Luận văn Phân tích chính sách tài khóa, chính sách tiền tệ trong cơ chế tỷ giá cố định, vốn cố định

MỤC LỤC PHẦN I : CÔ SÔÛ LYÙ LUAÄN : Chính saùch taøi khoùa : Khaùi nieäm Muïc tieâu cuûa chính saùch taøi khoùa. Taùc ñoäng cuûa chính saùch taøi khoùa. Chính saùch tieàn teä : Khaùi nieäm Muïc tieâu cuûa chính saùch tieàn teä. Taùc ñoäng cuûa chính saùch tieàn teä. Kinh teá môû : Tyû giaù hoái ñoaùi Taøi khoaûn voán vaø caùn caân thanh toaùn(BOP) Sự liên hệ giữa cán cân thanh toán và cung tiền PHAÀN II – CHÍNH SAÙCH TAØI CHÍNH TRONG CÔ CHEÁ TYÛ GIAÙ COÁ ÑÒNH, VOÁN COÁ ÑÒNH : Chính saùch taøi khoùa. Chính saùch tieàn teä. CHính saùch khaùc. TÀI LIỆU THAM KHÁO Kinh tế vĩ mô – Phan Nữ Thanh Thủy; Trần Nguyễn Ngọc Anh Thư – Nhà xuất bản ĐHQG 2006 Kinh tế vĩ mô phân tích – Phạm Chung – Nhà xuất bản ĐHQG TP.HCM 2004 N.Gregory Mankiw, Nguyeân lyù Kinh teá hoïc, NXB Thoáng Keâ 2003 N.Gregory Mankiw, Kinh teá vó moâ, NXB Thoáng Keâ 1996 PHAÂN TÍCH CHÍNH SAÙCH TAØI KHOÙA VAØ CHÍNH SAÙCH TIEÀN TEÄ TRONG CÔ CHEÁ TYÛ GIAÙ COÁ ÑÒNH, VOÁN COÁ ÑÒNH PHAÀN I – CÔ SÔÛ LYÙ LUAÄN I – Chính saùch taøi khoùa : Khaùi nieäm : Chính saùch taøi khoaù laø nhöõng quyeát ñònh cuûa chính phuû ñoái vôùi vieäc thay ñoåi chi tieâu G vaø thueá roøng T ñeå ñieàu tieát kinh teá vó moâ. Muïc tieâu cuûa chính saùch taøi khoùa : Chính saùch taøi khoaù nhaèm muïc tieâu ñieàu tieát vó moâ, oån ñònh neàn kinh teá ôû möùc saûn löôïng muïc tieâu laø Yp. Taùc ñoäng cuûa caùc coâng cuï taøi khoùa : Ñöôøng ngaân saùch chính phuù : G,T Thaâm huït NS Thaëng dö ngaân saùch T= To + TmY G= Go 0 Y YCBNS Taùc ñoäng cuûa chi tieâu chính phuû G: G­ –> AD­ –> Y­ G¯ –> AD¯ –>Y¯ Taùc ñoäng cuûa thu ngaân saùch chính phuû T T = Tx – Tr Taùc ñoäng cuûa thueá Tx : Tx­ (Tr = const) àT­ à Yd¯ à C¯ à AD¯ àY¯ Vaø ngöôïc laïi. Taùc ñoäng cuûa chi chuyeån nhöôïng chính phuû Tr : Tr ­ (Tx = const) àT¯ ®Yd ­ ® C­ ® AD­ à Y­. Vaø ngöôïc laïi. Taùc ñoäng ñoàng thôøi cuûa chi tieâu chính phuû G vaø thueá roøng T : G­ –> AD­ –> Y­ : DYG > 0 T­à Yd¯à C¯àAD¯àY¯:DYT< 0 Khi thay ñoåi ñoàng thôøi G vaø T: DY = DY G + DY T = k DADo hay DY = k (DADo G + DADo T) è DY > 0 à Y ­ DY < 0 à Y ¯ DY = 0 à Y = const Nhö vaäy : Khi thay ñoåi ñoàng thôøi caû G vaø T thì toång caàu AD vaø saûn löôïng quoác gia Y coù ba tröôøng hôïp coù theå xaûy ra : Y ­; Y ¯; Y = const. II – CHÍNH SAÙCH TIEÀN TEÄ : Khaùi nieäm : Chính saùch tieàn teä laø nhöõng quyeát ñònh cuûa NHTW nhaèm taùc ñoäng ñeán löôïng cung öùng tieàn vaø laõi suaát cơ bản. Muïc tieâu cuûa chính saùch taøi khoùa : Chính saùch tieàn teä nhaèm ñieàu tieát vó moâ, oån ñònh neàn kinh teá ôû möùc saûn löôïng tieàm naêng Yp. Taùc ñoäng chính saùch tieàn teä Neáu NHTW muoán taêng M, coù theå: Giaûm rr hoaëc giaûm iD hoaëc mua