Luận văn Nghiên cứu về báo chí trong phạm vi tuyên truyền về vấn đề nhân tài và phát huy vai trò của nhân tài trong cụng cuộc xây dựng đất nước

ới những thành tựu chung đem lại chuẩn mực cho cả phong trào thi đua rộng lớn, tạo nên nhận thức chung cho cả xó hội. Việc đeo bám những tấm gương người tài hay các chính sách trọng dụng nhân tài của một địa phương, một cơ quan, doanh nghiệp phải công phu, kỹ lưỡng, có hỡnh thức tuyên truyền hấp dẫn, thuyết phục. - Một điểm cần chú ý nữa là việc mở rộng phạm vi khái niệm người tài. Cần quan niệm một cách mở rộng hơn về người tài, khẳng định người tài xuất hiện trên tất cả các lĩnh vực của đời sống xó hội chứ khụng bú hẹp trong lĩnh vực khoa học, sản xuất kinh doanh, học tập, văn học nghệ thuật… Thực tế thỡ người tài trí rất đa dạng, muôn hỡnh muụn vẻ. Cú người học rộng, tài cao, giải quyết được những vấn đề lớn, Có người giải quyết được những vấn đề không lớn những lại rất có giá trị thực tiễn, mang lại nhiều lợi ích. Chẳng hạn như có người giải quyết được vấn đề sinh sản vô tính và có người chế tạo ra máy gặt lúa cầm tay gọn nhẹ, hiệu năng cao. Có người chế ra vũ khí laser, có người tỡm ra cỏch đào hầm chông rất hay. Có người vẽ được những bức tranh có hồn, bản nhạc tuyệt đỉnh nhưng có người chế ra cái bút chỡ cải tiến, chế tạo ra nhạc cụ mới… Trong tất cả những điều được coi là to tát hay bỡnh thường đó, cái gỡ mang lại lợi ớch lớn cho đông đảo quần chúng thỡ tỏc giả của nú đều là những người tài trí. Trong bất kỳ lĩnh vực nào bao giờ cũng có kẻ ngu đần, có kẻ thông minh, có kẻ ác độc, có người hiền lành, có kẻ bất tài vô dụng và có người tài năng. Vấn đề là ở chỗ chúng ta có muốn tỡm và cú thể tỡm ra những tài năng đó hay không? Bởi nhiều khi họ ở ngay trước mặt ta mà ta khụng nhỡn thấy (do khụng muốn nhỡn hoặc do khụng biết nhỡn?). Do vậy, nhà báo cần rèn luyện kĩ năng phát hiện. Muốn vậy phải đi sâu, đi sát, biết hoài nghi và dỏm chứng minh hoài nghi của mỡnh. Chỉ cú như vậy mới có thể phát hiện chính xác những con người tài năng thật sự. Quan niệm về người tài cũng cần đấu tranh xóa bỏ sự bất bỡnh đẳng giữa những người lónh đạo và nhân viên, cho rằng lónh đạo luôn tài giỏi cũn cấp dưới thỡ khụng sỏnh bằng. Viết về quan chức cũng tốt nhưng tốt hơn thỡ viết về chớnh những con người đang hàng ngày hàng giờ đối mặt với công việc chuyên môn và hoàn thành nó một cách xuất sắc,đầy chất trí tuệ thỡ càng cú giỏ trị cổ vũ động viên nhiều hơn đối với xó hội. Như vậy, có thể thấy rằng, việc đổi mới tư duy của lónh đạo cơ quan báo chí, của nhà báo có một ý nghĩa rất quan trọng, trực tiếp ảnh hưởng đến việc nâng cao hiệu quả tuyên truyền đối với đề tài này. 3.2.2. Bồi dưỡng nâng cao năng lực chuyên môn, trỡnh độ tay nghề cho các nhà báo viết bài tuyên truyền về đề tài này Năng lực cá nhân là sự tổng hợp của rất nhiều yếu tố. Đối với nhà báo, phóng viên thỡ đú chớnh là trỡnh độ tay nghề, là kỹ năng kỹ xảo, là vốn tri thức, vốn sống, khả năng nhận thức, mối quan hệ xó hội… Năng lực yếu tố quyết định nhất đối với các nhà báo, làm nên nhà báo giỏi hay nhà báo bỡnh thường. Muốn có một tác phẩm hay thỡ trước hết phải có một nhà báo giỏi. Và muốn có một nhà báo giỏi thỡ năng khiếu là một phần cũn một phần là sự tự rèn luyện, sự đào tạo, bồi dưỡng liên tục. Yêu cầu này đũi hỏi các nhà báo ở một số nội dung sau: a. Mỗi nhà báo trước hết phải đề cao tớnh tự học, tự nghiờn cứu, tỡm hiểu các kiến thức chung, kiến thức chuyên ngành cũng như các kiến thức về lịch sử, văn hoá, địa lý. Ở đây, các nhà báo cũn phải thực sự am hiểu về vấn đề nhân tài - trước hết là các vấn đề con người, phát hiện, đào tạo, sử dụng người tài trong xó hội. Muốn vậy, về mặt chủ quan, đội ngũ phóng viên viết về đề tài này cần rèn luyện mỡnh trên các mặt: - Trang bị kiến thức về lịch sử, văn hoỏ, tỡm hiểu kỹ về lịch sử dõn tộc, đặc biệt là lịch sử của vấn đề dùng người tài trong các triều đại phong kiến của Việt Nam. Đây là vấn đề không mới nhưng có nhiều nội dung rất mới đối với ngay cả chúng ta trong cách thu hút và sử dụng người tài của cha ông ta. Lịch sử Việt Nam đó chứng minh một điều: bất cứ triểu đại nào coi trọng và đối đói tử tế với nhân tài, coi người tài thực sự là nguyên khí của quốc gia thỡ triều đại ấy hùng mạnh. Nhà Lý với các vị vua hiền và chính sách dùng người tài đó có Lý Thường Kiệt - một danh tướng trong lịch sử chống giặc ngoại xâm. Nhà Trần với các vị minh quân như Trần Thái Tông, Trần Nhân Tông, Trần Anh Tông… đó có biết bao danh tướng tài ba. Bậc hiền tài bậc nhất được dân tộc tôn làm Thánh - Đức Thánh Trần Hưng Đạo. Và nhiều những tấm gương phẩm giá muôn đời: Trần Quốc Toản 16 tuổi cầm quân xung trận; Trần Bỡnh Trọng giặc bắt dụ hàng mà thà chết "làm quỷ nước Nam chứ không làm vua đất Bắc"... Quả là một thời đại cả nước đều "địa linh, nhân kiệt" (đất thiêng, người giỏi), muôn dân đều dự phần "nguyên khí" tài năng. Các triều đại hùng mạnh trong lịch sử phong kiến nước ta là do đó tạo ra nguồn lực con người (từ lê dân cho chí bậc đại thần). Thời Lê Thánh Tông (1442 - 1497, ở ngôi 38 năm) là đỉnh cao văn hiến triều Lê - nước thịnh, dân yên, vua giỏi, lắm người tài. Lê Thánh Tông, tâm thỡ đặt vào vận nước, chuyên cần "trống canh năm cũn đọc sách, chiêng xế bóng chửa thôi chầu". Đức thỡ những "muốn cho mọi người đều giàu đủ, yên vui để tiến tới thịnh trị". Cắt cứ quan phủ, cũn ra dụ, dặn: "phải làm theo phép nước, lo cho dân, nén dục vọng". Tài thỡ tiêu biểu là dựng được bộ Luật Hồng Đức đồ sộ và tương đối hoàn chỉnh hơn bất cứ thời nào; và chủ soái Hội Tao Đàn với ít ra "28 vỡ sao sỏng" thơ văn. Chiến lược người tài thời Lê Thánh Tông vậy là cơ bản và có hệ thống: tạo nguồn - tuyển chọn - tin dùng - kiểm soát và đói ngộ. Ấy là cái gốc thời hưng thịnh. Xem xét ngược lại, triều đỡnh nào không thu nạp người tài, triều đỡnh đó sẽ bại vong. Triều Trần vững mạnh do nhân tài và sụp đổ cũng vỡ không giữ được những người tài như Chu Văn An, Trần Nguyên Đỏn, Trần Khỏt Chõn… Bài học của lịch sử luụn mẫu mực và quý giỏ. Những mẩu chuyện như chuyện quan Trần Trung Tá chọn người thay mỡnh gỏnh vỏc việc quốc gia là người biết lo công việc chung chứ không phải là người suốt ngày lo chăm sóc, cơm bưng nước rót