Luận văn Phân tích chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm ở công ty xây dựng Lũng Lô

.246 8.935 96,64 -311 2. Thanh H¶i Cam Ranh 1.186 1.129 95,19 -57 3.NhµThÇu Thuû §iÖn §¹i Linh 3.419 3.007 89,9 -342 4. Tuy Len §Ëp Mu Hµ Giang 2.331 2.220 95,23 -111 5. KÌ Ly H¶i Cöa Lß 6.186 5.891 95,23 -295 Céng 22.368 21.252 95,01 -1.116 Qua b¶ng sè liÖu 6 ta thÊy C«ng ty ®· thùc hiÖn tèt nhiÖm vô h¹ gi¸ thµnh c¸c c«ng tr×nh hoµn thµnh bµn giao. Møc h¹ gi¸ thµnh thùc tÕ cña c¸c c«ng tr×nh hoµn thµnh lµ 1.116 (tr®) vµ víi tû lÖ h¹ t­¬ng øng lµ 4,99%. KÕt qu¶ nµy ph¶n ¸nh cè g¾ng cña c«ng ty trong trong viÖc qu¶n lý s¶n xuÊt nãi chung vµ qu¶n lý gi¸ thµnh nãi riªng. V× viÖc h¹ gi¸ thµnh ®ång nghÜa víi viÖc C«ng ty ®· tiÕt kiÖm vËt t­ lao ®éng tiÒn vèn trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm, ®iÒu nµy sÏ t¨ng lîi nhuËn cho C«ng ty. Tõ kÕt qu¶ trªn ta cã thÓ ®i s©u ®¸nh gi¸ chi tiÕt h¬n ë tõng c«ng tr×nh: + C«ng tr×nh C¶ng C¸ Gµnh Hµo : C«ng ty ®· thùc hiÖn tèt nhiªm vô h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm. Møc h¹ gi¸ thµnh thùc tÕ ®¹t ®­îc cña c«ng tr×nh nµy lµ 311 (tr®), víi tû lÖ h¹ lµ 3,36% ®· lµm t¨ng thªm møc h¹ gi¸ thµnh toµn bé lµ 311(tr®). + C«ng tr×nh Thanh H¶i Cam Ranh: C«ng ty ®· thùc hiÖn tèt nhiÖm vô h¹ gi¸ thµnh cña s¶n phÈm nµy, møc h¹ c¸ biÖt lµ 57 (tr®), víi tû lÖ h¹ lµ 4,81% ®· lµm t¨ng thªm møc ®é h¹ gi¸ thµnh toµn bé lµ 57 (tr®). + C«ng tr×nh Thuû §iÖn §¹i Linh: C«ng ty ®· thùc hiÖn tèt nhiÖm vô h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm nµy. Møc h¹ gi¸ thµnh c¸ biÖt lµ 342 (tr®), víi tû lÖ h¹ c¸ biÖt lµ 10,1% ®©y lµ c«ng tr×nh cã tû lÖ h¹ cao nhÊt trong tÊt c¶ c¸c c«ng tr×nh mµ chóng t«i ®· thùc hiÖn, ®· lµm t¨ng thªm møc ®é h¹ gi¸ thµnh toµn bé lµ 342 (tr®). + C«ng tr×nh Tuy Len §Ëp Mu Hµ Giang: C«ng ty ®· thùc hiÖn tèt nhiÖm vô h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm nµy. Møc h¹ gi¸ thµnh c¸ biÖt lµ 111 (tr®), víi tû lÖ h¹ lµ 4,77% ®· lµm t¨ng thªm møc h¹ gi¸ thµnh toµn bé lµ 111 (tr®). + C«ng tr×nh KÌ Ly H¶i Cöa Lß: C«ng ty ®· thùc hiÖn tèt møc h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm nµy. Møc h¹ gi¸ thµnh c¸ biÖt lµ 295 (tr®), víi tû lÖ gi¸ thµnh lµ 4,77% ®· lµm t¨ng thªm møc h¹ gi¸ thµnh toµn bé lµ 295 (tr®). PhÊn ®Êu h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ nhiÖm vô trung t©m cña C«ng ty, nã biÓu hiÖn tr×nh ®é n¨ng lùc qu¶n lý s¶n xuÊt nãi chung, qu¶n lý gi¸ thµnh s¶n phÈm nãi riªng cña c«ng ty. §©y lµ con ®­êng c¬ b¶n ®Ó C«ng ty tån t¹i vµ ph¸t triÓn trong nÒn kinh tÕ vËn ®éng theo c¬ chÕ thÞ tr­êng cã ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa cña n­íc ta hiÖn nay. III. §¸nh gi¸ c«ng t¸c ph©n tÝch chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm ë c«ng ty x©y dùng Lòng L«. Qua c¸c néi dung ph©n tÝch chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm cña c«ng ty, cã thÓ ®¸nh gi¸ c¬ b¶n vÒ c«ng t¸c ph©n tÝch ë c«ng ty x©y dùng Lòng L« nh­ sau: C«ng t¸c ph©n tÝch chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm ë c«ng ty x©y dùng Lòng L« ®· ®¸p øng ®­îc yªu cÇu qu¶n lý vµ chØ ®¹o s¶n xuÊt kinh doanh cña cña c«ng ty. Tuy nhiªn, ®Ó ®¸p øng ®­îc c¸c yªu cÇu qu¶n lý cña c«ng ty trong t×nh h×nh míi khi nhu cÇu vÒ sè l­îng vµ chÊt l­îng th«ng tin ngµy cµng t¨ng, th× c«ng t¸c ph©n tÝch chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm cña c«ng ty vÉn cßn nhiÒu h¹n chÕ, cã thÓ ®¸nh gi¸ trªn ba mÆt: Tæ chøc th«ng tin, néi dung ph©n tÝch, ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch. VÒ tæ chøc hÖ thèng th«ng tin ë c«ng ty ch­a ®­îc khoa häc, viÖc thu thËp, tæng hîp sè liÖu cho c«ng t¸c ph©n tÝch hÕt søc khã kh¨n vµ kh«ng kÞp thêi, ®«i khi cßn thiÕu vµ kh«ng chÝnh x¸c. HÖ thèng th«ng tin thùc hiÖn, ®Æc biÖt lµ thèng kª vµ kÕ to¸n ch­a ®­îc kiÖn toµn, v× vËy c«ng t¸c ph©n tÝch ph¶i xö lý mét khèi l­îng lín tµi liÖu, sè liÖu cã liªn quan ®Õn nhiÒu ®¬n vÞ, nhiÒu bé phËn trong c«ng ty, ¶nh h­ëng ®Õn tiÕn ®é vµ chÊt l­îng c«ng t¸c ph©n tÝch. VÒ néi dung ph©n tÝch : Ph©n tÝch chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ néi dung trung t©m vµ chñ yÕu cña c«ng t¸c ph©n tÝch ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty. Môc tiªu cña ph©n tÝch lµ t×m ra c¸c biÖn ph¸p ®Ó nh»m sö dông hîp lý c¸c yÕu tè ®Çu vµo trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, gi¶m chi phÝ vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm. Tuy nhiªn, néi dung ph©n tÝch chi phÝ vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm cña c«ng ty cßn ®¬n gi¶n, chñ yÕu lµ ®¸nh gi¸ t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch chi phÝ vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm. V× vËy, viÖc ph©n tÝch ch­a gi¶i quyÕt ®­îc c¸c yªu cÇu trong qu¶n lý nh­: + Ch­a ®¸nh gi¸ ®­îc t×nh h×nh thùc hiÖn chi phÝ s¶n xuÊt cã t­¬ng xøng víi kÕt qu¶ s¶n xuÊt hay kh«ng? + Ch­a x¸c ®Þnh ®­îc nh÷ng nh©n tè ¶nh h­ëng vµ møc ®é vµ møc ®é ¶nh h­ëng cña nh÷ng nh©n tè ®ã ®Õn chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm. + Ch­a t×m ra c¸c kh¶ n¨ng tiÒm tµng trong s¶n xuÊt kinh doanh ®Ó gi¶m thÊp chi phÝ s¶n xuÊt, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm. Trong ®ã bao gåm c¸c biÖn ph¸p vÒ tæ chøc khai th¸c nguån cung øng nguyªn vËt liÖu, tæ chøc lao ®éng… VÒ ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch: ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch chñ yÕu dùa vµo ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch so s¸nh vµ ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch chi tiÕt. C¸c ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch ¶nh h­ëng cña c¸c nh©n tè ch­a ®­îc sö dông, ch­a ¸p dông c¸c kü thuËt ph©n tÝch trong dù b¸o kinh tÕ cña c«ng ty. Trong lý luËn còng nh­ thùc tiÔn ph©n tÝch ®ang ®Æt ra nh÷ng yªu cÇu vµ vÊn ®Ò míi th× c¸c néi dung vµ ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm cña c«ng ty cÇn ph¶i cã sù hoµn thiÖn. Víi sù ph¸t triÓn vÒ quy m« vµ thÞ phÇn, yªu cÇu ph¶i ®æi míi vµ n©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n lý cña c«ng ty, ®Æt ra nhu cÇu ph¶i x©y dùng ®­îc hÖ thèng th«ng tin khoa häc vµ kÞp thêi trong qu¸ tr×nh ra quyÕt ®Þnh. Muèn vËy c¸c c«ng cô qu¶n lý ph¶i thùc sù ph¸t huy ®­îc t¸c dông vµ vai trß cña m×nh, trong ®ã cã ph©n tÝch chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p. Ch­¬ng III hoµn thiÖn néi dung, ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i c«ng ty x©y dùng Lòng L« I. Sù cÇn thiÕt vµ nh÷ng yªu cÇu hoµn thiÖn c«ng t¸c ph©n tÝch chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p t¹i c«ng ty x©y dùng Lòng L«. N©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh