Quản lý nhà nước đối với hoạt động báo chí là chức năng, nhiệm vụ
của cơ quan nhà nước từ trung ương xuống địa phương. Ở địa phương tùy
theo sự phân cấp của trung ương, trên cơ sở thực tiễn hoạt động báo chí của
tỉnh và năng lực hoạt động quản lý đã có ảnh hưởng đến hiệu lực, hiệu quả
của hoạt động quản lý nhà nước.
Ở nước CHDCND Lào nói riêng và các nước trên thế giới nói chung,
báo chí được coi là công cụ chính trị của Đảng, Nhà nước, của các tổ chức,
đoàn thể xã hội và là diễn đàn của nhân dân. Báo chí có một vai trò vô cùng
quan trọng trong đời sống chính trị - xã hội, nó được coi là vũ khí sắc bén trên
mặt trận tư tưởng văn hóa, đồng thời nó cũng tạo điều kiện cần thiết để cho
mọi người dân có thể tham gia vào đời sống chính trị của đất nước. Vì vậy, ý
nghĩa của thông tin báo chí rất quan trọng. Với nội dung thông tin báo chí
đúng đắn, chân thực, có sức thuyết phục, báo chí có khả năng hình thành dư
luận xã hội, dẫn đến hành động xã hội, phù hợp với sự vận động của hiện thực
theo những chiều hướng chó chủ định. Báo chí còn giữa vai trò tuyên truyền
tập thể, cổ động tập thể, tổ chức tập thể, điều này càng phù hợp với thời đại
bùng nổ thông tin hiện nay.
Hiện nay, sự phát triển mạnh mẽ của cuộc cách mạng khoa học công
nghệ, đặc biệt là công nghệ thông tin đã tác động sâu sắc đến lĩnh vực báo
chí, đưa thế giới từ kỷ nguyên công nghiệp sang kỷ nguyên thông tin báo chí
và phát triển kinh tế tri thức. Sự hội tụ giữa thông tin viễn thông, tin học là
một xu hướng quan trọng trong xu thế phát triển báo chí trên phạm vi toàn
cầu. Đầu tư cho báo chí từ chỗ được coi là đầu tư cho phúc lợi xã hội chuyển
thành đầu tư cho sự phát triển.
Trong xu thế khách quan của toàn cầu hóa, hội nhập kinh tế, các hoạt
động báo chí được mở rộng, tạo điều kiện cho giao lưu, hội nhập văn hóa,80
đồng thời cũng đang diễn ra cuộc đấu tranh tư tưởng gay gắt để bảo vệ độc
lập, chủ quyền quốc già và bảo vệ bản sắc văn hóa dân tộc. Chủ nghĩa đế
quốc và các thế lực thù địch đã và đang sử dụng hệ thống báo chí để chống
phá sự nghiệp xây dựng và bảo vệ tổ quốc ngày càng tinh vi và quyết liệt hơn.
Chính vì lẽ đó mà cần tới sự quản lý chặt chẽ và có hiệu quả đối với báo chí
trong giai đoạn hiện nay với mục tiêu vừa đảm bảo quyền tự do ngôn luận, tự
do báo chí của công dân, vừa tạo nên trật tự quản lý góp phần phát triển xã
hội, ổn định an ninh trật tự trong nước và hội nhập quốc tế.
91 trang |
Chia sẻ: yenxoi77 | Lượt xem: 513 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Luận văn Quản lý nhà nước đối với hoạt động báo chí trên địa bàn tỉnh Savannakhet, nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
kỳ mới.
Nghị quyết đã nêu những điểm cơ bản sau:
- Báo chí là phương tiện lãnh đạo quan trọng của Đảng và Nhà nước:
Báo chí tuyên truyền chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng và pháp luật
của nhà nước, tuyên truyền giáo dục xã hội về mặt chính trị, tư tưởng quần
chúng, động viên, thúc đẩy nhân dân góp phần thực hiện hai nhiệm vụ chiến
lược chính cũng như nhiệm vụ xây dựng và phát triển chế độ dân chủ nhân
dân, tạo các cơ sở để đi theo con đường xã hội chủ nghĩa.
- Báo chí là diễn đàn của quần chúng, là cầu nối giữa quần chúng và
Đảng: Báo chí còn là diễn đàn của quần chúng để trình bày ý kiến về sự lãnh
đạo của Đảng và sự quản lý của Nhà nước. Nói cách khác, báo chí là diễn đàn
phát huy dân chủ và quyền làm chủ nhà nước của các dân tộc, tạo cho Đảng
và quần chúng ngày càng gắn bó mật thiết với nhau. Muốn vậy, báo chí phải
bảo đảm quyền được nhận thông tin và quyền được thông tin của quần chúng.
- Báo chí là diễn đàn của quần chúng, là cầu nối giữa quần chúng và
Đảng: Báo chí phải có nhiều màu sắc và nội dung phong phú: Báo chí phải
57
thu hút và đem lại lợi ích gián tiếp hoặc trực tiếp cho độc giả, và khán thính
giả. Vì vậy, báo chí phải có nhiều màu sắc vừa phù hợp với sự yêu thích và
cần thiết của con người, vừa có nội dung thông tin phong phú, kiến thức mọi
mặt và giáo dục tổ chức động viên quần chúng.
- Các cơ quan, các ngành, cán bộ lãnh đạo của Đảng và Nhà nước đều
có trách nhiệm và phải quan tâm, chỉ đạo, giúp đỡ báo chí. Báo chí làm nhiệm
vụ của mình để đáp ứng nhiệm vụ của Đảng, Nhà nước và toàn dân. Vì thế,
các cơ quan, các ngành của Đảng và Nhà nước, cán bộ lãnh đạo các cấp phải
có trách nhiệm, phụ trách chỉ đạo, giúp đỡ báo chỉ để báo chí có thể thực hiện
nhiệm vụ đúng đắn và có hiệu quả ngày càng cao.
- Có chính sách thích hợp đối với báo chí: trong điều kiện chuyển sang
cơ chế mới, nên có sự hiểu biết đúng đắn về chính sách đối với báo chí. Mặt
khác, chúng ta nhận thức rằng, bất cứ trong chế độ hoặc điều kiện của cơ chế
nào, báo chí đều cần thiết phải đáp ứng được nhu cầu tinh thần của con người.
Vì vậy, phải có nguồn vốn đủ lớn để đảm bảo cho báo chí được hoạt động
thường xuyên và mang lại lợi ích cho toàn xã hội. Mặt khác, báo chí phải
nghiên cứu tìm con đường, biến pháp để chuyển sang cái mới nhất là tạo được
thu nhập đáp ứng yêu cầu chi tiêu của mình. Trong khuôn khổ được cho phép
làm và trong khả năng làm được, báo chí phải thúc đẩy sự đóng góp của quần
chúng và các bộ phận kinh tế khác để giảm bớt việc sử dụng ngân sách của
nhà nước, nhưng báo chí không được năng về mặt doanh nghiệp vì sẽ làm
giảm bớt vai trò của giáo dục, tổ chức, động viên của nó. Báo chí không được
hoạt động không đúng theo mục đích và mục tiêu về mặt chính trị của Đảng.
Quan điểm của Đảng khẳng định rõ, Đảng và Nhà nước luôn quan tâm
chỉ đạo, lãnh đạo cố gắng tạo mọi điều kiện cho báo chí được hoạt động theo
nhiệm vụ của mình. Lời phát biểu của ông Khawmtay Sisphandon, nguyên
Tổng Bí thư Đảng Nhân dân Cách mạng Lào, Chủ tịch nước Cộng hòa Dân
58
chủ nhân dân Lào tại Hội nghị Tư tưởng toàn quốc lần thứ III (1-4/7/1997)
cũng đã nhấn mạng đến sự quan trọng và vai trò của báo chí: phải biết áp
dụng cơ hội và kết quả khoa học kỹ thuật để làm công tác tuyên huấn phối
hợp với việc tuyên truyền tích cực thông qua phương tiện thông tin đại chúng
hiện đại, lấy nguồn thông tin đúng đắn trên thực tế theo hệ thống, phát tin kịp
thời cho quần chúng trong toàn quốc; phải quan tâm phát triển và cải cách
sự quản lý phương tiện truyền thông đại chúng tốt hơn, chẳng hạn như: nâng
cao chất lượng của báo chí, phát thanh, truyền hình, in ấn, phát hành, tăng
cường tính lãnh đạo tư tưởng, tính chiến đấu và tính quần chúng của các
phương tiện truyền thông đại chúng, kịp thời đáp ứng cho nhu cầu và nhiệm
vụ trong giai đoạn mới ; phải quan tâm nâng cao tính hợp lý, đúng thực tế,
tính khoa học trong tuyên truyền và giáo dục; đặc biệt quan tâm về vấn đề số
lượng, tránh làm theo hình thức để tuyên truyền, sẽ tốn phí tài sản, sức lực và
thời gian; phải biết phối hợp tuyên truyền gián tiếp đi đôi với giáo dục trực
tiếp, trong điều kiện thực hiện cơ chế thị trường và mở rộng quan hệ hợp tác
với bên ngoài.