cho ông… đủ thấy các triều đại phong kiến ở nước ta đó có những phương cách dùng người đáng để chúng ta hôm nay phải học hỏi. b. Phóng viên cũn cần tỡm hiểu về chủ trương, sách lược về đào tạo, trọng dụng nhân tài của Đảng ta trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Hiểu rừ những chủ trương chính sách của Đảng, nhà báo sẽ có trách nhiệm trong việc tuyên truyền một cách rộng rói những chủ trương, sách lược đó cho đông đảo nhân dân trong nước cũng như kiều bào ta ở nước ngoài được biết. Khi phóng viên được trang bị những kiến thức này, chắc chắn phóng viên sẽ có cái nhỡn sâu sắc, toàn diện, khi nhỡn một vấn đề tích cực thỡ sẽ tỡm hiểu được nguyên nhân của nó, cũn khi nhỡn một vấn đề bất cập trong việc đào tạo, sử dụng người tài thỡ cũng biết cách tỡm ra và đề xuất những giải pháp hợp lý khắc phục tỡnh trạng đó. Tư tưởng Hồ Chí Minh về vấn đề đào tạo, phát hiện và trọng dụng người tài là một trong những tư tưởng sâu sắc, rất phong phú và biện chứng. Bài học về cách dùng người của Bác chắc hẳn không chỉ có ích cho các phóng viên mà cho toàn xó hội ta ngày nay. Đây cũng đồng thời là một nội dung quan trọng trong việc hưởng ứng cuộc vận động "Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh". - Bên cạnh đó, một nội dung quan trọng cần có đối với các phóng viên khi tham gia viết bài về đề tài này là phải quán triệt và hiểu về các nội dung, quan điểm của tờ báo cũng như nội dung quan điểm của Đảng trong tuyên truyền về vấn đề này. Các quan điểm và định hướng của Đảng là một trong những nội dung yêu cầu phải có đối với mỗi phóng viên khi viết bài về vấn đề này. Các nội dung có thể khái quát chung nhất là: + Tận dụng mọi nguồn lực trong nước và ngoài nước để phát triển đất nước. Không những chỉ đào tạo, sử dụng những nhân tài trong nước mà có kế sách để thu hút, sử dụng các nhân tài Việt kiều, đồng bào ta ở nước ngoài, và thậm chí là thu hút các nhân tài trên thế giới vào làm việc tại Việt Nam. + Cổ vũ, động viên những cá nhân tài năng, những nhân tài của đất nước, lý giải những thành công, thất bại của họ, tạo ra những phong trào thi đua của toàn xó hội, noi gương những cá nhân tài năng. + Phát hiện những cách làm hay,đổỉ mới trong chính sách trọng dụng nhân tài của Đảng và Nhà nước, tuyên truyền để nhân rộng ra trên cả nước. + Làm cho toàn xó hội hiểu rừ về những chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước,của từng ngành, địa phương, công ty, doanh nghiệp về đói ngộ, trọng dụng người tài. + Phê phán những bất cập, hạn chế trong chính sách trọng dụng nhân tài của các địa phương, doanh nghiệp để từ đó tham khảo, đề xuất các giải pháp khắc phục. Cần phân biệt dạng bài với nội dung này với các bài viết về chống tiêu cực. Với các bài viết về nội dụng này, phóng viên khi lên án các bất cập, thiếu sót đó cần có chừng mực, trung thực, không nói quá bởi nếu không sẽ gây tâm lý sợ về nhận công tác tại các nơi đó, khiến cho người tài sẽ không tỡm đến các địa phương, các doanh nghiệp này, càng gây ra phản tác dụng trong việc tuyên truyền. + Thu nhận những ý kiến đóng góp của toàn xó hội đề xuất các giải pháp đào tạo và trọng dụng người tài. + Nâng cao nhận thức của nhân dân và tạo ra nét văn hoá tôn trọng người tài trong xó hội ta. Đó là một số quan điểm tuyên truyền cơ bản mà các phóng viên cần nắm vững khi được giao thực hiện các chuyên đề về vấn đề nhân tài và phát huy nhân tài đất nước hiện nay. Việc trang bị những kiến thức chung về vấn đề nhân tài này là vô cùng cần thiết. Nó giúp nhà báo có chính kiến trong việc bênh vực hay phê phán một hiện tượng xó hội nhất là khí hiện tượng đó có liên quan đến những vấn đề con người - mà nhân tài là một trong những đối tượng ấy. Nó giúp nhà báo luôn tỉnh táo và biết cân nhắc giữa tài và tật của một con người, biết cân nhắc trước những nhân vật nhiều nhạy cảm. Có thể nhân vật đó có nhiều tài năng, có nhiều đóng góp cho xó hội nhưng lại có những vấn đề về đạo đức, tưtưởng, chính trị, quan điểm sống chưa phù hợp với số đông công chúng. Vậy thỡ ca ngợi họ có phù hợp không? Ca ngợi ở mức nào,ở đâu, thời điểm nào là phù hợp. Trường hợp của diễn viên Hoàng Thùy Linh - diễn viên chính trong phim truyền hỡnh Nhật ký Vàng Anh là một ví dụ. Tuy chưa thể nói đó là một cô bé tài năng song những gỡ mà con người này làm được cũng được một bộ phận người dân trong xó hội ghi nhận. Tuy nhiên, sau sự cố phim sex của cô ta bị tung lên mạng không rừ vô tỡnh hay hữu ý, với động cơ gỡ, cô ta có chủ ý hay bị hại thỡ cũng đó gây ra những phản ứng dữ dội từ dư luận. Đa số người dân phản đối nhân cách của con người này. Thế nhưng sự kiện kênh VTV3 Đài Truyền hỡnh Việt Nam đưa cô ta lên trong một chương trỡnh "chia tay hoành tráng", với nhiều lời mong muốn được thông cảm, sẻ chia từ khán giả với khán giả của chương trỡnh Nhật ký Vàng Anh thỡ đúng là một việc làm thiếu cân nhắc của nhà đài, gây ra những dư luận bất bỡnh trong dân chúng. Vậy là khi cân nhắc giữa tài năng và khía cạnh đạo đức của một nhân vật, nhà báo phải có đủ tri thức, đủ bản lĩnh và trí tuệ để lựa chọn cách ứng xử đúng đắn nhất trong mỗi vấn đề, mỗi bài viết. Việc trang bị một kiến thức sâu rộng cho phóng viên về chủ trương, đường lối của Đảng, kế sách thu hút hiền tài của dân tộc sẽ giúp phóng viên có cái nhỡn vừa công tâm, vừa đúng đắn, biết cân nhắc giữa phần tài và đức trong một con người để viết đúng, viết trúng và viết hay hơn. c. Cơ quan báo chí quán triệt sâu rộng vấn đề tuyên truyền nội dung này đến các phóng viên, tổ chức bổi dưỡng kiến thức chuyên ngành cho các mỗi phóng viên theo dừi chuyên biệt các mảng đề tài. Đối với các phóng viên theo dừi mảng đề tài về vấn đề nhân tài và sử dụng nhân tài thỡ cần có sự bồi dưỡng các kiến thức về vấn đề này. d. Yêu cầu các phóng viên tích cực, chủ động tỡm ra và đề xuất cỏc hỡnh thức tuyờn truyền trờn tờ bỏo của mỡnh về vấn đề này. Chẳng hạn như việc mở các chuyên trang, chuyên mục, tổ chức các hoạt động xó hội. Báo Thanh niên tổ chức các diễn đàn bàn luận về vấn đề trọng dụng người tài nhưng đồng thời cũng tổ chức xây dựng quỹ "Đào tạo nhân tài trẻ nước Việt", tổ chức các cuộc tuần hành "Vỡ nhân tài đất Việt" gây được tiếng vang lớn. e. Xây dựng đội ngũ phóng viên