Muốn đảm bảo cho việc thực hiện pháp luật về giải quyết khiếu nại, tố
cáo trong lĩnh vực đất đai cần phải thực hiện đồng bộ các giải pháp: Hoàn
thiện các quy định pháp luật về khiếu nại, tố cáo, quy định pháp luật về đất
đai và các quy định pháp luật khác có liên quan. Bên cạnh đó, phải nâng cao
năng lực, trình độ, ý thức trách nhiệm của người có thẩm quyền trong giải
quyết khiếu nại, tố cáo trong lĩnh vực đất đai; nâng cao ý thức và nhận thức
pháp luật cho người dân. Đồng thời, phải xử lý nghiêm minh những vi phạm
pháp luật về đất đai và vi phạm pháp luật trong giải quyết khiếu nại, tố cáo
trong lĩnh vực đất đai.
Từ những bất cập, hạn chế trong quy định của pháp luật hiện hành và
tình hình thực tế phải giải quyết kịp thời những vụ việc khiếu nại, tố cáo trong
lĩnh vực đất đai hiện nay đang rất bức xúc. Việc hoàn thiện pháp luật và đảm
bảo thực hiện pháp luật về giải quyết khiếu nại tố cáo trong lĩnh vực đất đai là
vô cùng hữu ích và cấp bách.
Luận văn đã đạt được mục đích nghiên cứu đặt ra. Luận văn đã hệ
thống hóa những cơ sở lý luận của pháp luật giải quyết khiếu nại, tố cáo trong
lĩnh vực đất đai, đánh giá được thực trạng, chỉ ra nguyên nhân của những bất
cập, hạn chế, từ đó đưa ra những giải pháp cụ thể góp phần hoàn thiện pháp
luật và nâng cao hiệu quả thực hiện pháp luật giải quyết khiếu nại, tố cáo
trong lĩnh vực đất đai, bảo vệ các quyền và lợi ích hợp pháp của công dân.
91 trang |
Chia sẻ: yenxoi77 | Lượt xem: 739 | Lượt tải: 1
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Luận văn Pháp luật về giải quyết khiếu nại, tố cáo trong lĩnh vực đất đai - Từ thực tiễn huyện Cư Kuin, tỉnh Đắk Lắk, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
giải quyết
thiếu khách quan, không công bằng, nhiều vụ việc kéo dài, khiếu nại vượt
cấp. Hiện nay, chúng ta có rất nhiều cơ quan giải quyết việc khiếu nại hành
60
chính các cấp chính quyền từ Trung ương đến địa phương, cơ quan quản lý
theo ngành, cơ quan thanh tra và Tòa án nhân dân. Hệ quả là: Công dân
không biết gửi khiếu nại đến cơ quan nào thì đúng và được giải quyết và đâu
mới là quyết định cuối cùng. Trong khi các cơ quan không biết giới hạn thẩm
quyền của mình đến đâu, cho dù các cơ quan đều phải dành nhiều thời gian,
công sức cho công việc này nhưng hiệu quả chưa cao. Vì vậy, tình trạng đùn
đẩy, né tránh hoặc chồng chéo trong giải quyết các khiếu kiện là khó tránh
khỏi.
Theo quy định của Luật Khiếu nại, Bộ trưởng có thẩm quyền giải quyết
khiếu nại lần hai đối với quyết định hành chính, hành vi hành chính của Chủ
tịch UBND cấp tỉnh có nội dung thuộc thẩm quyền quản lý nhà nước của bộ,
ngành đã giải quyết lần đầu nhưng còn khiếu nại. Do đó, trong lĩnh vực đất
đai, người khiếu nại cố tình không hiểu, dựa vào quy định này để gửi đơn
khiếu nại đến Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường, đây là một trong
những nguyên nhân dẫn đến tình hình, gọi là khiếu kiện vượt cấp lên Trung
ương trong lĩnh vực đất đai xảy ra rất nhiều. Vì thế giải quyết khiếu nại hành
chính không có điểm dừng.
Việc mở rộng thẩm quyền để Tòa án xét xử khiếu nại hành chính là
đúng. Tuy nhiên, thực tế cho thấy người khiếu nại thường chọn con đường
tiếp khiếu đến cơ quan hành chính cấp trên hơn việc khởi kiện ra Tòa án, vì ra
Tòa án phải chịu án phí, các thủ tục chặt chẽ và qua các cấp của Tòa án xét xử
nếu có kháng cáo, kháng nghị. Do đó, hầu hết người khiếu nại quyết định
hành chính tiếp khiếu lên cơ quan hành chính có thẩm quyền của cấp trên, hết
cấp tỉnh lên cấp Trung ương. Vậy nên cần có cơ chế đảm bảo giải quyết được
khách quan, người giải quyết độc lập với người ra quyết định hành chính,
tránh được tình trạng “vừa đá bóng vừa thổi còi”, nó càng mở rộng dân chủ
hơn trong việc bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của công dân trước pháp luật,
người khiếu nại chịu trách nhiệm trước pháp luật khi thực thi quyền khiếu nại,
61
đồng thời buộc cơ quan hành chính và cá nhân có thẩm quyền phải chịu trách
nhiệm trước pháp luật về quyết định của chính mình mà phải nâng cao chất
lượng khi ban hành các quyết định hành chính.
Ba là: Hoàn thiện các quy định của pháp luật về tố cáo, theo đó Luật Tố
cáo cần sửa đổi, bổ sung các quy định cụ thể: Thẩm quyền, trình tự giải quyết
tố cáo trong nội bộ các tổ chức, đơn vị ngoài khu vực nhà nước hoặc trong
các doanh nghiệp nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập; về tố cáo tiếp và giải
quyết tố cáo tiếp; về bảo vệ người tố cáo, người cung cấp thông tin về vụ việc
vi phạm pháp luật; về chế tài xử lý người cố ý tố cáo sai sự thật; về khen
thưởng đối với người tố cáo
3.2.1.2. Hoàn thiện quy định pháp luật về đất đai
Để nâng cao hiệu quả áp dụng pháp luật trong giải quyết khiếu nại, tố
cáo về đất đai, hoàn thiện các quy định của pháp luật về giải quyết khiếu nại,
tố cáo cần phải đi đôi với hoàn thiện chính sách, pháp luật đất đai được đầy
đủ, hệ thống và đồng bộ; rà soát những quy định chưa phù hợp hoặc những
vấn đề mới phát sinh, để kịp thời sửa đổi, bổ sung, tháo gỡ các vướng mắc,
chú ý các quy định và ngôn ngữ của luật, văn bản dưới luật phải được thể hiện
hoặc giải thích đầy đủ, rõ ràng, minh bạch, nhất là đối với các vấn đề có liên
quan đến tranh chấp, khiếu nại; hướng dẫn để thống nhất nội dung giải quyết
tranh chấp, khiếu nại về đất đai; và có tư vấn về pháp luật nhằm tạo cơ hội để
mọi người tiếp cận với pháp luật đất đai hiểu biết, đồng thuận giữa người ra
quyết định, người khiếu nại và người giải quyết khiếu nại, tố cáo.
Sửa đổi quy định về phạm vi khiếu nại trong Luật Đất đai để đảm bảo
tính thống nhất, tạo cơ sở cho việc áp dụng có hiệu quả pháp luật về giải
quyết khiếu nại, tố cáo về đất đai. Luật Đất đai phải có quy định cụ thể về
những quyết định hành chính, hành vi hành chính về quản lý đất đai bị khiếu
nại thì được giải quyết theo Luật Khiếu nại.
3.2.1.3. Hoàn thiện các quy định pháp luật khác có liên quan
62
Quốc hội sớm hoàn thiện các quy định về cơ chế giám sát công tác giải
quyết khiếu nại, tố cáo để tạo cơ sở pháp lý đẩy mạnh hoạt động giám sát của
Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội, Đoàn đại biểu Quốc hội và đại biểu
Quốc hội, Hội đồng nhân dân các cấp trong việc giám sát công tác giải quyết
khiếu nại, tố cáo của các cơ quan hành chính nhà nước, nhất là trong lĩnh vực
đất đai.