Để tiếp tục hoàn chỉnh và lãnh đạo hoạt động báo chí, ngày 15/11/2008,
kỳ họp thứ VII, khóa VIII Đại hội Ban Chấp hành trung ương Đảng đã có
nghị quyết để xem xét, đánh giá và đề ra phương hướng cho hoạt động báo
chí; điều chỉnh, nâng cao chất lượng và hiệu quả của báo chí, cải cách lại
truyền hình và phát thanh quốc gia có hiệu quả và có khả năng phát sóng trên
toàn quốc đến năm 2020; điều chỉnh chính sách và cơ chế quản lý hành chính
của đài truyền hình và phát thanh quốc gia có thể tự lo về tài chính và có khả
năng nâng cao chất lượng, dịch vụ; có thể thực hiện tốt chính sách tiền lương
theo công việc làm và đảm bảo việc thực hiện nhiệm vụ chính trị của Đảng –
Nhà nước; tăng cường đầu tư của nhà nước, cải cách và xây dựng cơ sở vật
chất kỹ thuật , điều chỉnh, thay đổi hệ thống kỹ thuật từ hệ thống Analog
59
thành Digital được cấp cơ sở trong năm 2020 và hoàn chỉnh tất cả đến năm
2025, có thể phủ sống chiếm 100% diện tích quốc gia và phát sóng toàn thế
giới, điều chỉnh in ấn phát hành để tạo điều kiện cho báo in có thể phát hành
đến tận các cơ sở toàn đất nước; quan tâm và tăng cường việc đầu tư bồi
dưỡng và đào tạo cán bộ báo chí có khả năng chỉ đạo và quản lý hoạt động
báo chí trong toàn quốc có hiệu quả, đảm bảo về mặt chính trị và hiểu biết sâu
việc quản lý hành chính về báo chí trong giai đoạn mới.
Để tiếp tục hoàn chỉnh và thực hiện hoạt động báo chí có hiệu quả cao,
ngày 14/01/2099 kỳ họp thứ VII, khóa V của Đại hội Ban Chấp hành Ủy ban
ban tỉnh ủy tỉnh Savannakhet đã có nghị quyết về hoạt động báo chí và cũng
đã xem xét, đánh giá, chỉ đạo về hoạt động báo chí; phấn đấu làm cho hoạt
động báo chí thực hiện được vai trò giáo dục tình yêu nước, nâng cao ý thức
về pháp luật, tạo được sự đoàn kết của các dân tộc, đáp ứng đầy đủ thông tin
toàn quốc và thường xuyên có nội dung và màu sắc hấp dẫn; phải có ngân
sách, nguồn vốn để cải cách, điều chỉnh phương tiện, công vụ và cơ sở công
nghệ kỹ thuật cho việc thông tin văn hóa.
3.1.2. Chính sách của Nhà nước về báo chí
Chính phủ đã phát huy tự do báo chí ở Lào để đem lại lợi ích chung cho
quần chúng cả nước, xây dựng chế độ dân chủ nhân dân cho tự do báo chí của
nhân dân Lào làm chủ nhà nước. Tự do đó phải gắn liền với pháp luật, dân
chủ phải trong khuôn khổ của pháp luật, tự do của nhà báo phải gắn liền với
bản lĩnh chính trị và trách nhiệm, nghĩa vụ. Không cho phép có tự do kiểu
quyền cai trị dân chủ ngoài pháp luật vì nó sẽ tàn phá sự ổn định chính trị của
đất nước và cản trở sự phát triển, xây dựng đất nước.
Để tạo điều kiện cho báo chí hoạt động có hiệu quả, việc ban hành Luật
báo chí năm 2008 có ý nghĩa vô cùng quan trọng, tạo hành lang pháp lý cơ
bản cho mọi hoạt động của báo chí diễn ra theo đúng quy định của pháp luật.
60
Bên cạnh đó, trong các Nghị quyết của Đại hội Đảng, Nhà nước cũng quy
định chiến lược để phát triển hoạt động thông tin báo chí trong thời kỳ mới
với một số nội dung cụ thể như:
- Tăng cường điều chỉnh để hoạt động báo chí có nhiều màu sắc, có
tính giáo dục, đảm bảo tính thực tế, việc đáp ứng thông tin báo chí phải nhanh
chóng, kịp thời, làm cho hoạt động thông tin trở thành phương tiện tuyên
truyền chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, Nhà nước, góp phần cho
toàn xã hội phát triển tích cực, công bằng và trong sáng, phải tạo cho nội dung
thông tin có tính chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội, an ninh quốc phòng, ngoại
giao, thể thao
- Trong thời ký khoa học kỹ thuật hiện đại, báo chí phải tiếp tục điều
chỉnh phát triển cơ sở hạ tầng về mặt công nghệ kỹ thuật, nhằm xóa bỏ công
nghệ kỹ thuật lạc hậu, chuyển hướng theo hệ thống Digital cùng với hệ thống
của trung ương và có thể nối liền thành một hệ thống toàn quốc; cải cách việc
phát hành báo chí nhanh chóng, kịp thời, tạo cho cán bộ, chiến sĩ, nhân dân
được phục vụ về thông tin báo chí đầy đủ, cải cách sự quản lý dịch vụ báo chí,
đảm báo các cơ quan báo chí có hoạt động tích cực, quy định lại cơ cấu chức
vụ cho phù hợp, sắp xếp cán bộ vào công việc đúng theo chuyên môn, kiến
thức; đào tạo, bồi dưỡng cán bộ báo chí theo khóa học ngắn hạn hoặc dài hạn
ở trương nước và ngoài nước, đào tạo cán bộ trẻ trở thành cán bộ kế thừa, tạo
được cán bộ có kiến thức, khả năng và bản lĩnh chính trị cao.
Nhà nước có những chính sách và động lực để hỗ trợ hoạt dộng báo chí
có hiệu quả. Chính sách về báo chí theo Điều 4, Luật báo chí Lào như sau:
- Nhà nước hỗ trợ và phát triển hoạt động báo chí như thành lập và bổ
sung nhân sự, ủng hộ ngân sách, phương tiện, công nghệ kỹ thuật hiện đại.
- Nhà nước thúc đẩy các tổ chức và cá nhân trong và ngoài nước góp
phần phát triển báo chí bằng ủng hộ phương tiện, kỹ thuật, vốn
61
- Nhà nước có chính sách đối với tổ chức và cá nhân có thể hoạt động
về báo chí theo pháp luật.
- Nhà nước tạo điều kiện thuận lợi cho các tổ chức, cá nhân để sản
xuất và phát hành sản phẩm báo chí trong nước hoặc ra nước ngoài đúng
theo luật lệ.
- Nhà nước hỗ trợ và bảo vệ chủ cơ quan báo chí, cơ quan báo chí, nhà
báo, đồng nghiệp và nhà chuyên môn về báo chí hoạt động đúng theo pháp
luật.
- Nhà nước đảm bảo cho nhân dân Lào thực hiện quyền tự do và nghĩa
vụ của mình về báo chí, tạo điều kiện thuận lợi và bảo vệ người cung cấp
thông tin, góp ý kiến, phát biểu, phê bình không trái pháp luật, không trái lợi
ích của nhà nước và nhân dân thông qua báo chí.
3.1.3. Những xu hướng phát triển của báo chí và vấn đề đặt ra đối
với hoạt động quản lý nhà nước đối với báo chí trên địa bàn tỉnh
Savannakhet
Hoạt động báo chí của tỉnh Savannakhet trong điều kiện hiện nay chịu
một số tác động sau: nhu cầu thông tin và được thông tin, sự phát triển về kỹ
thuật và công nghệ truyền thông, cơ chế thị trường. Những tác động trên làm
nảy sinh một số xu hướng đáng chú ý trong sự phát triển của báo chí của tỉnh
Savannakhet hiện nay.