theo dõi chuyên sâu về mảng đề tài này cũng là một biện pháp nâng cao năng lực cho từng phóng viên. Chúng ta đều hiểu rừ rằng mỗi người, đặc biệt là các phóng viên thường chỉ giỏi trong một số lĩnh vực nhất định. Người thỡ giỏi làm thời sự, người thỡ giỏi làm phúng sự điều tra, người giỏi về viết chân dung, bút ký, người có quan hệ rộng trong lĩnh vực kinh tế, thương mại… Do đó, phát hiện các phóng viên có năng lực cụ thể phù hợp với việc viết về đề tài phát triển nhân lực, nhân tài là một giải pháp hữu hiệu vừa để nâng cao chất lượng tin bài vừa tạo điều kiện nâng cao năng lực của chính phóng viên đó. Để xây dựng được đội ngũ các phóng viên mũi nhọn này có thể chọn những phóng viên đó chuyên viết về nhân tố mới điển hỡnh tiên tiến. Điều này có nhiều thuận lợi vỡ nội dung tuyên truyền về vấn đề nhân tài đất nước và tuyên truyền về các nhân tố mới có nhiều điểm tương đồng, cái khác là ở tính rộng hơn của vấn đề nhân tài và phát trỉên nhân tài mà thôi. Sự chuyên môn hoá này sẽ tạo cho phóng viên ý thức sâu hơn về nhiệm vụ của mỡnh, có nhiều điều kiện để tiếp xúc với những con người tài năng trong xó hội, xây dựng cho họ giác quan nhanh nhạy hơn trong viêc thu thập thông tin, nắm bắt nguồn tin. Việc thể hiện cũng có nhiều thuận lợi do kỹ năng, kỹ xảo được nâng cao đáng kể do chuyên môn hoá. 3.3. Đổi mới nội dung, phương thức hoạt động, hình thức thể hiện của báo chí nhằm nâng cao hiệu quả tuyên truyền về vấn đề nhân tài và sử dụng nhân tài hiện nay 3.3.1 Tích cực đổi mới về nội dung tuyên truyền a. Báo chí cần tiếp tục làm tốt hơn chức năng tuyên truyền chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước về vấn đề nhân tài và sử dụng nhân tài Cần tăng cường hơn nữa việc đăng tải các văn bản quy định của Nhà nước, các ngành, các cấp về chính sách đào tạo, đói ngộ người tài đảm bảo công khai, dân chủ, minh bạch, giải thích kỹ các quy định đó để nhân dân hiểu rừ bằng các hỡnh thức thể hiện phong phú, mềm mại, dễ tiếp nhận. Điều này có tác dụng giáo dục và đưa công tác đào tạo, tuyển chọn, thu hút và sử dụng người tài mang tính chất dân chủ, tính xó hội hoá rộng lớn hơn góp phần ngày càng có nhiều tài năng trong xó hội được phát hiện và trọng dụng. b. Đẩy mạnh tuyên truyền về gương người tốt việc tốt, điển hình tiên tiến Tuyên truyền về vấn đề nhân tài và phát huy nhân tài đất nước có những điểm tương đồng với tuyên truyền về gương người tốt việc tốt, nhân tổ mới, điển hỡnh tiên tiến, chỉ khác nhau về phạm vi. Do vậy, giải pháp nâng cao hiệu quả tuyên truyền về vấn đề nhân tài đất nước thỡ cũng có nhiều điểm tương đồng việc tăng cường, đẩy mạnh công tác tuyên truyền vè gương người tốt, việc tốt, điển hỡnh tiên tiến. Sau đây là một số vấn đề và giải pháp cơ bản của việc nâng cao hiệu quả tuyên truyền về nhân tố mới,điển hỡnh tiên tiến. Trước đây, khi nói đến điển hỡnh tiờn tiến, chỳng ta nhỡn nhận điển hỡnh là một sản phẩm đó hoàn thành, rất tốt đẹp, dẫn đến tuyên truyền một chiều, khó tránh khỏi màu sắc cực đoan, làm cho ít nhiều người cũn ngờ vực chưa thật tin điển hỡnh. Bõy giờ muốn tuyờn truyền cho cú hiệu quả, cú sức thuyết phục phải nhỡn nhận điển hỡnh tiờn tiến là sự vật chứa đựng nhiều phẩm chất tốt, chưa phải hoàn chỉnh, đang trong quá trỡnh vận động tự hoàn thiện, có như vậy người đọc, người nghe - nhỡn mới tin và họ hiểu ra cả quỏ trỡnh phấn đấu gian khổ có thuận lợi, có khó khăn, từ đó họ cảm thông chia sẻ với thành tích của điển hỡnh tiờn tiến. Mới đây, Đài Truyền hỡnh Việt Nam đưa lên một số nhân tố tích cực trực tiếp đối thoại với khán giả. Đó là phương thức tuyên truyền tốt, qua đó khán giả thấy người thật việc thật, những con người bằng da bằng thịt, với bao khó khăn thử thách và ưu tư nhưng họ đó vượt lên số phận đạt được thành tích cao trong cuộc sống. Tuyên truyền như vậy là có sức thuyết phục. Công tác tuyên truyền hiện nay phải tránh đơn giản, một chiều làm cho người ta nghi ngờ. Tính xác thực, hợp lý, khoa học trong cụng tỏc tuyờn truyền về nhõn tố mới, điển hỡnh tiờn tiến phải được đặt ra trong nhận thức cũng như việc làm của mỗi cán bộ, phóng viên, biên tập viên và báo cáo viên. Tuyên truyền nhân tố mới, điển hỡnh tiờn tiến, trong đó có các cá nhân tài năng, phải bám sát các mục tiêu, chỉ tiêu thi đua để tạo ra sức mạnh tập trung, giải pháp hiệu quả thúc đẩy phong trào thi đua. Hiện nay tuyên truyền thi đua cũn tản mạn, chưa gây được ấn tượng. Ví dụ, trong ngành giáo dục đang có nhiều câu hỏi bức xúc, vậy nhân tố mới, điển hỡnh tiờn tiến phải trả lời cỏc cõu hỏi đó, nếu trả lời kịp thời thỡ người ta rất chú ý. Người ta rất quan tâm việc dạy thêm tràn lan, bằng cấp dễ dói, ớt coi trọng chất lượng. Nhưng có người không chạy theo cái đó mà vượt lên hoàn cảnh, làm chủ mỡnh và lập thành tớch cao trong học tập, chắc chắn trường hợp đó sẽ được xó hội hoan nghờnh. Do vậy, lựa chọn nhõn tố mới, điển hỡnh tiờn tiến làm sao để tạo ra được sự quan tõm chung, tỡm cỏch thỏo gỡ những khú khăn trên các lĩnh vực cụ thể là một hướng đi tốt, nâng cao sức mạnh của công tác tuyên truyền thi đua. Tuyên truyền nhân tố mới, điển hỡnh tiờn tiến là phải kiờn trỡ bỏm theo nhõn tố mới, điển hỡnh tiờn tiến đó để nhân rộng điển hỡnh từ một hiện tượng cá biệt phát triển trở thành phổ biến, góp phần hỡnh thành một phong trào thi đua theo phong cách mới, tiêu chuẩn mới. Lâu nay, việc tuyên truyền thường chú ý tạo ra những điển hỡnh cỏ biệt mà chưa nhân ra thành những điển hỡnh phổ biến, với những thành tựu chung đem lại chuẩn mực cho cả phong trào thi đua rộng lớn. Việc đeo bám các nhân tố mới, điển hỡnh tiờn tiến phải cụng phu, kỹ lưỡng, có hỡnh thức tuyờn truyền hấp dẫn, thuyết phục. Bên cạnh những nhân tố tích cực, điển hỡnh tiờn tiến, chỳng ta phải phờ phỏn những hiện tượng tiêu cực. Không phê phán hiện tượng tiêu cực thỡ khụng mở đường cho cái tích cực vươn lên. Phê phán tiêu cực nhưng không dẫn đến tạo ra bức tranh đen tối về xó hội mà phờ phỏn là để làm sáng tỏ vẻ đẹp của điển hỡnh tớch cực. Cần phờ phỏn đúng mức mặt tiêu cực, sai trái, tham nhũng gây suy thoái, thất thoát kinh tế, giảm sút niềm tin của dân vào guồng máy Nhà nước và những tiêu cực gây hậu quả xấu trong xó hội. Công tác tuyên truyền nhân tố mới, điển