Chính phủ sớm xây dựng và ban hành quy định cụ thể về xử lý vi phạm
hành chính trong lĩnh vực khiếu nại, tố cáo, theo hướng xử lý nghiêm khắc,
công khai đối với người ra quyết định giải quyết khiếu nại, tố cáo sai trái,
người có thẩm quyền giải quyết khiếu nại, tố cáo nhưng thiếu trách nhiệm dẫn
đến khiếu nại kéo dài và các trường hợp lợi dụng khiếu nại để gây rối.
Các Bộ, ngành Trung ương chủ động tổng kết việc thực hiện các đạo
luật chuyên ngành, rà soát, sửa đổi, bổ sung hoặc trình cấp có thẩm quyền sửa
đổi, bổ sung những chính sách không phù hợp với thực tiễn làm phát sinh
khiếu nại, tố cáo, đặc biệt là những chính sách trong quản lý, sử dụng đất, giải
phóng mặt bằng, bồi thường, hỗ trợ tái định cư... Riêng Bộ Tài nguyên và
Môi trường, Bộ Xây dựng cần chủ trì, phối hợp với Bộ, ngành liên quan
nghiên cứu, xây dựng, ban hành chính sách giải quyết những khiếu nại liên
quan đến vấn đề đất đai, nhà ở do lịch sử để lại, để có cơ sở pháp lý giải quyết
các vụ việc phức tạp, tồn đọng về đất đai, nhà ở từ nhiều năm qua. Hoàn thiện
các quy định để tạo cơ sở pháp lý cho Thanh tra Chính phủ, Bộ Tài nguyên và
Môi trường và các bộ, ngành liên quan hướng dẫn, đôn đốc, kiểm tra việc rà
soát các vụ việc cụ thể ở từng địa phương, nghiên cứu đề xuất cơ chế, chính
sách đặc thù để giải quyết dứt điểm các trường hợp khiếu nại, tố cáo phức tạp,
tồn đọng và kéo dài.
Hoàn thiện quy định về tiêu chuẩn đối với cán bộ, công chức làm công
tác tư vấn, giúp việc giải quyết khiếu nại, tố cáo hành chính. Thanh tra Chính
phủ, Bộ Nội vụ phối hợp để rà soát, sửa đổi, bổ sung, ban hành các quy định
63
về tiêu chuẩn làm căn cứ cho việc tuyển dụng, tiếp nhận, đề bạt, bổ nhiệm,
đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao phẩm chất chính trị, năng lực, trình độ chuyên
môn nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ làm công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo.
Rà soát, đánh giá sự thống nhất giữa quy định về giải quyết khiếu nại,
tố cáo hành chính tại cơ quan hành chính nhà nước và giải quyết khiếu kiện
hành chính tại Tòa án, để sửa đổi, bổ sung cho phù hợp. Bởi vì, quy định pháp
luật về giải quyết khiếu nại, tố cáo hành chính có mối quan hệ mật thiết với
các quy định của pháp luật về giải quyết khiếu kiện hành chính tại tòa án. Vì
vậy, để bảo đảm tính hợp hiến, thống nhất, đồng bộ của hệ thống pháp luật và
khả năng thực hiện của pháp luật về khiếu nại, tố cáo hành chính nói chung,
cần phải đảm bảo sự thống nhất giữa quy định về giải quyết khiếu nại, tố cáo
hành chính tại cơ quan hành chính nhà nước và quy định về giải quyết khiếu
kiện hành chính tại Tòa án.
3.2.2. Giải pháp đảm bảo thực hiện pháp luật về giải quyết khiếu nại,
tố cáo trong lĩnh vực đất đai tại huyện Cư Kuin, tỉnh Đắk Lắk
3.2.2.1. Tăng cường sự lãnh đạo của cấp ủy Đảng
Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, đề cao trách nhiệm, phát huy sức
mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị đối với công tác giải quyết khiếu nại,
tố cáo trong lĩnh vực đất đai là một yêu cầu quan trọng trong giai đoạn hiện
nay, đặc biệt là trong điều kiện xây dựng Nhà nước pháp quyền Việt Nam xã
hội chủ nghĩa. Điều này cần cụ thể hóa theo những nội dung sau đây:
Một là: Các cấp ủy Đảng cần lãnh đạo, huy động cả hệ thống chính trị
tham gia vào công tác tiếp công dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo. Tiếp tục
quán triệt đầy đủ, thực hiện nghiêm túc và có hiệu quả các quan điểm, chủ
trương, đường lối của Đảng và chính sách pháp luật của nhà nước về tiếp
công dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo, trong đó trọng tâm là Chỉ thị số
35/CT-TW ngày 26/5/2014 của Bộ Chính trị về tăng cường sự lãnh đạo của
Đảng đối với công tác tiếp công dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo. Ban
64
Tuyên giáo Huyện ủy chủ trì, phối hợp với các ban, ngành, đơn vị liên quan
hướng dẫn, định hướng và xây dựng chương trình, kế hoạch cụ thể tổ chức
tuyên truyền, phổ biến các đường lối, chủ trương của Đảng và pháp luật của
nhà nước về công tác tiếp công dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo để cán bộ,
đảng viên, nhân dân nâng cao nhận thức và chấp hành nghiêm túc.
Hai là: Cần nhận thức sâu sắc vị trí, vai trò của công tác tiếp công dân,
giải quyết khiếu nại, tố cáo, phải xác định đây là nhiệm vụ chính trị quan
trọng và thường xuyên của cả hệ thống chính trị. Các cấp ủy Đảng lãnh đạo,
chỉ đạo chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức đoàn thể thực hiện
nghiêm túc các quy định của pháp luật về đất đai, về hòa giải ở cơ sở, về tiếp
công dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo.
Ba là: Phát huy trách nhiệm của người đứng đầu cấp ủy Đảng, chính
quyền, lấy hiệu quả của công tác tiếp dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo làm
tiêu chí đánh giá năng lực, kết quả công tác. Người đứng đầu cấp ủy phải trực
tiếp lãnh đạo, chỉ đạo và chịu trách nhiệm về công tác tiếp công dân, giải
quyết khiếu nại, tố cáo trong phạm vi địa bàn, lĩnh vực phụ trách. Ban Dân
vận Huyện ủy chủ trì, phối hợp với Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam
huyện, UBND huyện, các ban, ngành, đoàn thể, Đội công tác phát động quần
chúng huyện và cơ sở tăng cường công tác tuyên truyền, vận động, giải thích
cho các đoàn viên, hội viên và nhân dân chấp hành tốt đường lối, chủ trương
của Đảng, chính sách pháp luật của nhà nước; thường xuyên xuống các cơ sở
để nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của đoàn viên, hội viên và nhân dân, nắm bắt
tình hình an ninh, trật tự an toàn xã hội, an ninh nông thôn, nhất là nguyên
nhân và diễn biến các vụ việc khiếu nại, tố cáo đông người, vượt cấp, qua đó
tham mưu cho Ban Thường vụ Huyện ủy có kế hoạch, biện pháp xử lý, thành
lập các tổ công tác để xử lý kịp thời ngay từ cơ sở, đảm bảo đúng quy định.
Thứ tư: Lãnh đạo khắc phục những nguyên nhân phát sinh khiếu nại, tố
cáo bằng cách quan tâm lãnh đạo việc quản lý, quy hoạch đất đai, đặc biệt là
65
công tác thu hồi đất, đền bù giải phóng mặt bằng trên địa bàn khi thực hiện
các dự theo kế hoạch của địa phương; lãnh đạo chấn chỉnh công tác quản lý
kinh tế - xã hội của các cấp chính quyền tại địa phương, khắc phục những yếu
kém, sai phạm, tiêu cực, tham nhũng để hạn chế phát sinh khiếu nại, tố cáo.
Ban Thường vụ, Bí thư Đảng ủy các cấp phải trực tiếp lãnh đạo, chỉ đạo công
tác giải quyết khiếu nại, tố cáo, tìm ra nguyên nhân để có các chủ trương, giải
pháp phù hợp nhằm giải quyết kịp thời, dứt điểm các vụ việc khiếu nại, tố
cáo.