3.1.3.1. Xu hướng đa dạng hóa
- Báo in
Sẽ có hai khuynh hướng phát triển trái ngược nhau: một mặt sẽ có
nhiều tờ báo có nội dung phản ánh có tính chất tổng hợp. Các báo của các
ngành khác nhau phản ánh một số nội dung chung như nhau. Bất kỳ báo nào,
dù là cơ quan xây dựng, nông nghiệp, thương mại đều cố gắng có trogn
trang báo của mình những tin, bài viết về thể thao, giáo dục, các bài có tính
62
chất chuyên ngành thì ít đi. Nguyên nhân của hiện tượng này là do các báo
đều muốn thu hút được nhiều độc giả, có số lượng bản phát hành cao nên đã
vượt ra ngoài khỏi chuyên ngành của mình. Ngược lại, ngày càng có nhiều tờ
báo, tạp chí mang tính chất chuyên ngành rất sâu, với số lượng độc giả nhỏ,
phạm vi đối tượng tác động hẹp để đáp ứng nhu cầu thông tin của xã hội.
- Báo nói và báo hình
Xu hướng đa dạng hóa sẽ tạo điều kiện cho các chương trình của hai
phương tiện thông tin ngày càng phong phú và hoạt động tốt hơn. Xu hướng
này có thể thu hút được các cơ quan chuyên môn khác hỗ trợ và góp phần làm
chương trình của mình theo nhu cầu và chiến lược của cơ quan, các tổ chức
xã hội, có thể tạo điều kiện cho nhà quản lý khác đầu tư thành lập cơ quan và
hoạt động báo chí trong giai đoạn mới.
- Báo điện tử
Hiện nay, báo điện tử là thông tin đến nhanh nhất so với các phương
tiện truyền thông khác. Nhiều nước trên thế giới đang coi trọng, quan tâm và
đầu tư rất nhiều để phát triển báo chí trên mạng internet phục vụ cho người sử
dụng ngày càng hấp dẫn. Ở tỉnh Savannakhet chưa có cơ quan báo chí nào có
hoạt động báo điện tử, vì chưa có đủ khả năng về ngân sách, thiếu nhân sự có
kỹ thuật cao Trong tương lại, Nhà nước nên đầu từ và tạo điều kiện thuận
lợi cho các cơ quan báo chí được thành lập và hoạt động báo điện tử.
3.1.3.2. Xu hướng nâng cao vai trò của báo chí để làm diễn đàn cho
công chúng
Báo chí là diễn đàn của xã hội, là cơ quan ngôn luận của các cơ quan,
các tổ chức chính trị, xã hội, là mối quan hệ chặt chẽ giữa công chúng với
Đảng và Nhà nước, là diễn đàn của nhân dân để thực hiện quyền tự do ngôn
luận, tự do báo chí, quyền làm chủ nhà nước.
3.1.3.3. Tăng cường sự yêu thích của độc giả và khán giả
63
Trong thời gian qua, người dân chưa góp phần nhiều vào hoạt động báo
chí. Nguyên nhân là do hiệu quả làm việc của các cơ quan báo chí chưa cao,
chưa thu hút được độc giả, khán giả. Vì vậy, từ đây tới năm 2020, phấn đấu
tạo cho báo Savanhphatthana phát hành tới tất cả các cơ quan thuộc tỉnh; các
văn phòng cấp huyện, các bản văn hóa và bản phát triển của tỉnh, đài phát
thanh phủ sống chiếm 95% và đài truyền hình phủ sống chiếm 70% diện tích
của tỉnh. Ngoài ra, cơ sở vật chất công nghệ kỹ thuật báo chí thay đổi, tất cả
chuyển từ hệ thống Analog thành Digital 100% trong năm 2020.
3.1.3.4. Đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức
Việc nâng cao trình độ cho các cán bộ, công nhân viên cũng rất quan
trọng. Để đáp ứng cho nhu cầu hiện đại hóa về công nghệ kỹ thuật, đòi hỏi
các nhà báo nhiều hiểu biết, bản lĩnh chính trị, nắm được chủ trương, chính
sách, đường lối của Đảng và Nhà nước trong từng giai đoạn để hoạt động
đúng đắn và có hiệu quả cao.
Những tác động và xu hướng trên đặt ra các vấn đề cho quản lý nhà
nước về báo chí một số vấn đề:
- Quản lý không gò bó, không cản trở, ngược lại, một mặt làm cho việc
đáp ứng nhu cầu thông tin của xã hội tốt hơn, mặt khác vẫn đảm bảo hoạt
động đúng pháp luật, theo định hướng xã hội chủ nghĩa.
- Quản lý nhà nước về báo chí có hiệu quả cần nâng cao trình độ cán
bộ, công chức để bắt kịp trình độ phát triển rất cao của phương tiện kỹ thuật,
công nghệ truyền thông hiện đại. Bản thân sự quản lý phải chứa đựng hàm
lượng công nghệ cao và đội ngũ cán bộ quản lý phải hiểu và sử dụng được nó.
- Quản lý nhà nước về báo chí phải phù hợp với cơ chế vận hành trong
điều kiện kinh tế thị trường, chịu tác động theo quy luật cung cầu. Tức là đáp
ứng được nhu cầu, thị hiếu của quần chúng, nhưng điều đó không được dẫn
64
đến khuynh hướng thương mại hóa một cách tràn lan và sự lũng đoạn của
đồng tiền đối với báo chí.
- Nhu cầu thông tin và được thông tin đòi hỏi phải có sự giao lưu quốc
tế, nhưng đồng thời cũng phải điều khiển báo chí tuân theo pháp luật và đảm
bảo được an ninh chính trị và bí mật quốc gia.
3.2. Một số giải pháp nhằm tăng cường quản lý nhà nước đối với
hoạt động báo chí trên địa bàn tỉnh Savannakhet
3.2.1. Hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về hoạt động
báo chí
Việc phân tích thực trạng hoạt động báo chí và quản lý báo chí của tỉnh
Savannakhet trong tình hình hiện nay cho thấy, công tác quản lý báo chí của
tỉnh Savannakhet đã có nhiều tiến bộ. Để báo chí phát triển kịp thời cùng với
sự phát triển của các ngành khác trong tỉnh cũng như trên cả nước. Ủy ban
tỉnh ủy và Chính quyền tỉnh rất quan tâm và coi trọng việc lãnh đạo quản lý.
Năm 1993, Bộ Chính trị trung ương Đảng Nhân dân Cách mạng Lào khóa III
đã có Nghị quyết số 36/CT-TƯ về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng và sự
quản lý của Nhà nước đối với báo chí trong thời kỳ mới. Đặc biệt sự ra đời
của Luật báo chí năm 2008 và một số văn bản quy định khác của Chính phủ
tạo điều kiện cho việc quản lý báo chí được tốt hơn. Quá trình thực hiện các
chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước trong điều kiện mới cũng là
quá trình thử nghiệm, làm quen với cơ chế quản lý mới nên không tránh khỏi
những kết quả không ngang tầm với yêu cầu và nhiệm vụ đặt ra, có những
việc phải điều chỉnh kịp thời. Ngoài Luật báo chí ban hành năm 2008, tới năm
2009 Đại hội Ban Chấp hành Ủy ban tỉnh ủy tỉnh Savannakhet có nghị quyết
về hoạt động báo chí và đã xem xét, đánh giá và chỉ đạo về hoạt động báo chí.
Yêu cầu này đặt ra cho các cơ quan quản lý nhà nước về báo chí phải rà soát
lại hoạt động báo chí của mình, có những biện pháp cụ thể khắc phục những
65
thiếu sót trong thời gian qua, tăng cường công tác quản lý nhà nước đối với
báo chí cho phù hợp với điều kiện mới, cùng toàn dân thực hiện tốt công cuộc
đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
Cũng như trong các lĩnh vực khác, trong lĩnh vực báo chí, một công cụ
hết sức quan trọng để giúp cho cơ quan quản lý tăng cường hiệu lực của mình
đó là hệ thống chính sách pháp luật. Luật báo chí được Quốc hội thông qua là
sự kiện quan trọng đảm bảo cho hoạt động báo chí có văn bản pháp lý chính
thống làm công cụ điều chỉnh, kiểm tra, xử lý trong quá trình tổ chức thực
hiện. Cùng với văn bản ấy, các văn bản pháp quy riêng của tỉnh cũng như Sở
Thông tin và Văn hóa tỉnh Savannakhet được ban hành trong thời gian qua đã
giúp cơ quan quản lý nhà nước về báo chí của tỉnh và hoạt động báo chí đi
đúng hành lang pháp lý.