hỡnh tiờn tiến là một cụng việc lớn rất khú khăn. Trước đây cha ông ta cũng đó cú những kinh nghiệm tốt trong tuyờn truyền điển hỡnh. Nhưng đến thời đại chúng ta công tác tuyên truyền nhân tố mới, điển hỡnh tiờn tiến mới thực sự trở thành cụng việc to lớn của toàn Đảng, toàn dân, bởi vỡ chỳng ta xõy dựng chủ nghĩa xó hội là việc làm chưa từng có, đũi hỏi phải phỏt huy tối đa sức mạnh của mọi người dân; huy động tinh thần chủ động, sáng tạo của toàn xó hội. Tuyờn truyền nhõn tố mới, điển hỡnh tiên tiến là việc làm rất quan trọng và bức thiết hiện nay, các cơ quan thông tin báo chí phải làm tốt nhiệm vụ này. Lónh đạo các cơ quan ban, ngành, đoàn thể tiếp tục chỉ đạo thực hiện thật tốt phong trào thi đua theo tinh thần Chỉ thị 39 của Bộ Chính trị. Ban Tư tưởng - Văn hóa Trung ương coi đây là một nội dung quan trọng để tiếp tục hoàn chỉnh thêm chương trỡnh tuyờn truyền nhõn tố mới, điển hỡnh tiờn tiến, gúp phần tớch cực vào phong trào thi đua và rèn luyện con người Việt Nam theo 5 đức tính mà Nghị quyết Trung ương 5 (khóa VIII) về văn hóa đó đề cập. Hiện nay, một thực tế rất đáng báo động là trên báo chí nói chung, xuất hiện nhiều các chương trỡnh, bài báo có nội dung vô bổ, chạy theo thị hiếu nhằm kích thích tính hiếu kỳ của người đọc, tăng số lượng phát hành, tăng doanh thu quảng cáo cho các cơ quan báo chí. Đó là những chuyện giật gân, các vụ án, cuộc sống riêng tư, truỵ lạc của các nhân vật nổi tiếng, các vụ án tiêu cực, tham nhũng… Bên cạnh đó là xu hướng thương mại hoá báo chí, chạy theo lợi nhuận kinh doanh mà quên đi tính giáo duc của báo chí đổi với thanh niên cũng như đối với toàn xó hội nói chung. Những nội dung thông tin giật gân, chạy theo xu hướng tầm thường đang hàng ngày hàng giở tác động vào nhận thức của thanh niên, làm đảo lộn thang giá trị cuộc sống, thúc đẩy họ theo xu hướng thực dụng, buông thả trong cuộc sống. Những giá trị như lũng yêu nước, lũng tự hào dân tộc, lý tưởng rèn luyện, phấn đấu, trách nhiệm xó hội, trách nhiệm công dân, lý tưởng cống hiến cho Tổ quốc, cho dân tộc… bị phai nhạt. Để khắc phục hậu quả này thỡ bên cạnh việc giảm bớt những nội dung tiêu cực này trên báo chí phải ngày càng tăng cường, mở rộng nội dung tuyên truyền về các mặt tích cực, về các bạn trẻ tài năng, sống có trách nhiệm đang hằng ngày hàng giờ học tập rèn luyện để ngày mai lập nghiệp, cống hiến cho Tổ quốc. c. Tuyên truyền tích cực hơn nữa về cỏc mụ hỡnh cỏc cơ quan, doanh nghiệp địa phương có cách làm hay, đổi mới trong việc chọn và sử dụng người tài Bên cạnh việc đẩy mạnh tuyên truyền về các cá nhân tài năng, tấm gương sáng trong học tập, rèn luyện của thanh niên thỡ cũng rất cần phải cổ vũ, động viên và nêu gương các đơn vị kinh tế, các địa phương, doanh nghiệp làm tốt công tác đào tạo, bồi dưỡng và trọng dụng người tài. Khảo sát chung báo chí trong thời gian qua cho thấy, việc tuyên truyền về các đơn vị, các ngành, địa phương làm tốt công tác phát hiện, đào tạo và sử dụng người tài xuất hiện trên báo chí cũn ít. Đây chính là vấn đề cần quan tâm đẩy mạnh hơn nữa trong thời gian tới. Trong trên 200 bài đăng trên báo Thanh niên, báo Tuổi trẻ và Vietnamnet viết về đề tài này trong 3 năm 2005 đến 2007 thỡ số bài thuộc chủ đề này rất thấp. Không phải vỡ không có địa phương nào làm tốt công tác thu hút, sử dụng người tài mà nguyên nhân có lẽ thuộc về phía chủ quan các phóng viên nhiểu hơn. Các bài viết này có vị trí rất quan trọng và chắc chắn sẽ thu hút đáng kể bạn đọc quan tâm. Bởi các địa phương có nhiều bất cập trong cách sử dụng người tài thỡ khỏ phổ biến nhưng các đơn vị, doanh nghiệp và địa phương có sự đổi mới trong chính sách trọng dụng người tài thỡ cũn chưa nhiều. Những bài viết đề cập đến vấn đề này sẽ là những kinh nghiệm, bài học thành công ở các đơn vị, các tổ chức làm tốt công tác đói ngộ, bố trí, sẵp xếp cán bộ, có giá trị tham khảo cho nhiều địa phương, doanh nghiệp và các đồng chí lónh đạo ở các đơn vị đó. Hơn nữa, việc tuyên truyền về các mô hỡnh này sẽ góp phần rất lớn trong việc dần hỡnh thành những giải pháp cụ thể, thiết thực, khả thi, những mô hỡnh đào tạo, sử dụng nhân tài có hiệu quả, đóng góp vào việc sửa đổi chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước và từng địa phương liên quan đến vấn đề nhân tài và trọng dụng nhân tài hiện nay. Tuyên truyền tích cực về chủ đề này chính là báo chí đó tham gia thực hiện công tác tổng kết kinh nghiệm về vấn đề đào tạo, sử dụng nhân tài ở nước ta, tham mưu cho Đảng và Nhà nước chiến lược về con người và phát triển nguồn lực con người trong giai đoạn mới đúng như nghị quyết của Đảng đó đề ra. Trên thực tế, những đơn vị làm tốt công tác này, những bài học kinh nghiệm quý giá như thế có rất nhiều và đang nảy sinh từng ngày trong cuộc sống. Tuy nhiên, trên mặt báo, trong các chương trỡnh phát thanh, truyền hỡh hiện nay, nội dung này chỉ chiếm một tỷ lệ thấp và được thể hiện một cách đơn giản, không thật sự hấp dẫn. Trong khi đó, các nội dung tiêu cực thỡ lại được đề cập nhiều hơn dẫn đến tâm lý chán nản, mất phương hướng của những trí thức trẻ đang tỡm bến đỗ, gây ra những thất thoát chất xám cho địa phương, cho doanh nghiệp trong nước. Muốn thực hiện tốt được nhiệm vụ này đũi hỏi nhà báo phải lăn lộn với cơ sở, đi sâu đi sát. Các nhân tố mới ở giai đoạn ban đầu thường chỡm khuất, mang tính nhỏ lẻ ở nơi này, nơi khác, chưa phổ biến rộng rói. Để phát hiện được ra đâu là các đơn vị, cơ quan, doanh nghiệp địa phương có cách làm hay, làm đúng trong việc "trải thảm đỏ" thu hút nhân tài cũng là việc làm không dễ dàng. Thực tế hiện nay ở nhiều nơi có chính sách "trải thảm đỏ" thu hút nhân tài, quảng cáo rầm rộ trên các phương tiện thông tin đại chúng về chính sách ưu đói cho người tài về địa phương công tác cùng với nhiều lời hứa bố trí công việc phù hợp, mức lương cao. Song khi các trí thức trẻ được nhận vào thỡ thực tế hoàn toàn khỏc với những gỡ lónh đạo địa phương đó cam kết khiến nhiều trớ thức trẻ thất vọng: Không được bố trí công việc đúng chuyên môn, mức lương thấp, điều kiện làm việc lạc hậu, không có điều kiện phát huy tài năng. Đây là một thực tế đũi hỏi phúng viờn phải cú sự đi sâu, đi sát, phát hiện bản chất của vấn đề để viết