Thứ năm: Lãnh đạo tăng cường kiểm tra, giám sát việc thực hiện nhiệm
vụ giải quyết khiếu nại, tố cáo của các tổ chức đảng và đảng viên, coi kết quả
của công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo thuộc thẩm quyền là một tiêu chí
quan trọng để đánh giá hoạt động và xếp loại thi đua của mỗi cấp uỷ đơn vị và
mỗi cán bộ đảng viên. Đảng ủy các cấp cần quan tâm bố trí cán bộ là đảng
viên ưu tú, có phẩm chất chính trị vững vàng, tận tụy và chuyên môn phù hợp
để làm công tác tiếp công dân, xử lý đơn thư và giải quyết khiếu nại, tố cáo.
Đồng thời, cần nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm của cán bộ đảng viên
trong công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo.
3.2.2.2. Tăng cường sự giám sát của Nhà nước, các cơ quan chức
năng, các tổ chức đoàn thể và quần chúng nhân dân
Một là: Quốc hội, Hội đồng dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội, Hội
đồng nhân dân các cấp, các Đại biểu quốc hội, Đại biểu Hội đồng nhân dân
các cấp phải dành thời gian thích đáng, đầu tư nhiều công sức trí tuệ hơn nữa
cho công tác giám sát đối với hoạt động giải quyết khiếu nại, tố cáo về đất
đai. Hoàn thiện quy chế để tăng cường, nâng cao hiệu qủa giám sát của Mặt
trận tổ quốc Việt Nam, và các tổ chức thành viên của Mặt trận trong việc
giám sát hoạt động giải quyết khiếu nại, tố cáo về đất đai. Đổi mới, hoàn thiện
cơ chế giám sát của các thiết chế chính trị xã hội khác, giám sát của các cơ
quan báo chí, của các tổ chức xã hội, của nhân dân.
66
Hai là: Giám sát của Hội đồng nhân dân các cấp thể hiện qua việc xem
xét báo cáo của UBND về công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo; tổ chức đoàn
giám sát việc giải quyết khiếu nại, tố cáo; kiến nghị xử lý vi phạm pháp luật
nếu có. Thường trực Hội đồng nhân dân các cấp kiểm tra, xem xét tình hình
giải quyết khiếu nại, tố cáo; kiến nghị xử lý vi phạm pháp luật nếu có; đề nghị
cơ quan hành chính cấp trên trực tiếp xem xét, xử lý khiếu nại, tố cáo; đánh
giá các văn bản quy phạm pháp luật về khiếu nại, tố cáo; các báo cáo về công
tác giải quyết khiếu nại, tố cáo; đôn đốc việc giải quyết... Vai trò giám sát của
Hội đồng nhân dân ở đây mang tính chất theo dõi, kiểm tra về công tác giải
quyết khiếu nại, tố cáo. Hoạt động giám sát công tác giải quyết khiếu nại, tố
cáo đóng vai trò như là phương thức đảm bảo pháp chế đối với công tác giải
quyết khiếu nại, tố cáo cũng như qua đó là cách thức để đảm bảo quyền khiếu
nại, tố cáo của công dân. Thường trực Hội đồng nhân dân, Ban Pháp chế Hội
đồng nhân dân nên đưa nội dung giám sát việc giải quyết đơn thư khiếu nại,
tố cáo vào chương trình, kế hoạch công tác hàng quý, năm.
Ba là: Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức thành viên của
Mặt trận trong phạm vi chức năng, nhiệm vụ của mình thực hiện: tiếp công
dân đến khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh liên quan đến khiếu nại, tố cáo;
tiếp nhận đơn và chuyển đến người có thẩm quyền giải quyết; kiến nghị cơ
quan, tổ chức cấp trên trực tiếp xem xét, giải quyết. Phát huy vai trò của Mặt
trận Tổ quốc và các tổ chức thành viên. Cấp ủy, chính quyền cần phối hợp
chặt chẽ với Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể để vận động, thuyết phục được
hội viên, đoàn viên của tổ chức mình chấp hành các quyết định của pháp luật
và thực hiện các quy định giải quyết khiếu nại, tố cáo của các cấp có thẩm
quyền.
Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam huyện chủ trì, phối hợp với UBND
huyện, các ban, ngành, đoàn thể liên quan, các tổ chức thành viên của mặt
trận triển khai thực hiện nghiêm túc các quy định của Luật Mặt trận Tổ quốc
67
Việt Nam ngày 09/6/2015; Thông tri số 02/TTr-MTTW-BTT ngày
12/02/2015 của Ủy ban Trung ương Mặt trật Tổ quốc Việt Nam quy định và
hướng dẫn việc tổ chức tiếp công dân, xử lý đơn thư khiếu nại, tố cáo, kiến
nghị, phản ánh của Ủy ban Mặt trật Tổ quốc Việt Nam các cấp; Chương trình
phối hợp công tác số 01/CTPH-TTCP-BTTUBTWMTTQVN ngày
25/11/2014 giữa Thanh tra Chính phủ và Ban Thường trực Ủy ban Trung
ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam trong lĩnh vực tiếp công dân, xử lý đơn thư,
giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân. Phát huy vai trò tập hợp sức mạnh
đại đoàn kết, thực hiện dân chủ, tăng cường đồng thuận xã hội, giám sát, phản
biện xã hội; thực hiện tốt trách nhiệm theo quy định của Luật Hòa giải ở cơ sở
năm 2013.
Bốn là: Tổ chức thanh tra nhân dân là hình thức giám sát của nhân dân
tại cấp xã, phường, thực hiện hoạt động giám sát với phương thức: tiếp nhận
đơn thư; chuyển đơn; kiến nghị việc giải quyết đơn thư với thủ trưởng cơ
quan, đơn vị; phát hiện vi phạm pháp luật về khiếu nại, tố cáo. Tăng cường
giám sát của các tổ chức Đoàn thể này thể hiện tính dân chủ của nhà nước xã
hội chủ nghĩa, là phương thức quan trọng để nhân dân - người chủ đích thực
của quyền lực nhà nước tham gia quản lý nhà nước và kiểm soát hoạt động
của cơ quan hành chính nhà nước.
3.2.2.3. Tăng cường trách nhiệm của UBND các cấp, trách nhiệm của
người đứng đầu, của các cơ quan tham mưu và phối hợp giải quyết khiếu nại,
tố cáo:
Một là: UBND huyện chỉ đạo Thủ trưởng các phòng, ban và Chủ tịch
UBND các xã có biện pháp khắc phục ngay những tồn tại, hạn chế trong công
tác giải quyết khiếu nại, tố cáo và công tác quản lý, sử dụng đất đai tại địa
phương trong thời gian qua. Chỉ đạo và tổ chức thực hiện nghiêm túc các các
quy định của pháp luật về tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo và pháp
luật về đất đai. Tăng cường chỉ đạo tập trung rà soát, giải quyết đơn thư khiếu
68
nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh thuộc thẩm quyền, các vụ việc đông người,
tồn đọng và kéo dài.
Hai là: Nâng cao trách nhiệm của người đứng đầu chính quyền các cấp,
Thủ trưởng các đơn vị trong công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo, gắn trách
nhiệm của người đứng đầu cơ quan hành chính Nhà nước với việc giải quyết
khiếu nại, tố cáo, thường xuyên nắm tình hình và kiểm soát chặt chẽ tình hình
khiếu nại, tố cáo ở địa phương ngay từ cơ sở. Coi kết quả và chất lượng giải
quyết khiếu nại, tố cáo trong lĩnh vực quản lý là một tiêu chí đánh giá việc
thực hiện nhiệm vụ, công vụ của thủ trưởng cơ quan hành chính. Tăng cường
công khai, minh bạch hoạt động của các cơ quan, đơn vị, các thủ tục hành
chính trong các lĩnh vực quản lý nhà nước tại trụ sở các cơ quan hay trên cổng
thông tin điện tử, nhất là các lĩnh vực dễ phát sinh sai phạm như: quản lý đất
đai, đền bù giải phóng mặt bằng, tài chính
Ba là: Phát huy vai trò của Chủ tịch UBND các cấp trong công tác tiếp
công dân, đối thoại với công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân
ngay tại địa phương nơi xảy ra vụ việc. Chú trọng tiếp công dân tại cơ sở,
lắng nghe ý kiến, nguyện vọng của người dân, giải quyết kịp thời những kiến
nghị ban đầu của người dân tránh tình trạng giải quyết kéo dài, không đúng
trọng tâm, trọng điểm dẫn đến người dân bức xúc và chuyển từ nội dung đơn
kiến nghị sang khiếu nại, tố cáo và thậm chí là vượt cấp, phát sinh thành điểm
nóng. Chủ động đối thoại, vận động, giải thích các quy định của pháp luật để
người dân hiểu và chấp hành. Khi phát sinh khiếu nại, tố cáo đông người,
phức tạp, Chủ tịch UBND các cấp, Thủ trưởng các cơ quan, đơn vị phải trực
tiếp chỉ đạo làm rõ nội dung, nguyên nhân, xem xét toàn diện các khía cạnh
pháp lý và thực tiễn; tổ chức đối thoại công khai với người khiếu kiện để giải
quyết sát thực tế sự việc, thấu tình, đạt lý. Xử lý nghiêm các hành vi vi phạm
pháp luật của tổ chức, cá nhân trong tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố
cáo và tổ chức, cá nhân lợi dụng dân chủ, quyền khiếu nại, tố cáo để cố ý vi
69
phạm pháp luật.
Bốn là: Tăng cường vai trò, trách nhiệm của cơ quan Thanh tra huyện,
Phòng Tài nguyên và Môi trường cũng như các cơ quan, đơn vị liên quan
trong việc phối hợp, tham mưu UBND huyện thực hiện các quy định của pháp
luật về tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo và các quy định pháp luật về
đất đai.
Thứ nhất: Thanh tra huyện có trách nhiệm là cơ quan tham mưu đắc lực
cho UBND huyện trong công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo,
nhằm tháo gỡ những vụ việc phức tạp, hạn chế mức độ thấp nhất đơn thư vượt
cấp, khiếu kiện đông người. Việc giải quyết khiếu nại, tố cáo phải đảm bảo
trình tự, thủ tục, thẩm quyền; giải quyết phải khách quan, theo đúng quy định
của pháp luật. Trong quá trình tiếp công dân, xét giải quyết khiếu nại, tố cáo
phải kết hợp chặt chẽ giữa thanh tra, kiểm tra với xử lý về kinh tế, tài chính và
xử lý cán bộ có sai phạm; kiên quyết xử lý nghiêm những tổ chức, cá nhân
thiếu trách nhiệm trong việc giải quyết khiếu nại, tố cáo, giải quyết kiến nghị,
đề nghị hợp pháp của công dân; kiến nghị UBND cùng cấp hoặc cấp trên xử
lý nghiêm các vi phạm phát hiện được, kể cả những vi phạm dẫn đến khiếu
kiện của công dân.
Thứ hai: Tăng cường sự phối hợp giữa lực lượng Công an, Viện kiểm
sát và Thanh tra, bám sát địa bàn khiếu kiện, chủ động nắm chắc tình hình,
tăng cường đối thoại với công dân nhằm nắm bắt đúng và đầy đủ nguyện
vọng của nhân dân, ngăn chặn những hành vi quá khích gây mất ổn định trật
tự xã hội. Cơ quan Thanh tra phải kết hợp chặt chẽ với các tổ chức chính trị,
đoàn thể như Mặt trận Tổ quốc, Hội phụ nữ, đây chính là nguồn thông tin
quý giá để lắng nghe ý kiến phản ánh, phát hiện sai phạm hay những bất cập
trong quá trình thực hiện các chính sách pháp luật.
Thứ ba: Tăng cường tập huấn về chuyên môn, nghiệp vụ, hướng dẫn
các cán bộ, công chức trong ngành không chỉ nghiệp vụ về thanh tra, giải
70
quyết khiếu nại, tố cáo mà còn về công khai, minh bạch tài sản và nội dung
phòng, chống tham nhũng. Ngoài ra, Thanh tra huyện còn phải thường xuyên
đổi mới công tác tiếp công dân, cải tiến quy trình giải quyết đơn thư phù hợp
với đặc thù của địa phương, tích cực giải quyết khiếu nại đến cùng, giảm bớt
tình trạng tiếp khiếu và hướng dẫn nghiệp vụ, phổ biến trình tự, thủ tục giải
quyết khiếu nại, tố cáo đến các phòng, ban chuyên môn, UBND các xã trực
thuộc UBND huyện; hướng dẫn nghiệp vụ và tuyên truyền pháp luật đến cán
bộ, công chức cấp dưới; lồng ghép công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật
đối với công dân vào ngay trong quá trình giải quyết khiếu nại, tố cáo.
Thứ tư: Để giải quyết dứt điểm vụ việc khiếu nại, tố cáo đông người,
kéo dài của khoảng 500 hộ dân, hộ nhận khoán đối với các Công ty TNHH
MTV Cà phê (như đã trình bày ở phần mở đầu và chương 2 của luận văn),
đồng thời để giải quyết tốt các vấn đề bất cập, hạn chế trong công tác quản lý,
sử dụng đất đai hiện nay tại các Công ty TNHH MTV Cà phê, Nông trường
cao su đóng chân trên địa bàn huyện, Thanh tra huyện phối hợp với các cơ
quan, ban, ngành tham mưu UBND huyện báo cáo đề nghị Bộ Nông nghiệp
và Phát triển nông thôn, Tổng Công ty Cà phê Việt Nam, UBND tỉnh Đắk
Lắk tổng hợp, báo cáo các cơ quan có thẩm quyền ở Trung ương chỉ đạo giải
quyết dứt điểm vụ việc, đồng thời tổ chức thực hiện đồng bộ các giải pháp
triển khai thực hiện nghiêm túc, quyết liệt, có chất lượng và hiệu quả việc rà
soát, sắp xếp, đổi mới các nông, lâm trường theo tinh thần Nghị quyết số 30-
NQ/TW ngày 12/3/2014 của Bộ Chính trị, Nghị định số 118/2014/NĐ-CP
ngày 17/12/2014 của Chính phủ, Nghị quyết số 112/2015/QH13 ngày
27/11/2015 của Quốc hội và Công văn số 2252/TTg-ĐMDN ngày 10/12/2015
của Chính phủ về việc Phương án tổng thể sắp xếp, đổi mới Công ty nông
nghiệp và tái cơ cấu Tổng Công ty Cà phê Việt Nam.
Thứ năm: Phòng Tài nguyên và Môi trường phối hợp với Thanh tra
huyện hàng năm cần xây dựng kế hoạch thanh tra, kiểm tra việc chấp hành
71
pháp luật về đất đai tại UBND các xã thuộc huyện, gắn với các cuộc kiểm tra
về bảo vệ tài nguyên đất, khoáng sản. Tham mưu UBND huyện chấn chỉnh và
thực hiện công tác quản lý sử dụng đất đai tại địa phương đảm bảo đúng quy
định của pháp luật và có hiệu quả. Thường xuyên chỉ đạo theo dõi, cập nhật,
chỉnh lý biến động đất đai, phát huy hiệu quả của hồ sơ địa chính, cơ sở dữ
liệu đất đai, thực hiện tốt công tác thống kê đất đai. Phòng Tài nguyên và Môi
trường cần tập trung công tác tiếp nhận, xử lý và giải quyết kịp thời đơn thư
khiếu nại, tố cáo trong lĩnh vực đất đai của công dân trên địa bàn huyện. Tăng
cường công tác thanh tra, kiểm tra định kỳ, đột xuất việc chấp hành các quy
định pháp luật về quản lý, sử dụng quỹ đất; tăng cường phối hợp với các đơn
vị có liên quan trong việc thanh, kiểm tra đấu tranh phòng ngừa, xử lý kiên
quyết các hành vi vi phạm pháp luật về đất đai trên địa bàn. Thông qua việc
tăng cường hiệu quả hoạt động thanh tra, kiểm tra nhằm phát hiện những yếu
kém, hạn chế trong công tác quản lý, sử dụng đất đai và trong các dự án đã
triển khai trên địa bàn huyện; từ đó chấn chỉnh và kiến nghị xử lý kịp thời các
sai phạm.
Thứ sáu: Tăng cường vai trò, trách nhiệm của các cơ quan khối Nội
chính trong công tác phối hợp và giải quyết khiếu nại, tố cáo, khiếu kiện.