Trong những năm gần đây, tuy các cơ quan chức năng đã có sự cố gắng
để xây dựng hệ thống văn bản pháp quy, nhưng nhìn chung còn thiếu đồng
bộ, việc sửa đổi những điểm không phù hợp chậm được tiến hành. Để tăng
cường hoạt động quản lý nhà nước về báo chí trong giai đoạn hiện nay, cần
thường xuyên hoàn thiện hành láp pháp lý cho hoạt động thông tin báo chí
được thông thoáng. Sự phát triển liên tục của báo chí đòi hỏi phải không
ngừng bổ sung, cụ thể hóa, chi tiết hóa các chế định pháp lý cho phù hợp với
điều kiện mới. Trên thực tế, một số quy định cụ thể trong các văn bản dưới
luật không còn hợp lý, song chưa được điều chỉnh. Một số hoạt động cụ thể
chưa được đưa vào phạm vi chi phối của luật pháp, đồng thời còn có tình
trạng không xử lý hoặc xử lý không nghiêm, không kịp thời những trường
hợp vi phạm quy định về chế độ báo chí. Chẳng hạn, chưa có quyết định riêng
về hoạt động báo chí ở các cấp, vì vậy hoạt động báo chí chưa đi sâu đến
chuyên nghiệp hóa và chuyên môn hóa nhiệm vụ theo trách nhiệm, do đó,
việc xử lý những trường hợp vi phạm quy định và chế độ báo chí còn xảy ra
66
nhiều ở hầy hết các cơ quan báo chí. Mặc dù đã có quy định riêng về quản lý
hoạt động các doanh nghiệp cá nhân thuộc lĩnh vực thông tin như truyền hình
cáp, các biến quảng cáo, các hoạt động của doanh nghiệp cá nhân về báo
chí Nhìn chung, trong thời gian qua, báo chí Lào nói chung, báo chí tỉnh
Savannakhet nói riêng chỉ được hoạt động trong khuôn khổ của Nghị quyết số
36/CT-TƯ của Bộ Chính trị Trung ương Đảng và một số nghị quyết của Ban
Chấp hành trung ương Đảng (2008), Ban Chấp hành Ủy ban tỉnh ủy tỉnh
Savannakhet (2009) và Luật báo chí Lào. Vì vây, phải cải cách lại một số văn
bản quy phạm pháp luật dưới luật một cách chi tiết và đồng bộ hơn về hoạt
động báo chí các cấp để tránh khỏi tình trạng trên.
Trong tình hình có khả năng nhiều báo và tạp chí điện tử ra đời trong
thời gian sắp tới, đưa thông tin lên mạng, tăn cường thông tin và giao lưu đối
ngoài, như ở tỉnh Savannakhet lại chưa có văn bản chính thức quy định về
việc quản lý và thiết lập sử dụng mạng internet đối với báo điện tử. Yêu cầu
của tình hình mới cũng đòi hỏi các cơ quan chức năng phải ban hành những
văn bản quy định chi tiết, chặt chẽ để báo chí hoạt động hiệu quả, đáp ứng
yêu cầu thông tin trong tỉnh cũng như trong và ngoài nước.
3.2.2. Xây dựng và hoàn thiện tổ chức bộ máy của cơ quan báo chí
Trong việc tăng cường quản lý, vấn đề hàng đầu cần quan tâm là nhanh
chóng kiện toàn bộ máy và sớm hình thành cơ chế cho bộ máy vận hành, tăng
cường số lượng, chất lượng cán bộ và các điều kiện hoạt động cho bộ máy.
Giải quyết được mặt này cũng chính là khắc phục một nguyên nhân cơ bản
dẫn đến những thiếu sốt, khuyết điểm của công tác quản lý báo chí vừa qua.
Phát triển đi đôi với quản lý tốt cần được hiểu rằng: phải đảm bảo cho
sự tăng trưởng, quy mô của báo chí phù hợp với yêu cầu, điều kiện và khả
năng thực tế, đồng thời khả năng quản lý phải được tăng cường để đảm bảo
các điều kiện cho hệ thống báo chí hoạt động có hiệu quả toàn diện. Muốn
67
vậy, cần tăng cường hoàn thiện, hình thành một bộ máy đủ mạnh từ cấp Bộ,
cấp Sở tới từng ban biên tập báo, đủ sức vận hành, kiểm tra, kiểm soát hệ
thống báo chí trên thực tế.
Sớm hình thành một cơ chế làm việc rõ ràng, cụ thể giữa Sở Thông tin
và Văn hóa tỉnh Sanvannakhet với các Ban ngành hữu quan liên quan tới
việc quản lý nhà nước về báo chí. Cơ chế này phải đảm bảo sự điều hành
thống nhất, có khả năng giải quyết nhanh và dứt điểm các vụ việc, đồng thời
kiểm soát được liên tục hoạt động báo chí, tránh hieenje tượng đánh trống bỏ
dùi, dễ làm khó bỏ, đùn đẩy công việc, trách nhiệm không rõ ràng. Có thể
việc làm này phải sớm được thể chế hóa thành văn bản pháp quy, làm chỗ
dựa pháp lý cho việc vận hành toàn bộ bộ máy lãnh đạo, quản lý hoạt động
báo chí.
Việc tổ chức lại bộ máy quản lý nhà nước về báo chí ở tỉnh
Sanvannakhet cũng cần nâng cao vai trò của Sở Thông tin và Văn hóa. Sở này
hiện tại chỉ là cơ quan giúp việc cho Ủy ban Tỉnh ủy – Chính quyền tỉnh trong
việc quản lý nhà nước về báo chí nên nhiều khi còn thụ động, phụ thuộc vào
cấp trên, trong khi đó Ủy ban Tỉnh ủy – Chính quyền tỉnh thì có quá nhiều
công việc phải giải quyết nên việc quản lý báo chí nhiều khi bị buông lỏng và
chậm tiến độ. Vì vậy, cần phải xây dựng một cơ chế thích hợp để tăng cường
sự chủ động, linh hoạt của các cơ quan quản lý nhà nước đối với báo chí ở
tỉnh Sanvannakhet.
Việc quản lý hệ thống phát thanh, truyền hình ở tỉnh Sanvannakhet
cũng nên tập trung vào một đầu mối cùng với các loại báo khác. Hiện nay, hệ
thống phát thanh truyền hình ở tỉnh Sanvannakhet vẫn do đài phát thanh
truyền hình trung ương quản lý về chuyên môn, kỹ thuật, có khi cả nội dung,
ngoài ra chịu sự quản lý của cơ quan chủ quản là Ủy ban tỉnh ủy – Chính
68
quyền tỉnh chứ không phải quản lý theo chiều dọc và chịu sjw quản lý của Sở
Thông tin và Văn hóa tỉnh Sanvannakhet.
Hiện nay, trên địa bàn tỉnh Sanvannakhet, hệ thống báo điện tử còn
nhiều hạn chế, chưa thực sự phát triển mạnh mẽ. Có thể thấy rằng, việc kết
nối mạng internet và đưa tin lên mạng là một vấn đề khá lớn đối với cơ quan
quản lý báo chí để có thể quản lý được thông tin ở cả đầu vào và đầu ra, để
phục vụ được nhiệm vụ mở rộng thông tin, làm cho nhân dân cả nước cũng
như bạn bè quốc tế và công đồng người Lào ở nước ngoài có thể hiểu thêm,
hiểu đúng về chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước, đồng
thời tăng thêm hiểu biết của nhân dân về tình hình mọi mặt ở địa phương
cũng như trong cả nước. Vì vậy, trong thời gian tới, chính quyền cấp tỉnh cần
đặc biệt coi trong tới vấn đề này.
Việc quản lý thông tin đối ngoại cũng cần phải kiện toàn lại đẻ đủ khả
năng đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong thời gian tới. Thông tin tuyên truyền
đối ngoại là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của hoạt động báo chí tỉnh
Sanvannakhet. Trong thời gian qua báo chí tỉnh Sanvannakhet đã có liên kết,
hợp tác với báo chí các tỉnh khác trong nước, cũng như liên kết với các tỉnh
của các nước xung quanh để kịp thời cập nhật các thông tin, đồng thời tránh
khỏi những hiện tượng thù địch tranh thủ mọi phương tiện truyền thông để
chống phá lại, đưa thông tin thất thiệt, bóp méo sự thật làm cho nhân dân hiểu
saiTheo ký kết thì hàng năm sẽ có báo cáo tổng kết lại hoạt động hợp tác
báo chí của các tỉnh, khi đó sẽ tổng kết đánh giá và rút kinh nghiệm để trong
năm sau hoạt động báo chí sẽ đạt được hiệu quả cao hơn. Đây cũng là một
trong những lý do quan trọng để các cơ quan chức năng tiến hành rà soát và
kiện toàn lại bộ máy và cơ chế quản lý nhà nước đối với báo chí trên địa bàn
tính nói riêng và cả nước nói chung nhằm nâng cao hiệu lực và hiệu quả quản
lý đối với lĩnh vực trên.