đúng, viết trúng. Nếu phóng viên chỉ nghe báo cáo hoặc xem xét một số kết quả ban đầu thỡ rất dễ viết chưa tới được bản chất của sự việc, có khi ca ngợi không đúng sự thật, làm giảm hiệu quả tuyên truyền. Một yêu cầu đối với phóng viên khi thể hiện tác phẩm về chủ đề này là trong khi cổ vũ, động viên cách làm của các đơn vị đó cần nhất là rút ra được kinh nghiệm, tổng kết được bài học thành công trong cách dùng người tài của đơn vị đó để góp phần nhân rộng những mô hỡnh như thế rộng rói hơn. d. Có thêm nhiều tác phẩm có tính chất phê phán những bất cập trong đào tạo nhân tài, những nghịch lý trong sử dụng, đói ngộ nhõn tài ở cỏc địa phương, các ngành, doanh nghiệp Mấy năm gần đây, câu "Hiền tài là nguyên khí Quốc gia" trích trong văn bia Quốc Tử Giám đó trở thành cõu đầu lưỡi của các quan chức (kẻ sử dụng hiền tài) và trí thức (kẻ hiền tài) nước ta. Và thế rồi trong những năm gần đây phong trào "đào tạo hiền tài", tỡm hiền tài và phấn đấu trở thành hiền tài được khởi động. Thế nhưng công tác đào tạo nhân tài vẫn cũn quá nhiều vấn đề bất cập rất cần báo chí lên tiếng, góp phần sửa đổi các chính sách về đào tạo nhân tài này ngày càng phù hợp hơn với xu thế hội nhập hiện nay. Như đó đề cập ở trên, hầu hết các tỉnh thành trong cả nước đều có chiến lược thu hút và sử dụng nhân tài với mong muốn phát triển tỉnh nhà. Tuy nhiên, một thực tế dễ nhận thấy là hầu hết các địa phương không có nghiên cứu một cách khoa học, cụ thể về nhu cầu, khả năng phát triển trên từng lĩnh vực cụ thể của địa phương dẫn đến chính sách thu hút dàn trải, thiếu trọng tâm, vừa lóng phí, vừa không đạt hiệu quả. Tất cả là vỡ thiếu quy hoạch thu hỳt đối tượng người tài, dẫn đến tỡnh trạng thừa vẫn thừa mà thiếu vẫn thiếu, chớnh sỏch ưu đói thiếu tập trung nờn không đủ hấp dẫn. Không thể thu hút được những nhân tài chất lượng cao (không phải đối tượng thạc sĩ hoặc sinh viên giỏi) nếu không có những chính sách dành cho riêng họ với những ưu đói đặc biệt về vật chất, điều kiện và môi trường làm việc cũng như những "bài toán" mà họ phải giải khi công tác tại địa phương. Tất cả những bất cập, những nghịch lý đó vẫn hàng ngày hàng giờ diễn ra gây ảnh hưởng rất lớn đến quá trỡnh phát triển đất. Nếu như người tài ngày càng được trọng dụng thỡ chúng ta có cơ sở chắc chắn để tin tưởng rằng tương lai của dân tộc là sáng lạn. Cũn nếu ngược lai, sự suy vong là điều khó tránh khỏi. Báo chí với quyền lực và vũ khí của mỡnh cần nhận trách nhiệm khó khăn và phức tạp là đấu tranh với những tiêu cực, với những nghịch lý trong đào tạo, thu hút và trọng dụng nhân tài ở nước ta. Việc này càng được thực hiện quyết liệt bao nhiêu thỡ những thành tựu về kinh tế, văn hoá, xó hội, những khởi sắc sẽ càng đến sớm bấy nhiêu. Có thể nói, báo chí trong những năm qua đó thực hiện rất tốt công tác chống tiêu cực, chống quan liêu, tham nhũng, lóng phí. Nhiều vụ việc tiêu cực đó được đưa ra công luận; qua đó, các cơ quan bảo vệ pháp luật đó đứng ra điều tra, xử lý có kết quả, góp phần củng cố lũng tin của cán bộ, đảng viên và nhân dân và Đảng ta và chế độ ta, vào con đường đi lên chủ nghĩa xó hội. Báo chí đó đóng vai trũ quan trọng là một kênh thông tin để toàn dân tham gia đấu tranh chống tiêu cực, chống các hiện tượng quan liêu, các điều bất cập, chưa hợp lý đang tồn tại trong xó hội. Và thực tế đó chứng minh hiệu quả rất lớn của báo chí khi lên tiếng trước các vấn đề nghịch lý đang diễn ra trong xó hội. Vấn đề đào tạo, sử dụng nhân tài ở nước ta cũng đang tồn tại rất nhiều vấn đề bất cập, đáng quan tâm. Do vậy, báo chí cần tích cực hơn nữa, đẩy mạnh tuyên truyền về vấn đề này, qua đó tác động tích cực đến chính sách đào tạo và sử dụng nhân tài của Đảng và Nhà nước ta. Tuy nhiên, thực tế, báo chí cần tăng cường đấu tranh hơn nữa với các tiêu cực trong việc cất nhắc, đề bạt cán bộ hiện nay ở nhiều cấp, ngành, địa phương. Đây là một vấn đề bức xúc trong dư luận nhưng tiếc rằng trên báo chí xuất hiện cũn ớt. Báo chí cần phản ánh, đấu tranh với các cách làm quan liêu, thiếu dân chủ và tập trung nói lên sự đổi mới cách làm nhân sự, tổ chức là quan trọng nhất. Qua những vụ việc xung quanh vụ PMU 18 vừa qua mới thấy, nhân sự là khâu "cực khó". Phải làm thế nào để những người được lựa chọn, đầu tiên phải có cái tâm rồi quan trọng nữa là phải có tầm và có trí tuệ chứ không phải chỉ là theo kiểu cơ cấu này nọ hay theo đạo đức chung chung. Những vụ việc tiêu cực gần đây mới trật khấc ra những lónh đạo ở đó, tâm thỡ khụng cú, tầm và trớ tuệ cũng khụng nốt. Thực ra chuyện chạy chức, chạy quyền lõu nay là cú, rồi bao che là cú... Trọng dụng nhõn tài thỡ ai cũng núi và về nguyờn lớ thỡ rất đúng, nhưng như thế nào là nhân tài thỡ vẫn cũn vô cùng phức tạp. Các vụ việc đó cũng cho thấy cần phải xem lại cách tổ chức, sắp xếp cán bộ. Cách tổ chức của ta nhiều khi chồng chéo rồi chẳng qui trách nhiệm cho ai cả. Đó là một trong những nội dung mới mà báo chí cần phải đẩy mạnh tuyên truyền trong thời gian tới. 3.3.2 Đổi mới hỡnh thức tuyờn truyền ngày càng sinh động, hấp dẫn a. Tổ chức các vệt tuyên truyền, các chiến dịch tuyên truyền cao điểm nhân các sự kiện lớn của đất nước, qua đó phát triển thành các đợt sinh hoạt chính trị sâu rộng, học tập và làm theo những tấm gương điển hình, hướng đến mục tiêu xây dựng một xã hội học tập, xây dựng văn hoá tôn trọng người tài trong xó hội Theo lý thuyết truyền thông, các chiến dịch tuyên truyền bằng nhiều hỡnh thức, với cường độ cao bao giờ cũng có tác động mạnh đến công chúng, gây hiệu quả tức thỡ. Rồi sau đó, chiến dịch truyền thông được giảm dần cường độ và diễn ra trong thời gian dài sẽ có kết quả tốt. Việc truyền thông thường xuyên tác động vào dư luận xó hội một vấn đề nào đó, nhắc đi nhắc lại thường xuyên sẽ làm cho thông điệp truyền thông được lưu giữ lâu hơn và dễ tác động đến hành động của đối tượng. Xuất phát từ điều này, việc tuyên truyền về vấn đề nhân tài và sử dụng nhân cũng rất cần thiết phải tổ chức thành các "chiến dịch", các đợt cao điểm, đồng loạt ra quân ở nhiều báo. Như vậy thỡ chắc chắn hiệu quả tuyên truyền rộng rói sẽ đạt được. Tuy nhiên, việc đào tạo, sử dụng nhân tài là một vấn đề rất phức tạp, liên quan tới rất nhiều lĩnh vực, nhiều mối