quảng Trị. - Đổi mới chính sách, tạo nguồn lực và đào tạo bồi dưỡng cán bộ quản lý du lịch tâm linh tại thị xã Quảng Trị. Nâng cao chất lượng đào tạo, cải tiến nội dung đào tạo, phương pháp đào tạo hướng dẫn trọng tâm vào những kiến thức cơ bản cần thiết và phù hợp với yếu cầu quản lý hoạt động du lịch nơi đây. - Xây dựng chế độ đãi ngộ thoả đáng nhằm thu hút những cán bộ có năng lực, có chuyên môn tạo ra động lực vật chất khuyến khích sự cống hiến một cách xứng đáng. - Về phía sở du lịch cũng như cơ quan quản lý du lịch tâm linh cần phải nâng cao chất lượng công tác, xây dựng định hướng, kế hoạch, tổ chức thực hiện chúng nhằm đạt được các mục tiêu đã đề ra. Chú trọng đến công tác phối hợp thực hiện kế hoạch của các doanh nghiệp bằng các hình thức thích hợp thực hiện định hướng kinh doanh, giải quyết các khó khăn, tồn tại, vướng mắc của ngành du lịch. - Quan tâm đào tạo nguồn nhân lực du lịch, trước hết là nguồn nhân lực phục vụ chương trình du lịch hoài niệm về nghiệp vụ, trình độ ngoại ngữ, kỹ năng giao tiếp, kỹ năng hướng dẫn viên du lịch, thuyết minh viên tại các di tích quan trọng. Có chính sách thỏa đáng để sử dụng số cựu chiến binh, những người chứng kiến các sự kiện lịch sử để họ làm "hướng dẫn viên sống" phục vụ du khách. Đại học Kinh tế Huế Đại học kinh tế Huế 92 3.2.5 Sử dụng hiệu quả các công cụ tài chính, thuế, giá cả, hổ trợ thông tin, chính sách ưu đãi, thu hút đầu tư và kích cầu du lịch Ưu tiên nguồn ngân sách Trung ương và huy động các nguồn lực khác tích cực nâng cấp, phục chế, tôn tạo các di tích chiến tranh, trước hết là các di tích quan trọng và đặc biệt quan trọng như: Hàng rào điện tử Mc.Namara, Khe Hó - Bến Tắt; Thành Cổ Quảng Trị giai đoạn 2, Địa đạo Vịnh Mốc giai đoạn 2, Hiền Lương-Bến Hải giai đoạn 2 Khẩn trương hoàn thành đường tránh qua di tích Hiền Lương -Đôi bờ Bến Hải và tổ chức lại không gian di tích này hợp lý hơn.Sớm hoàn thành hồ sơ trình Chính phủ công nhận di tích hệ thống Làng hầm Vĩnh Linh - Địa đạo Vịnh Mốc và các di tích có giá trị khác là di tích quốc gia đặc biệt. Tích cực xúc tiến đầu tư, tạo điều kiện thuận lợi để cácdoanh nghiệp, nhà đầu tư trong và ngoài nước đến đầu tư các cơ sở hoạt động du lịch nhất là ở các vùng trọng điểm và nơi có hệ thống di tích quan trọng nhằm thu hút khách đến tham quan, nghiên cứu. Khẩn trương hoàn thiện các khu du lịch Cửa Tùng, Cửa Việt, các khu du lịch chuyên đề khác và hệ thống khách sạn, nhà nghĩ đảm bảo đón khách đến lưu trú, nhất là các dịp kỷ niệm lớn và sự kiện chính trị quan trọng của đất nước và của tỉnh. Đại học Kinh tế Huế Đại học kinh tế Huế 93 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ Quảng Trị với vị trí địa lý thuận lợi, nằm ở điểm giao cắt của các tuyến quốc lộ quan trọng nhất của Việt Nam và khu vực. Trục Quốc lộ 1A và đường Hồ Chí Minh giao cắt với Hành lang kinh tế Đông - Tây, từ vai trò là một hành lang giao thông đã trở thành một hành lang kinh tế rất quan trọng bậc nhất của vùng GMS. Ngoài đường bộ, vận tải đường thủy của tỉnh có thể tiến hành trên các cảng Cửa Việt, Cửa Tùng. Các điểm phát triển du lịch lịch sử - cách mạng chủ yếu được phát triển theo dọc tuyến đường 9, đường Hồ Chí Minh, khu vực cầu Hiền Lương, sông Bến Hải, Vịnh Mốc và thị xã Quảng Trị.Những tuyến đường giao thông này đang