Luận văn Phân tích nguồn cung cấp nguyên liệu sữa tươi tại Nhà máy sữa Cần Thơ

2.401.682 2.461.501 2.531.379 59.819 2,49 69.878 2,84 Đơn giá (đồng/kg) 3.500 3.900 4.300 400 11,43 400 10,26 Thành tiền (đồng/kg) 8.405.887.000 9.599.853.900 10.884.929.700 1.193.966.900 14,20 1.285.075.800 13,39 Chi phí trung gian 97.126.421 103.592.269 112.646.366 6.163.084 6,35 7.820.314 7,57 Chi phí vận chuyển (đồng) 72.907.860 78.460.344 86.066.886 5.552.484 7,62 7.606.542 9,69 GVHD: Nguyễn Thị Hồng Liễu SVTH: Nguyễn Thành Bích Tranh -29- Phân tích nguồn cung cấp nguyên liệu sữa tươi tại Nhà máy sữa Cần Thơ Chi phí khác (đồng) 24.218.561 25.131.925 26.579.480 913.364 3,77 1.447.555 5,76 Tổng chi phí (đồng) 8.503.013.421 9.703.446.169 10.997.576.066 1.200.432.748 14,12 1.294.129.897 13,34 (Nguồn: Phòng kế toán) Qua bảng số liệu, ta thấy có sự biến động về sản lượng thu mua và tình hình chi phí nguyên vật liệu khi mua từ thành phố Hồ Chí Minh. Về sản lượng: Năm 2005/2004 tăng 59.819 (kg) tương đương 2,49% và năm 2006/2005 tăng 2,84%. Ta thấy: Ở năm 2005 số lượng sữa tươi thu mua tại Cần Thơ tăng lên 4,42% và sản lượng vận chuyển từ thành phố cũng tăng một ít. Năm 2006 sản lượng mua tại Cần Thơ tăng là 13,9% thì sản lương vận chuyển về là 2,84%. Nhìn chung, sản lượng mua về không có sự biến động lớn lắm mặc dù lượng sữa mua tại Cần Thơ tăng lên do nhà máy đã sản xuất nhiều hơn ở các sản phẩm sữa tươi tiệt trùng và các sản phẩm được chế biến từ sữa. Do Vinamilk ký hợp đồng bao tiêu sản phẩm với các hộ nông dân nhằm đảm bảo lượng sữa sản xuất ra từ các hộ nông dân có nguồn tiêu thụ ổn định nên giá sữa tươi thu mua ở các nơi trên nước ta là như nhau, trung bình là 3.500 (đồng/kg) năm 2004, 3.900 (đồng/kg) năm 2005 và 4.300 (đồng/kg) năm 2006. Do đó, dù sản lượng năm 2005 có tăng ít so với 2004 nhưng chi phí mua hàng vẫn tăng 14,2%. Mặc dù sản lượng sữa năm 2006 chỉ tăng 2,84% nhưng giá cho 1kg sữa tăng 10,26% nên chi phí mua hàng tăng đến 13,39%. Nguồn nguyên liệu sữa tươi khi vận chuyển từ thành phố về luôn được đảm bảo chất lượng về độ béo, độ khô..., đã được kiểm tra cẩn thận từ khâu thu mua ở các hộ nông dân nên khi về đến nhà máy, thủ kho kiểm tra số lượng và kế toán kho tiến hành nhập hàng; không cần lấy mẫu kiểm tra như thu mua trực tiếp từ các hộ nông dân. Thay vào đó, phải chịu chi phí vận chuyển sữa cho việc thu mua này. Chi phí này tăng qua các năm do giá cả xăng dầu luôn luôn biến động dẫn đến chi phí vận chuyển năm 2005/2004 tăng 7,62% và năm 2006/2005 tăng 9,69%. Bên cạnh đó, đoạn đường vận chuyển từ thành phố Hồ Chí Minh về Cần Thơ luôn tiềm ẩn nhiều rủi ro nên xuất hiện khoản chi phí khác như chi phí hao hụt cho việc chuyên chở hoặc những chi phi phí phát sinh khác. Khoản chi phí này tăng ở năm 2005 so với 2004 là 3,77% và năm 2006 là 5,76%. Nhìn chung khoản chi phí GVHD: Nguyễn Thị Hồng Liễu SVTH: Nguyễn Thành Bích Tranh -30- Phân tích nguồn cung cấp nguyên liệu sữa tươi tại Nhà máy sữa Cần Thơ này không biến động lắm. Điều đáng quan tâm ở đây là chi phí vận chuyển luôn luôn thay đổi theo sự biến động của giá cả xăng dầu của thị trường nên khó kiểm soát được. Tất cả những điều trên làm cho tổng chi phí cho việc thu mua sữa từ thành phố năm 2005 tăng 1.200.432.748 đồng (14,12%) và năm 2006 tăng là 1.294.129.897 (13,34%) 3.4.3 So sánh hiệu quả thu mua từ hai khu vực Như chúng ta biết, để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của người tiêu dùng thì nhà máy luôn phấn đấu để cho ra đời những sản phẩm đạt chất lượng tốt với giá cả phải chăng phục vụ mọi tầng lớp nhân dân. Với lượng sữa thu mua như hiện nay tại địa bàn thành phố Cần Thơ và các tỉnh lân cận thì không thể đáp ứng được năng lực sản xuất của nhà máy do đó phải chuyển từ thành phố về. Để đưa ra sự lựa chọn đúng đắn cho tình hình thu mua nguyên vật liệu, ta thử nhìn lại sản lượng thu mua tại hai nơi từ nhiều góc độ. Bảng 6: SẢN LƯỢNG THU MUA TỪ HAI KHU VỰC QUA 3 NĂM Sản lượng (kg) Khoản mục Năm 2004 Năm 2005 Năm 2006 798.341 833.666Tại địa phương 949.577 Tại thành phố 2.401.682 2.461.501 2.531.379 Nguồn: Phòng kế toán 0 500000 1000000 1500000 2000000 2500000 3000000 2004 2005 2006 Nam Sa n lu on g (k g) Khu vuc lan can Thanh pho HCM Hình 6: Biểu đồ sản lượng thu mua từ hai khu vực qua 3 năm GVHD: Nguyễn Thị Hồng Liễu SVTH: Nguyễn Thành Bích Tranh -31- Phân tích nguồn cung cấp nguyên liệu sữa tươi tại Nhà máy sữa Cần Thơ Qua biểu đồ ta thấy, có sự chênh lệch lớn từ việc thu mua này, năm 2004 và 2005 số lượng thu mua sữa tươi từ thành phố chuyển về gấp 3 lần sản lượng thu mua gần nơi sản xuất. Năm 2006 sản lượng sữa nguyên chất được cung cấp từ các hộ nông dân ở tại địa bàn nhà máy tăng lên gần bằng ½ sản lượng sữa mua về do những chính sách ưu đãi của công ty.. Hằng năm Vinamilk cũng đã tăng giá thu mua sữa tươi cho những hộ nông dân. Đặc biệt, đối với những hộ giao sữa đạt chất lượng tốt, giao sữa với số lượng lớn sẽ được hưởng chiết khấu thương mại và tăng số tiền thu mua lên. Điển hình là đối với hợp tác xã nông nghiệp Evergrowth- Sóc Trăng, nhà máy luôn tạo mọi đều kiện thuận lợi để hợp tác xã giao sữa đúng quy định và đạt chất lượng tốt. Nhà máy đã hỗ trợ kỹ thuật làm lạnh CIP nhằm bảo quản lượng sữa thu mua từ các hộ nông dân. Giá sữa tươi thu mua trung bình là 4.300đồng/kg, nhưng đối với hợp tác xã giá thu mua là 4.728đồng/kg. Bên cạnh đó, nhà máy cũng cử đại diện đến hướng dẫn các hộ nông dân kỹ thuật vắt sữa và biện pháp bảo quản sữa sao cho bảo đảm an toàn vệ sinh, tổ chức các hoạt động thanh tra đột xuất kiểm tra chuồng trại xem có thoáng mát tạo điều kiện cho đàn bò phát triển tốt và cho năng suất cao. Bên cạnh đó, Nhà máy sữa Cần Thơ là nơi tiêu thụ sữa bò tươi nguyên chất ổn định và vững chắc của những hộ nông dân, đảm bảo đầu ra của những nông hộ nuôi bò. Chính vì vậy, trong năm gần đây đã thu hút được những hộ nông dân cung cấp sữa cho nhà máy ngày càng nhiều. Để so sánh những khoản chi phí từ việc thu mua ở hai nơi được thuận tiện, chúng ta quy chúng về cùng một đơn vị như sau: Bảng 7: SO SÁNH CHI PHÍ MUA SỮA TÍNH TRÊN 1000kg TỪ HAI KHU VỰC NĂM 2004 STT Khoản mục Trong khu vực TPHCM Chênh lệch 1 Sản lượng (kg) 1.000 1.000 - 2 