quan hệ, nhiều cơ chế chính sách nên không thể đũi hỏi một kết quả ngay lập tức từ xó hội. Vấn đề này khi nhận được sự quan tâm và biết đến của một bộ phận đông đảo người dân thỡ cần tiếp tục duy trỡ các các tin bài một cách thường xuyên trên các báo. Có như vậy mới duy trỡ được độ "nóng" của vấn đề liên tục trong dư luận. Khi đó có sự quan tâm nhất định của xó hội tức là có "cầu" thỡ lúc này sẽ là điều kiện rất thuận để các báo có "cung", đưa ra nhiều tin bài có chất lượng về vấn đề này. Từ các đợt tuyên truyền như vậy, nhất là trước các sự kiện nổi bật như nhân tài Việt Nam thành công trên thế giới chẳng hạn, các báo sẽ nhân dịp đó tổ chức thành các đợt sinh hoạt chính trị rộng rói, tổ chức các diễn đàn cho đông đảo các tầng lớp nhân dân bày tỏ sự khâm phục, tôn vinh những người tài. í nghĩa xó hội rộng lớn của hoạt động này là tạo ra các phong trào thi đua học tập, noi gương các các tài năng, tạo ra một dư luận xó hội hết sức lành mạnh trong xó hội. Khi một bộ phận tiên tiến trong xó hội có cái nhỡn đúng đắn và công bằng thực sự với người tài tức là đó dần hỡnh thành một văn hoá trọng người tài trong xó hội. Và xó hội sẽ văn minh hơn,đất nước sẽ giàu mạnh hơn khi và chỉ khi những người tài - lực lượng ưu tú nhất của xó hội được tôn vinh, được cống hiến hết trí tuệ và tâm lực của mỡnh. b. Đổi mới cách thể hiện bài viết về vấn đề phát huy nhân tài đất nước. Có sự phối hợp giới thiệu trên nhiều báo, tạp chí, tạo sự đồng thuận cao trong dư luận xó hội, nhưng phải phù hợp với tôn chỉ, mục đích, thế mạnh, bản sắc của từng tờ báo, tạp chí. Hỡnh thức thể hiện là điều vô cùng quan trọng đối với mỗi tác phẩm báo chí. Vấn đề dù có thời sự nóng bỏng đến bao nhiêu, hứa hẹn hấp dẫn bao nhiêu nhưng nếu không được thể hiện một cách tốt nhất thỡ cũng trở thành những vấn đề tầm thường. Đối với báo chí, đổi mới liờn tục trở thành yờu cầu sống cũn. Giờ đõy, vũng đời của mỗi tác phẩm báo chí ngày càng thu ngắn lại. Thông tin bị cũ đi rất nhanh chóng. Hỡnh thức của tờ báo, của một chương trỡnh phát thanh truyền hỡnh cũng liên tục thay đổi để đáp ứng yêu cầu và thị hiếu ngày càng cao của khán giả. Thực tế đó đũi hỏi hỡnh thức thể hiện trong tuyên truyền về vấn đề chúng ta đang nghiên cứu cũng phải thay đổi liên tục nhằm mục đích để tác phẩm ngày càng mới mẻ, sinh động, đạt hiệu quả tuyên truyền cao hơn. Nghiên cứu các bài báo về vấn đề nhân tài và sử dụng nhân tài trên các báo Thanh niên, Tuổi trẻ và Vietnamnet cho thấy các tờ báo này đó có hỡnh thức thể hiện các tác phẩm rất phong phú, sinh động. Rất nhiều dạng bài đó được sử dụng để chuyển tải nội dung: ghi chép, phóng sự, ký chân dung, xó luận, chuyên luận, bỡnh luận, bài phản ánh, các diễn đàn… Nổi lên một hỡnh thức mới trong thể hiện vấn đề đó là các diễn đàn như "Nước Việt Nam ta nhỏ hay không nhỏ?", "Vươn ra biển lớn"… Đây là một hỡnh thức tuyên truyền hiệu quả cần được phát huy rộng rói trong thời gian tới. Thực tế ở nhiều tờ báo khác, tuyên truyền về vấn đề này cũn ít. Do vậy hỡnh thức tuyên truyền cũng chậm có sự đổi mới, chưa có nhiều dạng bài mới, có cách thể hiện sinh động, trẻ trung thu hút được sự quan tâm của các bạn trẻ. Bên cạnh các bài phóng sự, bài phản ánh nêu gương nhân tố mới, điển hỡnh tiên tiến, nhân tài trên các lĩnh vực cần tăng thể loại xó luận, bỡnh luận mang tính chất tổng kết, đánh giá. Các bài này vừa mang tính thời sự cao lại vừa có tác dụng nhấn mạnh tầm quan trọng của vấn đề được đề cập và chuyển tải được những nội dung sâu sắc, có tầm khái quát cao. Đổi mới hỡnh thức thể hiện cũn là việc thay đổi trong thiết kế, trỡnh bày mỗi trang báo. Đối với các bài về đề tài này, do có khối lượng độc giả trẻ lớn lại là những người có trỡnh độ học vấn quan tâm theo dừi nên hỡnh thức trỡnh bày, dàn trang cần mang tính sáng tạo cao, gây được sự chú ý đặc biệt với người đọc khi lật giở trang báo có bài về chủ đề này. Việc rút tít hay viết sa-pô cũng cần chú ý hơn. Nên có các tít ngắn gọn (là yêu cầu chung của mọi loại bài) nhưng phải nêu bật được chủ đề tác phẩm và thông tin "nóng", vấn đề nổi cộm mà tác phẩm đề cập. Có rất nhiều phương pháp đổi mới về hỡnh thức thể hiện nhưng cơ bản nhất vẫn là trỡnh độ và khả năng của mỗi phóng viên. Với mỗi nội dung khác nhau cần cú những hỡnh thức thể hiện khỏc nhau cho phự hợp nhất. Điều này phụ thuộc lớn và sự linh hoạt và trỡnh độ của mỗi nhà báo khi viết bài về đề tài này. c. Xây dựng các chuyên mục thường xuyên, các diễn đàn trên báo chí với nhiều vấn đề vê nhân tài và phát huy nhân tài để tranh thủ sự đóng góp ý kiến của toàn xã hội đối với hoạt động tuyên truyền này, góp phần nâng cao hiệu quả của việc bồi dưỡng, phát huy nhân tài đất nước Hiện nay, xu hướng chung của các tờ báo là đều mở ra các chuyên trang, chuyên mục. Hiệu quả của các chuyên trang, chuyên mục này là giúp cho việc khai thác từng mảng vấn đề được sâu hơn, tạo ra hiệu quả tuyên truyền rừ rệt hơn. Muốn nâng cao chất lượng công tác tuyên truyền về vấn đề nhân tài và sử dụng nhân tài, rất cần thiết phải mở các chuyên mục riêng, mỗi ngày đưa ra một vấn đề nổi cộm. Những ý kiến giá trị của độc giả có thể sử dụng để đăng tải. Đối với báo Thanh niên, Tuổi trẻ và Vietnamnet thỡ trong thời gian qua, đây là mảng mà các báo này đó thực hiện có thể nói là tiên phong và đạt được kết quả rất tốt. Các chuyên mục như "Nước Việt ta nhỏ hay không nhỏ?" trên báo Thanh niên 2006, chuyên mục "Vươn ra biển lớn" (báo Tiền phong) đó thu hút được một lượng độc giả rất lớn tham gia viết bài. Chuyên mục này chủ yếu do độc giả gửi bài với nhiều bài rất tốt, rất đặc sắc và mới lạ, thể hiện những phát hiện của mỗi cá nhân trong xó hội. Trong xu hướng xó hội hoỏ bỏo chớ như hiện nay, việc tạo ra các diễn đàn để người dân tham gia vào quỏ trỡnh sỏng tạo tỏc phẩm là một cách làm hiệu quả. Qua các diễn đàn này đó có hàng trăm ý kiến đóng góp rất tâm huyết, nhiều vấn đề rất phong phú do đông đảo bạn đọc trên cả nước và thậm chí cả ở nước ngoài gửi tới. Với hỡnh thức thể hiện đúng như một diễn đàn nơi có các ý kiến trao đổi sẽ "kéo" các bạn trẻ vào cuộc để họ được viết, được nói lên những suy nghĩ của mỡnh, tham gia tranh luận, thậm chí có cả những quan điểm trái chiều cũng được đưa