được đầu tư xây dựng và liên thông với nhau là cơ sở thuận lợi để kết nối các địa điểm du lịch văn hóa tâm linh trên địa bàn tỉnh. Bên cạnh đó, được sự lãnh đạo, chỉ đạo kịp thời của Đảng, chính quyền và các ban ngành trong sự nghiệp đối với sự nghiệp phát triển ngành văn hóa, thể thao du lịch của Trung ương và địa phương, trong những năm gần đây nguồn lợi kinh tế mà ngành du lịch đem lại là hết sức to lớn và rõ nét. Du lịch tâm linh đang và sẽ là hướng đi đúng đắn cho ngành du lịch ở tỉnh Thị xã Quảng Trị nói riêng và cả nước nói chung. Với tinh thần hướng về cội nguồn, ngày sẽ càng có nhiều du khách muốn tham quan về du lịch tâm linh. Chính vì vậy, các cấp chính quyền và lãnh đạo tỉnh Quảng Trị nói chung và Thị xã nói riêng đã rất quan tâm đến việc đầu tư phát triển du lịch tâm linh thành một động lực. Với hệ thống di tích tôn giáo tín ngưỡng, di tích cách mạng cùng những lễ hội độc đáo, đó chính là tiềm năng và thế mạnh của Thị xã Quảng Trị trong phát triển du lịch, nhất là du lịch tâm linh. Thông qua những kết quả đạt được cũng như những hạn chế, bất cập trong từng mặt, từng lĩnh vực cụ thể của công tác quản lý Nhà nước về du lịch tâm linh, tác giả xin đưa ra một số kết luận sau: Một là, phát triển du lịch tâm linh là một quá trình phát triển ngành kinh tế mang tính tổng hợp có liên quan đến nhiều ngành nghề, lĩnh vực khác nhau. Sự phát triển của du lịch tâm linh tại Thị xã một mặt góp phần tích cực thúc đẩy kinh tế - xã Đại học Kinh tế Huế Đại học kinh tế Huế 94 hội phát triển, mặt khác nó cũng có thể gây ra những tác động tiêu cực, những hậu quả không mong muốn nếu không được định hướng, quản lý tốt. Bởi vậy, quản lý nhà nước về du lịch tâm linh là một yêu cầu tất yếu khách quan không thể thiếu đối với ngành du lịch nói chung của Tỉnh Quảng Trị. Quản lý nhà nước về du lịch tâm linh chính là nhân tố đảm bảo sự phát triển sự phát triển chung của Thị xã một cách bền vững, lành mạnh theo định hướng của Đảng và Nhà nước. Hai là, Trong những năm qua, công tác quản lý Nhà nước về du lịch tâm linh trên địa bàn Thị xã Quảng Trị đã có nhiều chuyển biến, góp phần thúc đẩy ngành du lịch phát triển mạnh mẽ theo cả chiều rộng và chiều sâu. Việc định hướng, xây dựng chiến lược phát triển ngành du lịch tâm linh được thực hiện nghiêm túc, công tác quy hoạch và thực hiện quy hoạch cũng như các tuyến điểm du lịch đã có nhiều tiến bộ, cơ bản đảm bảo tính đồng bộ và tính khả thi, phù hợp với quy hoạch tổng thể phát triển Thị xã. Công tác quản lý về thị trường và hoạt động của khách du lịch ngày càng được cải thiện, đã chú trọng áp dụng công nghệ thông tin, nhất là phần mềm quản lý khách hàng để nâng cao hiệu quả; nhờ đó các cơ quan quản lý nắm chắc tình hình biến động của du khách. Công tác quản lý nguồn nhân lực bước đầu được chú trọng, trước hết là trong nhận thức và công tác đào tạo, dạy nghề theo hướng chuyên nghiệp; nhờ đó nâng cao chất lượng về mọi mặt. Kinh tế du lịch tâm linh là một trong những ngành mũi nhọn của Thị xã Quảng Trị. Ba là: Bên cạnh những kết quả đạt được rất đáng trân trọng như trên, công tác quản lý nhà nước về du lịch Thị xã Quảng Trị hiện nay vẫn không tránh khỏi những hạn chế, bất cập cần được tháo gỡ. Hiệu lực, hiệu quả của quản lý nhà nước không cao, công tác quản lý còn buông lõng dẫn