Đơn giá (đồng) 3.500 3.500 - 3 Thành tiền (đồng) 3.500.000 3.500.000 - 4 Chi phí thử nghiệm (đồng) 13.000 0 -13.000 5 Chi phí vận chuyển (đồng) 0 30.357 30.357 6 Chi phí khác (đồng) 0 10.084 10.084 7 Tổng chi phí (đồng) 3.513.000 3.540.441 27.441 (Nguồn: Phòng kế toán) GVHD: Nguyễn Thị Hồng Liễu SVTH: Nguyễn Thành Bích Tranh -32- Phân tích nguồn cung cấp nguyên liệu sữa tươi tại Nhà máy sữa Cần Thơ Qua bảng phân tích trên ta thấy, trong năm 2004 thay vì vận chuyển từ thành phố về, nếu tiếp nhận nguồn nguyên liệu tại chỗ thì chúng ta sẽ tiết kiệm được một khoản chi phí đáng kể là :27,441*2.401.682=65.904.555,76 đồng Tương tự với năm 2005 và 2006 Bảng 8: SO SÁNH CHI PHÍ MUA SỮA TÍNH TRÊN 1000kg TỪ HAI KHU VỰC NĂM 2005 STT Khoản mục Trong khu vực TPHCM Chênh lệch 1.0001 Sản lượng (kg) 1.000 - 2 Đơn giá (đồng) 3.900 3.900 - 3 Thành tiền (đồng) 3.900.000 3.900.000 - 4 Chi phí thử nghiệm (đồng) 13.000 0 -13.000 5 Chi phí vận chuyển (đồng) 0 31.875 31.875 6 Chi phí khác (đồng) 0 10.210 10.210 Tổng chi phí (đồng) 3.913.000 3.942.085 29.0857 (Nguồn: Phòng kế toán) GVHD: Nguyễn Thị Hồng Liễu SVTH: Nguyễn Thành Bích Tranh -33- Phân tích nguồn cung cấp nguyên liệu sữa tươi tại Nhà máy sữa Cần Thơ Nếu không mua từ thành phố thì lượng tiền tiết kiệm được là : 29,085*2.461.501=71.592.756,585 đồng Bảng 9: SO SÁNH CHI PHÍ MUA SỮA TÍNH TRÊN 1000kg TỪ HAI KHU VỰC NĂM 2006 STT Khoản mục Trong khu vực TPHCM Chênh lệch 1 Sản lượng (kg) 1.000 1.000 - 2 Đơn giá (đồng) 4.300 4.300 - 3 Thành tiền (đồng) 4.300.000 4.300.000 - 4 Chi phí thử nghiệm (đồng) 13.500 0 -13.500 5 Chi phí vận chuyển (đồng) 0 34.000 34.000 6 Chi phí khác (đồng) 0 10.500 10.500 7 Tổng chi phí (đồng) 4.313.500 4.344.500 31.000 (Nguồn: Phòng kế toán) Và năm 2006 sẽ tiết kiệm được khoảng tiền là : 31*2.531.379=78.472.749 đồng Đánh giá kết quả a) Về chi phí: Khi nhà máy thu mua sữa từ các hộ nông dân ở Cần Thơ và các tỉnh lân cận thì sẽ tiết kiệm được một khoảng chi phí đáng kể. Cụ thể: khi mua từ vùng gần nhà máy sẽ không tốn những khoảng chi như: vận chuyển và hao hụt... Đặc biệt chi phí vận chuyển chịu ảnh hưởng trực tiếp của giá xăng dầu trong nước và trên thế giới. Giá xăng dầu luôn luôn biến động theo chiều hướng gia tăng qua các năm, nó ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình vận chuyển nguyên liệu về nhà máy. Trái lại, khi hộ nông dân giao sữa trực tiếp cho nhà máy thì khoản chi phí này đã được bao hàm trong giá sữa, và khoản cách từ nơi giao đến nơi nhận là không xa lắm nên rất thuận tiện cho việc cung cấp sữa cho Vinamilk. b) Vấn đề về thời gian giao nhận: Ngoài việc xem xét yếu tố chi phí, chúng ta thử nhìn từ khía cạnh thời gian giao nhận hàng, ta thấy: Quy trình điều kho vận chuyển nội bộ tuy không trãi qua nhiều giai đoạn lắm nhưng cũng đủ tốn thời gian gây ít nhiều ảnh hưởng đến quá trình sản xuất. Cụ thể, nhà máy gởi bảng dự trù nguyên vật liệu, giấy đề nghị cung cấp nguyên vật liệu và GVHD: Nguyễn Thị Hồng Liễu SVTH: Nguyễn Thành Bích Tranh -34- Phân tích nguồn cung cấp nguyên liệu sữa tươi tại Nhà máy sữa Cần Thơ chờ Ban xuất nhập khẩu kiểm tra gởi thông tin phản hồi... Từ khi yêu cầu mua hàng đến lúc hàng về đến đơn vị cũng tốn ít nhất 5 ngày. Các nhà quản trị cung ứng phải rất chính xác trong việc hoạch định một chính sách tồn kho để việc giao nhận hàng diễn ra đúng tiến độ nhằm đảm bảo tiến trình sản xuất diễn ra một cách liên tục không bị gián đoạn bởi bất cứ nhân tố nào. Trong khi đó, khoảng cách từ những hộ nông dân chăn nuôi bò sữa đến nhà máy là không xa lắm luôn đảm bảo tiến độ giao sữa trong vòng 1 tiếng đồng hồ sau khi vắt sữa (đối với nông hộ thuộc địa bàn Cần Thơ) nên vẫn đảm bảo sữa thơm ngon và bổ dưỡng. Đặc biệt, lượng sữa thu mua tại Cần Thơ được giao dịch hằng ngày hoặc cách một, hai ngày đối với hợp tác xã. Do đó, có thể nói quá trình thu mua sữa tại nơi đây diễn ra một cách nhanh, gọn, lẹ theo đúng quy định của hợp đồng được ký kết từ trước. c) Mức độ rủi ro Đấy chỉ mới là vấn đề thời gian, từ thành phố Hồ Chí Minh, đoạn đường dài khoảng 200 km luôn chứa đựng nhiều yếu tố rủi ro. Nếu tình trạng ùng tắc giao thông hay những yếu tố bất trắc nào đó ngoài dự kiến xảy ra sẽ ảnh hưởng đến tiến độ thu mua, có thể hàng về chưa kịp lúc, dẫn đến tình trạng quá trình sản xuất bị gián đoạn, gây ảnh hưởng đến tiến độ giao hàng, uy tín công ty và còn những tác động tiêu cực khác. Thêm vào đó, mỗi khi kế hoạch sản xuất bị thay đổi phải báo trước với ban xuất nhập khẩu trong thời gian nhất định để họ sắp xếp theo dõi khả năng cung ứng của mình và có chính sách điều nguyên liệu một cách hợp lý nhất. Ngược lại khi thu mua tại Cần Thơ và Sóc Trăng cùng các tỉnh lân cận thì mức độ rủi ro dường như rất thấp. Các hộ nông dân vắt sữa và giao sữa trong vòng một tiếng luôn đảm bảo sữa đạt tiêu chuẩn, chất lượng. Kết luận Như đã phân tích ở trên, chi phí cho việc mua sữa tại địa điểm gần sẽ tiết kiệm được một khoảng chi phí khá lớn. Thêm vào đó, giá cả xăng dầu là vấn đề nhạy cảm, nó luôn luôn biến động một cách thất thường gây ảnh hưởng cho việc vận chuyển nguồn nguyên liệu từ nơi khác đến. Việc quyết định tăng tỷ trọng thu mua sữa từ nơi đâu không chỉ liên quan đến yếu tố chi phí; mà phải xét đến tính thời gian giao nhận hàng và mức độ rủi ro cho việc thu mua. Trên thực tế, lượng chuyển từ GVHD: Nguyễn Thị Hồng Liễu SVTH: Nguyễn Thành Bích Tranh -35- Phân tích nguồn cung cấp nguyên liệu sữa tươi tại Nhà máy sữa Cần Thơ thành phố về là quá lớn, nó cao khoảng gấp ba lần lượng sữa thu mua tại địa phương. Do đó, để giảm chi phí cho việc thu mua nguyên liệu phục vụ quá trình sản xuất thì phải làm sao chủ động được nguồn nguyên liệu, nhằm đảm bảo lượng sữa tối đa cho nhà máy hoạt động là một trong những vấn đề đang đặt biệt quan tâm của các nhà quản trị. Trong những năm qua, công ty luôn tìm mọi giải pháp đẩy mạnh sự phát triển các vùng nguyên liệu sữa tươi, nhằm thay thế dần nguồn nguyên liệu ngoại nhập. Mục tiêu của nhà máy là mở rộng quy mô các vùng nguyên liệu tại chỗ nhằm đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm từ khâu chăn nuôi, khai thác sữa, bảo quản và cung cấp cho người tiêu dùng; đảm bảo giải quyết đầu ra sản phẩm