kh«ng ph¶i lµ môc tiªu mµ cßn lµ nhiÖm vô cña c«ng ty, muèn n©ng cao ®­îc hiÖu qu¶ kinh doanh th× con ®­êng c¬ b¶n nhÊt vµ chñ yÕu nhÊt lµ ph¶i gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt. Sù ph¸t triÓn cña kinh tÕ x· héi, viÖc ¸p dông nh÷ng thµnh tùu khoa häc vµ c«ng nghÖ vµo ho¹t ®éng s¶n xuÊt cña ngµnh x©y dùng ®· t¹o c¬ së vµ tiÒn ®Ò ®Ó c«ng ty cã thÓ n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh. Tuy nhiªn, sù ph¸t triÓn cña c¸c doanh nghiÖp x©y dùng vµ nhu cÇu x©y dùng ngµy cµng gia t¨ng, ®· khiÕn cho c¸c doanh nghiÖp x©y dùng ph¶i c¹nh tranh gay g¾t víi nhau ®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn. V× vËy c¸c doanh nghiÖp x©y dùng võa ph¶i tæ chøc tèt c«ng t¸c t×m kiÕm hîp ®ång ®Çu t­, më réng thÞ phÇn, ®ång thêi ph¶i ®æi míi c«ng t¸c qu¶n qu¶n lý ho¹t s¶n xuÊt ®éng kinh doanh nh»m ®¸p øng ®­îc nh÷ng nhu cÇu ph¸t triÓn cña c«ng ty trong t×nh h×nh míi. Muèn më réng quy m« kinh doanh, n©ng cao søc c¹nh tranh cho s¶n phÈm x©y dùng cÇn thiÕt ph¶i n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm vµ h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm. §iÒu ®ã phô thuéc rÊt lín vµo viÖc sö dông cã hiÖu qu¶ c¸c c«ng cô qu¶n lý, trong ®ã cã ph©n tÝch ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. §Ó ph©n tÝch ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh nãi chung, ph©n tÝch chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p nãi riªng ®i vµo nÒ nÕp vµ ph¸t huy ®­îc hiÖu qu¶ ®èi víi c«ng t¸c qu¶n lý doanh nghiÖp th× ph¶i hoµn thiÖn néi dung vµ ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch. ViÖc hoµn thiÖn néi dung vµ ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch cÇn ph¶i ®¸p øng ®­îc c¸c yªu cÇu c¬ b¶n sau: - Ph¶i ®¸p øng ®­îc c¸c yªu cÇu qu¶n lý nhµ n­íc vÒ kinh tÕ, tu©n thñ c¸c chÕ ®é qu¶n lý kinh tÕ tµi chÝnhcña Nhµ n­íc ®· ban hµnh, phï h¬pù víi nh÷ng xu h­íng ph¸t triÓn kinh tÕ vµ yªu cÇu qu¶n lý kinh tÕ trong giai ®o¹n tíi. - Ph¶i ®¸p øng ®­îc nh÷ng yªu cÇu qu¶n lý vµ ®æi míi tæ chøc, phï hîp víi nh÷ng ®Æc thï kinh tÕ cña ngµnh x©y dùng. - C¸c chØ tiªu kinh tÕ cÇn ph©n tÝch ph¶i phï hîp víi c¸c chØ tiªu kÕ to¸n, thèng kª, ®ång thêi ph¶i phï hîp víi qu¸ tr×nh thu thËp, xö lÝ vµ cung cÊp th«ng tin cña c¸c c¸c lo¹i h¹ch to¸n nµy. - ViÖc hoµn thiÖn néi dung vµ ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch ph¶i ®¶m b¶o tÝnh kh¶ thi trong qu¸ tr×nh thu thËp, xö lý d÷ liÖu, tµi liÖu vµ tæ chøc ph©n tÝch, ph¶i ®¶m b¶o c¸c néi dung ph©n tÝch lµ thùc sù h÷u Ých ®èi víi doanh nghiÖp. - Môc tiªu cña viÖc hoµn thiÖn c«ng t¸c ph©n tÝch lµ phôc vô cho c«ng t¸c qu¶n lý cña doanh nghiÖp, v× vËy nªn tæ chøc qu¸ tr×nh ph©n tÝch sao cho cã hiÖu qu¶, ®¶m b¶o mét kÕt qu¶ cao nhÊt víi mét chi phÝ lµ Ýt nhÊt. Muèn vËy c«ng t¸c ph©n tÝch ph¶i kÕt hîp víi c¸c c«ng cô qu¶n lý kh¸c nh­ kÕ ho¹ch, thèng kª, kÕ to¸n (bao gåm c¶ kÕ to¸n tµi chÝnh vµ kÕ to¸n qu¶n trÞ). - Ph¶i ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c thùc tr¹ng ho¹t ®éng kinh doanh, t×nh h×nh chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p. Dù tÝnh ®­îc ¶nh h­ëng cña m«i tr­êng kinh doanh còng nh­ x¸c ®Þnh ®­îc b¶n chÊt, xu h­íng vµ møc ®é ¶nh h­ëng cña c¸c nh©n tè tíi t×nh h×nh thùc hiÖn c¸c chØ tiªu kinh tÕ cÇn ph©n tÝch. - Ph¶i ®¸p øng ®­îc yªu cÇu cung cÊp th«ng tin trung thùc cho c«ng t¸c qu¶n lý cña c«ng ty, cho c¸c nhµ ®Çu t­, c¸c ®èi t¸c kinh doanh vµ c¸c ®èi t­îng quan t©m kh¸c. - ViÖc hoµn thiÖn néi dung vµ ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch ph¶i xuÊt ph¸t tõ môc ®Ých vµ yªu cÇu qu¶n lý, ph¶i phï hîp víi c¬ chÕ vµ sù ph©n cÊp tµi chÝnh kÕ to¸n cña c«ng ty. Cã thÓ biÓu diÔn mèi quan hÖ nµy trªn m« h×nh sau: C¬ chÕ vµ sù ph©n cÊp qu¶n lý tµi chÝnh Ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh Yªu cÇu qu¶n lý Néi dung ph©n tÝch Ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch ViÖc gi¶i quyÕt ®­îc c¸c yªu cÇu trªn trong qu¸ tr×nh tæ chøc c«ng t¸c ph©n tÝch sÏ t¹o ®iÒu kiÖn rÊt lín ®Ó ph©n tÝch s¶n xuÊt kinh doanh ph¸t huy ®­îc chøc n¨ng vµ nhiÖm vô cña m×nh trong ho¹t ®éng qu¶n lý. Trong qu¸ tr×nh ph©n tÝch còng xÇn nhËn diÖn ®­îc nh÷ng thay ®æi cña m«i tr­êng bªn ngoµi t¸c ®éng ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty, ®iÒu chØnh néi dung vµ ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch cho phï hîp víi nh÷ng sù thay ®æi ®ã. Còng ph¶i nhËn thÊy r»ng, ph©n tÝch chØ lµ mét c«ng cô trong hÖ c«ng cô qu¶n lý cña c«ng ty, v× vËy sù kÕt hîp víi c¸c c«ng cô kh¸c sÏ gióp cho viÖc ®¸nh gi¸, ph©n tÝch chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm cña c«ng ty sÏ ®­îc chÝnh x¸c h¬n. II. Néi dung hoµn thiÖn c«ng t¸c ph©n tÝch chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p ë C«ng ty x©y dùng Lòng L«. 1. Hoµn thiÖn tæ chøc hÖ thèng th«ng tin phôc vô cho c«ng t¸c ph©n tÝch ë C«ng ty X©y dùng Lòng L«. Ho¹t ®éng qu¶n lý lu«n g¾n liÒn víi chøc n¨ng th«ng tin, th«ng tin võa lµ c¬ së ®Ó tæ chøc tèt c«ng t¸c qu¶n lý trong doanh nghiÖp. Ph©n tÝch kinh tÕ víi chøc n¨ng ®iÒu chØnh vµ dù ®o¸n c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ, sÏ liªn quan ®Õn viÖc thu thËp, xö lÝ vµ cung cÊp th«ng tin cña hÇu hÕt c¸c cÊp qu¶n lý kh¸c nhau trong doanh nghiÖp. V× vËy, tæ chøc tèt hÖ thèng th«ng tin sÏ gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ cña c«ng t¸c ph©n tÝch: Gi¶m khèi l­îng c«ng viÖc, n©ng cao hiÖu suÊt cña qu¸ tr×nh xö lÝ vµ cung cÊp th«ng tin, kÕt qu¶ rót ra tõ c«ng t¸c ph©n tÝch sÏ chÝnh x¸c vµ phï hîp h¬n. §èi víi c«ng ty x©y dùng Lòng L« th× viÖc tæ chøc hÖ thèng th«ng tin cho c«ng t¸c ph©n tÝch lµ mét vÊn ®Ò khã. §iÒu ®ã xuÊt ph¸t tõ ®Æc ®iÓm h¹ch to¸n vµ tæ chøc cña c«ng ty, viÖc ph©n chia nhiÒu cÊp h¹ch to¸n ®· t¹o nªn nhiÒu cÊp ®é th«ng tin kh¸c nhau vµ qu¸ tr×nh thu thËp, xö lý th«ng tin còng kh¸ phøc t¹p. Trong qu¸ tr×nh hoµn thiÖn c«ng t¸c ph©n tÝch cÇn ph¶i quan t©m ®Õn viÖc x©y dùng tæ chøc mét hÖ thèng th«ng tin khoa häc phï hîp víi ®Æc ®iÓm cña c«ng ty trong ®iÒu kiÖn míi. Víi quan ®iÓm cho r»ng: c«ng t¸c ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh tÕ ®ßi hái sù phèi hîp cña tÊt c¶ c¸c bé phËn, c¸c phßng ban chøc n¨ng kh¸c nhau. V× vËy, x©y dùng c¸c m« h×nh tæ chøc th«ng tin phï hîp víi yªu cÇu, nhiÖm vô cña tõng bé phËn trong mèi quan hÖ víi c¸c bé phËn chøc n¨ng kh¸c lµ rÊt cÇn thiÕt trong ph©n tÝch. Mét yªu cÇu cña tæ chøc th«ng tin lµ ph¶i n©ng cao ®­îc chÊt l­îng cña c«ng t¸c ph©n tÝch, ®Ó kÕt qu¶ ph©n tÝch lµ thùc sù lµ c¬ së ®Þnh h­íng vµ ®iÒu chØnh c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ cña doanh nghiÖp. Muèn vËy, tæ chøc th«ng tin ph¶i g¾n víi viÖc t¹o ra