đến tình trạng vi phạm quy hoạch, vi phạm pháp luật trong kinh doanh. Chất lượng nguồn nhân lực của ngành du lịch tuy có được nâng lên nhưng chưa đáp ứng được yêu cầu ngàng càng cao của thị trường. Công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức của người dân về du lịch và kinh doanh du lịch chưa được quan tâm thỏa đáng, hiệu quả thấp. Nhiều du khách vẫn có hành vi xâm phạm di tích và cúng bái mang nội dung mê tín dị đoan. Đại học Kinh tế Huế Đại học kinh tế Huế 95 Bốn là, để phát huy những kết quả đạt được, khắc phục những hạn chế, bất cập trong thực trạng công tác quản lý nhà nước về du lịch tâm linh trên địa bàn Thị xã cần thực hiện đồng bộ các giải pháp kinh tế, chính trị, văn hóa – xã hội, trong đó chú trọng tăng cường hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước bằng pháp luật đối với ngành du lịch nói chung và du lịch tâm linh nói riêng. Sử dụng các công cụ ngân sách, thuế, tài chính nhằm khuyến khích đầu tư, phát triển du lịch, đẩy mạnh công tác xã hội hóa, huy động tổng thể các nguồn lực xã hội theo quan điểm phát triển phát triển du lịch tâm linh là sự nghiệp của toàn dân. MỘT SỐ KIẾN NGHỊ Công tác quản lý, phát triển dịch vụ du lịch tâm linh cần được quan tâm sâu sắc hơn nữa, cần có một số việc phải thay đổi để phù hợp, đó là: Du lịch tâm linh có nhiều tiềm năng to lớn và bền vững để khai thác, phát triển. Vì vậy, nên có quy hoạch chiến lược cho mảng dịch vụ du lịch này, mảng du lịch này rất cần thiết sự đầu tư lớn của Nhà nước để trùng tu, tôn tạo di tích, đặc biệt là xây dựng cơ sở hạ tầng ( đường xá, bến bãi, các thiết chế văn hoá) điều này là vượt quá khả năng của địa phương. Ngành du lịch sớm tổ chức đào tạo bồi bưỡng nghiệp vụ hướng dẫn viên du lịch cho mảng du lịch tâm linh một cách công phu, bài bản, có hệ thống, không những đón tiếp du khách trong nước mà còn đón tiếp du khách nước ngoài. Nên tổ chức, tham quan, học tập ở các khu di tích lịch sử, tâm linh ở các tỉnh, vùng khác để rút kinh nghiệm, xây dựng được cách quản lý phù hợp với di tích lịch sử tâm linh tại thị xã Quảng Trị. Thực hiện chủ trương, đường lối của Đảng và Nhà nước thể hiện trong quan điểm Chiến lược phát triển du lịch theo chiều sâu, có chất lượng, hiệu quả, bền vững, có thương hiệu và sức cạnh tranh, phát triển du lịch tâm linh dựa trên các quan điểm chủ đạo sau: Thứ nhất, Du lịch tâm linh phải được tập trung đầu tư phát triển theo quy hoạch bài bản trên cơ sở khai thác những giá trị nổi trội về cảnh quan thiên nhiên và văn hóa dân tộc, đặc biệt là văn hóa tín ngưỡng, tôn giáo Việt Nam. Đại học Kinh tế Huế Đại học kinh tế Huế 96 Thứ hai, Phát triển du lịch tâm linh trở thành động lực thu hút khách du lịch, thúc đẩy các hoạt động dịch vụ du lịch khác, tạo sự đa dạng và hấp dẫn cho du lịch Việt Nam và đóng góp tích cực vào phát triển kinh tế-xã hội theo hướng bền vững; phát triển du lich tâm linh trở thành giải pháp hữu hiệu để phát triển bền vững thông qua tạo việc làm, thu nhập cho cư dân địa phương, tăng cường hiểu biết giao lưu văn hóa, tìm hiểu thế giới và tạo động lực bảo tồn giá trị truyền thống, tôn vinh bản sắc văn hóa dân tộc. Thứ ba, phát triển du lịch tâm linh trở thành mục tiêu phát triển đời sống tinh thần cho nhân dân hướng tới những giá trị chân-thiện-mỹ và nâng cao chất lượng