sữa bò tươi cho bà con nông dân. GVHD: Nguyễn Thị Hồng Liễu SVTH: Nguyễn Thành Bích Tranh -36- Phân tích nguồn cung cấp nguyên liệu sữa tươi tại Nhà máy sữa Cần Thơ CHƯƠNG 4 PHÂN TÍCH YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN SẢN LƯỢNG NGUYÊN LIỆU THU MUA TỪ NÔNG HỘ 4.1 Sơ lược về nông hộ Trong tất cả các hoạt động sản xuất kinh doanh đều cần một số nhân tố đầu vào nhất định. Đối với hoạt động chăn nuôi bò sữa của nông hộ, những yếu tố về tuổi tác, trình độ văn hoá, mức độ áp dụng khoa học và công nghệ vào hoạt động được xem là nguồn vốn vô hình. Độ tuổi, thời gian tham gia vào hoạt động sản xuất của những người nông dân phản ánh kinh nghiệm đúc kết được trong sản xuất; trình độ văn hoá hỗ trợ nông hộ có cái nhìn rộng hơn, toàn diện hơn các mặt của vấn đề. Qua sự điều tra, nghiên cứu cho thấy: người nông dân ở độ tuổi trung bình là 41 tuổi; trong đó có người lớn tuổi nhất là 57 tuổi và thấp nhất là 22 tuổi. Phụ nữ chiếm 30% trong tổng số nông hộ chăn nuôi bò sữa. Điều này chứng tỏ, không có sự phân biệt về giới tính và độ tuổi khi tham gia hoạt động này. Trình độ văn hoá: nhìn chung trình độ văn hoá người dân còn tương đối thấp khoảng hết bậc trung học cơ sở. Trong khi đó, vẫn có người trình độ 12/12; có người chỉ học hết cấp một, rõ ràng sự chênh lệch giữa họ là khá lớn. Bên cạnh những hộ nông dân chuyên tham gia hoạt động sản xuất này cũng có những hộ vừa tham gia hoạt động sản xuất, vừa làm công ăn lương và tham gia vào hoạt động chăn nuôi khác như lợn, gà, vịt...Các hộ nông dân chăn nuôi theo ý thức tự phát, chăn nuôi nhỏ lẻ, phân tán, không tập trung. Thức ăn của bò chủ yếu là cỏ xanh: cỏ voi, bắp, cỏ mồm, cỏ lông tây... Bên cạnh còn có các phụ phẩm nông nghiệp khác: bả đậu nành, xác đậu nành, bả bia...và thức ăn công nghiệp: C4O...Nguồn thức ăn này chủ yếu do nông hộ mua được hoặc tự trồng lấy. Đa số các hộ nông dân có áp dụng khoa học vào chăn nuôi. Nhưng do ngành này còn mới nên việc áp dụng kỹ thuật vào chăn nuôi thì rất hạn chế. Các nông hộ chủ yếu nắm bắt thông tin kỹ thuật từ trung tâm khuyến nông, phương tiện truyền thông đại chúng: báo, đài... Hiện nay, Nhà máy sữa Cần Thơ đang là khách hàng thân thiết của hợp tác xã nông nghiệp Evergowrh, Trung tâm giống nông ngiệp Cần Thơ, Xí nghiệp chăn GVHD: Nguyễn Thị Hồng Liễu SVTH: Nguyễn Thành Bích Tranh -37- Phân tích nguồn cung cấp nguyên liệu sữa tươi tại Nhà máy sữa Cần Thơ Bảng 10: SỐ LƯỢNG BÒ TẠI CÁC NHÀ CUNG CẤP NĂM 2006 Các chỉ t iêu Số lượng (con) Nông trường Sông Hậu 1.375 Trung tâm giống nông nghiệp 145 Hợp tác xã nông nghiệp Evergrowth 1.567 Các hộ nông dân 100 (Nguồn: Phòng kế toán) Theo sự điều tra mức độ thoả mãn của khách hàng về cách thức thanh toán của nhà máy thì đa số các nông hộ đều rất hài lòng về hình thức thanh toán cũng như thời điểm thanh toán và thái độ phục vụ khách hàng của cán bộ công nhân viên Nhà máy sữa Cần Thơ. Hình thức thanh toán hay thời điểm thanh toán là tùy vào sự thoả thuận của hai bên. Do đó, không có sự phàn nàn hay cản trợ nào do hình thức thanh toán gây ra đối với hoạt động thu mua nguyên liệu sữa. Bên cạnh đó, nhà máy luôn tạo điều kiện thuận lợi nhất cho những hộ nông dân giao sữa. Các nông hộ có thể giao sữa cho nhà máy bất kỳ lúc nào kể cả ngày nghỉ, lễ. Để đảm bảo sữa thu được luôn đạt chất lượng tốt, công tác quản lý giám sát chuồng trại của nông hộ được triển khai một cách thường xuyên. Trước khi vắt sữa 30 phút, phải vệ sinh cho bò. Thời gian thích hợp để lấy sữa đạt chất lượng tốt nhất của những hộ nông dân là 7g30 phút và 16g30 phút mỗi ngày vì vào thời gian này nhiệt độ vừa phải rất thích hợp cho công tác lấy sữa. 4.2 Các nhân tố ảnh hưởng đến việc thu mua Sau khi có quyết định số 167 của Thủ Tướng Chính Phủ về chương trình phát triển đàn bò sữa quốc gia, một số vùng đã phát triển một cách rầm rộ. Sau năm năm áp dụng chương trình này, đàn bò sữa cả nước tăng lên vượt bậc, đã đáp ứng GVHD: Nguyễn Thị Hồng Liễu SVTH: Nguyễn Thành Bích Tranh -38- Phân tích nguồn cung cấp nguyên liệu sữa tươi tại Nhà máy sữa Cần Thơ được 22% nhu cầu sữa trong nước. Đối với Vinamilk đã ký hợp đồng bao tiêu sản phẩm đảm bảo mức tiêu thụ ổn định cho người dân. Toàn bộ sữa mà các hợp tác xã, nông trường thu mua hay tự sản xuất đều cung cấp cho nhà máy theo hợp đồng kinh tế đã ký kết giữa hai bên. Do đó, khi nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng đến tình hình thu mua sữa tươi tại đơn vị thì ta tìm hiểu các nguyên nhân ảnh hưởng đến số lượng thu mua từ các hộ nông dân. Sản lượng sữa bò cung cấp cho Nhà máy sữa Cần Thơ chịu chi phối bởi nhiều nhân tố khác nhau như: năng suất sữa bò/ngày, giá bán ra bên ngoài của các hộ nông dân, sản lượng bán ra bên ngoài, quãng đường vận chuyển từ nơi cung cấp đến nơi tiêu thụ sản phẩm...Sau khi thu thập và xử lý số liệu với sự hỗ trợ của phần mềm excel, ta có mô hình hàm hồi quy tuyến tính về sản lượng sữa thu mua với bảng kết quả sau: Mô hình R 2 đHệ số Hệ số xác định R2 iều chỉnh Độ lệch chuẩn F Sig.hồi quy (R) số trung bình F 7 1 0,90 0,844 0,882 597,2895 14,465 0,011 Bảng 11: KẾT QUẢ MÔ HÌNH HÀM SẢN LƯỢNG SỮA THU MUA Từ kết quả phân tích cho thấy Sig.(F) = 1,1% nhỏ hơn rất nhiều so với mức ý nghĩa α =10%. Điều này cho thấy phương trình hồi qui chúng ta đưa ra là có ý nghĩa. Với R2 = 84,4% có nghĩa là trong 100% sự thay đổi của sản lượng nguyên liệu sữa đầu vào mà nhà máy thu mua từ các hộ nông dân chăn nuôi bò sữa thì có 84,4 % là do sự tác độn g của các yếu tố trên, còn lại 15,6% là do ảnh hưởng của các yếu tố khác mà những yếu tố này không được đưa vào mô hình hồi quy. Ngoài ra, R=90,7% thể hiện mối quan hệ khá chặt chẽ giữa các yếu tố được phân tích trong phương trình. Để đảm Biến Giá trị hệ số P-value Hệ số hồi quy 29.881,909 0,042054 Số lượng bò sữa (con) 575,599 0,003215 Năng suất bò sữa (kg/con/ngày) 68,659 0,024295 Giá bán bên ngoài (đồng) -5,701 0,040365 Số km vận chuyển đến Vinamilk (km) -0,386 0,063863 Sản lượng bán bên ngoài (kg) 5,795 0,267922 GVHD: Nguyễn Thị Hồng Liễu SVTH: Nguyễn Thành Bích Tranh -39- Phân tích nguồn cung cấp nguyên liệu sữa tươi tại Nhà máy sữa Cần Thơ bảo tính xác thực của mô hình ta tiến hành kiểm định giả thuyết