ra, đây thực sự là một sân chơi rất lành mạnh và tạo được hiệu quả tuyên truyền rất cao trong xó hội, giúp cơ quan báo chí cũng như những người có trách nhiệm đo đếm được khả năng và trỡnh độ nhận thức chung cũng như quan điểm của xó hội đối với mỗi vấn đề báo đưa ra, từ đó đóng góp vào xây dựng, hoàn thiện các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về vấn đề nhân tài và sử dụng nhân tài. d. Các tổ chức, các cơ quan lónh đạo báo chí hoặc Hội Nhà báo Việt Nam có thể phối hợp với các ngành, các đơn vị kinh tế, xó hội đầu tư kinh phí, tổ chức thêm nhiều cuộc thi viết về vấn đề nhân tài và sử dụng nhân tài trong giai đoạn mới trên các lĩnh vực. Phát động thi đua mang tính chuyên đề, chuyên ngành, liên ngành, lấy đó là nguồn đề tài cho báo chí khai thác, để thu hút, khuyến khích các cơ quan báo chí, người viết báo hăng hái tham gia, để công tác tuyên truyền về vấn đề này trong thời gian tới trên báo chí nâng lên một tầm cao mới về chất. Các cuộc thi cũng giống như việc chúng ta tổ chức mời gọi nhân tài vậy. Những tỏc phẩm hay sẽ cú ý nghĩa rất thiết thực đóng góp vào chủ trương, chính sách thu hút đói ngộ người tài, tạo nên một phong trào rộng khắp trong xó hội tôn vinh và biệt đói người tài, kích thích họ cống hiến cho đất nước. Kinh phí tổ chức cuộc thi hoàn toàn có thể vận động tài trợ từ các doanh nghiệp,các công ty - những người cũng rất mong mỏi có thêm nhiều người tài vào làm. Và chắc chắn nhiều người tâm huyết với việc tuyển lựa người tài cũng sẽ sẵn sàng đứng ra tài trợ cho cuộc thi viết mang ý nghĩa xó hội rộng lớn này. 3.4. Tổ chức, huy động hệ thống báo chí và đóng góp của toàn dân, góp phần xã hội hoá công tác tuyên truyền, giáo dục, bồi dưỡng nhân tài cho đất nước Mục tiêu quan trọng của việc tuyên truyền là nâng cao nhận thức của toàn xó hội về vấn đề nhân tài qua đó góp phần xây dựng văn hoá trọng người tài trong xó hội để người tài được phát huy và cống hiến tài năng cho đất nước. Tuy nhiên, công việc tuyên truyền rộng rói trong nhân dân không phải công việc của chỉ riêng báo chí. Để nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền rất cần sự vào cuộc của cả hệ thống báo chí kết hợp với các cấp, các ngành từ trung ương tới địa phương để xó hội hoá công tác tuyên truyền, giáo dục, bồi dưỡng nhân tài cho đất nước. Thứ nhất, cần nâng cao nhận thức của các địa phương, doanh nghiệp về về vị trớ, vai trũ của công tác tuyên truyền về nhân tài và sử dụng nhân tài. - Các cấp từ trung ương tới địa phương cần thường xuyên định hướng và cung cấp thông tin cho báo chí về những hiện tượng mới nảy sinh, khi cũn là đơn lẻ; có sự phối hợp chặt chẽ với cơ quan báo chí trong việc giới thiệu các nhân tố mới, các tài năng trên các lĩnh vực. Có thể coi đây là động lực nuôi dưỡng, thúc đẩy các nhân tài phát triển về chất, tạo nên phong trào thi đua ở mỗi ngành, đơn vị, địa phương, cả với cá nhân điển hỡnh, nhõn tố mới, người tài. - Các địa phương, doanh nghiệp cần tạo điều kiện để các nhà báo tiếp cận nhiều hơn nữa thực tiễn sôi động trong hoạt động kinh tế, văn hoá, những vấn đề mang tính thời đại, để họ có chất liệu tươi mới phản ánh kịp thời trên báo chí hoặc tập trung tuyên truyền. Thứ hai, việc đổi mới và nâng cao chất lượng tuyên truyền về nhân tài trước hết phải tổng kết từ cơ sở và mỗi cơ sở phải chủ động trong tuyên truyền về các cá nhân này… Hiện nay, cú tỡnh trạng nhiều đơn vị cơ sở ngại tuyên truyền các cá nhân có tài năng, nhân tố mới, điển hỡnh tiờn tiến. Người đứng đầu cơ quan rất ngại khen chê, ngại nói đến những cá nhân xuất sắc, thậm chí cũn khụng chớnh thức cụng nhận họ ở cơ quan mỡnh vỡ sợ núi ra gõy mất đoàn kết, sợ không chính xác do không có cơ quan theo dừi, kiểm tra thường xuyên. Đây là dấu hiệu cho thấy chúng ta ít quan tâm đến công tác cổ vũ, động viên, khích lệ, khen thưởng và công nhận một cách công bằng người tài trong từ cơ quan, đơn vị nên không đánh giá họ một cách chuẩn xác và có sức thuyết phục. Thậm chí bản thân những người giỏi, có tài cũng không muốn xuất đầu lộ diện nhiều trên báo chí bởi nếu báo chí khi tuyên truyền có những vấn đề cũn phiến diện hoặc chưa thật sự chính xác sẽ gây ra nhiều rắc rối trong cuộc sống và công tác cho bản thân những người được lên báo đài (thực tế những trường hợp như thế đó xảy ra không ít!). Chính vỡ vậy, để thay đổi được nếp nghĩ của cả những người đứng đầu trong các cơ quan, doanh nghiệp không phải là vấn đề đơn giản. Nhà báo và rộng hơn là xó hội phải làm sao cho họ hiểu được tác dụng của việc tuyên truyền… Điều quan trọng là các cơ quan thông tin đại chúng phải giúp cán bộ có nhận thức và cảm quan mới, cách nhỡn mới thật sự đúng đắn và công bằng về nhân tài đất nước trong thời kỳ đổi mới, từ đó tỡm tũi phương thức tuyên truyền hấp dẫn, thuyết phục. TIỂU KẾT CHƯƠNG 3 Trong hệ thống các giải pháp nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền trên báo chí về vấn đề nhân tài và sử dụng nhân tài ở nước ta hiện nay, có thể thấy một số giải pháp quan trọng nhất, đó là: - Nhấn mạnh và quán triệt tầm quan trọng của việc tuyên truyền về vấn đề này cho lónh đạo của tất cả các cơ quan báo chí trong hệ thống báo chí nước ta. - Thay đổi tư duy của các nhà báo trong cách nhỡn nhận, đánh giá một cách đúng đắn, khách quan hơn về nhân tài trong thời đại mới. - Bồi dưỡng, nâng cao kiến thức về mọi mặt (lịch sử, chính trị, kinh tế, văn hóa, xó hội, chủ trương, chính sách về đào tạo nhân tài của Đảng và Nhà nước ta) cho các phóng viên. Xây dựng đội ngũ phóng viên chuyờn theo dừi về mảng đề tài này. - Đổi mới nội dung tuyên truyền, tập trung vào tuyên truyền các nhân tố mới, người tài trong mọi lĩnh vực của cuộc sống. - Đổi mới hỡnh thức tuyờn truyền tập trung vào xõy dựng cỏc chuyờn mục thường xuyên, có tính ổn định trên các báo. Biện pháp hiệu quả là xây dựng các diễn đàn về vấn đề nhân tài và sử dụng nhân tài để lấy ý kiến đóng góp của bạn đọc rộng rói. - Tổ chức các cuộc thi viết về đề tài này trên các báo. - Tổ chức, huy động hệ thống báo chí và đóng góp của toàn dân, góp phần xã hội hoá công tác tuyên truyền, giáo dục, bồi dưỡng nhân tài cho đất nước... Thực hiện đồng bộ và có kết quả các giải pháp trên sẽ góp phần nâng cao hiệu quả tuyên