cuộc sống, thúc đẩy tiến bộ xã hội; du lịch tâm linh phải phát triển theo hướng chăm lo nuôi dưỡng tinh thần tiến bộ, làm cho tư tưởng, tinh thần trong sáng đồng thời đấu tranh, bài trừ những hủ tục, dị đoan làm sai lệch tư tưởng và u muội tinh thần. Những giá trị văn hóa tâm linh trên khắp mọi miền đất nước có sức hấp dẫn du lịch mạnh mẽ. Thời gian qua, số lượng lớn khách du lịch tới điểm tâm linh hàng năm và xu hướng ngày càng đông đảo du khách có nhu cầu du lịch tâm linh; hoạt động du lịch tâm linh ở Việt Nam không chỉ gắn với tôn giáo mà biết kết hợp phát huy triết học phương đông, đạo lý uống nước nhớ nguồn, tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên, anh hùng dân tộc, các vị tiền bối có công với nước. Du lịch tâm linh đã trở thành nhu cầu không thể thiếu, ngày càng sôi động, mang lại hiệu quả thiết thực cho kinh tế địa phương, nâng cao đời sống tinh thần cho nhân dân và đóng góp tích cực vào phát triển bền vững. Đảng và Nhà nước không ngừng quan tâm chăm lo tới đời sống tinh thần cho nhân dân thông qua các chính sách tạo điều kiện cho du lịch tâm linh phát triển theo đúng hướng mang lại những giá trị tinh thần thiết thực, góp phần vào phát triển kinh tế xã hội và phát triển kinh tế du lịch nói riêng. Trong thời gian tới, theo quan điểm chiến lược phát triển du lịch Việt Nam đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030, Việt Nam cần triển khai đồng bộ các giải pháp thúc đẩy phát triển du lịch tâm linh phù hợp với xu hướng chung và vì sự phát triển bền vững. Đại học Kinh tế Huế Đại học kinh tế Huế 97 TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch ( 2008 ), "Tài liệu hội thảo phát triển nguồn nhân lực du lịch trong điều kiện nước ta gia nhập WTO" 2. Luật Du lịch: Số 44/2005/QHXI khóa XI 3. Mai Tiến Dũng (2010) Tham luận tại hội thảo Quốc gia lần thứ hai về "Đào tạo nguồn nhân lực ngành Du lịch theo nhu cầu xã hội" 4. Nhà xuất bản chính trị Quốc gia (2006) "Việt Nam 20 năm đổi mới" 5. Nguyễn Văn Đính, Trần Thị Minh Hoà –"Giáo trình kinh tế du lịch" NXB Đại học Quốc dân, Hà Nội ( 2009 ) 6. Quyết định 2743/QĐ-TTg ngày 31/12/2011 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt về Chiến lược phát triển du lịch Việt Nam đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030. 7. Nghị quyết số 01 – NQ/TU của BCH về phát triển Thương mại – Dịch vụ – Du lịch đến năm 2020, định hướng đến năm 2030 của BCH Đảng bộ Thị xã Quảng Trị. 8. Kế hoạch số 141-KH/UBND của UBND Thị xã Quảng Trị về việc thực hiện Nghị quyết số 01 – NQ/TU của BCH về phát triển Thương mại – Dịch vụ – Du lịch đến năm 2020, định hướng đến năm 2030. 9. Phan Thị Mỹ Lan (2010) Nghiên cứu phát triển du lịch hoài niệm tại khu di tích lịch sử thành cổ Quảng Trị 10. Hồ Kỳ Minh ( 2013) Nghiên cứu và đề xuất giải pháp phát triển loại hình du lịch văn hoá tâm linh trên địa bàn tỉnh Quảng Trị 11. Bùi Thị Thu (2012) Đánh giá tài nguyên phục vụ việc thiết kế tuyến du lịch tỉnh Quảng Trị 12. Lê Đức Thọ (Chủ biên). 2004. Di tích lịch sử văn hóa và danh lam thắng cảnh tỉnh Quảng Trị. 13. Số liệu thống kê của UBND và Phòng Văn hóa thông tin Thị xã Quảng Trị 14. Tạp chí du lịch Việt Nam tháng 12/2015 15. Trần Đức Thanh – "Nhập môn khoa học Du lịch" Nxb Đại học Quốc gia Hà Nội Đại học Kinh tế Huế Đại học kinh tế Huế