chöùng khoaùn ñeå taêng H NHTW thöïc hieän chính saùch môû roäng tieàn teä . Vaø ngöôïc laïi. Taùc ñoäng cuûa chính saùch tieàn teä Chính saùch môû roäng tieàn teä: Khi Yt/e < Yp à caàn ­M vì: M­à i¯à I­ à AD­ à Y­ Chính saùch thu heïp tieàn teä : Khi Yt/e > Yp à caàn ¯M vì : M¯à i­à I¯ à AD¯ à Y¯ III - NỀN KINH TẾ MỞ : Tyû giaù hoái ñoaùi : Caùc khaùi nieäm : Tyû giaù hoái ñoaùi. Laø möùc giaù maø ñoàng tieàn moät nöôùc coù theå bieåu hieän qua ñoàng tieàn nöôùc khaùc. Cô cheá tyû giaù hoái ñoaùi laø taát caû nhöõng quy ñònh phaùp luaät do Chính phuû vaø NHTW quy ñònh ñeå ñieàu tieát, kiểm soaùt, quaûn lyù thò tröôøng ngoaïi hoái. Cô cheá tyû giaù hoái ñoaùi coá ñònh laø cô cheá tyû giaù hoái ñoaùi maø NHTW cam keát seõ duy trì tyû giaù baèng caùch duøng döï tröõ ngoaïi teä vaø caùc chính saùch kinh teá khaùc ñeå can thieäp vaøo thò tröôøng ngoaïi hoái khi cung, caàu ngoaïi teä treân thò tröôøng ngoaïi hoái thay ñoåi. Tyû giaù hoái ñoaùi thöïc (er) laø möùc giaù töông ñoái cuûa nhöõng haøng hoùa ñöôïc tính theo giaù nöôùc ngoaøi so vôùi giaù trong nöôùc khi quy veà moät loaïi tieàn chung. b. Taùc ñoäng cuûa tyû giaù hoái ñoùai : Khi e tăng : nội tệ giảm giaù (hay phaù giaù nội tệ) thì : XK tăng, NK giảm à NX tăng àAD tăng à Y tăng, U giảm, nhưng P tăng. Khi e giảm : nội tệ tăng giá (hay nâng giá nội tệ) thì : XK giảm , NK tăngà NX gỉam à AD giảm à Y giảm , U tăng , nhưng P giảm . Taøi khoaûn voán vaø caùn caân thanh toaùn(BOP): Taøi khoaûn voán : - Taøi khoaûn voán ghi söï giao dòch veà voán ngaén vaø daøi haïn giöõa moät nöôùc vôùi nöôùc ngoaøi. Giaû söû laõi suaát ôû nöôùc ngoaøi laø bieán ngoaïi sinh vaø khoâng coù döï ñoaùn veà söï thay ñoåi cuûa tyû giaù hoái ñoaùi(Tyû giaù hoái ñoaùi coá ñònh) vaø nhöõng yeáu toá khaùc taùc ñoäng luoàng voán khoâng thay ñoåi (Voán coá ñònh) thì : F = Fr ; Fr > 0 (F : Luoàng voán vaøo roøng baèng noäi teä) b. Caùn caân thanh toaùn (BOP) : Laø moät baûng lieät keâ ghi laïi caùc doøng giao dòch baèng tieàn cuûa moät quoác gia vôùi phần coøn lại của thế giới. - Doøng tieàn vaøo: + - Doøng tieàn ra: - BOP = N(Y,e) + F(r) BOP = CA + KA Trong ñoù : Caùn caân vaõng lai (Current Account: CA) goàm : Xuaát khaåu roøng (NX) = X – M Thu nhaäp roøng (NIA) =TNYTSXXK–TNYTSXNK Chuyeån nhöôïng roøng (vieän trôï, kieàu hoái, quaø bieáu ...) Caùn caân voán (Capital Account: KA) Ñaàu tö roøng (taøi saûn höõu hình, taøi saûn taøi chính) Giao dòch taøi chính roøng (tieàn göûi NH, vay möôïn.. B0P > 0 ® Thaëng dö. B0P < 0 ® Thaâm huït. B0P = 0 ® Caân baèng. Thaëng dö trong caùn caân thanhn toaùn laøm thaëng dö cung trong thò tröôøng ngoaïi hoái ® Thaëng dö caàu noäi teä. Ñeå traùnh tyû giaù hoái ñoaùi giaûm NHTW mua ngoaïi teä (Baùn noäi teä) ® Döï tröõ ngoaïi teä vaø