về mối tương quan giữa sản lượng sữa thu mua từ các nông hộ chăn nuôi bò sữa của Vinamilk (biến phụ thuộc) với các tác nhân nêu trên (biến độc lập). Giả thuyết: H0: b0 = b1 = b2= b3 = b4 = b5 = 0 (1) H1: α ≠ 0 (2) i (1): Các nhân tố: số lượng bò, năng suất bò sữa, giá bán sữa bên ngoài, quãng đường vận chuyển sữa đến Vinamilk, và sản lượng sữa bán bên ngoài không làm ảnh hưởng đến sản lượng sữa thu mua từ các nông hộ của Vinamilk. (2): Tồn tại ít nhất một nhân tố nêu trên ảnh hưởng đến sản lượng sữa đầu vào của Vinamilk từ các nông hộ. Kết quả kiểm định cho thấy giá trị Sig. F << α, do đó ta bác bỏ giả thuyết nêu trên tức là sản lượng sữa mà nhà máy thu mua phụ thuộc ít nhất vào một trong các nhân tố nêu trên. Nếu xét riêng từng biến: Số lượng bò sữa, năng suất bò sữa, giá bán sữa ra bên ngoài và số km vận chuyển đến nhà máy, ta thấy P-Value< α, do đó, sản lượng sữa bò mà nhà máy thu mua chịu ảnh hưởng bởi các nhân tố trên. Riêng đối với nhân tố sản lượng sữa bán ra bên ngoài nhà máy có P-value =26,79%> α nên sản lượng sữa mà nhà máy thu mua không chịu ảnh hưởng bởi nhân tố này với mức ý nghĩa α=10%. Lúc này phương trình hồi quy tuyến tính có dạng: Sản lượng sữa thu mua (Y) = 29.881,909 + (575,599 * Số lượng bò sữa) + (68,659* Năng suất bò sữa) – (5,701* Giá bán bên ngoài) – (0,386* Số km vận chuyển đến Vinamilk). Giải thích mối tương quan theo hệ số tỷ lệ: + Số lượng bò sữa: Với P=0,3215% nhỏ hơn so với α= 10% nên sản lượng sữa mà nhà máy thu mua phụ thuộc vào số lượng đàn bò của các nông hộ. Khi số lượng bò sữa của các nông hộ chăn nuôi tăng lên một con thì sản lượng sữa nguyên liệu thu mua của nhà máy trong năm qua (2006) từ các nông hộ này sẽ tăng lên 575,599kg, với điều kiện các nhân tố khác không đổi. Mặc dù với tổng số lượng đàn GVHD: Nguyễn Thị Hồng Liễu SVTH: Nguyễn Thành Bích Tranh -40- Phân tích nguồn cung cấp nguyên liệu sữa tươi tại Nhà máy sữa Cần Thơ bò của nông hộ không quyết định lượng sữa giao cho nhà máy nhưng nó là ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình thu mua nguyên liệu vì đây là nhân tố tiên phong trong các nhân tố ảnh hưởng đến việc quá trình thu mua. + Năng suất bò sữa: Với P= 2,4%<10% nên năng suất của đàn bò có ảnh hưởng đến sản lượng sữa mà nhà máy thu mua. Khi năng suất bò tăng lên 1kg/con/ngày thì sản lượng thu mua (Y) của nhà máy tăng lên 68,659kg trong điều kiện các nhân tố khác không đổi. Đây là nhân tố rất quan trọng trong cơ cấu các nhân tố ảnh hưởng đến tình hình thu mua và nó quyết định hiệu quả chăn nuôi của người nông dân. Chính vì thế, người dân luôn tìm mọi cách để nâng cao chất lượng đàn bò nhằm tạo ra năng suất tối ưu. Họ quan tâm nhiều hơn về chất lượng con giống, về vệ sinh chuồng trại, về thức ăn ...áp dụng khoa học kỹ thuật ngày càng nhiều hơn trong lĩnh vực nông nghiệp nói chung và chăn nuôi nói riêng. Đặc biệt là ngành chăn nuôi bò sữa đòi hỏi khoa học kỹ thuật rất cao. + Giá bán bên ngoài: Khi P-value= 4,0365% nhỏ hơn so với 10% nên nhân tố này có ảnh hưởng đến lượng sữa thu mua của nhà máy. Nếu giá bán sữa ra bên ngoài của những hộ nông dân tăng lên 1 đồng thì sản lượng sữa thu mua của nhà máy giảm đi 5,701kg trong điều kiện các nhân tố khác không đổi. Rõ ràng, lượng sữa thu vào của hộ nông dân tỷ lệ nghịch với giá bán lẻ của nông hộ. Người dân sẵn sàng cung cấp sữa ra bên ngoài cho những cơ sở sản xuất kinh doanh sữa chua với số lượng ít để hưởng mức giá ưu đãi. + Quãng đường vận chuyển: Nhìn vào mô hình ta thấy, P =6,38%< α=10% nên biến này có ý nghĩa đối với hàm sản lượng sữa thu mua của nhà máy. Như chúng ta biết, đoạn đường chuyên chở có thuận lợi thì quá trình trao đổi hàng hoá, vật tư mới diễn ra một cách thuận tiện. Một khi số km vận chuyển đến nhà máy tăng lên một km thì sản lượng sữa mà hộ nông dân cung cấp cho nhà máy giảm đi 0,368kg khi các yếu tố khác không đổi. Rõ ràng, đoạn đường chuyên chở có ảnh hưởng đến quá trình thu mua của nhà máy. Nhất là trong thời buổi kinh tế thị trường hiện nay, chỉ số giá tiêu dùng gia tăng, giá cả xăng dầu luôn luôn biến động theo chiều hướng không mấy khả quan. Do đó, nếu giao sữa với quãng đường khá xa sẽ ảnh hưởng không nhỏ đến chi phí đầu vào của những hộ nông dân. Riêng đối với GVHD: Nguyễn Thị Hồng Liễu SVTH: Nguyễn Thành Bích Tranh -41- Phân tích nguồn cung cấp nguyên liệu sữa tươi tại Nhà máy sữa Cần Thơ những hợp tác xã hay nông trường dù đoạn đường có xa hàng chục km, nhưng hai bên đã ràng buộc bằng những hợp đồng kinh tế dài hạn đảm bảo cung cấp toàn bộ sữa cho nhà máy và nơi đây là nơi tiêu thụ sữa đầu ra vững chắc nhất của những hộ nông dân . Nhìn chung, sản lượng sữa thu mua của nhà máy chịu ảnh hưởng của nhiều nhân tố có những nhân tố đã xác định được, có những nhân tố còn đang tìm ẩn ảnh hưởng đến tình hình thu mua sữa. Nhận biết được những nhân tố này để chính sách phát triển nguồn nguyên liệu hợp lý đảm bảo lượng sữa cung cấp cho Vinamilk . GVHD: Nguyễn Thị Hồng Liễu SVTH: Nguyễn Thành Bích Tranh -42- Phân tích nguồn cung cấp nguyên liệu sữa tươi tại Nhà máy sữa Cần Thơ CHƯƠNG 5 GIẢI PHÁP NHẰM TỐI THIỂU GIÁ NGUYÊN LIỆU ĐẦU VÀO Vùng sông nước Cửu Long là nơi đất lành chim đậu, thuộc khu vực khí hậu nhiệt đới ẩm, gió mùa tạo điều kiện thuận lợi cho thảm thực vật phát triển nhanh-là thức ăn xanh và bổ dưỡng cho đàn bò. Như đã phân tích trên, để đảm bảo nguồn nguyên liệu cung cấp cho sản xuất được thường xuyên và liên tục thì phải hoạch định ra chính sách tồn kho nguyên vật liệu một cách rõ ràng, chính xác để có thể vận chuyển hàng từ thành phố về một cách kịp thời. Chi phí tiêu hao nguyên liệu khi vận chuyển từ thành phố về là khá cao chưa kể các yếu tố khác tác động. Vì vậy, định hướng trong tương lai là phát triển nguồn nguyên liệu tại chỗ gần nhà máy thay vì vận chuyển từ nơi khác đến nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho nhà máy trong hoạt động sản xuất kinh doanh tiết kiệm được một phần chi phí thu mua không nhỏ cho nhà máy. 5.1 Những thuận lợi và tồn tại của việc phát triển nguồn nhiên liệu gần nhà máy 5.1.1. Thuận lợi Một là chương trình bò sữa là một trong những chương trình đang được đặc biệt quan tâm bởi các cấp các ngành. Nước ta đang từng bước chuyển