cho c«ng t¸c ph©n tÝch mét nguån sè liÖu, tµi liÖu cÇn thiÕt, ®Çy ®ñ, nhanh chãng. §èi víi ngµnh x©y dùng cã ®Æc thï vÒ s¶n xuÊt kinh doanh, ®Æc thï vÒ s¶n phÈm, tõ ®ã dÉn ®Õn nh÷ng ®Æc thï vÒ tæ chøc qu¶n lý. ViÖc tæ chøc h¹ch to¸n kinh doanh ®­îc tiÕn hµnh trªn ph¹m vi toµn c«ng ty, v× vËy c«ng t¸c ph©n tÝch còng ®­îc tËp trung trô së chÝnh cña c«ng ty. Cã thÓ biÓu diÔn m« h×nh tæ chøc hÖ thèng th«ng tin phôc vô c«ng t¸c ph©n tÝch trong c«ng ty: Bé phËn KÕ ho¹ch Bé phËn kÕ to¸n tµi chÝnh Bé phËn ph©n tÝch Ph©n tÝch c¸c chØ tiªu cÇn thiÕt ®Ó ®­a ra kÕt luËn Xö lý th«ng tin theo hÖ thèng ®Ó ph©n tÝch Th«ng tin vÒ kÕ ho¹ch, ®Þnh møc Th«ng tin vÒ CPSX vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm Tæ chøc cung cÊp th«ng tin vµ c¸c kÕt luËn d­íi h×nh thøc biÓu hiÖn C¸c xÝ nghiÖp thµnh viªn Th«ng tin vÒ gi¸ trÞ khèi l­îng x©y l¾p hoµn thµnh B¸o c¸o M« h×nh ph©n tÝch ®­îc tæ chøc theo ph­¬ng ph¸p tËp trung trong ®ã chØ cã mét bé phËn ph©n tÝch lµm nhiÖm vô thu thËp, xö lý th«ng tin tõ c¸c bé phËn chøc n¨ng kh¸c vµ c¸c ®¬n vÞ c¬ së, tæng hîp vµ ®­a ra kÕt qu¶ ph©n tÝch d­íi d¹ng b¸o c¸o cho c¸c cÊp qu¶n lý tuú theo yªu cÇu vµ chøc n¨ng. Trong ph©n tÝch chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm, hÖ thèng th«ng tin kÕ to¸n cã vai trß ®Æc biÖt quan träng. Th«ng tin kÕ to¸n gióp cho viÖc ®¸nh gi¸ ®­îc c¸c biÖn ph¸p qu¶n lý ®ang thùc hiÖn, trªn c¬ së ®ã gióp cho ng­êi qu¶n lý ®Ò ra c¸c quyÕt ®Þnh kinh tÕ, c¸c biÖn ph¸p qu¶n lý h÷u hiÖu h¬n ®Ó lµm t¨ng kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty. Tæ chøc hîp lý vµ khoa häc hÖ thèng th«ng tin kÕ to¸n sÏ gióp n©ng cao ®­îc hiÖu suÊt cña c«ng t¸c ph©n tÝch vµ gióp cho c«ng t¸c ph©n tÝch chÝnh x¸c vµ cã c¨n cø khoa häc. Th«ng tin kÕ to¸n cã liªn quan ®Õn toµn bé ho¹t ®éng kinh tÕ tµi chÝnh cña c«ng ty. V× vËy, nã cã liªn quan ®Õn c¸c phßng ban vµ c¸c bé phËn chøc n¨ng kh¸c trong c¬ cÊu tæ chøc cña c«ng ty. Th«ng tin phôc vô cho c«ng t¸c ph©n tÝch tõ ®­îc thu thËp tõ c¸c bé phËn chøc n¨ng víi trung t©m lµ bé phËn kÕ to¸n tµi chÝnh. Tå chøc th«ng tin nh­ thÕ nµo ®Ó n©ng cao chÊt l­îng cña c«ng t¸c ph©n tÝch, ®Ó kÕt qu¶ ph©n tÝch thùc sù lµ c¬ së ®Þnh h­íng vµ ®iÒu chØnh c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ cña c«ng ty? Muèn vËy tæ chøc th«ng tin ph¶i g¾n liÒn víi viÖc t¹o ra cho c«ng t¸c ph©n tÝch mét nguån sè liÖu, tµi liÖu cÇn thiÕt, ®Çy ®ñ, nhanh chãng. §èi víi hÖ thèng th«ng tin kÕ to¸n ph¶i lµm sao tæ chøc phï hîp víi c¸c chØ tiªu vµ néi dung ph©n tÝch. Tõ c¸c sæ s¸ch, b¸o c¸o kÕ to¸n ph¶i thiÕt kÕ ®­îc c¸c mÉu biÓu ®Ó tæng hîp, tÝnh to¸n c¸c chØ tiªu cÇn thiÕt cho ph©n tÝch. Muèn ®¸p øng ®­îc c¸c yªu cÇu trªn, tr­íc hÕt ph¶i tæ chøc hÖ thèng tµi kho¶n chi tiÕt võa ®¸p øng ®­îc yªu cÇu th«ng tin cho c¸c ®èi t­îng dïng tin, võa phôc vô cho viÖc x©y dùng vµ tÝnh to¸n c¸c chØ tiªu ph©n tÝch cô thÓ. Khi x©y dùng hÖ thèng th«ng tin kÕ to¸n chi tiÕt cÇn c¨n cø vµo ®Æc ®iÓm vµ yªu cÇu qu¶n lý, yªu cÇu ph©n tÝch cô thÓ cña c«ng ty còng nh­ mèi quan hÖ gi÷a chi phÝ bá ra vµ kÕt qu¶ mang l¹i. ViÖc tæ chøc hÖ thèng th«ng tin kÕ to¸n cã liªn quan chÆt chÏ víi c¸c ph©n hÖ th«ng tin kh¸c, víi ph­¬ng tiÖn xö lý th«ng tin vµ bé m¸y tæ chøc kÕ to¸n cña c«ng ty. Tuy nhiªn, c¸c néi dung nµy ph¶i dùa trªn c¬ së tæ chøc c¸c néi dung kÕ to¸n theo yªu cÇu qu¶n lý cô thÓ. Trong ph©n tÝch chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm cña c«ng ty, vÊn ®Ò quan träng lµ tæ chøc hÖ thèng kÕ to¸n c«ng ty vµ hÖ thèng b¸o c¸o néi bé ®Ó xö lý vµ cung cÊp th«ng tin theo yªu cÇu ph©n tÝch vµ qu¶n lý kinh doanh. KÕt qu¶ PT Bé phËn kÕ to¸n tµi chÝnh Th«ng tin vÒ chi phÝ s¶n xuÊt, gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p Bé phËn ph©n tÝch B¸o c¸o ph©n tÝch Chi tiÕt cho tõng kho¶n môc chi phÝ Chi tiÕt cho tõng CT, HMCT S¬ ®å tæ chøc th«ng tin ph©n tÝch cpsx, gi¸ thµnh s¶n phÈm ë c«ng ty Nh­ vËy: vÊn ®Ò quan träng trong tæ chøc hÖ thèng th«ng tin phôc vô cho ph©n tÝch chi phÝ s¶n xuÊt, gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ sù kÕt hîp gi÷a c¸c bé phËn chøc n¨ng trong qu¸ tr×nh thu thËp vµ xö lý tµi liÖu, sè liÖu cho c«ng t¸c ph©n tÝch. §iÒu nµy g¾n víi quy chÕ vµ sù ph©n cÊp chøc n¨ng, nhiÖm vô trong bé m¸y tæ chøc cña c«ng ty. 2. Hoµn thiÖn néi dung vµ ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch chi phÝ s¶n xuÊt t¹i c«ng ty x©y dùng Lòng L«. 2.1. X©y dùng hÖ thèng chØ tiªu ph©n tÝch chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm ë c«ng ty x©y dùng Lòng L«. Mçi chØ tiªu ph©n tÝch chØ ph¶n ¸nh ®­îc mét khÝa c¹nh nµo ®ã cña ®èi t­îng ph©n tÝch. V× vËy, ®Ó nghiªn cøu mét c¸ch toµn diÖn vµ ®Çy ®ñ c¸c khÝa c¹nh cña mét hiÖn t­îng vµ qu¸ tr×nh kinh tÕ, ng­êi ta ph¶i x©y dùng hÖ thèng chØ tiªu ph©n tÝch. HÖ thèng chØ tiªu ph©n tÝch lµ tËp hîp c¸c chØ tiªu ph¶n ¸nh c¸c hiÖn t­îng hay qu¸ tr×nh kinh tÕ ®· ®ù¬c s¾p xÕp theo mét nguyªn t¾c nhÊt ®Þnh phï hîp víi cÊu tróc vµ c¸c mèi liªn hÖ gi÷a c¸c bé phËn cÊu thµnh víi nhau cña hiÖn t­îng hay qu¸ tr×nh ®ã. ViÖc x©y dùng hÖ thèng chØ tiªu ph©n tÝch ph¶i xuÊt ph¸t tõ yªu cÇu u¶n lý cña doanh nghiÖp trªn c¬ së ®èi t­îng ph©n tÝch ®· ®­îc x¸c ®Þnh. Thùc chÊt chØ tiªu lµ sù cô thÓ ho¸ cña c¸c néi dung cÇn ph©n tÝch theo yªu cÇu qu¶n lý cña doanh nghiÖp. Cã thÓ biÓu diÔn mèi quan hÖ nµy nh­ sau: §èi t­îng ph©n tÝch Néi dung ph©n tÝch ChØ tiªu ph©n tÝch Ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch S¬ ®å biÓu diÔn mèi quan hÖ gi÷a chØ tiªu víi néi dung vµ ph­¬ng ph¸p PT Mét hÖ thèng chØ tiªu ph©n tÝch khi x©y dùng cÇn ph¶i ®¸p øng ®­îc c¸c yªu cÇu sau : - C¸c chØ tiªu ph©n tÝch ph¶i râ rµng vÒ néi dung, ph­¬ng ph¸p tÝnh, thuËn tiÖn khi thu thËp vµ ®¶m b¶o tÝnh ®ång nhÊt khi so s¸nh. - Ph¶i phï hîp víi néi dung ph©n tÝch, phï hîp víi ®Æc ®iÓm cña ®èi t­îng ph©n tÝch, ®¸p øng ®­îc c¸c yªu cÇu qu¶n lý cña ®¬n vÞ. Sè l­îng c¸c chØ tiªu lµ Ýt nhÊt, dÔ x¸c ®Þnh, kh«ng trïng lÆp vµ ®­îc x¾p xÕp theo mét l«gÝc phï hîp víi néi dung kinh tÕ cña chØ tiªu. Phôc vô cho ph©n tÝch tæng hîp còng nh­ ph©n tÝch chi tiÕt theo yªu cÇu cña c¸c cÊp qu¶n lý kh¸c. C¸c chØ tiªu trong hÖ thèng ph¶i phï hîp víi yªu cÇu cña kÕ to¸n vµ thèng kª. HÖ thèng chØ tiªu ph¶i mang tÝnh æn ®Þnh cao khi cã sù biÕn ®éng cña m«i tr­êng ho¹t ®éng, viÖc ®iÒu chØnh chØ tiªu ph¶i khoa häc phï hîp víi môc ®Ých ph©n tÝch. ViÖc x¸c ®Þnh c¸c chØ tiªu c¬ b¶n vµ tæng hîp nh»m ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ rÊt cÇn thiÕt ®èi víi c¸c doanh nghiÖp x©y dùng. ViÖc x¸c ®Þnh c¸c chØ tiªu ph©n tÝch, gi¸ thµnh ph¶i c¨n cø vµo ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt kinh doanh, ®Æc ®iÓm tæ chøc qu¶n lý vµ sù ph©n cÊp tµi chÝnh kÕ to¸n cho c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn. Dùa trªn nh÷ng c¨n cø trªn cã thÓ x¸c ®Þnh c¸c chØ tiªu c¬ b¶n ®Ó ph©n tÝch chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm. Bao gåm c¸c chØ tiªu sau: Gi¸ thµnh c«ng tr×nh hoµn thµnh bµn giao. Tæng gi¸ thµnh khèi l­îng c«ng t¸c x©y l¾p hoµn thµnh bµn giao. Tû suÊt chi phÝ trªn gi¸ thµnh c«ng tr×nh hoµn thµnh. Tû suÊt chi phÝ nguyªn vËt liÖu vËt liÖu trùc tiÕp = Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp x100% Gi¸ thµnh c«ng tr×nh hoµn thµnh Tû suÊt chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp = Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp x100% Gi¸ thµnh c«ng tr×nh hoµn thµnh Tû suÊt chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng = Chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng x100% Gi¸ thµnh c«ng tr×nh hoµn thµnh Tû suÊt chi phÝ s¶n xuÊt chung = Chi phÝ s¶n xuÊt chung x100% Gi¸ thµnh c«ng tr×nh hoµn thµnh N¨ng suÊt lao ®éng b×nh qu©n cña mét c«ng nh©n x©y l¾p N¨ng suÊt lao ®éng b×nh qu©n mét c«ng nh©n x©y l¾p = Tæng gi¸ thµnh khèi l­îng x©y l¾p hoµn thµnh trong kú x100% Sè c«ng nh©n b×nh qu©n trùc tiÕp x©y l¾p Tæng sè ca m¸y lµm viÖc theo ®Þnh møc. Tæng sè ca m¸y lµm viÖc thùc tÕ. ---------------------------------------------------------------------------------------------- Gi¸ thµnh cña mét ca m¸y theo kÕ ho¹ch, thùc hiÖn. Ph©n tÝch chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm kh«ng chØ lµ c«ng cô ®Ó ph¸t hiÖn nh÷ng kh¶ n¨ng tiÒm tµng trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh mµ cßn lµ c«ng cô c¶i tiÕn c¬ chÕ qu¶n lý kinh doanh. ChØ th«ng qua ph©n tÝch, c«ng ty míi cã thÓ nhËn diÖn vµ khai th¸c cã hiÖu qu¶ c¸c nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh, míi cã c¬ së khoa häc ®Ó ®Ò ra c¸c gi¶i ph¸p qu¶n lý. Trong ®iÒu kiÖn c«ng ty ®ang cã nh÷ng thay ®æi vÒ c¬ cÊu tæ chøc vµ c¬ chÕ qu¶n lý, viÖc x©y dùng vµ lùa chän c¸c chØ tiªu ph©n tÝch cÇn ph¶i dùa trªn nh÷ng ®Æc ®iÓm vµ tæ chøc cña ngµnh ®Ó c«ng t¸c ph©n tÝch thùc sù h÷u Ých trong qu¸ tr×nh qu¶n lý. Hoµn thiÖn néi dung ph©n tÝch: Trong ph©n tÝch chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm, ngoµi viÖc x¸c ®Þnh møc ®é tiÕt kiÖm hay l·ng phÝ cña c¸c kho¶n môc chi phÝ, chóng ta cßn ph¶i x¸c ®Þnh xem viÖc sö dông c¸c kho¶n môc chi phÝ cña gi¸ thµnh s¶n phÈm ®· hîp lý hay ch­a, cã t­¬ng xøng víi kÕt qu¶ ®¹t ®­îc hay kh«ng. §Ó tõ ®ã ®­a ra c¸c biÖn ph¸p gi¶i quyÕt phï hîp. 2.2.1. Hoµn thiÖn néi dung ph©n tÝch kho¶n môc chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp. Trong néi dung ph©n tÝch nµy c«ng ty nªn sö dông biÓu mÉu 8 cét, vµ x©y dùng thªm chØ tiªu: tû suÊt chi phÝ nguyªn vËt liÖu trªn gi¸ thµnh c«ng tr×nh hoµn thµnh. Tû suÊt chi phÝ nguyªn vËt liÖu lµ tû lÖ % gi÷a chi phÝ nguyªn vËt liÖu bá ra víi gi¸ thµnh c«ng tr×nh hoµn thµnh, §©y lµ chØ tiªu nh»m ®¸nh gi¸ xem viÖc bá ra chi phÝ nguyªn vËt liÖu cã t­¬ng xøng víi kÕt qu¶ ®¹t ®­îc hay kh«ng. C«ng thøc x¸c ®Þnh tû suÊt chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp: Tû suÊt chi phÝ nguyªn vËtliÖu vËt liÖu trùc tiÕp = Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp x100% Gi¸ thµnh c«ng tr×nh hoµn thµnh ý nghÜa cña chØ tiªu: ®Ó hoµn thµnh 100® gi¸ thµnh s¶n phÈm th× ta ph¶i bá ra bao nhiªu ®ång chi phÝ nguyªn vËt liÖu. Tû suÊt nµy cµng gi¶m cµng tèt, nh­ng ®Ó ®¶m b¶o tÝnh chÊt hîp lý trong viÖc qu¶n lý vµ sö dông chi phÝ nguyªn vËt liÖu. Cã nghÜa lµ tû lÖ gi¶m cña chi phÝ nguyªn vËt liÖu ph¶i lín h¬n tû lÖ gi¶m cña gi¸ thµnh s¶n phÈm. VÝ dô: Khi ph©n tÝch chi tiÕt t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch kho¶n môc chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp trong gi¸ thµnh c«ng tr×nh CÊp N­íc T©n ThuËn. Ta sö dông d¹ng b¶ng ph©n tÝch sau: ( B¶ng 8): B¶ng ph©n tÝch chi tiÕt t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch kho¶n môcchi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp. C¸c chØ tiªu KÕ ho¹ch Thùc hiÖn So s¸nh ST TS ST TS CL ±TL% ±TS Chi phÝ mua g¹ch 278.640 16.87 271.625 16,82 -7.015 -2,52 -0,07 Chi phÝ mua Xi m¨ng 547.150 33.16 541.593 33,54 -5.557 -1,02 +0,38 Chi phÝ mua ThÐp F 10 7.080 0.43 7.440,9 0,46 +360,9 +5,1 +0,03 Chi phÝ mua C¸t vµng 71.550 4.34 68.692 4,25 -2.858 -3,99 -0,09 Chi phÝ mua §¸ 58.047 3.52 52.890 3,28 -5.157 -8,88 -0,24 Tæng céng chi phÝ nguyªn vËt liÖu 962.467 58.33 942.240,9 58,35 -20.226,1 -2,1 +0,02 Gi¸ thµnh c«ng tr×nh hoµn thµnh 1.650.123 - 1.614.875 - -35.248 -2,14 - §¬n vÞ tÝnh: ngh×n ®ång NhËn xÐt: Qua sè liÖu b¶ng trªn ta thÊy: Tæng chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp kú kÕ ho¹ch so víi kú thùc hiÖn gi¶m 20.226,1 (ngh×n ®ång), t­¬ng øng víi tû lÖ gi¶m lµ -2,1%. Gi¸ thµnh c«ng tr×nh thùc hiÖn so víi kÕ ho¹ch gi¶m 35.248 ( ngh×n ®ång), t­¬ng øng víi tû lÖ gi¶m lµ -2,14 %. Nh­ vËy, tû lÖ gi¶m cña chi phÝ nguyªn vËt liÖu thÊp h¬n tû lÖ gi¶m cña gi¸ thµnh s¶n phÈm, lµm cho tû suÊt chi phÝ nguyªn vËt liÖu trªn gi¸ thµnh c«ng tr×nh t¨ng 0,02 %. NÕu so s¸nh gi÷a chi phÝ nguyªn vËt liÖu bá ra víi kÕt qu¶ ®¹t ®­îc th× viÖc tiÕt kiÖm chi phÝ nguyªn vËt liÖu cña c«ng ty lµ ch­a phï hîp víi kÕt qu¶ ®¹t ®­îc. C«ng ty cÇn ph¶i cã c¸c biÖn ph¸p ®Ó gi¶m chi phÝ nguyªn vËt liÖu h¬n n÷a. C¸c kho¶n chi cña chi phÝ nguyªn vËt liÖu thùc hiÖn so víi kÕ ho¹ch ®Òu gi¶m ( trõ kho¶n chi phÝ mua Xi m¨ng). NÕu so s¸nh chi phÝ cña c¸c kho¶n chi nµy víi kÕt qu¶ ®¹t ®­îc th× chØ cã viÖc tiÕt kiÖm chi phÝ mua g¹ch, mua c¸t vµ mua ®¸ lµ ®· ®¹t kÕt qu¶ tèt v× tû lÖ gi¶m cña c¸c kho¶n chi phÝ nµy lín h¬n tû lÖ gi¶m cña gi¸ thµnh c«ng tr×nh. Cßn viÖc gi¶m chi phÝ mua Xi m¨ng lµ ch­a tèt v× tû lÖ gi¶m cña kho¶n chi nµy thÊp h¬n tû lÖ gi¶m cña gi¸ thµnh c«ng tr×nh hoµn thµnh. C«ng ty cÇn ph¶i cã nh÷ng biÖn ph¸p nh»m gi¶m thiÓu c¸c kho¶n chi phÝ nµy. Kho¶n chi phÝ mua thÐp thùc hiÖn so víi kÕ ho¹ch t¨ng ( b¶ng 2) , nguyªn nh©n lµm cho chi phÝ nµy t¨ng lµ do gi¸ mua cña lo¹i vËt liÖu nµy thùc hiÖn so víi kÕ ho¹ch t¨ng, ®©y lµ nguyªn nh©n kh¸ch quan, song C«ng ty vÉn cã thÓ ®­a ra nh÷ng biÖn ph¸p nh»m gi¶m chi phÝ cña kho¶n chi nµy, nh­ng vÉn ®¶m b¶o chÊt l­îng tèt. + Khi ph©n tÝch c¸c nh©n tè ¶nh h­ëng tíi kho¶n môc chi phÝ vËt liÖu, cÇn chó ý ®i s©u t×m hiÓu c¸c nh©n tè gi¸ c¶ nµo dÉn tíi chªnh lÖch trong gi¸ vËt liÖu vµ nh÷ng nguyªn nh©n g©y lªn sù chªnh lÖch ®ã. VÝ dô: Ph©n tÝch c¸c nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn gi¸ c¶ c¸c lo¹i nguyªn vËt liÖu. ( B¶ng 9): B¶ng ph©n tÝch c¸c nh©n tè ¶nh h­ëng tíi gi¸ mua nguyªn vËt liÖu §¬n vÞ tÝnh: 1000 ® Tªn vËt liÖu §¬n vÞ tÝnh Gi¸ gèc Chi phÝ vËn chuyÓn bèc dì Chi phÝ thu mua kho b·i Gi¸ vËt liÖu KH TH +,- KH TH +,- KH TH +,- KH TH +,- G¹ch 1000v 250 247 -3 14 14 0 6 4 -2 270 265 -5 Xi m¨ng TÊn 1529 1524 -5 17 16 -1 4 3 -1 1550 1543 -7 ThÐp F 10 Kg 4,3 4,7 +0,4 0,3 0.2 -0,1 0,2 0,3 +0,1 4,8 5,1 +0,3 C¸t Khèi 47 48 +1 4 3 -1 1 1 0 54 52 -2 §¸ Khèi 27 25 -2 3 3 0 3 2 -1 33 30 -3 Mét sè gi¶i ph¸p nh»m h¹ thÊp chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp. Kho¶n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp th­êng chiÕm tû träng lín nhÊt trong gi¸ thµnh c«ng tr×nh. V× vËy, viÖc tiÕt kiÖm chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp cã ¶nh h­ëng lín ®Õn møc h¹ gi¸ thµnh c«ng tr×nh hoµn thµnh. §Ó tiÕt kiÖm chi phÝ nguyªn vËt liÖu, c«ng ty cÇn ph¶i thùc hiÖn mét sè biÖn ph¸p sau: - §èi víi ®Þnh møc tiªu hao nguyªn vËt liÖu: C«ng ty cÇn ph¶i qu¶n lý chÆt chÏ h¬n n÷a sè vËt liÖu nhËp vµ xuÊt kho cña m×nh; th­êng xuyªn kiÓm tra ®«n ®èc c¸c ®¬n vÞ thi c«ng sö dông tiÕt kiÖm vµ ®óng môc ®Ých c¸c lo¹i nguyªn vËt liÖu ®Ó tr¸nh t×nh tr¹ng l·ng phÝ; giao tr¸ch nhiÖm qu¶n lý nguyªn vËt liÖu ®Õn tõng ®éi thi c«ng c«ng tr×nh; th­êng xuyªn kiÓm tra chÊt l­îng thi c«ng c«ng tr×nh ®Ó tr¸nh thiÖt h¹i do viÖc ph¸ ®i lµm l¹i; kho, b·i dù tr÷ nguyªn vËt liÖu ph¶i ®¶m b¶o phï hîp víi ®Æc tÝnh tõng lo¹i nguyªn vËt liÖu ®Ó tr¸nh t×nh tr¹ng hao hôt trong qu¸ tr×nh b¶o qu¶n... - §èi víi gi¸ mua nguyªn vËt liÖu, ®©y lµ nh©n tè kh¸ch quan. Sù biÕn ®éng cña gi¸ mua nguyªn vËt liÖu phô thuéc vµo t×nh h×nh biÕn ®éng gi¸ c¶ thÞ tr­êng vËt liÖu theo mïa x©y dùng, do kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt vËt liÖu. Song c«ng ty vÉn cã thÓ t¸c ®éng ®­îc vµo gi¸ c¶ cña tõng lo¹i nguyªn vËt liÖu b»ng c¸c biÖn ph¸p nh­: Th­êng xuyªn theo dâi, cËp nhËt nh÷ng th«ng tin vÒ gi¸ c¶ vËt liÖu ®Ó cã thÓ lùa chän thêi ®iÓm mua nguyªn vËt liÖu víi gi¸ rÎ nhÊt; thiÕt lËp mèi quan hÖ th­êng xuyªn víi c¸c nhµ cung cÊp vËt t­; gi¶m chi phÝ vËn chuyÓn, chi phÝ l­u kho, l­u b·i b»ng c¸ch: lùa chon ®Þa ®iÓm cung cÊp nguyªn vËt liÖu gÇn n¬i thi c«ng c«ng tr×nh ®Ó rót ng¾n qu·ng ®­êng vËn chuyÓn, nh­ng ph¶i ®¶m b¶o cung cÊp ®ñ nguyªn vËt liÖu (vÒ sè l­îng, chÊt l­îng), thêi gian cung øng vËt liÖu ph¶i kÞp thêi ®Ó ®¶m b¶o kÞp tiÕn ®é thi c«ng c«ng tr×nh, gi¶m chi phÝ l­u kho, l­u b·i... §èi víi nh÷ng lo¹i nguyªn vËt liÖu quý hiÕm trong n­íc ch­a s¶n xuÊt ®­îc, ph¶i nhËp khÈu tõ n­íc ngoµi hoÆc nh÷ng nguyªn vËt liÖu ®¾t liÖu ®¾t tiÒn. C«ng ty cã thÓ lùa chän nh÷ng lo¹i nguyªn vËt liÖu kh¸c ®Ó thay thÕ, song ph¶i ®¶m b¶o ®iÒu kiÖn gi¸ c¶ cña vËt liÖu thay thÕ ph¶i rÎ h¬n, nh­ng vÉn ®¶m b¶o chÊt l­îng tèt, tËn dông tèi ®a phÕ liÖu thu håi... 2.2.2. Hoµn thiÖn néi dung ph©n tÝch kho¶n môc chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp. §Ó ph©n tÝch t×nh h×nh qu¶n lý vµ sö dông quü tiÒn l­¬ng cña c«ng nh©n trùc tiÕp x©y l¾p t¹i c«ng tr×nh. Trong PhÇn néi dung ph©n tÝch cña c«ng ty, nªn thªm chØ tiªu n¨ng suÊt lao ®éng b×nh qu©n cña mét c«ng nh©n x©y l¾p, ®Ó xem xem viÖc sö dông lao ®éng cña c«ng ty cã hiÖu qu¶ hay kh«ng. C«ng thøc x¸c ®Þnh n¨ng suÊt lao ®éng b×nh qu©n cña mét c«ng nh©n x©y l¾p N¨ng suÊt lao ®éng b×nh qu©n mét c«ng nh©n x©y l¾p = Tæng gi¸ thµnh khèi l­îng x©y l¾p hoµn thµnh trong kú x100% Sè c«ng nh©n b×nh qu©n trùc tiÕp x©y l¾p §©y lµ chØ tiªu ph¶n ¸nh hiÖu qu¶ sö dông lao ®éng trong c«ng ty, chØ tiªu nµy cµng t¨ng th× cµng tèt. VÝ dô: Ph©n tÝch t×nh h×nh qu¶n lý vµ sö dông quü tiÒn l­¬ng cña c«ng nh©n x©y l¾p t¹i c«ng tr×nh CÊp N­íc T©n thuËn (quý III/2003). (B¶ng 10): B¶ng ph©n tÝch t×nh h×nh qu¶n lý vµ sö dông quü tiÒn l­¬ng c«ng nh©n trùc tiÕp x©y l¾p c«ng tr×nh CÊp N­íc T©n ThuËn ( quý III/2003) C¸c chØ tiªu KÕ ho¹ch Thùc hiÖn So s¸nh CL ± TL% 1. Tæng gi¸ thµnh khèi l­îng x©y l¾p hoµn thµnh trong kú (1000 ®) 612.117 596.879 - 15.238 - 2,49 2. Tæng quü l­¬ng cña c«ng nh©n trùc tiÕp x©y l¾p c«ng tr×nh (1000) 65.052 60.971 -4.081 -6,27 3. Sè c«ng nh©n x©y l¾p b×nh qu©n trong danh s¸ch lµm viÖc t¹i c«ng tr×nh ( ng­êi) 25 22 - 3 - 12 4. Møc l­¬ng b×nh qu©n ng­êi/ th¸ng (1000®) 867,37 923,81 +56,44 +6,51 5. TØ suÊt tiÒn l­¬ng/ gi¸ thµnh khèi l­îng x©y l¾p hoµn thµnh ( % ) 10,63 10,22 - 0,41 6. N¨ng suÊt lao ®éng b×nh qu©n (1000) 24.484,68 27.130,86 +2.646,18 10,8 NhËn xÐt: Qua b¶ng ph©n tÝch trªn ta thÊy Tæng quü l­¬ng cña c«ng nh©n x©y l¾p trùc tiÕp trªn c«ng tr×nh (trong quý III/ 2003) thùc hiÖn so víi kÕ ho¹ch gi¶m 4.081 (ngh×n ®ång), víi tû lÖ gi¶m lµ 6,27 %. Gi¸ thµnh khèi l­îng c«ng t¸c x©y l¾p thùc tÕ so víi kÕ ho¹ch gi¶m 15.238 (ngh×n ®ång), víi tû lÖ t¨ng lµ 2,49 %. Tû lÖ gi¶m cña tæng quü l­¬ng lín h¬n tû lÖ gi¶m cña tæng gi¸ thµnh khèi l­îng x©y l¾p hoµn thµnh, lµm cho ty­ suÊt chi phÝ tiÒn l­¬ng gi¶m 0,41%. §iÒu ®ã chøng tá t×nh h×nh qu¶n lý vµ sö dông quü tiÒn l­¬ng cña c«ng nh©n x©y l¾p trùc tiÕp ë c«ng ty lµ hîp lý. Thu nhËp b×nh qu©n cña mét c«ng nh©n trùc tiÕp x©y l¾p trong kú thùc hiÖn so víi kÕ ho¹ch t¨ng, víi tû lÖ t¨ng lµ 6,51 %, n¨ng suÊt lao ®éng b×nh qu©n cña mét c«ng nh©n trùc tiÕp x©y l¾p thùc hiÖn so víi kÕ ho¹ch t¨ng 2.646,18 (ngh×n ®ång), víi tû lÖ t¨ng 10,8 %. So s¸nh tû lÖ t¨ng cña møc l­¬ng b×nh qu©n víi tû lÖ t¨ng cña n¨ng suÊt lao ®éng b×nh qu©n, ta thÊy tû lÖ t¨ng cña n¨ng suÊt lao ®éng b×nh qu©n lín h¬n tû lÖ t¨ng cña møc l­¬ng b×nh qu©n. Chøng tá t×nh h×nh sö dông lao ®éng cña c«ng ty t¹i c«ng tr×nh lµ tèt, ®êi sèng cña ng­êi lao ®éng ®­îc quan t©m h¬n. Ph©n tÝch c¸c nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn quü tiÒn l­¬ng cña c«ng nh©n x©y l¾p trùc tiÕp. Quü l­¬ng cña c«ng nh©n liªn quan mËt thiÕt víi kÕt qu¶ s¶n xuÊt. Nã biÓu hiÖn ë chØ tiªu n¨ng suÊt lao ®éng cña c«ng nh©n. V× vËy, Quü l­¬ng cña c«ng nh©n ®­îc x¸c ®Þnh nh­ sau: Trong ®ã: Z Lµ tæng gi¸ thµnh Khèi l­îng c«ng t¸c xÊy l¾p hoµn thµnh n¨ng suÊt lao ®éng b×nh qu©n cña mét c«ng nh©n x©y l¾p. tiÒn l­¬ng b×nh qu©n cña mét c«ng nh©n x©y l¾p. Sö dông ph­¬ng ph¸p lo¹i trõ ®Ó x¸c ®Þnh møc ®é ¶nh h­ëng cña tõng nh©n tè tíi sù t¨ng ( gi¶m) cña tæng quü l­¬ng: - Do ¶nh h­ëng cña tæng gi¸ thµnh khèi l­îng x©y l¾p hoµn thµnh: - Do ¶nh h­ëng cña n¨ng suÊt lao ®éng b×nh qu©n: - Do ¶nh h­ëng cña tiÒn l­¬ng b×nh qu©n: ( trong ®ã: 1 kÝ hiÖu lµ kú thùc hiÖn, 0 kÝ hiÖu lµ kú kÕ ho¹ch) VËn dông néi dung ph©n tÝch c¸c nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn quü tiÒn l­¬ng vµo viÖc ph©n tÝch c¸c nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp ë c«ng ty. Dùa vµo sè liÖu b¶ng 10 ®Ó x¸c ®Þnh møc ®é ¶nh h­ëng cña tõng nh©n tè ®Õn quü l­¬ng cña C«ng ty: Møc ®é ¶nh h­ëng cña nh©n tè tæng gi¸ thµnh khèi l­îng c«ng t¸c x©y l¾p hoµn thµnh: (Ngh×n ®ång) Møc ®é ¶nh h­ëng cña nh©n tè n¨ng suÊt lao ®éng b×nh qu©n cña mét c«ng nh©n x©y l¾p: (Ngh×n ®ång) Møc ®é ¶nh h­ëng cña nh©n