Công an huyện chỉ đạo các đơn vị chức năng, Công an các xã triển khai thực
hiện có hiệu quả các đợt cao điểm tấn công trấn áp, truy quét tội phạm xâm
phạm trật tự xã hội, nhất là thời gian trước, trong và sau khi diễn ra các sự
kiện chính trị quan trọng của Đất nước, của địa phương. Chủ trì, phối hợp với
các cơ quan, đơn vị làm tốt công tác nắm bắt tình hình liên quan đến khiếu
nại, tố cáo của công dân, các loại tội phạm, nhất là tội phạm có tổ chức tại địa
bàn các cơ sở; kịp thời phát hiện, vận động giải thích để người dân chấp hành
các quy định của pháp luật, không nghe, không tin lời xúi giục, dụ dỗ của kẻ
xấu, không để tập trung khiếu kiện đông người, vượt cấp. Xử lý nghiêm các
hành vi vi phạm pháp luật.
72
Viện Kiểm sát nhân dân huyện chủ trì, phối hợp với các cơ quan, đơn
vị liên quan xử lý, giải quyết đơn khiếu nại, tố cáo liên quan đến hoạt động tư
pháp, nhất là các vụ việc phức tạp, có dấu hiệu oan sai, dư luận xã hội quan
tâm. Tòa án nhân dân huyện chủ trì, phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên
quan xử lý, giải quyết các vụ án, các khiếu kiện hành chính đảm bảo kịp thời,
đúng quy định của pháp luật, nâng cao chất lượng xét xử các vụ án hành
chính.
Năm là: UBND huyện và UBND các xã cần phối hợp với các Sở,
ngành và các Phòng, ban, ngành chuyên môn chủ động làm việc trao đổi
thông tin để nắm bắt rõ tình hình khiếu nại, tố cáo; thống nhất phương án giải
quyết, không để dây dưa, kéo dài, để hết thời hiệu hoặc chỉ giải quyết cho hết
trách nhiệm làm phát sinh thêm số vụ việc tồn đọng. Đối với vụ việc phức
tạp, đông người thì Chủ tịch UBND các cấp trực tiếp chỉ đạo rà soát, giải
quyết, tăng cường đối thoại với công dân và đưa ra các hướng chỉ đạo giải
quyết đúng quy định pháp luật.
Sáu là: Thường xuyên tổ chức Hội nghị, Báo cáo tổng kết việc thực
hiện pháp luật về khiếu nại, tố cáo. Việc tổng kết phải chỉ ra được các ưu
điểm, nhược điểm trong các quy định pháp luật, nhất là các quy định về trách
nhiệm, thẩm quyền giải quyết khiếu nại, tố cáo; trình tự, thủ tục giải quyết
khiếu nại, tố cáo và đưa ra cá sáng kiến, biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả
giải quyết khiếu nại, tố cáo; tuyên dương các cá nhân, đơn vị, tổ chức có đóng
góp trong công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu kiện của công dân. Song
song với việc tổng kết phải tiến hành việc khảo sát thực tế hoạt động giải
quyết khiếu nại, tố cáo tại các địa phương, ban, ngành trong huyện để nắm bắt
trình độ, nhận thức của nhân dân về pháp luật.
3.2.2.4. Hoàn thiện tổ chức bộ máy, phân công nhiệm vụ trong công tác
giải quyết khiếu nại, tố cáo; nâng cao năng lực quản lý đất đai, năng lực
chuyên môn cho đội ngũ cán bộ, công chức làm nhiệm vụ tiếp công dân và
73
giải quyết khiếu nại, tố cáo
Một là: Củng cố, kiện toàn đội ngũ cán bộ, công chức làm công tác tiếp
dân, xử lý đơn thư và giải quyết khiếu nại, tố cáo; trong đó đặc biệt quan tâm
bố trí cán bộ có trình độ, năng lực, phẩm chất đạo đức tốt và có chế độ, chính
sách thỏa đáng để bộ phận này làm tốt nhiệm vụ được giao. Quan tâm đến
công tác đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ lý luận chính trị, năng lực
chuyên môn cho đội ngũ cán bộ, công chức, nhất là cán bộ, công chức làm
nhiệm vụ tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, cán bộ tiếp nhận và xử lý
hồ sơ đất đai. Trong đó gồm các nội dung: phải trau dồi phẩm chất chính trị,
đạo đức cách mạng; phải thường xuyên nâng cao trình độ năng lực, chất
lượng hiệu quả công việc; coi chất lượng hoàn thành nhiệm vụ chính là thước
đo năng lực của người cán bộ. Thêm vào đó, phải có phong cách, tác phong
công tác phù hợp. Đó là phong cách làm việc có kế hoạch, hiệu quả, chính
xác, tỷ mỷ, sâu sát, cụ thể tránh đại khái, qua loa, quan liêu, hình thức trong
hoạt động thẩm tra, xác minh, thu thập chứng cứ, tài liệu; luôn luôn tôn trọng
và lắng nghe ý kiến của quần chúng và cấp dưới để có quyết định đúng đắn
kịp thời, chính xác. Rèn luyện kỹ năng làm việc, nếu kiến thức là sự hiểu biết
về công việc thì kỹ năng chính là cách thức làm việc, là tổ chức triển khai
công việc, nói cụ thể hơn chính là các kỹ năng trong việc tiếp công dân, đối
thoại, cách triển khai thẩm tra, xác minh và kết luận vụ việc.
Hai là: Kiện toàn, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức Thanh
tra huyện, theo đó tăng cường biên chế cho Thanh tra huyện, đảm bảo đội ngũ
cán bộ thanh tra phải có đủ năng lực, trình độ chuyên môn và tâm huyết với
nghề nghiệp; cán bộ thanh tra cần có những hiểu biết nhất định về các ngành,
các lĩnh vực khác nhau, có như vậy mới có thể làm tốt nhiệm vụ trong môi
trường làm việc đa dạng; đặc biệt là trong công tác giải quyết khiếu nại, tố
cáo trong lĩnh vực đất đai vốn là lĩnh vực khó, phức tạp. Chỉ đạo kiện toàn,
củng cố Ban Tiếp công dân của huyện và nơi tiếp công dân của xã, trang bị
74
các điều kiện cần thiết tại Trụ sở tiếp công dân theo đúng quy định của pháp
luật, đảm bảo sự trang nghiêm, tôn trọng người dân; bố trí cán bộ tiếp công
dân có trình độ chuyên môn và kinh nghiệm thực tiễn, có thái độ tôn trọng và
phục vụ nhân dân, có kỹ năng giao tiếp và đối thoại với công dân, tiếp nhận,
phân loại và xử lý đơn thư theo đúng thẩm quyền. UBND huyện Phối hợp
với Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam huyện, Đảng ủy các xã chỉ đạo
UBND các xã, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt nam xã, các tổ chức thành viên
của mặt trận thực hiện tốt công tác hòa giải ở cơ sở, kiện toàn và củng cố đội
ngũ hòa giải viên đảm bảo các điều kiện theo quy định, có trình độ chuyên
môn và kinh nghiệm thực tiễn để thực hiện có hiệu quả công tác hòa giải ở cơ
sở.
Ba là: Để nâng cao trình độ, năng lực, phẩm chất cho đội ngũ cán bộ,
công chức này cần chú ý một cách toàn diện các yếu tố khác nhau như tổ
chức, nhân sự, cơ chế, điều kiện vật chất kỹ thuật...; có sự đổi mới mạnh mẽ
trong công tác tổ chức và cán bộ; tạo mọi điều kiện vật chất cần thiết cho hoạt
động thực hiện pháp luật giải quyết khiếu nại, tố cáo trong lĩnh vực đất đai.