mình trong công cuộc hội nhập kinh tế quốc tế mà ngành công nghiệp sữa đang được nhà nước quan tâm hàng đầu. Phát triển vùng nguyên liệu là một trong những nhiệm vụ quan trọng và cấp thiết. Và điều quan trọng hơn là phát triển vùng nguyên liệu này ở đâu cho hợp lý! Từ 10/2001 Thủ Tướng Chính Phủ ban hành QĐ 167 chỉ định các tỉnh Long An, Cần Thơ, Sóc Trăng... phát triển ngành chăn nuôi bò sữa nhằm cung cấp nguồn nguyên liệu tại chỗ cho nhà máy thay thế nguồn nguyên liệu ngoại nhập. Do là chương trình quốc gia nên, các hộ nông dân chăn nuôi bò sữa được quan tâm đúng mức, được sự hướng dẫn bởi chính quyền địa phương, tổ chức các cuộc tư vấn kỹ thuật chăn nuôi vắt sữa tiêm phòng bệnh dịch...tạo điều kiện để người dân chăn nuôi có hiệu quả. Ngoài ra, chương trình bò sữa còn được sự tài trợ của ngân hàng chính sách nông nghiệp và phát triển nông thôn. Nuôi bò sữa rất cần vốn để nuôi bò giống 11- GVHD: Nguyễn Thị Hồng Liễu SVTH: Nguyễn Thành Bích Tranh -43- Phân tích nguồn cung cấp nguyên liệu sữa tươi tại Nhà máy sữa Cần Thơ 14 triệu, xây dựng chuồng trại, trồng cỏ thâm canh (triêụ đồng/ha) thuê các dịch vụ như: thụ tinh, thú y, chuyên chở sữa đến nơi bán...Do đó, rất cần chương trình tính dụng của các ngân hàng cho nông dân vay vốn trung hạn với lãi suất ưu đãi. Tại Cần Thơ đã cho nhân dân vay vốn từ 3-4 tỷ đồng để nhân dân nuôi bò sữa. Nhờ có Nhà máy sữa Cần Thơ mà các hộ nông dân bớt phần lo lắng về yếu tố đầu ra trong lĩnh vực chăn nuôi bò sữa.Vì nhà máy có thể thu mua tất cả sản lượng mà nông hộ cung cấp, đảm bảo nguồn tiêu thụ sản lượng sữa tươi ổn định nhất của nông dân. Đây là yếu tố quyết định đầu tiên của sự phát triển đàn bò sữa nơi đây. Ba là Đồng Bằng Sông Cửu Long đi sau về chăn nuôi bò sữa nên tiếp thu đầy đủ các thành tựu khoa học đã đúc kết hàng chục năm trước. Có nhiều mô hình nông dân nuôi bò sữa giỏi ở Hồ Chí Minh, Đông Nam Bộ nhằm áp dụng khoa học hiện đại trong việc chăn nuôi. Các hộ nông dân được sự quan tâm nhiệt tình của công ty. Nhằm tạo mối quan hệ thân thiết với nhà cung cấp, công ty đã cử lực lượng cán bộ kỹ thuật, thường xuyên đến các hợp tác xã, nông trại hộ gia đình kiểm tra, tư vấn hướng dẫn kỹ thuật nuôi bò sữa để đàn bò khỏe mạnh và cho năng suất cao đạt chất lượng tốt. 5.1.2 Tồn tại Bên cạnh những thuận lợi trong công tác phát triển đàn bò của Đồng Bằng Sông Cửu Long thì vẫn còn chứa đựng nhiều vấn đề cần giải quyết. Điểm yếu của ngành chăn nuôi bò sữa nước ta hiện nay là nằm ở khâu quản lý kỹ thuật, tổ chức và nhất là người nông dân. Chính vì ngành này còn non trẻ, mới lạ so với người nông dân, họ còn thiếu kinh nghiệm chăn nuôi nên đã mua những con giống không tốt, không đem lại hiệu quả, thậm chí còn thua lỗ. Thêm vào đó, đây là ngành đòi hỏi công nghệ cao, vốn lớn, hàm chứa nhiều rủi ro. Ấy vậy mà người nông dân chưa được huấn luyện tốt lại phát triển bò sữa một cách ồ ạt góp phần đẩy giá con giống lên cao càng làm tăng chi phí đầu vào cho những hộ nông dân. Từ khi có chương trình phát triển nuôi bò sữa , nhiều nơi đã mở rộng chăn nuôi bò mà không tính đến điều kiện và hậu quả chăn nuôi. Họ không tính đến những cái lợi và thiệt nên đã đầu tư một cách ồ ạt làm giá con giống tăng nhanh, vô tình họ đã đẩy chi phí đầu vào trong chăn nuôi cao lại GVHD: Nguyễn Thị Hồng Liễu SVTH: Nguyễn Thành Bích Tranh -44- Phân tích nguồn cung cấp nguyên liệu sữa tươi tại Nhà máy sữa Cần Thơ càng cao gây trở ngại trong công tác nuôi bò sữa.. Bên cạnh đó, việc ứng dụng khoa học kỹ thuật vào chăn nuôi còn chậm và nhiều hạn chế, đội ngũ cán bộ kỹ thuật có chuyên môn cao còn thiếu, số lượng còn ít...Như vậy, thử hỏi việc chăn nuôi có hiệu quả chăng? Thức ăn xanh là phần cốt lõi của việc chăn nuôi bò sữa. Do đó, nông dân nuôi bò phải chuyển từ đất nông nghiệp sang trồng cỏ cho bò, không thể chỉ dựa vào cỏ mua hay phụ phẩm nông nghiệp như rơm rạ hoặc phụ thuộc quá mức vào thức ăn công nghiệp đến khi giá thức ăn tăng cao thì người nông dân phải chịu một chi phí rất lớn. Một số nơi đã tự trồng cỏ để cung cấp thức ăn xanh cho bò nhưng vẫn còn một số nơi cắt cỏ tự nhiên, hoặc thiếu cỏ cho bò trong thời gian mùa mưa lũ nên giảm khẩu phần của bò. Điều này, ảnh hưởng đến chất lượng và năng suất cho sữa của bò. Một số vấn đề còn đang tồn tại nơi đây là hiện nay quy mô chăn nuôi bò sữa còn nhỏ lẻ, phân tán , hình thức chăn nuôi chủ yếu là hộ gia đình, không tập trung nên khó khăn cho vấn đề chuyên chở đến nơi tiêu thụ. Khi bắt đầu khởi động chương trình chăn nuôi bò sữa, một số địa phương đã phân bổ mỗi hộ nuôi một hai con phát triển bò sữa mang tính phong trào.Thậm chí đã nhập khẩu ồ ạt bò giống thuần về nuôi trong khi chưa trang bị kỹ lưỡng cơ sở hạ tầng, kỹ thuật chăm sóc nuôi dưỡng thú y, phong trào bị đẩy lên qua nóng trong khi cung cầu giống về bò sữa chênh lệch nhau. Đến khi chương trình bò sữa chựng lại thì gi con giống sụt xuống làm cho những hộ nông dân chăn nuôi vì mục tiêu giống đã không trả được vốn. 5.2 Giải pháp nhằm tăng sản lượng sữa thu mua tại khu vực gần nhà máy Để thỏa mãn nhu cầu ngày càng cao của khách hàng và thực hiện đa dạng hoá sản phẩm thì Nhà máy sữa Cần Thơ phải cần một lượng sữa đáng kể để phục vụ sản xuất. Với lượng sữa thu mua từ những nhà cung cấp cho nhà máy không đủ để sản xuất nên phải vận chuyển từ thành phố Hồ Chí Minh về. Điều đó, gặp một số ít trở ngại. Do đó, phát triển chăn nuôi bò sữa là hết sức cần thiết phù hợp với định hướng phát triển của Nhà nước. GVHD: Nguyễn Thị Hồng Liễu SVTH: Nguyễn Thành Bích Tranh -45- Phân tích nguồn cung cấp nguyên liệu sữa tươi tại Nhà máy sữa Cần Thơ Từ những thuận lợi và tồn tại của việc phát triển nguồn nguyên liệu tại chỗ, trên cơ sở đó đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao sản lượng sữa thu mua tại các vùng lân cận nhà máy. 5.2.1 Giải pháp nhằm tăng sản lượng và số lượng đàn bò Phát triển đàn bò sữa là chương trình quốc gia liên quan đến nhiều đối tượng. Đây là chương trình ở tầm vĩ mô cần có sự phối hợp nhịp nhàng giữa bốn nhà, đó là: Nhà nước- Nhà khoa học-Nhà sản xuất và Nhà nông. Các đối tượng này phải gắn kết với nhau, hỗ trợ nhau thì chương trình này mới đi đến kết quả hoàn hảo nhất . Về con giống: Trước