cung tieàn taêng. Sự liên hệ giữa cán cân thanh toán và cung tiền : Trong tröôøng hôïp voán coá ñònh thì Fr = 0 nghóa laø löu ñoäng voán hoaøn toaøn khoâng nhaïy vôùi söï thay ñoåi cuûa laõi suaát. Trong tröôøng hôïp naøy ñöôøng BOP laø 1 ñöôøng thaúng nhö hình veõ döôùi : r BOP Thaëng dö Thaâm huït O Yo Y Trong tröôøng hôïp naøy taøi khoaûn vaõng lai xaùc ñònh thaëng dö hay thaâm huït BOP. Phía phaûi : Yd > Yo ® M ­ ® BOP > 0 Phía traùi : Yd < Yo ® M ¯ ® BOP < 0 Trong hệ thống tỷ giá cố định, NHTW cam kết giữ tỷ giá hối đoái cố định e = e . Tại A : BOP<0® thâm hụt→ Thặng cầu trong thị trường ngoại hối → e ­→ NHTW bán ngoại tệ, mua nội tệ →M¯ ® LM dịch chuyển qua trái và cắt IS và BOP tại điểm B. Tại r1 và Y1 thặng dư trong cán cân thương mại vừa đủ bù trừ thâm hụt trong tài khoản vốn. Nhưng Yo = Yp; do đó nếu M¯ → Y1< Yp Þ Kinh tế suy thoái. Do đó NHTW có thể tạm thời tránh quá trình điều chỉnh này và giữ M không đổi bằng nghiệp vụ thị trường mở - Mua trái phiếu ngân khố để loại trừ ảnh hưởng của dự trữ ngoại hối đối với cung tiền M. NHưng các cân thanh toán vẫn có thâm hụt và NHTW vẫn phải tiếp tục bán ngoại tệ và dung thị trường mở để giữ e cố định và M không đổi. Do đó dung nghiệp vụ thị trường mở để vô hiệu hóa hệ quả của thâm hụt cán cân thanh toán đối với cung tiền chỉ là biện pháp tạm thời, vì như vậy dự trữ ngoại hối sẽ cạn dần. Biện pháp thứ hai là tăng tỷ giá hối đoái → đường BOP và IS dịch sang phải. Nếu NHTW giảm M thì BOP, IS và LM sẽ gặp nhau tại C r LMo r2 B BOPo r1 C ro A ISo O Y1 Y0 Kết luận : Nếu NHTW không mất hoàn toàn khả năng kiểm soát cung tiền thì ít ra khả năng kiểm soát cung tiền của NHTW cũng bị hạn chế nghiêm khắc PHAÀN II – CHÍNH SAÙCH TAØI CHÍNH TRONG CÔ CHEÁ TYÛ GIAÙ COÁ ÑÒNH, VOÁN COÁ ÑÒNH : Trong tröôøng hôïp voán coá ñònh thì Fr = 0 nghóa laø löu ñoäng voán hoaøn toaøn khoâng nhaïy vôùi söï thay ñoåi cuûa laõi suaát; tức laø taøi khoaûn voán KA laø moät haèng soá vaø ñöôøng BOP laø 1 ñöôøng thaúng song song vôùi truïc ñöùng. Khi e = e ta coù phöông trình Y = C[(1-T)Y] + I(r) + G + N(Y , e) (1) M = L(Y, r) (2) N ( Y , e) + F(r ) = 0 (3) Ta coù Thu nhaäp, laõi suaát vaø tieàn teä can baèng thoûa maõn heä phöông trình treân. Yo, ro, Mo laø haøm soá cuûa G, T vaø e. Khi G, T, e thay ñoåi thì Yo, ro, Mo thay ñoåi. Laáy vi phaân toaøn phaàn cuûa heä phöông trình treân ta coù : SY – NY - Ir 0 dY dG –C’Ydt + Nede Ly Lr -1 dr = 0 (4) Ny Fr 0 dM -Nede Giaûi heä phöông trình (4) ta coù : dY = ( FrdG – FrC’YdT + Ne (Fr – Ir ) de) / (5) ( Vôùi = Ir Ny + Fr (Sy – Ny) >0 ) dr = (-NydG + NyC’Ydt )/ (6) dM = {(FrLy – NyLr)dG + (NyLr – FrLy)C’Ydt + Ne [Ly(Fr – Ir) – LrSy )de}/ (7) Töø phöông trình (5) cho thaáy chính saùch taøi chính hoaøn toaøn voâ hieäu vì : kG = kT = 0 