Bốn là: Hoàn thiện hệ thống tổ chức bộ máy các cơ quan hành chính nhà
nước đảm bảo tinh gọn, hiệu quả, có sự phân công, phân cấp, phân quyền
giữa chính quyền Trung ương và chính quyền địa phương, giữa các cấp, các
ngành và giữa các địa phương; có sự phân công nhiệm vụ rõ ràng đối với các
cơ quan, cá nhân có thẩm quyền và trách nhiệm giải quyết khiếu nại, tố cáo
3.2.2.5. Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra việc thực hiện pháp
luật đất đai, pháp luật khiếu nại, tố cáo
Một là: Tăng cường công tác thanh tra trách nhiệm của Thủ trưởng các
phòng, ban và UBND các xã trong việc thực hiện các quy định của pháp luật
về tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo và pháp luật về đất đai, nhất là
những nơi xảy ra nhiều vụ việc khiếu nại, tố cáo, chất lượng, hiệu quả giải
quyết khiếu nại thấp Các cấp, các ngành, các cơ quan Thanh tra, cơ quan
75
Tài nguyên và Môi trường định hướng, rà soát, điều chỉnh, bổ sung, xây dựng
kế hoạch thanh tra hàng năm có trọng tâm, trọng điểm, hạn chế chồng chéo,
trong đó cần tập trung thanh tra trách nhiệm quản lý Nhà nước về đất đai,
trách nhiệm thực hiện pháp luật khiếu nại, tố cáo của Thủ trưởng các cơ quan,
đơn vị, tại các địa phương nhằm phát hiện, chấn chỉnh những yếu kém, xử lý
nghiêm, kịp thời, đúng pháp luật các trường hợp vi phạm.
Hai là: Tiếp tục đổi mới và nâng cao hiệu quả công tác thanh tra, kiểm
tra việc giải quyết khiếu nại, tố cáo. Tổ chức tập huấn, hướng dẫn nghiệp vụ,
nâng cao ý thức pháp luật, tinh thần trách nhiệm cho cán bộ, công chức làm
công tác thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo. Tăng cường công tác phối hợp
giữa cơ quan Thanh tra các cấp, các địa phương và các cơ quan liên quan
trong công tác thanh tra, kiểm tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo, đặc biệt là các
vụ việc khiếu nại, tố cáo đông người, phức tạp và kéo dài.
Ba là: Tiếp tục hoàn thiện quy định của pháp luật về công tác thanh tra.
Đảm bảo bố trí đủ kinh phí phục vụ cho công tác thanh tra, kiểm tra. Tăng
cường chất lượng các cuộc thanh tra, hiệu lực các kết luận thanh tra, kiểm tra.
Tăng cường kiểm tra, đôn đốc thực hiện nghiêm túc các kết luận thanh tra và
quyết định xử lý về thanh tra.
3.3.2.6. Tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp
luật nói chung và pháp luât đất đai, pháp luật khiếu nại, tố cáo nói riêng
Một là: UBND huyện, UBND các xã thuộc huyện cần tăng cường công
tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật đất đai, pháp luật khiếu nại, tố
cáo trên toàn huyện bằng nhiều hình thức. Để công tác tuyên truyền, phổ biến,
giáo dục pháp luật đất đai, pháp luật khiếu nại, tố cáo đạt kết quả tốt cần sử
dụng kết hợp nhiều hình thức và biện pháp đồng bộ, phải được tiến hành trên
nhiều phương diện, bằng nhiều phương pháp, đối với nhiều đối tượng khác
nhau trong quản lý nhà nước về đất đai, để mọi người, mọi tổ chức tự giác
chấp hành chủ trương của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước về đất
76
đai.
Hai là: Hoàn thiện cơ chế quản lý nhà nước về công tác tuyên truyền,
phổ biến, giáo dục pháp luật, trước hết phải củng cố, hoàn thiện cơ sở pháp lý
đối với hoạt động tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật đất đai, pháp luật
khiếu nại, tố cáo. Kiện toàn lực lượng cán bộ làm công tác tuyên truyền, phổ
biến, giáo dục pháp luật. Đội ngũ này phải đủ về số lượng và có chất lượng
tốt, đồng thời phải am hiểu tâm tư nguyện vọng thiết tha của nhân dân đối với
pháp luật đất đai, khiếu nại, tố cáo về đất đai. Đồng thời, tăng cường công tác
rà soát các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến công tác quản lý đất đai
trên địa bàn tỉnh, huyện, đề xuất sửa đổi, bổ sung, ban hành mới cho phù hợp
với quy định của pháp luật hiện hành và phù hợp với thực tiễn tại địa phương.
Ba là: Động viên, khuyến khích và tổ chức cho quần chúng nhân dân
tích cực tham gia vào các hoạt động pháp luật đất đai thực tiễn. Nhân dân sẽ
hiểu biết pháp luật đất đai một cách sâu sắc đầy đủ hơn khi họ tự mình vận
dụng nó. Vì vậy, cần phải mở rộng dân chủ, công khai trong hoạt động của
các cơ quan nhà nước nhằm thu hút đông đảo quần chúng nhân dân tham gia
xây dựng pháp luật, thực hiện pháp luật và giám sát kiểm tra việc thực hiện
pháp luật theo nguyên tắc: Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, tạo điều
kiện để nhân dân tham gia thảo luận, đóng góp ý kiến vào các văn bản pháp
luật đất đai. Tổ chức cho nhân dân tham gia vào các hoạt động thực hiện, áp
dụng pháp luật đất đai, khiếu nại, tố cáo về đất đai, có một cơ chế hợp lý để
người dân sử dụng pháp luật đất đai để bảo vệ các quyền, lợi ích chính đáng,
hợp pháp của mình và đấu tranh chống các biểu hiện vi phạm pháp luật đất
đai.
Bốn là: Tổ chức triển khai tuyên truyền, phổ biến, giáo dục nội dung
các văn bản pháp luật đất đai, pháp luật khiếu nại, tố cáo tới mọi tầng lớp
nhân dân. Đồng thời, phải đa dạng hoá các hình thức tuyên truyền, phổ biến,
giáo dục pháp luật, với các hình thức phong phú, thiết thực, hiệu quả phù hợp
77
với đặc điểm và trình độ dân trí, tình hình thực tế ở từng khu vực, từng địa
phương. Sử dụng triệt để các phương tiện thông tin đại chúng vào công tác
tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật. Tiếp tục cải tiến làm phong phú
hơn các hình thức tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật: phương tiện
truyền thanh, truyền hình, các bài báo, ấn phẩm, trên panô, áp phích cơ
động mở các chuyên trang, chuyên mục trên báo, đài, bản tin nội bộ, thông
qua đội ngũ báo cáo viên... Tạo điều kiện cho người tham gia khiếu nại, tố
cáo có sự hiểu biết nhất định để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình,
tránh trường hợp đi khiếu kiện vì thiếu hiểu biết.
Năm là: Mở rộng và nâng cao chất lượng hoạt động tư vấn, dịch vụ
pháp lý, tăng cường phối hợp giữa các cơ quan, đoàn thể quần chúng, trung
tâm trợ giúp pháp lý, văn phòng luật sư, đặc biệt là tư vấn pháp luật về đất
đai, pháp luật khiếu nại, tố cáo. Hoạt động tư vấn và dịch vụ pháp lý cần
được tổ chức sắp xếp lại, đổi mới phương thức hoạt động, đa dạng hoá các
loại hình dịch vụ nhằm đáp ứng nhu cầu và phục vụ có hiệu quả hơn những
đòi hỏi của xã hội như giới thiệu các văn bản pháp luật mới về đất đai, các
quy định mới về khiếu nại, tố cáo trong lĩnh vực đất đai.
Sáu là: Sử dụng có hiệu quả các tủ sách pháp luật. Tủ sách pháp luật
phục vụ cho mọi nhà, phục vụ thuận lợi cho đông đảo quần chúng nhân dân.
Muốn vậy, các địa phương phải thường xuyên cập nhật những văn bản pháp
luật về đất đai để nhân dân có thể tự mình nghiên cứu tại đây. Thường xuyên,
liên tục đưa báo chí đến các trung tâm văn hoá cơ sở, chú ý đối với các vùng
sâu, vùng xa. Đề cao vai trò của các tổ chức, đoàn thể, các cuộc thi tìm hiểu
pháp luật ở từng địa phương trong công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục
pháp luật đất đai, pháp luật khiếu nại, tố cáo. Tuyên truyền, phổ biến, giáo
dục pháp luật phải gắn trực tiếp vào hoạt động giải quyết khiếu nại, tố cáo về
đất đai, coi đây là biện pháp hết sức hiệu quả.