tiên, đối với người nông dân, trong giai đoạn chọn lựa con giống phải hết sức cẩn thận, chọn đúng giống tốt có chất lượng cao, phù hợp với điều kiện tự nhiên và khí hậu hiện nơi sinh sống, đảm bảo con giống cho năng suất sữa cao, đạt chất lượng tốt, khả năng kháng bệnh tốt ...với mức giá hợp lý. Về công tác quản lý, khoa học kỹ thuật: cần nâng cao kiến thức khuyến nông cho cán bộ quản lý, trao dồi trình độ chuyên môn để họ có thể hướng dẫn những người nông dân chăn nuôi một cách có hiệu quả nhất, cần phải hướng dẫn, tuyên truyền cho nông hộ biết những kỹ thuật, áp dụng khoa học công nghệ trong chăn nuôi, đưa hộ đi tập huấn, tham quan thực tế, học hỏi kinh nghiệm từ những vùng, nông trại chăn nuôi có hiệu quả nhằm giúp họ tích lũy vốn kiến thức cho mình để nâng cao hiệu quả chăn nuôi, có như thế thì mới cải thiện được lượng sữa mà các hộ nông dân cung cấp cho nhà máy. Hiện nay chỉ những nông trại hay hợp tác xã mới được hướng dẫn khoa học kỹ thuật đến nơi đến chốn. Về thức ăn cho bò: Bên cạnh việc áp dụng khoa học kỹ thuật trong công tác chăn nuôi thì vấn đề thức ăn cho bò cũng đặt biệt quan tâm. Cần phát triển nguồn thức ăn xanh tại chỗ nhằm cung cấp đầy đủ nguồn năng lượng cho chúng. Người chăn nuôi cần chủ động trong việc nuôi trồng cỏ bằng cách tăng diện tích đất trồng cỏ tạo nguồn thức ăn dồi dào cho bò chứ không đơn thuần là tận dụng các nương liếp vườn để trồng cỏ. Phát triển bò phải gắn liền với cơ sở chế biến sữa, với vùng chuyên canh nguyên liệu cho chế biến sữa như: dứa, mía... Đồng thời, dành phần đất phù hợp trồng những giống cỏ có năng suất cao, chất lượng tốt như cỏ voi, Pănggola, cỏ họ đậu...nhằm phục vụ cho công tác chăn nuôi bò sữa. GVHD: Nguyễn Thị Hồng Liễu SVTH: Nguyễn Thành Bích Tranh -46- Phân tích nguồn cung cấp nguyên liệu sữa tươi tại Nhà máy sữa Cần Thơ 5.2.2 Giải pháp về quãng đường vận chuyển từ nơi sản xuất đến nơi tiêu thụ Qui mô chăn nuôi còn nhỏ lẻ, phân tán nên tốn nhiều chi phí. Do đó, nên chăn nuôi một cách tập trung nhằm thuận tiện trong công tác thu mua chuyên chở từ nơi sản xuất đến nơi tiêu thụ sản phẩm. Nếu chăn nuôi một cách phân tán như thế, nhà cung cấp chỉ có thể vận chuyển sữa đến nhà máy bằng phương tiện vận chuyển thô sơ, không có kế hoạch và với số lượng ít cho từng lần chuyên chở. Như thế chi phí cho quá trình chuyên chở tăng cao gây ảnh hưởng đến hiệu quả trong chăn nuôi của những hộ nông dân. Ngoài ra nên phát triển mô hình chăn nuôi hợp tác xã hay nông trại như hợp tác xã nông nghiệp Evergrowth và nông trường Sông Hậu để thuận tiện trong công tác thu mua và vận chuyển. Như chúng ta được biết, sản phẩm sữa là thức uống dinh dưỡng nhưng dễ hỏng. Sau khi vắt được vài giờ nếu không đưa vào sản xuất với nhiệt độ bình thường rất dễ tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển. Do đó, cần phải làm lạnh sữa và chở đến nhà máy bằng xe chuyên dụng nhằm hạn chế sự phát triển của vi sinh. Để làm được đìều đó cần phải nuôi một cách tập trung để thuận tiện trong vấn đề chuyên chở. Để hỗ trợ đầu ra cho người chăn nuôi nên lập các trạm trung chuyển nhằm vận chuyển sữa đến nhà máy vừa nhanh và thuận tiện nhằm giảm chi phí giá thành cho sữa. Tuy nhiên, nên lập các trạm trung chuyển ở những nơi chăn nuôi tập trung vì với số lượng nông hộ quá ít thì không thể lập trạm thu mua được. 5.2.3 Giải pháp về giá thu mua nguyên liệu Một trong những nhân tố góp phần quan trọng quyết định sản lượng sữa thu mua của nhà máy là giá nguyên liệu đầu vào. Nhằm giúp hoạt động chăn nuôi có hiệu quả đồng thời gia tăng sản lượng sữa thu mua, công ty hỗ trợ người nông dân bằng cách tăng giá sữa tươi thu mua. Đây là nguồn động lực, cổ vũ mạnh mẽ đối với người dân trong công tác chăn nuôi bò sữa. Vinamilk quyết định tăng giá thu mua sữa tươi cho các hộ nông dân không chỉ là việc chia sẻ lợi nhuận cùng người dân mà còn khuyến khích người nông dân yên tâm sản xuất, đảm bảo sự ổn định chất lượng sữa tươi cũng như tin tưởng vào sự phát triển của ngành chăn nuôi bò sữa ở Việt Nam. GVHD: Nguyễn Thị Hồng Liễu SVTH: Nguyễn Thành Bích Tranh -47- Phân tích nguồn cung cấp nguyên liệu sữa tươi tại Nhà máy sữa Cần Thơ Bên cạnh việc tăng giá thu mua sữa tươi cho nhà cung cấp, nhà máy có chính sách khen thưởng nhằm khuyến khích họat động chăn nuôi của những hộ nông dân cụ thể như sau: Nếu các hộ nông dân giao sữa đúng thời gian quy định được thưởng 300đồng/kg thay vì 50đồng/kg như trước đây. Thưởng 100đồng/kg sữa tươi cho các đơn vị và các hộ nông dân giao sữa trực tiếp cho nhà máy nếu giao trên 150kg/ngày. Thêm vào đó, đối với những hộ nông dân luôn đảm bảo vệ sinh chuồng trại sẽ được thưởng 100đồng/kg thay vì 50đồng/kg như trước đây. Tóm lại : Phát triển bò sữa tại địa bàn thành phố Cần Thơ và các tỉnh thuộc lân cận không những là định hướng của công ty mà còn phù hợp với các định hướng phát triển của Nhà nước nhằm phát triển nguồn nguyên liệu tại chỗ. Trên những thuận lợi và khó khăn của ngành chăn nuôi bò sữa, từ đó tìm ra giải pháp khắc phục là nhân tố cực kỳ quan trọng đang được nhà nước quan tâm. Muốn phát triển đàn bò sữa, cần nghiên cứu thật chu đáo về điều kiện tự nhiên và khí hậu, con giống, thức ăn và thú y, bảo quản, quy mô chăn nuôi... Với điều kiện tự nhiên của miền Tây Nam Bộ là hoàn toàn có khả năng phát triển ngành chăn nuôi bò sữa, góp phần làm gia tăng số lượng bò sữa trong cả nước. Tuy nhiên, nơi đây thuộc khu vực khí hậu nhiệt đới gió mùa ẩm, thảm thực vật phát triển nhanh. Đồng thời, cũng tạo điều kiện cho sâu rầy phát triển làm hủy hoại hoa màu, cây cỏ. Tuy nhiên, “vạn sự khởi đầu nan”, bất cứ sự khởi đầu nào cũng gặp không ít những khó khăn, vướng mắc. Nhưng biết được nguyên nhân và có hướng giải quyết thoả đáng thì nhất định sẽ thành công. 5.2.4 Lợi ích mang lại từ giải pháp Từ khi chương chương trình nuôi bò sữa được Đồng Bằng Sông Cửu Long triển khai đã mang lại lợi ích cho nhiều đối tượng: Mang lại lơi ích kinh tế cho doanh nghiệp và mang lại hiệu quả xã hội cho đất nước. 5.2.4.1 Lợi ích kinh tế cho doanh ngiệp Khi phát triển nguồn nguyên liệu tại Đồng Bằng Sông Cửu Long, giúp doanh nghiệp giảm được chi phí thu mua nguyên liệu đầu vào vì tiết kiệm được những chi phí phát