69
3.2.3. Đẩy mạnh công tác đào tạo và quy hoạch cán bộ quản lý
báo chí
Sự nghiệp đổi mới, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước
đòi hỏi phải có một đội ngũ cán bộ quản lý vừa hồng vừa chuyên. Đội ngũ
cán bộ, trước hết là cán bộ lãnh đạo, quản lý phải vững vàng về chính trị,
gương mẫu về đạo đức, trong sạch về lối sống, có trí tuệ, kiến thức và năng
lực hoạt động thực tiễn, gắn bó với nhân dân. Cần có cơ chế và chính sách
phát hiện, tuyển chọn, đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, thực hiện đúng đắn nguyên
tắc Đảng thống nhất lãnh đạo công tác cán bộ và quản lý đội ngũ cán bộ đi đôi
với phát huy trách nhiệm của các tổ chức và người đứng đầu các tổ chức trong
hệ thống chính trị về công tác cán bộ. Công tác quy hoạch và đào tạo nguồn
cán bộ cần chú ý đến cán bộ nữa, cán bộ chuyên gia trên các lĩnh vực; đào tạo
phải có đối tượng chính xác, vừa đào tạo trong thời gian trước mắt vừa trong
thời gian lâu dài, đào tạo trong và ngoài nước để được đội ngũ cán bộ kế cận
có đức có tài.
Cần đánh giá và sử dụng đúng cán bộ trên cơ sở tiêu chuẩn, lấy thực thi
làm trung tâm, lấy hiệu quả công tác thực tế và sự tín nghiệm của nhân dân
làm thước đo chủ yếu; cần đánh giá một cách khoa học, khách quan, công tâm
theo quy trình chặt chẽ, phát huy dân chủ, dựa vào tập thể và nhân dân để
tuyển chọn cán bộ; đổi mới, trẻ hóa đội ngũ cán bộ lãnh đạo và quản lý, kết
hợp các độ tuổi đảm bảo tính liên tục, kế thừa và phát triển.
Trong lĩnh vực báo chí, để nâng cao hiệu quả hoạt động quản lý, trước
hết cần chú trọng chất lượng đội ngũ cán bộ làm công tác quản lý bao gồm
những cán bộ trực tiếp thực hiện công việc quản lý nhà nước về báo chí trong
các cơ quan quản lý nhà nước về báo chí, và những người đứng đầu các cơ
quan báo chí. Đội ngũ này trong những năm qua đã có nhiều tiến bộ. Việc ban
hành Luật báo chí và những văn bản dưới luật đã đáp ứng kịp thời những biến
70
đổi của tình hình trong tỉnh và trong nước, tạo điều kiện quản lý tốt về báo
chí. Việc sắp xếp cán bộ phụ trách quản lý báo chí đã chú trọng đến trình độ
chính trị cũng như chuyên môn. Những người được giao cho quản lý các cơ
quan báo chí phần lớn là những người đã từng làm báo.
Trong những năm đổi mới của thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa,
tuy công tác quản lý báo chí ở tỉnh Savannakhet phát triển không ngừng,
nhưng vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu đặt ra. Ngành Thông tin thuộc Sở
Thông tin và Văn hóa là cơ quan quản lý báo chí của tỉnh và chịu trách nhiệm
trước Sở Thông tin và Văn hóa, nhưng trong ngành này chỉ có 6 cán bộ với
gần 20 công hơn chính, trong đó có phụ trách về hoạt động báo chí. Trên thực
tế, đội ngũ cán bộ này vừa thiếu vừa yếu, trình độ bao quát công việc không
cao, cộng với việc áp dung công nghệ thông tin trong quản lý cũng chưa
ngang tầm, do đó, không đáp ứng được yêu cầu quản lý trong điều kiện hiện
đại hóa đất nước như hiện nay.
Để giải quyết vấn đề trên, đội ngũ cán bộ, chuyên viên làm công tác
quản lý nhà nước về báo chí cần được tăng cường cả về chất lượng và số
lượng tránh tình trạng kiêm nhiệm, chồng chéo, khó hoàn thành nhiệm vụ
được giao. Những cán bộ này phải được trang bị tốt kiến thức về pháp luật,
thường xuyên được bồi dưỡng nâng cao kiến thức về mọi mặt như chính trị,
luật pháp, báo chí, áp dụng công nghệ mới trong công tác quản lý.
Muốn hoạt động quản lý báo chí có hiệu quả, cần phải đào tạo, nâng
cao trình độ của đội ngũ cán bộ quản lý báo chí theo một số nội dung quan
trong như:
- Tri thức báo chí: người lam công tác quản lý không thể không có
những hiểu biết, những tri thức về công việc của mình đang theo dõi. Vì vậy,
người làm cán bộ quản lý báo chí phải có những hiểu biết rất cơ bản về báo
71
chí, tức là phát tốt nghiệp chuyên ngành báo chí hoặc phải tham gia học các
lớp bồi dưỡng kiến thức chuyên ngành về báo chí.
- Tri thức về khoa học công nghệ báo chí và khoa học quản lý: công
chức thời hiện đại ở hầu hết các ngành đều phải có những kiến thức cơ bản về
công nghệ thông tin, đặc biệt đối với các công chức phụ trách theo dỏi, quản
lý thông tin báo chí thì đây là yêu cầu thiết yếu. Vì vậy, phải có chế độ tuyển
dụng rất nghiêm ngặt, chọn lọc được những công chức có khả năng thích nghi
với phương tiện kỹ thuật quản lý hiện đại, có ý thức tìm tòi học hỏi và áp
dụng công nghệ hiện đại vào công việc quản lý của mình. Đối với những công
chức đã nhiều tuổi, chưa được trang bị kiến thức về công nghệ thông tin, phải
cho theo học các khóa ngắn hạn về công nghệ quản lý hiện đại. Ngoài ra, cán
bộ quản lý phải có những kiến thức cơ bản về quản lý nhà nước.
- Tri thức về pháp luật: quản lý nhà nước trong mọi lĩnh vực đều phải
căn cứ vào hệ thống pháp luật có liên quan đến nó. Điều này buộc công chức
quản lý báo chí phải có hiểu biết sâu sắc về luật pháp, đặc biệt nội dung của
những văn bản pháp luật đối với hoạt động báo chí.
Những tri thức trên đây rất cần thiết cho những công chức làm công
việc quản lý nhà nước về báo chí, vì ngoài việc theo dõi, xử lý, họ phải ban
hành các văn bản dưới luật, nếu không có tri thức về chuyên ngành báo chí
cũng như không hiểu biết tường tận về pháp luật thì không thể soạn thảo được
các văn bản có nội dung đúng đắn, chuẩn xác. Vì vậy, phải có chính sách đào
tạo và đại tạo lại đội ngũ những người quản lý báo chí để theo kịp tốc độ phát
triển chung của xã hội.
Ngoài những tri thức về chính trị, luật pháp, chuyên môn, nghiệp vụ
những cán bộ, công chức quản lý nhà nước về báo chí còn cần phải có đạo
đức trong sáng, phẩm chất chính trị vững vàng. Chỉ có phẩm chất chính trị tốt
mới giúp cho các nhà quản lý có sự nhạy bén trong việc nhận thức những sai
72
phạm của báo chí, mới đưa ra được những chính sách phù hợp với đường lối,
chủ trương chung của Đảng và Nhà nước, đồng thời mới làm tốt công tác
tham mưu cho Chính phủ, đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp đẩy mạnh công
nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước trong giai đoạn hiện nay.
Các cơ quan chủ quản báo chí, với tư cách là liên đới chịu trách nhiệm
những sai phạm trong hoạt động báo chí của tờ báo mình quản lý cần có bộ
phận hoặc cán bộ theo dõi, giám sát. Những người đó cũng phải hiểu biết về
pháp luật, có kiến thức về báo chí để kịp thời nhắc nhở, chấn chỉnh khi báo
chí ngành mình có sai phạm.
Một đội ngũ cán bộ có liên quan nhiều đến hiệu quả công tác quản lý
nhà nước về báo chí là những người đứng đầu các cơ quan báo chí – các tổng
biên tập, giám đốc các đài phát thanh, truyền hình. Họ là người định hướng,
quyết định sự phát triển của báo, là linh hồn của mỗi tờ báo. Đương nhiên,
bên cạnh tổng biên tập còn có vai trò tập thể của chi bộ Dảng. Tuy nhiên, các
tổng biên tập, các giám đốc vẫn giữ một chức năng không gì thay thế được.