3.2.2.7. Thực hiện nghiêm túc chế độ thông tin, báo cáo; tămg cường
78
đầu tư cơ sở vật chất, ứng dụng công nghệ thông tin
Một là: UBND huyện, các cơ quan, đơn vị, địa phương phải thực hiện
nghiêm túc công tác tổng hợp, báo cáo công tác tiếp công dân, giải quyết
khiếu nại, tố cáo định kỳ và đột xuất theo đúng quy định, đảm bảo nghiêm
túc, kịp thời và có chất lượng. Tăng cường công tác phối hợp, báo cáo của các
cấp, các ngành, các địa phương để trao đổi, báo cáo xin ý kiến về hướng giải
quyết các vụ việc, nhất là các vụ việc khiếu nại, tố cáo về đất đai đông người,
phức tạp và kéo dài.
Hai là: Tăng cường đầu tư khoa học công nghệ, điều kiện vật chất cho
công tác quản lý đất đai, từng bước hiện đại hoá hệ thống quản lý đất đai bằng
công nghệ tin học trên cơ sở xây dựng hệ thống dữ liệu địa chính quốc gia.
Hỗ trợ kinh phí, tạo điều kiện về thời gian cho cán bộ theo học các lớp bồi
dưỡng nghiệp vụ, ngoại ngữ, tin học... để họ khai thác hiệu quả khoa học công
nghệ và các thông tin đã được trang bị. Tăng cường ứng dụng công nghệ
thông tin trong công tác quản lý nhà nước, xây dựng hệ thống dữ liệu và tăng
cường việc ứng dụng công nghệ thông tin vào việc theo dõi, tích hợp, khai
thác, sử dụng các thông tin, dữ liệu về tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố
cáo.
Ba là: Quan tâm và bố trí kinh phí, đầu tư trang thiết bị, cơ sở vật chất
cho các cơ quan chuyên môn để phục vụ tốt công tác tiếp công dân, giải quyết
khiếu nại, tố cáo cũng như phục vụ cho công tác quản lý nhà nước về đất đai.
Quan tâm giải quyết chế độ bồi dưỡng, hỗ trợ cho cán bộ tiếp công dân và xử
lý đơn thư theo đúng quy định, tạo sự thu hút, khuyến khích và động viên
nhằm góp phần hoàn thành tốt nhiệm vụ. Tăng cường đầu tư cơ sở vật chất
cho Trụ sở Tiếp công dân và cơ quan Thanh tra, hiện đại hóa điều kiện làm
việc, đời sống đảm bảo cho cán bộ thực hiện công tác giải quyết khiếu nại, tố
cáo luôn vững vàng, khách quan, chí công vô tư.
79
KẾT LUẬN
Qua quá trình nghiên cứu đề tài “Pháp luật về giải quyết khiếu nại, tố
cáo trong lĩnh vực đất đai - Từ thực tiễn huyện Cư Kuin, tỉnh Đắk Lắk”, có
thể rút ra một số kết luận chủ yếu như sau:
Đất đai là vấn đề lớn, phức tạp và rất nhạy cảm, tác động trực tiếp đến
kinh tế, chính trị, xã hội, sự ổn định và phát triển của Đất nước. Khiếu nại, tố
cáo nói chung và khiếu nại, tố cáo trong lĩnh vực đất đai nói riêng không chỉ
là quyền công dân mà còn là quyền con người, được quy định trong Hiến
pháp và pháp luật, là công cụ pháp lý để công dân bảo vệ quyền và lợi ích của
mình khi bị xâm phạm, là biểu hiện của nền dân chủ xã hội chủ nghĩa.
Khiếu nại, tố cáo trong lĩnh vực đất đai là một kênh thông tin khách
quan phản ánh việc thực thi quyền lực của bộ máy nhà nước, phản ánh tình
hình thực hiện công vụ của cán bộ, công chức trong lĩnh vực đất đai. Do đó,
công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo trong lĩnh vực đất đai không những có
vai trò quan trọng trong quản lý nhà nước, mà còn thể hiện mối quan hệ máu
thịt, gắn bó giữa Đảng, Nhà nước và Nhân dân. Thông qua giải quyết khiếu
nại, tố cáo trong lĩnh vực đất đai, Đảng và Nhà nước kiểm tra tính đúng đắn,
sự phù hợp của đường lối, chính sách, pháp luật về khiếu nại, tố cáo và pháp
luật về đất đai do mình ban hành, từ đó có cơ sở thực tiễn để nâng cao vai trò
sự lãnh đạo của Đảng và nâng cao hiệu quả thực hiện pháp luật, hiệu lực quản
lý nhà nước.
Giải quyết khiếu nại, tố cáo trong lĩnh vực đất đai được hiểu là quá trình
cơ quan nhà nước có thẩm quyền xem xét, đánh giá đối với quyết định hành
chính, hành vi hành chính về đất đai có đúng pháp luật hay không, từ đó đưa
ra các giải pháp xử lý phù hợp. Thực hiện pháp luật về giải quyết khiếu nại, tố
cáo trong lĩnh vực đất đai có vai trò rất quan trọng trong việc xây dựng và bảo
80
vệ pháp chế xã hội chủ nghĩa, bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng của các cá
nhân và tổ chức, góp phần to lớn vào việc xây dựng một Nhà nước pháp
quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam của Nhân dân, do Nhân dân, vì Nhân dân.
Vì vậy, về nhận thức các chủ thể thực hiện pháp luật phải coi công tác giải
quyết khiếu nại, tố cáo trong lĩnh vực đất đai là một nhiệm vụ chính trị quan
trọng, thường xuyên của cả hệ thống chính trị.
Công tác quản lý và sử dụng đất đai, công tác giải quyết khiếu nại, tố
cáo trong lĩnh vực đất đai tại huyện Cư Kuin, tỉnh Đắk Lắk vẫn còn nhiều tồn
tại, hạn chế và vi phạm, tình hình đơn thư ngày càng diễn biến phức tạp, tình
trạng khiếu nại, tố cáo tồn đọng, đông người, kéo dài vẫn còn nhiều, nhất là
trong lĩnh vực đất đai. Do đó, cùng với sự phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo
ổn định tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, an ninh quốc phòng,
thì việc khắc phục những hạn chế, bất cập trong công tác quản lý nhà nước về
đất đai, trong công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo, đảm bảo cho các quy định
của pháp luật về đất đai, pháp luật về khiếu nại, tố cáo được đi vào thực tiễn
cuộc sống, có hiệu quả, giảm bớt tình trạng khiếu nại, tố cáo nói chung và
khiếu nại, tố cáo trong lĩnh vực đất đai nói riêng, là một trong những yêu cầu
mang tính cấp thiết tại huyện Cư Kuin, tỉnh Đắk Lắk hiện nay.
Sự ra đời của Luật Khiếu nại năm 2011, Luật Tố cáo năm 2011, Luật
Đất đai năm 2013 và hệ thống các văn bản hướng dẫn thi hành, là một bước
ngoặt quan trọng trong sự phát triển của pháp luật về khiếu nại, tố cáo và
pháp luật về đất đai. Các đạo luật ra đời đã hạn chế những tồn tại, thiếu sót
trong quy định về khiếu nại, tố cáo nói chung và giải quyết khiếu nại, tố cáo
trong lĩnh vực đất đai nói riêng, góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả công
tác giải quyết khiếu nại, tố cáo. Tuy nhiên, qua thực tiễn cho thấy bên cạnh ưu
điểm, kết quả đạt được, các quy định của pháp luật về giải quyết khiếu nại, tố
cáo trong lĩnh vực đất đai hiện hành đã bộc lộ nhiều bất cập và hạn chế cần
81
phải sửa đổi, bổ sung và hoàn thiện. Pháp luật về đất đai, pháp luật về khiếu
nại, tố cáo còn một số nội dung chưa cụ thể, chưa phù hợp, các văn bản quy
phạm pháp luật về đất đai được ban hành nhiều nhưng còn thiếu đồng bộ, có
mặt còn chồng chéo, mâu thuẫn, thiếu thống nhất giữa pháp luật đất đai với
các pháp luật khác. Nội dung khiếu nại, tố cáo trong lĩnh vực đất đai cũng
phần lớn liên quan đến việc thực hiện các chính sách, quy định của pháp luật,
bắt nguồn từ những hạn chế, bất cập trong quy định pháp luật.