tè tiÒn l­¬ng b×nh qu©n mét c«ng nh©n x©y l¾p: (+ 2.015 x3 ngh×n ®ång). (Ngh×n ®ång) NhËn xÐt: Do tæng gi¸ thµnh khèi l­îng c«ng t¸c x©y l¾p hoµn thµnh gi¶m, lµm cho quü l­¬ng gi¶m 1.619,4 ngh×n ®ång. §iÒu ®ã cã nghÜa lµ chi phÝ tiÒn l­¬ng trong gi¸ thµnh khèi l­îng c«ng t¸c gi¶m, dÉn ®Õn gi¸ thµnh c«ng tr×nh gi¶m Do n¨ng suÊt lao ®éng b×nh qu©n t¨ng, lµm cho quü tiÒn l­¬ng gi¶m 6.186,9 ngh×n ®ång. N¨ng suÊt lao ®éng b×nh qu©n t¨ng, sè c«ng nh©n sö dông b×nh qu©n gi¶m, tÊt yÕu lµm gi¶m chi phÝ tiÒn l­¬ng dÉn ®Õn gi¶m gi¸ thµnh. Do tiÒn l­¬ng b×nh qu©n cña ng­êi lao ®éng t¨ng, lµm quü tiÒn l­¬ng t¨ng 3.725 ngh×n ®ång. C«ng t¸c qu¶n lý s¶n xuÊt nãi chung, c«ng t¸c qu¶n lý vµ sö dông quü l­¬ng nãi riªng cña c«ng ty lµ tèt. §¹t ®­îc ®iÒu nµy lµ do, c«ng ty ®· thùc hiÖn tèt c¸c biÖn ph¸p nh­: Lo¹i trõ ®­îc nh÷ng tæn thÊt do ngõng viªc, lo¹i bá nh÷ng bÊt hîp lý trong tæ chøc lao ®éng, kh«ng sö dông c«ng nh©n lµnh nghÒ trong c¸c c«ng viÖc phô, tæ chøc tèt c¸c qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng cña c«ng nh©n trªn c«ng tr­êng..C«ng ty ®· thùc hiÖn tèt c¸c chÕ ®é, chÝnh s¸ch t¨ng l­¬ng cña nhµ n­íc ®èi víi ng­êi lao ®éng, C«ng ty th­êng xuyªn quan t©m ®Õn ®êi sèng vËt chÊt, vµ tinh thÇn cña ng­êi lao ®éng th«ng qua viÖc t¨ng tiÒn l­¬ng, tiÒn th­ëng cho c«ng nh©n. C¸c biÖn ph¸p nµy cÇn ph¶i ®­îc ph¸t huy trong c¸c kú s¶n xuÊt tiÕp theo. 2.2.3 Hoµn thiÖn néi dung ph©n tÝch kho¶n môc chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng. §èi víi néi dung ph©n tÝch nµy, C«ng ty nªn sö dông BiÓu mÉu 8 cét, vµ sö dông thªm chØ tiªu: tû suÊt chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng trªn gÝa thµnh c«ng tr×nh hoµn thµnh. §©y lµ chØ tiªu gióp C«ng ty ®¸nh gi¸ xem viÖc bá chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng cã phï hîp víi kÕt qu¶ ®¹t ®­îc hay kh«ng. C«ng thøc x¸c ®Þnh tû suÊt chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng: Tû suÊt chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng = Chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng x100% Gi¸ thµnh c«ng tr×nh hoµn thµnh Tû suÊt chi phÝ nµy cµng gi¶m cµng tèt. Tû lÖ gi¶m cña chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng ph¶i lín h¬n tû lÖ gi¶m cña gi¸ thµnh c«ng tr×nh hoµn thµnh. VËn dông néi dung nµy vµo ph©n tÝch kho¶n môc chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng trong gi¸ thµnh s¶n phÈm ë c«ng ty. Ta cã b¶ng ph©n tÝch sau: (B¶ng 11): B¶ng ph©n tÝch chi tiÕt t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng trong gi¸ thµnh c«ng tr×nh. C¸c chØ tiªu KÕ ho¹ch Thùc hiÖn So s¸nh ST TS ST TS CL ±TL% ±TS 1. Chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng tù cã 199.509 12 190.228 11,78 -9.281 -4,65 -0,22 Trong ®ã: Chi phÝ tiÒn l­¬ng nh©n viªn phôc vô vµ ®iÒu khiÓn m¸y thi c«ng 53.397 3,2 54.488 3,37 +1.091 +2,04 +0,17 Chi phÝ khÊu hao m¸y thi c«ng 102.128 6,19 95.540 5,92 -6.588 -6,45 -0,27 Chi phÝ nhiªn liÖu ®éng lùc 30.607 1,85 28.809 1,78 -1.798 -5,87 -0,07 Chi phÝ söa ch÷a m¸y thi c«ng 13.377 0,81 11.391 0,71 - 1.986 -14,84 - 0,1 2. Chi phÝ sö dông m¸y thuª ngoµi cã c«ng nh©n ®iÒu khiÓn m¸y ®i kÌm 52.436 3,18 49.257 3,05 -3.179 -6,06 -0,13 Tæng chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng 251.945 15,27 239.485 14,82 -12.460 -4,95 -0,45 Gi¸ thµnh c«ng tr×nh hoµn thµnh 1.650.123 - 1.614.875 - -35.248 -2,14 - NhËn xÐt: Chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng thùc hiÖn so víi kÕ ho¹ch gi¶m, víi tû lÖ gi¶m lµ 4,95 %, trong khi ®ã tû lÖ gi¶m gi¸ thµnh c«ng tr×nh lµ 2,14 %. So s¸nh ta thÊy, tû lÖ gi¶m chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng lín h¬n tû lÖ gi¶m gi¸ thµnh c«ng tr×n, dÉn ®Õn tû suÊt chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng thùc hiÖn so víi kÕ ho¹ch gi¶m. Nh­ vËy, hiÖu viÖc sö dông chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng ë c«ng ty lµ tèt. Trong ®ã: Chi phÝ sö dông m¸y tù cã cña c«ng ty thùc hiÖn so víi kÕ ho¹ch gi¶m, víi tû lÖ gi¶m 4,65%. So s¸nh víi tû lÖ gi¶m cña gi¸ thµnh c«ng tr×nh ta thÊy, tû lÖ gi¶m cña chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng tù cã lín h¬n tû lÖ gi¶m cña gi¸ thµnh c«ng tr×nh hoµn thµnh, dÉn ®Õn tû suÊt chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng tù cã thùc hiÖn so víi kÕ ho¹ch gi¶m. Nh­ vËy, hiÖu qu¶ viÖc sö dông chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng tù cã cña c«ng ty lµ tè. Xem xÐt chi tiÕt tõng môc chi phÝ trong kho¶n môc chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng: Chi phÝ nh©n viªn phôc vô vµ ®iÒu khiÓn m¸y thi c«ng thùc hiÖn so víi kÕ ho¹ch t¨ng víi sè tiÒn lµ 1.091 ngh×n ®ång, t­¬ng øng víi tû lÖ t¨ng lµ 2,04 %, viÖc t¨ng chi phÝ nh©n viªn phôc vô vµ ®iÒu khiÓn m¸y thi c«ng lµ kh«ng hîp lý, c«ng ty ph¶i t×m hiÓu nguyªn nh©n ®Ó cã nh÷ng biÖn ph¸p kh¾c phôc.Cßn c¸c kho¶n chi phÝ kh¸c ®Òu gi¶m vµ tû lÖ gi¶m cña c¸c kho¶n chi phÝ nµy lín h¬n tû lÖ gi¶m cña gi¸ thµnh s¶n phÈm, dÉn ®Õn tû suÊt cña c¸c kho¶n chi phÝ nµy còng gi¶m. Nh­ vËy, hiÖu qu¶ cña viÖc sö dông c¸c kho¶n môc chi phÝ lµ cao. Chi phÝ sö dông m¸y thuª ngoµi cã c«ng nh©n ®iÒu khiÓn m¸y ®i kÌm thùc hiÖn so víi kÕ ho¹ch gi¶m 3.179 ngh×n ®ång, víi tû lÖ gi¶m lµ 6,06 %. So s¸nh víi tû lÖ gi¶m cña gi¸ thµnh, tû lÖ gi¶m cña chi phÝ sö dông m¸y thuª ngoµi lín h¬n tû lÖ gi¶m cña gi¸ thµnh, lµm cho tû suÊt chi phÝ sö dông m¸y thuª ngoµi gi¶m. Nh­ vËy, hiÖu qu¶ cña viÖc sö dông chi phÝ m¸y thuª ngoµi ë c«ng ty lµ cao. Ph©n tÝch c¸c nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng. + Ph©n tÝch c¸c nh©n tè ¶nh h­ëng tíi chi phÝ sö dông m¸y tù cã C¸c nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn chi phÝ sö dông m¸y tù cã bao gåm: Khèi l­îng c¸c c«ng t¸c x©y l¾p ®­îc thùc hiÖn b»ng m¸y (Qim); Thêi gian ca - m¸y ( hoÆc giê - m¸y) cÇn thiÕt ®Ó m¸y thùc hiÖn mét ®¬n vÞ khèi l­îng c«ng t¸c x©y l¾p (tim); Gi¸ thµnh mét ca- m¸y ( Zim). Mèi quan hÖ gi÷a c¸c nh©n tè trªn ®èi víi chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng ®­îc biÓu diÔn qua m« h×nh sau: ZM = å ( Qim x tim x Zim ) Sù biÕn ®éng cña chi phÝ sö dông m¸y tù cã : ZM1 – ZM0 = å Qim1 x tim1 x Zim1 - å Qim0 x tim0 x Zim0 B»ng ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch lo¹i trõ ta x¸c ®Þnh ®­îc møc ®é ¶nh h­ëng cña tõng nh©n tè trªn ®èi víi chªnh lÖch cu¶ kho¶n môc chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng gi÷a k× ph©n tÝch (thùc tÕ) so víi k× gèc ( kÕ ho¹ch): ¶nh h­ëng cña nh©n tè khèi l­îng c«ng t¸c x©y l¾p ®­îc thùc hiÖn b»ng m¸y (Qim): DZMq = å ( Qim1 – Qim0 ) x tim0 x Zim0 - ¶nh h­ëng cña nh©n tè thêi gian m¸y thùc hiÖn mét ®¬n vÞ khèi l­îng c«ng t¸c x©y l¾p (tim) DZMt = å Qim1 x (tim1 – tim0 ) x Z im0 ¶nh h­ëng cña nh©n tè gi¸ thµnh mét ca m¸y (Zim): D ZMz = å Qim1 x tim1 x ( Zim1 – Zim0) Tæng hîp møc ®é ¶nh h­ëng cña c¸c nh©n tè: DZMq + DZMt + D ZMz = ± DZM ( kÝ hiÖu: i lµ lo¹i c«ng t¸c m¸y thùc hiÖn; 1 kÝ hiÖu lµ kú thùc hiÖn; 0 kÝ hiÖu lµ k× kÕ ho¹ch). VËn dông néi dung ph©n tÝch nµy vµo ph©n tÝch c¸c nh©n tè ¶nh h­ëng tíi chi phÝ sö dông m¸y sö dông m¸y thi c«ng ë c«ng ty x©y dùng Lòng L«. B¶ng tæng hîp c¸c nh©n tè ¶nh h­ëng tíi chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng cña c«ng ty. C¸c chØ tiªu Lo¹i c«ng t¸c §µo ®Êt San nÒn … KH TH KH TH KH TH 1. Khèi l­îng c«ng t¸c do m¸y thùc hiÖn (100 ) 210 209,2 25 25.4 2. Hao phÝ thêi gian m¸y thùc hiÖn mét ®¬n vÞ khèi l­îng (ca- m¸y) 0,67 0,6 0,08 0,077 3. Gi¸ thµnh ca m¸y (1000®) 280,3 281,5 227,6 229,2 Tæng chi phÝ sö dông m¸y (1000®) 39.438 35.334 455 448 NhËn xÐt: ë c¶ hai lo¹i c«ng t¸c ®µo ®Êt vµ san ®Êt gi¶m ®­îc chi phÝ sö dông m¸y. Riªng c«ng t¸c ®µo ®Êt gi¶m ®­îc 4.104 ngh×n ®ång. §i s©u ph©n tÝch c¸c nguyªn nh©n ¶nh h­ëng ®Õn viÖc gi¶m chi phÝ sö dông m¸y ë lo¹i c«ng ®µo ®Êt ta nhËn thÊy, nguyªn nh©n chñ yÕu lµ do c«ng ty ®· t×m ®­îc c¸c biÖn ph¸p tæ chøc thi c«ng hîp lý, gi¶m ®­îc hao phÝ thêi gian ca- m¸y trong thùc hiÖn khèi l­îng c«ng t¸c x©y l¾p, qua ®ã gi¶m ®­îc 4.105 ngh×n ®ång chi phÝ. C«ng t¸c san ®Êt còng ®¹t ®­îc thµnh tÝch ®¸ng kÓ trong tæ chøc thi c«ng, gi¶m ®­îc hao phÝ ca m¸y trong thùc hiÖn khèi l­îng c«ng t¸c ®Ò ra trong kÕ ho¹ch. Mét sè gi¶i ph¸p nh»m tiÕt kiÖm chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng ë c«ng ty x©y dùng Lòng L«. T×m c¸c biÖn ph¸p tæ chøc thi c«ng hîp lý, phï hîp víi ®Þa ®iÓm thi c«ng c«ng tr×nh; lËp c¸c biÖn ph¸p thi c«ng c¬ giíi ho¸ hîp lý; lùa chän c¸c ph­¬ng ¸n tèi ­u trªn c¬ së so s¸nh c¸c chØ tiªu kinh tÕ kü thuËt; sö dông tèi ®a c«ng suÊt cña m¸y m¸y; th­êng xuyªn kiÓm tra viÖc cung cÊp vËt liÖu, nhiªn liÖu cÇn thiÕt cho m¸y ®Ó tr¸nh t×nh tr¹ng ngõng viÖc gi÷a ca do kh«ng ®¶m b¶o ®Çy ®ñ nhiªn liÖu cho m¸y ho¹t ®éng; ph¶i ®¶m b¶o ®ñ sè c«ng nh©n vËn hµnh m¸y; tiÕn hµnh söa ch÷a th­êng xuyªn vµ ®Þnh kú cho m¸y mãc, ®èi víi nh÷ng m¸y ®· hÕt thêi gian sö dông hoÆc cßn nh­ng ®· l¹c hËu th× c«ng ty nªn thanh lý ngay ®Ó ®Çu t­ nh÷ng m¸y mãc míi h¬n, hiÖn ®¹i h¬n nh»m t¨ng n¨ng suÊt cña m¸y, gi¶m tiªu hao nhiªn liÖu... §èi víi m¸y thi c«ng thuª ngoµi kÌm theo ng­êi ®iÒu khiÓn m¸y. §èi víi m¸y thi c«ng thuª ngoµi cã c«ng nh©n ®iÒu khiÓn m¸y ®i kÌm th× sè chªnh lÖch vÒ chi phÝ sö dông m¸y chØ chÞu ¶nh h­ëng cña nh©n tè sè l­îng ca m¸y sö dông. §èi víi nh÷ng m¸y thuª ngoµi cã c«ng nh©n ®iÒu khiÓn ®i kÌm, c«ng ty kh«ng chÞu tr¸ch nhiÖm qu¶n lý mäi phÝ tæn trong qu¸ tr×nh sö dông m¸y mµ chØ theo dâi tiÕn ®é thi c«ng ®Ó b¶o ®¶m khèi l­îng c«ng t¸c cho m¸y cã thÓ ho¹t ®éng ®­îc b×nh th­êng vµ liªn tôc, kiÓm tra chÊt l­îng c¸c c«ng t¸c ®¸p øng ®­îc c¸c yªu cÇu kü thuËt ®­îc quy ®Þnh trong thiÕt kÕ. B¶ng ph©n tÝch ¶nh h­ëng cña nh©n tè sè l­îng ca m¸y ®Õn chi phÝ sö dông m¸y thuª ngoµi: Néi dung c«ng viÖc PhÝ tæn sö dông m¸y tÝnh theo ®Þnh møc (ngh×n ®ång) TiÒn thuª m¸y thùc tÕ ®· tr¶ theo sè ca kÝ trong hîp ®ång (ngh×n ®ång) Nh÷ng ca lµm viÖc Nh÷ng ca ngõng viÖc CÈu bª t«ng 6000 Trén bª t«ng Céng chi phÝ NÕu C«ng ty lËp tèt kÕ ho¹ch thuª m¸y vµ sö dông sè l­îng ca m¸y ®i thuª trªn c¬ së thiÕt kÕ tæ chøc thi c«ng hîp lý sÏ h¹n chÕ vµ lo¹i trõ ®­îc thêi gian ngõng viÖc, tËn dông ®­îc c«ng suÊt m¸y thi c«ng vµ gi¶m ®­îc sè ca m¸y cÇn thuª ®Ó hoµn thµnh khèi l­îng c«ng t¸c x©y l¾p. 3. Hoµn thiÖn ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm. 3.1 Ph­¬ng ph¸p liªn hÖ hµm sè. Liªn hÖ hµm sè lµ mèi liªn hÖ cña mét biÕn sè phô thuéc víi mét hoÆc nhiÒu biÕn sè ®éc lËp kh¸c , mµ øng víi mét hoÆc mét tËp hîp trÞ sè cña c¸c biÕn sè ®éc lËp hoµn toµn cã thÓ x¸c ®Þnh mét trÞ sè cña biÕn sè phô thuéc. VÝ dô: khèi l­îng c«ng t¸c x©y l¾p hoµn thµnh cã mèi liªn hÖ víi c¸c chØ tiªu n¨ng suÊt lao ®éng b×nh qu©n cña mét c«ng nh©n x©y l¾p vµ sè l­îng c«ng nh©n x©y l¾p. Q = S x W Trong ®ã: Q lµ khèi l­îng c«ng t¸c x©y l¾p hoµn thµnh S lµ sè l­îng c«ng nh©n x©y l¾p b×nh qu©n trong kú W lµ n¨ng suÊt lao ®éng b×nh qu©n cña mét c«ng nh©n x©y l¾p trong kú. Gi¸ trÞ vËt liÖu cã mèi liªn hÖ víi sè l­îng vËt liÖu vµ ®¬n gi¸ vËt liÖu; tiÒn l­¬ng b×nh qu©n th¸ng cña mét c«ng nh©n cã mèi liªn hÖ víi sè ngµy lµm viÖc b×nh qu©n trong th¸ng vµ tiÒn l­¬ng b×nh qu©n ngµy. Trong ph©n tÝch kinh tÕ cã thÓ gÆp nhiÒu chØ tiªu nghiªn cøu nh­ lµ nh÷ng biÕn sè phô thuéc cã mèi liªn hÖ víi c¸c chØ tiªu kh¸c lµ nh÷ng nh©n tè ¶nh h­ëng nh­ lµ c¸c biÕn sè ®éc lËp. BiÕn sè phô thuéc vµ biÕn sè ®éc lËp cã mèi liªn hÖ víi nhau b»ng nhiÒu d¹ng h»ng sè kh¸c nhau, tuy nhiªn trong ph©n tÝch kinh tÕ th­êng gÆp c¸c mèi liªn hÖ t­¬ng ®èi ®¬n gi¶n nh­ lµ mét tÝch sè hoÆc mét th­¬ng sè. Trong ph©n tÝch th­êng gÆp nhiÒu chØ tiªu vÒ ph­¬ng diÖn tÝnh to¸n ®­îc x¸c ®Þnh bëi 2 chØ tiªu kh¸c mµ gi÷a chóng cã mèi quan hÖ lµ mét th­¬ng sè. VÝ dô: ChØ tiªu hiÖu suÊt chi phÝ s¶n xuÊt (HQ) ®­îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc sau: Trong ®ã B: Gi¸ trÞ khèi l­îng c«ng t¸c hoµn thµnh trong kú. H: Chi phÝ s¶n xuÊt trong trong kú. VÊn ®Ò ®Æt ra lµ HQ sÏ thay ®æi nh­ thÕ nµo khi B vµ H biÕn ®æi hay nãi c¸ch kh¸c lµ sù thay ®æi cña B vµ H sÏ ¶nh h­ëng nh­ thÕ nµo ®Õn HQ? Xem xÐt mèi liªn hÖ nµy, ta thÊy HQ sÏ thay ®æi tû lÖ thuËn víi sù thay ®æi cña B hay lµ B cã mèi liªn hÖ thuËn chiÒu víi HQ, cßn HQ sÏ thay ®æi tû lÖ nghÞch víi sù thay ®æi cña H hay lµ H cã mèi liªn hÖ ng­îc chiÒu víi HQ. VËy mèi liªn hÖ thuËn chiÒu lµ mèi liªn hÖ cña c¸c chØ tiªu cïng h­íng, nghÜa lµ sù t¨ng lªn cña chØ tiªu nµy còng ®Én tíi sù t¨ng lªn cña chØ tiªu kia vµ ng­îc l¹i. Mèi liªn hÖ ng­îc chiÒu lµ mèi liªn hÖ cña hai chØ tiªu cã h­íng biÕn ®éng tr¸i ng­îc nhau, tøc lµ lµm t¨ng chØ tiªu nµy sÏ dÉn ®Õn lµm gi¶m chØ tiªu kia vµ ng­îc l¹i. Mèi liªn hÖ cña chØ tiªu nghiªn cøu víi c¸c chØ tiªu nh©n tè cã thÓ ®­îc biÓu diÔn b»ng mét hµm sè cã hai biªns sè, trong ®ã mét biÕn sè lµ mét chØ tiªu cã mèi liªn hÖ thuËn, biÕn sè cßn l¹i lµ chØ tiªu cã mèi liªn hÖ nghÞch víi chØ tiªu nghiªn cøu ®ãng vai trß lµ biÕn ã phô thuéc. Ph­¬ng ph¸p x¸c ®Þnh ¶nh h­ëng cña sù biÕn ®éng c¸c chØ tiªu nh©n tè®èi víi chØ tiªu nghiªn cøu trong mèi liªn hÖ thuËn - nghÞch nµy nh­ sau: Møc ®é ¶nh h­ëng cña nh©n tè cã mèi liªn hÖ thuËn ®Õn chØ tiªu nghiªn cøu ®­îc tÝnh to¸n theo c«ng thøc: Trong ®ã Mt : Møc ®é ¶nh h­ëng cña nh©n tè cã mèi liªn hÖ thuËn chiÒu ®èi víi chØ tiªu nghiªn cøu tÝnh b¨ng %. dt, dn : Møc t¨ng hoÆc gi¶m cña chØ tiªu nh©n tè cã mèi liªn hÖ thuËn chiÒu vµ ng­îc chiÒu víi chØ tiªu nghiªn cøu tÝnh b»ng %. Møc ®é ¶nh h­ëng cña sù thay ®æi chØ tiªu nh©n tè cã mèi liªn hÖ ng­îc chiÒu ®èi víi chØ tiªu nghiªn cøu ®­îc tÝnh to¸n theo c«ng thøc: Trong ®ã Mn : Møc ®é ¶nh h­ëng cña nh©n tè cã mèi liªn hÖ ng­îc ®èi víi chØ tiªu nghiªn cøu tÝnh b»ng %. 