Tổng biên tập là người như thế nào trong quan điểm chính trị, trình độ và đạo
đức nghề nghiệp thì cả đội ngũ tòa soạn được hình thành theo hướng đó và cả
tờ báo đi theo hướng đó. Vì vậy, trong đào tạo phải đặt lên hàng đầu nhiệm vụ
đào tạo, bồi dưỡng các tổng biên tập, giám đốc.
Mặc dù, trong những năm qua, ở Lào có khoa báo chí để đào tạo nhà
báo tại trường Đại học quốc gia Lào, nhưng chưa đáp ứng được nhu cầu của
nhiệm vụ trong thời kỳ mới. Nhiều địa phương chỉ bồi dưỡng theo cách tập
huấn, còn muốn nâng cao trình độ sau đại học thì phải cử sang học tập tại
nước ngoài. Ở tỉnh Savannakhet mặc dù đã có Hội nhà báo nhưng việc thực
hiện theo nghĩa vụ, trách nhiệm vẫn chưa làm tốt, hiệu quả hoạt động còn
kém, không đạt được yêu cầu của công việc. Vì vậy, để tăng cường công tác
đào tạo, bồi dưỡng cán bộ báo chí và quản lý báo chí cần phải xây dựng một
73
trung tâm kho học về thông tin đại chúng và truyền thông để nâng cao chất
lượng lãnh đạo, quản lý và nghiệp vụ báo chí. Cán bộ quản lý báo chí phải
tham gia những khó đào tạo và đào tạo lại, chẳng hạn như phải đào tạo và
nâng cao nhận thức về chính trị tư tường. Cần phối hợp cùng với các cơ quan
tổ chức khác để nâng cao kiến thức về quản lý nhà nước và học tập kinh
nghiệm quản lý của các lĩnh vực khác cũng như kinh nghiệm quản lý báo chí
của các nước trong khu vực.
3.2.4. Tăng cường quản lý nội dung thông tin trên báo chí
Các cơ quan quản lý về báo chí trên địa bàn tỉnh Savannakhet cần tập
trung khắc phục các khuyết điểm, hạn chế trong hoạt động thông tin cho báo
chí cũng như trong chỉ đạo và quản lý thông tin trên báo chí. Cần liên tục đổi
mới, nâng cao chất lượng giao ban báo chí hàng quý, quản lý tốt nội dung
thông tin, kỷ luật thông tin trong giao ban báo chí, để giao ban báo chí thực sự
là công tác quản lý cung cấp thông tin để chỉ đạo hoạt động báo chí thống
nhất, đồng bộ trên phạm vị toàn tỉnh.
Thực hiện theo đúng tinh thần của Ủy ban tỉnh ủy tỉnh Savannakhet,
các cơ quan chỉ đạo, quản lý báo chí, cơ quan chủ quản báo chí cần phối hợp
chặt chẽ trong công tác chỉ đạo, quản lý hoạt động báo chí; cần đổi mới nội
dung, hình thức cung cấp thông tin cho báo chí, đảm bảo nhanh chóng, kịp
thời, chính xác và luôn ở thế chủ động; đề cao trách nhiệm chỉ đạo và quản lý
báo chí của các cơ quan chủ quản báo chí. Thực hiện đúng các quy định của
Đảng và Nhà nước về phát ngôn và cung cấp thông tin cho báo chí để kịp thời
chấn chỉnh những khuyết điểm, thiếu sót, bổ sung sửa đổi các quy định ngày
càng hoàn chỉnh.
3.2.5. Giải pháp về chế độ chính sách trong hoạt động báo chí
Chế độ chính sách báo chí, một nội dung gắn với vấn đề tư tưởng trong
điều kiện kinh tế thị trường đang diễn ra vô cùng phức tạp, cần được xem xét,
74
giải quyết một cách cơ bản cả về lý luận, nhận thức, về thể chế chính sách, về
tổ chức cán bộ. Tuy nhiên, để đáp ứng yêu cầu mới về hoạt động báo chí, các
cơ quan báo chí đã chủ động trả nhuận bút phù hợp yêu cầu nâng cao chất
lượng, động viên các tác giả trong khuôn khổ quỹ quy định. Quảng cáo trên
mặt báo, trên các chương trình của các đài phát thanh, truyền hình cũng là
nguồn thu quan trọng của báo chí được chấp nhận theo quy định của luật
pháp. Hệ thống tài trợ báo chí tuy còn thấp những đã giải quyết được một
phần khó khăn cho các cơ quan báo chí phải thực hiện và hoạt động theo
nhiệm vụ của mình.
Chính sách, chế độ đối với hoạt động báo chí trong hoàn cảnh mới cần
phải được xem xét để ban hành đầy đủ, đồng bộ và kịp thời. Phải có quan
điểm rõ ràng, hoạt động báo chí là sự nghiệp có thu hoặc hoạt động công ích
dể sản xuất ra hàng hóa đặc biệt phục vụ cho nhiệm vụ chính trị, tư tưởng,
văn hóa của Đảng, Nhà nước và phải đưa thông tin đúng đắn đến cơ sở, nhất
là các vùng nông thôn, vùng sâu, vùng xa, biên giới, chứ không phải là hoạt
động sản xuất kinh doanh hàng hóa đơn thuần, để có những chính sách đầu tư,
thuế. Chế độ lượng, nhuận bút hợp lý.
Nhà nước bảo trợ, đầu tư bằng tài chính để khích lệ những xu hướng
phát triển báo chí có ích cho toàn xã hội mà lợi ích, hiệu quả không thể thu
nhận được ngay bằng các biện pháp miễn giảm thuế, trợ cấp toàn bộ hay một
phần ngân sách nhà nước. Hiện nay, Sở Thông tin và Văn hóa tỉnh
Savannakhet đã có chính sách cho cơ quan báo chí trực thuộc tự do về chế độ
nhuận bút cho nhà báo và tác giả trong cơ quan và nhà báo hoạt động theo chế
độ công tác, tùy theo sản phẩm. Còn tiền lương, cơ sở hạ tầng khác thì trách
nhiệm thuộc về nhà nước. Nguồn thu từ các dịch vụ quảng cáo phải nộp thuế
cho nhà nước, một phần nộp cho cơ quan chủ quản hoặc đầu tư lại trang thiết
75
bị, đổi mới công nghệ, phần còn lại chia cho các phóng viên, cán bộ, công
nhân viên theo công việc phụ trách của mỗi người.
Chính sách ưu đãi của Nhà nước đối với hoạt động của nhà báo phải
được hướng vào đảm bảo các điều kiện và phương tiện để giúp họ hiểu biết
chủ trương, chính sách, tiếp cận với thực tiễn đất nước, tạo điều kiện cho nhà
báo hoạt động có hiệu quả, phát huy tư duy độc lập sáng tạo trong quá trình
viết báo, đề cao trách nhiệm chính trị, xã hội, ngăn chặn và chống lại việc lợi
dụng tư do dân chủ để thực hiện những ý đồ xấu về chính trị. Cần đổi mới cơ
cấu quản lý của các cơ quan báo chí để đảm bảo sử dụng và đãi ngộ nhà báo
tiến thân bằng con được đi sâu và nghề nghiệp, chuyên môn của mình. Các cơ
quan quản lý cần thực hiện chế độ thi tuyển, ký hợp đồng, nêu rõ trách nhiệm,
các yêu cầu về trình độ năng lực, chế độ đãi ngộ đối với các sinh viên mới
ra trường.
Nhà nước cần có chế độ ưu đãi đặc biệt đối với những nhà báo tài năng
và những nhà báo có cống hiến xuất sắc cho đất nước. Quy định chế độ ưu đãi
đặc biệt như được đảm bảo về nhà ở, phương tiện đi lại, làm việc, bảo vệ sức
khỏe và đời sống của gia đình cho các nhà báo.
Đời sống của nhà báo ở địa phương, nhất là vùng sâu vùng xa thuộc
tỉnh Savannakhet rất khó khăn. Họ bị thiệt thòi vì thu nhập thấp do báo xuất
bản ra phải bù lỗ quá nhiều, không có quảng cáo cũng không có những khoản
thu từ các hoạt động dịch vụ khác, do đó không có tiền để cải thiện, nâng cao
đời sống. Bên cạnh đó, thông tin kém, điều kiện làm việc thiếu thốn, phương
tiện đi lại khó khăn, địa hình hiểm trở khiến những người có chuyên môn,
nghiệp vụ không muốn về địa phương công tác. Cho nên đối với cơ quan báo
chí ở địa phương, người đã thiếu lại càng thiếu, chất lượng đã kém lại càng
kém. Vì vậy, nhà nước phải có chính sách ưu tiên đặc biệt đối với các phóng
viên, biên tập viên và cán bộ quản lý báo chí ở các địa phương.