Muốn đảm bảo cho việc thực hiện pháp luật về giải quyết khiếu nại, tố
cáo trong lĩnh vực đất đai cần phải thực hiện đồng bộ các giải pháp: Hoàn
thiện các quy định pháp luật về khiếu nại, tố cáo, quy định pháp luật về đất
đai và các quy định pháp luật khác có liên quan. Bên cạnh đó, phải nâng cao
năng lực, trình độ, ý thức trách nhiệm của người có thẩm quyền trong giải
quyết khiếu nại, tố cáo trong lĩnh vực đất đai; nâng cao ý thức và nhận thức
pháp luật cho người dân. Đồng thời, phải xử lý nghiêm minh những vi phạm
pháp luật về đất đai và vi phạm pháp luật trong giải quyết khiếu nại, tố cáo
trong lĩnh vực đất đai...
Từ những bất cập, hạn chế trong quy định của pháp luật hiện hành và
tình hình thực tế phải giải quyết kịp thời những vụ việc khiếu nại, tố cáo trong
lĩnh vực đất đai hiện nay đang rất bức xúc. Việc hoàn thiện pháp luật và đảm
bảo thực hiện pháp luật về giải quyết khiếu nại tố cáo trong lĩnh vực đất đai là
vô cùng hữu ích và cấp bách.
Luận văn đã đạt được mục đích nghiên cứu đặt ra. Luận văn đã hệ
thống hóa những cơ sở lý luận của pháp luật giải quyết khiếu nại, tố cáo trong
lĩnh vực đất đai, đánh giá được thực trạng, chỉ ra nguyên nhân của những bất
cập, hạn chế, từ đó đưa ra những giải pháp cụ thể góp phần hoàn thiện pháp
luật và nâng cao hiệu quả thực hiện pháp luật giải quyết khiếu nại, tố cáo
trong lĩnh vực đất đai, bảo vệ các quyền và lợi ích hợp pháp của công dân.
82
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Bộ Chính trị (2014), tăng cường sự lãnh đạo của Đảng về công tác
tiếp công dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo, Chỉ thị số 35/CT-TW ngày
26/5/2014, Hà Nội.
2. Bộ Tài nguyên và Môi trường (2016), Báo cáo công tác khiếu nại, tố
cáo trong lĩnh vực quản lý, sử dụng đất đai, Hà Nội.
3. Chính phủ (2013), quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật
Khiếu nại, Nghị định số 75/2012/NĐ-CP ngày 03/10/2012, Nxb Lao động, Hà
Nội.
4. Chính phủ (2013), quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Tố
cáo, Nghị định số 76/2012/NĐ-CP ngày 03/10/2012, Nxb Lao động, Hà Nội.
5. Chính phủ (2014), quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật
Đất đai, Nghị định số 43/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014, Nxb Lao động, Hà
Nội.
6. Chính phủ (2014), quy định về giá đất, Nghị định số 44/2014/NĐ-CP
ngày 15/5/2014, Nxb Lao động, Hà Nội.
7. Chính phủ (2014), quy định về thu tiền sử dụng đất, Nghị định số
45/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014, Nxb Lao động, Hà Nội.
8. Chính phủ (2014), quy định về thu tiền thuê đất, thuê mặt nước, Nghị
định số 46/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014, Nxb Lao động, Hà Nội.
9. Chính phủ (2014), quy định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi
Nhà nước thu hồi đất, Nghị định số 47/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014, Nxb
Lao động, Hà Nội.
10. Chính phủ (2014), quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật
Tiếp công dân, Nghị định số 64/2014/NĐ-CP ngày 26/6/2014, tại trang
[truy cập ngày 25/01/2017].
11. Võ Nguyên Chương (2015), Thi hành pháp luật giải quyết khiếu
83
nại, tố cáo về đất đai trên địa bàn Thành phố Đà Nẵng, Luận văn Thạc sĩ
Luật học, Đại học Quốc gia Hà Nội, Hà Nội.
12. Nguyễn Ngọc Linh (2014), Thực thi pháp luật về giải quyết khiếu
nại, tố cáo về đất đai trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh, Luận văn Thạc sĩ Luật
học, Đại học Quốc gia Hà Nội, Hà Nội.
13. Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam khóa XI
(2005), Luật Phòng, chống tham nhũng năm 2005, tại trang
[truy cập ngày 30/12/2016].
14. Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam khóa X
(1998), Luật Khiếu nại, tố cáo năm 1998, tại trang
[truy cập ngày 30/12/2016].
15. Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam khóa XII
(2014), Luật Thanh tra năm 2010, Nxb Lao động, Hà Nội.
16. Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam khóa XIII
(2013), Luật Khiếu nại năm 2011, NXb Lao động, Hà Nội.
17. Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam khóa XIII
(2013), Luật Tố cáo năm 2011, Nxb Lao động, Hà Nội.
18. Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam khóa XIII
(2012), tiếp tục nâng cao hiệu lực, hiệu quả thực hiện chính sách, pháp luật
trong giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân đối với các quyết định hành
chính về đất đai, Nghị quyết số 39/2012/QH13 ngày 23/11/2012, tại trang
[truy cập ngày 07/11/2016].
19. Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam khóa XIII
(2014), Luật Tiếp công dân năm 2013, Nxb Lao động, Hà Nội.
20. Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam khóa XIII
(2014), Luật Đất đai năm 2013, Nxb Lao động, Hà Nội.
21. Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam khóa XIII
(2014), Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam năm 2013, Nxb
84
Lao động.
22. Thanh tra Chính phủ (2013), về quy trình giải quyết tố cáo, Thông
tư số 06/2013/TT-TTCP ngày 30/9/2013, tại trang
[truy cập ngày 30/12//2016].
23. Thanh tra Chính phủ (2013), về quy trình giải quyết khiếu nại, Thông
tư số 07/2013/TT-TTCP ngày 30/9/2013, tại trang
[truy cập ngày 30/12/2016].
24. Thanh tra Chính phủ (2016), sửa đổi, bổ sung một số điều của
Thông tư số 07/2013/TT-TTCP về quy trình giải quyết khiếu nại, Thông tư số
02/2016/TT-TTCP ngày 20/10/2016, tại trang
[truy cập ngày 02/01/2017].
25. Thanh tra Chính phủ (2016), Báo cáo công tác tiếp công dân, giải
quyết khiếu nại, tố cáo giai đoạn 2012-2015 và nhiệm vụ, giải pháp trong thời
gian tới, Hà Nội
26. Thanh tra Chính phủ (2011), Khiếu nại, tố cáo hành chính, cơ sở lý
luận, thực trạng và giải pháp, Đề tài Khoa học cấp Nhà nước, Hà Nội.
27. Viện Khoa học Thanh tra, Thanh tra Chính phủ (2016), Thu hồi đất
và giải quyết khiếu nại về thu hồi đất ở Việt Nam hiện nay, những vấn đề lý
luận và thực tiễn, Đề tài khoa học cấp Bộ, Hà Nội.
28. Ủy ban nhân dân huyện Cư Kuin (2012), Công tác tiếp công dân và
giải quyết khiếu nại, tố cáo năm 2012, Báo cáo số 246/BC-UBND ngày
13/12/2012, Cư Kuin.
29. Ủy ban nhân dân huyện Cư Kuin (2013), Công tác tiếp công dân và
giải quyết khiếu nại, tố cáo năm 2013, Báo cáo số 249/BC-UBND ngày
06/12/2013, Cư Kuin.
30. Ủy ban nhân dân huyện Cư Kuin (2014), Công tác tiếp công dân và
giải quyết khiếu nại, tố cáo năm 2014, Báo cáo số 282/BC-UBND ngày
03/12/2014, Cư Kuin.
85
31. Ủy ban nhân dân huyện Cư Kuin (2015), Công tác tiếp công dân và
giải quyết khiếu nại, tố cáo năm 2015, Báo cáo số 262/BC-UBND ngày
10/12/2015, Cư Kuin.
32. Ủy ban nhân dân huyện Cư Kuin (2016), Công tác tiếp công dân và
giải quyết khiếu nại, tố cáo năm 2016, Báo cáo số 215/BC-UBND ngày
08/12/2016, Cư Kuin.
33. UBND huyện Cư Kuin (2016), Thuyết minh tổng hợp kế hoạch sử
dụng đất năm 2017 huyện Cư Kuin, tỉnh Đắk Lắk, Báo cáo thuyết minh năm
2016, Cư Kuin.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- luan_van_phap_luat_ve_giai_quyet_khieu_nai_to_cao_trong_linh.pdf