sinh trong quá trình chuyên chở, vận chuyển- Góp phần hạ giá thành sản phẩm, nâng cao năng lực cạnh tranh với doanh nghiệp trong và ngoài nước. Phát GVHD: Nguyễn Thị Hồng Liễu SVTH: Nguyễn Thành Bích Tranh -48- Phân tích nguồn cung cấp nguyên liệu sữa tươi tại Nhà máy sữa Cần Thơ triển đàn bò Đồng Bằng Sông Cửu Long làm gia tăng nguồn cung cấp nguyên liệu sữa, góp phần tăng sản lượng thu mua sữa trong nước, nhằm hạn chế lượng sữa nhập về vốn dĩ rất đắt. Điều đó, giúp doanh nghiệp chủ động nguồn nguyên liệu, đây là nhân tố rất quan trọng quá trình sản xuất. Vì một khi nguồn nguyên liệu có dồi dào thì mới có cơ hội mở rộng quy mô sản xuất, đa dạng hoá sản phẩm, tăng thị phần trong và ngoài nước. 5.2.4.2 Lợi ích xã hội từ vệc chăn nuôi Bên cạnh những lợi ích mà doanh nghiệp đạt được. Dự án nâng cao đời sống nông thôn đã mang đến niềm phấn khởi cho hầu hết nông dân nơi đây. Chương trình đã giúp các nông hộ giải quyết được việc làm, nâng cao đời sống nhân dân, giúp các hộ nông dân nghèo trong vùng dự án ổn định được cuộc sống, thoát nghèo và vươn lên. Đồng thời, đã giải quyết được tình trạng thất nghiệp cho xã hội. Từ chương trình bò sữa kéo theo các nghề mới xuất hiện. Người nông dân vùng sông nước Cửu Long bắt đầu làm giàu lên bằng nghề nuôi trồng cỏ làm thức ăn cho bò. Hiện nay, nhiều địa phương đã triển khai kế hoạch nuôi trồng phát triển nhanh đồng cỏ, vừa phục vụ cho lợi ích bảo vệ môi trường sinh thái, chuyển dịch cơ cấu kinh tế nuôi bò sữa. Trong những năm gần đây, cỏ trở thành sản phẩm hàng hoá đưa ra thị trường, cũng là cây xoá đói giảm nghèo của nhiều nông hộ. Theo thống kê ở những tỉnh An Giang, Đồng Tháp, An Giang Vĩnh Long, Cần Thơ đã có hàng chục hecta đất nông nghiệp chuyển sang chuyên canh trồng cỏ cung cấp cho các trại bò sữa và bò thịt trong vùng. Cỏ tươi bán 200-220 đồng/kg. Tính ra trồng cỏ nhàn hơn trồng các loại cây trồng khác, chi phí đầu vào lại thấp hơn và lãi thu được cũng cao. Hiện nay, tại các tỉnh này đã xuất hiện những nông trại vừa chăn nuôi bò vừa trồng cỏ nhằm đảm bảo nguồn thức ăn vừa xanh và sạch cho đàn bò; đồng thời, cung cấp nguyên liệu sữa tươi có chất lượng tốt phục vụ cho sản xuất của nhà máy.(Báo quân đội nhân dân-Vùng sông nước Cửu Long làm hiàu từ đồng cỏ) GVHD: Nguyễn Thị Hồng Liễu SVTH: Nguyễn Thành Bích Tranh -49- Phân tích nguồn cung cấp nguyên liệu sữa tươi tại Nhà máy sữa Cần Thơ CHƯƠNG 6 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 6.1 Kết luận Cùng với sự phát triển vượt bậc của nền kinh tế thế giới, các doanh nghiệp trong và ngoài nước nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp mình dưới mọi hình thức: đa dạng hóa sản phẩm, cải tiến mẫu mã, nâng cao chất lượng sản phẩm,… nhằm thỏa mãn mọi nhu cầu của khách hàng. Công ty cổ phần sữa Việt Nam là một trong những công ty sữa đứng đầu trong ngành chế biến sữa. Công ty đã cho ra đời hơn 200 mặt hàng đáp ứng mọi yêu cầu khách hàng từ trẻ sơ sinh cho đến người lớn tuổi. Quy mô công ty đã không ngừng mở rộng, hiện có nhiều chi nhánh, nhà máy, trực thuộc công ty có mặt trên khắp mọi miền của Tổ Quốc từ Bắc - Trung – Nam. Nhà máy sữa Cần Thơ là một trong những đơn vị sản xuất của công ty Vinamilk. Nhà máy nằm ở trung tâm của Đồng Bằng Sông Cửu Long, là nơi có vị thế chiến lược trong hoạt động sản xuất kinh doanh. Hằng năm, nhà máy đã cho ra đời những sản phẩm đạt chất lượng cao, giàu chất dinh dưỡng phục vụ nhu cầu thiết yếu của con người. Để làm được điều đó, nhà máy đã thu mua một lượng sữa tươi nguyên liệu rất lớn đáp ứng nhu cầu sản xuất của doanh nghiệp. Với sản lượng sữa thu mua này, tại địa phương không thể cung cấp đủ nguồn nguyên liệu cho nhà máy họat động sản xuất nên phải mua từ thành phố về. Nhưng so sánh những mặt thuận lợi và bất lợi của công tác thu mua này để có quyết định đúng đắn là nhiệm vụ hết sức quan trọng của nhà quản trị. Với cùng sản lượng như nhau khi mua tại Cần Thơ sẽ tiết kiệm được một khoản chi phí khá lớn. Đồng thời, hạn chế được rủi ro cũng như đảm bảo thời gian giao nhận hàng đúng tiến độ, nhằm đảm bảo quá trình sản xuất được diễn ra liên tục và không bị gián đoạn bởi bất cứ nhân tố nào. Do đó, phát triển nguồn nguyên liệu tại chỗ là một trong những mục tiêu quan trọng của doanh nghiệp. Công ty đã có những giải pháp thiết thực để gia tăng đàn bò trên cả nước, thực hiện đúng định hướng phát triển đàn bò sữa giai đoạn 2001 – 2010 của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn. Thực hiện bao tiêu toàn bộ sản phẩm sữa GVHD: Nguyễn Thị Hồng Liễu SVTH: Nguyễn Thành Bích Tranh -50- Phân tích nguồn cung cấp nguyên liệu sữa tươi tại Nhà máy sữa Cần Thơ nhằm tạo đầu ra ổn định nhất cho người nông dân. Hỗ trợ, giúp đỡ người trong công tác chăn nuôi. Bên cạnh đó, để chương trình bò sữa đi đến thắng lợi thì phải có sự phối hợp giữa các cấp, các ngành, địa phương, nhà khoa học, nhà sản xuất và bản thân người nông dân. Các đối tượng này phải liên kết với nhau, hỗ trợ nhau nhằm đạt kết quả hoàn hảo nhất. 6.2 Kiến nghị 6.2.1 Đối với Nhà Nước Nhà nước cần xác lập cơ chế thu mua sữa hợp lý, với hình thức Nhà nước, doanh nghiệp chế biến và nông dân cùng thỏa thuận nhằm đảm bảo sự hài hòa về lợi ích giữa nhà chế biến sữa và người nông dân. Bên cạnh đó, cần thực hiện đồng bộ các giải pháp về giống, điều kiện, quy mô chăn nuôi, hệ thống thu mua sữa và tập huấn kỹ thuật... Cụ thể, các địa phương tiến hành thống kê, đánh giá, chọn lọc lại đàn bò sữa, kiên quyết loại thải những con giống kém chất lượng, quy hoạch thành từng vùng chăn nuôi bò sữa (vừa thuận lợi cho việc tổ chức các dịch vụ thú y, thức ăn, trao đổi giống, vừa là nơi để nông dân học hỏi kinh nghiệm và hình thành những tổ hợp tác). Cần thu hẹp diện phát triển bò sữa, tập trung vào các vùng thuận lợi về khí hậu, thức ăn, nhất là thức ăn thô xanh, nâng cao trình độ kỹ thuật của người nuôi tương đối tốt. Đồng thời, có chính sách về vốn cho các hộ nông dân mở rộng quy mô chăn nuôi và trợ giúp kỹ thuật thông qua đào tạo kiểu mẫu, tài trợ các hộ nông dân, đưa họ đi tham quan học hỏi kinh nghiệm của những vùng đã tiên phong trong công tác chăn nuôi bò sữa. Ngoài ra đưa các cán bộ, nhân viên có trình độ đi tập huấn tham quan