76
3.2.6. Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra việc thực hiện chính
sách pháp luật báo chí
Ngoài các giải pháp cụ thể nêu trên, trong thời gian tới, để nâng cao
hiệu quả quản lý nhà nước đối với báo chí trên địa bàn tỉnh Savannakhet, các
cơ quan chức năng cần thực hiện đồng bộ thêm một số giải pháp như:
Các cơ quan quản lý nhà nước đối với báo chí trên địa bàn tỉnh
Savannakhet cần tích cực triển khai đồng bộ các nội dung trong công tác quản
lý nhà nước đối với báo chí trên địa bàn tỉnh để góp phần đẩy mạnh hoạt động
báo chí tại địa phương, nhất là tập trung vào thực hiện các mảng hoạt động
chưa được quan tâm và triển khai trong thời gian qua như: công tác tổ chức,
quản lý hoạt động khoa học, công nghệ trong lĩnh vực báo chí; quản lý hợp
tác quốc tế về báo chí, quản lý hoạt động của báo chí liên quan đến nước
ngoài và hoạt động báo chí nước ngoài tại địa phương; kiểm tra báo chí lưu
chiểu; quản lý kho lưu chiểu báo chí tại địa phương; đặc biệt cần tăng cường
đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ vào hoạt động báo chí để thích ứng
với xu thể hội nhập hiện nay.
Ứng dụng khoa học công nghệ trong báo chí sẽ là một công cụ then
chốt giúp các các quan báo chí trên địa bàn tỉnh Savannakhet có bước tăng
trưởng nhanh và phát triển bền vững. Yếu tố chính của việc áp dụng khoa học
công nghệ của các cơ quan báo chí tại địa phương là ứng dụng mạnh mẽ công
nghệ thông tin, công nghệ phát thanh truyền hình, công nghệ in, công nghệ
xuất bản phẩm điện tử, thương mại điện tử theo hướng chất lượng cao, công
nghệ hiện đại, nâng cao hiệu quả trong tác nghiệp đối với tất cả các loại hình.
Đối với báo in, cần triển khai các ứng dụng công nghệ thông tin, nâng
cấp cơ sở dữ liệu và việc tác nghiệp làm tin của phóng viên và cộng tác viên,
rút ngắn thời gian duyệt và gửi tin. Ứng dụng công nghệ thông tin để xuất bản
các ấn phẩm điện tử hỗ trợ các ấn phẩm in truyền thống.
77
Đối với báo nói, báo hình, cần ưu tiên phát triển công nghệ truyền hình
số mặt đất đối với việc phổ cập truyền hình công cộng tại các khu vực đồng
bằng; phát triển công nghệ phát thanh truyền hình cáp, truyền hình di động tại
các vùng thành thị, những vùng có mật độ dân cư cao; từng bước phát triển
công nghệ truyền hình có độ phân giải cao; tăng cường sử dụng truyền hình
số, các trạm phát lại công suất nhỏ và trung bình tại những vùng sâu, vùng xa.
Lựa chọn tiêu chuẩn phát thanh truyền hình số mặt đất, truyền hình internet,
truyền hình di động phù hợp với xu thế phát triển của thế giới, xu hướng
phát triển của đất nước Lào và điều kiện cụ thể của tỉnh Savannakhet. Khuyến
khích chuyển giao công nghệ, phát triển công nghiệp sản xuất thiết bị phát
thanh truyền hình. Đẩy mạnh quá trình chuyển đổi mạng phát thanh truyền
hình cáp tương tự sang sử dụng công nghệ số phù hợp xu hướng hội tụ công
nghệ và dịch vụ viễn thông, công nghệ thông tin và phát thanh truyền hình.
Đối với báo điện tử cần đi tắt đón đầu, đầu tư đồng bộ về hạ tầng công
nghệ, nhằm thực hiện tối ưu hóa những ưu điểm của báo điện tử với các loại
hình báo chí khác.
Lãnh đạo tỉnh Savannakhet cần nghiên cứu xây dựng đề án sáp nhập
các cơ quan báo chí của tỉnh thành một cơ quan chung, ở đó bao gồm đầy đủ
các loại hình báo chí: báo in, báo hình, báo nói, báo điện tử. Làm như vậy sẽ
tránh được sự cồng kềnh về biên chế và con người, tiết kiệm chi phí và thông
tin được quản lý bởi một cơ quan sẽ chính xác, kịp thời và chặt chẽ hơn góp
phần nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước đối với báo chí trên địa bàn tỉnh.
78
Tiểu kết chương 3
Trên cơ sở thực trạng quản lý nhà nước đối với hoạt động báo chí tại
tỉnh Savannakhet, nước CHCDND Lào, chương này tác giả đề xuất phương
hướng, mục tiêu và các giải pháp nhằm tăng cường quản lý nhà nước đối với
hoạt động báo chí tại tỉnh Savannakhet trong những năm tới.
Để công tác quản lý nhà nước đối với hoạt động báo chí có hiệu lực và
hiệu quả cao trong giai đoạn hiện nay cần thực hiện đồng bộ các giải pháp
như: hoàn thiện hệ thống pháp luật văn bản quy phạm pháp luật về báo chí;
xây dựng và hoàn thiện tổ chức bộ máy của các cơ quan báo chí; đẩy mạnh
công tác đào tạo và quy hoạch cán bộ quản lý báo chí; tăng cường quản lý nội
dung thông tin trên báo chí; giải pháp về chế độ chính sách đối với cán bộ
quản lý nhà nước đối với hoạt động báo chí; tăng cường công tác thanh tra,
kiểm tra việc thực hiện chính sách pháp luật đối với báo chí. Để tăng cường
quản lý nhà nước đối với hoạt động báo chí đạt được hiệu lực và hiệu quả cao
thì cần phải thực hiện đồng bộ các giải pháp nêu trên.
79
KẾT LUẬN
Quản lý nhà nước đối với hoạt động báo chí là chức năng, nhiệm vụ
của cơ quan nhà nước từ trung ương xuống địa phương. Ở địa phương tùy
theo sự phân cấp của trung ương, trên cơ sở thực tiễn hoạt động báo chí của
tỉnh và năng lực hoạt động quản lý đã có ảnh hưởng đến hiệu lực, hiệu quả
của hoạt động quản lý nhà nước.
Ở nước CHDCND Lào nói riêng và các nước trên thế giới nói chung,
báo chí được coi là công cụ chính trị của Đảng, Nhà nước, của các tổ chức,
đoàn thể xã hội và là diễn đàn của nhân dân. Báo chí có một vai trò vô cùng
quan trọng trong đời sống chính trị - xã hội, nó được coi là vũ khí sắc bén trên
mặt trận tư tưởng văn hóa, đồng thời nó cũng tạo điều kiện cần thiết để cho
mọi người dân có thể tham gia vào đời sống chính trị của đất nước. Vì vậy, ý
nghĩa của thông tin báo chí rất quan trọng. Với nội dung thông tin báo chí
đúng đắn, chân thực, có sức thuyết phục, báo chí có khả năng hình thành dư
luận xã hội, dẫn đến hành động xã hội, phù hợp với sự vận động của hiện thực
theo những chiều hướng chó chủ định. Báo chí còn giữa vai trò tuyên truyền
tập thể, cổ động tập thể, tổ chức tập thể, điều này càng phù hợp với thời đại
bùng nổ thông tin hiện nay.
Hiện nay, sự phát triển mạnh mẽ của cuộc cách mạng khoa học công
nghệ, đặc biệt là công nghệ thông tin đã tác động sâu sắc đến lĩnh vực báo
chí, đưa thế giới từ kỷ nguyên công nghiệp sang kỷ nguyên thông tin báo chí
và phát triển kinh tế tri thức. Sự hội tụ giữa thông tin viễn thông, tin học là
một xu hướng quan trọng trong xu thế phát triển báo chí trên phạm vi toàn
cầu. Đầu tư cho báo chí từ chỗ được coi là đầu tư cho phúc lợi xã hội chuyển
thành đầu tư cho sự phát triển.