Vôùi F r = 0 : ­ G (hoaëc ¯ T) → e ­ Vì : De / dG = -NyLr /D > 0 vaø de/dT = NyLr/D <0 Ñeå giöõ e coá ñònh, NHTW phaûi baùn ngoaïi teä ÞM ¯ (nhö phöông trình (7)) M ¯ Þ Voâ hieäu hoùa heä quaû cuûa ­G Chính saùch taøi khoùa : Kinh teá suy thoaùi : r BOPo LM 1 r1 C B LMo ro A IS 1 ISo O Yo Y Taïi A : Yo < Yp → Kinh teá suy thoaùi : Chính phuû söû duïng chính saùch taøi khoùa : ­ G(hoaëc ¯ T) →IS dòch sang phaûi (ISo→IS1) caét LM taïi B Nhöng taïi B : Taøi khoaûn vaõng lai thaâm huït (BOP < 0 )® Ñoàng noäi teä giaûm giaù ® e­→ NHTW baùn ngoaïi teä ® M¯ → LM dòch sang traùi (LMo→ LM1)→ r­®I ¯ ( I = G)® Y khoâng ñoåi. Kinh teá laïm phaùt. r BOP LMO ro A LM1 B IS0 r1 C IS1 O Y0 Y Taïi A : YO > Yp → Kinh teá laïm phaùt : Chính phuû söû duïng chính saùch taøi khoùa : ¯ G(hoaëc ­T) →IS dòch sang traùi (ISo→IS1) caét LM taïi B Nhöng taïi B : Taøi khoaûn vaõng lai thaëng dö (BOP > 0 )® Ñoàng noäi teä taêng giaù ® e¯→ NHTW mua ngoaïi teä ® M­ → LM dòch sang phaûi (LMo→ LM1)→ r¯®I ­ ( I = G)® Y khoâng ñoåi. Keát luaän : Trong tröôøng hôïp laõi suaát coá ñònh, voán coá ñònh thì chính saùch taøi khoùa khoâng coù taùc duïng Þ Voâ hieäu. Chính saùch tieàn teä : r BOPo BOP1 LMo LM1 A B IS1 IS0 Yo Y1 Y Taïi A : Yo < Yp → Kinh teá suy thoaùi : NHTW söû duïng chính saùch tieàn teä : ­ M ® LM dòch sang phaûi (LMo→LM1) caét IS taïi B Nhöng taïi B : Taøi khoaûn vaõng lai thaâm huït (BOP < 0 )® Ñoàng noäi teä giaûm giaù ® e­→ NHTW baùn ngoaïi teä ® M¯ → LM dòch sang traùi vaø kinh teá trôû laïi vò trí caân baèng cuõ(Ñieåm A ) Ngöôïc laïi töông töï trong tröôøng hôïp kinh teá laïm phaùt. Keát luaän :Trong tröôøng hôïp laõi suaát coá ñònh, voán coá ñònh thì chính saùch tieàn teä khoâng coù taùc duïng Þ Voâ hieäu. Keát luaän : Trong tröôøng hôïp laõi suaát coá ñònh, voán coá ñònh thì khoâng theå thöïc hieän chính saùch taøi khoùa vaø tieàn teä. Do ñoù nhaø chöùc traùch phaûi duøng bieän phaùp khaùc Giaû thieát Y1 = Yp ñeå IS vaø LM caét nhau taïi Y = Y1 thì Chính phuû coù theå taêng tyû giaù hoái ñoaùi laøm chuyeån ñöôøng BOP (BOPo®BOP1). Thay vì giaûm giaù ñoàng noäi teä thì CHính phuû coù theå duøng caùc bieän phaùp nhö taêng thueá nhaäp khaåu, giôùi haïn löôïng nhaäp khaåu, trôï caáp xuaát khaåuÞ Goïi laø chính saùch thay ñoåi cô caáu chi tieâu . ­e, taêng thueá nhaäp khaåu, giôùi haïn nhaäp khaåu seõ Þ ­ NX® IS dòch sang phaûi® ­AD ® Laïm phaùt. Vì vaäy chính saùch thay ñoåi cô caáu chi tieâu phaûi ñöôïc keát hôïp vôùi bieän phaùp giaûm chi tieâu. Nhöõng bieän phaùp naøy khoâng phuø hôïp vôùi Hieäp ñònh Toång quaùt veà Thueá quan vaø Maäu dòch. Hôn nöõa bieän phaùp naøy coù theå daãn ñeán tình traïng nöôùc ngoaøi traû ñuõa vaø keát quaû laø söï giaûm hieäu löïc vaø giaûm lôïi ích do töï do maäu dòch ñem laïi.