3.2 Ph­¬ng ph¸p liªn hÖ t­¬ng quan. Trong ph©n tÝch kinh tÕ, viÖc ®­a c¸c mèi liªn hÖ cña c¸c chØ tiªu kinh tÕ vÒ d¹ng liªn hÖ hµm sè th­êng chØ cã ý nghÜa vÒ ph­¬ng diÖn tÝnh to¸n hoÆc Ýt nhiÒu ®· ®¬n gi¶n ho¸ mèi liªn hÖ cña chóng bëi v× c¸c chØ tiªu nh©n tè ®Æc tr­ng cho c¸c hiÖn t­îng, qu¸ tr×nh kinh tÕ ngoµi sù t¸c ®éng ®ång thêi ®èi víi chØ tiªu nghiªn cøu, chóng cßn t¸c ®éng qua l¹i lÉn nhau. B¶n th©n c¸c chØ tiªu nh©n tè chÞu ¶nh h­ëng cña nhiÒu yÕu tè kh¸c nhau, mét sè c¸c yÕu tè ho¹t ®éng cã tÝnh chÊt kh¸ch quan, mét sè c¸c yÕu tè kh¸c l¹i lµ kÕt qu¶ cña sù ho¹t ®éng cã môc ®Ých vµ s¸ng t¹o cña con ng­êi, ®ång thêi kh«ng lo¹i trõ nh÷ng t¸c ®éng hoµn toµn ngÉu nhiªn. TÝnh quy luËt kh«ng biÓu thÞ trong lÜnh vùc kinh tÕ víi sù chÝnh x¸c tuyÖt ®èi nh­ trong lÜnh vùc tù nhiªn. V× vËy, khi nghiªn cøu c¸c mèi liªn hÖ qua l¹i gi÷a c¸c chØ tiªu kinh tÕ th­êng ¸p dông ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch t­¬ng quan. Hai ®¹i l­îng X vµ Y ®­îc gäi lµ cã mèi liªn hÖ t­¬ng quan nÕu víi mèi gi¸ trÞ cña biÕn sè X t­¬ng øng cã mét d·y ph©n phèi c¸c ®¹i l­îng cña Y; BiÕn sè X thay ®æi th× d·y sè ph©n phèi cña Y còng thay ®æi mét c¸ch cã quy luËt. Ph©n tÝch t­¬ng quan trong kinh tÕ nh»m x¸c ®Þnh sù tån t¹i vµ d¹ng cña mèi liªn hÖ gi÷a c¸c ®¹i l­îng ngÉu nhiªn, ®ång thêi còng cho phÐp ®¸nh gi¸ møc ®é chÆt chÏ cña mèi liªn hÖ ®ã. Víi viÖc ¸p dông ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch t­¬ng quan vµ håi quy kh«ng nh÷ng cã thÓ tÝnh tíi ¶nh h­ëng riªng cña tõng nh©n tè, mµ cßn t×m ra t¸c ®éng ®ång thêi cña c¶ nhãm nh©n tè ®èi víi chØ tiªu nghiªn cøu. Trong ph©n tÝch kinh tÕ, ¸p dông ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch t­¬ng quan ®Ó x¸c ®Þnh vai trß cña c¸c nh©n tè ®èi víi hiÖn t­îng nghiªn cøu, dù b¸o c¸c chØ tiªu kinh tÕ. Nh­îc ®iÓn cña ph­¬ng ph¸p liªn hÖ t­¬ng quan lµ ph¶i tiÕn hµnh trªn c¬ së khèi l­îng lín c¸c sè liÖu quan s¸t b»ng ph­¬ng ph¸p tÝnh to¸n riªng cña thèng kª vµ ¸p dông c¸c ph­¬ng tiÖn kÜ thuËt tÝnh to¸n hiÖn ®¹i. 3.3 Ph­¬ng ph¸p liªn hÖ ph©n tæ. Ph©n tæ lµ sù ph©n chia c¸c chØ tiªu, hiÖn t­îng kinh tÕ thµnh c¸c nhãm (tæ) cã tÝnh chÊt gièng nhau theo mét tiªu thøc nhÊt ®Þnh. ViÖc ph©n tæ c¸c hiÖn t­îng qu¸ tr×nh kinh tÕ chØ cã thÓ tiÕn hµnh trªn c¬ së nghiªn cøu mét c¸ch tû mØ b¶n chÊt kinh tÕ cña c¸c hiÖn t­îng, qu¸ tr×nh ®ã. Nhê ph­¬ng ph¸p ph©n tæ cã thÓ x¸c ®Þnh ®­îc ®Æc tr­ng cña mèi liªn hÖ, nguyªn nh©n, kÕt qu¶ vµ sù phô thuéc, t¸c ®éng qua l¹i lÉn nhau cña c¸c hiÖn t­îng nghiªn cøu, x¸c ®Þnh ®­îc ph­¬ng h­íng t¸c ®éng vµ ®Æc tr­ng ¶nh h­ëng cña c¸c nh©n tè ®èi víi hiÖn t­îng nghiªn cøu. Ph©n tæ cßn ®­îc sö dông ®Ó t×m ra kÕt cÊu cña mét qu¸ tr×nh, mét hiÖn t­îng kinh tÕ vµ sù biÕn ®éng cña chóng. Tuú theo môc ®Ých vµ yªu cÇu ph©n tÝch mµ ng­êi ta cã c¸c ph­¬ng thøc ph©n tæ kh¸c nhau: Ph©n tæ ph©n lo¹i lµ sù ph©n chia mét tæng thÓ gåm c¸c hiÖn t­îng, qu¸ tr×nh kinh tÕ kh«ng ®ång nhÊt vÒ néi dung hoÆc cã chÊt l­îng kh¸c nhau thµnh c¸c nhãm (tæ) cã néi dung hoÆc chÊt l­îng gièng nhau. VÝ dô: nghiªn cøu tæng thÓ lùc l­îng lao ®éng cña doanh nghiÖp x©y l¾p ®­îc chia thµnh c¸c nhãm (tæ): c«ng nh©n viªn x©y l¾p vµ c«ng nh©n viªn ngoµi x©y l¾p. Tæng khèi l­îng c«ng viÖc x©y l¾p hoµn thµnh ®­îc chia ra lµ khèi l­îng c«ng viÖc do b¶n th©n doanh nghiÖp thùc hiÖn vµ khèi l­îng c«ng viÖc do c¸c bªn thÇu phô thùc hiÖn. Nhê cã ph©n tæ ph©n lo¹i, viÖc ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ c¸c chØ tiªu ph©n tÝch ®­îc rÔ rµng chÝnh x¸c t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó t×m ra c¸c nguyªn nh©n ¶nh h­ëng tíi kÕt qu¶ cña c¸c chØ tiªu ph©n tÝch, thÊy ®­îc kh©u yÕu, kh©u m¹nh trong tæng thÓ. Ph©n tæ kÕt cÊu lµ sù ph©n chia c¸c hiÖn t­îng, qu¸ tr×nh kinh tÕ tæng hîp thµnh c¸c nhãm (tæ) theo c¸c yÕu tè cÊu thµnh cña hiÖn t­îng, qu¸ tr×nh ®ã. VÝ dô: Gi¸ thµnh c¸c c«ng t¸c x©y l¾p cã thÓ ®­îc ph©n tæ theo c¸c kho¶n môc cÊu thµnh nªn toµn bé gi¸ thµnh c¸c c«ng t¸c x©y l¾p: Chi phÝ vËt liÖu, chi phÝ nh©n c«ng, chi phÝ sö dông m¸y vµ chi phÝ chung. §èi víi chi phÝ mua s¾m m¸y mãc thiÕt bÞ cho c¸c c«ng tr×nh cã thÓ ph©n chia thµnh: Gi¸ gèc, chi phÝ v©n chuyÓn, bèc dì, l¾p ®Æt… Ph©n tæ kÕt cÊu cho phÐp thÊy râ kÕt cÊu cña tõng hiÖn t­îng, qu¸ tr×nh kinh tÕ, vai trß cña tõng bé phËn còng nh­ khuynh h­íng biÕn ®éng cña tõng bé phËn, cña hiÖn t­îng, qu¸ tr×nh kinh tÕ ®ã. Nhê ph©n tæ kÕt cÊu ®· t¹o ra nh÷ng ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc ph©n tÝch so s¸nh, t×m ra c¸c nguån dù tr÷ tiÒm tµng còng nh­ nguyªn nh©n g©y ra kÕt qu¶. CÇn thÊy râ sù kh¸c nhau c¬ b¶n gi÷a ph©n tæ ph©n lo¹i vµ ph©n tæ kÕt cÊu thÓ hiÖn ë chç: Ph©n tæ kÕt cÊu chØ tiÕn hµnh ®èi víi c¸c hiÖn t­îng, qu¸ tr×nh kinh tÕ ®ång nhÊt cã cïng chÊt l­îng. Ph©n tæ ph©n tÝch – lµ sù ph©n chia c¸c hiÖn t­îng, qu¸ tr×nh kinh tÕ theo mèi quan hÖ vµ sù phô thuéc lÉn nhau cña chóng. Ph©n tæ ph©n tÝch th­êng ®­îc sö dông khi ph©n tÝch c¸c b¸o c¸o tæng hîp ®Ó nghiªn cøu mèi liªn hÖ cña c¸c chØ tiªu kinh tÕ kh¸c nhau, sù t¸c ®éng qua l¹i vµ ¶nh h­ëng lÉn nhau cña chóng. VÝ dô: nghiªn cøu t×nh h×nh quü l­¬ng cña doanh nghiÖp cã thÓ ph©n tæ theo c¸c tæ: l­¬ng chÝnh, l­¬ng phô vµ phô cÊp l­¬ng. ViÖc sö dông ph­¬ng ph¸p ph©n tæ tuú thuéc vµo môc ®Ých vµ yªu cÇu ph©n tÝch vµ cã thÓ kÕt hîp c¸c c¸ch ph©n tæ kh¸c nhau ®Ó kÕt qu¶ ph©n tÝch ®­îc tØ mØ vµ s©u s¾c h¬n. Sù ph©n tæ c¸c chØ tiªu hîp lý vµ ®óng ®¾n bao nhiªu th× kÕt qu¶ ph©n tÝch cµng s©u s¾c vµ chÝnh x¸c bÊy nhiªu. 3.4 Ph­¬ng ph¸p m« h×nh x­¬ng c¸. §èi víi ph­¬ng ph¸p nµy c¸c nguyªn nh©n, c¸c nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn chØ tiªu hoÆc hiÖn t­îng nghiªn cøu ®­îc s¾p xÕp mét c¸ch khoa häc. Mçi nguyªn nh©n chÝnh ®­îc quy thµnh c¸c nguyªn nh©n nhá vµ c¸c nguyªn nh©n nhá nµy cã thÓ l¹i ®uùc chia nhá n÷a. Nguyªn nh©n phô T¸c ®éng Nguyªn nh©n chÝnh Ph­¬ng ph¸p nµy cã t¸c dông lµ trong qu¸ tr×nh ph©n tÝch nªu ra ®­îc hÕt mäi nguyªn nh©n, mäi nh©n tè t¸c ®éng vµo ®Çu ra, ®ång thêi c¸c nguyªn nh©n chÝnh , chñ yÕu còng ®­îc x¸c ®Þnh râ rµng, kh«ng trïng lÆp. Ph­¬ng ph¸p nµy lµ mét ph­¬ng ph¸p h÷u hiÖu ®Ó xö lý c¸c trôc trÆc, ®iÒu chØnh c¸c sai lÖch trong qu¸ tr×nh t¸c nghiÖp thùc hiÖn c¸c quy tr×nh c«ng nghÖ x©y dùng, hoÆc ®Ó ph©n tÝch dù b¸o tr­íc c¸c nguyªn nh©n t¸c ®éng ®Õn qu¸ tr×nh sö dông xe m¸y thiÕt bÞ thi c«ng. IV. Nh÷ng ®iÒu kiÖn ®Ó thùc hiÖn nh÷ng néi dung hoµn thiÖn ®· nªu ë c«ng ty x©y dùng Lòng L«.