truyền về vấn đề nhân tài và sử dụng nhân tài ở nước ta hiện nay. Kết luận Nói đến tài năng con người là nói đến một vấn đề có tầm quan trọng đặc biệt đến sự phát triển của cộng đồng, đến tính chất của chính thể xó hội, đến tương lai của đất nước. Nói đến tài năng con người là nói đến một vấn đề có nội hàm rộng lớn, có lý lẽ và thực tiễn nhiều mặt, khỏ phức tạp mà sự nhỡn nhận nú chưa hẳn dễ dàng thống nhất. Quan niệm đó vậy nhưng để sử dụng được nhân tài cũn khú khăn gấp bội. Thời đại ngày nay, công cuộc xây dựng đất nước hiện nay cần người tài hơn bao giờ hết. Đảng, Nhà nước và nhân dân ta khát khao người tài song lại đang để lóng phớ một lực lượng chất xám to lớn do không biết kế sách để giữ chân họ. Không có một lực lượng những con người tài năng làm rường cột cho quốc gia, nguy cơ tụt hậu xa hơn với thế giới sẽ ngày càng gần lại. Chúng ta phải làm gỡ để tạo ra nhân tài và níu kéo họ ở lại. Đây sẽ cũn là một vấn đề vô cùng khó khăn, phức tạp và đụng chạm đến hàng loạt những nếp nghĩ, những cơ chế, những chính sách. Nhưng chúng ta không thể không làm. Và sự thật là chúng ta đang làm điều đó với những kết quả bước đầu không khỏi làm chúng ta ngạc nhiên với những kết quả nó mang lại. Đó là cơ sở để đất nước tiếp tục hoàn thiện cơ chế, chính sách đói ngộ người tài trong những năm tới. Khi vấn đề này đó trở thành một trong những tõm điểm của dũng thời sự, chắc chắn báo chí không thể đứng ngoài cuộc. Báo chí ngày càng cần thiết hơn, khẳng định vai trũ và vị trớ tiờn phong trong tuyờn truyền về vấn đề nhân tài và phát huy nhân tài đất nước trong giai đoạn hiện nay và về sau này. Sự vào cuộc của toàn binh chủng báo chí với nhiệm vụ tuyên truyền này là cơ sở thực tiễn vô cùng phong phú để rút ra những vấn đề lý luận hết sức cú ý nghĩa trong việc nghiên cứu về báo chí với nhiệm vụ tuyên truyền về vấn đề nhân tài và phát huy nhân tài đất nước. í nghĩa cú việc nghiên cứu này sẽ không dừng lại ở việc nâng cao hiệu quả tuyờn truyền mà nú cũn đóng góp được một phần nhỏ bé vào chính sách, chế độ đói ngộ, trọng dụng nhõn tài của Đảng, Nhà nước, góp phần nâng cao nhận thức của người dân đối với người tài trong thời đại mới. Hơn 100 trang luận văn đó trỡnh bày đầy đủ các khái niệm về người tài, đặc trưng của nhân tài, nêu lên được vai trũ của họ trong cụng cuộc xõy dựng đất nước hiện nay. Luận văn cũng tỡm hiểu về cỏc chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, Nhà nước về vấn đề nhân tài và nhất là khẳng định vai trũ rất quan trọng - là kênh truyền thông số 1 - trong việc tuyên truyền để phát huy và khơi dậy nguồn chất xám cho sự nghiệp chấn hưng đất nước. Trên cơ sở khảo sát trên 1000 số báo của 3 tờ báo là: Thanh niên, Tuổi trẻ và Vietnamnet luận văn đó cho thấy một số vấn đề nổi lên trong thực trạng của báo chí tuyên truyền về vấn đề nhân tài và sử dụng nhân tài hiện nay. Có thể khái quát một số vấn đề cơ bản như sau: - Đó là việc đổi mới tư duy của báo chí trong việc nhỡn nhận, đánh giá một cách khách quan hơn về nhân tài, về vai trũ và vị trớ của nhõn tài trong sự nghiệp xây dựng đất nước. Cách nhỡn đó rộng mở hơn, thoáng đóng hơn, công bằng hơn giữa vấn đề bằng cấp và thực tài, giữa tài và tật, giữa thực danh và hư danh... - Báo chí đó cú thành cụng nhất định trong việc đấu tranh với các hiện tượng tiêu cực trong cách đào tạo, sử dụng người tài trong xó hội ta hiện nay. - Báo chí đó khẳng định là kênh truyền thông quan trọng nhất trong việc cổ vũ, động viên, khơi dậy phong trào học tập trong xó hội, dần tạo lập một nột văn hóa trọng người tài trong xó hội ta. - Tuy nhiên, báo chí cũng bộc lộ một số hạn chế trong tuyên truyền về vấn đề này. Đó cũng nằm ở quan điểm chưa coi trọng vấn đề này, chưa có nhiều tác phẩm chống tiêu cực mạnh mẽ, chưa có sự đổi mới về nội dung, hỡnh thức thể hiện. Hạn chế nhất là sự thiếu cõn nhắc, cú khi tuyờn truyền thỏi quỏ, chưa đúng sự thật về nhân tài, khiến cho nhân vật gặp rất nhiều những khó khăn, trở ngại trong cuộc sống và công tác. Hiện tượng a dua, chưa cân nhắc, điều tra kỹ càng về nhân vật khiến nhiều báo mắc sai sót, nhầm lẫn trong việc tuyên truyền thái quá về các nhân vật chưa thể hiện được tài năng thật sự. Trước những hạn chế trên, luận văn đó đề xuất một số giải pháp nhằm khắc phục tỡnh trạng trờn, đề xuất một số biện pháp mới nhằm tăng cường hoạt động tuyên truyền, nâng cao chất lượng cũng như hiệu quả tuyên truyền về vấn đề nhân tài và phát huy nhân tài đất nước giai đoạn hiện nay. Tuyển chọn những mầm tài năng tiềm ẩn trong dân là cả một công việc đũi hỏi một tỡnh thần trỏch nhiệm rất cao, hết sức cụng tõm vỡ dõn vỡ nước, của tất cả đội ngũ nhà bỏo. Với vinh dự và trỏch nhiệm nặng nề này, bỏo chớ sẽ cũn tiếp tục cú những đóng góp hiệu quả hơn nữa trong nhiệm vụ này. Sử dụng nhân tài là yêu cầu hệ trọng của cả hệ thống chính trị quốc gia. Vỡ cuối cựng cỏc vấn đề của hội nhập, của quản trị quốc gia... đều là những vấn đề của tri thức, của hiểu biết. Chính vỡ vậy, đũi hỏi về người tài hết sức cấp bách hiện nay. Chiến lược sử dụng người tài là tạo ra môi trường làm phát sinh cung cầu về người tài. Đó là việc xây dựng một mô hỡnh phỏt triển dựa trờn cơ sở là một nền văn hóa tôn trọng người tài trong xó hội. Bỏo chớ cú vai trũ quan trọng trong việc xỏc lập, hỡnh thành và duy trỡ nột văn hóa ấy. Trong nhiệm vụ này, báo chí góp phần tạo ra môi trường quan trọng, đảm bảo cơ chế bảo vệ người tài trong xó hội. Đề tài: "Báo chí với vấn đề nhân tài và sử dụng nhân tài hiện nay" cung cấp một gúc nhỡn lý luận và thực tiễn để từ đó có những giải pháp cụ thể nâng cao chất lượng tuyên truyền trên báo chí và đó cũng là góp phần tạo ra một tiếng nói trong xó hội tác động vào việc đào tạo, phát hiện và sử dụng nhân tài phục vụ công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước hiện nay. Hoàn thành luận văn này, mong muốn của tác giả là báo chí nói riêng và cả xó hội núi chung sẽ ngày càng quan tâm hơn đến đội ngũ trí thức của xó hội, tạo điều kiện hết sức để tạo ra một nét văn hóa trọng dụng người tài trong xó hội ta, xõy dựng một xó hội thực sự nhân văn, tạo điều kiện để mỗi người đều có thể cống hiến hết sức lực, tài năng của mỡnh cho cộng đồng, cho dân tộc và Tổ quốc.