học hỏi kinh nghiệm của nước ngoài trong lĩnh vực chăn nuôi bò sữa như: Úc, Hà Lan, Nhật...Nhằm nâng cao khả năng quản lý, tổ chức của cán bộ để họ về huấn luyện, truyền đạt lại cho các hộ nông dân. Nuôi bò sữa cần rất nhiều vốn cho công tác chuẩn bị trang bị kỹ thuật, quy mô chuồng trại, thức ăn, thú y, con giống ...Do đó, đòi hỏi có sự tham gia của các cơ quan chính quyền địa phương, các tổ chức tín dụng hỗ trợ giúp đỡ nông hộ khi họ có yêu cầu. Ngành chăn nuôi bò sữa còn quá non trẻ do đó đòi chính quyền địa GVHD: Nguyễn Thị Hồng Liễu SVTH: Nguyễn Thành Bích Tranh -51- Phân tích nguồn cung cấp nguyên liệu sữa tươi tại Nhà máy sữa Cần Thơ phương, phải thường xuyên động viên họ, nên tổ chức các buổi sinh hoạt văn hoá liên quan đến vấn đề chăn nuôi bò sữa nhằm lòng ghép kiến thức chăn nuôi vào các buổi giao lưu ấy của các xã phường để người dân thú vị hơn trong việc tiếp thu kiến thức chăn nuôi. Địa phương nên đưa ra những hình thức khen thưởng đối với những hộ nuôi bò cho năng suất cao, hiệu quả tốt và tuyên dương họ trước xã phường nhằm động viên họ nâng cao năng suất chăn nuôi. Để thuận tiện trong công tác vận chuyển chuyên chở, tiêu thụ sữa bò thì nên phát triển đàn bò sữa tốt nhất là trong phạm vi bán kính cách nhà máy tối đa 100 - 120 km. Nơi phát triển bò sữa ở quá xa nhà máy sẽ gặp nhiều khó khăn trong việc vận chuyển nhanh sữa tươi về nhà máy. Ở mỗi vùng, cần tạo lập các trạm lạnh để thu nhận sữa. Những trạm này đảm trách một số xã có đàn bò sữa tối thiểu từ 200 - 300 con, với lượng sữa từ 1500 - 2500 lít/ngày, đủ công suất đặt một bồn lạnh. Các hộ nuôi bò sữa cách trạm tối đa 5 km, đưa sữa đến trạm tối đa 1 giờ sau khi vắt là tốt nhất. Nếu phát triển bò sữa quá phân tán, các hộ nuôi bò sữa ở quá xa trạm thu mua sữa, sẽ không thể đảm bảo chất lượng sữa khi giao sữa, do đó dễ bị trừ tiền, giá bán thấp. Ngoài ra, Nhà nước nên can thiệp vào giá cả xăng dầu nhằm bình ổn giá cả để tiện cho những hộ nông dân trong việc giao sữa cho nhà máy. Nhất là trong thời gian hiện tại, tình hình biến động của giá cả xăng dầu luôn ảnh hưởng trực tiếp đến những hộ nông dân và công tác thu mua của nhà máy. 6.2.2 Đối với công ty Tổ chức các buổi tập huấn nhằm nâng cao trình độ chuyên môn cho những người nông dân. Hỗ trợ các hộ nông dân về kỹ thuật chăn nuôi, hướng dẫn họ về kỹ thuật vắt sữa sao cho đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm. Doanh nghiệp đã tài trợ cho những trang trại chăn nuôi bò sữa kỹ thụât làm lạnh nhằm giữ cho sữa tươi mua vào được bảo quản tốt mà vẫn đạt chất lượng cao. Hiện nay đã có nông trại được đầu tư một hệ thống vắt sữa tự động hiện đại nhất của Thụy Điển và đây là mô hình chăn nuôi kiểu mẫu sẽ được Vinamilk nhân rộng trong GVHD: Nguyễn Thị Hồng Liễu SVTH: Nguyễn Thành Bích Tranh -52- Phân tích nguồn cung cấp nguyên liệu sữa tươi tại Nhà máy sữa Cần Thơ thời gian tới. Và địa bàn tỉnh Sóc Trăng là nơi sẽ được áp dụng mô hình này đầu tiên tại Đồng Bằng Sông Cửu Long. Những nông hộ đã rất hài lòng về cách thức thanh toán tiền cũng như thái độ thân mật, vui vẻ , hài hoà của cán bộ công nhân viên Nhà máy sữa Cần Thơ khi tiếp xúc, chỉ dẫn người dân các kỹ thuật bảo quản sữa, vệ sinh chuồng trại...Do đó, phải không ngừng phát huy những ưu điểm ấy để tạo mối quan hệ tốt với những nhà cung cấp, mức độ thoả mãn nhu cầu “khách hàng” cũng góp quan trọng tạo nên hiệu quả thu mua của nhà máy. Bên cạnh đó, nhà máy nên có chính sách khen thưởng những hộ nông dân giao sữa tốt, đạt chất lượng, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm. Đồng thời, phải làm sao để các hộ nông dân không giao sữa theo ý thức tự phát. Cần có hình thức tương tự như khuyến mãi để thu hút sự tham gia các nông hộ giao sữa cho nhà máy. Cụ thể như: nếu giao sữa tốt liên tục trong thời gian bao nhiêu tháng thì được thưởng bằng chính sản phẩm của nhà máy. Như vậy, chúng ta vừa giới thiệu được sản phẩm của mình vừa tạo thêm sự phấn khởi đối với người dân trong việc giao sữa cho nhà máy. 6.2.3 Đối với những hộ nuôi bò - Về con giống: Chọn những con giống có chất lượng tốt như năng suất cao, khả năng sinh sản tốt, thích hợp với môi trường, kháng bệnh tốt, chất lượng sữa tốt đảm bảo độ béo, đạm... - Về quy mô chăn nuôi: nâng dần quy mô chăn nuôi để giảm chi phí, tăng hiệu quả chăn nuôi, nên nuôi tập trung không nên phân tán. Ở mỗi tỉnh chỉ nên tập trung vào 2-3 huyện thị, mỗi huyện chỉ tập trung một vài xã có điều kiện thuận lợi nhất để phát triển bò sữa. - Về thức ăn cho bò: Đồng Bằng Sông Cửu Long là nơi có điều kiện thuận lợi để trồng lúa nước; ruộng lúa bao la, cò bay thẳng cánh. Đây là nơi cung cấp các phụ phẩm nông nghiệp lớn nhất nước. Thế nhưng những hộ nông dân lại không biết tận dụng nguồn nguyên liệu này để chăn nuôi bò. Đại bộ phận rơm đã bị đốt ngay tại ruộng, vừa lãng phí, vừa gây ô nhiễm môi trường, thải CO2 vào khí quyển. Nếu có thu được rơm về nhà cũng chủ yếu dùng để trồng nấm rơm xuất khẩu. Tỷ lệ rơm sử GVHD: Nguyễn Thị Hồng Liễu SVTH: Nguyễn Thành Bích Tranh -53- Phân tích nguồn cung cấp nguyên liệu sữa tươi tại Nhà máy sữa Cần Thơ dụng cho bò nói chung và cho bò sữa nói riêng là quá ít. Tại sao chúng ta không sử dụng nguồn nguyên liệu sẵn có này để làm thức ăn cho bò sẽ tiết kiệm một phần chi phí đáng kể cho những hộ nông dân. - Đặc biệt, Đồng Bằng Sông Cửu Long có nguồn phụ phế phẩm rất dồi dào mà thành phố Hồ Chí Minh và miền Đông Nam Bộ rất muốn khai thác như thân cây ngô, ngọn mía, vỏ dứa, bã đậu. Đây là tiềm năng mà các hộ nông dân chưa khai thác được. GVHD: Nguyễn Thị Hồng Liễu SVTH: Nguyễn Thành Bích Tranh -54- Phân tích nguồn cung cấp nguyên liệu sữa tươi tại Nhà máy sữa Cần Thơ TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Giáo trình Quản trị doanh nghiệp - Thạc sĩ Trương Hòa Bình và Đỗ Thị Tuyết 2. Thống kê ứng dụng 3. Kế toán tài chính – Nhà xuất bản thống kê Hà Nội 2005 – Tiến sĩ Võ Văn Nhị 4. Quản trị sản xuất- Tủ sách Đại học Cần Thơ - Thạc sĩ Trương Chí Tiến và Nguyễn Văn Duyệt 5. Hướng dẫn công việc - Nhà máy sữa Cần Thơ 6. Các trang web: www.google.com.vn + + www.vinamilk.com.vn + www.nhamaysuacantho.com.vn GVHD: Nguyễn Thị Hồng Liễu SVTH: Nguyễn Thành Bích Tranh -55-