Trong xu thế khách quan của toàn cầu hóa, hội nhập kinh tế, các hoạt
động báo chí được mở rộng, tạo điều kiện cho giao lưu, hội nhập văn hóa,
80
đồng thời cũng đang diễn ra cuộc đấu tranh tư tưởng gay gắt để bảo vệ độc
lập, chủ quyền quốc già và bảo vệ bản sắc văn hóa dân tộc. Chủ nghĩa đế
quốc và các thế lực thù địch đã và đang sử dụng hệ thống báo chí để chống
phá sự nghiệp xây dựng và bảo vệ tổ quốc ngày càng tinh vi và quyết liệt hơn.
Chính vì lẽ đó mà cần tới sự quản lý chặt chẽ và có hiệu quả đối với báo chí
trong giai đoạn hiện nay với mục tiêu vừa đảm bảo quyền tự do ngôn luận, tự
do báo chí của công dân, vừa tạo nên trật tự quản lý góp phần phát triển xã
hội, ổn định an ninh trật tự trong nước và hội nhập quốc tế.
Từ yêu cầu đó, trên cơ sở nghiên cứu nội dung quản lý nhà nước đối
với báo chí trên địa bàn tỉnh Savannakhet nước CHDCND Lào, tác giả đưa ra
một số kết luận sau:
Có thể nói rằng, tự do báo chí, tự do ngôn luận là một nhu cầu thiết yếu
của nhân dân và Nhà nước luôn có những cơ chế đảm bảo nhu cầu đó. Bên
cạnh đó, nhà nước cũng luôn thể hiện vai trò quản lý đối với báo chí. Đây
chính là sự tác động có tổ chức và được điều chỉnh bằng pháp luật, trên cơ sở
quyền lực nhà nước đối với các quá trình xã hội và hoạt động báo chí do các
cơ quan có thẩm quyền trong hệ thống hành pháp từ trung ương đến cơ sở tiến
hành để thực hiện chức năng và nhiệm vụ của nhà nước, phát triển các mối
quan hệ xã hội, thỏa mãn nhu cầu tự do báo chí của công dân.
Mặc dù đã có những cố gắng nhất định trong việc xây dựng các văn
bản pháp luật để điều chỉnh các quan hệ xã hội phát sinh trong lĩnh vực báo
chí, nhung cho đến nay hệ thống pháp luật trong lĩnh vực này còn nhiều bất
cập, thiếu sự thống nhất, chồng chéo và chưa thể hiện sự bao quát trong điều
chỉnh. Trong khi đó, thực tiễn công tác quản lý nhà nước cũng thể hiện nhiều
yếu kém trong xây dựng chiến lược phát triển báo chí, thực hiện liên kết quốc
tế, đào tạo cán bộ quản lý nhà nước và cán bộ điều hành báo chí.
81
Thông qua luận văn, tác giả đã khái quát được những thành tựu và phân
tích những bất cập về mặt pháp luật và những yếu kém trong công tác quản lý
thực tiễn để từ đó đề ra các giải pháp hoàn thiện phù hợp nhất.
Tóm lại, quản lý nhà nước đối với báo chí nói chung và hoạt động quản
lý nhà nước đối với báo chí trên địa bàn tỉnh Savannakhet, nước CHDCND
Lào nói riêng cần được tiếp tục nghiên cứu một cách sâu sắc và toàn diện từ
nhiều góc độ khác nhau, góp phần xây dựng hệ thống giải pháp nhằm nâng
cao hiệu quả quản lý nhà nước đối với hoạt động báo chí trên địa bàn tỉnh.
Đồng thời chính quyền địa phương tỉnh Savannakhet cần xây dựng kế hoạch,
chiến lược ngắn hạn và dài hạn đối với việc phát triển báo chí trên địa bàn
tỉnh trong thời gian tới. Trong đó cần thể hiện rõ những quan điểm, mục tiêu,
định hướng, chiến lược và giải pháp cụ thể nhằm phát triển sự nghiệp báo chí
trên địa bàn tỉnh Savannakhet trong thời gian tới. Việc xây dựng các kế
hoạch, chiến lược có ý nghĩa vô cùng quan trọng để thực hiện mục tiêu phát
triển báo chí của tỉnh đạt trình độ chuyên nghiệp, hiện đại, nâng cao chất
lượng các loại hình báo chí đảm bảo đáp ứng nhu cầu thông tin, phục vụ sự
nghiệp phát triển kinh tế xã hội của tỉnh. Đồng thời, nó còn là cơ sở pháp lý
để tỉnh thực hiện quản lý thống nhất hoạt động báo chí theo quan điểm báo
chí đặt dưới sự lãnh đạo của Đảng, quản lý của Nhà nước và theo quy định
của pháp luật.
82
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Ban Chấp hành Trung ương Đảng Nhân dân Cách mạng Lào (2008),
Nghị quyết về việc giáo dục, y tế, lao động và phúc lợi xã hội và việc
thông tin và văn hóa, Kỳ họp thứ VII, Khóa VIII;
2. Ban Tuyên huấn Trung ương Đảng (2001), Văn kiện Đại hội Đảng lần
thứ VII;
3. Báo Savanhphatthana (2013), Báo cáo tổng kết công tác năm 2013 và
phương hướng, nhiệm vụ năm 2014;
4. Báo Savanhphatthana (2014), Báo cáo tổng kết công tác năm 2014 và
phương hướng, nhiệm vụ năm 2015;
5. Báo Savanhphatthana (2015), Báo cáo tổng kết công tác năm 2015 và
phương hướng, nhiệm vụ năm 2016;
6. Bộ Thông tin và Văn hóa, nước CHDCND Lào (2008), Bước phát triển
của Bộ Thông tin và Văn hóa;
7. Chanhdalasouk Thavone (2010), Quản lý nhà nước đối với hoạt động
báo chí ở tỉnh Chămpasắc, nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào,
Luận văn Thạc sĩ Quản lý Hành chính công, Học viện Hành chính;
8. Đỗ Xuân Hòa (2015), Quản lý nhà nước đối với hoạt động báo chí trên
địa bàn Thái Nguyên, Luận văn Thạc sĩ Quản lý công, Học viện Hành
chính Quốc gia;
9. Học viện Hành chính (2008), Giáo trình Hành chính công, NXB Khoa
học Kỹ thuật, Hà Nội;
10. Học viện Hành chính (2008), Giáo trình Hành chính đại cương, NXB
Khoa học Kỹ thuật, Hà Nội;
11. Học viện Hành chính Quốc gia (2008), Tài liệu bồi dưỡng về Quản lý
hành chính nhà nước (chương trình Chuyên viên, phần 2);
83
12. Khắt Thạ Nam Xẳng Xỉn Xay (2010), Quá trình hình thành và phát
triển của thông tấn xã Lào, Luận văn Thạc sĩ Chính trị học, Học viện
Báo chí và Tuyên truyền;
13. Quốc hội nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào, Luật Báo chí Lào
(2009), Nhà Xuất bản Nhà nước;
14. Sengthong Xayalath (2009), Đổi mới tổ chức và hoạt động của bộ máy
quản lý nhà nước về báo chí ở tỉnh Savannakhet nước Cộng hòa Dân
chủ Nhân dân Lào, Luận văn tốt nghiệp Đại học, Đại học Quốc gia
Lào;
15. Sở Thông tin và Văn hóa tỉnh Savannakhet (2013), Tổng kết hoạt động
quản lý nhà nước về thông tin và văn hóa của tỉnh Savannakhet năm
2013 và phương hướng, nhiệm vụ năm 2014;
16. Sở Thông tin và Văn hóa tỉnh Savannakhet (2014), Tổng kết hoạt động
quản lý nhà nước về thông tin và văn hóa của tỉnh Savannakhet năm
2014 và phương hướng, nhiệm vụ năm 2015;
17. Sở Thông tin và Văn hóa tỉnh Savannakhet (2015), Tổng kết hoạt động
quản lý nhà nước về thông tin và văn hóa của tỉnh Savannakhet năm
2015 và phương hướng, nhiệm vụ năm 2016;
18. Sở Thông tin và Văn hóa tỉnh Savannakhet (2015), Tổng kết hoạt động
quản lý nhà nước về thông tin và văn hóa của tỉnh Savannakhet 2010 –
2015 và kế hoạch 5 năm 2016 – 2020;
19. Thavisith Laxathiphonsa (2009), Vấn đề phát triển ngành báo chí ở
tỉnh Bolykhamxay, nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào, Luận văn
tốt nghiệp Đại học, Đại học Quốc gia Lào;
20. Trần Tuyết Minh (2010), Quản lý nhà nước về báo chí tại tỉnh Bình
Phước, Luận văn Thạc sĩ Quản lý Hành chính công, Học viện Hành
chính;
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- luan_van_quan_ly_nha_nuoc_doi_voi_hoat_dong_bao_chi_tren_dia.pdf